اليزن در دولت خ

)ني به نقش زن در سازمان مجاهدینگاه(

ینادره افشار

٢

اليزن در دولت خ

ینادره افشار سندهی ـ نوی و امور فنینيچحروف

١٣٧٩اپ اول ـ چ

٣

ن، يالع م به طاهره قرهيتقد يیشتاز رهاي پیبانو

اش افكندهو حجاب بر

٤

اپ آتابچ یبه بهانه

دا شدنم از سه بود، نوشته شده ١٣٧٥آتاب در سال ن یا د از ج سال بعد ازمان مجاه دین . نیس س از چن ال پ ردن چس دن و پرآ ه آن ت . ال ا دس آن را ب

ورد،خ ی خاك م یولئمس ریز مد ي م ی در آشو شيماه پ ندچن يتا هم . بودم نوشتهان ه امك تمچآ سمت اول آن . اپش را نداش د ق ستبع مارهي در نخ شری ن ش ی هی ن

. از آنی آوتاهی با معرفچاپ شد، »دنا«را . هم بود یعيطب. داشت یپی غلط تا یس بودن، آل ینو ل دست يبه دل یب

. باشد هم شدهیسی آه درضمن بازنوسمشین خواستم دوباره بنويهماب ی ا یها حرف ا حرف ن آت دا من است، پس از سه یه از ییسال ج

ازمان نس شي و ش دن فح ا دن و خوان ویاروادارچ یه سعود رج صم. ی از م م يتودآ ین دا ینداشتم دوباره وارد ا تان آ تان، داس ه داس ود ی فكر یره شوم آ و من ب

ا لي تحل یماندگ عقب اع یه ه ام، یاس ي و س ی اجتم ا ب ه ام د ی هرحال تجرب ال چن س .ام بود یزندگ

د یال م يرد آه هنوز خ ي قرار گ یار آسان يست در اخت ير آردم بد ن فك آننط مرگ است، ساخته است؛ ساختهی آار در حكومت مذهب ی شهیاز اند ا فق ام

سور و ناخت آن، شناخت …و آشتار و حذف و فحش و سان ه ش ذهب ش آ عه ي م !!!!یال انقالبگر، و مثی دیتيئاست در ه

تابستان سال ٢٠٠٠

٥

درآمد

اني وضعیدر بررس سعود رجو خواستهت زن ه م م آ شان ده ه یام ن بره ساخته رامونش ي از زنان و مردان پ ن،ی سازمان مجاهد یدتيابه رهبر عق مث مه

د در است، ه آرده ي تخل یوست عشق و د یشان را از عنصر انسان ی ا است، ا بتوان ت . ق آندی را تزریشان، عنصر سرسپردگیخالء موجود در قلب و روح ا

وده ياند، هم وس مار شده ام نشان دهم آه زنان، هم استث تهخواس د، له ب ا ان تم خواسته . شوند دهير سلطه آش ی به ز زي ن مردان حاضر در عراق شان ده ه ام ن آه ار است، انسان بدون عشق، تب در سرسپرده یم رجو ی و مر آ ه اگر آنق است آ

. آورد ی شوهرش ـ از او آاله بخواهد، سر میعنیـ اش یدتيرهبر عق را یرجومسعود ات یخواست، نتوانستم عمق جنا یالبته آنطور آه دلم م

سان یدر ته ردن ان ا آ سان ه صر ان ت ی از عن شق و دوس شان ع می ن ا. ده د یشد آه بر ی رنج و فشار یای از در باشد یا قطره ردان مجاه ان و م ق زن ل ي تحم خلا حکومت ی مشخص و جد یرغم داشتن مرز ي آه عل است، شده اکم ی اسالم ب ح

.ندا فاصله گرفتهی از سازمان رجوبر ایران،و یاغراق م یب ر راهیگ ه اگ ا م آ ازمانیه روج از س دان خ ه زن ا ب یه

ان يب و بیاستخبارات عراق، ابوغر ا اب ا یه تم نم ید رم ه ی خ ر چجز شد ـ ب د نف ن .ماند ی نمی باق در قرارگاه اشرفیخاص ـ آس

ته ذهب و اند خواس ه م م آ شان ده ذهبی شهیام ن ان چ، ی م ه از زن گون ی شهی اند رانی در ا ؛یت مسعود رجو يالبته فقط در دستگاه حاآم . سازد یابزار م . است هداشت نیقي توفگران ان شكنجهي بجز در میمذهب

د ی شهی ك در اند يستماتي س یكتاتوریام نشان دهم آه د واستهو خ ن، ی مجاها یكتاتوریتر از د خطرناك شا ك است، ي آالس یه ان ی و اف اتور ین د ی زم ا ي مك ، یكت

. استی به شعور اجتماعها ن تجربهیل ای و تبدی در راه روشنگریقدم

ینادره افشار ١٣٦٧ خرداد ماه ٢٧

٦

مقدمهیبه جا

ان ي و تحت انق یض جنس يتبع ام فرهنگ ی تقر اد درآوردن زن ا در تم ا ب ه ضاتين تبع یآه ا نی آن و ا یستيني فم خارج از بحث . چندهزارساله دارد یا شهیر

د ی دارم به جا یشود، سع ی م یاز آجا ناش ردازم یگاه زنان در سازمان مجاه . ن بپه ي من ن بحث ت ي جهت در صالح نی، از ا یستيني فم وارد شدن در بحث ست آ

. استی آار علوم اجتماعی طهي در حیعلم ك بحثیذهب ین جر یه من شخصا در ا چآن ك ی ینظر علم ام، از نقطه دهی د یان م

معاصر ما ی هل سالهچخ یه آه به تار ین زاو ی از ا یخی تار ت؛ اس یخی تار ی فاجعهت؛ وط اس ه از امرب هی فاجع ه ن نقط ر آ ذهبایك جرینظ اعهي شین م ا ادع ی ب

نت ی زن مسلمان مذهب ،یخواه یترق ا را ی و س ه عنصر م شكل، یاراده، ب ی ب ی بسلمان . ت و بدون قدرت انتخاب بدل کرده است یهو یب ا پ یزنان م ه ب ه ي آ وستن ب

رده یسازمان رجو د اراده آ نت بودن ذهب س م م سته و دگ ه ی در حصار ب ی جامعرده ینانز. درجا نزنند مای بسته د ـ در ع آه اراده آ ا يبودن ه باوره اد ب ین اعتق

ذهب دم یم تا یـ ق هی آزادی در راس ود و جامع ان خ دها و دي از قش ه یبن آهندا شانی ا ی البته مبارزه . بردارند ارزه ی ج ردان همراهشان ن ی از مب ا ست،ي م ام

وده یون ا چ ر ن زنان ب ه رهب ه ب د آ د یان ا آخون ه «ه ه »ن دستگاه، ن ی و در ا گفتتگاه عق یعن ی و یدتي دس تفاده ی رج وء اس ورد س كل ی م وا ی ش رار یی و محت ق

.تواند آموزنده باشد یتشان مي وضعیاند، بررس گرفتهه ا نی خارج از ا نیبنابرا ان ی آ ند ن زن شان واقف باش ه حقوق ا در ی و ب

سان شود،ي ق مييشان تض ی از ایباشند، حقوق شده داشته نگاه یخبريب ق ان و آن ح .شان استیودن، حق دوست داشتن و حق انتخاب اب

٧

ست؟ يچ از انسان یف دستگاه رجويتعر

ار ی از مرحله یانسان با فعل و عمل مشخص مشخص اش ی قبل یخی تردن و يفهم. شوديم اب آ ردن، انتخ ارزه آ رف زدن، مب ردن، ح ر آ ... دن، فك

.است ادوپن موجود یلسوفان و دانشمندان از ايف فیموضوع تعره یگزار لسوفان، انسان از آنجا قابل ارزش يج ف یف را یدر تعار است آ

ه . آند یدا م يپ... گرفتن، انتخاب آردن و ميدن، حرف زدن، تصم يشیقدرت اند بارز و اند ی برا زي را ن یگری د یليف تكم یتوان تعار ي م فین تعر یا سان مب شمند ی ان

اه یانسان. افزود رار م را شرط حضورش در ی آه آگ ه ق د ي جامع ه وضع و ب دهراض دارد ود اعت دگموج رهی و زن د،ياش نم ی راض روزم سانكن رای ان ه ب ی آ

ود رابهب اعی ش ود و پیط اجتم ته ي خ ونش، از خواس ا رام شم چاش یعي طبیه . دتر دست پيدا کن یفي برتر و آیی تا بتواند به ارزشهاپوشد،يم

ه طور خاص مختلف یها آه در برهه ی آس ییف ابتدا ین تعر یبا ا و برا ش یط آزادیدر ش س یآ سان یبر و نف ت دن از ان الم در حکوم ی اسان و نخواسته است است نتوانسته ران اسالمی به آخوندها و حاآم سپ سر ته ارد ب . داردیا ژهی آند، ارزش وی قربانشانی ایر پای و فهمش را زیو آزاد

شار ه ف ا آ دچآنج ر ن شود، مقاومت در براب ر مي شاربراب ارزش زي نفد یدا م ي پ یخاص ه . آن سان ی بخش لي دل نيهم ب ه در شرا ی از آ ه ی آ ط مختلف ب

ران ان ته ه«حاآم عارها »ن ه ش ه، ب ای گفت رده، و یاسي سی گروهه اد آ اعتمر ه و س ان و خان ان را در ا و ج ته»ودا«ن راه یخانم د، موضوع ا گذاش ن یان

. آتاب هستندتگاه اندينيبب ر ی شهیم دس اآم ب د ح ازمان مجاه قنی س ه چ خل

يش از س از چرا پ ست؟ و يچف مشخصش از انسان ی دارد؟ تعر یا ینيب جهان به ار شدچ دین سرنوشت ينچ و نتار آن همه اعتماد، به دهه باصطالح مبارزه هارچ

؟ استر تگاه فك سعود یدس وم ه اییرج ت ملقم ت و از دواس وع برداش ن

ان دو وع جه ای از ایكی ؛ینيب ن المینيب نن دو جه رش اس شی، نگ ع ي تام دوازده ه متافیام ه ب ت آ اد دارد،یزي اس هك اعتق دا يچ هم تص خ ز را مخ

د، یم ست ی ارادهدان ر ه اآم ب از، شناسد،ي می او را ح نم، نم شت، جه ه به و بروع آن گر اصول یروزه، معاد، امامت، نبوت و د اور دارد مذهب و ف ان . ب جه

ه ی به نوع - یجعفر فقه یعنی -ن نگرش ی ا ی آننده یرهبر اجتهاد معتقد است آدم صالح يعيانفهمنت و يع شی ش هی، بخ ه ب. آن استی از ترجم ری دیانيب گ

ر، ي نشی خویوي امورات دنی در همهن باوری معتقد به ا امت از به راهنما، رهبسلمان ش ی ا. دارد ی و منج یناج سا یعين م ام م دا ی در تم ت ، ییل ابت ا بهداش و یحت

٨

. نياز داردديتقل مجتهد و مرجعیبه فتوااش هم یابرختخوان ی ر اين فهم، نه تحق یا ه تا ین يب ن جه ی عهيمذهب ش . د آنیي است و ن

ه ي تقل ك مرجع ی مردم ما بيشتر. ن استي مردم ما همی شهیحاآم بر اند د آ د دارنه او تاس دي میب ام. كنن دا و پي از پشانی درك ایتم ون، خ حات امبريرام از ترش

د و ی همه د،شو یه م ی تغذ دين مراجع تقل یذهن ا ا مجته شان را ب اوضاع و احوالع تقل انيمرج رح م دش د، ی ط ا اآنن د، ی ب ه دارن راوده و مكاتب ام شان م هم ام س

د، یم د پردازن ارت، درص صه ی در تج ود خال ه از س ان را ب ا«ش »آقد یق درآمدشان را حالل م ین طر ی از ا ردازند،پ یم ا از راه اگر یعن ی. آنن یه

ه یول پ یحيناصح ا حالل آردن وجوهشان، د آورده دست ب ند، ب یازي گر ن یباشند پپس از مرگ یايك و دنیزي در جهان متاف نند آه به خداوند يب ینم . اسخگو باشد در جمع . آنند یمو رجوع ان رفع یل آقا یالمسا حياتشان را هم از توض يشك یبنان ی یا در پ یست آه ا ی آس ن مذهب یرو ا يعه و پ يك ش ی یینها را یافتن ن ی است ب

دگی ذران زن رایافتن راهی یا در پی، و گ ای است ب كیی ره وم ش ات ي از هج . جعفری مستخرجه از شرع و مذهبمختلف

ذهب یان ايمتول ذهب ش -ن م غ ي در ب-عه ي م داح و مبل وارد، م شتر مرده یم عزل و ر نصب یاند، سهل است شاه و وز حاآمان در قدرت بوده د آ . ان

ر ی ضلع سوم تزو ،ی مذهب ی زر و زور حاآم بر جامعه گر در مثلث ی د یانيبه ب رده يرا تكم د ل آ ه . ان ا ي روحان ی هم ه ا یان و علم بس ب ا ن مذهب ی مل م عموم هم زده مردمی و آزاد یاه، آگ ه منافع يبرعل دم و قل د ق اریخ . ان ورد در ت دار ی م م ی ن

ه ن يدم، ملت و محروم مر سعادت در راه ی قدم انیآه مال ند برداشته جامع . باش ی دعوا ای کرده اند، مشخصا گاه ناپرهيزی دوتا از این خيلی عظيم /هم یکی اگر !افتن به قدرت و ثروت بيشتر و انبوهتری دستی برا ای بوده استیشخص

ه ا نطف اهی آزادی هرج دهی و آگ سته ش ط ا ب دها و یاست، توس ن آخونه نی ا شه و سمبل ی ن اند ی بارز ا ی نمونه. است شده دهي به آتش آش نشانیمقلد گون

ان یني، خم یاهللا نور خ فضل ي ش فهم از اسالم هم ر عق ی، آاش ه یدتي و رهب ی هما نیا د مال ه س محم اقر مجل ام . استیب دها ی ایتم ار ن آخون ام طول ت ا خی در تم ب

ان ي خدا، پ یني جانش یادعا ام زم ام و ام اول چق و ي در تحمی سع غمبر، ام ردم پ م .اند و آماآان هم داشته

دها یاگر در تار ر خ اسالم، آخون یادی یا هی ا روضه و تعز ی ی سر منبا ياند، نه به دل آوردهن آرده و اشك مردم را در يحس از امام ار یل شرح وق یخیع ت

ه ،قي گشودن دآان تحم ی آه برا بوده است ان تئاترهای مهوعی را راه انداخت چنبه ایشان مسلطتر شده و ... ر و منكر ياز شب اول قبر و نك ترساندن مردم با. اند

شان را شتر اموال شتر و بي د بي رده ان اول ک ايچدر ه. چپ اری آج نی ت ده يخ شتفاده از ا جز در جهت سوء اجتهاد، ی مدع جماعت ن یاست آه ا نشده ان و یاس م

٩

.باشند آردهیآارجهل مردم ذهب ی جامعه ا ی م ه ا م فانه ب م ی متاس وع فه ان، هست ن ن ، خدا، ی از جه

ادیا ان و مع اور داردم هیاآتر. ب ا شی ت جامع د مي م وند، یعه متول وزش ش آمار یمذهب دارس م ی اجب د يب ی در م ه متاف . نن نم و بهشت ی زيب د، ك، جه اور دارن ب

زار ميشب اح د، یاء برگ بآنن ا در ش رآناءي احیه ر م ق د،يگ ی س روزه رند، ی حجاب م رند،يگ یم ه مرجع تقل و از گذارن ر ب ه مهمت د، ي هم اور دارن از د ب

. طلبند ی میاری امورات هم از او ی در همهكنند ويد ميد، تقليمرجع تقل ك ي آالس یها آه در حوزه آن ی ب ین، مسعود رجو یدر سازمان مجاهد

م و نجف درس دهیق د و ب خوان ورد تاآن یباش ه م ديئآ د،ین دید مجته ر باش گع تقل ه ید اي مرج ت یعيش ی ن فرق روه خاص . اس ع گ ه انيعي از ش یدر واق ب

د یت مسعود رجو يمرجع اور دارن ا ا . ب ام ی ام ا در حوزه ن مق ام ی هي علم یه ع یاما رجو. ستيد ني قابل تقلل همين دلي به هم است، آسب نشده ديگر مراجع تقل ید

ه ارزش ودش را ب ا خ سییه سي ب ع تقليار ب االتر از مراج وديار ب ر د موج مفتخ .ان جهانيعي شی و زعامت همهیرهبر: نددا یم

وزدهم و اواییازسو رن ن رن بی ق ستن انديل ق ا شهیستم، آب یدی جدیهود تتمار یسم و تلقيمارآس. ب د اس اف آنی ض ار، ارزش اض وع آ و ی از موض

روم ه،ن جيمح ذابامع رای شهین اندیت اي ج و را ب نفكران آن دوران ی ن - روشه شكل شهی ن اند ی ا ليدل نيهم به. ردآ یبرابر م ندچ -هل چ ی دهه و ی صور ی ب

رد ی در روشنفكران مذهب نینه نهاد ه آ م رخن ا ه ال ییاز سو . م ه پ و ب ر دادن بار ن نوع برداشت از اسالم دست یا ان ی خوب ی لهي شده، وس یآ در دست حاآم

م مي و غیرس ا د ی ایررس ود، ت اعیران ب ان را یوار دف وذ ش ر نف در براب . رتر آنندقطوسم يمارآس

اع ین د یدن ا يآش ه و رو ،یوار دف ه مذهب آهن ه ب ن زوال ب ان ای را امكره ی آردن داد آه با بزك يم ش چه ا واژه يخودش، ت ا ع را ب ازه ییه ان - ت از هم

ه م -بود سم باب شده ي آه در مارآس ینوع ا ا دان آورد، ي ب د ی و ب از حذف ن ترفنر ی بودند، به زیی ماجراجوی شنه را آه عمدتا ت ی آرده، جوانان یريخودش جلوگ

و پاست ي سی در راستا گری د یاز سو . ز بكشد يمهم ه ناشی از سياست دومیهل کود ان غرب ب ان از حضور یزان نگران ي از م ،کلی جه سا جهاني ی شمال ی هی هم

. بكاهددر صحنه های سياسی منطقه ران یاای از جریكی شروع ا ییانه ه از ازدواج نام اهم ی آ رش ن گونن دو نگ

د ازمان مجاه د، س د ش ود؛ یمتول ق ب ازمانن خل ته ی س ته و ناخواس ه خواس ه آ ب در دوران در دست اعراب و شوروی بر عليه منافع عاليه ی ملت ایران یابزار

. ل شدی تبدجنگ سردازمان یولوژدئیا دس رشن دوی از ایقين، تلفیمجاه وع نگ ت ن . اس

١٠

و عنصر رهبر و ی عرف مذهب درن تفكر در عمده آردن عنصر مجتهد یاساس ا ان به عنصر ین جریا. شود ی خالصه مسمي از مارآسیستينيافت لنی در در شتازيپوده بست شتاز، عنصر بن يپ ستقل از ت وتر از بق شكن، عنصر م ه جل ه حرآت ي آو به ند، بيي به خود وصل م ید و مراد ی مر ی ك رابطه یكند، و مردم را تنها در يم

ه ا مآن اینگون د، ی به شودده ف مي ا ا. تعری د نيدگاه از همین دی اساس ا متول جم ی بالفصل ا ی جهينت. شود یم اهنگ ن اختالط ه ا ی در ناهم سازمان ی عملكرده

س «ن ین برداشت و ا یدر ا . دینما ی رخ م نیمجاهد ه را يتف ه »یر ب ی از دو مقول . شود یم عمدهی است آه موضوع راهبرآامال متناقض

اور ه ب سعود ب وم هیرج ری هم دهینش آفری آف ا ده ش ب يحب«است تول از ث ین حد ی در ا . ده شود ی آفر امبر اسالم ي پ یعن ی »خدا ول منق مسعود مجع

و ق و ش یرج د عاش ودش م ی فتهي، خداون وق خ ود ی مخل مبل و ش و او را سه ری بهان رار م یتينش گی آف د ی ق س . ده الطبع آ د در جا یب ه بتوان اه ای آ ن یگ

ییاسخگو مبرا و از پ یتيولدانش غالب آند، از هر مسئ ی خودش را به مر امبر،يپالش ال اعم واج آزاد ن دو نگرش ی ق اي تلف. از است ي ن ی ب در قب و یخواه ی و ام

ه یحال مذهب نيع در تن جامع ر م ه ی حاآم ب ران ٤٠-٥٠ ی ده شد یفرصت ایات اشرف « را به عنوان »عنصر موحد مجاهد خلق «نان بتوانند یآه ا و »مخلوق

مسلح به علم آه در ضمنی عنصر برجسته و عمده آنند،»هان انسان یرت لحاص« ! ظاهرا هستد از موضوع استتمار همیر جدين و تفسینو

ع ي عنصر مط یعن یك، یولوژدئی ت عنصر ا يش از حد به ترب يبها دادن ب از و اطاعت، یردگزان سرسپ ي بر اساس م یت سازمان يولو منقاد، و سپردن مسئ

. شود ی مین باور ناشیاسانها همگ ،فی ن تعریدر ا ه در پ ی ان سلح ب ر م ب عناص شت و عق

د سازمان كان تكامل ي پ در نوك . ن قرار دارند ی مجاهد ی التقاط یولوژدئیا ن یمجاهرد، يصالح. قرار داردین جریانس ايول و رئول اخلق هم، رهبر و مسئ ت این فا تودهی رهبر، اعتماد و رانه براساس عملكرد ه ه ر اساس تفه آ ا ي ب اط ب م ارتب

ی را به عنصر »نی مجاهدیرهبر« یا یف، رجو ین تعر یا. شود ین م يي تع یوحصوم و ب د يمع اه تب ه ه يل میگن د آ هي وظيچكن دارد یا ف ردش ن ال عملك . در قب

د يبياز م ي ن ی ب شی به تكرار خطاها ییاسخگول خود را از پ يدل نيهم به نی در ا . ننه ا ده شده ی آفر نشی آفر ی ول، همه ئمسرينسان به عنصر غ تبدیل ا رد، ی است آ ن ف

درت و حكومت برسد يبه حاآم ه . ت، ق ردم ي دل نيهم ب م م ه -ل ه ردم ی هم - مرا زاریب لیرا. ستنديش ني بی او اب م قاب ان ه ل و ارزش و نظرش زار تام یگفندان. ستين بانیگوس ه ش ه ب ستند آ ریعنی ه دي ن راهب ه. از دارن ان ي می رابط

بان و گوس مش تان همفند ه ان داس تفاده از ديرانچ یشگي هم فندان و اس ن گوسسلم شان است ی ر ا يشم و ش گوشت، پوست، پ ان و حق م ن چوپان ان ا ای ر ج ن ی ب

١١

.ف شدهین گوسفند تعریمقلدسان را انسان آلت یعنین نگرش به انسان، یا اج، ان زار و محت ل، اب فع

م گرفت، براش ير آرد، براش تصمد به جاش فكیبا یكند آه م يف م ی تعر یا دهیدپ . محرومش آردی و البته از هر اظهار نظرتفاده آرداس داد، از او سوءیرا

ا ی ن اند ی و حامالن ا ین نگرش، رجو یا ه ج انده ییشه را ب ه رس است آسان تلق زاریا یاز ان دی اب ه. دارن اب ه ليدل نيهم ب م از ارتك در ی عمليچها ا اط ب زاریارتب ان اب د ندایی اب وء. رن ر س تفاده ه الل تلقیا اس ود ی می ح . ش

ه، رابطه سان ی ی رابط ه«ك ان االی »خداگون ر و ب ردمتر استبرت ا م ردم. ب مده دهیآفر ند ش دمت او باش ه در خ د آ تاان ا هیام پي تحكی و در راس درتشیه قر است که شده دهی هم آفر مسعود رجوی . شوند آشته درت برسد و ب ه ق ه ب ی همه دنياصال رسالت او در به حكومت رس . آند حكومت مردم خالصه یمت يهرق بده ت ش ت و ا یا. اس سان اس وین ان م او ین تلقی و این رج ت و فه از ، برداش

! سومی هزارهی ، در آستانهی و دموآراسیموضوع انسان، آزاد

١٢

ست؟يچ از زن یف رجويتعر

دینیدر طول ا ازمان مجاه ه در س د ده ودهی مردان،ن چن ا ب ه ب د آ انسعود وم ارزه« یرج از» مب ردهرا آغ د، آ ا آمان اخری و ب دم و ت ان تق ی زم

ه پس چ و های آن دوران ه در زندان اند، چ ن سازمان نقش داشته یهمراه با او در ا دام و . از آن ا هرآ سته یماز اینه ود توان د خ دعان وع خاصی م ری ن ی از رهب . باشند

ش ی ا یريگ ل شكل یدر اوا ان در آن نق تند ین سازمان، زن ا دو . نداش تنهسته یزن را م ور برج ه ط وان ب ارزات ت لطنت« در مب د س ا »یض راه ب همد ه ی دنیمجاه رف ربیكید، آ ری است و دیعي اش ه امیگ در یاول. یني فاطما رژ یري هم در درگ یشد، دوم آشته یاسالم ی با جمهور یريدرگ .یم سلطنت ی ب

شته پوران بازرگان هم ب ود و پس از ک ژاد ب ود که در آغاز همسر محمد حنيف نن اواخر . [شدن او، با تراب حق شناس ازدواج کرد و بعد هم کمونيست شد و ای

.]در پاریس درگذشتذهبی سازمان دا مجاهدین خلق م ود ی ك جر ی از ابت ه ب ا . ان مردان ه ب البت

ارزه ی مجاهد ینوع تلق ه ی مخف یعن ی ن از مب ر زن ك،یوژولدئی و ا یا ، حرف ی آمت . آار آندتوانست با آن ی مس سازمانيل تاسیدر دوران شاه و اوا

ه اه پ ی زنان در اواخر دوران شاه و بخصوص از آغاز ده حضور نجام ضد يتر و فعالتر به ق ن حضور، گستردهیا. افتندی یی در جنبش دانشجویفعالترد ی اما با ، به خود گرفت یام، شكل و فرم مذهب ين ق یآه ا نیبا ا . منجر شد یسلطنت

ا این در شانیش ا يشاپيد آه زنان همراه با مردان، گاه پ اذعان آر ا ییجابج نظامهتن [. شرآت داشتند ه در م ایی ک رای گسستن زنجيره شتر ب ان بي ه نظر من زن ب

ا . جامعه و فرهنگ و سنتهای ما نهادینه شده بود، به ميدان آمدند ع ب ی در واق یعن .]ود مدافع حقوق آنها بودنظامی جنگيدند که خ

ستان ی در فاصله یعنی تهران، ی زده خزان یدر بهار آزاد ا ٥٦ زم تا آزاد يد و خيش را آوبیخهاي می اسالمی آه جمهور٦٠بهار ا یز برداشت ت یهس ردم را نیار سطحيب ازل م هي و ن د و ب ا ط ز غارت آن ا ب شاند، م ف يخون بكه در یشوي روبرو م از زنان یميعظ ل اسالم ارتجاع م، آ اآم یمقاب و ضد زن ح

ت برم ه مخالف د، و در يخيب تتنایزن ت اس دییك فرص ازمان مجاه ذب س ن ی جوند یم ش . ش شجو، دان ان دان ران و زن د دخت وز و آارمن دها یآم ا آخون ه ب آ

ه دل بودند، هم مانده ی اما مسلمان و مذهب بودند، دا آرده ي پ یبند مرز ت ي و ب ل باف . دا آردنديش پی به او گرای مسعود رجوی و شعارهانیجاهد می شهیخاص اند

یاسين دختران و زنان، آار فعال س يتهران، هم هياهوی پربهار این در د، ي در تظاهرات شرآت م فروختند،يه م ی نشر كردند،يم شدند،ي م ی سازمانده كردن

١٣

. شدند آشاندهیمي تیها و بعدها هم به خانهانيهم دیان رژين از قربایمي بخش عظن زن شكیم آخون دي را ت . ل دادن

ران ی رژی از سو -ها را هم يحرمتين ب یشتريب د -م ته ا ا . تحمل آردن ان، ی ام ن زنه هالبت دانن ه در زن شكها، بلک سعود الت ي در ت دم چ شه نقش دستي همیرجوم ن . اند را داشتهیالتيتشك

ا همسر مسعود رجو یع ياشرف رب ه اتفاق االتر ی آ ود، و ب ی ن ردهی بود ي ندم ب چ ك عنصر دست ی زنان را داشت، یالتيتشك س . شتر نب ردان ب در یاريم

د، و یسلسله مراتب مقامات سازمان وتر بودن ه از او جل ذهب ي دل ب م م ان فه یل همش دارد، ی ش از ا ي ب یآه زن را در نق اور ن ن سازمان، ن ب سازماندهی شده در ای

. بودندی خوبی زنان سوژههمين اما بودند، ار ي م ی به آسان »سوژه« نیالت مجاهد يشكدر ت ود گرفت گفتند آه قرار ب

اي نب یير غيت دیاتي عملیروه وندی مجاه وژه. ن ش ع س ا در واق ه ه وم ب محكان ها نقش سوژه . بودند ی دستگاه رجو یمرگها ود، ی نقش قرب ه خود از آن ی ب ب ك

ان من نظر از. باشند داشته یسرنوشتشان آگاه ا در سال زن پس و ٦٣ و ٦٤ یهشان آن ی ب ،ینقش سوژه و قربان . ن نقش شدند ی حامل ا از آن آه خود از سرنوشتاه تهیآگ ند داش ال . باش س از س ال پ ا پ ٦٣عم ال و علن ان در ٦٤س از س زن

و تگاه رج وم ویدس اد ب ي پیا ژهی مفه ه نم د آ راش یرونيدا آردن م ی حضور م . بودیش رهبری در نمایم رجویت مرئيعضدانلو در ه قجر

در یشان از طرف رجو ی و حق انتخاب ا زنان ی آزاد »آس «و آردن را طرح مر یمقابل دستگاه آخوند وان آس یم رجو ی ب ه عن ه صالح ی ب ت دارد ي آ

ار ا . باشد یز و ژست خوب توانست پ ی م ك مرد شود، ین يجانش ا نی اشكال آ جرغم ي آه عل ی نقش زن آزاد نقش اول، . كردي م ید در دو نقش باز ی با میبود آه مر

ذهب ه یعرف و سنت م ر جامع اآم ب ا ی ح ه ی حق انتخاب مردساالر م . است افتدارد یل با آس يدل نيهم به دگ آه دوست ن د ي نم ی، زن ا آس كن د ي ازدواج م ی، و ب كن

ود ی ن ی ا. است آه خودش انتخاب آرده را ن نقش ی ا. ك نقش ب ان ی ب ه حق ی زن آذ ي در ب یبخش تحول دی است، نو شده یانتخابشان نف ود یهبنش م ا درضمن . ب ام

ه رجو یردگل سرسپ يدل داد آه به يد نشان م ی با یم رجو یمر ه ا ی ب ام نا ی ب ل ی ن مقگر ین د ی ا. گذرديمرد م كی از بستر اطاعت محض از و آزاد شدن او . است شده

. ه بودي قض»گاف«انون یران آردن ی ویرمنطقيه عمل غي توجی برااز داشتي ن یرجو ك آ

د؛ ي ف پ ی ش را در رد خود خوشبخت، یخانوادگ ا بزن ه هر یامبراني پ امبران ج آار رایآ ت ی ای ب اح اس ر هيتك. شان مب ویزدن م ر ی در جایم رج اه رهب از یگه از یطر ت آورآوران رد،یق اطاع د ك م در آم دا ی آنق ه ص ود آ از یلي خی ب

نفكران باصطالح ر روش م را آن دور و ب ان دوران . آورد دره راد ی ا در هم ن اف

١٤

تان تحق ر داس سانير زن، تحقيب ار ان ری و ادع وی و والی رهب سعود رج یت می [. او را رسوا آردند انگشت گذاشتند و شان خيل راد دل من حاال معتقدم که این اف

