NR 2(4)/2012Pogody ducha, szczęścia, radości,i zdrowia dobregoz okazji Świąt Wielkanocnych

GRZESZKI ŻELAZNEJ PRYMUSKI

Recepta na zdrowie według znanych białostoczan: prof. Barbara Kudrycka – str. 8

KRYSZTAŁY, KTÓRE NIE CIESZĄ

Czy grozi Ci kamica nerkowa – str. 2

REKREACJA NA DWÓCH KÓŁKACH

Przygotuj z nami rower do sezonu – str. 10

ŚWIAT W KIELISZKU

Jak pokonać alkohoizm – str. 24

Krzyżówka i konkurs z atrakcyjnymi nagrodami. Zapraszamy do lektury!

miejski informator o tematyce zdrowia i urody

I ślubuję CiI ślubuję CiDopełnieniem ślubnej stylizacji jest makijaż. Jaki wybrać, by tego najważniejszego dnia wyglądać perfekcyjne.

Czytaj na stronie 18

2 ZDROWY BIAŁYSTOK

Wydawnictwo Skryba, ul. Zwycięstwa 10A,15-703 Białystok, tel. 85 742 90 90, fax 85 742 90 92, e-mail: redakcja@zdrowybialystok.pl

Redaktor naczelny: Barbara Klem, tel. 85 742 90 90, dziennikarze: Marzena Bęcłowicz, Małgorzata Sawicka, skład i łamanie: Marcin Dominów

reklama: Justyna Janowska tel. 533 379 533

Druk: Bieldruk Białystok.

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji publikowanych tekstów. Przedruki i wykorzystywanie opublikowanych materiałów mogą odbywać się wyłącznie za zgodą redakcji.

www.zdrowybialystok.pl

Okładka: fot. archiwum redakcji

Bardzo silny ból w okolicy lędźwiowej, promieniujący do podbrzusza tzw. kolka nerkowa jest nagłym i ostrym objawem choroby spowodowanym przez utrudnienie, lub zablokowanie odpływu moczu z nerek, który wiąże się najczęściej z kamicą nerkową. Ta poważna choroba w początkowym okresie często nie daje żadnych objawów. Nie można jej bagatelizować, gdyż nie leczona może prowadzić do niebezpiecznych powikłań.

Kamicę moczową spotyka się w każdej popu-

lacji. Świadczą o tym najstarsze źródła historycz-

ne, zarówno wykopaliska, grobowce, mumie, jak

i przekazy pisemne. Częstość występowania ka-

micy moczowej wykazuje znaczne różnice geo-

graficzne i historyczne, a zależy ona także od roz-

maitych warunków środowiska i cech populacji,

a więc od: rodzaju zatrudnienia, stopnia zamożno-

ści, sposobu odżywiania, stylu życia i rasy. Kamica

stała się jedną z najczęstszych chorób i rzędem

wielkości zbliża się do cukrzycy. Nawroty kamicy

występują niemal u połowy chorych.

Kamica nerkowa zwana również kamicą moczo-

wą jest jedną z najczęściej występujących chorób

układu moczowego. Może pojawić się w każdym

wieku, jednak najczęściej chorują osoby pomiędzy

30 a 50 r.ż. – częściej mężczyźni. Choroba polega

na wytwarzaniu złogów tzw. kamieni w układzie

moczowym.

Przyczyny rozwoju kamicy nerkowej i mechani-

zmy powstawania kamieni nie są do końca znane.

Na pewno do czynników zwiększających ryzyko

wystąpienia kamicy nerkowej można zaliczyć pi-

cie niedostatecznej ilości wody, niedobór magne-

zu, spożywanie dużych ilości mleka (ze względu

na zawartość wapnia) oraz dieta bogata w białka

zwierzęce. Z racji tego, że kamica nerkowa jest

chorobą pospolitą, występuje nie tylko u doro-

słych, ale również zdarza się u dzieci, a nawet nie-

mowląt. Rzadko natomiast spotyka się chorych

na kamicę wśród wegetarian. Wynika to z tego,

że częściej chorują ludzie, których dieta składa się

z dużych ilości mięsa. Kamica nerkowa jest rów-

nież chorobą genetyczną, wystąpienie choroby

u dziecka jest bardzo prawdopodobne, jeżeli cier-

pią na nią rodzice.

Choroba przez długi okres nie daje żadnych

objawów. Zdarza się, że chory nawet nie wie o jej

istnieniu, a o samych kamieniach dowiaduje się

przez przypadek np. przy okazji badania USG ja-

my brzusznej. Dopiero, gdy kamień zaczyna wę-

drować i spowoduje utrudniony odpływ moczu

z układu kielichowo-miedniczkowego, lub po-

jawi się zakażenie, pacjent zaczyna odczuwać

bardzo silny ból okolicy lędźwiowej, promieniu-

jący do podbrzusza nazywany kolką nerkową.

Dolegliwościom bólowym mogą towarzyszyć

nudności, wymioty i wzdęcia brzucha, jak również

częstomocz i bolesne parcie na mocz. Czasami

występuje również krwiomocz. Temperatura ciała

jest normalna, natomiast przy współistniejącym

zakażeniu układu moczowego – podwyższona.

Atak kolki nerkowej oznacza konieczność nie-

zwłocznej wizyty u lekarza. W części przypadków

może zaistnieć konieczność doraźnej hospitali-

zacji. U pacjentów diagnozowanych i leczonych

ambulatoryjnie zleca się przeprowadzenie badań

laboratoryjnych takich jak morfologia, mocznik,

kreatynina, kwas moczowy, badanie ogólne mo-

czu i posiew moczu. Poza tym wykonuje się USG

jamy brzusznej, zdjęcie przeglądowe RTG jamy

brzusznej i urografię.

Kamienie nerkowe powstają w wyniku krysta-

lizacji składników moczu, ponieważ mocz jest

roztworem przesyconym. Najpierw powstaje za-

lążek kryształu, następnie – stopniowo, nakładają

się na niego kolejne warstwy osadu. Z biegiem

czasu możemy wyhodować sobie niezłych roz-

miarów kamień.

Kamienie, które występują w drogach moczo-

wych, są zbudowane z różnorodnych substancji

krystalicznych, zmieszanych z kilkoma procenta-

cd. na str. 4

Badanie USG jest cenną metodą w rozpoznawaniu kamicy nerkowej. Kamienie widoczne są jako silne hyperechogeniczne ogniska z cieniem akustycznym. Zaletą badania jest wykrycie kamieni niezależnie od ich składu chemicznego.

▲

Kamica nerkowa często przebiega bezobjawowo – sprawdź, czy nie chorujeszKamica nerkowa często przebiega bezobjawowo – sprawdź, czy nie chorujesz

Kryształy, które nie ciesząKryształy, które nie cieszą

temat numerutemat numeru

Fot.

Mar

zena

Bęcło

wic

z

ZDROWY BIAŁYSTOK 3

www

www

www.zdrowybialystok.pl

www.zdrowybialystok.pl

4 ZDROWY BIAŁYSTOK

mi białka. Mogą pozostawać w układzie kielicho-

wo-miedniczkowym, drogach wyprowadzają-

cych – moczowodach, pęcherzu moczowym, oraz

w cewce moczowej. Mogą też pozostać w miąższu

w torbielowato rozszerzonych kanalikach zbior-

czych nie przekraczając średnicy kilku milime-

trów. Mówimy wtedy o tzw. gąbczastości nerek.

Przy nieregularnie rozsianych drobnych złogach

w miąższu w związku z zaburzeniami przemia-

ny wapniowo-fosforanowej, często związanymi

z nadczynnością przytarczyc mówimy o tzw. wap-

nicy nerek. Kamienie moczowe mogą składać się

z fosforanów wapnia, fosforanów magnezowo-

amonowych, szczawianów wapnia, moczanów,

cystyny i bardzo rzadko z ksantyny. Najbardziej

popularne są jednak kamienie szczawianowe –

75% przypadków. Hiperkalciuria, czyli nadmierne

wydalanie wapnia z moczem jest jednym z naj-

ważniejszych czynników powstawania kamie-

ni w układzie moczowym. Dzieje się tak przez

zwiększone wchłanianie wapnia w jelitach oraz

nadmierne uwalnianie wapnia z kości, lub upo-

śledzone wchłanianie zwrotne wapnia w cew-

kach nerkowych.

Leczenie kamicy nerkowej, polega na profi-

laktyce tj. zapobieganiu tworzenia się kamieni

nerkowych. Często pacjenci pytają mnie: co ro-

bić w przypadku niespodziewanego ataku kolki

nerkowej? Samo zażycie zwykłego środka prze-

ciwbólowego nie wystarczy, gdyż ból jest zbyt

silny i uporczywy. Należy podać silne leki prze-

ciwbólowe i rozkurczowe. Pomocne będą też

ciepłe kąpiele. Niekiedy ból jest tak silny, że sami

nie jesteśmy w stanie sobie pomóc. Należy wte-

dy zgłosić się do lekarza, który poda odpowiedni

lek w formie zastrzyku. Niestety nawet po zastrzy-

ku ból szybko nie mija, czasem trzeba odczekać

godzinę lub dłużej by poczuć ulgę. Najlepszym

sposobem na przyszłość jest poproszenie swe-

go lekarza o sugestie, jak postępować i co robić

w przypadku kolejnego ataku.

Chorym na kamicę nerkową zaleca się spo-

żywanie dużych ilości płynów 3-4 litry na dobę.

Można kupić też specjalną wodę mineral-

ną, której składniki dobierane są pod ką-

tem rodzaju kamieni moczowych. Warto

wypić więcej płynów przed snem, by

zwiększyć diurezę (wydzielanie moczu)

i rozcieńczyć mocz w godzinach nocnych.

Niektórzy zalecają też picie piwa, które ma właś-

ciwości moczopędne. Ważna jest również odpo-

wiednia dieta chorego, mająca wpływ na skutecz-

ne pozbycie się kamieni. W zależności od rodzaju

kamieni niektóre produkty nie są zalecane. W ka-

micy szczawianowej będą to: szczaw, szpinak, ra-

barbar, botwina, cytryna, herbata, kawa, czeko-

lada, ostre przyprawy; moczanowej – produkty

mięsne, śledzie, sardynki, kawior, kakao, kawa,

herbata, orzechy; fosforanowej – nasiona roślin

strączkowych, alkaliczne wody mineralne; cysty-

nowej – mięso i jego przetwory.

Uważa się że u ok. 80% pacjentów leczenie

w warunkach domowych przynosi oczekiwane

efekty – kamienie zostają wydalone z organi-

zmu razem z moczem. Niestety w pozostałych

przypadkach konieczna jest hospitalizacja. Pobyt

w szpitalu jest niezbędny w przypadku, gdy pod-

jęte próby leczenia zachowawczego nie przyno-

szą efektu. Czasem istnieje konieczność pilnej

interwencji, zwykle w postaci stentu moczowo-

dowego lub przezskórnej nefrostomii. U pacjen-

tów z towarzyszącą infekcją brak odblokowania

dróg moczowych może doprowadzić do sepsy

zagrażającej życiu.

Do małoinwazyjnych metod leczenia kamicy

należy ESWL wynaleziony w Niemczech na po-

czątku lat 80-tych. Polega na przemieszczaniu

przez ciało zogniskowanej fali wstrząsowej, która

rozbija kamienie. Do całkowitej fragmentacji złogu

pacjenci wymagają zazwyczaj od 1.000 do 4.000

uderzeń. Czas trwania tego zabiegu to ok. 30 mi-

nut. Pokruszone fragmenty złogu zazwyczaj bez

problemu przechodzą przez moczowód do pę-

cherza moczowego. Inną metoda jest endoskopia,

polegająca na wprowadzeniu do dróg moczowych

narzędzi chirurgicznych – endoskopów i przy ich

użyciu usunięcie kamieni. Są to takie metody jak

URS, PCNL i cystoskopia. Do dezintegracji kamie-

ni stosuje się różne rodzaje litotrypsji (rozbijania):

laserowa, mechaniczna, elektrohydrauliczna, ul-

tradźwiękowa i pneumatyczna. Do metod in-

wazyjnych należą tradycyjne

techniki chirurgiczne.

