21
ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim listopad 2012r.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY - pssekamienpomorski.pis.gov.pl · ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY • W żywieniu dzieci duże znaczenie odgrywa organoleptyczne urozmaicenie jadłospisów

Embed Size (px)

Citation preview

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim

listopad 2012r.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

• Prawidłowe żywienie jest jednym z najważniejszych czynników środowiskowych, wpływających na rozwój człowieka i utrzymanie przez niego dobrego stanu zdrowia.

• Polega ono na całkowitym pokryciu zapotrzebowania organizmu na energię i wszystkie niezbędne składniki pokarmowe.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

Nieprawidłowe żywienie w okresie wzrostu i rozwoju organizmu może wpływać nie tylko na samopoczucie i stan zdrowia w dzieciństwie i okresie młodzieńczym, lecz także może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji w późniejszych etapach życia.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

W Polsce w ostatnich latach sytuacja w zakresie żywienia dzieci i młodzieży pod wieloma względami jest niezadowalająca:

a) diety młodego pokolenia są często nieprawidłowo zbilansowane, charakteryzują się zbyt dużą zawartością niektórych składników pokarmowych, przy wyraźnych niedoborach innych składników;

– zbyt duże spożycie tłuszczów zwierzęcych;– zbyt mały udział kwasów tłuszczowych wielonienasyconych

n-3 (niewystarczająca ilość spożywanych ryb);– spożywanie cukrów prostych – sacharozy.– mniejsze spożycie węglowodanów złożonych (kasze, ryż,

płatki)– zbyt mała ilość błonnika, składników mineralnych i

witamin.– nadmiar sodu w diecie

b) u części dzieci i młodzieży obserwuje się nadmierne spożycie żywności, przez co kaloryczność diety przekracza wydatek energetyczny; (prowadzi to do nadwagi i otyłości dzieci i młodzieży )

c) zbyt mało dzieci i młodzieży spożywa posiłki w szkole:

– w szkołach podstawowych z pełnych obiadów korzysta 340 uczniów (ogólna liczba uczniów SP - 2500)

– w gimnazjach z pełnych obiadów korzysta 143 uczniów(ogólna liczba gimnazjalistów - około 1000)

d) nieregularne spożywanie posiłków;e) duża monotonia posiłków,

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

Żywienie niedoborowe pod względem ilościowym i jakościowym przyczynia się do: – pogorszenia stanu zdrowia, – upośledzenia funkcjonowania układu

odpornościowego, – zmniejszenia wydolności układu

krążeniowo-oddechowego,

– zwiększa ryzyko niedokrwistości,

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

–zaburza prawidłowy rozwój tkanki kostnej,

–powoduje nadmierną drażliwość i zmniejszenie koncentracji, a w konsekwencji prowadzi do osiągania przez dzieci i młodzież gorszych wyników w nauce.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

Zasady racjonalnego żywienia dzieci w wieku przedszkolnym.Stosowanie zasad racjonalnego żywienia gwarantuje pełne pokrycie zapotrzebowania organizmu dziecka na poszczególne składniki pokarmowe:

• składniki budulcowe,• składniki energetyczne,• składniki regulujące procesy życiowe.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

• Składnikami budulcowymi są białka i makroelementy (wapń, fosfor,, żelazo), zaliczamy do nich mleko i jego przetwory (sery twarde, sery twarogowe, napoje fermentowane), jaja, mięso, drób, ryby, warzywa i owoce.

• Źródłem składników energetycznych są produkty zbożowe, ziemniaki, tłuszcze roślinne i zwierzęce, cukier i słodycze.

• Składniki regulujące procesy życiowe są dostarczane w małych ilościach we wszystkich produktach spożywczych. Natomiast głównym ich źródłem są warzywa i owoce.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

• W żywieniu dzieci duże znaczenie odgrywa organoleptyczne urozmaicenie jadłospisów. Smak potraw, zapach, wygląd, konsystencja, a także barwa zestawionych posiłków wpływają dosyć istotnie na trawienie u dzieci.