ود، نگران . برای زنها نسوخته بود هم ه ب خ شعارهای رجوی گرفت ه ی ن ک از ای .]شده بودند

رینين دوران، خميهم ود درگي ا عراق ب ته. جنگ ب اندس دس ته جوانود پ سر ،جنگ . شدند یآشته م ر، قحط . وش سرآوب ب ان ي و ب یفق داد ي ب یخانم

. هنوز هم هست.اعتماد بود یهم ب خته و بهيون هم از هم گسيسیوزاپ. آرد یما ا دي آوش یرجو د اپ ی ب ه اطاعت از خودش وادار ويسی وزن ترفن ن را ب

د، ازمان و چ آن ل س ت يالفون و مخيسیوزف اپيه در طچه در داخ ن حکومه ین بود آه ما یت اما ا يواقع. اسالمی ت ب ی فری ك تجرب زرگ را داش ردم . مي ب مد ي اعتماد نم یه تازه ا يفق ی به ول دیگر ه ي گر نم ید. كردن ردم را ب ستم ي هر س شد م

ناخته ه - یا ناش ود چ آ ناخته نب م ناش دان ه رد-ن ه. دلخوش آ د ليدل نيهم ب بعوء تفاده از زن س انوادگ س از انفج پاس انون خ ست خ اویار آ ه يلي نتوان ا را ب ه

. وصل آند]به قول خودشان[» رهبر مقاومت«را وني همیب ه تعری اصرار دارم بگ ویم آ زار ی از زن، یف رج ك اب

زار و وس. است رمیا لهياب ل انعطاف ن ر، قاب ر و تغ ت ردانیذپ رييت . رتر از مد ات بع ویحرآ انواده ،ی رج ار خ ردن انفج ا، آواره آ ان در ه آودآ

ص اط یاق ان و دادن پ نق ا و ستجه ال پیعنوانه ان،یوش ه زن ر صحت ا ب ن ی بزودی نظر و . ه اف میرج وز و ه م هن ان ه ا تعر چن ان ب زار، ی از زن ف اب . آند ی میبردار بهره

١٥

از دارد؟يرامونش ني به حضور زنان در پیرا رجوچ

و د یرج سنگران ق ه هم ه از دوران ش اش یمی ب اق آ ده یاه ب د، مان انك یشدن سازمان، و شقه یس از تالش پ ١٣٥٤ سال ی در تجربه . ندارد یاعتماد

شان ی از ایتم يك جناح همراه با می ماندند، ی باق ی طرفدار رجو جناح از سازمان ه تق كاريسازمان پ ك جناح هم در ی و جدا شدند رام آرام پ ی ب تند ي شهرام و به . وس

ه گروه ه راستي نیالبت ه خمی متماز ب دها ب دند و بع تندي پینيل ش لطف اهللا . وس .ميثمی از همينهاست

و ه هر ی م یرج ست آ د، ی م ارانی ن ی ك از ای دان را توانن ط ی در شاکتيکی یكیوخطوط استراتژ دن خط يرس بست بن به م اوو ت د عل در برابرش ق

د ه. آنن ان يدل نيهم ب رار دادن زن طه ق ا واس ق ا ل ب ان تحق شعابی از امك ن ان . آردیريجلوگ

ودن، يزنان آمدند و به دل ه لحاظ س ل بكر ب ودن ب و نداشتن یاس ي بكر باع از آزاد ی رجو یزها، پ ی طوالن ی سابقه ان ی را در دف د زن اور آردن ان یا. ب ن

سله شك در سل رار داده یالتيمراتب ت ردان ق االتر از م ا رجو شدند، ب ن ی از ای تد میطر ام ق بتوان ان انج از داردردان را از امك شعاب ب ا تحقان ه در یري و ب آان .آند، از دور ادعا خارجشان سازد یشان روا م یا بر دیط جد یشرا حضور زنو يدر پ ون رج ه یرام ل قلع ت مت اع یا ، درس ت دف ر ای اس ردانی در براب . ن مو ان، ا یرج رار دادن زن طه ق ا واس ردان رای ب زن م ه ز ني شير مهمی ب و ديز آ

ه پی طشان رایا ا روس ف یه والنی مختل ض، و ط ت مح ه اطاع وادار ب . رش امامتش آردیذ و پیفرمانبرداررا ی ا ی رجو ی از ترفندها یكی ه ب ود آ ردان، ي تحق ین ب ه ر م ه بهان ی بريصالح ویت م ر يشان را وامی ا،یم رج ل م ه یداشت در مقاب رده، ب رنش آ م آ

د اهای او پ ا در سال . بوسه بزنن ه ی خط ا ٥٧-٦٠ یه ه هم ود آ وا ی ن ب داران ه ی برا مردم یها ا به در خانه یابانها روزنامه بفروشند و ي در خ رانی در ا سازمانه یآور جمع د اعان ه آنن ال ی ا. مراجع ار م ه آ اع /ین خط در استمرارش ب یاجتمن داده ن خفت یز به ا يمن خود ن . ل شد یتبد ا و ساعت ام ت ا ي در خ ها و روزه یابانه یازي ن هاولن پ ی به ا آه سازمان ی در حال ،ام ستادهی اعانه ا یآور جمع ی برا ااروپ

س . دميآش یگاه از خودم خجالت م . نداشت ت، در تف ه ياحساس شرم و خجال ر بت و یهو یآردن، ب ی انسان را از خود تهیعنی، ی از روانشناس ی رجو یها یرا . ن شودیان مجاهدی شرآت در جری ستهی تا شات آردن،يشخص یب

ودم، معروف ی به همان اخاذ آه سی آلمان و سو یابانهايدر خ مشغول بور ی درد ا . شدم ین درد ممكن را متحمل م یبزرگتر ه مجب ود ن آ م یم دروغ بگو ب

تند ي واقع یا به خورد مردم بدهم آه ذره را ییو حرفها ا صداقت . ت نداش اگر ب

١٦

ود دهیسندپ م،یم تا سالح بخر يكنيول جمع م پ ميگفتيم ر ب ا م . ت ول جمع پ ميگفت ياما يكنيم رام ت ا هچ بیب رپ ی بیه سازسرپرست، س ق يو از احساسات رق. میناه ب

اه تحق نیر از ايغ. میكرديها استفاده م يغرب ا يز غربي رآميآه نگ ا شرق ی روه هاي ما آن ق هيب د ی اف ستهجن آخون الم/ی م ریر دي تحقیاس ود روا یگ ر خ ه ب ود آ ب

. ميداشت یما پ . نداشت یازيولها ن ن پ ی به ا یرجو ا ی،گر ی د یول را از ج از عربهس دام ح تي منيو ص ه خ. گرف ا ب تادن م اابانيفرس پ ه ك سرس و از یردگچ

ود ود یته خ ا ب دن م م . ش ا ه ه دلم وری رژیل نفي ب المیم جمه در دام ی اساده ود افت ه . میب فم آ ن متاس دینم ر چن ال از بهت الهایس رمین س را عمرد تلف شتنمی و خارج شدن از خو ساختن ی در ته مرحله به مرحله الها م، آ ییس . دن شوی بهتری صرف آارهاندتوانستيآه م

ر ان اگ ن جری رژدر ای در نم یان ه ه ا را ب ه ج ی م د، و ب ب يدادنانيفق تیوال د، یري نمه خودش در مچختن ستيق ت ايتوان اتیم در سرنوش ر يران ت

ار ی ك دوره ی نسل ما را ی رجو ليدل نيهم به !ميباش داشته ه عقب پ یخی ت رت به یرجو. شم مردان بودند چ خار ،یرامون رجو ي متل ما در پ یزنان. آرد از ما ب

سان وان آ ه ب ياد می یعن رد آ ته یشتريك ر راه برداش شكالت را از س م و یا ن م . ميكشين بار انقالب را به دوش میشتريب

ند یاها را باال بروند تا به پ ست آوه یبايمردان م ا برس ه تعر . م ف ی البتد ي فرق مت در فرهنگ لغت ي با صالح یت، در دستگاه رجو يصالح ی درجه . كن. ی است و نه باور قلب ییزگوي و مج یردگزان سرسپ ين دستگاه، م یت در ا يصالح

ه نیعنوان آردن ا ش مسعود رجوی ج «آ ر رو يان دا ب اف »ن است ي زم ین خ ی آدارج آ ه م ر را ب ه نف شكیفياست آ اء اتست و مقام، رده، پیالتي ت االتر ارتق ب

.دهدارغ از هف ا،ن حرفی ای هم وه ا نی رج ه م نگر ي ب ا س ت ت از داش

تش روشن است . تا مردان سازمان، آودتا و انشعاب نكنند م،ياش باش یدفاع . علا تر، زود ی طوالن یاسي س ی ل سابقه يمردان به دل ا ي ق ی متوجه تر از م او یقاجه

ا . شدنديم ا ب ز «كیم ت«و » پ ر»ژس داپ از او، س ود را ف شناخته، خ یا نعار ا ش ردي او میه ز«م، یك انیآزاد» پ شارها زن ل ف ی وارده از سوی در مقاب

.ی اسالمحکومته دل ردان ب ابقهيم ارزاتی ل س ناخت آی مب رایفي و ش ه،ی ش ط جامع

د ر و عم یج ر ا قيت ب را درك میت دين مطل هیعنین ی و ا،كردن ه تن زدن ب از یبعض . و آشكار آردن دروغش یگرفتن از رجو مچ یعنی. در فهم »رهبر«

یاند، و به رجو نان در سازمان مانده چ هم ،ی طوالن ی رغم سابقه يعل آه یمردانانیا د، غ]!!![م تي دارن انيطلب ر از فرص ل هاش ام مراح ع در تم و ، در واق

١٧

ه ه لحظ ه، در جنا ب وی یلحظ سعود رج رات م تی ش ل او كند و دس ت فع م آل آوده د ب ازمان، یا. ان ا خروج از س ان ب ردم بده یآل ن ه م د، ب ه كارن ن یرا در اچ آردهیجنا رآت آ د ات ش ابرا! ان رجیبن د هميح مين ت ان در چدهن رهچن ی نب . بمانندی باق خودشانیهایبكاریفر

١٨

حقوق زنان است؟ی حامیا رجويآ

م در ی زنان را به متابه ابزار یرجو دها، آنه ا آخون تال جنگ ب جهت مه دستگاه ساخته یزنان. است دهی برگز فرم ه پ و آه به او اعتماد آرده، ب ی رداخت

ده ر او وارد ش ل از ه د، قب شان د از زنیز باي چان تبودن مان يشه و پزد خجالرا در خودشان سرآوب شان و زنانه یعيز طب ید احساسات، غرا ی با یعنی. باشندا . آنند انگ ي تحق یاگر هم خود نتوانند، دستگاه، راهه شان را ی ا یر و سرآوب زن . ميآموزدشان یاست و به ا آموختهیخوب بهسال ن همهی ایط

تگاه، زیدر ا این دس ل ی ، تماییب ا حم ودن، ب ب ب ته و مرت ه آراس ل بان از دو زاو یعنی. مترادف است و سبك بودن ی بورژای یارزشها ه ی هی زن آهن

مسر حق انتخاب ه یعنین حق زنان، ياول . در معرض سرآوب قرار دارند و نو ی رجو یدتي دستگاه عق . ر سوال است ی شه زي همیع ي طبی ك خانواده یو داشتن

وط باشد، ی آه به صورتیا رابطهيچ در ه را ی حق يچه به موضوع انتخاب مرباط، شناسد، یت نم يبه رسم ان ارتب ا امك ه حت نه حق انتخاب همسر و شغل، و ن

ا مردان ار آردن ب ا ن یغذا خوردن و آ ه آنه ان برهوت يز در آن ب ي آ حضور اب .دارند

ال الش ی زن١٣٦٧س ر خردس ا دو دخت راه ب راق ی از امر هم ه ع ا ب كه همسرش را یبا و ورزشكار یزن ز . بود آمده اور فر بود آ ا یب رجو ی در ب ج

ا گذاشته ود ت ده ب ود و آم ا ب د ی آزاد دی ش ه خودش تابت آن انو ی ا. اش را ب در ن به رفی مدرس اه اش ده در بخش ورزش آودآ قرارگ ارده ش ار گم ه آ ود ان ب . ب

د ،ام نامش را فراموش آرده دام خوش اما ق د و ان رم و ورزشكار بلن اش را نهاف ی آارگر سودان یا عده یرجو» اشرف«آن زمان در قرارگاه .اد دارم یهنوز به

ه ار گرفت ه ق را به آ ه ب ود آ ت پ يب ان عراق ول آن م يش -زم ج ي از جنگ خل پارگران یا. گرفتند ینار مزد می روزانه ده د -فارس ه دل ن آ ود ن ي ب در وري ل آمب

ش خ دگان ارت ش رزمن ع نق ویاليواق ازی رج د، ی می را ب م آردن زد ه مارگر ی افهيره و ق ي ت ی هرهچ. گرفتند یم اس آ شان ی شان، ا ی آفتاب سوخته و لب

.آرد یرا از ما جدا مت اه پي آه خواهرانش با س كای امر ی آرده لين خانم تحص یا ان ازدواج وس

رده د، آ ه راحت بودن ا ای ب ودان ی ب ارگران س رف م ین آ ارغ از ی ح زد، و ف . بود شان برقرار آردهی با ای انسانیا سازمان، رابطهی اعضایاه»افاده«

د قرا یمحم د ی ان م ه آن زم هی آ ود، در قی ر مدرس رف ب اه اش رارگن ود م ضور خ ه اح ه ی ب ذآر داد آ واهر ت ه : ن خ ه مرحل وز ب ا هن ذار گی م

ارگران سودان یم و شما حق ندار ی ا دهي نرس كي دموآرات ا آ اه ید ب ه سطح آگ ی آ ! ديك آنيعل و دارند، سالم]ییبه زعم محمد قرا [ینازل

١٩

ود، سالن ٩٠٠ آه به ی ارتش رجو یبانيشت پ یخور در نهار معروف بشك یز و صندل ي ند م چ از یخور غذا رارداد ب ل شده ي ت ا ق شده، یود، و ب اعالم ن

ان [ان خواهر رادران ی در ] زن الن، و ب ردان [ك سمت س گر سالن یدر سمت د ] مدادم پشت یح م ي بود آه من ترج یالله و حزب ی فاالنژ یفضا بقدر . نشستند یم

. شودیخط خطیرجوآقای نم، مبادا ناموس يان بنشبه مردر میا انم س ارخورين خ ه یز نه شكدهیكی ب ان دان در اش از همكالس

وردیامر ا برخ ل ك دنی و مت سان متم وك ان ه س تی ب الم، او رف ا س یكيعل و ترده د آ وپ یكی. باش واهران س و از خ ار رج االنژ درب ارش یر ف ه در آن آ

و م «: رخاشگرانه گفت پ یبود، با لحن ستادهیا رادر مجرد است و ی ا یدان یت ن ب »؟یآن یك ميعل و با او سالمن د یس از اپ ورد، م م را در ین برخ انم معل ر آن خ رف گ اه اش قرارگ

ه امر ه آردهیدم آه مدتها گر يبعدها شن . دمیند دانش ب ا فرزن راه ب م هم د ه ا ی و بع ك . بود بازگشته

ه ين حق اولی از حقوق زنان، از نوع ارتباطش با ایت رجویزان حما يمود؛ ی مشخص م-ك يعل و حق سالمیعنی - ردان، ی هي بقش ان و م وق زن حق جان، مال، ی به بها م و باز پس گرفتنشان یش آرد می تقد یدست دو شكش آه خود يپ

. خانمان، آبرو و ناموسمان تمام شددگ ر بگ ی در ی جمعیزن ربازخانه را در نظ ه در آن یريك س د آ

را ه یب ههم هیرو و ب ت يچ هم سته اس ر . ز ب ه خب ا م ین ه آنج ه ی ب د، ن رسه راد ات، ن اط ونیزیو تلویمطبوع ه ارتب اهم . ی و ن اط ب م -ارتب یابوت - ه

رل رو ی رهی دا ، آنترل را ی رهی دا یرجو. است یا ممنوعه سان را ی آنت هر انر م تر و تنگ لحظه تنگ د یت اط . آن ا ارتب اط -ه ه ارتب محدودتر و - ی هرگون

ا . شود یتر م دمحدو اط و ی تنه ا ی ك ارتب اط ب م راه ارتب از است، آن ه ال ب ك آان . استیا شخص رجو ارتباط بی است آه در آل به معن تشکيالتیولمسئ

اعت بج زود، س از ٥ص ات نم ه اوق سته ب ارا ب، ب ه را اجب دار ي همد ید نماز م یهمه با . آردند یم افر، مس . خواندن سلمان، آ ا یحيم . نداشت یی و به

و ل مغزش ر در مراح ه اگ ا ییالبت فیه ضور یشی دگراند مختل ان ح م امك هد ي وضو بگ -شده حفظ ظاهر هم ی برا -همه و همه موظف بودند . داشت یم رن

د از بخوانن ازی فاصله. و نم ا صبحگاه، نم ر فرصتصبح ت د، ی می اگ ه مان بود شده یزیصبحگاه هم آامال برنامه ر . ميرداختپ ی م ینظافت شخص ه و ؛ب زنان

ردان . ا زنانه یا مردانه بودند و یها كانی. مردانه ان ی م . ك طرف ی ك طرف، زنز ي صبحگاه را ن . سرساعت مشخص شد، یك اعالم میصبحانه با مارش و موز

م . آار بود ، صبحانه تا نهار ی فاصله. آردند یك و مارش اعالم م یبا موز بعد ه یلومتري آ یها بعد از شام هم نشست . دوباره نماز جماعت، و باز هم آار تا شام

٢٠

. ديانجام ی شب به طول میها مهيآه تا نده » اشرف «هم بودند آه به یزشكانپ د آم ه دل ي ب. بودن م ب ل ي شترشان ه

ك ا آم ه در اییه دی آ ه مجاه ردهیران ب ت تعق ن آ د، تح تند يبودن رار داش . ب ق، یزشكان در استمرار اعتمادشان به رجو ن پ یا. بودند شان از زندان آمده یبعض

دگ هیاز زن ان و حرف شم پش ددهيوشچ ور بودن ا جمه ان ب م خودش ه زع ا ب ی، تد یاسالم ارزه آنن د پن ی ا. مب ا یی در استمرار مغزشو زشك، چن تگاه، از یه دس

ام وظ هيانج ك پی ف رم یزش ود س د ی خ ان ب . تافتن دن زن ار يب هشهيهمم ی حلقود ن پ ی ا ی نهی معا ی ممنوعه ه یمعا. زشكان ب ران ی ن ان و دخت وزادان ، زن ا ن حت . شان ممنوع بودی توسط ادختر

د يم آه برادران نب یآرد یم و خشك م يشست ی م ید طور یها را با لباس ننردن، صورتمان گل م اگر پ . و نفهمند ام آ ورد یس از حم داخت، بالفاصله م ان

رار م صب ق رفت یغ ه يگ ردهیرا رعاچم آ ورت آتیا ت نك ان را يم و ص فمسته شكی وهيش. میا ش امال ت م آ ستن ه وزش دادهیالتي نش د یم آم ه یمبل. ش آ

ر قراضه ود، اگ ا پیا نب ثال در اروپ م م د، نبا یدا مي ه ان را رواد پیش م یم هد، روسر ي ، تون ی، شلوار گشاد سرباز یلباس نظام . ميانداخت یم ، جوراب یك بلن

ود ی و روزمره ین، لباس عاد يوتآلفت مردانه و پ ات . ما ب تال - یاگر در مالق مضا ا اع ورایب ت ی ملی ش ل ی را میب مبلي ترت- مقاوم ا مت د، خواهره دادن

ه ا لب ل م ی طلبكاره ه موض ی مب ستند آ سیوع تحرنش ردانیك جن شوند م . نود ي و ضخ یدست، آلفت، نخ كیها همه یروسر ه ه ي تكل. م ب ود آ یی مو يچف بشود ي پ یر روسر یاز ز ا آن. دا ن ه مو ییه تند، ی آ د داش د موهاشان را ی ا با ی بلن

ه از ز دنديپيچ یند باره دور سرشان م چا یآردند و ی م یيچق دا ي پ یر روسر ی آ . نباشد

وازم . ن ممنوع بود یان مجاهد ي در م به نام رنگ مو و حنا یضوعاتمو ل بجز یمصرف هر آرم . هم ممنوع بود ی، عطر و صابون عطر يچش آه ه یآرا

دا ی آامال با وسا ینظافت شخص . ممنوع بود آرم معروف نيوا ا ییل ابت و در اختفا شگاه و خانه یدر آسا . شد ی انجام م - حتا از زنها - ا محل اقامت م یه ادران، بت یها برم ییابرو را در دستشو ری ز ینكه جا بود، ول یا گر یدر حضور د . ميداش

دون یآردن مو شانه. میرينه دست بگ یم آ ي حق نداشت شگاهیزنان و در آسا سر و با روسر ی با یعن ی. ممنوع بود رون آمدن يب از حمام یلباس نظام ، جوراب و ید ب

ام م ییادمپ د ی وارد حم ان. میش ور ه هم اس پط د یرون مي بدهيوشم لب . میآمه وع حول ه ی موض ام، حول تی حم شك و دس ایآن رو خ تی، و وس یل بهداش

ا نشست یشه موضوع اصل ي هم خواهرها ه یه د ی زنان ود ی مجاه م ي هم. ن ب شه هت مخف دح و منقب ار یدر م ای و هویآ شدن وس تیدا ن خن یل بهداش داد س

ر ی از اساس یك ی. شد یم داده ا د یت د یار پ ن موضوعات م اه مجاه و یگ ض ین، تع

٢١

. و لباس خواب بودیها، آمد شخص آردن، اطو آردن لباس لباس، خشكه يد اول ی آ یادم م ی ه ب ار آ تاد «ن ب د یمرآز س ن شهر در »نی مجاه آل

ه شب ی دهيوش دست لباس خواب پ ٢ منتقل شدم، آلمان تم آ ا زنانه با خود داش ها مزاحمم شدند آه مجبور شدم لباس ن سازمان يولآنقدر مسئ . آنم از آنها استفاده ه

اس نظام يبعد هم هم. لشان بدهمی آرده، تحو یبند را بسته . دمي خواب ی م یشه با لبگر در ین جهت است آه من د یه ا ب» یعال ماض اف «د آنم آه علت استفاده از يتاآ .ستميارگان نيچن بیان ايم

اس ا را با لب شك م یه د خ ل آم رد ید داخ لیعنی. میآ در داخ د آنق آماه آپ یم ه گ د یك م ماندند آ اس یر. زدن ه ی ز ختن لب یین لباسشو ي در ماش ر زنان

ها، حتا در تيممنوع. گران ممنوع بودیها در حضور د شستن لباس . ممنوع بود ا شگاهی آسا وم یه ه ی عم ان و خان ا زن ردد ییه ادران در آن ت ان و م ط زن ه فق آ

. شد یداشتند، اعمال ماس ا لب ل ز-ر ی زیه وراب رپی مت هی همگ-وش و ج دبود مردان . ن

ا و پ آفش م همگ نيوته ا ه ه بود یه د مردان ان استراحت و آخر . ن م زم ه ه هفترد، ی نم یتفاوت اس نظام آ ان لب ا هم اس نظام ی استراحت ب ان لب ا هم ار ب ، ی، آ

اس نظام اس نظام یرژه با همان لب ان لب ا هم م ب ت . ی، مردن ه ا اجازه داش م يتنهوراب ان را د ج ه دل آنم،یرآورهام م ب هيه اری ل اقام از اجب ان. ی نم ه یزن آ

اقك تند و ات انواده داش هیخ ر هفت سرشان یا و آخ دان و هم ا فرزن را بد، با یم سر شو دی آردن ه دست تن ب ا رف اق، حت ام خروج از ات از و توالت یی هنگ

ام ل نظ اس آام تفاده میلب د، ی اس رد آردن ر م ا اگ ود ی حت اختمان وج در آن س .تداش ینم

انواده بعد ده «ها آه خ ه آسا » دم ه ب ا شگاهی شد و هم ل ی جمع یه منتقوان دند، ق ربازخانهيش ام س د اشرفی ن ع ه ش شمول هم دگ . م و یموضوع قاع

ود ي از گناهان آب ی، بكل ینظافت شخص ان . ره ب ا در دوران ازدواج - یاگر زن حتار شكیاجب ه م - یالتي ت اراحت ی حامل رط ن دند، از ف ت، همیش ه ي و خجال شه ب

.دنديپيچ یخودشان ما ا ه رجو یب ا ین آ رای خواب ی باصطالح ج راهم و زنی ب شوهرها ف

رده ا ا آ ود و ب قط یب اژ و س ه آورت اردار يجن نك ا ب ود، ام وع ب ا ممن ، ین، اساسج یشه از ا ي هم زنان مجاهد شوهردار . شد یم ره شناخته ي آب یگناه ن مشكالت رن . بردند یم

خ ی آه گاه یزنان. جا ممنوع بود همه شه و يدن زنان، هم يگار آش يس ك ناتوبوس، .دندیورز ی اشتغال م ]![ن مهم یها به ا ییدند، در دستشو يآش یگار م يس

وم اآن عم ست، ام ل نش ت یمح ار و رف ل آ ا و ، مح د، و هرج ع ییآم ه تجم آار ه یاجب ود، زنان ود / ب ه ب دا م . مردان م ج ه از ه دند یهم سته .ش ه نادان هرآ

٢٢

رد، ب ی م یزيرهناپ ده در مال . شد یه شدت مواخذه م آ اه آب خن ام گن ود ي ع . ره باالتژ يلتر و ذره بير فیشه زيزدن، هم آردن و لبخند یشوخ ا ن نگاه ف سئ یه ول مسئيو غ ودرم ازمان ب وبیان از ايخاط. ول س ه شدت ت وهين ضوابط، ب ن و يخ، تردان را » جن«ن است آه زنان ی ا ی رجو یآخر تلق .شدند یه م يتنب از هستند و م

ی زنان در دستگاه مسعود رجو ی و التزام به آزاد ی آزاد یمعن. آنند یراه بدر م !ن استیا

٢٣

با موضوع خانوادهی رجوی رابطه

ه انواده مقول ت یا خ ه دس ود آ ویاپ و ب ارش ی را در جری رج ان آا همسرشان بودند آه یمردان. واقع خانواده دو شكل داشت در. بست یم همراه ب

ه . بودند را هم با خود آورده یا بالقوه یروي و ن بودند به عراق آمده ل ي دل نيهم بالغ -ن يمتاهل د ب تند مي ی بخصوص اگر فرزن ه -داش را ی خوب ی طعم ی رجو ی ب .شد ی ورود عوض می هیزاو» اشرف«اما پس از حضور در . بودند

شك ی زنان یل برا یآن اوا ه عنصر ت انواده نبود یالتي آ د و خ رسنل پ ی نل ی در شهرها ییها شدند، خانه یمحسوب م ه يماني آرآوك و س د ه گرفت در . بودن

هیا ادران ن ن خان ا م دگيه د ی میز زن ادر«. آردن الخورده » م ان س ه زن یا بدان یم ه فرزن د آ ش یگفتن و« در ارت تند» یرج دها ا. داش هیبع ع ن خان ا جم هدان ا و شتر مردان ين بود آه ب یعلتش ا . ندشد ان ی از جمله همسر و فرزن در ن زن

ان یگر رجو یحاال د. بودند آشته شدهات مختلفيعملرشته الزم یخور اضاف نشاندن ا ي به م ی برا یحي و توض یهي شروع آار توج ی ن نقطه یا. نداشت ن ی دان آ

. بودیزنان عادد ا شك ی ابتدا آوشش آردن ه ت د، يشان را ب سته آنن ه الت واب ل ي دل نيهم ب

سترده تالش ه یا گ ه هر ق آغاز شد آ د یمت ي ب ا ا كسو یاز . شوهرشان بدهن ن ی بس ،یازدواج اجبار ا ي ن ی مشكل جن د، از سو یرا حل م » عزب «یروه ییآردن

. باشندیتوانستند موضوع آار رجو ی م- آه اآترا بكر بودند -روها ين نیاان ی علت عدم شرآت ا شانه ی در امور داخل ن زن اه اشرف، ن ی قرارگ

و ی خاص فكر یري گ موضع لي دل نيهم به. اند نخورده بود آه بكر و دست آندیا شهیاند م ندارن ه. ه ان خان راق یدار زن ه ع شان ب راه همسران ه هم د آ بودن

ود یشان هم وابستگ ن مشخصه یمهمتر. بودند شده آشانده دها . به همسرشان ب بعد یا هدا تب ان ش ه زن ان ب داوم ین زن ار م ا آ دند و ب ست ل ش و یحيمر توض و م

وج صر ی، و تزریهيت ه«ق عن رف یدر ا» کين اه اش ه قرارگ دند ب شان، وادار شافتن ی بودند آه با گلكار یدار واقع زنان ساده و خانه شان در یا. ندیايب افتن ، ب ، یب

ر آنند، وقتشان را پ یدار ما م و خانه یه زنان عاد چو آن ... یاطي، خ یباف قالب . آردند یم

شته -نخورده ست د یروهاين ن یا شان تا قبل از آ خرج -شدن همسرانشاندند بعد. دستگاه داشتند ی برا یاضاف را . ها همه را به داخل روابط آ ه ب یالبتو ه اشرف م یرج ا ب ردان، تنه ه م ود آ ر ب د، ی بهت بهآمدن ا محاس ا ب ن ی ای ام

.بود شان به عراق شده یجمع مشوق آمدن دسته»رهبر « بالقوه، خودیروين یآرد، عنصر عشق و روابط عاطف یم» خانواده «اه اما خانواده ر چنآ

ود، هب دیو ب ر فرزن م دریژه اگ ود ه ار ب ا ا. آ هیام ضی ن جنب تگاه هي ق ا دس ب

٢٤

ه دخالت شخص رجو نی ا. نداشتی همخوان یرجو ود آ ا ب را یج دام «ی ب انهانواده د خ ت» واح رار گرف ار ق تور آ انواده. در دس ا خ ا او حت كلیه و ی ش

ار دارك د رایا یاجب ودش ت ه خ ود دهی آ د یمن، ب ل آن ست تحم شق و . توان عاط عاطف یها، نف ن انسان ي ب یعواطف انسان ر عق ی وصل ارتب ه رهب ود یدتي ب . ب

!!!شد ید منهدم می باها ن آانونی ا»رهبر«از نظر و ا میرج وء ی ت انواده س ست از خ رد، توان تفاده آ رااس ا ب ه ی حت نگ

ن ی ا ی خاص رجو یژگ یو. واداشت یشان را به ازدواج اجبار یداشتن نفراتش، ا زار ؛ سود جست خطرناك از زنان به عنوان ابزار، ین باز یبود آه در ا ه یاب آ .شد یشكش ميفرمانش پ به به نفرات گوشه و دستخوشیبه عنوان هد

ه درجه ی آس یردگزان سرسپ ياگر م ول م ی ب وان يرس ی معق ه عن د، به ب ، همی مصنوعیها ن خانوادهياما هم. گرفتند ینظر م را دریزه براش زن یجاسان یع ي زنان و مردان به روابط طب یل عدم دسترس يدل ود ح ، ی ان شان ی ا. داآتر ب

ان یالتي تشك ی شدند خانواده یحاضر نم ه آس د یشان را ب یرجو . از دست بدهنو م كیاز ساله یس سی خواست م اي نی جن وروه د، و از س ر ی دی را حل آن گ روي آنترل ن ی برا یا لهي به عنوان وس ی مصنوع یها ن خانواده یداشت از ا یسع

شان یك نافرمان ی و با یل هم به سادگ يدل نيهم به. استفاده آند ر مردان ، زنان را ب .آرد یحرام اعالم م

