Wykład 6 - VAT

VAT - podstawowe zagadnienia, zasada

neutralności VAT oraz zarządzanie VAT

Wykład, 14 listopada 2014 r.

Plan wykładu

1. Podstawowe pojęcia i zagadnienia

Przedmiot opodatkowania

Podatnik

Obowiązek podatkowy

Podstawa opodatkowania

Stawki podatkowe

Zwolnienia

2. Neutralność VAT

Zasada neutralności

Prawo do odliczenia

Współczynnik VAT

3. Zarządzanie VAT

2

Podstawowe pojęcia i zagadnienia

Podstawowe cechy VAT

• Podatek powszechny – obciąża obrót wszelkiego rodzaju dobrami i usługami

• Podatek obrotowy – podstawą opodatkowania jest wartość obrotu

• Podatek wielofazowy – obciąża każdą fazę obrotu

• Charakter podatku od wartości dodanej – faktycznie obciąża jedynie część obrotu

„dodaną” (wytworzoną) przez podatnika

• Pośredni charakter podatku - ciężar podatku przerzucany na inny podmiot

• Neutralność podatku – powinien być neutralny dla przedsiębiorców (podatników VAT)

• Podatek obciążający konsumpcję (jego ekonomiczny ciężar ponosi finalny konsument)

4

Przedmiot opodatkowania (1/2)

PL UE PAŃSTWA

TRZECIE

Dostawa towarów – przeniesienie

prawa do rozporządzania towarami jak

właściciel (art.7)

Świadczenie usług – każde inne

świadczenie, które nie stanowi dostawy

towarów (art. 8)

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) –

wywóz towarów z kraju na terytorium państwa członkowskiego w

wykonaniu dostawy towarów (art. 13)

Eksport towarów – wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty w

wykonaniu dostawy towarów (art. 2 pkt 8)

5

Przedmiot opodatkowania (2/2)

PL UE PAŃSTWA TRZECIE

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) na

terytorium kraju – nabycie prawa do rozporządzania jak

właściciel towarami, które są transportowane z państwa

członkowskiego na terytorium Polski

Import towarów – przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na

terytorium kraju (art. 2 pkt 7)

6

Nieodpłatna dostawa towarów

• Opodatkowaniu VAT podlega również tzw. nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne

świadczenie usług.

Nieodpłatna dostawa towarów w rozumieniu ustawy o VAT to przekazanie nieodpłatnie

przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w

tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni

i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków

stowarzyszenia,

2) wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty

podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

(art. 7 ust. 2)

7

• Art. 7 ust. 3 – przepisu ust. 2 (dotyczącego traktowania jako dostawy towarów

nieodpłatnych przekazań) nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i

próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą

podatnika (wykreślenie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych).

• Definicja próbki (art. 7 ust. 7):

Przez próbkę, o której mowa w ust. 3, rozumie się identyfikowalne jako próbka

egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i

właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie)

przez podatnika:

1) ma na celu promocję tego towaru oraz

2) nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego

towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem

promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.

Nieodpłatna dostawa towarów 8

Nieodpłatne świadczenie usług • Nieodpłatne świadczenie usług to

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż

działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych

podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników,

udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków

organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi

przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów,

2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w

tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków

spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych,

członków stowarzyszenia, oraz

3. wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność

gospodarcza podatnika.

(art. 8 ust. 2 ustawy o VAT)

Przykład:

Nieodpłatne świadczenie usług stanowi m.in. użycie koparki będącej własnością spółki

do budowy domu pracownika spółki.

9

Podatnik (1/2)

• Podatnik VAT: osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej

oraz osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, bez względu na cel lub

rezultat takiej działalności. (art. 15 ust. 1)

Finalny konsument (podmiot, który nie wykorzystuje nabytych towarów lub usług w

celu dalszego obrotu np. student nabywający komputer, który będzie używany do

celów prywatnych) – podmiot będący faktycznym podatnikiem VAT, ponieważ

ponosi ekonomiczny ciężar VAT.

