nr 3-5/2015 1

Boronów, Ciasna, Herby, Kochanowice, Koszęcin, Lubliniec, Pawonków, Woźniki

GAZETA POWIATOWA EGZEMPLARZ BEZPŁATNY ISSN 1641–1935 NR 3-5/2015 (126)

20–21 III 2015 r.I Ogólnopolski Konkurs Polsko-Angielskiej Wiedzy Gastronomicznej dla Niesłyszących i Słabosłyszących

21 III 2015 r.Regionalna konferencja metodyczna nt: „Szkolnictwo specjalne – teraźniejszość i przyszłość”

28 IV 2015 r. Msza św. w intencji Ośrodka; poświęcenie Sztandaru Ośrodka

28 IV 2015 r. Akademia Jubileuszowa Ośrodka

28 IV 2015 r.Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątko-wej z nazwą Patrona Ośrodka na frontonie szkoły podstawowej i gimnazjum

28 IV 2015 r. Zwiedzanie Ośrodka przez gości – wpis do „Księgi Jubileuszowej Ośrodka”

12–14 V 2015 r. Powiatowy Konkurs Ekologiczny

2 VI 2015 r. Festyn z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka

20–21 VI 2015 r. Zjazd absolwentów Ośrodka. Pielgrzymka osób niesłyszących

XII 2015 r. Powiatowa uroczystość pn. „Wspólne kolę-dowanie”

Program uroczystości jubileuszowych z okazji 80-lecia Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Lublińcu w dniu 28 kwietnia 2015 r.

• 9.00–10.00 – Msza św. w intencji Ośrodka, byłych i obecnych pracowników i wychowanków Ośrodka rodziców i Przyjaciół Ośrodka; poświęcenie Sztandaru Ośrodka – Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego

• 10.30–12.00 – Akademia Jubileuszowa Ośrodka – sala gimnastyczna SOS-W

• 12.05–12.15 – Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej z nazwą Patrona Ośrodka na frontonie szkoły podstawowej i gimnazjum

• 12.15–13.00 – Zwiedzanie Ośrodka przez gości – wpis do „Księgi Jubileuszowej Ośrodka”

Jubileusz 80-lecia Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Lublińcu (1935-2015)Uroczystości w roku jubileuszu

foto

: W. P

ozna

ńsk

i

2 nr 3-5/2015

Szkoła podstawowa:

Bienek ElżbietaBryłka MonikaBrzezińska TeresaChmiel GrażynaCiwińska MagdalenaFokczyńska-Nowak EwaGłowacka JustynaGrześczyk MarekIrzykowska JoannaJakubiszyn DanutaJanicka AnnaJaskmanicki PrzemysławKaźmirek ZofiaKorzus BeataKościelna KatarzynaKról HannaKubalka BeataKukiełka IzabelaLeczkowski TomaszMandla MałgorzataMańka DanutaMolenda UrszulaNowak AnnaOpiełka BożenaPanek AnielaPerkowska AleksandraPiosek ZuzannaPiotrowska MariaPodsiadła GabrielaPorębska BenignaWeintritt JoannaWieczorek WiesławaZając Anna

Gimnazjum:

Andreasik JustynaBensz AlinaBerbesz EwaBieńko JoannaBrewka KlaudiaBrzuska AlinaBurzyk SylwiaCeglarek IlonaDrynda AndrzejJachymczak AnetaJanik Bożena

Karlińska MagdalenaKrajewska-Hucz WandaKubicka IzabelaKuchareczko ZofiaLedwoń MonikaLizurek AlinaMizera ElżbietaNieszporek GrażynaPiaszczyk MagdaPietrzyk AleksandraRajniuk MartaRogula DanutaKs. Sokalski GrzegorzStrzelecka MagdalenaŚwierzy JoannaWarwas MarekWeinhold GrażynaWęgierek-Cholewa JustynaWons-Kleta JoannaWysocki MirosławZając Marzena

Szkoły ponadgimnazjalne:

Bochnia WojciechBogus AnnaDąbek EwaDziuk AgnieszkaDziwis RafałGabor AndrzejGorąca AgnieszkaImiolczyk MałgorzataJeziorska EwaKlepacz ZbigniewKrysiak DanutaKulik JoannaMelnarowicz ElżbietaMichna MariolaMichorzewska IwonaNaumann-Król KarinaNieszporek AdamOpiełka GrzegorzOświecimska DominikaPiontek TeresaPłuska AgataPrzebieracz CzesławaRose SylwiaSklorz IrenaStróżyk Mariola

Suszka KrzysztofSzaforz LidiaSzczęsny IzabelaWójcik JoannaZiółek Kazimierz

Internat:

Bala RenataBiela AlicjaBogus JolantaDuda AleksandraDudek AnnaFamuła JolantaGrobelna DanutaIrzykowski KrzysztofJaskulska BożenaKalyta MariaKandzia EwaKazior AleksandraKrygier ViolettaKubica RenataŁapka JadwigaMatusek JustynaNawrocka KrystynaNiesłony BożenaNiestrój AnielaNiwergol RyszardPraska IwonaSuszka KatarzynaSuślik MirosławSzwacińska MartynaWarwas MarceliWilczyńska-Gołąbek KatarzynaWilk BeataWitczak DanutaWocław JózefWojdyła IrenaZaręba MonikaZielińska-Lisakowska Bogusława

Administracja:

Bielas LeszekCzaja KrystynaKaziak JustynaKazuch MariaKrawiec BożenaKucharczyk Elżbieta

Morąg IrenaPrandzioch MagdalenaSkwarski BogdanSurowiec BarbaraTelma KrystynaWitek Mariola

Obsługa:

Balwierz BernardDroździok AlicjaDuda BarbaraFiglak IrenaFlak EwaGajda KatarzynaGurok DanutaHewig AgnieszkaJakóbik NataliaJanoszka TadeuszJanusek DanutaJelito KatarzynaJelonek ZygmuntKaczmarczyk MirosławKazek KrystynaKazek MarekKazuch LidiaKirschner AnnaKowalik AnnaLampka WiolettaMałek GrażynaMencfeld UrszulaParuzel DorotaPawełczyk MartynaPokorska MariaRadlik KatarzynaReska AlicjaRyznar BarbaraSąsała AnetaSąsała EdwardSąsała GizelaSchwarz DanutaSosnowska EwelinaStrzoda DorotaŚmietana MarcinŚwiatły UrszulaTomys IrenaWojtas DorotaWróbel ZygmuntZieliński Antoni

Kadra kierownicza oraz pracownicy Ośrodka w roku jubileuszu 80-lecia

mgr Marek Warwasdyrektor Ośrodka

mgr Danuta Jakubiszynwicedyrektor Ośrodka ds. szkolnictwa podstawowego

mgr Monika Ledwońwicedyrektor Ośrodka ds. szkolnictwa gimnazjalnego

mgr Ewa Jeziorskawicedyrektor Ośrodka ds. szkolnictwa ponadgimnazjalnego

mgr Martyna Szwacińska wicedyrektor Ośrodka ds. opiekuńczo-wycho-wawczych

mgr Sylwia Rosekierownik szkolenia praktycznego

nr 3-5/2015 3

Imię i nazwisko Okres sprawowania funkcji (lata/rok)

dr Kazimierz Głogowski(1897-1988)

1935-1939i 1945-1949

mgr Henryk Hampel(1888-1958) 1949-1953

Stanisław Gawron(1908-1973) 1953-954

mgr Zygmunt Wojnarowski(1904-1981) 1954-1961

Stanisław Wojciechowski(1909-1968) 1961-1968

mgr Józef Kucharski 1968-1982

Imię i nazwisko Okres sprawowania funkcji (lata/rok)

mgr Janina Seget 1982-1986

mgr Czesław Bińczyk(1944-2013) 1986-1994

mgr Jan Fabjański 1994

mgr Jerzy Klama(1943-2000) 1994-2000

mgr inż. Bożena Podleśka 2000

mgr Rafał Dziwis 2000-2012

mgr Marek Warwas 2012-nadal

Dyrektorzy Ośrodka w latach 1935–2015

• Szkoła Podstawowa Specjal-na Nr 2 dla uczniów niesły-szących i słabosłyszących, upośledzonych umysłowo oraz ze sprzężeniami

• Gimnazjum Specjalne Nr 3 dla uczniów z zaburzenia-mi psychicznymi

• Gimnazjum Specjalne Nr 5 dla uczniów niesłyszących i słabosłyszących upośle-dzonych umysłowo oraz ze sprzężeniami

• Zasadnicza Szkoła Zawo-dowa Specjalna Nr 1 dla uczniów niesłyszących

Szkoły funkcjonujące w Ośrodkui słabosłyszących, upośle-dzonych umysłowo oraz ze sprzężeniami (o 3-letnim cy-klu nauczania na podbudo-wie gimnazjum) kształcąca w zawodach:– krawiec– kucharz– ogrodnik– pracownik pomocniczy

obsługi hotelowej– oddziały wielozawodo-

we• Technikum Specjalne Nr

4 dla niesłyszących i sła-bosłyszących (o 4-letnim

cyklu nauczania na podbu-dowie gimnazjum) kształ-cące w zawodach:– technik technologii

odzieży– technik informatyk– technik żywienia i usług

gastronomicznych• II Liceum Ogólnokształcą-

ce dla Dorosłych (na podbu-dowie ośmioklasowej szko-ły podstawowej lub gimna-zjum)– profil ogólny: z rozsze-

rzoną historią i językiem angielskim

– profil ogólny: z rozsze- rzoną matematyką i bio-logią

• Policealna Szkoła Zawo-dowa Specjalna dla niesły-szących i słabosłyszących (o 2-letnim cyklu nauczania na podbudowie szkoły śred-niej) kształcąca w zawodzie:

– technik informatyk• Szkoła Specjalna Przysposa-

biająca do Pracy dla uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz z niepeł-nosprawnością sprzężoną

4 nr 3-5/2015

1928-1935Prace projektowe i budowa Śląskiego Zakładu dla Głuchonie-mych w Lublińcu z inicjatywy Śląskiego Urzędu Wojewódzkie-go w Katowicach.

1935 Oddanie do użytku Śląskiego Zakładu dla Głuchoniemych w Lu-blińcu będącego instytucją samorządową.

1935W Śląskim Zakładzie dla Głuchoniemych w Lublińcu rozpoczyna-ją naukę dzieci niesłyszące z Śląskiego Zakładu dla Głuchonie-mych w Rybniku.

1935-1939

Naukę w Zakładzie, w siedmioklasowej szkole podstawowej, pobie-rało od 102 do 130 wychowanków. Kadra pedagogiczna liczyła 12 nauczycieli i 6 wychowawców. Oprócz zdobywania wiedzy ogólnej wychowankowie Zakładu przechodzili przysposobienie w różnych zawodach rzemieślniczych w specjalistycznych pracowniach za-wodowych. Chłopcy uczyli się obróbki drewna, ślusarstwa, szew-stwa, introligatorstwa, zecerstwa i krawiectwa, a dziewczęta go-towania, prania, szycia i prasowania.

1939

Agresja III Rzeszy Niemieckiej na Polskę. Polskie dzieci niesłyszą-ce, wraz z nauczycielami i wychowawcami, zmuszone do uciecz-ki ze swojego miejsca nauki i wypoczynku, dzielą tragiczny los całego Narodu.

1939-1945 Okupacja Śląskiego Zakładu dla Głuchoniemych w Lublińcu przez Niemców.

1945

Po oswobodzeniu Lublińca spod hitlerowskiej okupacji do nietknię-tego pożogą wojenną Zakładu wrócili dotychczasowi wychowan-kowie i pracownicy, którzy przeżyli wojnę oraz pierwszy dyrektor. Tragiczny wojenny los spotkał m.in. nauczyciela Jana Kowal-skiego, który zginął w wojnie obronnej 1939 roku, An drzeja Biłkę, którego zamordowano w hitlerowskim obozie koncen-tracyjnym Auschwitz-Birkenau, nauczyciela Jana Handego, zamordo wano przez sowieckich oprawców w 1940 roku w Katy-niu, Kon rada Mańkę ściętego na gilotynie w więzieniu w Ka-towicach, przez hitlerowskich oprawców w 1942 roku.

1946-1970 Państwowy Zakład Wychowawczy dla Dzieci Głuchych Nr 1 w Lu-blińcu – nazwa Zakładu po jego upaństwowieniu.

1946 Utworzenie w Zakładzie szkoły zawodowej kształcącej w zawo-dach: krawiec, szewc, ślusarz, stolarz.

1948 Rozpoczęcie kształcenia w szkole zawodowej w zawodzie – in-troligator.

1950 Rozpoczęcie kształcenia w szkole zawodowej w zawodzie – zecer.

1956 Zaprzestanie kształcenia w szkole zawodowej w zawodach kra-wiec i szewc.

1961

Konrad Mańka (1915–1942) – syn powstańca śląskiego, były pra-cownik Zakładu, zatrudniony na stanowisku stolarza, patriota, za-mordowany przez hitlerowców za konspiracyjną działalność w okre-sie II wojny światowej, zostaje Patronem Państwowego Zakładu Wychowawczego dla Dzieci Głuchych Nr 1 w Lublińcu.

1970-1995 Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Głuchych im. Konrada Mań-ki w Lublińcu – istniejąca nazwa Zakładu.

1972 Przyznanie Ośrodkowi Medalu Pamiątkowego z okazji jubileuszu 700 – lecia Lublińca.

1975 Nadanie Ośrodkowi Sztandaru za zasługi w rewalidacji dzie-ci głuchych.

1985 Przyznanie Ośrodkowi Medalu Pamiątkowego Województwa Czę-stochowskiego z okazji jubileuszu 50 – lecia Ośrodka.

1995 Organizacja w Ośrodku Ogólnopolskiej Sesji Popularno-Nauko-wej nt. „Integracja osób niesłyszących – możliwości i granice”.

1995 Udział ministra edukacji narodowej Ryszarda Czarnego w jubile-uszowej akademii z okazji 60 – lecia Ośrodka.

1995 Organizacja w Ośrodku II Ogólnopolskiej Spartakiady Zimowej Młodzieży Niesłyszącej.

1995Uroczystości Wojewódzkiego Dnia Głuchego w Ośrodku zorgani-zowane we współpracy z Zarządem oddziału Polskiego Związku Głuchych w Częstochowie.

1995-1996 Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 dla Niesłyszących im. Kon-rada Mańki w Lublińcu – istniejąca nazwa Ośrodka.

1996-2000Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 dla Niesłyszą-cych i Słabosłyszących im. Konrada Mańki w Lublińcu – istnie-jąca nazwa Ośrodka.

1997 Przyznanie Ośrodkowi Medalu Pamiątkowego z okazji jubileuszu 725 – lecia Lublińca.

1998

Organizacja w Ośrodku I Regionalnych Bibliotekarskich Warszta-tów Metodycznych Szkolnictwa Specjalnego dla Niesłyszących i Słabosłyszących we współpracy z Wojewódzkim Ośrodkiem Me-todycznym w Częstochowie.

Najważniejsze wydarzenia z życia SOSW w Lublińcu 1935-2015

Konrad Mańka urodził się 2 maja 1915 roku w Dobrodzie-niu, w rodzinie robotniczej. W 1922 roku, wraz z rodzica-mi przeprowadził się do Lu-blińca, gdzie jego ojciec otrzy-mał pracę woźnego w sądzie. W Lublińcu ukończył szkołę pod-stawową oraz uzyskał dyplom czeladnika stolarstwa. Od wcze-snych lat szkolnych należał do harcerstwa. Pełnił funkcję m.in. zastępowego i drużynowego. Był członkiem lublinieckiej ko-mendy hufca. Organizował bi-waki, obozy i wycieczki harcer-skie. W 1934 roku podjął pracę w Centrali Dostaw Harcerskich w Krakowie. W kwietniu 1935 ro-ku Konrad Mańka wrócił do Lu-blińca, gdzie rozpoczął pracę

jako stolarz w nowo otwartym Śląskim Zakładzie dla Głucho-niemych w Lublińcu. W 1938 ro-ku powołany został do zasad-niczej służby wojskowej. Pełnił ją w kompanii reprezentacyjnej Wojska Polskiego w Warszawie przy Prezydencie Rzeczypospo-litej Polskiej Ignacym Mościc-kim. Po wybuchu II wojny świa-towej, wraz ze swoją jednostką wojskową, brał udział w obronie Warszawy. Dostał się do niewo-li niemieckiej, z której wkrótce udało mu się zbiec. Wrócił do Lu-blińca, gdzie podjął działalność konspiracyjną. W dniu 18 grud-nia 1940 roku Konrad Mańka został aresztowany przez Ge-stapo – tajną policję hitlerow-skich Niemiec, która w sposób

Konrad Mańka (1915-1942)Patron Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Lublińcu

bezwzględny zwalczała wszelkie przejawy oporu. Został osadzo-ny w więzieniu w Katowicach. Oskarżono go o przynależność do polskiej, tajnej organizacji patriotycznej, mającej na celu oderwanie Śląska od III Rzeszy Niemieckiej oraz udział w ru-chu oporu przeciwko hitlerow-skim Niemcom. W procesie są-dowym, Konrada Mańkę ska-zano na karę śmierci. Wyrok został wykonany, poprzez ścię-cie, w dniu 14 lipca 1942 roku. Hitlerowscy oprawcy nie wydali ciała rodzinie. Stąd Jego ostat-nia wola, wyrażona w liście na-pisanym na kilka godzin przed ścięciem do Rodziców i swoich najdroższych, by jego prochy zostały złożone na cmentarzu

w Lublińcu nie została spełnio-na. Jego miejsce wiecznego spo-czynku jest nieznane. W hołdzie polskiemu patriocie Konradowi Mańce, w uznaniu wielkich za-sług dla Ojczyzny, lubliniecki rynek miejski w 1945 roku na-zwany został jego imieniem. Od 1960 roku Konrad Mańka był Patronem Państwowego Zakładu Wychowawczego dla Dzieci Głu-chych w Lublińcu, a następnie,

Konrad Mańka

nr 3-5/2015 5

1998Utworzenie w Ośrodku szkoły średniej zawodowej dla młodzieży niesłyszącej i słabosłyszącej – Technikum Zawodowego, kształ-cącego w zawodzie technik technologii odzieży.

