Download ppt - Profesija Nutricionizam vo Makedonija

Доцент д-р Вера Симовска, MD. PhD.

субспец. по исхрана, диететика и јавно здравје

[email protected] + +389 75 421 339

Универзитет Св. Климент Охридски - БитолаТехнолошко технички факултет-ВелесТехнолошко технички факултет-Велес

Република МакедонијаРепублика Македонија

Универзитет Св. Климент Охридски - БитолаТехнолошко технички факултет-ВелесТехнолошко технички факултет-Велес

Република МакедонијаРепублика Македонија

Предизвици за развој на професијата нутриционизам во

Република Македонија

Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Технолошко технички факултет-Велес, Студии по нутриционизам

Тесната поврзаност помеѓу храната, исхраната и здравјето на луѓето, сигнификантно е зајакната со научниот напредок во многу полиња како што се: науката за храна, исхрана и диететика, прехранбена технологија и биотехнологија, како и квалитет и безбедност на храната.

Цел на овие магистерски стуии е да се развие критичко мислење на научна основа и нутриционизам базиран на научни докази.

Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Технолошко технички факултет-Велес, Студии по нутриционизам 3


Науката за исхрана ги изучува специфичните нутритивни аспекти кои влијаат врз здравјето, објаснувајќи го влијанието на храната, нутритивните компоненти и исхраната врз метаболниот и физиолошки одговор на човечкиот организам.

Истражувањата во нутриционизмот достигнаа високи стандарди на квалитет, претставувајќи автономно поле во домен на зравјето и здравствените науки.

Нутриционизмот е мултидисциплинарно научно поле во домен на здравствените науки, при што многу научни дисциплини ја вклучуваат исхраната кај човекот.

НутриционизмотНутриционизмот е потврдена професија која е фокусирана на апликација на науката за исхрана во едукација и хранење на група луѓе и поединци во здравје и болест.

Првата професионална квалификација стекната во една земја го презентира курикулумот кој дозволува примена на титулата Нутриционист Нутриционист и обавување на практична работа како независно професионално лице.


- Стандардизирање на диететската практика

- Унапредување на истражувањето

- Усогласување на законодавството

- Покачување на едукативните стандарди

- Комуникација и информираност


МисијатаМисијата за создавање потребен број нутриционисти со професионални компетенции за храна и исхрана, со акцент на превентивно и тераписко аплицирање, наметна потреба од едукација во домен на нутриционизмот и квалитет и безбедност на храната низ развој и имплементација на академски курикулум за втор циклус студии.

Ова се постдипломски студии, со научна ориентација кон аплицирање на теоријата и практиката во истражувањата и интегрирање на нутриционистичкото знаењето базирано на научни докази.

Главните компоненти на постдипломските студии се категоризирани во две полиња:

- Нутриционизам, исхрана и диететика - Квалитет и безбедност на храната.

Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Технолошко технички факултет-Велес, Студии по нутриционизамУниверзитет Св. Климент Охридски - Битола Технолошко технички факултет-Велес, Студии по нутриционизам

Компетенции Дескриптори

Компетенциите дефинираат што што

нутриционистот е способен добро и

ефективно да направи следејќи ги

„Стандардите за практична и

професионална работа на

регистриран нутриционист„.

Академската едукација, на ниво на

магистермагистер (MSc (MSc..)) води кон развој на

искусен и компетентен нутриционист

кој работи на повисоко ниво на

компетенции во нутриционизмот.

Компетенциите дефинираат што што

нутриционистот е способен добро и

ефективно да направи следејќи ги

„Стандардите за практична и

професионална работа на

регистриран нутриционист„.

Академската едукација, на ниво на

магистермагистер (MSc (MSc..)) води кон развој на

искусен и компетентен нутриционист

кој работи на повисоко ниво на

компетенции во нутриционизмот.

Дескрипторите опишуваат какокако

нутриционистот ја спроведува

специфичната активност.

Тие ја опишуваат способноста на

нутриционистот да спроведе ранг

на специфични задачи.

Дескрипторите ги дефинираат

компетенциите

Дескрипторите опишуваат какокако

нутриционистот ја спроведува

специфичната активност.