زار ان اب د یزن ستند - بودن م ه وز ه وان پ-و هن ه عن ه ب ا پ شي آاده ر افت میت ر ارزش ن و آ ت یت اس، دس ت م هب ن اجن دند یدس ان. ش را یزن

ه یم ه ب م آ ه «ليدل نيهم شناس د بخت ده» چن د؛ ش دچ یعنیان ار ازدواج ن بار چ لشكر بود، و حداقل ی بود آه فرماندهی از زنان یكیعاصفه . اند آرده ار ه ب

شك ردهیالتيازدواج ت ود آ و. ب اب م یرج فه خط رهنگ عاص رد ی او را س . آم ع تش ه االيعل پیار ب را. ود او بیردگ سرس ف یاو در ش ان «ط مختل ه فرم ب

سعود رده » م ددا ازدواج آ ه و مج الق گرفت ود ط ه ی دیكی. ب ان مجبوب ی گرش . بود آردهیالتيشكبار ازدواج ت بود آه حداقل سهیديجمش

وء ام س ا تم تفاده ب ا اس ویه انواده ی رج ازهم خ انواده، ب د خ از واحودیشگيمعضل هم تگاه ب انواده. دس ود آ» یحفلم «خ راغ عشق چ «ه در آنب

ود ی رجوین داستان برا یو ا . سوخت ینم» یرهبر اك ب ای در بح. دردن گر یثه . شتر خواهم شكافتيرا ب» عضل خانوادهم«

٢٥

مفهوم ازدواج

تگاه در دو دورهیازدواج در ا اوت داشت دو،ن دس وم متف ل از . مفه قبس یختگ پ زن و مرد، باعث تكامل و ی ل آننده ي ازدواج تكم ١٣٧٠سال دو ی جن

ود اقص ب صر ن سر، ن . عن دون هم ردان ب ان و م هيزن د م اقص بودن ام و ن . تمدارج ترق ی نمتوانستند رشد آنند، ینم ستند م د، ی را در سازمان ط ]![یتوان آنن

اطف شكالت ع سیم ر ترق ی و جن شان م ي و پی، راه را ب ست یشرفت ان و . ب زنا ردان تنه ا-م ه ج ارزه ی ب اري درگ- مب سیر گرفت اطفی جن د، ی و ع ان بودن ش

. ماندند یم باز]![ی اصولی ك و مبارزهيراتل هم از آار پيدل نيهم بهرعكس شد ي روند قض ١٣٧٠ از سال اما پس شد یري ازدواج زنج . ه، ب

ع ن . داشت ی باز میرهبر عشقیآه زنان و مردان را از ادا ا يرف یع ي طبیازهه . شد» تابو « و ی ضد مبارزات یها، عمل انسان یا ممنوعه ی عشق، بدل به حلق

سان يچشد آه ه ه آن را نداشت ی ان د . حق ورود ب ان مجاه ل از آن - زن ا قب ه ت آد ی ر هويي تغ» روسپی «ه كباره ب ی -ران بودند ین زنان ا یتر زهياآپ ان . ت دادن یزن

تند ز یآه نم ار یخواس ار طالق اجب ا همسرشان، یرب د، رابطه ب ا برون رابطه به ه ی زنان ینان از نظر رجو یا. ر شد ياجانب تفس س و مشكل یستري بودند آ یجن

تند، یخودشان، عواطفشان و زندگ . داشتند ه شان را دوست داش م ي دل نيهم ب ل ه .نبودند» خلق مجاهد زن«گر ید

دفهم یفهم ل آج ي آه به دل یزن متعصب سنت انواده ی و ب از موضوع خه م را قائ ه بر مردش، خود يتوانست بدون تك ی نم و استقالل زن خود و استوار ب

سان باشد و یآرد آه زن مطلقه هم م ی تصور آند، درك نم خود یابرپ د ان توان یري گ روي ن ی برا ی ضعف فرهنگ ی ن نقطه ی توانست از ا یرجو. رديم بگ يتصم

. استفاده آندها و انهدام خانوادهه ا شدن همسرانشان س از آشته ن زنان، حتا پ ی از ا یليخ ادار ی ب شان وف

ده د مان ه ی روییاز سو . بودن اره ب ه دوب تند آ انوادهآغوش آن را نداش هاشان خاز د ب و. گردن ه و گي همیرج يچ و رين نكت ود ی ذهنپ رد و از آن س ده آ را عم

.جستنت ذهب /یدر دستگاه س ا یم ه ی م ر جامع اآم ب ه ح وط ب ان من ازدواج زن

دگ یبزرگترها هستند آه شر . بزرگترهاست ی اجازه ستجو و انتخاب را ج یك زند، یم ا ارز ارزشآنن ان بزرگتره م هم ر اساس فه م ب ا ه ود ی میابیه در . ش

. شدمي تكرار یی دخالت در امر زناشویگری دی وهيگاه اشرف، به ش قرار بود آه عشق و روابط ی مزاحم ی دهیدن دستگاه، آانون خانواده پ یدر ا

ودی آن، موضوع حسادت شخص رجو یدرون ا ا. ب ه نیب انوادهآ انون خ ه آ بد، ی سازمان یازهاي رفع ن ی برا آرد آه از آن ی آمك م یرجو تفاده آن ا اش اس ام

٢٦

ع د در جم ایبن ت در آن بیی نه صر مزاحم ا حرآت ي، عن ود ت ت یشتر ب در جه . ی سازمان رجویها برآوردن خواستم ي دل نيهم به. آرد ی م یالتش تلق ي از تشك ی خانواده را بخش یرجو ل هت، هم . آرد ی م در آن دخالت ود، یشگي البته دخال راض ن ب ا اعت اه ب ا گ ا ي ام روه

. شد یمواجه مم ی ن همسران، ا ي فاصله انداختن ب یبرا دا از ه ه بخش شان را ج ا و ب ه

بود آه ی در دست رجو ی موم قت خانواده يدر حق . فرستادند ی مختلف م یشهرها .داد یر شكل ميي تغید براحتیبا

د ریچ شمی ابریمه ه نف ث آ وم متل ر س دی رهب وار ی مجاه ن و همود، » تيمامت و معصوم ا «ی صعود به قله ی برا ی راه رجو ی آننده در سال ب

ه آلمان در شهر آلن ی در نشست ١٣٧٣ رد آ از نظر سازمان «: شخصا اعالم آدارد و با ين دليست، به همي جامعه ن یین، خانواده، واحد مبنا یمجاهد د ی ل اصالت ن

انواده كی و ین هم به طور ابتكار یمجاهدسازمان . منهدم شود را طرفه، واحد خرده ل آ ت منح ردان . اس ان و م دزن گ ی، با مجاه اط تنگاتن ان در ارتب د خودش

».رندي با سازمان قرار بگكيارگانانواده یمي نیچ شمیاز نظر ابر ه خ ق ب ل، متعل رد متاه ف ف از عواط

ت و ردينچاس د ی نمین ف ام عتوان شكاري تم صر ت الطبع یالتي عن د و ب باش .محسوب شود» ضوع «تواند ینم

وع نگرش بیا انواده، بی دهیده پن ن د ی خ ار و بن د ی را نوی خاصیبرا یم ه ب د آ ه یده نت ی جامع ذهب ی س ل ی و م ا، قاب ل م ا قاب ف ی تعر هضم و حت . ستين

است ین واحدیتر ن و سالمیتر ین غرب هم واحد خانواده منطقيدر هم ش، ه در آن، آرام تآ تن و پ دوس ان داش د امك سل بع ود یر میذپ رورش ن . ش

س یها ی سردرگمیسر كین انهدام واحد خانواده، تنها به یبنابرا و ی، عاطف ی جنانواده ییروهاي ن ،هاروين ن یآه ا نیا از ريشود؛ غ ی منجر م یروان شان را آه خد دهیشان دزدیاز ا اي ن،ان رمایروه ل س زار هی قاب ازمانیگ م نی س در ستند وي ه

ا ول زم اظ روان نط ه لح شتگچ دی ب ا یار سرگ د یا ژهی ویه د ش در . خواهنآردن و بنا اساسا غلط است ،یر هر عنوان ی ز ، انهدام واحد خانواده ییف نها یتعر

ر هرم ا هیا پی رویه سانينچران ی ویه ا ن ان رو،ییه زل و ف یختنیر متزل .است

انواده فانه خ دایا متاس ه در ابت را آ ع نی ب اازي رف ویه و ی رجد ضد به ی مراحل یس از ط مصرف بود، پ قابل یريروگين ه . ل شد یخودش تب ب یف رجو یدر تعر . شد »ضو مجاهد خلق ع « خانواده سد و مانع رشد گری د یانيب

از . ماندند یران آنند، مجاهد خلق باق ی را و شان آه توانستند واحد خانواده یآسان

٢٧

شناس رادينچ ینظر روان ه دلین اف ال ي ب شتناك جسمیآمبوده ،ی و روحی وحد یگر نم یش هستند و د یرپ روان د همانن سان طب ی توانن الم ی، منطق یع يك ان و س

ت پ وطن هم یس از مدت پ. عشق بورزند ردم یخواه ی، آزاد یرس ت و م در یدوسرد یا د م ا ين ن ی ا. شان خواه د در جمع روه ا یبن ره یی نه ه مه د ای ب ل شده، و ی تبرایا زهيون انگچ زار زنی ب ه اب د، ب دن ندارن رایده مان و یراآنپ خشونتی ب

سان چ شوند، یل م یآشتار تبد صر ان ه از عن د ه شده ي عشق، تخل یرا آ ام . ان یتما ال آنه ور اتود اعم ه ط اري بی رهی در داك،ينامی ب ود یم ا و آمب ان دور ه هاش

. زند یم

٢٨

؟له استيك وسي یرا زن در دستگاه رجوچ

ه یفیتعر سعود آ وم انواده و یرج اده» زن« از خ ر دارد، در س ن یترا در رابطه با مردان، یاند ز لهيزنان وس . ابزار است اش شناسانه ف جامعه یتعر

وده ان ب ه پ زن د آ ده یشكش ميان د ش و . ان ع رج وان یدر واق ه عن ان را ب ، زنه نظ یدر ا . آرد یم» اعطاء«دانش ی به مر یمژدگان ود ن رابطه، ن ر زن شرط ب

ا تي ل محروميمردان هم به دل . و نه حتا نظر مرد س ی شد یه یی و عاطف ید جنال اليس ه پ نی از اان س دها ايگون د یقبال مسون ان یليخ. آردن ان را هاش خودش

دا ين چ ی ستهیدادند تا به دستگاه بباورانند آه شا ی نشان م ]![آنقدر مستعد ییاین ه . هستند

و ر همی دیاز س ر اگ و ن يگ ه اطاعت از رج ردان، ب ه - یم آنطور آشان، حرام یالتيه تشكين برخورد و تنبيدادند، اول ی تن نم -خواست یدستگاه م یگری را به مردان د بالفاصله هم زنان ایشان . اعالم آردن زنانشان بود و مطلقه شند، و شوهر ام » وهرش «دادند، تا دندان طمع یشوهر م ه یدي را بك وصل « ب .باشد اشته ند»مجدد

ا ي نی برا»یرهبر« خاص یها هیدختران جوان هم هد خاص و یروهپ یا ژهیو ه سرس د آ ان را در پ یردگ بودن هش ا روس فیه ات مختل ه اتب ب

سان ين دوش ی گر ا یف د یبه تعر . بودند رسانده ه رجو یزگان، خوراك آ د آ ی بودن . د آه او را بگذارند و برونديترس یاز وافر داشت و ميشان نیبه ا

د چ بود آه یاو از فرماندهان . ن جداشدگان بود ي از هم یعل ال ن است یسه پ یف میخودش تعر . است جدا شده رد آ دا آ ه ییس از اعالم انصراف و ج ، ب

د یشنهاد ازدواج مياو پ م . آنن ت اچاو ه دهیون دس ود، از ا شان را خوان ن یبدت يدل نيهم نكرد و به یقبالسشنهاد ا يپ م م دان یل ه ه ب . شد ی زن م ب لي دل االخره ه

شار افشاگری دیگر جدا شدگان و ا ف ه اروپ یالملل ني ب یه تادند او را ب و . ا فرس !!اعالم شد... و یاسياسدار سده، پی برشدگان، مزدور، گر جدایبعد هم متل د

فاده از زنان در روابط است سوءه است، بحثيكرو قضي م ن بحث یالبته ا . سازمان مجاهدینیوشالالت پيك حفظ انسجام تشی براو مناسبات،

ضبحث اآرو ق ال ي م ا آوردن . شروع شد١٣٦٣ه از س ع ب ك یدر واقه ر ی عضو ساده به حلق تند آنت ]![ی رهب ز تبع ی خواس س يت ر رایض جن در براب

ه از یا یآه آزاد نی غافل از ا م تهران رو کنند، یرژ پ آ ور یردگمسير سرس عبه مدع یزن . ستي ن یگر آزاد ید، د نآ اك پ ی آ رد آفش و خ شوهرش یا است گ

سعود ی م و یعن ده یرج ت و در او ذوب ش ه نم اس ت آ دع یاس د م یتوان ! باشدیساز و آزادیخواهیآزاد

٢٩

م ی به او فرمان م ی رجو یعنی ك مرد ی د و او ه سته گوش و شمچ ده ب ی آزاد ]![تنها سمبل نه ین زن ينچ. هم از خودش ندارد یزيچ يچه. كندياطاعت م

ان تبع یدر راستا قا يدقست آه ين س ي هم ر رژ یض جن اآم ب ران اسالمی م ی ح ،تهت ان را دس ه زن ساب م دوم ب سان. آورد یح ه زیآ ای آ ری هیر س ی رهب

ردان« ستند، »م ه م چ ه مبل آزاد یگون د س ایتوانن ند؟ ا یی و ره ان باش ن ی زن . اند و هنوز هم داشتهین زنان برتریشه برايمردانند آه هموخی هيبق ا ی ش مي آتیه د زن را ه ه اف ض اهرا ی وهين دو شی ب ظ

د؛ ي ابین دو نگرش را در ی ای و عملی فكریكیزان نزدي تا م ،دي عالوه آن متفاوت ! یرجومسعود و نگرش ینيخمسيد روح اهللا نگرش

ر و یم و یم رج ه رج ست ب ه ی توان ه هم د آ ت آن ودش را ی تاب وجق ان است، ار او گذاشته يدربست در اخت ا ح ق حت تخاب، حق دوست داشتن و ح

ستقلش را یداشتن زندگ پ ین زن ين چ. م ن ين چ و هم-اش یردگ در استمرار سرسان ه او تاس یزن دها ب ه بع د ی آ ا هیا پ- آردن ض یه ت مح ردن اطاع و کوش ه گ ان ب ودن را ر فرم دیب ال چهر. ختن طالح ١٣٦٤ه از س الب باص و انق

له م كیولوژدئیا الط یريگ ی فاص ان و ب ردانم، زن ر و اراده ی ب بع م توتر زيمج ویگ تگاه رج راغ می را در دس ال . ميكني س ه ١٣٦٤از س ت آ اسر « و تحت نام رديگ ی م یروني عنوان ب یه رجو يفق تیوال ه »یرهب ه ترجم ی آ

یريت، عضوگ ی هو ی و ب چو پ ی از عناصر ه است، يفق مطلقه ی ت یوالهمان د یم ه ا یحرمت یان، ب ي ن ب ی ا. آن فانه در استمرار آن . ستي نشان ی ب ه چ متاس ه آامش را سوء یم د توان ن ان گذاشت، سازمان مجاه تفاده از حضور زن ه نیاس به خواسته يدل نیا ن سازمان به یا. است ار شده چن سرنوشت دردناك د یا است ل آ

ه یاس يان س ی ك جر ی باشد، عمال از ع و منقاد داشته ي مط یعناصر ك سكت و ی ب ی شهی در اندیسی ن دگردی ت ايالبته ظرف. است ت دادهي ماهريي تغی مذهب ی فرقهستقل یل حضور عناصر يدل اما به انگزاران سازمان وجود داشت، يبن سبتا م ا ن ت

ال ا س وایی ٦٤ و ٦٣ یه ين شکل و محت ود بچن هي نیرونينم ود افت ن ياز هم. به یسی ن دگرد ی س از ا ها و پ سال ست، یرجو مسعود است آ ا وس توان رارله ق ي ب

ه ياز به عناصر مط ي ن ی به بهانه دادن زنان، ك ی ع و فرمانبردار، دستگاهش را به ذهب ی فرق م و جزم ی م د دگ د ی تب تفاده ی ت اي جزم. ل آن ا ناش ن سوء اس ی از آنجود ا یم ه خ ود آ ان نیش ض از ازين زن ت مح ه اطاع نی و ا»ردم «نی به آن افتخار »هيفق یل و« ن داده، ب م ت د یمه را. آنن م پی ایب یاسخن پرسش ه

ه تقل د آ سان ي ندارن صر ان ت یل عن تن غلظ اال رف ان و ب در وجودشانبردار ان یفرم ه مچ ش د دل یگون انيتوان وان زن ل رشدش ه عن ستقل و ان ب ی م

ده اب کنن د؟ب انتخ پ!! اش ویردگسرس دل و الگ از و آزادی آزادی را م رار یس ق !!! هم هستندیاند و به آن مباه داده

٣٠

وان شورا سازمان ی اعضا ك از ی يچه اه عن ه گ ر ی آ سئ ی رهب ول و مشند، یدك م ی را هم یاول د آ دون شخص رجو یخارج از دستگاه مجاه ، ین و ب

ستمرا یا: لش هم واضح است يدل. ندارند یتيت و خالق ياراده، ابتكار، شخص شان م تا به اند، ن فشارها را هضم آردهی فشارند و خودشان هم ا تحت ی رجو یاز سو .دا آنندي ارتقاء پیردگ از سرسپینیاحل نومر

٣١

!ه آردچ با من یرجو

ن تفاوت آه یبا ا . گران آرد ی بود آه با د ی با من آرد، همان یه رجو چآن

ستی از دیليخ ران را توان ته گ تن از خواس ات و گذش كوت، مماش ه س ان ب هاش .ر آند، اما حكم اعدام مرا صادر آرددا وا

اد ی آه به مسعود رجو یزن. ار ساده است يداستان بس رده اعتم است، آدگ ا در زن ق هاش، ی شخصیحت ابيچح داردی انتخ اده. ن ادهی س م يدل. س ل ه

م، حكم، اعدام است، يباش» ادگان اشرف پ «اگر در . منطق هم ندارند . آورند ینمر ب راق يو اگ ه دل ال-رون از ع د ب وانيب رس از ق م، - غرب ی ژهین ويل ت حكراج ده یا. اخ اده ش و ی ن س ت رج امی دخال دگیای زوای در تم صی زن ی شخه یمردم ت آ ردهی اس اد آ ه او اعتم ار ب م كب د، و او ه ه«ان ه »جوانمردان ب

. است انت آردهياعتمادشان خار يختد ا ی با ، خانه و خانمان و آبروشان، بجز جان، مال آردگان، اعتماد

ست در اخت م درب شان را ه ر«ار يناموس د»یرهب ا . بگذارن تگاهچام ،ون دسان د و است، یمذهب ه زن سبت ب س یدگاهی ن ه دارد، ی جن ار ي دل نيهم ب رد ل، آ آ

ن ی از ا . شود یف م ی تعر انی آقا یل جنس یفصل مسا و زنان، فقط در رابطه با حل . آند یدا مي پیف خاصید است آه نگرش به زن، تعری دی هیزاو

ن داده سازمان یلي نامشروع تحمیها ه به رابطهچزنان، ه چ باشد و تا ی ابزار تن نداده باشند، س ی جهت ارضاء تم ردان یالت جن ا ی . ند هست سازمان م

سا و رفع یبرا س یرجوع م ه ژهی ان و ي راموني پ یل جن ه ب ار گرفت ا ی شوند، یم آ .آنند ی مردان را آماده میكات جنسیط تحریشرا

دان يچار ه چ و د آنم، ی ادعا م یراحتبه م نم ی عذاب وج ه شوم، ی ه آسان باشد، ی ش از ا ي، ب یزن در دستگاه رجو ه ان اده «ك ی ن آ اده . است »م یا م

ه، هر ص آه يبدون تشخ ان و صاحب گل ر «چوپ ارش ی »ن ه خواست، آن را آا شروع م نياشكال هم از هم . حق انتخاب ندارد »ماده«. خواباند یم .شود یج

اده د یا اگر م ه هوس آن ورا بر ک سان باشد، ف ط ان ه او چفق ساد ب سب فحشا و فده زن انتخاب «ر ساده آه ين تعب یبا ا . شود یم زده االخالق خراب و فاسد »آنن

.اند هم به زنان سازمان زدهیگری اساس دی بیها سبچاست، برم ی اگر زن هم یاسي س ی هیاز زاو ره چ در نخواهد آه باز ه ب ی فر ی نب

اقیا تگاه ب دآاره معرف ین دس د، ب ود ی می بمان دآارگ. ش ه یب ا ب م الزام ههی یخودفروش دگ ري غی وهي شی ا انتخاب آزادان ول زن »زن «ی شخصیمعمه زن . شود یاطالق نم رده یموضوع آن است آ ه ی آن باشد، ب انتخاب آ ه ب آ

. باشد گذاشتهی وقع»یرهبر«اوامر

٣٢

ا را خورده چن ی ا یمن هر دو ا خوشبختانه ی متاسفانه ه وبه ام، چرا ک و »ناموس« و باشم ی در دست رجو ی ابزار -ام د هم نتوانسته ی شا -ام استهنخو !!! آنم»لحص «ی به رهبر»ربستد «ام را شهیاند

ق در سال س از جداشدن پ دین خل ١٣٧٢اعالم نشده از سازمان مجاهده الم ش ال و اع صاحبهي و اول١٣٧٤در س ا ن م شاگره ا یواف ا ه ه ب در رابط

ان د يمك ان مجاه ت آودآ ر سرنوش اآم ب انیزم ح ات و ارگانه ی در مطبوعه لقب ی، مسعود رجو یمرز برون را ب رد »یارگي تپ« م تهم آ در »ارهي تپ «! م

ه زن ی است آه م ین فحش ناموسیتر كي رآیفرهنگ فارس وان ب سبت داد یت . نا گر مردان جدا شده از سازمان، فحش ید د خودشان را خورده یاس ي س یه : بودن

زدور، عامل دهیمزدور، بر ی از گر یو خزعبالت د ... یاس يس اسدار م، پ ی رژ من، ا م ا همين سنخ، ام ه ی ش د از مدت ي دل نی ا د ب ه بع ا ل آ و ین زن ي اول ه ه ب دم آ

. شدمیاتن اتهامينچ ی ستهی شاجرات اعتراض به خود دادم،ه حرف یاست، زن ساخته ی آه رجو یع و فرمانبردار يزن مط است آ

ه . آند ی فقط اطاعت م یعنی آند، یزند، فقط عمل م ینم راض ی ترجم حق اعته ماه نی ن ا ير، درع ين تعب یا. است یارگيتو حق انتخاب، پ ت ضد زن و ضد ي آ

زن «ی او را در ترجمهی شهیت انديگذارد، ماه یش می را به نمای رجویآزادد، درست ی آه اطاعت محض م ی آس یعنیزن . دهد یز نشان م ي ن »عترضم آن

ر ل م ویمت و. یم رج تیالگ پي زن راس ق، سرس د خل ریردگن مجاه وع م م ی از ن بزند،ی حرفی رجوی خارج از خواست و فهم سكت مذهبیاگر زن. استیرجو

وم . بدآاره است ه مفه م ب د «بدآاره ه ا . ستي ن »ی اخالق یآارگب عدم اطاعت، ب . استیر مساوين تعبیا

ه ری دیاني بب وگ الق ا ی رج ا اط ه» یاموسن «ی ن واژهی ب »نز «بسان و ضد زن اند يماه رمال م شهی ت ضد ان د یاش را ب م در » یزگياآپ «. آن ه

وی سعود رج ت م گ لغ پیعنی، فرهن قیردگ سرس اه یا میآ. مطل وان مف م يت ن اتهامات استخراج آرد؟ی از ا رایگرید

٣٣

تعريف آند؟»بدآاره«رجوی نياز دارد زنان را چرا

یل اصرارها ي اگر به دل »لهيابزار و وس «د آنم آه زن يالزم است تاآ

خالف شرع و عرف یا حتا آار یباشد و آرده »زدواجا «، بارها یمستمر رجو م ام دادهه پ انج ط سرس ر فق د، اگ اك و پ يرده و مطباش د، پ ت ياآع باش . زه اسارت اخالق یزگياآپ ا م ی و طه ا ب ستگي تنه پیزان واب دازه یردگ و سرس ان

. شود یم گرفتهف ی از هم تعرد از هم، منبعثین تجري در ع مشخص رای اما دو مقوله

اه ردن مف وده آ ردن، آل تيآ ویزن. م اس ه رج ه ب ردهی آ اد آ ت اعتم و اسم یهمانطور آه فساد اخالق ، ستي ن»بيجن«صد سرسپرده است، الزاما صددر ه . نداردیفكر د و آزایردگ به سرسپیربط

ام و ين خدا، پ ي خودش را محور عالم، جانش یرجومسعود اما ر، ام غمبا ا . آند یر م یزمان تصو امام زام حول حضور یتي هر مشروع دگاهی ن د ی ب او الد یدا ميپ ه م. آن رآس ب ه از ایزانيه ور تحمی آ ه ی دور میلين مح ود، ب ش

خودش را یگر رجو ی د یانيبه ب . شود ی متهم م یاسي و س ی ناموس یاتهامات آمد رض م الم ف صات ع ور مخت ل و مح ز تق د یمرآ ا ياخالق. آن م ب ردم را ه ات م

اه يگ ی از خودش اندازه م یكی و نزد یدور ا يرد و نه با مف اده، م مشخص و ج افتزن و ريشود، ش یك میهرآه به او نزد. یج زبان فارسیات رايدر فرهنگ و ادب

رد است، آوه ه از او دو م دآاره است یر م و هرآ ن خود ی ا. شود، مزدور و بورب اب ینيمح ه ارتك ه او را ب ت آ سفه اس ك و فل ذينچ در فل ییانهاین ه

. دارد یم واه« ان» یگان ته یاز آن زن دش را گذاش سر و فرزن ه هم ود آ ود و ب ب

ده و آم ازمان رج ا س راه ب ا هم ود ت د یب ارزه آن رادرش از . باصطالح مب دو بد »ی اسالم یكل جمهور ش «هي بر عل ی رجو یها ان جنگ يقربان خواهرش . بودنده چز شوهر و يم ن یمر ه عراق آم رده و ب ا آ دش را ره ار فرزن ود ه یهر دو . به ا یا ا ب ه د ي ن دل ی ن زنان، تنه تند و نم یگر نم یل آ ستند دروغ یخواس ا توان یه

تهم شدند ی اخالق ی را باور آنند، به اتهامات واه یرجو م . م د ه ستند بع ه نتوان آورد خودشان یفین تعار ينچ ا سازمان قطع را در م د، ارتباطشان را ب تحمل آنن

. آردنده اروپ ی دا ب ه را ابت تادند گان يش . ا فرس ه از آنپ رف ب ان اش در پادگ

ه ید ران گفت ه گ د آ ه یبودن ت و د»دهیبر«گان بات ن ی اس ر در مناس در ست،يگ مادر جدا شده و در پ از یها هچگاه ب یا در پ یا حرفهو » وقت تمام«آه او یحال

م نی ا. آرد یدر شهر آلن آلمان آار م ا ه توانست یخواست و نم یون نم چ ج

٣٤

ا آن هم – یگریرده باشد، و گاه حرف و نظر د سرسپ یعنصر ط در رابطه ب فق . با برادران متهم شد»ابطهر « داشت، به داشتن- ها هچباین یدار نگهی وهيش

د یايشي ليالح م سال و باصط و سن سران آم از پ یكی ه خود نی مجاه بگاه اخراج یا پ ل از يدل نيهم و به وست شده با عموها د »گانهیخاله «من گفت آه

ه است كی -باشد داشته اگر هم وجود -انگار آه ارتباط . است شده وم !طرف معلوده یه آس چگانه رابطه داشته، ی آه با »ییموع «شد آن يهم نم ه -را او چ و ب آ

ه یاست؟ البته نم خراج نشده ا -ك مرد است ی د آ رد یتوانستند ادعا آنن ا م ه ب گانام چاست؛ رابطه داشته یگرید ه او تم ه را آ در داخل مناسبات یا وقت و حرف

ود و ا ٢٤در واقع او . رفت ی نم ییبود و جا ه او ن انگ ی ساعته دم دست ب ا ب ه . ديسبچ ینم

ام نيگران، عدم تمك ی و د میگانه و خواهرش مر یموضوع ه ي ع تم ار بود ی رهبر ]![شاتیفرما ساد اخالق يعدم تمك . ب ا ف ر است ب م براب تن ین ه و داش

. یم آخوندیارتباط با رژاف و یآ ت رج دها رای اس ل آخون س ی مت ط یحي م رون وس در ی در ق

ر ارز يم و هرگونه گردش زم يمحور عالم بنشان وان ي آن یابی ن را آف ا بت ن ی م ا يم، تاده را اف عقب یكاتور آمد یآار ار . مي درك آن ی آم ت رار م ي خ همیت . شود یشه تك

رن ب حاالها یكی تاری در هزارهسوزاندن و زن یقرون وسط ستمي در اواخر قه .شود ی خشك تكرار میری از آو یا در تكه كمی و ستيل قرن ب یو اوا هرآس ب !!!اره استيت بدهد، بدآاره و پی منفی رایرجومسعود ت ياولوه

٣٥

! باشندی فقط حق دارند عاشق مسعود رجودزنان مجاه: یچ شمي ابریمهد

ده ق ش ا عاش شق. ام باره ا ن درسي از اولع ور ییه ه ط ه ب ود آ ب

وختميخودجوش از طب وده. عت آم دگ عاشق ب ار، طراوت، زن و یام، عاشق بهوب .رازيلك و شفاف شهرم ش یآسمان ب وده ی عاشق آن محب را از ا ب ه م ن ی ام آ

دگز درقازچ ین االتر م ین ش ی ب ق رف. ديآ دم یق، يعاش دل و هم ... و مار، هما یليخ ری دیه اری هچعاشق آو. گ ه دنیكی ب ه در آن ب ودم آ دمي ب عاشق . ا آم

فند یدرخت بهار نارنج اه بودم آه در اس دگ م ن من و ی شور زن ار را در ت و بهن هرم بت رد یدار ميش پيداری . آ ت س ق درخ ه اول عاش ودم آ شق اهين سي ب م

ت تن را دوس ردمی روداش ر آ عر، ادبیموز. آن نق ميك، ش عور وات، فه شتن یميمفاه د ی خواس ه . بودن ه من م یزي چآنك ده و ش ی ب را بن ی فتهيآموخت، مو رد یش میخ هر، د . آ ن، ش ه، آ یوط ردم، جامع دگ یار، م ده، زن ، ییایو، پین

كفتگ شقي و حیش ا ات، ع شدهی تعریه ر لح یا ف ن ه ه د آ كل بودن ه ش ه ب یظشان د ی م مخودشان را ن م داشته .دادن ا نفرت ه ه و از نفرت ام، ام ه چ هرهر ک

سان یگمان نم . آند یله م يعشق را وس ه ته یآنم ان ا شمهچ ن ی از ا ی باشد آ یهان دجوش ده بمان د زن ان. بتوان رایآن ت ش ه تح سان، يلط پی آ داختن ان د از شكل ان

مانند؟ یگونه زنده مچاند، شدهیش تهیت خويشكل شده و از انسان یبان و مردان قرارگاه اشرف پ ود از زن ه یر ب ا آول ه ب ار آ از عشق یب

د و همسر را . بودند آمده ان، فرزن ه ا -عشق به خانه، خانم ده ی ن ه از دل ران ن آند ه تعب -باش ه ب ار عشق ي آ ه اعتب ان یر خودشان، ب االتر و آرم ر، ی ب یعن ی واالترده رای ا ی و آباد یآزاد د ن، در خود، فداآارانه سرآوب آ شان . بودن ه ن ا تجرب ام

