48
ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO BERDINTASUNERAKO II. PLANA 2016-2019

Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

  • Upload
    others

  • View
    12

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 2: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

1

SARRERA .................................................................................................... 2

LEGE ESPARRUA ......................................................................................... 3

PRINTZIPIO GIDARIAK ................................................................................. 8

EGITURAK ................................................................................................ 10

METODOLOGIA ........................................................................................ 12

I. PLANAREN EBALUAZIOAREN EMAITZA NAGUSIAK ................................ 14

II. BERDINTASUN PLANA: EGITURA ETA JARRAIBIDEAK…………………………..20

PLANA BULTZATZEKO ETA KOORDINATZEKO EGITURAK…………………………41

BERDINTASUN PLANAREN KUDEAKETARAKO METODOLOGIA………………..44

FINANTZIAZIO ITURRIAK…………………………………………………………………………45

EBALUAZIOA………………………………………………………………………………………..…46

Page 3: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

2

SARRERA

Zaldibarko Udalak, Berdintasun saila bere egituran txertatu zuenetik, zenbait ekintza burutu

izan ditu herriko emakumeen eta gizonen arteko berdintasunaren inguruko lanketaren

gainean. Estrategia duala erreferentziatzat harturik –mainstreaming-a eta ekintza positiboko

politikak- berdintasun politikak zentraltasuna hartuz joan dira udaleko funtzionamenduan urte

luze hauetan zehar. Hala, bai udalaren barne funtzionamenduan eta bai herrira begirako

ekintzetan ere, berdintasunaren ikuspuntua arlo guztietan eta maila guztietan txertatzeko

helburuarekin dihardu Zaldibarko udaleko berdintasun sailak.

Esan bezala, lanketa ugari egin dira azken urteotan aurrean aipaturiko helburu horien baitan,

eta hala, 2008 urtean eginiko egoeraren diagnostikotik habiaturik, Zaldibarko emakumeen eta

gizonen berdintasunerako I. plana (2010-2013) eratu zen. Ordurako, Udalak bazuen

berdintasunarekin konpromisoa eta lan ibilbide garrantzitsua, baina eremu horretako jardunari

koherentzia eta egonkortasuna emateko beharrezkoa zen marko estrategiko bat izatea. Hala,

lau urtetako ibilbide bat zehaztu zen, berdintasunean oinarrituriko herri bat eraikitzen joateko

helburuarekin.

2014 urtearen amaieran, exekuziorako ezarritako denbora markoa beteta, planaren ebaluazio

faseari ekitea erabaki zen. Ebaluazio prozesu honen bidez, abian jarritako jarduera tresnak nola

funtzionatu duten aztertu eta Zaldibarko emakumeen eta gizonen arteko II. Berdintasun

planaren oinarriak finkatu ziren.

Hala, dokumentu honen bidez aurkezten da 2016 urtean martxan jarriko den eta lau urteko

indarraldia izango duen bigarren berdintasun plan hau: I. planaren gaineko ebaluazioak

emandako emaitzetan oinarriturik eta herritarren eta inplikatutako agenteen parte-

hartzearekin eraikia izan den lana.

Plan honen egitura nahiko sistematikoa den arren, malgutasunerako tartea ere uzten du, izan

ere kontuan hartu beharrekoak lirateke lau urteetan zehar eman daitezkeen egoera aldaketak

edo egokitzapenak, baita aurrekontuen gorabeherak ere.

Page 4: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

3

LEGE-ESPARRUA

Azken urteetan, hainbat lege eta arau juridiko argitaratu dira, bai nazioarte mailan, baita

Estatu mailan edo Autonomi Erkidego mailan ere. Lege hauen guztien helburua, emakume eta

gizonen arteko aukera berdintasuneko eskubidearen aitorpena, eta horren aldeko urratsen

nondik norakoa zehaztea da. Hala, esan genezake lege esparru zabal baten estalpean kokatzen

dela honako plan hau.

Jarraian zehazten direnak lirateke lege-arloan berdintasun politiken gainean gaur egun

dauzkagun baliabide legal garrantzitsuenak, eta hauen baitan kokatzen da Zaldibarko

emakumeen eta gizonen arteko berdintasunerako II. plana.

7/1985 Legea, apirilaren 2koa, Tokiko Oinarriak arautzen dituena (2003/12/21ean

eguneratua)

4/2007 Lege Organikoa, martxoaren 22koa, Emakume eta gizonen arteko berdintasun

eraginkorraren ingurukoa

Euskal Autonomia Erkidegoko 4/2005 Legea, otsailaren 18koa, Emakume eta gizonen

arteko Berdintasunaren ingurukoa

EAEko emakume eta gizonen berdintasunerako VI. plana

Bizkaiko emakumeen eta gizonen berdintasunerako IV. Foru plana 2012-2015

1/2004 Lege Organikoa, abenduaren 28koa, Genero Indarkeriaren aurkako babes neurri

osoen gainekoa

Page 5: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

4

7/1985 Legea, apirilaren 2koa, Tokiko Oinarriak arautzen dituena (2003/12/21ean

eguneratua)

28. artikuluan adierazten denez, bestelako Herri Administrazioek burutzen dituzten

jarduerez gain udalek jarduera osagarriak ere egin ditzakete, bereziki gai hauen ingurukoak

badira: hezkuntza, kultura, emakumeen sustapena, etxebizitzak, osasuna eta ingurumenaren

babesa.

Hala, testuinguru honi jarraiki, Tokiko Administrazioaren inguruko aipamena oso argia da eta

udalek parekidetasunaren gaian herritarrek dituzten beharrak asetzeko jarduerak eta

zerbitzuak garatzeko legez duten ahalmena aditzera ematen du. Gainera, ez dira bestelako

Herri Administrazioek garatutakoekiko kalte edo oztopo izango.

3/2007 Lege Organikoa, martxoaren 22koa, Emakumeen eta gizonen benetako

berdintasunaren ingurukoa.

Martxoaren 22ko 3/2007 Lege Organikoak dioenez, berdintasuna printzipio unibertsala da, giza

eskubideen gaineko hainbat nazioarteko testutan aitortua dena. Legearen xedea da tratu- eta

aukera- berdintasunaren eskubidea eraginkor egitea emakumeen eta gizonen artean, batez

ere, bereizkeria ezabatuz, emakumearen inguruabarrak eta egoera gorabehera, bizitzako

edozein esparrutan, eta, bereziki, politika-, lan-ekonomia-, gizarte-, nahiz kultura esparruetan

eta esparru zibilean, Konstituzioaren 9.2 eta 14. artikuluak garatuz, gizarte demokratikoago,

zuzenago eta solidarioagoa lortzeko.

Ondorio horietarako, legeak botere publikoen jardute printzipioak ezarri ditu, pertsona fisiko

eta juridikoen eskubide eta eginbeharrak arautu ditu, azken horiek publikoak edo pribatuak

diren kontuan hartu gabe, eta sektore publiko eta pribatuetan sexuan oinarritutako bereizkeria

era guztiak ezabatu eta zuzentzeko neurriak jaso.

Lege bereko 21.2 artikuluan aipatzen denez, “toki erakundeek berdintasun eskubidea

barneratuko dute euren eskumenak gauzatzean eta horretarako, elkarlanean arituko dira

gainerako administrazio publikoekin”.

Page 6: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

5

4/2005 Legea, Otsailaren 18koa, Emakumeen eta gizonen berdintasunaren ingurukoa

4/2005 legean, Euskal Autonomi Erkidegoko administrazio-maila bakoitzean ezarri beharreko

emakume eta gizonen berdintasun-arloko eginkizunak ebazten dira, administrazioaren maila

guztietan berdintasun printzipioa txertatzeko asmoz, eta berdintasun politika eraginkorrak

sustatu asmoz. Eginkizun hauen ezarpena, hainbat arauren konpetentziak garatzetik dator.

Hala nola, autonomia-estatutuko 10.39 artikulua, Lurralde Historikoen Legearen 2), 6) eta 7)

artikuluak, Espainiar konstituzioko 9.2 artikulua eta Europar batasuneko hitzarmenaren 3.02

artikulua. Emakume eta gizonen arteko berdintasunerako legeak, honako eginkizunak ezartzen

dizkie tokiko administrazioei, legearen 7. Artikuluan :

Emakumeen eta gizonen berdintasunaren arloan,Euskal Autonomia Erkidegoko udalei dagokie,

bai banaka, bai partaide diren udal-mankomunitateen bidez edo lege honetako xedeetarako

eratzen dituzten mankomunitateen bidez, ondoko eginkizunak betetzea:

a) Azpiegiturak, programak eta prozedurak egokitu eta sortzea, genero-ikuspegia beren

administrazioan integratze aldera.

b) Toki-eremuan ekintza positiboko neurriak egikaritzea.

c) Toki-eremuan programak egitea, Jaurlaritzaren plangintza orokorraren esparruaren barruan

eta foru-aldundiek egiten dituzten programen esparruaren barruan.

d) Estatistikak egokitu eta eguneratzea, horien bitartez toki-erakundeen eskumenekoak diren

eremu guztietan emakumeek eta gizonek bizi dituzten ezberdintasun- egoerak ezagutu ahal

izateko.

e) Toki-eremuan, emakume eta gizonen egoerari buruzko azterlanak eta ikerketak egitea.

f) Toki-eremuan, emakumeen eta gizonen ezberdintasun- egoerari buruz eta berdintasuna

sustatzeko abiarazi behar diren neurriei buruz sentsibilizazio-jarduerak egitea.

g) Toki-araudia nolakoa den eta nola aplikatzen den begiratzea, emakumeen eta gizonen

berdintasun-printzipioaren arabera.

h) Herritarrei, eta batez ere emakumeei, informazioa eta orientabidea ematea emakumeen eta

gizonen berdintasunarekin zerikusia duten baliabideei eta programei buruz, bai eta bereizkeria

anizkoitza jasaten duten emakumeei oinarrizko gizarte-eskubideetarako sarbidea bermatzeko

zuzendurik dauden programa eta zerbitzuei buruz ere.

