Kenschets van het Heerenveen Ontstaan van het landschapTijdens de voorlaatste ijstijd ontstonden in Zuidoost-Friesland, als gevolg van de opstuwende werking van het landijs, noordoost-zuidwest lopende ruggen, met daartussen brede lager gelegen beekdalen. Tijdens de vrij droge laatste ijstijd werden op deze ondergrond dekzandpakketten afgezet.

Later, in het Holoceen, werd het klimaat warmer en vochtiger waardoor de plantengroei toenam en op sommige natte plaatsen veen ontstond, bijvoorbeeld in de laagten die tussen de zandruggen waren gelegen. Er ontstonden veenlagen met een maximale dikte van 2 à 3 m die deels boven de dekzandruggen tot hoogveen.

Ontginning en bewoningsgeschiedenisVanwege de behoefte aan turf in de Hollandse steden werden in de 16e eeuw de eerste voorbereidingen getroffen tot het afgraven van het hoogveen. In 1551 werd op initiatief van drie heren een compagnie opgericht, met als doel grote stukken land op te kopen en aan veenontginning te doen. Van Akkrum tot Heerenveen werd de Heeresloot gegraven en haaks daarop de Schoterlandse Compagnonsvaart (het veengebied in). Op het kruispunt van beide kanalen ontstond een Heerenveen. De hoofdplaats dankt haar naam aan de heren van het veen.

Kaart Eekhoff 1830

Tot in de 19e eeuw bleef bebouwing rondom Heerenveen geconcentreerd in lintstructuren op de hoger gelegen zandruggen, langs de Schoterlandse Compagnonsvaart en de Heeresloot.

Vooroorlogse uitbreiding van HeerenveenDoordat steenkool in opkomst was als brandstof en de veengronden deels waren uitgeput, werd de landbouw rond 1900 de dominante economische factor. De trek van turfstekers naar Heerenveen en de toenemende industrialisatie dwongen Heerenveen tot uitbreiden. In eerste instantie vond deze uitbreiding plaats in de ‘binnenbocht’ van de Heeresloot en de Schoterlandse Compagnonsvaart.

Ook achter de bestaande lintbebouwing werden bouwplannen gemaakt, strikt gescheiden door de gemeentegrenzen va de toenmalige gemeenten Aengwirden en Schoterland. Het ongemak met twee gemeentehuizen in één plaats werd in 1934 opgelost door een samenvoeging van Aenwirden en oostelijk Schoterland, waarbij ook een oostelijk reepje Haskerland binnen de gemeentegrenzen kwam te liggen.

Naoorlogse uitbreidingIn de naoorlogse jaren na de bevolking toe en werd de bebouwing uitgebreid. Achtereenvolgens werd gebouwd aan de wijken Midden, de Akkers, de Greiden, Nijehaske en de Heide. Eind jaren ’90 werd gestart met de plannen voor de nieuwe wijk Skoatterwâld.

Inwoneraantal en bevolkingsopbouwHeerenveen heeft bijna 29.000 inwoners. De grootste wijk qua aantal inwoners wordt gevormd door de Greiden (7.100 inwoners), gevolgd door Skoatterwâld (4.300) en Midden (3.300).

Aantal inw. Groei/krimp voor dit deelgebied

2014-2018

Groei/krimp Heerenvee

n 2014-2018

2014 2018 Absoluut

% %

Noord 267 269 2 +0,7%+0,9%Centrum 2.721 2924 203 +7,5%

Midden 3.500 3335 -165 -4,7%Nijehaske 3.365 3209 -156 -4,6%de Greiden 7.480 7152 -328 -4,4%de Heide 1.527 1434 -93 -6,1%de Akkers 2.401 2378 -23 -1,0%Skoatterwald 3.478 4279 801 +23,0%Het Meer 455 483 28 6,2%Haskerveen 0 87 87 -Totaal 28.592 28.931 339 +1,2%

De leeftijdstopbouw varieert flink per wijk. In de wijk Skoatterwâld wonen relatief veel gezinnen, terwijl in wijken als Centrum, de Akkers en de Heide veel 65-plussers wonen.

