Wydarzenia Wiedza eduk acja LiPiec 2013 PIONEER · Wydarzenia Wiedza eduk acja LiPiec 2013 PIONEER Kryzys da się lubić Każdy z nich to katharsis, z którego rynki wychodzą mocniejsze

W y d a r z e n i a W i e d z a e d u k a c j a LiPiec 2013

PIONEER

Kryzys da się lubićKażdy z nich to katharsis, z którego rynki wychodzą mocniejsze – mówi Peter Bodis, wiceprezes Pioneer Pekao Investment Management S.A.

Stopy w dół,akcje w górę?

reKordowo nISKIe oProcentowAnIe loKAt

akcje w akcjiSuBfunduSz PIoneer

dynAMIcznych SPółeK

TadeuszSendzimirPolSKI edISon MetAlurgII

Spis treści

Taniejące lokaty nie gwarantują już satysfakcjonujących zysków. Dokonując zmian w strategii inwestycyjnej, war-to pamiętać o konieczności zabezpieczenia emerytalnego – mając świadomość realnych dochodów, jakie otrzyma-my z ZUS i OFE (str. 16).

Porównanie funduszy ułatwią wprowadzone niedaw-no Kluczowe Informacje dla Inwestorów (str. 19) obej-mujące zestaw najważniejszych danych o wybranych funduszach.

Za zwiększeniem zaangażowania w akcje przemawia-ją sygnały ze sfery makroekonomicznej – na co w wy-wiadzie zwraca uwagę Peter Bodis, wiceprezes Pioneer Pekao Investment Management S.A. (str. 4). Natomiast dr Maciej Krzak w swym felietonie (str. 28) wymienia, co należy zrobić, by wykorzystać w pełni możliwości polskiej gospodarki.

Za nami początek wakacji. Życząc Państwu udanego odpoczynku, polecamy pozostałe teksty Magazynu, w tym pasjonującą biografię Tadeusza Sendzimira, jednego z największych polskich wynalazców, nazywanego Edisonem metalurgii (str. 23).

Zapraszamy do lektury!

Po serii cięć stóp procentowych mamy obecnie w Polsce najniższe oprocentowanie depozytów i kredytów w historii (str. 10). Takie warunki sprzyjają wzrostowi gospodarczemu, a jednocześnie skłaniają inwestorów do poszukiwania bardziej agresywnych rozwiązań.

Szanowni Państwo

Magazyn PiOneer PekaO TFi 1

Z rynku

2 W skrócie

4 Kryzys da się lubić – wywiad z Peterem Bodisem, wiceprezesem Pioneer Pekao investment Management S.a.

7 Wyjątkowo gorące lato

10 Stopy w dół, akcje w górę?

13 ameryka na szczycie

Edukacja

16 Polski emeryt na tle Europy

19 KII, czyli fundusz w pigułce

Oferta Pioneer

21 akcje w akcji

Sylwetka

23 Tadeusz Sendzimir, czyli Edison metalurgii

FAQ

26 ABC łączenia funduszy i subfunduszy

Felieton

28 dr Maciej krzak: Uśpiony potencjał

„Pioneer. Wydarzenia, Wiedza, Edukacja”; Właściciel: Pioneer Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A., ul. Marynarska 15, 02-674 Warszawa; Wydawca: , ul. Nowogrodzka 42, 00-695 Warszawa, tel.: +48 22 627 26 60, faks: +48 22 627 26 71, [email protected], www.cppolska.com.pl

www.magazyn.pioneer.com.pl

Foto

na

okła

dce:

Get

ty Im

ages

/FPM

Prospekty informacyjne funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez Pioneer Pekao TFI S.A. zawierające szczegółowy opis czynników ryzyka związanego z inwestowaniem, jak również: szczegółowe dane na temat sytuacji finansowej ww. funduszy, tabele opłat, sprawozdania finan-sowe oraz kluczowe informacje dla inwestorów dostępne są u prowadzących dystrybucję oraz w Internecie na stronie www.pioneer.com.pl.

Następujące fundusze lub subfundusze mogą lokować swoje aktywa w papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez dowolny z następujących podmiotów: Skarb Państwa RP, NBP, jednostkę samorządu terytorialnego, państwo członkowskie UE, jednostkę sa-morządu terytorialnego państwa należącego do UE, państwo należące do OECD lub międzynarodową instytucję finansową, której członkiem jest Polska lub co najmniej jedno państwo członkowskie UE w następujących proporcjach: subfundusz Pioneer Obligacji Plus do 100%, sub-fundusz Pioneer Stabilnego Inwestowania do 85%, subfundusz Pioneer Stabilnego Wzrostu do 85%, subfundusz Pioneer Zrównoważony do 100%. Pioneer Obligacji – Dynamiczna Alokacja FIO może lokować do 100% wartości aktywów Funduszu w papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa RP lub NBP. Ze względu na skład portfela inwestycyjnego subfunduszy (znaczny udział instrumentów finansowych o charakterze akcyjnym): Pioneer Dynamicznych Spółek oraz Pioneer Zrównoważony, wartość netto ich aktywów może charakteryzować się dużą zmiennością. Subfundusz Pioneer Obligacji Strategicznych może lokować większość aktywów w inne katego-rie lokat niż papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego, tj. w tytuły uczestnictwa funduszy zagranicznych.

UWAGA! Inwestowanie w fundusze inwestycyjne wiąże się z ryzykiem wynikającym z wahań cen na giełdzie, zmian wysokości stóp pro-centowych, kursów walut itp. Uczestnik funduszu inwestycyjnego powinien mieć świadomość możliwości osiągnięcia zysku, ale rów-nież poniesienia straty. Historyczne wyniki inwestycyjne funduszy inwestycyjnych nie są gwarancją osiągnięcia podobnych w przy-szłości. Żaden fundusz inwestycyjny nie gwarantuje realizacji założonego celu inwestycyjnego ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Indywidualna stopa zwrotu z inwestycji w dany fundusz inwestycyjny jest uzależniona od dnia zbycia oraz dnia odkupie-nia jednostek uczestnictwa przez ten fundusz, a także od wysokości pobranych opłat manipulacyjnych, kategorii jednostek uczest-nictwa oraz obowiązków podatkowych obciążających uczestnika, w szczególności wysokości podatku od dochodów kapitałowych.

Niniejszy materiał został sporządzony w celu informacyjnym oraz reklamowym. Nie należy go traktować jako oferty funduszy inwestycyjnych lub towarzystwa funduszy inwestycyjnych w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. W materiale wykorzystano źródła informacji, które Pioneer Pekao Investment Management S.A. i Pioneer Pekao TFI S.A., analizując z najwyższą starannością, uważają za rzetelne i wiarygodne. Nie istnieje jednak gwarancja, iż są one w pełni wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Wszelkie opinie i oceny zawarte w ni-niejszym materiale wyrażają jedynie opinię autorów.

Przed podjęciem decyzji inwestycyjnych zalecane jest zapoznanie się z prospektami informacyjnymi funduszy oraz kluczowymi informacja-mi dla inwestorów. Odpowiedzialność za decyzje inwestycyjne podjęte wyłącznie na podstawie niniejszego materiału ponoszą inwestorzy. Powielanie, publikowanie bądź rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób jego całości lub części bez zgody Pioneer Pekao Investment Management S.A. i Pioneer Pekao TFI S.A. jest zabronione.

Pioneer Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, 02-674 Warszawa, ul. Marynarska 15, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Re-jestru Sądowego, pod numerem KRS 0000016956, posługująca się numerem NIP 521-11-82-650. Kapitał zakładowy: 37 804 000 złotych, łączna kwota uiszczonych wkładów równa kapitałowi zakładowemu.

Pioneer Pekao Investment Management Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie pod adresem 02–674 Warszawa, ul. Marynarska 15, wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy Wydział XIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądo-wego pod numerem KRS 000019966, Member of the UniCredit Banking Group, Register of Banking Groups, posługująca się numerem NIP 525-21-55-710. Kapitał zakładowy 28 914 000 PLN, kapitał zakładowy wpłacony 28 914 000 PLN.

Data publikacji: lipiec 2013 r.

Informacja prawna

Magazyn PiOneer PekaO TFi

Seria cięć stóp procentowych i związany z tym spadek opro-centowania lokat bankowych zmuszają do poszukiwania bardziej atrakcyjnych inwe-stycji. Naturalną alternatywą są fundusze inwestycyjne. Wzrost zainteresowania tą formą oszczędzania widać w statystykach. Jak podaje

cykliczny raport Analiz Onli-ne i Izby Zarządzających Fun-duszami i Aktywami, w maju wartość środków ulokowa-nych w funduszach zwiększy-ła się o 4,9 mld zł (3,1%) i był to dwunasty z rzędu wzrost. Pioneer Pekao TFI S.A. na ko-niec maja zgromadziło ponad 16,5 mld zł aktywów.

Co łączy Europejczyków? Poza wspólną wa-lutą, niestety, także niepewność związana z przyszłą emeryturą. Z badania przeprowa-dzonego w lutym tego roku przez brytyjską firmę YouGov1 w jedenastu krajach Europy wynika, że niemal cztery na pięć z ponad 11 tys. ankietowanych osób ma wątpliwości, czy ich rządy będą w stanie w przyszłości wypłacać świadczenia. Tylko 28% respon-dentów ufa, że zapewnione przez państwo emerytury będą na odpowiednim pozio-mie. Badanych cechuje jednocześnie bardzo wysoka świadomość tego, że muszą więcej oszczędzać, by na starość utrzymać stan-dard życia – konieczność zaciskania pasa akceptuje 79% ankietowanych.

Międzynarodowy Fundusz Walutowy w kwietniowej prognozie ocenił, że polska gospodarka wzrośnie w 2013 roku o 1,3%. Bardziej optymistycznie MFW patrzy na 2014 rok – wtedy dynamika wzrostu PKB w Polsce ma osiągnąć 2,2%. MFW obniżył też (z 3,5 do 3,3%) prognozę globalnego wzrostu w 2013 roku. Gospo-darka strefy euro, zdaniem MFW, odnotuje kolejny rok pod kreską i skurczy się o 0,3%. Ożywienie pojawić się ma w 2014 roku: pro-gnozy dla świata mówią o 4%, a dla eurolan-du – o 1,1% wzrostu.

Stopa bezrobocia spadła w kwietniu do 14%, wobec 14,3% w marcu (dane GUS). By rozwiać niepokój Polaków o pracę, po-trzeba jednak znacznie silniejszego impul-su – przede wszystkim trwałego i wyższego wzrostu PKB. W marcu aż 84% responden-tów CBOS wypowiedziało się negatyw-nie o sytuacji na rynku pracy – to o 10 pp. więcej niż w analogicznym badaniu zreali-zowanym rok wcześniej. Jako bardzo złą oceniło tę sytuację 33% ankietowanych (rok wcześniej – 24%).Bezrobocie, zwłaszcza wśród młodych osób, uważane jest za największe wyzwa-nie także i w Europie. 28 maja ministrowie

pracy i finansów Niemiec i Francji zapo-wiedzieli w Paryżu, że wydają wojnę bez-robociu wśród młodych. Kluczową rolę w tej walce mają odegrać ułatwienia dla małych i średnich firm, bo to one tworzą najwięcej miejsc pracy. Inicjatywa obu krajów już zyskała miano „nowego ładu dla Europy”, dla podkreślenia analogii

do polityki redukcji bezrobocia w USA reali-zowanej w latach 30. minionego wieku przez Franklina Roosevelta. Wsparciem pro-gramu ma być dźwignia finansowa Euro-pejskiego Banku Inwestycyjnego (nawet 6 mld euro do 2020 roku), która pozwoli udzielić ożywczych dla unijnej gospodarki pożyczek dla firm wartych 60 mld euro.

Wprowadzony w ubiegłym roku pakiet deregulacyjny pomógł nieco odbiuro-kratyzować polską gospodarkę. Trud-no jednak mówić o przełomie w walce ze złymi przepisami, bo w porównaniu z 2011 rokiem barier przybyło – taki wniosek przedstawili autorzy jubile-uszowej, dziesiątej Czarnej Listy Barier

PKPP Lewiatan, która ukazała się w maju 2013 roku. Zestawienie obejmuje 417 barier ogólnogospodarczych, admini-stracyjnych, podatkowych i branżowych. Pełna lista dostępna jest pod adresem: http://konfederacjalewiatan.pl/opinie/ak-tualnosci/2013/1/_files/clb_2013_zmia-ny_druk_2.pdf

Przez lata mówiło się, że Polskę ominął etap czeków bankowych, gdyż od razu znaleźliśmy się w erze kart płatniczych. Teraz podobne zjawisko można zaobserwować w świecie technologii: o ile w krajach rozwiniętych cią-gle największą popularnością cieszą się kom-putery stacjonarne, o tyle w krajach rozwija-jących się rządzą już smartfony. Przykładowo, w Chinach posiadanie smartfona deklaruje 64% mieszkańców, a komputera stacjonar-

nego – 58%. Takie wyniki przynosi badanie Mobile Life 2013. Jego autor firma TNS Global przebadała postawy, zachowania i motywacje 38 tys. respondentów w 43 krajach.Ciekawostką jest to, iż większość polskich właścicieli smartfonów najwyraźniej nie zda-je sobie sprawy z faktu jego posiadania. Dane o sprzedaży wskazują, że ten gadżet nabyło już 31% z nas, ale posiadanie smartfona de-klaruje tylko 18% naszych rodaków.

Nieznacznie zmalała niechęć Po-laków do wspólnej waluty, ale cią-gle większość z nas (64% badanych, spadek o 4 pp. w porównaniu z ba-daniem sprzed pół roku) jest prze-ciwna wprowadzeniu w Polsce euro. Zamienić złotówki na euro chcia-łoby 29% badanych (wzrost o 4 pp.)

– wynika z przeprowadzonego w lu-tym 2013 roku badania CBOS. Obawy najczęściej związane są ze spodzie-wanym wzrostem cen (59% wskazań) oraz niekorzystnym kursem wymiany (36%). Najczęściej wskazywany pozy-tywny efekt zmiany waluty to ułatwie-nia dla podróżujących (35%).

W maju wartość aktywów zarządzanych przez TFI zwiększyła się o blisko 5 mld zł do poziomu 164 mld zł. To dwunasty z rzędu wzrost rynku funduszy.

1 http://www.prnewswire.co.uk/news-releases/survey-europeans-have-little-confidence-in-state-pension-provision-202983281.html

Niskie stopy sprzyjają funduszom Euroemeryci pełni obaw

Prognozy dla świata

Przedsiębiorcy kontra bariery

Mobilna rewolucja

Euro? Niekoniecznie

Magazyn PiOneer PekaO TFi Magazyn PiOneer PekaO TFi 32

Foto

: Shu

tters

tock

.com

Z rynkuZ rynku

Opracowanie: Zespół Pioneer Pekao TFI S.A.

