ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM INNOWACJI

I TRANSFERU TECHNOLOGII Sp. z o.o.

Od zrównoważonych lokalnych planów energetycznych do konkretnych projektów i oszczędności

Potencjał biomasy i zielone inwestycje

w Regionie Świętokrzyskim

Łukasz Bilski - Prezes Zarządu

Kielce, 28.01.2015 r.

.

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM INNOWACJI I TRANSFERU TECHNOLOGII SP. Z O.O.

Al. Solidarności 34;

25-323 Kielce

Kapitał Zakładowy:

1 465 000,00 PLN

Data powstania: 18

grudnia 2001

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM INNOWACJI I TRANSFERU TECHNOLOGII SP. Z O.O.

Udziałowcy:

Powierzchnia 11 711 km2

Region zamieszkuje 1 268,2 tys. osób

Charakter przemysłowo-rolniczy

Obszary przyrodnicze prawnie chronione 64% ogólnej powierzchni województwa (pierwsze miejsce w kraju)

Źródło: GUS 2013

Charakterystyka województwa świętokrzyskiego

ZASOBY GRUNTOWE CZYLI CZYM DYSPONUJEMY ?

Powierzchnia województwa ogółem: 1 170,8 tys. ha – 100 %

w tym: 1. użytki rolne 550,6 tys. ha – 47,0%

w tym: grunty orne 409,0tys. ha – 34,9 %

sady 27,0 tys. ha – 2,3 %

łąki 105,6 tys. ha – 9,0 %

pastwiska 9,0 tys. ha – 0,8 %

2. lasy i grunty leśne 364,9 tys. ha – 31,2%

3. pozostałe grunty 255,3 tys. ha – 21,8%

Źródło: GUS 2012

Potencjał produkcyjny rolnictwa na cele energetyczne

Możliwa wielkość produkcji roślinnej na cele energetyczne ( z upraw polowych i trwałych użytków zielonych)

Powiat Powierzchnia

upraw w tys.

ha

Powierzchnia

trwałych

użytków

zielonych w

tys. ha

Łączna

ilość

biomasy

w tys.

Mg

Ilość biogazu

możliwego do

wyprodukowania

w mln m3

Energia

możliwa do

wyproduko

wania w PJ

Buski 54,4 12,0 2382 487,8 4,8

jędrzejowski 74,6 9,8 3325 676,7 6,6

Kazimierski 35,4 4,8 1454 285,1 2,8

Kielecki 72,8 19,2 3334 769,2 7,5

Konecki 26,6 13,2 1183 279,1 2,7

Opatowski 74,0 6,0 3540 703,2 7,1

ostrowiecki 35,1 3,3 1330 277,5 2,7

Pińczowski 48,6 6,0 2192 455,6 4,4

Sandomierski 27,9 4,2 1317 273,7 2,7

Skarżyski 9,1 3,3 236 68,6 0,7

starachowicki 22,1 3,2 756 169,2 1,7

Staszowski 41,4 8,9 1634 554,6 5,4

włoszczowski 28,6 10,7 1578 325,1 3,2

SUMA 550,6 104,6 24261 22088,1 52,3

Odpady z przemysłu rolno – spożywczego do wykorzystania na cele energetyczne w skali roku

Odpady poubojowe 22 tys. Mg = 9,24 mln m3 biogazu = 0,18 PJ Odpady z prod. zwierz. (gnojowica, odchody ptasie) 196,7 mln m3 biogazu = 3,9 PJ Opady z przetw. owoców i warzyw 18,9 tys. Mg = 3 mln m3 biogazu ( 55% metanu) = 0,59 PJ

Odpady z przemysłu rolno – spożywczego do wykorzystania na cele energetyczne w skali roku

Odpad Ilość energii możliwa do wyprodukowania w PJ

Odpady poubojowe 0,18

Gliceryna nieoczyszczona 0,83

Makuchy rzepakowe 0,16

Wytłoki owocowo-warzywne 0,59

RAZEM 1,76

Teoretyczny potencjał rolnictwa energetycznego województwa świętokrzyskiego

Nazwa źródła Potencjalna wielkość produkcji

energii w PJ/rok

Odpady z produkcji zwierzęcej (gnojowica, pomiot ptasi)

