_____________________________________________________________

Бања Лука, Видовданска 43, tел.: +387 51 218 299, 218 318, факс: +387 51 218 322, e-mail: ekoinstitut @ inecco.net

ZP "RUDNIK I TERMOELEKTRANA GACKO "a.d.

GACKO

AKT O PROCJENI RIZIKA

NA RADNOM MJESTU I U RADNOJ SREDINI

-KOMERCIJALNI SEKTOR-

Gacko, novembar, 2011. godine

PREDMET:

Izrada Akta o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini

NARUČILAC:

ZP "RUDNIK I TERMOELEKTRANA GACKO" a.d

GACKO

NOSILAC IZRADE:

"Institut zaštite, ekologije i informatike"

Vidovdanska 43, Banja Luka

BR. RADNOG NALOGA:

326/11

BROJ UGOVORA:

4-521/11 od 04.03.2011.god

UČESNICI U IZRADI:

Račić Miroslav, dipl.inž.maš.

Dr Vesna Paleksić, specijalista med.rada

Svitlica Sreto, dipl.inž.maš.

Šumonja Slobodan, dipl.inž.ZNR

INŽENJER ZAŠTITE I ZDRAVLJA NA RADU

"KOMERCIJALNI SEKTOR"

Vesna Milićević, inž.zaštite na radu

KOORDINATOR POSLOVA ZNR, ZŽS I UPRAVLJANJE OTPADOM

ZP "R I TE" GACKO

Petar Petrović, dipl.ing.rud.

VD DIREKTOR

Dr sci. Predrag Ilić

S a d r ž a j

I.

Uvod.......................................................................................................................................

06

II.

Cilj donošenja akta o procjeni rizika..................................................................................

08

III.

Pravni osnov..........................................................................................................................

10

IV.

Opšti podaci o poslodavcu i procjenjivačima rizika..........................................................

12

4.1.

Opšti podaci o poslodavcu......................................................................................................

13

4.2.

Podaci o procjenjivačima rizika..............................................................................................

13

V.

Opis tehnološkog i radnog procesa,sredstava za rad,opreme za ličnu zaštitu................

14

5.1.

Opis poslova –djelatnost.........................................................................................................

15

5.1.1.

Registracija preduzeća............................................................................................................

15

5.1.2.

Djelatnost preduzeća...............................................................................................................

15

5.1.3.

Osnovni podaci o R i TE Gacko.............................................................................................

16

5.2.

Zemljišno-knjižna dokumentacija...........................................................................................

17

5.3.

Projektno-tehnička dokumetacija objekata.............................................................................

17

5.4.

Podaci o objektu......................................................................................................................

18

5.5.

Djelatnost Komercijalnog sektora.........................................................................................

18

5.6.

Sredstva i oprema za rad.........................................................................................................

19

5.7.

Sirovine i materijali u procesu rada........................................................................................

19

5.8.

Podaci o sredstvima i opremi za ličnu zaštitu.........................................................................

19

VI.

Pregled organizacije rada....................................................................................................

21

6.1.

Organizaciona šema R i TE Gacko.........................................................................................

22

6.2.

Struktura organizacije rada-uslovi za zasnivanje radnog odnosa...........................................

23

VII.

Prepoznavanje i utvrđivanje opasnosti i štetnosti na radnom mjestu i u radnoj sredini.....................................................................................................................................

24

7.1.

Spisak korišćene dokumentacije o postojećem stanju zaštite i zdravlja na radu....................

25

7.1.1.

Pregledi i ispitivanju sredstava rada.......................................................................................

25

7.1.2.

Ispitivanju uslova radne sredine.............................................................................................

25

7.1.3.

Pregledi i ispitivanja elektroenergetskih i gromobranskih instalacija...................................

25

7.1.4.

Organizovanje i pružanje prve pomoći...................................................................................

26

7.1.5.

Obuka radnika.........................................................................................................................

27

7.1.6.

Podaci (dokumentacija) o zaštiti od požara............................................................................

28

7.1.7.

Podaci o izvršenim ljekarskim pregledima.............................................................................

28

7.1.8.

Povrede na radu, profesionalna oboljenja, bolesti u vezi sa radom........................................

28

7.1.9.

Inspekcijski nadzori................................................................................................................

32

7.1.10.

Podaci o uputstvima za bezbjedan rad....................................................................................

32

7.2.

Prepoznate i utvrđene opasnosti............................................................................................

33

7.3.

Prepoznate i utvrđene štetnosti...............................................................................................

33

VIII.

Izbor metode (metodološkog postupka) procjene rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini....................................................................................................................................

34

IX.

Procjenjivanje rizika u odnosu na opasnosti i štetnosti....................................................

43

KOMERCIJALNI SEKTOR

9.1.

Rukovodilac Komercijalnog sektora......................................................................................

44

9.2.

Pomoćnik rukovodioca Komercijalnog sektora......................................................................

49

9.3.

Sekretarica..............................................................................................................................

54

9.4.

Referent za dokumentaciju u komerijalnom sektoru.............................................................

59

9.5.

Referent za praćenje i evidenciju PDV-a..............................................................................

64

9.6.

Referent za praćenje i evidenciju PDV-a..............................................................................

69

9.7.

Sekretar Komisije za javne nabavke......................................................................................

74

9.8.

Stručni saradnik za javne nabavke..........................................................................................

79

9.9.

Stručni saradnik za praćenje ugovora za javne nabavke.........................................................

84

9.10.

Referent za nabavku elektro i mašinskih dijelova i opreme.................................................

89

9.11.

Referent za nabavku elektro i mašinskih dijelova i opreme.................................................

94

9.12.

Referent za ostale nabavke.....................................................................................................

99

9.13.

Referent uvoza i carine...........................................................................................................

104

9.14.

Referent kalkulant...................................................................................................................

109

9.15.

Referent prodaje.....................................................................................................................

114

9.16.

Vozač......................................................................................................................................

119

9.17.

Administrator za javne nabavke..............................................................................................

125

SLUŽBA SKLADIŠTE

9.18.

Rukovodilac grupe skladišta...................................................................................................

130

9.19.

Poslovođa skladišta.................................................................................................................

138

9.20.

Skladištar centralnog skladišta................................................................................................

146

9.21.

Skladištar otvorenog skladišta................................................................................................

154

9.22.

Skladištar centralnog skladišta i vozač električnog viljuškara...............................................

160

9.23.

Skladištar centralnog skl. i teh.plinova...................................................................................

168

9.24.

Referent HTZ opreme............................................................................................................

176

9.25.

Evidentičar knjigovođa..........................................................................................................

182

9.26.

Radnik na mašini za rezanje...................................................................................................

188

9.27.

Vozač viljuškara.....................................................................................................................

195

9.28.

Vozač viljuškara i ostalih rudarskih mašina..........................................................................

202

X.

Utvrđivanje načina i mjera za otklanjanje, smanjenje ili sprečavanje rizika u odnosu na utvrđene opasnosti i štetnosti..........................................................................................

209

XI.

Zaključak...............................................................................................................................

211

11.1.

Radna mjesta na kojima je izvršena procjena rizika ..............................................................

212

11.2.

Radna mjesta na kojima nije izvršena procjena rizika ...........................................................

213

11.3.

Radna mjesta koja su utvrđena kao radna mjesta sa povećanim rizikom...............................

213

11.4.

Planirane aktivnosti za otklanjanje ili smanjenje rizika sa prioritetima za otklanjanje rizika i rokovima izvršavanja planiranih aktivnosti.........................................................................

215

11.5.

Zdravstveni uslovi radnika na radnim mjestima sa povećanim rizikom................................

223

XII

Prelazne i završne odredbe..................................................................................................

225

12.1.

Izmjene i dopune akta o procjeni rizika..................................................................................

226

12.2.

Provjera efikasnosti promjene akta o procjeni rizika..............................................................

226

12.3.

Stupanje na snagu...................................................................................................................

226

Izjava poslodavca..................................................................................................................

227

Na osnovu člana 13. Zakona o zaštiti na radu ("Sl.glasnik RS", broj: 1/08), a u skladu sa odredbama Pravilnika o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini ("Sl.glasnik RS", broj: 66/08), direktor ZP "RUDNIK I TERMOELEKTRANA GACKO " a.d. sa sjedištem u Gacku, dana ______________ 2011. godine donosi

AKT O PROCJENI RIZIKA

NA RADNOM MJESTU I U RADNOJ SREDINI

Ovim aktom sagledava se organizacija i proces rada sa procjenom rizika od povrede, oboljenja i oštećenja zdravlja na radnom mjestu i radnoj sredini KOMERCIJALNOG SEKTORA i utvrđuju se mjere za otklanjanje ili smanjenje rizika u obimu kojim se sprječava povreda na radu, oštećenja zdravlja ili oboljenja zaposlenog.

Obuhvat procjene rizika

Procjena rizika zasniva se na sistematskom evidentiranju i procjenjivanju svih faktora u procesu rada, mogućih vrsta opasnosti i štetnosti na radnom mjestu i u radnoj sredini koje mogu da prouzrokuju povredu na radu, oštećenje zdravlja, radni procesi, radna mjesta, sredstva za rad, sirovine i materijale koji se koriste u tehnološkom i radnim procesima, kao i drugi faktori koji mogu izazvati rizik od povrede na radu, oštećenje zdravlja ili oboljenje zaposlenog.