Noord

Centrum

Midden

Nijehaske

de Greiden

de Heide

de Akkers

Skoatterw

ald

het Meer

Haskerve

en

Heerenveen to

taal0%5%

10%15%20%25%30%35%40%

Aandeel ouder dan 65 jaar en jonger dan 20 jaar (in 2018)

Aandeel ouder dan 65 Aandeel jonger dan 20

0 - 4 jaar5 - 9 jaar

10-14 jaar15-19 jaar20-24 jaar25-29 jaar30-34 jaar35-39 jaar40-44 jaar45-49 jaar50-54 jaar55-59 jaar60-64 jaar65-69 jaar70-74 jaar75-79 jaar80-84 jaar85-89 jaar90-94 jaar95-99 jaar

100-104 jaar

0 50 100 150 200 250 300 350 400 450

Bevolkingsopbouw Skoatterwâld, Midden, Centrum en Noord

SkoatterwaldMiddenCentrumNoord

0 - 4 jaar5 - 9 jaar

10-14 jaar15-19 jaar20-24 jaar25-29 jaar30-34 jaar35-39 jaar40-44 jaar45-49 jaar50-54 jaar55-59 jaar60-64 jaar65-69 jaar70-74 jaar75-79 jaar80-84 jaar85-89 jaar90-94 jaar95-99 jaar

100-104 jaar

0 100 200 300 400 500 600

Bevolkingsopbouw de Akkers, de Heide, de Greiden en Nijehaske

de Heidede AkkersNijehaskede Greiden

VoorzieningenIn de wijken komen verschillende maatschappelijke voorzieningen voor. Sportaccommodaties en detailhandelsvoorzieningen zijn in de meeste gevallen over het geconcentreerd in winkelcentra en sportgebieden.

 

Basis-scholen

Supermarkten

Sport (niet uitputtend)

Buurthuizen / MFA’s

Noord

2 AH to go tennis, rugby,

gymzaal

Buurthuis Focus

Centrum

1 Winkelgebied met Jumbo,

Aldi, AH

- Inloop ruimte st

Jozefschool-

Midden

0 - Sporthallen Sportstad, gymzaal 

Wijkcentrum de

KempenaerNijehaske 2 - Gymzaal Us Kubus

de Greiden

5 Winkelcentrum met

Jumbo, Poiesz

voetbal, atletiek,

sporthal, meerdere gymzalen

Wijkcentrum de As

de Heide

- - hockey, golfbaan,

recreatieplas

-

de Akkers

2 Lidl voetbal, kaatsen,

tennis, sporthal, gymzaal

MFC de Akkers

Skoatterwald2 - Voetbal,

gymzaalMFA de Spil

het Meer - - - -Haskerveen - - - -Totaal Heerenveen 14 7 - 5

Mobiliteit, bewegen en gezondheidWoon-werkverkeer Veel mensen die in Heerenveen werken, wonen buiten de gemeente. Daarnaast zijn er ook mensen vanuit Heerenveen die buiten de gemeente werken. De top drie van inkomende pendel van buiten Heerenveen komt vanuit de gemeenten Fryske Marren, Leeuwarden en Sûdwest-Fryslân. Omgekeerd geldt dat dit ook de drie gemeentes zijn waar de meeste inwoners buiten Heerenveen werken.

MobiliteitOp dit moment wordt geschat dat ongeveer 75% van de gereisde kilometers verplaatsingen per auto zijn. Op kortere afstanden ligt het aantal verplaatsingen per fiets en te voet hoger dan bij langere afstanden. Het aandeel fietsverplaatsingen op een afstand tot 7,5 kilometer ligt ronde de 40%.

Mensen zijn op één dag op steeds meer plekken en ook het autobezit blijft toenemen. Daardoor verwacht het Planbureau voor de Leefomgeving dat de (auto)mobiliteit de komende decennia blijft groeien. Aan de andere kant zijn er nieuwe ontwikkelingen, zoals de opkomst van de e-bike (en op de langere termijn) het zelfrijdend vervoer. Deze ontwikkelingen kunnen de keuze voor bepaalde vervoersmiddelen en de inrichting van ons verkeersruimte beïnvloeden.

Gezondheid, bewegen en ontmoeten

Beweging, sporten en spelen zijn belangrijke factoren voor de gezondheid van mensen. De inrichting van de fysieke leefomgeving kan daarin een belemmerende of stimulerende rol spelen.

