ΘΕΜΑ : «Κοινοποίηση διατάξεων Ν. 2556/97 που αφορούν θέματα αναγκαστικών μέτρων είσπραξης εσόδων.»

Με την παρούσα, κοινοποιούμε τις κάτωθι διατάξεις του Ν. 2556/24-12-97(ΦΕΚ 270 τ.Α')που αναφέρονται στα παρακάτω θέματα και σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα για την εφαρμογή τους:

Α) Αρθρο 2 παρ. 3 : Καθιέρωση της δυνατότητας των αρμοδίων οργάνων για αναζήτηση στοιχείων εργοδοτών

Β) Αρθρο 2 παρ. 8 : Παραγραφή εισφορών - Αναστολή και διακοπή παραγραφής -Συνέπειες παραγραφής

Γ) Αρθρο 4 παρ. 1: Συμπλήρωση διατάξεων του άρθρου 44 του Ν. 1892/90 Δ) Αρθρο 4 παρ. 4: Προσωπική ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα Ε) Αρθρο 4 παρ. 5 : Η υποβολή ένστασης δεν αποτελεί ανασταλτικό

λόγο για την βεβαίωση και είσπραξη των εισφορών του Ιδρύματος

Α. Καθιέρωση της δυνατότητας των αρμοδίων οργάνων για αναζήτηση στοιχείων εργοδοτών από Δ. Υ, Τράπεζες κ.λ.π. (Αρθρο 2 παρ. 3)

Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα ισχύοντα, τα αρμόδια όργανα του ΙΚΑ για τον έλεγχο, τη βεβαίωση και την είσπραξη των ασφ/κών εισφορών συναντούσαν πολλές δυσκολίες στην διασταύρωση στοιχείων και πληροφοριών, που τους ήταν απαραίτητα για τον έλεγχο των εργοδοτών, την εξακρίβωση της ύπαρξης περιουσιακών στοιχείων υπευθύνων για λήψη αναγκαστικών μέτρων, γιατί δεν υπήρχε νομιμοποίηση για αναζήτηση οποιαδήποτε σχετικής πληροφορίας από δημόσιες, δημοτικές, κοινοτικές αρχές, Τράπεζες και λοιπές ιδιωτικές επιχ/σεις .

-2- Με την κοινοποιούμενη διάταξη, θεσπίζεται δυνατότητα , όμοια με

εκείνη που έχει δοθεί στα ελεγκτικά όργανα του υπουργείου Οικονομικών, για αναζήτηση των στοιχείων, τα οποία είναι απαραίτητα προκειμένου να διασφαλιστούν και να εισπραχθούν οι απαιτήσεις του Ιδρύματος (όπως π.χ η λήψη πληροφοριών για επιβολή κατασχέσεων εις χείρας τρίτων, η παροχή στοιχείων περί ύπαρξης ή μη κληρονόμων, κ.λ.π).

Οι υπηρεσίες, από τις οποίες μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες είναι οι κατωτέρω:

- Δημόσιες Υπηρεσίες (Υπουργεία κ.λ.π) - Δημοτικές και Κοινοτικές Αρχές - Ν.Π.Δ.Δ και Ν.Π.Ι.Δ - Τράπεζες - Ιδιωτικές Επιχειρήσεις - Επαγγελματικές, Εμπορικές, Βιομηχανικές και Γεωργικές Οργανώσεις. Ειδικά για τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες( Δ.Ο.Υ) και με την

επιφύλαξη των παρ. 6,7 και 8 του άρθρου 85 του Ν. 2238/94 « περί ευθύνης παραβίασης φορολογικού απορρήτου» , τα αρμόδια Οργανα μπορούν να παίρνουν πληροφορίες μεταξύ των άλλων και για τα πάσης φύσεως περιουσιακά στοιχεία των εργοδοτών, από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, προκειμένου να εγγράψουν υποθήκη και να επιβάλουν κατασχέσεις σε κινητή ή ακίνητη περιουσία.

Ενέργειες από τις αρμόδιες υπηρεσίες

Κατόπιν των ανωτέρω και προκειμένου να διασφαλισθούν οι οφειλές επιβάλλεται περαιτέρω έρευνα για αναζήτηση και άλλων στοιχείων, ιδιαίτερα δε περιουσιακών, από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος .

Για το σκοπό αυτό οι διευθυντές των υποκ/των και ταμείων είσπραξης εσόδων ΙΚΑ, θα ορίζουν με απόφαση τους, βάσει της ως άνω διάταξης, τους αρμόδιους υπαλλήλους, προκειμένου να μεταβαίνουν στις αρμόδιες ΔΟΥγια τη λήψη των παραπάνω στοιχείων . Για να μην επιφορτίζονται οι υπηρεσίες μας με τον έλεγχο όλων των υποθέσεων, μπορούν, όσα στοιχεία τους είναι απαραίτητα, να τα ζητούν από τους ίδιους τους εργοδότες και ιδιαίτερα πριν από κάθε ρύθμιση ως απαραίτητο δικαιολογητικό στοιχείο . Επισημαίνουμε, ότι ισχύουν και για τους υπαλλήλους του ΙΚΑ οι διατάξεις περί ευθύνης παραβίασης φορολογικού απορρήτου του Ν. 2238/94 - τις οποίες σας κοινοποιούμε - όταν λαμβάνουν γνώση φορολογικών στοιχείων επιχειρήσεων ή υπευθύνων .