DR. PAWEŁ ANDRZEJ ZAJKOWSKI, UROLOG,

GABINET UROLOGICZNY, BIAŁYSTOK

temat numerutemat numeru

cd. ze str. 2

Kolka jest ostrym i nagłym bólem. Jest to niekiedy pierwszy objaw kamicy ner-kowej. Kamienie i piasek które powsta-ły w nerkach mogą przemieścić się w stronę moczowodu i wywołać ostrą re-akcję bólową.

◄

Fot.

Mar

zena

Bęcło

wic

z

Budowa na żywym organizmieTrwa rozbudowa i przebudowa Uniwersyteckiego Szpitala

Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

(dawnego PSK). Nowoczesny blok operacyjny składajacy

się z 12 sal. Wielostanowiskowa sala wybudzeń, połączo-

na bezpośrednio z oddziałem intensywnej terapii. Na da-

chu ladowisko dla helikopterów – jedno z dwóch takich

w Polsce. To tylko przysłowiowy wierzchołek góry lodo-

wej, jeśli chodzi o korzyści, jakie przyniesie inwestycja na-

szemu regionowi.

Omeda podsumowuje swoją działalnośćOmeda Medica była pierwszym w regionie prywatnym

szpitalem realizującym standard chirurgii jednego dnia.

Dotychczasowy bilans to: ok. 26,5tys. pacjentów, w szpita-

lu pracuje 65 lekarzy, 25 poradni specjalistycznych, umowa

z NFZ. Szpital wyróżnia się na tle innych placówek zdro-

wia przede wszystkim pod względem komfortu i estetyki.

Pacjenci mają do dyspozycji wygodne i estetyczne klima-

tyzowane sale, wyposażone w oddzielne łazienki, tv i do-

stęp do internetu.

Poród na wesołoUczucia, które towarzyszą rodzącej kobiecie to radość, eks-

cytacja, wzruszenie, ale też strach. Medycyna ma dziś do

zaoferowania znacznie więcej niż wcześniej. Coraz częściej

na salach porodowych można znaleźć urządzenie podające

podtlenek azotu czyli gaz rozweselający. W ostatnim czasie

rośnie liczba placówek, które decydują się na zakup tego

urządzenia. Warto podkreślić, że działanie gazu ustaje niemal

natychmiast po zaprzestaniu jego podawania a pacjentka

nie odczuwa dyskomfortu po zabiegu.

OPRAC. MB

Fot.

Mar

zena

Bęcło

wic

z

Litotryptor w szpitalu MSWiA w BiałymstokuLitotryptor w szpitalu MSWiA w BiałymstokuJuż niedługo chorzy z naszego regionu nie będą musieli jeździć do innych miast na zabiegi ESWL-pozaustrojowego kru-

szenia kamieni w układzie moczowym. Będą one przeprowadzane w szpitalu MSWiA w Białymstoku przy ul. Fabrycznej

w ramach kontraktu z NFZ.

Jest duże zapotrzebowanie na tego typu zabiegi, a Białystok jest jednym z niewielu dużych miast w Polsce, gdzie braku-

je ośrodka, który by je na co dzień wykonywał. Zabiegi pozaustrojowego kruszenia kamieni będą w pełni refundowane

przez NFZ. Ilość przeprowadzanych zabiegów będzie zależała od zapotrzebowania, możliwości organizacyjnych szpitala

MSWiA oraz umowy z NFZ. Będzie to najprawdopodobniej rząd kilkudziesięciu zabiegów w miesiącu. Litotryptor, który

oferuje na rynku kilka zagranicznych firm, to koszt od 900 tys. do kilku milionów złotych.

6 ZDROWY BIAŁYSTOK

Hospicjum ma 20 latHospicjum ma 20 latSą chorzy, u których wszelkie metody leczenia zostały wyczerpane, a ich dalszy pobyt w szpitalu jest niemożliwy. W takim przypadku wskazany byłby pobyt w domu, jednak tam warunki nie zawsze są odpowiednie. Rozwiązaniem jest hospicjum – przypominające dom, ale oferujące profesjonalną opiekę medyczną. Tyle tylko, że w białostockiej placówce brakuje miejsc...

O sukcesach i problemach białostockiego hospicjum mówiono podczas

konferencji prasowej, jaką 29 lutego br. zorganizował zarząd Towarzystwa

Przyjaciół Chorych „Hospicjum”, które prowadzi białostockie hospicjum

„Dom Opatrzności Bożej”. Warto powiedzieć na wstępie, że Hospicjum

w Białymstoku powstało 20 lat temu i było wówczas pierwszą tego typu

placówką w kraju. Do dziś jest jedyną w Białymstoku. Przyjęło ponad 3 tys.

pacjentów (a łącznie z hospicjum domowym – 10 tys.). W tym roku do ho-

spicjum zgłoszono 87 pacjentów. Wszystkich nie można przyjąć, bo jest tu

tylko 28 łóżek. Narodowy Fundusz Zdrowia pokrywa koszt leczenia tylko

23 pacjentów, a Urząd Miasta – 2 pacjentów.

– Do hospicjum przyjmowani są chorzy nie tylko z Białegostoku, ale tak-

że z południowej i środkowej części woj. podlaskiego – mówił na spotkaniu

dr Tadeusz Borowski-Beszta, prezes Towarzystwa. – Aby pomóc większej

liczbie chorych, podjęliśmy decyzję o dobudowie nowego skrzydła do bu-

dynku przy ul. Sobieskiego 1.

Inwestycja poszerzy liczbę miejsc w placówce o 40-50 łóżek. Prace trwa-

ją od 2009 r. Dzięki pomocy ludzi dobrej woli, firm, stowarzyszeń, ale także

dzięki wpływom z odpisu 1% podatku udało się postawić budynek w stanie

surowym zamkniętym. Obecnie trwają prace wykończeniowe wewnątrz.

Ambitne plany mówią o zakończeniu i oddaniu do użytku części budynku

jeszcze w tym roku. Czy tak się stanie? To zależy również od nas samych,

bowiem Towarzystwo jest organizacją pożytku publicznego i w przypadku

tej inwestycji nie może korzystać ze środków publicznych. Na komplekso-

we wyposażenie placówki potrzeba ok. 2,5 mln zł.

– Liczymy na ludzi dobrej woli, rozumiejących problem opieki nad prze-

wlekle chorymi – mówi dr Tadeusz Borowski. – Korzystając z okazji chciałbym

w imieniu nas wszystkich podziękować wszystkim ofiarodowacom i podatni-

kom, którzy przekazują nam

1% swojego podatku i przed

kolejną kampanią podatkową

prosić o kolejne wpłaty.

O problemach przewlekle chorych mówił też dr Dariusz Kożuchowski,

Wojewódzki Konsultant w dziedzinie Medycyny Paliatywnej. W naszym

regionie funkcjonuje tylko sześć stacjonarnych hospicjów i tylko jedna po-

radnia paliatywna. Kontrakty z NFZ-em we wszystkich hospicjach stacjo-

narnych są znacznie mniejsze niż możliwości tych placówek.

Nie obyło się też bez wspomnienia założeń nowej ustawy, zgodnie z którą

stowarzyszenia i fundacje, które prowadzą pla-

cówki medyczne, będą musiały zarejestrować

działalność gospodarczą.

– Będziemy traktowani jak przedsiębiorca. Jeśli

nie wystarczy nam pieniędzy z NFZ, mamy ogłosić upadłość? – pyta reto-

rycznie dr Tadeusz Borowski-Beszta. – My hospicjum nie zamkniemy.

MB

PRZEKAŻ 1% – KRS 0000057571PRZEKAŻ 1% – KRS 0000057571

Badanie EKG jest jednym z pierwszych badań dodatkowych, które zle-

ca lekarz podejrzewając u pacjenta zaburzenia pracy serca. Z czynnością

serca związane są zjawiska mechaniczne, akustyczne oraz elektryczne,

które to wyprzedzają skurcz serca. Zmiany ładunku elektrycznego zacho-

dzące na powierzchni mięśnia sercowego mogą być odebrane za pomocą

elektrod aparatu EKG. Elektrody umieszczone w ustalonych miejscach na

powierzchni ciała rejestrują różnicę potencjałów i zapisują w postaci EKG

czynność bioelektryczną serca. Zapis EKG w postaci załamków, odcinków,

odstępów, pozwala rozpoznać niedokrwienia (do zawałów włącznie), bloki

serca, zaburzenia rytmu w postaci częstoskurczów, migotania przedsion-

ków, zespołów preekscytacji; jak i monitorować stosowane leczenie kardio-

logiczne. Elektrokardiogram wykorzystuje się również w próbie wysiłkowej,

jak i w Holterze EKG, będącym długotrwałą rejestracją EKG utrwaloną na

taśmie magnetycznej lub w formie cyfrowej.

EKG jest badaniem nieinwazyjnym, może być wykonane w przychodni

w gabinecie lekarskim, zabiegowym, albo przy łóżku chorego. W czasie ba-

dania pacjent ułożony jest w pozycji leżącej z odkrytymi kończynami i klat-

ką piersiową. Elektrody przymocowuje się na rękach i nogach oraz klatce

piersiowej przy pomocy specjalnych uchwytów lub przyssawek. Żel którym

smaruje się skórę przed założeniem elektrod zwiększa przewodzenie pobu-

dzeń elektrycznych. Osoba badana musi pozostać w bezruchu, ponieważ

skurcze mięśni zaburzają zapis. Wynik jest w postaci graficznego wykresu,

który następnie jest interpretowany przez lekarza. Całe badanie trwa kilka

minut, jest bezbolesne i nie związane z żadnym ryzykiem dla pacjenta. Nie

wymaga specjalnego przygotowania ani też opieki po wykonanym bada-

niu. Gdy na badanie kieruje lekarz rodzinny wówczas nic za nie, nie płaci-

my. Można je również zrobić odpłatnie: Prywatna Praktyka Pielęgniarska

Liljan-Med – od 30 zł (do uzgodnienia), Eskulap, ul. Nowy Świat 11C – 20 zł

(komputerowe – 25 zł), NZOZ Edmed, ul. Słonimska 15/1 – 20 zł.

MARZENA BĘCŁOWICZ

KONSULTACJA MERYTORYCZNA: LEK. MED. JADWIGA KOSTYRA SPECJALISTA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH, PORADNIA KARDIOLOGICZNA NZOZ EDMED

MÓJ KALENDARZ Elektrokardiogram (EKG)BADAŃ

EKG – elektryczna aktywność serca zarejestrowana EKG – elektryczna aktywność serca zarejestrowana przy pomocy elektrod przy pomocy elektrod

aktualności, wydarzeniaaktualności, wydarzenia

ZDROWY BIAŁYSTOK 7

8 ZDROWY BIAŁYSTOK

– Doktorat przed trzydziestką, habilitacja przed czterdziestką, profesura przed pięć-dziesiątką. Była Rektor Wyższej Szkoły Administracji Publicznej w Białymstoku. Europarlamentarzystka. Od 2007 roku minister nauki i szkolnictwa wyższego. Mówiąc krótko: „żelazna prymuska” – jak mówią o pani. Czy w natłoku codziennych zajęć i obowiązków Barbara Kudrycka znajduje czas, by zadbać o własne zdro-wie?– Moja recepta na zdrowe życie jest stosunko-

wo prosta. Przynajmniej w teorii, bo nie zawsze

udaje mi się – niestety – do niej stosować. Wiem

zatem, że powinnam być możliwie aktywna rucho-

wo, stosować zdrową, zrównoważoną dietę i pić

dużo wody. Mam bardzo ambitny cel, by takich

zasad się trzymać. Do tego warto dokładać opty-

mizm i uśmiech. To zawsze pomaga. Nie wspomnę

o jeździe na rowerze, grze w tenisa i długich space-

rach latem, to prawdziwe źródło energii. I jeszcze

jedno – regularne badania. Przypominam wszyst-

kim kobietom o tym, jak ważna jest profilaktyka.

Badania krwi, pomiar ciśnienia, cholesterolu, cu-

kru, cytologia, czy USG piersi raz w roku powinny

stać się naszą rutyną.

– Czy w natłoku wielu spraw znajduje Pani czas dla siebie, rodziny i jak go Pani wów-czas spędza?– Współczesne kobiety pełnią wiele różnych

ról, które muszą ze sobą umiejętnie pogodzić.

