1

PROJEKT POLSKA W EUROPIE

Zespół : KrDZEp3011

Chromniak Katarzyna

Drąg Dominika

Kawalec Marcin

Pączek Ewa

Puchała Monika

2

Spis treści.

1. Wprowadzenie. ..........................................................................................................................3

2. Wymiar polityczno – strategiczny.............................................................................................5

1.1 Ocena efektów członkostwa Polski w UE z siedmioletniej perspektywy. ..............................5

1.2 Ocena Polskiej Prezydencji. .................................................................................................9

3. Wymiar społeczno – ekonomiczny. ......................................................................................... 12

3.1 Ocena przyszłego członkostwa Polski w Unii Walutowej i Gospodarczej. .......................... 12

3.2 Ocena postępów Polski we wdrażaniu strategii Europa 2020. ............................................. 18

3.3. Ocena jakości i satysfakcji z życia w Polsce na tle innych państw UE. ............................... 23

4. Spis źródeł. .............................................................................................................................. 29

3

1. Wprowadzenie.

Rzeczpospolita Polska to republika unitarna, położona w środkowo – wschodniej Europie.

Stolicą kraju jest Warszawa, a do innych większych miast możemy zaliczyć : Kraków oraz

Wrocław.

Powierzchnia państwa wynosi 312,685 km² , co oznacza, że w skali światowej zajmuje pod

tym względem 70 miejsce, zaś w Europie 9. Państwami sąsiadującymi są : Niemcy,

Republika Czeska, Słowacja, Ukraina, Białoruś, Litwa oraz Rosja (poprzez jednostkę

administracyjną o nazwie obwód kaliningradzki).

Pod względem liczby ludności, która wynosi 38,4 miliony osób, Polska znajduje się na 33.

pozycji w skali świata. i 6. w Unii Europejskiej.

Jeśli chodzi o strukturę ludności, polskie społeczeństwo starzeje się, a przyrost naturalny w

roku bieżącym wynosi -0.075% . Oczekiwana długość życia dla kobiet to ponad 80 lat,

natomiast w przypadku mężczyzn ustaliła się ona na poziomie 72 lat. W 2010 roku na km²

przypadło 122.1 osób , a 61 % społeczeństwa zamieszkuję ośrodki miejskie. Co więcej jest to

kraj jednolity etnicznie. Według Eurostatu poziom bezrobocia w 2011 roku wynosił 9.7 %.

Najwięcej osób jest zatrudnionych w sektorze usług.1

Warto zwrócić uwagę na kilka wskaźników makroekonomicznych. Otóż w 2010 roku PKB na

obywatela wynosiło 15300 euro. Co prawda w 2010 roku nastąpił wzrost PKB o 3.9 % w

stosunku do roku poprzedniego. W 2010 roku Polska osiągnęła wzrost o 2 pkt. proc. szybszy

niż średnia dla całej Unii Europejskiej. Jednak w związku z niestabilną sytuacją na rynku

światowym widoczne jest spowolnienie wzrostu gospodarczego do poziomu 1.5% w 2011.

Dług publiczny w 2011 roku wynosił 56.3% , natomiast poziom inflacji znajdował się na

poziomie 3.9%. Udział poszczególnych sektorów w produkcji PKB wygląda następująco:

rolnictwo: 3.4%, przemysł : 33.6%, usługi : 63%.2

Głównymi partnerami handlowymi Polski w Unii Europejskiej są : Niemcy, Republika

Czeska Francja , Wielka Brytania, Niderlandami. Do głównych towarów eksportowych

1 https://www.cia.gov

2 http://epp.eurostat.ec.europa.eu

4

możemy zaliczyć : wyroby przemysłu elektromaszynowego, wyroby przemysłu chemicznego,

produkty metalurgiczne, wyroby mineralne oraz artykuły rolno-spożywcze.3

Jako prężnie rozwijające się państwo III Rzeczpospolita jest członkiem wielu organizacji

międzynarodowych, takich jak : Unia Europejska, NATO, ONZ, Światowa Organizacja

Handlu, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Europejskiego Obszaru

Gospodarczego, Międzynarodowej Agencji Energetycznej, Rady Europy, Organizacji

Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej oraz

G6.

Warto również wspomnieć, że Polska jest jednym z założycieli Środkowoeuropejskiego

Porozumienia o Wolnym Handlu (opuszczone w 2004 r.), Rady Państw Morza Bałtyckiego,

Grupy Wyszehradzkiej czy Trójkąta Weimarskiego.4

3 MINISTERSTWO GOSPODARKI , RAPORT O STANIE HANDLU ZAGRANICZNEGO - POLSKA 2011, Warszawa 2011.

4 http://www.mg.gov.pl

5

2. Wymiar polityczno – strategiczny.

1.1 Ocena efektów członkostwa Polski w UE z siedmioletniej

perspektywy.

Praktycznie po dziesięciu latach od momentu złożenia wniosku o członkostwo Polski

w Unii Europejskiej z dniem 1 maja 2004 roku, Polska wraz z innymi państwami Europy

Środkowo-Wschodniej stała się pełnoprawnym członkiem europejskiej wspólnoty. Bardzo

trudne jest jednoznaczne oszacowanie skali wpływu członkostwa Polski na wszystkie element

życia politycznego, gospodarczego czy społecznego, tym bardziej w dobie ogólnoświatowego

kryzysu gospodarczego oraz kryzysu w strefie euro.

Najłatwiej można prześledzić efekty polskiego członkostwa w ramach obszarów, w

których zmiany ewidentnie nastąpiły w wyniku integracji. Przede wszystkim należy zwrócić

uwagę na pozytywne skutki obecności Polski na Wspólnym Rynku, która wiąże się ze

wzmożoną wymianą handlową z krajami UE, swobodą działania polskich przedsiębiorców na

zachodnich rynkach, a także dostępnością dla polskich pracowników rynków pracy,

przynajmniej tych państw, które niezdecydowany się na wprowadzenie okresów

6

przejściowych w ramach swobody przepływu pracowników itp. Przyjęcie do wspólnoty

nowego członka wiąże się ze zwiększeniem inwestycji w ramach tego kraju, jednak

najwidoczniejszą zaletą członkostwa w ugrupowaniu integracyjnym z punktu widzenia

zwykłych obywateli jest bezpośredni transfer środków pieniężnych z budżetu

wspólnotowego.

Kryzys gospodarczy, który negatywnie wpłyną na sytuację gospodarczą wielu państw

członkowskich, przyczynił się do podjęcia reform wprowadzających zmiany w ramach

zarządzania gospodarczego UE, które z pewnością wpłyną na przyszły kształt, jaki i kierunki

integracji. Polska gospodarka obok m.in. gospodarki Niemiec czy Szwecji nie odczuła aż tak

dotkliwie skutków recesji, co więcej dzięki aktywnej postawie umocniła swoją pozycję na

arenie europejskiej. Z pewnością członkostwo Polski w europejskiej wspólnocie

zaowocowało wzmocnieniem stabilizacji finansowej państwa. Coraz częściej stanowisko

Polski jest uwzględniane w debacie publicznej. Polska podejmowała wiele przedsięwzięć

mających na celu działania na rzecz wzmożonej współpracy między państwami

członkowskimi, ale także z państwami ościennymi. Polska i Szwecja wyszły z inicjatywą

pogłębienia relacji ze wschodnimi sąsiadami, w ten sposób powstał projekt Partnerstwa

Wschodniego, będący propozycją współpracy regionalnej Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi,

Gruzji, Mołdawii oraz Ukrainy z państwami UE. Także w ramach bezpieczeństwa

energetycznego Polska podjęła szereg ambitnych postulatów.

