MEĐUNARODNI MARKETING

VJEŽBE 2

MARKETING MIKS

SPECIFIČNOSTI I MEĐUNARODNE DIMENZIJE PROIZVODA

Proizvod – može se definisati kao skup fizičkih,

funkcionalnih, simboličkih svojstava koja treba da

doprinesu zadovoljenju potrošača.

Ne podrazumjeva samo fizičku supstancu,

Usluge, osobe, mjesta, organizacije i sl., takođe

predstavljaju proizvod.

SPECIFIČNOSTI I MEĐUNARODNE DIMENZIJE PROIZVODA

Rezultat svih marketing napora, Predstavlja predmet razmjene, Osnovni instrument razmjene, Nosilac upotrebne vrijednosti, Kratkoročno neelastičan, U direktnoj vezi sa troškovima proizvodnje, Kreiranje i razvoj proizvoda utiče na konkurentsku

prednost.

ALTERNATIVE I ODLUKE VEZANO ZA KREIRANJE PROIZVODA U MM

Karakter proizvoda,

Odnos prema domaćem proizvodu,

Način prilagođavanja,

Linija proizvoda,

Ukupna ponuda.

OBILJEŽJA PROIZVODA

Dizajn, Kvalitet, Funkcionalnost, Marka, Pakovanje, Garancija, Postprodajne usluge.

DIZAJN PROIZVODA

Predstavlja oblikovanje proizvoda, njegov

spoljni izgled, oblik, boja, veličina, sastojci i

težina, kao i dizajn pakovanja i etikete.

Funkcija dizajna: funkcionalan, kvalitetan i

estetski privlačan proizvod.

FUNKCIJE DIZAJNA

1. Konkurentsko diferenciranje,

2. Dizajn u funkciji proizvodnje,

3. Dizajn u funkciji potrebe potrošača,

4. Dizajn u funkciji estetike,

5. Dizajn u funkciji distribucije.

FAKTORI KOJI UTIČU NA DIZJAN

KVALITET PROIZVODA – INTEGRALNI I INOVATIVNI PRISTUP

Kvalitet predstavlja skup svih svojstava i karakteristika proizvoda, procesa i usluga koji se odnosi na mogućnost da zadovolje utvrđene ili indirektno izražene potrebe, ISO.

Objektivni i opažajni kvalitet proizvoda.

UPRAVLJANJE KVALITETOM PROIZVODA (TQM)

KVALITET PROIZVODA

ISO standardi (ISO 9000), Ekološka svijest - institucionalni nivoi:

potrošači, države, kompanije.

MARKA PROIZVODA

Marka (brand)?, u pojavnom i formalnom smislu, prestavlja riječ, simbol, znak, oblik ili njihovu kombinaciju,

Ime marke, Znak marke, Boja marke, Zaštitni znak, Trgovači znak, Autorska zaštićena prava.

IZBOR MARKE

Zavisi od karaktera proizvoda, karaktera tržiša, očekivane reakcije potrošača, postojanja konkurentskih marki,

Treba da bude jasna, kratka, da nema odbojno značenje,

Deskriptivnost u odnosu na proizvod, pamtljlivost, usklađena sa imidžom kompanije, pogodnost za promociju i jedinstvenost u odnosu na konkurenciju.

VARIJANTE IMENA MARKE

Proizvoljna ili izmišljena riječ (Toyota Lexsus), Prepoznatljiva i postojeća riječ (Cheer), Sugestivna (Mr. Clean), Direktno opisuje proizvod (Pampers), Upućuje na institucionalno ili geografsko porijeklo

(Kentacky Fried Chicken), Nacrt, dizajn, broj ili neki drugi elemenat (3M

Company).

STRATEGIJE MARKIRANJA PROIZVODA

Korporativno markiranje (Disney), Grupno markiranje (Loreal – GARNIER), Segmentisano markiranje (Toyota Lexsus), Pojedinačno markiranje (Procter and

Gamble), Eksterno markiranje (Samsung, Goldstar).