W skrócie Praca to jest wyzwanie

Z rynkuZ rynku

budżetu. Z jednej strony mamy więc do-chód z dywidendy, z drugiej – dobre per-spektywy wzrostu wartości spółek na fali ogólnego ożywienia.

Scenariusz na drugą połowę roku wydaje się więc optymistyczny. Z jakim ryzykiem należałoby się jednak liczyć?Przede wszystkim z ryzykiem związanym z tym, że ożywienie w Polsce może się prze-sunąć w czasie. Mamy spełnione wszystkie warunki ku wzrostowi: niska inflacja, niskie stopy, wzrost płynności w sektorze finanso-wym, ale kiedy ta układanka zacznie przy-nosić spodziewane efekty – trudno dokład-nie określić. W ostatecznym rozrachunku decydują zmienne, które trudno przewi-dzieć, jak na przykład pogoda. Długa zima w dużej mierze przyczyniła się do kiepskich wyników PKB za pierwszy kwartał 2013 roku. Jej końca wyczekiwali detaliści z wio-sennymi kolekcjami i budowlanka, która nie mogła przystąpić do prac. Tak na margi-nesie, jeśli chcemy, by sektor budowlany był katalizatorem wzrostu gospodarki, musimy zmierzyć się z systemowym problemem, ja-kim jest niechęć banków, po ubiegłorocz-nych doświadczeniach, do finansowania firm z tego sektora. W Polsce martwimy się, kiedy wreszcie na-dejdzie ożywienie, zaś w kontekście USA coraz głośniej mówimy o innym ryzyku – nadmiernego ożywienia.

Wiele państw chciałoby mieć takie zmartwienie…Dane ze sfery makro pokazują, że Ameryka już wróciła do poziomu sprzed kryzysu. Na-leży jednak liczyć się z tym, że mocniejszy od oczekiwanego wzrost zmusiłby Fed do zmniejszenia skali luzowania polityki pie-niężnej. W naszym bazowym scenariuszu ten moment miał nastąpić z początkiem 2014 roku, ale niewykluczone, że dojdzie do niego wcześniej. A taki ruch mógłby krótkoterminowo zachwiać rynka-mi finansowymi, w tym giełdami.

geograficzna, pozwala jednak zreduko-wać wpływ ewentualnych kłopotów jed-nego emitenta na wynik całej inwestycji.

A jak ocenia Pan rynek polskich obligacji korpo-racyjnych? Można liczyć na to, że będzie rozwijał się wzorem dojrzałych rynków? Obligacje korporacyjne zawsze odradza-ją się po kryzysie, gdyż firmy nabierają odwagi do tego, by wrócić do ambitnych planów rozwoju, pokrzyżowanych przez spowolnienie. Liczymy więc na to, że bę-dzie przybywać polskich firm zaintereso-wanych tą formą finansowania. Na razie jednak polski rynek obligacji korpora-cyjnych nie oferuje nam odpowiedniej dywersyfikacji oraz płynności. W funduszach Pioneer mamy możli-wość doboru obligacji korporacyjnych z całego świata. Ich udział w portfelu zależy od polityki inwestycyjnej danego funduszu. Przykładowo, portfel subfun-duszu Pioneer Obligacji Strategicznych jest pośrednio zaangażowany w ok. 1500 serii obligacji globalnych, co daje znacz-ną dywersyfikację inwestycji. Ponadto zabezpieczamy ryzyko kursowe, zwięk-szając potencjał zysku z tego typu pro-duktów (możliwy dodatkowy zarobek na spreadzie walutowym).

Czy rok 2013 może należeć do spółek dywidendowych?Zdecydowanie tak. Widzimy to na świecie, liczymy, że ten trend będzie wyraźnie obec-ny również w Polsce. Nie ma chyba lepszej reklamy dla spółek dywidendowych niż in-formacja, że po raz pierwszy w historii śred-nia stopy dywidendy płacona przez spółki z indeksu WIG20 będzie wyższa niż ren-towność 10-letnich obligacji skarbowych. Oczekujemy, że taka sytuacja utrzyma się przez kolejne lata, gdyż dywidendy płacone przez spółki z wiodącym udziałem Skar-bu Państwa (a one dominują w WIG20) są ważnym zastrzykiem finansowym dla

funduszy obligacyjnych trudno będzie więc liczyć, co dodatkowo może skłonić inwesto-rów do większego zaangażowania na rynku akcji oraz obligacji korporacyjnych.

Czy obligacje korporacyjne to dziś dobra alter-natywa dla inwestorów szukających relatywnie bezpiecznego zysku z inwestycji?Oczywiście trudno mówić o gwaran-cji bezpieczeństwa. Papiery emitowa-ne przez przedsiębiorstwa zawsze będą wiązać się z ryzykiem większym niż in-westycja w obligacje skarbowe. Odpo-wiednia dywersyfikacja portfela, także

Na początku 2013 roku zakładaliśmy, że będzie on lepszy dla światowej gospodarki niż rok ubie-gły. Jak z dzisiejszej perspektywy ocenia Pan ten scenariusz?Naszym bazowym założeniem było to, że światowa gospodarka wejdzie w okres sta-bilizacji i zmniejszenia poziomu niepew-ności czy wręcz strachu, który towarzyszył wszystkim w latach 2011–2012. I ten sce-nariusz się realizuje – obserwujemy sta-bilny wzrost w Stanach Zjednoczonych, w Europie dynamika recesji się zmniejsza. Chiny rosną nieco poniżej oczekiwań, ale dynamika na poziomie 7,5% wciąż robi wrażenie i pozostaje silnym impul-sem wzrostowym dla globalnej gospo-darki. Obserwujemy również ogromną zmianę japońskiej polityki gospodarczej, która prawdopodobnie przyczyni się do intensywniejszego rozwoju tego kraju. Zauważmy, że nikt nie wieszczy dziś ka-tastrofy. Praktycznie ucichł kasandryczny ton polityków i ekonomistów, tak odczu-walny w minionym roku, gdy wiadomości z Cypru czy Grecji przeplatały się z nie-pokojącymi doniesieniami z Korei Pół-nocnej, a każda taka informacja oznaczała tąpnięcie rentowności obligacji krajów peryferyjnych Unii. Dobre informacje ze sfery makro pomogły giełdom, zwłaszcza amerykańskiej, której indeksy znalazły się na historycznych maksimach.

Każdy kryzys to swoiste katharsis, z którego wychodzimy mocniejsi. Obecne pokolenie zapamięta na długo tę lekcję, a biznes wróci, przynajmniej na jakiś czas, do korzeni. Chciwość zawsze będzie immanentną cechą przedsiębiorczości, ale będzie równoważona przez większą odpowiedzialność – uważa Peter Bodis, wiceprezes Zarządu Pioneer Pekao Investment Management S.A., odpowiedzialny za Pion Zarządzania Aktywami.

Kryzys da się lubić


A Polska? Czy nie jest negatywnym zaskoczeniem to, że spodziewane ożywienie odsuwa się w cza-sie, a giełda nie podąża amerykańską ścieżką?Rzeczywiście, jest to pewne rozczarowanie: w pierwszych miesiącach tego roku GPW należała do najsłabszych rynków na świe-cie, ale można mówić o szerszym trendzie. Rynki wschodzące, w tym Polska, dopiero rok temu zaczęły odczuwać spowolnienie, podczas gdy dojrzałe gospodarki wytra-

ciły pęd wcześniej, w 2011 roku. Mimo to tempo wzrostu gospodarczego w krajach rozwiniętych – np. w USA, niektórych państwach europejskich i Japonii – zaczęło zwiększać się w drugiej połowie 2012 roku, co przyciągnęło do nich inwestorów. Kraje rozwijające się znajdują się natomiast cią-gle w fazie spowolnienia, ale spodziewamy się, że w drugiej połowie roku dogonią pod względem tempa wzrostu dojrzałe rynki. Polski rynek akcji musiał również zmagać się z technicznymi ograniczeniami – na początku roku był bardzo mocno wykupio-ny. Konsolidacja kursów była naturalnym

i zdrowym następstwem silnych wzro-stów odnotowanych w drugim półroczu 2012 roku. Na warszawski parkiet trafiły też duże pakiety akcji banków, co wycofa-ło z rynku część płynności. Nie pomagała niepewność związana z OFE, która nieco nadwątliła zaufanie inwestorów instytucjo-nalnych do polskiego rynku.

Widać jednak, że gotowość do wzrostów jest – wystarczyły dwa majowe tygodnie, by odrobić dwa miesiące strat. Pod koniec maja WIG20 zbliżył się już do 2500 pkt, zyskując w miesiąc blisko 10%. Podtrzymujemy nasz bazowy scenariusz, zgodnie z którym polska gospodarka jest obecnie w dołku – bądź bardzo blisko niego. Pewne czynniki uprawdopodob-niają jednak nieodległe przesilenie: oży-wienie w Niemczech, które są naszym głównym partnerem handlowym, czy fakt, że większość krajów Unii, w tym Polska, ma już za sobą konsolidację fiskal-ną (dalej konieczne są cięcia, ale nie będą

one już tak dotkliwe i tłumiące gospodar-kę jak w ostatnich latach). Spodziewane-mu ożywieniu sprzyja także seria obniżek stóp procentowych.Liczyliśmy, że zamkniemy bieżący rok z WIBOR na poziomie 3–3,5%. Dziś wy-gląda na to, że wskaźnik ten będzie bliższy 2,5–3%. Koszt kredytu nigdy nie był tak ni-ski, a to bardzo dobra informacja dla firm i gospodarstw domowych. Z drugiej strony, seria cięć stóp wpłynęła też na wycenę rzą-dowych obligacji, których obecna rentow-ność jest najniższa w historii. Na powtór-kę z ubiegłorocznych dobrych wyników Fo

to: A

rchi

wum

Peter Bodis, wiceprezes Pioneer Pekao investment Management S.a.

Podtrzymujemy nasz bazowy scenariusz, zgodnie z którym polska gospodarka jest obecnie w dołku – bądź bardzo blisko niego.

Wiadomo jednak, że Amerykanie podchodzą do tej kwestii bardzo

rozważnie – niedawno Ben Bernanke, szef Fed, uczulał senatorów, że zbyt wczesne wycofanie wspomagania w latach 20. i 30. minionego wieku spotęgowało ówczesną niepewność i wydłużyło wyjście z kryzysu.

zakończenia lokaty). W przypadku obli-gacji spodziewamy się trendu bocznego, rentowność polskich papierów ustabili-zuje się na obecnym poziomie – ok. 3%. Lepsze wyniki mogą zapewnić obligacje korporacyjne. Inwestorzy, którzy liczą na zyski z akcji, ale mają sporą awersję do ry-

zyka, mogą skorzystać z rozwiązań miesza-nych, np. subfunduszy: Pioneer Stabilnego Wzrostu, Pioneer Stabilnego Inwestowa-nia czy Pioneer Zrównoważony.

A gdzie należy szukać okazji na rynku akcji?Naszą generalną dewizą jest dywersyfikacja geograficzna inwestycji. Ta strategia pozwo-liła nam w ostatnich miesiącach osiągnąć wyniki lepsze niż benchmarki dla fundu-szy akcyjnych. Globalna wiedza umożliwia nam wybór najlepszych spółek z różnych krajów. Naszym faworytem na 2013 rok były akcje europejskie – i ten scenariusz się sprawdza. Są one podwójnymi beneficjentami: z jed-nej strony korzystają na spodziewanym

ożywieniu w samej Europie, z drugiej są swoistą przepustką na największe rynki roz-wijające się. Zawsze podkreślam, że akcje europejskie tylko w połowie są europejskie – połowa ich zysków generowana jest poza Starym Kontynentem. W Azji jest bardzo duży popyt na europejskie towary, kojarzo-ne ze świetną jakością i wzornictwem – sa-mochody, dobra luksusowe znakomicie się tam sprzedają.Wydaje nam się, że Ameryka też ma duży potencjał wzrostu – jeśli fundamenty amerykańskiej gospodarki dalej będą się poprawiać, warto wykorzystywać korekty do kupna tamtejszych akcji.

Wniosek z naszej rozmowy jest więc taki, że najgor-sze już za nami i teraz jest czas pytań nie: „czy”, ale: „kiedy” odczujemy poprawę nastrojów w go-spodarce. Warto więc pokusić się o podsumowanie ostatnich lat. Czy świat wyciągnął lekcję z kryzysu?Znane powiedzenie mówi wprawdzie, że historia uczy, że jeszcze nigdy nikogo nicze-go nie nauczyła – ale ja jestem optymistą. Wydaje się, że obecne pokolenie zapamię-ta na długo lekcję kryzysu, a biznes wróci, przynajmniej na jakiś czas, do korzeni. Chciwość zawsze będzie immanentną ce-chą przedsiębiorczości, ale będzie, mam nadzieję, równoważona przez większą od-powiedzialność. W ostatnich latach rzeczy-wiście „myślenie imperialistyczne” – wyso-kie lewarowanie działalności, prymat skali nad rentownością – poszło za daleko. Dziś firmy płacą za to ogromną cenę, gdyż przy-chody się skurczyły, a dług pozostał.Zastrzegłem: „przynajmniej na jakiś czas”, gdyż lekcja pięciu już przeżytych na ryn-ku kapitałowym kryzysów nauczyła mnie, że chciwość zawsze powraca. Ale też każ-dy kryzys jest takim swoistym katharsis, z którego wszyscy wychodzimy mocniejsi. Dlatego lubię kryzysy.

Wywiad przeprowadzono 3 czerwca 2013 roku.


Z rynku Z rynku

Maj (a szczególnie końcówka tego miesią-ca) przyniósł spore przetasowania na ryn-kach akcji. Polski rynek odrobił część strat z trwającej od początku 2013 roku korekty. Wzrosty poprawiły obraz krajowego rynku akcji i dały inwestorom nadzieję, że nega-tywne odchylenie od innych rynków, które mogliśmy obserwować jeszcze w kwietniu, odchodzi powoli w niepamięć. Na innych rynkach akcji na świecie mogliśmy w ostat-nich tygodniach czy nawet miesiącach ob-serwować kontynuację wzrostów często rozpoczętych jeszcze w roku 2012, a in-deksy akcji amerykańskich czy japońskich

ustanowiły nowe historyczne lub lokalne rekordy swoich wartości. Lekka poprawa nastąpiła również na rynkach wschodzą-cych, skupionych w ramach koszyka BRIC, gdzie nastąpiło zauważalne odbicie tamtej-szych indeksów akcji. Względny spokój na europejskiej scenie politycznej i gospodar-czej i wyciszenie konfliktu koreańskiego zdecydowanie poprawiły nastroje inwesto-rów, którzy chętniej kupowali akcje.

