Yrd.Doç.Dr. Kenan ŞENER Tıbbi Mikrobiyoloji AD.

Tıbbi Viroloji BD.

Yeni bir Influenza A virüsü:Yeni bir Influenza A virüsü:

Nisan 2009Nisan 2009

Yeni bir Influenza A Yeni bir Influenza A virüsü saptandıvirüsü saptandı

Genetik ve antijenik olarak dolaşımdaki mevsimsel Genetik ve antijenik olarak dolaşımdaki mevsimsel influenza virüslerinden farklı, domuzlardaki influenza influenza virüslerinden farklı, domuzlardaki influenza

virüsleriyle ilişkilivirüsleriyle ilişkiliSwine- origin influenza virus A/H1N1 (S-OIV)Swine- origin influenza virus A/H1N1 (S-OIV)

2009 H1N12009 H1N1

Pandemic (H1N1) influenza APandemic (H1N1) influenza A

Influenza virusInfluenza virus Orthomyxoviridea familyasının tek Orthomyxoviridea familyasının tek üyesiüyesi

ss RNA genom, negatif polariteli ss RNA genom, negatif polariteli

- helikal nükleoprotein (NP)- helikal nükleoprotein (NP)

- 8 segmentli ribonükleoprotein - 8 segmentli ribonükleoprotein (RNP)(RNP)

ZarflıZarflı virus virus* (80-120nm çapında)* (80-120nm çapında)

Pleomorfik (Filamentöz, sferik) Pleomorfik (Filamentöz, sferik) - - NöNöraminidaraminidaz (N1z (N1N9)N9)- - HHemaemaggglglüütinintinin (H1 (H1H16)H16) * * LP zarfLP zarf

Isı, Isı, kuruluk, kuruluk, deterjanlar deterjanlar ve ve kimyasal kimyasal çözücülere çözücülere duyarlıduyarlı

Influenza virüslerin elektron mikroskop Influenza virüslerin elektron mikroskop görüntüleri (Negatif boyama yöntemiyle): görüntüleri (Negatif boyama yöntemiyle): hemaglutinin ve nöraminidaz çıkıntıları hemaglutinin ve nöraminidaz çıkıntıları etraflarında bir hale görüntüsü etraflarında bir hale görüntüsü oluşturmaktadır. oluşturmaktadır.

4 major antijeni vardır:– nükleoprotein (NP)– matrix proteinleri (MP) – hemaglütinin (HA)– nöraminidaz (NA)

NPNP tip spesifik antijendir. İnfluenza virüslerinin sınıflandırılmasına (A, B ve C)

yardımcı olur

M proteinleriM proteinleri nükleokapsidin çevresini sarar ve viral partikül kütlesinin ~%35-45’ini oluşturur. Replikasyonda önemlidir.

YYüzeyinde bulunan iki çıkıntıdan; HHemaglütinin (HA):emaglütinin (HA): iki alt üniteden oluşur (HA1ve HA2); HA

virüsün hücrelere yapışmasını sağlar ve İnfluenza A’nın subtiplere ayrılmasını sağlar

NNöraminidaz (NA):öraminidaz (NA): virüsün hücreden ayrılmasını sağlar

Influenza virus antijenleriInfluenza virus antijenleri

SegmentSegment ProteinProtein FonksiyonuFonksiyonu1 PB12 PB23 PA

4 HA Virüsün hücre yüzeyine tutunması 5 NP Viral RNA ile ilişkili6 NA Virüsün reseptörden ayrılması7 M1 Viryonun major proteini

M2 Membranla sıkı ilişkili protein

8 NS1 NS2 (NEP)*

Influenza virus proteinleriInfluenza virus proteinleri

RNA bağımlı RNA polimeraz kompleksi-replikasyon esnasında virüse özgü RNA sentezinde rol alırlar

Çok fonksiyonludurlar ve RNA’ya bağlanmada ve virüs-hücre etkileşiminde rol oynarlar

* NEP: nuclear export protein

Nükleokapsid proteinindeki (NP) antijenik farklılığa göre 3 ana gruba ayrılır: A, B ve C

Influenza AInfluenza A -İnsan, domuz, kanatlı ve sığırlarda Sadece bu tip PANDEMİ yapar (antijenik shift)!

