89
WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA mgr Marzena Mańdziuk

Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

  • Upload
    vanlien

  • View
    242

  • Download
    4

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

mgr Marzena Mańdziuk

Page 2: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Tematy prac

Przedstaw definicję, epidemiologię, etiologię, diagnostykę, postępowanie,

fizjoterapeutyczne dla jednostek chorobowych:

1. Choroba Perthesa.

2. Zwichnięcie stawu biodrowego.

3. Przepuklina oponowo-rdzeniowa.

4. Mózgowe porażenie dziecięce.

Page 3: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Tematy prac

5. Choroby układu oddechowego u dzieci:

Mukowiscydoza

Zapalenie płuc

Zapalenie oskrzeli

Odma opłucnowa

Astma oskrzelowa

Page 4: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Tematy prac

6. Postępujący rdzeniowy dziecięcy zanik mięśni.

7. Dystrofie mięśniowe.

8. Wady kończyn dolnych u dzieci (kolana koślawe, szpotawe, stopa płaska, końska, końsko-szpotawa)

9. Kręcz karku.

10. Nowoczesne gorsetowanie i rodzaje wyciągów stosowanych u dzieci z zaawansowanymi skoliozami.

Page 5: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Tematy prac

10. Wykorzystanie w rehabilitacji dzieci metody ruchu rozwijającego Weroniki Sherbourne.

11. Metoda Halwick i jej wykorzystanie w rehabilitacji dzieci.

12. „Kamienie milowe” w rozwoju niemowlęcia oraz sygnały alarmowe świadczące o zaburzeniach rozwoju psychomotorycznego.

13. Metoda Vojty – rehabilitacja wykorzystująca zasady odruchowej lokomocji

Page 6: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Odruch

automatyczna, wrodzona reakcja na bodziec zewnętrzny lub wewnętrzny, zachodząca przy udziale OUN

Page 7: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Odruchy prawidłowe

KOLEJNOŚĆ POJAWIANIA SIĘ ODRUCHÓW OD MOMENTU POCZĘCIA * odruch wycofania * odruchy prymitywne * odruchy przejściowe * odruchy posturalne

Page 8: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Odruch wycofania

pojawia się w 5. tygodniu życia płodu. Umożliwia wycofanie całego ciała pod wpływem dotyku w okolicach ust. Daje możliwość zmiany położenia ciała. Jest najwcześniejszym przejawem odruchu paraliżu ze strachu. W 9. tygodniu zostaje zastąpiony odruchem Moro.

Page 9: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

ODRUCHY PRYMITYWNE od 9 tygodnia po poczęciu i do 1. roku po urodzeniu:

* ODRUCH MORO * ODRUCH CHWYTANIA DŁONI * ASYMETRYCZNY TONICZNY ODRUCH SZYI (ATOS) * ODRUCH POSZUKIWANIA PIERSI * ODRUCH GALANTA * TONICZNY ODRUCH BŁĘDNIKOWY (TOB)

Page 10: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Odruch MORO

Od 9 tyg. ż. płod. do 3-4 miesięcy

instynktowna reakcja na zagrożenie, mająca na celu przywoływać pomoc i alarmować

Dziecko wygina plecy w łuk, odchyla główkę do tyłu, energicznie prostuje nóżki i ręce, i rozkłada dłonie-robiąc gwałtowny wdech

Drugą fazą odruchu Moro jest szybkie przyciągnięcie przedramion do tułowia, objęcie się rękoma i zaciśnięcie piąstek- co ułatwia wydech

Page 11: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Co wywołuje odruch Moro ? ostre światło w pokoju

stymulacja błędnika poprzez zmianę pozycji głowy (bodziec przedsionkowy)

zmiana temperatury

gwałtowny dotyk drugiej osoby (bodziec dotykowy)

nagły ruch lub zmiana światła w polu widzenia (bodziec wzrokowy)

głośne klaśnięcie w dłonie

ból

hałas

zmiana położenia ciała.