Odwrót od złotaDo najciekawszych wydarzeń, które mogą mieć długofalowe konsekwencje

dla rynków, zaliczyłbym mocny spadek cen złota. W sumie od początku roku do końca maja 2013 roku złoto potaniało o ponad 17%, a od swojego historycznego szczytu z września 2011 roku, kiedy kosz-towało około 1920 dolarów za uncję, stra-ciło ponad 27% swojej wartości (do blisko 1400 dolarów za uncję 31 maja 2013 roku). Widać wyraźnie, że złoty kruszec jako swoista przechowalnia wartości przestał się inwestorom podobać. Być może dużą rolę odegrały tu oczekiwania inwestorów co do poprawy sytuacji w całej światowej gospodarce i wyraźny wzrost apetytu na ryzyko, ale nie bez znaczenia jest pewnie również fakt, że tym, co pchało ceny zło-ta w górę w ostatnich latach, był przede wszystkim popyt inwestycyjny, a nie popyt produkcyjny.

Turecki znak zapytaniaZamieszki antyrządowe w Ankarze wybu-chły nagle, niespodziewanie i bardzo szyb-ko odbiły się negatywnie na rynku poprzez spadek głównego indeksu tureckiej giełdy o blisko 20% w trakcie kilku dni sesyjnych. Na razie większość komentatorów stara się odcinać od porównania

Na rynkach kapitałowych wakacje zazwyczaj oznaczają senny okres. Ukuto nawet powiedzenie: Sell in May and go away. W tym roku w światowej i polskiej gospodarce dzieje się tak wiele, że warto trzymać rękę na inwestycyjnym pulsie.

Autor: Piotr Szulec, dyrektor ds. komunikacji inwestycyjnej Pioneer Pekao Investment Management S.A.

Wyjątkowo gorące lato

Foto

: Arc

hiwu

m, S

hutte

rsto

ck.c

om


Europa najgorsze też ma już za sobą. Tempo spowolnienia wytraca swą moc.

Ameryka znalazła pomysł na siebie. A Europa?Dziś widać, że wybór USA (średnio re-strykcyjna polityka fiskalna i bardzo luźna monetarna) sprawdził się lepiej niż wybór Europy (bardzo restrykcyjna polityka fi-skalna i średnio luźna monetarna), ale Eu-ropa najgorsze też ma już za sobą. Tempo spowolnienia wytraca swą moc, w pierw-szym kwartale bieżącego roku gospodarka skurczyła się już tylko o 0,2% (0,7% w 2012 roku). Z każdym miesiącem coraz mocniej odczuwalne będą też pozytywne efekty zmian strukturalnych, do których zostały zmuszone kraje peryferyjne.

Wróćmy na rynek kapitałowy. Jakie perspekty-wy dla poszczególnych klas aktywów wyznaczają opisane procesy makro?Oczekujemy, że fundusze pieniężne za-pewnią lepszą rentowność niż lokaty, a ich dodatkową zaletą jest większa płyn-ność (nie trzeba czekać do momentu

z wiosną arabską sprzed dwóch lat, głównie za sprawą tego, że u władzy

w Turcji jest już partia islamsko-konserwa-tywna. Patrząc jednak na siłę i charakter protestów, wydaje się, że skutki tych wyda-rzeń mogą być bardzo różne.

Ameryka błyszczyGospodarka amerykańska systematycznie poprawia swoją kondycję. Wiele spółek ponownie pozytywnie zaskoczyło inwe-storów poziomem zrealizowanych zysków. Jednak wielu komentatorów zwraca uwa-gę na fakt, że zyski spółek w dużej mie-rze pochodziły bardziej z oszczędności kosztowych niż ze wzrostu zyskowności sprzedaży, co stawia pod znakiem zapyta-nia dalszy potencjał w tym zakresie. Ame-

rykańskie indeksy akcji ustanowiły swoje nowe historyczne rekordy cenowe. Dow Jones przekroczył poziom 15000 pkt, a S&P 500 śmiało przekroczył poziom 1600 pkt. Po raz kolejny katalizatorem wzrostów były przede wszystkim dane z rynku pra-cy. Stopa bezrobocia systematycznie spa-da (w kwietniu spadła do poziomu 7,5%), a liczba miejsc pracy rośnie nadal w prze-dziale 100–200 tysięcy miesięcznie. Warto jednak zwrócić uwagę na zmianę retoryki członków Fed, która pojawiła się na ostatnim posiedzeniu. Tym razem uży-to sformułowania, że Fed pomyśli o zmia-nach w prowadzonej luźnej polityce mone-tarnej w momencie, kiedy na rynku pracy nastąpi zauważalna poprawa sytuacji (nie podano już docelowego poziomu stopy bezrobocia 6,5%). To jeszcze za wcześnie,

aby przyjąć, że Fed niedługo zmieni swoje nastawienie, ale zmiana użytego sformuło-wania budzi lekki niepokój.W kwietniu mieliśmy też informację o wzroście PKB USA w I kwartale, który wyniósł 2,5% w ujęciu rocznym k/k. Odczyt był słabszy od oczekiwań (3%), ale warto przypomnieć, że w IV kwartale 2012 roku PKB w USA wzrósł zaledwie o 0,4%. Popra-wa jest więc widoczna. Jeżeli jeszcze spoj-rzymy w części składowe PKB za I kwartał tego roku – jest już nawet bardzo dobrze. Silna konsumpcja prywatna i wzrost zapa-sów na tym etapie ożywienia dobrze wróżą tej gospodarce na kolejne kwartały. Pozy-tywne informacje napłynęły także z ame-rykańskiego rynku budowlanego. Liczba rozpoczętych inwestycji w zakresie budo-

wy domów mieszkalnych w USA wzrosła w ostatnich miesiącach do najwyższego po-ziomu od blisko 7 lat i wyniosła milion do-mów mieszkalnych w ujęciu rocznym.

Europa tnie stopyJeżeli chodzi o europejską gospodarkę, cały czas mamy do czynienia z próbami wyprowadzenia jej na prostą. Z samym początkiem maja Europejski Bank Cen-tralny po dłuższej przerwie zdecydował się na obniżkę stóp procentowych. Benchmar-kowa stopa procentowa kredytu refinanso-wego została obniżona o 25 pb do poziomu 0,5%. Jest to najniższy poziom stóp w hi-storii, jednak trudno uznać to wydarzenie za przełom. Europejski rynek finansowy wołaniem o obniżkę stóp prawdopodobnie wyraża swoją wolę zastosowania takich

rozwiązań, jakie wykorzystuje amerykań-ski Fed czy Bank Japonii – aktywnego, nie-ograniczonego skupu aktywów.Dużą uwagę skupiają na sobie Niemcy. Kwiecień przyniósł spadek odczytów wskaź-ników wyprzedzających dla niemieckiej gospodarki – indeks PMI w kwietniu 2013 roku według końcowych wyliczeń spadł do poziomu 49,6 pkt. Z kolei indeks Ifo, ob-razujący nastroje wśród przedsiębiorców niemieckich, spadł w kwietniu do poziomu 104,4 pkt (z poziomu 106,7 pkt w marcu), jednak już w maju ponownie wzrósł do po-ziomu 105,7 pkt. Trochę słabsze odczyty wskaźników wyprzedzających dla niemiec-kiej gospodarki dobrze wpisują się w obni-żone już jakiś czas temu prognozy wzrostu dla tej gospodarki w 2013 roku przygotowa-ne przez główne niemieckie think tanki. Do optymizmu skłaniają jednak przewidywania niemieckiego ministerstwa gospodarki, któ-re podniosło prognozę wzrostu na ten rok z poziomu 0,4% do 0,5%. Na rok 2014 zało-żono nawet, że nasi zachodni sąsiedzi będą się rozwijać w tempie 1,6%.

Chiny na właściwym torzeRynek azjatycki to nadal przede wszystkim Japonia i Chiny. W kwietniu opublikowa-no długo oczekiwane dane dotyczące tem-pa wzrostu chińskiej gospodarki w pierw-szym kwartale tego roku. Dynamika PKB w I kwartale wyniosła 7,7% w uję-ciu rocznym. Dane były słabsze niż w IV kwartale minionego roku (7,9%) i słabsze od oczekiwań analityków, którzy spo-dziewali się wzrostu o 8%. Warto jednak przypomnieć, że to wciąż więcej niż zało-żone przez chińskie władze średnioroczne tempo wzrostu tej gospodarki w tym roku (7,5%). Słabszy jest również odczyt wskaź-nika wyprzedzającego PMI dla Chin, któ-rego wartość w maju spadła poniżej 50 pkt. Mimo niezbyt dobrych nastrojów konsu-menckich publikowane dane makro, takie jak produkcja przemysłowa czy sprzedaż

Z rynkuZ rynku


detaliczna, wcale nie są złe. Przykłado-wo kwietniowa produkcja przemysłowa w Chinach wzrosła o 9,3% w ujęciu rocz-nym. Z kolei sprzedaż detaliczna wzrosła w kwietniu o 12,8% w ujęciu rocznym. To moim zdaniem dobre dane, które po-twierdzają, że jak na razie Chiny, pomimo wdrażanych zmian strukturalnych (przej-ście z gospodarki opartej na eksporcie i in-westycjach do gospodarki opartej w dużej mierze na konsumpcji), są na właściwym torze przyspieszenia, a założone tempo wzrostu chińskiej gospodarki jest jak na razie niezagrożone.

Japonia ucieka deflacjiO Japonii piszemy pozytywnie już od kilku miesięcy. Japoński rynek akcji, wspierany działaniami tamtejszego banku centralne-go, kontynuował w ostatnich miesiącach dynamiczne wzrosty, które od jesieni ze-szłego roku wyniosły indeks Nikkei w górę o blisko 75% do poziomu 15300 pkt (dla przypomnienia: jesienią 2012 roku indeks oscylował w okolicach 8500 pkt). Koniec maja przyniósł dynamiczną korektę do-tychczasowych wzrostów, która sprowadzi-ła ww. indeks w okolice 13000 pkt. Na kwietniowym posiedzeniu Bank Japo-nii utrzymał stopy procentowe bez zmian i zapowiedział dalsze agresywne luzowa-nie polityki pieniężnej poprzez zwiększe-nie zakupów obligacji skarbowych Japonii

do kwoty 60 bln JPY (530 mld USD) rocz-nie. Dodatkowo zdecydowano się na skup papierów dłużnych o terminach zapadal-ności do 40 lat (dotychczas były to 3 lata). Zniesiono obowiązujący program APP (Asset Purchase Program), zastępując go bezterminowym skupem, który pierwot-nie miał zacząć funkcjonować od począt-ku 2014 roku. To potwierdzenie tego, że Bank Japonii (podobnie jak zapowiadał to wcześniej premier Abe) zrobi wszystko, aby pomóc wydźwignąć się Japonii z dłu-gotrwałej deflacji i wesprzeć odradzającą się gospodarkę. Bank Japonii podkreślił, że jest mocno zdeterminowany, aby osią-gnąć nowy cel inflacyjny (2% zamiast 1%) w ciągu najbliższych 2 lat. Patrząc na zachowanie się tamtejszego rynku ak-cji inwestorzy w pełni zaakceptowali te działania.

Polska czeka na przesilenieW Polsce na poprawę nastrojów, wzorem Japonii czy USA, nie ma na razie wido-ków. Wiele zagranicznych instytucji sko-rygowało w dół prognozy wzrostu na ten rok. Aktualizację tłumaczono korektą PKB za 2012 rok dokonaną przez Głów-ny Urząd Statystyczny (przypomnijmy, że zamiast 1,1% wzrostu w IV kwartale 2012 roku GUS skorygował wartość wzro-stu do poziomu 0,7%, a za cały rok 2012 z 2% do poziomu 1,9%) oraz najnowszymi

słabymi danymi o produkcji przemy-słowej i sprzedaży detalicznej w Polsce. W połączeniu z ostatnimi danymi do-tyczącymi odczytu inflacji w kwietniu (ponowny spadek do poziomu 0,8% r/r), produkcji przemysłowej czy dynamiki PKB w pierwszym kwartale (również spa-dek do poziomu 0,5% r/r), dane te można określić nawet jako bardzo słabe. Polska gospodarka cały czas znajduje się na przysłowiowym dnie, choć cały czas unika recesji. Czynnikiem kluczowym dla poziomu realizowanej konsumpcji (który wpływa negatywnie na odnotowywaną dynamikę PKB) pozostaje kryzysowa sy-tuacja na krajowym rynku pracy (pomimo spadku stopy bezrobocia do poziomu 14%) i brak wzrostu wynagrodzeń. Obawy co do skutków spowolnienia gospodarczego skłaniają Polaków w pierwszym rzędzie

do ograniczania konsumpcji. Słabe dane zwiększają oczekiwania co do tego, że Rada Polityki Pieniężnej będzie dalej cięła stopy, tym bardziej że wspomniany wskaźnik in-flacji wciąż gwałtownie spada. Obniżka stóp i dobre wiadomości z nie-mieckiej gospodarki, czyli od naszego naj-większego partnera handlowego, mogą skłaniać do nieśmiałego optymizmu. Wiel-ce prawdopodobne, że w następnym nu-merze magazynu konkluzją analizy będą słowa: „najgorsze już za nami”.

Komentarz przygotowano 4 czerwca 2013 roku.

Względny spokój na europejskiej scenie politycznej i gospodarczej oraz wyciszenie konfliktu koreańskiego zdecydowanie poprawiły nastroje inwestorów, którzy chętniej kupowali akcje.

Polska unika recesji, ale tak oczekiwany wzrost konsumpcji wciąż jest hamowany przez kryzysową sytuację na krajowym rynku pracy i brak wzrostu wynagrodzeń.

Foto

: Shu

tters

tock

.com

Z rynkuZ rynku

Magazyn PIOnEER PEkaO TFI Magazyn PIOnEER PEkaO TFI 1110

Z rynku

Za nami spektakularna seria obniżek stóp procentowych. Podstawowa stopa – re-ferencyjna, po majowym cięciu o 0,25%, wynosi już tylko 3% i jest najniższa w hi-storii. Decyzja Rady Polityki Pieniężnej pozwala Polsce „gonić” inne kraje Unii. 2 maja br. Rada Prezesów Europejskie-go Banku Centralnego (EBC) podjęła

Dla osób spłacających kredyty obniżka stóp procentowych to wymarzony prezent. Inwestorzy poszukujący alternatywy dla lokat i obligacji chętniej patrzą w kierunku rynków akcji. Należy jednak liczyć się z ryzykiem, ponieważ niskie stopy są często sygnałem, że w gospodarce nie dzieje się najlepiej.