Procjena rizika obuhvata:

1. opšte podatke o poslodavcu;

2. opis tehnološkog i radnog procesa, opis sredstava za rad, njihovo grupisanje i opis sredstava

i opreme za ličnu zaštitu na radu;

3. pregled organizacije rada;

4. prepoznavanje i utvrđivanje opasnosti i štetnosti na radnom mjestu i u radnoj sredini i

definisanje njihovih karakteristika;

5. procjenjivanje rizika u odnosu na opasnosti i štetnosti;

6. utvrđivanje načina i mjera za otklanjanje, smanjenje ili sprečavanje rizika;

7. zaključak;

8. izmjena i dopuna akta o procjeni rizika.

I. UVOD

Procjena rizika izrađuje se na osnovu člana 13. Zakona o zaštiti na radu ("Sl.glasnik RS", br.1/08) i Pravilnika o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini ("Sl.glasnik RS", br. 66/08).

Procjena rizika je postupak kojim se utvrđuje nivo rizika od nastanka povrede na radu, profesionalne bolesti ili bolesti u vezi sa radom na radnom mjestu i u radnoj sredini KOMERCIJALNOG SEKTORA te poremećaje u procesu rada koji bi mogli izazvati opasnosti i štetne posljedice po zaštitu i zdravlje radnika zaposlenih u KOMERCIJALNOM SEKTORU.

Na osnovu procjenjenih rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini, poslodavac utvrđuje način i mjere za sprječavanje, otklanjanje ili smanjenje rizika na najmanju moguću mjeru i to:

a) preventivne mjere koje se mogu koristiti za smanjenje rizika

b) održavanje u ispravnom stanju i vršenje pregleda i ispitivanja sredstava za rad

c) obezbjeđivanje propisanih uslova za bezbjedan i zdrav rad u radnoj sredini

d) utvrđivanje metodologije i programa osposobljavanja radnika za bezbjedan rad za sva radna mjesta, a u skladu sa specifičnostima radnog mjesta i rizicima na pojedinim radnim mjestima

e) osposobljavanje zaposlenih za bezbjedan i zdrav rad

f) utvrđivanje sredstava i opreme za ličnu zaštitu na radu na radnom mjestu

g) obezbjeđivanje sredstava i opreme za ličnu zaštitu na radu, njihovo održavanje i ispitivanje

h) utvrđivanje posebnih zdravstvenih uslova koje moraju da ispunjavaju zaposleni za obavljanje određenih poslova na radnom mjestu u radnoj sredini ili za upotrebu pojedine opreme za ličnu zaštitu na radu, a na osnovu ocjene službe medicine rada

i) utvrđivanje rokova za periodične provjere osposobljenosti za bezbjedan i zdrav rad radnika koji rade na radnom mjestu sa povećanim rizikom

j) upućivanje zaposlenih na prethodne i periodične ljekarske preglede u skladu sa ocjenom službe medicine rada i relevantnim propisima

k) zaustavljanje svake vrste rada koja predstavlja neposrednu opasnost za život ili zdravlje radnika

Akt o procjeni rizika podliježe naknadnim revizijama (član 16. Pravilnika o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini) i to :

a) u slučaju smrtne povrede na radu i teške povrede na radu

b) u slučaju pojave svake nove opasnosti ili štetnosti, odnosno promjene nivoa rizika u procesu rada

c) kada mjere koje se utvrde za sprečavanje, otklanjanje ili smanjenje rizika nisu odgovarajuće ili ne odgovaraju procjenjenom stanju

d) kada je procjena zasnovana na podacima koji nisu ažurni

e) kada postoje mogućnosti i načini za unapređenje, odnosno dopunu procjenjenih rizika,

f) istekom roka od tri godine od dana vršenja prethodne procjene

g) na osnovu naložene mjere inspektora rada.

II. CILJ DONOŠENJA AKTA O PROCJENI RIZIKA

Osnovni cilj procjene rizika na radu je zaštita i zdravlje zaposlenih.

Osnovni cilj izrade akta o procjeni rizika na ranom mjestu i u radnoj sredini je unaprjeđenje uslova rada i radne sredine, prevencija povreda na radu, profesionalnih bolesti i bolesti u vezi sa radom. Na osnovu procjenjenih rizika sprovode se konkretne preventivne mjere za otklanjanje i smanjenje rizika na najmanju moguću mjeru, što zapravo predstavlja proces upravljanja rizikom.

Opšta direktiva 89/391/EEZ o bezbjednosti i zdravlju na radu, sadrži opšte principe u vezi sa prevencijom rizika na radnom mjestu, sprovođenjem bezbjednosti i zdravlja na radu, eliminisanjem rizika koji mogu da izazovu nesrećne slučajeve, navodi zatim principe informisanja, konsultovanja, balansiranog učešća u skladu sa nacionalnim zakonom, principe obuke zaposlenih i njihovih predstavnika za samostalan rad kao i opšte smjernice za primjenu pomenutih principa.

Procjena rizika na radnom mjestu kao obaveza zemalja članica EU uvedena je pomenutom Direktivom 89/391/EEZ. Smjernicama za procjenu rizika iz 1996. godine dato je detaljno uputstvo za primjenu u nacionalnim uslovima.

U Republici Srpskoj Zakon o zaštiti na radu ("Sl. Glasnik RS", br.1/08), je stupio na snagu

4. januara 2008. godine, i njime je uređen sistem bezbjednosti i zdravlja na radu. Tim zakonom je započeo proces usklađivanja nacionalnog zakonodavstva sa propisima EU. Novim zakonodavnim pristupom oblasti bezbjednosti i zdravljana radu uveden je princip prevencije povreda na radu, profesionalnih oboljenja i oboljenja u vezi sa radom.

Zakon je baziran na obavezama i odgovornostima poslodavca. Poslodavac je dužan da obezbijedi zaposlenom rad na radnom mjestu i u radnoj sredini gdje su, na osnovu procjene rizika sprovedene mjere bezbjednosti i zdravlja. U tom smislu poslodavac je dužan da obezbjedi preventivne mjere prije početka rada zaposlenog, u toku rada i kod svake izmjene tehnološkog postupka, u skladu sa propisima iz oblasti zaštite i zdravlja na radu, radnog prava, tehnoloških postupaka i standarda, propisa u oblasti zdravstvene zaštite, higijene rada, zdravstvenog, penzijskog i invalidskog osiguranja i druge oblike zaštite.

Prema Zakonu akt o procjeni rizika osnovni je dokument koji se odnosi na utvrđivanje mogućih opasnosti i štetnosti na svim radnim mjestima i u radnoj sredini, na osnovu čega se procjenjuje rizik od nastanka povreda na radu i oštećenja zdravlja zaposlenih. Definiše se kao akt koji sadrži opis procesa rada, procjenu rizika od povreda i /ili oštećenja zdravlja na radnom mjestu i u radnoj sredini i prijedlog mjera za otklanjanje ili smanjenje rizika. Na osnovu Zakona izrađen je Pravilnik o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini ("Sl. glasnik RS", broj 66/09).

Prema Pravilniku procjena rizika predstavlja sagledavanje organizacije rada, radnih mjesta, sredstava za rad, sirovina koje se koriste, sredstava i opreme za ličnu zaštitu na radu, kao i drugih elementa koji mogu da izazovu rizik od povreda na radu, oštećenja zdravlja ili oboljenja zaposlenog, odnosno mogu da izazovu rizik po bezbjednost i zdravlje na radu.

Shodno tome, bitno je da se procjeni opasnost, odnosno suštinsko svojstvo radnog materijala i opreme, kao i metoda rada, koji potencijalno mogu prouzrokovati povredu, vjerovatnoću da će se to desiti, kao i stepen povrede i procjenu tog rizika.

III. pravni osnov

Propisi u oblasti zaštite i zdravlja na radu

· Zakon o zaštiti na radu ("Sl.glasnik RS", br.1/08,13/10)

· Zakon o zaštiti od požara- prečišćeni tekst ("Sl. glasnik RS", br. 6/09)

· Zakon o radu ("Sl. glasnik RS", br.55/07)

· Pravilnik o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini ("Sl.glasnik RS", br.66/08)

· Pravilnik o prethodnim i periodičnim ljekarskim pregledima radnika na radnim mestima sa povećanim rizikom ("Sl.glasnik RS", br.68/08)

· Pravilnik o postupku i rokovima preventivnih i periodičnih pregleda i ispitivanja opreme za rad i preventivnih i periodičnih ispitivanja uslova radne okoline ("Sl.glasnik RS", br.66/08)

· Pravilnik o postupku utvrđivanja ispunjenosti propisanih uslova u oblasti zaštite i zdravlja na radu ("Sl. glasnik RS", br.70/08)

· Pravilnik o načinu vođenja evidencija ("Sl.glasnik RS", br. 63/09)

· Pravilnik o načinu i postupku osposobljavanja radnika za bezbjedan i zdrav rad ("Sl.glasnik RS", br. 42/11)

· Pravilnik o merama i normativima zaštite na radu na oruđima za rad ("Sl.list SFRJ", br.18/91)

· Pravilnik o tehničkim normativima za električne instalacije niskog napona ("Sl. list SFRJ", br.53/88 i 54/88 i "Sl. list SRJ", br.28/95)

· Pravilnik o opštim merama zaštite na radu od opasnog dejstva električne struje u objektima namenjenim za rad, radnim prostorijama i na radilištima ("Sl. glasnik SRS", br.21/89)

· Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu objekata od atmosferskog pražnjenja ("Službeni list SRJ", br.11/96)

· Pravilnik o zaštiti na radu pri izvođenju građevinskih radova ("Sl.glasnik RS", br.53/97)

