ЗБИРНИ ИМЕНКИ

Македонски јазик 5 одделениеООУ „Јохан Хајнрих Песталоци“

Скопје

Да поразговарамеДа поразговараме

Човечкиот јазик по своето богатство може да се спореди со вселената: за сè што постои во неа, човекот создал име. Од најмалечката честичка до најголемата планета имаат свое име.

Луѓето дале име на сè што постои, па дури и на зборовите. Некои зборови си ги создал народот, а некои се примени од други јазици, односно од други народи. Многу нови зборови се создадени од веќе познати зборови (Бог,Божин, Божана,божји, божиќен, божествен).

Да се потсетимеДа се потсетиме

Именките се менливи зборови кои именуваат:- суштества (луѓе, животни): човек, девојка, јагне, Јован, Милка, славејче;- географски поими: Вардар, Беласица, Охридско Езеро;- предмети: маса, стол, железо, антена, книга;- појави: светлина, залез, дожд;- апстрактни поими: вистина, правда, радост;- имиња на дејства: пад, скок.

Именките се делат на општи и сопствени.

Општите именки именуваат општи поими (маса, жена, човек, молив, пенкало,село и сл.). Сопствените именки именуваат единечни предмети или суштества. Ана, Марко, Илија; Вардар, Охрид, Македонија, Оризари; Велигден, Св. Кирил и Методиј, 11 Октомври, Осми март; „Развигор“, „Хајди“, „Покахонтас“ Министерство за внатрешни работи, „Тинекс“

Сопствените именки, по правило, ги сретнуваме само во еднина.

Внимавај!

Општите именки се делат на конкретни и апстрактни. а) конкретни: цвет, дете, елен; б) апстрактни: радост, тага, сон. Конкретни именки се делат на бројни (избројливи) и

небројни (неизбројливи), а неизбројливите на збирни и материјални

збирни (население, мебел) избирни (население, мебел) и материјални (сол, шеќер, песок и др.).материјални (сол, шеќер, песок и др.).

Бројни(Три) чамци,

(Неколку) книги,(Два-три) месеци

СопствениВесна, Иван,

Битола, Македонија

ОпштиПтица, дете,табла,чешма,

облак

АпстрактниЖед, тага, радост,

немоќ

КонкретниЧовек, бебе,змија,орел

НебројниСтока, храна,

жито

ЗбирниЗбирниСвет, одделение,Свет, одделение,

Население,мебел,... Население,мебел,...

МатеријалниВолна, сребро,

шеќер

Именките кои означуваат збир или множество збир или множество

на предмети или суштества кои се сфаќаат како една целина

се викаат збирни именки.

Д Д ее цц аа

Размисли и заклучи!Збирните именки

со својата еднинска форма

означуваат множество.

Меѓу збирните именки сретнуваме вакви: членство, население, мебел, народ, јато,стадо, стока, зелечук, овошје,

оркестар....

Изразување и творење На илустрацијата, „Есенски слики“ откриј

неколку збирни именки, запиши ги и изговори ги правилно. Напиши по

една реченица за секоја сбирна именка

Евалуативна активност:

Воочи ја разликата меѓу општите и збирните именки во Воочи ја разликата меѓу општите и збирните именки во следниве реченици. Препиши следниве реченици. Препиши ги во две колони.ги во две колони.

- На сивото небо се гледа јато птици.- Населението во нашата земја припаѓа на повеќе народи и етнички заедници.- Членството во литературната дружина е од разни одделенија.- По падините пасат неколку стада овци. Во училиштето купивме нов мебел.