Zorgplan - Stedelijk Onderwijs · 2014. 4. 16. · Zorgplan Stedelijke Basisschool Fruithof Flor Alpaertsstraat 45 2600 Berchem Tel: 03/440 44 78 e-mail: [email protected]

Zorgplan

Stedelijke Basisschool Fruithof

Flor Alpaertsstraat 45

2600 Berchem

Tel: 03/440 44 78

e-mail: [email protected]

mailto:[email protected]

1. Inleiding

2. Doelstelling van de zorg

3. Visie op zorg in de stedelijke basisschool Fruithof

3.1. De uitgangspunten van het zorgbeleid:

- werken met systematische procedures

- richten op beslissen en adviseren

- gebruik maken van het hele referentiekader

- samenwerking met leerkrachten, zorgteam (inclusief CLB), ouders en kind

- aandacht besteden aan de positieve kenmerken

- werken vanuit onderwijsbehoefte

3.2. De manier waarop een vraag om zorg wordt behandeld in de school

4. Zorgpiramide

5. Doel van een handelingsplan

6. Wie zorgt ervoor de leerlingen?

7. Individueel traject op maat van de leerling

8. GON begeleiding op school

9. Visie op anderstalige nieuwkomers

10. Wat doet het CLB op school?

11. Overlegmomenten

12. Dossiervorming

13. Zorgtaken

Zorgplan Stedelijke Basisschool Fruithof

_____________________________________________________________________________________________

1. Inleiding:

Al onze leerlingen hebben hun unieke persoonlijkheid en andere behoefte om te spelen en te leren. De meeste leerlingen leren op een

gematigde manier. Sommige leerlingen hebben een langere tijd nodig om te komen tot leren. Er zijn ook leerlingen die weinig uitleg nodig

hebben om grote leerstappen te kunnen maken. Deze verschillen ontstaan door verschillen in intelligentie, sociale- en emotionele

ontwikkeling, werkhouding, lichamelijke condities, motorische ontwikkeling en door het milieu en de cultuur waar onze leerlingen vandaan

komen. Wij als school hebben als taak om ons onderwijs zo in te richten dat elk kind zo goed mogelijk tot zijn of haar ontwikkeling komt,

ongeacht de verschillende leermogelijkheden van onze leerlingen. Als schoolteam willen wij het beste voor alle leerlingen en hen zo goed

mogelijk begeleiden in hun hele schoolloopbaan.

In eerste plaats zullen wij proberen om zorg te voorkomen. Dit kunnen wij doen door de sfeer in onze klassen zo goed mogelijk te maken

zodat elk kind zich veilig en gewaardeerd voelt. Zo zullen kinderen ook sneller en beter kunnen ontplooien. Ook zullen onze leerkrachten

hun beste beentje voor zetten om de nodige kennis aan te reiken aan onze kinderen. Voor sommige kinderen kan dit alles niet genoeg zijn

en hebben zij nood aan meer. Zij vragen aan ons meer dan helder onderwijs, zij vragen extra zorg. Ook deze kinderen hebben recht om

te ontplooien en te komen tot leren. Daarom krijgen deze kinderen ook de extra zorg op onze school die zij nodig hebben.

2. Doelstelling van de zorg:

Als school treffen wij maatregelen voor leerlingen, die moeilijkheden ondervinden om hun leer- en ontwikkelingsproces goed te laten

verlopen. Met deze maatregelen willen wij er voor zorg dragen dat elke leerling een doorgaande ontwikkeling doormaakt die recht doet

aan deze leerling. Door de zorg die wij op school bieden willen we proberen om zo min mogelijk leerlingen door te verwijzen naar het

buitengewoon onderwijs. Zodra onze middelen op school niet ( meer) toereikend zijn, zullen wij het CLB inschakelen om samen te kijken

wat verdere stappen en mogelijkheden zijn. Zo kan er passende hulp geboden worden voor de leerling. Als school zullen we altijd denken

en handelen in het belang van het kind om zo beter bij de wensen en noden van dit kind aan te sluiten.

3. Visie op zorg in de stedelijke basisschool Fruithof:

Met dit zorgplan, dat deel uitmaakt van het schoolwerkplan, wil de stedelijke basisschool Fruithof zijn zorgbeleid kaderen. Ons

zorgbeleid is gebaseerd op het „handelingsgericht werken‟ van Pameijer Noelle en Van Beukerin Tanja. Graag willen we verwijzen naar de

handboeken: “Handelingsgericht werken op school. Samen met leerkracht, ouders en kind aan de slag” van Pameijer Noelle, Van

Beukering Tanja, Schulpen Yolande en Van De Veire Hugo.

Deze uiteenzetting omvat twee delen:

- de uitgangspunten van het zorgbeleid. Deze uitgangspunten kaderen het denken over de zorg in de school. Het is gericht op de ruime

betrokkenheid en het preventief werken van alle deelnemers.

- de manier waarop een vraag om zorg wordt behandeld in de school. Dit is een vaste procedure die ervoor zorgt dat er geen belangrijke

stappen worden vergeten. Het doel is om een gericht advies te geven dat concrete acties beoogt.

