Karotis Arter Hastalıkları
Karotis Arter HastalıklarıSTROK
• % 20 hemorajik• % 80 iskemik• Kardioemboli ( AF, MI-
anevrizma , akinetik bölge)• Lakunar enfark (Bazal ganglion ve
capsula internaya gelen lentikülostriat arterlerin hipertansiyona bağlı hyalinosisi)
• Cryptojenik• İntrakraniyal
• Extrakraniyal
• Strok 3. ölüm nedeni (MI, Malinite)
• 160/ 100 000 kişi/yıl• Yardıma muhtaç• Afazik• Depresif• 60-70 yaş arası , Erkek -5.4
yıl Kadın -6.4 yıl
Karotis Arter Hastalıkları
Karotis Arter Hastalıkları
• TIA→ 24 saatten kısa süren nörolojik defisit (his - motor kusuru, afazi, Amorosis fugax )
• 90 günde % 3-17 stroke• Kreşendo TIA• RIND (reversible iskemik
nörolojik deficit) → 21 günden kısa süren nörolojik defisit
• STROKE → 21 günden uzun süren nörolojik defisit
Hollenhorst plaklarıSemptomlar
Karotis Arter Hastalıkları
Karotis Üfürümü• Ciddi karotis stenozlarının
1/3 inde üfürüm duyulur.• Üfürüm duyulanların 1/3
ünde ciddi darlık vardır.• Çene açısı → bifurkasyon• Daha aşağıda → ana karotis
arter• Preoklüsiv lezyonlarda
üfürüm olmayabilir• Aort stenozu üfürümü
• Karotis nabzı zayıf olabilir• Temporal arter nabzı
olmayabilir• Gözdibi muayenesinde
parlak Hollenhorst plakları bulunabilir.
Tanı metodları
Dubleks Ultrasonografi
• Kolay uygulanabilir• Kontrast madde yok• Karotisteki darlık derecesi
ve plak yapısı hakkında ayrıntılı bilgi verir (%, ekolusan, yumuşak mı, fibrotik mi, kalsifik mi, ülsere mi)
• Yapan kişinin tecrübesi önemli
BT anjiografi• 3 boyutlu görüntü, darlığın
yeri• Cerrahi planlamada yol
gösterici
• Konrast madde (Nefrotoksik, allerji)
• Kalsifikasyonlar
MR anjiografi• 3 boyutlu görüntü, darlığın yeri• Cerrahi planlamada yol
gösterici• Gadolinum daha az nefrotoksik
ve allerjik• Klostrofobi, pacemaker, protez
kapak intrakraniyal klip gibi cihazlar engel
• Pahallı zaman alıcı• Darlığı olduğundan
fazlagösterebilir.
Digital subtraction Karotis anjiografi (DSA)
• Altın standard fakat tanıda Şart değil !!!!!!
• 3 boyutlu görüntü, darlığın yeri, plak tipi
• Cerrahi planlamada yol gösterici
• İnvaziv girişim (Hematom, Psödoanevrizma, AVF)
• Mortalite• Konrast madde (Nefrotoksik,
allerji)
Karotis Arter HastalıklarıSemptomatik
• NASCET (%70-99 darlık)• 2 yıllık takipte
• Medikal gurupta %26• Cerrahi grupta %9
• Yılda % 8.5 koruma
Semptomatik
• NASCET (%50-70 darlık)• 5 yıllık takipte
• Medikal gurupta %22• Cerrahi grupta %16
• Yılda % 1.2 koruma
Asemptomatik• ACST (Eur. Asemptomatik
Carotid Surgery Trial)• ACAS (Asymptomatic Carotid
Artery Study)
• 5 yıllık takipte• Medikal gurupta %11• Cerrahi grupta %5
• Yılda % 1.2 koruma
• Cerrahi mortalite ve morbiditenin düşük olması
• Cerrahın deneyimli olması• Yılda belli sayıda
operasyonun yapılması• Hasta 80 yaşın üzerinde ise
survi iyi değerlendirilmeli
Karotis Endaerterektomi Safen patch plasti
OPERASYON
STROK• Küçük veya enfarkt yok ise
operasyon(48 saat içinde reenfarkt )
• Büyük enfarkt →Hemorajik enfarkta dönüşür, hastanın durumu kötüleşir.
• 4-6 hafta beklemek gerekir (kan beyin bariyeri)
Creşendo TIA• Asprin+antikoagulasyon• →Acil operasyon
• TIA
% 90• Ateroskleroz
% 10• Takayasu arteriti• Giant cell arteriti• Radyasyon arteriti• Fibrodiplazi• Disseksiyon (spontan,
travmatik )• Karotis bükülmesi kıvrılması
ÜST EKSTREMİTE ARTERYEL HASTALIKLARI
Arteryel girişim• Arteryel girişimlerin % 5ini
oluşturur.• Subklavyen arter→Axiller
arter→Brakiyel Arter→Ulnar, Radial →Palmar ark Digital arterler
• Küçük ,orta damarlar→Vazospasm
• Ateroskleroz →Subklavyen • Giant cell → Subklavyen• Takayasu → Subklavyen, axiller• Emboli → axiller, brakiyel, el (%10
ekstremite kaybı kollateraller iyi gelişmiş)
• Maliniteler → tromboz • Arteryel TOS (cervikal kot, 1 kot
anomalileri, kallus, bandlar) → Anevrizma → emboli
• Subklavyen, Axiller Anevrizmaları• AVF (%30 CO veya debi >1200ml
Adson testi
Buerger Hastalığı Shionoya• < 50 yaş• Sigara• Sigara dışında aterosklerotik
risk faktörünün olmaması• İnfrapopliteal arter
tutulumu• Tromboflebitis migrens veya
üst ekstremite tutulumu
• Buerger Hastalığında →Ulnar ,radial ,digital arterler (%50)
• Vibrasyonlu aletlerde → Ulnar arter anevrizması intimal hasar (Avuç içi)
Raynaud
• Soğuk ve Emosyonel stresle el ve ayak parmaklarında görülen solukluk , siyanoz ve hiperemi atağı.
• %11 civarında görülür• 15-45 yaş arasında• TANI • Segmental basınç ölçümü (10 mmhg
dan büyük)• Parmak basıncının <70 mmhg, 2
parmak arası fark 15 mmHg• 20 saniye 4 derecede beklenir. 10
dak sonra normal ısıya döner. 30 dak geçer
Raynaud
Raynaud sendromu (Primer )• 2 yıl içinde başka hastalık
çıkmaması
Raynaud sendromu (Sekonder )• Skleroderma, CREST send• SLE, Romatoid artrit , mix bağ dokusu
hast, Sjögren, Dermatomyozit• Buerger, TOS, anevrizmalar, emboliler,
Ateroskleroz, Giant cell, vibrasyon• Ergot deriveleri , vinblastin,
bleomicin, B blokerler, cocain• Polisitemi vera, trombositoz, soğuk
aglutininler, paraproteinemi• Maliniteler, lösemi, adeno ca,
astrositom, multiple myelom, • Hepatit B, C, Parvovirüs, purpura
fulminens
Tedavi• Vucudu sıcak tutmak• Centrifugal hareket.• Telkin• İlaç• Sempatektomi T1,T2,T3
Ülserler
İlaçlar• Ca kanal blokerleri →Nifedipin,
Nikardipin, felodipin, amilodipin • Selektif α1 blokerleri Terazosin,
prazosin,doxazosin• Angiotensin II reseptör blokeri
Losartan• Serotonin reuptake
blokeri,Fluexetin • Kaptopril,prostoglandinler
(avrupada)• Nitrogliserin kremler