1998

Odsłonięcie w holu szkoły podstawowej tablicy pamiątkowej ku czci nauczycieli Śląskiego Zakładu dla Głuchoniemych w Lu-blińcu: Jana Handego zamordowanego przez sowieckich opraw-ców w Katyniu w 1940 r. i Jana Kowalskiego, poległego na fron-cie II wojny światowej.

1998-2002 Dni Amerykańskie w Ośrodku.

1999

W wyniku reformy administracyjnej w Polsce Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 dla Niesłyszących i Słabosłyszących im. Konrada Mańki w Lublińcu został placówką samorządową. Je-go organem prowadzącym stał się Powiat Lubliniecki, a organem nadzorującym Śląski Kurator Oświaty.

1999 Organizacja w Ośrodku II Ogólnopolskiej Olimpiady Języka Mi-gowego.

1999Organizacja w Ośrodku III Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy Hi-storycznej dla Uczniów Niesłyszących i Słabosłyszących zasadni-czych szkół zawodowych i szkół średnich.

1999–2001 Organizacja Dni Duńskich w Ośrodku z udziałem „Ludzi Wrażliwe-go Serca” z Grindsted – miasta w południowej Danii.

2000 Uroczyste obchody jubileuszu 65 – lecia Ośrodka, nad którym hono-rowy patronat objął minister edukacji narodowej Mirosław Handke.

2000–2004

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 dla Niesłyszących i Słabosłyszących im. Konrada Mańki w Lublińcu oraz Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niesłyszących Nr 2 im. Janusza Korczaka w Lublińcu funkcjonują w ramach wspól-nej struktury organizacyjnej – Zespołu Ośrodków Specjalnych.

2001 Pierwsi abiturienci Technikum Zawodowego przystępują do eg-zaminu dojrzałości.

2003Utworzenie w Ośrodku czteroletniego Technikum Specjalnego nr 4 dla Niesłyszących i Słabosłyszących kształcącego w zawodzie technik poligraf.

2004–2012

Ośrodki funkcjonujące w ramach Zespołu Ośrodków Specjalnych tworzą nową strukturę organizacyjną i funkcjonują pod nazwą Spe-cjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Niesłyszących i Słabo-słyszących w Lublińcu.

2004Utworzenie w Ośrodku Technikum Uzupełniającego Specjalnego, w miejsce Technikum Zawodowego, w wyniku wprowadzonych zmian w szkolnictwie. Funkcjonowało ono do 2014 r.

2005 Uroczyste obchody jubileuszu 70-lecia Ośrodka.

2006 Utworzenie w Ośrodku Policealnej Szkoły Zawodowej Specjalnej dla Niesłyszących i Słabosłyszących kształcącej w zawodzie kucharz.

2006Organizacja w Ośrodku IX Ogólnopolskiego Konkursu Odczytywa-nia Mowy z Ust „Oczy pomagają słyszeć” dla niesłyszących i sła-bosłyszących szkół ponadgimnazjalnych.

2006 Organizacja w Ośrodku XIV Ogólnopolskiego Konkursu Znajomości Języka Polskiego dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów.

2007 Organizacja w Ośrodku XXX Ogólnopolskiego Konkursu Matema-tycznego dla uczniów niesłyszących i słabosłyszących z gimnazjum.

2007Utworzenie w Ośrodku Szkoły Specjalnej Przysposabiającej do Pra-cy dla uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz z niepełnosprawnością sprzężoną.

2010Organizacja w Ośrodku XIII Ogólnopolskiego Konkursu Odczy-tywania Mowy z Ust „Oczy pomagają słyszeć” dla niesłyszących i słabosłyszących szkół ponadgimnazjalnych.

2010 Uroczyste obchody jubileuszu 75-lecia Ośrodka.

2010–2012Udział uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum w unijnym pro-gramie współpracy w dziedzinie edukacji Socrates Comenius pn. „Europa w naszych rękach”.

2012 Organizacja w Ośrodku VI Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy Ku-charskiej dla Niesłyszących i Słabosłyszących.

2012

Przekształcenie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawcze-go dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Lublińcu. Wraz z przekształceniem nastąpiło rozszerzenie zakresu edukacji szkół funkcjonujących w ramach Ośrodka związane z likwidacją Zespołu Szkół Specjal-nych nr 2 im. Marii Grzegorzewskiej w Lublińcu.

2012Rozpoczęcie kształcenia w zawodzie technik żywienia i usług ga-stronomicznych w Technikum Specjalnym nr 4 dla Niesłyszących i Słabosłyszących.

2012–2014Udział uczniów szkół ponadgimnazjalnych w unijnym programie współpracy w dziedzinie edukacji Socrates Comenius pn. „Prze-łamywanie barier”.

2013 Utworzenie w Ośrodku II Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych.

2015

Uroczyste obchody jubileuszu 80 – lecia Ośrodka, nad którym ho-norowy patronat objęli: – Śląski Kurator Oświaty Stanisław Faber – Starosta lubliniecki Joachim Smyła.

2015 Organizacja w Ośrodku I Ogólnopolskiego Konkursu Polsko-Angiel-skiej Wiedzy Gastronomicznej dla Niesłyszących i Słabosłyszących.

2015 Organizacja w Ośrodku Regionalnej Konferencji Metodycznej nt. „Szkolnictwo specjalne – teraźniejszość i przyszłość”.

Kazimierz Ziółek

po zmianie nazwy, Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowaw-czego nr 1 dla Niesłyszących i Słabosłyszących. W czterdzie-stą rocznicę jego śmierci na fron-tonie domu, przy ulicy Damrota

w Lublińcu, w którym miesz-kał w latach 1939–1940, zosta-ła odsłonięta 1 września 1982 r. okolicznościowa tablica. Konrad Mańka w wyniku głosowania przeprowadzonego na przełomie

maja/czerwca 2014 roku został wybrany przez społeczność Spe-cjalnego Ośrodka Szkolno-Wy-chowawczego w Lublińcu na Pa-trona. Nadanie imienia Kon-rada Mańki i prawa posiadania

sztandaru jest szczególnym wydarzeniem i wyróżnieniem w historii Specjalnego Ośrod-ka Szkolno-Wychowawczego w Lublińcu.

Kazimierz Ziółek

Dom przy ul. Żwirki i Wigury 21, w którym mieszkał K.Mańka po przeprowadzce z DobrodzieniaKonrad Mańka wśród harcerzy

6 nr 3-5/2015

Tradycją Ośrodka jest organizowane od 16 lat „Wspólne Kolędowanie”. Uroczystość ta ma wy-jątkową oprawę.

W tym szczególnym dniu zapraszamy dzieci i młodzież z placówek oświatowych po-wiatu lublinieckiego, zaprzy-jaźnionych ośrodków oraz in-stytucji działających na rzecz pomocy osobom niepełno-sprawnym. W klimacie Świąt Bożego Narodzenia, każdy uczestnik może poczuć w so-bie ogromny ładunek treści, które są zawarte w prostych słowach kolęd, wyrażają-cych to, co jest w naszym ży-ciu najważniejsze, gdzie spra-wy boskie przeplatają się ze sprawami ludzkimi i nadają

wszystkiemu głęboki sens. Sło-wo „integracja” nabiera w tym dniu szczególnego znaczenia. Scena łączy pokolenia, któ-re niejednokrotnie zmagając się z przeciwieństwami losu, tworzą wspólne, niepowta-rzalne widowisko. Kulminacją tej uroczystości jest wręczenie

nagród w konkursie na Szopkę Bożonarodzeniową. Konkurs ten cieszy się ogromnym po-wodzeniem, a przygotowane prace, zachwycają kunsztem artystycznym. Wspólne Ko-lędowanie i wystawa szopek na trwale wpisały się w tra-dycję Specjalnego Ośrodka

Szkolno-Wychowawczego. Pragniemy kultywować ten zwyczaj w następnych la-tach. Dziękujemy Staroście Lublinieckiemu, za objęcie imprezy honorowym patro-natem i fundowanie cennych nagród.

Danuta Jakubiszyn

Jest taki dzień, tylko jeden raz do roku…

Wzbudzenie w dzieciach i młodzieży świadomości ekologicznej jest jed-nym z wiodących zadań współczesnej szkoły.

Specjalny Ośrodek Szkolno--Wychowawczy w Lublińcu sta-ra się sprostać temu wymaganiu poprzez różnorodne ciekawe formy edukacji ekologicznej do-stosowane do potrzeb i możli-wości naszych podopiecznych. Dzięki przychylności i finanso-wemu wsparciu Starostwa Po-wiatowego w Lublińcu od czter-nastu lat organizujemy Powia-towe Konkursy Ekologiczne, które cieszą się dużą popular-nością. Są to konkursy: pla-styczny, wiedzy ekologicznej

Ekologiczna szkołai pokaz mody ekologicznej. Wiodącym celem tych kon-kursów jest integracja dzieci i młodzieży sprawnej z ich ró-wieśnikami z różnym rodzajem i stopniem niepełnosprawności poprzez edukację ekologicz-ną. W ciągu 14 lat nawiązali-śmy i utrzymujemy współpra-cę z 48 placówkami z nasze-go regionu. W w/w konkursach wzięło udział około 1850 osób, wręczono około 350 cennych nagród. Corocznie odbywa się pokonkursowa wystawa prac plastycznych w Miejskim Do-mu Kultury w Lublińcu.

Dla naszych podopiecz-nych organizujemy liczne au-tokarowe i rowerowe wyciecz-ki do rezerwatów przyrody, do oddziałów ZPKWŚ, nadle-śnictw, na wystawy przyrod-nicze, na ścieżki ekologiczne.

W naszym Ośrodku często gościmy pasjonatów przyro-dy, którzy prezentują uczniom interesujące prelekcje wzboga-cone o cenne eksponaty. Nasi uczniowie chętnie biorą udział w akcjach i konkursach ekolo-gicznych takich jak: ,,Sprzą-tanie Świata” „Ratujmy kasz-tanowce”, „Święto Drzewa”, „Pomagamy i dokarmiamy”. Odbywa się zbiórka surowców wtórnych: kartridży, baterii, puszek aluminiowych, telefo-nów, nakrętek plastikowych.

Zbieramy pokarm i akcesoria dla bezdomnych zwierząt z na-szego lublinieckiego schroni-ska. Za całokształt działalno-ści otrzymaliśmy nagrodę,,E-kologiczna Szkoła”.

Naszą działalność ekologicz-ną wspierają lokalne instytucje państwowe; Nadleśnictwa Lu-bliniec i Koszęcin oraz Ośrodek

Edukacyjny ZPKWŚ w Kalinie.Cykliczność naszych dzia-

łań ekologicznych przynosi za-mierzone efekty. Kształcimy wśród dzieci i młodzieży po-stawy, wartości i przekonania uwzględniając troskę o jakość środowiska przyrodniczego.

Alina BrzuskaKoordynator zespołu ekologicznego

Konkurs wiedzy ekologicznej

Sadzenie lasu.

Święto Drzewa

nr 3-5/2015 7

Pisząc o pracy wycho-wawczo – profilaktycznej w Ośrodku, trzeba pamię-tać, że jest ona mocno związana z wszystkimi aspektami funkcjonowania uczniów i wychowanków w środowisku szkol-nym i internatowym.

Dbamy o ich pełny, harmo-nijny rozwój społeczny i stara-my wyposażyć w umiejętności potrzebne do podejmowania dobrych i dających szczęście decyzji życiowych.

Myśląc o Wychowankach nie sposób pominąć ich potrzeb, nie brać pod uwagę wyzwań i zagrożeń niesionych przez otaczający świat – rzeczywi-sty, wirtualny i medialny. Dla-tego też w spektrum działań profilaktyczno – wychowaw-czych znajduje się Wychowa-nek, ze swoimi niepełnospraw-nościami, barierami, emocjami i oceną własnej osoby, nie za-wsze dobrą.

Tematyka działań wycho-wawczo – profilaktycznych pro-ponowanych dzieciom i mło-dzieży jest szeroka. Od strate-gii bezpieczeństwa, zdrowego trybu życia, wzmacniania mo-tywacji do własnego rozwoju, poprzez profilaktykę używek, problematykę przemocy i cy-berprzemocy, aż do wypraco-wania metod radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

Realizowane zajęcia warsz-tatowe, integracyjne z psy-chologami, pedagogami

i wychowawcami, spotkania z zapraszanymi do Ośrodka gośćmi – specjalistami, pro-jekcje multimedialne, akade-mie i apele mają za zadanie za-pewnić wychowankom dostęp do czytelnych informacji. Spra-wić, że zaczną dostrzegać kon-sekwencje swojego i kolegów działania, poznawać zagroże-nia związane z używaniem nie-bezpiecznych substancji lub podejmowaniem ryzykownych decyzji.

Podejmowane od wielu lat inicjatywy w postaci przepro-wadzanych programów z zakre-su profilaktyki uzależnień np. „Archipelag skarbów”, „Cyrk motyli”, „3xSmok”, „Requiem dla snu”, „Nawigatorzy” czy „Bądźmy poszukiwaczami au-torytetów” realizowanych przez Instytut Wspomagania Rozwoju Archezja z Krakowa utwierdzają nas w przekonaniu o słuszno-ści podejmowanych wysiłków.

Działania wychowawczo – profilaktyczne kierowane do całej społeczności Ośrod-ka obejmują jeden z najtrud-niejszych tematów jakim jest przemoc, nie tylko rówieśni-cza, ale także domowa. W tę te-matykę wpisuje się realizowa-ny od trzech lat program „Dzień Bez Przemocy”. Impreza jest przygotowywana w atrakcyj-ny dla wychowanków sposób. Akademia zorganizowana przez gimnazjalistów odbywa się pod hasłami „Zrób coś by temu za-pobiec”, „Precz z agresją”, „Po-wiedz przemocy STOP”. Zapro-szeni goście: psycholodzy, pe-dagodzy z Publicznej Poradni

Wychowanie i profilaktyka w Ośrodku „Wychowanek w centrum działań”

Psychologiczno – Pedago-gicznej, policjanci z Powiato-wej Komendy Policji, terapeu-ci i konsultanci ds. przemo-cy oraz uzależnień prowadzą zajęcia warsztatowe, prezen-tacje multimedialne i prelek-cje o skutkach używania prze-mocy fizycznej, psychicznej, domowej.

Wychodząc naprzeciw po-trzebom rodziców, w Ośrodku realizowane są szkolenia z za-kresu psychoedukacji, a także dotyczące profilaktyki środ-ków psychoaktywnych. Dba-jąc o stały przekaz informa-cyjny, do rodziców skierowa-ne są gazetki informacyjne. Są one dostępne na korytarzach wszystkich szkół oraz interna-tu. Gazetki poruszają różno-rodne zagadnienia związane z rozwojem dzieci i młodzieży, problematyką uzależnień oraz zdrowym stylem życia. Rodzi-ce mogą liczyć na pedagogów i psychologów prowadzących grupę wsparcia. Indywidualne spotkania pozwalają na wnikli-wą analizę problemów i podej-mowanie wspólnych działań dla dobra dzieci.

Starając się zapewnić dzie-ciom i młodzieży maksymal-ny wachlarz wiadomości z za-kresu profilaktyki, realizowane są w Ośrodku następujące pro-gramy: „Dam sobie radę w trud-nej sytuacji”, „STOP przemocy w szkole”, „Sobą Być – Dobrze Żyć”, „Drugi Elementarz czy-li Program Siedmiu Kroków”, „Stres pod kontrolą”. Znajdu-ją się one w podstawowych do-kumentach: Programie Wycho-wawczym i Programie Profilak-tyki, które stanowią wytyczne do pracy wychowawczo – pro-filaktycznej dla wszystkich wy-chowawców.

Reasumując – wszystkie for-my podejmowanych działań profilaktycznych w Ośrodku mają na celu harmonijny roz-wój osobowości młodego czło-wieka, wspieranie zdrowego stylu życia oraz troskę o zdro-wie psychiczne. Zgodnie z mot-tem „w wychowaniu obowią-zuje zasada: zero tolerancji dla zła i pełne wsparcie dla dobra” (ks. Marek Drzewiecki).

Beata Kubalka

8 nr 3-5/2015

Występowanie w przed-stawieniach teatralnych pomaga kreatywnie rozwijać się osobom niesłyszącym, a także rozwija ich słownictwo, co jest podstawą rewa-lidacji osób z tą właśnie niepełnosprawnością.

Właśnie, dlatego dwie wychowawczynie pracujące w Specjalnym Ośrodku Szkol-no-Wychowawczym w Lubliń-cu: Bożena Jaskulska i Bogu-sława Zielińska-Lisakowska, postanowiły w 2006 roku, połączyć dwie istniejące już grupy taneczne: dziewczęcą „Arabeski” i chłopięcą „The Boys” i otworzyć grupę te-atralną „Cicho- Sza”, której oprócz występów teatralnych zdarza się czasami migać pio-senki i kolędy. Występy grupy uświetniają akademie szkolne i różnego rodzaju uroczysto-ści, a pisaniem scenariuszy, reżyserowaniem, jak również doborem muzyki rekwizytów zajmują się jej założycielki.

Na przestrzeni ośmiu lat grupa teatralna „Cicho – Sza” występowała nie tylko w śro-dowisku lokalnym – apelach szkolnych, widowiskach dla przedszkolaków i uczniów szkół podstawowych, koncer-tach w Miejskim Domu Kultu-ry, ale także na arenie ogól-nopolskiej i międzynarodo-wej (Dania, Czechy, Austria).