3.1. De uitgangspunten van het zorgbeleid:

a. Werken met systematische procedures:

Het werken met systematische procedures maakt het in kaart brengen van problemen objectiever en vollediger. Door zulke

procedures te volgen brengen we een probleem volledig in kaart en vermijden we zorg op basis van vermoedens of

veronderstellingen. We zoeken antwoorden op volgende vragen:

- Wat is het probleem?

- Wat gaat wel goed?

- Wat is er in het verleden al gebeurd?

- Wat heeft goed gewerkt?

- Wat verwacht de leerkracht van het zorgteam?

- Wat is de hulpvraag?

- Wie doet wat? Wanneer? Hoe?

- Wanneer komen we weer bij elkaar om het proces te evalueren?

Om antwoorden te krijgen op deze vragen gebruiken we de formulieren die we als school hebben opgesteld. Het invullen van het

formulier kan meteen als verslag beschouwd worden. In de bijlage kan men de formulieren terugvinden die we op school hanteren.

b. Richten op beslissen en adviseren:

Bij handelingsgericht werken hebben we als doel een advies te geven waarmee de leerkracht, de ouders… aan de slag kunnen. In

het advies telt niet enkel het kind, maar ook de leerkracht en de ouders. Als de leerkracht of de ouders het advies niet zien

zitten om het werkelijk uit te voeren, is het een onnuttig advies. Alle betrokken partijen moeten achter een advies staan om tot

een goede samenwerking en resultaat te komen. Daarom is het belangrijk om te zoeken naar een „haalbaar‟ advies voor iedereen.

Dit voor zowel het kind, de ouders en de leerkracht.

c. Gebruiken maken van het gehele referentiekader:

Waarom heeft dit kind uit dit gezin, in deze school met deze leerkracht en met deze medeleerlingen de gesignaleerde problemen

en hoe kunnen deze problemen worden opgelost?

Dit is de centrale vraag waarrond onze zorgwerking is opgebouwd. Hiermee willen we duidelijk stellen dat het van belang is dat we

de kindkenmerken ook in kaart brengen. We denken hierbij aan testgegevens, observaties,… .

Bovendien wordt de onderwijsleersituatie bekeken. Hoe is de interactie tussen het kind en de medeleerlingen, tussen de

leerkracht en het kind,… . Dit gebeurt door observaties in de klas.

Ook de gezinssituatie wordt betrokken bij het geheel. Dit gebeurt door gesprekken met de ouders.

Het zoeken van de oplossing voor het probleem wordt dus niet alleen bij het kind gezocht, maar ook in de omgeving van het kind.

Daar liggen vaak meer „veranderbare gegevens‟ die de gestelde problematieke kunnen tegemoetkomen of oplossen. Door de

pedagogische of didactische aanpak te veranderen zijn veel onderwijsproblemen te verminderen. We denken bijvoorbeeld aan

extra instructie, duidelijke regels en afspraken,… .

Dit betekent dat de zorgcoördinator concrete tips probeert te geven aan de leerkracht. De zorgcoördinator ondersteunt ook de

leerkrachten.

d. Samenwerking met leerkrachten, zorgteam (inclusief CLB), ouders en kind:

In onze school trachten we voldoende afstemming te vinden op de hulpvragen van de leerkrachten, ouders en kinderen door

daadwerkelijk samen te werken. We praten ook met het kind in plaats van over het kind.

De zorgcoördinator, het CLB en de leerkracht zien we als de onderwijsprofessionals. Zij weten welke aanpak het beste is en

werkt bij deze leerling. Zij hebben zicht op de onderwijsleersituatie en op de veranderingsmogelijkheden daarin. Ze blijven dus

verantwoordelijk voor beslissingen over het onderwijsaanbod en de extra begeleiding in de school.

We werken intensief samen met de ouders. Zij zijn de ervaringsdeskundigen en kennen hun kind het beste. Ouders zijn – tot het

tegendeel bewezen is – zorgzaam en competent, hebben het beste met hun kind voor en zijn zich bewust van hun

verantwoordelijkheid. We bevestigen deze ouders ook in deze rol.

Kinderen bepalen zelf hun ontwikkelen, ze dragen actief bij aan hun onderwijsleer- en opvoedingsituatie. We betrekken hen bij

heel het zorg gebeuren. Zo zullen we met de leerling praten over de problematiek. We stellen het kind centraal, omdat dat de

kans op slagen kan verhogen. Samen kunnen we met het kind naar oplossingen zoeken om met hun problematiek om te gaan.

e. Aandacht besteden aan de positieve kenmerken:

Als schoolteam vinden we het enorm belangrijk om ook te kijken naar de positieve kenmerken van het kind. Deze kunnen

ingeschakeld worden om eventuele problematieke te verminderen of weg te werken. We kijken niet alleen wat goed gaat bij het

kind, maar ook naar de sterke kanten van de leerkracht en de ouders. Deze sterke kanten zijn ook een opstap om veranderingen

te starten. Dit komt vaak de sfeer en de relatie met de ouders ten goede. Positieve dingen zeggen tegen ouders belet niet dat we

hen eveneens in hetzelfde gesprek kunnen duiden dat we ons ernstige zorgen maken. Maar ieder kind, hoe lastig of hoe langzaam

lerend ook, heeft leuke en sterke kanten en die zijn relevant voor de diagnostiek en goed te benutten in het handelingsplan.