In Heerenveen zijn verschillende sportvelden, sporthallen en gymzalen aanwezig. De meeste sportvoorzieningen in Heerenveen zijn relatief goed bezet, maar bij een aantal gymzalen is de bezetting relatief laag. Landelijk staat het sporten in georganiseerd verband onder druk. Samen met de verandering van de bevolkingssamenstelling kan dit op de lange termijn gevolgen hebben voor sportverenigingen en sportaccommodaties.

Vragen voor de toekomst

- De (auto)mobiliteit blijft toenemen. Willen we dit faciliteren of geven we in bepaalde gebieden meer prioriteit aan het langzaam verkeer?

- Kiezen voor zoveel mogelijk sportaccommodaties (dichtbij en laagdrempelig), of willen we draagvlak/betaalbaarheid van voorzieningen vergroten door samenvoeging?

Gezondheid en leefomgeving

Een deel van de gezondheidsproblemen in Nederland heeft een relatie met een de kwaliteit van de leefomgeving. Denk bijvoorbeeld aan uitstoot van het verkeer of aan hinder van bedrijfsactiviteiten. In Heerenveen gaat het dan bijvoorbeeld om de geluidsbelasting en de fijn stof-uitstoot van de (snel)wegen, de spoorlijn of bedrijven.

Vragen voor de toekomst

- De Omgevingswet geeft straks meer mogelijkheden om per gebied te verschillen aan te brengen met omgevingswaarden. Is het voldoende wanneer nieuwe functies aan de wettelijke grenswaarden voldoen of willen we met het oog op gezondheid verdergaande normen stellen?

- Hoe gaan we om met nieuwe gevoelige functies naast de snelweg zoals scholen en zorgvoorzieningen?

WonenBestaande woningvoorraadDe samenstelling van de woningvoorraad varieert van per wijk. In het centrum van Heerenveen zijn bijvoorbeeld veel appartementen gebouwd, terwijl in een wijk als de Heide vrijwel alleen vrijstaande woningen voorkomen. In andere wijken is er sprake van een grotere mix van appartementen, rijtjeswoningen, twee-onder-een-kap en vrijstaande woningen.

appartement

bedrijfsw

oning

hoekwoning

senioren appartement

tussenwoning

twee onder e

en kap

vrijst

aande woning

senioren grondgebonden0

200

400

600

800

1000

1200

1400

Opbouw woningvoorraad, naar woningtype

NoordCentrumMiddenNijehaskede Greidende Heidede AkkersSkoatterwaldhet Meer

Kwaliteitsopgave

Kwaliteitsverbetering en verduurzaming van de bestaande woningvoorraad noodzakelijk om er voor te zorgen dat deze klaar is voor de toekomst. Met name in wijken waar een groot deel van verouderd is, is dit een forse opgave. In wijken als Heerenveen Noord, Heerenveen-Midden en de Akkers is 56-66% van de woningvoorraad gebouwd voor 1969. De grote wijk de Greiden is bijna volledig gebouwd in de jaren ’70.

<1945 1945-1969

1970-1979

1980-1989

1990-1999

2000-2010

>20100

500

1000

1500

2000

2500

3000

Opbouw woningvoorraad, naar leeftijd

NoordCentrumMiddenNijehaskede Greidende Heidede AkkersSkoatterwaldhet Meer

Woningen gebouwd vóór 1969 Aantal Percentage

Gemeente Heerenveen 8.518 38%Noord 995 57%Centrum 660 36%Midden 1.234 66%Nijehaske 4 0%De Greiden 296 9%De Heide 6 1%De Akkers 718 56%Skoatterwald 1 0%Het Meer 127 69%Haskerveen 3 21%

Vragen voor de toekomst

- Concentreren we ons voor woningbouw alleen op bestaand bebouwd gebied (inbreiding, herstructurering en renovatie) of willen we ook nieuwe uitbreidingswijken mogelijk maken?

- Moet de overheid actief instrumenten ontwikkelen om verduurzaming van de woningvoorraad bij particulieren te investeren, of is dit vooral verantwoordelijkheid van eigenaren zelf?