Największymi sukcesami było:

• w yróżnienie aktorskie dla Łukasza L izureja za rolę księcia Opolczyka w przedstawieniu „Legen-da o Lublińcu” w trakcie V

Ogólnopolskiego Przeglą-du Teatrów Dzieci i Mło-dzieży z Wadą Słuchu w Szczecinie w 2006 roku

• III miejsce za przedstawie-nie „Przebudzenie” w VI Ogólnopolskim Przeglą-dzie Teatrów Dzieci i Mło-dzieży z Wadą Słuchu w Szczecinie w 2007 roku

• III miejsce za przedsta-wienie „Opowieść o królu Szahrijarze i królowej Sze-herezadzie” w VII Ogólno-polskim Przeglądzie Te-atrów Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu w Szczeci-nie w 2008 roku, wyróż-nienie aktorskie dla Ra-fała Grzesika za rolę kró-la Szahrija

• III miejsce za przedstawie-nie „Labirynt nad morzem – historia Minotaura” w III Ogólnopolskim Przeglą-dzie Małych Form Teatral-nych im. Adama Luterka „Rekonstrukcja poety” w Wejherowie w 2008 ro-ku (Cicho-Sza była jedyną grupą niesłyszącą)

• Grand Prix za inscenizację do piosenki „Mały Ksią-żę” w Chorągwianym Fe-stiwalu Piosenki i Tańca „Mój Śląsk” w Lublińcu w 2009 roku

• I miejsce za przedstawie-nie „Kopciuszek na weso-ło” w VIII Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu w Szczecinie w 2010 ro-ku, zdobycie tytułu naj-lepszego mima przez Łu-kasza Mazurka za rolę księcia oraz wyróżnienia za dobrze odegrane role przez Krygier Annę – Kop-ciuszka, Żołnierczyk Mar-tę i Agatę – elfów

• „nagroda publiczności”

za przedstawienie „Baj-ka o Rybaku i Złotej Ryb-ce” w trakcie IX Ogólno-polskiego Przeglądu Te-atrów Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu w Szczeci-nie w 2012 roku

• wyróżnienie aktorskie dla Arkadiusza Godzika za ro-lę afrykańskiego chłopca w przedstawieniu „Pełny dzban” w X Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu w Szczecinie w 2013 roku.

Grupa „Cicho-Sza” uczest-niczyła również w bardzo du-żym przedsięwzięciu, jakim był projekt Comenius w latach 2012 – 2014. Aktorzy uczest-niczyli w szeregu warszta-tów teatralnych nt. emocji, ruchu, pantomimy, rytmu. Wraz z kolegami i koleżan-kami z partnerskich szkół z Austrii, Niemiec, Wielkiej Brytanii zaprezentowali się na deskach teatru w Wiedniu w sztuce „Morderstwo w Co-menius Expresie”.

W bieżącym roku szkolnym (2014–2015) grupa teatralna zaprezentowała się:• w Wielkim Czytaniu twór-

czości Henryka Sienkiewi-cza, w przedstawieniu pt. „W Pustyni i w Puszczy”, we fragmencie „Spotkanie

Teatr „Cicho-Sza” w SOSW w Lublińcu

ze słoniem”• we Wspólnym kolędowa-

niu wykonując pastorałkę „Biały śnieg i Ty”

• w II kolędowaniu w Pawon-kowie przedstawiając „Ko-lędę dla nieobecnych”

• w czasie koncertu Wiel-kiej Orkiestry Świątecz-nej Pomocy w MDK w Lu-blińcu, migając trzy pio-senki: „Biały śnieg i Ty”, „Dobrze, że jesteś” oraz „List do mamy.

Na przestrzeni lat przez kółko teatralne przewinęło się ok. sześćdziesięciu człon-ków grupy, którzy za każdym razem cieszą się każdym, ma-łym i dużym sukcesem grupy. Ciężka praca, w gronie przyja-ciół staje się wspaniałą zaba-wą. Członkowie grupy wspie-rają się nawzajem. Działalność koła teatralnego „Cicho – Sza” to nie tylko próby spektakli, uatrakcyjnienie apeli, udzia-ły w przeglądach, konkursach, rozwijanie umiejętności i wy-obraźni, wyzbycie się tremy, wzbogacanie wiedzy, ale tak-że organizowanie spotkań np. przy grillu, na lodach gdzie w przyjemny sposób można omówić występy, pomarzyć o przyszłości.

Bogusława Zielińska-LisakowskaBożena Jaskulska

Cicho-Sza w trakcie 23. finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy na koncercie w MDK Lublińiec

VIII Przegląd Teatrów Dzie-ci i Młodzieży z Wadą Słuchu w Szczecinie

Cicho-Sza na Chorągwianym Festiwalu Piosenki i Tańca

Cicho-Sza na Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów w Szczecinie

nr 3-5/2015 9

W 1993 roku w internacie Ośrodka rozpoczęła dzia-łalność grupa taneczna „Ladies”. Głównym zada-niem zajęć było zagospo-darowane czasu wolnego naszym wychowankom.

Początki nie były łatwe. Nikt nie przypuszczał, że niektóre dzieci niesłyszące mają bar-dzo dobre wyczucie rytmu, in-ne natomiast musiały ćwiczyć indywidualnie aby dobrze na-uczyć się całego układu. Ta-ka wspólna praca daje dużo satysfakcji i radości. Pierw-sze występy i pierwsze sukce-sy, były dużym zaskoczeniem.

Od września 2004 roku prowadzona jest innowacja pedagogiczna w oparciu o muzykoterapię z ele-mentami choreoterapii.

Zajęcia muzyczno-terapeu-tyczne są jedną z głównych metod rewalidacji naszych wy-chowanków, u których wystę-pują deficyty rozwojowe oraz problemy z komunikowaniem.

Od 2011 r. zajęcia zostały wzbogacone o dodatkowy ele-ment: grę na djembe i tym spo-sobem powstał zespół – TOR-NADO.

Gra na bębnach odgrywa ogromną rolę terapeutyczną: pomaga usprawnić funkcje per-cepcyjno-motoryczne, popra-wia kondycję psychofizyczną i percepcję słuchową u osób upośledzonych umysłowo. Po-nadto dzieci uczą się współpra-cy w grupie, a poprzez wspól-ne muzykowanie zwiększa się ich koncentracja i wzajemne

słuchanie się podczas gry – co tym samym zwiększa ich samoocenę. Wychowankowie zapoznają się z głównymi spo-sobami uderzeń i ćwiczą trady-cyjne proste rytmy. Dzieci za-znajamiają się z afrykańskimi instrumentami: djembe, dun--dun, darbuka a także konga, kalimba, kij deszczowy, czy z różorodnymi przeszkadzaj-kami. Kształcenie muzyczne na zajęciach znacznie odbie-ga od przekazywanej wiedzy podczas obowiązkowych zajęć szkolnych. Udział w tego ty-pu lekcji gwarantuje zdobycie

Grupa taneczna „Ladies”Na początku dziewczęta wystę-powały tylko na apelach szkol-nych i internatowych. Z czasem jednak brały udział w konkur-sach, festiwalach czy przeglą-dach artystycznych: w Czę-stochowie, Busku-Zdroju,

TORNADO

wiedzy i umiejętności w do-stępnym dla dzieci zakresie, zapewnia swobodną i miłą at-mosferę, a także stwarza moż-liwość rozwoju talentów, dając tym samym okazję do świet-nej zabawy. Zajęcia muzy-koterapeutyczne prowadzą: Aleksandra Perkowska, Klau-dia Brewka, Justyna Andre-asik – nauczycielki z przygo-towaniem oligofrenopedago-gicznym, surdopedagogicznym i muzycznym. Zespół TORNA-DO ma na swoim koncie liczne nagrody i wyróżnienia na re-gionalnych i ogólnopolskich

X Ogólnopolski Przegląd Artystyczny Poznań 2011Wspólne Kolędowanie Lubliniec 2013

Poznaniu, Inowrocławiu, Ło-dzi, Katowicach, w Chorzo-wie, jak i w Lublińcu. Wiel-kim sukcesem wspólnej pracy jest to, że dziewczęta uwierzy-ły w siebie, są bardziej pew-ne i odważne. Poza tym dzięki

wyjazdom mogły zobaczyć du-żo ciekawych miejsc w Polsce jak i poznać nowych przyjaciół, a wspólne zdjęcia to pamiątka na całe życie i miłe wspomnie-nie pobytu w naszym Ośrodku.

Danuta Grobelna

przeglądach, m.in. Nagrodę Specjalną Prezydenta Miasta Zabrze w „IX Śląskim Śpiewa-niu” woj. śląskiego, I miejsce w „Powiatowej Lublinieckiej Wiośnie Kulturalnej”, nagrodę w „Festiwalu Szkolnych Ze-społów Artystycznych Dzieci Sprawnych Inaczej” w Często-chowie, wyróżnienie w X Ra-domszczańskich Spotkaniach Integracyjnych w Radomsku, wyróżnienie w XI Między-narodowych Prezentacjach Artystycznych w Poznaniu, I nagrodę w Wojewódzkim Konkursie Kolęd i Pastorałek w Bytomiu, I nagrodę na Fe-stiwalu Otwartych Serc w By-tomiu oraz liczne wyróżnienia w „Muzycznej Scenie Integra-cji” w Częstochowie.

Występy i szereg zdobytych nagród pozwoliły młodym ar-tystom uwierzyć we własne si-ły, stworzyły możliwość pro-mocji w środowisku lokalnym, wzbogacając w istotny sposób życie kulturalne placówki.

Aleksandra Perkowska Klaudia Brewka

10 nr 3-5/2015

Przez wszystkie lata istnie-nia Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, zatrudnieni tu specjaliści dbają o wszechstronny rozwój wychowanków. Poza zajęciami dydak-tycznymi są tu więc też, zajęcia terapeutyczne.

Prowadzimy wiele nowo-czesnych terapii wspomaga-jących rozwój dzieci i młodzie-ży. W naszym Centrum Terapii mamy piękną Salę Doświad-czania Świata do Terapii Sno-ezelen, Salę Intergracji Senso-rycznej, Wielospecjalistyczny Gabinet Terapeutyczny. Pro-wadzimy też Terapię Metodą Tomatisa, Terapię EEG Biofe-edback, a także Specjalistycz-ną Terapię Logopedyczną, pod kierunkiem surdologopedy.

W naszym Ośrodku, surdolo-gopeda zajmuje się nauczaniem (kształtowaniem) mowy w wy-padku jej braku lub utraty, usu-waniem zaburzeń głosu, usu-waniem trudności w czytaniu i pisaniu u uczniów z uszkodzo-nym narządem słuchu, a tak-że u uczniów ze specyficznymi trudnościami w komunikowa-niu się. Celem specjalistycznej terapii logopedycznej jest wy-kształcenie lub rozwijanie róż-nych sposobów komunikowania się, czyli umiejętności nadawa-nia i odbierania tekstów słow-nych, pisemnych lub sygnali-zacyjnych. Kształtowanie mo-wy, czyli dbanie o jej najlepszy rozwój pod względem fone-tycznym, leksykalnym, grama-tycznym. Doskonalenie wyra-zistości wypowiedzi i ćwicze-nia poprawiające rozumienie tekstów słownych. Jednym sło-wem, przygotowujemy naszych

wychowanków do swobodne-go porozumiewania sie z oto-czeniem poprzez eliminowanie zachowań zakłócających pro-ces komunikowania się oraz kształtowanie wszechstron-nego i zintegrowanego rozwo-ju psychomotorycznego.

Metoda Tomatisa jest to me-toda treningu słuchowego przeprowadzonego za pomo-cą urządzenia zwanego elek-tronicznym uchem. Składają się na nią sesje słuchania materia-łu dźwiękowego oraz konsulta-cje dodatkowe wraz z oceną au-dio-psycho-lingwistyczną. Me-toda ma zastosowanie u osób, u których stwierdza się zabu-rzenie uwagi słuchowej. Ce-lem treningów uwagi słucho-wej jest poprawa zaburzeń gło-su i uwagi słuchowej, poprawa koncentracji, uwagi i pamięci, zwiększenie możliwości umy-słowych, minimalizacja zabu-rzeń zachowania, zwiększenie możliwości psycho-fizycznych uczniów

W terapii tą metodą możemy eliminować zaburzenia w za-kresie wszystkich funkcji na-rządu słuchu, oczywiście pod warunkiem, że nie występu-ją zaburzenia w postaci orga-nicznych uszkodzeń mózgu lub narządu słuchu. Jednak nawet w przypadku poważnego nie-dosłuchu, mimo że nie podnie-siemy progów słyszenia, mamy

możliwość poprawy choćby ja-kości słuchania, co jest niezwy-kle ważne w kształtowaniu się głosu, mowy, komunikacji ję-zykowej, w przyswajaniu so-bie umiejętności czytania i pi-sania, a ma też niebagatelny wpływ na postawę ciała, koor-dynację ruchów, stany emocjo-nalne i poziom aktywności ży-ciowej naszych wychowanków.

EEG Biofeedback powszech-nie nazywana jest „terapią XXI wieku”. Metoda ta umożliwia trening poprawiający efektyw-ność pracy mózgu ucznia i kon-trolę nad procesami fizjologicz-nymi zachodzącymi w organi-zmie, pomaga odpowiednio się zrelaksować, lepiej radzić sobie w trudnych sytuacjach, zwięk-sza kreatywność i pozytywne myślenie, poprawia szybkość uczenia się i zapamiętywania nowego materiału.

Do treningu wykorzystywa-na jest komputerowa techni-ka, za pomocą której dokonu-je się jakościowej i ilościowej oceny zapisu fal mózgowych (EEG) z różnych obszarów mó-zgu. Komputer wyposażony jest w specjalną przystawkę do sprzężenia zwrotnego. In-formacje uzyskane w ten spo-sób pozwalają kontrolować i poprawiać obserwowane pa-rametry, a tym samym czyn-ność fizjologiczną mózgu.

Nasi wychowankowie mają

szansę, w czasie treningów EEG Biofeedback wyćwiczyć samo-dzielność w wykonywaniu za-dań, poprawić analizę wzro-kową, polepszyć koncentrację uwagi, rozwijać sprawność in-telektualną. Znaczącym atu-tem treningów Biofeedback jest możliwość dostosowania tempa pracy i wymagań „gry” do in-dywidualnych zasobów ucznia.

Metoda terapii EEG Biofe-edback przyczynia się do wy-równywania szans edukacyj-nych naszych podopiecznych – (dzieci i młodzież ze specjal-nymi trudnościami w nauce), oraz będąc użyta jako koote-rapia, zwiększa efektywność pomocy psychologiczno-pe-dagogicznej uczniom mającym problemy edukacyjne. Dzięki terapii dzieci rozwijające się wolniej mogą dogonić swoich rówieśników, lepiej funkcjono-wać w sytuacjach życiowych, dzieci o nieharmonijnym roz-woju maja szansę osiągnąć roz-wój zrównoważony.

Specjalny Ośrodek Szkolno -Wychowawczy prowadzi te-rapię metodą EEG Biofeedback od kilku lat. Rozwój nauki oraz technologii wykorzystywanej do prowadzenia diagnostyki daje nam coraz większe moż-liwości. W związku z chęcią rozszerzenia wachlarza me-tod diagnostyki, zwiększenia jakości proponowanej terapii oraz dostępu do nowoczesne-go sprzętu został nawiązany kontakt z dr. Pawłem Borkow-skim – kierownikiem Labora-torium Badań Eksperymental-nych Biofeedback w Często-chowie.

Zaowocowało to podpisa-niem umowy partnerskiej z La-boratorium. Umowa gwarantu-je nam nieodpłatne korzystanie ze sprzętu Laboratorium, wy-konywanie badań QEEG, ko-rzystanie z porad specjalistów

Centrum Terapii w SOSW

Specjalistyczna terapia logopedyczna Szkolenie QEEG-Laboratorium Badań Eksperymentalnych AJD

Snoezelen, czyli terapia na SaliDoświadczania ŚwiataOtwarcie Wielospecjalistycznego Gabinetu Terapeutycznego-własność SOSW

foto

.: J

. Wój

cik

c.d. na str. 11

nr 3-5/2015 11

Innowacyjne zajęcia w Pra-cowni Malarstwa Emocjo-nalnego, które odbywają się w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Lublińcu to wspól-na zabawa i terapia dla wszystkich uczestników.

Malujemy na dużych po-wierzchniach, a farbę nakła-damy za pomocą rąk, pędz-li, wałków i szpachli. Nasze działania są zupełnie sponta-nicznie, z pełnym przekona-niem, że to co robimy ma sens. W przeważającej większości obrazy powstałe w Pracow-ni Malarstwa Emocjonalnego to wiernie przeniesione ry-sunki uczniów z kartki papie-ru. Dzięki nowatorskim za-jęciom osiągnęliśmy liczne sukcesy, reprezentując Ośro-dek w konkursach plastycz-nych na szczeblu powiato-wym, wojewódzkim i ogólno-polskim. Efekty pracy naszych uczniów to zdobyte liczne dy-plomy, wyróżnienia i nagrody

w konkursach i przeglądach twórczości artystycznej, orga-nizowanych przez różne struk-tury samorządowe, placówki i instytucje. Mierzymy swoje siły w konkursach przeznaczo-nych dla szerokiego grona od-biorców. Organizujemy liczne wystawy promujące sztukę na-szych dzieci, prezentując ich prace m.in. na Ogólnopolskim Festiwalu Ekspresji Dziecięcej w Katowicach.

Z powodzeniem wzięliśmy udział w Ogólnopolskim Prze-glądzie Projektów Artystycz-no-Edukacyjnych – Co no-wego? organizowanym przez Centrum Sztuki Dziecka w Po-znaniu poprzez opublikowa-nie i opisanie działań pracow-ni w katalogu Polskiego Ko-mitetu Międzynarodowego Stowarzyszenia Wychowania przez Sztukę InSEA. Dwukrot-nie zdobyliśmy nagrodę w XI i XII Międzynarodowym Kon-kursie Plastycznym z cyklu „Znani i nieznani- Paul Klee – spacer z kolorem” (Rybnik 2011) i „Znani i nieznani – Al-fons Mucha – secesyjna baśń”

Pracownia malarstwa emocjonalnego

(Rybnik 2012). W 2013 roku w internetowym konkursie plastycznym „Masz talent pokaż go światu” zajęliśmy pierwsze miejsce. Konkurs or-ganizowany był jako plebiscyt gazety portalu Śląskie Nasze Miasto oraz Centrum Kultu-ry Katowice.