f. Werken vanuit onderwijsbehoefte:

In onze school formuleren we een advies in behoefte van de leerling. Aan de behoefte koppelen we concrete acties. Bovendien

willen we als schoolteam preventief aan de slag gaan met onze leerlingen. Daarom is het belangrijk dat onze leerkrachten het

verschil maken. We moeten een goede aandacht besteden aan instructies. In de dagelijkse werking willen we als schoolteam

streven naar een eenvoudig model van differentiatie waarbij kinderen met een zorgbehoefte extra ondersteuning kunnen krijgen

in de klas door de leerkracht.

Een les kan er als volgt uitzien:

- Gezamenlijke start, instructie voor alle leerlingen

- De klas wordt opgesplitst in 2 groepen. 1 groep werkt zelfstandig de oefenleerstof af. De kinderen doen geen beroep op de

leerkracht. Er worden ook taken voorzien voor de kinderen die ze kunnen uitvoeren als ze klaar zijn. Groep 2 doet hetzelfde

(of met een lichte aanpassing) als groep 1 maar samen met de leerkracht. Hier creëren we kansen tot extra instructie,

ondersteuning,… . In principe wordt dezelfde leerstof aangebracht maar op maat van de leerling.

- Gezamenlijk einde, er wordt samen gereflecteerd over de inhoud of vorm van de les.

Dit is een voorbeeld van hoe men gedifferentieerd kan werken binnen de klas. Het kan door iedere leerkracht anders worden

ingevuld en rekening houdend met de behoefte en noden van de leerlingen.

Als dit niet haalbaar zou kunnen zijn voor een leerling, wordt er een specifiek plan opgesteld. Dan is er een handelingsplan nodig

en stuurt het handelingsplan het aanbod voor de leerling.

Wanneer er gedifferentieerd in de klas wordt gewerkt, zijn de verwachtingen over de vooruitgang van onze kinderen hoog. Door

een positieve ingesteldheid, zijn we er zeer zeker van overtuigd dat de slaagkansen van onze leerlingen kunnen verhogen.

3.2. De manier waarop een vraag om zorg wordt behandeld in de school:

Eerst is er de intakefase. Hier gaan we op zoek naar een erg duidelijke zorgvraag. Deze vraag wordt besproken met alle partijen

zodat de communicatie meteen goed zit. Verwachtingen en verklaringen voor het probleem worden uitgesproken. Tijdens de

strategiefase stippelt de zorgcoördinator/het CLB het traject uit. Er wordt bekeken welke tests, observaties, … nodig zijn om

een antwoord te vinden op de gestelde hulpvraag. Tijdens de onderzoeksfase verricht het CLB/de zorgcoördinator de nodige

tests, observaties,… . Vervolgens volgt een fase van indicering. Hier worden alle gegevens samengebracht en er wordt een

indicatiestelling opgemaakt. Deze indicatiestelling bevat aanbevelingen. Tijdens de adviesfase worden de aanbevelingen

besproken. Er wordt nagegaan welke aanbevelingen haalbaar zijn. Vervolgens worden deze aanbevelingen omgezet in concrete

hulp.

Afhankelijk van de hulpvraag kan de opvolging van de fases ingekort worden.

4. Zorgpiramide:

Fase 0: goede preventieve basiszorg

- gedragen zorgvisie van de school

- klasmanagement

- instructie door klasleerkracht

- preventief zorgbeleid voor alle leerlingen

- differentiatie voor alle leerlingen

- opvolgen alle leerlingen / LVS

- organisatie oudercontacten

- rekening houden met leerlingeninstroom

Wie? Verantwoordelijkheid hele schoolteam

Fase 1: verhoogde zorg

- extra ondersteuning aandachtsleerlingen op basis van een beginsituatie

- groeperen leerlingen met gelijkaardige onderwijsbehoeften

- preventieve maatregelen voor bepaalde leerlingen

- differentiatie in het aanbod volgens de onderwijsbehoefte

- een leerling extra observeren

Wie? Klasleerkracht + zorgteam ouders informeren en betrekken

Fase 2: uitbreiding van zorg

- op basis van handelingsplan

- gebaseerd op diagnostisch beeld, opgebouwd in samenwerking school, ouders, kind, CLB

Wie? Interventies klas intern leerkracht/zorgteam, interventies klas extern zorgteam,

interventies door externe deskundigen

Fase 3: overstap naar een school op maat

- andere school met voldoende specifieke zorgkracht

- (andere) school voor buitengewoon onderwijs

Wie? Interventies door CLB

5. Doel van een handelingsplan:

Wanneer er een handelingsplan opgesteld wordt, worden de ouders hier ook op de hoogte gebracht. In het handelingsplan staan de

speciale zorgactiviteiten beschreven, die in de komende periode uitgevoerd gaan worden. Het handelingsplan wordt in de groep

uitgevoerd, eventueel ondersteund door de GOK- leerkracht of hiervoor aangezochte ouders. Soms komt het ook voor dat het

handelingsplan buiten de klas uitgevoerd wordt.