Page 7: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

6

i) Bereizkeria anizkoitza jasaten duten emakumeek oinarrizko gizarte-eskubideetarako sarbidea

izan dezaten programak osatzea edo zerbitzuak ematea, zerbitzuon izaera dela-eta udal mailan

eman beharrekoak direnean.

j) Emakumeei eta gizonei bizitza pertsonala, familia eta lana uztartzea helburu duten baliabide

eta zerbitzu soziokomunitarioak ezartzea, beren izaera dela-eta udal-mailan eskaini

beharrekoak direnean.

k) Erakunde publiko zein pribatuekin harremanak finkatzea eta partaidetza eta lankidetzarako

bideak ezartzea, baldin eta erakundeon xedeek edo eginkizunek toki- eremuan emakumeen eta

gizonen berdintasuna erdiesten laguntzen badute.

l) Toki-eremuan sexuaren zioz gertatzen diren bereizkeria- egoerak antzematea, eta egoera

horiek errotik kentzeko neurriak hartzea.

m) Bakoitzari bere eskumenen eremuan agindu dakiokeen beste edozein eginkizun betetzea.

EAEko Emakume eta gizonen berdintasunerako VI. Plana

EAEko emakume eta gizonen berdintasunerako VI. Planak euskal erakunde publikoek

emakume eta gizonen arteko berdintasun kontuetan sustatu behar dituzten lan-ildoak

ezartzen ditu, benetako berdintasunean aurreratzea lortzeko helburuari jarraituz, arlo

ekonomikoan, kulturalean, gizarte-bizitzan eta bizitza politikoaren esparru guztietan.

Plan honek bi zutabe nagusi biltzen ditu: alde batetik Emakumeen eta Gizonen arteko

berdintasun- gobernantza hobetzeko neurriak, eta bestetik hiru ardatzen baitan egituratutako

programa multzoa.

Honakoak lirateke aipaturiko hiru ardatzak eta bakoitzaren baitan proposaturiko programak:

I. Ardatza: Balioak aldatzea eta emakumeak ahalduntzea

1. Programa: Balioak aldatzea

2. Programa: Ahalduntze pertsonala laguntzea

3. Programa: Ahalduntze kolektiboa laguntzea

4. Programa: Ahalduntze soziala eta politikoa laguntzea

II. Ardatza: Antolakuntza erantzunkidea

5. Programa: Erantzunkidetasuna eta denboraren erabilera berriak

6. Programa: Kontziliazio erantzunkidea

Page 8: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

7

III. Ardatza: Emakumeen aurkako indarkeria desagerraraztea

7. Programa: Sentsibilizazioa eta prebentzioa

8. Programa: Detekzioa eta arreta

Bizkaiko emakumeen eta gizonen berdintasunerako IV. Foru plana 2012-2015

Bizkaiko IV. Foru plana 2012-2015 eperako diseinaturiko estrategiak eta jarduerak biltzen

dituen euskarria da. Mainstreaming-a helburu eta tresna gisa harturik, arlo bakoitzerako

erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen

aldaketa, gizarte antolakuntza erantzunkidea eta emakumeen aurkako indarkeria

desagerraraztea.

1/2004 Lege Organikoa, abenduaren 28koa, Genero Indarkeriaren aurkako Babes Neurri

integralen ingurukoa.

Botere publikoek eta administrazio maila ezberdinek jarraitu beharreko neurriak eta babes

sistemak ezartzen ditu 1/2004 legeak.

1. artikulua. Legearen xedea.

1. Lege honen xedea da indarkeriaren kontra egitea, indarkeria emakumeen aurka erabiltzen

dutenean horien ezkontide direnek edo izan direnek, edo horiekin antzeko maitasun-

harremanak dituztenek edo izan dituztenek, nahiz eta elkarbizitzarik ez izan, bereizkeriaren,

desberdintasun egoeraren eta gizonek emakumeei ezartzen dizkieten botere-harremanen

agerpen gisa.

2. Lege honen bidez babes-neurri osoak ezarri dira, eta neurri horien helburua da halako

indarkeria prebenitu, zehatu eta ezabatzea, eta indarkeria horren biktimei babesa ematea.

3. Lege honek aipatu genero-indarkeriatzat ulertzen da indarkeriazko egintza oro, fisikoa nahiz

psikologikoa, baita sexu-askatasunaren aurkako erasoak, mehatxuak, derrigortzeak edo

nahierara askatasunaz gabetzea ere.

Page 9: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

8

PRINTZIPIO GIDARIAK

Konpromisoa eta inplikazioa

Dokumentu honetan aurkezten den plana aurrera eramateko, ezinbestekoa da Zaldibarko

Udalak konpromiso irmoa mantentzea. Arlo honetan aurrerapausoak emateko beharra

nabarmendu da I. planaren gaineko ebaluazioan ere. Hala, plana udalaren funtzionamenduan

txertatu, hedapenean lagundu eta jarraipena eta ebaluazioak burutzeko, udaleko esparru

guztiek eta agente guztiek, dagokien mailan eta eran lan egitea behar-beharrezkoa da.

Parte-hartzea

Azken urteetan udala eta herriaren arteko gertutasuna lantzeko ahaleginean aurrerapausoak

eman dira Zaldibarren. Bide horretatik jarraituz, berdintasun plan hau aurrera eramateko ere,

herritarren gertutasuna eta parte-hartzea ezinbestekoa da. Izan ere, nekez burutu daiteke

herriarentzako plan bat, herria bera kontuan hartu gabe, eta herria bera inplikatu gabe.

Herriko norbanakoen eta elkarte edo erakundeen parte hartzeaz gain, udaleko langile,

teknikari eta politikariena ere ezinbestekoa da. Horretarako, parte-hartzea indartzeko, eta

herriko kolektibo guztien inplikazioa sustatzeko beharrezko izango diren mekanismo

eraginkorrak ezartzea izango da plan honen helburuetariko bat.

Egokitasuna

Zaldibarko I. planaren ebaluaziorako eztabaida taldeetan adierazitako kezkei jarraiki,

egokitasuna printzipio gidari garrantzitsu bezala ezarri da. Plana herriaren errealitatera egokitu

beharko litzateke, herriko egoera espezifikoei arreta jarriz, herriko elkarteen eta gizarte

eragileen egoera aintzat hartuz, eta dauden baliabideei egokitua.

Aniztasuna

Zaldibar herri anitza da. Sexu, jatorri, genero, kultura, erlijio, maila ekonomiko, adin edo bizitza

eredu anitzak dituzten herritarrez osatzen den herria da. Hau izango da berdintasun plan

honen abiapuntuetariko bat, eta gorago aipatzen genuen egokitasun horren ardatzetariko bat;

Page 10: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

9

herritar guztien errealitatera egokituko den plana sortzea, eta irizpide bera jarraitzea plana

kudeatzerakoan ere.

Baliabideen egokitasuna

Plan bat ezin da aurrera eraman, horretarako beharrezko dituen baliabideak esleitzen ez

bazaizkio. Era berean, planak berak kontuan izan beharko ditu herriak eskaintzen dituen

baliabideak zeintzuk diren. Hala, horien inguruko analisia eginda, baliabide horiek egonkortu

eta berauei etekin handiena ateratzera joango gara, arlo guztien inplikazioa eta hauen arteko

koordinazioa eta lankidetza sustatuz.

Erreferentzia diren dokumentu eta ildoetara egokitzea

Indarrean dauden legeetara eta berdintasun plan autonomiko eta foraletara egokitzea: EAEko

emakume eta gizonen berdintasunerako VI. Plana, Bizkaiko emakume eta gizonen arteko

berdintasunerako IV. Plan forala (2012-2015), EAEko berdintasun legea (4/2005 legea), estatu

mailako legeak eta nazioarteko hitzarmenak, besteak beste.

Egiturak

Page 11: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

10

EGITURAK

2015eko ekainaren erdia aldera, Zaldibarko II. berdintasun planaren elaborazio prozesuari

hasiera eman zitzaion. Horretarako, lehenik eta behin, ebaluazio prozesuan zehar parte

hartuko zuten egiturak zehaztu ziren.

1.1. Talde promotorea

Berdintasun teknikariak eta berdintasun arloko ardura duen zinegotziak osaturiko taldea,

zeinak prozesua diseinatu, koordinatu eta dinamizatuko duten.

- Funtzioak:

o Informazioaren bilaketa

o Prozesuaren koordinazioa eta dinamizazioa

o Erabakiak hartzea

o Emaitzen sozializazioa

TALDE PROMOTOREA

ARLO EZBERDINETAKO TEKNIKARI ETA POLITIKARIAK

HERRIKO ERAGILEEN

PARTE-HARTZEA

Page 12: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

11

1.2. Arlo ezberdinetako teknikari eta politikariak.

Planaren eragina izan duten arlo ezberdinetako ordezkariak egongo lirateke talde honetan.

- Funtzioak

o Planaren zirriborroa(k) kontrastatzea

o Hobekuntza proposamenak egitea, II. Planean barne hartuko diren eta

bideragarriak izango diren planteamenduekin.

1.3. Herriko eragileen parte-hartzea

Herriaren ikuspegia txertatzen lagunduko diguten talde eta norbanakoak bilduko dituen

taldea. Herriarentzat eginiko ekimenak ezin dira herria alde batera utziz burutu, eta era

berean, emakumeentzat eginiko ekintzak ezin dira emakumeen ikuspegia kontuan hartu gabe

burutu. Hasiera batean, honako osaera proposatu zen:

Emakumeen elkartea (Helmuga)

Berdintasun arloko lan-ildoekin zerikusia duten helburuak lortzeko lan egiten

duten erakundeak (Gazteak, guraso elkartea, eskola…)

Herriko norbanakoak, gutxi antolatutako edo ordezkaritza urriko kolektiboetan

daudenak adibidez, edo gaiaren inguruko sentsibilizazioa izan dezaketenak.