STRATEGIJSKE DILEME I ALTERNATIVE UPOTREBE MARKE

1. Da li marka? (bez / sa),

2. Čija marka? (eksterna / sopstvena),

3. Međunarodni status? (globalna / lokalna),

4. Broj marki na jednom tržištu? (više / jedna).

IMIDŽ ZEMLJE PORIJEKLA – “made in”

IMIDŽ ZEMLJE PORIJEKLA

Pozitivan Negativan

DIM

EN

ZIJE

IMID

ŽA

ZE

MLJE

KA

O K

AR

AK

TE

RIS

TIK

E

PR

OIZ

VO

DA

Bitne Povoljna međuzavisnost

Japanski auto

Nepovoljna međuzavisnost

Mađarski auto

Nebitne

Povoljna neutralnost

Japansko pivo

Nepovoljna neutralnost

Mađarsko pivo

DEKONPONOVANJE IMIDŽA ZEMLJE PROIJEKLA

Proizvodi hibridnog porijekla,

Šansa za nerazvijene,

Promjenjivost nacionalnog imidža,

Pozitivnim iskustvom protiv predrasuda

(stereotipi imidža zemlje porijekla).

PAKOVANJE PROIZVODA

OBILJEŽAVANJE PROIZVODA U MM

Zavisi od 4 faktora:

1. Državnih propisa,

2. Uticaj kulture,

3. Priroda proizvoda,

4. Informaciona tehnologija (EAN).

GARANCIJA I SERVIS PROIZVODA

Garancija predstavlja pismenu izjavu proizvođača da će njegov proizvod obavljati svoju osnovnu funkciju na adekvatan način, ukoliko se koristi po datim uputstvima.

Garancijska politika: standardizacija ili lokalizacija, Servisna politika određena obavezama iz garancije,

a podrazumjeva održavanje funkcionalnih karakteristika proizvoda, prilagođavanje proizvoda različitim uslovima, zamjenu rezervinh dijelova.

SERVIS PROIZVODA

Samostalno, Preko nezavisne kompanije ili distributera.

Program obuke servisra, Obezbjeđivanje rezervnih dijelova.

Servisni troškovi su investicija, a ne nužno zlo.

CIJENA KAO INSTRUMENT MM MIKSA

Određuje vrijednost koja se traži od buduće druge strane u procesu razmjene,

Cilj marketinga nije najviša moguća cijena, nego ona koja će u kombinaciji sa ostalim instrumentima marketing miksa da doprinese ostvarenju kratkoročnih i dugoročnih ciljeva poslovanja,

CIJENA KAO INSTRUMENT MM MIKSA

Ne prouzrokuje troškove već ih izražava, U direktnom odnosu je sa prihodom i

profitom, Najlakše se oponaša (konkurencija), Konjunkturni pokazatelj (npr. EURIBOR).

CILJEVI FORMIRANJA CIJENA

OSNOVNE STRATEGIJE STRATEGIJSKE ALTERNATIVE

Strategija troškovno orijentisanih cijena

Strategijska formula punih troškova,Strategijska formula marginalnih troškova,Strategijska formula relevantnih troškova

Strategija tržišno orijentisanih cijena,Strategija geografskog diferenciranja,Strategija trgovinskog diferenciranja,Strategija funkcionalnog diferenciranja

Strategija konkurentski orijentisanih cijena

Strategija viših cijena od konkurencijeStrategija nižih cijena od konkurencijeStrategija ujednačenih cijena

Strategija transnacionalnih cijena.

Strategija globalnih cijena

Strategija cjenovne prepoznatljivosti

Strategija multilokalnih cijena

INTERNE I EKSTERNE DETERMINANTE CIJENA U MM

INTERNE DETERMINANTE

ODLUKE O CIJENAMA

EKSTERNE DETERMINANTE

Troškovi Tražnja

Poslovni ciljevi Konkurencija

Organizacija nastupa Državna regulativa

Karakter angažovanja Ekonomski uslovi

Nivo internacionalizacije Lokalna valuta

ESKALACIJA IZVOZNIH CIJENA

Značajno povećanje obračunskih elemenata u strukturi izvozne cijene,

Uslovljena je dodatnim troškovima i većim brojem posrednika,

Zavisi od geografske distance, dužine kanala i broja posrednika.