• Co oznacza wykonywanie działalności gospodarczej na potrzeby VAT?

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców

lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz

rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. (art. 15 ust. 2)

10

Podatnik (2/2)

• W praktyce określenie czy dany podmiot działa jako podatnik często budzi wątpliwości

Rolnik, który dokonuje podziału swojej działki na kilka działek o mniejszej

powierzchni, a następnie dokonuje ich sprzedaży. Czy należy traktować go jako

podatnika, a dostawę (sprzedaż) kolejnych gruntów opodatkować VAT?

Osoba fizyczna, formalnie nie prowadząca działalności gospodarczej, która w celach

zarobkowych sporadycznie kupuje i sprzedaje samochody. Czy osoba ta jest

podatnikiem VAT i powinna opodatkować sprzedaż samochodów?

11

Obowiązek podatkowy (1/2)

• Zasady ogólne dotyczące powstania obowiązku podatkowego

chwila dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi (art. 19a ust. 1)

chwila otrzymania zaliczki - jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi

otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę

(wyjątek – WDT).

Przykład:

Podatnik sprzedał (i wydał) 10 komputerów 1 stycznia. Z tego tytułu wystawił fakturę 10

stycznia. Kiedy powstał obowiązek podatkowy?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

wystawienie FV

obowiązek podatkowy

sprzedaż komputera

12

Obowiązek podatkowy (2/2) 1

3 • Szczególny moment powstania obowiązku podatkowego (wybrane przykłady)

Czynność opodatkowana Moment powstania obowiązku

Dostawa energii elektrycznej,

cieplnej lub chłodniczej oraz gazu

przewodniego Wystawienie faktury, nie później jednak niż z upływem terminu

płatności Usługi telekomunikacyjne

i radiokomunikacyjne

Najem, dzierżawa, leasing

Transport osób i ładunków Wykonanie usługi (reguła ogólna) – rezygnacja z reguły

szczególnej od 1 stycznia 2014 r.

Usługi budowlane

Wystawienie faktury, w przypadku gdy dostawa następuje na

rzecz podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem lub

jest dokonywana w ramach sprzedaży wysyłkowej lub WDT lub

upływ terminu na wystawienie faktury (30 dni od dnia

wykonania usługi); w pozostałych przypadkach reguła ogólna

Sprzedaż towarów za

pośrednictwem automatów

(vending machines)

Dokonanie dostawy (reguła ogólna)

13

Podstawa opodatkowania

• Podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy

towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy,

usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o

podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych

lub usług świadczonych przez podatnika (art. 29a).

Odejście od pojęcia obrotu, tj. kwoty należnej z tytułu sprzedaży, pomniejszonej o

kwotę należnego podatku.

Precyzyjne wskazanie, że do podstawy opodatkowania zalicza się podatki, cła,

opłaty i inne należności o podobnym charakterze (z wyjątkiem kwoty samego VAT)

oraz koszty dodatkowe takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i

ubezpieczenia pobierane przez dokonującego dostawy/ usługodawcę od nabywcy/

usługobiorcy.

14

Stawki podatkowe

Stawka Przykładowe czynności

23% Stawka podstawowa - przeważająca większość towarów i usług

8% Wybrane przykłady:

usługi w zakresie rozprowadzania wody oraz usługi w zakresie gospodarki ściekami,

dostawa, budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja lub przebudowa obiektów

budowlanych lub ich części, zaliczonych do budownictwa społecznego objętego

społecznym programem mieszkaniowym,

usługi bibliotek, archiwów, muzeów - w zakresie wstępu.


niektóre rośliny, owoce

mięso i wyroby z mięsa, zakonserwowane


transport międzynarodowy

WDT, eksport towarów

15

Zwolnienia

podatnicy, u których wartość

netto (bez podatku) sprzedaży

opodatkowanej nie przekroczyła w

poprzednim roku podatkowym kwoty

150 000 PLN

zwolnienie opcjonalne –

możliwość rezygnacji ze zwolnienia

(warunek – zawiadomienie

naczelnika urzędu skarbowego we

właściwym terminie)

Zwolnienia

Podmiotowe (art. 113) dostawa budynków, budowli lub ich

części - opcja opodatkowania

(z wyjątkiem dostawy w ramach

pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz

jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a

dostawą upłynął okres krótszy niż 2 lata)

wynajem nieruchomości o

charakterze mieszkalnym na cele

mieszkaniowe

udzielanie kredytów lub pożyczek

Przedmiotowe (art. 43)

(wybrane)

16

Neutralność VAT

Zasada neutralności VAT

• Podstawową zasadą VAT jest jego neutralność dla podatnika.