NieuwbouwHeerenveen heeft ongeveer 29.000 inwoners. De afgelopen jaren is de bevolking in het gebied vooral gegroeid. Dit komt vooral door

de bouw van Skoatterwâld. In wijken als Nijehaske, de Greiden en de Heide is het aantal inwoners juist afgenomen (zie onderstaande tabel). Een mogelijke verklaring hiervoor is de gezinsverdunning (minder huishoudens per woning) en vergrijzing van de wijken.

Aantal inw. Groei/krimp voor dit deelgebied

2014-2018

Groei/krimp

Heerenveen 2014-

20182014 2018 Absoluu

t% %

Noord 267 269 2 +0,7+0,9%Centrum 2.721 2924 203 7,5%

Midden 3.500 3335 -165 -4,7%Nijehaske 3.365 3209 -156 -4,6%de Greiden 7.480 7152 -328 -4,4%de Heide 1.527 1434 -93 -6,1%de Akkers 2.401 2378 -23 -1,0%Skoatterwald 3.478 4279 801 23,0%Het Meer 455 483 28 6,2%Haskerveen 0 87 87 -Totaal 28.592 28.931 339 +1,2%

Tot 2030 blijft het aantal huishoudens in de gemeente groeien en is er behoefte aan nieuwe woningen. De vraag naar woningen is echter niet overal gelijk. Woningbehoefteprognoses op wijk- en dorpsniveau zijn niet beschikbaar. In regionaal verband (ZO Friesland) is afgesproken dat tussen 2016 en 2025 maximaal 1.313 woningen worden bijgebouwd. Een aanzienlijk deel daarvan wordt met de bestaande woningbouwplannen ingevuld.

Nieuwbouw moet voorzien in een actuele vraag, maar ook op langere termijn voldoen aan de behoefte. Vergrijzing gaat een belangrijke rol spelen op de woningmarkt. Wanneer ouderen langer zelfstandig blijven wonen stagneert de doorstroming op de woningmarkt en kan op termijn een overschot aan gezinswoningen ontstaan.

Vragen voor de toekomst

- Willen we alleen bouwen in Heerenveen en een aantal grotere dorpen (vanwege de al aanwezige voorzieningen) of ook in andere dorpen?

- Gaan we actief inzetten op doorstroom van senioren of wachten we af hoe de markt zich ontwikkelt?

Inrichting openbare ruimteGroenstructuurDe (functie van de) openbare ruimte is sterk aan het veranderen: recreëren, sport/spelen, klimaatadaptatie en biodiversiteit vragen om een andere inrichting. De gemeente Heerenveen kent relatief veel openbaar groen, maar geen actuele groenstructuurvisie of visie op de openbare ruimte. In de omgevingsvisie kan richting worden gegeven aan het gebruik, de inrichting en het beheer van het openbaar groen.

Vragen voor de toekomst

- Welke functies willen we toekennen aan de openbare ruimte, het groen en het water? Welke functies kunnen worden gecombineerd en welke sluiten elkaar uit? (bijv. ecologie, recreëren/sporten/spelen of esthetisch groen)?

- Is daar een andere inrichting en een ander beheer voor nodig?

Klimaatverandering

Klimaatverandering zorgt voor een stijging van de zeespiegel, hogere temperaturen, droogte, maar ook voor hevige neerslag en wateroverlast.

Klimaatadaptatie

Er is ruimte nodig om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. Daarbij gaat het enerzijds om het opvangen van piekbuien op plekken waar het water moeilijk kan worden afgevoerd. Aan de andere kant moet ook meer water worden gebufferd/vastgehouden om in periodes van droogte, voldoende zoet water te kunnen leveren en op plekken met hittestress verkoeling te bieden. Hittestress komt vooral voor in gebieden met weinig groen en veel verharding, zoals grote gebouwen, parkeerterreinen of pleinen (zie onderstaande figuur van de www.frieseklimaatatlas.nl).

Vragen voor de toekomst

- Hoe gaan we om met deze klimaatgevolgen? Kunnen we gevolgen voorkomen (klimaatadaptatie) of is er deels ook sprake van klimaatacceptatie?

- Waar gaat wateroverlast een rol spelen en op welke plekken zijn hittestress of droogte te verwachten?