Szacuje się, że w latach 2004-2010 polska gospodarka urosła o 30%, w przypadku gdy

gospodarka całej UE urosła jedynie o 6%. Polska osiągnęła drugi wynik z pośród państw

Europy Środkowo-Wschodniej, wyprzedziła ją jedynie Słowacja. Wskazuje to na silną

pozycję Polski jako państwa mającego konkurencyjną gospodarkę. W czasie kryzysu RP, jako

jedyne państwo w UE odnotowywała wzrost gospodarczy, stając się tzw. „zielona wyspą”. W

2010 roku Polska znalazła się w czołówce państw z najwyższą stopą wzrostu realnego PKB,

która wyniosła 3,8% i była niższa jedynie od stopy wzrostu w Szwecji oraz na Słowacji.

Niewątpliwie ogromną korzyścią członkostwa Polski w UE są środki pieniężne pochodzące

ze wspólnotowego budżetu. Od 1 maja 2004 r. do 28 lutego 2011 r. Polska wpłaciła do

budżetu 20,4 mld euro. Po siedmiu latach członkostwa Polski dodatnie saldo przepływów

finansowych z UE wyniosło około 29,5 mld euro. Najwięcej środków trafiło w 2010 roku,

stanowiły one około 2% polskiego PKB. Najwyższe transfery odnotowano w ramach polityki

spójności, następnie w ramach wspólnej polityki rolnej. Na lat 2007-2013 przypada Polsce

około 67,3 mld euro, przy czym większość tych środków przeznaczona jest na infrastrukturę

7

transportową, projekty w ramach ochrony środowiska, aktywizacji bezrobotnych oraz MŚP.

Dane KE wykazują, że Polska jest niekwestionowanym liderem, jeśli chodzi o wielkość

środków otrzymanych z polityki spójności.

Wyraźną korzyścią integracji Polski z państwami europejskim jest wzrost obrotów

handlowych pomiędzy nimi. 2008 rok był rekordowy pod względem wielkości polskiego

eksportu do państw członkowskich, wyniósł on 116,2 mld euro. W przeciągu siedmiu lat od

wstąpienia do UE polski eksport wzrósł dwukrotnie. Także w okresie pogorszenia się

koniunktury Polska osiągnęła bardzo dobre wyniki w handlu zagranicznym. Państwa

członkowskie są głównym parterem handlowym Polski, co więcej akcesja Polski wpłynęła na

zlikwidowanie ujemnego salda obrotów z państwami UE, który był charakterystyczny dla

okresu przedakcesyjnego. ¼ polskiego eksportu jest skierowana na rynek niemiecki, dzięki

poprawie koniunktury największej gospodarki unijnej, nastąpił wzrost popytu na polskie

towary, który zaowocował w 2010 roku wzrostem polskiego eksportu do tego państwa o

18,3%. Jednak najwyższą dynamiką wzrostu polskiego eksportu cechowały się nowe kraje

członkowski w szczególności Słowacja.

Dzięki członkostwu Polski w UE możemy obserwować wzrost napływu

zagranicznego kapitału inwestycyjnego. W 2010 roku, skumulowana wartość bezpośrednich

inwestycji zagranicznych w Polsce wyniosła 144,6 mld euro, przy czym około 80%

pochodziło z państw członkowskich. Z pewnością ogromnym sukcesem Polski jest awans z

22 na 6 miejsce w rankingu FDI Confidence Index w 2010 roku.

Z pewnością dla zwykłych obywateli bardzo ważna jest sytuacja na rynku pracy.

Szacuje się, że między 2003 a 2010 rokiem bezrobocie w Polsce spadło o około 10 p.p., co

teoretycznie jest zjawiskiem bardzo korzystnym. Także w okresie kryzysu gospodarczego

parametry rynku pracy w Polsce w porównaniu do pozostałych państw członkowskich są

stosunkowo sprzyjające. Nie ulega wątpliwości, że za tak znacznym spadkiem bezrobocia jaki

nastąpił po 2004 roku w dużej mierze stało otwarcie rynków pracy niektórych państwach

członkowskich, co zaowocowało znacznym odpływem osób będących w wieku

produkcyjnym. Praktycznie zaraz po 1 maja 2004 roku, media zaczęły donosić o wzmożonej

emigracji Polaków na Wyspy Brytyjskie. Fala polskiej emigracji została zahamowana dopiero

w momencie pogorszenia się sytuacji gospodarczej państw przyjmujących w wyniku

ogólnoświatowego kryzysu gospodarczego, co skłoniło część emigrantów do powrotu do

kraju oraz wpłynęło na zmianę kierunków przyszłych polskich emigracji. Oczywiste jest, że

8

praca za granicą niesie ze sobą wiele trudności i niebezpieczeństw. Po 1 maja 2004 roku

media często donosiły o przypadkach wykorzystywania oraz zmuszania do pracy w

nieludzkich warunkach polskich pracowników. Otwarcie rynków pracy dało szansę Polakom

na szybki zarobek, co skłoniło ich do przyjmowania ofert często niesprawdzonych.

Z perspektywy ostatnich siedmiu lat można powiedzieć, że Polska wiele zyskała stając

się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej. Jak pokazują przedstawione wyżej wskaźniki

pozycja Polski na arenie europejskiej zmieniła się, podkreślając znaczenie naszego kraju w

stosunkach handlowych, biznesowych oraz społeczno-gospodarczych.

9

1.2 Ocena Polskiej Prezydencji.

Co sześć miesięcy kolejne państwo członkowskie Unii Europejskiej sprawuje

Prezydencję, czyli przewodniczy pracom Rady Unii Europejskiej. W tym czasie państwo

sprawujące Prezydencję staje się gospodarzem większości unijnych wydarzeń i gra kluczową

rolę na wszystkich polach aktywności Unii Europejskiej. Jest odpowiedzialne za organizację

spotkań UE, nadaje kierunek polityczny Unii, dba o jej rozwój, integrację oraz

bezpieczeństwo.1 lipca 2011 roku Polska obejmuje Przewodnictwo w Radzie Unii

Europejskiej.

Zgodnie z postanowieniami określonymi przez Traktat Lizboński na okres od

1.07.2011 do 31.12.2011 przypadł okres pierwszej polskiej prezydencji w Radzie Unii

Europejskiej. jak wiemy obecnie prezydencja w danych formacji Rady pełnioną

przedstawiciele 3 państw ( Polska współpracuje z Dania i Cyprem) członkowskich przez

okres 18 miesięcy na zasadzie równej rotacji. Warto podkreślić, że każde z nich stoi na czele

Rady i podporządkowanym jej komitetom przez 6 miesięcy.

Pisząc o polskiej prezydencji, należy wspomnieć, że jej celem miała być ambitna i

aktywna polityka koncentrująca działania w wielu polach. Jeżeli chodzi o przedsięwzięcia

podjęte w kwestii stosunków międzynarodowych, to należy wspomnieć o ważnym aspektem

geopolitycznym jakim było umocnienie kontaktów z naszymi Wschodnimi sąsiadami, przede

wszystkim Białorusią i Ukraina m.in. poprzez organizacje Szczytu Partnerstwa Wschodniego.