Przez lata prowadziłam bardzo aktywny tryb ży-

cia, co pozwoliło mi wykształcić umiejętność efek-

tywnego zarządzania czasem. Pragnę zachować

w swoim życiu zdrową równowagę i staram się,

by natłok codziennych obowiązków zawodowych

nie przysłaniał całkowicie mojego życia prywat-

nego. Mam określone priorytety i próbuję wy-

pracować kompromis między pracą, a rodziną;

czasem wolnym, czy wypoczynkiem. Praca jest

dla mnie równie ważna jak życie osobiste. Każdy

wolny dzień spędzam w Białymstoku, w otocze-

niu rodziny i przyjaciół. Staram się znaleźć czas na

rozwijanie swoich pasji i zainteresowań. Niestety,

nie zawsze udaje mi się przyjechać na weekend

do domu, bywa, że obowiązki zatrzymują mnie

w Warszawie.

– Natłok zajęć, jaki Panią otacza na pew-no powoduje stres, jak sobie Pani z nim radzi?– Stres jest nieodłączną częścią naszego ży-

cia i dotyczy praktycznie każdego z nas. Nawet

w sytuacjach wyjątkowo stresujących związa-

nych z pełnioną funkcją staram się zachować spo-

kój i optymizm. Z domu wyniosłam zasadę: „Nie

rób zbyt wielu rzeczy na raz i nie zostawiaj nic na

ostatnią chwilę”. Odkąd pamiętam zawsze ukła-

dałam sobie plan dnia i zadania według priory-

tetów, wszystko planowałam z wyprzedzeniem.

Poza tym wiem, że pozytywne myślenie i dobre

samopoczucie wpływają korzystnie na moje zdro-

wie i kondycję. Lubię aktywność fizyczną i ćwiczę

dość regularnie, bo to poprawia mi humor. Poza

tym w miarę możliwości próbuję znaleźć codzien-

nie choćby kwadrans na odpoczynek. Czytam

poleconą przez przyjaciółkę książkę, jem kolację

w miłym towarzystwie lub relaksuję się podczas

masażu. Odcinam się na chwilę od wszystkiego,

co mogłoby mnie rozpraszać. Jednak najłatwiej

jest o to w domu, kiedy jestem z rodziną, a latem

w domu letniskowym w ukochanych Gibach.

– Wszystko prawie idealnie, ale każdy człowiek ma jakieś grzeszki, słabości, coś z czego nie potrafi zrezygnować?– Zdrowa i zbilansowana dieta jest ważna, ale

trudno nieraz sobie odmówić odrobiny przyjem-

ności dla podniebienia. Bardzo lubię pyszne deli-

katne mięso z grilla, pierogi z jagodami i wszelkie

słodkości. Jak słusznie zauważa Nigella Lawson,

w życiu pada wiele pytań, na które czekolada przy-

nosi odpowiedź. Dlatego pamiętając o odpowied-

niej diecie zdarza mi się ją jednak złamać.

– Wkrótce Wielkanoc, jak spędza Pani te Święta?– Bardzo lubię Święta Wielkanocne ze względu

na ich symboliczny charakter. Ponadto kojarzą mi

się z wiosną, słońcem, baziami. Ale inaczej niż na

Boże Narodzenie, święta Wielkiej Nocy staramy

się spędzać nie w Białymstoku, lecz w Gibach.

Kocham ten czas, gdy całą rodziną jeździmy świę-

cić jajka do drewnianego małego wiejskiego koś-

ciółka i chodzimy na długie spacery, obserwując

budzenie się przyrody do życia. Mam nadzieję, że

tegoroczne święta będą pełne słońca.

– Takich Pani życzę w imieniu własnym i redakcji. Dziękuję za rozmowę.

Recepta na zdrowie według znanych białostoczan: prof. Barbara KudryckaRecepta na zdrowie według znanych białostoczan: prof. Barbara Kudrycka

Grzeszki żelaznej prymuskiGrzeszki żelaznej prymuski

wywiad numeruwywiad numeru

O tym jak żyć zdrowo i aktywnie godząc ze sobą mnóstwo codziennych obowiązków z Barbarą Kudrycką, prof. nauk prawnych, posłanką na Sejm, Ministrem Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozmawia Marzena Bęcłowicz

Fot.

Arc

hiw

um r

ozm

ówcy

Fot.

Arc

hiw

um r

ozm

ówcy

ZDROWY BIAŁYSTOK 9

10 ZDROWY BIAŁYSTOK

Mamy już wiosnę, a zapewne wiele osób myśli już o lecie i wakacjach. Przed nami czas, który warto spędzić aktywnie. A jeśli aktywnie, to najprościej – na rowerze. Podpowiadamy, jak wybrać odpowiedni.

Przed zakupem roweru trzeba się zastanowić,

do czego ten sprzęt ma nam służyć. Na rynku jest

bowiem wiele rodzajów rowerów, począwszy od

miejskich, poprzez rowery górskie, szosowe, tre-

kingowe, aż po krosowe. Jeśli więc potrzebujemy

rower na dalekie wyprawy po drogach twardych,

to wybierzmy rower turystyczny (trekingowy) z du-

żymi, 28-calowymi kołami, z błotnikami, z bagaż-

nikiem. W pełni wyposażony rower, który będzie

wygodny i pomocny w takich podróżach. Jeśli zaś

zamierzamy jeździć w terenie, to zdecydowanie

kupmy rower górski, typowo terenowy. Trzeba

pamiętać, że rowery górskie wymuszają pochy-

loną pozycję ciała, która pomaga manewrować

w ciężkim terenie. W tym segmencie próżno więc

szukać roweru wygodnego. Obecnie pojawiają

się w ofercie nowe rodzaje rowerów tzw. rowery

rekreacyjne lub krosowe, które dobrze się sprze-

dają i są najbardziej uniwersalne. Można nimi

jeździć w każdych warunkach, po piaszczystych

drogach i po asfalcie.

Oczywiście każdy model roweru produkowany

jest w wielu rozmiarach. Dobieramy go do swoje-

go wzrostu. Są pewne zasady, ale czasami są one

mylne, bo każdy człowiek jest inaczej zbudowany

(długość rąk, tułowia i nóg mogą być różne przy

tym samym wzroście). Taka podstawowa, książko-

wa reguła mówi, że jeśli staniemy w lekkim rozkro-

ku nad ramą, to musimy mieć ok. 15 cm luzu nad

kroczem (wyprostowana dłoń) przy rowerze gór-

skim, 5-10 cm – jeśli chodzi o trekingowy lub kro-

sowy, a tylko 3 cm przy „kolarzówce”. Pamiętajmy

jednak, że te dane to czysta teoria książkowa,

praktyka może pokazać inaczej. Dlatego najle-

piej rower kupować osobiście i „przymierzyć” go

w sklepie. Rower większy będzie proporcjonalnie

dłuższy. Z kolei kobiety zachęcam do kupowania

rowerów damskich. Są one krótsze i wymuszają

wyprostowaną pozycję.

Najczęściej kupujemy rower na własne potrze-

by, nie wybierajmy więc modeli najtańszych. Taki

sprzęt nie spełni naszych oczekiwań. Dobrze wy-

brać rower markowy. Najlepszym przedziałem

cenowym dla przeciętnego „zjadacza chleba” to

kwoty w granicach od 1 do 2tys. zł., natomiast

za bardzo solidny rower „górski” trzeba zapłacić

powyżej 2tys. zł. Tu ciekawostka, profesjonalne

rowery wyczynowe mogą kosztować nawet do

30tys. zł!

Trzeba zwrócić uwagę na oprzyrządowanie, bo

rowery terenowe nie mają stopek, nie da się nawet

do niektórych z nich ich przykręcić, nie mają ba-

gażnika, błotników. Turystyczne mają te elementy.

Ważna jest amortyzacja, trzeba zwrócić uwagę,

czy rower ma wzmacniane obręcze, z czego zro-

biona jest rama i jak. Można sprawdzić, czy będzie

się nam wygodnie siedzieć na siodełku.

Niektórzy decydują się na kupno roweru uży-

wanego. Trzeba wówczas bezwzględnie spraw-

dzić kilka rzeczy. Po pierwsze, czy rower nie ma

luzów na odpowiednich częściach, czy wszyst-

kie jego elementy są dobrze zamocowane np.

na osiach kół. W tym celu bierzemy jedną ręką

za ramę, a drugą za koło i machamy poprzecz-

nie. Luz na łożyskach sterów sprawdzamy nastę-

pująco: przy naciśniętym przednim hamulcu kła-

dziemy rękę na łożyska sterów i bujamy rowerem

do przodu i tyłu. Przed jazdą sprawdzamy nastę-

pujące elementy: koła, mocowanie korb i peda-

łów, mocowanie siodła, mocowanie kierownicy

i wspornika kierownicy, układ hamulcowy, dzia-

łanie przerzutek. Każda poluzowana część może

być przyczyną poważnej awarii lub wypadku.

Usterki możemy usunąć sami, albo oddać rower

do warsztatu. Oczywiście koła powinny być na-

pompowane prawidłowo. Optymalne ciśnienie

podane jest zawsze na boku opony. W rowerach

terenowych wynosi 2,5-3,5 barów, w turystycz-

nych 3,5-6 barów. Sprawdzamy, czy łańcuch jest

nasmarowany, jeśli jest „suchy” zauważalnie ciężej

nam się pedałuje, a o efektach dźwiękowych nie

wspomnę. Skontrolujmy światła, aby w nocy nie

zaskoczył nas ich brak. Ważne są też gruntowniej-

sze przeglądy i bieżąca konserwacja. Żywotność

roweru wydłuża woda, szczotka i płyn do mycia,

czyli czyścić, czyścić i jeszcze raz czyścić. Można

kupić specjalny płyn do mycia roweru, ale można

też wykorzystać płyn do mycia naczyń. W szcze-

gólności zwracamy uwagę na czyszczenie na-

pędu i systemu zmiany biegów (przerzutki, lin-

ki, zębatki). Brudny, zalepiony smarem i błotem

łańcuch bardzo szybko się zużywa i niekorzyst-

nie wpływa na pracę przerzutek. Natomiast nie

wskazane jest mycie rowerów myjką ciśnieniową,

gdyż wymywamy smar z łożysk. Po myciu rower

trzeba osuszyć i nasmarować – w szczególno-

ści łańcuch. Pamiętajmy, aby nie myć łańcucha

benzyną, ale specjalnym płynem (benzyna tyl-

ko po wyjęciu łańcucha z roweru). Amortyzator

wytrzeć szmatką, popryskać golenie specjalnym

preparatem teflonowym. Co jakiś czas polecam

zrobić przegląd w warsztacie. Zazwyczaj pełny

przegląd z wymianą smarów w piastach robimy

co 3-4tys. km.

No i właściwie możemy jechać. Pamietajmy jesz-

cze o zapasowej dętce plus łatki, pompce, zestawie

kluczy odpowiednich do określonego roweru, sku-

waczu do łańcucha. Poza tym napoje, ciepłe ubra-

nie na zmianę, jedzenie, strój

sportowy np. świetną sprawą

jest kupno typowego ubrania

kolarskiego, kask i ewentualnie

rękawiczki, żeby nie narobić so-

bie odcisków. I w drogę...

GRZEGORZ WASILEWSKI, SERWISANT FIRMY SPRINT BIAŁYSTOK

Jazda na rowerze jest bardzo dobrym treningiem formy i pozytywnie wpływa na zdrowie naszego organizmu▲

Fot.

And

rzej

Nic

zypo

ruk

temat sezonutemat sezonuRower – jaki model wybrać, by jazda była przyjemnościąRower – jaki model wybrać, by jazda była przyjemnością

Rekreacja na dwóch kółkachRekreacja na dwóch kółkach

ZDROWY BIAŁYSTOK 11

Rower terenowy (górski)Charakteryzuje się 26-calowymi kołami i szerokimi oponami 1,9-2,3 cala. Ma amortyzację przedniego koła o skoku

od 8 do 10 cm, czasami też amortyzację tylnego. Wymusza pochyloną pozycję. Nie ma możliwości regulacji kierow-

nicy do góry (specyficzny system montażu), dzięki temu połączenie widelca i wspornika kierownicy jest trwalsze

i bezpieczniejsze. Rama ma specyficzną geometrię, aby zwiększyć przestrzeń nad kroczem. Są niższe w porówna-

niu do rowerów turystycznych, bardziej zwarte. Rower górski ma bardzo mocną i trwałą budowę, umożliwiającą

jazdę w ciężkim terenie. Nie posiada błotników i bagażnika, a nawet w niektórych modelach nie ma możliwości

ich zamocowania. Tym rowerem wjedziesz wszędzie, ale na asfalcie licz się z większymi oporami toczenia sprawia-

nymi przez szerokie, agresywne opony.