ESKALACIJA IZVOZNIH CIJENA

POSTUPAK ODREĐIVANJA IZVOZNIH CIJENA

Tri paralelne i komplentarne faze:

1. Određivanje polazne izvozne cijene (metod progresivne kalkulacije – “odozdo-gore”),

2. Utvrđivanje inostrane tržišne cijene (metod retrogradne kalkulacije – “odozgo – dolje”),

3. Određivanje konačne izvozne cijene (paralelno i uporedo koristi poruke progresivne i retrogradne kalkulacije)

POSTUPAK ODREĐIVANJA IZVOZNIH CIJENA

REGULARNI OBLICI CIJENA

Uobičajene cijene koje međunarodno orijentisana preduzeća mogu koristiti prilikom poslovanja na organizovanim i regulisanim tržištima.

DISKRIMINATORSKI OBLICI CIJENA

Neopravdano veliki cijenovni diferencijali za iste proizvode na različitim tržištima.

Paralelne cijene – pojava neoficijelnih posrednika i distributera, proizvod nije zvanično i do kraja pripremljen za izvoz,

Preprodajne cijene – rezultat velikih razlika u carinama i porezima između zemalja,

Deformisane cijene – rezultat državne regulative ili valutnih fluktuacija (Caterpillar).

DAMPING CIJENE

KOvrši damping

KOvrši damping

damping preduzeća i državni damping

KAKOvrši damping

KAKOvrši damping

•sporadični damping•agresivni damping•koncepcijski damping•suprotni damping

Izvoz određene robe po cijeni koja je niža od “normalne” – troškova izvoznika, cijena na domaćem tržištu, izvoznih cijena trećih zemalja

SANKCIONISANJE DAMPINGA

Postoje situacije nesankcionisanja dampinga,

Problem dokazivanja dampinga – određivanje fer vrijednosti,

Iznos antidampiških carina mora da pokrije:

1. razlika između primjenjivane damping cijene i utvrđene fer vrijednosti i

2. troškovi antidampiškog postupka.

TRANSFERNE CIJENE

Vezane za pojavu kooperativnog, transnacionalnog i

globalnog marketinga,

Interni karakter – obračunska cijena između profitnih

centara,

Nisu eksterne (tržišne) prodajne cijene.

CILJ TRANSFERNIH CIJENA

maksimiranje korporativnog profita, jačanje tržišnog položaja putem prelijevanja, unapređenje i koordinacija sistema menadžmenta, povećanje konkurentnosti, smanjivanje eksternih troškova, minimiziranje valutnih rizika, izbjegavanje konflikta sa državnim organima, koordinacija i usklađivanje parcijalnih interesa.

DETERMINANTE FORMIRANJA TRANSFERNIH CIJENA

Profit, Porez, Carina, Inflacija, Zakonska ograničenja, Konkurencija, Preplitanje vlasništva, Politički rizik.

KONFLIKTI INTERESA KROZ TRANSFERNE CIJENE

Između kompanije i strane države – logika profita i budžetskih prihoda,

Interdivizioni konflikt – sukob profitnih centara,

Konflikti zajedničkih ulaganja.

KANALI PRODAJE KAO MM INSTRUMENT

Osnovna uloga kanala prodaje jeste da proizvod učini dostupnim u pravo vrijeme i na pravom mjestu,

Instrument institucionalnog karaktera, Savlađivanje prostornih i vremenskih

barijera, Neelastičan instrument marketinga, U direktnoj vezi sa troškovima prometa, Najmanje i najteže kontrolisana varijabla.