- Funtzioak

o Datuak eta ideiak luzatzea prozesu guztian zehar

o Herriko errealitateari egokituriko proposamenak bultzatzea

o Planaren zirriborroa kontrastatzea

Page 13: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

12

METODOLOGIA

1. fasea: Zaldibarko Berdintasunerako I. Planaren ebaluazioa

2014 urtearen amaieran, exekuziorako ezarritako denbora markoa beteta, Zaldibarko

emakumeen eta gizonen berdintasunerako I. planaren (2010-2013) ebaluazio faseari ekitea

erabaki zen. Ebaluazio prozesu parte-hartzaile honen bidez, abian jarritako jarduera tresnek

nola funtzionatu duten aztertu eta Zaldibarko emakumeen eta gizonen arteko II. Berdintasun

planaren oinarria finkatzea zen helburua. Aurrerago zehaztasun handiagoz azaltzen den analisi

honek, planak izandako jarraipena eta emandako emaitzak aztertzeaz gain, egoeraren

inguruko hurbilpen txiki bat egin eta II. Plan honetarako kontuan hartu beharreko hobekuntzen

proposamena ematen du.

2. fasea: II. Planaren zirriborroa prestatzea

Ebaluazio fasean sortzen joan ziren ideia eta ekarpen guztiak jaso ondoren, talde promotoreak

aurrera begira eman beharreko urratsak zeintzuk izango ziren, eta lanaren egituraketa zein

izango zen finkatu zuen. EAEko Berdintasunerako VI. Planak proposatzen dituen esku-hartze

arloak eta ardatz estrategikoak hartu ziren oinarri gisa. Gobernantza alde batetik, eta balioak

aldatzea eta emakumeak ahalduntzea, gizarte antolakuntza erantzunkidea eta emakumeen

EBALUAZIOA 1. ZIRRIBORROA KONTRASTEA 2. ZIRRIBORROA

Page 14: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

13

aurkako indarkeria desagerraraztea bestetik, dira lan honetan gidari izango diren lau ildo edo

arloak.

Eskema hori osatuz joan da, esku hartze arloak definituz, programak, helburuak eta ekintzak

identifikatuz eta proposatuz, adierazleak ezarriz, eragile edo arduradunak definituz eta

kronograma bat proposatuz. Hala sortu zen II. Planaren lehenengo zirriborroa.

3. fasea:II. Planaren zirriborroaren kontrastea

Aurreko fasean sortutako dokumentua ahalik eta errealistena eta egokiena izan asmoz eta

parte hartze dinamiketan sakonduz, kontraste faseari ekin zitzaion. I. zirriborroa oinarri

harturik, udal teknikari, langile eta politikariekin, herriko erakunde eta elkarteekin, eta

sentsibilizatuta egon litezkeen norbanakoekin kontrastatu zen. Hala, zuzenketa eta hobekuntza

proposamenak jaso ahal izan ziren.

4. fasea : II. Planaren 2. Zirriborroa prestatzea

Aurreko fasean zehar jasotako ekarpen eta iradokizunak bildu ostean, 1. Zirriborroari

dagozkion aldaketak erantsi eta 2. Kontraste bat burutu da, politikari, inplikatutako eragile eta

erakundeekin. Hala, dokumentu definitibo bat eratu ahal izan da.

Page 15: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

14

I. PLANAREN EBALUAZIOAREN EMAITZA NAGUSIAK

2010 urtetik 2013 urtera arteko indarraldia izan duen Zaldibarko I. Berdintasun Planak eman ditu

fruituak bai udal barnean baita udaletik kanpo ere, eta hala frogatu ahal izan da haren gaineko

ebaluazioan. Anbizio handiko proiektu honen barruan egin diren lanketen gaineko ebaluazioa egin

ondoren, honakoak dira azaldutako emaitza nagusiak1:

Emaitza kuantitatiboak

Lau urteko epealdian, I. planak proposatzen zituen 19 helburu eta 30 ekintza bete dira, eginiko

ebaluazioak erakusten digunaren arabera. Ekintza eta helburu batzuk osorik bete dira, beste batzuk

ordea, erdizka edo zati batean. Hala ere, proposatuta zeuden eta egin ez diren helburuekin

alderatuta, planaren betetze maila erdi mailakoa izan dela esan dezakegu, grafiko hauetan ageri

den bezala:

Bete diren eta erdizka bete diren ekintzak gehituta, bete ez diren ekintzen parera iristen dira.

Berdin gertatzen da helburuen kasuan ere.

1 Zaldibarko I. Berdintasun planaren ebaluazioaren gaineko txostena (2015).

Helburuen betetze maila

Beteta

Erdizka beteta

Bete gabe

Ekintzen betetze maila

Beteta

Erdizka beteta

Bete gabe

Page 16: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

15

Emaitza kualitatiboak

Lan asko egin den arren, asko geratzen da egiteko eta hobetzeko berdintasun gaietan, eta hala

erakusten dute aurreko ataleko grafikoek ere. Hala ere, ezin gara zenbakietara mugatu, egin diren

eta egin ez diren horietan sakondu gabe, eta hori erakusten digu emaitza kualitatiboen azterketak.

Honakoak lirateke emaitzen gaineko ebaluaketaren ondorio nagusiak:

Planaren betetze mailaren gainean:

- Aurreikusitako ekintzen exekuzioa orokorrean oso irregularra izan da; orokorrean

planak izan duen eragina baxua izan da, baina zenbait arlotan kontuan hartu da

berdintasun ikuspegia eta burututako ekintza eta helburuen kopurua nahiko handia

izan da.

- Kronogramaren betetze maila nahiko altua izan da.

- Planaren planteamenduak eta kronograman zehaztutakoak kontraesankorrak dira

dimentsio eta anbizio aldetik.

Jarraipena eta ebaluazioa

- Berdintasun plana ez da udaleko jardunean integratu.

- Zehar-lerroko gai gisa txertatzeko zailtasunak ageri dira.

- Prestakuntza eta/edo sentsibilizazio falta hautematen da.

- Ez dago informazioa biltzeko sistema homogeneo eta koordinaturik, ez eta ebaluazio

sistemarik ere.

Plana aurrera eramatera bideratutako baliabideak

- Bai berdintasun plana aurrera eramateko orduan eta baita ebaluazioa egiterako

orduan ere, teknikariaren jarraikortasun ezak eragin zuzena duela uste da.

- Udaleko arloen arteko koordinazioan sakondu beharra ikusten da, berdintasun

printzipioa egitura eta arlo guztietara eraman ahal izateko.

- Informazioa herritarrei helarazteko bideak aztertu beharra ikusten da.

Zailtasun nagusiak

- Parte-hartze mekanismoak garatu beharra.

Page 17: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

16

- Lan ildoen arabera lanketa ezberdinak egin dira, baina emakumeen aurkako

indarkeriaren kasuan aurkitu dira zailtasun gehien. Gaia lantzeko arazoak, kezkak eta

informazio falta nabarmentzen da.

Hobetzeko proposamenak

Honakoak dira, besteak beste, I. berdintasun planean jasotako hobekuntza proposamenak:

- Plana egungo egoerara egokitzeko beharra ikusten da, eragile guztiekin

kontrastatuta.

- Planaren ebaluaziorako mekanismoak ezartzea.

Udal administrazioan berdintasun printzipioa zeharka txertatzea

- Berdintasun batzordea mantentzea eta indartzea

- Langile eta politikariei formakuntza jarraitua eskaintzea, gaiaren gaineko

sentsibilizazioan eraginez

- Pertsonal tekniko finkoaren lorpenean urratsak ematen jarraitzea

- Berdinbidea bezalako sareetan parte-hartzen jarraitzea eta Durangaldeako

mankomunitatearekin harremanak indartzea.

- Zeharkakotasun-mekanismoak finkatzea, berdintasun ikuspuntua udaleko alor

guztietara eraman ahal izateko.

o Gainontzeko alorrei erraztasunak eta laguntza eskaintzea berdintasun

ikuspegia euren lanetan txertatzerako orduan. Pauta zehatzak.

o Jarraipen mekanismoak finkatu

- Adierazleak finkatzerako orduan, udalaren eta udal-sailen datu bilketarako

sistema kontuan hartzea. Zenbait adierazle jartzen badira, horien datu bilketak

lehentasuna izan beharko luke planaren garapenean.

- Urratsak ematea udalaren datu bilketarako sistematizazioan, sexuaren arabera

banatutako datuak jaso ahal izateko: bai arlo administratiboan eta baita

batzordeen dinamiken gainean ere.

- Arloen arteko komunikazio eta koordinazio mekanismoak ezartzea.

Page 18: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

17

- Berdintasun kontseilu edo parte-hartze eremu baten sorrera

Jabekuntza eta emakumeen parte-hartze soziopolitikoa

- Berdintasuna sustatzeko jarduerak antolatzen jarraitzea.

- Herriko emakume elkarteekiko harremana indartzea

- Herriko emakumeen ahalduntze prozesuan laguntzea, ikastaro, tailer eta

abarren bidez.

- Emakumeek herri mailan, kulturan, kiroletan… duten parte-hartzea sustatzeko

jarduerak bultzatzen jarraitzea.

Erantzunkidetasuna eta kontziliazioa. Gizarte antolakuntza erantzunkidea

- Udalak antolatzen dituen ekintza guztietara zaintza lanen gaineko lanketa

helaraztea. Haurtzaindegi zerbitzua eskainiz hala behar luketen kasuetan,

ordutegiak finkatzerako orduan kontuan hartuz…

- Herritarrak eta gizarte-eragileak kontziliazioari eta erantzunkidetasunari buruz

sentsibilizatzea.

- Gizonak zainketetan eta etxeko lanetan inplikatzeko kanpainak egitea.

Emakumeen aurkako indarkeria

- Mankomunitatearekiko harremanak finkatzea eta lan-esparruak bateratzea.

Protokoloaren baitako antolakuntzan eta azterketetan parte hartzea.

- Protokoloaren eta mankomunitate, diputazio edo autonomi erkidego mailako

zerbitzu eta baliabideen gaineko informazioa herritarrei helaraztea.

- Gizarte-eragileak (esaterako, hezkuntza-zentroak, osasun-zentroak eta

ospitalea) emakumeenganako indarkeriaren kontrako borrokan inplikatzea.

- Sentsibilizazio kanpainetan sakontzea (adin tarte guztietarako)

- Udalaren ahalmen esparrua definitzea

- Babes Ofizialeko Etxebizitzak Sustatzeko Oinarrietan, erreserba bat egitea tratu

txarrak jasan dituzten emakumeentzako.