10

Kolejna sprawą w dużej mierze poruszaną przez prezydencje to bezpieczeństwo energetyczne

i polityka energetyczna Unii Europejskiej, podjęcie zagadnień dotyczących sytuacji

finansowej UE (stworzenie nowej perspektywy finansowej) oraz podjęcie wzmocnionego

dialogu z Parlamentem Europejskim w związku z tymi tematami, a w szczególności dążenie

do naprawienia sytuacja w strefie euro oraz przyjęcie tzw. Sześciopaku.

Do osiągnięć polskiej prezydencji należy również podpisanie traktatu akcesyjnego z

Chorwacja oraz znaczący postęp w negocjacjach z Islandia. Wielokrotnie wspominano o

bezpieczeństwie energetycznym, a największym sukcesem prezydencji w tym aspekcie było

wprowadzenie zmian zapewniających wzmocnione i bardziej zdyscyplinowane podejście do

zarzadzania i wykorzystywania energii jądrowej. Kolejnym niezwykle ważnym osiągnięciem

jest zakończenie negocjacji na linii UE-Ukraina dotyczących wprowadzenia umowy o

pogłębionej i całościowej strefie wolnego handlu miedzy wymienionymi podmiotami. Jak

wcześniej wspomniano został przyjęty tzw. Sześciopak ale również podjęto decyzje o

przyjęciu budżetu unijnego na rok 20112.

Wydarzenia i spotkania związane z prezydencją, nie odbywały się jedynie na szczeblu

politycznym i międzynarodowym, niezwykle ważnym elementem programu prezydencji stała

się promocja Polskiej kultury.

Media europejskie pozytywnie oceniają Polskie przewodnictwo w Radzie Unii

Europejskiej, do najczęściej komentowanych tematów zaliczano: kryzys w strefie euro,

kwestie Ukrainy ( szczególności sytuacje Julii Tymoszenko związana z jej aresztowaniem),

Partnerstwo Wschodnie, Sześciopak oraz wystąpienie Polskiego Ministra spraw

Zagranicznych Radosława Sikorskiego w Berlinie. W polskich mediach próbowano

przedstawić role polskiej prezydencji jako kraju mającego wpływ na politykę UE. Starano się

uwidocznić duże możliwości i korzyści jakie naszemu krajowi przyniesie sprawowana wtedy

funkcja.

Jako ciekawostkę, warto przytoczyć statystyki liczbowe związane z polska

prezydencją. Polska pełniła te zaszczytna funkcje dokładnie przez okres 184 dni, podczas

których:

przetłumaczono 10000 stron, na 30 języków, angażując przy tym 1160 tłumaczy.

11

prawie 30 tysięcy delegatów przyjechało na różnego rodzaju i spotkania do Polski.

Liczba tych spotkań w Polsce wyniosła 452 (warto dodać, że w związku z polska

prezydencją w Brukseli odbyło się aż 1940 spotkań).

liczba fanów prezydencji na Facebooku wyniosła 31 000, a liczba odsłon filmów na

kanale Youtube wyniosła 328 000. Portal pl2011.eu został odwiedzony 2850000, a

liczba użytkowników portalu to 465 585. Średnio portal był odwiedzany ok. 4500

razy.

wypito 200 000 butelek wody i zjedzono 230 kg krówek.

Podsumowując należy wspomnieć, że według badań przeprowadzonych na zlecenie TVP S.A

w dniach 14-15 grudnia 2011, 68 procent badanych stwierdziło, że Polska poradziła sobie z

przewodnictwem w Radzie Unii Europejskiej.

12

3. Wymiar społeczno – ekonomiczny.

3.1 Ocena przyszłego członkostwa Polski w Unii Walutowej i

Gospodarczej.

Od 1 maja 2004 roku, czyli od ponad ośmiu lat Polska jest członkiem Unii

Europejskiej. Zgodnie z art. 4 przyjętego Traktatu akcesyjnego, Polska uczestniczy w trzecim

etapie Unii Gospodarczej i Walutowej i zobowiązana jest do pełnego w niej uczestnictwa –

tzn. zobowiązana jest docelowo do przyjęcia wspólnej waluty – euro. Na mocy przyjętego

Traktatu zobowiązanie do wprowadzenia euro oznacza, iż musi dążyć do spełnienia

wszystkich kryteriów konwergencji.

Przy ocenie stanu konwergencji gospodarczej państw członkowskich objętych

badaniem Europejski Bank Centralny stosuje tę samą strukturę analizy co Komisja

Europejska. Opiera się ona, po pierwsze, na wymaganiach traktatowych dotyczących sytuacji

cenowej, stanu finansów publicznych i wskaźników długu publicznego oraz kursów

walutowych i długoterminowych stóp procentowych, a także sposobu ich stosowania przez

EBC (łącznie z innymi istotnymi czynnikami), a po drugie, na szeregu dodatkowych

wskaźników gospodarczych – retrospektywnych i prognostycznych – uznanych za przydatne

do szczegółowej oceny trwałości konwergencji5. Wyżej wymienione kryteria mają swoje

odzwierciedlenie w przepisach traktatowych, m.in. w art. art. 119 ust. 3 Traktatu o

funkcjonowaniu Unii Europejskiej, rozwinięte dalej w art. 140 ust. 1 Traktatu o

funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zaś przede wszystkim szczegółowo omówione w

Protokole 13 w sprawie kryteriów konwergencji.

Niniejsze opracowanie w znaczącej mierze opiera się na wynikach najnowszego

Raportu o konwergencji z maja 2012 roku opublikowanego przez Europejski Bank Centralny,

oraz innych dodatkowych raportach, w tym na zaktualizowanym w kwietniu 2012 roku

Programie konwergencji Ministerstwa Finansów.

Przedstawiona poniższej tabela 1, przedstawia wyniki raportów konwergencji

przeprowadzanych przez Europejski Bank Centralny w latach 2004, 2006, 2007, 2008, 2010

oraz 2012, zgodnie ze zobowiązaniem na nim ciążącym na podstawie art. 140 ust. 1 Traktatu

5 Zob. Raport o konwergencji. Maj 2012, Europejski Bank Centralny, Frankfurt nad Menem 2012, s. 7.

13

o funkcjonowaniu Unii Europejskiej: „co dwa lata, lub na wniosek Państwa Członkowskiego

objętego derogacją (…)”. Kolorem czerwonym oznaczone są wskaźniki których wartość

przekracza wartość referencyjną ustalona dla danego raportu, zaś kolor zielony dotyczy tych

wartości które spełniają wymogi konwergencji. Tabela 2, zawiera referencyjne wartości

składowych elementów konwergencji. W przypadku deficytu budżetowego znak (+) oznacza

nadwyżkę, zaś znak (-) oznacza deficyt.

Tabela 1 Wyniki raportów konwergencji z lat 2004, 2006, 2007, 2008, 2010, 2012.