آورد، ی آسر م آورد، یآدم آم م . ران ماند یشود عاشق ا یداد آه بدون عشق نم ارز ؟!ستي چدانست یز نم ي را آه خود ن یزيچ آرد، ی را گم م یزيچ ه یمب آ

ه ه ب الح آ د، س ق نباش ه يگ یدست م عاش ه تب دل ب ار م رد، ب ود یآ ن ينچ. شه رو ی به راحت یرعنص ردم آتش م ی ب شا ی م را د،یگ ا ب ون نی ا ی تنه ه هژم یآرد ين چدر عمق وجود . باشد اش را اعمال آرده یطلب قدرت یا گر ذره ی د ین ف

.شود یدا نميعاطفه پكو شق، س ه پیع سانی رش و نقط ت ان ا حرآ وت تنه و یی از بره

شد، خالء درونش بای آه از عشق ته یانسان. انسان بودن است یسو به یآوارگ . استیك جانیت ی در نهاین آسينچ. ر آندتواند پ ینه ميرا تنها با آ

ا صور م ی دورآن روزه ن ت ه م عارها ی آ ردم ش سعود یآ وم یرجه یم د ترجم د، و م ی ی توان ان باش د ا یك آرم تران را از یتوان چنگ حکوم

الم ا ن یاس ا ب شد، تنه ات بخ شق م یروي نج دا ی ع ستم از ابت ر ییتوان ن یت

٣٦

ه او ملحق شوم چشم بپ ام ی زندگ یعي طب یها خواست االتر . وشم، و ب ن یعشق بسان یعشق تنها سالح . بود یرانیت هر ا ي تبلور انسان یفي آ ی نقطه ه ان ه ب ود آ ب

ه يدر آن برهوت جنگ و نفرت و آ ماندن رد، ی آمك م ن ه در گ آ رودار ي واال آ آه از انسان و یآشتارآاشت، و یماسالمی آه حكومت یا نهينفرت، خشم و آ

ن ن ی میآزاد رد، م ل خزيآ ا یلي مت ری دیه اجراجوگ ه م د آدمیی ب ل یآش تب . شد ی خالصه ممتل به در مقابله آه تمام هدفشیی ماجراجو؛شدم یم

ه آن یا یولوژدئی ا یعنی ی مسعود رجو ی شهیاند آه او خود را مسلح بد،دا یم دعن وعی م الف عشق است آیسمی اد است،ی جد»سمیا «ی ن وه مخ

ك ی ده و با يسم پيچيك مكانی در انسان راآند و ی از عشق طلب می را خال انسانر عشق را م ی م یل به آس ی تبد ،یف روانشناس یزور ظر يآاتال ه س د آ رد، یآن ب

ده -آند یبرد، همسر را ذبح م یسر فرزند را م ده مان ند البته اگر زن ا -باش و با و ال ه حتم ن تجری ه حكومت ای ر ب ا اگ تقالل، آزادزام ر اس د، س دالت ی برس ، ع

. گذارد ین ميوتير گیزهم رایساالر و مردمیاجتماعر سوم متلث یچ شمی ابر یمهد وان نف ه عن ه ب ر ی حلق سازمان ی رهبدین د مجاه ط و دالل مجاه ش واس ا نی، نق خص ب وش سعود رج ازیم ی را ب

د یم پ. آن ودیردگاو سرس وص و از خ تگ ، خل ا براش را یگذش ر ی ب دن س ی است آه رجو یاو تنها آس . است به اتبات رسانده ی رجو یار پ ی ز اش خانواده

ا تمام به اد دارد معن ه او اعتم ا ابر . ب ه ن اجازه دارد یچ شمی تنه یابت از سو ي ب . اعضاء شودی و عاطفیوارد مقوالت شخص» یرهبر«

اه ن یوان رج یسم حاآم بر جر ي آه از مكان یوطنان هم ا ي آگ ا ب ستند، حتمه ین سطور برم یخواندن ا ا، آشوبند آ ه چرا م ا هم شارها، ی ا ی ب ا و ف ن تنگناه

اما اگر . استییم؟ سوال به جایم و از او دفاع آردی ماندینان در آنار رجو چهماور آن دها در جنايب ه آخون د، و تارينظ یت بیم آ ا یرن د خ ه چن ا را ب سل از م ن

ه راه یاند، م ها را مصادره آرده ی آزاد قربانگاه فرستاده، و د آ د درك آنن توانندان، ی ط گر ی در شرا یگریامكان انتخاب د . ما نبود یاش پ ي پ یگرید رار، زن ز، ف

ود یباز دي و شه یساز دياعدام، شكنجه، شه ون آزار د من خود . نب گران را ی جن . ام دهیشم دچ به ن زن و مردی از مجاهدیليدر خ

ر راه همسر ا یآب ود يب راه . سر داشتدو پ . م ب در ١٣٦٧م در سال يابروغ جاو «مسخره ی ات يعمل شته شده »دانی ف ود آ ر چ سر آوپ . ب ان یك آب زم

ود ٣٥درش مرگ پ ر. روزه ب می عامی زن یآب نت ، آ ام یسواد و س ه تم ود آ با الیافتخارش، هنره هی پوش هیدار خان وس در خان ان محب ا زن درونيها ه و ان

جانش را از ی در اعتماد به رجو م همي و ابراهم بودين همسر ابراه وچفقط . بود یاو اساسا الفبا . شد به درون مناسبات آشانده بود، بعد از آشته شدنش دست داده

ی جز برا رای آتابآنم در تمام عمرش یال نم يخ. دانست ی را هم نم یاسيآار س

٣٧

. باشد در دست گرفتهیريگ گرده پ دن او ب اه یاآم س كين«گ سر » ینيح رگ هم س از م راشپ ا ب ی تنه

ن سل يدن خيش رگ و ت ودير م اس س . ت ب ر یاهيلب ت و روس ن داش ه ت ی بانواده و عشق . داشت یاش را هم از سر برنم ییروستا م در خ ام وجودش ه تم

ری يه بر عنصرآ ي با تك یرجو. بود خالصه شده شها هچبه ب ه داخل نه، کب را با . گران حرف زد یشود با د یگونه م چست دان ی حتا نم یآبر. مناسبات آشاند ام

ه زعم خودش - را آه تمام هنرش یدار سنت ن زن خانه يهم ت - ب انواده دوس ی خم بعدی ا ظش بود، ابتدا شوهر دادند، بعد هم، هم همسر يغل د، ه ش را از او گرفتن

ان »یوسوم« به نام یگاهیاها در پ بعد من خود . فرزندانش را ن آلم در شهر آلدر تغچ. دمیاو را د ردهييق ود ر آ تاده! ب ساله او را فرس ا م د ت وقی بودن ی حق

. را حل آندش ها هچبرد، حتا يگ یرو م يكا ن یا و امر م اروپ يناهندگان مق ان پ ي از م ی وقت یرجو

دگ چنان از حقوق پ با جعل آدم و امضا، هم ق،س از بردنشان به عرا پ شان یناهنتفاده م د یاس اینفرات. آن ه س ستند آ ده ل ه شته ش ت آ وق هاس ا حق د، ام ان

. ودش یمواریز سازمان یها حساب نان به شمارهچ همشان یناهندگپر اه را دریآب وم«پایگ ل دو سرشدو پ. دمید» یوس ه او يتی مت م ب

ه آن یاما مادر وقع . بودند زان شده یآو ا نم ب ا هچ داشتن ب دوست . گذاشت یه هسعود در عرف ازمان تحت زعامت م وس صادرهینعی یرج ا و »دهر «ی م ه . عراقیابانهاي بیوشال پیعنوانها

ه پ ن زن ی ا یتفاوت یب دانش آ ه فرزن سبت ب تند و در یدر ن م نداش ك ی هس شده اندهچپهم ی نفره رو ١٥٠ یگاه جمع یاپ د، ب ود يبودن اك ب ا هچ ب. ار دردن ه

ا م دند،يسي ل یم او را دند، يبوس یزدند، او را م یله م له مادرشان یبرا ادر، امرفت تا یم. رفت یداد و م ی تكان م یسر. تفاوت ی سرد و ب خ بود، یه چارك پ ی

ي سئول و رئ اق م ه حرافس بخشدر ات شی ب رندي بن سعود ی و در وصف م م و مه ب حداقل دو ن زمان یا. داد سخن بدهد زشیعز ود آ ا را ند هچ سال ب ود دهی ه . بد، طور بزرگ شدهچبود دهیند ه ان د حرف زده چگون ه و ان اده چگون د راه افت ان

ا هچ بروز ن دویدر تمام مدت ا . ماند یگاه موسو یا در پ دو روز فقط یآبر... ها اگ «: دنديرس پيتر و بزرگتر از هم م عاقل یها هچ ب آردند، یه م یگر ان م ر مام

متل مامان -ا مامان ما یآند؟ آ یگر بغلمان نم یبوسد؟ د یگر ما را نم ید، د یايهم ب »گر ما را دوست ندارد؟ید -محمود

ام یاز ا یرجومسعود ه آه ین زاو یدردناك از ا . دردناك است ین زن عر « آه عشق به خانواده از وجودش ییو روستا ا ته -زد ی م »لب پ آردنش ی ب

ان ب چ ی زن-نه و انتقام ير آردنش از آ عشق و با پ یاز عنصر انسان ه ین عاطفن ی ا یرحم ی ب توانم یگونه م چدانم ینم. گر قابل شناختن نبود یبود آه د ساخته

٣٨

تم دهم ید زن س شان ب اال د ی؟ زنده را ن ه ح ر ی آ تیگ هيت ك هف یا رآش حرف . ی و عاطفه ی انسانی و مادرداشتن عشق و دوستيچ بدون هبود، شده

ا آن زمان آه هنوز داستان طالق ار یه ده يش ني پ ی اجب ود ام ان . ب یزنه ه درج پ ی آ وص و سرس ان یردگ خل ر يه م بش اد رهب ورد اعتم یزان م

ه ید، ند يرس یم ا م شان نگه ییه ه از فرزندان تند آ د ی م یدار داش یرجو . آردنری «چنان عنصر و به اند نان رشد آرده چن مادران یامعتقد بود آه د » برت ل یتب

ده د ش ت ان ه فرص را ی آ د ی ب انواده ندارن د و خ ت ا . فرزن د، وق شان را یفرزنهر روز و هر شب در » شتلقم «توانستند به عنوان ی برتر م مادران. گرفتيم

د ی رجو یلومتري آ یها نشست شان دور بمانن ا هچ ب. شرآت آنند و از فرزندان هباب ل اس م مت از را ه تیب ه دس د یدست م ب ازه ا. آردن اهن دوران پیت یادش

د . آردند یها حس م یكیها بود آه باصطالح مادر را در همان نزد هچب ه هابع بتادند، هچ ب ی همه ج فارس ي جنگ خل ی بهانه ه غرب فرس ا را ب ا از شرشان ه ت

. خالص شوندتادند یكبار به موسو ین را تنها يمه. شان بود ی از ا یكی نيمه م . فرس آنه

را اآرام نی ایب ه ن ا یآ ر ب یه د ی دخت ار آن ادرش را مه اهد . م ود ش ن خ مدن هيتنب هني سخت مهیب رك ن ه دخت سبت ب اله ن ودم س ر. اش ب ر مهی دهن ن، يگ

ود اش شده به همسر جدا یفحاش ين را [. ب سر دیگر مه ان دخترک و پ ان هم هم .]به عنوان سربازان رجوی در پادگان منحله ی اشرف نگهداری ميکنند

ه يز از هم ي ن یجواد دي اصغر حاج س یعل ی برادر زاده شهرزاد ن گونان است دمتكار شخص یا. زن وان خ ه عن واره ب ه هم رین زن آ در یوم رجی م

ه اش « به یحرمتيل ب يخدمت اوست، به دل اساس نوشته ی بر »عمو جان فرومای از یگر یز زن د ي ن نینسر. است دهي رس یی باال ی و معنو یبه مقامات ماد خودش

ش ی نمایراهها برا. استیكی عالمت هم ، است یكی »آد«. ستن مجموعه ا يهم »ما« به هرآه از یاآنرپ و لجن یستند؛ فحاش يندان متنوع ن چ یردگزان سرسپ يمرا است ی روش خاص که به ما داردیا انتقادیست و ين شاندن و یب ه سكوت آ ب

زو دا یمن ردن ج دگان و معترض آ ه اپ. نيش اء یين هنرنمایاسخ ب م ارتق ا ه ه ه باد علف عراق است، و آب ی ب یابانهاي ب یوشالپست و مقامات پ ه ب ه ب ه و ی آ ب

. وصل استیديبار پ همسر یکی دیگر را ه همسرش یس از طالق اجب وادار ساختند آ

را -سازمان مجاهدین خلق در عراق یرا در زندان انفراد د ب ات م ی الب زان ي اتبه یاز ا . شالق بزند -اش یردگسرسپ را ن نمون ا ب دها ي گسستن پ یه عشق و یون .اد دارمین همسران زي بیدوست

ه یمردم. نته داردچ هم در یگری د ی ترفندها ی رجو ن باالتر یاز ا را آاز شق آزاد س ه ع ه او پ رانی ایب تهي ب د، وا م وس ه رودارد یان ردم ی ب م

٣٩

راقی ارهيچب رد ع نگ آ الح س شاي س ی. ندین بگ دهانیک ه ا ی از فرمان ه ب ن یآداوم عراق ی جنگ با آردهای در همان هنگامه گردن ننهاد، یآش آرد رای ت ب

. شدیر و زندانيدستگ حکومت صدام حسينل از جنگ خل در هم ميان دوران قب ا در ی سع ی رجو ج ه ه ب داشت آ

سپ تن ب يان اه داش ا هچون نگ ا -ه ا ماهه ا ت ه- حت ادران از و دور نگ تن م داششان ازفرزندان دا س سران از ی و ج دی هم ف ایك سبت یگر، عواط شان را ن

ه دیگر ب میک د آ ه نم هچب. رنگ آن ا را آ ار توض یه ا آ د ب وجیحيش یهي و ته پ سبت ب ان ن ود م-در و مادرش ر وج تند ی اگ رد ی ب-داش اوت آ یول. تف

ود ی در ا یشد و رجو يبزرگترها را م تاد ب ه . ن آار اس ن ی ا من ی شخص ی تجرب . آند ید میيموضوع را تا

ود یهمراه داشتن عكس وع ب د ممن رون از ساعات ي ب. از همسر و فرزنا ا یر از آخرها يمالقات و غ رفتن ب ود شان ممن ی هفته، تماس گ ه ب . وع ب ا هچ ب ه

شان ف آرده يتكل ه اگر مادران شان ا مدرسه ی محل اقامت و یك یزد در ن بودند آد و ا نكميآار ه سراغشان برون د ب ان «شان را ی ند، حق ندارن د »مام . خطاب آنن

. از اساس ممنوع بودیعشق در دستگاه رجو آردن ت، تهی گرف یجه م يت، نت يماه ريين تغ ی از ا یرجومسعود ه چآن

سان یف وجود ظر ا از عواطف طب ان ود یع يه ال ی در ا . ب ن ی ، در ا ین ظرف خالء ته پ یخ صر سرس شق، عن ادهیردگ از ع ضی و م ت مح ق ی تزر اطاع

دن ی سر بر یعن ی یفداآار. آرد ی ابتدا از فدا و صداقت شروع م یرجو .شد یمه سانی هم ا آس. ی شخص رجویار پی زی عواطف ان د یتنه ه زن مجاه را آم . بود یرجومسعود داشت دوست بدارد، شخص اجازه خلق د ه ردان مجاه به مه یچ شمی ابر یمهد. باشند یم رجو یبودند آه عاشق مر ن آرده يتلق ود بارها گفت بق ن ی آه عاشق مسعود رجو یزن مجاهد «: آه د خل ».ستي نباشد، اصال مجاه . بر اعضاء حرام بودیعي و طبی انسانیها عشقی همه

ل، يل ذبح اسماع ي از قب ی مذهبی ا یها با نقل داستان ن زنان و مردان یاا یم و تكرار و تكرار اشعار عرفان يدرش ابراه توسط پ ه ی وادار م موالن شدند آشقها د یعي طبیع رآوب آنن ان س ه . را در خودش رآوب هم شقی س ا و ع ه

یم رجو ی مسعود و مر ،ن زن و شوهر ی با ا ید و مراد یبرقرار آردن ارتباط مر را ا نم یلي خیب ش ی ه ست جان سان يتوان ف ان د یعي و طبین عواط ان باش . ش

ان د . داد یشان دست م ی به ا یبیغر و بي عج یها یسردرگم ه یزن ه ی وار گر واند یم ر. آردن ردان س ه م د یوار مید ب دن از ایاز طرف. آوفتن دا ش د ی ج ن بان

دگ یع يان طب یوستن به جر يتبهكار و پ م اعدام را در پ ی زن حداقل . داشت ی، حكم ا حك وده دام ب ا راه. اع سته یه راق ب ود ع ه«. ب ه ا»ن تن ب ن روش ی گفان ي وحشتناك عراق و ب یها آوردن از زندان در ، سر یساز یته ا اب اد یه ی رم

٤٠

اه و تبع یدر بهتر . داشت یپ را در ه اردوگ دا شدگان ب دگاه وحشتناك ي ن حالت، ج سگ ی از گرسنگ جدا شده » ن خلق یجاهدم «گاه بود آه . شدند ی اعزام م یرماد

م . خوردند یو گربه م ا ه ه آاره م ب ان ه دن یزم ان ي در م زي رآمي و تحق ی شاق بتند، يرانی آه از ا ی آن نواح یعربها د پي م ان به شدت نفرت داش ن ی شتر ا ي ب. رداختنسازمان تحت زعامت مسعود یآش به علت اعتراض به آرد ن جدا شده یمجاهدم یاد اما در رم ،ندبود دهی از سازمان بر یرجو ا ه ه ا ی توسط آرده ه ساآن آنج بل نگرچ دند یسته میشم قات اص جنا. ش ویتق ه او ي معترض رایات رج ن ب . رداختندپ یم

د از جدا یكی یمحمدعل واح نیشدگان مجاه ه در آن دوران در آن ن ی آد «یف آرد آه زن ی من تعر ی شخصا برا حضور داشت، دا شده از مجاه »نیج

نگ دهیرا د ه از گرس ت آ ردي میفروش ود خیاس تك ه زهياآن زن پیا. ه اس آه دل یرانین زن ا یتر زهياآمن پ نظر در را یافتن راه ي ل نداشتن و ن ي است، ب ی بدش يس ود و فرزن كم خ ردن ش سر ر آ تن هم ه در - و نداش از یكی آ

. بود ن آار مجبور شدهی به ا-ود ب ست شدهي سربه نی رجویها ییماجراجوواز ا ایدر ت ان در ایلي خاكت هولنین جنای ب مرانی از زن ه ه ل يدل ب

ام یتيصالح ی و بیاقتيل یب ان اسالمی حك ردن آب و ن راهم آ ه از ف ران آ تهردم ن رور و يم ز ت د و ج اراولچپز عاجزن شان برنم ی آ وادار د،یآ ی از دست یرجو مسعود ت یجنا. ن آار بزنند ی دست به ا شان یاند خالف شرافت انسان شده

.استحاکمان اسالمی حاکم بر ایران ت ی جنادر این پهنه، همسنگان م ی اسالم یات جمهور یتوانم از جنا یمن نه م نم ي در قبال زن چشم ه

ه بپ ر جنا چ وشم و ن د رجو ی شمم را ب دم ی م یات بان م نم . بن ه یتصور ه نم آ آه یدرپ یند آه ممكن است از ب چد؛ هر ین دو ببخشا یآدام از ا يچ بر ه يانرانیا ب

.دنیبابا بگو» یا ننه وهرش«هر آار انسان بدون عشق، تبه . ممنوع است ی، عشق در دستگاه رجو یآر

ت و. اس دشیرج انی در جر و بان ت زم وان گذش ا مغزش ود یی ب ا و از خ هردن یته ا آ ه ی اه ه تب اران ن عناصر را ب رده یآ دل آ ه ه ب د آ رزيچان در ی م

ند ی نم ینامردم را .شناس د ی ا یب ار ن بان ا تبهك انو ی تنه م ن وجود دارد، ك ق آن هانون رس ت، يق درت اس ه ق هدن ب ر ب و . یمتيق ه تگاه رج ر دس ردم از نظ ، یم

اما . آنند ی نم ی آار قدرت رساندنش به چرا آه برای كاره هستند، يرت و ب يغ یبد . ی باور دارند و نه به آزاد نان نه به استقالل یخود ا اور ندارن ه استقالل ب را چ ب

* وابسته به عراق ١٣٦٦و علنا ازخرداد سال ١٣٦٥بهشت سال یآه عمال از ارد .میريده بگی را در عراق نادی رجویروهاي نیالبته اگر حضور قبل. اند شده

وده زب ت درت رانی ای ح ه ابرق سته ب ورو ی واب ل ش ود، ی مت ابق ب سم م ی ایه منافع ملي برعلل هم يدل نيهم به دم و قل و . زد یران و استقالل آشور، ق

٤١

ل رانی ا .گرفت ی را درنظر م یاب شمال تنها منافع ارب ين دلي ه هم ن حزب يان ب ای . را خائن مينامند

و د رج ستگیبان ا در واب ودنی ام اب زب ر و ب ، ارب ر ارهيچت را یتورژوا ی مترق ی شهیك اند ی ی مدع یاگر شورو . است دهیبرگز ود و از یی ضد ب ب

راین طریا ضیق ب ن روی بع ذاب فكران آنش ان، ج رايزم ت، ع ه چق ت داش ن ادعا دارد؟یان اي در میگاهیجا

العمر مادون مادام یكتاتوریك د ی و یحزب ك حكومت تك ی یعراق دارا ا و سرنگونی صدام [.تمدن است يش از اشغال عراق توسط امریک اب پ ن کت ای

ت ده اس ته ش سين نوش د. ] ح ویتب تگاه رج ل دس دن آ هیل ش ه بدن و یتي امنی بتآورد رج ا دس راق، تنه الی در ایوارتش ع تقالل چ. هاست ن س -رخش از اس

تقالل ه اس اد ب ستگ-اعتق ه واب ستن ی و عملی علنی ب ا ب ا ب دچ، تنه نیشم مجاه شان از عنصر عشق و دوست داشتن ی آردن ا یتنها با خال . است رفتهیذصورت پ اد یتوانست آزاد ی نم یگر ی روش د يچ با ه یرجو. است ممكن شده خواهان اعتم

ود را ه خ رده ب ه آ هينچ ب اران ن تب دیآ دلی تب و. آن ان اچ آنیرج شان را ینه است آه شده ت داده يماه رييتغ ه ني ساواك صدام حس ی اند بدن ه واحد و ب متاب

. آنند ی عمل م کشور عراقیجمهور استی در آنار عمال رضد شورش عراقاور تم ب ه از نميخواس نم آ ان آزادچآ انین هينچ، یخواه اران ن تب یآ

فانه است، هشد ساخته ا متاس د . ن است ين چ ام د یمجاه ور و محكومن ه در ن مجب آو . مجاور شوند - یر خود رجو يبه تعب -شان خانه و نزد صاحبهمان عراق

. است دهيرس هاست در سالشانياسيمرگ س. در رسدشانيكیزيبمانند تا مرگ فتیآ ا شانی ایا براس وز ج تقالل ي در میی هن ای اس ی و آزادان واژه ه

دارند؟

٤٢

ینقش مادران در دستگاه رجو

ادر« و»م تگاه رج انی در دس ه زن الق می ب دان ی اط ه فرزن ود آ یش. باشند یه سن و سال چآند در یتفاوت هم نم . باشند داشته شده ا آشته یرزمنده و ن مادران ی آه از بعض یهستند زنان ه دل ی به لحاظ س ا ب د، ام ه آ نی ل ا ي بزرگترن

الغ و حاضر د ب د، همیفرزن راق ندارن واهر نامچ در ع ان خ وند یم دهين از . شه در دستگاه رجو یمادران مشهور ده ی آ د و عل مان ابقه ي ان ارزات ی رغم س ی مب

شان ود و فرزندان وخ ه امامت رج ان آوردهی ای ب د، م ادر رضایكیان ا، یی م هاج سر ح ه اعضا استییل رضايخل هم دی آ ادر رای انی مجاه ه- ن م ان ب زب . آنند ی خطاب م»زیعز«فرزندانش

ده یا مادران عمدتا به لحاظ بافت خاص جامعه س آه از آن آم د، ب ار ياناس يوش هاشان حتا پ یلي خ یبرا. هستند ی و سنت یمذهب ا دن لب ان ییه رم زن ه ف ب

دون شان سخت است یبرا. مجاهد، مشكل است د و ادر رفت چ ب د آنن ادران . آم مشان ي تحت تعق ل يعمدتا به دل ودن فرزندان ه تحت تعق ب ب ودن خودشان را ي آ ب ب

تهیز در پين ت، داش راق آورده اس ه ع ده ب د ش ادر . بودن ر م راغ یآمت را سه تحصيآن یم تهيالت آالسيم آ د ك داش ه لحاظ سشانیشتر ايب. باش میاسي ب ه

ه فرزند سته ب ستندواب شان ه ه. ان راریل ايدل نيهم ب ادران در ق اه اشرف ن م گاد م یبه ا . آردند ی م یندم را باز چ دست یها قشن ر یشان آمتر اعتم شد و آمت

سئ د یم ت دادهيولم ادرانی ا.ش دانن م االتر در زن ا ب ا عموم ن یشترين و بیهت رده مقاوم ا را آ د، ه وی ولبودن تگاه رج ازی در دس ه ب ر ب ی آمته دند، یم گرفت ا اش و نی ب ه رج ان ایآ سی ن ادران را ب ورد یار مين م ا وخ ب

. آرد یاد میشان با احترام ی اغلب از ایآه رجو نیاتفاده م یاز ا م اس گ ه ادران در جن د ین م ادر م. ش ت را در يم من

د آشته رانی به ا ١٣٦٧ سال یلشكرآش ادران ی ان ا ي از م . بودن س ی بعض ن م ار ي باز ی حتا در حد مادران د ، بودند یعام ه یگر هم به ب ادر مر . شدند ینم گرفت م یمو ودی ا ازیرج ته ب ا یدگيرس. ن دس اری ژهی ویه رای درب انوادهی را ب ی خه م گریك مادر د ی و یم رجو یبا مادر مر . میم آه آنار بگذار یمر ه متاب ان ي ب یهمان . شد یرفتار م[!] قدريعال

ا ی از ا چند تن ادران در آاره ی اجراین م د ی ال بودن در آشپزخانه، . فعد شده هآار گرفت به »یبهدار «مدرسه و امداد ا ب . بودن پ ي ام ی زخانهشتر در آش

ار م اه آ ل قرارگ د یآ ع وظ. آردن هيدر واق اری ف ان را در ]!!![یخی ت خودشستردهیسطح ام م گ ر انج د یت ر حاضر م در نشست. دادن م آمت ا ه دند یه . ش

٤٣

ا ی در جر شان ی خاص مذهب یباورها ليدل به اب ی مسعود رجو یان ادعاه در بد ی آمتر قرار م مهابت ائ يت و ن یامامت و وال ه . گرفتن ان بافت فكر ي دل ب یل هم

بجز - تا آنجا آه من خبر دارم . ردندخو ی را هم آمتر م یب رجو ی فر شان یسنتادر و-دو م ادران ی رج ن م ست ای ل ن نتوان اي را مت انیروه ار شكي ارگ ه آ ب

ان ی از ا یكی. رديبگ د هم ادران معتق ادر رضائيها » زی عز«ن م م یك یست و م هه یشد و ادعا م یها بلند م آه در نشست یگری د مادر ه هم رد آ زش را و ي چ آه انوادهی هم د اهل خ ردهیم رجویاش را تق ادرانی هيبق. است آ یتي وضع ماز ی ا یتوانست رو ی نم یرجو . داشتند نی مجاهد یها هچببه ه يشب شان حساب ب

.خوردند ی نمیريدرد سربازگ بهآند ودا یها یل آوارگ يدل ن مادران به یا ال مستمر، ج ا ءشدن از م و یی اجتمدان ي ، تحت تعق شانيخانوادگ ودن، زن ا، و هم ب ب شار شرا ن آهولت ين چه ط ی و ف

یماري به بن مادرانی دوتا از ا یكی. مار بودند يموجود در عراق، جسما و روحا ب دگاه رجوی سرطان ا در دی ه مبتال بودند و حتم ار ين ب ی ل ا ي دل ب خرج هاشان یم ! گذاشتند یم دست سازمان رجوی ی هم رویاضاف

رف اه اش ادران در قرارگ ضور م ان -ح ل آودآ ت مت ت - درس باعش يف آن محيتلط شك ارت د ی میدتي و عقیط خ اطف . ش اط ع ادرانیارتب ا م ب

ه خشم م ی رجو گری د یروهايفرزندانشان و ن ن ی از ا یخشم رجو . آورد ی را با و د هچق به ب همه عش نین مادران، ا یرا ا چبود آه د یه را چ و گران دارن یرا ب

ن مادران، یحضور ا ! هستند ی و مهربان یادآور عاطفه، عشق، دوست یرزمندگان، ا اطفیتم قانه، ع انوادگیالت عاش تن را در ن و دوستی، خ ه يداش ده نگ ا زن روهت یم ضور ا. داش ادران، نیح و از پين م ه رج نل را ب ر م یرس رد ی آمت . آ

طرف مشورت لي فام یمتل بزرگترها . شدند یروها م ياز ن یليمادران، ملجاء خ رار م د یق د ی خط م،گرفتن د پ،دادن درز م و ن د یان ا،دادن الی خالصه ج ی خ . آردند یر مها را پروي از نی بعضی عاطفیآمبودها

ع ادران در واق ضور م وپاپح اني اطم س ه پ ین ود آ نل را از ب رسرا -شان ی ك با ا يعل و سالم .آرد یر نم ي س ماندنشان در قرار گاه اشرف خود ی ب

ط را ين مادران، مح یحضور ا . بود ی و روح یش فكر ی آسا و آرامش ی نوع -من شك یا. آرد یمانه م يدوستانه و صم اط ت ه ه یالتيشان ارتب د یج م ي را ب ا . گرفتن ب

ن ی ا یاز نظر دستگاه رجو . آردند یهرآس آه دوست داشتند، رابطه برقرار م رفتن پرسنل یزدن عرض گونه روابط، آانال اط گ ا از راه و ارتب رمجاز ي غ یه

ود ه. ب م ل يدل نيهم ب د ید حذف میباه بات غ نیا. ش ه مناس شكيگون و یالتيرتو شكل هر به باهم بودن . آرد ی را نگران م یرقابل آنترل، رجو يغ شعاب ی ب انز د در ی و با داد، ی انتقاد م ی بو داد، ی م ی دوست ی بو ،داد ی رفتن م ی بو داد، یم

!شد یم گرفته

٤٤

از قرار شد قرارگاه اشرف اساسا ج فارس ي و بحران خل ١٣٧٠در سال پ چارچ آه در ییروهاين. شود یاآساز پ ی و عاطف یعناصر انسان یردگوب سرس

.شدند یه ميد از قرارگاه اشرف تخلیبودند، با نگرفتهی جایصد به رجو صددران ن ايآودآ ه لییروه ه ب د آ ردن قريبرالي بودن ك زه آ اه اشرف آم ارگ

د یم اهتوانست در ح ی نمیرجو. آردن ان در قرارگ شان ضور آودآ از مادران قانون ن قانون شدند؛ يز مشمول هم ي ن »مادران« .طلب کند ار يع تمام یردگسرسپه نظر رجو! حذف دان ا یب ادران و نیفرزن اين م ری دیروه ن ی در حضور اگادران باتم ه مناس پي غی ب وده م درصد صدیردگر از سرس دند یآل را!!! ش یب