Ειδικότερα για πληροφορίες περιουσιακών στοιχείων φυσικών προσώπων, μπορούν οι αρμόδιοι υπάλληλοι να τα αναζητούν από το έντυπο Ε9 για ακίνητα (που συμπληρώθηκε το οικονομικό έτος 1997 και θα υποβάλλεται κάθε χρόνο μόνο εφόσον υπάρχουν μεταβολές- αγοραπωλησίες- ακινήτων) και από το ΕΙ για κινητά (αυτοκίνητα , σκάφη κ.λ.π)

Για πληροφορίες περιουσιακών στοιχείων των νομικών προσώπων, μπορούν να αναζητηθούν από το έντυπο Ε3 (αυτοκίνητα επιχ/σεων), Ε4

-3- (δήλωση κινητών περιουσιακών στοιχείων μέχρι το οικ. έτος 1997 - μετά καταργήθηκε ), δήλωση ακίνητης περιουσίας (ακίνητα περιουσιακά στοιχεία).

Β. Παραγραφή εισφορών - Αναστολή και Διακοπή παραγραφής-Συνέπειες παραγραφής (Αρθρο 2 παρ.8)

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 2 του Ν. 2556/97, συμπληρώνεται το υπάρχον νομικό πλαίσιο για το θέμα της παραγραφής, το οποίο προσδιόριζε μόνο τον χρόνο παραγραφής των ασφαλιστικών εισφορών, και όχι των λοιπών απαιτήσεων του ΙΚΑ που είχαν ως αιτία τις εισφορές αυτές,(πρόσθετα τέλη, προσαυξήσεις, κ.λ.π), ενώ προστίθενται διατάξεις περί αναστολής και διακοπής παραγραφής και έτσι τα θέματα αυτά ρυθμίζονται πλέον με ευθείες διατάξεις, οι οποίες σαφώς θα διευκολύνουν την είσπραξη κυρίως των παλαιοτέρων χρονικά απαιτήσεων του Ιδρύματος.

Παραγραφή εισφορών

Σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 7 του Α.Ν. 1846/51 όπως ίσχυε, οι απαιτήσεις του Ιδρύματος από ασφαλιστικές εισφορές , παρεγράφοντο μετά την παρέλευση δεκαετίας, η οποία άρχιζε από την λήξη του οικονομικού έτους κατά το οποίο αυτές ήσαν απαιτητές, χωρίς να περιλαμβάνονται ρητά και οι λοιπές απαιτήσεις από πρόστιμα, αυτοτελή ή οίκοθεν πρόσθετα τέλη, κ.λ.π.

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, καλύφθηκαν τα πιο πάνω κενά και τροποποιήθηκε η έναρξη του χρόνου παραγραφής. Ειδικώτερα, για την παραγραφή των απαιτήσεων από ασφαλιστικές εισφορές, ισχύουν τα εξής : 1) Η παραγραφή κάθε είδους χρηματικών απαιτήσεων του ΙΚΑ, καθώς και των οργανισμών, ταμείων και λογ/σμών των οποίων οι εισφορές συνεισπράττονται από το ΙΚΑ, που προέρχονται από ασφαλιστικές εισφορές αλλά και αναλογούντα οίκοθεν πρόσθετα τέλη, προσαυξήσεις, αυτοτελή πρόσθετα τέλη, παραγράφονται μετά δεκαετία, η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επομένου έτους από εκείνο μέσα στο οποίο παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. 2) Οι απαιτήσεις από πρόστιμα ακάλυπτων επιταγών, λοιπά πρόστιμα, τόκους, έξοδα διοικητικής εκτέλεσης, δικαστικά έξοδα κλπ. παραγράφονται μετά δεκαετία, η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επομένου έτους εκείνου μέσα στο οποίο έγινε η ταμειακή βεβαίωση τους. 3) Οι απαιτήσεις του ΙΚΑ κατά του Δημοσίου παραγράφονται μετά πενταετία, σύμφωνα με το άρθρο 90 του Ν. 2362/95. Η παραγραφή στην περίπτωση αυτή αρχίζει από το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκε η απαίτηση και έγινε δυνατή η δικαστική επιδίωξή της .

-4- Αναστολή Παραγραφής

1. Εννοια :Αναστολή της παραγραφής υφίσταται , όταν ένα χρονικό διάστημα δεν υπολογίζεται μεν στον χρόνο της παραγραφής, αλλά μετά την πάροδο του διαστήματος αυτού η παραγραφή συνεχίζεται, σε καμμιά δε περίπτωση δεν συμπληρώνεται πριν από την παρέλευση εξαμήνου (ΑΚ 257) Συνεπώς, το ανασταλτικό γεγονός σταματά το χρόνο παραγραφής από την εμφάνιση του, μετά τη λήξη όμως αυτού ο χρόνος παραγραφής συνεχίζεται από το σημείο που είχε σταματήσει. Η διάταξη του άρθρου 87 του Ν. 2362/95 «περί αναστολής παραγραφής απαιτήσεων του Δημοσίου», η οποία εφαρμόζεται πλέον ανάλογα και στο ΙΚΑ εκτός από τους συγκεκριμένους λόγους αναστολής της παραγραφής τις οποίες περιλαμβάνει στην παρ. 4, ορίζει ότι ισχύουν και οι λόγοι αναστολής που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία Ο Α.Κ προβλέπει για ποιους λόγους αναστέλλεται η παραγραφή (άρθρα 255-257).