Rower trekingowy (turystyczny)Ma koła 28-calowe i węższe opony szosowe lub z lekkim bieżnikiem. Rowerzysta przyjmuje pozycję wyprostowaną

lub pół pochyloną (istnieje możliwość regulacji). Ma mniejszy prześwit nad ramą – kilka centymetrów (nie potrze-

bujemy większego bo jeździmy przeważnie po asfalcie). Wyposażony jest w błotniki, bagażnik, pełne oświetlenie.

Doskonale nadaje się na dalekie bądź krótsze wyprawy z sakwami po drogach twardych (asfalty, drogi szutrowe).

Rower szosowyTypowa kolarzówka ma koła 28-calowe i bardzo wąskie opony 20-25 mm. Wymusza bardzo pochyloną pozycję.

Ma nisko osadzoną kierownicę typu baranek. Nie ma możliwości zamocowania bagażnika bądź błotników. Nadaje

się tylko do jazdy po asfalcie i bardzo szybkiego przemieszczania się bądź uprawiania sportu.

Rower krosowyBardzo modny teraz, często kupowany. Jest hybrydą, pomiędzy rowerem turystycznym, a terenowym. Z pierw-

szego ma 28-calowe koła i węższe opony, ale konstrukcja ramy pozwala na zamontowanie szerszych. Z tego dru-

giego ma zaczerpniętą pochyloną pozycję (czasami są w nich mocowane regulowane wsporniki kierownicy, w ce-

lu podniesienia komfortu) i amortyzację przedniego koła. Pozwala na jazdę w różnym prawie każdym (pomijając

ciężki) terenie, można określić go jako najbardziej uniwersalny. Nie ma błotników ani bagażnika, ale można je

w nim zamontować.

Rower rekreacyjnyMoże występować z kołami 28 cali i wąskimi oponami, bądź 26 cali i szerszymi, gładkimi oponami. Ma pełną regu-

lację kierownicy, amortyzację przedniego koła i siodła. Rower pozwala na bardzo wygodną, wyprostowaną pozycję

– siedzimy jak u „babci w fotelu”. Takim rowerem jeździmy po równym terenie, mogą to być drogi asfaltowe, szutry,

ubite leśne ścieżki. W ramach potrzeby możemy zamontować bagażnik lub błotniki. Rower bardzo uniwersalny.

Rower miejskiTo typowa maszyna do dojeżdżania do pracy, zazwyczaj ma 28-calowe koła, gładkie typowe na asfalt opony,

wyposażony jest w błotniki, bagażnik i oświetlenie, bardzo często ma też zamiast typowych przerzutek zewnętrz-

nych i mnóstwa zębatek specjalną przekładnię zamocowaną wewnątrz tylnej piasty. Taki system jest wyposażony

zazwyczaj w od 3 do 9 biegów. Umożliwia przełączanie biegów nawet na postoju bez konieczności kręcenia pe-

dałami. Rower ma bardzo trwałą i wygodną konstrukcję, oprócz codziennej jazdy do pracy możemy jeździć nim

wygodnie na niedalekie wycieczki po twardych drogach.

OPRAC. MB, FOT. ARCHIWUM

Charakterystyka poszczególnych typów rowerówCharakterystyka poszczególnych typów rowerów

12 ZDROWY BIAŁYSTOK

medycynamedycyna

Stany zapalne pochwy to najczęstsza przyczyna zgłaszania się kobiet do lekarza ginekologa. Rozmazy bezpośrednie znacznie ułatwiają diagnostykę i leczenie tych dolegliwości.

Ocena biocenozy pochwy jest bardzo ważnym

i najczęściej wykonywanym badaniem diagno-

stycznym w gabinecie ginekologicznym. Jest to

badanie mikrobiologiczne pozwalające ocenić

florę bakteryjną, jaka występuje w końcowym

odcinku dróg rodnych kobiety.

Ekosystem pochwy tworzy kilkaset gatunków

bakterii. Pochwa nie jest jałowa, zdecydowaną

większość wszystkich bakterii stanowią pałeczki

kwasu mlekowego (Lactobacillus) żyjące w sym-

biozie z człowiekiem. W prawidłowym środowisku

w pochwie pałeczki kwasotwórcze Lactobacillus

wytwarzają środowisko kwaśne stanowiące ochro-

nę przed zakażeniami. Prawidłowa biocenoza

pochwy może ulec zachwianiu np. podczas sto-

sowania leków – w szczególności antybiotyków,

w przypadku zmian hormonalnych. Nawet zbyt

intensywna higiena niszczy pożyteczne bakte-

rie. Skutkiem są zapalenia. Badanie biocenozy

pochwy pomaga rozpoznać stany chorobowe.

Celem badania jest wykrycie drobnoustrojów

chorobotwórczych i komórek odczynu zapalne-

go w wydzielinie z pochwy.

Często kobiety, u których podczas badania

ginekologicznego lekarz stwierdza stan zapal-

ny w pochwie, są zaskoczone i zdziwione, bo jak

twierdzą nie odczuwały żadnych dolegliwości,

które mogłyby wskazywać na zapalenie. O tym jak

prawidłowo przeprowadzić rozmaz – badanie uła-

twiajace prawidłową diagnostykę zapaleń pochwy

– opowiada Jolanta Czebotar, położna specjalistka

z NZOZ Przychodni Położniczo-Ginekologicznej

w Białymstoku.

– Kiedy pobieram pacjentce rozmaz z pochwy,

we wzierniku ogladam również szyjkę macicy

– mówi położna. – Jeżeli widzę zmianę na szyjce

polecam jej zapisać się na kolposkopię – badanie

pozwalajace uzyskać trójwymiarowy obraz szyjki

macicy i ocenić jej dobrostan. Natomiast pobra-

ny od pacjentki rozmaz nakładam na szkiełko

podstawowe i umieszczam pod mikroskopem.

Pokazuję pacjentce na ekranie monitora jakie

komórki widzę w preparacie. W ten sposób ko-

bieta może obejrzeć siebie pod mikroskopem.

Oceniając pobrany rozmaz, czyli biocenozę po-

chwy, sprawdzam, czy obraz jaki daje mi rozmaz

może świadczyć o bakteryjnym, grzybiczym, czy

może mieszanym (bakteryjno-grzybiczym) za-

paleniu pochwy. Oceniam ilość pałeczek kwasu

mlekowego Lactobacillus, oceniam, czy mamy

do czynienia z atrofią pochwy (zmianami zaniko-

wymi pochwy) czy też nie. Ocena mikroskopowa

rozmazu pozwala mi również na sprawdzenie czy

pobrane komórki nie są zarażone Chlamydiami

lub wirusem HPV.

Wynik rozmazu jest jednym z elementów pra-

widłowej diagnostyki zapaleń pochwy, jakie od

lat stosujemy w naszej przychodni. Dzięki zastoso-

waniu tej prostej i taniej metody nasze pacjentki

mają pewność dobrej diagnostyki i prawidłowo

dobranego leczenia. Po zakończonym leczeniu

pacjentka również zgłasza się na kontrolny roz-

maz. Ponownie wspólnie oglądamy na ekranie

monitora komórki uzyskane z rozmazu, oceniając

jaki jest efekt leczenia. W 95% obraz rozmazu jest

czysty i pacjentka może zostać uznana za zdrową.

W tym miejscu warto wspomnieć, że nieodłącz-

ną częścią powrotu do zdrowia w przypadku za-

paleń pochwy jest włączenie do farmakoterapii

doustnego probiotyku ginekologicznego. Nie od

dziś wiemy, że to właśnie bakterie Lactobacillus

stanowią o zdrowiu dróg rodnych kobiety, a naj-

częściej przyczyną zapaleń pochwy są patogeny

migrujace do pochwy z końcowego odcinka prze-

wodu pokarmowego.

Warto wspomnieć, że wiele kobiet po porodzie

odczuwa dolegliwości, które rozpoznawalne ja-

ko stany zapalne są nieprawidłowo i bez efektu

leczone farmakologicznie. Występuje u nich naj-

częsciej atrofia połogowa, która daje charaktery-

styczny obraz komórek w mikroskopie fazowo-

kontrastowym.

Rozmazy w mikroskopie fazowo-kontrastowym

ułatwiają nam także leczenie kobiet z nietrzyma-

niem moczu, ponieważ obecnie możemy również

leczyć stany zapalne, których obecność najczęś-

ciej nasila objawy nietrzymania moczu lub/i parć

naglących u kobiet.

Szkoda tylko, że czytanie rozmazów bezpo-

srednich w mikroskopie fazowo-kontrastowym

w Polsce jest tak mało rozpowszechnione, bo

jest to prosta metoda niesienia pomocy pacjent-

kom.

JOLANTA CZEBOTAR, POŁOŻNA SPECJALISTKA

NZOZ PRZYCHODNIA POŁOŻNICZO-GINEGOLOGICZNA BIAŁYSTOK

GINEKOLOGIAGINEKOLOGIA: Swędzi i piecze – przyjdź zanim będzie za późno!: Swędzi i piecze – przyjdź zanim będzie za późno!

Kobieta pod mikroskopemKobieta pod mikroskopem Fot.

Mar

zena

Bęcło

wic

z

Najczęstszymi problemami, z jakimi kobiety zgłaszają się do lekarza ginekologa są: pieczenie, swędzenie, upławy lub bóle w dole brzucha – wyjaśnia pani Jola

▲

ZDROWY BIAŁYSTOK 13

14 ZDROWY BIAŁYSTOK

Czy medycyna estetyczna jest ratunkiem przed starością?

A może zatrzyma młodość? Czy o to chodziło jej prekursorom. Doskonale wiemy, że wcześniej, czy później zmieni się nasze odbicie w lustrze i zamiast

roześmianej nastolatki, czy pewnego siebie

młodzieńca zobaczymy obcą pomarszczoną twarz.

Natura rządzi się własnymi prawa-

mi. Ale przecież możemy zacząć starzeć

się dużo, dużo później. Może nawet 20 lat

później? To daje nam nowoczesna medy-

cyna – medycyna estetyczna.

Czy zlikwidowanie zmarszczki między

brwiami złagodzi nasze spojrzenie? Lekkie

uniesienie brwi otworzy oko? Sprawdź,

a przekonasz się, że w ciągu kilku

dni groźna mina ustąpi miejsca po-

godnemu, beztroskiemu obliczu,

takiemu jakie mieliśmy chodząc

do szkoły, marząc o doro-

słym życiu pod bezpiecz-

nymi skrzydłami rodzi-

ców. Możemy to osiągnąć

dzięki działaniu toksyny

botulinowej, która w rękach fachowców osłabia,

jednocześnie nie porażając wybranych mięśni

mimicznych. Jeśli mięsień jest mniej aktywny, to

zmarszczki mimiczne powstają wolniej.

A gdzie się podziały pyzate policzki? Odeszły

w zapomnienie? Czy nasze rysy muszą już być tak

kościste i ostre? Nie dzisiaj. Nie musimy utyć, że-

by znikły zmarszczki. Mamy alternatywę – kwas

hialuronowy. Używany mądrze przywróci naszej

twarzy jędrność i gładkość. To on pobudzi skórę

do produkcji włókien kolagenowych, a tym sa-

mym zwiększy jej sprężystość.

Nie uważacie, że bardzo wiele daje piękny

uśmiech? Równiutkie, białe zęby przyciągają uwa-

gę, a szczery uśmiech zjednuje sympatię. To daje

stomatologia estetyczna. Pełny „garnitur” uzębie-

nia to też zachowane proporcje w rysach twarzy,

uwypuklone policzki i wygładzone bruzdy. Licówki

ceramiczne wyrównają koloryt i poprawią kształt

łuków zębowych. Przed uśmiechniętymi ludźmi

świat stoi otworem.