سان قرارگاه اشرف یزه آردن فضا يكالیراد ام ی و عاطف ی و حذف عوامل ان ، تم . به خارج اعزام آردندران و آودآان را از قرارگاه اشرفماد

د از ب ی همراه و یالیمادران را در سر ه اروپ هچ ا بع ا ب د ه من . ا آوردنادر را د خود در اروپ ه جز ی ا حداقل ده م ن، بق دو یك ی دم آ دن و ي ت ه سواد خوان

دون ه ن مادران را یا. نوشتن هم نداشتند وق ی آمك يچ ب ه لحاظ حق ساله ی ب ی و ما ي در خ یناهندگپ د اروپ یابانه د و رفتن ا آردن ادران ی از ا یبعض . ا ره وز ن م هن

اطف اط ع ا یارتب ان را ب ازمان ش دس ردهنیمجاه ظ آ د حف ه ا وبودن شان ی بتفاده م یشان تا م یا هم از ا جنی ا یرجو. زدند یمسر رد یتوانست اس ا اگر . آ امادرانيهم ه ن م ار پ یا مطالب تند و آ رمير ي گشانيناهندگ داش اه یاد، از پك ا گ یه

ا در خارج از آشورهم و ن رفت ی ا. آردند ین ردشان م یمجاهد دها حت را آم ی بار يبرا مادران آه اآث . بود ی بار اضاف یرجومسعود د، با م سا ی بودن یصنف ل ید موق ان را یو حق هش ان ب ا خودش ل مییتنه د ی ح ض .آردن در شانی از ایبعد ی شرآت م ها متل آنسرتها و نشست نی مجاهد یروني ب یها برنامه شه ي هم. آردن

شان ناراض د یهم از اوضاع و احوال ده . بودن دان زن ه فرزن ادران ی ا ی ب م ن م ه . آمك بخواهندالتي از تشكبود آه نگذارند مادرانشان ف شدهيكلتاکيدا

ادران ه »یم رجو یرم «دستور مشخص ه م ه ب ود آ شود ی آمك يچ ب . ناريب ل یم شكل اص ادران، م ود ی و اساسی م ان ب ان نم . ش ستند یزب ودانا مح ینم ستند ب ه یط غر يتوان د ارت ب رار آنن اط برق شارها و . ب ر سن، ف تالمات آب

سمیروح ان بی، ای و ج وختن زب هيشان را از آم ردي بگان ود هزار آ یزاريب. ب . آرد یشان مشكل میط را براي ارتباط با مح،یريادگی یهمراه با عدم تمرآز برا

ا ا یم رجو یمر شخص و بخصوص یدستگاه رجو ده، ی ب ان ارزن ن زنه یآرد آه با ی رفتار م ییها متل بنجل ر دور ر چ مت و هر يق هر د ب ه یه زودت خت

ه . شوند ه مراجع ا ی ا ی هرگون ه مقره د یشان ب ا ین، مزاحمت تلق ی مجاه شده، ب .شد یشان برخورد می با ای و سردیتلخ

ه ا از ایكیب ادران ی دوت ه بن م تي آ د م و شتر رف د، یآم وهآردن ن ي تد م اخراجشان آردن د ه د، بع شان آردن د، بدنام ادر عصمت . آردن ن ی از ایكیم

٤٥

ه یی و روستای عامی زن مادر عصمت . مادران بود دانش ب ال فرزن ه دنب بود آه بوز ا همیاند و شده ا آشته یفرزندانش . بود راق رفته ع ان و هن ره چهم در چن ی نبد ی آار میب رجو یفر ادر عصمت را در خط . آنن اه »شكخ «م رار گ آردن ق

. به آلمان آوردند از عواطف انسانی بر اساس دستور مریم رجویاشرفادر ز رف م یم ودش م . زد یاد ح ت یاز خ دگ. گف اش و از یاز زن

ه یگاه یامادر را از پ . ساله باشد ٦٥االن د یمادر عصمت، با . هاش تيممحرو بود ینینادر افشار از مجاهد. اخراج آردنددر شهر آلن آلمان » نادر افشار «نام ب

ه در جر تیآ ا ان دخال ویه ور داخل ی رج راقی در ام ال ع ا ١٩٩١ در س بش راقيعير شيشم وب ع ده ان جن شته ش ود آ ام ا. ب رد را رین ه ی یون ف ك خان !»د نادر افشاريگاه مجاهد شهیاپ«بود بودند و آنجا شده گذاشته

بود آه مادر اصرار آرده . آمد مادر عصمت بود و ن خانه محل رفت یاران ی ش از ا يسال پ انزدهمادر پ . آمكش آنند اش یل حقوق یفصل مسا و حل یبرا

ه ه عراق رفت ود ب م . ب ام یرويك نیدر عراق ه ب تم ود و ش ار /انهوقت ب روز آرد یم ه ادارهیوقت. آ ادر را ب دگ پی م ازه از ی معرفیناهن ه ت د آ د، گفتن آردنوده یخواستند بگو ینم. است ران آمده یا ادر عراق ب ه م تند ینم . است ند آ خواس

و ب نجای ا یناهندگ ادارات پ ی برا نیارتباط مادر با مجاهد ند رود ل ور نباش ه مجب آد ش آنن ادر تفه . آمك ه م ردهيب ضور م آ راق و ح ه از ع د آ راق شبودن در ع

حبت دیص در پيچ . نكن ادر آنق واالت بازجو یدگيم ه س د ب ه بتوان ت آ ان ی نداشدگ پی اداره اب م پیناهن خ ب دياس دیل مجاه ت . ن را بده ان داش شكل زب . م . كس هم اعتماد نداشتيچه به

ه پ ش از حد يمادر عصمت را به علت مراجعات ب شار یاش ب اه اف ه گ بتور شخ ردس دیا از پیم رجویص م اه مجاه دیگ راج آردن ادر تهمت . ن اخ ه م ب

ه دزد د آ ردهیزدن ت آ ا ،اس ه ب د آ ت زدن ادر تهم ه م یروابط» رادرانب « ب .گاه افشار رفتیازان از پیر مادر اشك... واست داشته

سان بات خشك و ضد ان تگاه رجویمناس ر دس اآم ب ه آسی ح آمك ی به متل یر رجو يدست بگ . آند ینم ا ی هم دست . شه دراز است ي هم عهي ش ی علم

ام . به قدرت برسد ید آمك آنند تا رجو یهمه با . الق است چشه ي هم بده هم یهنگدرت رس ه ق ه ب م آ ر ه يه ال هست،ياسخگو نآس پ يچد، در براب آس يچ در قب

را اسخت ندارد، پ يولمسئ ان، پ یها را ب ام زم دا ذخ ي ام رده ي امبر و خ . است ره آ . پاسخگو ميدهدیالين ارواح خیبه افقط البد یرجو

ادران است یگر از ای د یكیمادر فرزانه م هست يب. ن م ار ه سرطان . م »یرض ع« به طور اش یناهندگ پ ی فصل مساله و حل یمادر فرزانه برا . داردا د اس م یب ران تم ت یگ ازمان آمكش نم چ. گرف ود از یون س ور ب رد، مجب آ

واداران غ شكريه ازمانیالتيت ك بخو س د آم ن ا. اه سیم ادر را ب ار دوست ين م

٤٦

تم ود. داش ه ب ادر هم فانه رجو. م ادر نیمتاس ه م داردي ب ه ه. از ن از يآس ن يچبه رجوی م ی مرها ن مهره یسمبل ا . خواهد یاو فقط مهره م . ندارد مسعود است آه نم . است ت آرده ي ترب بودن مهرهفقط ی برا او را یرجو ادر آ ره یم د مه توانادر، عاشق است . است مادر، مادر . باشد ه . م ه هم رام ی ا ی من ب ادران احت ن مادر اگر . شود یمادر اگر واقعا مادر باشد، مهره نم . ز مادرم يمن ن . گذارم یم م

زار ساز . شود یباشد، به ابزار بدل نم عاطفه و عشق داشته یا ذره یدستگاه اباآتر . فاده آند است شان سوء ینتوانست از ا . نتوانست از مادران استفاده آند یرجو

تند و گر اآتر مادران . گفتند» هن «یمادران به رجو شان را برداش د ی فرزندان . ختنده آن رف مان وز در اش د و هن ه مادرن ا آ ادر ه د، از عواطف م در یزيچ یانه یمادر. است نمانده یشان باق یا دارد، تب ا عشق ن ار است آه سالح دارد، ام . آ

.ین نظري متل مه؛زندي میليت فرزندش س به صور اشیردگ اتبات سرسپیبرا آه یمادر. است ن مادران سوزانده ی عشق را در ا ی شمهچ، سر یرجو

ادر ن دارد، م ادر ب . ستي عشق ن زار است یم ادر ين چ. عشق، اب اگر الزم ین منصر ع « از یف واقع ین تعر یا. بردي م ی رجو یار پ یباشد، سر فرزندش را هم ز

ق د خل ده ی در دستگاه رجو بحال ه تا آ یعنصر . است » موحد مجاه است، مانت؛ تهيهم ه،ین اس شق و عاطف اب، ته ی ته از ع درت انتخ ه ق از ی از هرگونره شه و یاند سان ين چ. فقط مه ان ین آ ا هم ه رجو ییه د ی م ی هستند آ از . خواه

ادرانينچبطن د ین م ر تول ا اگ هیذ صورت پی حت د، رفت كلباش ودهی ش . است بوده ی و احساس ی، عمق ی عاطف یتولد د ی ا. است نب اموس ن تول ا ن اط ب ا در ارتب ه .ستيعت نيطب

!ید؛ هر مادریگوي م»نه «یمادر اگر مادر باشد، به رجو

٤٧

یم رجوي داستان مر- یآزاد ، مقدمهیردگسرسپ

د ین آسان ي از اول یچ شمی ابر یمهد ا سازمان مجاه ه ب ود آ شروع نی بار آ ه آ دهردب وز زن ود. است و هن دان ب م زن اه ه ر. دوران ش سرش م ا هم م یب

ر(قجرعضدانلو ویم درت رسیدر اوا) ی فعلیم رج ه ق دهايل ب ازدواج دن آخوناله باشد د هجده ی با - ١٣٧٩ سال -ك دختر دارد آه امسال یم یاز مر . آرد ام . س نر اشرف است یا د . یچ شمی اشرف ابر . ن دخت ر سوم مت یچ شمی ابر یمه ت نف ل

آن . است »فیرش «یچ شمی ابر ی مهد یالتينام تشك . است یم رجو یمسعود و مر از یميش از ني بیعنی یبانيشت مسئول آل پیچ شمیزمانها آه من عراق بودم، ابر

شك ديت ودنیالت مجاه هیچ شمیابر. ب اره هم لی آ حنه و پی اص ی شت صد تیمجاه ر. ن اس ویم كل بیم رج شكیروني ش ر در و باصطالح حاالتي ت ضان و ف ياطم اپ و سوپ یشكل درون یچ شمی ابر یمهد. است ی رهبر ی حلقه ر ين لت . استیرجو

كتر چ با خواهر آو یم رجوی از مر]![ی انقالبییس از جدا پ یچ شمیابراني خیموس ردیاب وان يم. ازدواج آ ر نوج ا دخت وان ین ه عن ع ب ه در واق ود آ ب

د ی با- ١٣٧٩ سال - حاال یچ شمیابر. شكش شد ي پ یچ شمی ابر ی به مهد دستخوش . ساله باشد٥٨

ا در سال سیار در پ یم رجو یمر اه اور یا در پ٦٠-٦٣ یه اوآز سور گرد ی آار م ی مسعود رجو ی شخص ی مهیدر نقش ند ه و گماشته را ی ندثبح . آ م

. در ادامه خواهم آوردا میمر ي ي و همی مسعود رجو ی شخص ی تمام آاره جمهور سنطور رئ

ورا ان ش ویآن زم سن (ی رج يد ابوالح در یبنس ام م) ص یاچ داد،يرا انجش داد؛ي به تلفنها جواب م آرد، ی اطو م ،شست ی لباس م ،آورد یم م من ود، ی ه ب

دبانو م آ صیه ان. شانی ای شخ رد ا یهم رش م ه نگ ود آ ا از زن یرانی ب حتا امنته. حاآم است یآماآان بر دستگاه رجو ن نگرش یا. دارد طالح مبارز باص ب . آه آن را هم باز خواهم آردتر دهييچ پیزميمكان

ال د١٣٦٣س ازمان مجاه ودیارن در پی س ستقر ب الیدر ا. س م ن سه دل شتر نفرات سازمان يب. بود ختهیران گر یسال بود آه از ا سه یرجو ل عدم ي بدان ی اعدام شده ن ی مجاهد یت رهبر يصالح د ا در زن ا بودن وآرات . ه حزب دم

ون يبه دل ن سال يران در هم یآردستان ا ی رجو ی از شورا ی رجو یطلب یل هژمبود و مانده یرجو. بود جدا شده یگریل د یصدر هم به دال یبن. بود آناره گرفته .سیار در پین دفتري و متی متل هزارخوانچند مرد،

٤٨

تراتژ شوریاس دی داخل آ دی مجاه تن دست آخون از گذاش راهان، ب ی بشتار ب ودشتريآ وينم. ب ود،یگ ط ب ابم مقاومت غل كل انتخ ا ش درت ی ام جنگ قود ي خون بر شمش یروزيلهم از داستان عاشورا، شهادت و پ ، م یرجو عمال . ر بم ضا ٩٥ه واداران و اع د ه دی درص رب دادین را زی مجاه ه دل. ر ض ل يب

صلها در سر هازش یدها و ر ی ترد و ، شك ی رجو یعملكردها اطع مختلف ف و مقه ود اوج گرفت ه . ب ع آارنام ود، و ي م، ناای رجو ی جم ارزه ب ردم از مب د آردن م

شتار خم ختن آن همه جوان پرشور یر ور سرآوب و آ ه تن ر حکومت ین ي ب رهبان المی آن زم و یاز ا. اس م رج و ه داد قربان ین س ام و تع تفاده از ن ا اس ان ي ب

از نيحس و امام یساز دي به شه سرآوب ام خارج یب مشغول آشور از در مالعرا نی آن زمان مجاهد یاستراتژ .بود ا ترد ی ب ارزه ب ا یل ددها و دو ی مب ردم یه م !»شدن ماندن و آشته«: ن بودي همرياس

ده ارزه ش م مب رب ه ات دست در غ ا مقام ات ب ود مالق ك چ ب دم ممال ندایغرب رايچه فرش و قالی، اه د باصطالح مقاومت یيافت امضاء و تای دری ب

.مسلحانهاه یا در پ ١٣٦٦در سال ع در شهر »ینيحس كي ن«گ ان واق ن آلم دو آل

د یعروس زار ش ان برگ را رجب. همزم ه ی زنیزه دها آ وبع ط رج در یتوسشتن داده يترآ ه آ د، و فه ه ب هيش دت ی اروانی م ه م گل ی شهي هنرپی آ خوش . شرآت داشتندی در عروس بود، هم ی رجویروني بیشهاینما

ها ازیكی مال ای دخترآ عروس ود از ش وی ب ه رج او را از یران آه مناسبات م ياو را شوهر م . بود به تور زده »یهندگنام پ یاه« خكوبش يدادند تا ب

د د. آنن روس بع ه یع م ب ار از آایكی را ه ا قچ وییا اروپیآنه وهر ی رج شد ثال ات يعروس اول در عمل. دادن روغ جاوم ال -دان یف شته- ١٣٦٧ س د آ . شم از شوهرش يدوم. ساله بود ٢٢ شد آه فلورا آشته یزمان م، ه دا ن عروس ه ج

وم ی ا ن دوران یبعد از ا . نیشد و هم از سازمان مجاهد ام رجو ،ن دخترك مظل ی نان نم ر زب دون لعنت ب تانایرو. آورد یرا ب تفاده از سوءها داس ا اس ی رجویه

د و از شاهكارها همه جمع شده س از مراسم عقدآنان پ. دارد اه یبودن ا داماد ش ه . راندند ی امضاء سخن میآور هنگام جمع

ان يك آش یبود از آرده ی فلورا گفت آه مدتها سع شوهر امضاء یش آلمود، ش جوابش آرده ي آش لی و رد،يبگ ا ا ب االخره پ نی ت ه ب ش ي آش یشت جالباس آ

ازل «ش ي بر آش شب یكی در تار باره كی و شده یبدبخت مخف ش يآش . شودي م »ند ياد م ی فر آند، یك بود قالب ته ی آه از ترس نزد يچارهب وع ه چ دیگر ن ی ا «:زن ن

»؟! است اییاسيآار سرا رجب ومیزه شاگری گوشش از ا مرح ه ی بین اف اگوش برنام ا بن ت

ود سرخ شده ود ی سازمان رجو ی خارج آشور »یلماس پید«ی وهين ش ی ا. ب . ب

٤٩

ارون هاشم ی افغان ی جوان ن بخش یول آن زمان ا مسئ ام ه ارون ن . ی بود به ن ز ي ها . شد آشته ٦٧ات سال يدر همان عمل شته پ رونپدر پزشك ه سر شدن پ س از آ

رد ی ا ی دستگاه رجو ی برا یادی ز »هایمزاحمت«اش ساله ٢٤ اد آ ارزه در .ج مبسازمان یرا آه آس چ ،یندم ممالك غرب چ بود مالقات با مقامات دست غرب شده

سو ینيخم. گرفتي نم ین را به باز یمجاهد م از آن ا شمش ه ه ي ب جنگ و ی ر دولب . كرديداد مي بسرآوب

توانست شگرد ي من لحظهین نقطه و ای در اموضوع زنانمطرح آردن ود ي نم ی و صور ی اگر شكل باشد، یموفق رجو در یم رجو یاگر حضور مر ! ب

ه ری حلق د ی رهب ازمان مجاه ر ین معنی انی س ه م ت آ وی را نداش یم رج .است ین فرد سازمانیتر تیهوين و بیتر تيشخص ین و بیتر ردهسرسپ

اده ی از حد شد، دهي نام یرجو آه بعدها م عضدانلو را یمر ی ك عضو سد و كی ن،یمجاه سعود رج ار دست م شاندند در راس و آن تند و ن اره برداش . یبرا ضمیب ه ین اي ت دن خطب م خوان دی ن حضور ه رین اي ب عق ا [!!!]ن دو رهب بات يجنجال تبل و همه جار آن ود ی ضرور یغ ا ا . ب رد ی سع ی رجو ن حرآت ی ب آ

ابلش را رف مق زچآ« باصطالح ط رده و »م نس مون آ راثاز ج ودش ی ب خيچ و ري اما گ هوادار بتراشد، ا ی اصل پ ود یگر ی د ی ج يچ و ري گ. ب ، حرآت از پ

و يردن، آرنش، مج سپ، سر یردگ سرسپ ی نقطه سل ییزگ ام ي و ت م آن ،اري ع م تم ه . بودك مردیبه

ال ارغ از جنج ه بپیف د و خ آ را يليا ش ود م ه خ ا و از جمل تباه ه ه اش ب در شخص یم رجو ی و ذوب شدن مر یشدگ ه، حل ي قض یعالم واقع انداخت، ا

ودیرجو ع آن ازدواج و طالق قبل. ب سعود یدر واق ان م ه براساس فرم اش آون چ همیم رجو ی مربعد ابت آرد آه از آن به گران ث ی به د بود، رفتهیذصورت پ رد ی آوآ یعروسك د آ ه یم رجو یخود مر . در دست شوهرش عمل خواه م ب ه

. اذعان داشت» مدرنیگردب «نیاتوانند آنقدر ین، زنان آزادند و میآه در سازمان مجاهد نین نقطه و ا یا

ش ی آنار ی صندل ی و رو یرشد آنند آه در آنار مسعود رجو از یل ي خ نند،ي او بند زعامت، معصوم یرا آه از آن بو امد، چ يروشنفكران را خوش ن ت و عدم ي گن

د یت را استشمام م يولمسئ و . آردن ده آزار یب ه آس نی ا ی دهن ده یآ ا آم است ت مردم عمل آند و بر یرد، به جايم بگ ي مردم تصم یجا فكر آند، به مردم یجا به

. به قدرت و شوآت برسد خون مردمیاها پیدوش مردم و روان در داخل ی آزاد»زپ «ق و ازدواج و طال داستان یرون يبخش ب زن

تگاه م،یدس ردانش ه ه م د از ا آ ه و بع ل اجراانین جری هم ه عوام ی ب دی ل ی تبده ی شوخ بود؛ ی گزنده و تلخ یاند، شوخ شده سان یا گزن ان آ ا آرم ه خ ی ب ال ي آ

وع ش یك مذهب یولوژدئیك دستگاه ا یشود به ی م آردند م از ن را آنی عهي، آنه ی ب

٥٠

.ه آردي تكرانی اییرهای از نفكران«برخ ساط » روش م از ب ان ه ان زم ن«هم »یريگ ج

تبداد ی دن د يآش رهنوت« و یرجو تند »و اس د و نوش ه از ا . سخن گفتن تند آ ن ی نوشه د ب د بع ازمان مجاه ذهب كتس «كین، ی س ت» یم ارزات ی و ربطاس ه مب ب . ران نداردی مردم ای خواهانهیآزاد

ه مص گذاشت، آن ي واقعا به حقوق زنان احترام م یاگر رجو بت را يهمه یرن شكل ظاه یبا ا . آرد ی اعمال نم بر زنان مجاهد آن ی و باصطالح متمدنان

د ی و جدیعي حق طب ی آردند رو ی سع ن ازدواج یطالق و ا ان انگشت بگذارن زنه ت م آ ه خواس ا هرآ ت و ب دگ ی زن آزاد اس د زن ه یتوان ه را آ د و هرآ آن

انون ین حداقل حقیو البته ا .دیتواند طالق گو ی م ،نخواست ه و ق ه جامع است آ . شدل بای قا زنان شهروندید برایبا

یاس ين جنجال س ی ا ی نشدند، برا یباز اهين س ی آه متوجه ا ییها یبعضذهب ش یو م ورا آ د و ه ف زدن ا وقت ي آ ر- ی زوج قبلیدند، ام ضدانلو و ی م م ع

برخوردار بوده، و در واقع ی خوب ی اعالم آردند آه از زندگ - یچ شمی ابر یمهدا ه آرد ی قربان می مر ی مقام و منزلت بعد یار پ یعواطفشان را ز د، ج سوراخ یان

.دا شديش پینماا «١٣٦٣آن سال آر گوش یشعارها ان ییره ود، » زن ا نقطه ب ی ام

ه مر ین داستان ا یگر ا یآور د ود آ ه ي هم یم رجو ین ب ا از ذوب شدن شه و هم جپ » ی رجو یهبرر «خودش در ه او یردگو سرس ع دل .سخن ميگفت ب ل ي در واق

شدن ی، ذوب شدن و از خود ته یشی نما »ونيسیوزپ «نی در ا میقرار گرفتن مر . او بود

كل ر ش هي و آمیاسي سیدفت وری ت زی ص دند ی مرآ ل ش م منح . هه شدند ي و بق زن ی سر رجو ی مرد باال یها ماندند در آن باال و البته رجو یرجو

.یفرمان مسعود رجو و گوش بهییعوامل اجراهينت ساطی ای آلی ج ن «ن ب و ی ا»یريگج ه رج د آ دین ش هی تب ل ب

ه درجه یس از ا پ. شد »رانین ا یهبر انقالب نو ر« م ب ت ي معصوم ی ن ازدواج هاز شد يارتقاء پ زه و پاآب اك، من رد و پ ود یگر از جنس آدم ی و ددا آ شد . زاد نب

ابیزيچ راز ي م سان، همط دا و ان ان و پن خ ذهبیاز د. امبرانيامام د یدگاه م شه . آه او را باور دارند ین خدا و آسان يع و واسط ب يشف سان ی باالتر از هم ا ان ه بدون واسطه به خدا وصل یرجو. یكیزيهمطراز ارواح متاف . تر از خدا نیياو پ د، ا دن ي علش اط ب ع ارتب ذهبی از دی وحیايرغم قط ان م در عهيون شيد هم . ی مذهبیها داستان

ه آس یازي ن ی رجو فین تعر یطبق ا دارد ب اره ی و دستگاه ی ن ی در براب تباهات و خ ار اش ا یآ ساب پ ه دش ح ار . س بده ال خرابك ا و یاص ه

٥١

ه ی ا یاست آه رجو خدا خواسته . ت خداست ين مش ي ع او یها رفتن یعوض ن هم حفظ حكومت ی برا یاست آه رجو خدا خواسته . به آشتن بدهد یخودي ب مردم را

ا يصدام حس دد ین، آرده ار ببن ه رگب دا خواسته . عراق را ب ه رجو خ یاست آ ... ند واحد خانواده را منحل آ

د ی دخالت م یآار در همه . مضحك است ی رجو یقدر خدا چ ه . آن البت از یم رجو یند آه مرچ هرشد،ي هم میامبري پی مدع،ديرسي زورش م یاگر رجو ه گو یگوينان سخن م چسم یا یسم و رجو یمسعود ه ی د آ د ی با یان آسمان ی اد ی ا هم

رار گ و ا یدتيرق رهبر عق ير ب ی و ز دآانشان را تخته آنند ه ! درن ي ق احزاب ی همم بایاسيس تراتژ ی ه د و از اس شان را ببندن وين پی اید دآان ش یامبر ن ا ارت ن، ب

ویآزاد و یبخش ن الب ن ا انق ا ین، و دین، ب ر زهرماره ویگ دی حمانشی ن . ت آننو وك پیرج تي ن ل اس ان تكام ه. ك ر از هم سانی برت ت ان ه او . هاس ه ب هم

رند، يرند و اگر قرار نگ ي قرار گ او »نیون «یتر رهبر چر ید ز یهمه با . بدهكارند . ن مزخرفات هستندیاره و از ايت، پیاسياسدار سرت، پيغ یمزدور، بس «نی ا ی جهينت. تمام داستان است ی ن ساده شده یا و »یري گ اط جن ب

م نگه آن ال ری ا،ش ه م ا رجوو « یم رجوین است آ ه چهر. است»یردست آق چه هم هچبه و ن متلت بهی سوم اضلع. آند یه م چ هچبه و د، او به ی بگو یرجول از ا یم رجو ی مر یال قبل ي ع است، یچ شمی ابر یمهد ه نی ، قب ه او آ ه حلق ی بد . دا آند ي، امامت و زعامت راه پ یرهبر ه ی آس یچ شمی ابر یمه را است آ ی ب

پ زان سر ياتبات م م پس از پرداخت و پ یردگس وز ه آردن همسر شكشي اش هنان عا اش یداشتن دوست قانه و مج آماآ ه یگو زي ش ه مج ی د ان و يگران را ب و ییزگ .آند یشتر دعوت مي بازهم بیردگسرسپ

ا ی ن بساط و ا یا د یا لهي وس یتر روحوض ن تئ ه مه یچ شمی ابر ی شد آ یول شورا ران، مسئین ای رهبر انقالب نویاش در پ یگران را به فدا آردن خو یدت ایمل دهی مقاوم ش آزادی ران، فرمان ل ارت ش ا ی آ ر ... ان ریبخ رهب

اص اص عق خ دیدتيالخ د ی مجاه وت آن سئ. ن دع ريولم ومیت ش ه ك س از همش توج ضمن در ك سوم ی شر ،تر است نيسنگ ده هي نق ر «ات ی جنای آنن »یرهب

. را هم به عهده دارده ی انسان انسان سرسپرده، یگر برا ی ورود است آه د ی هین زاو یاز ا آ

ار ي آه اخت یانسان. ستنديل ن ی قا ی ارزش اند، خرابش آرده یباز و بند یباز با باند اموس و شرفش را ال، ن ان، م هي در اختج د ار گرفت در در اان سخی و آنق ر و ين ت

تح وح پ ف هيالفت د ش رفت سان آزاد ،ان ا از ان واهی ت ه ایخ ه ب اد شانی آ اعتمره یاست، عنصر آرده ه در ه ارزش ساخته ی ب یا زبون و مه د آ ا يچان ی آج . شوديافت نمی مانندش ی حزب، دسته، گروه و سازمانيچر هخ معاصر و دیتار

٥٢

مه و گماشتهي ندثبح

ه از طرف يف م ی را گماشته تعر ی آس ديفرهنگ عم یگر یدکس كند آه یبه معن . باشد شده گماشته یآار سر بر م گفت امور ه وآر و م در . است شده ن

ی سرباز ی وساله د ی شد آه دوره يم گفته ی گماشته به سربازان یارتش شاهنشاه . آردند ی میر سپشاگرد به عنوان خانه افسران ارتشی در خانهرا

م ید، ند ين آه در فرهنگ عم یبا ا دم یصحبت مه به ه م ی و هم ه ه ترجمده اهانیاست، ول ش ار ش ان در درب ه زن هی ب ام وظيم گفت امور انج ه م هيشد آ فشان يون ب چ و آردند ی م یآار ها همه مهیند. نعمتشان بودند ی ول یبرا شتر اوقات

اهزادگان، پ ا ش ا و پ رنسرا ب سها مه دهيرنس وع گذران ه ن د، ب میان صحبت هودهیا م ب د شان ه ع ند. ان هیدر واق تگان م ا و گماش مه هخ « حك ا»زاد ان را ییه

!اند گرفتهي قرار میبردار مورد بهرهها نهي زمی اند آه در همه داشتهديدر م سئ یان مجاه ر م ه ه ت آ م اس هیك ندی یولن رس ته ی م ا گماش

ه از نظر مسعود رجو ي م گفته یول به آس مسئ. باشد داشته اد یشود آ ل اعتم قابده د و ا صددرصد ش ریباش اد را در رهب ادیا «ین اعتم رده»ج د آ س. باش ول ئم

س ه همیآ ت آ ه شه و دري اس اده هم ال آم ه هر ح ت آ دیگويه مچاس یب «ناگر . شونديم دهيول نام مسئ ی عاد در حالت ین آسان ينچ. انجام دهد »چرا و ونچسئيهم هيولن م هی نظامی ن در بدن ار گرفت ه آ ده را ب وان فرمان وند، عن دك یشادش یارتباط رجو . كشنديم ورد اعتم رات م ا نف ه دو ين زم ی در ا ب ه است ن . طرف

دمتگزار ل خ اد در مقاب دمتگزار . یاعتم س یا ندیخ ه آ ه یم وز ب ه هن ت آ اسه انبرداری مرحل ضی فرم ت دهينرس مح را یند. اس ته را ب ه و گماش یم

. رنديگيآار م به»رماندهف «و» مسئول «ی و اداریفصل امور صنف و حلد ازمان مجاه ه ندنیدر س ته ی ب ه و گماش ر«م ر«و »دفت يس دفت »رئ

است؛ باالترش ول مسئی صنف یول انجام آارها است آه مسئ یدفتر آس . ندیگويماد ي رختخوابش را مرتب م كند،يد و اطو م یشوي لباسش را م یعنی د، و اگر اعتم كن

. دهدياش را هم انجام م ی ادارید، آارهامسئولش را جلب آرداد ند ي ول ب به مسئ یاگر اعتماد رجو ه یشتر باشد، تع ا اضافه شده، م ه

ن »دفتر«ن يول دفتر مسئ یدر قسمت ادار . شونديتر م یآارهاشان تخصص به تلفواب م زارش زيج د، گ تان را میده ايردس د و آاره د ییخوان شی همانن را یك من

ه ده دارد ب س. عه وئم تگاه رج ا حرف الت یول در دس شخص مMن ي ب ،شودي ما حروف ینوع فرمانده . F با حرف هو معاون فرماند Fفرمانده با حرف هم ب

ده . شودي مشخص م یگری د یليتكم تال فرمان شكر ی م ه استعداد ی گروه - ل ك ی ب

٥٣

شكر دهFL -ل ا و M. دشويم خوان ا Fه اFو ه الحه ت ندیت دري ص ه را یاف موچهر ی مقاومت رجو ی مل یافراد شورا . دارند ل من م مث ان هزار ه ه دل یخ ل ي بو ی ویكینزد خص رج ه ش ام جنای و حمایژه ب ت از زينات او یت از تم موهب

