Zemzem - br. 2/170 - Januar 2011. god. (Gazi Husrev-begova medresa - Sarajevo)

8/7/2019 Zemzem - br. 2/170 - Januar 2011. god. (Gazi Husrev-begova medresa - Sarajevo)

1/52


2/52


3/52

R IJEC UREDN IKA P i s e :M u h a m e d B ie li t '

ZEMZEM J E 010SVIH UCENlKA GAZIHUSREV-BEGOVEMEDRESEEs-Selamu 'alejkum postovani citaoci!Po drugi put u "Zemzemu" novog ruha, urednik mora da kaze nekurijec, Stoga, u ovom broju imam duznost da se iz srca zahvalimsvima koji su ucesrvovali u izradi proslog broja koji je primio mnogopohvala za novi dizajn te za nove sadrzaje.

se."Zemzem" rnoze nastaviti graditi historiju i istu braniti, te ostatiuzor mnogima, a u proslosti je to i bio.Hvala Allahu, dz.s., na blagodatima i znanjima koja nam je podarioi iz kojih nice nas glas i nas list "Zemzem".

U s v o m n o s t o j o n ju d o s v o k i b r o jb u d e b o l j i o d p r e t h o d n o g , ufinil is m o s v e d o o v o j b r o i z o s l u i i j o sb o lj e k r i t i k e o d p r e t h o d n o g , o d s v i ho n ih k o j i c i t o j u n o s l i s t . . Z e m z e m "p o s t u je t r o d i c ij u , a t r o d ic ij o . Z e m -z e m o ' j e d o n i k n d n n e s to g n ir o , n it in o z o d u je , t e j o s j e d n o m e l i e t e v n m ej o s u p o r n i j i i p r e d o n ij i r o d . M o l im os v e o n e k o j i s u n o m d e s o d a J 1 is o l id o n o s t o v e p i s o ti , a o n e k o ji j o s n is ud o s v o jo r o zm i s l j o n l o i s v o j t o le n o tp o k o iu v e e u s l j e d e c e m b r o j u .

Z o p r e th o d n i b r o j n o s e g i v o s e g l i s t o .Z e m ze m "d o b i l i s m o v e l i k i b r o j c e s t i t k i i p o h vo l a

ZEMZEM I muharrem 1432. h.g./januar 2011.03


4/52

PREDSTAVL jAN jE REDAKC ljE

Em ina M ekic j e n a s a k n j i i e v n i c a , a s v o jt a l e n at z a p i s a n u r i j e c j e o t k ri l a u o s n o v n ojs k o l i , k a d a j e n a p i s a l a i i z d a l a k n j i g u p r o -z n ih r a d ov a " T ra g o m z a l t n e d o l i n e" , dnni-c o j e r e d a k c i j e o d p r v o g r a z r e d a m ed r e s e .J a k o j e t a l e n to v a n a i u p o r n a s t o r e d o v n od aj e r e z u l t a t . S up e r o d li c a n [ e u c e n ik , a i s t o

L...a. ~_--'-""'-" t a k o i p r i j a t e l j , t e u v i j e k s p r e m n a p o m o l i .ZEMZEM I muharrem 1432. h.g./januar 2011.04

B asic H ab ib a j e j o s j e d n a c l a n ic a r e d ak c i -j e d r u g o g r a z r e d a . N o p r v i p o g l e d i z g l e d av e o m a m i r n o i p o v u c e n o , a l i z a o n e k o j i j em a lo b o l j e p o z n a j u , z n a j u d o j e v e o m a d u -h o v i t a i k om u n ik a t i v n a o s o b a . Mo i em o re fd o s e u i e n s k o m d r u s tv u i s t i c e p o p o s e b n o jb o j i o c i j u . N je n e p l a v e o c i c i n e [ e s i m p c t i l -n i j o m i u m il j a t i j o m . P o r e d t o g a s to j e p r e d -

s j e d n i c a s v o g r a z r e d a , v e l d r u g u g o d i n u j e k a p i t e n s k o l s k o g t i m a uo d b o j c i . H a b i b a j e i a k t i v a n c l a n S a v e z a i z v i d u l n s v o g a g r a d o ,Z e n i c e , v e l s e d m u g o d i n u z a r e d o m . N ad a m o s e d o le H a b i ba i sp u n i t in a s a o c e k i v a n j a , t e d o ( eme u n n s e m c a s o p i s u i m at i m n o g o n j e n i ht e k s t o v a .

M em isev iC B elm in [e j e d n a o d s v ij e t l i ht a c a k a n a s e g r a z r e d a . S v o j i m r a d o m i z a l a -g a n j e m p o s t i g a o j e s t a t u s p r e d s j e d n i k a in a j b o l j e g u c e n i k a l i b r a z r e d a . S p r e m n o s td o p o m o g n e i z a l a g a n j e z a r a z r e d s u s a r n on e k e o d v r l i n a k o ] e k r a s e n a s e g B e lm i n a .m a k s i m u m i o p r a v d a t i u k a z a n o p o v j e r e -n j e .M uratov ic H ikm et R e d a k c i j a. Zememn" moi e b i t i s r e t n a j e r j e n j e n n o v ic l a n m om ak n e p r o c j e n j i v i h m og u l n o s t i .J a k o p r i j a t a n i u v i j e k d e b r n d e s n n u s v a k o

. . . . . . . " " " " - _ d ru s tv e , a p o s e b n o i e n sk o. N je g o v e i n te -l e k t u a l n e s p o s o b n o s t i s u n o z a v i d n o m

i s t a l i d o j e " f i z i c a ~ n o p e tu " . Sk a i a k ti v n o s t i u " Z em z e m u "e t o v o ~ o k a z i v a n j ' e t e k a d i

i B o s n j i n o p o v je re n j e .

r?::.:7iF~~~---' S irov ina Sm aila - S ta n a p is a t i 0 o vo j d je -y o j c i ? T o p i t a n j e j e p o s t a v l j e n o v i s e p u t a .C es t o k a i e d o s u r i j e t k i I j u d i k o j i j e d o i s t ap o z n a j u . M i 0 n j o j z n a m o d o j e v e s e l a ii s k r e n a . Z n a m o i d o j e , z a h v a l j u j u l i n j o j in j e n o m " d r u s tv u i z l o s k a " , r a s p o lo i e n j eu v i j e k n o n i v o u . Z a k l i l t i z a s t u p n i k f r o z e :" N o k o m e j e z v o n o . . . " S t a moi e k a d j e u p e -

c a t l j i v a . G o v o r i d o j e n e r a z u m ij u , d o j e n e s h v a l e n a . A li m i r a z m ij e -m o. T a k a v j e i i v o t n o s u m je t n i k a . N je n i u t i s v i j e t . D ru g i m a n b i f u n ,n j o j c a r o b a n . O b i c a n o n i m a k o j i s u o b i c n i . Z a c a r o l i j u n i j e p o t r e b n ab a j k a . S m a i l a u i i v a u i i v o t u ( m o i d a n o m a lo neeb ifn n nnd n] . T o j ed o v o l j n o c a r o b n o . A z a n o s , D n a j e n a s a c a r o l i j a .

D em ir A rm in - D e m i r [e o v o g o d is n je p o -j a c a n j e u n u s o ] r e d a k c i j i . O d l i k u j e s e v e l i -k o m u p o r n o s l u i i e l j o m z a d o k a z i v a n j e .P o r e d to g a s to j e c d l i f e n u c e n i k t r e { e g r a -

-:A~iiEijj z r e d a , o n j e i r e d o v a n c l a n v a n n a s t a v n i ha k t i v n o s t i . Z b o g s v i h k v a l i t e t a k o j e A rm inp o s j e d u j e p o v j e r e n a m u j e d u i n o s t g l a v -n o g d i s t r i b u t e r a n o s e r e d a k c i j e g d j e j e v e t

o d p r v o g b r o j a b r o j a p o k a z a o d o s e moi e n os i t i s o o v o m v e l i k o mo d g o v o r n o s { u . P o r e d o v o g a v j e r u j e m o d o t e t e u s v a k o m b r o j u u f i -v a t i u n j e g o v im z a n i m lj i v i m te k s t o v i m a. D u i n o s t m i j e d o n a p o m e-n e m d o i p o r e d s v e g a o v o g a D e m i r r a d i n o to m e d o n j e g o v o im eb u d e u p i s a n o m ed u f u v n r e K u r 'a n a c a s n o g ( h a f i z e ) .

E lm ed in a K aradza - C la n i c a r e d a k c ij e.Z e m z e m n " j o s o d p r v o g r a z r e d a . N op r v i p o g l e d d j e l u j e k a o m i r n a o s o b a , a l iu s tv a r i s p o j j e k r e a t i v n o s t i i m c s t e .M og u { e j e n a { i m e d u n j e n i m s t v a r i m az n b n f e n e r a d o v e u z k o ] e d o h s t a j e c i t a -j u r i i h , a l i D n a u v i j e k s u m n j a u n j i h o v u_ _ _ _ _ _ " - _ _ , 1 k v a l i t e t u . A k o i k a d a s r e t n e t e i i i u p o z n a -

t e n a s u E lm e d i n u n e m o j t e s e p i t a t i k a d g lu m i , a k a d j e o z b i l j n a .T o j e n e v a i n o , j e r j e o s o b a n o k o j u s e moi e o s lo n i t i i k o j o j s emoi e v j e r o v a t i . N ad a m o s e d o { e i d al j e b i t i e k k e n n s m i j e h o mi d o b r i m r a s p o lo i e n j e m i d o { e n j e n i r a d o v i k r a s i t i n o s l i s t. Z em z e m " .

Sara jlic qm er - J o s j e d a n O lo v n i C l a n r e -d ak ci j e . I J d li C tm u fe n ik i o l i c e n je m a r l j i v o -s t i , u p o r n o s i i o d g o v o r n o s t i , a u z s v e to ia m b i c i o z a n p e n e s u m n j a m o d o j e r e d a k c i j az a i s t a o j a c a n a n j e g o v im C 1 a n s tv o m . l a k om u s v e o b l a s t i n a u k e i d u o d r u k e o n i s t i c eI j u b a v p r e m o p r i r o d n i m n a u k a m a, k o m en -t a r e , a p o s e b n o p r e m o b i o l o g i j i i h em ij i , s t o

s e 0 e g o v o m p i s a n j u z a n o s l i s t ( n e m or a m o n a v o d i t i d o j en o i z b o r n o j n a s t a v i u p r a v o i z o v a d v a p r e d m e ta ) . P o s t o n o m , k a k or e k o s m o n e o s t a v l j a p r o s to r a z a s u m n j u o d n j e g a o c e k u j e m o s a r n on a j b o l j e .

M ehic M un ir M ehtic M erjem a M ek ic M erjem H u se in b a sicM u h am e d


5/52

NOVO RUHOP i s e :M agrd iija H aris , Il ib

P rv i b ro je vi .Z em ze m n" s to m po ni s u n o s op ir og ro fu

Pre ko s vog u d ru f e n ju u f e n i c i su do bili p rilik u do seoktivnije u k l i u l e u orgonizoc iju ukupnog zivo to irodo u M edresi i iz rovno uc estvuju u rjesovonjusvih s k c l s k i h i inte rno ts kih p ro blemo , o stvo rujus uro dnju s n n s t n v n i l k i m vijecem s k c l e , koo i sok ulturnim , h umonito rnim , s po rts kim i d rug im d rus -tvenim org onizoc ijo mo u B iH i von njenih g ro nic o.l l d r u f e n ] e je o rgoniz o to r i b ro jnih tr ib ino , k ultur nihi zo bo vnih ve ce ri, z o j e d n i l k i h iz le to i e ks kurz ijo ,b ro jnih pos je to p e z e r i i t i m o , muze jim o i k inim o, ro -z lic itih d ob ro vo ljnih o k cijo , itd .So "Z em zem om " su ufenici Med re se obnovili tr od i-c iju svo jih m ed res ons kih k ole go iz p re dro tno g p e-riodo (II Svje tsk i ro t) k odo je u ruzlidt im intervoli-m o, izdovono nek olik o listovo : "Z idne novine","So fto ", "Ro zo no do ", "B o so no c" i "M lo di p olum je -

"sec.O ve, 2 01 0. godine, k odo udufenie ucenlkn "G oziH us re v-b eg " o bilje zo vo 4 5 . g od ino k ontinuiro no gd je lo vonjo , ucenic k o inic ijo tiv o je kulm inir olo ...



6/52

NOVO RUHOSezdesete godine su vrijeme pune kreativne ucenic-ke inicijative koje su rezultirale sa dva vrlo vaznaoblika organizovanja. Prvi je osnivanje udruzenjaucenika "Gazi Husrev-beg", osnovanog 1965.godine, s ciljem da u njemu rjesavaju svoje problemei organizuju svoje vannastavne aktivnosti. T ri godinekasnije 1968. godine pokrenut je list udruzenja uce-nika "Gazi Husrev-beg" , "Zemzem", prvi vjerski listkod Bosnjaka poslije 1945. godine, koji je imaopunu podrsku Uprave i nastavnog osoblja Medrese.Preko svog udruzenja ucenici su dobili priliku da seaktivnije ukljuce u organizaciju ukupnog zivota irada u Medresi i izravno ucesrvuju u rjesavanju svihskolskih i internatskih problema, ostvaruju suradnjus nastavnickirn vijecern skole, kao i sa kulturnim, hu-

manitarnim, sportskim i drugim drustvenim organi-zacijama u BiH ivan njenih granica. Udruzenje jeorganizator i brojnih tribina, kulturnih i zabavnihveceri, zajednickih izleta i ekskurzija, brojnih posjetapozoristima, muzejima i kinima, razlicitih dobro-voljnih akcija, itd.Sa "Zemzemom" su ucenici Medrese obnovili tra-diciju svojih medresanskih kolega iz predratnog peri-oda (II Svjetski rat) kada je u razlicitim intervalima,izdavano nekoliko listova: "Zidne novine", "Sofia","Razonoda", "Bosanac" i "Mladi polumjesec".Ove, 2010. Godine, kada uduzenje ucenika "GaziHusrev-beg" obiljeZava 45. godina kontinuiranogdjelovanja, ucenicka inicijativa je kulminirala, a uzpornoc prof. Mensura Kerle i uz podrsku Up rave inastavnog osoblja Medrese, pokretanjem nove web-prezentacije Gazi Husrev-begove medrese i izdava-njem prvog broja Zemzema potpuno u koloru.