2. Λόγοι αναστολής

2.1 Λόγοι αναστολής που προβλέπονται από γενικές διατάξεις Η αναστολή κατά τον Α.Κ διακρίνεται σε απόλυτη και σε αναστολή συμπληρώσεως (άρθρα 255-257 του ΑΚ.) - Απόλυτη αναστολή: Απόλυτη είναι η αναστολή , όταν αναπτύσσει την ενέργεια της σε οποιοδήποτε σημείο του χρόνου παραγραφής και αν εμφανισθεί. Σε απόλυτη αναστολή υπόκεινται οι αξιώσεις μεταξύ συζύγων, γονέων και τέκνων, κ.λ.π (άρθρο 256 του ΑΚ), διατάξεις που δεν φαίνεται να έχουν πρακτική εφαρμογή στο ΙΚΑ. -Αναστολή συμπληρώσεως : Αναστολή συμπληρώσεως είναι η αναστολή, της οποίας ο λόγος επέρχεται ή υφίσταται το τελευταίο εξάμηνο του χρόνου παραγραφής και παρεμποδίζει τη συμπλήρωση της (σχετικά τα άρθρα 255,258,259,281,1883 ΑΚ) Αναστολή συμπληρώσεως επέρχεται κυρίως στις εξής περιπτώσεις : α) Οταν η παραγραφή αναστέλλεται, επειδή ο δικαιούχος για λόγους ανωτέρας βίας ή δικαιοστασίου εμποδίστηκε να ασκήσει την αξίωση του μέσα στο τελευταίο εξάμηνο του χρόνου παραγραφής (ΑΚ255 εδάφιο α). Ειδική περίπτωση ανωτέρας βίας είναι το δικαιοστάσιο, δηλαδή η διακοπή λειτουργίας των δικαστηρίων για εξαιρετικούς και απρόβλεπτους λόγους β) Οταν ο δικαιούχος, εντός του τελευταίου εξαμήνου από τη λήξη της παραγραφής, εμποδίστηκε να ασκήσει την αξίωση του, με δόλο του υπόχρεου (ΑΚ 255 εδάφιο β)

-5-

2.2 Αναστολή παραγραφής σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 87 του Ν. 2362/95 είναι δυνατή: α) Σε κάθε περίπτωση δικαστικής αμφισβήτησης από οποιονδήποτε του νόμιμου τίτλου γενικά(ΠΕΕ, ΠΕΠΕΕ ,κ.λπ λόγω π.χ.προσφυγής σε διοικητικό πρωτοδικείο, εφετείο, κλπ) ή της νομιμότητας της βεβαίωσης εν τη στενή εννοία ή της εγκυρότητος πράξης διοικητικής εκτέλεσης, αναστέλλεται ο χρόνος παραγραφής μέχρι την έκδοση τελεσίδικης δικαστικής απόφασης. Στη περίπτωση αυτή, η προβλεπόμενη προθεσμία παραγραφής δεν συμπληρώνεται πριν από την πάροδο ενός έτους, από την κοινοποίηση της τελεσίδικης απόφασης(Εφετείου,ή Πρωτοδικείου η οποία έχει τελεσιδικήσει ) στο ΙΚΑ με επιμέλεια των αντιδίκων. β) Με την υποβολή αίτησης του ΙΚΑ προς το δικαστήριο για να επιτρέψει την προσωπική κράτηση του οφειλέτη. γ) Τέλος, σε περίπτωση ακύρωσης κατάσχεσης ή άλλης πράξης διοικητικής εκτέλεσης και επανάληψης της ίδιας ή άλλης ως άνω πράξης (εντός έτους από την ακύρωση της) επί του ίδιου ή άλλου περιουσιακού στοιχείου του ίδιου ή άλλου προσώπου που ευθύνεται για τις οφειλές επιχείρησης, ως δεν εξαλείφεται η διακοπή (προφανώς αναστολή) της παραγραφής η οποία είχε επέλθει δια της ακυρωθείσης πράξεως. Ισχύει, δηλαδή, το πρώτο διακοπτικό μέτρο που ελήφθη, έστω και αν αυτό ακυρώθηκε, εφόσον εκδόθηκε νέα πράξη (κατάσχεσης ή άλλη πράξη εκτέλεσης) εντός έτους. Σε κάθε περίπτωση, οι ως άνω προβλεπόμενοι λόγοι αναστολής και κυρίως αυτοί που προβλέπονται από τη παράγραφο 4 του άρθρου 87 του Ν. 2362/95 , πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του χρόνου παραγραφής.

Ο λόγος και ο χρόνος (έναρξης -λήξης) της αναστολής θα πρέπει να αναγράφεται με ιδιαίτερη προσοχή στις πινακίδες εργοδοτών ή, μέσω του Η/Υ, στο αντίστοιχο πρόγραμμα, το οποίο θα πρέπει να δημιουργηθεί.