Het doel van een handelingsplan:

- het vergroten van de extra oefentijd tijdens of buiten schooltijd

- het vaststellen van de aangepaste doelen

- het geven extra van individuele uitleg

- het inzetten van extra meer gespecialiseerde methoden of materialen om een leerstap te maken.

Na een vooropgestelde periode bekijkt de leerkracht de resultaten van de begeleiding. Op grond van die resultaten zal er gekeken

worden hoe we met de leerling verder gaan. Dit kan zijn dat er gestopt wordt met de begeleiding omdat het probleem verholpen is of

doorgaan met een nieuw handelingsplan omdat er vooruitgang zichtbaar is. De laatste weg is het aanmelden bij het CLB en kijken wat

andere mogelijkheden zijn voor deze leerling.

6. Wie zorgt er voor de leerlingen?

De belangrijkste taak op onze school is weggelegd voor de leerkracht. Zij zijn de belangrijkste persoon van de zorg voor onze leerlingen.

Van onze collega‟s vragen we een aantal kwaliteiten om deze zorgtaak te kunnen vervullen.

De leerkracht:

- geeft de leerlingen voldoende tijd en gelegenheid tot leren

- is op de hoogte van en gebruikt onderwijskundig verantwoorde methoden

- stelt duidelijke doelen naargelang de individuele noden van iedere leerling

- voert een goed klassenmanagement

- hanteert een leerlingvolgsysteem

- schept een positief werkklimaat voor de leerlingen

- hanteert een flexibele klassenorganisatie

- werkt samen met collega‟s en vraagt om hulp indien nodig

- evalueert regelmatig de vorderingen van de leerling

- signaleert een leerling die opvalt in zijn ontwikkeling en/of leervorderingen

- kan de juiste toetsen observatie instrumenten kiezen en toepassen

- de resultaten van deze toets en/of observatie helder kunnen weergeven

De leerkracht kan bij haar taak steeds ondersteund worden door de zorgcoördinator en GOK - leerkrachten.

De zorgcoördinator:

- optimaliseert het zorgbeleid van de school

- ontwikkelt, ondersteunt, begeleidt en coördineert allerlei initiatieven voor een gestroomlijnde zorgcultuur in de school

- ondersteunt en coacht leerkrachten met betrekking tot leer- en gedragsproblemen bij leerlingen

- voert observaties uit

- ondersteunt en begeleidt leerkrachten bij het analyseren van toetsen observatiegegevens

- biedt hulp aan leerlingen die extra zorg nodig hebben om vaardigheden, kennis, inzicht en attitudes te verwerven of om hun

betrokkenheid of welbevinden te verhogen.

- bewaakt en stelt de jaarlijkse zorgkalender op

- coördineert het leerlingvolgsysteem

- maakt handelingsplannen samen met leerkracht en/of GOK- leerkrachten

- houdt een periodiek overleg met de directie wat betreft bevindingen in het kader van het leerlingvolgsysteem en de individuele

leerlingbegeleiding

- draagt zorg voor de archivering van de leerlingendossiers

- onderhoudt contacten met externe deskundigen

- plant en voert oudergesprekken.

Onze leerlingen worden mede ondersteund door de GOK- leerkrachten.

De GOK – leerkracht:

- ondersteunt de leerkracht bij het uitvoeren van een handelingsplan

- brengt verslag uit naar de leerkracht van de vorderingen en evaluatie van het handelingsplan

- helpt mee om leerbedreigde kinderen op te sporen

- vangt deze leerlingen individueel of in groep, klas intern of klas extern op en biedt hen zorg op maat

- stimuleert en ondersteunt collega‟s in hun remediërende taak

- bevordert en verbetert op een professionele, didactische en pedagogische verantwoorde wijze de vaardigheden van kinderen

- werkt mee aan de vaste zorgtaken

De schoolleiding heeft als taak om de school zo optimaal mogelijk te houden zodat zorg kan worden voorkomen of

geminimaliseerd. Zij schept een positief (werk)klimaat voor leerling, leerkracht en ouders. Houdt periodiek overleg met de

zorgcoördinator over de zorg in de school. Volgt de ontwikkelingen van leerlingen op. Bewaakt de continuïteit van het

leerlingvolgsysteem en de schoolverbetering.

Vormen van zorg zien wij in 3 niveau binnen ons onderwijs terug:

1. De zorg binnen de school

2. De zorg in de klas door de leerkracht

3. De zorg voor de leerling

De leerkracht kan bij het uitvoeren van haar zorgtaken gebruik maken van de hulp van collega‟s, zorgcoördinator, GOK –

leerkrachten en CLB.

Als school vinden we ouderparticipatie een enorme meerwaarde. Zo willen we ouders mee betrekken bij de zorg op onze school.

Samen met de leerling, leerkracht en ouders kunnen we meer bereiken. Hierdoor verhogen we de betrokkenheid van ouders bij

het leerproces van onze leerlingen.