W pracowni przeprowadza-ne są liczne zajęcia w formie warsztatów dla zaproszonych gości. Idea Malarstwa Emocjo-nalnego na stałe wpisała się w naszą szkolną codzienność. Z okazji jubileuszu 80-lecia

należących do interdyscypli-narnego zespołu Laboratorium tj. psychologów, terapeutów, informatyków, neurologów, w zakresie obsługi sprzętu Biofeedback, zaleceń terapeu-tycznych i konsultacji trud-nych przypadków.

Nawiązanie współpracy z Laboratorium Badań Ekspe-rymentalnych stworzyło nam kolejną możliwość na pod-wyższenie kwalifikacji tre-nerów Biofeedback. W maju 2014 roku zostało przeprowa-dzone szkolenie z zakresu ba-dania QEEG na terenie Labo-ratorium.W szkoleniu wzięły udział Magda Piaszczyk, Zo-fia Kaźmirek oraz Joanna Wój-cik, tym samym uzyskały pra-wo do wykonywania badań QE-EG na terenie Laboratorium, a w marcu tego roku, zostały przyjęte do grona specjalistów, interdyscyplinarnego zespołu Laboratorium.

Gdy zbyt dużo bodźców wprowadza chaos, jedynym ra-tunkiem jest odciąć się od nich, zanurzyć w niezwykłym, ma-gicznym świecie. Umożliwia to nowa terapia dla dzieci, młodzieży i dorosłych – Sno-ezelen, czyli terapia na Sali

Doświadczania Świata, gdzie bodźce są rozpraszane tak, żeby były możliwe do odbio-ru przez osoby z różnego ro-dzaju deficytami. Następu-je wtedy jednocześnie pro-ces aktywizacji i wyciszania, co prowadzi do harmoniza-cji odbioru wszystkich bodź-ców. Jest to stan niemyślenia, niewykonywania zadań, tyl-ko bycia i odczuwania. W ta-kiej Sali dzieci zachowują się inaczej niż zwykle – te, któ-re są zbyt pobudzone, wyci-szają się, a wycofane – eks-plorują. W przypadku dzieci, które przeszły jakąś traumę, albo są po prostu obciążone pracą w szkole czy problema-mi w domu, Sala Doświadcza-nia Świata stanowi doskonałą odskocznię. Również dla dzie-ci z rodzin dysfunkcyjnych czy wieloproblemowych, w których nie ma miejsca na zabawę i re-laks ani poczucia bezpieczeń-stwa, Sala staje się ucieczką od tej trudnej rzeczywistości. Terapia na Sali Doświadczania Świata zapewnia naszym wy-chowankom relaks, wspomaga ich naturalny rozwój, a także powoduje rozwój kreatywno-ści. Bo to jest magiczny świat,

w pewnym sensie fantastyczny i odrealniony, a przy tym bar-dziej cichy i uporządkowany niż codzienna rzeczywistość.

Kolejną salą do specjali-stycznej terapii, w naszym Centrum, jest Sala Integracji Sensorycznej. Integracja sen-soryczna jest procesem, który organizuje informacje płyną-ce do mózgu z różnych zmy-słów: wzroku, słuchu, węchu, dotyku, równowagi. To właśnie dzięki temu procesowi nasze napięcie mięśniowe jest prawi-dłowe, potrafimy skoordyno-wać ruchy, nauczyć się nowych dyscyplin sportowych, a będąc w głośnym miejscu skupić się na przykład na pisaniu, a nie zatykaniu uszu, by odciąć się od hałasu.

Dzieci z zaburzeniami tych procesów mają na przykład problemy z uczeniem się, re-lacjami z rówieśnikami, wy-konywaniem precyzyjnych ru-chów, czy utrzymaniem rów-nowagi.

Terapia integracji senso-rycznej (SI),w naszym Ośrod-ku, ma na celu nauczenie dziecka adekwatnego reago-wania na bodźce dopływają-ce do niego zarówno ze świata

zewnętrznego jak i z ciała. Dzięki odpowiednio dobranym ćwiczeniom dziecko może po-prawić sprawność motoryczną, koordynację ruchów, uwagę i koncentrację czy samoświa-domość, a także funkcjonowa-nie społeczne i emocjonalne.

Utworzony niedawno, w ra-mach projektu WGT, Wielo-specjalistyczny Gabinet Tera-peutyczny daje szanse skorzy-stania z nowoczesnych metod terapii oraz dostępu do porady i diagnozy specjalistów w za-kresie oligofrenopedagogiki, surdopedagogiki, tyflopeda-gogiki i resocjalizacji, którzy pracują tu w ramach wolon-tariatu.

Bogata oferta terapeutycz-na, Centrum Terapii, z nowo-czesnym zapleczem bazowym i wysokiej klasy specjalista-mi, daje nam duże możliwo-ści korygowania zaburzeń, eli-minowania trudności i barier, usprawniania wielu funkcji, oraz stymulacji prawidłowe-go rozwoju wychowanków na-szego Ośrodka, a tym samym wspomaganie działań dydak-tycznych i wychowawczych, nauczycieli i wychowawców.

Joanna Wójcik

naszego Ośrodka przygotowa-liśmy kalendarz na rok 2015, który zawiera wybrane pra-ce malarskie i rysunkowe po-wstałe na zajęciach w pracow-ni. Dzięki naszym artystom świat staje się jeszcze bardziej kolorowy.

Marzena Zając

12 nr 3-5/2015

„Europa w naszych rękach”

Ten projekt realizowaliśmy w Szkole Podstawowej i Gim-nazjum naszego Ośrodka w la-tach 2010–2012. W realizacji tego wspaniałego przedsię-wzięcia wzięło udział osiem europejskich szkół. Współpra-cowaliśmy ze szkołami z Nie-miec w Osnabrück i Hille, z Hiszpanii w Miranda de Ebro, z Grecji w Atenach, ze szkołą w Bułgarii we Vratsa, szkołą z Turcji w Samsun i z Rumunii w Vaslui. Nasz projekt zakła-dał poznanie i wykorzystanie technik teatralno- cyrkowych w pracy z młodzieżą, poznanie kultury i zwyczajów naszych krajów partnerskich oraz wy-mianę doświadczeń między nauczycielami.

Przedstawienia teatralno- cyrkowe towarzyszyły stale na-szemu projektowi, a pierwsze z nich miało miejsce w szko-le w Bułgarii, gdzie każda ze szkół przedstawiła baśń lub le-gendę ze swojego kraju. Nasza młodzież zaprezentowała „Le-gendę o szewczyku Dratewce i Wawelskim smoku” Wszyst-kie te baśnie zostały opisa-ne, zilustrowane przez mło-dzież i opublikowane w formie broszury, do której dołączono tłumaczenie baśni w językach narodowych. Nauczyciele ze szkół partnerskich uczestni-czyli także w szkole w Atenach w warsztatach sztuki cyrko-wej i występie cyrkowym dla zaproszonej młodzieży i go-ści. Nasi uczniowie także zgłę-biali tajniki sztuki cyrkowej podczas warsztatów cyrko-wych organizowanych w na-szym Ośrodku oraz na spotka-niu w Hiszpanii, gdzie wspól-nie z młodzieżą z pozostałych

Program „Uczenie się przez całe życie”Wielostronny Partnerski Projekt Szkół w programie Comenius

szkół przygotowali w tamtej-szym domu kultury przedsta-wienie teatralno- cyrkowe dla zaproszonych gości. Finało-we spotkanie naszego projek-tu odbyło się w Hille, w Niem-czech, gdzie w prawdziwym namiocie cyrkowym odbyło się w maju 2012 roku przed-stawienie stworzonej przez nas baśni, łączące elementy sztu-ki teatralnej i techniki sztuki cyrkowej. Niezwykłe emocje towarzyszyły tej nagłej prze-mianie uczniów w aktorów, magików, żonglerów, clownów i akrobatów oraz publicznemu występowi przed licznie zgro-madzoną widownią.

Młodzież nie tylko jed-nak rozwijała swoje teatral-ne i cyrkowe zdolności i za-interesowania w trakcie pro-jektu, ale także umiejętności komunikacji w językach ob-cych. W trakcie projektu po-wstała płytka z podstawowy-mi wyrażeniami w językach naszych partnerów oraz ich tłumaczeniem na język mi-gowy. Młodzież miała oka-zję wykorzystać swoje umie-jętności komunikacji w trak-cie zagranicznych spotkań i w kontaktach on-line z ró-wieśnikami. W naszej Szko-le Podstawowej i Gimnazjum odbyły się w trakcie projektu apele poświęcone naszym kra-jom partnerskim. Świętowa-liśmy Dni Niemiec, Bułgarii, Grecji, Rumunii, Turcji i Hisz-panii, poznając obyczaje i kul-turę tych krajów. Nauczycie-le w trakcie spotkań partner-skich mięli okazję wymienić się doświadczeniami, obser-wować pracę swoich kolegów w Europie i zaprezentować sto-sowane metody i techniki dy-daktyczne. W naszym Ośrodku

przygotowano we współpracy z naszymi partnerami broszurę o metodach kształcenia w na-szych szkołach oraz czasopi-sma prezentujące przebieg na-szego projektu.

Dwa lata wspólnej pracy i wspaniałej zabawy minęły bardzo szybko, pozostawia-jąc po sobie niezwykłe wspo-mnienia zagranicznych wizyt i wspólnych występów, wie-le nowych przyjaźni a także poczucie wiary we własne si-ły i dążenie do podejmowania kolejnych wyzwań.

Danuta Rogula

„Przełamywanie barier”

„Przełamywanie barier” to kolejny projekt realizowa-ny w Ośrodku w latach 2012–2014. Tym razem program realizowała młodzież wraz z nauczycielami ze Szkół Po-nadgimnazjalnych wspólnie ze szkołami z Niemiec w Osna-brück, z Austrii w Wiedniu i z Anglii w Derby.

Projekt zakładał nie tyl-ko spotkania się młodzieży i osób dorosłych z różnych kul-tur i środowisk społecznych, ale także wzajemne poznanie się, rozumienie i nawiązanie wspólnych kontaktów. Współ-praca w ramach projektu mia-ła na celu rozwinięcie umiejęt-ności językowych uczniów, po-szerzenie ich wiedzy o świecie i wzmocnienie poczucia wia-ry we własne siły. Uczestnicy programu wspólnie pokony-wali bariery w komunikowa-niu się, wynikające zarówno z niepełnosprawności słucho-wej jak i uwarunkowań kultu-ralnych i społecznych oraz an-gażowali się w wymianę do-świadczeń pedagogicznych

i dydaktycznych między szko-łami. Założone przedsięwzię-cia realizowane były w różno-rodnych formach. Młodzież miała okazję wykorzystać swo-je umiejętności komunika-cyjne, informatyczne w trak-cie zagranicznych spotkań i w kontaktach on-line z ró-wieśnikami. W Szkołach Po-nadgimnazjalnych i Interna-cie odbyły się w trakcie projek-tu apele poświęcone naszym krajom partnerskim, trady-cjom obchodzonych świąt- Bo-żego Narodzenia i Wielkano-cy. Pod hasłem „My w Come-niusie-Comenius w Europie” organizowaliśmy cykl zajęć dydaktycznych, połączonych z prezentacjami, konkursami i degustacją dań narodowych, celem pogłębienia znajomo-ści naszych krajów partner-skich oraz lepszego poznania ich kultury, tradycji i smaków.

Przez cały okres trwania projektu prowadzone były działania uspołeczniające mło-dzież, prowadzone były tre-ningi społeczne i komunikacji prowadzone przez nauczycieli, psychologa i pedagoga, wdra-żaliśmy program z elementami programu mediacyjnego „Jak żyć z ludźmi?”, a także reali-zowaliśmy programy profilak-tyczne „Stres pod kontrolą” oraz „Radzę sobie ze stresem i agresją innych”. Uczniowie brali udział w warsztatach teatralnych, fotograficznych i bębniarskich, które miały bardzo dobry wpływ na pod-niesienie poczucia pewności siebie związanego ze znajomo-ścią swojego ciała i przełamy-wanie barier komunikacyjnych poprzez własne doświadczenie

c.d. na str. 13

foto

.: E

. Jez

iors

ka

nr 3-5/2015 13

Program „Uczenie się przez całe życie”Wielostronny Partnerski Projekt Szkół w programie Comenius

i publiczne występy, a także nabywania umiejętności two-rzenia i rozumienia sztuki.

Największym, a zarazem najbardziej efektownym re-zultatem naszych wspólnych działań zmierzających do osią-gnięcia założonych celów i na-szej współpracy była od po-czątku do końca opracowana i wystawiona sztuka teatral-na „Morderstwo w Comenius Express”, która została zapre-zentowana przez wszystkie szkoły partnerskie na scenie teatru „Casa Nova” w Wiedniu.

W trakcie wizyt studyjnych w krajach partnerskich i wizyt organizowanych w Polsce mie-liśmy okazję zaprezentować pracę uczniów i nauczycieli nad przygotowaniem sztuki, także wystawiając ją na mniej-szych scenach, pokazać mate-riały promujące swój kraj, mia-sto i szkołę, poznawać kulturę i zabytki danego państwa, po-znawać znaki języka migowego danego państwa, wziąć udział w atrakcyjnych warsztatach te-atralnych, tanecznych, czy ku-linarnych. Tworząc wspólnie z partnerami czasopismo „Ma-gazyn Comenius” sporządzali-śmy raporty i zamieszczaliśmy

zdjęcia, które rozpowszechnia-liśmy we wszystkich szkołach partnerskich, prezentując na-sze działania i ich rezultaty.

Polepszenie umiejętności komunikacyjnych młodzie-ży stało się możliwe, pomimo różnorodności języków mó-wionych i migowych używa-nych przez uczestników pro-jektu. Młodzież stała się świa-doma własnej kultury i poczuła dumę, że może ją zaprezen-tować innym. Bariery komu-nikacyjne zostały pokonane, bo stworzyliśmy prawdziwą sztukę teatralną,dzięki któ-rej mógł ją zrozumieć każdy odbiorca.

Współpraca między szko-łami partnerskimi podniosła poziom znajomości i posza-nowania różnorodności i war-tości europejskich kultur oraz języków. Odkryliśmy, że ko-rzenie tych kultur są podob-ne. Nasza młodzież odkry-ła jak ważne i użyteczne jest uczenie się języków obcych, a w odniesieniu do naszej mło-dzieży języków migowych. Ta świadomość podniosła poziom umiejętności komu-nikacyjnych i samodzielno-ści młodzieży. Zmierzenie się

W naszym Ośrodku odbywa-ją się zajęcia z elementami hortiterapii- wspomagania leczenia za pomocą ogrodu.

Hortiterapia, zwana inaczej ogrodoterapią stanowi uzu-pełnienie podstawowej re-habilitacji wykorzystywanej w leczeniu zaburzeń, upośle-dzeń umysłowych oraz nie-pełnosprawności fizycznej. Celem głównym zajęć z ele-mentami hortiterapii w SOSW w Lublińcu jest wspieranie pro-cesu rewalidacyjnego wobec osób z różnego rodzaju nie-pełnosprawnościami, zabu-rzeniami zachowania, auty-stycznych, z chorobami prze-wlekłymi dzięki obcowaniu w ogrodzie i bezpośrednim kontakcie z roślinami. Ucznio-wie zespołu edukacyjno-tera-peutycznego „A” i „H” z pa-niami Aleksandrą Perkowską i Klaudią Brewka uczęszcza-ją na takie zajęcia od zeszłe-go roku szkolnego. Wszy-scy uczniowie mają pisemną

zgodę rodziców i opiekunów prawnych na udział w zaję-ciach z elementami hortite-rapii. W szklarni i ogrodzie mają szansę zobaczyć różno-rodne rośliny, dotknąć, a nie-których nawet posmakować. W naszej ośrodkowej szklarni uczniowie zaopatrzeni w ręka-wiczki ogrodowe i narzędzia dla nich dostosowane prowa-dzą własny ogródek – zasia-li i posadzili rośliny, opiekują się nimi, patrzą jak się zmie-niają i rosną. Ciekawe świata dzieci poszerzają swoją wie-dzę o przyrodzie dostrzega-jąc zachodzące w niej zmia-ny w zależności od pory roku.

HORTITERAPIA

Do przygotowanych pikowni-ków zasiali nasiona kwiatów nasturcji, lawendy, mimozy i żagwinu. Na grządki w ogro-dzie zewnętrznym posiali na-siona warzyw: marchewki, rzodkiewki i pietruszki, wspól-nie posadzili wcześniej wysia-ne przez siebie sadzonki sała-ty i kalarepy. Posadzili rów-nież wyhodowane przez siebie sadzonki nasturcji do ogród-ka przed wejściem do szko-ły podstawowej i gimnazjum. Prowadzący zajęcia starają się, aby dzieci poznawały ogród wszystkimi zmysłami, przy-gotowują odpowiednie pomoc i materiały metodyczne np.

tabliczki z oznaczeniami ro-ślin (uprzednio wcześniej zala-minowanymi przed wilgocią), jak również rekwizyty i natu-ralne okazy dojrzałych owoców bądź warzyw. Poprzez różno-rodność wykonywanych czyn-ności uczniowie nieświadomie wykonują jednocześnie ćwi-czenia rehabilitacyjne, uczą się przy tym pracować w gru-pie. Przebywanie wśród zie-leni dostarcza wrażeń este-tycznych, pielęgnowanie roślin wymusza aktywność fizyczną, a bierne i aktywne obcowanie z roślinami stymuluje procesy emocjonalne uczniów.