F ot oga le li je M ul ti me di ja Ogl as na P int a Z em ze m

Predevanje prctdr. JusufaMulica UBegovo jd iami jiob il je iena Nova h id fr et skagodina

Ned iad Begov icsa uceni cim" Gazi Husrevbegovemedrese Obiljeiel1 Dan driavnosti BosneiHercegovine

UBegovojdiamijiobiljeienaNovallldhetska Tema broja (oktobar 2010.): Rad, t ;ening i Dokumemamipodflazivom "G&Z;HUSfev-begovamearesa-Vlses101jeInleuvaroolIjaCkeaIlMovnostl"snim(ienjeJ999_


7/52

SUSRET SA...PROF. DR. OMEROMBRAHlMAGICEM


8/52

Dan drzovnosfBosne i HercegovineU s vo jo j h il jo d u g o d is n jo j i b u r n o jh is t o r i l i B o s n o i H e r c e g o v in o jez o b i l je z i lo p u n o h is t o r i j s k ih d o -g o d o jo i d o t u m o u m em o o r im os v je ts k e h is t o r i je i c iv il iz o c ije .O d B o g u m i lo , " D o b rih B o s n jo n o " ,K u l in o b o n o d o n o s i j ih d o n o , p ri -z n o v o n o i o s p o r o v o n o , o n e k s ir o -n o i s v o jo t o n o , " p r k o s n o " i s o -m o s v o jn o , c u vo lo je s e b e o d d u s -

m o n o s v o jih . U to j r i z n ic i b o so n -s k e h is t o r i je 2 5 - t i n o v e m b o r1 9 4 3 - l e p r e d s t o v l jo p o s e b o nd r o g u l j u k o m e s e p r e lo m o s u s t i -n o i is t in o B iH je r n je n o s u s t in nje s te s u iiv o t r u z l i f l t o s t i , 0 n j e n ois t in o , n je n e m e d u n o r o d n o p r i -z n o te g r o n ic e . I z i s k u s t v o s u f i -v o t o , p o s t i v o n jo p r o v o d ru g o g id r u g o c i je g r o d io s e o n ti f o s iz o m .


V ije cn ic i Z e m a lj s ko g a n t i fa s is ti c k o g v ije c an o r o d n o g o s lo bo d e n ja B o s n e i H e r c e go v in e( Z A V N O B iH ) s u t o g 2 5 . n ov e m b r a 1 9 4 3- c e ,s v o jo m R e z o lu c i jo m i P ro g la so m n a r o d im aB iH o bn o v i l i i j o s je d n om p o tv r d il i v is e s t o -I j e t n u d r f u v n n s t , m u lt i e tn if n e st i h is to ri j -s k e - p u l i t i i k i i n d iv id u a l ie t k o j i je B iH b n st in i-1 0 k r o z s v o ju h i s t o r i j u . B iH je d o b i la s v o jp o r ia m e n t, s v o ju v la d u , s v o je p r a v o s u d e .B iH je k ao r a v n o p ra v n a d r f u v n u s ia u F e d e -r a c i ju s o d ru g im z e m lja m a u r e g io nu .

S m rt fa iiz m u, s lo bo da n aro du !T im r i je c im a p r i je 6 7 g o d in o , ta c n i je 2 5 .

n o v e m b r a 1 9 4 3 . g o d in e u M rk o n j i c G ra d uv ije cn ic i P rv o g z a s je d a n ja Z e m a lj s ko g a n t i -f a s i s tiC k og v ije c a n a r o d no g o s lo b o d en ja B iHs u po te l i i znvrf l l i z a s je d an je n o k o je m s ud o n ije li o d lu k u 0 o bn ov i d rI a vn o s t i B iH , p o -t v rd il i n je z in e h is to ri j s k e g ra n ic e , te je d e fi -n i s a l i k a o je d n u o d s e st r a v n o p ra v n ih r e p u -b l i k a u s a s ta v u t a d a s n je J u g o s la v i je .O d lu k a je n a k o n c e t i r i d on o p o t v r d e n a i n oP rv o m z a s je d a n ju A V NO J - a u J a jc u .

N a k o n o s lo b o d en ja 1 9 4 5 . g o d in e , B iH jed o b il a g rb i z as t a vu i z a v r i j e m e s o c i ja li z m at o s u b i l i n je n i s im b o l i s v e d o 1 9 9 2 . g o d in e .Z A V N O B iH -o m B iH je d e f in i s a n a k a o je d in -s tv en a i n e d je lj iv a d r f u v a u k o jo j c e s v in a r o d i im a t i i s ta p r o v o , u n u t a r k o je c e m u -s lim a n i, S r b i, H r v a t i i d ru g i, f i v j e t i u s lo b o d ii je d na k o s t i . D o n d r f n v n o s t i B iH iz g la s a lo je2 47 v i je cn ik a Z A V N O B iH -a s vih b h . N a r o d a .T o g 2 5 . n o ve m b r a 1 94 3 . g o d in e B iH je o b n o -v il a s vo ju d r f n v n o s t k o ju je i z g u b il a 1 46 3 .g o d in e p a d om p o d u p r a v u O sm a n s k e c a r e -v i n e .

T r e b a is t a c i d o je i u d a n im a s t v a r a n jad r f u v e B iH n o z a s je d a n ju u M rk o n ji c G ra d ub il o d r u g ac ij i h m i s lje n ja o d n o s n o p r i je d lo g ad o B iH b u d e a u t o n o m n a p ok r o li n a . N a ir n e ,p r e m o p is a n ju p r o f. d r S m a ila ( e k i c a , v i s ed n n o v n ( K K P J je p r e d la g a lo d o B iH im as t a t u s a u to n o m n e p o k r a j in e , a n e s t a t u sr a v n o p ra v n e f e d e r a ln e je d in ic e , p r i t o m es e , p r i j e s v e g a , m is l i l o n o " a u t o n o m iju u zR e p u b l i k u S r b i ju i i i H r va ts k u " .T a j s t a v s e te m e l j io is k l ju d vn n o n a c io -n a ln o m p r in c ip u : .kel ike n a c i ja - to l i k o f e -d e r a ln ih je d in i c a ' . U p r v o m n a c r t u O d lu k e ,k o ju je p r e d l o f i e M . D ila s , z a s n o v a n o m n os ov je ts ko m m o d e lu p e t n a c io n a ln ih r e p u b l i -k a z a p e t ju g o s lo v e n s k ih n a r o d a (S r b i ,H rv a t i , S io ve nc i, M a ke d o nc i i ( r n og o r c i ) ,b i l o je p r e d v i d e n o p e t fe d e r a ln ih je d in i c a ,p r i c e m u s e z a B iH p r e d v i d a o s t a t u s a u to n o -m n e p o k r a j i n e , s to je u s u s t in i z n n l l l e n e -p riz n a va n je je d n o g n a r o d a , t j . M u s l im a n a .

P o k r a j i n s k i k o m ite t K PJ z a B iH je je d n o -g la s n o i c d lu fn e z a st u p a o s t a y d o B iH mot eim a t i s a rn o s t a tu s r a v n o p r a vn e f e d e r a ln eje d in ic e u f e d e r a ti v n o j J u g o s la v i j i , a p r i k lj u -c e n je B iH fe d e r a ln o j je d in ic i S rb ij i i i i H rv a t -s k o j n i j e m og lo d o c i u o b z i r k a o k c n n tn n


9/52

SREDNJOVJEKO'INE BOSANSKE DRZt.'1ESASTAVIO PROF. MARKO VEGO

B o s n a u X v i je k u N a s e l jaB os an sk a d rla va u v ri je m e b an a K ul in a 1 1 8 0 - 1 2 0 4 g . _ _ G ra d o v i u X v i~ k uB os an sk a d rla va u v ri je m e k ra lja T vr tk a 1 3 5 3 - 1 3 9 1 g . 'G ra d o v i _G r a n ic e b o s a n s k e d r la v e u X V v i je k u 0 K o v n ic e n o v c aB Q s na i H e rc eg o vin a u d ru go j p o lo vin i X IX v ije ka @ O a l m a ti n s ki g r a d o vi" i> rre me n i p os J e d * - Ca r i n a r n i c e 'T r a o v a c k i i o o s ta n s k i o u te v i U G ra d o v i s a o o d o ra 6 8 m

r j e s e n j e . T i t o j e " p r e s u d i o " - p r i h v a t i o j ek o n c e p c i j u P K K P J 0 B iH k a o r a v n o p r a v n o jf e d e r a l n o j j e d i n i c i , i r e k a o : " B iH m or a b i t ir a v n o p r a v n a r e p u b l i k a n a jm an j e o n o l i k ok o l i k o s u t o S rb i j a i H r v a t s k a. I d r u g o , M u s l i -m an i m or a j u b i t i a p s o l u t n o r a v n o p r a v a nn a r o d , u m je r i k o l i k o s u to S r b i i H r v a t i uB i H " .

R e p u b l i c k i m s t a t u s o m B i H t r e b a lo j e ,p o r e d o s t a l o g , s p r j e f i t i n j e n u p o d j e l u , a n j uudnit i " m in ij a t u rn im m o d elo m ju go s lo v e n -s k e i n t e g r a c i j e " . U p o j e d i n i m k r u g o v i m a uS rb i j i j e z b o g u r e d en in f e d er a l n e J u g o s l a v i -j e i n o v e f o rm u le m ed u n u c i o n u l n i h o d n o s ap o s to ja l o n d re d e n o n e z ad o v o l j s t v o .

Z bo g to g a j e B la g o j e N e s k ov i i , p r e d sj e d -n i k G la v n o g N O O S r b i j e , u n o v e m b r u 1944 .n a V e li k o j a n t i f a si s t i c k o j n a r o d n o - o sl o bo d i -l n f k o ] s k u p f t i n i S r b i j e , r e a g i r a o : " Z n r z a tos t o i m a S r b a u B o s n i , H er c e g o v i n i i H rv a t -s k o j i s a r o l i k o i z r n e s n n i h s a H rv a t i m a i m u -

s l i m an i m a, t r e b a s v e H rv a t e i m u s l i m an ep o s r b i t i ? D a I i j e t o s t v a r S r b a i z S r b i j e d an n m e tu S rb i m a u B iH i H rv a t s k o j r a z j e d i n j e -n j e s a H rv a t i m a i m us l i m a n i m a , k a d [ e n j i -h o v a z a j e d n i c a i i v o t n o p o v e z a n a k a o s to s up o v e z a n e i n j i h o v e k u t e n a i s t o m z em ll i s t u ,k a d a s u o n i s a m i , u t o k u o v e t r o g o d i s n j eb o rb e, i s k o v al i b r a t s t v o i j e d in s t v o? ".

T it o s e , u p o g l e d u d ri a v n o - p r a v n og s t a t u -s a B i H , z a r a z l i k u o d " n e k i h r u k o v c d e f i hd r u g o v a " , n i k a d a n i j e d v o u m io . T o j e p o t v r -d i o i p r i l i k om p o s j e t e B iH u n o v e m b r u 1979 . ,k a d a j e p o r e d o s t a l o g r e k a o : " B i H n e m o i ep r i p a d a t i n i o v o m n i o n o m , v e e n a r o d i m ak o j i j e o d d a v n i n a n a s t a n j u j u . U 0 s t a 1 0 m ,to n j i m a n i j e n i k o p o k lo n i o , v e e s u to s a m ii z b o r i l i u n e r o d n c u s l e b o d i l n l k e ] b o r b i uk o j o j s u m a s o v n o u c e s tv o v a l i . B i l o j e t oj e d i n o m og u e e i s r e t n e r j e s e n j e , n e s a r n o z an a r o d e B i H , v e e i z a n a s u z a j e d n i c u u c j e l i -ni".


C ic e r o n k a i e " H is t o r i a e s t m ag i s t r a v i t a e" . s t o z n ac i H i s t o r i j a j e U c i t e l j i c a Z iv o t a , a l im n o g i h i s t o r i j u i z u c a v a j u n e u c e e i i z n j e .M i to v i s u i s t i n e n e p r i j a t e l j a B i H , a o r u i j en j i h o v a r g u m e n t . H is t o r i j a z a p i s u j e i n eo p r a s t a , b o s a n s k a h i s t o r i j a v o d i u E u r o p u , am i t o l o g i j a u h n sk u s u d n ic u .

M n o g i b i h t j e l i d a n a m z a b r a n e s j e m n ] e ,d a v j e r u j e m o u m i t o v e , d a i z d a m o s e b e , d a25 . z a m i j e n i m o n e k i m d r u g i m d a n o m n o -v er n b ra . M n o gi h e r e d a B o s n e n e m a , a m i i mp o r u i u i e m n . " i m a B o s n e , a b i r e v a l l a h i i n a su B o sn i " .