.مه برخوردارندیندداشتن ان ان را ی از ایكیشه يز همي نیهزارخ ان پ -ن زن ا هم ه ب ش البت وش

را یفه دارد آه ساعت ي وظ ی هزارخان ی مهیند. در آنار دارد - یاسالم ار ب ی دوبه یند. سرو آند»ر تینیريش«ر، شكر و گاها ي تازه همراه با ش ی شان قهوه یا ی م

ان هایهزارخ شك میشوي او را می لباس و ميد، خ د، اط د يكن د، در آم كند، نظافت م يجارو م ند،يچيم د يكن ذا ،ض باشد یشان مر ی اگر ا ،كن ه ي ژه تهی وی غل يم د و مت هیك ندیكن ه م ا و هم هم رایشه در خدمت ايج ور یشان و ب ام ام انج

. است آمادهشانی ایصنفاد اساسا به افرادش یون رجو چ دارد، از ا ی اعتم ه ین ند ی ن ا م ر ي غ -ه

م دار یگری درخواست د - ی و ادار ی صنف یاز انجام آارها ع رجو . د ه یدر واقه ین ند ی اق یروها را از طر ين ا م رل م ه د ي آنت ه یند. كن وان جاسوس و م ه عن ا ب ه

ت خبرگ وال س یريجه اع و اح ادیاسي از اوض شان مسئی و اعتق مول ل ه عماه تخت اخت ندچش از يتوانند ب يها نم مهی ند ییاز سو . كننديم د ی ار ي م ر بمانن . ك نف

ا م ی ، ا ی مقابله با روابط عاطف »تز«براساس همان ه سرعت جابج . دشوني شان به پ یا ان آ دتن جاسوس هی در ایس از م ار حرف م میا ن آ د از شوند،ي ه موظفن

ا -ك حرارت سنج ی همانند -ولشان مسئ یردگسپرقت و غلظت سر ميزان مرتب .ه آننديگزارش ته

د ی شخص یچ ن، راننده و تلفن يولن مسئ ی از ا یبعض م دارن ع . ه در واقسئيه مچهر ه د يبخوان[ت يولزان م پردگی ب و رسرس داد ي ب]یج د، تع شتر باشهیند ا م زاه دييش می اف ه ا. اب هین ندیب ا م ا در ردهه شكیه االتر یالتي ت وان ي مب ت

.ز اضافه آردي را نین شخصيمحافظه ی مدع یمسعود رجو ه ی ب ی جامع ه . است یدي توح ی طبق ی ترجم

د و ستمين سی در ا ن است آه ی ا ی مرآب عرب ی ن آلمه ی ا یفارس اهم برابرن همه بر ه يچه ه هچ کسيه. ستي نیتی مزيچ هآس يچآس را ب سب و اصليچ ب ین

آارها هم . رنديگي بهره میطور مساو بههمه انسانند و از امكانات . ستيمفتخر ن ه یفین تعر یا. دنشويم م ي تقس - یردگزان سرسپ ي و نه م -براساس تخصص ود آ ب

ا از ا هیم ب ی ن آلم دها فهم. میديفهميم مرآ ه بع ه تخیديالبت نیصص در ام آ یبند درجه » بودنشان یكتبم«زاني جرم است و انسانها تنها براساس م »امعهج«ستق ی و استفاده از امكانات هم رابطه شوند،يم ا م ي م انبردار ي م ب . داردیزان فرم

ا . شتر است ي هم ب ترفرمان ن گوش به يول مسئ یها ها و گماشته مهیتعداد ند یآارها . آمتر است شان یردگزان سرسپ يه م است آ ی آسان ی فهي وظ یشاق بدن یآاره

٥٤

. ترند است آه مورد اعتمادیار آساني در اختیسبك و باصطالح ادارر ا ی رعاالنهيم آار غ يخارج از تقس اآم ب ه از د -ن دستگاه ی ح دگاه ی آ

ات ذهبیطبق وی و م رای موضوع ند-د وشي می ناشی رج ه ب ود یم ب ب ن جال ، مه م نیا از ه ب دم ي جهت آ اد رجو زان ع ه پ یاعتم سبت ب ط پ ي راموني ن دا ي انش رب .آرد یم

و ه هیرج اد نداشت يچ ب ر كینزد. آس اعتم م مثیت سانش را ه ل ن آرل م ی با ا گرانی و د یهزارخان د آنت رد ين ترفن ا ا یرجو . ك شه از ي هم وهين ش ی با یري گ احساسات و موضع ی لحظه لحظه ه خودش یه سبت ب راتش ن اخبر نف ب

ه چ در یمراد و دی و ارتباط مر یاسيروها به لحاظ س ين ن یاخبر داشت آه . شديمه دیا نقط رار دارن ه. ق م ليدل نيهم ب ل از اه ه ن نی قب ه يآ د آ الم آنن ا اع روه

وند، زيم دا ش تگاه ج د از دس رار میخواهن رب ق دير ض الم . گرفتن ل از اع قبار یرجو. هستند یدانست آه نفراتش رفتن ي م ی، رجو فرد انصراف آردن در مه

د از ي فهميرو اصال نم يكرد آه نيده عمل م يروها آنقدر پيچ يآنترل گرفتن ن تحت وورده ا خ ويفهميرو نمين. است آج ه رج ساسات و چ ید آ ه از عواطف، اح گون

ردهياش اطالع پ شهیاند ا ا!است دا آ وی ب د، رج ت پي همین ترفن ش را يشه دساخته ي و نداشت ات خودس ود در مقام ه خ ا را آ ته روه وب اش گماش ه خ ود، ب یب

.كرديآنترل ماين م ی رجوی خارج آشوریروه دون ا- ه ند نی ب ع باش ه مطل ه -آ بان دیجاسوس دیك دهیگر تب د ل ش ام. ان شور یتم ارج از آ رات خ ات نف و ارتباط

اين م در ح ري غیروه وادار ه ضو و ه هيع و ی ط ات رج راری اطالع د ق . دارن . خودش داردی اطالعاتی ل در منگنهيالح فیز با لطايف را نين طی ایرجو

ار دستگاه رجو یشتريب گزارش ی روستم اوي سی و بافت سازمان ین بران می از دیسینو دچيگ زارش از یكل جريس. رخ ود و گ زارش از خ ان در گران ید د ي دور مگ ت . زن ف اس رآس موظ م ه اظ ه ودش را از لح ه خ ان آ زم

سمیروح اطف ی، ج د، يه مي تخلیاسي و سی، ع م ز ی دكن ران را ه ر نریگ ظرا. باشد داشته ه ب م دوربیهم تهیني ه ار گذاش ب، و آ اق ذهن، قل ا اعم د و ت اند، شوخ یكترچآو . كاونديگر را م یكدیروح ه كي عل و و سالم ین حرآت، لبخن ب

و ٩٠. شود یآل دستگاه گزارش م ر انقالب ن صرف رانی ن ا ی درصد وقت رهبر ليدل نيهم به. شودين گزارشها م یز ا يخواندن و آنال ه آل یا جز ب فحش دادن ب

. درواقع وقت ندارد سرش را بخاراند، نداردی وقتونيسیوزاپهیند وپ م ش س ا نق وي اطم اپه ان رج ازین دي می را ب رد «.كنن ا »فت ه

ه یستمي او هستند؛ س ییاي ماف ی دهي ستم پيچ ي در درون س یگوش رجو و شمچ آر پ سان ی ته ی هیاب ردن ان سانآ ده تي از ان ا ش الت در يشك تین معن یا. است بن . استیستم رجويس

٥٥

یت در دستگاه رجويموضوع جنس

اه آزادیدر و یاند ك نگ رد رج ه عملك لهیشانه ب زار در فاص ن ي بیگر ضرب ی زشدت روها آنها را بهي آنترل ن ی برا د آه او یتوان د ي م ی بخوب هاانسان

س س .ت دارد يموضوع جن ر ن و مستهجن یدتري ل پ یعن ی ن دستگاه ی ت در ا يجن ن یتسان دن ان ش ب س. بخ شیعنیت يجن ه د ی بخ دن آ اريار بچ از ب »ایانقارق «یم

ده و ش ت و رج عیاس وزش داردی س ا آم ا ب رریه رر و در مك مكز و مغ ا ییش ش قانقاری ا،یپ در ی پیه هین بخ دن ی ا گرفت سان را از ب انزه، عواطف ی در قلب، احساس، غر ی، جراح یجراح با عمل التش جدا آند، يتشك

. انسانو ذهن اع ی د یرجو س یوار دف ردانش ي ب یار قطور ي ب ان و م ذآرها ن زن ا ت ی ب

س یمدائ ورد جن شتي در م ت دهي آ شك . اس ردان در ت ويم ا در یالت رج حتاس راحتيوشهاشان حق پ شگاهیآسا ل پدن لب دي مت رمكن را ندارن ا و گ در . ژامم رو م یها شگاهیآسا ردان از ه م م د يگي مردانه ه ل . رن ردان در مقاب دون م م ب ه

. كننديجوراب تردد نمه من گفت ی از هواداران رجو یكی ان است، ب ن آلم - آه ساآن شهر ب

یل برخوردهاي اما به دل-است به آشتن دادهیاش را رجو زادهآه خواهر نیبا ا ا ا ي حاضر ن »برادران «یها شگاهیها و آسا گاهیا پ مردان در یفاالنژ شان ی ست ب

د ه ين م يحس . آار آن ه پ اگفت آ ور ب م مجب اه ه دن جوراب و يوش و را در خوابگن ی ا ني حس یبرا. اند بسته آرده قهیراهن يبلند و پ نيشلوار آلفت و بلند، بلوز آست وع و پیگونه دخالت در امور شخص وه یوشش، ن ود ي ت ه او ب م یگران ید. ن ب ه

. ها در عذاب بودنددن برخوری آه از ا- و هنوز هم هستند -بودند ا حضور خود من یست در نش یرجو ار در پوشش پ ب ی دهيوش از اجبردان در پ اهیام اه گ ا و خوابگ ا ه ده ت. سخن ران د آس ردان حق ندارن اه يم ن آوت

ندبپ ت. وش د آس ان را آميحق ندارن دین بلندش اال بزنن تن . ب ه از یبازگذاش ك دگموز و پ ستهیراهن يبل ه ب ت ق وع اس ان ممن و . ش د م ق ندارن ب یح ر مرت سته ندبا داش ان يد همیبا. ش ل حزب-شه موهاش ا یالله مت د-ه اه باش اه آوت . آوت

ط در موضوع ر یالله و حزب یرامون رجو ي مردان پ یتفاوت شكل ا، فق ش ی هدار خم ی هر آه ر یبه نظر نفرات رجو . است یاگر آس . است ین يش دارد طرفرژ تهیآل د ر داش د و نتوان د، یباش ه یشش را بتراش الل گنج اج ج ل ح - یا ا مت

د، ی و با لباس نظام عمامه و بدون عبا ش و ی با ر - یآخوند دستگاه رجو تردد آن . رديگي قرار ممورد طعنه و توجه

٥٦

س و يموضوع جن تگاه رج لهیت در دس زار و فاص ساني بیگ ا ن ان هم شكل . ی و عمقیا شهی است تا اند یشتر شكل يب ا را ه دازه ی و ظاهر یاختالفه ان . رنديگيم

د یها گاهیا در قرارگاه و پ یل وجود جو فاالنژ يدل به متاسفانه ن، ی مجاهر شان بپرسم ی با مردان نداشتم آه بتوانم از ا ی سرد، مناسبات یكيعل و بجز سالم ب

ا پ يه م چشان یا د گذرد؟ ام دا شدن از مجاه ردان یدن بعض ی ن و د یس از ج از مم رفتی وهيالبته ش. بردم یها پ یگزار ن فاصله یجدا شده، به عمق ا ار با زنان ه

ردان باشد یتوانست عالمت ي م خود ا م ا . از روابط و مناسبات ب ید ترس رجو یشود ان وج نس مه «از امك ی ج اهیا در پ» گرای اه اشرف گ ا و قرارگ ه ه او را ب

ا تصور من ا ي مجبور م هان فشار یاعمال ا رد؛ ام ا ی ك ه موضوع خط ین است آرا ی و ناموس یجنس م ب م نب ی رجو ی آنقدرها ه شار ی ا. ود مه ا و ف وع اجباره ن ن

ا وارد آردن رم -ه كل و ف ا دي و تاآ- در ش د یه رر و موآ ه دلي ب، مك ل يشتر برد، هم ي م ی سع یخود نبود آه رجو يب .رو بود يآنترل ن ر یشه از ر ي ك ن روابط یزتد،یشخص اخبر باش راتش ب ه صورت آتب نف ا ب م حتم ا در ی و گزارشی آن ه ت

د ن گزارشها استفادهی از اشانین به اير و توه ي تحق ی برا مواقع لزوم ه ب . آن یاني برید اي از نیلي خگ ده ییروه راق مان اال در ع ا ح ه ت تن آ و رف رس ل د، از ت ان

د ي را تحمل م ی رجو شان ی و خصوص یمناسبات شخص دارد یل يه دلچ واال ،كننو ه رج در روی ایآ اینق اي نی ناموسی خطاه د؟ یاسي سیروه ساس باش اش ح

دگ باالخره هرآس در وط یاش اسرار ی زن ه خود او مرب ط ب ط و فق ه فق دارد آت س يچه . اس دگ آ ه زن دارد ب ق ن ص ی ح س ی شخ شد ی آ رك بك ابرا! س ن یبنرریدهايتاآ ر مك ه، هم در ه هشهيلحظ ا و هم ای موضوع خالفكاریروج یه

افراد حاضر یفي و آیل بر آنترل اساس يدن، تنها دل یا د ی حتا خواب و رو یناموسن یتوانست از ايكرد آه نم يگونه نفراتش را آنترل نم نی ا یاگر رجو . در آنجاست

ا ، مهرهافراد عادی و سياسی سازد ییه ان ب ه فرم ه در حاش گوش ب يچ ه ی هي آار ایدرب ند ی همت ته باش داحان !ی نداش ا م را ی حت ه ب می آ دن و خ ت ش راس

ان اهزادگان آمرهاش اهان و ش ر ش ار و صفوی در براب ه آمرقاج بها ب ان ها ش شه ا یند، تا قدرت تحرك آمرشان را افزا يدماليتون م یروغن ز د، ب ن درجه ی ش دهن

یشتر برايان ب ین دربار یا. اند ار نشده چ، د یتیهو ی و ب یگانگيب خود از ذلت، از د، مي نشان ]!!![ییها یگذشتگ ن از خود ينچنان و مقام است آه ا ن دهن ا روي ام یه

ت، پ دن به مقام، م ي رس برای یانداز شمچه چ یرجو روت دار نزل د، ول و ت جز ن ! باشد؟ان رهبرشاندن به قدرت رسی برایلآه پ نیا

اد يچرامونش، ه يازش به حضور زنان در پ يرغم ن ي عل یرجو ه ی اعتق به یكي فنات ی و سنت یدگاه مذهب یدگاه او همان د ید. شان ندارد یحقوق ا و حق است آ

س از نظ . كندي می عامل فساد تلق جا شه و همه يزنان را هم ه ير او ب ود آ ر ب ار بهت

٥٧

د يافت نم ی ی و زنان شديل م يكسره از مردان تشك ی التشيتشك ردان مجاه شدند آه مدگرا ه زن سته و پی ب انواده دلب دیبا و خ د آنن اقض ن. ن انيتن ه حضور زن در از بردان و در منگنه نگه التيتشك ار هم -داشتن م ان ي در آن ین تلق ي از هم -ن زن .شودي می ناشتيو جنسمانده از انسان عقب

ه ی به صورت ن رفتار را یتوانم ا يگونه م چدانم ينم انه مطرح جامع شناسه ز [ س و تهران ین است آه در عراق، آلمان، سو یت ا ي اما واقع آنم؟ ر ضرب ی آ

شخص ن ايم ودی رژیتي امنیروه ل ]میم ب م اص وع و ت ای موض ی برخوردهشك ان یالتيت ا زن وديشه هميهم ب رادر . ن ب ا ب ر ب رف م یاگ ه یم، نبایزديح د ب

اه م رديصورتش نگ اس میوقت. میك ع می با،میديوشپي لب مان جم ه يد حواس ود آ بل ی روسرباشد، هامان آامال و درست بسته دگمه د مث هان عقب نرود، اصال بای

. میآبجی زینبها سرد و خشك با مردان حرف ميزدا بحث ی اساس ی از محورها »برادران«موضوع تجرد و مجرد بودن یه

ا روسه در پی رجو یلومتريآ ود یه را خود یرو و دست یاگر آس . مختلف ب فورا مورد بازخواست ...ی و متال عطر یزد، صابون يشست، لباسش را اطو م يم

»!جا هست؟ نی اهمه برادر مجرد نی ایدانيمگر نم«: گرفت آهيقرار مان رفتاریا راه س ی ب ن ب ده بود ار آزاري م ددهن سائلی از یكی. ن ه م آ

را يچه اه ب شد، همیگ ن حل ن ودي م ه. ن ب ه نم نیا ليدل ب تم تحت ايآ ن یخواسنت یل كردم، مث ي م ی سع رم،يبرخوردها قرار بگ از حداقل كي و فنات یك زن امل س

. آنمیدار خودك با مردان هميعل و سالمزم ي ت پی حكم استر ی در دستگاه رجودن لباس مرتب و اطو آرده يوشپه زن ي نم یرجو. را داشت د آ ا ب -توانست تحمل آن ان شكل پ حت و یشنهادي ا همار ام یاجب اس نظ ذهبی لب ب و تم- ی و م دي مرت ت و . ز باش ه زش ار ب اجبدترآ ا بيب انیینم تگاه و در خ زن اي در دس ایابانه ه اروپ د ب ه یح ت آ اسده یزنان عمدا تما . آور است تهوع ده يل دارند ب ار يكل و بيبت، ب ده ی نمام شوند، انا از رادران«ك ی تحر باعثقین طریات سان روزه»ب ط ان داقل رواب یدار از حاهل . نشوند ه مت ردان مجرد، آ ان و م ا زن م ينه تنه ان ه ا ي از محروم ن آن زم یته

س ج م یوحشتناك جن ج م ي رن د و رن د يبردن ا یرجو . برن ا لط در ی سع لي الح فی بلهیق ايتعم ا دارد ن فاص ه بین طریاو از ا. ه دن اطراف يق ب ار ش ه يم انش، چ . كندي آمك میروحچه و یكیزيف

ه سی مقول اط پيچیكی تي جن ت ی ایده و اساسي از نق بات اس . ن مناسو رآوب غرای از طریرج سانیعيز طبیق س اي نی و ان ازمانی یروه س

سته ت ا توان تیاس ه و تح ته شان را در منگن رل داش د آنت الب. باش ا انق یهرا . است قطه شروع شده ن ن يقا از هم ي دق یك رنگارنگ رجو یولوژدئیا ه ب یهم

شان فاصله بگ یباي م یوصل ارتباط به رهبر د و آن را يد از خودشان و عواطف رن

٥٨

!!! گوشت حرام استیت در دستگاه رجويجنس. سر ببرندی رجویار پیز !ويزن آلترنات

ه مناصب ١٣٧٠ درسال ی اجبار یس از طالقها پ ان ب د ی دست ی زن افتن

ه ا در ایآ تگیا اساس ودن دس هی اه نب ا در نمون ود، تنه م ب ر ه ر مثیا ا اگ م یل مده دهی دیرجو ود ش ل پیليخ. ب ردان متاه وي م ون رج ه یرام ستند ب ا نتوان اساسان . شدند آنار گذاشته به همين دليل و طالقه آردن همسرانشان تن بدهند سه یزن

ار ی عمدهك معضلیآه ماندند و باور آردند آه با طالق، د ي را حل م یخی ت ،كنند ير ماه يي تغ شان ی و انسان یعيس از سرآوب عواطف طب پ ه ی در ا . ت دادن ن برهنت یبرا. داشتند ییهاياز به دلبستگ ين زنان ن یا ذهب ی زن س ه ی و م ا ی جامع ه م آ

ردان پ یتر رهبر چر یشه ز يهم دگ اعم از پ رامونش ي م رادر و شوهر زن یدر، با و عنوان ست ن پ یشدن به ا گماشته است، ر شده يآرده و تحق س ه ود یذار دلپ ي ب . ر ب

ه دل ه يب ت جامع ان باف ذهبی ل هم ان، ی وهيران و شی ای م ا زن ارش ب رفتع ب . است ت دوم زنان شده یشدن، هو ريتحق ان ضع ی شتر اي در واق ا فهين زن ییه

دتا ه عم د آ ه دلبودن شان یاسيل سي ب در و برادران وهر، پ ودن ش ه م ب دان ي ب به آه خودشان یار آم هستند زنان يار بس ي بس نیهدان مجا يدر م . بودند شده آشاندهصا ی اراده ود و شخ ا یاسي س خ ه تنه وده و ب د یی ب ه مجاه تهين پی ب ند وس . باشان يدل نيهم به ضادها یل زن ه ت ه ی آ ذهب ی جامع ه را حل ی م و مردساالر جامع

. داشتندیا ژهی ارزش وی رجویبودند، برا وستهين پیآرده و به مجاهدر ویم م یم رج ده ه ازمان آم ه س رادرش ب ال ب ه دنب ود ب ع آن . ب در واق

ر ه م ان آ وانیزم ر ج ود ویم دخت ود د،يوشپي م»ژوپ ینيم « ب رادرش محم بد ضو مجاه ضدانلو ع ودیع دانن ب ود و در زن ر. ب بیم ا و م در ت ل ی اوایتابه

. وستين پی به دنبال برادرش راه افتاد و به مجاهدانقالبه همسر، پ ی ب -بودند دان آمده ي آه خود به م یزنان رادر آن آ یدر و ب

د ار باش تندیا ژهیارزش و -در آ ان. داش ا زن ریام نخ م يش ازم وی از س به تقل و اراده یدرصد زنان موجود در سازمان، ب ٩٠ رد ي ب راه ی و ید از م ا هم

رد ا م شانده یب ط آ ه رواب ده ب د ش عارها بودن الطبع ش وی و ب ورد ی رج در مسانه ای اف ان یاد آزی اعط ه زن اور مي را ب ب ديشتر ب ه. كردن م ليدل نيهم ب ه

. تر بودند ردهتر و سرسپ كیولوژدئیاه ن شعار ی با طرح ا یرجو ان ين چ ب ال ین زن دون شانی و ا ر داد پ و ب بتن صالح ه تیيداش ه الزم ای آ تگاه صح ی در یفي آی ارتق ارزاتيك دس یح مب

ات ه مقام ت، ب ت یاس دی دس انن زیا. افتن ه ن ا ب القیذ پليدل تنه اره ی رش ط كبه، ا ی و سنت یل بافت مذهب ي به دل درواقع. پر گشودند و بال ان زنج ی جامع ر ي ن زن

آن ی ب شان بود، گسستند و رها شدند، ی ا یا بر پ یري آه از اساس زنج ازدواج را

٥٩

. است عوض شده آه بدانند فقط شكل داما ه اییعنوانه ه ب م آ ا« نی ه واهران ره ده خ اء م»ش ود شودي اعط ، خ

ا سما ی بیعنوانه دهییم ه از عق ستند آ ا ه ویه ودی رج م در خ وینيب آه مقامات عال ی دست . شود ی م یاش ناش ینيب خود بزرگ حال نيع در هي افتن ب

رن از ميش از ن ي ب یرجو. است بوده یرجومسعود یافتنين دست یاز آرزوها قسرت و آرزو رش را در ح ه ی ایعم ا ب اد داده ن عنوانه ت، و ب فانه «اس »متاس

او ليدل نيهم به. است افتهي دست ن ی مملكت ی هيهنوز هم به مقامات عال را ینی عنرده و راع آ ه ساخت سباند یانش ميراموني پی نهي ب ست سيرئ: چ ور، نخ جمه

ورایوز ریر، ش دهی رهب ش آزادی، فرمان تاد ارت دهیبخش ا ی س یران، فرمانت ي لشكر، رئ ی ، فرمانده یبانيشتك و پ يلجست ر عق س س ش، رهب و ... ، یدتي اد ارت

ا آب م ب ه را ه ام و هم اب تم د ی مطرح مت شناس. آن سانیاز لحاظ روان ه ی آ آره ی م ی سع -ها یینما ن بزرگ ی با ا - دارند ینيب آم خود ی عقده د حف ا آنن یه .ر آنندشان را پ ی درونیروان

ه رانی مرز ا یك ی در نزد علف و آب ی ب دیرينظر بگ را در ییصحرا بد چاحت مس ع، يآ ده ن ومتر مرب ان ي در ب ل د پ . برهوت یاب نيحس دنت صدام ی رزبع

. آشد ی می و عرضی طولی شوسهی ند جادهچ رت پین صحرا ی در ا ]بدبخت[رق يك س ی. شود قرارگاه اشرف یجا م نی و ا یاه آب چبعد هم ان ستم ب م یرس را ه

!دي لوط عالوه آنین صحرایبه ا ساخته و باصطالح بنگال را شيتمان پ چند ساخ ابانين ب ین در ا یمجاهد

ا هیا پیرو ونیه ردهی بت وار آ د س میا. ان ه امن اواخر ه ه ي آ تن ب ان از رف دشد،يران ناامیا ول یكی د ش اختمان معم ا س م شيپ ري و غیدوت اخته ه ه آن س ب

ا ز ن ساختمان ی ن ا ي ب ی فاصله . ساختمانها اضافه کرده اند ا . اد است ی ه را ییجا است یاند آه ساختمان بزرگ دهی تدارك د ی خود رجو یهم برا د ساختمان چ ب ناظتیجنب اآری حف رافش را خ ه اط دهی آ د ز آن این خاآریدر درون ا. ان اخ زه آ

د، دهيچ آه آنار هم یند بنگال چاز . قرار دارد ]![رانیانوین ر انقالب يرهبر آب انذاخوریكی ت، ی غ هی آسایكی اس لهشگاه زنان دور، یلي خیلي خیا و در فاص

را چ. شگاه مردانه یآسا سئ یند تا بنگال را هم ب رده يول م م آ دهان عل د ن و فرمان انام ی ا. آه هم اتاق آار است و هم اتاق خواب شكر است ی ن تم ات یبعض . ك ل اوق

رات ي به دل دو تا سه لشكر ود نف ارخور ی از ل آمب تفاده ی ك آسای و یك نه شگاه اسد یم انيب. آنن دو چ و یاب اختمان و مع د س ه در ا یدن وخته آ اب س رات آفت ن ی نف

ذا م پ یشوند، غذا م یها جابجا م ساختمان د، غ د، ظرف م یزن . ندیشو یخورنم م م دور ه د ه ش یبع پين ان و از د یم نند، گ د و از خودش رانیزنن اد گ انتق

د یم ه روز. آنن دچ یالبت م دوال ن ار ه ت م و ب وند،یراس ش ش از ي ببخ د نمرد ،نوشند ی م یاچ ،شوند یهم جمع م باز دوباره دور . خوانند یم ا مرتب م ه

٦٠

شند یگار م يها س یی دستشویها هم تو زن ،آشند یگار م يس د م . آ د یبع خوابن .ند مبارزهیگو ین آارها هم میبه ا. گری دیها یتا فردا و فردا و فردا

از ین است آه ادوات جنگ ی هم ا شاني بعض یسرگرم د و آن را ب ا آنن هشوند نآن ف يز و تنظيرا تم راب ن ه خ داد آ دام در ن ی و ص و ص ن یا. دیاي عمل از آن . به آن مشغولند١٣٦٧ل ن بعد از سای است آه مجاهد ی آار یتمام ك ی قب

ند چرفتند آن طرف مرز، یافتادند و م یند نفرشان راه مچ. گر هم داشتند یآار د ها یمزخگاه ها و بعد زنده . شدند یآشتند و آشته م یآردند و م یقه در م رتا ت شتند یبرم و . گ د رج ه یبع سات روض وان جل رفتن ی، تعزیخ ر گ رآن س ه و ق

و بدانند شان تنگ نشود شده ق آشتهي رفی دلشان براها آرد آه زنده یبرگزار م . ن استي همشان عاقبت همه و آه آخر

د از آتش ران و عراق در سال بس بع ين ای ه ا ١٣٦٧ب م یآ ان ه ن دآا عهيبود، به آردها و ش رفته سرشان ون حوصله چل شد، يتعط ه یه عراق حمل

د شته چ. آردن م آ ان ه شتند و خودش ر را آ د نف دند، ن ازهش الت ت ا م رایا ت ی بد يشان پ هیجلسات روضه و تعز ه نشست ي ن یوقت اضاف . دا آنن م ب ا ه ا روه یه

د آربال یها هم م ديع. گذرد ی م یرامون ارج و قرب رهبر ي پ یلومتريآ و رونشت ا شده هسر خاك آ ال پ یه ال ي و پ یارس و خالصه سرشان را در آن ...یرارس

. آنند ی گرم م المصبیهواك ی هم با »ها رده«نیا. ندیگو ی م »رده «یبه مقامات در دستگاه رجو

ان وا م ی دود مینافرم ود و ه ا. رود یش و ییآنه تگاه رج ه از دس زش ی ری آا یالتين تشك یياشتر از نفرات بدنه و پ ياند، ب آرده وده س د زمان ب س . ان س يب ار يار ب

وان آه رده، پ یآم بوده اند آسان د داشته یست و عن سته ان د و توان ه ان ی از منگنرات یتصور نم . رها شوند یب رجو یفر نم نف پ آ ا و رده ی اصل ی رده سرس یه

ه ا یاسخ رجو پ. بتوانند از سازمان جدا شوند یالتياول تشك . شان اعدام است ی بات دست ا مقام دمچحت ون م رج ری را ه ه س ردهين ب و. است ست آ ر رج یاگه مجامع ب يدل نیا ست آند، بهين را سربه نتوانست فالن کس از یالملل نيل بود آ

د دان مجاه ضور او در زن ده نیح ع ش د مطل و. بودن سانیرج ه ی آ را آاه ی به راحت نداشتند، یآار و آس ا و سر بزنگ ه سر مختلف یه رد ي ن ب . ست آ . ها بود نيهم از یكی زرآش یعل

ردان . اند ط و جامعه آمتر بوده يدر مح . تر هستند زنان ساده ا م ر ب آمته یط، يارتباطشان با مح . اند رون آمدهيآمتر از خانه ب. اند آار داشته و سر كطرف

ان ودهیكيو مك ت ب وعیا. اس ذهب ن موض ان م نتی در زن ان ی و س ر زن ه اآت آشك یحاضر در دستگاه رجو د یل م ي را ت ان، ی ا. شتر مصداق دارد ي ب،دهن ن زن

غل ار و ش ر آ تهیاگ م داش ازهم در ح ه د، ب هيان ردان فامی ط ت م ل ي حفاظت از ی حفاظت و حما ی وهين ش ی ا. طور نيمدرسه و دانشگاه هم هم . است بوده

٦١

د یده و ساده م يپيچري غ ،آند ی م یزن، زن را به مرد متك سا ی نم ،آن د م ل یتوانع در مقابل شعار ی به راحت ین زنان ينچ. دط حل آن يرا در رابطه با مح سالح خل

. دهند یش می خلوصشان را افزای زان و درجهيشده، مه ي سمبل و ب عضدانلو م قجر ی به نام مر یزن پ ی ن دل یردگ سرس و و م

ه او یگر زنان م ی از د التيتشك. زنان مجاهد است یالگو د و ی تاس خواهد ب آننه يدر م یاري بس یلترهايالبته ف . ابندی دست یارند، تا به عنوان بسپ متل او سر ی ان

ر م يفتر و حق ي ضع ن زنان را ي هم راه د یرت را . آن ان ی ا یب ن عالمت و ي اول ن زنپ ك سرس نیردگچ ار ت ه ازدواج اجب تگاه خواست و یدادن ب ه دس ا هرآ ود، ب ب