Page 12: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Postępowanie z dzieckiem z przetrwałym odruchem Moro

dziecko należy układać na brzuchu i

mobilizować do chwytania zabawek;

ostrożnie przyzwyczajać do hałasów;

różne sposoby uprzedzać dziecko o mającym za chwile wystąpić bodźcu wywołującym u dziecka odruch Moro np. „zaraz zapalę światło"

Page 13: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Odruch chwytny

Jeśli dotkniesz opuszkiem palca wnętrze dłoni swojego dziecka, jego piąstka zaciśnie Twój palec

Uścisk dziecka jest na tyle silny, że można nawet unieść w ten sposób noworodka do góry!

podobną reakcję można wywołać na stopie

Page 14: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Odruch chwytny

Rączki malca przestają reagować tym odruchem około 3. miesiąca życia, stópki nieco później-odruch może utrzymać się nawet do 6 miesięcy.

Page 15: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Skutki przetrwałego odruchu chwytnego

negatywny wpływ na koordynację motoryki małej, mowy i wydawania dźwięków - motoryka mała jest związana z rozwojem mowy

osłabiona zręczność manualna

trudności w mowie, w skutek słabej kontroli mięśni odpowiedzialnych za artykulację i trwającego powiązania miedzy ręką a ustami.

dziecko rusza ustami lub językiem podczas rysowania

Page 16: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Postępowanie przy przetrwałym odruchu chwytnym

rozluźniać ramiona i wyprowadzać je w kierunku linii środkowej ciała z rotacją zewnętrzną dłoni;

mobilizować dziecko do dotykania ręką swojego ciała (głaskanie drugiej ręki, brzucha, twarzy);

mobilizować dziecko na ile jest to możliwe do samoobsługi;

Page 17: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

c. d.

często poklepywać, głaskać powierzchnie grzbietowe ręki;

do zabawy używać często zabawek większych niż dłoń dziecka (małe zabawki mogą wzmagać odruch chwytny);

mobilizować dziecko do zabawy swoimi rączkami, np. kosi - kosi, itp.

Page 18: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

ATOS

Noga i rączka z tej

strony, w którą patrzy

dziecko rozprostują się

jak za pociągnięciem

niewidzialnej nitki, zaś druga nóżka i rączka zegną się w stawach

Od urodzenia do 6 m. ż.

Page 19: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Skutki przetrwałego ATOS-a

problemy z płynnym, naprzemiennym pełzaniem na brzuchu a potem z przyjęciem pozycji czworaczej i raczkowaniem

Problemy z równowagą

kłopoty z lateralizacją tzn. dziecko będzie, jako dominujących używać prawej ręki i lewego oka, czy prawej nogi i lewej ręki

Page 20: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Odruch szukania

pozwala dziecku odszukać brodawkę piersi podczas karmienia

Od urodzenia do 3-4 m. ż.

Page 21: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Skutki przetrwałego odruchu ssania

uwrażliwienie na dotyk okolic ust

niedojrzałe reakcje na dotyk w rejonie warg

częste ślinienie się w wieku szkolnym

trudności z prawidłową artykulacją i nadmierne wysklepienie łuku podniebienia

zaburzenia mowy

nieprawidłowy (niedojrzały) schemat połykania

słaba zręczność manualna

Page 22: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

TOB

wywoływany jest przez zmianę położenia głowy w przestrzeni

TOB w zgięciu-12 tydzień życia płodowego, integruje między 3-4 m.ż.

TOB w wyproście- pojawia się podczas porodu, a integruje stopniowo od 7 tygodnia do końca 3 r. ż.

Page 23: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Skutki przetrwałego TOB

problemy z pełzaniem i raczkowaniem

nieprawidłowa postawa

chodzenie na palcach

zachowania agresywne, panika

hipotonia -obniżone napięcie mięśniowe

hipertonia - zwiększone napięcie mięśniowe (TOB w wyproście)

zaburzenia równowagi

Page 24: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Odruch przejściowy - STOS

Wywołuje się go poprzez odginanie głowy do tyłu u leżącego dziecka na brzuchu- odruchowo prostują się ręce i zginają nogi

Od urodzenia do 10 m. ż.