Aleksandra Perkowska

z barierami komunikacyjnymi i ich przezwyciężanie stworzy-ły wspólne osiągnięcie, które w przyszłości wyznaczy dro-gę ku integracji uczniów nie-słyszących ze społecznością dzisiejszej Europy. Wzmoc-ni to jednocześnie szanse za-trudnienia młodzieży i po-może kolejnym pokoleniom identyfikować się z korzyścia-mi, jakie niesie ze sobą bycie członkiem europejskiej wspól-noty. Ten projekt doprowa-dził także do zwiększenia po-czucia solidarności między państwami, nawiązywania przyjaźni i zniesienia ewen-tualnych uprzedzeń. Kadra

nauczycielska szkół partner-skich uczyła się wspólnie róż-norodnych metod wspierania rozwoju uczniów ze specjal-nymi potrzebami edukacyj-nymi aby móc wykorzystać je w przyszłej pracy z mło-dzieżą.

Kolejne dwa lata wspólnej pracy i wspaniałej zabawy mi-nęły bardzo szybko, wszyscy mamy jednak nadzieję, że nie zakończyła się współpraca po-między naszymi szkołami, a za-warte przyjaźnie nie tylko po-między uczniami, ale i nauczy-cielami będą rozwijać się jeszcze przez wiele długich lat.

Ewa Jeziorska

14 nr 3-5/2015

Sztuka kulinarna w SOSW1. Efektywnie i nowocześnie

W roku szkolnym 2009/2010 Policealna Szkoła Zawodowa Specjalna pozyskała kilkadzie-siąt tysięcy złotych z Państwo-wego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. By-ło to możliwe dzięki pozytyw-nemu rozpatrzeniu wniosku zatytułowanego „Efektywnie i nowocześnie”, opracowane-go przez nauczycieli szkół za-wodowych Izabelę Szczęsny i Kazimierza Ziółka złożonego w ramach programu „Pitagoras 2007 – program pomocy oso-bom z uszkodzeniem słuchu”. Uzyskane z PFRON dofinanso-wanie umożliwiło komplekso-we wyposażenie klasopracowni technologii żywienia w urzą-dzenia wspomagające słysze-nie oraz specjalistyczny sprzęt elektroniczny obejmujący ta-blicę interaktywną z podsta-wą i oprogramowaniem, pro-jektor multimedialny oraz kse-rokopiarkę. Przyczyniło się

to do poprawy jakości i efek-tywności kształcenia zawo-dowego uczniów w zawodach technik organizacji usług ga-stronomicznych i kucharz.

2. Pracownia technolo-gii gastronomicznej

W r o k u s z k o l n y m 2006/2007 r. pozyskany zo-stał do pracowni technologii gastronomicznej nowoczesny sprzęt i maszyny gastrono-miczne dla uczniów niepeł-nosprawnych słuchowo szkół zawodowych Ośrodka kształ-cących się w zawodzie kucharz i kucharz małej gastronomii oraz technik organizacji usług gastronomicznych. Wyposaże-nie pracowni, o wartości bli-sko sto tysięcy złotych, zosta-ło dofinansowane przez Pań-stwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ra-mach projektu opracowane-go przez nauczycielkę Izabelę Szczęsny.

3. Sukcesy uczniów szkół zawodowych w konkur-sach gastronomicznych

Sukcesy uczniów z klas ga-stronomicznych szkół zawo-dowych SOS-W rozpoczęły się w 2009 r., kiedy to w III Ogól-nopolskim Konkursie Wiedzy Kucharskiej dla Niesłyszą-cych i Słabosłyszących w Łodzi uczeń Jarosław Czok, kształ-cący się w zawodzie kucharz w Technikum Nr 4 dla Niesły-szacych i Słabosłyszacych, za-jął trzecie miejsce indywidual-nie. Ucznia do konkursu przy-gotowała nauczycielka Izabela Szczęsny.

W V Ogólnopolskim Kon-kursie Wiedzy Kucharskiej dla Niesłyszących i Sła-bosłyszących w Radomiu w 2011 r. uczeń Paweł Sowa, kształcący się w zawodzie ku-charz małej gastronomii, za-jął pierwsze miejsce indywi-dualnie, a drużyna miejsce trzecie. Uczniów do konkursu

przygotowywała nauczycielka Agnieszka Gorąca.

Kolejne zwycięstwo na-szych uczniów w Ogólnopol-skim Konkursie Wiedzy Ku-charskiej dla Niesłyszących i Słabosłyszących przypadło w 2014 w Kutnie, gdzie odby-ła się ósma edycja tego kon-kursu. Uczniowie Technikum Uzupełniającego Specjalne-go, kształcący się w zawodzie kucharz, zdobyli miejsca dru-gie – Robert Wysocki i trzecie indywidualnie – Paweł Sowa.

Zajęcia w pracowni technologii gastronomicznejLuiza Mucha podczas ogłaszania wyników I etapu

Luiza Mucha z albumem „Życie do wygrania” styczeń 2015 r.

Młodzi gotują 2013

Młodzież po zajęciach w szkole wraca do In-ternatu, który jest dla nich drugim domem.

Codzienną, całodobową opiekę wychowawczą i pe-dagogiczną nad podopiecz-nymi sprawują wychowawcy poszczególnych grup, którzy pomagają wychowankom w na-uce, organizują im zajęcia re-kreacyjno-sportowe, zajęcia plastyczno-techniczne, zaję-cia kulinarne, turystyczne, te-atralne, wyjścia grupowe i inne. Zapewniamy odpowiednie warunki do wszechstron-nego rozwoju wychowan-ków, nauki, zabawy, rekreacji

i wypoczynku. Wychowanko-wie stołują się w naszej kuchni. Każda grupa posiada swoją świetlicę wyposażoną w tele-wizję cyfrową, komputery z do-stępem do internetu oraz sy-pialnię z łazienką.

Dzień w internacie rozpo-czyna się pobudką ok. godzi-ny 6.30 po toalecie porannej i zajęciach porządkowych w sy-pialniach wychowankowie uda-ją się na śniadanie do ośrod-kowej stołówki. Na godzinę 8.00 wychowankowie zapro-wadzani są do szkół, z których przez wychowawców odbierani są na obiad. Po obiedzie w in-ternacie odbywają się zajęcia rekreacyjne i rewalidacyjne, wyjścia na zakupy.

W godzinach 16.00–18.00- odbywa się nauka własna, pod-czas której wychowankowie pod nadzorem wychowawców wykonują prace domowe oraz utrwalają wiadomości poznane w szkole. O godzinie 18.00 jest kolacja, po której wychowan-kowie uczestniczą w zajęciach programowych (czytelniczych, artystycznych, sportowych, po-rządkowych) oraz w kółkach zainteresowań (plastyczne, ta-neczne, teatralne, kulinarne ogrodnicze, sportowe).

W godzinach wieczornych wychowankowie mają czas wol-ny na rozmowy i spotkania to-warzyskie, indywidualne za-jęcia według zainteresowań, po godzinie 22.00 udają się

do swych sypialń, by następne-go dnia obudzić się w pełni sił. Na co dzień uczymy troski o utrzymanie higieny oso-bistej, kształtujemy i rozwi-jamy umiejętności i nawy-ki higieny życia zbiorowego, zapewniamy warunki prawi-dłowego rozwoju fizyczne-go, odpowiedniego wyżywie-nia i racjonalnego wypoczyn-ku naszych podopiecznych. Ponadto nasi wychowankowie mają zapewniane dodatkowe atrakcje:• ogniska• wycieczki• imprezy okolicznościowe,

min.: zabawa andrzejkowa,

Centralną częścią SOSW jest Internat

c.d. na str. 15

c.d. na str. 15

nr 3-5/2015 15

Uczniów do konkursu przygo-towały nauczycielki Agniesz-ka Gorąca, Irena Sklorz i Iza-bela Szczęsny.

W IX Ogólnopolskim Po-kazie Stołów Wigilijnych „Gwiazdka 2010”, organizo-wanym przez Wyższą Szko-łę Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu, w kategorii „Naj-lepsza regionalna potrawa wi-gilijna” uczniowie ZSZ Nr 1, kształcący się w zawodzie ku-charz małej gastronomii, Ma-ciej Matras i Mateusz Stępień przygotowani przez nauczy-cielkę Agnieszkę Gorącą zdo-byli trzecie miejsce.

W XV Regionalnym Konkur-sie „Najsprawniejszy w zawo-dzie” – Częstochowa 2010 r. uczeń ZSZ nr 1 Paweł Sowa w zawodzie kucharz małej gastronomii, przygotowany przez nauczycielkę Agnieszkę Gorącą, zajął drugie miejsce.

W XVI edycji Regionalne-go Konkursu „Najsprawniej-szy w zawodzie” – Częstocho-wa 2011 r. również w zawodzie kucharz małej gastronomii uczennica ZSZ nr 1 Klaudia Bereza, przygotowana przez nauczycielkę Izabelę Szczę-sny zajęła pierwsze miejsce, a w następnym roku szkolnym – Częstochowa 2012 r. drugie miejsce.

W VI edycji wojewódzkie-go konkursu „Młodzi gotują 2013”, organizowanego przez Zespół Szkół Ekonomicznych im. Karola Adamieckiego w Dą-browie Górniczej, uczennice Justyna Dyla i Luiza Mucha z klasy I kt Technikum Nr 4

dla Niesłyszących i Słabosły-szących zajęły trzecie miej-sce. Swoje umiejętności ku-linarne szlifowały pod kie-runkiem nauczycielki Izabeli Szczęsnej.

4. Rok Szkoły Zawodowców

Minister Edukacji Narodowej ogłosiła rok szkolny 2014/2015 Rokiem Szkoły Zawodowców. Wśród wielu jego priorytetów jest podniesienie atrakcyj-ności, jakości i efektywności kształcenia zawodowego, pro-mocja kształcenia zawodowe-go, współpraca pracodawców i szkół.

W Roku Szkoły Zawodow-ców uczennice Technikum Nr 4 dla Niesłyszących i Słabo-słyszących SOSW, kształcące się w zawodzie technik żywie-nia i usług gastronomicznych, mogą poszczycić się wieloma sukcesami.

W październiku – listopa-dzie 2014 r. uczennica Moni-ka Prandzioch (junior) z kla-sy trzeciej technikum i Izabela Szczęsny (mentor) nauczyciel zawodu przedmiotów gastro-nomicznych wzięły udział w drugiej edycji akcji Pokole-niowy Tandem – inicjatywy międzypokoleniowej Wydziału Europejskiego Funduszu Spo-łecznego Urzędu Marszałkow-skiego Województwa Śląskie-go, realizowanej we współpra-cy z Regionalnym Ośrodkiem EFS w Katowicach, Rybniku, Bielsku-Białej i Częstochowie, w której uczestnicy pracowa-li nad wybranym dla siebie

projektem. Tandem z nasze-go Ośrodka okazał się najlep-szym spośród wszystkich tan-demów zdobywając nagrodę główną za najaktywniejszą pa-rę na blogu (pokoleniowytan-dem.wordpress.com), za naj-częściej i najciekawiej umiesz-czane wpisy, zdjęcia i filmiki relacjonujące przebieg ich spo-tkań.

Z kolei uczennice klasy trzeciej technikum Luiza Mu-cha i Justyna Kałwak wzięły w 2014 r. udział w trzeciej edy-cji „Ogólnopolskiego konkur-su dla uczniów średnich szkół gastronomicznych na najlepszy przepis kulinarny wykorzystu-jący produkty zarejestrowane lub aplikujące o rejestrację ja-ko Chroniona Nazwa Pocho-dzenia, Chronione Oznaczenie Geograficzne oraz Gwaranto-wana Tradycyjna Specjalność”. Konkurs jest jedną z szeregu inicjatyw wspierających pro-mocję polskiej żywności w Unii Europejskiej. Zadaniem uczest-ników konkursu było opraco-wanie autorskich przepisów wykorzystujących polskie pro-dukty zarejestrowane w unij-nym systemie jakości żywno-ści. Uczennice Luiza i Justyna, pod opieką nauczyciela zawodu Izabeli Szczęsnej, opracowały przepis kulinarny z wykorzy-staniem jagnięciny podhalań-skiej będącej produktem zare-jestrowanym jako Chronione Oznaczenie Geograficzne oraz oleju rydzowego zarejestrowa-nym jako produkt Gwaranto-wana Tradycyjna Specjalność. Ich autorski, ciekawy przepis

kulinarny „Pałeczki jagnięco--oreganowe z bukietem wita-minowym z dipem musztar-dowo-czosnkowym” znalazł uznanie Jury. Został wyróżnio-ny i opublikowany w katalogu pn. „43 wyróżnione przepisy kulinarne – Okiem młodych kucharzy”, wydanym przez Mi-nisterstwo Rolnictwa i Rozwo-ju Wsi w grudniu 2014 r.

Także w 2014 r. uczen-nica Luiza Mucha znalazła się wśród najlepszej szóstki uczniów ze szkół ponadgim-nazjalnych z województwa ślą-skiego uczestniczących w Kon-kursie Kulinarnym „EFS Gotu-je!” Konkurs realizowany był w ramach projektu systemo-wego „Mam zawód – mam pra-cę w regionie” i dofinansowa-ny z Europejskiego Funduszu Społecznego. Oprócz otrzyma-nia nagrody rzeczowej uczen-nica została jedną z bohaterek albumu „Życie do wygrania”, który został wydany w stycz-niu 2015 r. przez Urząd Mar-szałkowski Województwa Ślą-skiego, Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego.

Izabela Szczęsny

Najsprawniejszy z zawodzie – Klaudia Bereza z nauczycielem I. Szczęsny

Młodzi gotują 2013

Mikołajki, Wigilia, zabawa karnawałowa, Walentynki.

Do dyspozycji wychowan-ków jest:• sala gimnastyczna z peł-

nym wyposażeniem: dra-binki, stół do tenisa, mate-race, piłki

• bilard, piłkarzyki• świetlice z sprzętem AGD• siłownia• biblioteka• kaplica• gry stolikowe.

W ubiegłym roku wykona-no nową instalację centralne-go ogrzewania, wymieniono wszystkie drzwi, odnowiono i odmalowano wszystkie po-mieszczenia, świetlice, w któ-rych wychowankowie spędza-ją swój wolny czas, sypialnie, łazienki i korytarze oraz klatki schodowe. W pomieszczeniach

zainstalowano nowoczesne oświetlenie i położono nowe wykładziny.

Stały pobyt w interna-cie to duża oszczędność cza-su, który trzeba przeznaczyć na codzienne dojazdy do szko-ły. Wspólne życie w grupie uczy samodzielności i życiowej zaradności, jakże niezbędnej w dzisiejszych czasach. Należy

przestrzegać określonych za-sad. Wychowawcy przejmują tutaj rolę rodziców i w dodat-ku pozostają z nimi w stałym kontakcie. Pobyt w internacie kształtuje umiejętność aktyw-nego wypoczynku, promuje zdrowy tryb życia, zapewnia atrakcyjne spędzanie wolnego czasu.

Martyna Szwacińska

16 nr 3-5/2015

W SOSW młodzież a wa-dą słuchu kunsztu kra-wieckiego mogła uczyć się już od 1946 roku.

Początkowo kształcenie od-bywało się tylko na poziome zasadniczej szkoły zawodo-wej natomiast od roku 1998 swoje wykształcenie związa-ne z kierunkiem odzieżowym młodzież mogła realizować na poziomie technikum, po-czątkowo Technikum Zawo-dowego, później Technikum Uzupełniającego a obecnie Za-sadniczej Szkoły Zawodowej i czteroletniego Technikum po gimnazjum.

Pierwsze laury w tej dziedzi-nie niepełnosprawni słuchowo uczniowie (bo w tym zawodzie kształciły się nie tylko dziew-częta ale również spora gru-pa chłopców) zdobyli w roku 2001, kiedy to z inicjatywy ów-czesnej kierownik warsztatów szkolnych Lidii Szaforz oraz nauczycieli zawodu w Zespo-le Ośrodków Specjalnych (ów-czesna nazwa Ośrodka) zorga-nizowano I Ogólnopolski Kon-kurs Umiejętności Zawodowych dla uczniów niesłyszących z ca-łej Polski. W Konkursie uczest-niczyli uczniowie ZSZ w zawo-dzie ślusarz, drukarz i krawiec. W wyniku klasyfikacji końco-wej uczniowie naszej szkoły zajęli I miejsce zespołowo na-tomiast w zawodzie krawiec II miejsce indywidualnie zdobyła Anna Matusiak uczennica Za-sadniczej Szkoły Zawodowej.

Niestety Konkurs ten nie wpisał się w cykliczną orga-nizację konkursów zawodo-znawczych.

Kolejną próbą organizacji cy-klicznych Konkursów dla mło-dzieży niesłyszącej z kierunku krawieckiego stał się Konkurs Projektowania Odzieży i Zna-jomości Tematyki Odzieżowej. Inicjatorem I Ogólnopolskiego Konkursu był Ośrodek Szkol-no Wychowawczy Nr 2 im dra Janusza Korczaka w Przemyślu w roku 2004. I tym razem nasza młodzież zdobyła aż 3 miejsca – I miejsce drużynowo, II i III miejsce indywidualnie zdoby-te przez uczennice technikum zawodowego – Annę Matusiak i Małgorzatę Polak.

Kolejne edycje tego Kon-kursu odbywały się: 2005 rok

Krawiectwo w SOSWw Lublińcu w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowaw-czym dla Niesłyszących i Sła-bosłyszacych. Sukcesy naszych uczennic – Karoliny Jarosz i Małgorzaty Polak to III miej-sce i tym samym wywalcze-nie podium III miejsca druży-nowo; 2006 rok we Wrocławiu w Ośrodku Szkolno-Wycho-wawczym Dzieci Niesłyszą-cych im. Marii Grzegorzewskiej i zajęcie IV miejsca drużynowo, IV i V miejsca indywidualnie przez uczennice: Annę Matu-siak i Monikę Mizgała; 2007 rok w Poznaniu w Ośrodku Szkol-no-Wychowawczym dla Nie-słyszących i Słabosłyszacych zajęcie indywidualnie II miej-sca przez Jolantę Pilśniak i III miejsca – Ewelinę Głowania.