( u v a n j e s j e e a n j a n a Z A V N O B iH , n j e g o v ea n t i f a s i s t i c k e p o r u k e i d o m ete , j e s t e d u f -n o s t , a l i i p o u k a " u f i t e l i i c e i i v o t a " . D a n i j eb i l o 25 . n o v e m b r a 1943 . n e b i b i l o n i 1 .m a r t a 1992 . g o d i n e , a n i n a s b e z o n i h s t o z aB o s n u i i v o t d u d cs e .S re ta n Dan d ria vn o st i!


10/52

GENOCIDP i s e :A lm e d in Ib is ev ic , IV a

B o s o n s k o h e r c e g o v o c k i m u s l im o n i s u u p r o t e k l o mr o t u p r e m o s v im m o r o l n im m je r i l im o i o v o s v je t -s k im z o k o n im o p r e t r p j e l i g e n o c i d . N o r o v n o , n em o r g i n o l i z i r o s e n i s t r o d o n j e S r b o i H rv o t o , u l i u k -c e n o t s e s t o v l j o p r v e n s t v e n o n o s t r o d o n j e m u s l i -m o n o . G e n o c i d i etnitke c i s i e n j e , pndnjeni o ds t r o n e k o o p r v o s r p s k o u n o g o r s k o g , o l i i h r v o t s k o go g r e s o r o s u im o l i j o s n o o d r e d e n p o l i t i C k i e l l ] i n o -m j e r u , 0 t o j e u k l o n j o n j e m u s l im o n o , n o o v o j i i io n o j nufin. P o c e c i d o t i r o j u j o s o d O sm o n s k o g p e r i o -d o v lo d o v i n e , o d s j e m e n o i z k o j e g j e i z r o s l o d r v om r f n ] e , c i j i j e p l o d V e l i k o S r b i j o . Z e l j o z o o s v e t o m ,t e t o k o d e r z o c e t o k c u v e n o g m it o 0 s u p e r i o r n o s t is r p s k o g n o r o d o n o d o s t o l im . S v e t r i z o j e d n i c e uB o s n i i H e r c e g o v i n i s u e g z i s t i r o l e u m e d u s o b n o jh o r m o n i j i s t o l j e i im o , s v e d o d e v e t n o e s t o g v i j e k ok o d o s e j o v l j o m o d e r n i n o c i o n o l n i p o k r e t u S r b i j i .Z o v r i j e m e v l o d o v i n e O s m o n l i j o , s k o r o 5 0 0 g o d i n os e n o t l u O sm o n s k e d r f n v e d o g o d o k o e g z i s te n c ij o ,o n i p o s t c g e n o c i d n o d S r b im o . O sm o n s k o c o r s t v o j eu t o d o b o p r e d s t o v l j o lo n o j t o l e r o n t n i j u s r e d i n u uE v ro p i . . .

U devetnaestom vijeku dolazi do jacanja musli-mansko-pravoslavnih tenzija uporedo sa jacanjernmuslimansko-katolickih odnosa. To dovodi do srva-ranja nacionalnih pokreta na prostoru Balkana. Sveto je dovelo do uspostavljanja nezavisne srpskedriave gradene sa novim, ekstremnim nacionalistic-kim idejama.Ideja 0Velikoj Srbiji je bila osnovni faktor kreira-nja plana etnickog Ciscenja od strane srpskih nacio-nalista i idealista i faktor koji je ostavio najvise tragau dogadanjima tokom zadnjeg rata. Nakon stjecanjaautonomije, Srbija u devetnaestom vijeku nastavljada prosiruje svoje teritorije ili pak nastavlja da ho-mogenizira postojece teritorije likvidiranjem, protje-rivanjem ili prisiljavanjem na promjenu vjere lokal-nog stanovnisrva, Paralelno sa srpskim sirenjem teri-torija, to je cinila i Crna Gora, ciji su se stanovnicinajvecim dijelom deklarisali srbima.U Drugom svjetskom ratu Srbija i Hrvatska su napocetku, 1941. godine stvorile fasisticke drzave, usaveznistvu sa fasistickom Njemackorn. Srpska naci-onalno-fasisticka driava stvorena je u Beogradu, me-dutim, dolazi do stvaranja jos jednog pokreta,



11/52

GENOCIDmnogo ekstremnijeg i opasnijeg za svakog ko nije za-stupao te ideje, a to je stvaranje cetnickog pokreta nacelu sa Drazorn Mihajlovicern. Trazili su stvaranje.Velike Srbije" odnosno apsolutno homogene Srbijebazirane na premisi da "Srbi moraju izvrsiti svoju hi-storijsku rnisiju". Za njihovu ideju 0 toj novoj, ernie-ki cistoj, homogenoj drzavi nije bio dovoljan teritorijradasnje Srbije nego su zeljeli nasilno prisvojiti i slje-dece teritorije: danasnje granice Bosne i Hercegovi-ne, Crne Gore, Makedonije, Kosova, Vojvodine,veceg dijela Hrvatske, sjeverne (i po mogucnosticijele) Albanije, i dijelova Bugarske, Rumunije i Ma-darske, pod tim naravno podrazumijevajuci sami te-ritorij Srbije.Prilika za ostvarivanje tih ideja dosla je mirnimputem, nakon poraza fasistickih redova u ratu, jer jeSrbija na upravljanje dobila Vojvodinu, Kosovo, iSandzak. Raspad SFRJ direktna je posljedica politikeSlobodana Milosevica, rnozerno slobodno recijednog u nizu mnogih kroz historiju koji su imalivlast, a Cija politika je bila inspirisana idejama srp-skog nacionalizma. Raspad Jugoslavije je po mnogi-rna poceo godinu dana poslije smrti Josipa BrozaTita.Nairne, 1981.godine kosovski Albanci zahtijevajuneovisnost Kosova, a samim tim i otcjepljenje odSFR]. To je dalo povoda Srbiji da ozivi svoje nacio-nalne ideje kao odgovor na "albanski nacionalizam".Tvrdili su da su kosovski Srbi bili ugrozeni od strane

Z o d n j i r o t . . . n e , n ik o uputen i m o ro ln o s v j e s t o n n e b i m o g o o o k o ro k t e r i s o t i o v o k o o r o t . O v o j e b i o J ,o k u s o jo n i h k o j im o j e B o s n o o d o v n o t r n u o k u d o [ e konc tne z b r i s u s l i e u z e m lj e . S rb i s u b il i e g z e k u to r i , p o c in je n j eg e n o e i d . N e t r e b o n o m p o tv r d o M e d u n o r o d n o g s u d o n i t i b i l o k o k v i h d r u g ih i n s t i t u e i j o i i i o s o b o . T o z n o j u o n ik o j im o j g b i l o s u d e n o d o n e b u d u frtve t o g g e n o c i d o , t o s u p r i j e n j i h z n o l i i o n i k o j i s u frtve, z b o g t o g o s u in e s t o l i . Z r t v e s u j e r s u z n o l i d o im o m n o g o o n i h k o j i B o s n u n e v o l e , i k o j i n e z e l e d o im b u d e m o s u s j e d i .

mnogo ekstremnijeg i opasnijeg za svakog ko nije za-stupao te ideje, a to je stvaranje cetnickog pokreta nacelu sa Drazorn Mihajlovicem. Trazili su stvaranje"Velike Srbije" odnosno apsolutno homogene Srbijebazirane na premisi da "Srbi moraju izvrsiti svoju hi-storijsku misiju". Za njihovu ideju 0toj novoj, ernie-ki cistoj, homogenoj drzavi nije bio dovoljan teritorijtadasnje Srbije nego su zeljeli nasilno prisvojiti i slje-dece teritorije: danasnje granice Bosne i Hercegovi-ne, Crne Gore, Makedonije, Kosova, Vojvodine,veceg dijela Hrvatske, sjeverne (i po mogucnosticijele) Albanije, i dijelova Bugarske, Rumunije i Ma-darske, pod tim naravno podrazumijevajuci sami te-ritorij Srbije.Prilika za ostvarivanje tih ideja dosla je mirnimputem, nakon poraza fasistickih redova u ratu, jer jeSrbija na upravljanje dobila Vojvodinu, Kosovo, iSandzak, Raspad SFRJ direktna je posljedica politikeSlobodana Milosevica, mozemo slobodno recijednog u nizu mnogih kroz historiju koji su imalivlast, a Cija politika je bila inspirisana idejama srp-skog nacionalizma. Raspad Jugoslavije je po mnogi-rna poceo godinu dana poslije smrti Josipa BrozaTita. Nairne, 1981.godine kosovski Albanci zahtije-vaju neovisnost Kosova, a samim tim i otcjepljenje

ZEMZEM I muharrem 1432. h.g./januar 2011.1 1


12/52

..l:l~l,Iotc.jepljenje od SFRJ. To je dalo povoda Srbiji Kraj 1991.godine i pocetak 1992.godine obiljezennacionalne ideje kao odgovor na "albanski. je kao mirno razdoblje, u kojem nisu vrsene ratne''. Tvrdili su da su kosovski Srbi bili '1110 iie, Ucestalost mnogobrojnih nap ada na mu-od strane albanskih nacionalista na Kosovu stanovnisrvo, njihovu vjeru, te njihov na-. se utisavaju sve do 1986. godine kada SANU . identitet okarakterisani su kao manji inci-~(Srpska akademija nauke i umjetnosti) objavl u ti. Sluzbeno, rat u BiH pocinje prelaskom srp-~~~;:;::;';;

!!!5J,~vne tacke memoranduma u Vecernjim paravojnih snaga na celu sa jugoslovenskimr;kojem se izrnedu ostalog istice kako je Srbija u veli- Arkanom te napadom na grad Bijeljinu.

j opasnosti i da postaje Zrtvom, te se mora braniti. stanovnistvo Bijeljine je masakrirano,-"~I"ULJe nimalo ne odudaraju od ideja i planova fasistic- silovane, a vrsen je i urbicid nad kulurno-vjer-~"'*!4!I~. fundametalista te se 0 tome sve vise prica u jav- naslijedern muslirnana. Nedugo zatim, istuPocetak zadnje dekade 20. stoljeca je obiljezen binu dozivljava i Zvornik kojeg prvo napadaje rusenjern svega sto je gradeno godinama, cuvano A, te ga "prepusta" u ruke "arkanovcima" ..: stoljecima, placeno krvlju da bi se ocuvalo, Ne, nije Medutirn, neviden genocid nad muslimanskimbilo uzalud, to nikada necerno reci, reci cemo sarno s pocetka rata desio se u Foci. Nairne,cijena je prevelika i da su cijenu morali placati i paravojne snage, koje su dosle iz erne Gore. koji je nisu trebali platiti. 'u i siluju te na svaki poznat ili n~poznat nacinU zraku se osjecala posebna atmosfera, otejepl zlostavljanje i progon Bosnjaka, Cetnici koji sur- ....""~:..,.tske i Slovenije je nagovjeStaj potpunog . .. ta zvjerstva, ponosili su se jer su u donosu naFRJ. Na prvim visestranackim izborima pobjedu prethodnike iz 1941.godine, u poredenju sa....".=;z.

-\:lV'UU'V". SDA, a na ce l o Clriave postavljen je Ali" .. cetnicima koji su poklali sarno 2000 mu-~~~Prije proglasenja nezavisnosti, H moderni cecnici 1992. godine su u Foci~~il!~~Slovenija nude prijedlog delegaciji Bosne i Herce- . 2704 nesrpska stanovnika, naravno, vecim dije-

o usporavanju proglasenja nezavisnosti kako Bosnjaka. Slijede pokolji muslimana kao i osta-n....."'['-..,;::i sve tri republike zajedno nap us tile Jugoslaviju i g nesrpskog stanovnisrva u Prijecloru, Doboju, Vi-r--"'~''='"jegle agresiju. 11. aprila taj prijedlog biva odbijen itd.strane predsjednika Bosne i Hereegovine uz obe- ji rat ... ne, niko uppcen i moralno svjestan ne~~ ......JNA kako nece doci ni do kakvih oruzanih i mogao okarakterisati ovo kao rat. Ovo je bio po-u Bosni. . onih kojima je Bosna odavno trn u oku da je"-;~"'~Medutirn, dolazi do stvaranja Republike Srpske zbrisu s liea zemlje. Srbi su bili egzekutori,

9.januara 1992. s jasnom intencijorn prikljucenja ju- --"poCinjen je genocid. Ne treba nam potvrda Meduna-i. U tom periodu pocinje naoruzavanje bo- ., g suda niti bilo kakvih drugih institucija ili~5III"'l.r.-Srba. Uprkos brojnim upozorenjima ame- ba. To znaju oni kojima je bilo sudeno da neministra vanjskih poslova i politickog vrha u _ _ udu Zrtve tog genocida, to su prije njih znali i onizapadnoevropske sile, kao i vijece UN-a ne pO-"S _"koji su Zrtve, zbog toga su i nestali. Zrtve su jer su~..:l':''''U'ClJl"la.nista kako bi se sprijecio pocetak rata u BiH . .:.. :'~;znali da ima mnogo onih koji Bosnu ne vole, i koji, ne rnozemc reci kako su se oglusili na sve~~~:~ne zele da im budemo susjedi. Sarno smo zeljeliI-/UJ"-UJ,d.ILs druge strane da se nesto poduzme. UCinili~;-1-iuvijek biti jednaki, isti kao drugi, Bosanci znaju to~~-'!!'~

-~. "mnogo", mnogo za one koji su taj rat sprernali.j; ~: .biti. Nazalost, drugi su nam dokazali da to nikada__ ... CT"'" anjem embarga na uvoz oruzja u Jugoslaviju. ~..... biti. (...)