Stopy w dół, akcje w górę?

Opracowanie:Zespół Pioneer Pekao TFI S.A.

dobrymi rezultatami zarządzania mogą pochwalić się fundusze obligacyjne. Z danych na koniec kwietnia br., przed-stawionych przez firmę Anali-zy Online, wynika, że w ciągu

kolejne spadki stóp procentowych nie pozwalają na zmniejszanie kosztów fi-nansowania. W rezultacie wynik na akcji kredytowej ulega pogorszeniu.

Lokaty pod lupąDla oszczędzających kluczowym skut-kiem spadku stóp procentowych jest oczywiście słabnąca zyskowność lokat bankowych. Średnie nominalne opro-centowanie depozytów dla Klientów indywidualnych w marcu br. wynosiło 4,3% (dane NBP), podczas gdy jeszcze w grudniu ubiegłego roku było wyższe o 0,6 punktu procentowego. Pocieszające jest jedynie to, że z uwagi na dynamicznie obniżającą się inflację realny zysk z lokat rośnie. W październiku 2012 roku infla-cja wynosiła 2,4%. Realny zysk, na jaki mógł wówczas liczyć przeciętny oszczę-dzający, po uwzględnieniu wzrostu cen i podatku od dochodów kapitałowych, wynosił ok. 1,5% w stosunku rocznym. W marcu br. było to już ponad 2,5%. Nie ulega jednak wątpliwości, że przy zmniejszającej się nominalnej dochodowości depozytów Klienci poszukują atrakcyjniejszych form lokowania kapitału. W takiej sytu-acji ich zainteresowanie w naturalny sposób skupia się na funduszach in-westycyjnych. W pierwszym odru-chu analizują oni historyczne wyniki funduszy, chcąc wybrać ten najlepszy. Należy jednak pamiętać, że przeszłe wyniki nie stanowią żadnej gwaran-cji na przyszłość, a nade wszystko – wybór funduszu winien być efek-tem bardziej pogłębionej analizy, za-równo swoich potrzeb i oczekiwań oraz profilu ryzyka, jak i perspektyw makroekonomicznych.

Akcje: inwestycja w przyszłośćDoświadczenie pokazuje, że podczas obniżek stóp procentowych bardzo

wynik od 2009 roku. Przy tym oprocen-towanie lokat i depozytów, które są pod-stawowym źródłem finansowania akcji kredytowej, nie spada tak szybko. Ponadto dużą część bazy depozytowej w bankach tworzą „osady”, czyli wolne środki trzy-mane na rachunkach rozliczeniowych firm oraz kontach osobistych ludności. Ich oprocentowanie wynosi zwykle zero lub jest bliskie temu poziomowi. Zatem

Dużą część bazy depozytowej w bankach tworzą „osady”, czyli wolne środki trzymane na rachunkach rozliczeniowych firm oraz kontach osobistych ludności. Ich oprocentowanie wynosi zwykle zero lub jest bliskie tej stawki.

Foto

: Arc

hiwu

m, S

hutte

rsto

sk.c

om

Adam Jenkins, dyrektor Zespołu Zarządzania Portfelami Akcyjnymi i Zrównoważonymi Pioneer Pekao Investment Management S.A.:„Rekordowo niski poziom stóp procentowych już sam w sobie mógłby stanowić zachętę do większego zaangażowania na rynkach akcji, ale obecnie mamy dodatkowo do czynienia z sytuacją, w której po raz pierwszy od wielu lat prognozowana stopa dywidendy dla indeksu WIG będzie wyższa niż rentowność polskich obligacji. Ponadto spodziewamy się, że warszawska giełda będzie korygować negatywne odchylenie od innych rynków, w tym amerykańskiego, który znalazł się na historycznych maksimach. To sprawia, że inwestorzy, którzy postawią na akcje, mają szansę do końca 2013 roku zrealizować wyższą stopę zwrotu niż na lokatach bankowych lub obligacjach skarbowych.”

decyzję o obniżeniu podstawowych stóp procentowych. Oprocentowanie kredytu refinansowego (0,5%) oraz pożyczek (1%) EBC jeszcze nigdy w historii nie było tak niskie. A szef EBC, Mario Draghi, zasy-gnalizował przy tym, że bank jest tech-nicznie przygotowany do wprowadzenia ujemnych stóp procentowych.

Na ratunek wzrostowiCzy cięcia stóp dadzą oczekiwany impuls polskiej gospodarce? Ostatnie doniesie-nia ze sfery makro pokazują, że ten za-strzyk optymizmu jest bardzo potrzebny. Z danych Głównego Urzędu Statystycz-nego wynika, że sprzedaż detaliczna w marcu br. wzrosła w porównaniu z tym samym miesiącem ubiegłego roku je-dynie o 0,1%. Produkcja przemysłowa spadła niemal o 3%. Nic dziwnego, że w I kwartale 2013 roku produkt krajowy brutto wzrósł jedynie o 0,4%. To wszystko dzieje się w środowisku spadającej inflacji (w kwietniu wyniosła ona 0,8%).Sektor finansowy mógłby wykorzy-stać obniżki do zaoferowania klientom atrakcyjnie oprocentowanych kredytów, ale chętnych na nie brakuje – zarówno wśród osób indywidualnych, jak i przed-siębiorstw. Przykładowo, wartość nowo udzielonych kredytów hipotecznych w IV kwartale ubiegłego roku była aż o 11% niższa w porównaniu z okresem od lipca do września i był to najgorszy kwartalny

Z rynku

Z rynkuZ rynku


poprzednich 12 miesięcy zarobiły one średnio 8,6%. Dla porówna-

nia, fundusze gotówkowe zanotowały zysk na średnim poziomie 5,2%. Jednak inwestor, który – na podstawie tych danych i bez szerszego spojrzenia na rynek – podejmie decyzję o zakupie jednostek funduszu obligacyjnego, musi mieć świado-mość, że historyczne wyniki trudno będzie powtórzyć. Zyski podmiotów dłużnych

Wysokość referencyjnej stopy procentowej w Polsce (w %) 20

18

16

14

12

10

8

6

4

2

0

1998

r.

1999

r.

2000

r.

2001

r.

2002

r.

2003

r.

2004

r.

2005

r.

2006

r.

2007

r.

2008

r.

2009

r.

2010

r.

2011

r.

2012

r.

Maj

201

3

Średnie oprocentowanie lokat w Polsce (w %) 5,0

4,9

4,8

4,7

4,6

4,5

4,4

4,3

4,2

4,1

4,0

Źródło: NBP

Źródło: NBP

Styc

zeń 2

012

Luty

201

2

Mar

zec 2

012

Kwie

cień 2

012

Maj

201

2

czer

wiec

201

2

Lipie

c 201

2

Sier

pień

201

2

Wrze

sień 2

012

Paźd

ziern

ik 20

12

Listo

pad

2012

Grud

zień 2

012

Styc

zeń 2

013

Luty

201

3

Mar

zec 2

013

Kwie

cień 2

013

Czy cięcia stóp dadzą oczekiwany impuls polskiej gospodarce? Ostatnie doniesienia ze sfery makro pokazują, że ten zastrzyk optymizmu jest bardzo potrzebny.

Źródeł amerykańskich wzrostów należy szukać w sytuacji makroekonomicznej go-spodarki USA, która jest zgoła inna od tego, z czym mamy do czynienia w Europie. O ile najważniejsze rynki Unii wciąż są pogrą-żone w kryzysie wywołanym problemem

zadłużenia, o tyle Stany Zjednoczone zde-cydowanie lepiej radzą sobie z powrotem na ścieżkę wzrostu. Wystarczy powiedzieć, że w I kwartale tego roku PKB USA wzrósł o 2,5%, co dla większości krajów Starego Kon-tynentu pozostaje marzeniem. Natomiast

polska gospodarka, po wielu dobrych kwar-tałach, przestaje być zieloną wyspą. W okre-sie od stycznia do marca tego roku dynamika PKB zbliżyła się niebezpiecznie do zera, osią-gając jedynie 0,4%.

Gospodarka ożywaO poprawiającej się sytuacji amerykańskiej gospodarki świadczyć może zdecydowana poprawa wyników sektora finansowego. Amerykańskie banki, według danych Fede-ral Deposit Insurance Corporation, zarobiły w 2012 roku na czysto ponad 141 mld dola-rów. To drugi wynik w historii i najwyższy od 2006 roku, o ponad 19% wyższy niż w 2011 roku. Pocieszające jest także to, że w ubie-głym roku upadło 51 instytucji finansowych, czyli trzy razy mniej niż w 2010 roku. Na dodatek po analizie stress testów przepro-wadzonych na początku 2013 roku dla 18 największych bankowych holdingów w USA, Fed ocenił pozytywnie plany adekwatności kapitałowej większości z nich, a tak-że ogłosił, że ich najwyższej jakości Fo

to: S

hutte

rsto

ck.c

om, G

etty

Imag

es/F

PM

Główne amerykańskie indeksy giełdowe: S&P 500 oraz Dow Jones biją rekordy nienotowane wcześniej od czasu hossy zakończonej w 2008 roku. Stany Zjednoczone znów potwierdziły swój status globalnego lidera. Inne rynki, w tym Warszawa, wciąż są daleko do poziomów sprzed kryzysu.


ameryka na szczycie

wzięły się z rosnących cen obligacji, będą-cych rezultatem spektakularnego spadku stóp procentowych, a pole do kolejnych ob-niżek jest coraz mniejsze. Nie oznacza to jednak, że na zyski w ogóle nie można liczyć. Zdaniem doświadczonych zarządzających, czas, kiedy przekonanie o pogłębiającym się kryzysie gospodarczym staje się po-wszechne, jest najlepszym momentem

na inwestycje w akcje. Zazwyczaj jest to oznaka zbliżającego się dna dekoniunk-tury, po którym można się spodziewać szybszego wzrostu gospodarczego. Dzię-ki niemu spółki notowane na giełdzie będą mogły zarabiać, a ich wyceny na parkiecie będą coraz wyższe. Oczywiście i w tym przypadku wska-zana jest ostrożność. Polska gospodarka w znacznym stopniu uzależniona jest od rynków zagranicznych, szczególnie od Niemiec, które są naszym najważniej-szym partnerem handlowym. Dynamika polskiego PKB budowana jest nie tylko przez popyt wewnętrzny, ale i przez eks-port, który nie ruszy, dopóki u naszych zachodnich sąsiadów nie wzrośnie za-potrzebowanie na towary importowane. Nie możemy być pewni, kiedy to nastąpi, więc nie jest przesądzone, że zbliżamy się do odwrócenia trendu w gospodarce. A zdaniem analityków, ten moment zbli-ża się wielkimi krokami.

Z rynkuZ rynku


kapitały wzrosły ponad dwukrotnie od końca 2008 roku.

Ożywił się również rynek nieruchomości. Według indeksu cen domów S&P/Case- -Shiller ceny nieruchomości w USA w styczniu tego roku wzrosły o 8,1%. To największy skok cenowy od 2006 roku. Naj-większe banki finansujące zakup nierucho-mości podwyższyły swoje prognozy. We-dług JP Morgan rynek urośnie w tym roku o 7%, a Bank of America twierdzi, że klien-tów przybędzie o 8% w stosunku rocznym. Budzi to ogromne nadzieje Amerykanów, którzy wiedzą, że rynek nieruchomości jest kluczowy dla wzrostu gospodarczego USA, a w przeszłości już wielokrotnie wyciągnął Stany z recesji.

Praca w cenieNiewątpliwie katalizatorem hossy na amery-kańskich giełdach są dobre dane dotyczące rozwoju gospodarczego, ale wciąż najważ-niejszym problemem do rozwiązania pozo-staje wysokie bezrobocie. Prowadzona przez władze kraju walka z tym zjawiskiem, prze-jawiająca się kolejnymi etapami luzowania polityki pieniężnej, może pomagać rynkom akcji w dalszych wzrostach. Należy jednak podkreślić, że wysokie bezro-bocie to pojęcie względne. W USA w kwiet-niu 2013 roku spadło ono do 7,5%, co dla większości Europejczyków byłoby wynikiem

więcej niż akceptowalnym. W wielu krajach naszego kontynentu bezrobocie przekra-cza obecnie 20% (np. Hiszpania czy Grecja) i – choć wzbudza to protesty społeczne – w przeszłości bywało na tym poziomie wie-lokrotnie. Amerykanie nie są przyzwyczajeni

do takich odczytów. Wystarczy wspomnieć, że w połowie 2007 roku bez pracy było jedy-nie 4,4% obywateli USA. Dlaczego Amerykanie przywiązują o wiele większą wagę do wskaźnika bezrobocia niż inne narody? Odpowiedzi należy szukać w liberalnym podejściu do rynku pracy. W razie utraty zatrudnienia mieszkańcy Ameryki mogą liczyć na zdecydowanie skromniejszą pomoc od rządu niż miesz-kańcy innych krajów. Dowodzą tego wy-niki wielu badań, przytaczane przez byłego głównego ekonomistę Międzynarodowego Funduszu Walutowego Raghurama Raja-na, w książce pt. „Linie uskoku”. W USA zasiłki dla bezrobotnych są niższe, w latach 1989–1998 wynosiły średnio 50% utraco-nych dochodów. Dla porównania we Francji było to 57%, a w Niemczech aż 63%. Przy tym, o ile Francuzi mogli liczyć na wypłaty zasiłku przez trzy lata, a Niemcy przez czas nieograniczony, o tyle Amerykanie jedynie przez sześć miesięcy. Od tamtego czasu nasi zachodni sąsiedzi ograniczyli wypłaty do półtora roku, ale maksymalne zasiłki w Eu-ropie wzrosły, a w USA pozostały na mniej więcej niezmienionym poziomie. Nie powinien więc dziwić fakt, że amery-kańscy obywatele są silnie zmotywowani do znalezienia nowego zajęcia po utracie posady, nawet jeżeli wiąże się to z konieczno-ścią zmniejszenia uposażenia czy ze zmianą

miejsca zamieszkania i przeprowadzką na drugą stronę kontynentu. Dzięki temu przez wszystkie recesje od zakończenia wojny aż po 1990 rok stopa bezrobocia wracała do po-ziomu sprzed spowolnienia w ciągu dwóch, trzech kwartałów od dna koniunktury.