Ostatnia V edycja tego Kon-kursu odbyła się po raz kolejny w naszym Ośrodku w 2008 ro-ku, tutaj znów dziewczęta nie zwiodły zdobywając III miejsce – Ewa Żurniewicz i miejsce V – Anna Szczudło uczennice Za-sadniczej Szkoły Zawodowej.

Do wszystkich konkursów uczennice zostały przygoto-wywane przez nauczycielki za-wodu.

Od 2006 do 2009 roku uczennice z kierunku krawiec-kiego uczestniczyły w poka-zach mody ekologicznej or-ganizowanych przez Zespół Szkół Nr 2 im. Marii Grze-gorzewskiej w Lublińcu. Po-za tym pokazy mody na stałe zostały wpisane w kalendarz imprez i uroczystości szkol-nych i ośrodkowych. Pomy-słowość, realizacja oraz pre-zentacja kolekcji spotykała się z dużym uznaniem oraz aplau-zem uczestników i zaproszo-nych gości między innymi ta-kich imprez jak: Dzień Otwarty Ośrodka (2004–2008), Jubile-usz 70-lecia Ośrodka (2005), Jubileuszowy Dzień Eduka-cji Narodowej (2005), Powia-towy Konkurs Ortograficzny (2005), XIV Ogólnopolski Kon-kurs z Języka Polskiego (2006), Ogólnopolski Konkurs Od-czytywania Mowy „Oczy po-magają słyszeć” (2006), wi-zyta gości z Lipska i Danii (2003), IV Dzień Amerykań-ski (2001), wizyta gości z kra-jów partnerskich projektu Co-menius (2013) i wiele innych. Wszystkie stroje przygoto-wywane były na warsztatach

szkolnych przez uczennice pod bacznym okiem nauczycieli zawodu.

Kolejne sukcesy naszych uczniów to udział w Konkur-sach „Najsprawniejszy w za-wodzie” – krawiec organizo-wanych przez Zespół Szkół Specjalnych w Częstochowie. W 2009 roku na podium stanę-ła Magdalena Gidziela zajmując III miejsce, w 2010 roku laure-atami byli Dawid Szwedziński – I miejsce oraz Kamil Chmie-larz – II miejsce zaś w 2011 ro-ku powtórzono sukces zdo-bywając również I miejsce i II miejsce odpowiednio – Anna Chmielarz i Anna Szczudło.

Niewątpliwie prestiżowym konkursem był także dla na-szych uczennic Międzyszkolny Konkurs Odzieżowy organizo-wany przez Miejski Dom Kultu-ry w Częstochowie, który skie-rowany był do wszystkich szkół odzieżowych województwa śląskiego a także do młodych projektantów mody rozpoczy-nających karierę zawodową związaną z modą. Głównym celem tego konkursu było za-projektowanie odzieży zgod-nie z tematem konkursu a na-stępnie uszycie zaprojektowa-nych modeli i zaprezentowanie na deskach MDK przez modelki do przygotowanego podkładu muzycznego. I tak: w 2010 ro-ku do Konkursu pt. „Suknia w stylu klasycznym inspiro-wana muzyką Chopina” przy-stąpiły trzy uczennice Zasad-niczej Szkoły Zawodowej przy-gotowane przez panią Mariolę Michna i panią Lidię Szaforz osiągając niewątpliwie duży sukces– Anna Chmielarz – II miejsce, Anna Krygier- wyróż-nienie; w 2011 roku do Kon-kursu pt. „Awangarda bez gra-nic” po raz kolejny przystąpiła uczennica Technikum – An-na Chmielarz wykonując pro-jekt stroju awangardowego; 2013 rok to kolejne wyzwanie naszej projektantki – Anny Chmielarz (uczennicy II kla-sy technikum) w Konkursie pt. „Szalona ikona mody – La-dy Gaga”. Wprawdzie w tych edycjach zaprojektowane stro-je Ani nie otrzymały nagród ale udział w tak prestiżowym konkursie wzbogacił uczennicę o nowe doświadczenia w świe-cie mody.

Sylwia Rose

Konkurs Najsprawniejszy w zawodzie krawiec Częstochowa

Prezentacja stroju Awangarda bez granic na deskach MDK Częstochowa

Konkurs Suknia w stylu klasycz-nym inspirowana muzyką Chopina

Konkurs Projektowania Odzieży i Znajomości Tematyki Odzieżowej

foto

.: S

. Ros

e

nr 3-5/2015 17

Od samego początku dzia-łalności Ośrodka w Lublińcu sport stanowił integralną część kształcenia dzieci z specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Realizacja treści sportowych rozbu-dzała wiarę wychowanka w własne możliwości, uczyła przełamywania barier i sła-bości oraz postępowania według zasad „fair-play”.

Możliwość udziału w impre-zach sportowych pozwalała na integrację z środowiskiem lokalnym oraz na obiektyw-ne dokonanie własnej oceny sprawności fizycznej.

W okresie powojennym uczniowie Ośrodka reprezen-towali szkołę głównie w zawo-dach lekkoatletycznych i grach zespołowych odnosząc znacz-ne sukcesy: Stalinogród (Kato-wice) 24.05.1953 r. Mistrzostwa Drużyn Głuchoniemych w Siat-kówce – I miejsce; 1962 r. Ogól-nopolskie Mistrzostwa Szkol-ne Młodzieży, Juniorów i Mło-dzików Głuchych – I miejsce zespołowo w lekkiej atletyce.

Rozwój działalności sporto-wej nastąpił wraz z powstaniem pierwszych w Polsce Uczniow-skich Klubów Sportowych dla dzieci głuchych. W 1994 roku powstał w Lublińcu UKS Głu-chych „Junior”, który zrzeszał uczniów rozwijających swoje zdolności sportowe. Od tego czasu nastąpił spektakularny wzrost osiągnięć naszych wy-chowanków na imprezach or-ganizowanych w Polsce i Eu-ropie. Najprężniej działającą sekcją sportową była sekcja lekkiej atletyki. Zawodnicy tej sekcji reprezentowali nasz kraj na Olimpiadach i Mistrzo-stwach Europy Osób Niesłyszą-cych. Lekkoatleci z Lublińca znaleźli się w kadrze narodo-wej osób niesłyszących. Najwy-bitniejszymi z nich byli: Rafał Nowak, który to pod kierun-kiem nauczycieli wychowania fizycznego z Lublińca zdoby-wał pierwsze szlify lekkoatle-tyczne. Należy on do najbar-dziej utytułowanych sportow-ców niesłyszących w Polsce. Obok Rafała znaczne osiągnię-cia sportowe w kraju i zagrani-cą osiągnął zawodnik klubu lu-blinieckiego Mariusz Kwasek,

który w latach 1997–2000 na-leżał do czołówki polskich nie-słyszących skoczków wzwyż i trójskoczków. Oprócz sekcji lekkiej atletyki działały w klu-bie sekcje piłki nożnej i siat-kówki. Zawodnicy tych sekcji uczestniczyli w wielu turnie-jach organizowanych przez od-działy Polskiego Związku Głu-chych na terenie całego kraju, zajmując czołowe miejsca.

Rozwój dalszych suk-cesów sportowych nastą-pił od 2008 roku, kiedy to Uczniowski Klub Sportowy Niesłyszących „Herkules” kon-tynuował działalność sporto-wą w Ośrodku. Zawodnicy klu-bu zrzeszeni zostali w sekcjach: piłki siatkowej i nożnej, teni-sa stołowego, lekkiej atlety-ki. Znaczące sukcesy osiąga reprezentacja w tenisie stoło-wym i piłce siatkowej. Zawod-nicy zajmują czołowe miejsca w Młodzieżowych Mistrzo-stwach Polski Niesłyszących, uczestniczą w integracyjnych turniejach oraz zawodach. Za-wodnicy sekcji tenisa stołowe-go: Przemysław Knop i Justy-na Kałwak zostali powołani na zgrupowania młodzieżo-wej kadry narodowej, gdzie pod okiem trenerów kadry mło-dzieżowej przygotowywali się do zawodów sportowych. Sze-regi kadry Polski w piłce siat-kowej zasilił wychowanek na-szego Ośrodka Karol Wanot, a Andrzej Parzych był zawod-nikiem młodzieżowej kadry Polski niesłyszących w piłce nożne. Długoletnia współpraca z Polską Federacją Sportu Nie-słyszących, pozwala zawodni-kom niesłyszącym na udział

w masowych imprezach np. Młodzieżowych Mistrzostwach Polski Niesłyszących, spotka-niach integracyjnych i obozach sportowych.

Znaczne sukcesy zawodni-ków i drużyn sportowych:

• 1997 r. Poznań II m. druży-nowo kobiet w Międzynaro-dowym Mitingu Pływackim;

• 1999 r. ME w Atenach, III m. w trójskoku- Mariusz Kwasek;

• 2001 r. Warszawa I m. w Mi-kołajkowym Turnieju Sza-chowym dla Niesłyszących;

• 2000 r. MMPN w Lublinie III m. drużyny w kategorii 16–21 lat;

• 2001 r. MMPN w Lublinie I m. drużyny w kategorii 16–21 lat;

• 2002 r. Wejherowo I m. w Ogólnopolskim Konkur-sie Strzeleckim dla Niesły-szących;

• 2002 r. I Olimpiada Niesły-szących w Częstochowie, III m. drużyny;

• 2002 r.Racibórz, Między-narodowy Turniej Halowy w Piłce Nożnej, I m.;

• 2003 r. Pszczyna, Turniej Siatkówki I m.;

• 2007 r. Lubliniec, MMPN w Siatkówce Chłopców, I m.

• 2008 r. Olecko MMPN w Siat-kówce Chłopców, II m.;

• 2011 r. Przemyśl, Ogólno-polskie Zaw. Młodzieżowe w Tenisie Stołowym, J. Kał-wak III m.;

• 2011 r. Lubliniec, Integracyj-ny Turniej w Tenisie Stoło-wym, Przemysław Knop I m.;

• 2011 r. Częstochowa, Wo-jewódzki Turniej Siatkarski

Szkół Specjalnych, I m.;• 2012 r. Młodzieżowe Mistrzo-

stwa Polski w Tenisie Stoło-wym, Justyna Kałwak III m.;

• 2013 r. MMP w Tenisie Stoło-wym, Justyna Kałwak II m.;

• 2014 r. MMP w Tenisie Stoło-wym, Justyna Kałwak III m.Na terenie placówki cyklicz-

nie organizowane są zawody sportowe, turnieje, zawody inte-gracyjne i spartakiady dla dzie-ci i młodzieży ze szkół specjal-nych (Młodzieżowe Mistrzostwa Polski w Siatkówce, Integracyj-ny Turniej w Tenisie Stołowym, Biegi przełajowe, Turnieje w pił-ce nożnej i siatkówce z zaprzy-jaźnionymi szkołami i klubami).

Oprócz czysto sportowej dzia-łalności, na terenie ośrodka roz-wija się działalność rekreacyjna i turystyczna, która ma na celu zachęcić dzieci i młodzież do ak-tywności fizycznej w wolnym czasie. Wyjazdy do parku wod-nego, na lodowisko, rajdy rowe-rowe, wyjazdy na narty, obo-zy sportowe to najważniejsze atrakcje czekające na naszych wychowanków. Zaplecze spor-towe, którym dysponuje nasz Ośrodek (sala gimnastyczna, boiska, siłownia, salka gimna-styki korekcyjnej) oraz dobra lo-kalizacja, umożliwiająca zajęcia w terenie naturalnym – to nie-odzowne atuty rozwoju sportu w naszym Ośrodku.

Sukcesy te nie byłyby moż-liwe gdyby nie zaangażowanie wielu nauczycieli w-f na prze-strzeni historii Ośrodka. Dzię-ki ich pracy zawodnicy naszych Klubów, a tym samym ucznio-wie naszego Ośrodka na trwa-le zaznaczyli swoje istnienie na polskiej mapie sportu osób niepełnosprawnych.

Karina Naumann-Król

Sport i rekreacja w SOSW w Lublińcu

Jesienne Biegi Przełajowe Herby

Wojewódzkie Mistrzostwa Szkół Specjalnych w Piłce Siatkowej Częstochowa

Młodzieżowe Mistrzostwa Polski w Piłce Nożnej Lublin

18 nr 3-5/2015

Stowarzyszenie Na Rzecz Dzieci i Młodzieży Nie-pełnosprawnej „Jestem” powstało w 2003 roku.

Zostało założone z ini-cjatywy osób pracujących na co dzień z dziećmi i mło-dzieżą niepełnosprawną i nie-ustannie wspiera wycho-wanków Specjalnego Ośrod-ka Szkolno-Wychowawczego w Lublińcu. Swoją działalność opiera na pracy społecznej ogó-łu jego członków. Stowarzysze-nie osiąga swoje cele poprzez:

Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej „JESTEM”

pozyskiwanie profesjonalnych umiejętności osób zajmujących się edukacją, wychowaniem i pomaganiem, tworzeniem i realizowaniem na terenie pla-cówek wychowawczo – oświa-towych autorskich programów profilaktycznych i edukacyj-nych oraz organizowanie poga-danek, prelekcji i różnych form wzajemnego wspierania (w tym także szkoleń dla rodziców). Inicjuje i organizuje semina-ria i konferencje dla osób zaj-mujących się pracą z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną celem wymiany doświadczeń

i d o s k o n a l e n i a umiejętności za-wodowych. Wspiera działalność placówki poprzez wzbogacanie bazy dydaktycznej o no-wy sprzęt dydaktyczno – reha-bilitacyjny. Stowarzyszenie już od 10 lat organizuje „Wiosenny Koncert”. Celem tej imprezy in-tegracyjnej jest przede wszyst-kim promowanie działalno-ści artystycznej wśród dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, wspólne przeżywanie radości i poczucia dumy z ich możliwo-ści i osiągnięć. Wychowankom

Uczniowie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wycho-wawczego w Lublińcu wielo-krotnie zajmowali czołowe miejsca w ogólnopolskich konkursach przedmioto-wych dla niesłyszących.

W 2002 r. w Ogólnopolskim Konkursie Znajomości Języka Polskiego dla Niesłyszących organizowanym w Lublińcu – 2 miejsce zajął Łukasz Lizu-rej, a 3 miejsce Dorota Wnuk. W 2007 roku Tomasz Kozu-bek wykazał się bardzo dobrą znajomością literatury zaj-mując w Warszawie 3 miejsce, a w 2009 r. Dariusz Lukosek zdobył 3 miejsce w Konkursie Znajomości Literatury w Byd-goszczy.

W ogólnopolskich konkur-sach matematycznych ucznio-wie niesłyszący również zajmo-wali czołowe miejsca. Zapocząt-kowali swój udział w 1991 roku w Krakowie, gdzie uczeń M. Ki-liański zdobył 3 miejsce. Naj-większy sukces uczniowie osiągnęli na Ogólnopolskich Zawodach Matematycznych w Raciborzu w 2004 roku, gdzie 1 miejsce zdobył Tomasz Grze-sik, a 2 miejsce Anna Janicka. W kolejnych Ogólnopolskich

Zawodach Matematycznych, które odbyły się w Warsza-wie (2005 r.) i w Wejherowie (2006 r.) Ania Janicka również zajęła bardzo wysokie 2 miejsce.

Nie mniejsze sukcesy odno-sili uczniowie w ogólnopolskich konkursach wiedzy historycznej dla niesłyszących. W 1991 ro-ku w Krakowie uczeń ZSZ Ro-bert Kiliański zajął 1 miejsce w klasyfikacji indywidualnej, a drużyna 1 miejsce w klasyfi-kacji zespołowej. Również w ro-ku 1999 w III Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy Historycz-nej, zorganizowanym w lubli-nieckim Ośrodku, uczeń ZSZ Mariusz Woronko zdobył in-dywidualnie 1 miejsce, a na-sza drużyna zdobyła 1 miejsce zespołowo. W kolejnych latach uczniowie wykazywali się rów-nież ogromną znajomością wie-dzy historycznej. W roku 2002 uczeń ZSZ Roman Skiba zajął 3 miejsce w VI Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy Historycz-nej w Przemyślu, a w 2008 roku uczeń Grzegorz Hadzik był trze-ci w klasyfikacji indywidualnej w XII Ogólnopolskim Konkur-sie Wiedzy Historycznej w Ło-dzi. Grzegorz Hadzik również w kolejnych edycjach Konkursu zajmował czołowe lokaty. W ro-ku 2009 w XIII Ogólnopolskim

Konkursie Wiedzy Historycz-nej w Szczecinie zajął 2 miej-sce w kategorii szkół średnich, a w 2010 roku w Żarach w tej sa-mej kategorii – 3 miejsce.

Dla uczniów niesłyszących organizowane są również kon-kursy związane z ich niepeł-nosprawnością. W ogólnopol-skich konkursach odczytywania mowy z ust zawsze zajmuje-my wysokie lokaty. W 2002 ro-ku w Ogólnopolskim Konkur-sie Odczytywania Mowy z Ust we Wrocławiu Grzegorz Spyt-kowski zajął 2 miejsce indywi-dualnie, a w 2005 roku w Ogól-nopolskim Konkursie Odczyty-wania Mowy z Ust w Raciborzu Angelika Krawczyk uzyska-ła 1 miejsce, a Anna Janic-ka 3 miejsce. Zespołowo nasz Ośrodek zdobył 1 miejsce. W 2009 roku Anna Janicka za-jęła 1 miejsce w Konkursie Od-czytywania Mowy z Ust w War-szawie.