13/52

P i s e :H rom o M e din a , IV c

Jufnu A f r i k a : B i c ik l im o n o h o d id iN a th im ( a i r n c r o ss i Im t i y a z A h m a d H a r o n c e o vo g o d is n j i h ad zd z p am ti t i c i t a v f i v o t , O v a

d v a m la d a J u f n o u f r l k n n c e s u e d l u f i l i d o p u t h n d f u p re d u n o s vo jim b ic ik lim a .N o o v a j c a s n i p u t N a t h im ( u i r n r r u s s i Im ti y a z A h m a d H ar o n s u k r e n u l i 7 . f e b r u a r a o v e

g o d in e , i s o s o b o m s u p o n i je l i s u m o o sn o v n e p o t r e b e . P o la z n a s t a n ic a b io je ( a p e T ow n .

A l i i r : K r s c o n s k i m i s io n o -r i p l o c o j u 5 0 0 0 $ s i r o -m n s n i m A l i i r c i m o z n p r i -h v o to n j e k r s c o n s tv o

A lz ir s k i m in is t a r z a v je r s k a p i t a n ja iv a ku fe , E b u A b d u l l a h G u la m u l la h , je i z a sa os o s l u f b e n o m i z ja vo m k o jo m je u po z o rio n op o k u s a j e prenbrumin n o k r s c a n s t v o s i r e -m a sn o g i n e p is m e no g d ije la s t n n o v n i i t v n .

G u la m u l la h je u in t e r v ju u z a d r f u v n ir a d io " A lz i r " r e k a o d o s e k r s c a n iz a c i ja uA lz i r u r a zv i l a n o o sn ov a m a g lo ba li z a c i je ,k a z a v s i k a k o je n e o p h o d n a b o r b a p r o t i vo v o g fe n o m e n a u z p o m o t g r a d n je d za m ija is k o la k u k o b i s e d ru s t v e s n f u v n l e o d n eg a -t i v n o g u t je c a ja g lo b a li z a c ije .

K rs c an iz a c i ja u sm je ra va p oz o rn os t u p o -d ru c ja u k o j im a b o r a v e s i r o m n l n i i n e p i-

" U s v im z e m lja m a s m o d ob r o p r im lje n i , n c r o f l t e k n d s u s a z n a l i d o id e m o n o h a d z d z . s m e n i I ju d i k a o i t a m e g d je je r a z v i je n tu r i -S v u g d je s m o im a l i o b e z b je d e n u h r a n u i o s t a lu p n m e t n a jt e z e n e m a je b i lo p r e la z i t i p la n in e . z o r n , t j . n o z a p a d u i n o ju g u z e m lje .Z a n im lj iv o [e r e c i to d o s m o s o s o b o m p o n i je l i v e o m a m a lo n o v c o , m e d u t im p r i ja t n o s m o R a n i je s u m e d i j i i z v i j e s t i l i d o s u z n o d r i c a -i z n e n a d e n i k o l ik o s u n o m I ju d i p o m a g a l i f in a n s i r a ju c i n o s t o k o m c i je lo g p u tn , " iz ja v i l i s u , n je o d i s ln r n u m is io n a r i n u d i l i I j u d im a s u m uiz m e d u o s t a lo g , I u i r n r r o s s i H o r o n . o d 5 0 0 0 n m e r i l k i h d o l a r a .

" U s v im z e m lja m a s m o d o b iv a l i p o t r e b a n n o v a e i d r u g e p o t r e b s t in e . N a r o c i t o l i je p o s m o A lz ir s k a v la d a je k r a je m 2 0 0 6 . g o d in ep r im l je n i u S a u d i j s k o j A r a b i j i " , k a z a l i s u o u s v o j i l a p o s e b n i z a k o n v e z a n o z n k r s c a n i -I u i r n r r u s s i H a r o n s u s t u d e n t i is l a m s k o g f a k u l te ta . z a c i ju p o d n a z iv o m "V je r s k a p r n k s u n e m u -N a ko n s to s u o b a v i l i h n d f n ji h d vo ji c a s u s e k u f v r a t i l i p o n o v o n o s v o j im b ic i k l im a , n o te ] s l im u n n " , u k o je m s e z a b r a n ju je p r e o b r u m ]

p u t s u p r e s l i k r o z z e m l je z a p a d n e A f r ik e . I ju d i u d r u g u v je r u p u t e m d o n a c i ja i d a r o v a .ZEMZEM I muharrem 1432. h.g./januar 2011.13


14/52


15/52


16/52

lEMA BROJANova u Budimpesti 340 KM, Pariz kosta 410 KM,Istanbul je malo skuplji i vrijedi 480 KM i mnogo jejos ponuda okacenih po izlozima turistickih agencija.Clupi narod hrli kako bi ugrabio karte i staru godinuispratio uz velicanstvene vatromete i galone alkohol-nih pica. Neki rnozda nemaju novaca pa ce novugodinu docekati po nasim grads kim trgovima uzmalo jeftinije vatromete i gajbe piva. Pjevaci po tele-vizijskim stanicama najavljuju svoje novogodisnjekoncerte i obecavaju odlicnu atmosferu. Ne mozecovjek proci ulicom, a da ne bude obasjan sarenimbljesravilom popracenim egzoticnim melodijama uzpjesme ulicnih prodavaca: .Perardi, vatrometa, pr-skalica ... Uzeo bih ja i petardi i onih malih svjetlu-

cavih lampica, sarno da mi je spoznati smisao?! Kazuda je to ovo pred Novu godinu, pa narod uzima.~ Zapitam se, cemu vrijeme, zasto ga ljudi racunaju?Setajuci pomislih da vrijeme sluzi da bi se slavilo, al'nema mi to smisla. Ima smisla da vrijeme racunamoradi vremenske orijentacije, da zabiljezirno nekebitne datume za zivot, za historiju. Pokusam poveza-ti ove dvije misli, ne mogu. Mozda sam glup stomislim, rnozda bih se sarno trebao prikljuciti masi islaviti tu famoznu Novu. Nije to moje i necu, Daslavim nesto sto u sebi nema nista slavljenickog, daslavim noc u kojoj se sarno jedna cifra mijenja, nezelim, nema smisla. Volio bih da znam kako ljudi odnista nap rave najvece, kako od obicne noci nap ravenajskuplju i najpompezniju noc,

l j u d i s l o v e n o v u g o d in u , r e c i ( e m o d o s e s e b i d o j u c d u s k n , 0 1 ' d o I j u d i u B o s n i s lo v e - n e v j e ro v o tn o . S to s lo v i -m o ? T o s t o n e m o m o o f o rm l j e n u v l o d u , s t o s t o r o v l o d o i o s u b ir e n o v c e z o s v o j ( n e ) r o d , s t o s m o p re t r p o n i ~ri-c o m o 0 s i r e m n s t v u , s t o j e l i r o ] p ro s j o k o n o u l i c i s k o ro p o j e d n o k b ro ju p r o lo z n ik o , s t o s e n e s k o lu j e m o , s t on i k o n i k o m n e v j e r u ] e , s to s m o p o d ij e lj e n i d o p o d je lj e n i j i n e m o f e m o b it i , s to j e P D V z o o s n o v n e f i v e t n e n o -m i r n i c e 1 7 % i j e d n o k j e p o r e z u n o s v e o s t o l o , i o v o k o b i m o g l i n o b ro jo ti u n e d n q le d . . .

Kako ljudi mogu zaboravit sebe i biti glavne atrak-cije zooloskih vrtova slaveci neko sveto bice, Jana(po njemu prvi mjesec u godini nosi naziv januar),Pitam se jesam li monoteista, shvatim da sam musli-man i sve mi opet postaje nejasno, musliman slaviJana- apsurd, zabluda. Niko ni ne pomisli da popravisvoje stanje u novoj godini, da sredi finacije, da uradinesto kao opci interes, a i zasto bi. Nije budala da sebrine za gluposti jer ta noc je noc pijancenja, bludni-cenja i svega sto nam ne prilici: valjda smo to preuze-li od pagana koji su imali noc kad je sve dozvoljeno.Ponavljam, nikako ne mogu shvatiti ovo covjecan-stvo i tu njihovu Novu godinu. Jedino sto se menimjenja je ona cifra u pisanju datum a, i ljudi tu cifu(umjeso 0 bit ce 1) ucine velicanstvenorn.Ljudi slave novu godinu, reci cemo da se sebi dajuoduska, al' da ljudi u Bosni slave- nevjerovatno. Staslavimo? To sto nemamo oformljenu vladu, sto staravlada jos ubire novce za svoj (nelrad, sto smo pretr-pani pricama 0 sirornasrvu, sto je broj prosjaka naulici skoro pa jednak broju prolaznika, sto se ne sko-lujemo, sto niko nikom ne vjeruje, sto smo podijelje-ni da podjeljeniji ne mozemo biti, sto je PDV zaosnovne zivotne namirnice 17% i jednak je porezuna sve ostalo, i ovako bi mogli nabrajati u nedogled.



17/52

Mozda mi Novu godinu slavimo sa saznanjem dace ona sve ove nedace izbrisat, da ce nam sve bitidobro, ko ce znat?! Mozda zato trcimo do turisticihagencija iupisujemo rezervacije, ne znam. Budimpe-sta, Pariz, Istambul ibrojne druge destinacije vjero-vatno ce da promjene stanje kataklizme kod nas.Ljudi u to vjeruju, medutim veci je problem sco suvjerovali svake prethodne godine (slavili su i1991,1992 ... ?) isto ce isvake naredne biti sarno vecaguzva u autobusima za novogodisnje destinacije.Ako se ona kicasta floskula 0 tome da kraj prosleodreduje pocetak sljedece godine uzme kao ioletacna onda je sve ovo glupost. Zato dosta 0gluposti,svjetan da necu nista promjeniti, pisern ovo, moramda pisem: necu da sutim.Kazano je gore da je besmisleno slavit nestoprazno, zato mi "slavimo" Hidzru iobiljezavamoNovu hidzretsku godinu. Mi "slavimo" nasu novugodinu radi poruke koju Hidzra nosi. Danas poku-savamo shvatiti inovu godinu obiljeziti na nacin dase iz stare u novu godinu iselimo kao bolji muslima-ni ibolji ljudi kao seo je Muhammed a.s. zajedno saashabima bio spreman napustiti rodnu grudu ikre-nuti ka boljem.E b u T a l i b E I - M e k i v e l i : " S a k u p i o s a m i z i z j a v aa s h a b a i g r i j e h e k o j i h s e t r e b a k lo n i t i p o d i j e l i o n os l j e d e c e : c e t i r i s u u d o s l u h u s o s r c e m : s i r k , n e p o -s l u s n e s t i n e i z v r f u v e n ] e n a r e d b i , g u b lj e n je n o d e uB o z i j u m il o s t t e n e p o s t o j a n j e s t r a h a o d B o z i j ek a z n e ; c e t i r i s u u d o s lu h u s o j e z i k o m : l a z , p o t v o ra ,l n f n o s v j e d o c e n j e i s i h r . t r i s u u d o s l u h u s o s t o m a -k o m : a l k o h o l , h a r a m im e t a k i k n m n t n , d v a s u u d o -s l u h u s o s p o ln im o r g a n o m : i z v a n bretnn v e z a io d n o s s o o s o b o m i s t o g s p o l u , d v a s u u d o s l u h u s or u k a m a : u b i t s t v o i k r a d a ; j e d a n I e u d o s l u h u s on o g a m a : b j e z a n j e s o b o j n o g y o j a , a j e d a n s eo d n o s i n o c ij e lo t i j e lo - n e p o s lu s n o s t p r e m o r o d i t e -I ji m a . "Trebali bismo da ovu hidzretku godinu obiljezimohidzrorn seleci se iz grijeha u dobro. Svo nase obilje-zavanje nove godine veze se za sevab. VelicamoAllaha dU. zikrom, sjecamo se Poslanika injegovihdjela uceci mevlud, iz dzamije ponesemo poruke ipouke Hidzre ina kraju nastojimo biti bolji u novoj

godini. Ako se nesto od ovoga ine dogodi, dobro jeito sto vrijeme slavlja nije provedeno uz alkohol irazvrat, nego u Bozijim kucama,Nasuprot ovome medunarodni praznik Novagodina uglavnom je obiljezena grijesima kojih se visene stidi ikoji se ne kriju.T esko je pomisliti da se svi ovi grijesi mogu ucinitiu jednoj noci, ali cinjenica je da se masovno i obave-zno Cine u noci slavlja Nove godine. J edino sto nammoze pornoci je hidzra iz ove za(b)ludjele mase uzivot koji je ureden porukama selidbe Poslanika,s.a.v.s.

1432. h.g./januar 2011.17


18/52

vSTAI KAKOvClTATIP i s e :p rof. M irzet Ham zic

D a n a s j e f i t a n j e o d g o v o r a n p r o c e s . N e o p h o d n o b ib i l o s t a l n o p is a t i s t a C H a m o . N is t a a m b ic o z n o b a r un a z n a k a m a . D o b r o b i b i l o im a t i k n j i g e n a c e k a n j u in e k o g a s k im 0 p r n d t c n o m m c f e m o p o p r i f n t i .T im e b i i z b je g a v a l i z a m k u d e s m o k r i t e r i j . J e r , o nj e i z v a n n u s a m i g a k o m u n i k a c i j o m u p o r e d u j e m os a n a s im o c j e n a m a i dnfivljnjimc. T o n i k a k o n ez n a c i d n c i t o n j e m n e d o b i j a m o p r a v o n a o c j e n u . In a p o k o n , k n k o o d g o v o r i t i n a k r a jn je p r e te n c io z n op i t a n j e : k u k v n j e k o r i s t o d c it a n j a ? M o z e m o b ro jo t iu b e s k r a j a l i o n a j e n a j v e c a u o n o m d j e l u k o j i s eo tim a s v a k o m d e f i n ir a n j u . N e k o k o j e k o n ti n u i r o n of i t a o n e k o l i k o m j e s e c i n a j b o l j e c e t o p r e p o z n a t is te p e n o m s ig u rn o s t i i , n e r i j e t k o , s n m o p c l t n v n n j n .l n k i e r a z u m je v a n j e d r u g o g i s e b e . P i t a n j im a s eo d g o v o r i n u d e s a m i . A u s v i j e t u k o j i n a s okrufu]el n k s e u e f n v c m o z o s t o j e u l o f e n o v i s e a z n s t om a n je n a p o r o i m n s t e .