Page 19: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

18

- Zaldibarko Protokoloa berrikusi, eta mankomunitateko protokoloan sartzeko

bideak aztertu

Egoeraren gaineko analisia

I. Berdintasun planaren ebaluaziotik jasotako informazioarekin ondorioztatutako hobekuntza

proposamenez gain, parte hartu zuten eragileei eskatu genien taula bat egin zezaten,

diagnostiko modura, non bakoitzak bere arloan ikusten dituen puntu ahulak eta sendoak

identifikatu zituzten eta hobekuntza proposamenak egin zitzaten. Honako taulan ageri da

kontrasteen ostean ondorioztatu dena:

AHULGUNEAK INDARGUNEAK ETORKIZUNEKO ERRONKAK

Ud

al adm

inistrazio

a

Ad

min

istración

local

Inplikazio eta koordinazio falta. Norbanakoen esku geratzen da berdintasun printzipioaren ezarpena.

Iristen diren diru-laguntzen

araberako proiektuak irteten

dira, (bat-batekoak)

Pertsonal tekniko finkoaren

falta.

Gauza asko egin dira urte hauetan

oso baliabide gutxirekin.

Euskara eta berdintasun

batzordeen aliantza indartsua

lortzeko aukera, zehar-lerroko

politikak udalaren

funtzionamenduan sartu ahal

izateko.

Mankomunitate mailako pertsonal

tekniko espezializatuaren beharra,

martxan dauden proiektuen

jarraipena bermatu dezan.

Berdintasuna zehar-lerroko gai gisa

udalaren funtzionamenduan

txertatzea.

kultu

ra, kirola e

ta Euskara

Cu

ltura, d

epo

rte y euske

ra

Sentsibilizazio falta

Gazteen inplikazioa: Batzuk oso

inplikatuta ageri dira, eta beste

batzuk ez hainbeste. Lokaletan

biltzearen gaineko kezka.

Kultura eta kirol arloko

ekintzetan segregazio handia

ematen da. Emakumeen

presentzia urria batez ere

talde-kiroletan. Erreferente

femeninoen falta kirol

profesionalean.

Herria eta udalaren arteko

harremana gerturatuz doa.

Elkartegintzaren gorakada.

Auzolanak funtzionatzen du (parte-

hartzaile gehienak gizonak izan ohi

dira). Auzolanen kontzeptua

birplanteatu beharra.

Diru-laguntzak ematerakoan

puntuazio sistema ezarri beharra.

Herritarren parte-hartzea indartu

beharra.

Auzo-lanaren gaineko ikuspegia

zabaldu beharra, planteamenduetan

emakume eta gizonen parte-hartzea

bultzatuz.

Emakumeen kirolari bultzada eman

eta erreferenteak indartu beharra

Page 20: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

19

He

zkun

tza

Edu

cacion

Komunikazioan arazoak.

Eskolaz kanpoko ekintzetako

segregazio itzela: bai kirolean

baina baita beste ekintzetan

ere.

Multikirolen proposamenaren

gaineko erresistentziak.

Gurasoen parte-hartzea sustatu

beharra.

Berdintasun politiken inguruko

kontzientziazioa handiagoa da arlo

honetan beste batzuetan baino

Lanketak egiteko prestutasuna eta

gogoa bai eskolaren aldetik baita

guraso elkartearen aldetik ere.

Elkarlanerako aurre-disposizioa.

Tutoretza orduek jokoa eman

dezakete gauzak antolatzeko.

Multikirolak (gutxienez 3. Mailara

arte).

Jolas-tokiko (patioko) osaera aldatu

beharra.

Udalak eskolako urteko plangintzan

parte hartzea (ekain-iraila)

Eskolaz kanpoko ekintzetako

begiraleei formakuntza eskaini eta

erreferente femeninoak indartu.

Sentsibilizazio kanpainak egin

beharra urte osoan zehar.

Enp

legu

a-lana

Emp

leo-trab

ajo

Irizpide zehatzen falta

Formakuntza plan baten

beharra. Oinarriak ondo finkatu

ahal izateko.

Berdintasun politikak martxan

jartzeko disposizioa eta aukera.

Harrera plan bat egitea bide egokia

izan daiteke berdintasun irizpideak

udalaren funtzionamenduan

txertatzeko.

Formakuntza ematea era jarraitu eta

progresibo batean, prestakuntza plan

baten baitan

Gizarteratze

a, osasu

na e

ta dro

gom

end

eko

tasun

ak

Inclu

sión

social, salu

d y d

rogo

dep

end

encias

Parte-hartze txikia antolatzen diren ekintzetan (hitzaldiak, antzerkiak…)

Gizarte langilearen esku

geratzen dira indarkeriarekin

zerikusia duten kontu guztiak,

eta honek ez du kontaktu

zuzenik udaleko gestioarekin.

Hala, udalak ez du genero

indarkeriaren gaineko

jarraipenik egiten.

Aldaketa handia eman da azken urteotan. Berdintasun batzordea ongizate arlotik atera eta indarra emateak zerikusi handia izan du horretan. Identitate propioa hartu du.

Berdintasunarenganako ardura zabaldu da herrian.

Kontaktu zuzena dago emakume

atzerritarrak eta udalaren artean.

Emakume atzerritarren eta

bertakoen artean komunikazio

bideak zabaldu eta elkarrekintza

sustatzea.

Herriko emakumeen asebetetze

maila ezagutzea osasun eta lan

arloari dagokionez

Kolektibo ezberdinen eta batez ere

emakume etorkinen beharrak

ezagutzea

Baliabideen gaineko informazioa

helaraztea.

Hirigin

tza eta in

guru

me

na

Urb

anism

o y m

edio

amb

iente

Zalantzak agenda 21en helburuak eta berdintasun planarenak elkartzerako orduan. Auzo guztietan ez dago toki

egokirik bilerak egiteko eta

udaletxean egin behar izaten

dira. Hala, emakumeen parte-

hartzea jaitsi egiten da

Parte-hartze maila altua.

PGOUan erabilitako parte-hartze

dinamika hauek udaletxeko

egunerokoan ezartzeko

mekanismoak eta baliabideak aurkitu

eta txertatzea.

Agenda 21en helburuekiko loturaren

gaineko hausnarketarako beharra.

Page 21: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

20

II. BERDINTASUN PLANA: EGITURA ETA JARRAIBIDEAK

Aurrean aipaturiko guztia kontuan izanik, honako datozen horietan ageri diren ekintza multzoa

proposatzen da, egitura eta helburu jakinen bueltan.

Egiturari dagokionez, EAEko VI. Berdintasun plana oinarri harturik, lau atal berezitu dira:

Gobernantza, balioak aldatzea eta emakumeak ahalduntzea, gizarte antolakuntza

erantzunkidea eta emakumeen aurkako indarkeria desagerraraztea.

Atal bakoitzean zenbait helburu zehazten dira, eta helburu bakoitza aurrera eraman ahal

izateko, ekintza multzo bat. Honakoak lirateke helburuak atalaren arabera banatuta:

Gobernantza

1. Udaleko berdintasun arloa babestu eta indartzea

2. Berdintasun planaren hedapena eta jarraipena egitea

3. Genero ikuspegia txertatzea udalaren eguneroko jardunean

4. Berdintasuna sustatzearen aldeko neurriak ezartzea kontratu, diru-

laguntza eta hitzarmenetan.

5. Komunikazio bideak hobetzea

I. Ardatza: Balioak aldatzea eta emakumeak ahalduntzea

1. Balioak aldatzea

2. Ahalduntze pertsonala laguntzea

3. Ahalduntze kolektiboa laguntzea

4. Ahalduntze soziala eta politikoa laguntzea

II. Ardatza: Gizarte antolakuntza erantzunkidea

5. Programa: Erantzunkidetasuna eta denboraren erabilera berriak

6. Programa: Kontziliazio erantzunkidea

III. Ardatza: Emakumeen aurkako indarkeria desagerraraztea

7. Programa: Sentsibilizazioa eta prebentzioa

8. Programa: Detekzioa eta arreta

Page 22: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

21

GOBERNANTZA

Gobernantzaren atala osatzeko, administrazioaren lanaren arlo zehatzetan genero-ikuspegia

txertatzen laguntzeko neurriak definitu dira. Honen bidez, politika publikoen garapena hobetu

eta berrantolatu, eta berdintasun ikuspuntua zehar-lerroko estrategia bidez ezartzeko

mekanismoak zehazten dira, egiazko berdintasuna lortzea helburu zentral gisa ezarriz.

Egun dauden ekimen eta baliabideak mantentzeaz gain, honakoak dira proposatzen diren

helburu eta ekintzak.

G1 Helburua: Udaleko berdintasun arloa babestu eta indartzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

G1.1 Berdintasun-alorreko parte hartze-mahai edo kontseilu bat eratzea.

Berdintasuna - Parte-hartze mahaia sortzea

- Egindako bilera kopurua,

denbora, modua eta edukia.

G1.2 Aurrekontua handitzea edo mantentzea

Ogasuna

- Aurrekontuaren zenbatekoa

ehunekotan

G1.3 Berdintasun alorreko pertsonal kualifikatua bermatzea, mankomunitate mailako langilearen aldeko apustua eginez.

Berdintasuna

Idazkaritza

Alkatetza

- Kontratazio kopurua eta mota.

- Mankomunitatearekin eginiko

bilera edo akordioen

zenbatekoa, mota, edukia eta

denbora.

G1.4 Koordinazio eta jarraipen lana egin Mankomunitateko beste herrietako Berdintasun Sailekin.

Berdintasuna - Elkarlanean burututako

ekimen kopurua.

- Bilera kopurua, denbora,

modua eta edukia

- Harremanetarako beste bide

batzuk

Page 23: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

22

G2 Helburua: Berdintasun planaren hedapena eta jarraipena egitea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

G2.1 Berdintasun plana jakitera ematea, eta planaren indarraldian zehar, emandako fruitu eta aurrerapenen berri ematea (udal barruan zein udaletik kanpo).

Berdintasuna - Eginiko komunikazio kopurua

eta mota.