Influenza BInfluenza B – İnsan Sadece antijenik driftInfluenza CInfluenza C – İnsan Antijenik olarak stabil

İnfluenza suşları şu şekilde adlandırılırİnfluenza suşları şu şekilde adlandırılır: A/Singapore/6/86/H1N1

AA SINGAPORESINGAPORE 66 8686 (H1N1)(H1N1)

İnfluenza tipiİnfluenza tipiİlk izole İlk izole edildiği yeredildiği yer

İzolat sayısıİzolat sayısı İzolasyon yılıİzolasyon yılı HA ve NA tipiHA ve NA tipi

SınıflandırmaSınıflandırma

Farklı hayvan türlerinde Farklı hayvan türlerinde HA ve NA alttiplerinin HA ve NA alttiplerinin

dağılımıdağılımı

Hemagglutinin Hemagglutinin (HA)(HA)

Nöraminidaz (NA)Nöraminidaz (NA)

Influenza A Influenza A virüsünün virüsünün ekolojisiekolojisi

**

* Misk kedisi* Misk kedisi

İnfluenza A virüs İnfluenza A virüs

replikasyonureplikasyonu

H1N1

H2N2

1889RusyainfluenzaH2N2

H2N2

1957AsyainfluenzaH2N2

H3N2

1968Hong KonginfluenzaH3N2

H3N8

1900Eski Hong Kong influenzaH3N8

1918İspanyainfluenzaH1N1

1915 1925 1955 1965 1975 1985 1995 20051895 1905 2010 2015

2009PandemikinfluenzaH1N1

H1N1Pandemik

H1N1

Influenza A virus pandemileriInfluenza A virus pandemileri

Antijenik shiftAntijenik shift

Farklı influenza suşları arasında gen parçalarının değişimi ile meydana gelen ve pandemilere yol açabilen değişikliklerdir. Segmentli nükleik asidin bir segmentinin tamamen değişmesi ile ortaya çıkar.

Reassortment

İki farklı influenza virus İki farklı influenza virus suşunun aynı ortama (hücre, suşunun aynı ortama (hücre, yumurta vs) ekilmesi veya shift yumurta vs) ekilmesi veya shift olayındaki gibi aynı olayındaki gibi aynı organizmayı enfekte etmesi organizmayı enfekte etmesi sonucu genetik materyalin sonucu genetik materyalin karışımı sonucu yeni bir suş karışımı sonucu yeni bir suş ortaya çıkması olayıdır. ortaya çıkması olayıdır.

Pandemik influenza A Pandemik influenza A (H1N1)(H1N1)

Antijenik driftAntijenik drift

Influenza virüslerde görülen küçük antijenik değişikliklerdir. Bir gendeki nokta mutasyonlar sonucu bu bölgenin kodladığı aminoasitlerde ortaya çıkar.

2007 – 2008 grip aşısıA/Solomon Islands/3/2006 (H1N1)-benzeri

suş;A/Wisconsin/67/2005 (H3N2)-benzeri suş

B/Malaysia/2506/2004-benzeri suş

2008-2009 grip aşısıA/Brisbane/59/2007 (H1N1)-benzeri suşA/Brisbane/10/2007 (H3N2)-benzeri suş

B/Florida/4/2006-benzeri suş

2009-2010 grip aşısıA/Brisbane/59/2007 (H1N1)-benzeri suşA/Brisbane/10/2007 (H3N2)-benzeri suş

B/Brisbane/60/2008-benzeri suş

Pandemik Influenza A virus Pandemik Influenza A virus (H1N1) tanısı(H1N1) tanısı

Örnek alımı:Örnek alımı: Semptomların başladığı ilk 2-3 günde / burun Semptomların başladığı ilk 2-3 günde / burun ve/veya boğazdan aspirat, lavaj veya sürüntü ve/veya boğazdan aspirat, lavaj veya sürüntü

Örneklerin transportu:Örneklerin transportu: Viral transport besiyeri içinde Viral transport besiyeri içinde

Örneklerin saklanması:Örneklerin saklanması: Viral transport by içinde +4 Viral transport by içinde +4ooC’de 5 gün, C’de 5 gün, daha uzun süre saklamak için -70daha uzun süre saklamak için -70ooCC

Güvenilir ve hızlı tanı önemliGüvenilir ve hızlı tanı önemli

Real-time revers transkriptaz polimeraz zincir reaksiyonu Real-time revers transkriptaz polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR)(RT-PCR)

Virüsün HA gen bölgesini hedef alan primerler ve probVirüsün HA gen bölgesini hedef alan primerler ve prob**

2009 H1N1 subtipine spesifik 2009 H1N1 subtipine spesifik

** Program Yazılımı:Program Yazılımı: Doç.Dr.Hv.Tbp.Alb. Mehmet YAPAR Doç.Dr.Hv.Tbp.Alb. Mehmet YAPAR

Test dizaynı ve optimizasyonu:Test dizaynı ve optimizasyonu: Prof.Tbp.Alb. Ayhan Prof.Tbp.Alb. Ayhan KUBAR KUBAR

Kimlere tanı testi uygulanmalı?Kimlere tanı testi uygulanmalı? (http://www.cdc.gov/h1n1flu/guidance/diagnostic_tests.htm)