Kraj Rok

Deficyt budżetowy

jako %

PKB

Dług publiczny

jako %

PKB

Stopa

inflacji Stopa

procentowa

Stabilność

kursu walutowego

Uczestnictwo

w strefie euro

Bułgaria

2008 3,4 18,2 9,4 4,7 NIE

NIE 2010 -3,9 14,8 1,7 6,9 NIE

2012 -2,1 16,3 2,7 5,3 NIE

Cypr

2004 -5,2 72,6 2,1 5,2 NIE Tak, od

1.01.2008 2006 -2,3 69,2 2,3 4,2 TAK

2007 -1,5 61,5 2,0 3,8 TAK

Czechy

2004 -5,0 37,9 1,8 4,7 NIE

NIE

2006 -3,6 30,4 2,2 3,8 NIE

2008 -1,6 28,7 4,4 4,5 NIE

2010 -5,9 35,4 0,3 4,7 NIE

2012 -3,1 41,2 2,7 3,5 NIE

Estonia

2004 0,3 4,8 2,0 -* NIE

Tak, od 1.01.2011

2006 2,3 4,5 4,3 4,0 TAK

2008 2,8 3,4 8,3 4,0 TAK

2010 -1,7 7,2 -0,7 -* TAK

Litwa

2004 -2,6 21,4 -0,2 4,7 NIE

NIE

2006 -0,5 18,7 2,7 3,7 TAK

2008 -1,2 17,3 7,4 4,6 TAK

2010 -8,9 29,3 2,0 12,1 TAK

2012 -5,3 38,5 4,2 5,2 TAK

Łotwa

2004 -2,0 14,7 4,9 5,0 NIE

NIE

2006 1,0 12,1 6,7 3,9 TAK

2008 -1,0 9,7 12,3 5,4 TAK

2010 -9,0 36,1 0,1 12,7 TAK

2012 -3,5 42,6 4,1 5,8 TAK

Malta 2004 -5,2 73,8 2,6 4,7 NIE Tak, od

1.01.2008 2006 -3,2 74,2 3,1 4,3 TAK

14

2007 -2,5 66,5 2,2 4,3 TAK

Polska

2004 -5,6 47,2 2,5 6,9 NIE

NIE

2006 -4,4 47,9 1,2 5,2 NIE

2008 -2,0 45,2 3,2 5,7 NIE

2010 -7,1 51,0 3,9 6,1 NIE

2012 -5,1 56,3 4,0 5,8 NIE

Rumunia

2008 -2,5 13,0 5,9 7,1 NIE

NIE 2010 -8,3 23,7 5,0 9,4 NIE

2012 -5,2 33,3 4,6 7,3 NIE

Słowacja

2004 -3,9 44,5 8,4 5,1 NIE Tak, od

1.01.2009 2006 -3,2 34,5 4,3 4,3 TAK

2008 -2,2 29,2 2,2 4,5 TAK

Słowenia 2004 -2,3 30,8 4,1 5,2 NIE Tak, od

1.01.2007 2006 -1,8 29,1 2,3 3,8 TAK

Węgry

2004 -5,5 59,9 6,5 8,1 NIE

NIE

2006 -7,8 61,7 3,5 7,1 NIE

2008 -5,5 66,0 7,5 6,9 NIE

2010 -4,0 78,3 4,8 8,4 NIE

2012 -4,3 80,6 -4,3 8,0 NIE

Szwecja

2004 0,6 51,6 1,3 4,7 NIE

NIE

2006 3,0 50,4 1,5 3,7 NIE

2008 3,5 40,6 2,1 4,2 NIE

2010 -0,5 42,3 2,1 3,3 NIE

2012 0,3 38,4 1,3 2,2 NIE * W badanym okresie w nie istniał rozwinięty rynek papierów dłużnych denominowanych w koronach estońskich

Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów konwergencji Europejskiego Banku Centralnego z lat 2004,

2006, 2007, 2008, 2010, 2012.

15

Tabela 2 Referencyjne wartości składowych elementów konwergencji ustalone dla poszczególnych raportów.

Rok raportu

Deficyt

budżetowy

jako % PKB

Dług

publiczny

jako % PKB

Stopa inflacji Stopa

procentowa

Stabilność

kursu

walutowego

2004 3,0% 60,0% 2,4% 6,4% TAK

2006 3,0% 60,0% 2,8% 6,2% TAK

2007 3,0% 60,0% 3,0% 6,4% TAK

2008 3,0% 60,0% 3,2% 6,5% TAK

2010 3,0% 60,0% 1,0% 6,0% TAK

2012 3,0% 60,0% 3,1% 5,8% TAK

Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów konwergencji Europejskiego Banku Centralnego z lat

2004, 2006, 2007, 2008, 2010, 2012.

W okresie referencyjnym – od kwietnia 2011 r. do marca 2012 r. – średnia 12-miesięczna

stopa inflacji HICP w Polsce wyniosła 4,0%, czyli była wyraźnie wyższa od wartości

referencyjnej 3,1% przyjętej dla kryterium stabilności cen. Najnowsze dostępne prognozy

głównych instytucji międzynarodowych przewidują, że w latach 2012–2013 inflacja spadnie i

wyniesie w 2012 r. 2,5–3,8%, a w 2013 r. 2,5–2,9%.

Polska jest obecnie objęta decyzją Rady UE w sprawie istnienia nadmiernego deficytu. W

referencyjnym roku 2011 sektor instytucji rządowych i samorządowych wykazał deficyt w

wysokości 5,1% PKB, czyli wyraźnie powyżej 3-procentowej wartości referencyjnej. Wskaźnik

długu publicznego brutto do PKB wyniósł 56,3%, czyli był niższy od 60-procentowej wartości

referencyjnej. W 2012 r. wskaźnik deficytu publicznego ma według prognozy Komisji

Europejskiej spaść do 3,0%, zaś wskaźnik długu publicznego – spaść do 55,0%.

W dwuletnim okresie referencyjnym złoty polski nie należał do ERM II, a jego kurs był

płynny. W badanym okresie wykazywał znaczące fluktuacje, na przemian z okresową

stabilnością. W drugiej połowie 2011 r. nastąpiła jego deprecjacja, w związku z czym Narodowy

Bank Polski między wrześniem a grudniem 2011 r. kilka razy interweniował na rynku

walutowym. Następnie złoty odrobił część strat wobec euro.

Długoterminowa stopa procentowa wynosiła w okresie referencyjnym – od kwietnia 2011

r. do marca 2012 r. – średnio 5,8%, czyli była równa wartości referencyjnej dla tego kryterium

16

konwergencji. Podczas kryzysu finansowego długoterminowa stopa procentowa w Polsce ogólnie

była stosunkowo zmienna, a ustabilizowała się w drugiej połowie 2009 r. i na początku 2010 r.

Stworzenie w Polsce warunków sprzyjających trwałej konwergencji wymaga m.in.

utrzymania polityki pieniężnej ukierunkowanej na stabilność cen w średnim okresie. Choć

gospodarce polskiej udało się stosunkowo dobrze przetrwać kryzys światowy, na rozwiązanie

nadal czeka wiele problemów fiskalnych i strukturalnych. W szczególności w dziedzinie polityki

fiskalnej potrzebna jest zmiana podejścia – ze stosowanej dotychczas, tymczasowej konsolidacji

fiskalnej ukierunkowanej bardziej na przychody, na szerzej zakrojone podejście ukierunkowane

na wydatki – tak by można było zredukować bardzo wysoki deficyt strukturalny i trwale

ograniczyć wzrost wskaźnika długu publicznego.