Nie bójmy się korzystać z osiągnięć współczes-

nej medycyny. Wsiądźmy w wehikuł czasu i od-

zyskajmy to, co wydawało się stracone. W mało

inwazyjny sposób poczujemy się lepsi, pewniejsi

siebie, z gładką buzią, ale bogatsi o doświadczenia

życiowe. Opóźnimy to, co nieuchronne i zapew-

nimy sobie komfort psychiczny.

Czasu nie cofniemy, ale możemy

go oszukać! Bo któż nie chciałby

znowu być młodym?

LEK. STOMATOLOG AGNIESZKA PUCHALSKA-DYMEK,

BIAŁYSTOK

Kąpiel w zimnej wodzie tzw. morsowanie jest

sportem ekstremalnym i ma licznych fanów na

całym świecie. Skutki dla zdrowia nie są jedno-

znaczne. Dostępne badania wskazują, że najlep-

sze efekty osiągają ludzie, pływający regularnie.

Dla osób pływających sporadycznie zimna woda

może być niebezpieczna.

Regularne dostarczanie organizmowi zimnych

bodźców, powoduje zwiększenie tolerancji na ni-

skie temperatury. W odróżnieniu od normalnych

osób u morsów obserwuje się następujące zmia-

ny: lepsza regulacja i bardziej długotrwała produk-

cja ciepła (termogeneza); korzystne dostosowa-

nie krążenia krwi; zmniejszenie objawów astmy

i schorzeń reumatycznych oraz ogólnie lepsze

samopoczucie.

U ludzi, narażenie na zimno skutkuje stresem,

dreszczami i natychmiastowym zwiększeniem

metabolicznej termogenezy. U morsów zwięk-

sza się termogeneza dużo wolniej poprzez przy-

spieszenie metabolizmu. Prawie nie występują

u nich dreszcze lub tylko w niewielkim stopniu.

Produkcja ciepła jest wolniejsza, ale bardziej dłu-

gotrwała, ponieważ temperatura wraca do normy

po wyjściu z wody. Osoby przyzwyczajone do ni-

skich temperatur są prawie niewrażliwe na zmia-

ny temperatury ciała przy skórze, reagują tylko na

zmiany temperatury narządów wewnętrznych.

Spowodowane jest to prawdopodobnie tym, że

przepływ krwi do narządów wewnętrznych jest

zablokowany przez skurcz naczyń, który działa

jak izolacja termiczna. Zmniejszenie krążenia krwi

w naczyniach krwionośnych skóry, oznacza mniej

pracy dla serca, częstotliwość uderzeń serca jest

mniejsza. Częstotliwość akcji serca spada również

z tego powodu, że krew przepływa w tym czasie

przez mniej tkanek.

Podsumowując – pływacy zimowi posiadają

większą tolerancję na zimno. Istnieje mnóstwo

przesłanek, że taki stan jest korzystny dla zdro-

wia.

OPRAC. MB

U morsów obserwuje się takie dopasowanie komponentów systemu immunologicznego, które prowadzi, jak się przypuszcza, do podniesienia odporności organizmu na różnego rodzaju infekcje. Jedno z badań wykazało, że morsy mniej cierpią na choroby układu oddechowego (katar, zapalenie oskrzeli).

▲

Morsowanie – zdrowe czy niebezpieczne?Morsowanie – zdrowe czy niebezpieczne?

Zimowi pływacyZimowi pływacy

Fot.

Topc

zew

ski S

tani

sław

medycyna estetyczna

Fot.

Arc

hiw

um

Medycyna estetyczna to stosunkowo nowa dziedziną wiedzy medycznej. Zajmuje się nie tylko korektą niewielkich defektów urody, ale także szeroko pojętą profilaktyką i promo-waniem zdrowego stylu życia.

◄

Czy możemy starzeć się wolniej?Czy możemy starzeć się wolniej?

Powrót do przeszłościPowrót do przeszłości

Fot.

Ser

wis

pra

sow

y B

ell

ZDROWY BIAŁYSTOK 15

Blisko naturyMedycyna niekonwencjonalna przeżywa w ostatnim czasie renesans. Co prawda przez lekarzy nie

jest przyjmowana z entuzjazmem, jednak znajduje wielu zwolenników.

Terapie medycyny niekonwencjonalnej można stosować do leczenia i zapobiegania wielu scho-

rzeniom fizycznym jak i psychicznym. Należy jednak pamiętać, że nie zastąpią one wizyty u lekarza

czy specjalisty danej dziedziny.

Medycyna niekonwencjonalna to np.: medycyna chińska, akupunktura, ziołolecznictwo, czy bioe-

nergoterapia. O skuteczności tego typu leczenia trudno jest dyskutować, gdyż ilu ludzi tyle różnych

opinii. Jednak bez wątpienia leczenie niekonwencjonalne na pewno można uznać za godne uwagi

sposoby we wspomaganiu tradycyjnej terapii.

Leczenie małoinwazyjne i naturalne (bez żadnych środków syntetycznych) – to właśnie główne

atutu tego typu medycyny. Jest też jeszcze jedna ważna uwaga, medycyna niekonwencjonalna przy-

wraca nadzieje tym, którzy utracili ją stosując leczenie tradycyjne.

MB

16 ZDROWY BIAŁYSTOK

Mamo, chcę bajkę! Mamo, włącz telewizor! Mamoooooooo, prrrrrroooooooooszę! Kto z nas nie słyszał takich próśb dziecka. Jednak to, ile czasu dziecko spedzi przed telewizorem śledząc pasjonujacy pościg Bolka i Lolka na dzikim zachodzie zależy w dużej mierze od rodziców.

W dzisiejszych czasach telewizor mamy w każ-

dym domu, warto więc zadać sobie pytanie, czy

rodzice zdają sobie sprawę z tego, jaki wpływ te-

lewizja wywiera na młodego widza, który spędza

przed odbiornikiem wiele godzin dziennie, cza-

sem oglądając „co popadnie”.

Obecnie dzieci mają kontakt z telewizją prak-

tycznie od momentu, kiedy ich poziom rozwojowy

umożliwia skupienie uwagi na ekranie

przez krótki czas. W miarę dosko-

nalenia tej umiejętności czas spę-

dzony przed telewizorem wzrasta.

Na podstawie własnych obserwacji

i rozmów z dziećmi mogę stwierdzić,

iż najczęstszym sposobem spędzania wolnego

czasu przez dzieci jest właśnie oglądanie tele-

wizji. Zjawisko to nie jest odosobnione. Badania

przeprowadzone przez OBOP dowodzą, że staty-

styczny Polak ogląda codziennie telewizję przez

ok. 4 godz. Dzieci w wieku przedszkolnym i szkol-

nym tj. między 4 a 15 r.ż. oglądają programy te-

lewizyjne prawie 3 godz. dziennie. W dni wolne

oglądalność wzrasta o przeszło godzinę. Rozwija

się więc zjawisko telemanii, a należy zaznaczyć,

że telewizja ma ogromny wpływ na rozwój psy-

chiczny i fizyczny dziecka. Siedzenie przed tele-

wizorem ogranicza najczęściej inne zajęcia, prze-

de wszystkim tak ważny dla młodego organizmu

pobyt na świeżym powietrzu. Ma to negatywny

wpływ, gdyż dziecko jest bierne, nieruchome, a im

młodsze tym bardziej potrzebny jest ruch. Długie

przesiadywanie przed ekranem obniża inicjaty-

wę, twórczą wolę, fantazję, odpowiedzialność,

kontakt społeczny.

O ile „świat” dorosłych jest skłonny do swobod-

nego interpretowania przedstawionych w telewi-

zji propozycji i ma zdolność do racjonalnego od-

dzielenia rzeczywistości od fikcyjnych przesłanek,

o tyle świat dzieci pozostaje pod ciągłym wpły-

wem rzeczywistości telewizyjnej, która na co dzień

kształtuje ich osobowość, sugestywnie wpływa

na psychikę, sposób zachowania i wzajemne re-

lacje między rówieśnikami oraz dorosłymi. W ta-

kiej sytuacji często dochodzi do zafałszowania

rzeczywistości – mały widz przenosi elementy

fikcji do świata realnego. Dzieje się tak, gdy dzie-

cko chce latać jak Batman, znikać w podziemnych

otworach, czy rozwiązywać konflikty z rówieś-

nikami, naśladując walki wschodu. Zachowania

najmłodszych oparte na naśladownictwie swo-

ich ulubionych bohaterów, mogą stać się bardzo

niebezpieczne, zarówno dla nich samych, jak i dla

zdrowia ich kolegów.

Telewizja dostarcza im wzorców, modeli postę-

powania, ponieważ dzieci bardzo żywo reagują na

treści prezentowane w programach. Ekrany tele-

wizyjne bardzo często wypełniają filmy, w których

dominuje przemoc i agresja. Agresywne sceny

i drastyczne treści wzmagają napięcie nerwowe

zaburzające poczucie bezpieczeństwa.

Należy więc z pełną rozwagą korzystać z telewi-

zji i pamiętać o podstawowych zasadach. Dziecko

powinno oglądać przede wszystkim programy dla

niego przeznaczone, zaczynając od dobranocek

poprzez bajki dla dzieci, a rodzic zawsze powi-

nien wiedzieć, co ogląda jego dziecko. Należy

bezwzgladnie kontrolować czas spędzany przed

telewizorem, zwracać uwagę na prawidłowe sie-

dzenie i odległość od telewizora. Oglądajmy nie-

które programy wspólnie z dzieckiem, omawiaj-

my niezrozumiałe dla dziecka kwestie i wreszcie,

eliminujmy oglądanie telewizji w godzinach wie-

czornych.

Oczywiście telewizja oprócz zagrożeń stwarza

również szanse. To ona pozwala na wyrównanie

poziomu wiedzy dzieci z różnych środowisk, do-

starcza wzorców, przekazuje cenne informacje.

Nie pozbawiajmy, więc całkowicie dziecka przy-

jemności korzystania z niej. Zadbajmy o to, aby

dziecko oglądało takie programy, bajki, audycje,

filmy, które przyczyniają się do jego pozytywnego

rozwoju emocjonalnego, intelektualnego i spo-

łecznego. Racjonalnie wybierajmy oglądane przez

nasze dzieci programy telewizyjne.

Efektywne spędzanie wolnego czasu, to dobór

takich form działalności dziecka, które pozytyw-

nie wpływają na jego rozwój: fizyczny, emocjo-

nalny, społeczny, umysłowy. Wolny czas kojarzy

się z wypoczynkiem, relaksem i oderwaniem się

od codziennych zajęć, w przypadku dziecka – od

przedszkola czy szkoły. Miejmy, więc kontrolę nad

sposobem spędzania wolnego czasu przez dzie-

cko. Pomagajmy planować zajęcia, unikając po-

wtarzających się form. Wdrażajmy dzieci do ak-

tywnego spędzania czasu, poprzez uprawianie

sportów i urządzanie wycieczek krajoznawczych.

Organizujmy wyjazdy do kina, teatru, muzeum,

aby dziecko miało okazję zetknąć się bezpośred-

nio z kulturą i sztuką. Niech wolny czas dzieci

wykorzystują na rozwijanie swoich zaintereso-

wań i uzdolnień.

Program telewizyjny, choćby najciekawszy nie

zastąpi dziecku rodziców. Dlatego znacznie cen-

niejsza jest wspólna rozmowa, przytulenie, zaba-

wa, spacer, jednym słowem – „bycie z dzieckiem”.

To zaspokaja najważniejsze dla prawidłowego

rozwoju dziecka potrzeby psychiczne: bezpie-

czeństwa, miłości i bliskości.

MGR URSZULA ROMAŃCZUK, NAUCZYCIELKA WYCHOWANIA

PRZEDSZKOLNEGO, PRZEDSZKOLE SAMORZĄDOWE NR 80 W BIAŁYMSTOKU

medycynamedycyna

Dzieci w wieku przedszkolnym nie są jeszcze w stanie prawidłowo zinterpretować wszystkiego, co zobaczą w te-lewizji. Programy, które przyciągają ich uwagę są elementem nawyku, stąd często sprawiają wrażenie nieobec-nych, silnie zaangażowanych w akcję przy czym rzadko potrafią umiejętnie odczytać przesłanie wynikające z da-nych audycji.