ود آردن سوال. راچ و ونچ یب رد ب ت تم ه ی آس فی ن تعر ی براساس ا . عالم آد ی معصوم است و گناه نمیارد و باور آند آه رجو بسپ یرهبرخودش را به آن

ن است آه نفر، ی ادیترد و شكیمعن. آند ی به او شك نم -تواند گناه آند ی و نم -صیهو شده دارد ویتيت و شخ ل ن تگاه ح امال در دس وز آ ت و هن وز اس هن .است ردهنسپ ار سريع تمام

و ر یرج ه عناص الت از داردي نی ب ه ح بی آ ه خمهي ش وم ي ب ر و مند، داشته تها باش ا در دس ه ش ت ه خواست، تغ هر ب ت ي قابل ر شكل داده، يي شكل آ

تهیارتجاع ند داش ه شدت؛باش ارتی ب ه عب ندیذپ انعطاف ب درت چهر. ر باش ه قوان ي بنفرات یریذپ شكل م شتر باشد، عن ا ه ر و ضخ آلفت ه ر م ميت .شود یتدها ت بع صر« عالم قعن د خل د مجاه ار ط» موح داختن و دوریالق اجب ان

د سال چس از پ یاگر آس . ی اعتراض و انتقاد يچ بدون ه فرزندان شد، از یادی ندش م وان یفرزن رد، عن اش آ صادره مبالفاصله ه د یم بختانه. ش وز خوش هن

باشد، ت شده یهو یشكل و ب ی ب یم رجو ی مر ی است آه به اندازه دا نشده ي پ یآسام . است دا نشدهيپ یني او جانش ی برا ليدل نيهم به سئ «و مق سازمان » یول اول م .رخدچ یم یرامون رجوين زنان پيب

ان زنان انتخاب ي وفادار به خودش را از میروهاين ترفند نی با ا یرجود ن زنان در گذر زمان یا. آند یم ه ی تب تال وجه ج«ل ب ا »نياس ه ی م ییه شوند آا .است دهیخ آمتر د یرش را تار ينظ وان ی ون ا چ ام ه جعل ن عن ا هم و هستند یها ضادت اال حل مو معضالت ه ه یاز ب ود، و هم سعود رجوش ل ی بجز م عام

م نم ی ورآموزش تئ و ندارند یازيشه ن ی و به اند هستند ییاجرا د، يب یك ه د نن ل ی تبی ن و عامل اجرا يبه ماش ه ی م ی م تهد ي دل نيهم شوند، ب را یدی ل ه ش ی ب یني جان .ستندي انشعاب و آودتا نو یرجو

ه دهی ك دی ور را آه آموزش تئ ی آن عناصر یرجو د، مطالع ی درون انرده سازمانی آن هم چهل سال پيش د، آ ا تزر ان پ ی ب از دور یردگق عنصر سرس

شان یا. دهد ی امكان رشد نم ن افراد ی دستگاه به ا گری د یانيبه ب . است خارج آرده پ ی مر یااند به پ بارها مجبور شده وان سمبل سرس ه عن بوسه محض ییردگم ب

٦٢

. هاست ني از همیكی یدي توحیعل محمد. بزننده هم هين دليب ت ک و ی مل اس انی امیگ وانن زن ام عن ا تم ا ب یه

الپ ان یوش ر ش رایخط ت ی ب ت و امام سعود زعام وم و. ستندي نیرج یرجر ی ن خلق ا یران، رهبر سازمان مجاهد ین ا یالعمر رهبر انقالب نو مادام ران، رهبسئيعي شیدتيعق دهی ملیوراول شان، م ت، فرمان الی مقاوم ش ی ع ارتع تقل یران، نایبخش ا یآزاد ان، و مرج ام زم اق ید ايب ام ردان ب ان و م ین زن

ا ن عنوان یا. خواهد ماند دام پ ه ا رجو . ستندي ن یگرفتن سهيچک ی ستهی شا یتنهرا ي تك اد یه زدن ب ات م و ین مقام تی و معن ش . اس ادر يجان وز از م نش هن

رای پس از مرگش البته !است نشده زاده شنيده ام که سعی دارد تنها پسرش را بدانم تربيت کند، ولی تا چه اندازه موفق شده است، آخر دوران عوض شده . نمي

!!است

٦٣

!ني در مناسبات مجاهدیسم مذهبيگسترش فنات

ا انیآن جر ه آزادییه ه ب وقشی آ سان و حق ه ان د و ب اور ندارن ارج ب

ه نا ینم د، ب ه يك و مترق ي دموآرات »زپ «چار هر گذارن ه یا ان م آ د، ه ه ب بگيرنن واپ یگرا سدام اع می د ی و ارتج راافتن وه دادنی و ب شروع جل ان م و خودش

ان از يتوج سان ريغ«و » یوح«ه عملكردهاش شر افوقم «و» ان ود »ب سدیجو یم ارقین طریاز ا. ن ه پی اجب م ب خگو ه ر عملکردهییاس ان در براب اش

م . دارند ستره مردم اعتماد آرده به اینها ه وهم و ذهن ی در گ ی گرا تي ت و چو پ ی . ندمان یر مي اسی و خرافاتی مذهبیرمنطقيغ

ره يدر پ شك ی ك ان،ی رجو یالني ت ا ن پي در ع زن هینما ی آزادیزه ی انان از یدر ا .شوند یف م ی تعر ك مردان ینان عامل تحر چ هم یرجو ن دستگاه، زن

ه اط ارگانهرگون شانيارتب ردان همرزم ا م ع مك ب وند ی من ازمان رجو. ش یسار به دوش ندارد آه زنان و مردانش را ت آن يظرف ه آ م ب دوش هم و در آنار ه

. در و دختر هم ممنوع استن خواهر و برادر، و پي حتا ارتباط ببپردازند،را -ن ی مجاهد ی درس مدرسه یها در آالس دا ی حتا ب ان ابت - یی آودآ

هق ردن /انون زنان ه آ ود مردان اآم ب ازمان نم . ح ال س ه یعم ست مدرس ی تواناز ل غذا يدل نيهم سران باز آند، به پ ی برا یگرید ر یخوردن، ب ا هچ ح بی و تف ه

انور و جنگ . یق اول ی رسنل هم آه به طر پ یبرا. دخترانه بود /هم پسرانه ا م حتم زنان ود /هه ه ب را . مردان اط طب یب سان یعي قطع ارتب ردان، يب ی و ان ان و م ن زن

انواده چ هم-از داشت ي نیرجو ا ون خ راد ي ب- شده ی متالش یه یا فاصلهن اف . ندازدي بینشدن رپ

رادران خواهران ا ب ده ی برخورد م یوی ون د چ ب ه آم د آ ا در آنن د ت ان نگاه یا شم اجنه چ به ز به خواهران يبرادران ن . تجاوز آنند شانیهمان لحظه به ا

ده یم ه آم د آ د برا آنن سیان دی ایشان مشكل جن اد آنن ام. ج ا یتم ان ب اط زن ارتبردان ه م سی در مقول انگ ي جن هوت ی، مردانگ یت، زن كس و ش ه و ، س خالصار ی مهر، محبت، دوست یجا به. شود یف م یتعر دل ی، همفكر ی، همك ه ی و هم بوع انديدل ه حسود، تنگی شهیل ن ه دشمنی رجوی نظر و آهن ه هم ن يلقت ی ب . را از راه بدر آنندیگری داند ار هرآدام آمدهانگ. شود یم

ضین یا ه ق ه د. هيك وج ریوج تانگ صر خراف داس ردن عن ، ی، وارد آه و از د آهن اده م اری افت ل از دوران قاج تي نی شهی در اند قب . روهاس

ه ن فكر یقدر و قضا ردن، ب ا يآ اور داشتن و یرمنطق ي غ یروه ال خراف ب یاعمام دادن اانج ا غلظت آن اسیی از آاره ه مرتب ود یشتر مي بت آ و. ش ه یرج برادش تلق صوم ین مياف دا و مع ا خ ه ب د آ اط دارديآن ودش. ن ارتب در اصال خ

٦٤

ا او بباوراند آه روين خواهد به یق م ین طر یاز ا . ن است يف معصوم یرد هرآه بخودش . است ید، جهنم و هرآه از او جدا ش جای دارد و الزاما در بهشت بماند،

شت و م به اختهیجهنمه راق س ود ن. است در ع شت موع ايبه ویروه ، ی رجوانپ ا ست و عن اني بیه ا اب وت یه ت بره راق اس نم ن. ع ايجه ت ییز ج اس

دا . یاعتقاد به رجو ی و ب جدا شده یمخصوص اعضا نم ج ه جه م ب شدگان را ه . فرستد ی استخبارات عراق میها ه و زندانیرماد

ازمانیا ه طور عجین عناصر س ات خرایبي ب ستندیف ه متاف. ه ك، یزيب ...به تبرك اعتقاد دارند و . مان دارندی ا و معجزهیرواقعياعمال غ

ط ی رجو مسعود نیاز نظر مجاهد رد ن ی فق ك ی یع يجسم طب . ستي ك مدارد رد را ن ه دل. م صوميب صر مردانگ يل مع تی تهیتش، از عن هوت . اس ش

سال است انزده پ - ١٣٧٩ سال -آه تا امسال نیبا ا ! نسبت به زنان ندارد یجنسر ا م ه ب ردهیآ ود م ، م ازدواج آ ا وانم شده یام ستر ن ا او همب ه ب د آ . است آنن

دام ا يچه رانیآ الف نن رهب ه سكس و جنس مخ دیازي ب یزن و شوهر. ندارن. شود یبا او همبستر نم . م است ی مر یدتي، رهبر عق یرجو. هستند یالي و خ یشكل

. س استيلن دستگاه، آفر ابی در ایهمبستروخیا ا ین ش ضحك را پیه ويراموني م د یان رج اور دارن ه . ب بشر . است یگر ی از جنس د یآنند رجو یال م يخ. ت او مومنند يمعصوم افوق ب مه یمتل رجو خلوص هرآسی درجه. آتش جهنم بر او حرام است . است شود، برد ي خواب بب یاگر زن . ه خواهد شد ياو شب د م ازل ین ر او ن ره ي اه آب شده، گن ]![ برده ا و خواب یل روين قبی ا. است آ ا اه ه ه اه آ ه دلگ ی انهيل سرآوب وحشي ب

شان روهاي ن ید مرتبا از سو ی با د،یآ یش م ي پ یعي طب یروهاين گزارش به مسئولينا شرح ا ی رجو ی به گفته . شود ا ن خواب ی ب راد در پ ه از ی طوالن یا روسه اف

س ی د ،شوند یخالص م ، شوند یه م ي تخل تيعنصر جنس د داشت ت نخواهن يگر جن . شد خواهندی از جنس رجو...ف خيلی بعدهابعدها... و

را بر ی و جنس ی ارتباطات عاطف ك،ي آاتول یها شي همانند آش دیافراد با د د . خود حرام آنن در آم فانه داستان آنق ه نت یمتاس رورش اش جز پ جه ي است آ

ده یافراد. است ش نبوده یرپ و روان ی روان یافراد ا آه عق س یه ی وحشتناك جن شدن از ی مستمر عواطف و تهیها ل سرآوبي آه به دل یافراد. دارند یو عاطف سانیغرا ان یز ان ردهش اور آ ه ب د آ سج«ان ضاد دوران استين را»ت، ت ی و به دروازهيرس ا دن ب ریه دن براب رد، بای تم ايد نی زن و م در را یعي طبیروهاه و ی مذهب ی آهنه یراآندن غلظت باورها پ .سرآوب آنند د خو ا گن در رابطه ب .شوديها انجام میين مغزشوي همیقا در راستاي دقت،يجنس

٦٥

ك روزه ينشست

ا گروه ن بار ياول ا ی از اعضا ی همراه ب شجو ی انجمنه خارج از یی دان

ه عراق اعزام شدم يسنگ مهي سبك و ن یها جهت آموزش سالح شور،آ ل مث . ن بسافرتی ور م ش یك ت بز ن اغ س د در ب توران. انمان دادن ا در رس راقیه یاچ عد از مقابر آشته . مي رفت »بابل«به . مین خورد یريش رد ی ن د یشدگان مجاه . میدار آ

ه كی در . ميبه آربال رفت م ی هفت سالم و د اول ه ه، دارال گر مراآز ی نجف، آوفوان . نشانمان دادند را جزء برنامه یمذهب ان م یبعد هم به عن اه يك ان در قرارگ همر امفاش وزش نظ دن قطب. میدی دی آم وارض زم از خوان ناخت ع ا، ش ن، ينمرفت ی جمع، صبحگاه و شامگاه را در شب و روز، تا نظام یابی جهت اد ی . مياد گرفت وت چم يگ ور پ زن يط س ب رق بين واآ دازيم و ب و چ م،ین ه صف ش ور ب و میط

.میدیژه دی ویها آموزشك سرباز صفر،یخالصه متل رده چ و زش، آمو یدرس بود و فضا ا را از خارج ب د، ز ون م اد ی بودن

را یلميها را محترمانه سفت آنند، ف خيآه م نی ا یبعد هم برا . گرفتند یسخت نم د اال آوردن د از ب ف ش ام ف . ميني بب»یآموزش«م آن را ی و موظ ست ن «لمين ش

ام حرف زده روز كی ی رجو یعنی ،بود» روزه كی ال تم رادش ح ه اف ا ب ود ت یبه د آ اح «آن د »بج ازمان مجاه اری در س ان و ین اجب ردن زن اه آ ت و نگ اس

. مردان به هم حرام استشان نگ هچ آردند آه ب ی هم سرو م یاچ ا خواب ون معموال در چ . ردي ه

. رديگ ی متكلم وحده است، همه خوابشان می رجو مسعودنشستهاشيس اه آب دن زنيگار آ ا گن ود رهيه را. ب ان جیب گار را ي سی رهي زنساب نم د یح ان س . آردن ر س - یگاريزن م گیگاري اگ د یر مي ه در -آوردن

ه ا ییدستشو م م ی ها ب د پ ین مه م ی ا. رداختن ان ی از مظاهر آزاد یك ین ه در زنود یدستگاه رجو شو . ب ا موضوع تحر ،میديكش يگار مي سییدر دست سی ت یك جن !ميبرادران نباش

ود ي د و عج ی من جد یموضوع نشست برا ت ساع ١٧-١٨ یرجو . ب بود حرف زده وع پ ب ا ن ان ب ه زن د ک ا ثابت آن تن، حرف زدن و ، ت وشش، راه رف

شانیخند ردان را تحردن د یك می م ت. آنن ه ی زن در ایآزاد«: ميگف ت آ ن اسشوند »!ك نشوند ی تا مردان تحر ،وشاندخودش را در حجاب بپ . و البد مزاحمش ن

م ا یآزاد« ت ی مردان ه ه آس د بپ نين است آ ه بلن ند، دگم م باسش ل ی وش ان را محكد ببندند، شلوار تنگ نپ اه نكنن م نگ ان ه ه زن ند، ب ردان . وش ان و م ا وقت -زن ی حت

ار م اهم آ د یب ه ی نبا-آنن دچد ب اه آنن م نگ ه. شم ه اهی هم ا گن سیه از ی جنا بخشها نی ا »!شود یجا شروع م نيهم ود آن بحث ی اساس یه ی سع یرجو . ب

٦٦

ا یاگر زن و مرد «: ابت آند آرد ث یم د هنگ م بياندازن ه ه اهم ی، م ی ب د ب خواهن »! آنندیريجفتگ

ثیا ا آن ن بح احتچ ب ان وق وان مین ست، ي عن د از آن نش ا بع ه م شد آرادر يواهمه داشت ه ب اه آردن ب رده ی تحر یم آه مبادا با نگ تال ی و ميباش كش آ ا م

صد ت«ق رده »یريگ جف اء آ ان را الق س . ميباش م ر آ ا دیاگ اس ی ب ران تم گ صورت هر آه به منیبرا. زدند ی میمار جنسيفورا به او مارك ب گرفت، یم

شكده و مح یدوران ات ي را در دان ار و ارتباط ر آزادیط آ دهت ودم گذران و بسر درحال قبل از اعزام به عراق نيع در رده خارج از آشور ب ودم، سخت ب ب

از سرا ب ان حرم رد بود آه دوباره به حصار تنگ زن فانه ا . مگ وش در ن ر ی متاسد ازمان مجاه هنیس ه روز ن ت آ گ نباخ ا رن ه تنه م پ ب گروز ه ر و ررن ت

ان م چ هر. تر شد ظيغل زار گذشت، فاصله یه زم سان ي ب یگ ا عم ن ان ر قي ه ت .هم نانچهم... شد و یم

٦٧

! رويله حفظ ني وسدختران جوان

له الي بی در فاص ا ن س ا ١٣٦٦ یه ر ١٣٧٠ ت اه اش ف، در قرارگه ه هم یا مدرس ه ب ود آ امي ب ده»اشرف« ن ن د یم خوان ال یگو. ش ل از س ا قبهرها١٣٦٦ ل ی در ش وك و س ههيماني آرآ دچ یا مدرس تند ده ن ره داش در . نفرا یا یروز/ شبانه یها مدرسه، خوابگاه ی هيحاش ان ساخته ی ب ه آودآ د آ بودن

یسالگ حدود ده دختران از .ند از هم مجزا بود تشانيها و جنس هچبر اساس سن ب د روسر چو از آالس د یهارم دبستان موظف بودن ا در آالس . سرشان آنن یه

د ها مختلط بود آه آالس نیبا ا . بود ی اجبار ی روسر ییراهنما ای ي ن ی، ول ن مكتهران در یك سمت آالس میسران در پ. نداز هم جدا بود هم ها هچب نشستند و دخت

!شكست ید میقانون نبا. بودسران مهم نتعداد دختران و پ. گریسمت دان الگ ازدهیاز هم ه دوره هچ و ورود بیس ا ب ای ه ار یی راهنم آ

شخص ی ن مهم هم به عهده یا. شد یها شروع م هچ ب ی رو یحي و توض یهيتوجود یچ شمی ابر یمهد ودآ یم . ب ان آ تند از هم ا را هچ ب یخواس را ه ده ی آ ی ب ی ن

شك ي ترب یسازمان رجو ذهب یالتيت ت د ی و م ع ا . آنن ا هچ ن ب ی در واق ا ي ن ه یروهالقوه ربازگی ب دیري س دی رجوی بع ه دل هچن بی اییاز سو. بودن ا ب ل قطع يه

ا به سرعت جذب حرف رون و نداشتن مطالعه و شناخت يارتباط با ب مهدی یهدر ن آودآان، راه جدا شدن پ ی از ا یري با سربازگ در ضمن . شدند ی م یچ شمیابر

. بستند ی م-بودند نده اگر زنده ما-و مادرشان را تند »میخواهر مر « در قلب یا ژهی گاه و یدخترها جا ران ی ا. داش ن دخت

س ال را ب دود پيخردس الگ انزدهار زود و ح وهر میس د ی ش وهران ا. دادن ن یشد ین رجو يژه و محافظ ی و یروهايرا از ن ها اآث هچب م ی حداقل سن ا . بودن شان ه

سان بود آه از بر خط دادهیرجو. سال بود ٣٠ د ی م یادران آ د ازدواج آنن توانن . باشند سال داشته٣٢شتر از يا بي اوال حداقل فرمانده گردان باشند، تانآه

ردان مسن و خاص یا ه م د ی شوهر م ین دخترآان خردسال را ب . دادنسان و یآ ه رج ت هم ی می آ ند يشه در پيخواس ونش باش ود . رام ن خ دچم ن ینوهر داد دهیه را دچدخترب ه ش ودم آ ده هب د ش ود ا. بودن ا خ ازه هچن بیام ا اج ه

د ينداشتند با همسرانشان انس بگ ه . رن ات ا ي دل نيهم ب ین زن و شوهرها ی ل مالق . آرد یدا ميل پيكبار تقلیند ماه چكبار و ی ی به ماهبیغر و بيعج

د، چ حق ی خلص رجو یروهاين تند همسرشان را دوست بدارن را نداشه ی ا. شد ی م یجشان منته به خروسرانن همین ا ي ب یآه دوست ی رجو ی ن تجرب

د چ. از موضوع خانواده بود ار ین انواده چ ی رجو ن ب د خ ت ی ن خت خودش را پ دس . بود عت آردهی مشاگاه اشرف از قرار

م ی، رجو یدر دو خط متناقض و مواز ه ازدواج ن ه اج ي روهاش احت ي ب

٦٨

اد عشق و رابطه یداشت و هم از امكان ا . شت هراس دا شانی ن اي ب ی عاطف ی جرا آزار م چآن ه ا یداد، ا یه م ود آ ان را از پ ین ب ه يشت نن آودآ ت مدرس مكد ی رفتار م»ادرک«ك نفری متل ن کودکان ی با ا یبردند و بعد از عروس یم . آردن

ار محول م ی آردند و به ا ی تنشان م یلباس نظام د یشان آ ن ی از ایبعض . آردند و را هم جمعتوانستند خودشان یك بودند آه نمچدختران آنقدر آو ا . جور آنن ب

. د کریهم متالشرا ها ن خانوادهي هم٧٠ بعد از سال این همه مسعود رجویود ين زم ی در ا ی رجو ی دستگاه ابزار ساز ]![متاسفانه اموفق ب ه ن ن ی ا. ن

دان ا همراه با مادرشان یبودند و ا آمده يها آه اآترا در زندان به دن هچب د زن بودنادر و پیو ان ا م ه طرز غر را از دست دادهدرش د، ب ه ایبیبودن وهران ی ب ن ش

صنوع ار اشدنديزان می آویم شان را نت شق و عواطف وس ی و ع ردان عب ن مس ي در ع ن مردان، یاما ا . آردند یم ع جن ان ی از ا ین تمت دانبان ا ،ن آودآ شان ی زن

ا گر از راهی دیكین هم یا. هم بودند زار ساختن رجو یه سان ی اب ا و از ان از ه . ن آودآان بودیا

ود ی م »هلو«ها هچن دخترب یرزمندگان به ا وم نب ه معل د ک ب ي نص گفتنه محض ا ! خواهند شد یالقچآدام دست ه دخترب نی ب ا روسر هچ آ سرشان یه

ا ی از ا یبردار تا بهره ،د در درون دستگاه راه ميافتا یانیآردند، جر یم ن بچه ها را هچ ب نی امت يق. ها درست متل فروش انسان . را آغاز آنند زان اطاعت ي مه

ي تع یمشتر رد ین م ي ارمزد اطاعت، در . آ و «افت یآ ی »هل ه ی را ب ه اآت ود آ ب . ده بودندید بيار آسي، بسی و خانوادگیلحاظ عاطف

٦٩

!ند سوال از زنان جدا شدهچ

ستم ید بنو یمتاسفانه با ا را نتوان ه آسم آه بحثه م نطور آ خواست، یم دله یا نقطه هر به. ك آنم ياز هم تفك ا آه دست گذاشتم، با جنب گر اصطكاك ی د یه

م طرح شده یگر ی موضوعات د ین اگر در هر بحث یبنابرا. كردميدا يپ است، ها . ام ها عاجز مانده بحث یاضیك ر يل است آه از تفك يدل نیا به صلت ن خ ی د ا یش

: استیكیموضوع اما . باشدی و روانشناسیشناس جامعهمباحث

آجاست؟ یگاه زنان در دستگاه رجویجا ستم دارند؟ ين سی در ایه ارزشچزنان شود؟ ی میه رفتارچشان یبا ا اند؟ ل شدهیگونه به ابزار تبدچ

است؟ شده گرفتهی به بازچگونه عشق و عواطفشان است؟ شدهی دست رجوی شان ملعبه یخواهیگونه آزادچ

ا شكل یان عروسكن زنانیاست از ا گونه توانسته چ یرجو ه ب ل یشما و بسازد آ د؟ نداشته باشنی شباهتشان ی قبلیعيطب

شت انبي تگاه یر زن ه از دس سعود آ وم ده یرج دا ش د، در اول ج ن ياند دهيوش پ ی و لباس فرنگ ختهیامكان، حجابشان را دور ر ان . ان ع سع این یدر واق

رده د آ م -ان كل ه رم و ش ده درف ه ش تگاه رجوی شهی از اند-آ ر دس اآم ب ی حديفاصله بگ ا هم. رن ان يام ز -ن زن ورد یكی بج رده- دو م كوت آ ه س د هم . ان

ه ا یب ي عج ی و خاموش ی طوالن یسكوت ادر م ن پ ی آ ه ذهن متب د یرسشها را ب آن : آه

اند؟ سكوت آردهن مظلومانهينچن یاست آه ا ه آردهچ شانی با ایرجو اند؟ آناره گرفتهیاسيسا از آار سشان اسایا ایآ اند؟ نبودهیاسيك سی يچن زنان هیا ایآ بودند؟ در و برادرشان به عراق آمدهدنبال همسر، پ بهیا همگیآ بودند؟ وستهين پك موج به سازمای یا فقط طیآانیآ الحا در خودش ا یتي ص ه در آاره د آ راغ ندارن و ی، فرهنگیاسي سی س

؟ شرآت آنندیاجتماعهیآ ان، ا ا تجرب ی و ي پی شان را از حضور در صحنهیهاش اع دین ا ارتج ار ب ك

است؟ خسته آردهسياسیتيا میآ ا زان تهم ا و افتراه و ییه تگاه رج ه دس دا ی آ ه ج دگان م ب د، یش زن

است؟ شان آرده زده وحشت

٧٠

اند؟ افتهی خود را آسوده - رها شدند ینگال رجوچن آه از ي هم-ن زنان یا ایآ گفتن ندارند؟ی برایاند، حرف آه فرزندانشان را به گروگان گرفتهیا زنانیآانیآ و یا زن تگاه رج ه در دس اب م ي، تی آ رهنگ خط سار و س دند یم دا ش و ج

گفتن ندارند؟ ی برایاند، حرف شده دن ندارند؟ يگر توان جنگی آه دیعنی شانیا سكوت ایآدگیآ ادیا زن در دلپی ع الیذ آنق ه آن س ا را ر است آ دگه ان ی از زن ده و يچ ش

اند؟ ختهیر دور را انتخاب آنند؟ یكی ن بد و بدتريخواهند ب یا هنوز هم میآشا یا نمیآ ا اف د ب انیخواهن ر ا ي مك اآم ب تگاهیزم ح سل آ ی آمكن دس ه ن ده ی ب ن

باشند؟ آردهستمرشان یا تصور نمیآ ه سكوت م د آ وآنن اني تحقی را در ادامهی رج ر زن

آند؟ یتر م یجر نند؟ يب ی می تفاوتیه رجويفق تیه حاآم و واليفق تین واليا بیآ

ع، یمگر نه ا ر جم رد ب اتور ی د یعن ین است آه حكومت ف ا ی و د یكت يچ ه كتاتوره ستند؟ يل نیها قا انسانی برایارزش

آنند؟ ی آار م استمرار قدرت خودشانی تنها در راستاهاكتاتورینكه دیا مگر نه م؟ یا را تجربه نكردهی مذهبیكتاتوری دمگر ما خود

س م از یاريمردان ب د سازمان کمدی ه دا شده یمجاه د ن ج از یل يخ. ان را »زدن وان حرف ت «ام آه دهی را د ی اما آمتر زن ،اند شان دردهاشان را گفته یا

ا جر شده ن زنان جدا ی از ا یكی. باشد در خودش سراغ آرده ه ب ا انی آ ان یه زنار م م آ د، یه ضور ازآن ر ح اس منك الهچ اس داش ندس ط مجاه نی در رواب

. است بودهی رجویطلب ان جنون قدرتي از قربانآه همسرش نیاست؛ با ا شده :ديرستوان پ یم ن است؟ ينقدر ننگی ایا بودن با رجویآدن تهمت يا شن یآ ا دن و خوان ان رجو ییه ه ی از زب ا آ و خود او ی ستهی شادقيق

است؟ نقدر سخت ی اهمسرش است، م؟ يآن ی را به خاطر آرامش تحمل میرا آورچا است ی واقع دهی دن پ یا اگر ا یآ دام م ا عمر و جوان سال و اگر هرآ ان را یه م

م؟ ی ندار انجام دادنی برایگر آاریم، دیا هدر داده بهیوشالن آرمان پیبرسر ا م؟ يل آنی تبدیهامان را به شعور اجتماع د تجربهیا نبایآا یآ ر م ل نكن یاا اگ ارب را منتق ان خين تج ه مردمم ردهيم، ب ت نك ان یا ان م؛ هم

م؟ یا دهيشان جنگی ای آزادی براها آه سالیمردم

٧١

شود؟ ی خالصه میت فقط در دستگاه رجويولا مسئیآ ست؟ ي نیتيوليچ مسئگر هی ما دی برادون اوا بیآ

د، در هم نداشته یاسي سالها آار س ی ل ما سابقه آه مث ی از زنان یليخ ان

د و مطرح هستند، یستيني فم یها صحنه ا آن چ حضور دارن ا ب ه م ه است آ گون م؟ يآن ی سكوت مر زناني در رابطه با تحقهمه تجربه

حرف یرجو سازمان مسعود با زنان جدا شده از طور مشخص من به ه هر یتفاوت هم نم . دارم د آ د چ و یا روسه چه پ در كی آن ا مجاه در ب ار یق ن آا آ . است یك ی ما ی ز با همه يآمريرفتار تحق . است یكیها المتع. میا آرده ا ی ام

م؟ ی نداریا داستان جداگانههرآدام مارا ی نو یمن اگر از خودم م ه ی ا یسم، ب ه نمون ، باشم دادهیا ن است آ

ان چگونه است و چن دستگاه ی حاآم بر ا ی شهیدانم اند ی م واال آه خود یزميه مكدا شده یه از مجاهد آیدوست دارم زنان . دارد ا هر ن ج د و ب ه و ي فق تی دو وال انه ا ی مرز مشخص هم ی مذهب یكتاتورید د آ ا را ن سال ی دارند، تصور نكنن اد ه ب

رده ان درو آ ته و طوف د آاش راشانیا. ان م ی آزادی ب ان و ه شان خودش وطنان . آنندیاری مان آاری را در ادامهند و میايحداقل ب. اند دهيجنگ

! استیناآ عنصر خطریود رجيباور آنا یرجو ر یك ی ب ان ی از بزرگت ا ن آرم ا یه ان یآزاد« یعن ی م از » زن ه ب یرندان . است آرده . است آردهیكي رآی ما شوخی با تمام هستیرجو . است آردهی و خالی ته ابزار ساخته، ما را از عواطفمان از ما زنانیرجو . است آلوده آردهبه خون مردم عراق دست ما را یرجو

است ما را واداشته م،يغ بكشي هموطنانمان تیاست آه برو ما را واداشتهرجوی . مي آنی فحاشسازان آشورمان ون و فرهنگيسیوزآه به هموطنانمان، اپ

. مي آنیش قربانیار پیاست آه فرزندانمان را ز ف آردهي به ما تكلیرجواز تي با آبرو و حيث. است گرفتهی ناموس ما را به باز یرجو ان ب ی و شوخ یمال عشق و دوست داشتن ی ما را از عنصر انسان است، آرده رده ی خ ا است، آ م . است زم آردهينوتپيرا ه

م؟ یدار شوي بیزميزتونپين خواب هیم از ایا ا ما هنوز نتوانستهیآا كوت م اس ه جنادادن ت ی رض وی یب ریم رج سعود و م تات م ا . س ازره ب مب

. شناسد ی مكان نم و جهل، زمان ویكتاتوریداتور ی دیها و نف انسان ی و اگر جهان به سمت آگاه اگر مبارزه حق است ا یكت ه

را چ و حق انتخابند، ی آزاد ی ستهیشان شا همه ها در حرآت است، و اگر انسان م؟ يآن یسكوت م