· Pravilnik o opštim mjerama zaštite na radu za građevinske objekte namijenjene za radne i pomoćne prostorije i radne prostore ("Sl.list SRBIH ", br.5/88)

· Pravilnik o tehničkim normativima za viseće skele na električni pogon ("Sl.list SFRJ", br.19/86)

· Pravilnik o zaštiti na radu pri utovaru tereta u teretna motorna vozila i istovaru tereta iz takvih vozila ("Sl.list SFRJ", br.17/66)

· Pravilnik o sredstvima lične zaštite na radu i ličnoj zaštitnoj opremi ("Sl. list SFRJ", br.35/69)

· Pravilnik o jugoslovenskim standardima za protiveksplozijsku zaštitu ("Sl.list SFRJ", br.18/81, 54/91, 62/91, 70/91, 10/92)

· Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu od statičkog elektriciteta ("Službeni list SFRJ", br.62/73)

· Pravilnik o tehničkim propisima za gromobrane ("Sl. list SFRJ", br.13/68)

· Pravilnik o opštim mjerama i normativima zaštite na radu od buke u radnim prostorijama ("Sl. list SFRJ", br.21/92)

· Opšti pravilnik o higijenskim i tehničkim zaštitnim mjerama pri radu ("Sl. list FNRJ", br.16/47, 36/50 osim članova: od 26 do 37, od 50 do 75, od 78 do 86, od 88 do 99, od 104 do 151 i od 184 do 186)

· Pravilnik o opremi i postupku za pružanje prve pomoći i organizovanju službe spasavanja u slučaju nezgode na radu ("Sl. list SFRJ", br.21/71)

· Pravilnik o zaštiti na radu pri mehaničkoj preradi i obradi drveta i sličnih materijala ("Sl.list SRBIH" br.5/86)

· Nacionalni i međunarodni standardi

IV. OPŠTI PODACI O POSLODAVCU I PROCJENJIVAČIMA RIZIKA

4.1.Opšti podaci o poslodavcu

Naziv, sjedište i adresa:

ZP "RUDNIK I TERMOELEKTRANA GACKO "a.d. GACKO

Adresa: Gacko, Gračanica bb, 89240

Registarski uložak br.:RU-1-559-00, Osnovni sud u Trebinju

Matični broj: 1083619

Pretežna djelatnost emitenta: vađenje i briketiranje lignita, proizvodnja termoelektrične energije i prodaja električne energije.

4.2. Podaci o procjenjivačima rizika

1. Za vršenje procjene rizika poslodavac je angažovao Institut zaštite, ekologije i informatike, Vidovdanska br.43, Banja Luka, kao pravno lice sa licencom br.1/09 koja je izdata dana 18.03.2009. godine i lica zaposlena u Institutu sa položenim stručnim ispitom

1. Račić Miroslav, dipl.inž.maš., licenca br.1/2009

2. Dr Vesna Paleksić, specijalista medicine rada., licenca br. 01-285

3. Šumonja Slobodan, dipl.inž.ZNR; licenca br. 5/2009

4. Svitlica Sreto, dipl.inž.maš., licenca br. 9/2009

2. Lica koja je odredio poslodavac iz reda zaposlenih za kontakte i davanje podataka za procjenu rizika:

1. Petar Petrović, dipl.ing.rud.

2. Vesna Milićević, inž. zaštite na radu

U procjeni rizika učestovali su zaposleni radnici KOMERCIJALNOG SEKTORA davanjem informacija o rizicima na radnom mjestu i u radnom okruženju. Pri sprovođenju postupka procjene rizika prikupljanje podataka obavljeno je neposrednim razgovorom radnika sa procjenjivačima rizika i popunjavanjem anketnog lista.

V. OPIS TEHNOLOŠKOG I RADNOG PROCESA, SREDSTAVA ZA RAD, OPREME ZA LIČNU ZAŠTITU

5.1. Opis poslova –djelatnost

5.1.1. Registracija preduzeća

Preduzeće je registrovano kao JP RUDNIK I TERMOELEKTRANA "GACKO", a.d. GACKO. Ovakav oblik organizovanja je utvrđen na sjednicama Nadzornog odbora održanim 03.06.2005. godine, br. odluke 01-NO-2255/11 i 26.07. 2005. godine, br. odluke 01-NO-3040/6.

Pun naziv Javnog preduzeća je Zavisno preduzeće Rudnik i Termoelektrana "Gacko", a.d. Gacko.

MH ERS Trebinje, ZP R i TE Gacko, A.D. Gacko se sastoji od radnih jedinica:

- Radna jedinica Rudnik,

- Radna jedinica Termoelektrana,

- Radna jedinica Zajednički tehnički poslovi

Sektori:

- Ekonomsko-finansijski sektor,

- Komercijalni sektor,

- Sektor za organizaciono-pravne, opšte i kadrovske poslove,

- Sektor za razvoj, projektovanje, investicije i informacioni sistem,

- Sektor društvenog standarda.

5.1.2. Djelatnost preduzeća

Prema upisu u Sudski registar o dopuni djelatnosti (br. registarskog uloška 1-559-00, Osnovni sud u Trebinju, od 04.07.2000. god., oznaka i br. rješenja Fi-105/00), djelatnosti pravnog lica su:

10.201

-vađenje i briketiranje lignita

40.112

-proizvodnja termoelektrične energije

40.130

-prodaja električne energije

Preduzeće obavlja i slijedeće djelatnosti:

14.110

-drobljenje i lomljenje kamena

14.121

-vađenje krečnjaka i krede

28.520

-osnovni mašinski radovi

40.300

-proizvodnja i snabdijevanje parom i toplom vodom

45.110

-rušenje i razbijanje objekata, zemljani radovi

45.120

-ispitivanje terena bušenjem i sondiranjem

45.241

-izgradnja hidrograđevinskih objekata

45.250

-ostali građevinski radovi koji zahtjevaju specijalno izvođenje ili opremu

45.310

-postavljanje električnih instalacija i opreme

45.500

-iznajmljivanje opreme za izgradnju ili rušenje sa rukovaocem

50.200

-održavanje i opravka motornih vozila

51.510

-trgovina na veliko, čvrstim , tečnim i gasovitim gorivima i sličnim proizvodima

51.900

-ostala trgovina na veliko isključivo za sopstveni račun

52.630

-ostala trgovina na malo izvan prodavnica

52.740

-opravka d.n. (na drugom mjestu napomenuto)

55.101

-hoteli i moteli sa restoranom

55.300

-restorani

60.240

-prevoz robe u drumskom saobraćaju

63.400

-djelatnost drugih posrednika u saobraćaju

65.230

-ostalo finansijsko posredovanje D.N.

70.120

-kupovina i prodaja nekretnina za sopstveni račun

71.210

-iznajmljivanje ostalih kopnenih saobraćajnih sredstava

71.320

-iznajmljivanje mašina i opreme za građevinarstvo

71.340

-iznajmljivanje ostalih mašina i opreme d.n.

72.400

-izrada i upravljanje bazama podataka

73.101

-istraživanje i eksperimentalni razvoj u prirodnim naukama

73.102

-istraživanje i eksperimentalni razvoj u tehničkim i tehnološkim naukama

74.140

-poslovni i menadžment konsalting

74.200

-arhitektonske i inženjerske djelatnosti i tehničko savjetovanje

74.300

-tehničko ispitivanje i analize

85.121

-direktna medicinska praksa

85.130

-stomatološka praksa

90.010

-prikupljanje i obrada voda

90.020

-prikupljanje i obrada ostalog otpada

v.d.Direktor: Dragoljub Mučibabić

5.1.3. Osnovni podaci o R i TE Gacko

Rudnik i Termoelektrana Gacko se nalaze u Gatačkom energetskom bazenu u jugoistočnom dijelu Republike Srpske. Realizacija izgradnje, a u skladu sa urađenom investiciono-tehničkom dokumentacijom, počela je 1974. godine, tako što je izgrađen površinski kop Gračanica od 1,8 miliona tona uglja i blok snage 300 MW. Objekat Rudnika i Termoelektrane ušao je u proizvodnju 9. februara 1983. Glavna oprema Rudnika i TE Gacko isporučena je uglavnom iz bivšeg Sovjetskog Saveza. Ukupna vrijednost investicionih sredstava za izgradnju je iznosila 529 miliona US$ i to 362 miliona za TE i 167 za Rudnik.

Rudnik i TE Gacko su energetski kapacitet koji je izgrađen zajedničkim finansiranjem EP BiH i ZEO Hrvatske u odnosu 2:1. Već u probnom radu pokazalo se da se ne može postići projektovano opterećenje od 300 MW. Glavni razlog je što je kalorična vrijednost rasploživog uglja u rasponu od 6000 do 8000 kJ/kg, umjesto projektovanih 10300 kJ/kg. Zbog toga se 1989. pristupilo rekonstrukciji kotla sa ciljem ostvarenja maksimalne snage loženjem stvarno raspoloživog uglja.

Termoelektrana je moćan i značajan termoenergetski proizvodni kapacitet sa godišnjom proizvodnjom i predajom u zajednički elektroenergetski sistem efektivnih 1.650.000.000 KWh električne energije. U koncepciji i tehničkim rješenjima predviđena je ukupna instalisana snaga od 60 MW sa faznom realizacijom 1x300 MW u prvoj fazi i 1x300 MW u narednoj fazi, a na bazi iskorištenja resursa gatačkog lignita. Tehnološka oprema bloka, kotao i turbina sa pumpnim i ventilatorskim postrojenjem, sovjetske je proizvodnje. Generator je zajedničko djelo Rada Končara iz Zagreba (stator) i Elektrosile iz Lenjingrada (rotor). Na osnovu glavnog projekta bloka, koga je uradila projektna organizacija Motep iz Moskve, Energoinvest iz Sarajeva je projektovao rad svih pratećih i pomoćnih objekata TE: sistem snadbijevanja sirovom vodom za TE i pripremom svih tehnoloških voda za rad kotla i postrojenja, sistem unutrašnjeg i vanjskog transporta šljake i pepela sa deponijama, sistem snadbijevanja i pripreme potrebnih količina uglja za TE, sistem otpadnih i tehnoloških voda i cjelokupnu infrastrukturu.