▲

Fot.

Mon

ika

Urb

an-S

zmel

cer

PEDIATRIAPEDIATRIA: Czy Twoje dziecko nie za dużo czasu spędza przed telewizorem?: Czy Twoje dziecko nie za dużo czasu spędza przed telewizorem?

SpongeBob non stopSpongeBob non stop

ZDROWY BIAŁYSTOK 17

18 ZDROWY BIAŁYSTOK

Zaczęła się wiosna, wkrótce Wielkanoc, a wraz z nią sezon na śluby. Gorączka weselnych przygotowań w pełni, gdyż okres wiosenno-letni to czas najchętniej wybierany na wesela. Pełne ręce roboty mają wówczas fryzjerzy, kosmetyczki, makijażyści. A trzeba dodać, iż ślubne trendy zmieniają się z roku na rok.

Ten jedyny dzień w życiu państwo młodzi często

planują nawet z ponad rocznym wyprzedzeniem.

Choć jeszcze niedawno przedślubna wizyta u fry-

zjera była zbytkiem, tak dziś rzadko zdarza się, by

panna młoda samodzielnie malowała paznokcie

lub robiła makijaż. Zazwyczaj okres przygotowań

rozpoczyna się od wizyt w salonie kosmetycz-

nym już nawet pół roku wcześniej. Plan pracy

nad ciałem (pozbycie sie celulitu, nadmiernych

kilogramów, opalanie się), twarzą (zabiegi prze-

ciwzmarszczkowe, oczyszczające, rozjaśniające,

wygładzające), stopami i dłońmi, zajmuje trochę

czasu – a wszystko po to, by przyszła panna młoda

mogła się czuć pewnie i pięknie w dniu ślubu.

Najistotniejszym elementem końcowej pielęg-

nacji jest makijaż, który upiększa, dodaje blasku,

podkreśla zalety, jednocześnie kamuflując niedo-

skonałości. Wielką sztuką jest wykonać makijaż,

który będzie dobrze wygladał zarówno na zdje-

ciach, jak i w rzeczywistości. Makijaż ślubny to

połączenie lekkości makijażu dziennego, świet-

listości wieczorowego i wyrazistości fotograficz-

nego. Możemy wyróżnić kilka styli. Piewszy to

makijaż romantyczny, czyli naturalny z opalizu-

jącymi cieniami – pasujący do sukni koronkowej

lub zwiewnej z motywami kwiatowymi. Drugi to

makijaż klasyczny – ma bardziej wyrazistą formę,

cera musi być matowa, oczy podkreślone, zaś rzę-

sy wytuszowane lub dodatkowo przedłużone.

Styl klasyczny jest odwrotnością romantycznego.

Charakteryzuje go umiar i prostota. Fryzura pasu-

jąca do klasyki to włosy uczesane w kok, dopeł-

nieniem jest delikatna biżuteria (perły, łańcuszki).

Trzecim jest makijaż awangardowy. Jak sugeruje

sama nazwa jest drapieżny i pasuje do nietypo-

wych kreacji ślubnych. Wśród tego typu stylizacji

jest jednak rzadkością.

Mówiąc o rodzajach makijażu warto wspomnieć

również o możliwości stylizacji ślubnej i umiesz-

czeniu całej ceremonii zaślubin, stylizacji pomiesz-

czeń i własnego wyglądu w określonej epoce hi-

storycznej. Na pewno w pamięci nowożeńców

i wielu gości zostanie wesele i panna młoda sty-

lizowana np. na lata dwudzieste, kiedy królowa-

ły proste sukienki z obniżonym stanem, obszyte

koralikami oraz krótkie fryzury ozdobione fala-

mi. Makijaż do takiej stylizacji powinien charak-

teryzować się wówczas zaokrąglonymi, cienkimi

brwiami i delikatnym smoky eyes. Usta powinny

być ciemne i nieduże.

Sezon ślubny ̀ 2012 lubi makijaż odważny i sek-

sowny. Tego lata panna młoda może sobie po-

zwolić nawet na usta w kolorze szkarłatnym, który

doda im zmysłowości i doskonałości.

Ponadto, warto również pamiętać o popraw-

kach, które czekają pannę młodą w trakcie wesela.

Pomimo użycia przez wizażystkę utrwalającego

fixera, makijaż po kilku godzinach trzeba popra-

wić, dlatego warto zabrać ze sobą puder w kolo-

rze podkładu oraz pomadkę.

Podsumowując, makijaż przede wszystkim

dobieramy do siebie, staramy się, by styl, inten-

sywność i kolory współgrały z nami, z naszym

wyobrażeniem i osobowością. To w końcu nasz

najpiękniejszy i najważniej-

szy dzień w życiu.

URSZULA HAJDUCZENIA,KOSMETOLOG, WIZAŻYSTKA,

STUDIO URODY LADIES, BIAŁYSTOK

Klasyczną zasadą makijażu ślubnego jest jego lekkość i wyrazistość, jasna suknia lubi delikatne kolory i subtelne podkreślenie oczu i ust

▲

polecamy produktypolecamy produkty

Nowe szampony z apteczki babuniReceptura produktów należących do serii

„Z Apteczki Babuni” oparta jest głównie na natural-

nych składnikach. Dzięki wieloletniemu doświad-

czeniu, wiedzy zakorzenionej w tradycji ziołolecz-

nictwa i medycynie ludowej udało się stworzyć

produkty spełniające najwyższe wymagania pie-

lęgnacyjne. Seria obejmuje szampony, odżywki,

balsamy, maski: do włosów z łupieżem; do włosów przetłuszczających się; do włosów cien-

kich, delikatnych, ze skłonnością do wypadania; do włosów suchych i zniszczonych oraz do

włosów rozjaśnianych i farbowanych.

Do intymnej pielęgnacjiDelikatne płyny do higieny intymnej przeznaczo-

ne są do codziennej pielęgnacji sfer intymnych,

zapewniają ochronę i długotrwałe uczucie świe-

żości. Aktywne składniki działają odświeżająco

i pielęgnująco: kora dębu – wykazuje działanie

przeciwbakteryjne i wspomaga leczenie stanów

zapalnych skóry i błon śluzowych; babka lance-

towata – wykazuje działanie przeciwzapalne, wpływa łagodząco na błony śluzowe oraz

skórę; nagietek lekarski – wykazuje działanie przeciwzapalne i kojące, wspomaga naturalny

proces regeneracji naskórka.

OPRAC. MB

Fot.

Joan

na

Fot.

Joan

na

Jaki makijaż wybrać, by tego najważniejszego dnia wyglądać perfekcyjnieJaki makijaż wybrać, by tego najważniejszego dnia wyglądać perfekcyjnie

I ślubuję CiI ślubuję Ci

urodauroda

Fot.

Stu

dio

Uro

dy L

adie

s

ZDROWY BIAŁYSTOK 19

20 ZDROWY BIAŁYSTOK

Dzisiejszy świat rozpędził się w doskonaleniu technologii niemalże w każdej dziedzinie. Posługujemy się coraz nowocześniejszym sprzętem. Nasze domy, samochody, miejsca pracy „naszpikowane” są techniką. Zawrotne tempo rozwoju dotyka również branżę kosmetyczną.

Rynek kosmetyczny zasypywany jest ostat-

nio nowościami typu: nanocząsteczka, liposom,

nanosom, hypoalergiczne, antyoksydacyjne itp.

A co to właściwie jest i jakie ma znaczenie dla fi-

nalnego odbiorcy? Jak w gąszczu informacji o pro-

duktach bezpiecznie funkcjonować? Nie tylko od

producenta zależy nieszkodliwość artykułu kos-

metycznego, ale w równym stopniu od świado-

mości konsumenta. W celu podstawowej edukacji,

przedstawiamy małe abc… o dermokosmetykach

nazywanych też kosmeceutykami.

Dermokosmetyki, czyli kosmetyki dermatolo-

giczne to preparaty z pogranicza medycyny i kos-

metyki. Są one stosowane jako leczenie wspoma-

gające w przypadku różnych problemów skórnych

oraz do specjalistycznej pielęgnacji skóry zdrowej.

Dermokosmetyki są tworzone do poszczególnych

typów skóry i do dokładnie określonych dolegli-

wości. Produkuje się je w sterylnych warunkach,

a proces ich powstawania przypomina w rzeczy-

wistości procesy stosowane przy produkcji leków,

gdyż w ich powstawaniu biorą udział: dermatolo-

dzy, chemicy i kosmetolodzy. Prowadzone są tak-

że badania nad skutecznością i bezpieczeństwem

stosowania tych preparatów. Są to testy in vitro

(dosłownie „na szkle”, czyli prowadzone w warun-

kach laboratoryjnych) oraz in vivo (prowadzone

bezpośrednio na skórze człowieka). Działanie

aktywnych składników dermokosmetyków jest

potwierdzone w badaniach dermatologicznych

i laboratoryjnych.

Bazę kosmeceutyków stanowią często wody

termalne, które są wodami o wysokiej czystości,

a dzięki zawartości oligoelementów (selen, man-

gan, żelazo, miedz, srebro, cynk, itd.) mają włas-

ności łagodzące, przeciwzapalne i ochronne. Ich

cechą charakterystyczną jest to, że do minimum

pozbawiono je substancji uczulających, zapacho-

wych, podrażniających i barwników. Ograniczono

również ilość konserwantów użytych do ich pro-

dukcji. Poszczególne serie są opracowywane w za-

leżności od problemu, z jakim boryka się nasza

skóra. Wówczas dołączane są tzw. składniki aktyw-

ne, czyli witaminy, lipidy, antyoksydanty, czynniki

nawilżające, metale, środki złuszczające itp.

Dermokosmetyki doskonale sprawdzają się

w pielęgnacji skóry z następującymi dolegliwoś-

ciami: atopowe zapalenie skóry; skóra sucha, wraż-

liwa, odwodniona; zmiany na skórze związane z hi-

perpigmentacją różnego pochodzenia (działanie

rozjaśniające); trądzik pospolity (działanie prze-

ciwłojotokowe); trądzik różowaty; skóra płytko-

unaczyniona (działanie wzmacniające ściany na-

czyń krwionośnych); pielęgnacja skóry niemowląt

i dzieci; pielęgnacja skóry kobiet w ciąży; pielęg-

nacja skóry pacjentów po radioterapii, leczeniu

sterydami; profilaktyka starzenia się skóry; foto-

protekcja; problemy związane z owłosioną skórą

głowy (działanie przeciwłupieżowe); różnego ro-

dzaju egzemy; łuszczyca.

Skóra z wyżej wymienionymi problemami musi

być odpowiednio pielęgnowana, ponieważ błę-

dy mogą doprowadzić do zaostrzenia się stanów

chorobowych. Należy pamiętać, że u pacjentów

z trądzikiem bardzo często współistnieje problem

„skóry wrażliwej”, który powstaje na skutek wadli-

wej pielęgnacji i zastosowanego leczenia (oprócz

właściwego leczenia obowiązuje pielęgnacja, któ-

ra pomoże odbudować uszkodzony płaszcz hy-

drolipidowy skóry). Coraz częściej spotykamy się

z problemami skóry nadmiernie wrażliwej (25% do

50% ogólnej populacji) co związane jest ze wzro-

stem zanieczyszczenia środowiska. Obserwuje się

również wzrost występowania chorób alergicz-

nych. Dlatego trzeba odpowiednio dobrać der-

mokosmetyk, który zależy od: typu cery, kondycji

skóry, pory roku, prowadzonego trybu życia oraz

istniejących problemów skórnych. W odpowied-

nim doborze preparatu pomocni będą: lekarze,

kosmetolodzy czy farmaceuci.

Dermokosmetyki w odróżnieniu od zwykłych

kosmetyków mają większe stężenie składników

aktywnych, działają pielęgnacyjnie i leczniczo, są

hipoalergiczne, doskonale nadają się również do

pielęgnacji skóry zdrowej, pomagają w leczeniu

wielu schorzeń skóry pod warunkiem, iż są pra-

widłowo dobierane. Nie każdy musi posiadać do-

stateczną wiedzę na temat swoich dolegliwości

oraz składu produktów, które należy zastosować.

W tym celu szkolimy personel

specjalistycznych klinik i ap-

tek – do których serdecznie

zapraszamy.

