Zesp Szk Publicznych w Czerniejewie Gimnazjum
im. Ks. Onufrego Kopczyskiego w Czerniejewie
Wewntrzszkolny system doradztwa
zawodowego dla uczniw gimnazjum
Wprowadzony do realizacji od roku szkolnego 2015/2016
uchwa Rady Pedagogicznej w dniu 28.04.2015r.
1
Spis treci
I. Teoretyczne podstawy doradztwa zawodowego w gimnazjum
1.Doradztwo zawodowe w gimnazjum
2.Poradnictwo kariery w resorcie owiaty
3.Co to jest wewntrzszkolny system doradztwa zawodowego?
4.Zakresy dziaa osb zaangaowanych w realizacj WSDZ
5.Sojusznicy w realizacji zada w ramach WSDZ
6.Formy, metody i techniki pracy z uczniami
7.Ewaluacja zaoe WSDZ
II. Plan realizacji Wewntrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego w Gimnazjum im. Ks. Onufrego Kopczyskiego w Czerniejewie
1.Plan WSDZ dla Klas I gimnazjum. Poznanie samego siebie.
2.Plan WSDZ dla Klas II gimnazjum. Poznanie rynku edukacji i pracy.
3.Plan WSDZ dla Klas III gimnazjum. Planowanie przyszoci zawodowej.
Literatura
2
I. Teoretyczne podstawy doradztwa zawodowego w gimnazjum
1.Doradztwo zawodowe w gimnazjum
Dziecko poznaje zawody ju od najmodszych lat. Najpierw styka si z zawodami swoich rodzicw, najbliszego otoczenia, pniej
w szkole poznaje rozmaite profesje. rdami informacji s ponadto przekazy ustne, ksiki beletrystyczne, czasopisma, audycje radiowe i telewizyjne, filmy,
wycieczki. Mimo to wiedza modziey o zawodach jest najczciej maa i zbyt wyrywkowa. Cigle aktualny jest problem, jak pomc modziey poznawa
przysze zawody i czy trzeba pozna wszystkie, aby dobrze wybra jeden? Czym jest jednak zawd? Wedug J. Szczepaskiego zawd jest wewntrznie
spjnym systemem czynnoci, wymagajcych okrelonych kwalifikacji, wykonywanych w uregulowany sposb, systematycznie stanowicych podstaw
utrzymania i zapewniajcych pozycj w spoeczestwie1 W Polsce jest opisanych okoo 2400 zawodw2. Obecnie w poradnictwie stosowany jest
najczciej podzia zawodw wg Klimowa, ktry poszczeglne zawodw zawar w 5 kategoriach:
1)czowiek czowiek (np. lekarz, nauczyciel, psycholog)
2)czowiek dane - symbol (np. ekonomista, informatyk, ksigowa)
3)czowiek technika (np. elektronik, mechanik maszyn, elektryk, stolarz)
4)czowiek przyroda (np. lenik, rolnik, weterynarz, ogrodnik)
5)czowiek obraz artystyczny (np. plastyk, muzyk, aktor, zotnik, modystka)3
Jeeli chcemy pomaga uczniom w podejmowaniu decyzji zawodowych, musimy sobie zdawa spraw z tego, w jak trudnym okresie rozwojowym
znajduje si wtedy modzie. W literaturze etap ten okrelany jest jako: wzrastanie, dorastanie, dojrzewanie czy te adolescencja. Jest to faza
przechodzenia z dziecistwa do dorosoci, ktrej granice ujmowane midzy 12 r. . a 18 r. . ulegaj obecnie rozszerzeniu na skutek z jednej strony
1 J. Szczepaski, Podstawowe pojcia socjologii, Warszawa 1963
2 T.W. Nowacki, Zawodoznastwo, Radom 1999
3 J. Woejszo, Problemy psychologiczne i pedagogiczne w procesie wyboru zawodu, Warszawa 1990
3
szybkiego okresu dojrzewania modziey, z drugiej wyduajcego si okresu nauki i pniej osiganej samodzielnoci. Chocia wybr zawodu nie dotyczy
tylko tego okresu, poniewa jest procesem rozpoczynajcym si wczeniej i trwajcym nadal, to jednak pierwsz decyzj zawodow podejmuj uczniowie
ju w gimnazjum, a wic gdy maj 15-16 lat, a pniej w III klasie liceum majc 18 lub 19 lat. D. Super okrela ten wiek rozwoju zawodowego mianem
stadium poszukiwania (podokres wstpny 15-17 r.. i podokres przejciowy 18-21 r..)4
2.Poradnictwo kariery w resorcie owiaty
Zapisy dotyczce zada szkoy w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego znajduj si w nastpujcych aktach prawnych:
Ustawa z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z pn. zm.)
Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwiecie 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-
pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placwkach (Dz. U. 2013r. poz. 532)
Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutw publicznego przedszkola oraz publicznych szk
(Dz. U. z 2001 nr 61, poz. 624 z pn. zm.).
Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie zasad dziaania publicznych poradni psychologiczno-
pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 199)
System owiaty na mocy Ustawy o systemie owiaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572, z pn. zm.) zapewnia m.in. przygotowanie uczniw
do wyboru zawodu i kierunku ksztacenia. Szczeglnie widocznie jest to w Art. 1 w punktach mwicych o tym, e szkoa zapewnia:
w pkt. 14 - przygotowanie uczniw do wyboru zawodu i kierunku ksztacenia
w pkt. 15 - warunki do rozwoju zainteresowa i uzdolnie uczniw przez organizowanie zaj pozalekcyjnych i pozaszkolnych oraz ksztatowanie
aktywnoci spoecznej i umiejtnoci spdzania czasu wolnego
4 J. Budkiewicz, Psychologiczna problematyka rozwoju zawodowego, Warszawa 1965
4
Zgodnie z obowizujcym prawem owiatowym zadania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego zostay wpisane w obszar pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w szkole. I tak 17 Rozporzdzenia MEN z dn. 30 kwietnia 2013 r. (Dz. U. 2013r. poz. 532) w sprawie zasad udzielania
i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej organizowanej w publicznych przedszkolach, szkoach, mwi o tym, e w szkoach organizuje si zajcia
zwizane z wyborem kierunku ksztacenia i zawodu oraz planowaniem ksztacenia i kariery zawodowej w celu wspomagania uczniw gimnazjum
w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, przy wykorzystywaniu aktywnych metod pracy. Zajcia prowadz nauczyciele, wychowawcy
i specjalici.
Dziaania w zakresie poradnictwa kariery dla uczniw zmierza maj zatem do:
1)Rozwijania aktywnoci poznawczej uczniw w kierunku waciwej samooceny swoich moliwoci psychofizycznych
2)Poznawania przez modzie wasnej osobowoci w okrelaniu przydatnoci zawodowej
3)Przygotowania uczniw do konstruowania realistycznych planw Kariery Edukacyjno-Zawodowej
4)Ksztatowanie wiadomych decyzji w wyborze szkoy i ksztacenia
5)Aktywizowania uczniw do poznawania rnych grup zawodowych
6)Inspirowania modziey do poznawania kierunkw ksztacenia i wymaga edukacyjnych w szkoach ponadgimnazjalnych
7)Rozwijania umiejtnoci pracy zespoowej, przeamywanie barier rodowiskowych miasto-wie oraz ksztatowanie waciwych relacji spoecznych
8)Poznawania zawodw przyszoci w kraju i Unii Europejskiej
9)Poznawania rynku pracy oraz zjawisk reorientacji, mobilnoci zawodowej
10)Zapoznania rodzicw z problematyk rozwoju zawodowego dziecka
11)Angaowania rodzicw w proces wychowawczy dziecka dotyczcy wyboru zawodu i waciwej szkoy ponadgimnazjalnej
5
12)Prowadzenia indywidualnego i grupowego doradztwa na terenie gimnazjum
13)Prowadzenia diagnozy rodowiska szkolnego pod ktem potrzeb z zakresu dalszej cieki edukacyjno-zawodowej
14)Aktywizowania i podnoszenia kompetencji nauczycieli do prowadzenia orientacji i doradztwa zawodowego w gimnazjum
3.Co to jest wewntrzszkolny system doradztwa zawodowego?
Wewntrzszkolny system doradztwa zawodowego w gimnazjum obejmuje og dziaa podejmowanych przez szko w celu prawidowego
przygotowania uczniw do wyboru zawodu, poziomu i kierunku ksztacenia. WSDZ stanowi jeden z podstawowych dokumentw wychowawczych szkoy
i jest wczony do statutu szkoy.
Gwnym celem WSDZ jest przygotowanie modziey do trafnego wyboru zawodu i drogi dalszego ksztacenia, jest jednym z najwaniejszych celw
wychowawczych gimnazjum. Cel gwny wskazuje konieczno ksztacenia u uczniw konkretnych umiejtnoci i dyspozycji, niezbdnych do prawidowego
funkcjonowania w rnych rolach zawodowych i spoecznych.
6
Cele szczegowe
Wewntrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego
w Gimnazjum im. Ks. Onufrego Kopczyskiego w Czerniejewie
Uczniowie:
Nauczyciele: Rodzice:
poznaj wasne predyspozycje zawodowe,
zainteresowania, uzdolnienia, umiejtnoci
rozwijaj umiejtno pracy zespoowej,
przeamywania barier rodowiskowych oraz
ksztatowania waciwych relacji spoecznych
potrafi okreli swoje mocne strony, s
wiadomi swoich ogranicze
s zmotywowani do podjcia wysiku przy
podejmowaniu decyzji w zaplanowaniu
swojej przyszoci zawodowej
znaj czynniki trafnego wyboru zawodu
maj informacje o zawodach i rynku pracy
znaj system ksztacenia oraz ofert
edukacyjn szk ponadgimnazjalnych
wybieraj zawd i szko po dokonaniu analizy
wasnych moliwoci psychofizycznych
z wymaganiami szkoy i zawodu
znaj przeciwwskazania zdrowotne
do wyboru zawodu
znaj rda informacji edukacyjnej i zawodowej
potrafi diagnozowa potrzeby
i zasoby uczniw
rozwijaj talenty i zainteresowania,
zd