Snadbijevanje vodom je projektovano i realizovano za potrebe dvije faze, tj. 600 MW. Izgrađena je nova nasuta brana i stvorena akumulacija Vrba od 14.000.000 m3 . Za dotok vode od Klinja do termoelektrane položen je cjevovod dužine 6 km. Za potrebe napajanja kotla i dopunu u rashladni sistem izgrađena su postrojenja za hemijsku pripremu vode, sa kapacitetom 3x60 m3/čas što zadovoljava potrebe dva bloka (600 MW).

Rashladni sistem je zatvorenog ciklusa. Izgrađen je čelični rashladni toranj, visine 104, sa pumpnom stanicom i cirkulacionim cjevovodom. Ugalj se u kontinuitetu doprema iz Rudnika sistemom transportnih traka do drobilišnog postrojenja, a poslije prolaska kroz drobilicu, preko dva odlagača-uzimača, odlaže se na depo za homogenizaciju ili se direktno transportuje do kotlovskih bunkera. Deponija je kapaciteta 320.000 tona, što obezbjeđuje rezervu za rad bloka 45 dana. Ugalj iz bunkera, preko 8 mlinova, u vidu ugljene prašine ubacuje se u ložište kotla, gdje sagorjeva.

Dimni gasovi iz kotla preko elektro-filterskog postrojenja, prečišćavaju se sa efikasnošću do 99,8% i kroz dimnjak visine 164 metra izbacuju se u atmosferu. Unutrašnji sistem šljake od ležišta kotla do sabirnih bunkera realizovan je sistemom transportnih traka, a pepeo se do bunkera transportuje pneumatski kroz cjevovod. Iz bunkera, šljaka i pepeo se odvoze kamionski, prethodno nakvašeni do 30% vlage. na deponiju Dražljevo udaljenu 7 km. Posebna pažnja posvetila se tretmanu otpadnih voda ugradnjom najsavremenijih filtera.

Gatački ugljeni bazen

Gatački ugljeni bazen je smješten u Gatačkom polju u sjeveroistočnom dijelu Hercegovine. Prostire se na površini od oko 40 km2 na nadmorskoj visini od oko 940 m, u tipičnom kraškom području. Područje se odlikuje veoma karakterističnim klimatskim uslovima, gdje se temperature kreću od -30 do +370 C, sa prosječnim atmosferskim padavinama od 1.750 mm godišnje. Teren je uglavnom ravničarski. Basen je podijeljen na četiri eksploataciona polja: Zapadno eksploataciono polje, Centralno eksploataciono polje, Istočno eksploataciono polje i Povlatna ugljena zona. Prvi radovi na eksploataciji uglja u Gacku su počeli 1954. godine na izdancima glavnog ugljenog sloja, a 1982. godine je pušten u rad rudnik lignita "Gračanica" sa godišnjim kapacitetom od 1.800.000 tona uglja i 3.200.000 m otkrivke, na prostoru Zapadnog eksploatacionog polja. Na PK "Gračanica" je primjenjena kontinualna tehnologija rada kojom su postignuti zadovoljavajući rezultati na proizvodnji otkrivke i uglja, što svrstava Gatački bazen u jedan od najvećih u Republici Srpskoj.

Rezerve uglja u Gacku procjenjuju se na preko 400.000.000 tona, a smatra se da te rezerve obezbjeđuju rad dva bloka snage 300 MW za narednih 100 godina. Istraživanja su pokazala da je gatački ugalj viskog kvaliteta i da ga je isplativo eksploatisati. U poslednje vrijeme promjenila se tehnologija dobijanja uglja. Primjenjujući najnovija naučna istraživanja, maksimalno se ide na selektivno otkopavanje, pa je sada ugalj na deponiji dosta čistiji, bez jalovine. To je rezultiralo da proizvodnja termoelektrane 280 MW, smanjuje se broj zastoja i rjeđi su kvarovi.

5.2. Zemljišno-knjižna dokumentacija

Republička uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove, Banja Luka, PJ Gacko izdala je posjedovne liste nepokretnosti-prepis :

Opština

Katastarski srez

Katastarska opština

Broj

Datum

Gacko

Gacko

Gacko

21.0-0-188/2011

14.03.2011.god

Gacko

Gacko

Kula 1

21.17-952.1-1-57/2009

17.02.2009.god

Gacko

Gacko

Jasenik 2

21.17-952.1-1-61/2009

17.02.2009.god

Gacko

Gacko

Dražljevo 1

21.17-952.1-1-63/2009

17.02.2009.god

Gacko

Gacko

Avtovac

21.17-952.1-1-65/2009

17.02.2009.god

Gacko

Gacko

Rudo Polje

21.17-952.1-1-24/2011

07.03.2011.god

Gacko

Gacko

Jasenik 1

21.17-952.1-1-1/2009

17.02.2009.god

5.3.Projektno-tehnička dokumetacija objekata

Poslodavac posjeduje projektno-tehničku dokumentaciju za objekte u vlasništvu preduzeća a ista se nalazi u Arhivi za tehničku dokumentaciju.

5.4.Podaci o objektu

Poslove i radne zadatke zaposleni u Komercijalnom sektoru obavljaju u objektu Glavne upravne zgrade, dok zaposlenu u Službi skladišta poslove i radne zadatke obavljaju u objektu centralnog skladišta, objektima hangara za skladištenje robe i otvorenom skladištu.

Objekat Glavne upravne zgrade zauzima površinu od 2574 m2, spratnosti P+2.

Etaže u objektu spojene su jednokrakim betonskim stepeništem.

Objekat Glavne upravne zgrade zagrijava se toplovodnim grijanjem iz pomoćne kotlovnice.

Energent za toplovodno grijanje je teško lož ulje (mazut).

Svi objekti u krugu preduzeća napajaju se električnom energijom iz vlastitih izvora preko odgovarajućih trafo postrojenja.

Prostor centralnog skladišta smješten je u prizemnom objektu čvrste gradnje.

Zajednički objekat centralnog skladišta i centralne radionice zauzima površinu od 8994 m2.

Prostor centralnog skladišta dispozicijski je podijeljen na dva dijela, sa dva zasebna ulaza i to: dijela za skladištenje mašinskih dijelova i opreme, elektromaterijala i opreme i dijela za skladištenje kancelarijskog materijala, HTZ opreme i ostalo.

U sklopu prostora osim prostora za skladištenje predviđene su izdvojeni kancelarijski prostori.

U sklopu objekta ne postoje sanitarne prostorije za zaposlene.

Skladištenje ostalih materijala vrši se na otvorenom skladištu i u hangarima.

U blizini otvorenog skladišta i hangara urađen je prizemni objekat koji služi kao kancelarijski prostor za skladištare otvorenog skladišta. U sklopu objekta nije predviđen sanitarni prostor za zaposlene.

Zagrijavanje objekta vrši se pećima na električnu energiju.

5.5. Osnovni zadaci Službe skladišta

Skladište kao služba u okviru Sektora komercijalnih poslova ima zadatak da izvrši prijem svih roba koj se putem ovog Sektora nabavljaju za potrebe Preduzeća uz predhodno izvršenu ulaznu kontrolu.

Skladištenje primljenih roba neophodno je izvršiti prema propisima za skladištenje roba svrstavajući ih po logičnim cjelinama uzimajući u obzir vrijednost dijela ili opreme, njihovu gabaritnost i brzinu habanja (stradanja) u sistemu kojem pripada.

Iz ovog proizilazi da se logične cjeline u okviru skladišta formiraju kao:

· cjelina za skladištenje ulja, maziva i goriva,

· cjelina za skladištenje mašinskih dijelova, opreme i materijala,

· cjelina za skladištenje elektromaterijala i opreme,

· cjelina za skladištenje kancelarijskog materijala, HTZ opreme i ostalo.

Skladištenje navedenih roba i materijala se obavljala na više lokacija.

Služba skladišta mora da obezbijedi brzo pronalaženje i izdavanje rezervnih dijelova, opreme ili materijala na osnovu propisane dokumentacija iz skladišta.

Kao služba komercijalnog sektora svoj osnovni zadatak obezbeđuje ispunjavanjem i aktivnosti koje su sadržane u :

- prijemu nabavljenih roba (rezervnih dijelova, materijala i opreme),

- evidentiranju nabavljenih poba,

- reklamaciji nabavljenih poba,

- skladištenju, čuvanju i unutrašnjem transportu roba,

- kontrola skladištenih roba (pravilnost skladištenja, ispravnost pakovanja, fizička oštećenja, rok trajanja i dr.)

- izdavanju materijala iz skladišta (snadbijevanju radnog procesa materijalima i rezervnim dijelovima),

- izvještavanju o stanju zaliha u skladištu.

5.6.Sredstva i oprema za rad

Od sredstava i opreme za rad, zaposleni radnici u Komercijalnom sektoru pri radu koriste računare, telefone, fax aparate, kopir aparate.

