Zasoby energetyczne Polski

Damian FietkoRok III A, grupa W

Zasoby energetyczne

Odnawialne• Woda• Wiatr• Słońce• Zasoby geotermalne• Biomasa

Nieodnawialne• Węgiel kamienny• Węgiel brunatny• Ropa naftowa• Gaz ziemny

Węgiel kamienny

• zawiera 75 – 97% pierwiastka węgla• wartość opałowa waha się od 16,7 do 29,3 MJ/kg i silnie zależy od jego składu, m.in. zawartości siarki• czarna barwa

Węgiel kamienny jest w Polsce surowcem strategicznym, ponieważ zaspokaja prawie 60% zapotrzebowania energetycznego kraju. Polskie zasoby tej skały należą do jednych z największych na świecie. Przez wiele lat Polska zajmowała miejsca w pierwszej piątce krajów o największym wydobyciu węgla kamiennego. Najwięcej węgla kamiennego wydobyto w 1979 roku (blisko 180 mln ton). Od tego czasu tendencja wydobycia jest spadkowa, tak że od 2002 r. było to już poniżej 100 mln ton. Według danych z 2007 roku, Polska spadła na 9 miejsce, dostarczając ogólnie 1,60% światowego wydobycia tej kopaliny. W roku 2007 w Polsce wydobyto 88 mln ton tego surowca energetycznego.

Wydobycie węgla kamiennego w Polsce

Miejsca wydobycia:• Województwo małopolskie:

Libiąż – KWK "Janina", Brzeszcze – KWK "Brzeszcze„

• Województwo śląskie: Górnośląski Okręg Przemysłowy, Rybnicki Okręg Węglowy i Zagłębie Dąbrowskie.

• Zagłębie lubelskie (KWK Bogdanka, woj. lubelskie)

• Zagłębie Dolnośląskie (zaprzestano wydobycia)

Węgiel brunatny

• skała osadowa pochodzenia organicznego roślinnego powstała w neogenie, w erze kenozoicznej ze szczątków roślin obumarłych bez dostępu powietrza.• Zawartość węgla 62 – 75%• wartość opałowa 7,5 – 21 MJ/kg• barwa od jasnobrunatnej do czarnej

Wydobycie węgla brunatnego w Polsce

Miejsca wydobycia:• Zagłębie Konińskie (Konin, Koło,

Turek)• Zagłębie Turoszowskie (Turów,

Bogatynia)• Zagłębie Bełchatowskie

(Bełchatów, Szczerców)• Sieniawa Lubuska

Węgiel brunatny używany jest na rynkach lokalnych, ponieważ podczas transportu kolejowego mokry i zapopielony węgiel pod wpływem wilgoci "zbija" się w masę trudną do rozładowania, a w porze zimowej masa ta zamarza. Skutkiem tego elektrownie opalane węglem brunatnym najczęściej stawia się w pobliżu złóż, a surowiec z kopalni węgla brunatnego dostarczany jest do nich przenośnikami taśmowymi.

Odkrywkowa kopalnia węgla brunatnego w Bełchatowie

Właściwości ropy naftowej:

Skład chemiczny ropy:• węgiel 80 - 88%• wodór 11 – 14,5%• siarka 0,01 – 6%• tlen 0,005 – 0,7%• azot 0,001 – 1,8%• inne

• ostry zapach • ciemnobrunatne zabarwienie• nierozpuszczalna w wodzie• ciecz palna• lżejsza od wody

Ropa naftowa

Wydobycie ropy naftowej w Polsce

Miejsca wydobycia:• Zagłębie Pomorskie: Kamień

Pomorski, Wolin• na szelfie, na północ od przylądka

Rozewie, z platformy wiertniczej spod dna Bałtyku

• w karpackim zagłębiu roponośnym (Jasło, Krosno, Gorlice, złoża są na wyczerpaniu)

• okolice Gorzowa Wlkp.

Ropę naftową wydobywa się wiercąc w ziemi otwory, tzw. odwierty, na głębokość 1 km i więcej. Miejsca prawdopodobnego zalegania złóż ropy naftowej wyszukiwane są przez geologów. Początkowo poszukiwania i wiercenia prowadzono wyłącznie na lądach. Okazało się jednak, że część światowych zasobów ropy zalega w obszarach szelfów mórz i oceanów.

1. Platforma wydobywcza

2. Warstwy skalne

3. Szyby

4. Ropa uwięziona w porowatej skale

Schemat wydobycia ropy naftowej spod dna morskiego.

Platforma LOTOS Petrobaltic

Gaz ziemnySkład:• metan – ponad 90%• etan• propan • butan• inne związki organiczne i mineralne

Właściwości:•Wartość energetyczna:35 – 62,8 MJ/m3

• bezwonny• bezbarwny• lżejszy od powietrza

Gaz ziemny jest paliwem ekologicznym. Podczas jego wydobycia i transportu zachowywane są wszelkie warunki ochrony środowiska, a przy jego spalaniu emitowane są minimalne ilości szkodliwych zanieczyszczeń. Pokłady gazu ziemnego występują samodzielnie lub towarzyszą złożom ropy naftowej lub węgla kamiennego.

Wydobycie gazu ziemnego w Polsce

Miejsca wydobycia:

• Podkarpacie (Przemyśl, Husów,

Sanok) i Zapadlisko

Przedkarpackie

• Wielkopolska

• Lubuskie – rejon Drezdenka oraz

Międzychodu

Oprócz zasobów tradycyjnych, w Polsce istnieją także możliwości wydobycia gazu ziemnego ze złóż niekonwencjonalnych - z węgla kamiennego i z łupków. Ich wielkość szacuje się na 1,5-3 bln metrów sześciennych. W roku 2010 rozpoczęły się pierwsze prace poszukiwawcze, które w perspektywie kilku lat dadzą odpowiedź czy takie złoża istnieją. Złoża konwencjonalne są szacowane na 98 mld metrów sześciennych.

Problemy energetyczne w Polsce

• Największym problemem polskiej energetyki jest jej niska wydajność (produktywność) na co nakłada się niska efektywność wykorzystania (użytkowania) energii. W polskiej energetyce istnieją ogromne dysproporcje techniczne tzn. jej techniczna struktura nie jest odpowiednio dopasowana do potrzeb funkcjonalnych i wymagań odbiorców.

• Polityka energetyczna kraju w najbliższej przyszłości powinna być skierowana przede wszystkim na zmniejszenie energochłonności naszej gospodarki, przy czym ochrona środowiska powinna być podstawowym czynnikiem warunkującym wybór technologii energetycznych.

Prognoza zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce (TWh)

Całość wyprodukowanej energii w Polsce z podziałem na rodzaj użytego paliwa.

Bibliografia

• R. Tytko, Zasoby energetyczne Polski, Warszawa 2000

• K. Adamczyk, Energetyka polska na tle krajów wysokorozwiniętych: stan obecny i perspektywy, Warszawa 1992

• Dane Państwowego Instytutu Geologicznego

Pytania:

1. Wymienić zasoby energetyczne Polski z uwzględnieniem zasobów odnawialnych i nieodnawialnych.

2. Wymienić miejsca wydobycia węgla kamiennego i brunatnego w Polsce.

3. Co jest głównym problemem polskiej energetyki.