• Produkty i potrawy należy zestawiać tak, aby nie dominował w nich tylko smak słodki lub kwaśny. Nie znaczy to, że potrawy przygotowane zgodnie z recepturą nie mają zachować określonego charakteru.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

• W żywieniu dzieci nie należy stosować octu i ostrych potraw, natomiast zaleca się przyprawy naturalne: zielona pietruszka, zielony koper, majeranek, kminek, sok z cytryny, sok z kwaszonych ogórków, kapusty, z buraków, z owoców oraz cukier i sól w bardzo ograniczonej ilości.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

• Bardzo ważne są akcenty kolorystyczneprzygotowywanych kanapek, zup, surówek i skorelowanie ich barwy z zestawem śniadaniowym lub obiadowym.

• Dzieci przywiązują dużą wagę do wyglądu i konsystencji potraw.

• Planowane zestawy nie mogą być wyłącznie papkowate, suche lub zbyt gęste.

• Potrawy należy starannie porcjować, brzegi talerzy powinny być nie pozalepiane, porcje w miarę jednakowe.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

• Istotne znaczenie ma także temperatura podawanych potraw (ok. 60-70°C).

• Każda zaplanowana w jadłospisie potrawa powinna być przygotowana zgodnie z recepturą i zasadami racjonalnego żywienia.

• Nie należy kłaść bezpośrednio na stole kanapek, ciast, ciasteczek, owoców, lecz na talerzyku lub serwetce.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

• Dzieci powinny posługiwać się sztućcami: łyżką i widelcem podczas obiadu, a łyżeczką przy deserach.

• Nawyki i przyzwyczajenia związane ze spożywaniem posiłków nabyte w wieku przedszkolnym wpływają na kulturalne zachowanie przy stole w wieku późniejszym.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

JAKOŚCIOWA OCENA JADŁOSPISU DEKADOWEGO1) czy liczba posiłków jest dostosowana do wieku, czy

przerwy miedzy posiłkami są dostosowane do liczby posiłków;

2) czy produkty dostarczające białka zwierzęcego są we wszystkich posiłkach podstawowych;

3) czy dodatki warzywno-owocowe są we wszystkich posiłkach;

4) czy surowe warzywa i owoce są spożywane codziennie, w ilu posiłkach;

5) czy w jadłospisach uwzględnione jest ciemne pieczywo i kasze gruboziarniste;

6) jak często podaje się mleko oraz jego przetwory;7) czy są dania na bazie ryb, jakie ryby i w jakiej

postaci – surowe, wędzone lub przetwory;

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

8) urozmaicenie produktów i potraw, a mianowicie:

– powtarzalność potraw w dekadzie,– stosowanie różnych technik przyrządzania dań,– powtarzalność tego samego produktu w posiłku,– asortyment produktów, surówek, dodatków

warzywno-owocowych, – różnorodność dodatków białkowych do pieczywa

i z jakiej grupy,– z jakich surowców przyrządzane są drugie dania

– mięsne, półmięsne, podrobowe, jarskie, mączne, rodzaj mięsa - wołowe, wieprzowe, drób.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

9) dobór potraw pod względem smaku, barwy, konsystencji;

10) stosowanie produktów nie zalecanych w żywieniu dzieci:

• produkty konserwowe,• z dodatkiem sztucznych barwników,• aromatów,• syropy wysokosłodzone,• ocet spirytusowy,• wędliny podrobowe itp.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

– Ilościowa ocena teoretyczna

Celem dokonania pogłębionej oceny sposobu żywienia można obliczyć wartość energetyczną i odżywczą racji pokarmowej na podstawie tabel składu i wartości odżywczej produktów i porównać je z zalecanymi normami żywienia

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

Podstawowym dokumentem do oceny ilościowej sposobu żywienia jest raport magazynowy rozchodu produktów żywnościowych. Za zwyczaj pobiera się raporty z 10 kolejnych dni.

ŻYWIENIE DZIECI I MŁODZIEŻY

Nazwa potraw i produktów w jadłospisach powinna być pełna i czytelna, np: „gulasz wołowy w sosie jarzynowym”, „kompot z truskawek”, ponadto wymaga się podawanie gramatury porcji potrawy.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