Koliko puta ste se zatekli u biblioteci kada se nekaod citateljki zalila bibliotekarki da joj je na citanjedala knjigu koju je vee Citala?Ako ste u cudu pomislili: kako je to moguce?mozete u dobroj mjeri biti sigurni da imate praviodnos prema citanju jer znate sta citate. Ako yam jezabuna rnoguca i ocekivana onda morate razmisliti 0nacinu vlastitog citanja.Iako nismo pobornici bilo koje citanje okvalificira-ti kao beskorisno, s velikom sigurnoseu tvrdimokako su razlike u citanju bitne i znacajne.Odgovoran citalac zna sta i zasto bas to cita, Zaknjiga koja mu je u rukama zna kada se pojavila iosnovno 0 onome ko je pise. Na taj nacin on je umogucnosti pozvati sazananja iz drugih oblasti 0vre-menu iz kojeg je knjiga. To ce pornoci pravilnijupercepciju i doprinositi svijesti 0 stalnom dinamiz-mu koji nije lahko pratiti.Antigona ne strada zato sto je sahranila bratauprkos zakonskoj zabrani jer, po zakonima tog vre-mena, ona je stradala jos kada njen predak pokazaoneopreznost. Za razliku od nje koja strada zbog ra-zloga koji dolaze spolja, Raskoljnikova ka kazni tjeranjegov unutarnji poriv. I poCinjenju zlocina i prihva-tanja kazne.Ali to je jos uvjek relativno jasan svijet literature. 0tome ce nas mnogo nauciti dobri inzenjeri elektro-tehnike, masinsrva, novopeceni politicari i pokojiljekar kojem je beletristika vaznija od pacijenata.Balzak, Dostojevski, T olstoj, Mesa ...A to odavno nema veze sa zivotom.Kafka ce pokusati na vrijeme prodrmati covjeka:Ne moras biti kriv da bi stradao. Kada upoznamosudbinu Jozefa K . plac i prenemaganje Raskoljniko-va nam dodu kao zanivljanje razmazenog djeteta.Tomas Vulf, Viljam Fokner i Judzin O'Nil na vrije-me su upozoravali koja je cijena onoga sto u svojoj



19/52

zaslijepljenosti zovemo uspjeh. Dodamo li ovom vre-menu (1/2 20. st.) Pirandela i Brehta i njihovo depo-ziciniranje najveceg broja klasicnih elemenata pozo-rista, te Eliota i nekoliko pjesnika koji su ga prihvati-li, onda nudimo onu liniju koju je neophodno pre-koraciti da bi mogli razumjeti koliki napor literaturaulaze da bi covjeka odvojila od banalnosti i povrsno-sti.No, za prekoracenje te linije neophodan je napor.Citanje kao akt kojim citalac ne "ubija vrijerne" negose prema tom cinu odnosi sa punom odgovornoscupotpuno svjestan kakav je ulog u igri.Vjecno trabunjanje Dostojevski ah, Tolstoj ah,Balzak ah ... I onda ne cudi sto ce literatura naseg vre-mena biti Kueljo, Den Braun, Tarik Ali, StefaniMajer, a od dornacih njima slicni, Sasvim razumljivoda nema literature bez Homera i antike, mi-lenija islamske literature, Dantea, Sevantesa, '-'.dun..d,enciklopedista i francuskog i ruskog realizma. No,je abeceda. To je ulaznica u literaturu.

O n o s t o d u g o n o o v im p r o s t o r im o n i j e b i l o t o k o p o -s t o v l j e n o a d o n a s j e s t e s o d r i o n o j e u c i n je n ic i d o j ek n ji g o r o b o . K o o i o tr o v i k o ji s e n u d e r o z n im r e k l o -m am a t o k o s e i k n j i g o , nistn m o n j e o t r o v n o o dr o z n ih p o g u b n i h o rt i k o lo , n u d i o g r e s i v n o i b e z rnz-m i s l j o n j o 0 p o s lj e d ic o m o . S t o g o [e o d o b i r k n j i g e d e -l i k o tn o d je l o tn o s t . A k o s e u v r e m e n u p r o t i v c i t o n j oo tm e v r i j e m e z o C it o n l e d o b r o b i b i l o d n s e z n o s t os e c i t o j e r t im e p o t v r d u i e j n e d o j e s m o , d o p o s t o ji -m o i d o s e b o r im o , j e r . . . C it o l o c [e v it e z m o d e r n o gv r e m e n o .Danas je citanje odgovoran proces. Neophodno bibilo stalno pisati sta citamo. Nista ambicozno bar unaznakama. Dobro bi bilo imati knjige na cekanju inekoga skim 0 procitanom mozerno popricati.Time bi izbjegavali zamku da smo kriterij. jer, on jeizvan nas a mi ga komunikacijom uporedujerno sanasim ocjenama i dozivljajima. To nikako ne znacida citanjem ne dobijamo pravo na ocjenu.I napokon, kako odgovoriti na krajnje pretencio-zno pitanje: kakva je korist od Citanja? Mozerno bro-jati u beskraj ali ona je najveca u onom djelu koji se

otima svakom definiranju. Neko ko je kontinuiranocitao nekoliko mjeseci najbolje ce to prepoznati ste-penom sigurnosti i, nerijetko, samopostovanja.Lakse razumjevanje drugog i sebe. Pitanjima se od-govori nude sami. A u svijetu koji nas okruzuje lakseuocavamo za sto je ulozeno vise a za sto manjenapora i maste,Ono sto dugo na ovim prostorima nije bilo takopostavljeno a danas jeste sadrzano je u cinjenici da jeknjiga roba. Kao i otrovi koji se nude raznim rekla-mama tako se i knjiga, nista manje otrovna od raznihpogubnih artikala, nudi agresivno i bez razrnisljanja

o posljedicama. Stoga je odabir knjige delikatna dje-latnost. Ako se u vremenu protiv citanja otme vrije-me za citanje dobro bi bilo da se zna sta se cita jertime porvrdujerno da jesmo, da postojimo i da seborimo, jer ... Citalac je vitez modernog vremena.LEMZEM I rnuharrern 143219


20/52

U o v i m tu r b u l e n t n im , m o d e r n im i d i n o -mifnim v r e m en i m o m ed u B oc n j o c i m o p o r e di s k re n ih m u s l i m o n o k o j i B o j r o m d o i i v l j o v o -j u k o o u n i v e r z o l n i s i m bo l r o d os t i i z o h v o l -n o s t i A l l o h u , d B . , n o b lo g o d o t i m o , i m o io n i h k oj i t o k o d e r s e b e v i d e k o o m u s l i m on ei to m o d e r n e .

K od o v i h m u s l i m o n o k o j i i i v e m o d e r o ni s lo m p o s e b n o j e i z r o i e n o i t u r b o p o b o i -n os t , k o j o s e i z o r o z i t o m o n if e s tu je u o b i l j e -i o v o n j u m u b o r e k b lo g d o n o , z o n j i h p r o z n i -k o B o jr o m o .

N ji h o v o o b i l j e i o v o n je B o j r o m o j e z o p r o -i s to g i to n o j e d o n d es t r u k t i v o n.,----~~-- n je g ov o n o j r i g or o z n ij o n e -

1 0 m . D on i b o j r o m o s u

Turbo 8ajr v it i s il ou B i j e lj i n i ,n o K o se v ss l i m o n s k eZ o i s k r e n e p r i p o d n i k e i s l o m o , o z o r e n v i m u b o r e k d o n i s u s o k o k e , p om u b o r e k d o n i B o j r o m o s u z o n j i h d o n i s v j o s t i k o j i z i j o r e t e l j u d - n e , p i j o n e i hk r u n o n j i h o v o g i m o n o , k r u n o n j i - s k e o s j e c o j e s to t u g u i t m i n e r o z - u M u b o r e k d oh o v e p o k o r n o s t i i s k o z o n o g o n e , S H O r u z m e k s n v o . a d u s e K o d o o tm o s f e r o d od e d o s t e p e n o u si j o n o-p o s t o m , t e p o t v r d e n o p r i n o s e - k r i j e p i . Z b o g o v e b o j r o m s k e s t i , B o s n jo c i s o m u s l i m o s k im i m e n im on j e m f r t v e i o b o v j o n j e m H c d f d - s v j e t l o s t i , i s k r e n i v j e r n i k m u s l i - v o d e n i lo g i k o m , d o n ij e s l o v l j e i r o d o s t o k oz o o D o n i B o j r o m o s u v r i j e m e u m a n j e r o d o s t o n ; a r o d o s t s e n o n ij e i z c o s e z o l i v e n o , i s p i j o j u i z f l o s o i c o s ok o j i m o j e p o s e b n o i z r n f e n n b l i - n j e g o p r o s i p o i z g o l e m o g o r o z l o - o n o p i l e k o j e u d o r o u g l o v u , 0 o c i p o d l i j es k o s t s t v o r e n j o s o n j i h o v i m g o p r o s i t e k l o g i z c i n j e n i c e i s k r e - k r v l j u , s m o t r o j u l i t o k o o n e s t o s to j e n o r -S tv o r i t e l j e m , t e k o s e b n o n o g l o - n o s t i , v e l i k c d u s n u s t l , d n r e f l j i v o - m o ln o i s to [ e k n r u k te r i s t i f n e z o s lo v l j e .A k o i m s e s l u c o j n o p r i g o v o r i d o n i j es e n o r o d o s t i b l i s o s t m e d u s t v o - s t i i o d o n o s t i R o b b u s v i h s v j e to - u r e d u to s t o p i j u o l k o h o l , o n i le n o r o v n or e n j i m o k r o z s t i s o k r u k e i z o g r - v a . . . k oo s v o j e v r s n i p o z n ov o o c i h o l o lo i h o r o m o ,I j o j u o s v i tu i o k r i l j u b o j r o m sk e o d g o v o r i t i d o o l k o h o l j e z o b r o n j e n s o m oZEMZEM I muharrem 1432. h.g./januar 2011.

20

u i n e m u -n iz n os e

i z o o t i u z r o z v r o t -o le s r p s k e p j e v n fl c e i to


21/52

onda k ad h oees u dia miju, ka d h oees da kla -nja s iii ka d se ne m oies kontrolisa ti pa vri-jeda s druge Ijude i sl.

U sija nih g la va , rc sp nm etenih m ozgova ,poneseni pjesm om i zagrija nom a tm osfe-rom , B osnja k -muslim an lom i case, lom ifla se, lom i stolove, lom i nosove a li lom i itra dic iju, s vo ju p ov ije st, ne milo srd no k rs ee itu m ladu biljku bosnjaCkog biea , ko ja seuspje la izdie i iz a gresije, iz krv i ub ijenih ira nje nih us pje la p re iiv je ti i p ro lis ta ti.

U ba jram sk im mubarek notimu kad mu-s lim an tre ba d a b ud e u intenz iv nije m ib ad e-tu, p rem a izv jesta jim a m edic insk ih s luib ip ojntune su Ijek ars ke inte rve nc ije, jer k ak ooni ka iu, a lkoha l je udnie svo je , taka da jeza jedno sa pa toc ima a lkaho la tek la i uza -v re la B os nja ck a k rv ca , a li p re rna p olic ijs kimizv jesta jim a nije fa lilo ni onih obrutunn sanoievim a iii k ako je to b ilo protek lih godinai s a p is to ljima .

Sa da petna est godina na kon ra ta , ubija -mo i ranja vamo sam i sebe i to za danena se g na jv ee eg bla ga da na -B ajra ma . Da na sse ja vno krsen]e esenc ija lnih v jersk ih i m o-ra lnih na rm i, uz diie na a na j niv o b arba rstv ai destrukc ije , izna d iii iza ko jeg nem a nistuo sim p ot pu ne p ro va lije .

I na samom kra ju ovog mog teksta ,na vest eu y am izvjesta j iz novosa gra deneG radske diam ije u lIija su koja je treeegda na B ajra ma bila m jesto u k ojem je uprili-c ena "Ve ce r Kur'a na ". Tu noe dia mija je b ila P .S . O va j tekst je sa rno m oj izraz neza do-po lupra zna , ia ko su dosli na jbo lji m ladi voljstva i negodovanja prema globa lizac iji,ucac i Allahove knjige ko ji su svojim m ilo - identifika c iji sa drugim narodima , unifikac i-zvulnim ucenjem ispunja va li Ijudska SHa jom vrijednosti, neo imperija lizmom teisk rama Kur'anske svje tlosti. drugim oblic im a destrukc ije. Na ravno ova jVraea juc i se kufi, osjeea juei istinsko zado- tekst nete doei do ruku onih ko ji B ajram evo ljs tvo i ispunjenu dusu Ijepotom ucenja , dotekuiu i ispraea ju u ka fani, a li se nadam

neda leko od diam ije vid im prizor od ko jeg da ee c ita telji ovog teksta b iti oni koji eese covjek m oie sarno je iit-g rupa m luditn s s p r i i e l n v u t i one ko ji b i se m ogli povesti h r-p ivskom fla som u ruc i, a neda leko od njih davim prim jerom ba jramovanja ...


pe t r u z q u l i f e m h bosansk ih k teri, ko je suiz as le iz k afa ns ke z ag us ljiv os ti i z ap alje no -sti, da se malo oh lade i uzmu svjesegz ra k a .. .Dusa me moja boli, i onako kao i po kozna ko ji put, osudim u srcu, i pom irim se daje to na jv ise sto m ogu, na jm anji v id im ana ...