Тие ја опишуваат способноста на

нутриционистот да спроведе ранг

на специфични задачи.

Дескрипторите ги дефинираат

компетенциите


Постдипломската едукација на ниво на магистер (MSc.) води кон :

високо развиено, систематско специјалистичко знаење,

критичен пристап, анализа и синтеза на комплексни информации во контекс на практичната работа,

зголемен квалитет во работата,

критична евалуација на сопствената практична работа,

систематично зацртување на објавените податоци,

прaктична работа базирана на научни податоци,

дизајн на истражувачки проект,

истражувачка дисертација,

креативност и оригиналност во апликација на знаењето,

водечка улога во диететската практика, менаџмент и едукација,

иновативен нутриционистички пристап и можности во кариерата.


Развој на способности за квалификацијата

МагистерМагистер по нутриционизампо нутриционизам – MSc.

Развој на способности за квалификацијата

МагистерМагистер по нутриционизампо нутриционизам – MSc.

Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Технолошко технички факултет-Велес, Студии по нутриционизам 11

Creating the European Dietetic Advanced Competences (EDAC, 2012) we provided the baseline of knowledge, skills, understanding and competence of a dietitian working as a dietetic practitioner and researcher at advanced level in Macedonia.

Препораки од Европската Федерација на Асоцијациите на Нутриционисти/Диететичари

1. Да се утврди систем на акредитација и систем за континуиран професионален развој (LLL).

2. Да се имплементира титулата специалист, магистер и доктор на науки по нутриционизам, на ниво на втор циклус на акдемските студии.

3. Да се креираат нови можности за развој во кариерата (подобрување на стандардите за едукација и практична работа на нутриционистите).

4. Да се воспостави механизам за систематски мониторинг и публикување на список на сите компетентни (регистрирани) нутриционисти, како и некомпетентни нутриционисти.


I. БАЗИЧНИ ДИСЦИПЛИНИ:

Биологија, физика, хемија, нутритивна биохемија (клеточна и молекуларна основа на болестите и метаболните компликации), генетика, анатомија, нутритивна антропометрија, нутритивна физиологија, хистологија, фармакологија, имунологија, математика и биостатистика, компјутери и методи на научното истражување.

II. ЗДРАВСТВЕНИ ДИСЦИПЛИНИ:

Наука за исхрана и диететика (nutritional science and clinical nutrition/dietetics):

Процес на нутритивна грижа:

- Нутритивни испитувања

- Нутритивна дијагноза

- Нутритивна терапија

- Мониторинг и евалуација на постигнатите ефекти од диетотерапијата и диетопревенција.


III. Наука за храна Наука за храна и одделни поглавја од прехранбената прехранбената технологијатехнологија ( (food science and technology):

Нутритивен состав на храната, модификации во храната, развој на нови производи, технологии на храна и биотехнологии (Студиска програма во Република Македонија).

IV. IV. Менаџмент на службите Менаџмент на службите

за храна за храна (администрација)

Менаџмент, организации за

здравствена заштита,

планирање и производство на

храна, легислатива (НАССП),

економија, опрема, пакување,

дистрибуција и систем на

услуги (маркетинг).


1.1. Администартивни Администартивни : работат примарно како менаџери во службите за храна со одговорност за обезбедување на нутритивно адекватна, квалитетна храна за лица или групи, здрави и болни, во институција или на ниво на заедницата.

2.2. Клинички Клинички : одговорни за планирање, едукација, надзор и евалуација на клиничкиот план на исхрана како значаен дел од терапијата спроведена под медицинска одговорност. Целта е опоравување на пациентите и нивното функционално здравје. Тие работат во ППЗ или во здравствени институции.

3.3. Нутриционисти во јавното здравствоНутриционисти во јавното здравство - на ниво на заедницата: фокусирани на унапредување на здравјето низ исхрана и физичка активност, формулирање на политики за храна што води кон унапредување на избор на здрава храна кај населението со цел да го унапреди или одржи нутритивното здравје и да се редуцира ризикот за појава на нутритивно поврзани болести.