Werken en ondernemen

WerkgelegenheidHeerenveen is een belangrijke banenmotor voor de regio. Het aantal banen in Heerenveen is ruim 30.000. Daarvan wordt maar liefst 70% ingevuld door mensen die buiten de gemeente Heerenveen wonen. Het aandeel werkgelegenheid van Heerenveen in de provincie Friesland is toegenomen van 8,5% (in 2000) naar 10,3% (in 2017).

Landbouw/vi

sserij

Industrie/

delfsto

ffenwinning

Nutsbed

rijven

Bouwnijverheid

Handel

en re

paratie

Vervoer,

opslag e

n communica

tie

Horeca

Finan

ciële i

nstellin

gen

Zakeli

jke dien

stverl

ening

Openbaa

r best

uur en over

heid

Onderwijs

Gezondheid

s- en welz

ijnszo

rg

Overige

dienstv

erlen

ing0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

Werkgelegenheid, per sector

200020102017

Net als in de andere F4-gemeenten vertegenwoordigen de sectoren (gezondheids)zorg en zakelijke dienstverlening, handel & reparatie en industrie een groot deel van de werkgelegenheid. Grootste werkgever in de gemeente is ziekenhuis Tjongerschans. Daarnaast is in Heerenveen de sector vervoer, opslag & communicatie relatief groot. Dit hangt samen met de ligging nabij de snelwegen A32 en A7.

Bedrijventerreinen en kantorenVanwege de ligging aan snelwegen is Heerenveen in de noordelijke context interessant voor logistiek. We krijgen te maken

met ontwikkelingen op het gebied van smart logistics (meer geautomatiseerde logistiek). De grootste nieuwe ruimtevraag valt te verwachten uit groothandel (bijvoorbeeld distributiecentra van webwinkels).

Op bedrijventerrein IBF, de Kavels en Haskerveen zijn op dit moment nog in beperkte mate uitgeefbare kavels beschikbaar. Omdat er in Friesland sprake is van overcapaciteit aan bedrijventerreinen zijn in regionaal verband afspraken gemaakt over de planning van nieuwe bedrijventerreinen. In onze regio zijn in onderling overleg diverse plannen geschrapt, waardoor er ruimte is gecreëerd voor een nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein bij Klaverblad Noordoost.

Qua kantoren is er geen behoefte aan nieuwe plancapaciteit. In het Stationsgebied en aan de Abe Lenstra Boulevard zijn nog voldoende mogelijkheden om kantoren te realiseren.

Vragen voor de toekomst

- Op dit moment merken we dat er vanuit de logistieke sector een grote vraag is naar grote kavels. Is het wenselijk om Klaverblad Noordoost voor deze doelgroep te ontwikkelen, of liggen hier kansen voor andere ontwikkelingen?

- Hoe zorgen we ervoor dat de bestaande bedrijventerreinen ook in de toekomst aantrekkelijke vestigingslocaties blijven?Welke nieuwe functies zijn passend en hoe maken we deze gebieden toekomstbestendig?

Detailhandel en horecaHet centrum van Heerenveen is het belangrijkste winkelconcentratie- en horecagebied in de gemeente. Het centrum bevat vooral winkelaanbod in de sector Mode en Luxe. De winkels aan het Akkerplein en de Jister hebben een verzorgende functie voor de omliggende wijken. Het grootste aanbod perifere detailhandel (bouwmarkten, auto’s, enz.) is gevestigd op Businesspark Fryslân.

Uit Koopstromenonderzoek Friesland (2017) blijkt dat 91% van de inwoners van de kern haar dagelijkse boodschappen doet in de kern Heerenveen (in 2007 was dit 95%). Voor de niet-dagelijkse boodschappen wordt 70% van de aankopen gedaan in Heerenveen. Inwoners die niet in Heerenveen winkelen gaan het vaakst naar Leeuwarden (29%) of de Provincie Groningen (17%).

In de hoofdplaats Heerenveen is overigens ook sprake van de meeste leegstandvan winkelpanden. De leegstand in het centrum bedraagt ongeveer 5500 m2 (13%). In de rest van Heerenveen staat een vergelijkbare oppervlakte leeg.

Vragen voor de toekomst

- Hoe houden we de winkelgebieden in Heerenveen levendig en aantrekkelijk? Welke functiemix is gewenst en welk omvang en compactheid moet het centrum hebben? Wat betekent dit voor de aanloopstraten?