22/52

HAZRETIM E R J E M P i s e :Ned im Se hicD o n a s j e f i t o n j e o d g o v o ro n p ro c e s . N e o p h o d n o b jb il o s to ln o p is o t i s to C H o m o . N i s to o m b ic o z n o b o r ! u .n o z n o k o m o . D o b r o b i b i l o im o t i k n j i g e n o I e k n n ] n j ~n e k o g o s k im 0 p rnfitc nom mnfeme p op rifnti.T im e b i i z b j e g o v o l i z o m k u d o s m o k r i t e r i j . J e r , o nj e i z v o n n o s a m i g o k o m u n i k o c i j o m u p o r e d u j e m os o n o s im o c j e n o m o i dnfivljnjimc. T o n i k o k o n ez n u f d o fitunjern n e d o b i j o m o p r o v o n o o c j e n u In o p o k o n , k o k o o d g o v o r i t i n o k r o jn je p r e t e n c i o z n op it o n j e : k o k v o j e k o r i s t o d c it o n j o ? M o z e m o b ro jo t iu b e s k r o j o l i o n o j e n o j v e c o u o n o m d je l u k o j i s eo tim o s v o k o m d e f i n ir o n j u . N e k o k o j e k o n t i n u i r o n of i t o o n e k o l i k o m j e s e c i n o j b o l j e c e t o p r e p o z n o t is te p e n o m s ig u rn o s t i i , n e r i j e tk o , scmopcstovuniu.I n k s e r o z u m je v o n j e d r u g o g i s e b e . P i t o n j im o s eo d g o v o r i n u d e s o m i . A u s v i j e t u k o j i n o s okrufujel o k s e u e l n v c m o z o s t o j e u l o f e n o v i s e 0 z o s t om o n j e n o p o r o i m u s t e .

M u ham m e d , s.a . v.s., j e re kao : "O d svih ze na svi je tanajbo lje su bile njih ce tiri: Im r ano va kce rka M e rje m ,H uve jli do va kC erka H atidza, M uham m e do va kce rkaF ati m a i f o rao no va zena A si ja . " (Ahmedov M usne 'd )Rodenje hazreti MerjemPrica pocinje sa Imranovom zenom, hazreti Merje-

minom majkorn, koja je bila nerotkinja. J ednogdana gledajuci ptieu kako hrani svoje mlado, onapozelje da ima svoje dijete. Podize ruke, ucini dovuAllahu dz.s. i dova joj biva uslisana. Tada ona rece:"Gospodaru mo], ovo sto je u trbuhu mome ja za-vjetujem sarno na sluzbu T ebi, pa primi od mene,jer Ti, zaista, sve eujd i znas!'' (Alu'Imran, 35.)Ona dade zavjet da ce dijete koje rodi dati nasluzbH u Bejtul-Makdisu. Obica] je bio da se nekood djece Cia lham, rasli bi sa svestenstvorn, U G i l i

T evrat i postajali.n~jveGi ucenjaci i obozrrjaci svoganaroda. Allahovom miloscu orra rodi djevojcicu,kada je rodi, rece: "GQspodaru rnoj, rodila samzensko." (Alu 'Imran, 36.) a obicaj je bio da se sarnomuska djeca dajn u hram. Ona se posavjetova sasvojim rrruzem Imranom, koji je bio poglavar sve-stenstva tog vremena,i on joj rece: "Ako si se zavje-tovala, ona pripada onome cemu si se ti u ime Allaha. I"zaViJetovaa.A Allah dobro zna sta je rodila - a zens1:o nije kaornusko. (Alu'Imran, 36.)Ona se zavjetovala ocekujuci rnusko dijete ali jojAllah podari djevojcicu koja je bolja ed djecaka,kojeg je prizeljkivala, U ovom ajetu je velicanje Mer-jeme, a ne umanjivanje njezine vrijednosti kako to

pojedini pokusavaju prikazati. Nadjela sam joj imeMerjema, i ja nju i porod njezin stavljam pod Tvojeokrilje od prokletog sejtana. (Alu 'Imran, 36.)Allahov Poslanik, s.a.v.s., kaze: "Svako novo roden-c e sejtan dotakne svojim prstom, osim Imranove



23/52

O DA BRANE ZENE .kcerke Merjem i njezinog sina Isaa." (AhmedovMusned, hadis 7866.) Njima se to nije dogodilo zatosto je dova Irnranove zene bila kod Allaha primljena.Takoder, obicaj je nalagao da se za svako dijete izhrama brine jedan od svestenika, nisu se mogli usa-glasiti ko ce da preuzme brigu 0Merjemi, trazili suAllahov znak da presudi i predlozise da bace svojapera u vodu i sacekaju Allahov znak kao presudu uovom spornom pitanju. Na cijern peru bude znak tajce se i brinuti 0njoj. Pera su bila od trske i plovila sunizvodno, osim Zekerijjaovog pera koje je plutalouzvodno. To je jos jedno od Allahovih cuda koje jespomenuto u Kur'ani-Kerirnu:"To su nepoznate vijesti koje ti objavljujemo. Tinisi bio rnedu njima kada su pera svoja od trske po-bacali da bi vidjeli koji ce se od njih 0Merjemi bri-nuti, i ti nisi bio medu njima kad su se prepirali."(Alu 'Imran, 44.)ZivotOdrasla je u zdravom i lijepom ambijentu! Zekerij-

ja a.s. je sagradio posebnu odaju za rnolirvu, gdje jezivila i ibadet cinila hazreti Merjema. Dolaskom usveti hram nije izlazila iz nje. Osim njega niko nijesmio uci u ruodaju, a kada bi izasao zakljucavao bi jevise puta, da hi bio sto sigurniji za cast haz. Merjem.Bila je jako pobozna, cedna i iskrena prema Allahudz.s. pa joj je On dao keramete i ucinio je najboljomod svih zena. .Kad god bi joj Zekerijja u hram usao,kod nje bi hrane nasao." (Alu 'Imran, 37.) ana nijezivjela zivot, kako ga zive druge zene. Nije ga trosilana zadovoljstva. Zivjela je zivot pravcem imana i po-boznosti,To je bila Allahova blagodat prema njoj. Zimi binalazio ljetnu hranu, a ljeti zimsku: "Odakle ti ovo,o Merjema?" - on bi upitao, a ona bi odgovorila: "ad

Allaha, Allah onoga koga On hoce opskrbljuje bezmuke." (Alu 'Irnran, 37.)Uzajednici u kojoj je zivjela, Merjema je bila, kaoi njena porodica, osoba poznata po svojoj privrzeno-sti i iskrenosti prema Allahu, dz. s. A najpoznatijanjena odlika bila je njena cednost, odnosno to sto je"nevinost svoju sacuvala"."Merjemu, kcer Irnranovu, koja je nevinost svojusacuvala, aMi smo udahnuli u nju zivot i ona je urijeci Gospodara svoga i u Knjige Njegove vjerovala iod onih koji provode vrijeme u namazu bila." (Er-Tahrim, 12).Zacece Isaovo, a.s.J edna od najvecih mudziza Isa a.s. jeste njegovozacece. "Ona se od ukucana svojih na istocnu stranupovukla." (Merjem, 16.)Rijec je 0 prvom koraku stanja Merjeminog kamajcisrvu, a to je da prvi puta ima stanje hajiza i dabi se ocistila od toga stanja ona se povukla ka brduZejtin, a u pecinu Silvan. Tuj joj se ukazao i melekDzibril u liku potpuno savrsenog rnuskarca. " .. .1 on

joj se prikaza u liku savrseno stvorena rnuskarca."(Merjem, 17.) I pored toga sto je Merjem bila pripre-mana za ovaj dogadaj kako dusevno tako i tjelesno.Kada je vidjela Dzibrila u liku muskarca, sa stidommlade djevojke, uznemirila se i uplasila i trazi pornoc

od Allaha, dU., od ovog stvorenja. Moli se da ovaosoba bude sto dalje od nje.l'Utjecern se Milostivomod tebe, ako se Njega bojis!" - uzviknu ona (Merjem,18.)U trenutku kada se najmanje nadala, nasla se ususret sa nepoznatim muskarcern i odmah se u strahui usplahirenosti obratila za pornoc svome Gospoda-ru. Nije potpala pod utisak koji je mogao ostavitiprelijep izgled. Dzibril joj se predstavi, rece da je onsamo izaslanik od Gospodara svjetova i da joj donosiradosnu vijest: "A ja sam upravo izaslanik Gospodaratvoga" - rece on - "da ti poklonim djecaka cista!''(Merjem, 19.)Hazreti Merjemi, koja je cestita i pobozna dolaziDzibril, kao posrednik i donosi radosnu vijest. Akada meleki rekose: "0, Merjema, Allah ti javlja ra-dosnu vijest, od Njega Rijec: ime ce mu biti Mesih,Isa, sin Merjemin, bit ce viden i na ovome i naonome svijetu i jedan od Allahu bliskih." (Ali'Imran, 45).

S o b z i r o m n o s i t u a c i ju i v r e m e n s k e p r i l i k e k o je s uje c k r u f i v u l e , a na ( h a z r e ti M e r je m ) n ije p o s r n u laz b o g o p a s n o s t i , v e e je u s t r a ja la s o ( v r s t in om im a n ai o d u p r la s e s v im te s k o e a m a s o je d n o m je d in o mm i ~ l j . u : " M e n i je d o vo lja n A lla h , d iv a n I i je o n p om a -g a c .ana je bila iznenadena, Jer po ljudskim zakonimaI shvatanjima to nije bilo rnoguce "Kako cu imatidjecaka" - rece ona - "kad me nijedan muskarac do-dirnuo nije, a ja nisam nevaljalica?!" avo nam govori

o hazreti Merjem, ona nije nemoralna osoba, nemisli se udavati, nema nikakve vanbracne veze, pakako da rnoze imati dijete, sve ove misli uzburkase iuplasise eednu dusu djevojke. Kako cu imati djecaka,a rnuza nemam i razvrat mi je nezamisliv. "To jetako!" - rece on. "Gospodar tvoj je rekao: "To jeMeni lahko".Allah je odredio da ce od nje stvoriti djecaka bezoca i bez Cinjenja bluda, jer on sve moze: " ...izato daga ucinimo znamenjem ljudima i znakom milostiNase. Tako je unaprijed odredeno!" (Merjem,20-21.)Rodenje Isaovo, a.s.,,1 ona zanese i bremenita se skloni dalekonegdje ... " (Merjem, 22.) Vecina smatra da je to Bej-tullahm (Betlehem), mjesto udaljeno osam milja odKudusa, prem istoku. avo rnisljenje rasireno je unarodu i prenosi se iz generacije na generaciju. Kr-seani bez sumnje vjeruju da je to Bejtullahm(Betlehem). I porodajni bolovi je prisilise da do de dostable jedne palme.'''Kamo srece da sam ranije umrla i da sam potpu-no u zaborav pala!' - uzviknu ona.; (Merjem, 23.)Shvatila je da ce biti uznemiravana i zlostavljanja

zbog ovog djeteta, da svijet nece vjerovati cija je toodredba; iako su je poznavali kao poboznu, bogobo-jaznu i cestitu, ipak ce pomisliti da je ucinila prelju-bu i da je nevaljalica, pa je pozeljela da umre. Pozelje-la je da postane nesto zaboravljeno i ostavljeno:ZEMZEM I muharrem 1432. h.g./januar 2011.

23


24/52

. O DA BRANE ZENE .