• Zasada neutralności VAT przewiduje, że VAT nie stanowi obciążenia dla

przedsiębiorcy (formalnego podatnika VAT). Jego ekonomiczny ciężar ponosi

finalny odbiorca (konsument).

„Wspólny system podatku VAT gwarantuje(…), iż wszelka działalność gospodarcza,

niezależnie od jej celu lub rezultatu, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny

pod warunkiem, że działalność ta podlega temu podatkowi” (Orzeczenie TSUE w

sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV)

• Wszelkie odstępstwa od zasady neutralności mają charakter wyjątkowy i powinny być

interpretowane ściśle.

18

Nabycia towarów i usług oraz import

do końca 2013 r.* od 1 stycznia 2014 r.

prawo do odliczenia VAT naliczonego

powstaje co do zasady w rozliczeniu za

okres, w którym podatnik otrzymał fakturę

albo dokument celny,

w przypadku otrzymania faktury przed

dokonaniem dostawy albo przed wykonaniem

usługi, prawo do odliczenia VAT naliczonego

powstaje z chwilą dokonania dostawy lub

wykonania usługi.

prawo do odliczenia VAT naliczonego powstaje w

rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do

nabytych lub importowanych przez podatnika

towarów bądź usług powstał obowiązek podatkowy

(tj. co do zasady, z chwilą dokonania dostawy lub

wykonania usługi),

jednak w przypadku nabycia towarów i usług na

terytorium kraju oraz importu towarów dodatkowo

nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym

podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

*Do rozliczeń za okresy rozliczeniowe, które upływają w dniu 31 grudnia 2013 r., stosuje

się dotychczasowe regulacje.

19 Prawo do odliczenia (1/4)

Prawo do odliczenia (2/4)

• W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania

czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty

podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 86 ust. 1)

• Prawo do odliczenia jako narzędzie do realizacji zasady neutralności VAT

„System odliczeń podatku naliczonego (…) ma na celu całkowite uwolnienie podmiotu

gospodarczego od obciążeń z tytułu podatku VAT przypadającego do zapłaty lub

zapłaconego w toku prowadzonej działalności gospodarczej.” (Wyrok TSUE w sprawie

C- 50/87 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej)

• Prawo do odliczenia = zasada, a nie wyjątek.

20


• Szeroka interpretacja prawa do odliczenia – związek poniesionych wydatków z

wykonywaniem czynności opodatkowanych może być bezpośredni albo pośredni.

Przykład: Deweloper realizujący inwestycję w zakresie budowy centrum handlowego

co do zasady zobowiązany jest do zapewnienia odpowiedniej infrastruktury drogowej.

Wydatki dotyczące budowy dróg dojazdowych do centrum handlowego,

wybudowanych na gruncie gminy (świadczenie usług) powinny podlegać odliczeniu,

ponieważ istnieje pośredni związek tych wydatków z czynnościami opodatkowanymi

(najem powierzchni handlowej).

21


• Przykład – mechanizm rozliczenia VAT

Deweloper buduje blok mieszkalny. W tym celu nabywa towary oraz usługi niezbędne

do wybudowania bloku. W trakcie trwania budowy, deweloper dokonuje sprzedaży

mieszkań.