BOŻENA KOBACKA,KLINIKA DERMOKOSMETYCZNA

VILLA URODA W BIAŁYMSTOKU

Obecnie wiele osób boryka się z problemami skórnymi. Z roku na rok wzrasta ilość chorych na różnego rodzaju alergie, w tym na atopowe zapalenie skóry. Pośpiech, stres, przepracowanie – to wszystko odbija się niekorzystnie na kondycji naszej skóry. Nic więc dziwnego, że coraz więcej osób sięga po dermokosmetyki.

▲

Dermokosmetyki – nadzieją na zminimalizowanie alergiiDermokosmetyki – nadzieją na zminimalizowanie alergii

Na twarz, na skórę, na zdrowieNa twarz, na skórę, na zdrowie

Fot.

Mar

zena

Bęcło

wic

z

urodauroda

ZDROWY BIAŁYSTOK 21

22 ZDROWY BIAŁYSTOK

Zapuszkowane sokiNowa linia soków owocowych

w puszkach od firmy Dawtona

dołączyła do znanego już soku

pomidorowego. Pomarańczowy,

jabłkowy oraz porzeczkowy z wino-

gronem – takie smaki możemy już

teraz degustować wprost z lekkiej

i poręcznej puszki. Dotychczas soki kojarzyły się głównie ze

szklanymi butelkami lub kartonami. Lekka, stylowa puszka

soku pozwoli ugasić pragnienie w każdej chwili – w pracy,

podczas szkolnej wycieczki, na uczelni, po treningu czy w po-

dróży. Cena: 1,98 zł/250 ml.

Rozgrzewające przysmakiZupa jest daniem na różne okazje.

Zasłynęła, jako pierwsze danie, lecz

równie dobrze sprawdza się w roli

szybkiej przekąski czy rozgrzewa-

jącego posiłku. Dlatego też firma

Dawtona wprowadziła danie go-

towe – zupę-krem w czterech wa-

riantach smakowych: pomidorowa, grzybowa, z zielonego

groszku i brokułowa. Zupa-krem na bazie polskich warzyw

to szybki sposób na obiad. Wystarczy podgrzać i dowol-

nie doprawić: ziołami, kroplą śmietany bądź tartym serem.

Cena: 2,93 zł/570g.

Smaki świata na talerzuGotowe sosy marki Dawtona to

szybki i smaczny sposób na domo-

wy posiłek. Te gęste, aromatycz-

ne i pełne warzyw sosy pozwalają

szybko przygotować pełnowartoś-

ciowy posiłek. Szeroki wybór sma-

ków inspirowanych kuchnią wę-

gierską, włoską, chińską, meksykańską czy grecką pozwala

na przygotowanie rozmaitych potraw. Sosy Dawtona można

podawać z makaronem, ryżem, ziemniakami, świetnie pa-

sują także do dań mięsnych lub jako dodatek do ryb. Cena:

3,17 zł/550g.

Owocowa słodyczMarka Milejów powraca na rynek

w nowych, atrakcyjnych opakowa-

niach, ale z niezmienioną, tradycyjną

recepturą. Dżemy Milejów przygo-

towywane są ze starannie wyselek-

cjonowanych owoców rodem z pol-

skich sadów i upraw. Obniżona zawartość cukru sprawia, że

możemy cieszyć się soczystym, naturalnym smakiem owoców

bez zmartwień o kaloryczność smakołyku. Dostępne smaki:

truskawkowy, wiśniowy, brzoskwiniowy, z owoców leśnych,

z czarnej porzeczki. Cena: 2,99 zł/280g.

OPRAC. MB, FOT. DAWTONA

polecamy produkty polecamy produkty kuchniakuchniaDlaczego warto zacząć dzień od śniadania?Dlaczego warto zacząć dzień od śniadania?

Najważniejszy posiłekNajważniejszy posiłek

Wielu z nas popełnia duży błąd rezygnując ze śniadania. Często zdarza się też, iż z braku czasu bądź przyzwyczajenia nasze śniadanie składa się po prostu z kawy. Po nocy zapasy energetyczne organizmu są uszczuplone, przemiana materii jest spowolniona i jeśli nie przyśpieszymy jej rano, cały dzień będziemy działać na „pół gwizdka”.

Według WHO, siedem z dziesięciu chorób jest

bezpośrednio związanych ze złym odżywianiem.

Problem staje się coraz poważniejszy, gdyż na 100

zmarłych 35 to ofiary nadwagi. Możemy tego unik-

nąć poprzez poprawę żywienia i stylu życia. Kiedy

więc zaczyna się prawidłowe odżywianie? To po-

czątek każdego ranka przy śniadaniu.

Śniadanie dodaje nam energii, poprawia nastrój,

a wiadomo iż dobry humor pozwala skuteczniej

zmagać się z codziennymi zadaniami. Osoby, które

regularnie jedzą śniadania są bardziej odporne na

stres, rzadziej chorują i są optymistycznie nasta-

wione do życia. Dobrze skomponowane śniadanie

pomaga też w utrzymaniu właściwej wagi. Nasze

ciało składa się z około 100 bilionów komórek,

które potrzebują różnych środków odżywczych.

W nocy, gdy śpimy, nasze komórki pracują dla nas:

wykonując różne procesy, min. usuwanie toksyn,

reprodukcję komórek, zużywając przy tym wszyst-

kie składniki odżywcze. Kiedy się budzimy, nasz

organizm jest jak pusty zbiornik, z którego każ-

da pojedyncza komórka

pragnie paliwa, przede

wszystkim wody (pod-

czas snu tracimy średnio

1,5l wody) oraz różnych

składników odżywczych

niezbędnych do funkcjo-

nowania w ciągu dnia.

Śniadania możemy

podzielić na trzy grupy.

Pierwsze – oparte na wę-

glowodanach prostych,

które obejmują słodycze,

biały chleb, dżemy, itp.

Prawie nie ma w nich białka ani innych składni-

ków odżywczych. Drugie są bardziej zrównowa-

żone pod względem białka, gdyż obejmują mięso

zwierząt (szynka, salami, itp.), natomiast zawie-

rają niewiele innych składników odżywczych.

Trzecie po prostu nie istnieją. Jednak wszystkie

trzy powodują poważne problemy: nadmiar wę-

glowodanów generuje wysoki poziom insuliny.

Węglowodany, jeśli nie są natychmiast wykorzy-

stane, przekształcane są w tłuszcz powodujący

nadwagę. Ponadto, zmuszając naszą trzustkę do

zaburzonej pracy, produkcji insuliny przez wiele

lat, są główną przyczyną chorób, takich jak cuk-

rzyca czy hipercholesterolemia (wysoki poziom

cholesterolu). Składniki odżywcze, których nasz

organizm potrzebuje, pobierane są z naszych na-

rządów i tkanek, co nie przyczynia się do dobrego

samopoczucia. To samo dzieje się, gdy całkowicie

pomijamy śniadanie. Osoba, która nie je zbilan-

sowanego śniadania, będzie czuła się zmęczona

i stale głodna.

Jakie jest na to rozwiązanie? Jest to popraw-

ne, w pełni zbilansowane śniadanie, zawierające

odpowiednią ilość wody oraz wszystkie składni-

ki odżywcze, których nasz organizm potrzebuje.

Możemy przygotować je z naturalnych produktów

spożywczych takich jak białka sojowe, białka jaj,

ryb, chudego mięsa, nabiału czy węglowodanów

złożonych. Nie zapominajmy też o świeżych owo-

cach i warzywach. Oczywiście takie śniadanie jest

złożone i trudne do przygotowania z rana, kiedy

wszyscy się śpieszymy. Dlatego też łatwym, szyb-

kim i praktycznym rozwiązaniem, może okazać

się suplementacja diety. Zapewni zbilansowane

i zróżnicowane odżywianie, pozwoli na znaczną

poprawę zdrowia oraz kontrolę wagi. Na rynku

istnieją różne rozwiązania,

np. istnieją firmy zapewnia-

jące gotowe zbilansowane

śniadanie, w pełni zastępu-

jące normalny posiłek.

WOJCIECH KIEDA, TRENER PERSONALNY TRENERFIT BIAŁYSTOK

Śniadanie powinno być królewskie, obiad pański, a kolacja żebracza – to powiedzenie doskonale obrazuje sposób zdrowego odżywiania się. Inni mówią: śniadanie zjedz, obiadem się podziel, a kolację oddaj. Też mądre.

▲

Fot.

Lech

Gar

maż

eria

Sta

ropo

lska

KonkursKonkursA dla naszych Czytelników mamy konkurs

w którym nagrodami są prezentowane po-

wyżej produkty. Aby otrzymać jedną z na-

gród należy przesłać nam przepis na swoją

ulubioną potrawę. Na Państwa propozycje

czekamy do końca kwietnia 2012 r. Proszę do

nas pisać lub mailować: Wydawnictwo Skryba,

ul. Zwycięstwa 10A/201, 15-703 Białystok,

redakcja@zdrowybialystok.pl. Nagrodzimy

autorów pięciu najciekawszych przepisów.

Zapraszamy do zabawy!

ZDROWY BIAŁYSTOK 23

24 ZDROWY BIAŁYSTOK

Warto wiedzieć, że…Warto wiedzieć, że…

Istnieje wiele poglądów na to, czym właściwie jest alkoholizm. Najbardziej sensowne określenie, przyjęte też przez Anonimowych Alkoholików, określa alkoholizm jako postępującą chorobę, z której nigdy nie można się wyleczyć, ale którą można powstrzymać.

Na alkoholizm nikt świadomie nie chce zacho-

rować. Główną istotą uzależnienia jest fakt, iż alko-

holik zaprzecza, że ma jakikolwiek problem z pi-

ciem. Zrzuca odpowiedzialność za picie na kogoś

innego lub okoliczności zewnętrzne, w ten sposób

chcąc uniknąć własnej odpowiedzialności. Próbuje

przedstawić się w lepszym świetle i udowodnić

sobie i innym, że problem nie istnieje. Takie my-

ślenie prowadzi do poszukiwania coraz to innych

sposobów na picie. Osoba uzależniona nie chce

zrezygnować z kontaktów z alkoholem, ale chce

pić tak, aby się nie upić. Próby te zazwyczaj koń-

czą się niepowodzeniem lub co gorsze – ciągiem

alkoholowym. Uzależnieni często myślą, że taka

próba nic im nie dała i muszą wymyślić coś inne-

go, co potwierdzi, że ich problem nie istnieje. Nie

wyciągają wniosków, że te próby jednoznacznie

pokazują, że nie mają kontroli nad swoim piciem.

Chory nie tylko traci kontrolę nad ilością wypija-

nego alkoholu, nie wie jak długo będzie pił, to

jeszcze pod wpływem alkoholu traci panowanie

nad swoim zachowaniem. Krótko mówiąc nie

może żyć tak jakby chciał, ponieważ picie zmie-

nia jego plany życiowe.

Nadzieją dla ludzi uzależnionych od alkoholu

jest terapia, której głównym celem jest nauczenie

się sposobów utrzymywania abstynencji. Ważne

jest, aby taka terapia była indywidualnie dostoso-

wana do potrzeb i możliwości pacjenta. Oczywiście

pacjent powinien też korzystać z grup wsparcia

AA i regularnie uczestniczyć w mityngach. Warto

też podkreślić, że alkoholizm to choroba, która

dotyka całą rodzinę. Osoba uzależniona pije, ale

konsekwencje ponoszą bliscy. Pojawiają się na-

pięcia, kłótnie o alkohol, często problemy finan-

sowe. Rodzina przeżywa destabilizację i chaos,

ponieważ zachowanie osoby uzależnionej sta-

je się nieprzewidywalne. Uczucia wstydu, żalu,

krzywdy, cierpienia dominują życie emocjonal-

ne i stopniowo powodują oddalenie się od sie-

bie członków rodziny. Warto więc, aby z pomocy

korzystała cała rodzina.

W placówkach leczenia uzależnień równolegle

prowadzone są zajęcia dla osób współuzależ-

nionych. Leczenie nastawione jest na zrozumie-

nie problemu alkoholowego, zachowań innych

członków rodziny wobec osoby pijącej oraz włas-

nych emocji.