Page 25: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Przetrwały STOS

nieprawidłowa postawa

tendencja do garbienia się podczas siedzenia w ławce

pochylona sylwetka podczas chodzenia, tzw. małpi chód

zaburzona koordynacja ręce –oczy

syndrom niezdarnego dziecka

Page 26: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

c. d.

bałaganienie podczas jedzenia

trudności z widzeniem dwuocznym

trudności z akomodacją oka (np. przy przepisywaniu z tablicy)

wolne przepisywanie

trudności z nauką pływania bądź niezsynchronizowane ruchy w czasie pływania z głową nad wodą

Page 27: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

ODRUCHY POSTURALNE

pojawiają się od 4 m.ż i powinny być aktywne do końca życia, zastępują odruchy prymitywne

Page 28: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

ODRUCH AMFIBII

niezależne ruchy rąk i nóg, niezależnie od położenia głowy

Umożliwia pełzanie i raczkowanie.

Brak tego odruchu powoduje:

trudności w pełzaniu i raczkowaniu;

zbyt wysoki tonus mięśni (trudności w ćwiczeniach gimnastycznych).

Page 29: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

ODRUCH CZĘŚCIOWEGO ODWRACANIA SIĘ

umożliwia obracanie się dziecka z brzucha na plecy (6 m.ż.) oraz odwrotnie (8-10 m.ż.)

Później wspomaga zmienianie pozycji oraz nadaje płynność ruchom w czasie biegania, skakania, jazdy na na nartach.

Page 30: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Appearance - Zabarwienie skóry

Puls - Czynność serca

Grimace - Odruchy

Activity - Napięcie mięśniowe

Respiration - Czynność oddychania

Ocena funkcji noworodka – Skala Apgar

Page 31: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Skala ocen

7 -10: Dobry stan

4 – 6: Średni stan (tlen)

0 – 3: Ciężki stan – konieczne wspomaganie akcji oddechowej

Page 32: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Narodziny dziecka - syna lub córki są najczęściej wielką radością, pragnieniem

i ekscytacją. Rodzice tworzą sobie obraz własnego dziecka jeszcze przed jego narodzinami. Mają nawet wobec niego mniej lub bardziej realistyczne marzenia.

I wszyscy rodzice pragną, spodziewają się, że ich dziecko będzie zdrowe i sprawne.

Page 33: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Niestety nie zawsze tak się dzieje. Czasami rozwój dziecka przebiega nieprawidłowo. Albo od samego początku /od urodzenia/ przebiega niepomyślnie, albo istnieje zagrożenie, że jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie działania

– rozwój dziecka będzie opóźniony.

Page 34: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

I

Wprowadzenie

UZASADNIENIE POTRZEBY WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA I JEGO RODZINY

Page 35: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Za jak najwcześniejszym zdiagnozowaniem zagrożeń i zaburzeń oraz podjęciem rehabilitacji, terapii

i wspomagania rozwoju dzieci przemawiają następujące przesłanki …

Page 36: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

PRZESŁANKI:

Wyjątkowo duża plastyczność centralnego układu nerwowego we wczesnym okresie rozwoju oraz związana z tym możliwość korekcji zaburzonych funkcji i kompensacji deficytów.

Page 37: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

W ciągu pierwszych czterech lat życia wytwarza się połowa wszystkich połączeń pomiędzy komórkami mózgowymi, które umożliwiają późniejszą naukę

Page 38: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Możliwość zahamowania rozwoju zaburzeń o postępującym przebiegu, a czasami nawet całkowitego zatrzymania niekorzystnych zmian.

Większa podatność małych dzieci na postępowanie rewalidacyjne i w efekcie szybsze postępy usprawniania.

Page 39: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Łatwiejsze generalizowanie przez dzieci wypracowanych umiejętności i nawyków.