Od stali do software’uTaka liberalna polityka sprawdza się jednak do czasu. Wszystko działa jak w szwajcar-skim zegarku, jeżeli nowi bezrobotni mają szansę na znalezienie kolejnego zajęcia. W ostatnich dwóch dekadach liczba miejsc pracy przybywa jednak zdecydowanie wol-niej niż w poprzednich latach, a na powrót wskaźnika bezrobocia do poziomu sprzed

Amerykański rynek nieruchomości odżywa – w styczniu 2013 roku ceny wzrosły o 8,1%. To największy skok cenowy od 2006 roku.

recesji trzeba czekać trzy, a nawet czte-ry razy dłużej niż wcześniej. Ekonomiści spierają się, dlaczego tak się dzieje. Jedną z przyczyn może być wydłużanie się okresu koniunktury. O ile wcześniej cykl koniunk-turalny trwał cztery lata, o tyle ostatnio aż osiem lat (od 2001 do 2008 roku). W czasie prosperity firmy obrastają w niepotrzeb-ne etaty, które likwidowane są w okresie katharsis, jakim bywa spowolnienie go-spodarcze. W wyniku wielu tłustych lat, zbędnych etatów namnożyło się znacznie

więcej niż poprzednio, a oczyszczenie było boleśniejsze i objęło większą liczbę pracow-ników. Potrzeba więc dużo więcej czasu, by zwolnieni znaleźli nowe zajęcie. Inna hipoteza tłumaczy utrzymujące się wysokie bezrobocie zmianami technolo-gicznymi. Raghuram G. Rajan nazywa to przejściem od stali do software’u. Współ-czesna gospodarka wymaga specjali-stycznych kompetencji, które utrudniają przedstawicielom wielu profesji szybkie przebranżowienie. Administratorem sieci

komputerowej czy biotechnologiem nie zo-staje się w jeden dzień.Jeszcze inna teoria argumentuje powolne wychodzenie z bezrobocia rozwojem sie-ci internetowej. W poprzednich dekadach podstawowym kanałem dotarcia do po-szukujących pracy były ogłoszenia w prasie drukowanej. Cały proces rekrutacji trwał długo, a przedsiębiorstwa obawiały się, że nie nadążą z podażą za rosnącym popytem w okresie ożywienia. Proces zatrudniania rozpoczynały więc odpowiednio wcześniej, by nie zostać w tyle za konkurencją. Wraz z rozwojem sieci internetowej wszystko uległo przyspieszeniu. Również rekrutacja. Dowodzą tego statystyki, według których firmy tak długo czekają z zatrudnianiem nowych ludzi na stałe, aż ożywienie sta-nie się oczywiste. Wcześniej wolą korzy-stać z pracowników tymczasowych, an-gażowanych do realizacji poszczególnych zamówień.

Po pierwsze gospodarkaMając na uwadze powyższe czynniki, nie powinien dziwić fakt, że amerykańskie władze tak mocno angażują się w walkę z bezrobociem, a ich mottem pozosta-je hasło ukute przez Billa Clintona: „Po pierwsze gospodarka, głupcze”. Szanse na to, że obywatel USA pozostający bez pracy zagłosuje na rządzących polityków, są tu o wiele mniejsze niż w innych krajach. Dla inwestorów taka diagnoza sytuacji oznacza jedno: Rezerwa Federalna będzie pompo-wać pieniądze w rynek tak długo, aż bezro-bocie spadnie do akceptowanego poziomu poniżej 5%. Przeważa opinia, że potrwa to do końca tego roku. A pierwsza podwyżka stóp procentowych w USA spodziewana jest dopiero w 2015 roku. Do tego czasu giełdy mają szansę na dal-sze wzrosty. Niewykluczone, że część tak „wyhodowanego” kapitału trafi na inne rynki akcyjne, w tym polski, oraz na gieł-dy towarowe. Fo

to: A

rchi

wum

Krzysztof Lewandowski,prezes Pioneer Pekao TFI S.A.:„Luzowanie monetarne realizowane przez Bank Centralny USA było silnym zastrzykiem dla rynków kapitałowych, przede wszystkim amerykańskiego, który osiągnął historyczne poziomy. Polska częściowo korzysta na tym dodruku pieniądza, przede wszystkim przez napływ środków na rynek obligacji. Do rynku akcji zagranicznych inwestorów zniechęcało parę czynników: decyzja TP SA o niższej dywidendzie, sprzedaż dużych pakietów akcji banków, wątpliwości dotyczące OFE.Warto zwrócić jednak uwagę, że w przeszłości hossa na rynku obligacji poprzedzała ożywienie na rynku akcji. Teraz takiemu scenariuszowi sprzyjają niskie stopy procentowe i perspektywa ożywienia u naszych głównych partnerów, zwłaszcza w Niemczech.”

Stopa bezrobocia w USA (w %) 9,1

8,8

8,5

8,2

7,9

7,6

7,3

Kwie

cień 2

011

Maj

201

1cz

erwi

ec 2

011

Lipie

c 201

1Si

erpi

eń 2

011

Wrze

sień 2

011

Paźd

ziern

ik 20

11Lis

topa

d 20

11Gr

udzie

ń 201

1St

ycze

ń 201

2Lu

ty 2

012

Mar

zec 2

012

Kwie

cień 2

012

Maj

201

2cz

erwi

ec 2

012

Lipie

c 201

2Si

erpi

eń 2

012

Wrze

sień 2

012

Paźd

ziern

ik 20

12Lis

topa

d 20

12Gr

udzie

ń 201

2St

ycze

ń 201

3Lu

ty 2

013

Mar

zec 2

013

Kwie

cień 2

013

Zmiana PKB w USA (w %) 6,0

5,5

5,0

4,5

4,0

3,5

3,0

2,5

2,0

1,5

1,0

0,5

0,0

-0,5

Źródło: Bureau of Economic Analysis

Źródło: Macronext

i kw.

200

9

ii kw.

200

9

iii kw

. 200

9

iV kw

. 200

9

i kw.

201

0

ii kw.

201

0

iii kw

. 201

0

iV kw

. 201

0

i kw.

201

1

ii kw.

201

1

iii kw

. 201

1

iV kw

. 201

1

i kw.

201

2

ii kw.

201

2

iii kw

. 201

2

iV kw

. 201

2

i kw.

201

3

Magazyn PIOnEER PEkaO TFI 17

w ujęciu netto 3,6 tys. zł. Rachunek ten uwzględnia wartość pieniądza w czasie. W gorszym położeniu jest kobieta, również czterdziestolatka (urodzona w czerwcu 1973 roku). W świetle dzi-siejszych przepisów zyska ona prawo do świadczenia emerytalnego dwa miesiące wcześniej niż jej rówieśnik mężczyzna. Będzie ono jednak mie-sięcznie niższe mniej więcej o 200 zł. Ale gdyby chciała przejść na wcze-śniejszą emeryturę (co może zrobić, mając 62 lata), jej emerytura wynio-słaby już tylko 44% ostatniej pensji. Trudniejsze położenie kobiet wynika po pierwsze z faktu, że w Polsce sta-tystycznie zarabiają one mniej od mężczyzn, czyli płacą niższe składki.

Reforma emerytalna w Polsce z 2012 roku (przewidująca podwyż-szenie wieku emerytalnego do 67 lat i zrównanie go dla kobiet i mężczyzn) oraz obecne dyskusje o roli i przyszło-ści Otwartych Funduszy Emerytalnych wywołują w kraju ogromne emocje. Po-jawia się szereg pytań o losy przyszłych

polskich emerytów. Jakich świadczeń w przyszłości może spodziewać się na przykład Polak w średnim wieku, który będzie aktywny zawodowo jeszcze przez 25–30 lat? Czy podobnie jak Niemcy bę-dzie mógł spędzić jesień życia, zwiedza-jąc świat? Czy raczej polskiego emeryta na starość czekają problemy z dopię-ciem domowego budżetu?W porównaniu z emerytami z in-nych krajów Europy musimy się liczyć z dużo niższymi świadczeniami – po

Po drugie, pobierają emeryturę przez dłuższy okres. Według danych Ko-misji Europejskiej dzisiejsza 65-letnia Polka ma przed sobą jeszcze 19 lat ży-cia, o cztery lata więcej niż mężczyzna w tym samym wieku.

Nieubłagana demografiaChoć idea wydłużenia wieku emerytal-nego dla obu płci docelowo do 67. roku życia wywołała szereg krytycznych głosów w naszym kraju, to na tle Eu-ropy pod tym względem nie jesteśmy już wyjątkiem. Co prawda w krajach OECD w 2010 roku wiek emerytalny wynosił średnio 63 lata dla mężczyzn i niecałe 62 dla kobiet, czyli mniej niż w Polsce, lecz wiele krajów Euro-py pracuje nad jego podniesieniem.

We Włoszech zostanie wydłużony na-wet do 70. roku życia. Konieczność ta-kich działań uświadomił rządom kolej-nych krajów zapoczątkowany w 2008 roku kryzys gospodarczy. Obnażył on słabość systemów emerytalnych, któ-re przestają skutecznie funkcjonować w perspektywie starzenia się społe-czeństw i przy rosnącej oczekiwanej długości życia.Zmiany demograficzne mocno wpły-wają na finanse państw, a przede wszystkim na poziom zadłużenia ich sektora publicznego. Co prawda w przypadku Polski wydatki na wypła-tę bieżących emerytur stanowią blisko 13% PKB i według prognoz UE odse-tek ten ma utrzymać się na zbliżonym poziomie w ciągu kolejnych dekad, jednak mogą nastąpić inne zmiany. Już w bieżącym roku deficyt funduszu zarządzającego ZUS i wypłatą emery-tur wyniesie 70 mld zł (o tyle wypłaty bieżących emerytur przewyższą wpły-wające składki). W tej sytuacji coraz częściej padają pytania, czy nie dojdzie do obniżenia składek kierowanych do OFE lub ich całkowitej likwidacji. Dyskusję o przyszłych losach OFE wy-wołały same towarzystwa funduszy eme-rytalnych, które zaproponowały, by wypłata przez nie świadczeń

pierwsze dlatego, że średnie wynagro-dzenia w Polsce są istotnie niższe niż np. w strefie euro. Według danych GUS, w lutym 2013 roku przeciętne wyna-grodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 3,83 tys. zł brutto. Dla po-równania w Niemczech kwota ta była zbliżona – tyle że wyrażona w euro.

W Danii średnia pensja brutto jest bli-ska 5 tys. euro miesięcznie, w Luksem-burgu – 4 tys. euro, a w Wielkiej Bry-tanii w przeliczeniu ponad 3 tys. euro.Niekorzystnie wypadamy również pod względem proporcji między wy-sokością dochodów w czasie kariery zawodowej a przysługującą później emeryturą. Dzisiaj świadczenie eme-rytalne stanowi u nas ponad 60% ostatniej pensji w przypadku męż-czyzn i około 43% w przypadku kobiet.

Dla porównania w krajach OECD re-lacja pierwszej emerytury do ostat-niej otrzymanej pensji wynosi średnio ponad 72% (a kraje takie jak Islandia i Grecja mogą się pochwalić wskaź-nikiem przekraczającym 90%). Czas niestety działa na niekorzyść Polaków – zdaniem części ekonomistów dzisiej-sze nastolatki muszą się liczyć z tym, że po przejściu na emeryturę będą do-stawać jedną trzecią tego, co zarabiali w ostatnich miesiącach pracy.

Co czeka KowalskiegoWedług rządowych prognoz 40-let-ni Polak, zarabiający dzisiaj średnią krajową, ma do przepracowania jesz-cze 27 lat, a jego pierwsza emerytura, którą uzyska w 2040 roku, wyniesie


Foto

: Shu

tters

tock

.com

EdukacjaEdukacja

W porównaniu z emerytami z innych krajów Europy musimy się liczyć z dużo niższymi świadczeniami – po pierwsze dlatego, że średnie wynagrodzenia w Polsce są istotnie niższe niż np. w strefie euro.

Kolejne pokolenia emerytów będą, niezależnie od ostatecznego losu Otwartych Funduszy Emerytalnych, w coraz trudniejszym położeniu. Dlatego eksperci tak mocno akcentują konieczność oszczędzania na własną rękę. Niestety, Polacy nie są narodem skłonnym do odkładania. Ostatnie dane Eurostatu pokazują, że stopa oszczędności wśród gospodarstw domowych wynosiła w 2011 roku niewiele ponad 2%.


Polski emeryt na tle Europy

Zmiany demograficzne mocno wpływają na finanse państw, a przede wszystkim na poziom zadłużenia ich sektora publicznego. W przypadku Polski wydatki na wypłatę bieżących emerytur stanowią blisko 13% PKB.


odbywała się przez z góry założo-ny okres, na przykład przez 10 lub

15 lat. Wcześniej zakładano, że wypłaty z II filara będą trwały dożywotnio.Z drugiej strony wchłonięcie przez ZUS oszczędności OFE oznaczałoby, że pie-niądze, które dzisiaj fizycznie są na kon-tach towarzystw emerytalnych, pójdą na wypłatę bieżących świadczeń przez państwo, a na rachunkach przyszłych emerytów zostaną wyłącznie rachun-kowe zapisy. Analitycy o najbardziej pesymistycznym podejściu twierdzą nawet, że niezależnie od instytucjonal-nych zmian w systemie emerytalnym w kolejnych latach i tak zagraża Polsce bankructwo ZUS.

Zabezpieczenie przez inwestowanieZe względu na czynniki niepewności oraz coraz trudniejsze położenie, w któ-rym znajdować się będą kolejne pokolenia emerytów, eksperci coraz częściej akcen-tują konieczność oszczędzania na własną rękę. Tymczasem Polacy nie są narodem

skłonnym do odkładania. Ostatnie dane Eurostatu pokazują, że stopa oszczędności wśród gospodarstw domowych wynosiła w 2011 roku niewiele ponad 2% (wskaźnik ten pokazuje relację całkowitych oszczęd-ności do rozporządzalnego dochodu danej rodziny). Dla porównania – średnia dla

wszystkich 27 krajów Unii Europejskiej wynosiła 11,1%. Najlepiej pod tym wzglę-dem prezentują się kraje zamożne. Na przykład gospodarstwa domowe w Luk-semburgu oszczędzały 17,4% dochodu, a w Niemczech – 16,5%.

O tym warto pomyśleć na zapasJak w takim razie powinny oszczędzać osoby, które wolą nie liczyć na to, że emerytura z ZUS i OFE zabezpieczy ich stabilność finansową na starsze lata? Ważne jest przede wszystkim, by zacząć oszczędzać w jak najmłodszym wieku i nadwyżki finansowe – jeśli tylko takie są – systematycznie odkładać. Istotne jest też, by profil ryzyka dostosować do wieku. Im bliżej przejścia na emeryturę, tym ważniejsza staje się ochrona kapi-tału, a nie osiąganie rekordowych stóp zwrotu.


Edukacja

Czas działa na niekorzyść Polaków – zdaniem części ekonomistów dzisiejsze nastolatki muszą się liczyć z tym, że po przejściu na emeryturę będą dostawać jedną trzecią tego, co zarabiali w ostatnich miesiącach pracy.