٧٢

م؟ يباش داشتهی سهمن آاروان پر تكاپوید در ایرا ما نباچ م؟ یآنند، آمتر یشان مبارزه م ی آزادی آه برا غربی از زنان عادا ما حتایآ

اند؟ دادهشانل زنانی آرده، تحویبند را بستهی آزادیدر آدام آشورزار و ی آزادیها هاست، اگر از انسانی دزد آزادیاگر رجو ان آزاده، اب خواه و زن

م؟ يآن یش را باز نمچرا مچاست، ن ساختهيماشرد ی را با یآزاد ه د یرای . د آسب آ رد ی بایست آوردن آزاد ب ارزه آ یآزاد. د مب

ان است ل ن م ن . مت ان ه ار، ن دون آ نگ. ستيب تي و تحقیگرس اق و . ر اس اختن . ن استيتوه

انيمن ا ه زن اب را ب دین بخش آت ا ا یم مي تق ه ب نم آ رزم يآ شان هم

رها ين تحق يشتري ب ی اجبار یها ها و طالق در داستان ازدواج آه یزنان. ام بودهرده نيو توه د، ها را تحمل آ ان ان ا زن م ی حت ه ه ان در چ آ ره چن یرجو دام ی نب . اند دور افتادهشان ی و عواطف مادریشتن انساني و از خور ماندهياس

ادر يا وان، م ادر رض اجر، م ادر ه شمت، م ادر ح ه م ش را ب ن بخد، سرور، يترا، معصومه، ناه يم، عاطفه، م يسا، مادر عصمت، اآرم، مر فرزانهوز ي آه گر مين، مر يگانه، معصومه، شه يا، يمه، تر ي، فه ینازل ختند و آنها آه هن

ده م مان د ه د، تق نم یم ميان ه ا. آ د آ ه پيباش ش آ ا ارهن بخ ف یه عواطان ی خورده زخم ا زن ا را از خواب خرگوش ي در ا م دار ي بین دستگاه است، م .ميم و به دروغ عادت نكنيندار نپی آه ظلم را عادآند

اور آ را ينو ب ه ب ت آوردن آزاد یم آ ه دس ا ی و حقی ب ه از م آوانش را داشت كتاتورها را با قلم، يد، و د يد جنگ ياند، با دهيدزد ر ت دم يو اگ ا ق م ب

.است دهيسر رس خ بهيدوران تكرار تار! ستي نیگريراه د. عقب نشاند

انيا پ

٧٣

علی سجادی

زن در دولت خيال »تبديل تجريه به شعور اجتماعی«

ال« ت خي اب » زن در دول ی از آت وان یك ب عن ای جال هرا توسط /سياسی ه اخي اعی است آ ا «اجتم شر نيم شر شده /ندر اس » ن ان منت آلماره نوشته» زن در دولت خيال «. است شاری است و درب ی نقش ی خانم نادره اف

ی خن م ق س دین خل ازمان مجاه ت زن در س د و هوی انی از . گوی سنده، زم نویوده و پس از ه ١٥اعضای فعال آن سازمان ب ران و سال تجرب دگی ـ در ای ی زن

شكيالت ) ١٩٩٥( خورشيدی ١٣٧٤اروپا و عراق ـ در سال ده «از آن ت و » بری . های مختلف سازمان مجاهدین پرداخته است چندسالی است آه به نقد دیدگاه

ال ق س دین خل ازمان مجاه ه س ن آ ا ای ی ب ت ـ عل ات هاس م تبليغ رغدرت از دست داده و درون ه ق رای رسيدن ب گروهی ـ هرگونه اقبال مردمی را ب

د شبه دینی شده، » آاست«عمال تبدیل به یك اما بررسی آراء و عقاید آنان از چنی ر م ه نظ ت ضروری ب رفتن جه يش گ ا درپ ازمان ب ن س ه ای را گرچ د؛ زی رس

گاه فرستادن هزاران نوجوان و جوان و بعد سياست جنگ مسلحانه و عمال به قتل دن، ی وی درآم ستقيم امنيت ه صورت عامل م م صدام حسين و ب ه رژی پيوستن ب

اجتماعی را از خود سلب آرده است؛ اما نوع تفكر هرگونه مشروعيت سياسی و ا . شود مجاهدین محدود به این سازمان نمی به یاد داریم آه در زمان انقالب تقریب

د ـ و /های مذهبی ه ی گرو همه شترآی برخوردار بودن نش م ابيش از بي ی آم انقالبتند شترآی داش تگاه م ستند ـ و خاس م ه وز ه د[هن ال از ]. و دارن ور مث ه ط ب

روه الب گ دین انق ازمان مجاه م س ران ه روز در ای ت ام رح در سياس ای مط هشه د اسالمی و هم گروه ميثمی ری ق دارن دین خل ا سازمان مجاه شترآی ب و . ی م

روه ری از گ ز عناص صيت ني ا و شخ ه ه وم ب ای موس ی«ه ذهبی/مل ز » م و نيوارد یك روشنفكران دینی، برداشت شابه ـ و در بعضی م سيار م ان های ب ا س ی ـ ب

د برداشت های اجتماعی بنيانگزاران سازمان مجاهدین خلق داشته و دارند؛ هرچنه ان[آ ن جری ا ای د از انقالب راه] ه ه بع رای رسيدن ب اوتی را ب های سياسی متف

٧٤

د ی برگزیدن درت سياس رو . ق ن گ ان ای شترك از مي ی م ای انقالب ده ه ی العقيذهبی« ی/م ه » سياس ه ب ود آ دین ب ازمان مجاه ط س طهفق ط از واس ل غل ی تحلي

دین رد و ب اوضاع اجتماعی و سياسی، خود را بدیل جمهوری اسالمی ارزیابی آاری ه حكومت «جهت رفت يش گرفت » مآبان سياری از . درپ ز «و موفق شد ب » ت

ه ـ ی آزمایش یگذارد آه نتيجه های اجتماعی و سياسی خود را به بوته ی آن ـ البت . روشن است

ی ت روز وقت ين ام لهم رش حلي اعی و نگ ای اجتم ی ه ای دین ی /ه سياسه » والیت فقيه«و » اسالم ناب محمدی « و نيز عناصری از طيف چپ موسوم ب

ان دوم خردادی را در مطبوعات ایران می های خوانيم، به تشابهات بسياری با بنيشه دین برمی فكری و اندی اعی مجاه ای اجتم ه . خوریم ه ين جهت است آ ه هم بات سياری از نك یب شاری را م انم اف اب خ ده در آت ه مطرح ش ا ـ ب وان ـ نوع ت

ه ت هم روه ی حكوم زاب و گ ا اح توارند و ی ریعت اس اس ش ه براس ایی آ ای ه ه . ای آه در پی آسب قدرت دولتی هستند، تعميم داد سياسی/مذهبی

اب ال «خانم افشاری هدف خود را از نشر آت ين » زن در دولت خي چن

: توضيح داده استم خواسته ] در سازمان مجاهدین [ررسی وضعيت زنان درب« شان ده ام ن

ردان ان و م دین ـ از زن آه مسعود رجوی ـ به مثابه رهبر عقيدتی سازمان مجاهه . پيرامونش مهره ساخته است سانی عشق و دوستی تخلي شان را از عنصر ان ای

شان عنصر سرسپرد گی آرده است؛ تا بتواند در خالء موجود در قلب و روح اید ق آن ته. را تزری ده خواس تثمار ش م اس ان، ه ه زن دهم آ شان ب يله ام ن م وس د، ه ان

ام نشان خواسته. اند تا مردان حاضر در عراق نيز به زیر سلطه آشيده شوند بودهه در سرسپرده است آ بدهم آه انسان بدون عشق تبهكار است و مریم رجوی آنق

دتی ی شوهرش ـ از او اگر رهبر عقي د، سر می اش ـ یعن ه . آورد آاله بخواه البتی م م ه دل ور آ ردن آنط ی آ وی را در ته ات رج ق جنای ستم عم ت نتوان خواس

دهم انسان اید قطره . ها ـ از عنصر انسانی عشق و دوستی ـ نشان ب ای است از شردان ان و م ا، زن ر م ه ب شاری آ ج و ف ای رن ان [دری ده ] آن زم ل ش د تحمي مجاه

رغم داشتن مرزی ر است آه علي اآم ب ا جمهوری اسالمی ح مشخص و جدی ب . ایم ایران، از سازمان رجوی فاصله گرفته

ه اگر راه اغراق می بی« ویم آ دان گ ه زن های های خروج از سازمان بان تم نمی استخبارات عراق، ابوغریب و بياب ادی خ ر های رم د نف شد ـ بجز چن

ه مذهب و ام خواسته. ماند خاص ـ آسی در قرارگاه اشرف باقی نمی م آ نشان دهط در دستگاه حاآميت . سازد ی مذهبی، چگونه از زنان ابزار می اندیشه ه فق البت

شه ران اندی ان شكنجه مسعود رجوی، در ای ذهبی ـ جز در مي وفيقی ی م ران ـ ت گ

٧٥

ت ه اس ته .نيافت شه و خواس ستماتيك در اندی اتوری سي ه دیكت م آ شان ده ی ام ناك دین، خطرن ات مجاه ر از دیكت ن وریت انيزم ای شای مك يك است و اف ای آالس ه

ه دیكتاتوری ن تجرب دیل ای اعی ها قدمی در راه روشنگری و تب ه شعور اجتم ا ب ه » .است

ی است دست اول از ه روایت شاری آ انم اف اب خ ه آت نم آ رار آ د اق بایبات ط و مناس دگی و رواب ونگی زن سانی«چگ دین » ان ازمان مجاه در دورن س

ده خلق ـ چه در ع اترین، زن وثرترین راق و چه خارج از عراق ـ گوی رین و م ت .سندی است آه تاآنون در این زمينه منتشر شده است

ته دگاه در نوش سان در دی وم و تعریف ان ا مفه شاری ب انم اف ای خ ای ه هدگاه سازمان مجاهدین آشنا می اره شویم؛ دی ی زن های سازمان و رجوی را در ب

زد و چرا » انقالب ایدئولوژیك« آه چرا رجوی دست به یابيم شناسيم و درمی می ».به حضور زنان در پيرامونش نياز دارد«

ه می ی گفت ه حرآت دین، ب ه انقالب ایدئولوژیك در سازمان مجاه شود آشم دی ابری ای مه ی آن آق ی ط ریف (چ و ش ه اب روف ب ریم ) مع ود م سر خ هم

د ه همسری خویش عضدانلو قاجار را طالق داد، تا مسعود رجوی بتوان او را بناخته شود » ردیف مسعود هم«و از نظر سازمانی به عنوان . درآورد ی . ش تحليل

د، و در عين حال آه خانم افشاری از چرایی این جریان ارائه می دهد بسيار جدی . رسد بسيار منطقی به نظر می

دیمی « ه همسنگران ق ده رجوی ب اقی مان اه ب ه از دوران ش د ـ اش ـ آ ان پس از تالشی و شقه شدن سازمان، یك ١٣٥٤ی سال در تجربه . دی ندارد اعتما

شان جناح از سازمان طرفدار رجوی باقی ماندند، یك جناح همراه با ميثمی از ایتند . جدا شدند رام آرام پيوس . و یك جناح هم در سازمان پيكار به تقی شهرام و به

. خمينی پيوستندالبته گروهی نيز به راست متمایل شدند و بعد ها بهن رجوی می« ه ب رایط ب اران ـ در ش ن ی ك از ای ه هری ست آ ست دان ب

ا . رسيدن خط و خطوط استراتژیكی او ـ در برابرش قد علم آنند ل ب ين دلي ه هم ب .واسطه قرار دادن زنان، از امكان تحقق این انشعاب جلوگيری آرد

ياسی و نداشتن زنان آمدند و به دليل بكر بودن ـ بكر بودن به لحاظ س «ز “ی طوالنی ـ سابقه د ”پ اور آردن اع از آزادی ب ان در . های رجوی را در دف این

ق سلسله مراتب تشكيالتی باالتر از مردان قرار داده شدند؛ تا رجوی از این طریاز دارد شعاب ب ام ان ان انج ردان را از امك د م ه در شرایط . بتوان ری آ ا تحقي و ب

ی شان روا م ر ای د ب د، جدی ازد آن شان س ا خارج ان در . از دور ادع ضور زن حردان پيرامون رجوی درست مثل قلعه ن م ا . ای است دفاعی در برابر ای رجوی ب

شان را ـ طی شيد و ای ز آ ر مهمي ه زی ردان را ب ن م ان، ای رار دادن زن واسطه قامتش پروسه ذیرش ام انبرداری و پ ه اطاعت محض، فرم های مختلف ـ وادار ب

٧٦

».آردوق زن «ه، همچنين به موضوع نویسند وم ازدواج «و » حق ردازد و می » مفه پ

:گوید میانواده « ك خ تن ی سر و داش اب هم ق انتخ ی ح ان، یعن ق زن ين ح ی اول

ی را ـ در هيچ . طبيعی، هميشه زیر سوال است دتی رجوی هيچ حق دستگاه عقيه ميت رابط ه رس د، ب وط باش اب مرب وع انتخ ه موض ورتی ب ه ص ه ب ای ـ آذا خوردن و شن نمی اط، غ ان ارتب اسد؛ نه حق انتخاب همسر و شغل و نه حتا امك

».ها نيز در آن بيابان برهوت حضور دارند آار آردن با مردانی آه آنشان ای را بازگو می بعد هم خاطره ط ن ده آند آه نه فق اه زن، دهن ی جایگ

ه شان ب اه ای سان «در روابط انسانی درون سازمانی است، بلكه نگ ه ر» ان ز ب ا ني .تاباند خوبی باز می

زنی همراه با دو دختر خردسالش از امریكا به عراق ١٣٦٧در سال «اور فریب رجوی ـ . آمده بود ه همسرش را ـ در ب ود آ زن زیبا و ورزشكاری ب

د جا گذاشته بود و آمده بود تا شاید آزادی انو در . اش را به خودش ثابت آن ن ب ایه رف در ب مدرس اه اش د ی قرارگ ارده ش ار گم ه آ ان ب ش ورزش آودآ آن …خ

ه زمان در قرارگاه اشرف، رجوی عده ود آ ای آارگر سودانی را به آار گرفته بار ] اولفارس[به قيمت پول آن زمان عراق ـ قبل از جنگ خليج ـ روزانه ده دین

زد می د م دگان . گرفتن ع نقش رزمن رو ـ در واق ود ني ل آمب ه دلي ارگران ـ ب ن آ ایش خي ی ارت ازی م وی را ب د الی رج ی . آردن م م زد ه د م ره. گرفتن ره و چه ی تي

.آرد شان، ایشان را از ما جدا می و لباس آارگری سوخته ی آفتاب قيافهصيل « انم تح ن خ رده ای تان آ ياه پوس ا س واهرانش ب ه خ ا ـ آ ی امریك

ارگران سودانی حرف می ن آ ا ای ه دور ازدواج آرده بودند ـ به راحتی ب زد و ب . ای انسانی با ایشان برقرار آرده بود های اعضای سازمان، رابطه” افاده“ز ا

ه « دیر مدرس ان م ه آن زم ی آ د قرائ ود، در محم رف ب اه اش ی قرارگن ه ای ن ب ود م ضور خ واهر“ح ه ” خ ذآر داد آ ه : ت ه مرحل وز ب ا هن ذار م ی گ

يده ك نرس ه دموآراتي ودانی آ ارگران س ا آ د ب ما حق نداری م و ش اهی ای سطح آگ !نازلی ـ به زعم قرائی ـ دارند، سالم و عليك آنيد

ه « ه ب وی آ ش رج شتيبانی ارت ارخوری پ الن ٩٠٠در ناه ود، س روف ب معی شكيل م ندلی ت ز و ص د مي ذاخوری از چن د غ شده، . ش الم ن راردادی اع ا ق و ب

ی الن م ر س مت دیگ ردران در س مت و ب ك س واهران در ی ستند خ ه . نش ضا ب فشينم؛ اللهی بود آه من ترجيح می فاالنژی و حزبقدرت ردران بن ه ب دادم پشت ب

ه یكی . خطی شود مبادا ناموس آقای رجوی خط ارخوری، ب این خانم سر ميز ناهه سوی از همكالسان دانشكده دن ب اش ـ در امریكا ـ برخورد و مثل یك انسان متم

د رده باش ی آ الم و عليك ا س ت ت واهران . او رف ی از خ ار یك االنژ درب وپر ف س

٧٧

ی پرخاشگرانه گفت ا لحن ود، ب ستاده ب و می : رجوی آه در آنارش ای ن ت ی ای دان »آنی؟ برادر مجرد است و با او سالم و عليك می

ه » عشق« دین از مقول ه روایت در سازمان مجاه ه ب ی خاصی است آ

ت وی اس سعود رج صوص م ط مخ سنده فق وان ! نوی ا عن اب ب م آت صل ده در فشمم« دی ابری ی ه د: چ وی باش ق رج ازه دارد عاش ط اج ق فق د خل » زن مجاه :خوانيم آه می

ه « ا آول ه ب اری از عشق قرارگاه اشرف، پر بود از زنان و مردانی آ بن . بودند آمده ه ای د و همسر را ـ ن ان، فرزن ه، خانم ه خان ده عشق ب ه از دل ران آ

ار عشق ه اعتب ر خودشان، ب ه تعبي ه ب ند ـ آ ی باش ر؛ یعن انی واالت االتر و آرم ی بد رده بودن شان . آزادی و آبادی ایران، در خود، فداآارانه سرآوب آ ه ن ا تجرب ام

د داد آه بدون عشق نمی ران مان وان عاشق ای م می . ت . آورد آسر می . آورد آدم آه عاشق نباشد، !دانست چيست آرد آه خود نيز نمی چيزی را گم می ارزی آ ؟ مب

ه . شود آار می گيرد، بدل به تبه می سالح آه به دست ه راحتی ب چنين عنصری بی ردم آتش م درت روی م ونی ق ه هژم رای اینك ا ب شاید؛ تنه ی گ ال طلب اش را اعم

ردی دیگر ذره . آرده باشد ين ف دا نمی در عمق وجود چن ه پي آن …شود ای عاطفردم شعارهای رجوی می روزها آه من تصور می ه آ د ترجم ان توان ی یك آرم

تواند ایران را از چنگ جمهوری اسالمی نجات بخشد، تنها با نيروی باشد، و می ه او ترین خواست توانستم از ابتدایی عشق می دگی چشم بپوشم و ب های طبيعی زن

عشق تنها . ی آيفی تبلور انسانيت هر ایرانی بود عشق باالترین نقطه . ملحق شوم دن ـ در آن برهو سان مان ه ان ه ب ود آ ه ـ آمك سالحی ب ت جنگ و نفرت و آين

ی ه م شم و آين رت، خ رودار نف ه در گي رد؛ واال آ المی آ ت اس ه حكوم ای آهای دیگر آرد، من نيز، مثل خيلی آاشت و آشتاری آه از انسان و آزادی می می

دل می اجراجویی آدمكش ب ه به م ه ب دفش، در مقابل ام ه ه تم اجراجویی آ شدم؛ م ».شد مثل خالصه می

ه نفرت اهللا خمينی در سخنرانی ه یاد داریم آه آیت و ما ب هایش مكررا بشویق می اصالت می ال خشونت و نفرت ت ه اعم رد؛ بخشيد و طرفدارانش را ب آ

ان ناپذیر اسالم می بلكه نفرت و خشونت را بخش جدایی ست؛ چن ارهم دان ه یك ب آای خشونت ایی «ادعا آرد آه اصال اسالم منه ه می . است » اسالم امریك يم آ بين

ان م در زم تشابه ميان ایدئولوژی مجاهدین و ایدئولوژی رسمی دولتی ـ دست آ .حيات خمينی ـ تا چه حد به هم شبيه هستند

ه ه نمون سنده ب ام نوی ا ن دین ب گ مجاه شق در فرهن ایی از زدودن ع هد «: دهد آه آند و نشان می بردن از اشخاص اشاره می ه تحت شرایط پلي انی آ آن

سانيت خویش تهی شده شكل انداختن انسان، بی از ه شكل شده و از ان د، چگون ان

٧٨

در پاسخ می ! آنند؟ و زندگی می » مانند زنده می ن سوال مق ه ای م ب د ه ه بع د آ دهاع ده و از او دف رای او جنگي ده، ب ار او مان چرا وی و دیگر یاران رجوی در آن

ی اما اگر باور آنيم . سوال بجایی است «: اند آرده دها درجنایت ب د آه آخون نظيرنان ه قرب ا را ب سلی از م ا ن تاده و تاریخ اه فرس رده ، آزادی گ صادره آ ا را م د، ه ان

ود می ا نب ای م ان انتخاب دیگری ـ در . توان درك آرد آه راه دیگری پيش پ امك ».شرایط گریز، فرار، زندان، اعدام، شكنجه، شهيدسازی و شهيدبازی نبود

رار ستشاید پاسخ در تر این باشد آه انسان، تا وقتی در وسط جریانی قر و سخت متوجه اشكاالت سيار دی د، ب اه آن دارد، اگر نتواند از بيرون به آن نگ

ان شدید معموال انسان . شود درونی و نقاط ضعف خود می ه یك تك در مواردی به نيازمند است تا قادر شود ارزیابی منصفانه د ای از اعمال خودش ارائ ه . ده البت

یا به قول سازمان » مجاهدین سابق«هایی آه نویسنده از رفتار مجاهدین با نمونهه آند، می و شرایط زندگی آنان ارائه می » ها بریده« ری باشد آ تواند توضيح بهت

.از سازمان برای افراد مجاهد مشكل است» بریدن«چرا م آار و پيوستن به جر جدا شدن از این باند تبه « یان طبيعی زندگی، حك

ی داشت دام در پ ود راه. اع سته ب راق ب ای ع ه«. ه ی » ن ن روش ته ه ای تن ب گفان سازی، سر درآوردن از زندان ادی را در های وحشتناك عراق و بياب های رم

ادی . پی داشت دگاه وحشتناك رم اه و تبعي ه اردوگ در بهترین حالت جدا شدگان به » دین خلق مجاه«گاه بود آه . شدند اعزام می جدا شده از گرسنگی، سگ و گرب

ان عرب هم. خوردند می ز در مي دنی و تحقيرآمي های زمان هم به آارهای شاق ببيشتر این مجاهدین . پرداختند آن نواحی آه به شدت از ایرانيان نفرت داشتند، می

ا در د؛ ام ده بودن ه آردآشی رجوی از سازمان بری راض ب جدا شده به علت اعتسته می رمادی ه ل نگری ه چشم قات تقاص . شدند م ـ توسط آردهای ساآن آنجا ـ ب

»…پرداختند جنایات رجوی را، معترضين به او میوی « تگاه رج ادران در دس ه» «نقش م پردگی، مقدم ی آزادی ـ سرس

وی ریم رج تان م ته «و » داس ه و گماش صل» بحث ندیم اب ف ن آت دی ای ای بع ه .هستند

:خوانيم میی مریم رجوی دربارهين « وی و هم سعود رج صی م ای شخ ام آاره ریم تم يس م ور رئ ط

ور ان شورای رجوی ] ی[جمه ی«آن زم ر بن ام می»صدر دآت چای . داد را انجود و . داد ها جواب می به تلفن . آرد اطو می . شست لباس می . آورد می شی ب م من ه

شان دبانوی شخصی ای م آ ی . ه رد ایران ه نگرش م ود آ انی ب ا از زن هم ـ حتا . باصطالح مبارز ـ دارد اآم است؛ منته این نگرش آماآان بر دستگاه رجوی ح

»…تر با مكانيزمی پيچيدهی اد م ه ی ازمان ب ان س وی زن سعود رج ه م انی آ ان زم آورم در هم

٧٩

زار مجاهدین را برآشيده بود، و پست شان واگ ه ای ری آن سازمان را ب های رهبسه ه آرده بود، در جل شریه ای آ تن آامل آن در ن ه م يد، ب ه چاپ رس د ب ی مجاه

ارت . داده بود» آلفت خلق«برخی از زنان برآشيده، لقب ا عب ه ب بنده بار اول آودم، » آلفت«مواجه شدم، آن را » آلفت دوم « ده ب ای آن درمان دم و در معن خوان

ثال » آلفت دوم «تا با تكرار آن در متن، و مشابهت لفظی ا م ان «ب » دومگروهب !دریافتم آه منظور واقعا آلفت به معنای خدمتكار است

ی ان یكی از اشتباهات ما ایرانيان قبول نگرش غرب ه خودم سبت ب ا ن هسته مثال چون غربی . است ا نگری اس و ها از خارج به ما و شریعت م ا قي د و ب ان

ده ثال زن در جوامع استفاده از معيارهای خودشان اینطور فهمي ه م د آ اسالمی انم از به شمار می ) second hand citizen(» شهروند درجه دو« ا ه رود، م

ه رای تعریف از زن در جامع ين ترآيب ب ره جسته هم ان به م و چون ی خودم ایرده ر آ ی فك الی نم ی و تع ه ترق ردن ب ه و رو آ شبرد جامع رای پي ه ب م آ وان ای ته ه دو و جامع ك و درج ه ی هروند درج ه در آن ش ت آ د، ای داش ته باش ود داش ج

ه بنابراین تالش خود را متوجه آن آرده ان در جامع ایم آه مثال در راه ارتقای زنودن ك ب ه ی هروند درج ه ش ودن ب ه دو ب هروند درج شان را از ش يم و ای بكوش

ط » شهروند درجه دو «آه در حالی . برسانيم ان در جوامع اسالمی فق ستن زن دانی ب ناشی از یك نوع سوء تفاهم و خوش ی هاست ين ه . غرب ن است آ ع امر ای واق

-sub(یعنی » مادون انسان«در جوامع اسالمی و براساس شریعت اسالم، زن human (ود محسوب می سان. ش ه ان وان موجودی نيم ه عن ع زن ب ه /درواق نيم

داری ی بچه ی دفع شهوت مومنين، وظيفه حيوان مطرح است آه عالوه بر وسيله . طور است هنوز هم در جوامع ناب اسالمی همين. داردو آلفتی را نيز بر عهده

اره ستان درب ان افغان دگاه طالب ه دی د ب ری بيندازی م نظ ه ی زن و از آن مه ر ب ت . موقعيت زنان در عربستان سعودی

ان اجازه داد ه زن سال گذشته برای اولين بار دولت عربستان سعودی بوان تا قبل از آن ! داشته باشند » شناسنامه«تا ه عن ط ب ان فق در «، زن ر پ ا » دخت یسر «و یا » و طخواهر برادر » همسر شوهر « ادر پ ناخته می » م ن . شدند ش و ای

اولين بار، در تاریخ حجاز است آه زنان دارای شناسنامه و حق شناخته شده ـ به رده دا آ د عنوان یك انسان ـ پي يس . ان اون رئ ا در جمهوری اسالمی مع ه م ن آ ای

وری زن دجمه ول بزن د و گ وهم آن ا را مت د م م، نبای ه سمت . داری انتخاب زن بادت معاون ریاست جمهوری ناشی از بازی سياست است و هيچ ه اعتق ربطی ب

ه ١٣٤١آقای خمينی در سال . دینی و شریعت اسالم ندارد ه ب مهمترین ایرادی آخاب شدن گرفت، این بود آه چرا به زنان حق انتخاب آردن و انت رژیم سابق می

ی رع م الم و ش الف اس سره خ ت و آن را یك ست داده اس ن. دان ور ای ه چط آه سن رای دادن را پانزده د، بلك ه رای بدهن ان اجازه داد آ ه زن ا ب سال بعد نه تنه

٨٠

ان می ١٥هم تا ه وی امك ه ب داد از سال پائين آورد، فقط ناشی از سياستی بود آ . ه را آرده، قدرت را قبضه آنداحساسات دینی نوجوانان حداآثر سوءاستفاد

ان ا استقالل زن شاید بد نباشد آه برای فهم ميزان مخالفت شرع اسالم بسان اشاره ن به عنوان یك ان ر حسين ب ه سرنوشت سكينه دخت يم ب اهی بكن ی آوت

علی امام سوم شيعيان و ببينيم آه سرنوشت زنی آه خواهان استقالل است ـ اگر !باشد ـ چه خواهد بودی پيامبر چه نواده

سكينه دختر حسين بن علی از زیباترین و هنرمندترین زنان عرب بود؛ ان اب چن ی از آت ه بخش بزرگ انی«آ ه وی دارد » االغ صاص ب انی . (اخت االغ

اره ت درب ابی اس رب آت ان ع سته در جه ای واب يقی و هنره اب . ی موس ن آت ایه توسط مشایخ فریدنی به فارسی ترجمه شده ولی ه سكينه پرداخت ه ب آن قسمت آ

ه چاپ اجازه م ب دبار در ق اآنون چن ی آن ت تن عرب ه م ی چاپ نيافته؛ در حالی آده و روایت !) رسيده است ون بازمان ی براساس مت ر موجود، سكينه زن های معتب

ر داشته . بود هنرمند و آراسته امی معتب دگی و رقص مق در شعر و ادب و خواننت زار . اس ه برگ سی آ یمجال رین و م ودش از مهمت ان خ رده، در زم آ

سكينه در طول . مشهورترین مجالس ادب و موسيقی و رقص و شعر بوده است رد ار آ ار همسر اختي شه شرط . عمرش چه ا همسرانش همي ام ازدواج ب در هنگ

ند آرد آه آن می ا حق ازدواج دیگر نداشته باش د، حق طالق . ه ين آنن و اگر چن .بار از این حق استفاده آرد وی الاقل یك. ودطرفه با او خواهد ب یكوده و ی چه ب ين زن ال چن اما واآنش جهان اسالم و شریعتمداران در قب

ون ی هستند و در مت ين زن چه هست؟ خيلی روشن و ساده، اصال منكر وجود چنه هنرهای . نویسند آه سكينه در آودآی درگذشت دینی می زیرا زنی آه آراسته ب

د اوت باش د، متف ل باش سانی قائ ان ان ودش ش رای خ د و ب ته باش تقالل داش و اسواده گونه جایی در مراتب شریعت نمی هيچ ا اگر ن امبر تواند داشته باشد؛ حت ی پيد رام و بزرگداشت . باش ورد احت انی را م ط زن اریخ فق ول ت ریعتمداران در ط ش

نوع زنان هستند اندو همين امروز هم فقط این اند آه تو سری خور بوده قرار داده وای ا فت دان خود را ب ه فرزن انی آ وع زن ستند؛ از ن رام حكومت ه ورد احت ه م آ

رای ام، ب الم «ام ی در اس وب جاسوس ه » وج ان «ب ام زم ا » ام د ت دا آردن اه .گرفتند» مادر شایسته اسالم«اعدامشان آنند و لقب

ه باری، آتاب در فصل سيت در دستگاه «های دیگری، ب موضوع جناتيو «، » جویر دین «، »زن آلترن ذهبی در مناسبات مجاه سم م ، »گسترش فناتيك« ست ی يله «، »روزه نش وان، وس ران ج رو دخت ظ ني وال از «و » ی حف د س چن

ه می » زنان جدا شده دنی هستند و نمون ه در جای خود خوان ه هم ردازد آ های پ . دآن در سازمان مجاهدین خلق را ارائه می» انسانی«جالبی از روابط

ان حزب ان زن انی در مي ران، شاید باید صبر آرد تا زم اللهی داخل ای

٨١

آه در مناسبات سازمانی و اجتماعی جمهوری اسالمی در این بيست و چندسال، رده ازی آ د و نقش ب دیل آنن اعی تب ه شعور اجتم ات خودشان را ب ز تجربي د ني ان

د شان بزنن شار خاطرات ه انت ا. دست ب اب خ ان آت ا آن زم ه ت د ب شاری را بای نم افك سانی در درون ی ط ان ورد رواب ه در م رد آ ابی آ ی ارزی ند مهم وان س عن

. سياسی، فاش گویی آرده است/ی دینی مجموعهران خواندن این آتاب را به همه سان در ای ه سرنوشت ان ی آسانی آه ب

.آنم مند هستند، توصيه می عالقه