Hastane tedavisi gereken ve influenza enf. şüphesi olan Hastane tedavisi gereken ve influenza enf. şüphesi olan hastalarhastalar

Enfeksiyon kontrolü için yakın temaslıların tespiti amacıylaEnfeksiyon kontrolü için yakın temaslıların tespiti amacıyla

İnfluenza enf.dan şüphelenilen ölüm vakalarındaİnfluenza enf.dan şüphelenilen ölüm vakalarında

Pandemik Influenza A virus Pandemik Influenza A virus (H1N1) tanısı(H1N1) tanısı

LÜTFEN,

HEKİMİN KLİNİK KARARI OLMADIKÇA ve İSTEK KAĞIDI OLMADAN TANI

TESTİ İÇİN LABORATUVARA MÜRACAAT ETMEYİNİZ.

Pandemik Influenza A virus Pandemik Influenza A virus (H1N1) 2009 aşısı(H1N1) 2009 aşısı

Monovalan aşıMonovalan aşı

A/California/7/2009 (H1N1) virus veya benzeri A/California/7/2009 (H1N1) virus veya benzeri suşsuş

Grip Grip AŞISIAŞISI

Canlı virüs aşısıCanlı virüs aşısıBurun Burun içine içine

uygulanıruygulanır

Kas içine Kas içine uygulanıruygulanır

İnaktif virüs aşısıİnaktif virüs aşısı

Tüm virüs aşısıTüm virüs aşısı Split Split veya veya

subunit subunit aşıaşı

Influenza Aşılarının Üretim TeknolojileriInfluenza Aşılarının Üretim Teknolojileri

Temelde influenza aşılarının üretiminde dört farklı kategori vardır:Temelde influenza aşılarının üretiminde dört farklı kategori vardır:

1.1. Yumurtada klasik influenza aşı üretimi:Yumurtada klasik influenza aşı üretimi:

Ucuz, üzerinde oldukça fazla deneyim kazanılmış ve yaygın olarak (patentsiz) Ucuz, üzerinde oldukça fazla deneyim kazanılmış ve yaygın olarak (patentsiz) kullanılabilenkullanılabilen

2.2. Canlı attenue aşı:Canlı attenue aşı:

Rusya Federasyonu (Leningrad suşu) ve ABD (Ann Arbor suşu) Rusya Federasyonu (Leningrad suşu) ve ABD (Ann Arbor suşu) soğuğa adapte soğuğa adapte olmuş suşolmuş suş

Pandemik aşı olarak kullanımı kısıtlıPandemik aşı olarak kullanımı kısıtlı

3.3. Hücre kültüründen elde edilen aşılar:Hücre kültüründen elde edilen aşılar:

Ar-Ge aşamasında, büyük biyoreaktörlere gereksinim var, patent ve mülkiyet hakları Ar-Ge aşamasında, büyük biyoreaktörlere gereksinim var, patent ve mülkiyet hakları problemproblem

4.4. İkinci jenerasyon biyoteknoloji aşıları:İkinci jenerasyon biyoteknoloji aşıları:

Ticari kullanımı henüz yok.Ticari kullanımı henüz yok.

- Rekombinant HA protein üretimi (trangenik bakterilerde)Rekombinant HA protein üretimi (trangenik bakterilerde)

- Influenza virus genleri taşıyan plazmid DNA aşılarıInfluenza virus genleri taşıyan plazmid DNA aşıları

- Virüs benzeri partikül üretimiVirüs benzeri partikül üretimi

Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Vaccine Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Vaccine

(CSL Limited)(CSL Limited)

Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Vaccine Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Vaccine

(Novartis Vaccines and Diagnostics Limited)(Novartis Vaccines and Diagnostics Limited)

Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Vaccine Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Vaccine

(Sanofi Pasteur, Inc.)(Sanofi Pasteur, Inc.)

ABD’de onay alan* ABD’de onay alan* inaktifinaktif 2009 H1N1 v 2009 H1N1 v aşıları**aşıları**

* FDA onayı* FDA onayı ** Adjuvan içermemektedirler** Adjuvan içermemektedirler

Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Vaccine Live, Intranasal Vaccine Live, Intranasal

(MedImmune Vaccines, Inc)(MedImmune Vaccines, Inc)

ABD’de onay alan ABD’de onay alan canlıcanlı 2009 H1N1 v aşısı 2009 H1N1 v aşısı

* FDA onayı* FDA onayı

Avrupa’da onay alan* canlı 2009 H1N1 v aşısıAvrupa’da onay alan* canlı 2009 H1N1 v aşısı

* EMEA: Avrupa’daki FDA muadili* EMEA: Avrupa’daki FDA muadili

Güney yarıküre için 2010 yılının aşı içeriği

A/Perth/16/2009B/Brisbane/60/2008H1N1

A/California/7/2009(H1N1)