Lektura prospektu informacyjne-go funduszu to niemałe wyzwanie. Znaczna objętość, specjalistyczne słownictwo, a więc i trudność w od-szukaniu interesujących danych sprawiają, że wiele osób może mieć problem z jego zrozumieniem. Jed-nocześnie każdy inwestor ma świado-mość, że wiedza o wybranym fundu-szu bądź subfunduszu jest niezbędna do tego, by podjąć właściwą decyzję. Analiza powinna objąć takie aspek-ty jak polityka inwestycyjna fundu-szu, ryzyko związane z inwestycją, historyczne wyniki i ich porówna-nie z tzw. benchmarkiem (portfelem wzorcowym) oraz opłaty i prowizje. Dlatego od lat staramy się edukować naszych klientów, dostarczając im nie-zbędnej wiedzy w przyjaznej formie – ulotek informacyjnych czy dostęp-nych m.in. na naszej stronie interneto-wej „Faktów” każdego funduszu i sub-funduszu (dla uproszczenia będziemy Fo

to: S

hutte

rsto

ck.c

om

Edukacja

Aby podejmować świadomie decyzje inwestycyjne, należy dobrze poznać wybrany produkt i upewnić się, że jest on dopasowany do profilu ryzyka i oczekiwań danego inwestora. Kluczowe informacje dla Inwestorów (KII) bardzo ułatwiają to zadanie.


KII, czyli fundusz w pigułcew dalszej części tekstu pisać o fundu-szu, gdyż zakres informacji w KII jest analogiczny zarówno dla funduszu, jak i dla subfunduszu wydzielonego w ra-mach funduszu parasolowego).

OczeKIIwany dokumentTeraz inwestorzy we wszystkich TFI otrzymali nowe, praktyczne wspar-cie w postaci wystandaryzowanego

dokumentu o nazwie „Kluczowe in-formacje dla Inwestorów” (KII), któ-ry 1 maja 2013 roku obowiązkowo1 zastąpił skrót prospektu informacyj-nego. W Pioneer Pekao TFI udostęp-niliśmy „Kluczowe informacje dla Inwestorów” naszych funduszy już 19 kwietnia 2013 roku.

1999 rok – rząd kierowany przez premiera Jerzego Buzka wprowadza reformę eme-rytalną. Powstają OFE, które zaczynają gromadzić środki na emeryturę w tzw. II filarze.maj 2011 roku – część wynagrodzenia przekazywana do OFE spada z 7,3 do 2,3%. Od 2012 roku zaczyna stopniowo wzrastać, docelowo w 2017 roku ma wy-nosić 3,5%.2012 rok – wprowadzone zostają zmia-ny w przepisach, na mocy których wiek emerytalny zostanie wydłużony do 67. roku życia w przypadku obu płci.

Historia reformy emerytalnej w Polsce

¹ Wymóg stosowania dokumentu „Kluczowe informacje dla Inwestorów” wynika z przepisów Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (DZ.U. z 2004 r., nr 146, poz. 1546 ze zm.). Zawartość oraz kształt dokumen-tu są jednolite dla wszystkich funduszy i zostały określone w Rozporządzeniu Komisji UE nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r.

Średnia stopa oszczędności gospodarstw domowych w 2011 roku (w %)

Źródło: Eurostat

Polska 2%

Unia Europejska 11,1%

Luksemburg 17,4%

niemcy 16,5%

0 5 10 15 20


Prosto i na tematCo wyróżnia KII? Przede wszystkim

prosty, zrozumiały język oraz ujednolico-na forma, która ułatwia inwestorowi ze-stawienie i porównanie interesujących go funduszy. Każdy dokument KII składa się z dwóch stron i jest podzielony na pięć części:• cele i polityka inwestycyjna – opis tego,

jaka część portfela funduszu może być


Edukacjalokowana w poszczególne klasy akty-wów (akcje, obligacje, depozyty itd.), czy fundusz inwestuje w Polsce czy za granicą, kiedy fundusz realizuje zle-cenia nabycia i odkupienia. Omówio-ny jest także benchmark funduszu oraz zalecany horyzont inwestycji;

• profil ryzyka i zysku – pokazuje po-tencjał zysków oraz towarzyszący mu poziom ryzyka, z którym należy

Inwestorzy we wszystkich TFI otrzymali nowe, praktyczne wsparcie w postaci wystandaryzowanego dokumentu o nazwie „Kluczowe informacje dla Inwestorów” (KII), który 1 maja 2013 roku obowiązkowo zastąpił skrót prospektu informacyjnego.

Aktywa subfunduszu Pioneer Dynamicznych Spółek inwestowane są głównie w akcje perspektywicznych spółek małej i średniej wielkości.

Od pierwszej wyceny, tj. 20 stycznia 2012 roku, do 31 maja 2013 roku wartość jednostki subfunduszu Pioneer Dyna-micznych Spółek wzrosła prawie o 50%. W tym samym czasie indeks średnich spółek mWIG40 zyskał niespełna 25%. Wyniki historyczne nie są, oczywiście, gwarancją ich powtórzenia w przyszło-ści, ale to porównanie pokazuje znacze-nie odpowiedniej strategii inwestycyjnej, która sprzyja osiąganiu wyników lep-szych niż średnia rynkowa.

wzrostu zysków i przychodów w śred-nim i długim horyzoncie czasu.Zarządzający stara się dynamicznie dostosować skład portfela do zmien-nej sytuacji rynkowej, monitoru-jąc rynek papierów wartościowych oraz kondycję spółek wchodzących w skład portfela. W przypadku po-gorszenia koniunktury udział dłuż-nych papierów wartościowych i de-pozytów bankowych może zostać zwiększony do 20%.

Uwaga na zmiennośćZe względu na wysoki udział akcji w portfelu subfunduszu inwestycja charakteryzuje się ponadprze-ciętnym potencjałem zysków,

Oferta Pioneer

Warto zacząć kupować akcje, gdy słowo „kryzys” w mediach jest odmieniane przez wszystkie przypadki – uważają wytrawni inwestorzy. Przykład subfunduszu Pioneer Dynamicznych Spółek dowodzi, że skuteczna selekcja i monitoring inwestycji przynoszą ponadprzeciętne wyniki niezależnie od koniunktury.


akcje w akcji

się liczyć, inwestując w dany fundusz. Profil został przedstawiony w sied-miostopniowej skali, gdzie 1 punkt oznacza fundusz o niskim ryzyku i re-latywnie niższym potencjale zysku, a 7 punktów – fundusz stwarzający szansę na osiągnięcie najwyższego zy-sku, ale charakteryzujący się jednocze-śnie największym ryzykiem (wskaźnik ten uwzględnia wyłącznie historyczną zmienność jednostek uczestnictwa, może więc ulegać zmianom). W tej czę-ści zostały również opisane dodatkowe czynniki ryzyka (np. kredytowe, walu-towe itd.);

• opłaty – tutaj ujęte zostały opłaty związane z kosztami działania fun-duszu. Opłaty za nabycie lub od-kupienie jednostek uczestnictwa podane zostały w maksymalnej wy-sokości, zgodnej ze statutem; fak-tycznie pobierane poziomy opłat dostępne są w tabeli opłat manipula-cyjnych. W tej części KII podane są także opłaty i koszty bieżące pobiera-ne z funduszu w ciągu roku;

• wyniki osiągnięte w przeszłości – wyni-ki funduszu są prezentowane w porów-naniu z benchmarkiem, czyli portfelem wzorcowym funduszu, który służy do oceny efektywności inwestycji; bench-mark jest szczegółowo opisany w pro-spekcie informacyjnym funduszu;

• informacje praktyczne dotyczące Pioneer Pekao TFI S.A., depozytariu-sza, uwarunkowań podatkowych itp. W tej części wymienione też zosta-ły dokumenty, w których inwestorzy mogą znaleźć aktualne, szczegółowe dane o wybranych funduszach.

Jesteśmy przekonani, że „Kluczowe informacje dla Inwestorów” w czy-telny sposób przybliżają klientom specyfikę naszych funduszy. W przy-padku jakichkolwiek pytań uprzejmie prosimy o kontakt z Centrum Obsługi Klienta. Fo

to: S

hutte

rsto

ck.c

om

Misie na celownikuAktywa subfunduszu są inwestowane przede wszystkim w akcje polskich „mi-siów”, czyli spółek małej i średniej wiel-kości (do 100% wartości aktywów sub-funduszu). Zarządzający subfunduszem może również lokować środki w akcje z rynków zagranicznych (do 50% war-tości aktywów subfunduszu). Do port-fela subfunduszu trafiają spółki, które charakteryzują się ugruntowaną pozycją rynkową oraz wysokim potencjałem


Swoją pasję i talent, dzięki którym zyskał przydomek Edisona metalurgii, Tadeusz Sędzimir (zmienił nazwisko na Sendzimir, gdy zamieszkał w Stanach Zjednoczonych) miał we krwi. Jeden z protoplastów rodu, Michał Sędziwój − znany XVI-wieczny alchemik i dyplomata − nadzorował pra-cę kuźnic należących do marszałka Mi-kołaja Wolskiego. Odlewano w nich nie tylko działa, moździerze i kule, ale także

Dzięki jego wynalazkom w technologii hutniczej nastąpił przełom porównywalny z tym, jakim w technice było przejście z sieci przewodowej na bezprzewodową – oceniają specjaliści. I szacują, że w latach osiemdziesiątych 90% światowej produkcji wyrobów metalurgicznych powstawało właśnie w oparciu o metodę Sendzimira. Nawet socjalistyczne władze Polski nie mogły się od niego odciąć i przyznały mu w dowód uznania dwa najważniejsze odznaczenia państwowe.

Tadeusz Sendzimir, czyli Edison metalurgii


narzędzia rolnicze i rzemieślnicze, panwie do warzenia solanki w żupach solnych, blachy, druty. Inny z przodków, Józef Sę-dzimir, był zdolnym inżynierem. W USA, dokąd wyemigrował w obawie przed re-presjami carskimi po upadku powstania listopadowego, zaprojektował podwodny tunel komunikacyjny łączący Nowy Jork z Brooklynem. Jego opis znajduje się w „Journal of the Scientific, Mechanical and Rother Improvements” nr 30 z… 1857 roku.

Z pasją przez całe życieTadeusz wynalazczością interesował się od niepamiętnych czasów. Już jako kilkuna-stoletni chłopak próbował − za pośrednic-twem rzecznika patentowego w Wiedniu − opatentować uchwyt do pióra mający chronić tusz przed wysychaniem. Będąc uczniem gimnazjum, chętnie majsterkował w warsztacie metalowym pana Kaczmar-skiego, sklepikarza i sąsiada z ul. św. Teresy

we Lwowie, gdzie mieszkał wraz z rodzica-mi i trójką rodzeństwa. To tu nauczył się ślusarstwa i kowalstwa. Wspólnie z kolega-mi budował szybowce i próbował wznieść się nimi w powietrze. Przeprowadzał także eksperymenty chemiczne, których ofiarą – jak głosi rodzinna legenda – o mały włos nie padła niegdyś sofa jego matki. Zdol-ny gimnazjalista upodobał sobie jednak nie tylko nauki ścisłe. Bardzo dużo czytał. Z równą pasją sięgał po literaturę technicz-ną i po dzieła wielkich romantyków. Wiele z nich znał na pamięć, a jego ulubioną roz-rywką było deklamowanie wierszy Norwi-da podczas porannej toalety…

Samotne, twórcze zamyślenieChoć miał wielu kolegów (jednym z nich był Józef Beck, późniejszy minister spraw zagranicznych), lubił także samotność. Przyjaciele z lat szkolnych wspo-minali, że często można go było

ale zarazem wiąże się z dużym ryzykiem zmienności wyceny.

Produktem mogą więc być zaintere-sowane osoby, które akceptują wyso-kie ryzyko związane z inwestowaniem w akcje i planują oszczędzać w hory-zoncie co najmniej kilkuletnim. Warto jednak – w proporcjach dostosowanych do indywidualnego profilu każdego inwestora – uwzględnić małe i średnie spółki w zdywersyfikowanym portfelu inwestycji. Mniejsze podmioty często działają w atrakcyjnych niszach. Może je przy tym cechować duży poziom inno-wacyjności, elastyczność, determinacja, zaangażowanie, efektywność kosztowa. Te atuty, połączone z profesjonalną po-lityką informacyjną, transparentnością wyników i wiarygodnością, czynią je do-brym celem długoterminowej inwestycji.

Zakupy na ratyMogłoby się wydawać, że okres spowol-nienia gospodarczego i nerwowości na światowych giełdach nie sprzyja agresyw-nym inwestycjom. Wytrawni inwestorzy uważają jednak, że okres, kiedy słowo „kryzys” jest odmieniane przez wszystkie przypadki, to dobry czas, by przyjrzeć się akcjom spółek, które zostały mocno prze-cenione, mimo iż mają dobre fundamenty i perspektywy rozwoju. Warto też pamię-tać, że kiedy koniunktura jest zmienna, systematyczne nabywanie jednostek fun-duszy pozwala wykorzystać mechanizm uśredniania ceny zakupu.Produkty takie jak subfundusz Pioneer Dynamicznych Spółek doskonale spraw-dzają się jako jeden z filarów planu długoterminowego i systematycznego oszczędzania.

Wyniki zaprezentowane w materiale uwzględniają wynagrodzenie za zarządzanie, ale nie uwzględniają opłat manipulacyjnych ani podatków obciążających uczestnika.

Subfundusz Pioneer Dynamicznych Spółek może zainteresować osoby, które:• chcą inwestować w akcje polskich i zagranicznych spółek o dużym potencjale i dobrych

perspektywach;• poszukują instrumentu finansowego o wysokim potencjale wzrostu, który w średnim

i długim horyzoncie czasowym może przynieść atrakcyjny zysk;• akceptują wysokie ryzyko związane z inwestowaniem w akcje;• chcą budować zdywersyfikowany portfel inwestycji, złożony z akcji spółek z różnych seg-

mentów rynku;• biorą pod uwagę aktywne zmiany składu swojego portfela inwestycji (zwolnienie z podatku

od dochodów kapitałowych przy przenoszeniu środków do innego subfunduszu w ramach funduszu Pioneer FIO – podatek pobierany jest dopiero w momencie zakończe-nia inwestycji).

Czym mogą charakteryzować się małe i średnie spółki?• wysokim poziomem innowacyjności;• szybkim dostosowywaniem się do sytuacji rynkowej;• zwykle wyższą efektywnością zarządzania niż w dużych spółkach;• prowadzeniem działalności w atrakcyjnych, rentownych niszach rynkowych (które potrafią

zagospodarować);• efektywną walką o projekty i zamówienia.

