Jachranka, 6 czerwca 2019r. DR AGATA SIKORSKA

NOWE STANDARDY I WYZWANIA

W UTRZYMANIU CZYSTOŚCI POWIETRZA

W GOSPODARCE KOMUNALNEJ

W jakim świecie chcemy żyć … ?

… a w jakim żyjemy … ?

Efekty zaspokajania potrzeb… bytowych ?

Nowa epoka … „ANTROPOCEN”

ANTROPOCEN – epoka w dziejach Ziemi

zdominowana działalnością człowieka

- rozwój przemysłu

- nowe związki chemiczne(ponad 8 mln nowych związków organicznych, w większości

bezwonnych, mających wpływ na nasze zdrowie)

- wszechobecna „zmiana” – woda, powietrze, gleba, pożywienie

- nowe pojęcie bezpieczeństwa

- militarne − środowiskowe (zdrowotne: fizyczne- psychiczne)

W Polsce do gospodarki komunalnej zalicza się przedsiębiorstwa zajmujące się m.in.:

• gospodarką wodociągowo-kanalizacyjną i cieplną

• dystrybucją paliw i energii na potrzeby gospodarstw domowych

• gospodarką odpadami komunalnymi

Gospodarka komunalna a środowisko naturalne

• Cechą wspólną obiektówgospodarki komunalnej jest to,że najczęściej zlokalizowane sąw bliskim sąsiedztwie osiedliludzkich.

• Poza swoją zasadnicząpozytywną rolą zaspokajaniapotrzeb materialno-bytowychludności, oddziałują one takżena środowisko. Zakresoddziaływania obejmuje wodypowierzchniowe i podziemne,powietrze, gleby orazśrodowisko przyrody ożywionej,w tym także człowieka.

Gospodarka komunalna a środowisko naturalne

W zanieczyszczaniu powietrzaobiekty gospodarki komunalnej sąźródłem emisji zanieczyszczeńchemicznych i biologicznych, którebezpośrednio wpływają na komfortżycia w formie zagrożeń zdrowiai uciążliwości zapachowej.

Gospodarka komunalna a środowisko naturalne

EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ

UCIĄŻLIWOŚĆ ODOROWA

Wpływ gospodarki komunalnej

Zanieczyszczenia powietrza

• COX

• SOX, H2S

• NOX

• NH3

• F

• WĘGLOWODORY (-Cl,

WWA)

• FENOLE

• PYŁY

• ZW. Pb, Cr, Cd, Cu

• WIRUSY

• BAKTERIE

• GRZYBY

• KWASY

• ZASADY

• INNE

Interakcje cząstek w powietrzu

• COX

• SOX, H2S

• NOX

• NH3

• F

• WĘGLOWODORY (-Cl,

WWA)

• FENOLE

• PYŁY

• ZW. Pb, Cr, Cd, Cu

• WIRUSY

• BAKTERIE

• GRZYBY

• KWASY

• ZASADY

• INNE

ZANIECZYSZCZENIA

WTÓRNE

Interakcje – wielowymiarowa analiza

OLFAKTOMETRIA

ANALIZA CHEMICZNA

?!MIKROBIOLOGIA

DZIENNIK ZAPACHÓW

Interakcje cząstek w powietrzu

Widzimy mniejsze stężenia monitorowanych toksycznych substancjiw powietrzu, ale „zabójczy koktajl” ma coraz bogatszy skład. Wciąż mamyjeszcze wiele do zrobienia - burmistrz Londynu Sadiq Khan, BBC, 14.01.2019 r.

Londyn dziś – 3,5 mld £ na czyste powietrze

Prof. Mayer Hillman, z EEA, zajmujący sięzdrowiem publicznym, po wydaniuRaportu stwierdził bez ogródek, że :

„Raport jednoznacznie wskazuje, że jakośćpowietrza w Europie uległa istotnejpoprawie, ale ludzkość skazana jest nazagładę. W powietrzu, w ostatnichdziesięcioleciach, pojawiły się nowe składnikiaerozoli, które są „oddechem śmierci”.

Zanieczyszczenie powietrza

Zanieczyszczenie powietrza jest szkodliwe dla zdrowia, zdolności poznawczych, wydajności pracy

i wyników edukacyjnych.

Skutki zanieczyszczenia powietrza

Ale… zanieczyszczenie powietrza ma znacznie szerszy wpływ na życiespołeczne i zachowania ludzi.