Ponadto prawo polskie nie spełnia wszystkich wymagań dotyczących niezależności banku

centralnego, poufności, zakazu finansowania ze środków banku centralnego i integracji prawnej z

Eurosystemem. Jako państwo członkowskie UE objęte derogacją Polska musi w całości spełnić

wymagania dostosowawcze określone w art. 131 Traktatu6.

Silne pogorszenie sytuacji gospodarczej, w szczególności w strefie euro i – w

konsekwencji – także w Polsce, oddaliło perspektywę wprowadzenia wspólnej waluty. W obliczu

tych uwarunkowań dotychczasowa trójfilarowa strategia integracji Polski ze strefą euro została

uzupełniona o dodatkowy, czwarty filar. Filar pierwszy stanowi ukierunkowanie polityki

gospodarczej Polski na trwałe wypełnienie kryteriów konwergencji, w szczególności kryterium

dotyczącego dyscypliny fiskalnej. Filar drugi: podjęcie innych działań wzmacniających potencjał

polskiej gospodarki, w tym w obszarze instytucjonalnym, zapewniających płynne

funkcjonowanie w obszarze walutowym. Filar trzeci: wczesne opracowanie Narodowego Planu

Wprowadzenia Euro i odpowiednie aktualizowanie tego dokumentu. Oraz filar czwarty:

ustabilizowanie sytuacji w strefie euro, a w szczególności jej wzmocnienie instytucjonalne. Taka

strategia integracji powinna pozwolić uniknąć problemów, których doświadczają niektóre kraje

strefy euro oraz stworzyć warunki do czerpania w pełni korzyści z członkostwa w unii

walutowej. Ze względu na dużą niepewność co do terminu wypełnienia warunków przyjęcia

wspólnej waluty oraz sytuację w strefie euro, rząd nie określa obecnie przewidywanej daty

przyjęcia euro, kontynuowane są jednak działania przygotowawcze. Znalazło to wyraz w

6 Ibidem,, s. 91-94.

17

opracowaniu w 2011 r. Narodowego Planu Wprowadzenia Euro, który został zatwierdzony przez

Komitet do Spraw Europejskich Rady Ministrów. Odpowiednio wczesne rozpoczęcie

dostosowań praktycznych i zapewnienie przejrzystości procesu integracji powinno umożliwić

sprawną kontynuację procesu integracji Polski ze strefą euro w przyszłości – w sytuacji, gdy

warunki określone w pozostałych filarach będzie można uznać za wypełnione. Dzięki takiemu

podejściu, w momencie wypełnienia określonych w Uwarunkowaniach realizacji kolejnych

etapów Mapy Drogowej Przyjęcia Euro przez Polskę warunków włączenia złotego do ERM II

(warunek wypełnienia kryterium kursowego), w szczególności istnienia wysokiego

prawdopodobieństwa wypełnienia kryteriów konwergencji w dwuletniej perspektywie i

ustabilizowania sytuacji w strefie euro, możliwe będzie rozpoczęcie warunkowych względem

planowanej daty przyjęcia euro działań zmierzających do wprowadzenia banknotów i monet euro

w Polsce7.

Podsumowując, konieczne działania powinny być nakierowane na trwałe spełnienie

kryteriów konwergencji nominalnej, podniesienie jakości czynników produkcji wpływających na

międzynarodową konkurencyjność gospodarki oraz na przeprowadzenie reform strukturalnych

zwiększających elastyczność mechanizmów dostosowawczych. Istotnym czynnikiem w procesie

przygotowania gospodarki i społeczeństwa do wprowadzenia euro jest zbudowanie

ogólnonarodowego konsensusu, co stanowi warunek sprzyjający skutecznemu przeprowadzeniu

tego procesu8.

7 Zob. Program konwergencji. Aktualizacja 2012, Ministerstwo Finansów, Warszawa 2012, s. 5-6.

8 Zob. Raport na temat pełnego uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w trzecim etapie Unii Gospodarczej i

Walutowej, Narodowy Bank Polski, Warszawa 2009, s. 343.

18

3.2 Ocena postępów Polski we wdrażaniu strategii Europa 2020.

Strategia „Europa 2020” jest nowym, długookresowym programem rozwoju społeczno-

gospodarczego Unii Europejskiej (UE), który zastąpił realizowaną od 2000 r., zmodyfikowaną

pięć lat później, Strategię Lizbońską.

Efektem realizacji „Strategii Europa 2020” ma być gospodarka bazująca na wiedzy,

niskoemisyjna, promująca przyjazne środowisku technologie, oszczędnie gospodarująca

zasobami, kreująca nowe „zielone” miejsca pracy a zarazem zachowująca dbałość o spójność

społeczną. Jest to więc wzrost proekologiczny i prospołeczny. W celu osiągnięcia licznych

założeń zaproponowano trzy podstawowe, wzajemnie wzmacniające się priorytety:

• wzrost inteligentny, czyli rozwój oparty na wiedzy i innowacjach,

• wzrost zrównoważony , czyli transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej,

efektywnie korzystającej z zasobów i konkurencyjnej,

• wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu , czyli wspieranie gospodarki

charakteryzującej się wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniającej spójność gospodarczą,

społeczną i terytorialną.

19

Wspomniane priorytety przekładają się na pięć celów, które UE powinna osiągnąć w 2020

roku, a są nimi :

1. Zatrudnienie.

2. Badania i rozwój.

3. Zmiany klimatu i energia.

4. Edukacja.

5. Ubóstwo i wykluczenie społeczne.

Co więcej powyższe cele zostały dostosowane do możliwości finansowych oraz warunków

społeczno – politycznych poszczególnych państw członkowskich. W przypadku Polski

realizacja priorytetów „Europa 2020” wygląda następująco :

1. Rynek pracy.

Cel krajowy : 71% zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat

Jeśli chodzi o zatrudnienie w latach 2005 – 2010 widoczna tendencja wzrostowa ustaliła

zatrudnienie na poziomie 64.6 %, a w 2011 roku liczba osób zatrudnionych była wyrażona w

64.8 %. Warto dodać, że w porównaniu z mężczyznami udział kobiet w rynku pracy jest

znacznie niższy, także w skali całej Unii Europejskiej.

Stopa bezrobocia także wzrasta, z blisko 8 % w 2008 roku do 9.7% w roku 2011.

Niepokojącym zjawiskiem jest wzrost stopy bezrobocia wśród osób młodych ( 15 – 24 lata)

w 2011 wskaźnik wyniósł 25. 8%. Warto dodać, iż średnia unijna wynosi 21,4%.

Wydajność pracowników od początku członkostwa w Unii Europejskiej znajdowała się

poniżej średniej unijnej, a w 2010 wartość wyniosła 66.8 %, podczas gdy dla wszystkich

państw członkowskich wydajność zatrudnionych wyniosła 100%.

Krokami w kierunku realizacji „Strategii Europa 2020” były Krajowy Planu Działań na rzecz

Zatrudnienia na lata 2012−2014 (jego celem jest zapewnienie wysokiego wskaźnika

aktywności zawodowej oraz zwalczanie ubóstwa), reforma systemu świadczeń oraz reforma

mająca na celu ułatwienie dostępu do zawodów regulowanych, program pilotażowy „30

minus” skierowany do osób poniżej 30 roku życia. Następnie reforma systemu emerytalnego

zgodnie, z którą wiek emerytalny ma zostać podniesiony do 67 lat do roku 2013.