CILJEVI I FUNKCIJE KANALA PRODAJE

DETERMINANTE KANALA PRODAJE U MM

POSLOVNE DETERMINANTE (6C)

Troškovi (Cost) – startni i operativni,

Kapital (Capital Requirement) – najveća investiciona ulaganja kod uspostavljanja sopstvenih kanala prodaje,

Kontrola (Control) – direktna i indirektna,

Pokrivanje tržišta (Coverage) – “front door”, “back door”,

Karakter (Caracter) preduzeća i proizvoda,

Kontinuitet (Continuity) distribucije i isporuke.

DETERMINANTE KANALA PRODAJE U MM

TRŽIŠNE DETERMINANTE (4C)

Karakteristike potrošača (Customer Characteristics),

Karakteristike konkurencije (Competition Characteristics),

Regulativni uslovi (Condition and legal barriers),

Raspoloživa struktura kanala (Channel Structure).

STRATEGIJE KANALA PRODAJE U MM

STRATEGIJE STRATEGIJSKE VARIJANTE

STRATEGIJA FORMIRANJA SISTEMA KANALA PRODAJE

•Integrisani sistem,•Nezavisni sistem,•Usmjeravani sistem (nezavisni + distributivni ugovori),

STRATEGIJA TRŽIŠNOG NASTUPA PREKO KANALA PRODAJE

•Indirektni kanali,•Direktni kanali,

STRATEGIJA POKRIVANJA TRŽIŠTA PREKO KANALA PRODAJE

•Intenzivna distribucija,•Selektivna distribucija,•Ekskluzivna distribucija,

STRATEGIJA FUNKCIONISANJA KANALA PRODAJE

•Aktivno ili pasivno ponašanje,•Dinamička ili statička orijentacija,•Proizvodno ili tržišno usmjeravanje.

V

H

TIPOVI POSREDNIKA U KANALIMA MM

Agentski tipovi Trgovinski tipovi

Zastupnik – obezbjeđuje pravnu dokumentaciju

Distributer – ekskluzivno pravo prodaje

Broker – ne rade na ekskluzivnoj i kontinuiranoj osnovi

Diler – vrši funkciju maloprodavca

Faktor – banke, finansijske organizacije

Uvozni džober – klasični uvoznici, nemaju ekskluzivna prava

Ovlašćeni agent – ugovorni odnos

Trgovina – veleprodaja i maloprodaja

NEOVLAŠĆENI TRGOVINSKI POSREDNICI U SVIJETU

Sivo tržište, paralelni kanali distribucije, Vještačka cjenovna konkurentnost, Ne mora biti u sukobu sa nacionalnim zakonima, ali

je uvijek u sukobu sa poslovnom etikom, Razlozi postojanja: atraktivnost proizvoda i tržišni i

fininasijski potencijal, korišćenje efekata prelijevanja marketing napora, efekat od fluktuacije devinih kurseva, različite poreske i carinske politike, cjenovno orijentisani potrošači širom svijeta.

NEOVLAŠĆENI TRGOVINSKI POSREDNICI U SVIJETU

Uobičajeni model: broker ili neki drugi posrednik kupuje proizvod od distributera lociranog u zemlji gdje su znatno niže cijene, a potom uvozi i prodaje u drugoj zemlji po povoljnijim cijenama, ali ispod nivoa cijena koje se koriste u oficijelnim kanalima.

Mjere borbe: ignorisanje, pravna zaštita i organizovana borba, izbor distributera i zaključenje ugovora, politika jedinstvenih i prepoznatljivih cijena, proizvodnja različitih verzija i marki proizvoda za različita tržišta.

MODEL I TIP DISTRIBUTIVNOG ANGAŽOVANJA PREDUZEĆA

1. Preko nezavisnih posrednika (pronalaženje, selekcija

i izbor, distributivni ugovor, motivisanje kontrola)

2. Partenerske forme (piggybacking,franšize, zajednička

ulaganja, strategijske alijanse)

3. Samostalna forma (prodajna filijala i prodajno

preduzeće).