- Het gemeentelijk beleid is er op gericht het centrum van Heerenveen sterk te houden. Daarom is de gemeente vrij strikt in het toelaten van perifere detailhandel (PDV) op bedrijventerreinen. Welke effecten heeft het toestaan van meer detailhandel? En willen we dat?

Toerisme en evenementen

De gemeente heeft een zeer divers landschap en voorzieningen en kent daardoor verschillende vormen van recreatie en toerisme. Heerenveen vormt een uitvalsbasis voor het bezoeken in de omgeving. Ook komen bezoekers van buiten de gemeente voor sportevenementen in Thialf of het Abe Lenstrastadion.

In het centrum van Heerenveen worden zomers veel evenementen gehouden. Daarnaast worden verschillende locaties bij sportstad en Heidemeer benut voor het organiseren van evenementen. Het binnenhalen van nieuwe evenementen draagt bij aan de aantrekkingskracht van Heerenveen als woonplaats en kan zorgen voor een (economische) impuls.

Vragen voor de toekomst

- Heerenveen is een gemeente met natuur, cultuur en diverse evenementen. Hoe kunnen we deze kwaliteiten verder door ontwikkelen en onder de aandacht brengen?

- Willen we het onderscheidende profiel als sportgemeente verder versterken of zetten we de volle breedte aan kwaliteiten in de etalage? En welke toeristische voorzieningen moeten daarbij worden versterkt?

- Willen we vooral evenementen om bezoekers van buiten de gemeente te trekken of is leefbaarheid en sociale cohesie een criterium voor ondersteuning van evenementen?

- Evenemententerreinen moeten worden vastgelegd in bestemmingsplannen / omgevingsplannen. Welke terreinen vinden we geschikt voor evenementen en welk type evenementen willen we daar toestaan?

EnergietransitieEnergietransitieDoor het wereldwijde verbruik van fossiele brandstoffen en de daarbij horende uitstoot van broeikasgassen (CO2) stijgt de gemiddelde temperatuur op aarde. Met het klimaatakkoord van Parijs (2015) is internationaal afgesproken om de mondiale temperatuurstijging te beperken tot 2 graden Celsius. Gemeente Heerenveen wil daarom op termijn het gebruik van fossiele brandstoffen afbouwen.

Regionale energiestrategie

In provinciaal/regionaal verband wordt een Regionale Energiestrategie (RES) voorbereid. In de RES wordt vastgelegd hoe groot de energieopgave is voor elke regio en op welke wijze deze opgave kan worden ingevuld. Omdat niet alle gebieden evenveel ruimte hebben voor wind- en zonne-energie, kan dat leiden tot een hogere doelstelling en dus grotere opgave voor Heerenveen (of andere gemeenten).

Vragen voor de toekomst:

- Wat wordt de gemeentelijke opgave op gebied van de energietransitie?

- Met welke mix van energiebronnen kunnen we energieneutraal worden?

- Welke plekken zijn geschikt voor de opwekking van duurzame energie?

- Welke randvoorwaarden zijn daarbij nodig om andere kernkwaliteiten te waarborgen? (landschap, cultuurhistorie, ecologie, recreatie/toerisme?)

- In welke mate kunnen inwoners deze energievoorziening zelf organiseren?

Energieopgave in de woningvoorraad

In oudere wijken als Heerenveen-Noord, Heerenveen-Midden en de Akkers zijn relatief veel woningen aanwezig met een laag energielabel (40-55%). In andere wijken is de woningvoorraad deels aangepakt, maar zijn verdere stappen nodig om de woningvoorraad verder te verduurzamen.

Woningen met energielabel D/E/F/G Aantal Percentage

Gemeente Heerenveen 9.368 42%Noord 873 50%Centrum 549 30%Midden 1.033 55%Nijehaske 300 20%De Greiden 1.186 35%De Heide 62 10%De Akkers 510 40%Skoatterwald 0 0%Het Meer 0 0%Haskerveen 7 50%

Opwekking van duurzame elektriciteitVoor de kernen in de gemeente is berekend hoeveel hectare zonnepanelen nodig is om in het energieverbruik van particulieren te voorzien. Voor Heerenveen resulteert dit in een gezamenlijke oppervlakte van 30 hectare. In het Beleidskader Zonneparken Heerenveen worden de randen van Heerenveen in principe geschikt geacht als potentiële locatie voor kleinschalige zonneparken. Gronden langs de A7 (op bedrijventerreinen) worden geschikt geacht als locatie voor grootschalige zonneparken.