Od službenih vozila u Komercijalnom sektoru koristi se teretno vozilo Caddy (teretno), reg.br. 669 -T-883

Zaposleni u Službi skladišta pored računara , telefona i štampača pri radu koriste:

· viljuškare (dizel i električni pogon),

· mašinu za rezanje,

· ručne paletare,

· kolica-japaner,

· ljestve.

5.7. Sirovine i materijali u procesu rada

Od materijala zaposleni u radu koriste kancelarijski materijal i materijal za skladištenje (rezervni dijelovi, materijal i oprema).

5.8. Podaci o sredstvima i opremi za ličnu zaštitu

Tabela 1-Sredstva i oprema za ličnu zaštitu

NAZIV RADNOG MJESTA

Radni mantil

Radno odijelo

Prsluk

Futrovano odijelo

Kišno odijelo

Kombinezon radni

Zimska jakna

Cipele duboke

Čizme gumene

Čizme futrovane

Šljem zaštitni

Peškir

Rukavice radne

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

SEKTOR KOMERCIJALE

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rukovodilac komercijalnog sektora

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sekretarica

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent za dokumumenatciju u komercijalnom sektoru

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent za praćenje i evidenciju

PDV-a

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent za praćenje i evidenciju

PDV-a

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sekretar Komisije za javne nabavke

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Stručni saradnik za javne nabavke

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Stručni saradnik za praćenje ugovora za javne nabavke

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rukovodilac Komercijalne službe

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent za nabavku elektro mašinskih dijelova i opreme

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent za nabavku elektro mašinskih dijelova i opreme

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent za ostale nabavke

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent uvoza i carine

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent uvoza i carine

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent kalkulant

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent kalkulant

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referent prodaje

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vozač

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

12

Administrator za javne nabavke

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

SLUŽBA SKLADIŠTE

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rukovodilac grupe skladišta

24

 

48

 

 

 

 

36

 

 

 

 

12

Poslovođa skladišta

24

 

48

 

 

 

 

36

 

 

 

 

12

Skladištar centralnog skladišta

24

 

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Skladištar otvorenog skladišta

24

 

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Skladištar centralnog skladišta i vozač elelektričnog viljuškara

24

 

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Skladištar centrlnog skladišta i tehničkih plinova

24

 

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Referent HTZ opreme

24

 

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Evidentičar knjigovođa

24

 

 

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Radnik na mašini za rezanje

 

24

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Vozač viljuškara

 

24

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Voz.vilj. i ostalih rud.mašina

 

24

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Transportni radnik

 

12

36

 

 

 

 

24

 

 

 

 

12

Referent za praćenje zaliha

24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

VI. PREGLED ORGANIZACIJE RADA

6.1.Organizaciona šema R i TE Gacko

Slika 1 – Organizaciona šema R i TE

6.2. Struktura organizacije rada-uslovi za zasnivanje radnog odnosa

Tabela 2-Struktura organizacije rada-uslovi za zasnivanje radnog odnosa

Red. br.

N a z i v

Stručna sprema

Profil zanimanja

Posebni uslovi

Radno iskustvo

Br. akt. izvrš.

Br. izvrš.

KOMERCIJALNI SEKTOR

1.

Rukovodilac Komercijalnog sektora

VSS

ecc

-

3

1

1

2.

Pomoćnik rukovodioca Komercijalnog sektora

VSS

ecc

2

3

1

1

3.

Sekretarica

SSS

g,/ec./m,/r

3

1

1

4.

Refer. za dokum.u komerijalnom sektoru

SSS

g,/ec./m,/r

-

3

1

1

5.

Ref.za prać. i evide. PDV-a

VŠS

ec,/prav

-

3

2

2

6.

Ref. za prać. i eviden.PDV-a

SSS

ec

-

3

1

1

7.

Sekretar Komis. za jav.nabavke

VSS

ecc

-

3

1

1

8.

Stručni sar. za jav.nabavke

VŠS

ecc,/prav

-

3

1

1

9.

Str.sar. za prać.ugovora za javne nabavke

VSS

prav

-

3

1

1

10.

Rukovodilac Komercijalne službe

VSS

ecc

-

3

-

1

11.

Ref. za nabavku el.maš.dij. i opreme

VSS

maš/el/ecc

-

3

1

2

12.

Ref. za nabavku el.maš.dij.i opreme

VŠS

ec/maš

-

3

2

2

13.

Referent za ostale nabavke

SSS

ec/m/opš

-

2

2

2

14.

Referent uvoza i carine

VSS

ecc

-

3

1

1

15.

Referent uvoza i carine

VŠS

ec

-

3

-

2

16.

Referent kalkulant

SSS

ec/opš

-

1

1

2

17.

Referent kalkulant

KV

opšti

-

1

-

1

18.

Referent prodaje

SSS

ec,/opšti

-

1

4

2

19.

Vozač

KV

opšti

-

1

1

1

20.

Administrator za javne nabavke

KV

ecc/pr./te

-

1

1

1

SLUŽBA SKLADIŠTE

21.

Rukovodilac grupe skladišta

VSS

maš

-

3

1

1

22.

Poslovođa skladišta

SSS

m/el/opš

-

1

1

1

23.

Skladištar centralnog skladišta

SSS

m/el/opš

-

1

4

3

24.

Skladištar otvorenog skladišta

SSS

maš/el/opš

-

1

4

3

25.

Skladištar centralnog skladišta i vozač električnog viljuškara

VKV

maš/el/opš

-

1

1

1

26.

Skladištar centralnog skl. i teh.plinova

KV

maš/el/opš

struč.isp.

1

1

1

27.

Referent HTZ opreme

SSS

maš/el/opš

-

1

1

1

28.

Evidentičar knjigovođa

SSS

maš/el/opš

-

1

2

3

29.

Radnik na mašini za rezanje

KV

maš

-

1

2

1

30.

Vozač viljuškara

KV

vozač

-

1

1

2

31.

Vozač viljuškara i ostalih rudarskih mašina

VKV

mašinski

-

1

1

1

32.

Transportni radnik

PK

saobraćajna

-

1

-

4

33.

Referent za praćenje zaliha

VSS

dipl.ecc.

-

3

-

1

VII. PREPOZNAVANJE I UTVRĐIVANJE OPASNOSTI I ŠTETNOSTI NA RADNOM MJESTU I U RADNOJ SREDINI

7.1.Spisak korišćene dokumentacije o postojećem stanju zaštite i zdravlja na radu

7.1.1. Pregledi i ispitivanja sredstava rada

Tabela 3-Podaci o periodičnim pregledima i ispitivanja sredstava za rad

Red.

br.

OBJEKAT- POGON-KANCELARIJA

Broj sredstava rada koja su pregledana

Naziv ustanove lica koja je izvršila perioduični pregled i ispitivanje

Broj stručnog

nalaza-datum pregleda

Sredstva koja nemaju Upotrebnu dozvolu-koja nisu pregledana

1.

Komercijalni sektor-Služba skladište

4

"Unis"- Institut za ekologiju, zaštitu na radu,

Istočno Sarajevo

1030/2010 od 06.12.2010.

-

Izvršen je pregled sredstava rada i opreme u skladu sa Pravilnikom o postupku i rokovima preventivnih i periodičnih pregleda i ispitivanja opreme za rad i preventivnih i periodičnih ispitivanja uslova radne sredine ("Sl.glasnik RS", br.66/08).

7.1.2. Ispitivanja uslova radne sredine

Nisu izvršena ispitivanja uslova radne sredine u skladu sa Pravilnikom o postupku i rokovima preventivnih i periodičnih pregleda i ispitivanja opreme za rad i preventivnih i periodičnih ispitivanja uslova radne sredine ("Sl.glasnik RS", br.66/08).

7.1.3. Pregledi i ispitivanja elektroenergetskih i gromobranskih instalacija

Izvršen je periodični pregled gromobranske instalacije za objekte Glavne upavne zgrade (zajedniča zgrada razvoja i investicija).

Ispitni protokol (mjerenje otpora gromobranske instalacije nakon sanacije gromobranskih spustova), broj isprave, 41 – 1 / 07 / 08 od 18. 09. 2009. godine.

Pregled i ispitivanje je izvršio "ELNAR" d.o.o. Banja Luka.

Nije izvršen pregled i ispitivanje elektroenergetskih instalacija u objektu/prostorijama Glavne upravne zgrade kao ni u objektu centralnog skladišta, objektu u sklopu otvorenog skladišta i hangarima za skladištenje robe.

7.1.4. Organizovanje i pružanje prve pomoći

Poslodavac nema obučena lica u skladu sa članom 7.stav 1. Pravilnika o opremi i postupku za pružanje prve pomoći i o organizovanju službe spasavanja u slučaju nezgode na radu ("Sl.list SFRJ", br. 21/71) za pružanje prve pomoći. U objekima/prostorijama preduzeća postoje sanitetski kompleti/ormarići sa sanitetskim materijalom i sredstvima za pružanje prve pomoći.

7.1.5. Obuka radnika

Nije izvršeno obučavanje radnika za bezbjedan i zdrav rad – iz oblasti ZNR, osim nekoliko novoprimljenih radnika.

Na osnovu člana 35. Zakona o zaštiti od požara ("Službeni glasnik RS", broj 06/09) i čl. 48., 49., i 53. Pravilnika ZOP-a, te na osnovu čl. 56. Statuta ZP "RUDNIK I TERMOELEKTRANA GACKO " a.d.