MEĐUNARODNA MARKETING LOGISTIKA

Kontinuiran proces izgradnje i upravljanja sistemom usmjeravanja i kontrole tokova materijala, proizvoda i dokumentacije od mjesta pripreme i proizvodnje, pa do mjesta zadovoljenja potreba potrošača i ostvarivanja profita na ino-tržištima,

Podrazumjeva aktivnosti vezane za skladištenje i transport,

Širi pojam od pojma fizičke distribucije.

MEĐUNARODNA MARKETING LOGISTIKA

Ciljevi (realziacija porudžbina, minimiziranje šteta u tranzitu, smanjenje distributivnih troškova),

Funkcije i aktivnsoti (međunarodni transport, distributivna zaštita, skladištenje, upravljanje zalihama),

Posrednici (špediteri, uvozni brokeri, transportne kompanije, međunarodni prijevoznici).

PROMOCIJA KAO MM INSTRUMENT

Uloga jeste da informiše potencijalne kupce, razvija sklonost, podstakne na akciju,

Najelastičniji instrument marketinga, Dovodi se u direktnu vezu sa stvaranjem

imena ili renomea, Doprinosi potpunijoj tržišnoj afirmaciji ostalih

instrumenata marketing miksa.

MEĐUNARODNE OSOBENOSTI PROMOTIVNIH AKTIVNOSTI

VRSTE MEĐUNARODNIH PROMOTIVNIH AKTIVNOSTI

Lična prodaja, Unapređenje prodaje, Odnosi s javnošću, Privredna propaganda (Međunarodni

advertajzing), Sponzorska promocija, Međunarodni direktni marketing, Promocija nacionalnog identiteta.

PROMOTIVNE STRATEGIJE

Strategija stimulisanja kanala prodaje (push)

i strategija privlačenja kupaca (pull).

LIČNA PRODAJA

“face to face”, Veliki troškovi, povratna informacija, prilagođavanje

na licu mjesta, Karakteristična za tržište industrijskih proizvoda ili

poslovnih usluga, Stepen prodajnog angažovanja zavisi od forme

međunarodnog poslovanja i direktnosti distributivnih kanala,

Status maloprodavca, Upravljanje ličnom prodajom.

UNAPREĐENJE PRODAJE

Obuhvata široku lepezu podsticajnih sredstava kratkotrajnog i/ili privremenog karaktera, koji stimulišu bržu i/ili veću kupovinu,

Faktori okruženja: nivo dohotka, pravna regulativa, kultura življenja, osposobljenost lokalne maloprodaje, konkurentski ambijent i sl.,

Tehnike unapređenja prodaje, “Something for nothing”.

CILJNE GRUPE UNAPREĐENJA PRODAJE

Ciljevi unapređenja prodaje.

MEĐUNARODNI SAJMOVI I IZLOŽBE

Neki proizvodi zahtjevaju direktan kontakt u promociji,

Pogodna prezentaciona forma kod novih proizvoda,

Prisutni kod industrijskog marketinga,

U Evropi tradicija sajmova od oko 100 godina (navjeća sajamska sila u svijetu je Njemačka),

Prednosti.

MEĐUNARODNE SAJAMSKE INSTITUCIJE

Tipovi međunarodnih sajmova: - opšteg ili horizontalnog tipa (Hanover, Hamburg),- specijalizovani sajmovi (Minhen – sajam elektronike, Farnborou – vazduhoplovni sajmovi).

Međunarodna unija sajmova (UFI) – cilj joj je da poveže navjeće sajmove, da koordinira njihov rad, da definiše pravila i kodekse sajamskog poslovanja.

ORGANIZACIJA MEĐUNARODNOG SAJAMSKOG NASTUPA

Troškovi sajamskog nastupa – iznajmljivanje sajamskog prostora, dizajn i konstrukcija štanda, naknade angažovanom osoblju, putni troškovi, dnevnice i sl.

Organizovanje i priprema sajamskog nastupa – blagovremeno rezervisati i urediti izložbeni prostor, pozive i programe uputiti na odabrane adrese, pripremiti promotivni materijal.