Verder vinden wij als schoolteam dat we een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben voor onze leerlingen. Deze stelling vinden

we erg belangrijk. Want alleen als wij als een team fungeren, kunnen wij de zorg voor onze leerlingen van de eerste kleuterklas

tot het zesde leerjaar garanderen.

7. Individueel traject op maat van de leerling :

Voor sommige leerlingen gaat het tempo van de klas veel te snel of veel te langzaam. Vaak gebeurt het dat leerlingen voor een

bepaald vak de eindtermen niet haalt, maar voor andere vakken wel geslaagd is. Ook voor deze leerlingen moet het onderwijs zo

ingericht zijn dat zij in het tempo mogen leren dat zij aankunnen. Voor deze leerlingen maken wij een individueel leertraject. Samen

met de leerkracht, zorgcoördinator, GOK- leerkracht en de ouders gaan we dit bespreken en bekijken wat het kind zal moeten

bereiken op het einde van het schooljaar. Dit individueel handelingsplan zal aansluiten bij de mogelijkheden en het tempo van de

leerling. Dit traject zal ook geëvalueerd worden om te kijken of de leerling nog voldoende vooruit gaat, of om te bepalen of het plan

moeten worden bijgesteld.

8. GON begeleiding op school:

Het geïntegreerd onderwijs is een samenwerkingsverband tussen het gewoon onderwijs en het buitengewoon onderwijs.

De bedoeling van deze begeleiding is om kinderen met een handicap en/of leer- en opvoedingsmoeilijkheden tijdelijk of permanent,

gedeeltelijk of volledig de lessen of activiteiten te laten volgen in een school voor gewoon onderwijs. Dit gebeurt met hulp vanuit een

school voor buitengewoon onderwijs. Leerlingen met een handicap, leer – of opvoedingsbeperkingen kunnen door het GON tijdelijk of

permanent, gedeeltelijk of volledig in het gewoon onderwijs terecht. Soms gaat het om leerlingen die al een tijd in het buitengewoon

onderwijs hebben doorgebracht, en via een gewone school hun onderwijs voortzetten. Soms zijn het leerlingen die wel in aanmerking

komen voor het buitengewoon vanwege hun handicap, maar verkiezen om in het gewoon onderwijs te blijven.

Om voor geïntegreerd onderwijs in aanmerking te komen moet de leerling beschikken over een “attest buitengewoon onderwijs”, dat

na onderzoek wordt opgesteld door het CLB. Daarnaast moet er een individueel “integratieplan” worden opgesteld. Dit is een

overeenkomst of werkplan tussen de verschillende partijen.

de leerling zelf, of bij minderjarigheid zijn/haar ouders

de school

GON - begeleiding

het CLB

Het integratieplan vermeldt het aantal uren extra ondersteuning waarop de leerling recht heeft. Ook het gebruik van extra

hulpmiddelen wordt vastgelegd. Eventueel worden ook afspraken gemaakt over vrijstelling van sommige lessen. Meestal komt iemand

van de school voor buitengewoon onderwijs de GON begeleidster één of twee uur per week met de leerling werken. Dikwijls

ondersteunt deze persoon ook de ouders en de school, omdat hij/zij goed geplaatst is om uitleg te geven hoe ouders en leerkrachten

met deze leerlingen best omgaan. De ernst van de beperking bepaalt mee op hoeveel uren GON - ondersteuning de leerling recht

heeft.

Een kind met een beperking heeft het niet altijd gemakkelijk om in het gewoon onderwijs te functioneren. Het leren omgaan met het

anders zijn alsook het verwerkingsproces zijn een hele opgave voor een kind. Ook een verborgen beperking zoals problemen met

concentratie, geheugen, planning en werktempo kan voor heel wat moeilijkheden in de klas zorgen. Leerkrachten die deze leerlingen

begeleiden kunnen eveneens vragen hebben m.b.t. de aanpak en werkwijze.

En ook voor de ouders is het een opdracht om met hun kind met een beperking op weg te gaan in het gewoon onderwijs.

Wat houdt deze GON begeleiding nu in? Allereerst is het een leerling-gerichte hulp. Tijdens deze begeleiding zullen

leerstofachterstanden worden opgevangen die ontstaan zijn tengevolge van een trager werktempo of de specifieke problematiek van

het kind. De kinderen leren op een systematische en geordende manier denken en werken. Gedurende de begeleiding zal er ook

gewerkt worden met aangepast materiaal zoals een computer, orthodidactische hulpmiddelen,… . Dit hangt zeer sterk af van de

problematiek van het kind. Er wordt niet enkel gewerkt rond de onderwijskundige hulp, maar ook wordt er extra aandacht besteed

aan het sociaal – emotionele. De kinderen zullen moeten leren omgaan met het anders zijn. Zo willen we de integratie in de gewone

omgeving bevorderen.

