Transcript
Page 1: Profilaktyka raka jelita grubego

   

PROFILAKTYKA RAKA JELITA

GRUBEGOdr n.med. Łukasz Wolański

Biłgoraj, 8.10.2016

Page 2: Profilaktyka raka jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO - EPIDEMIOLOGIA

Wg danych z 2013 jest to drugi pod względem częstości nowotwór rozpoznawany u kobiet i trzeci u mężczyzn!!!

Page 3: Profilaktyka raka jelita grubego

 

 

 RAK JELITA GRUBEGO - BIOLOGIA

Jest to jeden z nielicznych nowotworów którego rozwój i biologia jest bardzo dobrze poznana dzięki czemu można mu skutecznie zapobiegać.

W 98% PROCENTACH ROZWIJA SIĘ NA PODŁOŻU POLIPA

gruczolak z dysplazją małego stopnia ---> gruczolak z dysplazją dużego stopnia ---> rak

--------------------------------------------------------------------------> kilka- kilkanaście lat

Page 4: Profilaktyka raka jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO – PROFILAKTYKA

Etap pierwszy, czyli profilaktyka pierwotna

Etap drugi, czyli profilaktyka wtórna

Etap trzeci, czyli profilaktyka późna

Page 5: Profilaktyka raka jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO – PROFILAKTYKA PIERWOTNA

Dieta chroniąca przed zachorowaniem na nowotwór jelita grubego to tzw. zdrowe odżywianie – ograniczenie ilości węglowodanów prostych i mięsa czerwonego, większa ilość błonnika i warzyw (przyspieszony pasaż i mniejsze narażenie nabłonka na karcynogeny)

Odpowiedni udział energii pochodzącej z tłuszczów (do 30%). Wskazane jest również zastępowanie potraw pieczonych na

ruszcie i smażonych - produktami gotowanymi w wodzie lub na parze.

Należy również ograniczać udział w diecie wyrobów wysoce przetworzonych, w tym wędzonych i konserwowanych chemicznie.

Włókno pokarmowe (błonnik) oraz przeciwutleniacze – to naturalne składniki pokarmowe chroniące przed rakiem jelita grubego.

Page 6: Profilaktyka raka jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO – PROFILAKTYKA PIERWOTNA

Wykazano, że nawet pół godziny umiarkowanego wysiłku fizycznego (intensywny spacer, jazda na rowerze, pływanie) każdego dnia znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory złośliwe jelita grubego oraz na raka piersi u kobiet.

Z wielu badań wynika, że osoby, które regularnie przyjmują aspirynę i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, jak ibuprofen czy naproksen, mają od 20 do 50% niższe ryzyko rozwoju polipów i zachorowania na raka jelita grubego. Jednak ze względu na działania niepożądane nie są one rutynowo zalecane.

Page 7: Profilaktyka raka jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO – PROFILAKTYKA WTÓRNA

1.badanie per rectum czyli badanie palcem przez odbytnicę

2.wykonywanie testu na krew utajoną w kale

3. kolonoskopia – obecnie najskuteczniejsze badanie profilaktyczne

Page 8: Profilaktyka raka jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO – PROFILAKTYKA WTÓRNA

W przypadku raka jelita grubego zastosowanie badań przesiewowych należy rozpatrywać osobno dla dwóch populacji: o ponadprzeciętnym i przeciętnym ryzyku zachorowania.

O ponadprzeciętnym ryzyku zachorowania na raka jelita grubego mówi się w przypadku osób po 40. roku życia z obciążeniem dziedzicznym i/lub rodzinnym.

Natomiast populację o przeciętnym ryzyku zachorowania stanowią osoby po 50. roku życia, bez obciążenia dziedzicznego i rodzinnego, wolne od objawów raka jelita grubego.

Page 9: Profilaktyka raka jelita grubego

 RAK JELITA GRUBEGO – PROFILAKTYKA WTÓRNA

W Polsce, w myśl założeń Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego są jednoetapowe i obejmują wykonywanie co 10 lat kolonoskopii u osób w wieku 50-65 lat o przeciętnym ryzyku zachorowania.

Page 10: Profilaktyka raka jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO – PROFILAKTYKA WTÓRNA

W przypadkach rzadkich wskazana diagnostyka genetyczna

rozpoznanie raka jelita grubego przed 50.-60. rokiem życia,

zachorowanie na nowotwór ze spektrum zespołu Lyncha, o ile w rodzinie są bliscy krewni, u których rak jelita grubego lub inne nowotwory ze spektrum zespołu Lyncha wystąpiły w młodym wieku,

rozpoznanie mnogich polipów w jelicie grubym lub polipów o nietypowej budowie histologicznej (np. polipów młodzieńczych).

Kolonoskopia zawsze 10 lat wcześniej niż wiek w którym wykryto raka u członka rodziny.

Page 11: Profilaktyka raka jelita grubego

KOLONOSKOPIAPrzez odbyt wprowadza się giętki wziernik (endoskop, kolonoskop) zakończony kamerą, za pomocą której ogląda się wnętrze całego jelita grubego, aż po ujście krętniczo-kątnicze. Długość kolonoskopu waha się od 130 do 200 cm, a grubość jest zbliżona do grubości palca dorosłej osoby. Za pośrednictwem kanału roboczego kolonoskopu można również pobierać wycinki błony śluzowej do badania histopatologicznego oraz przeprowadzać drobne zabiegi, na przykład usunięcie polipa tzw. polipektomii.

Page 12: Profilaktyka raka jelita grubego

KOLONOSKOPIA Rzadko powoduje silniejsze dolegliwości bólowe. Czas trwania badania: od 15 minut do 1 godziny. Badanie można wykonywać wielokrotnie.

Page 13: Profilaktyka raka jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO

TRUDNO UŚWIADOMIĆ SOBIE ŻE MOŻNA NOSIĆ W SOBIE COŚ TAKIEGO

.

Page 14: Profilaktyka raka jelita grubego

Dziękuję za uwagę


Recommended