SPONZORSKA PROMOCIJA

Uticaj na publiku indirektan,

Putem događaja ili poznatih ličnosti, kroz podršku

društveno korisnih akcija i neprofitnih djelatnosti.

VRSTE, METE I NOSIOCI SPOZNORSKE PROMOCIJE

Komercijalna i filantropska, Najčešće sponzorisane aktivnosti u MM su sport i

umjetnost (Coca Cola – Olimpijske igre u Atlanti 1996. – 40 miliona $),

Najčešći i najveći sponzori: proizvođači duhana i alkohola, banke, proizvođači automobila, kompjuterske firme, velike grupe maloprodavaca, proizvođači deterdženata i sl.,

Neoficijelna sponzorska promocija – parazitsko korištenje sponzorskih efekata.

ODNOSI SA JAVNOŠĆU

Korporativna diplomatija, Interni i eksterni odnosi sa javnošću,

Angažovanje PR agencije, Evolutivno prilagođavanje – ulazak na tržište (odnos sa medijima), u zrelijim fazama (državni

ogani, sindikati, organizacije potrošača), Publicitet – neplaćena forma masovonog

komuniciranja (konfernecije za štampu, objava rezultata, davanje intervjua, saopštenje za

javnost i sl.), Odnos PR i marketing.

ADVERTAJZING - OGLAŠAVANJE

Oblik masovnog komuniciranja sa javnošću i potrošačima preko lokalnih, nacionalnih ili globalnih medija,

Djeluje informativno, ubjeđivački i podsticajno na potrošače,

Oglašivač – advertajzing agencija – komunikativni medij,

Izum razvijenih zemalja (SAD i Z.Evropa), Značajnije za proizvođače robe široke potrošnje,

nego proizvođača proizvodnih dobara.

BARIJERE MEĐUNARODNOG ADVERTAJZINGA

KULTURNEjezičke (prevod, simbolika i značaj poruke),bihejviorističke (razumjevanje poruke, prihvatanje namjene proizvoda – General Mills, instant kolači),

INFRASTRUKTURNEkonkurencija,komunikativne (razvijenosti masovnih medija, PR agencija, pismenost stanovništva),

REGULATIVNEdržavna regulativa (kontrola korišćenja medija, sadržina promotivne poruke, oporezivanje promotivnih budžeta i sl),društveno osjetljivi proizvodi (zdravstveno i socijalno).

IZBOR PROPAGANDNE TEME I PORUKE

Jer vi to zaslužujete!

IZBOR ADVERTAJZING AGENCIJE

1. Saradnja sa domaćom agencijom,

2. Saradnja sa lokalnom inostranom agencijom,

3. Saradnja sa internacionalnom advertajzing agencijom (Ogilvy & Mather, kod nas: Aquarius Ogilvy)

4. Saradnja sa mrežom međunarodnih agencija.

Selekcioni kriterij: forma internacionalizacije poslovanja, multikulturna osposobljenost same agencije, tržišne performanse agencije, željeni imidž i identitet kompanije.

PROBLEM IZBORA MEDIJA ZA OGLAŠAVANJE

Vrste medija: televizija, novine, radio, časopisi, katalozi, publikacije, bioskopi i sl.

Međunarodni ili nacionalni (lokalni) mediji,

Kriterij i razlog izbora: raspoloživost medija, troškovi, komunikativni domet, kredibilitet medija, medijska regulativa.

DIREKTNI MARKETING

Direktna komunikacija sa unaprijed definisanim potencijalnim kupcima ili ciljnim tržištem,

Push strategija, Vrste:

- direktna pošta – kataloške ponude, prospekti, uzorci,- direktna prezentacija – “door to door”, multilevel,- telemarketing – telefonski kontakt i - internet.