- Informazioaren hartzaile

kopurua

G2.2 Udalerriko politikari eta teknikariei aldian behin informazioa ematea lorpenen inguruan, Planaren aurrerapenari dagokionez.

Berdintasuna - Zabaldutako informazioa

- Zabalkunderako egindako

ekintza kopurua, mota, denbora

eta edukia.

G2.3 Planaren ebaluazio jarraiturako mekanismoak ezartzea, langile tekniko eta politikoen parte-hartzea bultzatuz.

Berdintasuna - Adostutako mekanismoen

nolakotasuna.

- Eginiko jarraipen mota eta

maiztasuna

G3 Helburua: Genero ikuspegia udalaren eguneroko jardunean txertatzeko urratsak ematea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

G3.1 Hizkuntza eta irudien erabilera ez sexistaren gaineko azterketa periodikoak egin, eta hobekuntzak proposatu

Berdintasuna

- Hizkera eta eduki sexistak

erabili dituzten dokumentu

kopurua.

-Proposatutako zuzenketa

kopurua

-Egindako zuzenketa kopurua

G3.2 Langileei eta ordezkari politikoei prestakuntza eskaintzea,

Berdintasuna - Prestakuntza kopurua, mota

eta denbora

- Parte-hartzaileen zenbatekoa

Page 24: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

23

Berdintasunaren inguruko gutxieneko ezagutza bermatzeko.

- Parte hartzaileen asebetetze

maila

G3.3 Langileen inkorporazio berrietarako harrera protokolo bat eratzea, berdintasunaren gaineko oinarrizko lan ohiturak barne hartuz

Berdintasuna

Idazkaritza

- Protokoloa egitea

- Protokoloaren edukia

- Protokoloaren hedapena

(zenbatekoa eta modua)

G3.4 Datuak sexuaren arabera batzeko sistemak aztertu eta martxan jarri

Berdintasuna

Administrazioa

Denak

- Ezarritako sistema mota,

kopurua…

- Jasotako datuak

G4 Helburua: Berdintasuna sustatzearen aldeko neurriak ezartzea kontratu, diru-laguntza eta hitzarmenetan.

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

G4.1.Lan-deialdi publikoetako eta oposizioetako gaitegian berdintasunarekin lotutako edukiak sartzea

Idazkaritza - Deialdi kopurua

- Oinarrietan berdintasunarekin

lotutako eduki kopurua, eta

mota, deialdi bakoitzeko.

G4.2. Kanpo kontratazioen kasuan berdintasun irizpideak txertatzeko aukerak aztertu eta ezartzea

Alkatetza

Idazkaritza

Hirigintza

- Adostutako neurri kopurua eta

nolakotasuna.

G4.3. Diru laguntzen sistema berrikusi eta berdintasun irizpideak ezartzea

Kultura eta

kirola

- Berdintasun irizpidea

txertatutako deialdi kopurua

G4.4. Kultur eta kirol elkarteei hizkuntzaren erabilera ez sexistarako gida helaraztea, haien idatzietan eta propagandan kontuan har dezaten.

Kultura eta

kirola

- Banatutako gida kopurua

- Jasotako erantzuna

Page 25: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

24

G5 Helburua: Komunikazio bideak hobetzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

G5.1. Udal mailako koordinazio mahai bat eratzea

Denak - Koordinazio mahaiaren sorrera - Egindako bilera kopurua, modua, denbora eta edukia

G5.2. Berdintasunaren inguruan herritarrak eskura dituzten baliabideen gaineko informazioa periodikoki hedatu, horretarako egon daitezkeen bide ezberdinak erabiliz.

Berdintasuna

Ongizatea

Gizarte langilea

- Zenbat zerbitzu eta errekurtsoren zabalkundea egin den - Zabalkunderako egindako

ekintza kopurua

G5.3. Datu base bat sortu berdintasun arloaz interesatuta dauden pertsona eta erakundeekin, eta Batzordean egiten diren ekintzak jakinarazi

Berdintasuna - Datu basean dauden pertsonen kopurua sexua berezituta - Zenbat aldiz bidali den informazioa. - Komunikazioaren balorazioa

G5.5. Berdintasun Arloaren web orriko edukiak eguneratu eta hobetzea.

Berdintasuna

KZ guneko

arduraduna

- Gehitu edo aldatutako edukiak

- Gehitutako edukien

zenbatekoa eta mota.

G5.6. Berdintasun plana, Agenda 21 eta Herri antolaketarako Plan Orokorraren helburuak komunean jarri.

Hirigintza

Agenda 21

Berdintasuna

- Egindako bilera kopurua

- Hartutako erabaki kopurua eta

nolakotasuna

- Agenda 21 eta hirigintzan

egindako lanketak

berdintasunaren inguruan:

mota, kopurua, eragina.

G5.7. Berdintasun arloa eta herriko elkarte, erakunde edo eragileen arteko harremana indartzea

Berdintasuna - Egindako bilera kopurua

- Elkarlanean egindako ekintza

kopurua eta mota

G5.8. Komunikazio bide alternatiboak aztertu eta ezartzea

Berdintasuna - Ezarritako bide alternatibo

kopurua eta mota

- Komunikazio bide berriak

izandako erantzuna eta

emandako emaitza

Ekintza gehienek hasiera emateaz gain, jarraipena ere beharko lukete, beraz, lau urteko epealdia

ezartzen bada, lehenengo urte hori hastapena litzateke eta hurrengo hiruak jarraipena ematekoak.

Page 26: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

25

1. Ardatza: BALIOAK ALDATZEA ETA EMAKUMEAK

AHALDUNTZEA

EAEko Emakumeen eta Gizonen arteko VI. Berdintasun planak azaltzen duenez, Balio-aldaketa

eta emakumeen ahalduntzea batera lantzen diren bi kontzeptu dira; izan ere, emakumeen eta

gizonen berdintasuna maila ezberdinetatik sustatzen duten erakunde guztien gomendioa

izateaz gain, oso-oso lotuta daude.

Balioak aldatzeaz hitz egiten dugunean, eredu androzentriko eta matxista batetik

berdintasunezko eredu batera Igarotzeaz ari gara. Balioak aldatu ezean, ezin da gizartea

eraldatu. Balioek edozer gizarte-eredu iraunarazten eta justifikatzen dute, eta honenbestez,

beharrezkoa da beste balio batzuk garatzea, beste printzipio filosofiko, etiko eta politiko

batzuk garatzea, eta gizartea horietan oinarritzea.

Ahalduntzeak, bestalde, “botere eskuraketa” suposatzen du; hau da, emakumeek euren

posizio politiko, ekonomiko eta soziala indartzea. Erabaki eta botere prozesuetan emakumeen

parte-hartzea handitzea ahalbideratuko duen banakako eta taldeko kontzientzia pizteko

prozesua da.

Euskal Autonomia Erkidegoko emakumeen eta gizonen berdintasunerako VI. Planak horrela

azaltzen du Emakumeen ahalduntze eta balio aldatze ardatza: Pertsonak bere bizitzari eragiten

dioten baliabide eta erabakiei buruzko autoritatea eta boterea areagotzeari deritzogu

ahalduntzea. Beraz, emakumeak, banaka eta talde gisa, euren egoeraren jabe egiterekin dago

lotuta, horrela areagotu egingo dutelako erabakiak hartzeko prozesuetan duten parte-hartzea,

bai eta boterea erabiltzeko eta eragina izateko ahalmena ere.

Honako ardatzak gizartearen eraldaketari erantzuten dio; eraldaketa politiko, sozial,

ekonomiko eta kulturalari hain zuzen. Hortik bere garrantzia.

Ardatz honek, lau programa biltzen ditu bere baitan: lehenengoa baloreen aldaketen gainekoa,

eta beste hiruak jabekuntzaren kontzeptua jasotzen dute, maila indibidualean, kolektiboan eta

sozialean. Aurreko guztia kontuan izanik, eta EAEko VI. Berdintasun planak proposatzen duen

egitura berau jarraiturik, honako eskema jarraituko da:

Page 27: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

26

I. ARDATZA: BALIOAK ALDATZEA ETA EMAKUMEAK AHALDUNTZEA

1. Programa: Balioak aldatzea

1. Helburua Helburua: Balioen aldaketan urratsak eman eta sexu-genero sistemaren araberako rol eta estereotipoen ezabatzean lagundu.

2. Helburua: kulturan eta kirolean dagoen segregazioa eta hierarkizazioa ezabatzea,

berauei esleituriko rol eta estereotipoak gaindituz

2. Programa: Ahalduntze pertsonala laguntzea

3. Helburua: Emakumeen jabekuntza indibiduala laguntzea

3. Programa: Ahalduntze kolektiboa laguntzea

4. Helburua: Herriko emakumeen arteko harremana landu, sororitatearen baitan.

5. Helburua: Emakumeen laneratzea sustatzen laguntzea

4. Programa: Ahalduntze soziala eta politikoa laguntzea

6. Helburua: Emakumeen parte-hartzea sustatzea ekimen politiko eta sozialetan,

dibertsitatea kontuan hartuz

7. Helburua: kontzientzia feminista bultzatu, eta elkarteen konbergentziak bilatu

herritar zein elkarteen artean.

Page 28: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

27

1. PROGRAMA: BALIOAK ALDATZEA

1. Helburua: Balioen aldaketan urratsak eman eta sexu-genero sistemaren araberako rol eta estereotipoen ezabatzean lagundu.

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

1.1.1. Genero-eraketaren,

feminismoaren,

sexualitatearen, familia

ereduen eta abarren

gaineko ikastaroak antolatu

Berdintasuna

- Antolatutako ikastaro

kopurua, mota eta iraupena.

- Parte-hartze maila

1.1.2.Hezkuntza-eragileekin, rol eta estereotipoen gaineko hausnarketa eta/edo formakuntza saioak bideratu

Hezkuntza

Berdintasuna

Eskola

Guraso elkartea

- Antolatutako ekintza edo saio

kopurua, mota eta iraupena

- Inplikatutako eragile kopurua

eta mota

1.1.3.Sexu eta genero aniztasunaren gaineko sentsibilizazio kanpainak burutzea.