Narastanie wielu zaburzeń wraz z wiekiem i utrudnienie terapii oraz edukacji dzieci starszych.

Page 40: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Rodzice małych dzieci mają więcej nadziei, sił, zapału i wiary, dlatego są bardziej zaangażowani we współpracę ze specjalistami i we własny udział w terapii dziecka.

Page 41: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

KORZYŚCI

wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

dla dziecka jego rodziny społeczeństwa

Page 42: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

uświadamia społeczeństwu obecność dziecka ze specjalnymi potrzebami i konieczność zorganizowania pomocy

poszerza możliwości dziecka i powoduje, że łatwiej radzi sobie w szkole.

Page 43: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

II

WYBRANE DANE EPIDEMIOLOGICZNE I STATYSTYCZNE

Page 44: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

W jakim stopniu idea wwr dziecka realizowana jest w Polsce ?

Trudno jest ustalić wielkość populacji dzieci z niepełnosprawnością w wieku

od 0 – 6 lat.

Page 45: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

W Polsce niestety nie ma precyzyjnych

i aktualnych danych na ten temat.

Rejestry tych dzieci wg kategorii niepełnosprawności są częściowo prowadzone przez stowarzyszenia zajmujące się organizowaniem pomocy dla tych dzieci. Pomoc taką otrzymują głównie dzieci z dużych miast.

Page 46: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

W krajach Europy Zachodniej oraz w Stanach Zjednoczonych wczesne wspomaganie rozwoju odnosi się do dzieci w wieku do 3 lat oraz ich rodzin.

W Polsce do 2005 roku dominował medyczny model wszelkich działań specjalistycznych.

Page 47: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Medyczny model brał pod uwagę jedynie rozwój somatyczny niemowlęcia, ignorując potrzeby emocjonalne

i społeczne – nadmiernie koncentrując się na deficytach dziecka

Page 48: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Umiera 70% dzieci urodzonych przed 25 tygodniem ciąży – te które przeżywają narażone są na uszkodzenia wynikające częściowo z niezbędnej, ale agresywnej, podtrzymującej życie terapii.

Page 49: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Z doświadczeń badawczych Kliniki Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka oraz Zakładu Epidemiologii Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie wynika, że częstość występowania poważniejszych zaburzeń rozwojowych u nowonarodzonych dzieci występuje nie więcej niż 4-5% przypadków.

Page 50: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Poważniejsze zaburzenia rozwojowe łączące się z niepełnosprawnością związane są z:

1. Częstotliwością występowania skrajnego wcześniactwa (poród między 22 a 32 tygodniem trwania ciąży) – ok. 1,2% - 1,5% dzieci.

Page 51: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

w tym

Upośledzenie intelektualne 14%

MPDz 7,5 – 12%

Zaburzenia widzenia 8%

Uszkodzenie narządu słuchu

3 - 4%

Page 52: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Poważniejsze zaburzenia rozwojowe łączące się z niepełnosprawnością związane są z:

2. Częstotliwością występowania wad wrodzonych

– ok. 2%. Genetycznie uwarunkowanych i trwałych np.

Zespół Downa, achondroplazja – karłowatość i zaburzenia proporcji ciała, występuje z częstością 1/25 000.

Page 53: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

3. Częstotliwością występowania innych zaburzeń, np. chorób jednogenowych

w tym chorób metabolicznych, nowotworów u dzieci

4. Niepełnosprawnością powstającą

w pierwszych latach życia z powodu urazów oraz na skutek ciężkich powikłań chorobowych, zwłaszcza OUN

(m.in. zapalenia mózgu).

Page 54: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Na podstawie danych GUS z 2001 roku dzieci niepełnosprawne stanowiły 3,4% w przedziale wiekowym 0-7 lat, co oznaczało liczbę 115 tys. dzieci, w tym 52 tys. dzieci zamieszkałych na wsi.