Διακοπή Παραγραφής

1. Εννοια διακοπής :Διακοπή της παραγραφής είναι η ματαίωση του χρόνου της παραγραφής που έχει διανυθεί μέχρι την εμφάνιση του διακοπτικού γεγονότος. Μετά το πέρας του διακοπτικού γεγονότος , αρχίζει νέα παραγραφή από την αρχή . Η διάταξη του άρθρου 88 του Ν. 2362/95 «περί διακοπής παραγραφής απαιτήσεων του Δημοσίου »,η οποία εφαρμόζεται πλέον ανάλογα και στο ΙΚΑ, εκτός από τις συγκεκριμένες περιπτώσεις διακοπής παραγραφής, τις οποίες παριλαμβάνει, ορίζει ότι ισχύουν και οι σχετικές γενικές διατάξεις . Ο ΑΚ προβλέπει για ποιους λόγους διακόπτεται η παραγραφή (άρθρα 260-269)

-6- 2. Λόγοι διακοπής:

2.1 Οι κυριότεροι λόγοι διακοπής κατά τον Α.Κ (άρθρα 260-269) είναι: α)Η αναγνώριση της αξίωσης από τον υπόχρεο με οποιοδήποτε τρόπο (π.χ ρύθμιση της οφειλής σε δόσεις, μερική καταβολή, κ.λ.π, ΑΚ 260). Από την ημέρα της αναγνώρισης του χρέους από τον οφειλέτη, διακόπτεται η παραγραφή και αρχίζει νέα από την επομένη της αναγνωρίσεως . β) Η έγερση αγωγής εκ μέρους του δικαιούχου (ΑΚ 261) Το διακοπτικό αυτό μέτρο έχει μικρή σημασία για το ΙΚΑ τουλάχιστον όσο αφορά τις απαιτήσεις του, για τις οποίες υπάρχει νόμιμος τίτλος και είναι δυνατή η είσπραξη τους με τη λήψη όλων των αναγκαστικών μέτρων που προβλέπονται απ' τον ΚΕΔΕ . Η έγερση πάντως αγωγής (όχι προσφυγής) διακόπτει την παραγραφή από την επίδοση αντίγραφου δικογράφου στον εναγόμενο (οφειλέτη). Η διακοπείσα παραγραφή αρχίζει εκ νέου από την τελευταία διαδικαστική πράξη των διαδίκων ή του δικαστηρίου. γ) Η επίδοση επιταγής προς πληρωμή κάτω από εκτελεστό τίτλο, η αναγγελία για επαλήθευση στην πτώχευση, (στη περίπτωση αυτή νέα παραγραφή αρχίζει μετά την περάτωση της πτώχευσης), η αναγγελία για κατάταξη σε πλειστηριασμό, η υποβολή ενστάσεως για συμψηφισμό της αξίωσης από τον δικαιούχο (με την πρόταση συμψηφισμού επέρχεται διακοπή αν η ένσταση απορριφθεί, διαφορετικά η αξίωση αποσβέννυται εν όλω ή εν μέρει, ΑΚ 264) δ) Η εγγραφή υποθήκης, οπότε νέα παραγραφή αρχίζει από την επομένη της εγγραφής της υποθήκης .

2.2 Λόγοι διακοπής παραγραφής σύμφωνα με το άρθρο 88 του Ν. 2362/95 α) Η επιβολή κατάσχεσης (κατά οφειλέτη, συνοφειλέτη ή εγγυητή) ανεξάρτητα αν αυτή ενεργείται εις χείρας αυτών ή εις χείρας τρίτου . β) Η έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού Η παραγραφή σ'αυτή την περίπτωση διακόπτεται με μόνη την έκδοση του προγράμματος πλειστηριασμού χωρίς να είναι απαραίτητο να γίνουν, για την επέλευση του διακοπτικού αποτελέσματος, οι αναγκαίες κοινοποιήσεις, τοιχοκολλήσεις και δημοσιεύσεις του προγράμματος. γ) Η αναγγελία χρηματικής απαίτησης του ΙΚΑ προς επαλήθευση σε πτώχευση του οφειλέτη, ή του συνυπόχρεου (φυσικού ή νομικού προσώπου), ή εγγυητή (ο οποίος ευθύνεται για τις απαιτήσεις αυτές), αποτελεί διακοπτικό λόγο με την προϋπόθεση ότι η αναγγελία κοινοποιείται είτε στο γραμματέα του πτωχευτικού δικαστηρίου είτε στο σύνδικο της πτώχευσης . Η διακοπή παραγραφής, η οποία αρχίζει με την ως άνω αναγγελία συνεχίζεται στις παρακάτω περιπτώσεις - επί ένωσης πιστωτών - επί αποκατάστασης του πτωχού - επί ανάκλησης της περί κήρυξης της πτώχευσης απόφασης - επί ακύρωσης του πτωχευτικού συμβιβασμού - επί διάρρηξης πτωχευτικού συμβιβασμού