Prof. Feng Zhang, Raport of Science, 21 January 2019"In China, a link between happiness and air quality”

Wyniki badań dokładnie opisująujemną korelację między stężeniemzanieczyszczeń a kondycją psychicznąmieszkańców silnie zanieczyszczonych144 miast chińskich

„Zanieczyszczenie powietrza ma również koszty emocjonalne. Ludzie są nieszczęśliwi,cierpią na stany lękowe, psychozy neurotyczne, depresje, zaburzenia świadomości,a to oznacza, że mogą podejmować irracjonalne decyzje. W dniach o większymzanieczyszczeniu powietrza, ludzie są bardziej skłonni do angażowania sięw konfliktowe sytuacje, podejmowania ryzykownych zachowań, są impulsywni,prawdopodobnie w wyniku krótkotrwałej depresji i stanów lękowych”.

Skutki zanieczyszczenia powietrza

Prof. dr Julia Ljubimova, neurochirurg,

dyrektor Centrum Badań Nanomedycyny w Los Angeles,

9.04.2018 r. raport Science News

„Przedłużone narażenie na działanie pyłu zawieszonego

w zanieczyszczonym powietrzu w Los Angeles,

wywołuje stany zapalne i występowanie zmian genetycznych związanych z rakiemmózgu”

Skutki zanieczyszczenia powietrza

EEA- EPA- Japonia

WHO

• detekcja zanieczyszczeń powietrza metodami komplementarnymi: olfaktometryczną i analizy chemicznej

• utworzenie bazy informacji nt. własności powietrza z zanieczyszczeniami wtórnymi

• szczególna kontrola substancji i preparatów wprowadzanych celowo do powietrza

• monitoring i oznaczenie stref zagrożeń dla zdrowia

Zmiany prawne na świecie

Aby pierwiastek lub związek chemiczny był wonny, musi :• być lotny;• mieć zdolność do przenikania przez błonę

śluzową;• tworzenia kompleksów

z białkami receptorowymi w błonie komórek węchowych nabłonka.

Komórki węchowe przekazują informacje chemiczne o odebraniu bodźca do mózgu

Węch uchodzi za zmysł życia. Przekazuje informacje o otoczeniu, np. o obecności w powietrzu śladowych ilości substancji semiochemicznych lub toksycznych.

Informacja od komórek węchowych do mózgu dociera szybciej niż obraz i dźwięk.

Czym jest zapach?

• EDUKACJA

• KONTROLA

• ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIU ZANIECZYSZCZEŃ

• ZAPOBIEGANIE ROZPRZESTRZENIANIU

• IDENTYFIKACJA, OZNACZENIE I MONITORING STREF

Jak chronić czystość powietrza ? M.O.I.S.

1. IDENTYFIKACJA ODORANTÓW I ODOROAKTYWATORÓW

• analiza chemiczna

• olfaktometryczne pomiary emisji zapachowej

2. IDENTYFIKACJA SYMPTOMÓW UCIĄŻLIWOŚCI ZAPACHOWEJ

3. WYBÓR ODPOWIEDNIEGO PREPARATU I METODY

4. MONITOROWANIE EFEKTÓW

Jak skutecznie walczyć z odorem? 4X4!

Jak rozwiązać problem „odorowy”?

1. Zebranie danych nt. istoty problemu/konfliktu

2. IDENTYFIKACJA SYMPTOMÓW

3. Analiza skutków i zagrożeń

4. Określenie zmian w dotychczasowym stanie

5. Oznaczenie stref

6. Wybór odpowiedniej technologii, metody, sposobu, preparatu

7. Monitoring

8. EDUKACJA STRON

Uroda zapachu jest względna.

Uciążliwość zapachowa jest stanem subiektywnego dyskomfortu.

Zależy od jego stężenia i miejsca oraz od indywidualnych cech osoby :

- wieku

- uwarunkowań genetycznych

- płci

- kondycji zdrowotnej

- stylu życia

- nawyków społecznych

- odporności psychicznej

Badanie symptomów uciążliwości zapachowej

Identyfikacja symptomów

Interakcje zapachowe

Interakcje zapachowe

• Cztery etapy kontroli odorów

( analiza – symptomy – metoda- monitorig)

• Stosowanie reaktywnych chemicznie preparatów

• Monitoring skuteczności dezodoryzacji

• Oznaczenie stref

Nowe standardy i wyzwania

opinie i analizy nt. stosowanych preparatów, aplikacji, rozwiązań i technologii

szkolenia, kursy dla pracodawców i społeczności

badania fizyko-chemiczne reaktywności preparatów, działania i wydajności urządzeń, skuteczności metod

receptury preparatów, analiza porównawcza, wskazania, opracowania technologii

badania socjologiczne i analizy ryzyka biznesowego,

oceny wyników badań w aspekcie zagrożeń dla zdrowia i życia

baza substancji zanieczyszczających powietrze i interakcji cząstek

RADA OCHRONY

CZYSTOŚCI ATMOSFERY

ZRÓBMY TO RAZEM!

ENERGIA

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