3,9

Biomasa z produkcji polowej i trwałych użytków zielonych

52,3

Odpady z przemysłu rolno-spożywczego

1,7

RAZEM 57,9

Realne możliwości rolnictwa energetycznego województwa świętokrzyskiego

Teoretyczna wielkość energii do pozyskania z biomasy w uprawie polowej oraz z odpadów rolno – spożywczego = 57,9 PJ/a Realna wielkość energii do pozyskania z biomasy w uprawie polowej oraz z odpadów rolno – spożywczego = 11,94 PJ/a Zużycie energii w woj. świętokrzyskim w roku 2011 wyniosło 6,8 PJ energii cieplnej oraz 5 016 GWh energii elektrycznej ( bez przemysłu ) ( GUS 2012 )

Łącznie zużycie energii w województwie świętokrzyskim w roku 2011 wyniosło sumarycznie ( bez przemysłu ) 24,8 PJ/a

Świętokrzyski Park OZE Rzędów – Tuczępy

Województwo Świętokrzyskie

Świętokrzyski Park OZE Rzędów – Tuczępy

Zaczęło się to

w gminie

Tuczępy

Świętokrzyski Park OZE

Przy Świętokrzyskim Parku OZE pracuje Naukowy Zespół konsultacyjny w skład

którego wchodzi 42 naukowców reprezentujących 16 uczelni z Polski, Czech

i USA.

Współprzewodniczącymi są: prof. dr hab. inż. Jan Popczyk z Politechniki Śląskiej

w Gliwicach oraz prof. dr hab. inż. Józef Szlachta z Uniwersytetu Przyrodniczego

we Wrocławiu.

Pola doświadczalne prowadzą dr inż. Alina Kowalczyk – Juśko z zamojskiego

Wydziału Rolnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie oraz dr inż. Danuta

Martyniak i prof. dr inż. Grzegorz Żurek z Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin

w Radzikowie.

Świętokrzyski Park OZE

Przedsięwzięcie obejmuje budowę:

• bioelektrowni o mocy elektrycznej 9,6 MW ,

• elektrowni wiatrowej o mocy elektrycznej 18 MW,

• 5 elektrowni słonecznych o łącznej mocy elektrycznej 14 MW

z możliwością rozbudowy,

• 2 mikroelektrowni wodnych o mocy elektrycznej 10 kW,

• elektrowni geotermalnej – trwają rozmowy z potencjalnymi

inwestorami.

Świętokrzyski Park OZE

Główne założenia Programu:

1. Rewitalizacja terenów byłej kopalni siarki w Rzędowie i okolicy w celu uprawy na nich

roślin energetycznych ze szczególnym uwzględnieniem buraków energetycznych

STRUBE, roślin mało wymagających oraz prostych w uprawie i zbiorze jak na przykład

perz wydłużony zbitokępkowy (Agropyron elongatum) i innych, szczególnie

wysokowydajnych traw i bylin energetycznych (igniscum, topinambur)

2. Budowa bioelektrowni w technologii ELECTRA®

3. Szacowana docelowa moc elektryczna – do 10 MW. Przeznaczenie energii – zasilanie

pobliskiego Siarkopolu w Grzybowie i ewentualnie innych odbiorców (bez przesyłu

sieciami elektroenergetycznymi Zakładu Energetycznego i Elektrowni Połaniec)

4. Budowa na terenach byłej kopalni elektrowni słonecznych moc elektryczna około 14

MW

5. Budowa na terenach kopalni elektrowni wiatrowej, moc elektryczna około 18 MW

6. Przestawienie transportu inwestycji z paliw ropopochodnych na paliwa gazowe (biometan) w tym

propozycja przestawienia na to paliwo transportu okolicznych firm oraz indywidualnych rolników

7. Skorelowanie działań gospodarczych z programami naukowymi obejmującym szeroki zakres

działań badawczych i dydaktycznych. Adaptacja budynku dawnego DPS w Nizinach na Centrum

Naukowo – Dydaktyczne. Powołanie Naukowego zespołu Konsultacyjnego. Stworzenie

praktycznej płaszczyzny współpracy biznesu i nauki, pozwalającej na uczestnictwo grup

studentów wybranych kierunków studiów w realizacji inwestycji od etapu projektowania do

rozruchu i kontynuowanie badań w okresie pełnej pracy obiektów.

8. Stworzenie modelowego systemy współpracy z lokalną społecznością poprzez stworzenie

programu społecznego uwzględniającego potrzeby gminy i jej mieszkańców i czynne włączenie

się w życie gminy. Zatrudnienie pracowników również ze wskazań socjalnych. Utworzenie

systemu stypendialnego dla zdolnej młodzieży z terenu gminy. Gwarancja pracy po ukończeniu

studiów.