20

2. Inwestycje w badania i rozwój.

Cel krajowy: 1,7% PKB na inwestycje w B+R

Polska jest jednym z krajów członkowskich o najniższym poziomie wydatków rządowych na

inwestycje i rozwój. W 2009 roku udział wydatków rządowych w tym obszarze wyniósł 0.68

% PKB, natomiast w 2010 roku wzrosły one do poziomu 0.74%.Jeśli chodzi o Europę dla UE

wskaźnik wyniósł 2.01%. Niskie poziomy inwestycji znajdują również odzwierciedlenie w

słabych wynikach w dziedzinie nauki i technologii. Aby sprostać wyznaczonym celom 1.7%

udziału PKB na inwestycje i rozwój Polska musi poprawić swój wynik o 131 %.

Ważnym wyzwaniem są niewystarczające działania na rzecz nadania polskiej nauce

międzynarodowego wymiaru. Dostrzegając braki na tle innych państw przyjęto w sierpniu

2011 roku Krajowy program badań. Stanowi ważny krok w kierunku rozwiązania problemu,

jakim jest rozproszenie wysiłków w dziedzinie badań i rozwój.

3. Edukacja.

Cel krajowy : Zmniejszenie do 4,5% odsetka osób wcześnie kończących naukę; zwiększenie

do 45% odsetka osób z młodego pokolenia posiadających wykształcenie wyższe.

Zgodnie z założeniami Strategii „Europa 2020” co najmniej 45% osób w wieku 30-34

powinno posiadać wykształcenie wyższe.

Warto zaznaczyć, że Polska z wynikiem 37,4% w roku 2010, wyprzedza Unię Europejską,

dla której wskaźnik znajduje się na poziomie 33.6%. Co więcej wzrost postępuje znacznie

szybciej niż w przypadku całej Unii Europejskiej.

Słabą stroną Polski jest udział osób w przedziale wiekowym 25 – 64 w dalszych szkoleniach,

treningach. Podczas , gdy średnia unijna wynosi 9.1 % osób czynnie uczestniczących w

programie nauki przez całe życie, dla Polski wskaźnik ten wynosi 5.3 % całej populacji w

tym przedziale wiekowym.

Kolejnym założeniem Polski jest obniżenie do poziomu poniżej 4.5 % liczby osób w

przedziale wiekowym 18- 24 lata, które nie pobierają żadnej edukacji. Warto zwrócić uwagę,

że osoby przedwcześnie rezygnujące z nauki i szkoleń zawodowych w 2010 roku wyniósł 5.4

%. Tym czasem wynik UE to 14.1% osób.

Nowy program „Biznes dla edukacji” jest przydatnym narzędziem w tym zakresie. Reforma

kształcenia i szkolenia zawodowego (VET), która ma wejść w życie w 2012/2013 r., ma na

21

celu wprowadzenie większej współpracy między szkołami kształcenia i szkolenia

zawodowego i pracodawcami oraz bardziej elastyczne ścieżki kształcenia.

4. Zmiany klimatu i energia.

Cel krajowy : Zmniejszenie zużycia energii pierwotnej do poziomu ok. 96 Mtoe.

Zwiększenie wykorzystania OZE, redukcja emisji CO.

Udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto (w %) wyniósł w

2009 r. 8,9%, a w 2010 roku 9.5%.Węgiel jest nadal dominującym paliwem

wykorzystywanym w produkcji energii. Polska musi jeszcze podjąć znaczne wysiłki w celu

osiągnięcia celu strategii „Europa 2020”.

Począwszy od 2010 r. poziom emisji gazów cieplarnianych wzrósł o 12% (w porównaniu z

2005 r.). Według najnowszych prognoz poziom emisji ma zmaleć o 4,5% do 2020 r., co

pozwoli na poprawę zakładanego celu o 18,5 pkt. proc.

Warto zrobić tu kilka uwag. Polska posiada jedne z gorszych wyników jeśli chodzi o udział

energii ze źródeł odnawialnych w całkowitej konsumpcji energii elektrycznej. W kwestii

efektywności energetycznej można mówić o prawdziwej przepaści między wynikami dla

całej Unii Europejskiej, a średnią naszego kraju. Polska nie jest jednak w tej materii

najsłabszym ogniwem Unii Europejskiej.

Jednym z działań podjętych przez Polskę w tym obszarze było przyjęcie w 2011 roku ustawy

o efektywności energetycznej, która wprowadziła nowy system „białych certyfikatów”

mający na celu uzyskanie przynajmniej połowy ogólnych oszczędności energii, jakie władze

polskie określiły jako cel.

5. Ubóstwo i wykluczenie społeczne.

Cel krajowy : Obniżenie o 1,5 mln liczby osób zagrożonych ubóstwem i/lub deprywacją

materialną i/lub żyjących w gospodarstwach domowych bez osób pracujących lub o niskiej

intensywności prac.

W Polsce od samego początku członkostwa w UE, liczba osób zagrożonych nędzą lub

wykluczeniem społecznym znajdowała się znacząco ponad średnią unijną. Na tle pozostałych

krajów członkowskich Polska znajduje się w grupie państw o podwyższonym wskaźniku.

22

Na tle państw członkowskich UE Polska odnotowuje piąty co do wysokości wskaźnik

zagrożenia ubóstwem osób pracujących (11,4%), a ustawowa płaca minimalna należy do

najniższych w Unii.

Na zakończenie warto zwrócić uwagę na fakt, iż zgodnie z Zaleceniem Rady w sprawie

krajowego programu reform Polski z 2012 r. oraz zawierające opinię Rady na temat

przedstawionego przez Polskę programu konwergencji na lata 2012-201 z dnia 30. 05. 2012 roku

Polska jedynie częściowo wdrożyła zalecenia Komisji z 2011 roku. Pozytywnym aspektem z całą

pewnością jest wzrost gospodarczy w 2011 roku. Co więcej Polska obniżyła deficyt budżetowy

zgodnie z wymogami procedury nadmiernego deficytu. Widoczne są jednak znaczne

niedociągnięcia oraz uszczerbki w wypełnianiu zaleceń służących realizacji „Strategii Europa

2020”. Chodzi przede wszystkim o takie obszary jak : rynek pracy, edukacja, energia, transport i

uregulowania. Rada Unii Europejskiej zwraca uwagę w szczególności na takie problemy, jak:

• Bardzo niski współczynnik aktywności zawodowej jako kolejny ważki problem w

perspektywie średnio- i długoterminowej, biorąc pod uwagę starzenie się społeczeństwa.

• Ubóstwo i wykluczenie społeczne, mające swój źródło w słabo funkcjonującym rynku

pracy.

• Wysoka stopa bezrobocia wśród młodych ludzi oraz zauważalna segmentacja rynku

pracy, która dotyka tę grupę społeczeństwa.

• Skuteczność administracji publicznej wymaga znacznej poprawy.

• Niezależnie od znacznych inwestycji w sieci dróg, infrastruktura w Polsce, w

szczególności sieci kolejowe, pozostaje w dalszym ciągu słabo rozwinięta i stanowi czynnik,

który poważnie hamuje wzrost gospodarczy.

• Niski poziom wydatków na badania i rozwój oraz słabe wyniki w zakresie innowacji.

• Polska powinna kontynuować ostrożne i prewencyjne polityki w zakresie regulacji

rynków finansowych i nadzoru finansowego.