Alkoholizm jest chorobą – nie leczony – nie

zniknie, a będzie się pogłębiał. To choroba prze-

wlekła, ale nie beznadziejna. Na świecie są milio-

ny trzeźwiejących alkoholików, zadowolonych

z życia, realizujących swoje plany. Warto do nich

dołączyć. Wystarczy tylko przyjść, usiąść i szcze-

rze porozmawiać, bywa, że leczenie zaczyna się

właśnie od takiej pierwszej rozmowy.

MGR KATARZYNA KOMOROWSKA, SPECJALISTA PSYCHOTERAPII UZALEŻNIEŃ, SAMODZIELNY PUBLICZNY PSYCHIATRYCZNY ZAKŁAD

OPIEKI ZDROWOTNEJ W CHOROSZCZY

...alkoholizm to choroba, którą można powstrzymać. Daj sobie pomóc....alkoholizm to choroba, którą można powstrzymać. Daj sobie pomóc.

Świat w kieliszkuŚwiat w kieliszku

Jeżeli wydaje ci się, że masz kłopoty z piciem...Jeśli wydaje ci się, że masz kłopoty z piciem, albo jeśli twoje picie osiągnęło punkt, w którym zaczęło cię martwić, to być może chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o wspól-

nocie Anonimowych Alkoholików i programie zdrowienia z alkoholizmu. AA są wspólnotą mężczyzn i kobiet, którzy dzielą się nawzajem doświadczeniem, siłą i nadzieją,

aby rozwiązać swój wspólny problem i pomagać innym w wyzdrowieniu z alkoholizmu. Jedynym warunkiem uczestnictwa we wspólnocie jest chęć zaprzestania picia. Nie

ma w AA żadnych składek ani opłat, członkowie są samowystarczalni poprzez własne dobrowolne datki. Wspólnota AA nie jest związana z żadną sektą, wyznaniem, dzia-

łalnością polityczną, organizacją lub instytucją, nie angażuje się w żadne publiczne polemiki, nie popiera ani nie zwalcza żadnych poglądów. Jej podstawowym celem jest

trwać w trzeźwości i pomagać innym alkoholikom w jej osiągnięciu. Nikt w AA nie postawi ci diagnozy, czy jesteś uzależniony/a, czy nie. Taka decyzja zależy wyłącznie od

ciebie. Jeśli więc niepokoi cię twoje picie poszukaj pomocy.

W AA nikt nie prowadzi rejestru członków ani list obecności. Nie trzeba też ujawniać o sobie żadnych danych. Jeśli ktoś nie zechce przyjść na kolejny mityng, po prostu się

więcej nie pokaże. Uczestnicy AA dobrze wiedzą co znaczy być uzależnionym od alkoholu i nie móc dotrzymać obietnicy zaprzestania picia – złożonej sobie i innym. Nie

są zawodowymi terapeutami. Starają się pomóc innym w zdrowieniu z alkoholizmu, ponieważ im samym udało się przestać pić i to ich jedyne „kwalifikacje”.

Pamiętaj, że alkoholizm jest chorobą postępującą. Traktuj ją poważnie, nawet jeśli sądzisz, że znajdujesz się dopiero w początkowym stadium. Alkoholizm zabija ludzi. Jeśli

będąc alkoholikiem, będziesz nadal pić, twoja sytuacja będzie się wciąż pogarszać.

Wspólnota AA w PolsceWspólnota AA w PolsceRegionalny Punkt

Informacyjno-Kontaktowy AA Region Białystok

ul. Pietkiewicza 8B lok. 9, 15-959 Białystok

tel. 85 66 41 770

Ogólnopolska Infolinia AA: 801 033 242

e-mail: bialystok@aa.org.pl

Dyżury:

wtorek, czwartek, niedziela w godz.: 17.00-21.00

Fot.

Mar

zena

Bęcło

wic

z

ZDROWY BIAŁYSTOK 25

w kolejnym numerzew kolejnym numerzeNadziane muszleNadziane muszle

A’la italiana – to linia makaronów z semoliny inspirowanych

kuchnią włoską. Makaron w formie zgrabnych, dużych musz-

li pozwoli rozwijać kulinarne fantazje podczas przygotowy-

wania rozmaitych zapiekanek, przekąsek czy dań z sosami.

Wyprodukowany z semoliny makaron nie tylko świetnie sma-

kuje, ale też pomaga dbać o linię.

Nowy w ofercie Czanieckich Makaronów makaron dobrze

sprawdzi się w roli przekąski podczas przyjęć. Odpowiednia

wielkość na jeden kęs sprawia, że muszla wypełniona farszem

i wyłożona na talerz z pewnością zainteresuje gości. Cena ok.

3,50 zł/250g.

W kolejnym numerze naszego pisma szukajcie Państwo konkursu,

w którym do wygrania będą właśnie makarony Czaniecki.

Jeszcze tak niedawno składaliśmy Państwu Bożonarodzeniowe życzenia, jeszcze niedawno walczyliśmy z siarczystymi mrozami, nosiliśmy ciepłe czapki i szaliki…

Mamy wiosnę, czekaliśmy na nią z utęsknie-

niem. Ale kiedy w końcu jest, niejednokrotnie

czujemy się ogólnie osłabieni. Jedni mają kłopo-

ty ze snem, innych boli głowa, łamie w kościach.

Nasz organizm też przeżywa wiosnę. Jest to tzw.

syndrom zmęczenia wiosennego lub przesile-

nie wiosenne.

Taki stan może trwać nawet ok. miesiąca.

Objawia się ogólnym zmniejszeniem sprawności,

a nawet wyczerpaniem, pobudliwością i wyraźną

zmiennością nastroju. Co zatem robić by pozbyć

się go jak najszybciej? Otóż wystarczy wzmocnić

nasz organizm i zmienić zimowe nawyki. Warto

wspomóc nasz organizm dawką witamin zawar-

tych w świeżych owocach i warzywach. Jedzmy

mniej, ale częściej, nie zapominając o śniadaniu.

Zalecamy też dużo ruchu na świeżym powie-

trzu. O żadnej porze roku spacery nie są tak przy-

jemne jak na wiosnę. Warto wykorzystać każdy

słoneczny dzień.

Oczywiście w wolnej chwili zapraszamy do lek-

tury naszej gazety, w której jak zwykle porusza-

my ciekawe tematy medyczne. Szczególnie wio-

sennie polecamy artykuł „Rekreacja na dwóch

kółkach”. Oczywiście zapraszamy też do zabawy

z nami. Tym razem przygotowaliśmy dla Państwa

krzyżówkę i konkurs z nagrodami. Naszymi spon-

sorami są firmy: Bielenda Kosmetyki Naturalne

i ZPOW Dawtona.

Kolejnego numeru naszej gazety szukajcie

Państwo w swojej przychodni na przełomie ma-

ja i czerwca.

MB. FOT. REDAKCJA

wygraniwygrani

Oni wygrali, wygraj i Ty

Alę Kondzior ucieszyła wygrana od producenta szamponu Pirolam

▲

Magdalena Kisiel otrzy-mała prezent od pro-ducenta szamponu Pirolam

▲Walentyna Wądołkowska odebrała upominek od producenta szamponu Pirolam

▲

Grażyna Wolska otrzy-mała upominek od firmy Futuro

▲

POZIOMO:

1) miasto z fabryką autobusów.

4) lekki, srebrzysty metal.

5) najcięższy pierwiastek chemiczny.

7) pająk słodkowodny, wodnik.

8) szyfrator.

9) dodatek, załącznik.

11) dzieło muzyczne lub literackie.

12) znak graficzny w kształcie poziomej kreski.

13) władca absolutny.

15) odłam wyznaniowy.

18) sobotnie święto żydowskie.

21) zakres czyjegoś działania.

23) personel hotelowy.

24) ukochany Afrodyty.

26) obok epiki i dramatu.

28) ucisk polityczny.

29) spiskowanie.

30) krótsza od powieści.

31) poważanie, szacunek.

35) targowisko.

38) drzewu nie zaimponuje.

41) przestawny szyk zdania.

42) trwała wspólnota etniczna.

43) kraj na Półwyspie Arabskim.

44) przybycie ludzi do obcego kraju celem osiedlenia się.

45) waga towaru bez opakowania.

46) gniazduje w kominie.

47) tłuszcz jadalny.

50) kartka z poczty.

51) ojczyzna Puszkina.

52) akwarela lub emalia.

55) pobiera gażę.

56) miniona moda.

57) hiszpański burmistrz.

58) przepływa przez Bonn.

59) świadoma część osobowości, jaźń.

60) arbuz.

PIONOWO:

1) tkanina bawełniana w drobne prążki.

2) wręczany czasem kelnerowi.

3) zawiązana wstążka.

4) najdalej na zachód położone miasto Polski.

6) lokata na liście.

8) dawniej o sianokosach.

10) króluje na igrzyskach olimpijskich.

12) psi talerz.

14) imię autorki słynnych kryminałów.

16) pospieszna przesyłka pocztowa.

17) podróż artysty do różnychmiejscowości.

19) wygnanie z kraju.

20) opiekacz.

21) elegant, modniś.

22) wytwórca oscypków.

25) pękate warzywo.

27) kaczan kukurydzy.

32) pokrywa garnki szkliwem.

33) imituje wybuch pocisku.

34) zarabia cięciem.

35) bogata żyła złota.

36) urządzenie do przestawiania rozjazdu kolejowego.

37) specjalista w zakresie montażu i napraw tranzysto-

rów.

38) rodzaj turystyki wodnej.

39) kolonie z kuligiem.

40) uroczysta kompozycja muzyczna.

48) domino lub warcaby.

49) niewolnik, sługa.

52) imię Sinatry.

53) schowek na asy.

54) zimnokrwisty koń pociągowy.

26 ZDROWY BIAŁYSTOK

kosmetyczne nowościkosmetyczne nowościW trosce o piękno skóry

Kosmetyki wykorzystujące właściwości ekstrak-

tów z owoców i warzyw coraz częściej zapełniają

osobiste menu pielęgnacyjne kobiet. To propo-

zycje dla tych Pań, które poszukują niecodzien-

nych, naturalnych inspiracji w codziennych ry-

tuałach dbania o piękny wygląd. Pełne witamin,

mikroelementów oraz pozytywnej, wzmacniają-

cej energii są wiodącymi składnikami funkcjonal-

nych kosmetyków kuszących swoją naturalnością

i świeżością.

Wyjątkowo odżywczy koktajl dla skóry z owo-

ców awokado postanowili stworzyć eksper-

ci laboratorium Bielenda Kosmetyki Naturalne.

Opracowali oni kompleksowy, apetyczny program

pielęgnacyjny oparty na bogactwie zawartych

w nich składników aktywnych. To kosmetyczna

uczta dla ciała i dawka wzmocnienia dla skóry.

Propozycje z linii Bielenda Awokado stanowią

niewyczerpane źródło witamin, przeciwutleniaczy

i soli mineralnych. Głęboko nawilżają i regenerują

skórę skutecznie zapobiegając utracie wody z na-

skórka, dostarczając substancji odżywczych oraz

przeciwdziałając starzeniu się skóry. Delikatnie

natłuszczają, dzięki czemu zapewniają długo-

trwałą ochronę przed niekorzystnymi czynnikami

zewnętrznymi. Bielenda Awokado jest doskona-

łym rozwiązaniem dla wszystkich, którzy bory-

kają się z problemem suchej, odwodnionej skóry

o obniżonej jędrności i elastyczności. Kosmetyki

są odpowiednie do pielęgnacji skóry wrażliwej,

wymagającej i skłonnej do podrażnień.

OPRAC. MARZENA BĘCŁOWICZ

Fot.

Bie

lend

a K

osm

etyk

i Nat

ural

ne

ROZRYWKA krzyżówka

ZDROWY BIAŁYSTOK 27

Po rozwiązaniu krzyżówki wpisz hasło do ponumerowanych kratek. Rozwiązanie wyślij do 30.04.2012r. na adres: Zdrowy Białystok, ul. Zwycięstwa 10A/201, 15-703 Białystok

lub redakcja@zdrowybialystok.pl. Do wygrania kosmetyki ufundowane przez firmę Bielenda Kosmetyki Naturalne. Nagrodzimy 12 osób. Zapraszamy do zabawy!

28 ZDROWY BIAŁYSTOK