Berdintasuna

- kanpaina kopurua

- ekimen kopurua, mota eta

iraupena

- parte-hartze kopurua

2. Helburua: kulturan eta kirolean dagoen segregazioa eta hierarkizazioa ezabatzen laguntzea, berauei esleituriko rol eta estereotipoak gaindituz

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

1.2.1.Eskolaz kanpoko kirol eskaintzan genero bereizkeria ezabatzen laguntzea, multi-kirolen eredua sustatuz, adibidez.

Berdintasuna

Guraso

elkartea

Hezkuntza

- Eskolaz kanpoko kirolean

genero-desberdintasuna

ezabatzera bidean hartutako

erabaki mota (eta kopurua)

Page 29: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

28

1.2.2.Kultura eta kirol arloan generoaren araberako estereotipoak gainditzera bideratuta, erreferente izan daitezkeenen irudia indartzea.

Hezkuntza

Kultura eta

kirola

Berdintasuna

- Burututako ekimen kopurua

eta mota

- Bistaratutako erreferenteen

zenbatekoa eta nolakotasuna.

1.2.3.Eskolaz kanpoko jardueretako monitoreekin rol eta estereotipoen eta balioen aldaketaren gaineko hausnarketa eta/edo formakuntza saioak bideratu.

Guraso

elkartea

Berdintasuna

- Burututako ekimen kopurua

eta mota

- parte-hartzaileen kopurua,

sexuaren arabera bereizita.

1.2.4.Eskolako jolas lekuaren osaera aldatzea, futbol eremuari protagonismoa kenduz, eta jarduera anitzetarako espazioa diseinatuz

Guraso

elkartea

Eskola

Hezkuntza

- Egindako ekintzak eta

nolakotasuna

- Ekintzak jasotako ondorioen

balorazioa

1.2.5. Herriko kirol jarduera

antolatzerako orduan

kontuan izatea berdintasun

irizpidea, garrantzia bera

emanez emakumeen eta

gizonen kirolari: ordutegia,

lekua…

Kultura eta

kirola

- Egindako ekintzak eta

nolakotasuna

- Ekintzak jasotako ondorioen

balorazioa

2. PROGRAMA: EMAKUMEEN JABEKUNTZA INDIBIDUALA LAGUNTZEA

3. Helburua: Emakumeen jabekuntza indibiduala laguntzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

1.3.1.Emakumeen

jabekuntzarako ikastaroak

antolatzea

Berdintasuna - Ikastaro kopurua, mota eta iraupena - Parte-hartzaile kopurua

Page 30: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

29

1.3.2.Herriko eta inguruko emakumeen lanak eta lorpenak ezagutzera ematea

Berdintasuna

- Ekimen kopurua eta mota

- Parte-hartzaile kopurua

- Emakume elkartearekin batera

eginiko ekimen kopurua

1.3.3.Auzoetako emakumeen beharren gaineko azterketa egitea, mugikortasunari dagokionez.

Hirigintza

Berdintasuna

- Azterketa egin izana eta honen

nolakotasuna

- Bildutako eskaera kopurua

- Neurri zuzentzaileak

- Zerbitzuen balorazioa

1.3.4.Bazterkeria anizkoitza jasateko arriskuan dauden emakumeekin, jabekuntzarako ekimenak burutu

Berdintasuna

- Ikastaro kopurua, mota eta iraupena - Parte-hartzaile kopurua

3. PROGRAMA: EMAKUMEEN JABEKUNTZA KOLEKTIBOA LAGUNTZEA

4. Helburua: Herriko emakumeen arteko harremana landu. Sororitatea.

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19 adierazleak

1.4.2.Emakume migratzaileen eta bertako emakumeen arteko lankidetza bultzatu. Batak bestearengandik ikasteko tailerrak, hitzaldiak, kulturartekotasun topaketak…

Berdintasuna

Ongizatea

Burututako ekimen kopurua

Parte-hartzea

Parte hartzaileen balorazioa

1.4.3.Eztabaida eta elkar-elikatzeko guneak proposatu: tailer, hitzaldi, eztabaida-saio…

Berdintasuna Burututako ekimen kopurua

Parte-hartzea

Parte hartzaileen balorazioa

Page 31: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

30

5. Helburua: Emakumeen laneratzea sustatzen laguntzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19 adierazleak

1.5.1.Herriko irtenbide

laboral nagusiak identifikatu,

eta horren araberako

formakuntza saioak antolatu,

segregazio okupazionala

ezabatze aldera urratsak

emanez.

Berdintasuna Burututako azterketaren

nolakotasuna

Hartutako neurri kopurua eta

mota

1.5.2.Ekonomia ezkutuan lan egiten duten emakumeei, haien lan-eskubideen gaineko informazioa helaraztea

Berdintasuna Helarazitako informazioa,

zenbatekoa, denbora, mota,

erabilitako hedabidea.

4. PROGRAMA: EMAKUMEEN JABEKUNTZA POLITIKOA ETA SOZIALA LAGUNTZEA

6. Helburua: Emakumeen parte-hartzea sustatzen laguntzea ekimen politiko eta sozialetan, dibertsitatea kontuan hartuz

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19 adierazleak

1.6.1.Emakumeen

eskubideen gaineko

.ekimenak antolatzen

jarraitu (martxoak 8ko

kanpaina adibidez) herriko

elkarteekin eta mugimendu

feministarekin elkarlana

bilatuz.

berdintasuna - Antolatutako kanpaina edo

ekimen kopurua, mota eta

iraupena

- Parte-hartzea

- Eginiko koordinazio bilera

kopurua

1.6.2.Herriko emakumeen elkarte eta elkarte edo ekimen feministei lagundu.

Berdintasuna

- Eginiko bilera kopurua

- bideratutako laguntza mota,

kopurua, eta hartzaile kopurua

eta mota.

Page 32: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

31

1.6.3.Emakumeen parte-hartze aktiboa bultzatu jaien antolakuntzan eta jai Batzorde parekideak bermatu.

Kultura eta

kirola

- Jai batzordeko emakume eta

gizonen parte-hartzea

- Emakumeen parte-hartzea

sustatzeko hartutako neurriak,

kopurua eta mota.

1.6.4.Auzo-lanen gaineko birplanteamendua. Kontzeptuaren gaineko hausnarketa bultzatu, rolen eta estereotipoen erreprodukzio eta indartzea ezabatze aldera.

Berdintasuna

Arlo Guztiak

-Eginiko auzolan kopurua eta

mota

-Eginiko auzolanetako parte-

hartzaile kopurua, sexuaren

arabera bereziturik.

7. Helburua: Kontzientzia feminista bultzatu, eta konbergentziak

bilatu

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19 adierazleak

1.7.1.Feminismoaren gaineko formakuntza saioak edo ekimenak antolatu

berdintasuna - Antolatutako ekimen kopurua,

mota eta iraupena

- Parte-hartzea

Feminismoaren gaineko eztabaida guneak babestu eta bultzatu

Berdintasuna

- Antolatutako ekimen kopurua,

mota eta iraupena

- Parte-hartzea

Page 33: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

32

2. Ardatza: GIZARTE ANTOLAKUNTZA ERANTZUKIDEA

Gizartearen antolatzeko era tradizionalak, espazioen eta egin-beharren banaketa ezartzen du,

sexuaren arabera antolatuta. EAEko emakumeen eta gizonen berdintasunerako VI. Planak

azaltzen duenez. Lanaren sexuaren araberako banaketan oinarritutako gizarte antolaketak

ezaugarri hauek ditu:

Sostenguaren arloan, ekoizpen arloan eta arlo publikoan batez ere maskulinoak eta gizonenak

diren harreman, rol eta balioak daude.

Zaintzaren, ugalketaren eta eremu pribatuan bereziki femeninoak eta emakumeenak diren

harreman, rol eta balioak daude.

Azken urteetan gizartean eremu honetan aurrerapausoak egin direla igartzen den arren, asko

dago egiteko. Emakumeak lan merkatuan sartzeak, prestakuntza maila altuak… espazio

publikoa irauli du aurreko mendean, oraindik ere eremu honetan asko badago ere egiteko;

emakumeen lanaren prekarietatea, segregazio horizontal eta bertikala.... Alabaina, espazio

pribatuaren kasuan ez dira aldaketak erritmo berean eman eta ez dira ematen ari.

Beste eredu batzuk proposatu eta eraiki beharra dago emakumeen eta gizonen arteko

harremanetarako eta espazioaren eta denboraren erabilerarako, eta jakina, lana eta mundua

sexuaren arabera bereizteak oinarri dituen gizarte-balioak sakonean eta egituretan eraldatzea.

Horretarako, ezinbestekoa da bi espazioak balioetsi eta hori lortzera bideratutako

proposamenak egituratzen eta sustatzen jarraitu beharra.

EAEko emakumeen eta gizonen berdintasunerako VI. Planak, bi programa proposatzen ditu

ildo honen baitan: Erantzunkidetasuna eta denboraren erabilera berrien gainekoa bata, eta

kontziliazio erantzunkidearen gainekoa bestea.

Proposamen horretan oinarriturik, hala antolatu da jarraituko dugun eskema:

Page 34: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

33

II. Ardatza: Gizarte antolakuntza erantzunkidea

1. Programa: Erantzunkidetasuna eta denboraren erabilera berriak

8. Helburua: zaintzaren etika bultzatzea

9. helburua: herritarren denboraren erabilera parekidea sustatzeko

neurriak ezartzea

2. Programa: Kontziliazio erantzunkidea sustatzeko bideak ezartzea eta

laguntzea

1. helburua: Udaletik, kontziliaziorako bideak ezartzea

Page 35: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

34

1. PROGRAMA: ERANTZUKIDETASUNA ETA DENBORAREN ERABILERA BERRIAK.

8. Helburua: Zaintzaren etika bultzatzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

2.8.1. Mendeko pertsonen

zainketan jarduten diren

pertsonen lana ezagutzera

eman eta balioa ematea.