Świętokrzyski Park OZE

Świętokrzyski Park OZE

Świętokrzyski Park OZE

Bioelektrownia Rzędów

Bioelektrownia Rzędów

komora fermentacyjna + mieszanie

Centrum Naukowo – Dydaktyczne w Nizinach.

Pola doświadczalne w Parku OZE

Pola doświadczalne w Parku OZE

Bioelektrownie Świętokrzyskie

Aspekty społeczne i socjalne

Bardzo istotnym elementem naszego działania na terenie województwa

świętokrzyskiego są wszystkie aspekty społeczne i socjalne:

1.Zatrudnienie osób ze wskazań socjalnych

2.Uczestniczenie w życiu gmin

3.Uczestniczenie w programie nauczania zarówno ochrony środowiska jak i OZE już

od szczebla szkoły podstawowej i gimnazjum

4. Ufundowanie stypendiów dla zdolnej młodzieży studiującej z terenu gminy Tuczępy

5.Gwarancja pracy dla stypendystów

6.Bieżąca pomoc w rozwiązywaniu problemów gminy

Mapa geotermalna województwa świętokrzyskiego

Z inicjatywy ŚCIiTT, na podstawie istniejących odwiertów, wykonanych podczas poszukiwań złóż

ropy naftowej w latach 80-tych XX w., została sporządzona mapa geotermalna województwa

świętokrzyskiego. Występujące tu wody są niskotemperaturowe, mają przede wszystkim walory

lecznicze, są bogate w siarkę, żelazo, mają odpowiednie zasolenie.

Wody w regionie Kazimierzy Wielkiej mogą być

wykorzystane przede wszystkim w balneologii.

Żeby opracować strategię rozwoju miasta pod uzdrowisko,

należy określić wydajność złóż i skład chemiczny wody.

Biorąc pod uwagę znaczne rozprzestrzenienie i miąższość

cenomanu, można z dużym stopniem pewności stwierdzić,

że w rejonie Kazimierzy Wielkiej występują najbogatsze

złoża wód siarczkowych.

Odwiert w Kazimierzy Wielkiej

Dużym osiągnięciem Świętokrzysko-Podkarpackiego Klastra Energetycznego było uzyskanie

dofinansowania na wykonanie odwiertu o głębokości 700 m w ZSR Cudzynowicach w celu

zagospodarowania wód podziemnych pod kątem energetycznym na terenie Kazimierzy Wielkiej.

LABORATORIUM BADAWCZE BIOMASY STAŁEJ, BIOGAZU I BIOPALIW ORAZ SPOSOBÓW ICH EFEKTYWNEGO WYKORZYSTANIA ENERGETYCZNEGO w STARACHOWICACH

W laboratorium będzie możliwe prowadzenie badań jakościowych:

• substratów wsadowych (biomasy) ustalające wilgotność i wartość kaloryczną, zawartość suchej masy i

suchej masy organicznej oraz odczyn pH,

• chemiczny skład (pierwiastkowy) organicznych substratów wsadowych pochodzenia roślinnego i

odzwierzęcego, szczególnie zawartości węgla (C), azotu (N), wodoru (H) oraz opcjonalnie siarki (S),

• badania składu chemicznego biogazu dotyczące zawartości metanu (CH4), dwutlenku węgla (CO2),

tlenu (O2), siarkowodoru (H2S) i amoniaku (NH3),

• chemiczne badania składu (pierwiastkowego) osadów pofermentacyjnych szczególnie na zawartość

metali ciężkich (kadm, ołów, chrom, rtęć, cynk i nikiel) oraz sodu, manganu, magnezu, potasu, fosforu,

chloru, azotu i siarki.

W ramach Projektu Laboratorium zostanie zmodernizowana hala badawczo-laboratoryjna

i wyposażona w segment fermentacji i retencji biogazu oraz silniki spalinowe sprzężone

z generatorami energii elektrycznej, z odzyskiem ciepła, a także wyposażenie analityczno-laboratoryjne

służące badaniu jakościowemu biomasy, biopaliw, spalin i osadów.

Autonomiczny Dom w Podzamczu Chęcińskim

Otwarcie 12.11.2014r.

Autonomiczny Dom w Podzamczu Chęcińskim

Aparatura pomiarowo – badawcza:

Opomiarowanie instalacji odnawialnych źródeł energii zapewniających energię

cieplną: gruntu i sond gruntowych, kolektorów, kominka z płaszczem wodnym,

wymiennika CWU.

Monitoring warunków wewnętrznych w pomieszczeniach.

Opomiarowanie wody, jej zużycia i temperatur.