De GON begeleiding is ook een leerkrachtgerichte hulp. Het sensibiliseren en informeren van leerkrachten behoort ook tot de taak

van de GON begeleidster. Het aanreiken van tips en advies aan de leerkrachten zijn hier ook belangrijk zodat er op een gepaste

wijze met het kind door alle partijen gewerkt kan worden. De leerkrachten leren ook werken met het aangepast materiaal dat

eventueel nodig zou zijn in de klas.

Ook wordt er een gezinsgerichte hulp geboden. Zo zullen er verschillende overleg momenten zijn samen met de ouders, de school en

de GON begeleider om over het schoolgebeuren en de evolutie van het kind. Samen met de ouders zal er gestreefd worden naar een

eensgezinde aanpak op school en thuis. Tijdens de evaluatie momenten zal er gesproken worden over de toekomstmogelijkheden.

9. Visie op anderstalige nieuwkomers:

Anderstalige nieuwkomers zijn kinderen die pas vanuit het buitenland naar België zijn gekomen. Zij hebben nog geen kennis van de

Nederlandse taal, maar zijn wel leerplichtig in België. Sinds dit schooljaar hebben wij voor onze anderstalige nieuwkomers een

opstart gegeven tot het inrichten van een onthaal onderwijs. Binnen deze onthaalklas willen we onze anderstalige nieuwkomers de

nodige taal- en schoolvaardigheden aanreiken om zo leerboodschappen te kunnen begrijpen. Zo willen we hen tools aanreiken om deel

te nemen aan het sociale verkeer dat in de klas en op school plaatsvindt.

Als school vinden we het heel belangrijk om deze kinderen goed op te vangen en hen zo goed mogelijk te begeleiden in hun

schoolloopbaan. Het creëren van een veilige omgeving vormt een belangrijke meerwaarde in het beginnend leerproces van deze

leerlingen. Het is de klasleerkracht, de zorgcoördinator en de OKAN leerkracht die hiervoor samen de verantwoordelijkheid delen,

maar wij zien het ook eerder als een taak die het hele schoolteam heeft om deze kinderen een veilig welkom gevoel te geven in onze

school.

Als belangrijkste doel willen we deze leerlingen helpen om hun taalvaardigheid te ontwikkelen, met het oog op een deelname aan het

gewone klasgebeuren. We gaan ons voornamelijk focussen op vaardigheden die de anderstalige nieuwkomers in staat moeten stellen

om zich te integreren in onze samenleving. Dat ze zoals alle kinderen het recht hebben en de kansen krijgen om in het gewone

onderwijs mee te kunnen. Taal wordt in de eerste plaats verworven door de taal te gebruiken. Er worden geen woordenschatlijsten

van buiten geleerd of grammaticaoefeningen gemaakt om er een bepaalde regel in te drillen. Het Nederlands wordt het snelst

verworven door de taal veel te horen en na verloop van tijd ook te gebruiken. Tijdens de lessen proberen we op een motiverende

manier met taal bezig te zijn. Op deze manier zal de taalverwerving op een natuurlijke manier verlopen. Daarnaast willen we ook

aandacht bieden aan kennis en vaardigheden die de anderstalige nieuwkomers in staat moeten stellen om zich te integreren in onze

samenleving. Daarom zullen er ook met de kinderen een aantal buitenschoolse activiteiten gepland worden. Er worden naast de

„klassieke‟ methodes ook materialen en werkvormen gehanteerd die speels en uitdagends zijn voor onze leerlingen.

Wanneer anderstalige nieuwkomers bij ons op school toekomen, houden wij rekening met de situatie op school, de leeftijd, de sociale

achtergronden en de vooropleiding van de leerling. Met deze informatie gaan we ook bepalen in welke klas de leerling terecht zal

komen. We proberen zoveel mogelijk het kind in zijn eigen leeftijdsgroep te plaatsen (of maximum één jaar lager) ook al heeft hij of

zij niet dezelfde taalvaardigheid als de andere klasgenoten. Als anderstalige nieuwkomers ver onder hun leeftijd zitten, voelen ze

zich daar vaak emotioneel niet goed bij waardoor het leren ook moeizamer kan verlopen.

We willen ook verschillende overlegmomenten plannen samen met de klasleerkracht, zorgcoördinator en de OKAN leerkracht om

samen te zoeken naar een juiste aanpak en gebruik van materiaal. Ook wordt er hier gekeken hoe we de klasleerkracht kunnen

ondersteunen.

Contact met de ouders vinden we hier ook heel belangrijk en gaan we zeker niet uit de weg door de taalbarrière. Vier keer per jaar

krijgen alle leerlingen een rapport. Door het gebruik van pictogrammen en indien mogelijk een persoonlijk oudercontact willen we dit

rapport zo duidelijk mogelijk overbrengen aan de ouders.

Anderstalige nieuwkomers die reeds langer op onze school zitten en niet meer naar de zorg- of onthaalklas komen, worden door de

klasleerkracht opgevolgd. Wanneer er sprake is van taal- of andere problemen die het gevolg zijn van de aanpassingen van onze taal,

kunnen zij ook individueel begeleid worden door de zorgleerkracht of OKAN leerkracht. Deze zorg wordt enkel geboden in het lager

onderwijs, daar kinderen in de kleuterschool nog volop bezig zijn met het ontwikkelen van taal. Kinderen leren het beste en veel van

elkaar.