-7- Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι, εισάγεται το απαράγραπτο των απαιτήσεων για τις οποίες αναγγέλθηκε το ΙΚΑ σε πτώχευση, η οποία ακολούθως περατώθηκε και για τον λόγο αυτό στην περίπτωση πτώχευσης θα εφαρμόζονται τα ανωτέρω και όχι όσα ορίζονται αντίστοιχα στο άρθρο 264 του ΑΚ. Ειδικά, αν η πτώχευση περατωθεί με πτωχευτικό συμβιβασμό, η παραγραφή θα αρχίσει και πάλι για τις μη προνομιακές οφειλές έξι (6) μήνες μετά από την κοινοποίηση της σχετικής τελεσίδικης απόφασης στον αρμόδιο Δ/ντή με φροντίδα του οφειλέτη, ενώ για τις προνομιακές οφειλές το διακοπτικό αποτέλεσμα της αναγγελίας παραμένει. δ) Η αναγγελία χρηματικής απαίτησης του ΙΚΑ προς κατάταξη σε πλειστηριασμό περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη ή του συνυπόχρεου (φυσικού ή νομικού προσώπου), που ευθύνεται για τις απαιτήσεις αυτές . Με την αναγγελία διακόπτεται η παραγραφή μόνο των απαιτήσεων που περιλήφθησαν σ' αυτή. Η ανάκληση της αναγγελίας δεν εξαλείφει αναδρομικά την διακοπή της παραγραφής . ε) Η αναγγελία απαιτήσεων στον εκκαθαριστή κληρονομιάς ή στον εκκαθαριστή διαλυθέντος νομικού προσώπου Εάν επί διαλύσεως νομικού προσώπου δεν υπάρχει αμέσως γνωστός εκκαθαριστής βάσει του καταστατικού αυτού ή βάσει δικαστικής απόφασης, η παραγραφή της απαίτησης του ΙΚΑ αναστέλλεται μέχρι τον ορισμό εκκαθαριστή και έξι μήνες μετά . Η ανάκληση της αναγγελίας, δεν εξαλείφει αναδρομικά τη διακοπή της παραγραφής στ) Η εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης Σε περίπτωση εγγραφής υποθήκης ή προσημείωσης από το ΙΚΑ σε περιουσιακά στοιχεία οφειλέτη ή συνυπόχρεου αρχίζει από την επομένη νέα παραγραφή Η εξάλειψη αυτών εντός του χρόνου της νέας παραγραφής, χωρίς τη γραπτή συναίνεση του ΙΚΑ δεν αναιρεί την διακοπή για ένα έτος, μετά τη γραπτή γνωστοποίηση της εξάλειψης στο ΙΚΑ, με φροντίδα του οφειλέτη . ζ) Με πράξεις εκτέλεσης Διακοπή της παραγραφής επέρχεται από την έναρξη διοικητικής εκτέλεσης σύμφωνα με τον ΚΕΔΕ, μέχρι να καταστεί αμετάκλητος ο πίνακας κατάταξης δανειστών, κάθε πράξη της εκτέλεσης και κάθε διαδικαστική, ως προς τον πίνακα κατάταξης, πράξη των διαδίκων ή του δικαστηρίου. Η παραγραφή αρχίζει και πάλι έξι(6) μήνες από την κοινοποίηση με δικαστικό επιμελητή στο ΙΚΑ αμετάκλητης δικαστικής απόφασης επί του πίνακα κατάταξης, με φροντίδα των αντιδίκων Επομένως σύμφωνα με την ως άνω διάταξη ισχύουν αναλυτικά τα εξής : - Η διακοπή της παραγραφής επέρχεται όχι μέχρι την τελεσιδικία του πίνακα, αλλά μέχρι να καταστεί αμετάκλητος ο πίνακας κατάταξης δανειστών . - Η διακοπή επέρχεται και όταν η κατάσχεση επιβάλλεται επί περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, συνοφειλέτη ή εγγυητή αυτών ανεξάρτητα αν ενεργείται στα χέρια αυτών ή στα χέρια τρίτων .

-8-

- Η παραγραφή που διακόπηκε αρχίζει και πάλι έξι μήνες από την κοινοποίηση στο ΙΚΑ, με δικαστικό επιμελητή, της αμετάκλητης δικαστικής απόφασης επί του πίνακα κατάταξης. Στο σημείο αυτό υπάρχει κενό, γιατί ο νομοθέτης δεν ορίζει πότε αρχίζει η παραγραφή στις περιπτώσεις που δεν συντάσσεται πίνακας κατάταξης. Είναι λογικό πάντως να δεχτούμε, ότι με την κοινοποίηση αμετάκλητης απόφασης που κηρύσσει ακυρότητα εκτελεστικής πράξης (όταν δεν συντάσσεται πίνακας κατάταξης) επέρχεται έναρξη νέας παραγραφής - Η άρση της κατάσχεσης ή η ανάκληση άλλης πράξης της εκτελεστικής διαδικασίας από το ΙΚΑ μετά από αίτημα οφειλέτη, συνοφειλέτη ή εγγυητή δεν εξαλείφει αναδρομικά τη διακοπή της παραγραφής . - Τέλος, επί περισσοτέρων συνοφειλετών, διαιρετός ή εις ολόκληρον ευθυνόμενων περιλαμβανομένου και του εγγυητή, η διακοπή της απαίτησης του ΙΚΑ ως προς τον ένα από αυτούς διακόπτει την παραγραφή και ως προς τους υπολοίπους . 3. Η άρση κατάσχεσης ή εξάλειψη υποθήκης ή ανάκληση άλλης πράξης διοικητικής ή αναγκαστικής εκτέλεσης, μετά από αίτηση του οφειλέτη, συνοφειλέτη ή εγγυητή εξαλείφει μεν τη διακοπή της παραγραφής, αλλά όχι αναδρομικά. 4. Επί περισσοτέρων συνοφειλετών, διαιρετώς ή εις ολόκληρον ευθυνόμενων περιλαμβανομένου και του εγγυητή, η διακοπή της παραγραφής της απαίτησης του ΙΚΑ ως προς τον ένα εξ αυτών ενεργεί και κατά των υπολοίπων. 5. Σύμφωνα με το εδάφιο 4 του άρθρου 88 του Ν. 2362/95, το οποίο πλέον εφαρμόζεται και για τις απαιτήσεις του ΙΚΑ, οι διατάξεις περί διακοπής παραγραφής σύμφωνα με το νόμο αυτό έχουν τον πρώτο λόγο στην εφαρμογή και μετά αυτές του ΑΚ τις οποίες ήδη έχουμε εκθέσει. Σε κάθε περίπτωση, τα ως άνω διακοπτικά μέτρα πρέπει να λαμβάνονται προκειμένου να παραταθεί ο χρόνος είσπραξης των οφειλομένων Για τις παραγραφόμενες απαιτήσεις του Ιδρύματος, θα γίνεται διακοπή της παραγραφής με την έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού, όπου υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία (κινητά ή ακίνητα) ή κοινοποίηση ΠΕΕ μετ'επιταγής όπου δεν υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία και για ποσά από 50.001 και άνω για οφειλέτες γνωστής διαμονής ή το Δημόσιο και για ποσά από 100.001 και άνω για οφειλέτες αγνώστου διαμονής(σχετικό γενικό έγγραφο μας Ε12/31/30-5-94). Ο λόγος και ο χρόνος (έναρξης, λήξης) διακοπής της παραγραφής θα πρέπει να αναγράφεται με ιδιαίτερη προσοχή στις πινακίδες εργοδοτών ή μέσω του Η/Υ στο αντίστοιχο πρόγραμμα, το οποίο θα πρέπει να δημιουργηθεί.