Direktor preduzeća je donio odluku o imenovanju komisije za obuku i provjeru znanja iz oblasti zaštite od požara u sljedećem sastavu:

1. Milošević Radoslavka, strukovni inž. PPZ,

2. Višnjevac Ranko, diol. pravnik,

3. Šuković Blažo, nastavnik hemije,

4. Zelenović Slavenko, dipl. ecc.,

5. Bjelogrlić Ranko, serviser PP aparata,

6. Bjeković Đole, serviser PP aparata.

Na uvid je dat Izvještaj o sprovedenoj godišnjo obuci i provjeri znanja radnika iz oblasti zaštite od požara za 2010. godinu, broj isprave 13-J-10567 od 30.12.2010. godine.

Komisija je izvršila obuku i provjeru znanja po RJ-a i Sektorima u sljedećim vremenskim intervalima:

1. 01. i 02.12.2010. godine

· Sektor za organizaciono pravne, kadrovske i opšte poslove

· Komercijalni sektor

· Ekonomsko-finansijki sektor

· Sektor investicija

· Sektor Društveni standard

· Sektor zaštita

2. 03.,06.,07., 08. i 09.12.2010. godine za RJ Termoelektrana i RJ Zajednički tehnički poslovi

3. 10.,13.,14. i 15.12.2010. godine za RJ Rudnik, a dopunski termin za istu RJ-u je bio dana 21.12.2010. godine (zbog lošeg odaziva zaposlenih iz iste RJ-e).

4. Obuci i provjeri znanja iz oblasti PPZ-a je prisustvovalo 577 radnika, koji su zadovoljili na provjeri znanja iz PPZ-a. Dokumentacija o provedenoj obuci i testovi o provjeri znanja nalatze se u Službi PPZ-a.

S obzirom da je redovna godišnja obuka radnika iz oblasti PPZ-e, zakonska obaveza Komisija smatra da je odaziv bio loš i da mjere PPZ-a nisu ispoštovane.

Tabela 4- Dopunsko osposobljavanje za samostalan i bezbjedan rad

Red.br.

Ime i prezime

Broj uvjerenja

Naziv ustanove/lica koja je izvršila obuku/datum

Vrsta specijalističke obuke

1.

Miladin Radmilović

142/18 od 14.06.2005. godine

Građevinska škola Beograd

Rukovaoc viljuškarom

2.

Miro Šupić

02 od 27.02.2001. godine

"Institut za građevinarstvo IG " Banja Luka,

Poslovni centar Trebinje

Rukovanje eksplozivnim materijama, zapaljivim tečnostima i gasovima u prometu

7.1.6. Podaci (dokumentacija) o zaštiti od požara

Plan zaštite od požara za objekte R i TE izrađen novembra 1999.godine. "Plan izradio Institut zaštite, ekologije i informatike", Banja Luka.

Dopunu plana zaštite od požara, Operativno-taktički i Tehnološko-preventivni, radni nalog br.13/10, urađen maja 2010 godine "V&Z Zaštita" d.o.o. Banja Luka.

U sklopu R i TE postoji Služba zaštite od požara koja obuhvata Operativni dio službe-Preduzetna vatrogasno spasilačka jedinica i Preventivni dio službe.

7.1.7.Podaci o izvršenim ljekarskim pregledima

Zaposleni radnici u Komercijalnom sektoru su obavili ljekarski pregled prilikom zapošljavanja.

Nije bilo periodičnih niti sistematskih ljekarskih pregleda.

7.1.8.Povrede na radu, profesionalna oboljenja, bolesti u vezi sa radom

Poslodavac je dao na uvid pregled povreda na radu u Sektorima za period od 2006 – 2010 godine.

Tabela 5 - Starosna struktura povrijeđenih radnika

Godine starosti

2006 god.

2007 god.

2008 god.

2009 god.

2010 god.

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

Od 19-25

Od 26-35

1

2

Od 36-45

1

1

1

Od 46-55

2

1

1

Preko 56

1

1

3

2

Ukupno

1

2

6

3

2

3

Tabela 6- Kvalifikaciona struktura povrijeđenih radnika

Kvalifikaciona struktura

2006 god.

2007 god.

2008 god.

2009 god.

2010 god.

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

KV

1

1

1

1

SSS

2

2

2

1

VKV

VŠS

2

1

VSS

1

2

Ukupno

1

2

6

3

2

3

Tabela 7 - Radna mjesta povrijeđenih radnika

Radno mjesto

2006 god.

2007 god.

2008 god.

2009 god.

2010 god.

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

Rukovalac viljuškara

1

Knjigovođa salda

1

Portir

1

1

Telefonista vatrogasac

1

Referent za imov.prav.odnose

1

Evidentičar u central.skladištu

1

Izvršni direktor

1

Referent za carine

1

1

Referent kalkulant

1

Poslovođa DI II

1

Referent za obračun plate

1

Referent za PDV

1

Administrator evidencije radnog vremena

1

Ložač

1

Referent osiguranja

1

Ukupno

1

2

6

3

2

3

Tabela 8 - Godine radnog staža povrijeđenih radnika

Godine radnog staža

2006 god.

2007 god.

2008 god.

2009 god.

2010 god.

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

Do 1 god.

1

Od 1-3 god.

Od 3-5 god.

Od 5-10 god.

1

Od 10-15 god

1

Preko 15 god

1

1

6

3

2

1

Ukupno

1

2

6

3

2

3

Tabela 9 - Izvor povrede

Izvor povrede

2006 god.

2007 god.

2008 god.

2009 god.

2010 god.

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

Metalna vrata

1

Zaš.ograda na stepeništu

1

Metalne stepenice

1

Led

1

1

1

Stepenište

1

1

2

Drugo lice

1

Rolna od belaza

1

Betonski plato

1

Keramičke pločice

2

Vrela voda

1

Krampa

1

Ukupno

1

2

6

3

2

3

Tabela 10 - Uzrok povrede

Uzrok povrede

2006 god.

2007 god.

2008 god.

2009 god.

2010 god.

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

Jak vjetar

1

Klizavost stepenica

2

Poledica

1

1

Zaleđena staza

1

Nedovoljna pristupačnost robi za utovar

1

Fizički napad

1

Klizavo stepenište

1

Odlazak sa rada

2

Skretanje pažnje na drugi posao

1

Okliznuće na stepeništu

1

Okliznuće na ledu

1

Klizave pločice

1

Klizav plato sa ugljem

1

Nedostatak samokntrole (spotaknuće)

1

Ukupno

1

2

6

3

2

3

Tabela 11- Broj povreda po danima i smjenama

Dan

2006 god.

2007 god.

2008 god.

2009 god.

2010 god.

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

Ponedjeljak

1

1

1

1

Utorak

1

1

Srijeda

2

2

2

Četvrtak

1

Petak

1

2

1

Smjena

I II III

I

I i III

I

I

Broj odrađenih sati

15min.

7h

30min.

4h

30min.

7h

6h

0h

30min.

0h

8h

8h

3h

2h

0h

1h

0h

Tabela 12 - Povrijeđeni dijelovi tijela

Povrijedjeni dio tijela

2006 god.

2007 god.

2008 god.

2009 god.

2010 god.

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

lakša

teža

smrtna

Prsti desne ruke

1

Rame desne ruke

1

Potkoljenica lijeve noge

1

1

Rame lijeve ruke

1

Zglob šake i rame desne ruke

1

Šaka i podlaktica desne ruke

1

Glava i zubi

1

Skočni zglob desne noge

1

Šaka lijeve ruke i kičma

1

Stopalo,glava

1

Podlaktica i šaka lijeve ruke

1

Stopalo

1

Prsa(grudni koš)

1

Ruke,lijeva noga,lakat

1

Šaka lijeve ruke

1

Lijeva ruka

1

Ukupno

1

2

6

3

2

3

Tabela 13 -Podaci o profesionalnim oboljenjima

Red.br.

Ime i prezime oboljelog

Lokacija/

pogon

Radno mjesto na kome je oboljeli radio kada je utvrđeno profesionalno oboljenje

Dijagnoza- međunarodna šifra oboljenja

Naziv zdravstvene ustanove koja je izvršila pregled oboljelog

Stepen tjelesnog oštećenja

Preostala radna sposobnos oboljelog

1.

Nema podataka o dijagnostikovanim profesionalnim oboljenjima

Tabela 14-Podaci o bolestima u vezi sa radom

Red.br.

Ime i prezime oboljelog

Lokacija-pogon

Radno mjesto na kome je oboljeli radio kada je utvrđeno oboljenje

Dijagnoza i međunarodna šifra oboljenja

Naziv zdravstvene ustanove koja je izvršila pregled oboljelog

Stepen tjelesnog oštećenja

Preostala radna sposobno oboljelog

1.

Nema podataka o dijagnostikovanim bolestima u vezi sa radom

7.1.9. Inspekcijski nadzori

U proteklom periodu nije bilo nadzora inspekcije rada i zaštite na radu u Komercijalnom sektoru.

7.1.10. Podaci o uputstvima za bezbjedan rad

Nema podataka o uputstvima za bezbjedan rad u Komercijalnom sektoru.

Radnici su obavili obuku za rukovanje sredstvima sa kojim rukuju.

7.2. Prepoznate i utvrđene opasnosti

· nedovoljna zaštita zbog rotirajućih ili pokretnih dijelova

· slobodno kretanje dijelova ili materijala koji mogu nanijeti povredu zaposlenom

· unutrašnji transport i kretanje radnih mašina ili vozila, kao i pomjeranje određene opreme za rad

· korišćenje opasnih sredstava za rad koja mogu proizvesti eksplozije ili požar

· nemogućnost ili ograničenost pravovremenog uklanjanja sa mjesta rada, izloženost zatvaranju, mehaničkom udaru, poklapanju i sl.