Opomiarowanie prądu, poboru prądu z mikroturbiny, ogniw hybrydowych,

wentylatorów, pomp obiegowych: kolektorów CWU, kolektorów hybrydowych,

zasobnika gruntowego, podłogówki.

Stacja Pogodowa z pomiarem temperatury, wilgotności, prędkości wiatru,

natężenia promieniowania słonecznego.

Autonomiczny Dom w Podzamczu Chęcińskim

Aparatura pomiarowo – badawcza:

Opomiarowanie instalacji odnawialnych źródeł energii zapewniających energię

cieplną: gruntu i sond gruntowych, kolektorów, kominka z płaszczem wodnym,

wymiennika CWU.

Monitoring warunków wewnętrznych w pomieszczeniach.

Opomiarowanie wody, jej zużycia i temperatur.

Opomiarowanie prądu, poboru prądu z mikroturbiny, ogniw hybrydowych,

wentylatorów, pomp obiegowych: kolektorów CWU, kolektorów hybrydowych,

zasobnika gruntowego, podłogówki.

Stacja Pogodowa z pomiarem temperatury, wilgotności, prędkości wiatru,

natężenia promieniowania słonecznego.

Autonomiczny Dom w Podzamczu Chęcińskim

Zastosowane rozwiązania: Ogrzewanie budynku wymaga 911kWh/rok energii - 32 razy mniej niż dom standardowy.

fundament - jednolita żelbetowa płyta na izolacji styropianowej (brak mostka termicznego, możliwość posadowienia na gruntach nienośnych.

Grunt pod budynkiem wykorzystany na zasobnik ciepła Ściany zewnętrzne – monolityczna ściana żelbetowa (5cm żelbet+25cm styropian). Integralna część domu stanowi ogród i staw, w bliskości stawu - trzcinowa oczyszczalnia

ścieków Dach na połaci północnej pokryty roślinnością łąkową Ogrzewanie domu zapewniają: kominek z płaszczem wodnym, kolektory słoneczne, ogniwa

hybrydowe oraz gruntowy zasobnik ciepła Produkcję energii elektrycznej zapewniają ogniwa fotowoltaiczne oraz mikroturbina o

pionowej osi obrotu o mocy nominalnej 2 kW z systemem akumulatorów.

Wszystkimi systemami budynku steruje centralny komputer-sterownik (BMS). System ten zbiera i archiwizuje dane z instalacji opomiarowania budynku

Autonomiczny Dom w Podzamczu Chęcińskim

Otwarcie 12.11.2014r.

REGIONAL SMART SPECIALISATIONS

RIS3

metal-casting industry

health and health-oriented

tourism

modern agriculture and

food processing

resource-efficient

construction

trade fair and congress industry

information and communication

technologies (ICT)

sustainable energy

development

One of the main corporation’s activity is to promote renewable energy sources and its use for energy safety at regional and trans-regional levels.

The company emphasizes the creation of cluster initiatives at regional and trans-regional levels which a good example is the

„Świętokrzysko – Podkarpackie Energy Cluster”.

• The cluster currently consists of 47 members

I STAGE: the project duration 01.01.2010 - 31.08.2013, the project value 1 mln EUR;

II STAGE: the project duration 01.04.2013 - 31.05.2015, the project value 0,6 mln EUR.

In the framework of the Cluster, there is a catalogue of measures which is carried out and it is also the answer of concrete needs of its Cluster members as well as the base of undertakings related to research and expertise.

Development of 12 eco-energy analyses for communes and regions

Feasibility study for local investments concerning renewable energy 20 items

Trans-regional and regional analyses concerning the potential renewable energy sources in the Świętokrzyskie and Podkarpackie regions

Trans-regional and regional analyses concerning the potential renewable energy sources in the Świętokrzyskie and Podkarpackie regions

Foreign trade missions

Development of renewable energy based on science research

Autonomiczny Dom w Podzamczu Chęcińskim

Badania realizowane w ramach Świętokrzysko-Podkarpackiego Klastra

Energetycznego:

• Analiza efektywności prądowej i termicznej ogniw hybrydowych PVT oraz mikro

siłowni wiatrowej,

• Analiza dynamiki i efektywności energetycznej gruntowego zasobnika ciepła,

• Analiza parametrów mikroklimatu wewnętrznego i szczelności budynku

autonomicznego,

• Analiza symulowania obciążenia potrzeb energetycznych użytkowników budynku

autonomicznego.

ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM INNOWACJI

I TRANSFERU TECHNOLOGII Sp. z o.o.

Dziękuję za uwagę

Łukasz Bilski - Prezes Zarządu

.