Συνέπειες Παραγραφής

Εφ'οσον συμπληρωθεί ο χρόνος παραγραφής, η αξίωση αποδυναμώνεται και δεν αποσβέννυται, γι αυτό νόμιμα εισπράττεται το εν αγνοία της παραγραφής καταβληθέν από τον οφειλέτη χρέος (άρθρο 272 ΑΚ).

Η παραγραφή προβάλλεται από τον οφειλέτη ή από κάθε άλλον που έχει έννομο συμφέρον, όπως είναι ο εγγυητής του οφειλέτη, κλπ (άρθρο 278 Α.Κ.)

-9-

Η παραγραφείσα απαίτηση του ΙΚΑ αντιτάσσεται σε συμψηφισμό και για τρία έτη μετά την συμπλήρωση της παραγραφής, αν κατά τον χρόνο που οι απαιτήσεις συνυπήρξαν, δεν είχε συμπληρωθεί ο χρόνος της παραγραφής (ΑΚ 443). Παρά το γεγονός ότι οι παραγραφόμενες αξιώσεις του Ιδρύματος δεν αποσβέννυνται προκειμένου να αποσυμφορηθεί το καθυστέρημα από μικρά ποσά, των οποίων η είσπραξη όχι μόνο είναι αμφίβολη αλλά επί πλέον είναι και ασύμφορη, έχουν δοθεί οδηγίες για διαγραφή τους με το έγγραφο Ε12/31/30.5.94 τις οποίες θα συνεχίζετε να εφαρμόζετε.

Τέλος, επισημαίνουμε ότι οι λόγοι αναστολής και διακοπής παραγραφής που αναφέρονται στο Ν. 2362/95 που επέρχονται μετά την δημοσίευση του Ν. 2556/97 (24.12.97) αναστέλλουν ή διακόπτουν την παραγραφή ανεξάρτητα από την χρονική περίοδο στην οποία ανάγονται οι οφειλές.

Γ. Συμπλήρωση διατάξεων του άρθρου 44 του Ν. 1892/90 (Αρθρο 4 παρ. 1)

Από τις διατάξεις του άρθρου 44 του Ν. 1892/90,όπως ισχύουν μετά τις τροποποιήσεις και συμπληρώσεις, προβλέπεται ότι συμφωνίες της επιχ/σης των περ. α-δ της παρ. 1 του άρθρου 5 του Ν. 1386/83(επιχειρήσεις που έχει ανασταλεί η λειτουργία τους , επιχ/σεις υπό πτώχευση, κ.λ.π) και των πιστωτών αυτής που εκπροσωπούν το 60% του συνόλου των απαιτήσεων στο οποίο περιλαμβάνεται το 40% των εμπραγμάτως ασφαλισμένων (υποθήκες), που ρυθμίζουν ή περιορίζουν χρέη, δεσμεύουν και τους μη συμβεβλημένους πιστωτές, το Δημόσιο, Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, κ.λ.π, εφόσον επικυρωθούν από το Εφετείο της έδρας της επιχ/σης.

Με την ανωτέρω διάταξη , το ΙΚΑ ως πιστωτής δεσμευόταν από την ανωτέρω συμφωνία και ελάμβανε μόνο το ποσοστό ή το ποσό που καθόριζε η συμφωνία, το δε υπόλοιπο ποσό οφειλής διαγραφόταν με απόφαση Δ/ντή Υποκ/τος

Σύμφωνα με την κοινοποιούμενη διάταξη η ανωτέρω συμφωνία επιχ/σης με τους πιστωτές της στο εξής θα ισχύει μόνο στην περίπτωση, κατά την οποία έχει εξασφαλιστεί η κάλυψη των οφειλομένων εισφορών προς το ΙΚΑ (πρώτη υποθήκη κατά ακινήτων περιουσιακών στοιχείων επιχ/σης, εγγυητική επιστολή Τράπεζας).