Berdintasuna Antolatutako ekimen kopurua eta mota Parte-hartze kopurua

2.8.2. Eskolan zaintzaren

gaineko lanketak egitea

sustatzea, zaintza lanen

garrantziaz jabetu, eta

horretan trebatzeko

Berdintasuna

Eskola

Hezkuntza

arloa

- Burututako programa kopurua

eta mota

- Eskolaren balorazioa eta

hezkuntza arloko eragileen

balorazioa

2.8.3. Gizonezkoen artean zaintzaren etika bultzatzea, zaintza lanen garrantziaz jabetu, eta horretan trebatzeko

Berdintasuna Antolatutako ekimen kopurua eta mota Parte-hartze kopurua

9. Helburua: Herritarren denboraren erabilera parekidea sustatzeko neurriak ezartzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

2.9.1. Emakume eta gizonek herri esparru eta baliabideen ordutegi eta erabilpen malgutasuna aztertu eta behar izanez gero, aldaketak habian jarri

Berdintasuna Azterketa egin izana

Azterketaren emaitza

Habiatutako aldaketak

2.9.2. Adin ezberdinetako emakume eta gizonen denboraren erabilera parekotzearen gaineko neurriak ezarri: zeregin tailerrak, denbora bankua….

Berdintasuna Antolatutako ekimen kopurua eta mota Parte-hartze kopurua

Page 36: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

35

2. PROGRAMA: KONTZILIAZIO ERANTZUNKIDEA SUSTATZEKO BIDEAK EZARTZEA ETA LAGUNTZEA

10. helburua: Udaletik, kontziliaziorako bideak ezartzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

2.10.1. Udaleko arlo guztiek

antolatutako ekimenetan

ordutegia kontuan hartzea,

erantzunkidetasuna

sustatzeko.

Guztiak

Ekimenen ordutegiak Ordutegia kontuan hartu den ekimen kopurua. Aplikatutako neurri zuzentzaile kopurua eta mota.

2.10.2. Udaleko arlo guztiek

antolaturiko ekimenetan,

haurtzaindegi zerbitzua

eskaintzea, hala

dagokionean.

Guztiak Eskainitako zerbitzu kopurua Erabiltzaile kopurua

2.10.3.Eguneroko bizitza eta bizitza kalitatea, hirigintzako kudeaketaren oinarrian jarri, eta herritarrei irizpide honen barnerapenean lagundu. Kontzientziazio lana.

hirigintza Gai honen gainean eginiko

lanketa espezifikoen kopurua

eta nolakotasuna

Page 37: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

36

3. Ardatza: EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA

DESAGERRARAZTEA

Emakumeen eta gizonen berdintasunerako otsailaren 18ko 4/2005 Legeari jarraiki, hau jotzen

da emakumeen aurkako indarkeriatzat: “sexuaren ziozko edozein ekintza bortitz joko da

emakumeen aurkako indarkeriatzat, baldin eta ekintza horrek emakumeari kalte fisiko, sexual

edo psikologikoa edo sufrimendua ekartzen badio edo ekar badiezaioke. Jokaera horien artean

sartuko dira emakumea ekintza horiek egitearekin mehatxatzea, hertsapenak egitea edo

askatasuna arbitrarioki kentzea, bizitza publikoan edo pribatuan”.

Emakumeen aurkako indarkeria, gizon eta emakumeen arteko desberdintasunaren adierazpen

larrienetako bat da gaur egun. Orain arte mugimendu feministatik eta zenbait erakundeetatik

eginiko borrokaren ondorioz, zenbait ordenamendu juridiko eta instituzional garatu dira azken

urteotan, eta egoera horretan dauden emakumeentzako berariazko baliabideen gaineko

urratsak eman dira. Baina, ezan beharrik ez dago, oraindik ere asko dagoela egiteko.

Ezinbestekoa eta premiazkoa da giza eskubideen urraketa larri eta onartezin honen aurka lan

egitea, indarkeria jasan duten emakumeak babesteko eta haiei arreta eskaintzeko neurriak eta

baliabideak sortuz, eta sentsibilizazio eta prebentzioari ekinez.

Programa honen helburuak bi adar nagusitan banatzen dira. Alde batetik Emakumeen aurkako

indarkeriaren gaineko prebentzio eta sentsibilizazioa, eta bestetik indarkeria kasuen

detekzioan eta arretan aurrera pausuak emateko bideak ezartzea.

Prebentzioari eta sentsibilizazioari dagokionez, EAEko VI. Berdintasun planean zehazten den

bezala, emakumeen aurkako indarkeria oinarritzen eta iraunarazten duten balioak aldatzen

laguntzea da helburu nagusia . Emakumeen aurkako indarkeriaren forma ezberdinak eta

jatorria bistaratu, indarkeria mota honen gainean egon daitezkeen aurreiritzi eta uste okerrak

ezabatu eta berau iraunarazten duen sistema errotik ezabatzeko neurriak proposatzea.

Emakumeen kontrako indarkeriaz sentsibilizatzea eta hori prebenitzea funtsezko lan-arloa da.

Baina, aurretik egindako analisia aintzat hartuta, beharrezkoa da hainbat espaziotan zehaztea,

eta esku-hartzeak pertsona-talde ezberdinetara egokitzea.

Page 38: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

37

Gainera, azken urteetan, emakumeen kontrako indarkeria-modu berriak identifikatu dira, eta

beharrezkoa da horietan ere berariaz esku hartzea.

Hala, bigarren programan, indarkeriaren detekzioan eta harretan sakonduko da. Indarkeria

mota ezberdinak identifikatu, eta horren aurrean Zaldibarko udalak ezar ditzakeen neurrien

gaineko lanketa bideratzea da plan honen egitekoetariko bat.

EAEko VI. Berdintasun planeko proposamenean oinarriturik, hala antolatu da jarraituko dugun

eskema:

III. Ardatza: Emakumeen aurkako indarkeria desagerraraztea

1. Programa: Sentsibilizazioa eta prebentzioa

11. Helburua: Udalaren esku-hartze eremua zehaztea eta inguruko udalerriekiko elkarlana indartzea

12. Helburua: Emakumeen aurkako indarkeria ezabatzeko sentsibilizazio kanpainak burutzea

13. Helburua: Indarkeriaren aurreko jarrera aktiboa sustatzeko kanpainak burutzea

2. Programa: Detekzioa eta arreta

14. Helburua: Indarkeria jasan duten emakumeei babesa eskaintzeko neurriak hobetzea

15. Helburua: Indarkeria jasan duten emakumeek eskura dituzten baliabideen gaineko hedapena egitea

Page 39: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

38

1. PROGRAMA: SENTSIBILIZAZIOA ETA PREBENTZIOA

11. Helburua: Emakumeen aurkako indarkeria ezabatzeko sentsibilizazio kanpainak burutzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

3.11.1.Sentsibilizazio kanpainak burutzea, herriko eragile ezberdinekin elkarlanean urte osoan zehar eta, Azaroaren 25ean bereziki.

Berdintasuna - Antolatutako kanpaina edo

ekimen kopurua, mota eta

iraupena

- Parte-hartzea

- Eginiko koordinazio bilera

kopurua

3.11.2.Emakumeen aurkako indarkeriaren gaineko uste faltsuak gizartetik desagerrarazteko kanpainak eta tailerrak eskaintzea

Berdintasuna Eginiko ekintza kopurua, mota

eta iraupena.

Parte hartze maila

3.11.3.Emakumeen aurkako indarkeria mota oro ikustarazteko ikastaro eta tailerrak eskaintzea.

Berdintasuna Eginiko ekintza kopurua, mota

eta iraupena.

Parte hartze maila

3.11.4.Jaietan eman daitezkeen eraso sexisten aurkako sentsibilizazio kanpainak burutzea, jai batzordea eta kultura arloaren inplikazioa bilatuz

Berdintasuna

kultura

Eginiko ekintza kopurua, mota

eta iraupena.

Parte hartze maila

12. Helburua: Indarkeriaren aurreko jarrera aktiboa sustatzeko kanpainak burutzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

Adierazleak

3.12.1.Autodefentsa

ikastaroak antolatzea.

Berdintasuna Eginiko ekintza kopurua, mota

eta iraupena.

Parte hartze maila

Page 40: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

39

Beldur barik kanpainan parte hartzen jarraitzea, eta honen eragin esparrua handitzen joatea.

Berdintasuna -BB kanpainan parte hartu

izana.

- Eragin eremuaren eboluzioa

3.12.2.Udaletik arlo honetan burutzen diren ekimenak, sinatzen diren protokoloak… herritarrei helarazi, eta herritarrak indarkeriaren aurkako borrokan agente aktibo bihurtu.

Berdintasuna - Hedapen kopurua eta mota

2. PROGRAMA: DETEKZIOA ETA ARRETA

13. Helburua: Udalaren esku-hartze eremua zehaztea eta inguruko udal-herriekiko elkarlana indartzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

3.13.1.Udaletxearen interbentzio esparrua zehaztea, emakumeen aurkako indarkeriaren gainean.

Ongizatea

Berdintasuna

Gizarte langilea

Egindako bilera kopurua

Adostasun kopurua

3.13.2.Mankomunitateko protokoloa sinatzea aztertu eta gainontzeko herriekin harremana indartu

Berdintasuna

- Protokoloa sinatzea

- Izandako bilera kopurua

3.13.3.Zaldibarko erantzun protokoloa berrikusi eta hala badagokio, eguneratu.

Berdintasuna - Protokoloa berrikusi izana

- Eginiko proposamenak /

hartutako erabakiak

- Eginiko bilera kopurua

14. Helburua: Indarkeria jasan duten emakumeei babesa eskaintzeko neurriak hobetzea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

3.14.1.Indarkeriaren Berdintasuna Baliabideen azterketa egin izana Proposatutako neurriak

Page 41: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

40

biktimek eskura dituzten

baliabideen gaineko

azterketa egin, eta

hobekuntza neurriak

aztertzea

Ongizatea

Gizarte langilea

Habiatutako neurriak

3.14.2.Babes ofizialeko etxeak eta etxebizitza tasatuak esleitzerako orduan, indarkeria jasan duten emakumeak, eta guraso bakarreko familientzat etxebizitzak bermatzea

Hirigintza Esleipen kopurua

3.14.3.Berdintasun arloa, ongizate arloa eta gizarte langilearen arteko harremana indartzea, eta koordinazio bilera periodikoak egitea

Berdintasuna

Ongizatea

Gizarte langilea

Eginiko bilera kopurua, mota

eta denbora

15. Helburua: Indarkeria jasan duten emakumeek eskura dituzten baliabideen gaineko hedapena egitea

Ekintza Arloa/saila

20

16

20

17

20

18

20

19

adierazleak

3.15.1.Indarkeriaren

biktimek eskura dituzten

baliabideen gaineko

informazioa periodikoki

hedatzea, modu argi eta

zehatzean.