W olimpiadach języka migo-wego od lat byliśmy w ścisłej czołówce. W 1998 roku w Ogól-nopolskiej Olimpiadzie Języka Migowego w Poznaniu Adam Janiszewski zdobył 1 miejsce. W roku 1999 nasz Ośrodek był organizatorem Ogólnopolskiej Olimpiady Języka Migowego. Nasi uczniowie zdobyli w niej

Sukcesy uczniów szkół ponadgimnazjalnych w ogólnopolskich konkursach przedmiotowych dla niesłyszących

dwa pierwsze miejsce: 1 miej-sce zajęła Jolanta Matusiak, 2 miejsce – Adam Janiszew-ski. W 2000 roku uczniowie Ośrodka wyjechali na Olimpia-dę Języka Migowego do Wro-cławia. Uczeń Tomasz Libu-da zajął we Wrocławiu 2 loka-tę indywidualnie, a w roku 2001 Dorota Wnuk zajęła 1 miejsce w Ogólnopolskiej Olimpia-dzie Języka Migowego w Raci-borzu, zaś drużyna z naszego Ośrodka – 2 miejsce zespoło-wo. Rok później – w 2002 ro-ku – w Olimpiadzie Języka Mi-gowego w Bydgoszczy Tomek Libuda był pierwszy, zaś uczen-nica Jolanta Matusiak – trzecia.

Uczniowie niesłyszący brali również udział w Konkursach Udzielania Pierwszej Pomocy Przedmedycznej w Szczecinie. W roku 2009 nasi uczniowie zdobyli w klasyfikacji drużyn sanitarnych 2 miejsce i świet-nie poradzili sobie z zadania-mi konkursowymi w terenie.

Sukcesy odnosimy również w innych konkursach spraw-nościowych. W 2006 roku Anna Janicka zajęła 1 miejsce w Ogól-nopolskich Zawodach Strzelec-kich w Wejherowie, zostawia-jąc pozostałych rywali dale-ko z tyłu.

Elżbieta Melnarowicz

Ośrodka stwarza szansę na udział

w zajęciach dogote-rapii – specjalistycz-

nej metodzie wspoma-gania rehabilitacji i terapii,

w której istotną rolę odgry-wają wyszkolone psy. Realiza-cja naszych celów jest możliwa dzięki darowiznom oraz środ-kom pozyskanym w ramach ak-cji 1%. Licząc na Państwa dal-sze zainteresowanie serdecz-nie dziękujemy za udzieloną pomoc.

Joanna Weintritt

nr 3-5/2015 19

Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnospraw-nych Słuchowo i Umy-słowo „Uśmiech Dziecka” działa od 2005 r.

Status Organizacji Pożyt-ku Publicznego uzyskaliśmy w 2008 r. W tym roku będzie-my obchodzić swoje 10 – lecie. Jednym z priorytetowych celów naszej Organizacji jest wspie-ranie działalności szkół i pla-cówek zajmujących się dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną słuchowo i umysłowo. Stowa-rzyszenie od dekady pomaga dzieciom i młodzieży przeby-wającej w Specjalnym Ośrod-ku Szkolno – Wychowawczym w Lublińcu. W celu ich lepszego

rozwoju psychofizycznego or-ganizujemy różnorodne pro-gramy profilaktyczne mające znaczny wpływ na ich poczu-cie bezpieczeństwa. Wspiera-my rodziny dzieci niepełno-sprawnych, organizując szko-lenia dla rodziców pozwalające zrozumieć jak należy żyć, pra-cować oraz organizować wolny czas dzieciom niepełnospraw-nym, aby ich rozwój miał w peł-ni harmonijny przebieg. Waż-nym elementem w życiu każ-dego dziecka jest styczność od najmłodszych lat z kulturą i sztuką, dlatego dofinansowu-jemy liczne wycieczki dydak-tyczno-krajoznawcze, organi-zujemy wyjazdy do kina, teatru oraz na wernisaże. Dzięki na-szej działalności pozyskaliśmy

Jubileusz 10-lecia Stowarzyszenia „Uśmiech Dziecka”

grant „Banku Dziecięcych Uśmiechów” z Fundacji Banku Zachodniego na zakup pomocy dydaktycznych do nowo utwo-rzonego Wielospecjalistyczne-go Gabinetu Terapeutycznego (WGT), który powstał w Cen-trum Terapii SOSW w Lublińcu. Tutaj wykwalifikowani specja-liści – wolontariusze prowadzą zajęcia terapeutyczne, m. in. metodą Tomatisa, EEG Biofeed-back, a także zajęcia z zakresu oligofrenopedagogiki, surdo-pedagogiki i tyflopedagogiki co umożliwia stymulację au-dio-psycho-lingwistyczną dzie-ci i młodzieży. Ogromnie waż-nym elementem naszej działal-ności jest aktywizowanie osób niepełnosprawnych. W tym ce-lu Stowarzyszenie cyklicznie

organizuje Integracyjne Tur-nieje Tenisa Stołowego, a także włącza się w organizację Spor-towego Dnia Dziecka. Prowa-dzimy aktywną działalność charytatywną poprzez doraź-ną pomoc rodzinom będącym w trudnych sytuacjach życio-wych. Obecnie naszym waż-nym przedsięwzięciem jest po-moc w organizacji turnusu re-habilitacyjnego w Jarosławcu, gdzie wychowankowie nasze-go Ośrodka będą mogli korzy-stać z zajęć o charakterze reha-bilitacyjnym oraz wypoczywać w klimacie nadmorskim. Wielu z nich po raz pierwszy w swo-im życiu będzie miało możli-wość zobaczyć Morze Bałtyckie. Zarząd Stowarzyszenia ser-decznie dziękuje wszyst-kim darczyńcom za wspie-ranie naszej organizacji oraz nieustanną pomoc w reali-zowaniu zadań statutowych. Przekazując 1% naszej organi-zacji – dajesz dobroć, którą mo-żemy nieść razem najbardziej potrzebującym.

Ewa BerbeszPrezes Stowarzyszenia

Dzięki szkołom filialnym zorganizowanym w podmio-tach leczniczych hospitalizo-wani pacjenci realizują obo-wiązek szkolny, mają szansę na bieżąco opanowywać mate-riał, zdobywać oceny i poczuć namiastkę szkolnej atmosfery.

W ramach działalności Spe-cjalnego Ośrodka Szkolno –Wychowawczego w Lublińcu funkcjonują dwie tego typu pla-cówki: na Oddziale Pediatrycz-nym Samodzielnego Publiczne-go Zespołu Opieki Zdrowotnej oraz Oddziale Psychiatrycznym dla Dzieci i Młodzieży Woje-wódzkiego Szpitala Neurop-sychiatrycznego w Lublińcu.

Chociaż zajęcia odbywają się w warunkach szpitalnych, to uczniowie szkoły podsta-wowej i gimnazjum kontynu-ują obowiązujące programy nauczania z przedmiotów re-alizowanych w szkołach ma-cierzystych zgodnie z pod-stawą programową. Zajęcia dydaktyczne odbywają się co-dziennie, w wyznaczonych pomieszczeniach klasowych wyposażonych w stanowiska komputerowe. Osiąganiu za-mierzonych celów sprzyja zin-dywidualizowany charakter

pracy, stosowanie różnych, często aktywizujących metod i form dostosowanych do moż-liwości dzieci z różnymi jed-nostkami chorobowymi. Praca nauczycieli pozostaje w zgodzie z przyjętym procesem leczenia.

Oprócz codziennych zajęć lekcyjnych, pacjenci uczestni-czą również w zajęciach wycho-wawczych na świetlicy. Działa-nia terapeutyczne odbywają się poprzez szereg działań wycho-wawczych i profilaktycznych. Wychowankowie mają moż-liwość rozwijania aktywności twórczej poprzez różnorodne formy, począwszy od zajęć ru-chowych, arteterapii, muzyko-terapii, po pedagogikę zabawy. Ciekawe pracy plastyczne, które

powstają podczas zajęć świetli-cowych zdobią świetlice szpita-li oraz eksponowane są podczas kiermaszy i wystaw. W ramach ogólnopolskiej akcji „Zaczyta-ni” zgromadzono bogaty księ-gozbiór, który służy pacjentom i pozwala na codzienne „spo-tkania z książką”. Terapeutycz-na wartość literatury pozwala rozwijać wyobraźnię, intelekt, słownictwo oraz kształtować właściwe zachowania społecz-nie. Ciągła troska o poszerzanie i wzbogacanie bazy materialnej szkoły filialnej, sprzyja prowa-dzeniu zajęć w jak najbardziej interesujący dla uczniów spo-sób. Dzięki otrzymanej dotacji w ramach Rządowego progra-mu „Radosna Szkoła dla szkół

filialnych” zaadaptowano sa-lę na miejsce zabawy i nauki, które wyposażono w ciekawe pomoce dydaktyczne.

Uczniowie szkół przyszpital-nych uczestniczą w uroczysto-ściach, akcjach i spotkaniach z ciekawymi ludźmi. Osiąga-ją liczne sukcesy w różnorod-nych konkursach plastycznych i literackich.

Ważną rolę w pracy szko-ły filialnej odgrywają rodzice oraz personel szpitala, którzy są naszymi partnerami w edu-kacji i wychowaniu. Jesteśmy szkołą dla dzieci mogących, pomimo choroby, odnieść suk-ces, uwierzyć w siebie i poko-nać własne słabości.

Monika Ledwoń

Szkoła przyjazna pacjentowi

Świetlica w szkole przyszpitalnej Miejsce zabaw – Radosna Szkoła dla szkół filialnych

20 nr 3-5/2015

Wycieczki

W latach 50-tych i 80-tych XX w. najczęściej organizowa-no wycieczki do: Warszawy, Wałbrzycha, Krakowa, Kudo-wy-Zdrój, Trójmiasta, Biesz-czad. Były to wyjazdy, w któ-rych uczestniczyła większość uczniów szkoły. Organizatora-mi wycieczek w tamtych cza-sach byli najczęściej nauczy-ciele: Paweł Cyroń, Jan Kukow-ka, Hubert Pyrasz, Józef Czura, Zygmunt Brzęczek. W 1996 r. zorganizowano pierwszą za-graniczną wycieczkę do Cze-chosłowacji.

W latach 80-tych XX w. największą atrakcją były wy-cieczki do Kotliny Jeleniogór-skiej. Corocznie ich organiza-torem był Eugeniusz Pucała.

Uczniowie mieszkali w Ja-gniątkowie i codziennie zwie-dzali inne miejsca, np. Szklar-ską Porębę, wodospady, Za-mek Piastowski w Bolkowie, Karpacz (wjazd na Śnieżkę). Na tych wycieczkach ucznio-wie uczyli się samoobsługi, ponieważ wszystkie posiłki przygotowywali samodziel-nie. Inną atrakcją tamtych cza-sów były wyjazdy w Pieniny, a zwłaszcza spływy Dunajcem. Organizatorem byli nauczy-ciele Mateusz Maroń i Alfons Kubica.

Wycieczki to nie tylko zwie-dzanie, ale okazja do nawią-zania bliższych kontaktów z rówieśnikami. Dyrektor Ośrodka Czesław Bińczyk na-

wiązał owocną w s p ó ł p r a -cę z Danią. O d 19 9 2 r . nasi wycho-wankowie co roku wyjeżdżali na tygodniowe turnusy i mie-li okazję zwiedzić wiele wspa-niałych miejsc, m.in. Legoland.

W latach 1995–2001 nawią-zaliśmy współpracę z Ośrod-kiem w Raciborzu, w wyniku czego zorganizowano wyciecz-ki po Europie Zachodniej m.in. do Chorwacji, Włoch, Hisz-panii. Uczniowie mieli oka-zję dodatkowo zwiedzić: Mon-te Carlo, Lazurowe Wybrzeże, Monako, Wenecję i Wiedeń.

Wycieczki krajoznawczo- -turystyczne i przedmiotowe

Wycieczka szkolna-lata 80-te

Zamek Piastowski w Bolkowie – 1989 r.

Praca pedagoga specjalne-go to ciągłe poszukiwanie form i metod przekazywania wiedzy oraz kształtowania osobowości wychowanków.

Jedną z takich form są wy-cieczki, których organizowanie odgrywa ogromną rolę w roz-woju uczniów z różnymi nie-pełnosprawnościami. Oprócz wartości dydaktycznych i po-znawczych dostarczają war-tościowych przeżyć estetycz-nych, pomagają zdobywać no-we doświadczenia, poznawać nowe miejsca, pozwalają ob-cować z otaczającą przyrodą, wskazują atrakcyjne i aktyw-ne sposoby spędzania wolnego czasu. Pedagogom umożliwiają wzbogacać słownictwo wycho-wanków, rozwijać ich zaintere-sowania, integrować zespół kla-sowy i poznawać dzieci w sytu-acjach pozaszkolnych.

W 80-letniej historii naszego Ośrodka wycieczki zawsze były i są do tej pory cenną- -często wykorzystywaną formą pracy.

Zapiski wyjazdów wraz

z pożółkłymi zdjęciami znaj-dujemy już w najstarszych kro-nikach. Nasi wychowankowie jeździli po całej Polsce (Mazu-ry, Olsztyn, Kętrzyn, Giżycko, Warszawa, Poznań, „Szlak Or-lich Gniazd”, Kotlina Kłodz-ka, Bielsko Biała, Cieszyn, Ży-wiec…). Dużą popularnością cieszyło się południe Polski (gó-ry, Kraków, Zakopane, Wielicz-ka), oraz Pomorze (Trójmia-sto, Malbork, Hel). Przełom lat sześćdziesiątych i siedem-dziesiątych to cykl wyjazdów związanych z epoką socjalizmu- przede wszystkim do różnych zakładów produkcyjnych (Hu-ta im. Bieruta w Częstochowie, Targi Poznańskie, Fabryka Pa-pieru i Tektury w Krapkowicach, fabryka autobusów „Jelcz”…). Jest to też czas prężnie działają-cej turystyki harcerskiej- zloty,

biwaki i obozy (Kokotek, Kuź-nica Brzeźnicka).

Lata osiemdziesiąte to la-ta przemian w kraju, które przyniosły nowe możliwości i większe perspektywy wyjaz-dów m.in. wyjazdy zagranicz-ne. To właśnie w połowie lat osiemdziesiątych nawiązała się współpraca naszego Ośrodka z Duńczykami- zaowocowało to wieloma wyjazdami naszych wychowanków na turnusy reha-bilitacyjno-turystyczne.

Nie mniejszą popularnością cieszyły się tego rodzaju tur-nusy organizowane w Polsce (Tleń, Darłówko, Bieszczady).

Obecnie w naszym Ośrodku młodzież wyjeżdża na różno-rodne wycieczki, których miej-scowości trudno w tym miejscu wymienić ze względu na ogrom-ną liczbę- tylko w ostatnich

dwóch latach uczniowie uczest-niczyli w ponad osiemdziesię-ciu wyjazdach. Są to wyjazdy: dalsze i bliższe, kilkudniowe i jednodniowe, rekreacyjno--sportowe (turnieje i zawody), dydaktyczno-przedmiotowe, zawodowe (związane z nauką zawodu), historyczne, kultu-ralne (wyjazdy do kin, teatrów, na przeglądy artystyczne) kra-joznawczo- turystyczne, impre-zy wyjazdowe („zielone szko-ły”), integracyjne, rajdy rowe-rowe i piesze, rejsy.

Z pewnością trzeba dodać, iż taka ilość wyjazdów jest moż-liwa dzięki sponsorom i stowa-rzyszeniom wspierającym na-sze inicjatywy, a własny trans-port w znaczny sposób ułatwia komfortowe podróżowanie po całej Polsce.

B. Wilk, K Suszka

Wycieczki krajoznawczo-turystyczne pomagają naszym uczniom lepiej funkcjonować w otaczającej rzeczywistości. Dzięki nim mogą sobie wzajemnie pomagać, kształtować normy współ-życia społecznego, wyrabiać prawidłowe nawyki bezpieczne-go zachowania i poruszania się w obcym środowisku.

c.d. na str. 21

nr 3-5/2015 21

Żeglarska przygoda wycho-wanków Ośrodka rozpoczęła się w 1998 roku od uczest-nictwa naszej wychowanki w ogólnopolskim rejsie niesłyszących, zorganizo-wanym przez Instytut Głu-choniemych w Warszawie.