· opasne površine (podovi i sve vrste gazišta, površine sa kojima zaposleni dolazi u dodir, a koje imaju oštre ivice-rubove, šiljke, grube površine, izbočene dijelove)

· rad na visini ili u dubini u smislu propisa o zaštiti na radu

· mogućnost klizanja ili spoticanja (mokre ili klizave površine)

· opasnost od indirektnog dodira

7.3. Prepoznate i utvrđene štetnosti

· hemijske štetnosti, prašina i dimovi-udisanje, gušenje,unošenje u organizam, prodor u tijelo kroz kožu, opekotine, trovanje

· fizičke štetnosti (buka, vibracije,elektromagnetna zračenja i barometarski pritisak)

· štetni klimatski uticaji (rad na otvorenom)

· napori ili tjelesna naprezanja (ručno prenošenje tereta, guranje ili vučenje tereta, razne dugotrajne povećane tjelesne aktivnosti)

· nefiziološki položaj tijela (dugotrajno stajanje, sjedenje, čučanje, klečanje)

· naprezanje pojedinih organa i sistema (vid, sluh), mentalno naprezanje

· napori pri obavljanju određenih poslova koji prourokuju psihološka opterećenja

(stres, monotonija )

· odgovornost u primanju i prenošenju informacija, korišćenje odgovarajućeg znanja i sposobnosti, odgovornost u pravilima ponašanja, odgovornost za brze izmjene radnih procedura, intenzitet u radu, prostorna uslovljenost radnog mjesta, konfliktne situacije, rad sa strankama, novcem, nedovoljna motivacija za rad,odgovornost u rukovođenju)

· štetnosti u vezi sa organizacijom rada kao što su: rad duži od punog radnog vremena (projektovani rad), rad u smjenama, skraćeno radno vrijeme, rad noću, pripravnost za slučaj intervencije, terenski rad, dežurstva

· štetnosti usljed nadostatka tehničkih i sanitarnih uslova na radnom mjestu

VIII. IZBOR METODE (METODOLOŠKOG POSTUPKA) PROCJENE RIZIKA NA RADNOM MJESTU I RADNOJ SREDINI

Za procjenu rizika na radnim mjestima i u radnoj sredini ZP "RUDNIK I TERMOELEKTRANA" a.d. Gacko koristi se modifikovana AUVA metoda (metod Austrijske opšte ustanove za osiguranje od nesreća i metod Austrijske privredne komore).

Prema članu 12. Pravilnika o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini, procjena rizika zasniva se na analizi vjerovatnoće nastanka i moguće povrede na radu, oštećenja zdravlja, profesionalne bolesti i bolesti u vezi sa radom prouzrokovanih na radnom mjestu i u radnoj sredini.

Po AUVA metodi rizik se izražava kao proizvod vjerovatnoće nastanka nekog neželjenog efekta na zdravlje definisane populacije u određenom vremenskom periodu, s jedne strane i težine neželjenog efekta, s druge strane.Procjena rizika se vrši za svaku utvrđenu opasnost ili štetnost.

Vjerovatnoća da će povreda na radu, oštećenje zdravlja ili oboljenje zaposlenog u vezi sa radom nastati uslijed opasnosti i štetnosti na radnom mjestu i u radnoj sredini procjenjuje se na osnovu prethodne analize koja uzima u obzir učestalost i trajanje izloženosti zaposlenih opasnostima i štetnostima, vjerovatnoću nastanka opasnog događaja i tehničke mogućnosti za izbjegavanje, odnosno ograničenje djelovanja tih opasnosti i štetnosti.(stanje radne sredine). Težina moguće povrede na radu, oštećenja zdravlja ili oboljenja zaposlenog procjenjuje se na osnovu prethodne analize koja uzima u obzir vrstu očekivane povrede.

Tamo gdje se utvrdi da na radnom mjestu i pored potpuno ili djelimično primjenjenih mjera u oblasti bezbjednosti i zdravlja na radu, i drugih mjera, postoje štetnosti i opasnosti koje mogu izazvati povredu ili ugroziti zdravlje zaposlenog, zaključuje se da je to radno mjesto sa povećanim rizikom i isto se dokumentuje Aktom o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini.

Izloženost zaposlenih opasnostima i štetnostima rangira se na sljedeći način:

Izloženost opasnostima i štetnostima tokom radnog dana (nedjelje, meseca, godine) u %

Kvalitativno rangiranje izloženosti opasnostima i štetnostima

Kvantitativno rangiranje izloženosti opasnostima i štetnostima

< 20%

Vrlo rijetko

1

21% - 40%

Povremeno

2

41% - 60%

Često

3

61% - 80%

Pretežni dio radnog vremena

4

> 80%

Sve radno vrijeme

5

Stanje radne sredine, odnosno postojeće stanje zaštite i zdravlja na radu, određeno je sljedećim elementima:

Red. broj

Elementi za ocjenu stanja radne sredine

Dokument/ osnov

Usklađenost sa zahtjevima/zadovoljava

DA

NE

1.

Radni prostor i radne površine

2.

Sredstva i oprema za rad

3.

Zaštita od udara električne struje

4.

Grijanje i ventilacija

5.

Mikroklima

6.

Osvjetljenost

7.

Elektromagnetno zračenje

8.

Buka i vibracije

9.

Atmosferski i klimatski uticaji

10.

Zaštita od požara i eksplozija

11.

Putevi za prolaz, prilaz i evakuaciju

12.

Sirovine, osnovni i pomoćni materijal

13.

Organizacione mjere zaštite i zdravlja na radu

14.

Sredstva i oprema za ličnu zaštitu

15.

Osposobljenost za bezbjedan rad

16.

Obavještenost iz oblasti zaštite i zdravlja na radu

17.

Pružanje prve pomoći

18.

Zaštita nepušača, zabrana uzimanja alkohola i drugih sredstava zavisnosti

19.

Održavanje radnih prostorija

20.

Stanje prostorija za ličnu higijenu

21.

Inspekcijski nalazi o izvršenom nadzoru

22.

Povrede, profesionalna oboljenja i oboljenja u vezi sa radom

Na osnovu nivoa usklađenosti sa zahtjevima zaštite i zdravlja na radu određuje se rang stanja radne sredine na sljedeći način:

Ispunjenost zahteva zaštite i zdravlja na radu (ZZR) u %

Kvalitativno rangiranje stanja radne sredine

Kvantitativno rangiranje stanja radne sredine

BZR >80%

Zadovoljavajuće

1

60%

Srednjeročno potrebne mjere

2

40%

Kratkoročno potrebne mjere

3

20%

Trenutno potrebne mjere

4

BZR≤ 20%

Mjere za trenutni prekid radnog procesa

5

Proizvod ranga izloženosti i ranga stanja radne sredine određuje mjeru vjerovatnoće nastanka opasnosti, odnosno štetnosti:

Rang izloženosti

5

5

10

15

20

25

4

4

8

12

16

20

3

3

6

9

12

15

2

2

4

6

8

10

1

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Rang stanja radne sredine

Rang vjerovatnoće nastanka opasnosti, odnosno štetnosti određuje se prema tabeli:

Mjera vjerovatnoće opasnosti i štetnosti

Kvalitativno rangiranje vjerovatnoće opasnosti i štetnosti

Kvantitativno rangiranje vjerovatnoće opasnosti i štetnosti

1,2

Zanemarljiva

1

3,4,5

Mala

2

6,8,9

Srednja

3

10,12,15,16

Velika

4

20,25

Izrazito velika

5

Rang težine mogućih posljedica određuje se prema tabeli:

Opis posljedice

Kvalitativno rangiranje težine moguće posljedice

Kvantitativno rangiranje težine moguće posljedice

Dovoljna samo prva pomoć

Vrlo laka

1

Medicinski tretman sa bolovanjem do 3 dana

Laka

2

Liječenje koje uključuje i hospitalizaciju

Srednje teška

3

Trajno izmjenjena radna sposobnost

Teška

4

Kolektivna povreda i/ili trajno ugrožavanje životnih funkcija i/ili povreda sa smrtnim ishodom

Smrtna ili kolektivna

5

Rangiranje rizika

Mjera rizika se određuje kao proizvod ranga vjerovatnoće nastanka opasnosti, odnosno štetnosti i ranga težine mogućih posljedica:

Rang vjerovatnoće

5

5

10

15

20

25

4

4

8

12

16

20

3

3

6

9

12

15

2

2

4

6

8

10

1

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Rang težine posljedice

Rangiranje rizika na petostepenoj skali:

Mjera rizika

Kvalitativno rangiranje rizika

Kvantitativno rangiranje rizika

1,2,3,4,5

Beznačajan

I

6,8,9

Mali

II

10,12

Srednji

III

15,16

Visok

IV

20,25

Ekstremni

V

Rangiranje rizika na trostepenoj skali:

Mjera rizika

Kvalitativno rangiranje rizika

Kvantitativno rangiranje rizika

1,2,3,4,5,6,7,8,9

Prihvatljiv

A

10,12

Srednji

B

15,16,20,25

Visok

C

Rang rizika se određuje za svaku identifikovanu, odnosno moguću opasnost i štetnost na radnom mjestu i u radnoj sredini.

Identifikacija opasnosti i štetnosti na radnom mjestu i u radnoj sredini i moguće posljedice

Red. broj

Radne aktivnosti

Moguće opasnosti ili štetnosti

Moguće posledice

1.

2.

3.

4.

5.

Rangiranje rizika

Rangiranje rizika

R.

br.