Berdintasuna

Ongizatea

Banatutako informazio kopurua eta mota. denbora

3.15.2.Hedapenerako bide egokienak zeintzuk diren aztertu eta horren arabera zabaltzea informazioa modu batean edo bestean.

Berdintasuna

Eginiko azterketa

Hobekuntza proposamenak

Harturiko erabakiak,

3.15.3.Web orriko informazioa eguneratzea eta osatzea

Berdintasuna

KZ gunea

Eguneratze kopurua eta mota

Page 42: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

41

PLANA BULTZATZEKO ETA KOORDINATZEKO EGITURAK

Berdintasun Planean dauden helburuak eta ekintzak bultzatu, jarraipena eman eta ebaluatzeko

beharrezkoa izango da hurrengo egiturak sortzea eta finkatzea:

1 . Berdintasun Zerbitzua

2. Sailen arteko egitura politikoa

3. Sailen arteko egitura teknikoa

4. Berdintasun Kontseilua/Berdintasun Foroa

1. Berdintasun Zerbitzua

Langile egokiez osatutakoa -kopuruari eta trebakuntzari dagokionez-, udalerriaren neurrira

egokitua eta egiten den lan-kopurura egokitua. Hau da, berdintasunaren unitatea, berdintasun

zerbitzua edo berdintasuneko eragilea finkatu beharra dago, hartarako ardura duen

zinegotziaren zuzendaritzapean edo arloko zuzendariarenean.

Parte-hartzaileak

Berdintasun teknikaria

Berdintasun zinegotzia edota arloko ordezkari politikoa

Funtzioak

- Berdintasun Planaren ezarpenerako beharrezkoak diren zeregin guztiak koordinatu.

- Planean ezarritako ekintza eta helburu zehatzak garatu.

- Izaera finalista duen ekintza bakoitzaren bukaeran edo urte bakoitzaren amaieran , ekintzek

izaera jarraitua dutenean, ebaluazioaren datuak biltzeko ardura.

- Ebaluazio ekintzen koordinazioa

Page 43: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

42

2. Sailen arteko egitura politikoa

Ardura politikoa eta erabaki estrategikoak hartzeko gaitasuna duten pertsonez osatua egongo

da, udalaren arlo guztietako eta alderdi guztietako ordezkari politikoekin.

Berdintasunaren Batzorde Informatzailea izan daiteke egitura gauzatu dezakeena.

Parte-hartzaileak

Alkatea

Arlo desberdinetako ordezkari politikoak

Funtzioak

- Udalaren esparru guztietan garatzen diren berdintasun-politiketako erabakiak koordinatu.

- Berdintasunaren aldeko inplikazio politikoa erraztu eta sustatu, informazio egokia emanez.

3. Sailen arteko egitura teknikoa

Berdintasun-neurriak garatzen dituzten udaleko arlo edo sail desberdinetako pertsonez

osatua.

Parte-hartzaileak

Udaleko arlo desberdinetako teknikariez osatuko da.

Funtzioak

-Sail edo arlo bakoitzean berdintasunerako neurriak diseinatu, ezarri eta balioesteko lanak

koordinatu.

-Hobekuntzak proposatu, aldaketak, planaren malgutasunerako irizpideak, etab.

4. Berdintasun Kontseilua/Berdintasun Foroa

Berdintasun planaren ezarpenean, jarraipenean eta ebaluaketan beharrezkoa da Zaldibarko

emakumeen edota herritarren parte-hartzea bermatu eta bideratuko duen egitura sortzea.

Parte-hartzaileak

Berdintasun Zerbitzuko teknikaria

Page 44: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

43

Emakume taldeetako ordezkariak

Berdintasuna helburutzat duten bestelako elkarteak

Elkarteetan parte hartzen ez duten pertsonek, adibidez, gaizki antolatutako taldeetakoak edo

ordezkapen txikia dutenetakoa

Funtzioak

- Berdintasun Planaren ezarpenean proposamenak egin.

-Berdintasun Planaren jarraipena, kontrola eta balioespena egin.

-Berdintasun Zerbitzuari aholkularitza eman.

-Planaren ezarpenaren jarraipenean parte hartu.

- Iritziak eta analisirako gaitasuna sortu.

Page 45: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

44

BERDINTASUN PLANAREN KUDEAKETARAKO METODOLOGIA

3.1. URTEKO PROGRAMAZIOA

Urte bakoitzeko programaketa Urteko Plan Operatiboetan (UPO) adostu eta zehaztuko da.

Dokumentu honetan urtean zehar garatuko diren helburu eta ekintzak zehaztuko dira, arlo/sail

arduradunak, laguntzaileak, parte hartu behar duten eragileak identifikatu, eta ekintzen

aurrekontua eta kronograma zehaztuko dira.

Urteko programazioa egiteko eragile desberdinak hartuko dute parte.Hona hemen egitura

desberdinak izan behar dituzten funtzioak:

Berdintasun Zerbitzua: prozesu hau sustatu eta koordinatu

Sailen arteko egitura teknikoa: garatuko diren neurriak zehazteko oinarrizko

informazioa eskaini, hau da, nork garatuko dituen, noiz, nola –zein ezaugarriekin- eta

zenbateko aurrekontuarekin

Sailen arteko talde politikoa: prozesuaren hasieran jakinarazi beharko da.Amaierako

emaitzaren baliozkotze-funtzioa betetzen du (adib. hastear dagoen urterako helburuei

buruzko informazioa ematea)

Berdintasun Foroa: prozesu hasieran proposamenak jaso eta amaierako emaitza

baliozkotu.

Programazioa aurkezteko batzar bat egitea komeni da, eta ahal dela balioespenean kontuan

hartutako ekarpenak zeintzuk izan diren zehaztuko da, zein iradokizun barne hartu diren,

zeintzuk ez eta zergatik.

Page 46: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

45

FINANTZIAZIO ITURRIAK

4/2005 Legearen 14. Artikuluan esaten denez, “Administrazio autonomiko, foral eta lokalek,

urtero, lege honetan jasotzen diren eginkizunak betetzeko eta neurriak egikaritzeko behar

dituzten ekonomia baliabideak izendatuko eta zehaztuko dituzte bakoitzaren aurrekontuetan”.

Legean aipatzen den hori kontuan izanez, eta II. Berdintasun plan hau aurrera eraman ahal

izateko, ezinbestekoa da proiektu honek beharrezko dituen baliabide ekonomikoak esleitzea.

Baliabide ekonomiko horiek hiru iturri nagusitatik etor daitezkeela aurreikusi daiteke: Udalak

berak esleitutakoa, Bizkaiko Foru Aldundiaren diru-laguntza deialdiak eta EMAKUNDE -

Emakumearen Euskal Institutuak esleitutako diru-laguntzak.

Azken bi horiek urtean-urteko deialdien araberakoak izango lirateke. Udalak esleitutako

aurrekontuari dagokionez aldiz, aurreko urteetan izan den kopurua mantendu edo handitzea

litzateke helburua. 2015urtean, 15000€ esleitu zitzaizkien berdintasun plana aurrera

eramateko ekintzei.

Page 47: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

46

EBALUAKETA

Ebaluaketa Berdintasun Planaren oinarrizko prozesua da, bai proposatutako ekintzen betetze

maila, bai jarritako helburuekiko berauen eragina neurtzea ahalbidetzen duelako.

Ebaluatze prozesua errazteko asmoz, adierazle multzo bat sortu da, izaera kuantitatibo eta

kualitatiboa duena, planean proposatutako ekintza bakoitzeko.Adierazle hauek ekintzaren

betetze maila ez ezik parte hartzen duen errealitatean daukan eragina ere neurtuko lukete.

Izaera finalista duen ekintza bakoitzaren bukaeran edo urte bakoitzaren amaieran , ekintzek

izaera jarraitua dutenean, ebaluazio bat egin beharko da, aipatutako adierazleak kontuan

izateaz gain hurrengo alde hauek ere barne hartuko dituena:

A. KOKAPENA ETA EKINTZAREN DESKRIBAPENA :

• Arloa

• Ardatza

• Helburua

B. EKINTZAREKIN LOTUTAKO OINARRIZKO ELEMENTUAK

• Deskribapena (fasetako garapena, erabilitako tresnak…)

• Sail eta pertsona arduradura

• Jardueraren izaera (hasiera eta bukaera duen adierazi, edo urtean zehar garatzen

den.

Urtero edo aurten bakarrik):

Amaitzear/Jarraituko du

Urtero/Aurten soilik

• Ekintzaren betetze maila

Osoa/Zatika/Ezer ez

• Ekintzaren hasierako hilabetea eta aurreikusitako iraupena/ Hasierako hilabetea eta

izan duen iraupen erreala

Page 48: Zaldibarko Emakumeen eta Gizonen arteko berdintasunerako ......erronkak zehazten ditu plan honek. Hiru lan-esparru bereizten dira: ahalduntzea eta balioen aldaketa, gizarte antolakuntza

ZALDIBARKO EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEKO II. BERDINTASUN PLANA. 2016-2019

47

• Aurreikusitako aurrekontua/Aurrekontu erreala

• Espero ziren emaitzak/Lortu diren emaitzak (proposatutako adierazleak erabiliko

dira)

• Ekintzak ezartzeko zailtasunak

Ekintzaren arduradun gisa ageri den saila eta Berdintasun zerbitzua izango dira ekintza

bakoitzaren amaieran ebaluazioa egiteaz arduratuko direnak. Berdintasun Zerbitzua izango da

ebaluazioa koordinatzearen arduraduna eta Ekintza aurrera eramateaz arduratzen den arlo

edo sailak dagozkion datuak bildu beharko ditu.