Το ΙΚΑ, το οποίο καλείται να παραστεί στη δίκη για επικύρωση της συμφωνίας (όπως αυτό επιβάλλεται ρητά και ορίζεται με τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 1 του Ν. 2359/95 ), θα πρέπει κατά την κύρια παρέμβαση που ασκείται από την Νομική μας υπηρεσία να αναφέρει ότι (το ΙΚΑ )θα δεσμεύεται από τη συμφωνία, μόνο όταν για τις απαιτήσεις του υπάρχουν εμπράγματες ασφάλειες, εγγυητική επιστολή τράπεζας

Εφόσον συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις, τότε μόνο το ΙΚΑ δεσμεύεται από την ανωτέρω συμφωνία και η νομική υπηρεσία ενημερώνει τα υποκ/τα ή Ταμεία Είσπραξης Εσόδων για εφαρμογή των όρων της συμφωνίας .

-10- Σε αντίθετη περίπτωση, δεν δεσμεύεται το ΙΚΑ και καθίσταται απαιτητό το

σύνολο της οφειλής. Οι αρμόδιες υπηρεσίες και προκειμένου να διασφαλίσουν τις απαιτήσεις του ΙΚΑ θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα προβλεπόμενα απότον ΚΕΔΕ και άλλους νόμους αναγκαστικά μέτρα.

Είναι ευνόητο ότι η εγγραφή κατάσχεσης και υποθήκης στις περιπτώσεις αυτές εξασφαλίζουν την οφειλή του Ιδρύματος, γι αυτό και πρέπει να επιβάλλονται έγκαιρα πριν την υπαγωγή της επιχ/σης στις διατάξεις του άρθρου του Ν. 1892/90.

Δ. Προσωπική ευθύνη των διοικούντων τα νομικά πρόσωπα (Αρθρο 4 παρ. 4)

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για τις καθυστερούμενες ασφ/κές εισφορές που οφείλονται στο ΙΚΑ από Νομικά Πρόσωπα , που λειτουργούν με τη νομική μορφή των κεφαλαιουχικών εταιριών όπως ΑΕ, ΕΠΕ ή με άλλη νομική μορφή όπως συνεταιρισμοί ,κ.λ.π, ευθύνονται αστικά με τα περιουσιακά τους στοιχεία τα ίδια τα νομικά πρόσωπα και δεν υπάρχει προσωπική αστική ευθύνη για τα χρέη αυτά, των υπευθύνων που συμμετέχουν στη διοίκηση αυτών των νομικών προσώπων.

Επειδή , οι ανωτέρω κατηγορίες επιχ/σεων τις περισσότερες φορές δεν έχουν ακίνητα περιουσιακά στοιχεία ή τα υπάρχοντα είναι συνήθως μικρής αξίας ή και βεβαρημένα (υποθηκευμένα) από άλλους πιστωτές, κυρίως τράπεζες, κατά την αναγκαστική εκπλειστηρίαση των περιουσιακών στοιχείων των επιχ/σεων αυτών σε συνδυασμό και με τη σειρά κατάταξης των απαιτήσεών μας (6η σειρά - αρθρ. 6 του Ν.2479/97), το ΙΚΑ εισέπραττε ασήμαντα ποσά και οι απαιτήσεις του κατά των νομικών αυτών προσώπων ήσαν επισφαλείς.

Σύμφωνα με την κοινοποιούμενη διάταξη άρθρο 4 παρ. 4 ν. 2556/97 οι διατάξεις του άρθρου 115 του ν. 2238/94( ΦΕΚ 151 τ.Α «Περί κύρωσης του Κώδικα φορολογίας εισοδήματος) έχουν εφαρμογή κατ'αναλογία και στο ΙΚΑ.

Κατόπιν των ανωτέρω οι διοικούντες (όπως ορίζονται στο άρθρο 115 του Ν. 2238/94) τα νομικά πρόσωπα ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως, με την ατομική τους περιουσία, κατά τον χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσης των εταιριών, ανεξάρτητα αν η οφειλή βεβαιώνεται μετά τη διάλυση ή συγχώνευση της εταιρίας αλλά αναφέρεται σε χρονική περίοδο μέχρι τη διάλυση ή συγχώνευση αυτής. Ειδικότερα προκειμένου α) Για ημεδαπές Ανώνυμες Εταιρίες ή Συνεταιρισμούς : Οι δ/ντές, διαχειριστές ή διευθύνοντες σύμβουλοι και εκκαθαριστές σε περίπτωση διάλυσης ή συγχώνευσης ΑΕ ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως για την καταβολή των οφειλών που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους. Τα πιό πάνω αναφερόμενα πρόσωπα που ευθύνονται, έχουν το δικαίωμα αναγωγής κατά των προσώπων που διετέλεσαν σύμβουλοι, καθώς και μέλη ή μέτοχοι ΑΕ ή του Συνεταιρισμού κατά τον χρόνο της διάλυσης τους, ως προς τις οφειλές μέχρι την έναρξη της εκκαθάρισης τους, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσης τους.