Povratak u narodeuda koja je dozivila prilikom poroda smirila su jei ucvrstila njeno pouzdanje u Allaha dUo znala je daima zastitu od Gospodara svih svjetova. Svojoj poro-dici se vratila nakon sto joj je prosao nifas, noseci unarucju svoga tek rodenog sina. Kada je dosla sa dje-tetom u narucju svome narodu, vijest 0tome brzo seprosiri, pa se svi okupise oko nje. Svi prisutni su bilizacudeni, zar Merjema. Nisu znali kako da to shvate.Svi su je poznavali kao cestitu i poboznu, iz ugledneporodice."Merjemo, ucinila si nesto necuveno! Sestro Haru-nova, otae ti nije bio nevaljao, a ni mati tvoja nijebila nevaljlica." (Merjem, 27-28.)Merjema je bila poducena da ne odgovara na nji-


"Kamo srece da sam ranije umrla i da sam potupno uzaborav pala!" (Merjem, 23.) Hazreti Merjem je uovim trenutcima pokazivala slabosti koje posjedujesvaki covjek, kada se suocava sa situacijom koju nemoze da kontrolise. Pa je cak pozeljela i svoju sop-stvenu smrt i zaborav. U komentarim Kura' nanavodi se da je zeljela svoju smrt iz dva razloga:Bojala se osude drusrva, ornalovazavanja te da ce touticati na njen iman.Bojala se da ce biti odbacena i time zadati velikustetu samom drustvu, a posebno onima koji su jojnaklonjeni. Zaokupljena raznim mislima i brigam,haz. Merjem je postala majka Isa, a.s. Tada Allahdade da nize nje potok potece i da sasuseno palminostablo plod dadne, Allah, dU., pornaze iskrenerobove svoje: Ion je, nize nje, zovnu: "Ne zalosti se,Gospodar tvoj dao je da nize tebe potok potece ... "Tada Dzibril udari vrhom krila 0 zemlju kod njenepete, a mjesto udara ucini se izvorom tekuce vode. ..Zatresi palmino stablo, posut c e po tebo datulesvjeze, pa jedi i pij i budi vesela!Ibn Abbas, r.a., veli: "To stablo je bilo osusenaklada. Dodimuvsi prvi put stablo, primjeti da suiznikle grane, drugi put, udarivsi rukom 0 stablo,primjeti da je obasuto pupoljcima od evjetova, patako redom, iznikose maleni plodovi, porastose, po-zutjese i poprirnise zrelu boju, a sve se to odvi ujednom trenu, pred njenim ocima koje su zadivljeno

posmatrale moe njenogGospodara .."Ona je poucena da nista ne govori i da ne odgovarana provokacije i optuzbe, nego sarno da pokaze nasvoga sina: " ...A ako vidis covjeka kakva, ti reci: 'Jasam se zavjetovala Milostivom da cu sutjeti i danas niskim necu govoriti.'" (Merjem, 25-26.)K o d o j e P o s l o n ik , S .O .V .S . , l e f u o n o s o m rt i , h o z r e t iF o t i m o j e p r i s l o s v o m e o c u d o j o j u p u t i z o d n je r i j e c i ,p r v o j e z o p l o k o lo 0 p o to m s e n o s m ij o l o . H o z r e t iA i s o LO . p r e n o s i d o i e h o z r e t i F o t im o LO ., 0 t o m er e k l o : " R e k o o m i j e d o o v u b o le s t n e i e p r e b o l j e t i Id o ie u m ri j e t i , p o s o m z o p l o k o l o . Z o t i m m i je r e k ood o i u jo n d n j e g o v e p o r o d i c e b i t i p r v o k o jo ie i z on j e g o u m r i j e t i I d o s o m J o s l i j e M e r j e m e , k i e r k eI m r o n o v e , n o j o d o b r o n i j o z e n o d z e n n e to , p o s o m s en o s m i j o l o . "

ove optuzbe nego da sarno pokaze na dijete u naruc-ju. To ih jos vise naljuti i poc e s e jos zeSee da je napa-daju. Dijete je mirovalo u majcinorn narucju, da bise okrenuvsi na lijevu stranu, prema gomili i prstomsehadeta, davajuci znak, potpuno Cistim govorom,progovori:"]a sam Allahov rob; meni ce On knjigu dati i vje-rovjesnikom me uciniti. I ucinit ce me, gdje godbudem, blagoslovljenim, i naredit ce mi da dok samziv namaz obavljam i zekat udjeljujem, i da majcisvojoj budem dobar, a nece mi dopustiti da budemdrzak i nepristojan. I neka je mir nada mnom na dankada sam se rodio i na dan kada budem umro i nadan kada iz mrtvih budem ustajao. To je Isa, sinMerjemin." (Merjem, 30-34.)Isa, a.s., je progovorio tada, kao dojence i nije pro-govorio vise do dobi kada djeea inace progovore. Pri-likom ove mudzize Isa a.s. izgovorio je takve rijecihvale i slave Allahu dUo kakve niko do tada nije cuo .Odbranio cestitost svoje majke i navijestio svoje po-slanstvo.Hazreti Merjem - prvakinja medu zenama"0Merjema, tebe je Allah odabrao I cistom stvo-rio I boljom od svih zena na svijetu ucinio."(Alu 'Imran, 42.)o njoj kao jednoj od najodabranijih zena Allahovposlanik Muhammed a.s. je rekao: "Kao primjer su tidovoljne sarno cetiri zene na svijetu - Merjema,kcerka Imranova, Asija, zena faraonova, Hatidza,k c e r k a Huvejlidova I Fatima, kcerka Muhammedo-"va.Allah, dz.s., u Kur'anu casnom kazuje 0 tome da je

ona dva puta izabrana. Prva je zena kojoj je dozvolje-no da cini ibadet u svetom hramu Bejtu'l-Makdisu,i izabrana je da bude jedina koju nece dotaci muskaruka, a rodit ce dijete, sto ce je uciniti izuzetkom nadsvim ostalim zenama.Kada je poslanik lezao na samrti hazreti Fatima jeprisla svome oeu da joj up uti zadnje rijeci, prvo je za-plakala a potom se nasmijala. Hazreti Aisa r.a. preno-si da je hazreti Fatima r.a., 0 tome rekla: "Rekao mije da ovu bolest nece preboljeti I da ce umrijeti, pasam zaplakala. Zatim mi je rekao da cu ja od njegoveporodice biti prva koja c e iza njega umrijeti I das amposlije Merjeme, k c e r k e Imranove, najodabranijazena dzenneta, pa sam se nasmijala."S obzirom na situaciju i vremenske prilike koje suje okruzivale, ona nije posrnula zbog opasnosti, veeje ustrajala sa cvrstinom imana i oduprla se svim tes-kocama sa jednom jedinom mislju: "Meni je dovo-ljan Allah, divan li je on pornagac."


25/52

IZ VJESTAJ .

IZ V JE S TA J S AJARCEDOLAP i s e :H am z a M u r at sp ah ic , IV a

lo v e g o d i n e , u k o o r d i n o c i j i s o p r o f e s o r im o i o s o -b l j e m s k o l e , u f e n i c i m e d r e s e s u r o d i l i n o i m o n j uJ u r f e d u l i , d o b i s e s v i k u r b o n i u r e d n o i n o v r i , 'e m ei r t v o v o l i . G ru p u utenike k o j i s u r o d i l i c i n i 0 j ed e s e t u c e n i k o i z c e t v r to g r o z r e d o i s e s t u i e n i k u i zt r e c e g r o zr e d o .

Kao i svake godine, tako i ove,u sklopu aktivnostipovodom obiljezavanja dana Kurban-bajrama,GaziHusrev-begova medresa je organizovala jos jednuakciju klanja kurbana na imanju jarcedoli.Tradicijaklanja kurbana u medresi datira vee dugo godina inadamo se da ce u ovakvom obimu i trajanju akoBog da nastaviti.

Jedna od obaveza koju muslimani imaju tokomKurban-bajrama je i klanje kurbana. Ovu obavezu sumnogi muslimani u nasoj zemlji izvrsili kod svojihkuca, A oni koji to nisu bili u mogucnosti mogli suda svojom uplatom kurbana u prostorijama GaziHusrev-begove medrese daju doprinos za skolskukuhinju i jos mnogih us tan ova i kuhinja.love godine, u koordinaciji sa profesorima i oso-bljem skole, ucenici medrese su radili na imanju Jar-c e do l i , da bi se svi kurbani uredno i na vrijeme irtvo-vali. Grupu ucenika koji su radili cinilo je deset uce-nika iz cetvrtog razreda i sest ucenika iz treceg razre-da.

Ove godine je u prostorije skole uplaceno 800 kur-bana. Ovom broju dodajemo i 200 ovnova koji suzrtvovani prvi dan bajrama na drugoj lokaciji, a istotako sve je ovo pomno pratilo strucno osoblje skole.Ucenici zajedno sa profesorom Becic Ismetom dvadana prije bajrama radili su na pripremama i d o c e k ukurbana.

V r i j e d n i u f e n it i n o s e s k o l e n o i m o n ju J c r f e d el iPrvi dan Kurban-bajrama grupa od sesnaest uceni-ka je uspjela uraditi vrijedan posao. Zrtvovano je 500kurbana a drugi dan je zavrsen ostatak od 300.Ovome cerno dodati da je oba dana ucenike imesare, koji su tu bili kao i svake godine strucnapornoc, zatekla noc, ali je posao hvala Bogu uspjesnozavrsen,Say posao je mogao biti uspjesno zavrsen jer suucenici konstantnim radom i ucescern u poslu poka-zali ozbiljnost akcije.Ovome cemo dodati i to da su mnogi koji su upla-tili kurban ili zeljeli da prisustvuju klanju svog kur-bana, kao i fotografi iz nekih medija bili na imanju tetako uvelicali aktivnost klanja kurbana.Da bi sve ovo bilo uredno i zavrseno na vrijeme po-menut cerno profesore koji su bili angazovani narazne nacine.Prof. Bilalic Resid je tokorn oba dana pratio klanjekurbana tekbirima, zatim prof. Hadzib Sisie, D z e v a dHrvacic, Dulan Merzuk, Ahrnetspahic Munir, po-mocnik direktora za internat Alija Mulic te ostaloosoblje skole, kuhari, mesari i vozac koji se brinuo da

meso na vrijeme bude prevezeno do hladnjace,Svi skupa, kao tim, dali su doprinos da se klanjekurbana na imanju jarcedoli i ove godine obavi poserijatskim i higijenskim uslovima.



26/52

l~ C f : E N O M E N I ~, . . . , . _ ,Ol~",-I:"- lU SVAKOM f :~

BROJU J E C UD ~ ~ ., . ~P i s e :Sum ejja Spa hov iC, IV.d

.Z u t o n e k o o n i s o s t o v e g o v o r s l i c o n K u r 'o n ~ o k _ oi s t i n u g o v o r e ! " ( E t - T u r, 3 4 . ) . ~ .

, . . , . _ ,- ~Covjek nikad ne bi bio u stanju oponasati btejevekoje je Allah, dz.s., odabrao za Svoju svetu knj:tgu -Kur'an, Allah, dU., je odabrao ove brojeve za""syojuk .. l - : J~~: ~Broj ajeta/stihova: 6236 l - : JBroj sura/poglavlja: 114 t - :)Broj godina koliko je trajala objava: 23 l , , ?Ovi specijalni brojevi koji se nalaze u Ku'fanu

uklapaju se u veliki broj jednacina koje se nikad~e birnogle postici dmgirn brojevirna. l~avo sto slijedi sarno su neke od njih; brojevi sa po-redani po velicini, , ,...,._,. Broj kur'anskih sura je 114:-karakteristicno~e tosto broj prve i zadnje sure cine broj 114, a taj 9_~j jedjeljiv s brojern 7; osirn toga ukupni zbir tih brojevaje 7: 0+1+4+1=7) '-v-IBroj godina koliko je trajala objava 23: irn~ isteosobine, prva i zadnja godina Cine broj 23 koji j~dje-ljiv sa 7. . ~Broj sura i broj ajeta zajedno daju broj 114U236koJi je sedmocifren i djeljivsa 7~ osirn toga zbiPovihbrojeva je 23 (broj godina ob~ve):1+1+4+6+ 2+ 3+6=23. .Ukupni zbir cifara ova tri broja:

2+3+1+1+4+6+2+3+6=28=7x4A broj 28 je od velikog zn~caja, on predstavlja brojslova arapske abecede, a arapski jezik je jezikKur'ana,Broj sura 114 i broj godiha objavljivanja 23 cinebroj 23114 koji je djeljiv sa 7 na dva nacina; i

ukupni zbir brojeva je: 2+3=5 i 1+1+4=6" a broj 56je djeljiv sa 7.Broj ajeta i broj godina objavljivanja Cine broj kojije dkoder na dva nacina djeljiv brojern 7, to je broj236236.Ajet koji govori 0Bozijoj zastiti Kur'ana: "Mi, ui-stinu, Kur'an objavljujerno i zaista cerno Mi nadnjirn bdjeti!" (El-Hidzr, 9.)

1 muharrfW) 1432. h.g./januar 2011.2

Broj slova u ovorn ajetu je 28, isti kao broj slova uarapskoj abecedi! Osim toga, broj ovog ajeta kojigovori 0 zastiti Kur'ana divno se slaze s brojernkur' anskih sura:- broj ajeta s rednim brojern ovog ajeta daje broj

96236 koji je djeljiv brojern 7 dva puta.- broj sura s rednirn brojern ovog ajeta daje broj9114 koji je djeljiv brojern 7 dva puta.I kao zakljucak ostaje da k a z em o jos i to da svaki odova tri broja ima ogranicen broj cifara: 23114 irna 5cifara, 236236 iina 6 cifara i 1146236 irna 7 cifaraI ako ova tri broja poredarno dobit cerno broj 567koji je djeljiv sa 7.Pa pogledajrno onda kake je divno i cudesno ovoslaganje broja 7 i ostala tri broja (broj ajeta, broj surai broj godina trajanja objave) i ovo je sarno jedan diovelikog broja jednacina, Objavljena istrazivanjasadrze vise jednacina i vise slaganja broja 7 i ostalihbrojeva koji imaju odredeno kur'ansko znacenje,Stoga rnorarno posta viti pitanje onirna koji tvrdeda su v u stanju napisati nesto slicno Kur'anu:"Mozete Ii napraviti nesto slicno kao ova tri broja 23,114 iIi 6236?"Ako ne mozete, sarno se sjetite Allahovih, dz.s.,

rijeci: "A ako surnnjate u ono sto objavljujerno robuSvorne, nacinite vi jednu sum slicnu objavljenirnnjernu, a pozovite i bozanstva vasa, osirn Allaha, akoistinu govorite. Pa ako ne ucinite, a necete uciniti,onda se cuvajte vatre za nevjernike priprernljene, Cijece gorivo, biti ljudi i karnenje." (El- Baqara, 23-24.), Rijec "voda" je u Kur'anu spornenuta 32 puta, arijec "Zernlja" 13 puta. Aka sabererno ova dva brojadobit cerno broj 45.Sada nalazirno procentualnu zastupljenost rijec.voda" u ukupnom broju rijeci ("voda" i "Zernlja") .. ana iznosi 32145 x 100%=71.11111 %. Procentual-na zastupljenost rijeci "Zernlja" u ukupnom brojurijeci "voda" i "Zernlja" iznosi 28.8888888%.Odnos zernlje i vode .na zernlji iznosi bas ovoliko!