10. Wat doet het CLB op school?

Het CLB wordt pas ingeschakeld wanneer de verhoogde zorg op school niet meer volstaat om de leerling te kunnen helpen en/of

ondersteunen. Het CLB gaat in op de vragen van leerlingen, ouders en schoolteams. Zij ondersteunen de ouders en de school in het

zoeken naar een beste aanpak voor het kind op verschillende domeinen: leren en studeren, onderwijsloopbaan, preventieve

gezondheidszorg, psychisch en sociaal functioneren. Wanneer de vraag duidelijk is, zal er samen besproken worden wat de volgende

stappen kunnen zijn. Dit kan leiden tot het opstarten van een (kortdurende) begeleiding door een CLB medewerker. Deze begeleiding

kan gericht zijn op het kind als op zijn omgeving. Dit gebeurd door: gespreken, afspraken met het schoolteam en overleg met andere

diensten. Ouders worden te allen tijde op de hoogte gebracht wanneer de school het CLB zal inschakelen.

11. Overlegmomenten:

Deze momenten zijn een zeer belangrijke schakeling in heel de zorgwerking. Als zorgteam vinden we het belangrijk dat er voldoende

tijd voor overleg wordt voorzien en dat de juiste mensen aanwezig zijn. Tijdens het zorgoverleg zijn alle zorgmensen aanwezig. Het

kan gebeuren dat we aan een leerkracht of aan de directeur vragen om aanwezig te zijn tijdens het zorgoverleg. Dit omdat hun

inbreng een meerwaarde kan zijn voor de zorgwerking op school. Voor het zorgoverleg hanteren we vaste agenda punten. Deze

worden elke week overlopen, zodat we zeker niets over het hoofd zien. Ook is er steeds ruimte voorzien voor onderwerpen die niet

gepland zijn, maar wel belangrijk zijn voor de leerlingen, school en/of zorg. Er wordt een duidelijke planning gemaakt samen met het

zorgteam op basis van de zorgvragen, zorgacties of geplande zorgtaken. Van elk overleg wordt er een verslag geschreven.

Het vaste zorgoverleg wordt ingepland op woensdag van 8.45u tot 10.25u. Als zorgteam vinden we het zeer belangrijk om

voortdurend met elkaar te communiceren.

Drie maal per jaar organiseert de zorgcoördinator het intern zorgoverleg. Hier worden al de leerlingen samen met de klasleerkracht

overlopen en besproken. Hierdoor kunnen we snel inspelen op de behoefte van onze leerlingen. Om aan de behoefte van onze

leerlingen te voldoen zullen we gedifferentieerd te werk gaan o.a. door hoeken- en contractwerk, het geven van verlengde instructies

of extra ondersteuning. Hierbij wordt de klasleerkracht ondersteund door het zorgteam. Tijdens dit overleg zullen er een aantal

acties worden afgesproken waardoor we het kind kunnen ondersteunen. Deze acties zullen ook geëvalueerd en indien nodig

bijgestuurd worden.

Wanneer de draagkracht van de school overschreden wordt zullen we de leerling op het multidisciplinair overleg of MDO bespreken.

Tijdens het MDO worden de leerattitudes en vorderingen van bepaalde leerlingen in alle leergebieden besproken. Dit gebeurt voor

alle vakken, motorische ontwikkeling, aandacht en concentratie, werken studiehouding, socio - emotionele ontwikkeling,

leermoeilijkheden of –stoornissen. Op dit overleg zijn de klassenleerkracht, de zorgcoördinator, de directeur en de CLB-

medewerker die aan onze school verbonden is, aanwezig. Het is de bedoeling en de taak van de school om alle kinderen zo goed

mogelijk te helpen en te begeleiden. Zo kunnen wij als school ook al deze kinderen optimale ontplooiingskansen bieden tijdens de hele

schoolloopbaan in de basisschool.

12. Dossiervorming:

Op onze school gelden ook een aantal afspraken betreffende het inzage recht en het verstrekken van informatie uit het

leerlingendossier.

- ouders dienen op de hoogte te zijn van de geregistreerde gegevens van hun kind.

- gegevens van oud – leerlingen dienen 5 jaar na het verlaten van de school bewaard te blijven.

- iedere ouder of begeleider heeft te allen tijde het recht alle gegevens van zijn eigen kind die door de school verzameld zijn in te

zien.

- ouders hebben het recht om verandering in de persoonsgegevens te laten aanbrengen.

- overdracht van kennis en informatie aan derden kan alleen na schriftelijke toestemming van de ouders.

Op school wordt er vooral gewerkt met KLIK - online. Dit is een online platform voor de leerkracht voor het beheren, raadplegen,

registreren en afdrukken van onder andere verslagen, toetsen, observaties, afwezigheden, documenten en rapporten.

Als schoolteam zijn we bezig om het kindvolgsysteem te optimaliseren en een duidelijke structuur aan te brengen in het

zorglokaal. Op deze manier zijn deze dossiers toegankelijk voor diegene die toegang hebben tot de dossiers. Wanneer we dit

alles op punt hebben en hier meer duidelijkheid rond hebben wordt dit ook nog mee in het zorgplan opgenomen.