DOSTAWCY

DEWELOPER

KLIENCI

VAT NALICZONY VAT NALEŻNY

100 + 23 200 + 46

Rozliczenie VAT za analizowany okres rozliczeniowy

VAT naliczony VAT należny

23 46

46 – 23 = 23 płatne do US

22

Przedmiotowe (wybrane)

usługi noclegowe i gastronomiczne

Prawo do odliczenia – wyłączenia

Wyłączenia od zasady neutralności

Formalne (wybrane)

faktura wystawiona przez podmiot

nieistniejący

transakcja udokumentowana fakturą

nie podlega VAT albo jest zwolniona z

VAT

wystawione faktury stwierdzają

czynności, które nie zostały dokonane

(w części dotyczącej tych czynności)

23

Współczynnik VAT (1/3)

• W przypadku, gdy podatnik wykorzystuje nabyte towary i usługi do wykonywania

czynności, w stosunku do których przysługuje mu prawo do odliczenia oraz w

stosunku do których takie prawo mu nie przysługuje, zobowiązany jest do

odrębnego określenia kwoty podatku naliczonego związanej z czynnościami, w

stosunku do których przysługuje mu prawo do odliczenia. (art. 90 ust. 1)

Jeżeli podatnik nie jest w stanie dokonać powyższego wyodrębnienia, przysługuje mu

prawo do odliczenia podatku naliczonego, w takiej części, w jakiej można ją

proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi

przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. (art. 90 ust. 2)

Współczynnik VAT =

Obrót z tytułu czynności, w związku którymi

przysługuje prawo do odliczenia

Całkowity obrót

Współczynnik określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu

osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest

ustalany współczynnik. Współczynnik zaokrągla się w górę do najbliższej liczby

całkowitej. (art. 90 ust. 4)

24


Przy ustalaniu współczynnika VAT do obrotu nie wlicza się obrotu uzyskanego:

z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są

zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i

prawnych podlegających amortyzacji oraz gruntów i praw wieczystego

użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych

przez podatnika na potrzeby jego działalności,

obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub określonych

usług finansowych, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy

(art. 90 ust. 5 i 6)

Podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu lub u których

obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30.000 zł, do obliczenia kwoty

podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują

współczynnik wyliczony szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem

urzędu skarbowego, w formie protokołu.

25


W przypadku gdy współczynnik:

przekroczył 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu,

wynikająca z zastosowania tego współczynnika, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł -

podatnik ma prawo uznać, że współczynnik wynosi 100%;

nie przekroczył 2% - podatnik ma prawo uznać, że współczynnik wynosi 0%.

Przykład określenia współczynnika VAT

Ustalenie współczynnika:

całkowity obrót netto: 9,6

obrót z tytułu czynności opodatkowanych: 1,4

Współczynnik VAT: 1,4/9,6* 100% = 15%

26

Współczynnik VAT – korekta (1/3)

• Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty

podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, podatnik jest obowiązany dokonać

korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-9, z uwzględnieniem

współczynnika obliczonego w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 dla zakończonego

roku podatkowego. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli różnica między współczynnikami

nie przekracza 2 punktów procentowych. (art. 91 ust. 1)

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są

zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i

prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania

gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i

prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza

15.000 zł, korekty, o której mowa powyżej, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych

lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w

ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

27

Współczynnik VAT – korekta (2/3)

• Roczna korekta dotyczy:

jednej piątej – w przypadku towarów i usług zaliczanych do środków trwałych

oraz wartości niematerialnych i prawnych

jednej dziesiątej - w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania

gruntów

kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

• W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których

wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio,

z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do

użytkowania. (art. 91 ust. 2)

28

Przykład proporcjonalnego dokonywania korekty od nabytego środka trwałego

(okres korekty – 5 lat)

W maju 2008 r. podatnik zakupił środek trwały za 100 000 PLN + 22% VAT (22 000 PLN).

Współczynnik za 2007 r. (i współczynnik pierwotny za 2008) r.: 70%.

Współczynnik: 78% (2008 r.), 57% (2009 r.), 96% (2010 r.), 85% (2011 r.), 39% (2012 r.)

22000 x 20% = 4400 – kwota, której dotyczy coroczna korekta.

22000 x 70% = 15 400 - kwota do odliczenia w rozliczeniu za maj 2008 r.