Page 55: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

WHO – stwierdza, że istnieją dowody, iż w krajach o wysokim standardzie życia i wysokiej jakości opieki zdrowotnej, społecznej, edukacyjnej liczby te są znacznie niższe.

Page 56: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Przybywa osób przekonanych, że medyczne podejście do problemu niepełnosprawności powinno być zastąpione „edukacyjnym” rozumianym

w aspekcie potrzeb i możliwości edukacyjnych dziecka/ucznia

Page 57: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

III

DEFINICJE GŁÓWNYCH POJĘĆ UŻYWANYCH

WE WCZESNYM WSPOMAGANIU ROZWOJU DZIECKA

Page 58: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

1. Niepełnosprawność w nowym ujęciu nie jest rozumiana tylko jako skutek choroby czy urazu. Jest ona przede wszystkim rezultatem barier, na jakie napotyka w społeczeństwie osoba z niepełnosprawnością.

Page 59: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Niepełnosprawność (WHO)

ograniczenie bądź niemożność (wynikające z niesprawności) prowadzenia aktywnego życia w sposób lub zakresie uznawanym za typowe dla człowieka

Page 60: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

2. Termin dziecko niepełnosprawne oznacza dziecko, u którego lekarz stwierdził nieprawidłowy rozwój, wady wrodzone lub inne upośledzenia, posiadające orzeczenia w rozumieniu przepisów ustawy o rehabilitacji lub/i orzeczenie poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Page 61: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

3. Dziecko zagrożone niepełnosprawnością:

dziecko z grupy wysokiego ryzyka ciążowo-porodowego, u którego lekarz stwierdził zagrożenie nieprawidłowym rozwojem, niepełnosprawnością

lub upośledzeniem czynności fizycznych.

Page 62: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Dziecko zagrożone niepełnosprawnością:

posiadające również opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka lub orzeczenie wydane przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną.

Page 63: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

4. Wczesna interwencja

to zintegrowany system oddziaływań profilaktycznych, diagnostycznych, leczniczo-rehabilitacyjnych i terapeutycznych. Podmiotem oddziaływań jest małe dziecko o zaburzonym rozwoju psychoruchowym oraz jego rodzina.

Page 64: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka jest forma pomocy dla małego dziecka niepełnosprawnego. Nie zastępuje żadnej z form funkcjonujących dotychczas np. pomocy psychologiczno-pedagogicznej czy wychowania przedzkolnego

Page 65: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

5. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka

są to wielospecjalistyczne, kompleksowe

i intensywne działania mające na celu stymulowanie funkcji odpowiedzialnych za rozwój psychomotoryczny i komunikację dziecka, od chwili wykrycia niepełnosprawności do czasu podjęcia przez dziecko nauki w szkole, a także pomoc i wsparcie udzielane rodzicom i rodzinie w nabywaniu przez nich umiejętności postępowania z dzieckiem w zakresie określanym przez indywidualny program wczesnego wspomagania

Page 66: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

Program pracy z dzieckiem powinien być uzgodniony z rodzicami na każdym etapie wwr. Wskazane jest tez tworzenie grup wsparcia dla rodzin, prowadzenie warsztatów, itp.

Page 67: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA

6. Przez pracę w zespole rozumie się wspólne ustalanie diagnoz, programów, udział w ich realizacji oraz ewaluacji.

Page 68: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Upoważnienie z ustawy

o systemie oświaty Ustawa z

dnia

7 września

1991 r.

o systemie

oświaty

(Dz.U. z 2004 r.