Źródło: Pioneer Pekao TFI S.A.

Styczeń 2012 Maj 2012 Maj 2013Wrzesień 2012 Styczeń 2013

Zmiana wartości netto jednostki uczestnictwa kategorii A subfunduszu Pioneer Dynamicznych Spółek (za okres od 20.01.2012 roku do 31.05.2013 roku)15 zł

14 zł

13 zł

12 zł

11 zł

10 zł

akcje małych i średnich spółek notowanych na polskiej giełdzie 45%

akcje dużych spółek notowanych na polskiej giełdzie 20%

inne aktywa 5%

Przykładowy skład portfela

akcje spółek z rynków zagranicznych 30 %


Przykładowy skład portfela

akcje małych i średnich spółek notowanych na polskiej giełdzie 45% akcje spółek z rynków zagranicznych 30% akcje dużych spółek notowanych na polskiej giełdzie 20% inne aktywa 5%

Foto

: Pro

kows

ki/P

AP

Wynalazczością interesował się od niepamiętnych czasów. Już jako kilkunastoletni chłopak próbował opatentować uchwyt do pióra mający chronić tusz przed wysychaniem.

Oferta Pioneer Sylwetka

Magazyn PIOnEER PEkaO TFI 25Magazyn PiOneer PekaO TFi 24

Sylwetka

Cudowna blachaI nie pomylił się. Już po kilku miesiącach w Kostuchnie ruszyła produkcja najlepszej na świecie blachy ocynkowanej. Najpierw trafiła ona do rodzimych sklepów (i na pokrycie dachu krakowskich Sukiennic), wkrótce potem także do Szwajcarii. Do Ka-towic zaczęły zjeżdżać tłumy handlowców i przedsiębiorców z całego świata. Wszyscy chcieli kupić cudowną blachę lub linię tech-nologiczną ciągłego wyżarzania i cynkowa-nia blach stalowych na skalę przemysłową według tzw. procesu Sendzimira (metoda cynkowania blach stalowych, polegająca na zastosowaniu kąpieli z małymi domieszka-mi aluminium). Jeden z zainteresowanych wyraził swój zachwyt dla polskiej myśli technologicznej w następujący sposób:

„Ci Polacy potrafią prócz szynki zrobić jeszcze coś innego, równie doskonałego…”.W 1935 roku, już jako uznany wynalaz-ca, Tadeusz Sendzimir wyjechał do Pa-ryża, gdzie otworzył biuro konstrukcyjne Armzen i podpisał umowę z amerykań-skim koncernem Armco Steel z Ohio, na mocy której uruchomił pierwszą w USA linię galwanizacyjną i pierwszą walcow-nię blach. Drzwi do Ameryki stanęły przed nim otworem. Rzeczywiście, wiosną 1939 roku przeniósł swoje biuro za ocean. W 1945 roku zamieszkał w Waterbury, po-łożonym około 100 km od Nowego Jorku, a rok później przyjął amerykańskie obywa-telstwo. Był już wtedy żonaty z Francuzką Berthą Madeleine Barnade, z którą miał troje dzieci: dwóch synów − Stanisława i Jana Piotra − oraz córkę Vandę.

spotkać samego na spacerach, po-grążonego w lekturze albo rozmyśla-

niach. Już wtedy dało się zauważyć, że na każdym polu jest nonkonformistą – pisała w biografii ojca, wydanej po jego śmierci, córka Vanda. A jeden z jego późniejszych współpracowników, znany biznesmen amerykański, oceniał, że „z Sendzimirem ten jest kłopot zasadniczy, że on nie daje się doścignąć, bo w tym swoim samotnym, twórczym zamyśleniu stale daleko wyprze-dza nas technicznymi koncepcjami”. Tadeusz swoją pasję do eksperymentowa-nia kontynuował także na studiach na Wy-dziale Mechanicznym Politechniki Lwow-skiej, które rozpoczął jako osiemnastolatek w 1912 roku. Za sprawą wuja Stanisława Tołłoczki, profesora chemii nieorganicznej na Uniwersytecie Jana Kazimierza, mógł popołudniami korzystać do woli z uczel-nianego laboratorium.

Brawurowa ucieczkaNie było mu jednak dane skończyć stu-diów. Po dwóch latach wybuchła I wojna światowa. Wojenna zawierucha rzuciła go do Kijowa, gdzie pracował najpierw jako inżynier w warsztatach reperacji automobili wojskowych, a potem w Ro-syjsko-Amerykańskiej Izbie Handlowej. To wtedy zaczął uczyć się kolejnych ję-zyków: angielskiego i rosyjskiego. Kolej-nych, ponieważ jako absolwent dobrego lwowskiego gimnazjum, w dodatku po-chodzący z rodziny z tradycjami, władał już greką, łaciną, niemieckim i francu-skim. W Kijowie spotkał kolegów ze stu-diów. Wraz z nimi, uciekając z pogrą-żonej w chaosie po wybuchu rewolucji październikowej Rosji, ruszył w daleką drogę w nieznane, za Ural. Był listopad. Podróż na dachu pociągu, obładowane-go podobnymi uciekinierami, nie skoń-czyła się tragicznie tylko dlatego, że ogrzewał ich ciepły dym wydobywający się z komina lokomotywy…

Patent na patentyJuż w USA, po II wojnie światowej, opra-cował swój trzeci (po projekcie Sendzi-mira i linii produkcyjnej do ciągłego wal-cowania blachy na zimno), najsłynniejszy wynalazek: walcownię planetarną, która umożliwia walcowanie bardzo cienkich taśm, także ze stali stopowych. Wkrótce potem, po rozwiązaniu biura Armzen, otworzył firmę T. Sendzimir Inc., któ-rej został prezesem. Przedsiębiorstwo szybko się rozwijało, otwierając wciąż nowe przedstawicielstwa w Europie Za-chodniej, Azji, Europie Wschodniej, Ameryce Środkowej, Nowej Zelandii, Afryce i krajach arabskich. W latach 70. dwudziestego wieku firma uruchamiała kolejne wynalazki Tadeusza Sendzimira,

który w sumie opatentował ich aż 73! Wtedy także zarządzanie Sendzimir En-gineering Corp., w którą przekształciło się rodzinne przedsiębiorstwo, przejął pierworodny syn Michał, również inży-nier (zmarł w 2008 roku).

W stronę PolskiMichała Sendzimira z ojcem łączył nie tylko zawód (ukończył m.in. pre-stiżowy Columbia University), rodzin-na firma i zdolności wynalazcze (był autorem blisko 20 patentów). Michał, podobnie jak jego ojciec, sporą część zysków inwestował w badania nauko-wo-techniczne, hojnie wspierał także cele społeczne. Tego nauczył go ojciec. Tadeusz Sendzimir – dorobiwszy się za oceanem prawdziwej fortuny − przez

Sendzimay Chi Chi ChungW ten sposób Tadeusz dotarł aż do Irkuc-ka i dalej, przez Japonię, do Szanghaju. Tu – dzięki kredytowemu wsparciu Rosyj-sko-Amerykańskiego Banku w Szangha-ju i zaufaniu, jakim obdarzyli młodego uciekiniera polscy szefowie banku – kupił podupadającą fabryczkę. Sędzimir Mecha-nical Works (Sendzimay Chi Chi Chung) – bo tak ją nazwał początkujący przedsię-biorca – jako pierwsza w Chinach zaczęła produkować elementy złączne potrzebne przy układaniu torów kolejowych. Fabryka przetrwała wiele lat. Istniała jeszcze, gdy Tadeusz odwiedził Chiny w 1984 roku. Szanghaj okazał się dla młodego Polaka szczęśliwym miejscem. Nie dość, że fabry-ka świetnie prosperowała, a on sam mógł powrócić do eksperymentów z okresu lwowskiego, to jeszcze spotkał tam pięk-ną rosyjską emigrantkę, Barbarę Alferieff, z którą ożenił się w 1922 roku (przeżyli ra-zem 20 lat). Także w Szanghaju urodził się jego najstarszy syn Michał.

lata wspomagał działalność Fundacji Kościuszkowskiej i polonijnych in-stytucji kulturalnych. Wraz z żoną stworzył nawet fundację swego imie-nia, która finansowała stypendia dla zdolnych rodaków. O Polsce bowiem nigdy nie zapomniał. Zawsze też pod-kreślał swoją polską narodowość. Był prezesem Rady Polskiego Instytutu Naukowego w Nowym Jorku, człon-kiem rady nadzorczej Polish National Alliance College w Cambridge Springs w Pensylwanii. A w jego firmach zna-lazło pracę wielu polskich inżynierów i techników osiadłych na stałe w USA.Ci, którzy znali Tadeusza Sendzimira, wspominają, że był eleganckim, wy-sportowanym mężczyzną o nienagan-nych manierach i szlachetnych rysach twarzy, które zdradzały szlacheckie pochodzenie. Podkreślają także jego wrażliwość i wielką otwartość na in-nych ludzi, a także taktowne zachowa-nie. Dobrze obrazuje to historia, którą opisuje w swojej książce Vanda Sendzi-mir. Gdy jej ojciec, już jako starszy czło-wiek, odwiedził Lwów i swój rodzinny dom, na ścianie zobaczył obrazek, który namalowała wiele lat temu jego matka. Rozpoznał go oczywiście, ale nie poprosił o zwrot, mimo że niezwy-kle kochał swoją matkę i przywiązywał wielką wagę do rodzinnych pamiątek (za najcenniejszą uważał czarno-białe, pożółkłe już fotografie, zabrane z ro-dzinnego domu we Lwowie). Za Polską i Lwowem tęsknił do końca. Zanim zmarł 1 września 1989 roku, wyszedł na taras swej letniej rezyden-cji na Florydzie, wypowiedział kilka słów po polsku i spojrzał na Ocean Atlantycki, w stronę, gdzie tysiące kilometrów dalej leży jego ojczyzna. Na jego pogrzebie zabrzmiał Mazu-rek Dąbrowskiego i „Marsz żałobny” Chopina.

Ameryka po raz pierwszyNiestety, po kilku latach koniunktura osła-bła, w Chinach coraz częściej dochodziło do niepokojów społecznych. Tadeusz postano-wił sprzedać fabrykę i wyruszyć za ocean. Miał nadzieję, że zainteresuje kogoś swoimi nowatorskimi pomysłami dotyczącymi cyn-kowania, nad którymi pracował intensywnie przez kilka ostatnich lat. Ameryka jednak coraz dotkliwiej przeżywała skutki kryzy-su. Wszyscy, których nie zdążył pociągnąć on na dno, myśleli tylko o tym, by prze-trwać. Rozczarowany Polak zdecydował się wrócić po latach do ojczyzny. Osiadł w pod-katowickim Kostuchnie. Tu – znowu dzięki dawnym znajomym z Lwowa – znalazł in-westora zainteresowanego sfinansowaniem dalszych prac nad technologią, która „zrewo-lucjonizuje galwanizację cynkową wyrobów żelaznych, jest ekonomiczniejsza, a produkt otrzymuje się doskonałej jakości” – zapowia-dał Tadeusz Kudelski, doradca ekonomicz-ny w kancelarii prezydenta Mościckiego i… dawny sąsiad z ul. św. Teresy we Lwowie.

„Z Sendzimirem ten jest kłopot zasadniczy, że on nie daje się doścignąć, bo w tym swoim samotnym, twórczym zamyśleniu stale daleko wyprzedza nas technicznymi koncepcjami” – mówili o nim znajomi.

Walcownia w Hucie Sendzimira w Krakowie.

Sylwetka

Foto

: Get

ty Im

ages

/FPM

W dniu połączenia każdemu Uczestnikowi posiadającemu jednostki uczestnictwa funduszu A (fundusz przejmowany) przydzielane są jednostki uczestnictwa funduszu B (fundusz przejmujący), tak by ich wartość – na dzień połączenia – była dokładnie taka sama. W poniższym przykładzie Uczestnikowi w funduszu przejmowanym w zamian za 100 jednostek z ceną 15 zł o łącznej wartości 1500 zł zostaje przydzielonych 30 jednostek po cenie 50 zł o łącznej wartości 1500 zł.

FAQFAQ

jakichkolwiek działań. Tego typu zmiany za-wsze jednak rodzą pewne wątpliwości. Wiele pytań, co zrozumiałe, dotyczy finansowych aspektów łączenia – związanych z tym kosz-tów, opłat, zobowiązań podatkowych, stanu konta w funduszu. Warto więc przybliżyć ten proces i wyjaśnić najczęściej pojawiające się kwestie.

Opisane zasady dotyczą kont prowadzonych na zasadach ogólnych. Warto wspomnieć, że procesy łączenia pojedynczych funduszy lub subfunduszy wydzielonych w ramach funduszu parasolowego są tożsame, dlatego, dla uproszczenia, w tym materiale używamy sformułowania „fundusz”.

W przypadku bardziej szczegółowych pytań (np. dotyczących aspektów łączenia w od-niesieniu do funkcjonowania wyspecjali-zowanych programów inwestycyjnych lub programów systematycznego oszczędzania) polecamy kontakt z Centrum Obsługi Klien-ta. Nasi konsultanci chętnie wyjaśnią wszel-kie wątpliwości.

Gdzie mogę uzyskać informację o połączeniu funduszy?Zgodnie z Ustawą o funduszach inwesty-cyjnych, zawsze informujemy o takim za-miarze odpowiednio wcześniej, zamiesz-czając ogłoszenie na stronie internetowej: www.pioneer.com.pl.Niezwłocznie po połączeniu do uczestników są wysyłane potwierdzenia dokonania odpo-wiednich operacji związanych z łączeniem. Dokument zawiera między innymi nowy

numer konta w funduszu przejmującym oraz informację o liczbie przydzielonych jednostek uczestnictwa funduszu przejmującego w za-mian za jednostki uczestnictwa funduszu przejmowanego.

Jaka jest podstawa prawna przeprowadzenia łączenia funduszy? Połączenia są dokonywane na podstawie przepisów Ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) oraz zezwolenia Komi-sji Nadzoru Finansowego, która każdorazo-wo musi wyrazić zgodę na przeprowadzenie tej operacji.

Na czym w praktyce polega połączenie?W praktyce łączenie funduszy polega na tym, że jeden fundusz (przejmujący)

W ofercie Pioneer Pekao TFI S.A. jest prawie 40 funduszy i subfunduszy. Rozwój oferty dyktują rosnące oczekiwania naszych Klientów.