(78%-70%) x 4400 = 352 za 2008 r.

(70%-57%) x 4400 = -572 za 2009 r.

(96%-70%) x 4400 = 1114 za 2010 r.

(85%-70%) x 4400 = 660 za 2011 r.

(70%-39%) x 4400 = -1364 za 2012 r.

2009 2010 2011 2012 maj

+352 - 572 +1114 +660 -1364

2008

Współczynnik VAT – korekta (3/3) 29

Zarządzanie VAT

Nieodpłatne przekazania

• Do 31.03.2011 r. nieodpłatne przekazanie towarów na cele związane z działalnością

gospodarczą podatnika nie podlegało VAT. Od 1.04.2011 r. takie przekazanie podlega

VAT.

W związku z ze zmianą przepisów wiele działań marketingowych polegających na

przekazywaniu klientom darmowych produktów, wiąże się obecnie z obowiązkiem

zapłaty VAT, co istotnie zwiększa koszty tych działań.

Do 31.03.2011 r. Od 1.04.2011 r.

Nieodpłatne przekazanie towaru

- nie podlega VAT Nieodpłatne przekazanie towaru

- podlega 23% VAT

31


• Możliwość optymalizacji 1

Optymalizacja w zakresie przeprowadzania akcji marketingowych może polegać na

takim zaprojektowaniu działań, aby zamiast nieodpłatnego przekazania towarów w

ramach akcji następowało nieodpłatne świadczenie usług (związane z prowadzoną

działalnością). Podatnik może na przykład ustanowić jako nagrodę w akcji

marketingowej wycieczkę zagraniczną (zamiast określonych nagród rzeczowych).

Niezależnie, podatnik (organizator konkursu) może zastąpić nagrodę rzeczową

nagrodą pieniężną lub bonami towarowymi, podlegającymi wymianie na produkty.

23% VAT Nie podlega VAT

32


• Możliwość optymalizacji 2

Optymalizacja w zakresie przeprowadzania akcji marketingowych może polegać na

nabyciu przez organizatora od podmiotu z grupy towarów po niskiej cenie, które będą

następnie przekazywane uczestnikom akcji. Wówczas podstawą opodatkowania przy

wydaniu będzie cena nabycia (art. 29 ust. 10).

Organy podatkowe dopuszczają możliwość stosowania znacznych upustów cenowych,

gdy taki bonus ma swoje uzasadnienie ekonomiczne (przykładowo interpretacja

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 6 maja 2011 r. nr IBPP2/443-229/11/Cz).

DOSTAWCA TOWARÓW (PODMIOT Z GRUPY)

Sprzedaż

towarów za

złotówkę

Nieodpłatne

wydanie (VAT 23%

od niskiej wartości)

ORGANIZATOR AKCJI (PODMIOT Z GRUPY)

UCZESTNICY

33

Świadczenia złożone

• Brak definicji świadczenia złożonego w przepisach. Pojęcie świadczenia złożonego

zostało stworzone i zdefiniowanie w orzecznictwie TSUE.

• Świadczenie złożone stanowią dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności)

dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, tak ściśle powiązane, że obiektywnie

tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny

charakter. W takim przypadku wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite

świadczenie dla celów VAT.

• W przypadku zidentyfikowania świadczenia złożonego, należy rozstrzygnąć, które ze

świadczeń stanowi świadczenie główne, a które świadczenie pomocnicze. Świadczenie

złożone podlega opodatkowaniu jedną stawką VAT właściwą dla świadczenia

głównego.

34

Świadczenia złożone

• Wyroki TSUE C-349/96 Card Protection Pln Ltd i C-41/04 Levob Verzekeringen – usługa

zasadnicza oraz usługi pomocnicze, wyrok C-111/05 Aktiebolaget NN – każda transakcja

uznawana za odrębną i niezależną przy czym transakcja złożona (jedno świadczenie w

sensie gospodarczym) nie powinna być sztucznie dzielona. Wyrok C-572 Tellmer –

świadczeniem odrębnym są te świadczenia, które mogą być świadczone osobno.