DIREKTNI MARKETING

NACIONALNA PROMOCIJA IZVOZA

“MADE IN” – izvedena determinanta međunarodnog uspjeha,

preduzeća i država, Državni interes: međunarodni prestiž

nacionalne privrede, koncept otvorene ekonomije, zavisnost inostranih partenra i kupaca, usklađivanje platnobilansnih i trgovinskih pozicija i sl.

NACINALNO UNAPREĐENJE IZVOZA

Vrste državne pomoći:- Finansijka – stvaranje povoljne cjenovne

konkurentnosti,- Informativna,- Promotivna (zajednički program promocije,

jedinstven program za međunarodni sajam, organizovanje izložbi u inostranstvu, štampanje nacionalnih promotivnih kataloga, formiranje odjeljenja za ekonomsku diplomatiju pri ambasadama, formiranje namjenskih fondova, nagrađivanje najboljih izvoznika i sl.).

Međunarodno lobiranje – kompanije, strukovna udruženja i asocijacije jedne države ( Brisel, Washington)

INTERNET MARKETING

Internet predstavlja globalnu mrežu svih međusobno povezanih računara i računarskih mreža preko Internet protokola –IP.

Nastanak interneta – kraj ’60.-ih, ARPANet, u vojne svrhe.

MARKETING PREDNOSTI INTERNETA KAO MEDIJA

Internet je i medij i kanal marketinga, ali je i poseban segment marketinga koji se označava kao elektronski marketing.

Prednosti za marketere Istraživačko - analitičke prednosti (sekundarne i

primarne podatke), Komunikativno - promotivne, Poslovno - komercijalne

MEĐUNARODNI PROBLEMI UPOTREBE INTERNETA

Problem nejednakosti - jezik prezentacije i komuniciranja (engleski jezik),

Operativni problemi- infrastrukturne pretpostavke – računarska oprema, PTT usluge, adekvatne cijene, provajderi,- zloupotreba interneta – platne kartice,- administrativne barijere koje se odnose na elektronsku trgovinu,- jezičke barijere,- logistički problemi.

KOMUNIKATIVNI INTERNET SERVISI

Web – pasivni servis, E-mail – aktivni servis, povezano djeluje sa web

servisom.

I jedan i drugi servis komunikativno povezuju preduzeće i potrošača putem prezentacije, davanja informacija, davanja informacija na zahtjev potrošača, slanje obavještenja, promijena i pogodnsoti u poslovanju i sl.

WEB PREZENTACIJA

– aktivan model komuniciranja, interaktivno kretanje informacija,

– Na raspolaganju 24h dnevno,Principi uspješnog web marketinga:1. Fokus na potrošače,2. Ponuditi jedinstvenost,3. Kontinuleno unapređivanje,4. Planski i aktivan odnos

ORGANIZACIONO POSTAVLJANJE WEB PREZENTACIJE

Webmaster – stručnjak iz oblasti informacione tehnologije, ali otvoren i kooperativan prema ljudima iz marektinga,

Obezbjeđivanje funkcionalnih pretpostavki – domain name – www.naziv.com/net/org,

Izbor provajdera – sopstveni server ili na serveru nekog profesionalnog provadjera,

Dizajn i postavljanje web-a – user friendly.

PROMOVISANJE WEB PREZENTACIJE

Prijavljivanje na pretraživače, odnosno postavljanja izabranog Uniform Resource Locator (URL-a),

Postavljanje plaćenih banera, Razmjena linkova i banera, Direktan e-mail marketing, Putem klasičnih medijia.

ELEKTRONSKA TRGOVINA

KLASIČNA TRGOVINA ELEKTRONSKA TRGOVINA

Proizvođač Proizvođač

Distributer

Maloprodaja

Potrošač Potrošač

Internet

VRSTE ELEKTRONSKE TRGOVINE

Direktna i indirektna, Online katalozi, Virtuelne prodavnice.

PRAKTIČNI PROBLEMI I PERSPEKTIVE RAZVOJA E-TRGOVINE

Problem međusobnog povjerenja – kartica, kvalitet robe,

Rizik za kupca – marka proizvoda, privatnost kupca, vrijeme.