-11- Επίσης, και στις ΑΕ που συγχωνεύονται, ευθύνεται αλληλεγγύως μαζί με τα ανωτέρω πρόσωπα της διαλυόμενης εταιρίας και εκείνη που την απορρόφησε ή η νέα εταιρία που συστάθηκε ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσης της οφειλής . β) Για δημόσιες, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις κερδοσκοπικού χαρακτήρα ανεξάρτητα αν αποτελούν ή όχι ίδια νομικά πρόσωπα. γ) Για αλλοδαπές επιχειρήσεις που λειτουργούν με οποιονδήποτε τύπο εταιρίας, καθώς και οι κάθε είδους αλλοδαποί οργανισμοί που αποβλέπουν στην απόκτηση οικονομικών ωφελημάτων δ) Για εταιρίες περιορισμένης ευθύνης ε) Για ημεδαπά ή αλλοδαπά νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδος Ιδρύματα. Ευθύνονται (περιπτ. β,γ,δ,ε) οι διευθυντές, διαχειριστές και γενικά εντεταλμένοι στη διοίκηση του νομικού προσώπου . Ενέργειες από τις αρμόδιες υπηρεσίες : Σε περίπτωση διάλυσης ή συγχώνευσης των ανωτέρω εταιριών, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Ιδρύματος θα πρέπει να αναζητούν τους υπευθύνους κατά το χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσης (από τα καταστατικά των εταιριών, ΦΕΚ, κ.λ.π) και να λαμβάνουν όλα τα προβλεπόμενα μέτρα κατά των ατομικών περιουσιακών στοιχείων των διοικούντων όπως παραπάνω ορίστηκαν .

Επισημαίνουμε ότι η εφαρμογή της διάταξης αυτής θα γίνει για συγχωνεύσεις- διαλύσεις εταιρειών μετά την 24/12/97 (ημ/νία δημοσίευσης του παρόντος νόμου)

Ε. Η υποβολή ένστασης δεν αποτελεί ανασταλτικό λόγο για τη βεβαίωση και είσπραξη των εισφορών του Ιδρύματος (Αρθρο 4 παρ. 5)

Επειδή, μετά την εφαρμογή του νόμου 702/77 «Περί Διοικητικών Πρωτοδικείων», η δικαστηριακή νομολογία είχε δημιουργήσει αμφισβητήσεις για την ισχύ των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 120 του Κανονισμού Ασφάλισης ΙΚΑ, που προέβλεπε ότι η υποβολή ένστασης στα αρμόδια κατά το νόμο όργανα (ΤΔΕ) δεν είχε ανασταλτική δύναμη, ούτε αποτελούσε κώλυμα για την άσκηση από το ΙΚΑ των αναγκαστικών μέτρων, η κοινοποιούμενη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 4 του ν. 2556/97 ορίζει ότι : Ο χαρακτήρας της υποβαλλόμενης ένστασης ενώπιον των αρμοδίων κατά το νόμο οργάνων δεν είναι ανασταλτικός τόσο για την βεβαίωση της οφειλής, όσο και για την άσκηση των αναγκαστικών μέτρων, εκτός από τις περιπτώσεις που θα καταβληθεί το 50% της κύριας οφειλής μετά των αναλογούντων προσθέτων τελών κατά την ημερομηνία της καταβολής .

-12-

Ενέργειες από τις αρμόδιες υπηρεσίες

1. Μετά την καταβολή του 50% της συνολικής οφειλής της συγκεκριμένης ΠΕΕ και μέχρι την έκδοση της απόφασης της ΤΔΕ θα εφαρμόζονται τα κάτωθι:

α) Κατά τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων δεν θα λαμβάνεται υπόψη η οφειλή της συγκεκριμένης ΠΕΕ .

β) Σε περίπτωση ποινικής δίωξης του οφειλέτη σύμφωνα με τις διατάξεις του ΑΝ 86/67, θα ενημερώνεται το ποινικό δικαστήριο σχετικά με την καταβολή του 50% της συνολικής οφειλής της ΠΕΕ, και θα ζητείται αναβολή.

γ)Θα χορηγούνται βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας για οποιαδήποτε χρήση, στις οποίες δεν θα λαμβάνεται υπόψη το ποσό της οφειλής της συγκεκριμένης ΠΕΕ

δ) Μετά τη βεβαίωση της συγκεκριμένης ΠΕΕ, στο αρμόδιο Ταμείο Είσπραξης Εσόδων ΙΚΑ ή στην Ταμειακή Υπηρεσία του: Υποκ/τος, η πίστωση για την καταβολή του 50% της συνολικής οφειλής της ωςιάνω ΠΕΕ , θα γίνεται κατά παρέκκλιση των διατάξεων της παραγράφου 4 του άρθρου 21 του Ν. 1902/90, μόνο όταν υπάρχουν βεβαιωμένες οφειλές παλαιότερες από τις οφειλές της συγκεκριμένης ΠΕΕ.

ε) Σε περίπτωση που ο εργοδότης επιθυμεί να κάταβάλλει το 50% της ΠΕΕ, για την οποία έχει υποβληθεί ένσταση το Ταμείο ή η Ταμειακή Υπηρεσία υποχρεούται να ζητήσει γραπτή ενημέρωση από το αρμόδιο Υποκ/μα περί της υποβολής της σχετικής ένστασης.

2. Μετά την έκδοση της απόφασης της ΤΔΕ θα πρέπει να ενημερώνεται το Ταμείο ή η Ταμειακή Υπηρεσία από το αρμόδιο Υποκ/μα , εφόσον η ένσταση έχει απορριφθεί.

Επισημαίνουμε ότι μετά την απόφαση της ΤΔΕ , έστω και αν είχε καταβληθεί το 50% , δεν θα ισχύουν πλέον όσα αναφέραμε στη παράγραφο 1 περί αναστολής μέτρων κλπ., αλλά θα εφαρμόζονται οι δοθείσες οδηγίες μας με τις εγκυκλίους 62/79,65/95.

Ακριβές Αντίγραφο Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Η ΤΜΗΜ/ΧΗΣ ΔΙΕΚ/ΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ & ΠΡΩΤ/ΛΟΥ

Ε. ΠΟΥΛΙΟΥ ΣΤΑΘΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