Ontwikkeling A32-zoneDrie keer aangepaste entreeDe verkeersstructuur rondom Heerenveen is in het verleden meerdere keren aangepast. Lange tijd vormden de rijksweg Leeuwarden-Zwolle (de Leeuwarderstraatweg) en de weg langs de Schoterlandse Compagnonsvaart de belangrijkste routes in het gebied. Na de Tweede Wereldoorlog werd de rijksweg van Zwolle naar Leeuwarden omgelegd. Daarnaast had Rijkswaterstaat nog een rijksweg gepland van west naar oost, die de omgelegde rijksweg zou kruisen ten noordoosten van Heerenveen. Een groot verkeersplein bij Terband dat beide rijkswegen verbinden. Het verkeersplein werd geopend in 1953. In de jaren ’80 en ’90 werd deze infrastructuur verder opgeschaald tot de snelwegen A7 en A32. Het Klaverblad bij Heerenveen werd eind jaren ’90 geopend.

1932

1970

2011Afbakening A32-zone

In het Sportstadgebied en in de wijk Skoatterwâld zijn in de afgelopen jaren verschillende ruimtelijke plannen ontwikkeld en uitgevoerd. Tegelijkertijd is er nog ruimte om het gebied verder te ontwikkelen. Op dit moment worden de aansluitingen op de A32 aangepast, zodat de bereikbaarheid van het gebied rondom de snelweg wordt verbeterd.

Het is wenselijk om de ontwikkelmogelijkheden van de A32 in onderlinge samenhang te bekijken. Daarom wordt voor dit gebied op termijn een aparte structuurvisie gemaakt. De Omgevingsvisie vormt voor deze visie een kader op hoofdlijnen. Het plangebied van de A32-zone omvat Heerenveen Noord-Oost, het Sportstadgebied, en het deel van Skoatterwâld langs de A32 (zie onderstaande figuur).

Een dilemma dat speelt in de A32-zone is dat verdere verdichting gewenst is om de ruimte binnen bestaand stedelijk gebied zo optimaal mogelijk te benutten. Aan de andere kant is het vanuit gezondheid wenselijk om te kijken naar de positionering van milieugevoelige functies ten opzichte van de snelweg.

Vragen voor de toekomst:

- Wat zijn kwaliteiten van dit gebied die versterkt of benut kunnen worden? Wat zijn minder sterke punten?

- Welke ontwikkelingen spelen de komende jaren in een bredere gebiedscontext die van invloed kunnen zijn op de ontwikkeling van het A32-gebied? Wat zijn kansen en bedreigingen?

- Welke functies kunnen het gebied verder versterken en dragen bij aan Heerenveen als geheel?

Ontwikkelmogelijkheden

Verschillende ideeën, wensen en ontwikkelingen zijn relevant voor de invulling van het gebied: - De mogelijke realisatie van woningbouw in het gebied

Heerenveen Noord-Oost;- De potenties van de voorgenomen woningbouw op de grond in

Skoatterwâld grenzend aan P6;- De potenties van de gronden aan de Oranje Nassaulaan; wel of

geen woningbouw, eventuele alternatieve functies;- De ontwikkelingspotenties voor de noordplot (zowel ten

noorden als ten zuiden van de Atalantastraat);- Alternatieve ontwikkelingsmogelijkheden voor de resterende

kantorenlocatie aan de Abe Lenstra Boulevard ten westen van het Fryslân College;

- De ambities van SC Heerenveen om te komen tot een eigen voetbalacademie aan de oostkant van de A32 ten noorden van het huidige sportcomplex;

- De ambities van de VV Heerenveen voor het huidige sportcomplex;

- De behoefte aan c.q. de ambities met betrekking tot ruimte voor evenementen;

- De bereikbaarheid van het gebied tijdens (sport)evenementen;- De inrichting van het openbare gebied.