Opodatkowanie świadczenia złożonego

Przykład 1

świadczenie główne: 23% świadczenie pomocnicze: 8% stawka właściwa dla całości świadczenia: 23%

Przykład 2

świadczenie główne: 8% świadczenie pomocnicze: 23% stawka właściwa dla całości świadczenia: 8%

35

Świadczenia złożone – przykład 1

Dostawa sprzętu do szpitala wraz z instalacją

Dostawa sprzętu medycznego – czynność podlegająca 8 %

stawce VAT

Prace związane z dostosowaniem pomieszczenia do potrzeb

używania zakupionego sprzętu – czynność opodatkowana

stawką 23%

36

Świadczenia złożone – przykład 1

+ = Świadczenie złożone

Możliwość twierdzenia, iż dostawa sprzętu medycznego i prace związane z

dostosowaniem pomieszczenia do potrzeb używania zakupionego sprzętu stanowią

jedno świadczenie. Ponieważ świadczeniem głównym jest w tej sytuacji dostawa

sprzętu medycznego (a prace związane z adaptacją pomieszczenia mają tylko

charakter pomocniczy), całe świadczenie powinno podlegać opodatkowaniu 8%

stawce VAT.

Negatywna interpretacja ogólna Ministra Finansów (PT1/033/2/46/ KSB/12/PT-241/PT-

279).

Możliwość optymalizacji

37

Zestawy towarów

• Sprzedaż zestawów towarów stanowi kolejny (po świadczeniach złożonych) ze

sposobów zarządzania stawkami VAT. Optymalizacja VAT w tym przypadku wynika z

możliwości kształtowania ceny poszczególnych towarów wchodzących w skład

zestawu. Podatnik może więc obniżyć cenę towaru opodatkowanego wyższą stawką

VAT, przy zwiększeniu ceny towaru podlegającego stawce obniżonej.

Przykład:

8% stawka VAT - hamburger oraz frytki, 23% stawka VAT – kawa

Założenie: W przypadku sprzedaży każdego towaru oddzielnie każdy towar po 5 zł

(razem 15 netto)

Sprzedaż towarów w zestawie – cena obniżona 15 netto

+

1. 5 zł + 0,4 (VAT) + 5 zł + 0,4 (VAT) + 5 zł + 1,15 (VAT) = 15 + 1,95 VAT = 16,95

+

2. 5 zł + 0,4 (VAT) + 5 zł + 0,4 (VAT) + 5 zł + 0,4 (VAT) = 15 + 1,20 VAT = 16,20

3. 5 zł + 0,4 (VAT) + 5 zł + 0,4 (VAT) + 5,69 zł + 0,46 (VAT) = 15,69 + 1,26 VAT = 16,95

38

Prawo do odliczenia VAT – sektor finansowy

INSTYTUCJA FINANSOWA

GENERALNY WYKONAWCA

• Usługi finansowe, co do zasady, podlegają zwolnieniu z VAT. W związku z tym

instytucja finansowa (np. bank), która zamierza wybudować swoją siedzibę nie będzie

mogła odliczyć VAT z faktur wystawionych przez generalnego wykonawcę (lub jeżeli

siedziba będzie wykorzystywana również do świadczenia czynności opodatkowanych

VAT do odliczenia będzie wynikał ze współczynnika).

F-ra:100 + 23

• Możliwość optymalizacji

Zmiana struktury podmiotowej może korzystnie wpłynąć na przepływy pieniężne

instytucji finansowej. Powołanie spółki celowej do wybudowania siedziby instytucji

finansowej pozwala bowiem na odroczenie faktycznej zapłaty VAT.

GENERALNY WYKONAWCA

SP. X

INSTYTUCJA FINANSOWA

F-ra:100 + 23 100 %

F-ra: 5 + 1,15

39

Pytania

Dziękujemy za uwagę

Adres:

ul. Grzybowska 5A

(Grzybowska Park)

00-132 Warszawa

Roman Namysłowski

Partner

Tel. +48 (22) 324 5738

E-mail: [email protected]

Documents

Wykład 6 - VAT