4.4. Општи:Општи: имаат севкупна одговорност од двата аспекта, на индивидуално ниво и на ниво на заедницата.


2005 - European Academic and Practitioner Standards for Dietetics

2009 - European Dietetic Competences and Performance Indicators (EDC)

2010 - European Practice Placements Standards – DIETS2

2011 - Република Македонија се вклучи како асоцијативен партнер

и член на работната група за креирањето на Европските

стандарди за академска и практична едукација на

нутриционистите во II II и и IIIIII циклус циклус ((Еrasmus::DIETS2/WP2, 2010-2013)

2012 - European Advanced Dietetic Competences – EDAC

Креирање на потребните способности за квалификацијата

“МагистерМагистер” и “ССпецијалистпецијалист ” по нутриционизампо нутриционизам во Европa

и во Република Македонија



Први постдипломски студии по нутриционизам во Република Македонија, 2013-2014година

Процес на Процес на нутритивна грижанутритивна грижа

1.Нутритивни испитувања

2.2.Нутритивна Нутритивна дијагноза (диететска , дијагноза (диететска , не не медицинска)медицинска)

3. 3. Нутритивни интервенции

4. Мониторинг и евалуација на исхраната

Процес на Процес на нутритивна грижанутритивна грижа

1.Нутритивни испитувања

2.2.Нутритивна Нутритивна дијагноза (диететска , дијагноза (диететска , не не медицинска)медицинска)

3. 3. Нутритивни интервенции

4. Мониторинг и евалуација на исхраната


Further, to improve population health, by improving the quality of nutrition education and research at advanced level, in 2014, we determined the following objectives:

- Supporting proactive partnership in defining national standards for the formulation of Doctoral study program for food science and nutrition;

- Forming a set of competencies upon completion of studies;

- Application of information and communication technology (ICT) and e-learning.

Nutritional Care ProcessNutritional Care Process

Историски развој на нутриционизмот во САД

1877 – Прв пат е формиран Комитет за диететикаКомитет за диететика од

Медицинската асоцијација на САД (American Medical Association)

1896 – Прв пат се конструирани Таблици за состав на храна Таблици за состав на храна од Одделот

за земјоделие на САД (U.S. Department of Agriculture)

1899 – Титулата Диететичар Титулата Диететичар прв пат е воведена во САД.

Диететичар е лице кое специјализира храна и исхрана за потребите

на медицинската професија

1900 – Диетотерапија Диетотерапија прв пат се применува во САД

1917 – Формирана е Американската асоцијација за диететика

American Dietetic AssociationAmerican Dietetic Association ( (ADAADA), сегашна Академија за исхрана и

диететика - Academy of Nutrition and DieteticsAcademy of Nutrition and Dietetics..


Историски развој на нутриционизмот во светот

1920 – Прв пат се воведува професија и титула НутриционистНутриционист

како консултант во здравствени служби

1930 – Прв пат е воведена Титулата ДиететичарДиететичар

1968 – Први едукативни програми за храна и исхрана

наменети за сиромашни семејства во САДсиромашни семејства во САД

1972 – Првите едукативни програми за исхрана кај жени, исхрана кај жени,

новороденчиња и децановороденчиња и деца

1977 – Нутритивната едукација Нутритивната едукација е вклучена во актите за

храна и земјоделие


Историски развој на нутриционизмот во ЕвропаИсториски развој на нутриционизмот во Европа

1978 – Формирана е Европска федерација на здруженија на Европска федерација на здруженија на диететичари - ЕФАД диететичари - ЕФАД како Европска платформа за развој на професијата нутриционизам

Членови на ЕФАД ЕФАД се 10 Европски здруженја со 10 илјади членови – диететичари

Во 2013 год. ЕФАД ЕФАД ја сочинуваат 33 здруженја од 26 Европски земји и 30 илјади диететичари од цела Европа

ДиететичаритеДиететичарите се потврдени како професионален кадар кои безбедно, квалитетно, компетентно и етички спроведуваат здравтсвената грижа во состав на здравствените тимови.

Интерес за Магистерските студии по нутриционизам во Европскиот регион изјавија 70% од дипломираните, односно регистрирани нутриционисти.