Razem z opiekunem, pełnią-cym równocześnie funkcję ofi-cera wachtowego na pokładzie żaglowca „Pogoria”, odbyli po-dróż dookoła Europy odwiedza-jąc wiele ciekawych miejsc. Nie-słysząca załoga dopłynęła m.in. do Kadyksu, Porto, na Made-rę, portów Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Zanim Pogoria wpły-nęła do Gdyni cumowała w Ko-penhadze i na Helu. Przedsię-wzięcie okazało się sukcesem. Pokazało że osoby z dysfunk-cją słuchu podołały wymogom długiego rejsu na żaglowcu obsługiwanym przez nich sa-mych, że stanowią pełnowar-tościową załogę. Uczniowie na-wiązali kontakty ze wspólnotą niesłyszących w odwiedza-nych krajach, poznali rówie-śników z innych polskich szkół. Utwierdzili się w przekonaniu, że stać ich na wiele i w niczym nie ustępują osobom słyszą-cym. Zdobyte doświadczenie pozwoliło nauczycielom Ośrod-ka na samodzielne organizowa-nie morskich wypraw z wycho-wankami. Efektem było wiele rejsów po Morzu Bałtyckim,

Północnym, Oceanie Atlan-tyckim i Morzu Śródziemnym. W wyjazdach za każdym razem uczestniczyło kilku lub kilku-nastu wychowanków pod opie-ka nauczycieli. Realia morskiej podróży wymagają wspólnego wysiłku całej załogi by osią-gnąć wyznaczony cel. Mło-dzież, wraz ze słyszącymi kole-gami, wykonuje wszelkie prace w rytmie wacht. Sterują stat-kiem, operują żaglami za po-mocą lin, pomagają w kam-buzie, porządkują miejsce w którym aktualnie żyją (nie wyłączając toalet), a gdy jest potrzeba pomagają bosmano-wi w drobnych naprawach i my-ciu pokładu żaglowca. Wspólna praca i wypoczynek sprzyjają wielopłaszczyznowej integra-cji podczas morskiej podróży. Młodzi ludzie poznają miejsca i stykają się z zagadnieniami

Integracja pod żaglami znanymi z podręczników histo-rii, geografii, biologii czy języ-ka polskiego: np. zjawisko pły-wów, meteorologia, fauna mor-ska, cieśniny i kanały morskie. Zwiedzali m.in. Korsykę, El-bę, Helgoland, Bremerhaven, Cherbourg, Cannes, Genuę, Monaco, Niceę, Pizę, Rzym, Szczecin, Gdynię – poznając historię i dzień dzisiejszy tych i innych miejsc, do których do-tarliśmy w naszych podróżach. Organizowaliśmy „Lubliniec-ki rejs integracyjny” (2002, 2009, 2010) – wyjazdy, w któ-rych uczestniczyli, poza wy-chowankami Ośrodka, ucznio-wie szkół ponadgimnazjalnych powiatu oraz studenci uczelni wyższych. By te przedsięwzię-cia doszły do skutku, koniecz-na była współpraca rodziców uczestników, Rady Pedagogicz-nej Ośrodka, stowarzyszenia w nim działającego, dyrekcji poszczególnych szkół powiatu, przychylność władz Starostwa

oraz pomoc sponsorów-lubli-nieckich przedsiębiorców. Idee integracji realizowały się nie tylko na deskach pokładu ża-glowca ale już na poziomie organizacyjnym. A ucznio-wie mobilizowali się do inten-sywniejszej nauki i lepszego sprawowania się by móc po-płynąć w rejs. Nie tylko mor-skie wyprawy spełniają funk-cję wychowawczą i rekreacyj-ną. Z oczywistych powodów dużo dostępniejsze jest żeglar-stwo śródlądowe. Z tej przy-czyny kilkunastu uczniów pla-cówki uczestniczyło w jedno-dniowych rejsach żaglówką po jeziorze Pławniowickim. By-ły to ciekawe wycieczki peł-ne pozytywnych emocji i wra-żeń. Sądząc z zainteresowa-nia uczniów tą formą rekreacji, można przypuszczać, że w nie-dalekiej przyszłości następni postawią stopę na chybotli-wym pokładzie łodzi żaglowej.

Ryszard Niwergol

Dania – 2012 r. Pieniny – wyjazd na nartyWadowice-2013 r.

Organizatorem tych wyjaz-dów była nauczycielka Elżbie-ta Machoń.

Zimą dla uczniów zorgani-zowano wycieczki w Pieniny, gdzie oprócz zwiedzania mogli doskonalić jazdę na nartach.

Instruktorką dla początkują-cych narciarzy była organiza-torka tych wycieczek nauczy-cielka Lidia Szaforz.

Obecnie najwięcej wycieczek dla uczniów szkół ponadgim-nazjalnych organizowanych

jest do Warszawy – zwiedza-nie Sejmu, Muzeum Powstania Warszawskiego, Stadionu Na-rodowego i Muzeum Koperni-ka oraz Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświę-cimiu. W trakcie wycieczek

do Oświęcimia dodatkową atrakcją jest zwiedzenie Do-mu Rodzinnego Ojca Święte-go Jana Pawła II w Wadowicach oraz Parku Dinozaurów i Roz-rywki Dinolandia w Inwałdzie.

Ewa Dąbek

22 nr 3-5/2015

Podróże, wycieczki, zdo-bywanie wiedzy „trochę inaczej” – rok szkolny to dla uczniów nie tylko obowiązki, nauka, spraw-dziany i odrabianie lekcji, to także czas, kiedy mają okazję coś zwiedzić i cze-goś nowego się nauczyć.

Każda wycieczka szkolna jest także okazją do odpoczynku, nawiązania bliższych relacji z kolegami, ale i często tak-że bywa spełnianiem dziecię-cych, dotychczas niedoścignio-nych marzeń.

Wycieczki szkolne należą do najbardziej wszechstron-nych form organizacyjnych procesu dydaktyczno-wy-chowawczego. Ich realizacja umożliwia lepsze poznanie przez uczniów rzeczy i zjawisk, wpływa na rozwój zdolności postrzegania oraz kształtowa-nie wyobrażeń i myślenia. Skła-nia również do zadawania py-tań, formułowania uogólnień, wnioskowania oraz utrwalania zdobytej już wiedzy i umiejęt-ności. Przygotowują do działa-nia w grupie, kształtują uczucia patriotyczne, zmysł estetycz-ny i wrażliwość ekologiczną.

Uczniowie szkoły pod-stawowej i gimnazjum mają

możliwość rokrocznie uczest-niczyć w różnego rodzaju wy-cieczkach szkolnych, które ma-ją charakter dydaktyczny, kra-joznawczy, turystyczny oraz kulturalny. W roku szkolnym 2012/2013 udało nam się zwie-dzić kilka ciekawych miejsc, ta-kich jak np. Dinopark w Ryb-niku oraz miasto Wisła, gdzie spędziliśmy aż 3 dni. Byliśmy również w teatrze A.Mickiewi-cza w Częstochowie, w Aqua Parku w Tarnowskich Górach, na spływie kajakowym w Za-wadzkim, wycieczce rowerowej w Koszęcinie oraz na różnego rodzaju wycieczkach tematycz-nych związanych z poszerza-niem wiedzy na tematy przy-rodnicze, zdrowotne i eko-logiczne. W roku szkolnym 2013/2014 zwiedziliśmy jesz-cze więcej, a mianowicie zawi-taliśmy w mieście Bielsko-Bia-ła, byliśmy w Krakowie, Wiśle, Licheniu oraz podziwialiśmy

Podróże naszych marzeńWycieczki szkoły podstawowej i gimnazjum

Licheń – rok szkolny 2013/2014 Palmiarnia w Poznaniu – rok szkolny 2012/2013

zwierzęta w opolskim ZOO. Udało nam się także być na wy-cieczce przyrodniczej w Koch-cicach, Zawadzkim i na Brzozie. Kilkakrotnie wyjeżdżaliśmy także na wycieczki związane z występami Ośrodkowych ze-społów muzycznych i teatral-nych. Byliśmy m.in. w Radom-sku, Poznaniu, Częstochowie i wielu innych miejscach. By-ły też takie wycieczki, któ-re miały nie tylko charakter dydaktyczny, ale także i gra-tyfikacyjny. Działo się tak ze względu na otrzymywane przez uczniów wyróżnienia i nagro-dy w różnorodnych konkursach plastycznych oraz przedmio-towych. Z roku na rok nasze skrzydła się rozwijają i razem z naszymi nauczycielami i wy-chowawcami zwiedzamy jesz-cze dalsze zakątki naszego pań-stwa. W obecnym roku szkol-nym byliśmy już na wyjeździe rekreacyjno-turystycznym

w Górach Złotych, gdzie zdo-bywaliśmy szczyt Biskupia Ko-pa. Zawitaliśmy w Sztolni Czar-nego Pstrąga w Tarnowskich Górach oraz na Wawelu w Kra-kowie. Byliśmy także na spek-taklach w Teatrze A. Mickiewi-cza w Częstochowie. Zwiedzili-śmy Muzeum Chleba, Muzeum Arkadego Fiedlera oraz Sejm w Warszawie. Kilkakrotnie też wyjeżdżaliśmy z naszymi ze-społami muzycznymi.

Jak mogliśmy się już prze-konać wachlarz wycieczek or-ganizowanych wśród uczniów szkoły podstawowej i gimna-zjum jest ogromny. Każdy ta-ki wyjazd pozwala uczniom nie tylko spełniać swoje marzenia, ale także daje możliwość wielo-zmysłowego obcowania z przy-rodą, wiedzą, kulturą i ważny-mi wartościami, które są wokół nas na co dzień.

Justyna Andreasik

Formą wspomagającą na-uczanie zawodu są wycieczki zawodoznawcze, które mają na celu dostarczyć młodzie-ży niezbędnych informacji o zawodach i o warunkach w jakich odbywa się praca.

Pierwsza wzmianka o wy-jeździe na wycieczkę do War-szawy zapisana jest w proto-kole z dnia 4.12. 1950 r. (Kon-ferencja robocza w Szkole Zawodowej przy Państwowym Zakładzie dla Dzieci Głuchych w Lublińcu).

Już w latach 60- tych XX w. zainicjowane zostały wyjazdy na Targi Poznańskie oraz cykl

wyjazdów do różnych zakła-dów produkcyjnych.

Rok szkolny 1960/61

• Zakłady Lniarskie, Lubliniec• Zakłady Garbarskie• Huta im. B. Bieruta, Często-

chowa• Huta Szkła

Rok szkolny 1962/63

• Spółdzielnia produkcyjna, Brzeziny

• Tartak• Fabryka Papieru i Tektury,

Krapkowice (grupy poligra-ficzne)

• Zakłady Naprawy Taboru Ko-lejowego, Wrocław (grupy

Wycieczki zawodoznawcześlusarskie)

• Zakład produkcyjny w Do-brodzieniu, (grupy stolarskie)

Rok szkolny 1964/65

• Kopalnia „Szombierki”• Spółdzielnia RSW „Prasa”,

Katowice (grupy poligra-ficzne)

• Wytwórnia Galanterii Two-rzyw Sztucznych „Opolan-ka” (grupy introligatorskie)

• Fabryka Mebli w Dobrodzie-niu (grupy stolarskie)

• Zwiedzania zakładów pracy we Wrocławiu i Wałbrzychu

• Wydawnictwo Materiałów Zecerskich „Dom Słowa Pol-skiego” w Warszawie (grupy poligraficzne)

Rok szkolny 1968/69

• Wycieczka naukowa dla grup poligraficznych do Katowic

• RSW Prasa „Trybuna Robot-nicza”

• Fabryka Kotłów w Raciborzu• KZCP Kalety• Fabryka autobusów „Jelcz”

we WrocławiuW latach 70- tych i 80-tych

XX w. młodzież uczestniczyła w cyklu wyjazdów i zwiedza-niu zakładów produkcyjnych, m.in. kopalnia w Katowicach, Fabryka Papieru, Huta Zawadz-kie, Lugamet w Lublińcu, dru-karnia w Lublińcu, zwiedzanie produkcji samochodów cięża-rowych oraz zakładu produkcji

c.d. na str. 23

nr 3-5/2015 23

Sala Doświadczania Świa-ta istnieje w Ośrodku już od dziewięciu lat, a jej uro-czyste otwarcie nastąpiło 13.10.2006 r. Ta magiczna sala powstała dzięki fun-duszom pozyskanym z Pań-stwowego Funduszu Rehabi-litacji Osób Niepełnospraw-nych oraz akcji Telewizji Pol-skiej – „Reklama Dzieciom”.

Sala Doświadczania Świata w naszym Ośrodku to specjalnie wyodrębnione pomieszczenie, bogato wyposażone w różno-rodne urządzenia stymulujące rozwój zmysłów. Nasi wycho-wankowie mają możliwość ko-rzystania z tej polisensorycz-nej sali, a tym samym mogą doświadczać świata w nieco-dziennej, bajkowej scenerii, co daje im mnóstwo emocjo-nalnych i estetycznych doznań na miarę ich indywidualnych możliwości.

Metoda korzystania z Sali Doświadczania Świata oparta jest na holenderskiej metodzie stymulacji zmysłowej – Sno-ezelen. Słowo Snoezelen ozna-cza dwa pojęcia – węszyć i ob-wąchiwać oraz drzemać, być w półśnie, gapić się. Podczas spotkań w sali terapeutycznej panuje specyficzna atmosfera relaksu i odprężenia, wytworzo-na za pomocą odpowiedniej mu-zyki, dźwięków, gry świateł oraz innych bodźców, gdzie dziecko może odprężyć się i wielozmy-słowo poznawać otoczenie.

Terapia w Sali Doświadcza-nia Świata dobierana jest indy-widualnie do potrzeb dziecka.

W takiej Sali dziecko ma wol-ność wyboru bodźców, których w danym momencie najbardziej potrzebuje, natomiast głównym celem terapii jest budowanie poczucia radości, bezpieczeń-stwa, a co za tym idzie wzajem-nego zaufania i komunikacji.

W Sali poznawanie odbywa się poprzez zmysły, dzięki cze-mu dostarczane do układu ner-wowego informacje wpływają bardzo pozytywnie na pamięć, koncentrację, naukę, a przede wszystkim na chęć podejmo-wania aktywności.

Zajęcia w Sali Doświadczania Świata skierowane są do osób z różnego rodzaju niepełno-sprawnościami i deficytami:• zaburzeniami zmysłu słu-

chu, wzroku, dotyku, węchu, smaku, równowagi

• upośledzeniem umysłowym• mózgowym porażeniem

dziecięcym• autyzmem• zespołem Downa• chorobą psychiczną• zaburzeniami mowy na tle

nerwicowym.Dzięki takiej wielozmysłowej

terapii osoby z niej korzystające

Sala Doświadczania Światana nowo postrzegają świat, bar-dziej spontanicznie i osobiście, ponieważ sala ta- to świat prze-żyć, w którym dziecko czuje się dobrze, ma swobodę i możli-wość wyboru bodźców oraz cza-su koncentrowania się na nich, a tym samym umożliwia two-rzenie globalnego, wielozmy-słowego obrazu świata.

Sala Doświadczania Świata umożliwia niepełnosprawnym dzieciom rozwój poprzez zaba-wę, aktywizuje i rozbudza chęć podejmowania działania, a jed-nocześnie powoduje wyciszenie emocjonalne, łagodzenie stre-sów oraz relaks.

Szczególnie osoby niesły-szące, ze względu na ogra-niczoną możliwość pełnego komunikowania swoich po-trzeb i myśli są znacznie czę-ściej narażone na frustrację, lęk i stany nerwicowe. Dlate-go też, tak ważna staje się dla nich terapia wyciszająca, na-uka relaksu i wewnętrznego uspokojenia.

Metoda Snoezelen znajdu-je również zastosowanie w te-rapii psychologicznej, pozwa-la na uspokojenie, wyciszenie,

relaksację oraz otwieranie się na świat zewnętrzny. Każda grupa odbiorców wymaga wła-ściwych sobie punktów odnie-sienia, czyli dostosowania wy-posażenia oraz proponowanych zajęć odpowiednio do potrzeb uczestników terapii.

Sala Doświadczania Świata –Snoezelen, nieco inny świat, skierowana jest do dzieci już od pierwszych miesięcy życia, a jej zastosowanie zmienia się wraz z wiekiem dziecka. Tera-pia prowadzona w Sali znaczą-co wpływa na rozwój psycho-fizyczny dziecka, poprawia je-go komunikację z otoczeniem, a przede wszystkim jest przy-jemną formą relaksu i odprę-żenia.

Anna Bogus

Relaks w SDŚ Terapia psychologiczna w SDŚ

Zestaw świetlno-dźwiękowy w SDŚ

Palmiarnia w Poznaniu – rok szkolny 2012/2013

foto

.: A

. Bog

us

autobusów, zakłady włókienni-cze w Bielsku- Białej.

Lata się zmieniają a priory-tety pozostają. Wycieczki jak kiedyś tak i dziś są ważnym ele-mentem kształcenia zawodowe-go kolejnych pokoleń Ośrodka.

Młodzież ucząca się w zawo-dzie krawiec zwiedzała zakłady odzieżowe „Tarmillo” w Tar-nowskich Górach, Bytomskie Zakłady Odzieżowe, „Gracja” Lubliniec, Lentex. Brała udział w Międzynarodowych Targach Krawieckich w Poznaniu oraz licznych wyjazdach do Eduka-cyjnego Centrum Ubioru i Rze-miosła w Tarnowskich Górach

uczestnicząc w pokazach mody.Uczniowie kształcący się

w zawodach drukarz i poligraf uczestniczyli w Targach Poli-graficznych w Poznaniu, jak również zwiedzali park maszy-nowy drukarni na terenie Lu-blińca i Dobrodzienia.

Klasy uczące się zawodu kucharz oraz technik żywie-nia i usług gastronomicznych to szereg nowych możliwości wyjazdów zawodoznawczych, m.in.: Międzynarodowe Targi Wyrobów Spożywczych i Ga-stronomii w Poznaniu, zwie-dzanie zaplecza kuchennego kawiarni i szpitali na terenie

Lublińca i okolic (McDonalds, Dobrodzień, Chudów, Posmyk, Bytom, Tarnowskie Góry).

Wyjazdy te zaowocowały we współpracy z Wojewódz-kim Szpitalem Specjalistycznym w Bytomiu. Młodzież zwiedzała zaplecze kuchni, uczestniczyła cyklicznie w prelekcjach z diete-tykiem omawiając zagadnienia

„Planowanie żywienia różnych grup ludności”, natomiast per-sonel biały szpitala (lekarze, pielęgniarki, ratownicy me-dyczni) uczestniczyli w zaję-ciach praktycznych nauki ję-zyka migowego prowadzo-nych przez nauczycieli naszego Ośrodka.

Agnieszka Gorąca

Redaktor naczelny: Bogusław HrycykWydawca: Powiat LublinieckiAdres redakcji: Starostwo Powiatowe w Lublińcu, ul. Paderewskiego 7tel. 34 35 10 500, wew. 601 e-mail: gazeta@lubliniec.starostwo.gov.pl

Nakład: 10 000 egz.Skład i druk: Drukarnia Sil-Veg-Druk ul. Niegolewskich 12, 42–700 Lubliniectel. 34 356 29 61, www.svd.pl

Materiały do gazety i ogłoszenia reklamowe przyjmowane są w siedzibie Starostwa Powiatowego w Lublińcu, pokój 21. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzega sobie także prawo ich skracania. Nie przyjmowane są artykuły niepodpisane. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.

24 nr 3-5/2015