Foto

: Arc

hiwu

m

W 1992 roku tworzyliśmy rynek funduszy w Polsce, startując z jednym produktem. Dziś w naszej ofercie jest prawie 40 fundu-szy i subfunduszy. Rozwój oferty dyktują rosnące oczekiwania naszych Klientów, którzy poszukują różnych form dywersyfi-kacji inwestycji, a także nowe możliwości inwestycyjne. Przy tak szybko zmieniają-cym się rynku naturalne jest, że pojawiają się nowe rozwiązania, lepiej odpowiada-jące na potrzeby inwestorów. Dlatego też stale analizujemy i dostosowujemy ofertę produktową m.in. poprzez łączenie fun-duszy lub subfunduszy o podobnej polityce inwestycyjnej.

Taka operacja jest całkowicie bezpiecz-na i neutralna dla Klientów, zazwyczaj nie wymaga też podejmowania z ich strony

ABC łączenia funduszy i subfunduszyDostosowując się do potrzeb inwestorów oraz zmian na rynku, stale optymalizujemy naszą ofertę. Wprowadzamy nowe fundusze, ale także łączymy dotychczasowe. Każda taka operacja, choć całkowicie bezpieczna i niewymagająca zazwyczaj jakichkolwiek działań ze strony Klientów, rodzi wiele pytań. Wyjaśnijmy więc, na czym polega łączenie i co oznacza ono dla inwestorów.


przejmuje aktywa drugiego funduszu (fundusz przejmowany). W określonym dniu dotychczasowym Uczestnikom w zamian za posiadane jednostki fundu-szu przejmowanego przydzielone zostają jednostki funduszu przejmującego. War-tość przydzielonych jednostek funduszu przejmującego w dniu połączenia odpo-wiada dokładnie wartości posiadanych przez Uczestnika jednostek funduszu przejmowanego (wartość zgromadzonych jednostek się nie zmienia, ale liczba jed-nostek posiadanych w funduszu przejmu-jącym może być inna niż liczba jednostek posiadanych w funduszu przejmowanym). W wyniku połączenia fundusz przejmują-cy wchodzi we wszelkie prawa i obowiąz-ki funduszu przejmowanego, a fundusz przejmowany przestaje istnieć z dniem wykreślenia go z rejestru funduszy.

Co muszę zrobić, by wziąć udział w połączeniu?Połączenie funduszy nie wymaga podej-mowania żadnych działań, nie wiąże się z koniecznością poniesienia jakichkolwiek opłat. Wszelkie informacje dotyczące ope-racji na koncie Uczestnika funduszu przej-mowanego są przenoszone na nowe konto dotyczące funduszu przejmującego (m.in. dane osobowe i adresowe, pełnomocnic-twa, blokady itd.).

Na które konto należy teraz wpłacać środki? Z chwilą połączenia wpłaty bezpośred-nie powinny być kierowane na rachu-nek bankowy funduszu przejmującego. Uczestnicy, którzy ustanowili dyspozycję stałego zlecenia przelewu środków na rachunek funduszu do wpłat bezpośred-nich, powinni ją zaktualizować: należy podać nowy numer rachunku, a w opisie przelewu – nowy numer konta w fundu-szu. Wszystkie te informacje znajdują się na potwierdzeniu przydziału jednostek uczestnictwa, wysyłanym do Uczestnika po przeprowadzeniu łączenia.

Jakie są podatkowe konsekwencje połączenia?Połączenie nie skutkuje powstaniem obo-wiązku podatkowego. Wyliczenie i po-trącenie podatku od dochodów kapitało-wych, w przypadku odkupienia jednostek uczestnictwa, odbędzie się z uwzględnie-niem ewentualnego zysku wypracowanego podczas uczestnictwa w obu funduszach.

Mam już konto w funduszu przejmującym. Co się stanie z moimi starymi i nowymi jednostkami?Jednostki uczestnictwa przydzielone w ra-mach połączenia są zaewidencjonowane na nowym koncie w funduszu przejmującym. Nowe konto otwierane jest nawet wtedy, gdy Uczestnik posiadał już inne konto otwarte

w funduszu przejmującym. Jeśli Uczestnik nie życzy sobie posiadania dwóch kont tego samego rodzaju w tym samym funduszu, istnieje możliwość ich scalenia. Odpo-wiednie oświadczenie należy złożyć w pla-cówce prowadzącej dystrybucję funduszy Pioneer – lista placówek jest dostępna na stronie: www.pioneer.com.pl.

Centrum Obsługi Klienta 801 641 641

Opłata za minutę połączenia zgodna z taryfą danego operatora.

21 maja 2013 roku – połączenie Pioneer Instrumentów Dłużnych FIO (fun-dusz przejmowany) z Pioneer Obligacji – Dynamiczna Alokacja FIO (fundusz przejmujący).28 czerwca 2013 roku – połączenie Pioneer Lokacyjny (subfundusz przejmo-wany) i Pioneer Obligacji Plus (subfun-dusz przejmujący). 19 lipca 2013 roku – połączenie Pioneer Aktywnej Alokacji (subfundusz przejmowany) z Pioneer Zrównoważonym (subfundusz przejmujący).

Kalendarz łączeń

FUNDUSZ A FUNDUSZ B

x

(FUNDUSZ PRZEJMOWANY) (FUNDUSZ PRZEJMUJĄCY)WARTOŚĆ INWESTYCJI W DNIU

POŁĄCZENIA

x

Neutralna zmiana, czyli jak przeliczane są jednostki

Źródło: Pioneer Pekao TFI S.A. * Cena jednostki uczestnictwa funduszu A na dzień połączenia. ** Cena jednostki uczestnictwa funduszu B na dzień połączenia.

Sposób przydziału jednostek uczestnictwa (j.u.) w momencie połączenia funduszy – przykład

FelietonFelieton

Na początek zła wiadomość. Nie ma łat- wych recept na to, w jaki sposób polska gospodarka może rozwinąć skrzydła. Zostawmy na boku możliwość antycy-klicznego pobudzania gospodarki, bo ono działa tylko na krótką metę i może jedynie przejściowo poprawić dynamikę PKB, wydobyć gospodarkę z recesji. Na-tomiast rzecz polega na podwyższeniu dynamiki potencjalnej, czyli takiej, któ-rą gospodarka jest w stanie wypracować w długim okresie, bez popadania w stan nierównowagi, zwłaszcza bez wzniece-nia napięć inflacyjnych. Ta dynamika w Polsce kształtuje się obecnie na niskim poziomie, bo nie prze-kracza 4% (tabela). Jej przyrost można osiągnąć tylko na trzy sposoby: podwyż-szeniem przyrostu siły roboczej, szyb-szym tempem zwiększenia zasobu kapi-tału i podwyższeniem wydajności pracy.

Sięgnąć do rezerwW związku z niską dzietnością społe-czeństwa i jego starzeniem się, możli-wości przyspieszenia dynamiki PKB dzięki szybszemu wzrostowi liczby pracowników wyczerpują się. Ciągle jednak mamy pewne rezerwy. W Polsce

stosunkowo niska jest aktywność zawo-dowa społeczeństwa w porównaniu z in-nymi krajami – w IV kw. 2012 roku od-setek pracujących wynosił u nas 66,8%, a w UE – 72%. W 2012 roku zatrudnio-ne było niecałe 65% populacji w wie-ku od 20 do 64 lat, podczas gdy w UE przeciętna wynosi 68,5%. Próbujemy sięgać po te rezerwy poprzez reformy

(ograniczenie wcześniejszych emerytur czy wydłużenie wieku emerytalnego), choć niekonsekwentnie. Stopniowe dociągnięcie do średniej unijnej podniosłoby w okresie przejścio-wym stopę wzrostu PKB powyżej obec-nej. Jest to możliwe nawet w sytuacji dołka demograficznego, gdyż aktyw-ność zawodowa kobiet w Polsce odbiega

in minus od średniej w świecie wyso-ko rozwiniętym. Zapewnienie miejsca w przedszkolach i żłobkach każdemu chętnemu dziecku na pewno sprzyja uaktywnieniu kobiet. Wiele zawodów – górnicy, policjanci, wojskowi i sędziowie

– ma zagwarantowany absurdalnie niski wiek emerytalny, a to należy zmienić.

Inwestycje potrzebne od zarazDrugim czynnikiem jest przyrost zaso-bu kapitału dzięki inwestycjom w środ-ki trwałe. Od lat ich udział w PKB nie jest imponujący, a prywatne firmy in-westują mało. W szczycie w 2008 roku

Sztuczne, antycykliczne pobudzanie wzrostu pozwoli wyjść z recesji, ale nie zapewni długofalowego rozwoju. Ten wymaga podwyższenia potencjalnej dynamiki PKB, a to można osiągnąć tylko na trzy sposoby: większym przyrostem siły roboczej, szybszym tempem zwiększania zasobów kapitału oraz poprawą wydajności pracy.

Uśpiony potencjał

Autor:dr Maciej krzak


dr Maciej Krzak, szef zespołu makroekonomicznego CASE, adiunkt Uczelni Łazarskiego

Foto

: Arc

hiwu

m

Polska powinna porzucić mrzonki o staniu się tygrysem azjatyckim, ale ciągle może przestawić zwrotnice na szybszy tor pod warunkiem, że władze nie zawahają się przed potraktowaniem wzrostu gospodarczego jako priorytetu.

Infrastruktura to wciąż wąskie

gardło naszej gospodarki, ale tu

na skok jakościowy i ilościowy pozwalają inwestycje publiczne

dzięki funduszom unijnym. Dopiero stworzenie spójnej

sieci autostrad i dróg szybkiego ruchu

przyniesie przyrost produktywności.

udział nakładów brutto wynosił zaled-wie 22,3% PKB, a w 2012 roku – 19,4%. W tym samym okresie nakłady sekto-ra prywatnego wyniosły 15,6% PKB, a w 2011 roku – zaledwie 12,4% (za 2012 rok nie ma jeszcze danych). Kluczem jest zatem podniesienie stopy inwestycji do jakichś 25% PKB. Na to zbyt niskie są krajowe oszczędności, zatem Polska powinna z jednej strony stworzyć bodź-ce do oszczędzania, a z drugiej – sko-rzystać z puli oszczędności światowych, czyli przyciągnąć bezpośrednie inwesty-cje zagraniczne na dużą skalę. Tymcza-sem w wyniku globalnego kryzysu ich pula skurczyła się znacznie. W dodatku kryzys zadłużenia publicznego w strefie euro zniechęca od paru lat do inwesto-wania w regionie, a Polska leży nieopo-dal niego. Perspektywy gospodarcze strefy euro są kiepskie, a to – ze wzglę-du na ścisłe związki z krajami strefy euro – wpływa na postrzeganie Polski. Dostrzegam jedną główną zachętę – ob-niżkę podatków od zysków oraz uprosz-czenie przepisów.

Skok produktywnościNajważniejszym źródłem przyspie-szenia dynamiki jest jednak przyrost wydajności czynników wytwórczych, w tym pracy. Polsce przydałby się jakiś pozytywny szok podwyższenia pro-duktywności. O to jest jednak trudno. Mógłby nim stać się na przykład tań-szy gaz dzięki eksploatacji pokładów gazu łupkowego, ale nierozstrzygnięte

ostatecznie kwestie negatywnego wpły-wu na środowisko naturalne technolo-gii wydobycia tego surowca opóźniają tempo poszukiwań. Niesamowitym rezerwuarem wydajności jest polskie rolnictwo, w którym przemiany agrar-ne są praktycznie zamrożone z wielu przyczyn, m.in. istnienia KRUS i dopłat unijnych. Około 15% zatrudnionych w Polsce wypracowuje zaledwie 3% PKB. Zatrudnienie w rolnictwie powin-no spaść do jakichś 3–4%, a pozostali powinni zasilić dużo wydajniejszy sek-tor usług.Rynki produktów można znacznie usprawnić. Zacznijmy od administra-cji, która przecież świadczy usługi dla gospodarki. Mamy w niej znaczne prze-rosty zatrudnienia, szczególnie w admi-nistracji samorządów. Prawo Parkinso-na, według którego praca rozszerza się tak, aby wypełnić czas dostępny na jej ukończenie, ma się w Polsce w najlepsze. Przypuszczam, że zatrudnienie w dobie internetu dałoby się ograniczyć o co najmniej jedną trzecią. W tym celu na-leży zlikwidować powiaty jako zbędne ogniwo administracji państwowej. Pod-wyższeniu wydajności służyłoby także wprowadzenie e-administracji. Opisa-ne procesy umożliwiłyby ograniczenie zatrudnienia i przejście urzędników do bardziej produktywnych prac. Nic tak dobrze nie służy wydajności jak wolna konkurencja. Próba otwarcia wie-lu zawodów też jest reformą w dobrym kierunku, ale obawiam się, że spali na

Prognozy dynamiki potencjalnego PKB w Polsce (w %)2012 2013 2014 2015 2016

Ministerstwo Finansów 3,9 3,3 3,1 3,2 3,4

nBP 2,9 2,8 2,8 2,8 brak danych

Źródło: NBP, Ministerstwo Finansów

panewce, bo widać, jak różne lobby usi-łują ją blokować. Ciągle istnieją możli-wości demonopolizacji i prywatyzacji. Inwestycje w infrastrukturę ciągle przynoszą wysoką stopę zwrotu (rozu-mianą jako przyrost PKB dzięki inwe-stycji jednego złotego). Infrastruktura to wciąż wąskie gardło naszej gospo-darki, ale tu na skok jakościowy i ilo-ściowy pozwalają inwestycje publiczne dzięki funduszom unijnym. Dopiero stworzenie spójnej sieci autostrad i dróg szybkiego ruchu przyniesie przyrost produktywności. Pora także na inten-sywną modernizację zapuszczonej in-frastruktury kolejowej – tu stopa zwrotu kapitału będzie szczególnie wysoka. Polska powinna porzucić mrzonki o sta-niu się tygrysem azjatyckim, ale ciągle może przestawić zwrotnice na szybszy tor pod warunkiem, że władze nie zawa-hają się przed potraktowaniem wzrostu gospodarczego jako priorytetu, zamiast spełniać socjalne żądania i utrzymywać przywileje różnych grup społecznych, osłabiające motywację do pracy.

Pioneer Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, 02-674 Warszawa, ul. Marynarska 15, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000016956, posługująca się numerem NIP 521 11 82 650. Kapitał zakładowy: 37 804 000 złotych, łączna kwota uiszczonych wkładów równa kapitałowi zakładowemu.

Bezpłatna aplikacja na smartfony

Bądź na fali – już dziś pobierz aplikację mobilną Pioneer!

Szybki i nowoczesny dostęp do wycen, wyników oraz wykresów funduszy i subfunduszy.

Więcej informacji na www.pioneer.com.pl/aplikacja

Documents

Wydarzenia Wiedza eduk acja LiPiec 2013 PIONEER · Wydarzenia Wiedza eduk acja LiPiec 2013 PIONEER Kryzys da się lubić Każdy z nich to katharsis, z którego rynki wychodzą mocniejsze