27/52

M u s l i m o n v je r u j e u s v e t o s t A ll o h o v o g o v o r o i n j e -g o v u o d o b r o n o s t n o d s v i m d r u g im g o v o r i m o . O nv je r u j e d o [ e K u r 'n n c o s n i A ll o h o v G o v o r , d o m u j el o z n e p o z n o t o , b i l o s k o je s t r o n e , d o o n o j k o n j i m eg o v o r i i s t i n u z b o r i , d o o n o j k o p o n j e m u s u d i ,p r o v d u s p r o v o d i , d o s u o n i k o j i s e s n j im d r u f e -k o d A l l o h o - u d r u s t v u o d o b r o n i h i d o c e o n i k o j i g os e p r i d r f n v u j u u s p je t i i o n o s to z e l e p o s t i f i , 0 o n ik o j i o d n j e g o g l o v u e k r e t u , p r o po st i i n o s t r o d o t i .U b je d e n j e c o v je k o m u s l i m o n o u u z v i s e n o s t , s v e -t o s t i o d ob r o n o s t A ll o h o v e K n j i g e jo s v i s e u c v r s c u -j u r i j e c i s v o k e p o h v o l e , i z r e f e n e o d s t r o n e n o jo d o -b r o n i j e g i n o j c e s t i t i j e g s t v o r e n j o , o n o m e k o m e [ eo n o d o s t o v l j e n o i o b j o v l j e n o , n o s e g m il j e n i k o , M u -h o m m e d o S .O .V .S . , A ll o h o v o g p o s l o n i k o , n e k o [ e n on je g o , n je g o v u p o r o d ic u , n je g o v e d ru g o v e , A ll o h o vm i r i b lo g o s l o v . . .



28/52

Musliman vjeruje u svetost Allahova Govora inje-govu odabranost nad svim drugim govorima. Onvjeruje da je Kur'an casni Allahov, dU., Govor, damu je laz nepoznata, bilo s koje strane, da onaj konjime govori istinu zbori, da onaj ko po njemu sudi,pravdu sprovodi, da su oni koji se s njim druze - kodAllaha - u drusrvu odabranih ida ce oni koji ga sepridrzavaju uspjeti iono sto zele postici, a oni koji odnjega glavu okrecu, propasti inastradati.Ubjedenje covjeka muslimana u uzvisenost, svetosti odabranost Allahove Knjige jos vise ucvrseuju rijecisvake pohvale, izrecene od strane najodabranijeg inajcestitijeg stvorenja, onome kome je ona dostavlje-na i objavljena, naseg miljenika, Muhammedas.a.v.s., Allahovog Poslanika, neka je na njega, njego-vu porodicu, njegove drugove, Allahov mir iblago-slov, u kojima, izrnedu ostalog, stoji:"Ucite Kur'an, jer ce on na Sudnjem danu, onomeko ga uci, biti, zagovarac." (Muslim)"Od vas je najbolji onaj ko izucava Kur'an injemudrugog poducava." (Buharija)"Oni koji se druze s Kur'anom, u drusrvu su saAllahom i sa svitom Njegovih probranika.""Srca, zaista hrdaju, kao sto hrda gvoZde". Upitan:"Allahov Poslanice a kako se ciste?", odgovorio je:"Ucenjem Kur'ana i sjecanjem na smrt."Jednom prilikorn, Allahovom Poslaniku dosao je,say zajapuren, jedan od zakletih protivnika i rekao:

"Muhammede, prouci mi nesto iz Kur'ana?" pa muje proucio 90. ajet sure En-N ahl (Allah zahtje va da sesuaci] prauo po ftuje , do bro fini, ida se bliznjim a udje -ljuje , a razvrat i sve Ito je o dvratno i nasi lje zabranju-je.) Allahov Poslanik nije bio jos ni zavrsio, kada jenjegov zakleti protivnik, say zacuden i zbunjen, lje-potom rijeSi, i dotada nevidenorn dubinom znacenja,impresioniran snagom njihova izraza, zapanjen, nanjega, ostavljenim dojmom, zamolio da mu ih josjednom ponovi, nakon cega, njegova genijalnost iprirodna nadarenost za retoriku, nije mogla, a da neprizna i n eptvrdi nedostiznost i svetost Allahovagovora, doslovno izjavivsi: "Tako mi Allaha, u njemuima, nesto slatko, a na njemu nesto, neodoljivoljupko, kao da mu je u podnozju zeleno lisee, a goresvakojaki plodovi. Ovako nesto ne izgovara covjek.Zbog svega navedenog, musliman je duzan, ne sarnopridrzavati se onoga sto Kur'an dozvoljava i zabra-njuje, nego i postovati pravila lijepog odnosa premaKur' anu i nastojati se sto viSe odgajati prema njemu.T a pravila su:1. Uciti ga najljepse sto rnoze biti: pod abdestom,okrenut pram Kibli i sjedeci pristojno2. Uciti ga po tertilu i ne zuriti, jer ga cijela netreba prelaziti, za krace od 3 noci, 3 dana, imaju ci naumu da je Poslanik, s.a.v.s., rekao: "Onaj ko cijeliKur'an prouci za krace od 3 noci, nije ga razumio."Poslanik, s.a.v .. s, je naredio Abdullahu ibn Omeru,r.a., da svakih 7 dana po jednom, prouci cijeliKur'an." (Muttefekun 'alejhi)3. Drzati se skruseno za vrijeme ucenja, biti tuzani plakati, a ako se ne moze plakati onda uciti placnimglasom, a ako ne ito, onda se bar praviti da placerno.4. Uciti Kur'an sto ljepsim glasom, jer je Posla-nik, s.a.v.s., rekao: .Llljepsavajte Kur'an svojim gla-


EDEBsovima. Nije nas onaj ko se trudi da rnelodicno uciKur' an." (Muttefekun alejhi)5. Uciti Kur'an tiho, ukoliko se boji oholosti, po-pularnost i ometanja drugog u namazu, jer je posla-nik rekao: "Onaj ko glasno uci Kur'an je kao i onajkoji javno daje sadaku", a opcepoznato je da jesadaku pozeljno davati tajno, osim ako se javnim da-vanjem ne zeli postici neki drugi cilj, kao sto jerecimo, podsticanje drugih da to isto urade.6. Nastojati sto vise razrnisljati 0 onme sto se uci,da se ucenje sto jace dojmi srca, i da se sto vise razu-mije znacenje i tajne Kur'ana.7. Voditi racuna ipri ucenju ne biti od onih kojisu nemarni i koji rade suprotno onome sto uKur'anu stoji. Koliko je opasno okretati glavu odAllahove knjige i mimo nje zaokupljati se necimdrugim, najbolje je objasnjenje 0 Tevratu gdje seAllah obraca robu rjecima: "Moj robe, zar se nimalone stidis? Kada ti, dok putem hodis, od nekog odtvojih prijatelja stigne pismo, ti ga sto brze uzrnes,

U b j e d e n j e c o v j e k o m u s l im o n o u u z v i s e n e s t , s v e -t o s t i o d o b r o n o s t A l l o h o v e K n ji g e j o s v is e u c v rs (u jur i j e c i s v o k e p o h v o l e , i z r e l e n e o d s tr o n e n o jo d o b r o -n i j e g i n o j c e s t i t i j e g s t v o r e n ~ , o n o m e k o m e j e o n ed o s t o v l j e n o i o b j o v l j e n o , n o s e g m i l j e n i k o , M u h o m -m e d o , S.O.V.S., A l l o h o v o g P o s l u n l k n , n e k o I e n on je g o , n j e g o v u p o r o d ic u , n je g o v e d ru g o v e , A I o h o vm i ~ . i b l o q o s l o y , ~ k o j im o , i z m e d u o s to l o g , s to j i :" U c l t e K u r o n , [e r c e o n n o S u d n j e m d o n u , o n o m e k og o ufi, b i t i , zuguvnrn]" . ( M u s l i m )zaustavis se, sjednes pored puta, i da ti sta od njegane bi promaklo, pazljivo, od slova do slova, procitassvaku njegovu rijec, A pogledaj u ovu Moju Knjigukoju sam ti poslao, kako sam ti u njoj sve jasno, do udetalje objasnio, koliko sam ti sarno puta u njoj po-novio, da 0onome sto u njoj pise dobro razmisliS?! Ati od nje glavu okreces. Pa jesam li to Ja kod tebemanje vtijedan od nekog od tvojih prijatelja]!"Abdullah ibn Mes'ud je rekao: "Onaj ko uciKur'an prepoznaje se po neprospavanim nocima,dok drugi spavaju, po danima provedenim u ucenju,a dok se drugi svakojako zabavljaju."Zunnun je u stihovima lijepo rekao:Svo jim o be canjim a i p ri je tnjam a Kur 'an ne dada o ii , nocima i no dm a, kapke zatuo re ,fe r, do bro su razum je le rije e i V ladara Sve vifnje gpre d ko jim se vrato vi po nizno po vijaju.

A kako mi ucimo Kur'an?


29/52

. Z ~ ~ i lL J E '

VOCE KAOLIJEKP i s e :K erim a K ara vd iC , I V e

~bin Ubejdullah, r.a., rekao je: .Posjetio sam~oslanika, s.~., koji je drzao dunju u

r l J . ,U-UO.uu mi je govoreCi: 'Uzrni ovo 0Talha isredsrvo za jacanje koje sakuplja snagu

a je jako sredstvo za stezanje i dobra je zalUIUdJl\.. Sve vrste dunje gase zed, zaustavljaju povra-e, koriste u lijecenju cireva u crijevima, umanju-ju rriucninui umiruju kozu i membranu.' . ' ~ . I ~ ' : ! ! I I . ! . i ' I Q _ ' l \ . ~ T _ je je jesti dunju kuhanu iii pecenu s medom,.~ tach djeluje kao sredstvo za jacanje srca i otvara

. prolaze, + Sjeme njenog voca korisno je zadusnik, upalu grla i kasalj.l-aroide

. "Allah SvemoguCi spominje groZde sest puta uKur'anu kao jedno od neizmjernih dobara koje je.On darovao Svojim stvorenjima. GroZde je bogata~hranljivim sastojcima, a moze se jesti svjeze, suho,zeleno i zrelo. Zeleno grozde hranljivije od erne vrste.i.ako- su podjednako slatke. Bolje je i hranjivije jestigroZde koje je staro dva iii tri dana nakon branja sgrane, nego ono koje je ubrano isti dan jer uzrokuje. nadutost.

Kajsija. ana se koristi u lijecenju angine pectoris, ernezutice, hepatitisa, pucanja koze, migrene, gubitkakose, koznih pristica, svraba, epilepsije, suge i za opustanje napetosti rnisica.ZEMZEM I muharrem 1432. h.g./januar 2011.

29


30/52

Z ORA

LubenicaSaddi priblizno 91% vode i 8% secera. Ona osvje-zava tijelo i mozak, gasi zed, povecava izlucivanjemokrece, pornaze tijelu da izbaci kamenac iz mo-krecnog mjehura i bubrega, a vlazan oblog od sje-menki lubenice rnoze pornoci otklanjanju pijega odsunca.MedOn je prirodan nektar. Med u sebi sadrzi velike ko-risti, Cisti stetne tvari u venama, crijevima i drugimorganima.

l l z v i s e n i A l l o h , d z . s . , u K u r 'o n u s p o m in j e m e d k n el i j e k : . J z u tr o b o n ji h o v ih i z l o z i p ic e r u z l i d t i h b o ] ek o je j e l i j e k I j u d im o . T o I ' e u is t i n u d e k u z z n I j u d ek o j i r c z m l l l j n ] u . " ( E n -N o h , 6 9 . )Udrugom hadisu se prenosi da je Poslanik, s.a.v.s.,rekao: "Oporucujem yam dva lijeka: med i Kur'an."(Hadis biljeze Ibn Madze i Hakim, hadis je sahih)Kaze Aisa, r.a.,: "Med je bio najdraze pice Allaho-vom Poslaniku, s.a.v.s." Takoder se prenosi od Aise,r.a., da je Poslanik, s.a.v.s., volio halvu i med.(Hadis biljezi Buharija) Svi lijecnici su saglasni da jemed najkorisniji lijek za covjeka zbog toga sto u sebisadrzi tvari za dezinfekciju, jaca tijelo i zeludac i po-boljsava apetit.NarIbn Abbas, r.a., prenio je da je Allahov Poslanik,

s.a.v.s., rekao: "Ne postoji nijedan vas nar koji nijeoprasen sjemenom nara iz Dzenneta." Takoder, uizreci Alija, r.a., je rekao: "Jedite nar cio s njegovomjezgrom, jer on oblaze stomak." Ona koristi grlu,plucima i bronhijama, djeluje kao ublazivac kas l j a idobar je za zue.SmokvaAllah, dU., spominje smokvu u Kur'anu da bi ista-kao njihovu korist rnedu vocem. Jedenje smokve

lijeci hrapavost glasa, koristi plucima i dusniku, pod-mladuje jetru i slezenu, prociscava sluz kao tjelesnuizlucevinu u stomaku. Smokva je nadmocna namir-nica za cjelokupno tijelo.

ZEMZEM I muharrem 1430


31/52

P i s e :prof. Mustafa Spah ic (19

ZNACASEP r i r e d i l

Documents

Zemzem - br. 2/170 - Januar 2011. god. (Gazi Husrev-begova medresa - Sarajevo)