Anticiperen op klimaatveranderingen KLIMAATADAPTATIE
Klimaatverandering wordt zichtbaar Waarnemingen in Vlaanderen (VMM)
Klimaatverandering wordt zichtbaar waarnemingen in Vlaanderen (VMM)
• gemiddeld 2,3°C warmer dan in pre-industriële periode - 2011 warmste jaar sinds de metingen startten (1833) - temperatuur stijgt het meest in de lente• frequentie van hittegolven sinds de jaren 1990 verdubbeld ten
opzichte van gemiddelde in 20ste eeuw - hittegolven leiden tot extra sterfgevallen in zomermaanden• steeds natter, vooral in de winter - aantal dagen met (veel)
zware neerslag verdubbelde • zeeniveau vertoont een significante stijging (gemiddeld
3mm/jaar sinds 1970)• aantal overstromingen neemt duidelijk toe
• 45 % bodemafdichting• wateroverlast uit riolering• wateroverlast uit waterlopen
Wateroverlast door bodemafdichting & neerslagextremen
Hitte-stress door verstening, stedelijk hitte-eiland & opwarming
Socio-economische studie Vlaanderen “Adaptatie aan klimaatverandering, globale kosten en praktijkvoorbeelden”:Kosten voor de Vlaamse maatschappij zonder adaptatie = grootte-orde 1 tot 3,5 miljard €, in grote mate bepaald door sterfgevallen door hittestress
Hitte is daarenboven nadelig voor de luchtkwaliteit en zorgt voor meer kans op smogvorming in de stad.
Lagere waterstand rivieren door klimaatverandering
28 april 2011, De Morgen
Landbouwers in de problemen door droge weer
6 mei 2011, De Morgen
Droogte kan nog maanden duren6 mei 2011, De Standaard
“Lage waterstand Rijn bezorgt Ford problemen” 10 mei 2011, de redactie
Waterschaarste door waterbehoefte & droogte
Impact op (drink)waterwinning en transportfunctie Gentse kanalen
1. Kennisopbouw
2. No-regretmaatregelen• integraal waterbeleid, groendaken, materialen en verharding,
straatbomen, groenzones,…• Bouwreglement, aanleg openbaar domein, subsidies
Huidige aanpak klimaatadaptatie
KennisopbouwOnderzoek stedelijk hitte-eiland effect
1. Stedelijk hitte-eiland effect in kaart brengen
2. Stedelijk hitte-eiland effect analyseren– oorzaken detecteren– kwetsbaarheid in kaart brengen– toekomstprojecties maken– beleidsaanbevelingen opmaken
No-regret maatregelen
• Hemelwater vasthouden aan de bron om wateroverlast te voorkomen en grondwater aan te vullen
• Ruimte van daken maximaal inzetten: groendaken vele positieve effecten in stedelijke omgeving
Bouwreglement Stad Gent
Vervolgtraject Klimaatadaptatie• Verdere kennisopbouw
(hitte, piekneerslagen, droogte, kwetsbaarheid, effectiviteit maatregelen, …)
• Principes integreren in beleidsplannen/instrumenten/projecten- Structuurvisie 2030 - mogelijkheden
• Verder inzetten op groene lobben, in combinatie met ruimte voor water, streven naar windcorridor
• Beperken bodemafdichting en verstening met mogelijkheden voor infiltratie
• Groen-blauwe netwerken (groenstructuur, water in de stad)- Groenstructuurplan
• Actief inzetten op klimaat- en luchtgroen• Groenstructuur klimaatrobuust uitbouwen
- Stedelijke instrumenten• Bouwreglement, verkavelingsrichtlijn TMVW, IPOD, subsidies
- Stadsvernieuwings- en ontwikkelingsprojecten• Crosslinks leggen met klimaatmitigatie