Nr 256, poz.2572

z późn. zm.)

art. 71b

ust.:

2a, 2b,

3, 3a

dot. miejsca organizowania zespołów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (przedszkola i szkoły podstawowe, w tym specjalne oraz ośrodki – sosw, osw, a także publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne);

dot. celu pobudzanie psychoruchowe i społeczne rozwoju dziecka, od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole prowadzone bezpośrednio z dzieckiem i jego rodziną:

dot. porozumienia pomiędzy dyrektorami wymienionych jednostek organizacyjnych i dyrektorami właściwymi ze względu na miejsce zamieszkania dziecka a organami prowadzącymi w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dziecka;

dot. wydawania opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych, a także przez zespoły opiniujące działające w niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych,

art.71b

ust. 7

pkt 1

Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, w porozumieniu z ministrami właściwym do spraw zdrowia oraz zabezpieczenia społecznego warunki organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci …, w tym kwalifikacje wymagane od osób prowadzących wczesne wspomaganie, uwzględniając w szczególności przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym, a także formy współpracy z rodziną

Page 69: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty

(Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

art. 71b ust.: 2a, 2b,3, 3a

dot. miejsca organizowania zespołów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (przedszkola i szkoły podstawowe, w tym specjalne oraz ośrodki –

sosw, osw, a także publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne);

dot. celu pobudzanie psychoruchowe i społeczne rozwoju dziecka, od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole prowadzone bezpośrednio z dzieckiem i jego rodziną;

Page 70: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty

(Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

dot. porozumienia pomiędzy dyrektorami wymienionych jednostek organizacyjnych i dyrektorami właściwymi ze względu na miejsce zamieszkania dziecka a organami prowadzącymi w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dziecka;

dot. wydawania opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych, a także przez zespoły opiniujące działające w niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych,

Page 71: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty

(Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

art. 71b ust. 7 pkt 1

Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw zdrowia oraz zabezpieczenia społecznego, warunki organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci ... , w tym kwalifikacje wymagane od osób prowadzących wczesne wspomaganie, uwzględniając w szczególności przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym, a także formy współpracy z rodziną.

Page 72: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Najistotniejsze rozwiązania ... o Zespole Wczesnego

Wspomagania Rozwoju

Skład Zespołu WWRD

osoby posiadające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym: - pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka (w szczególności: oligofrenopedagog, surdopedagog, tyflopedagog), - psycholog, - logopeda, - inny specjalista w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny;

Zadania Zespołu

ustalenie (na podstawie opinii) kierunku działań wobec dziecka i wsparcia jego rodziny,

nawiązanie współpracy z ZOZ lub ośrodkiem pomocy społecznej (zapewnienie dziecku rehabilitacji, terapii lub innych form pomocy, stosownie do jego potrzeb),

opracowanie i realizowanie z dzieckiem i jego rodziną indywidualnego programu wczesnego wspomagania, z uwzględnieniem działań wspierających rodzinę,

analizowanie skuteczności pomocy udzielanej dziecku i jego rodzinie,

prowadzenie szczegółowej dokumentacji działań WWRD

Koordynator pracy Zespołu

dyrektor odpowiednio przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni,

albo upoważniony przez niego nauczyciel

Page 73: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Najistotniejsze rozwiązania ... ciąg dalszy

Wymiar zajęć wczesnego wspomagania wynosi od 4 do 8 godzin w miesiącu, w zależności od możliwości psychofizycznych i potrzeb dziecka.

Zajęcia prowadzone są indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną.

Dzieci, które ukończyły 3 rok życia mogą uczestniczyć w zajęciach prowadzonych

w grupach 2-3-osobowych, z udziałem rodzin.

Page 74: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Najistotniejsze rozwiązania zawarte w rozporządzeniu

o WWRD wczesne wspomaganie rozwoju organizowane jest dla dzieci

niepełnosprawnych posiadających opinię o potrzebie tego wspomagania, wydaną przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną;

wczesne wspomaganie rozwoju może być organizowane w przedszkolu, szkole podstawowej, w tym specjalnej, w ośrodkach: specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, w specjalnym ośrodku wychowawczym, w poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym specjalistycznej, a także w domu rodzinnym dziecka (w szczególności z dzieckiem, które nie ukończyło 3 roku życia)- miejsce prowadzenia WWRD wskazuje dyrektor, w porozumieniu z rodzicami (prawnymi opiekunami) dziecka;

dyrektor odpowiednio przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni powołuje zespół wczesnego wspomagania rozwoju dziecka prowadzącego pracę bezpośrednio z dzieckiem i jego rodziną;

