www.steunpuntSSL.be

Oorzaken van segregatie in het basisonderwijs

Anneloes Vandenbroucke & Ward Nouwen

SinBa onderzoek

• Sociaal-etnische segregatie in het Basisonderwijs

• Steden Antwerpen, Genk en Gent

• Bestuderen van omvang (absoluut en relatief), oorzaken en effecten

• Onderzoeksmethoden & data oorzakenluik:

– Survey bij ouders (#1933)– Diepte-interviews met schooldirecties (#21)– Focusgroepen met ouders (#11)

2

Oorzaken van segregatie

1. Toegang tot en gebruik van informatiebronnen

2. Schoolkeuzemotieven van ouders

3. Inschrijvingskansen van ouders

4. Profilerings- en aannamebeleid van scholen

5. Quasi-marktwerking bij vrijheid van onderwijs

3

Toegang tot en gebruik van informatiebronnen

4

5

Negatieve schoolkeuzemotieven

6

Schoolkeuzemotieven naar religie

7

(*) Minstens een deel van de verschillen tussen de geloofsgemeenschappen kan niet worden verklaard vanuit opleiding of etnische afkomst

Rol van etnische schoolcompositie in schoolkeuzemotivatie

8

Rol van etnische schoolcompositie in schoolkeuzemotivatie

9

Rol van etnische schoolcompositie in schoolkeuzemotivatie

10

Inschrijvingskansen

11

Inschrijvingskansen

12

Profilerings- en aannamebeleid van scholen

• Gepercipieerde noodzaak tot profilering beïnvloed door (weerspiegeling) buurtcompositie

• Uitgesproken pedagogische profilering trekt aan maar stoot ook af

• Mate waarin een school uitpakt met open en multicultureel karakter bepaald door huidige (etnische) schoolpopulatie

13

Profilerings- en aannamebeleid van scholen

• Kansarmere leerlingenpopulatie: meer nadruk op zorg => ongewenste push- en pulleffecten

• Kansrijkere leerlingenpopulatie: differentiatieaanbod naar boven en minder nadruk op zorgnoden van kansarmer publiek

• Getuigenissen geven sterke indicaties van ongegronde weigeringen en ontrading

14

Quasi-marktsituatie en implicaties voor het lokaal onderwijsbeleid

• Quasi-marktwerking bij vrijheid van onderwijs

• Groepsgerelateerde tolerantiedrempels => ongewenst proces van segregatie en polarisatie

• Spanning tussen vrijheid van onderwijs en vraag naar desegregatie

• Nood aan extra ondersteuning van ouders én scholen met zwakkere marktpositie

15

Vragenronde

16