23

Oczekiwana długość życia

Średnia liczba lat edukacji

otrzymanej przez mieszkańców w

wieku 25 lat i starszych

Oczekiwana liczba lat edukacji dla

dzieci rozpoczynających proces kształcenia

Dochód narodowy per capita w USD,

liczony wg parytetu nabywczego waluty

(PPP$)

3.3. Ocena jakości i satysfakcji z życia w Polsce na tle innych

państw UE.

Unia Europejska pomimo prób wyrównania różnic w społeczeństwach europejskich jest

nadal głęboko zróżnicowana. Nierówności te znajdują się na poziomie ekonomicznym i

społecznym i wynikają one z odmiennych stopni rozwoju danych państw. Jak powszechnie

wiadomo, państwa znajdujące się w części zachodniej Europy są bardziej zamożne niż kraje

Europy wschodniej. Powodem dla którego sytuacja ta jest taka a nie inna jest fakt, iż kraje

położone na wschodzie Europy, a zatem także i Polska, przez długi okres czasu były pod kontrolą

Związku Radzieckiego. Kraje te nie mogły decydować o swoim losie oraz musiały się poddać

decyzjom i wcielać w życie na terytorium własnych krajów, często decyzje te nie były jednak

korzystne dla społeczeństwa i ogólnego dobrobytu. Jednak pomimo zakończenia panowania

ZSRR nad Polską i innymi krajami europejskimi, mentalność ludności oraz zachowania z

tamtych czasów po części nadal trwają.

Należy się zastanowić co wpływa na jakość życia oraz co za tym idzie satysfakcję z

niego. Zapewne częściami składowymi , które można wziąć pod uwagę jest zdrowie, praca oraz

możliwości finansowe, szansa na lepsze życie, czas wolny, środowisko oraz wolność osobista.

Jednym pierwszych podstawowych wskaźników, który należy wziąć pod uwagę badając

jakość i satysfakcję z życia społeczeństwa jest HDI (Human Development Index) czyli Wskaźnik

Rozwoju Społecznego. Obejmuje on następujące elementy:

24

HDI (2011)

Średnia dla wszystkich krajów UE – 0.856

Kraj HDI Kraj HDI Kraj HDI

1. Holandia 0.91 10. Finlandia 0.882 19. Słowacja 0.834

2. Irlandia 0.908 11. Hiszpania 0.874 20. Malta 0.832

3. Niemcy 0.905 12. Włochy 0.852 21. Węgry 0.816

4. Szwecja 0.904 13.Luksemburg 0.867 22. Polska 0.813

5. Dania 0.895 14.Czechy 0.865 23. Litwa 0.81

6. Belgia 0.886 15.W. Brytania 0.863 24. Portugalia 0.809

7. Austria 0.885 16. Grecja 0.861 25. Łotwa 0.805

8. Francja 0.884 17. Cypr 0.84 26. Rumunia 0.781

9. Słowenia 0.884 18. Estonia 0.835 27. Bułgaria 0.771

Źródło: http://hdr.undp.org/en/statistics/hdi/

Bazując się na wynikach, Polska, w porównaniu do innych krajów europejskich znajduje

się dopiero na 22 pozycji. Aczkolwiek biorąc pod uwagę ten jedyny wskaźnik nie jesteśmy w

stanie odzwierciedlić właściwej sytuacji Polski. Zatem należy również popatrzeć na inne dane.

OECD (http://www.oecd.org/) proponuje na swojej stronie kompozycję własnego indeksu.

Można zatem porównać kraje członkowskie OECD według własnych kryteriów. Analizując

jakość i satysfakcję z życia uwzględnijmy kolejno następujące zmienne: dochód, otoczenie

(środowisko), satysfakcję z życia, zdrowie, bezpieczeństwo oraz równowagę pomiędzy życiem

25

prywatnym a pracą.

Jeżeli by wziąć pod uwagę jedynie kraje zaprezentowane na powyższym wykresie

należące do Unii Europejskiej, otrzymamy ten oto ranking (zaczynając od najlepszej pozycji,

przy czym wszystkie wybrane zmienne mają taką samą ważność): Dania, Luksemburg, Szwecja,

Holandia, Wielka Brytania, Finlandia, Belgia, Austria, Niemcy, Irlandia, Francja, Hiszpania,

Włochy, Czechy, Słowenia, Słowacja, Grecja, Portugalia, Polska, Węgry, Estonia. Na 20 krajów,

Polska zajmuje dopiero 18 miejsce.

Legatum Prosperity Index – kraje UE (2011)

Ran

kin

g

Całkowity dobrobyt

Overall Prosperity

Całkowite dobre

samopoczucie Overall wellbeing

Wykształcenie

Education

Zdrowie Health

Bezpieczeństwo Safety & Security

Wolność osobista

Personal Freedom

1 Dania Irlandia Rumunia Irlandia Grecja Niemcy

2 Szwecja Łotwa Dania Belgia Słowenia W. Brytania

3 Finlandia Austria Czechy Rumunia Czechy Węgry

4 Holandia Włochy Finlandia Francja Dania Słowacja

5 Irlandia Dania Litwa Dania Niemcy Estonia

6 W. Brytania Hiszpania Portugalia Holandia Szwecja Finlandia

7 Austria Rumunia Polska Słowenia Irlandia Łotwa

8 Niemcy Belgia Belgia Polska Estonia Belgia

9 Belgia Szwecja Irlandia Litwa Belgia Irlandia

10 Francja Niemcy Łotwa Austria Litwa Słowenia

11 Słowenia Bułgaria Węgry Hiszpania Francja Rumunia

12 Hiszpania Litwa Holandia Grecja Słowacja Holandia

13 Portugalia Holandia Grecja Łotwa Włochy Grecja

14 Czechy Estonia W. Brytania Finlandia Hiszpania Portugalia

15 Polska Słowacja Niemcy Bułgaria Polska Austria

16 Włochy Portugalia Francja Estonia W. Brytania Włochy

17 Słowacja W. Brytania Szwecja Włochy Portugalia Dania

18 Estonia Grecja Włochy Szwecja Holandia Francja

19 Węgry Słowenia Słowacja Węgry Bułgaria Czechy

20 Grecja Francja Estonia Portugalia Austria Bułgaria

21 Litwa Polska Bułgaria Niemcy Rumunia Szwecja

22 Bułgaria Czechy Hiszpania W. Brytania Łotwa Polska

23 Łotwa Finlandia Słowenia Czechy Węgry Litwa

24 Rumunia Węgry Austria Słowacja Finlandia Hiszpania

Brak danych dla: Cypr, Malta, Luksemburg

Źródło http://www.prosperity.com/:

26

Według wyników badań z Legatum Prosperity Index, sytuacja Polski na tle innych krajów

w różnych dziedzinach jest zmienna. Jeśli chodzi o całkowity dobrobyt, oraz bezpieczeństwo,

Polska zajmuje 15 miejsce na 24 badane kraje UE. Całkowite dobre samopoczucie według

Polaków pozwala na zajęcie Polsce 21 miejsca tuż przed Czechami, Finlandią oraz Węgrami.

Najwyższe miejsce dla Polski dotyczy edukacji. Plasuje się ona na 7 miejscu. Również zdrowie

jest wysoko usytuowane w rankingu bo na 8 miejscu. Natomiast miejsce Polski dotyczące

wolności osobistej jest jednym z najniższym w niniejszym rankingu. Zajmuje ona 22 pozycję,

jedynie niżej jest Litwa oraz Hiszpania.