Page 75: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Najistotniejsze rozwiązania ... ciąg dalszy

Współpraca Zespołu z rodziną dziecka polega na:

udzielaniu pomocy w zakresie kształtowania postaw i zachowań pożądanych w kontaktach z dzieckiem: wzmacnianie więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem, rozpoznawanie zachowań dziecka i utrwalanie właściwych reakcji na te zachowania,

udzielaniu instruktażu i porad oraz prowadzeniu konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem,

pomocy w przystosowaniu warunków w środowisku domowym do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu i wykorzystaniu w pracy z dzieckiem odpowiednich środków dydaktycznych i niezbędnego sprzętu.

Page 76: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Finansowanie wczesnego wspomagania rozwoju

dziecka

Rozporządzenie MEN z dnia 21 grudnia 2006 r. w sprawie

sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2007 (Dz. U.

Nr 246, poz. 1799)

Finansowy standard A podziału części oświatowe j– 3198,53 zł (roczna wysokość kwoty na 1 ucznia)

x

Waga P36 - 0,840 – zwiększająca finansowy standard A

x

D1 – wskaźnik korygujący, inny dla każdej jednostki samorządu terytorialnego

Page 77: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

POMOC IDYWIDULNA

w Specjalistycznej Poradni Wczesnej

Diagnozy i Rehabilitacji

Zapewniamy wielospecjalistyczną

i kompleksową diagnozę: lekarską, psychologiczną, pedagogiczną, logopedyczną, ocenę stanu ruchowego dziecka oraz w zakresie rozwoju mowy.

Wieloprofilowy program usprawniania

w sferze intelektualnej, ruchowej, społecznej i emocjonalnej dziecka.

Odpowiednią dla dziecka terapię.

Page 78: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

POMOC IDYWIDULNA

w Specjalistycznej Poradni Wczesnej Diagnozy i Rehabilitacji

Monitorowanie dynamiki rozwoju dziecka poprzez

ponawianie diagnozy oraz dostosowanie programów terapeutycznych do zmieniających się potrzeb rozwojowych i zdrowotnych.

Wsparcie psychiczne rodziny.

Wiedzę na temat przyczyn problemów dziecka

i szczegółowe wskazówki co do sposobów usprawniania

w warunkach domowych.

Page 79: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

ZAJĘCIA GRUPOWE w Specjalistycznej Poradni Wczesnej

Diagnozy i Rehabilitacji

Grupa rodziców i dzieci w wieku

przedszkolnym

„Nauczmy się rozumieć siebie i bawić się razem”.

Grupa edukacyjno-wspierająca dla rodziców dzieci w wieku od 0 do 3 roku życia

„Mam dziecko niepełnosprawne”.

Page 80: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

PROCEDURA WYDAWANIA ORZECZEŃ

ORAZ OPINII O POTRZEBIE WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU

DZIECKA

Na podstawie rozporządzenia MEN z dnia 18 września 2008 roku (Dz. U. Nr 173,poz.1072)

Page 81: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

PROCEDURA WYDAWANIA ORZECZEŃ ORAZ OPINII O POTRZEBIE

WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA

1. Wniosek rodziców (prawnych opiekunów) dziecka, zwanych dalej „wnioskodawcami” o wydanie orzeczenia albo opinii.

2. W razie potrzeby wydania dziecku jednocześnie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego i orzeczenia o potrzebie indywidualnego przygotowania przedszkolnego albo orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego i orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania, wnioskodawca składa odrębne wnioski.

3. Wniosek o wydanie orzeczenia lub opinii składa się do zespołu orzekającego, wydającego orzeczenia dla uczniów szkół mających siedzibę na terenie działania poradni.