13. Zorgtaken:

1: kerntaak

2: deeltaak

3: mogelijke taak

Activiteiten op schoolniveau

* voorbereiding zorgoverleg op woensdag

klaslkt. GOK-lkt. LO-lkt. kinderverzorgster ZC directeur CLB GON

1 1 3 3

* organisatie zorgoverleg op woensdag


1

* participatie aan zorgoverleg op woensdag


3 1 3 1 2 3 3

* opvolgen van het zorgoverleg op woensdag


1 1

* voorbereiding intern filteroverleg


1 2 1

* organisatie intern filteroverleg


1

* participatie aan intern filteroverleg


1 2 3 3 1

* opvolging intern filteroverleg


1 1 1

* voorbereiding MDO


1 2 1 1

* organisatie MDO


1

* participatie aan MDO


1 2 1 1 1

* opvolging MDO


1 1 1 1

* opstellen van procedures i.v.m. bepaalde problematieken (STICORDI, kansarmoede, …)


3 2 1 3

* gebruik van het kindvolgsysteem


1 1 1 2 1 3

* initiatief nemen tot visie ontwikkeling rond zorg


2 1 3 1 1 2

* planning maken met alle betrokkenen rond de organisatie van zorginitiatieven


3 1 3 1 1 1

Activiteiten op leerkrachtenniveau

* ondersteunen bij probleemverheldering/zorgvraag na eerste melding door leerkracht (bijkomende observatie,

foutenanalyse, oudergesprekken, gesprek met leerling)


1

1 2 2 1

* aanleggen en toegankelijk maken van een orthotheek


2 1 1 3 3 3

* opsporen en toegankelijk maken van geschikt preventie- en remediëringsmateriaal


1 1 1 3 1

* ondersteunen van leerkrachten bij zorgvragen (observeren, suggesties i.v.m. aanpak, straffen en belonen,

klasinrichting)


2 2 2 3 1 2 1 1

Activiteiten op leerlingenniveau

* observeren en registreren van leerlingen (betrokkenheid, welbevinden, problemen)


1 2 2 2 3 3 2

* preventief ingrijpen bij eerste alarmsignalen (aanpassen instructies, differentiëren)


1 1 2 2

* uitvoeren van afgesproken acties/interventies na zorgoverleg/MDO (huisbezoek, handelingsplan, ...)


1 1 1 1 1 1 1 1

* preventief werken


1 1 2 2 3 1

* remediërend werken


1 2 3 3 3

* stimuleren van taalvaardigheid en sociale integratie in het kader van onthaalonderwijs (AN)


2 1 3 3 2

Contacten met externe personen of instanties

* uitbouwen van een netwerk van personen waarmee samengewerkt kan worden en/of waar ondersteuning kan gevonden

worden


1 1 1 2

* intensief contact onderhouden met CLB i.v.m. opvolging, ondersteuning en doorverwijzing risicoleerlingen


3 1 2

Evaluatie van de resultaten en de werkwijze

* opvolging en evaluatie van het zorgbeleid en GOK-plan


3 1 1 2 2

* bijsturen van de leerlijnen binnen elk leergebied


1 2 1

* voorbereiden van de evaluatie van de afsprakennota


2 2 2 1 1 1

* evaluatie en opstellen van afsprakennota (met CLB)


2 1 1 1

Bijscholing

* volgen van bijscholing en navorming op het terrein van zorg


1 1 1 1 1 1 1 1

* doorstroming van informatie m.b.t. de gevolgde bijscholing en na vorming (o.a. op personeelsvergaderingen)


1 1 1 1 1 1 1 1

Het schoolteam

* participatie overleg GOK en leerkrachten


1 1 3 3 3 3

* signaleren van eerste zorgvragen


1 2 2 2

* doorstroming van informatie i.v.m. vorderingen van leerlingen


1 1 1 3 1 1 1

* aanwezigheid op GON-bespreking


1 2 3 3 1 2 1 1

Communicatie met ouders

* overleg met ouders van risicoleerlingen


1 2 3 1 2 1 1

Detectie en probleemanalyse

* organiseren van toetsen en screening


1 2 2 3

* afnemen van bijkomende toetsen, vragenlijsten, onderzoeksinstrumenten met het oog op detectie en

probleemanalyse


2 1 3 1 1

Planning en voorbereiding

* uitwerken en bijsturen van handelingsplannen


3 1 1 1

* uitwerken en/of aanreiken van differentiatiemateriaal


1 2 2

* uitwerken en/of aanreiken van remediëringsmateriaal


2 1 2 2

* ontwikkelen en organiseren van een apart leertraject voor kinderen met ernstige ontwikkelings- of leerstoornissen


2 1 1 1

Documents

Zorgplan - Stedelijk Onderwijs · 2014. 4. 16. · Zorgplan Stedelijke Basisschool Fruithof Flor Alpaertsstraat 45 2600 Berchem Tel: 03/440 44 78 e-mail: [email protected]