Podsumowując opisane elementy, Polska różnie wypada na tle innych krajów

europejskich. Jej miejsce w rankingach zależy od badanych zmiennych. Należy jednak

stwierdzić, na podstawie przedstawionych kolejno danych, iż sytuacja Polski nie jest najlepsza

gdyż przeważnie Polska plasuje się niemalże na najniższych pozycjach oprócz wcześniej

wymienionej edukacji oraz zdrowia. Sami Polacy, według ankiety przeprowadzonej przez CBOS

ogólnie postrzegają swoją sytuację dość dobrze co może potwierdzić tabela z roku 2010 o tytule

Samopoczucie Polaków w roku 2010 gdzie przeważają opinie pozytywne. Na przykład w pytaniu

pierwszym, prawie 50 % ankietowanych było często zadowolonych z odniesionego sukcesu w

2010 roku oraz pytanie drugie dotyczące pomyślnego rozwoju planów (50 % ankietowanych było

często zadowolonych).

Źródło: http://www.cbos.pl/

27

Wstąpienie Polski i innych państw kandydujących do Unii Europejskiej stanowiło symboliczne

zamknięcie okresu niesprawiedliwego podziału Europy, który został wprowadzony na mocy

postanowień jałtańskich. W założeniach miał przyczynić się również do rozszerzenia na Wschód

tej strefy bezpieczeństwa, stabilności i dobrosąsiedzkich stosunków, jaką jest Unia Europejska

Większość Polaków uważała, iż członkostwo w UE umożliwiłoby przyspieszenie rozwoju

gospodarczego kraju i jego modernizacje, jak również miałoby się przyczynić do zlikwidowania

opóźnień i "luki cywilizacyjnej", która dzieliła Polskę od krajów zachodnich.

W sferze politycznej członkostwo w UE zapewnić miało trwały charakter przemian ustrojowych

- poprzez konsolidacje wartości łączących Polskę z krajami Unii Europejskiej i z zachodnim

systemem politycznym, gospodarczym i obronnym, takich jak: demokracja, państwo prawa,

poszanowanie praw obywatelskich oraz praw mniejszości, jak również gospodarka rynkowa.

W członkostwu unijnemu upatrywano także wzmocnienie pozycji Polski na arenie

międzynarodowej, przy jednoczesnym zapewnieniu naszemu krajowi nowego miejsca w Europie.

Chodzi o przynależność do najważniejszej europejskiej organizacji międzynarodowej, która

osiągnęła znaczące sukcesy w swoim funkcjonowaniu i która charakteryzuje się wysoka

skutecznością w osiąganiu swoich celów. Podobnie jak czynią to obecnie małe i średnie państwa

członkowskie, Polska może przedstawiać swoje inicjatywy i uczestniczyć w procesie

podejmowania decyzji o fundamentalnym znaczeniu dla stosunków międzynarodowych i

interesów narodowych. Pozostając poza UE, Polska miałaby o wiele mniejsze możliwości

wpływu na te kwestie.

Niemniej jednak, wstąpienie do Unii Europejskiej oznacza dla Polski konieczność

przystosowania się do warunków gospodarczych, politycznych i społecznych, które obowiązują

we Wspólnocie.

Polska uczyniła znaczny wysiłek w celu wprowadzenia w życie polityki wspólnotowej w

dziedzinie konkurencji, pomocy państwa i zamówień rządowych, liberalizacji zasad przepływu

towarów, usług i kapitałów. W znacznym stopniu zreformowane zostało prawo bankowe w celu

przystosowania go do norm wspólnotowych. Nie należy zapominać o innych obszarach

legislacyjnych, które zostały dostosowane do wymagań unijnych.

28

Celem niniejszego projektu było ukazanie Polski jako członka Unii Europejskiej w dwóch

wymiarach polityczno – strategicznym oraz społeczno – ekonomicznym.

Jak było wspomniane akcesja Polski do Unii Europejskiej nastąpiła z myślą o przyspieszeniu

rozwoju społeczno - gospodarczego i wzroście pozycji na arenie międzynarodowej. Proces ten

zachodzi w rezultacie udziału w jednolitym rynku europejskim, dynamicznej wymiany handlowej

z krajami UE, zwiększenia współpracy inwestycyjnej oraz realizacji europejskiej polityki

spójności.

Stopniowo zmniejsza się dystans rozwojowy Polski wobec innych krajów UE, w tym „starych”

krajów Wspólnoty. Rośnie wykorzystanie przewidywanych dla Polski środków z unijnych

funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, przy czym szczególnie istotny wpływ miało

uruchomienie środków przewidzianych na perspektywę finansową 2007 – 2013.

Oczywiście nadal istnieją obszary, choćby takie , jak : ochrona środowiska, udział odnawialnych

źródeł energii w całej konsumpcji energii, jakość funkcjonowania administracji publicznej,

wysokość minimalnego wynagrodzenia, uczestnictwo osób dorosłych w programie nauki przez

całe życie, których wskaźniki plasują Polskę znacznie poniżej średniej unijnej. Również dużym

wyzwaniem jest w proces przygotowania gospodarki i społeczeństwa do wprowadzenia euro.

Należy jednak pamiętać, że wiele trudności ekonomicznych wynika z istniejącej od kilku lat

sytuacji międzynarodowej będącej efektem ubocznym kryzysu gospodarczego jaki dotknął wiele

państw.

29

4. Spis źródeł.

Powyższy projekt jest opracowaniem własnym na podstawie danych

pochodzących z następujących źródeł :

1. Wprowadzenie.

https://www.cia.gov

http://epp.eurostat.ec.europa.eu

http://www.mg.gov.pl

2. Wymiar polityczno – strategiczny.

2.1 Ocena efektów członkostwa Polski w Unii Europejskiej z siedmioletniej

perspektywy.

http://cel.uek.krakow.pl/

http://forsal.pl/

http://www.newsweek.pl/

2.2 Ocena Polskiej Prezydencji.

http://ec.europa.eu/p

http://www.mf.gov.pl

http://pl2011.eu

3. Wymiar społeczno – ekonomiczny.

3.1 Ocena przyszłego członkostwa Polski w Unii Walutowej i Gospodarczej.

Raport o konwergencji. Maj 2012, Europejski Bank Centralny, Frankfurt nad

Menem 2012.

Program konwergencji. Aktualizacja 2012, Ministerstwo Finansów,

Warszawa 2012.

Raport na temat pełnego uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w trzecim

etapie Unii Gospodarczej i Walutowej, Narodowy Bank Polski, Warszawa

2009, s. 343.

3.2 Ocena postępów Polski we wdrażaniu strategii Europa 2020.

http://ec.europa.eu

http://epp.eurostat.ec.europa.eu

30

Zalecenie Rady w sprawie krajowego programu reform Polski z 2012 r. oraz

zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez Polskę programu

konwergencji na lata 2012–201

Dokument roboczy służb Komisji, Ocena krajowego programu reform i

programu konwergencji POLSKI z 2012.

Krajowy Program Reform, Europa 2020, Aktualizacja 2012 / 2013.

http://www.rp.pl

3.3 Ocena jakości i satysfakcji z życia w Polsce na tle innych państw UE.

http://hdr.undp.org/en/

http://www.prosperity.com/

http://epp.eurostat.ec.europa.eu .