Page 82: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

PROCEDURA WYDAWANIA ORZECZEŃ ORAZ OPINII O POTRZEBIE

WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA

4. Jeżeli wniosek został złożony do zespołu niewłaściwego do jego rozpatrzenia, dyrektor Zespołu Poradni nr 3 niezwłocznie przekazuje wniosek do poradni, w której działa zespół właściwy do rozpatrzenia wniosku, zawiadamiając o tym wnioskodawcę.

5. Jeżeli z treści wniosku o wydanie orzeczenia lub opinii wynika, że nie dotyczy on wydania orzeczenia albo opinii, dyrektor poradni zwraca wniosek wnioskodawcy wraz z wyjaśnieniem przyczyny zwrotu wniosku oraz informacją o możliwym sposobie załatwienia sprawy.

Page 83: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

PROCEDURA WYDAWANIA ORZECZEŃ ORAZ OPINII O POTRZEBIE

WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA

6. Wnioskodawca dołącza do wniosku dokumentację uzasadniającą wniosek, a w szczególności wydane przez specjalistów opinie, zaświadczenia oraz wyniki obserwacji i badań psychologicznych, pedagogicznych i lekarskich.

7. Jeżeli do wydania orzeczenia albo opinii jest niezbędna informacja o stanie zdrowia dziecka, wnioskodawca dołącza do wniosku wydane przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka.

8. Jeżeli wniosek dotyczy wydania orzeczenia o potrzebie indywidualnego przygotowania przedszkolnego albo orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania, wnioskodawca dołącza do wniosku zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka, w którym lekarz określa:

Page 84: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

PROCEDURA WYDAWANIA ORZECZEŃ ORAZ OPINII O POTRZEBIE

WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA

a) okres - nie krótszy jednak niż 30 dni - w którym stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub szkoły;

b) rozpoznanie choroby lub innej przyczyny powodującej, że stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub szkoły;

c) zakres, w jakim dziecko, któremu stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola, może brać udział w zajęciach, w których realizowana jest podstawa programowa wychowania przedszkolnego, organizowanych z grupą wychowawczą lub indywidualnie w odrębnym pomieszczeniu w przedszkolu;

Page 85: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

PROCEDURA WYDAWANIA ORZECZEŃ ORAZ OPINII O POTRZEBIE

WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA

d) zakres, w jakim uczeń, któremu stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, może brać udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, organizowanych z oddziałem w szkole lub indywidualnie w odrębnym pomieszczeniu w szkole;

e) przypadku ucznia szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, wnioskodawca dołącza do wniosku o wydanie orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania zaświadczenie określające możliwość dalszej realizacji praktycznej nauki zawodu, wydane przez lekarza medycyny pracy.

Page 86: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

PROCEDURA WYDAWANIA ORZECZEŃ ORAZ OPINII O POTRZEBIE

WCZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA

9. W celu uzyskania informacji o problemach dydaktycznych i wychowawczych ucznia, zespół orzekający może zasięgnąć opinii nauczycieli szkoły, do której uczeń uczęszcza, lub wychowawców placówki, w której uczeń przebywa, informując o tym wnioskodawcę.

10. Przewodniczący zespołu orzekającego zawiadamia wnioskodawcę o terminie posiedzenia zespołu. Wnioskodawca może wziąć udział w posiedzeniu zespołu i przedstawić swoje stanowisko.

Page 87: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

ZAKOŃCZENIE

Nie ma jednej, niezawodnej recepty na wspieranie dziecka z problemami rozwojowymi.

Każde dziecko rozwija się w innym rytmie, ma swoje uzdolnienia i specyficzne trudności.

Page 88: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

ZAKOŃCZENIE

Dlatego wszystkie działania naprawcze powinny być dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości zdrowotnych dziecka.

Wspomaganie rozwoju dziecka należy rozpoczynać możliwie jak najszybciej.

Najważniejszą rolę w tym procesie powinni odgrywać rodzice.

Page 89: Wykład 2_Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.pdf

Dziękuję za uwagę.