Šifra opasnosti ili štetnosti

Rang izlože-nosti

Rang

stanja

radne

sredine

Rang vjerovatnoć

Rang težine mogućih posljedica

Mjera rizika

Rang rizika

Petoste-

pena

skala

Troste-

pena

skala

1.

2.

3.

4.

5.

Rang rizika radnog mjesta određen je najvišim rangom rizika od pojedine opasnosti, odnosno štetnosti.

Interpretacija pojedinih nivoa rizika po petostepenoj i trostepenoj skali:

Petostepena skala

Vrijednost rizika

Uslovi rada

Nivo rizika

Aktivnosti ili mjera

1,2,3,4,5

Optimalni

Beznačajan (I)

Nema ni jedne aktivnosti

6,8,9

Približno odgovaraju optimalnim uslovima

Mali (II)

Nisu potrebne dodatne aktivnosti, dovoljan je stalan nadzor uslova rada

10,12

Prevazilazi optimalne uslove

Srednji rizik (III)

Izvršenje mjere u smislu smanjenja rizika

15,16

Teški uslovi rada, opasnost od gubitka radne sposobnosti ili narušavanja zdravlja

Visok (IV)

Rad se ne smije započeti, ako nisu primjenjene mjere za smanjenje rizika

20,25

Izrazito teški uslovi rada, neposredna opasnost za život i zdravlje radnika

Ekstremni (V)

Rad se ne smije početi ili ga je potrebno zaustaviti ili izdati zabranu rada

Trostepena skala

Vrijednost rizika

Uslovi rada

Nivo rizika

Aktivnosti ili mjera

1,2,3,4,5,6,8,9

Optimalni/Približno odgovaraju optimalnim uslovima

Prihvatljiv (A)

Nema ni jedne aktivnosti/Nisu potrebne dodatne aktivnosti, dovoljan je stalan nadzor uslova rada

10,12

Prevazilazi optimalne uslove

Srednji (B)

Izvršenje mjere u smislu smanjenja rizika

15,16,20,25

Teški uslovi rada, opasnost od gubitka radne sposobnosti ili narušavanja zdravlja. Izrazito teški uslovi rada, neposredna opasnost za život i zdravlje radnika

Visok (C)

Rad se ne smije započeti, ako nisu primjenjene mjere za smanjenje rizika/Rad se ne smije početi ili ga je potrebno zaustaviti ili izdati zabranu rada

Radna mjesta sa rangom rizika I i II na petostepenoj skali, odnosno sa rangom A na trostepenoj skali, smatraju se radnim mjestima sa prihvatljivim rizikom.

Radna mjesta sa povećanim rizikom su radna mesta sa rangom rizika III, IV i V na petostepenoj skali, odnosno sa rangom rizika B i C na trostepenoj skali.

Šifre opasnosti i štetnosti su u skladu sa članom 10. i članom 11. Pravilnika o procjeni rizika na radnom mjestu i u radnoj sredini ("Sl.glasnik RS", broj 66/08) i tako su i nevedene u tabeli. Radi lakšeg evidentiranja opasnosti i štetnosti u procjeni rizika, opasnostima i štetnostima date su odgovarajuće šifre u desnoj koloni.

ŠIFRE OPASNOSTI I ŠTETNOSTI

Broj

Opasnosti-štetnosti

Šifra

O P A S N O S T I

a)Mehaničke opasnosti

1.

nedovoljna zaštita zbog rotirajućih ili pokretnih dijelova

01

2.

slobodno kretanje dijelova ili materijala koji mogu nanijeti povredu zaposlenom

02

3.

unutrašnji transport i kretanje radnih mašina ili vozila, kao i pomjeranje određene opreme za rad

03

4.

korišćenje opasnih sredstava za rad koja mogu proizvesti eksplozije ili požar

04

5.

nemogućnost ili ograničenost pravovremenog uklanjanja sa mjesta rada, izloženost zatvaranju, mehaničkom udaru, poklapanju i sl.

05

6.

drugi faktori koji mogu da se pojave kao mehanički izvori opasnosti

06

b)Opasnosti koje se pojavljuju u vezi sa karakterisitkama radnog mjesta

1.

opasne površine (podovi i sve vrste gazišta, površine sa kojima zaposleni dolazi u dodir, a koje imaju oštre ivice-rubove, šiljke, grube površine, izbočene dijelove)

07

2.

rad na visini ili u dubini u smislu propisa o zaštiti na radu

08

3.

rad u skučenom, ograničenom ili opasnom prostoru (između dva ili više fiksiranih dijelova, između pokretnih dijelova ili vozila, rad u zatvorenom prostoru koji je nedovoljno osvjetljen i provjetren

09

4.

mogućnost klizanja ili spoticanja (mokre ili klizave površine)

10

5.

fizička nestabilnost radnog mjesta

11

6.

moguće posljedice ili smetnje usljed obavezne upotrebe sredstava ili opreme za ličnu zaštitu na radu

12

7.

uticaji usljed obavljanja procesa rada korišćenjem neodgovarajućih ili neprilagođenih metoda rada

13

8.

druge opasnosti koje se mogu pojaviti u vezi sa karakteristikama radnog mjesta i načina rada

14

v)Opasnosti koje se pojavljuju korišćenjem elektične energije

1.

opasnost od direktnog dodira sa dijelovima električne instalacije i opreme pod naponom

15

2.

opasnost od indirektnog dodira

16

3.

opasnost od toplotnog dejstva koje razvijaju električna oprema i instalacije

( pregrijavanje, požar, eksplozija, električni udar ili varničenje)

17

4.

opasnost usled udara groma i posljedica atmosferskog pražnjenja

18

5.

opasnost od štetnog uticaja elektrostatičkog naelektrisanja

19

6.

druge opasnosti koje se mogu pojaviti u vezi sa korišćenjem električne energije

20

ŠTETNOSTI

a)štetnosti koje se pojavljuju ili nastaju u procesu rada,

1.

hemijske štetnosti, prašina i dimovi-udisanje, gušenje, unošenje u organizam, prodor u tijelo kroz kožu, opekotine, trovanje

21

2.

fizičke štetnosti (buka, vibracije, elektromagnetna zračenja i barometarski pritisak)

22

3.

biološke štetnosti (infekcije, izlaganje mikroorganizmima i alergentima)

23

4.

štetni uticaji mikroklime (visoka ili niska temperatura, vlažnost i brzina strujanja vazduha)

24

5.

neodgovarajuća ili nedovoljna osvjetljenost

25

6.

štetni uticaji zračenja (toplotnog, jonizujućeg ili nejonizujućeg, laserskog)

26

7.

štetni klimatski uticaji (rad na otvorenom)

27

8.

štetnosti koje nastaju korišćenjem opasnih materija pri proizvodnji, transportu, pakovanju, skladištenju i uništavanju

28

9.

druge štetnosti koje se pojavljuju u radnom procesu, a koje mogu da budu uzrok povrede na radu zaposlenog, profesionalnog oboljenja ili oboljenja u vezi sa radom

29

b)štetnosti koje proističu iz zahtjeva rada , a odnose se na fizičke, psihičke ili psihofiziološke napore

1.

napori ili tjelesna naprezanja (ručno prenošenje tereta, guranje ili vučenje tereta, razne dugotrajne povećane tjelesne aktivnosti)

30

2.

nefiziološki položaj tijela (dugotrajno stajanje, sedenje, čučanje, klečanje)

31

3.

naprezanje pojedinih organa i sistema (vid, sluh), mentalno naprezanje

32

4.

napori pri obavljanju određenih poslova koji prourokuju psihološka opterećenja (stres, monotonija )

33

5.

odgovornost u primanju i prenošenju informacija, korišćenje odgovarajućeg znanja i sposobnosti, odgovornost u pravilima ponašanja, odgovornost za brze izmjene radnih procedura, intenzitet u radu, prostorna uslovljenost radnog mjesta, konfliktne situacije, rad sa strankama, novcem, nedovoljna motivacija za rad, odgovornost u rukovođenju)

34

6.

štetnosti u vezi sa organizacijom rada kao što su: rad duži od punog radnog vremena (projektovani rad), rad u smjenama, skraćeno radno vrijeme, rad noću, pripravnost za slučaj intervencije, terenski rad, dežurstva

35

v)ostale štetnosti

1.

štetnosti koje prouzrokuju druga lica (nasilje prema licima koja rade na šalterima, prema licima na obezbjeđenju)

36

2.

rad sa životinjama

37

3.

rad u blizini vode ili ispod površine vode

38

4.

štetnosti usljed nedostatka tehničkih i sanitarnih uslova na radnom mjestu

39

5.

neodgovarajuća klimatizacija i položaj

40

6.

neodgovarajuća kubatura prostora

41

7.

neodgovarajuća ventilacija

42

8.

neadekvatno zagrijavanje

43

9.

neadekvatna osvjetljenost

44

10.

neodgovarajuće saobraćajnice, snabdjevanje vodom , odvoz otpada

45

IX. PROCJENJIVANJE RIZIKA U ODNOSU NA

OPASNOSTI I ŠTETNOSTI

РЕПУБЛИКА СРПСКА

НАУЧНА УСТАНОВА

ИНСТИТУТ ЗАШТИТЕ, ЕКОЛОГИЈЕ

И ИНФОРМАТИКЕ

научно-истраживачка организација

БАЊА ЛУКА

REPUBLIC OF SRPSKA

SCIENTIFIC-RESEARCH

INSTITUTE OF PROTECTION, ECOLOGY

AND INFORMATICS

scientific-research organization

BANJA LUKA

BAWA LUKA

PAGE

4