Voortgangsrapportage 20

20e Voortgangsrapportage 1 januari 2012 – 30 juni 2012

Ruimte voor de Rivier

20e Voortgangsrapportage 1 januari 2012 – 30 juni 2012

ruimte voor de rivier | 3

Inhoud

1. Inleiding 41.1 Opdracht 41.2 Leeswijzer 51.3 Samenvattinghoofdpuntenverslagperiode 5

2. Hetprogrammainzijnomgeving 82.1 Doelprogramma 82.2 Organisatorischecontextensturingsfilosofie 82.3 Raakvlakkenmetandereontwikkelingen 92.4 Anticiperendemaatregelenvoorlangetermijn 12

3. Descopevanhetprogramma 15

4. Planningenvoortgangvanhetprogramma 184.1 Mijlpalen 184.2 Voortgang 184.2.1 Voortgangverslagperiode 214.2.2 Tijddoelstelling 214.2.3 Belangrijksteontwikkelingenopmaatregelniveau 22

5. Risicomanagementenauditing 275.1 Beheersingrisico’sopprogrammaniveau 275.2 Risicoprofielenperthema 305.3 Auditing 31

6. Definanciënvanhetprogramma 326.1 Programmabudgetenprogrammaraming 326.2 Uitgavenenverplichtingen 336.3 KasritmeRuimtevoordeRivier 356.4 Ontvangsten 356.5 Monitoringpostonvoorzien 366.6 InterneKosten 36

Bijlage1:Communicatiemethetparlement 38Bijlage2:Historischoverzichtplanningsmutaties 39Bijlage3a:BudgethistoriePKB-fase(2002–2006) 41Bijlage3b:Budgethistorieplanstudie-enuitvoeringsfase(vanaf2007) 42Bijlage4:Totaalopgetredenrisico’sRuimtevoordeRivier 43Bijlage5:Voortgangprojectbeslissingen 44

4 | 20e voortgangsrapportage

1. Inleiding

1.1 Opdracht

Nederlandligtineendeltavangroterivierendieeenkenmerkendeinvloedhebbenophetlandschap.In1993en1995stondhetwaterinderivierenextreemhoog.In1995moesten250.000menseneneenmiljoenstuksveewordengeëvacu-eerd.Datwasgeenlosstaandincident.Wereldwijdzijnermeernatuurrampenenoverstromingen.

Indeafgelopeneeuwenzijnderivierengeleidelijkingeklemdgeraakttussendijken.Voorderivierenbleefsteedsminderruimteoverombijzeerveelwaterafvoeruittegroeientoteenbrederestroom.Meerwaterbetekendedussteedssterkerhogerwater.Enintussenishetlandachterdedijkendoordejarenheenintensieverbebouwdenbewoond.Landdattegelijkertijdlangzaamdaalt.Bijeventueledijkdoor-brakeninhetrivierengebiedzijntweetotviermiljoenNederlandersingevaar.Deregeringneemtdaaromanderemaatregelenomdeveiligheidtevergroten,doornieuweruimtetescheppenvoorderivieren.DemaatregelenvanRuimtevoordeRivierzorgenervoordathetwatersnellerwordtafgevoerdnaarzee.

Hetrivierengebiedisdoordezemaatregelendekomendevijftigjaarbeschermdtegenoverstromingen,uitgaandevandebijdePKB

gehanteerdemaatgevendeafvoer.DemaatregelenzijnuitgewerktindePlanologischeKernbeslissing(PKB)RuimtevoordeRivierdiein2006unaniemdoordebeideKamersisvastgesteld.Demaat-regelenbeïnvloedenalleendewaterstandvanderivierenbijhoogwater(metuitzonderingvandezomerbedverlaging,dieheeftookimpactbijlaagwater–maargeeneffectopdevaardieptevoorscheepvaart).BijhoogwaterwordenmededankzijRuimtevoordeRivierwaterstanddalingengereali-seerdvansomswel70cmeneenmaximaleafvoer-capaciteitvan16.000m3/s.Geziendeverwachtingdatdemaatgevenderivierafvoerennogmeerzullentoenemen,zijnmaatregelengenomendievoor-komendatdemaatgevendehoogwaterstandensteedsverderstijgen.Ditbetekentdathetaccentverschuiftvandijkverbeteringnaarrivierverruiming.Derivierkrijgtderuimtedaarwaardatnodigisomhetwaterzosnelmogelijknaarderivieraftevoeren.Dekansopeendijkdoorbraakwordtdaardoormindergroot.

RuimtevoordeRivierheeftalshoofddoelstellingdatdeRijntakkenuiterlijkin2015moetenvoldoenaandewaterveiligheidsnormendiewettelijkzijnvastgesteld.DezenormenschrijvenvoordathetNederlandserivierensysteemeenpiekindewater-afvoer,diestatistischeensper1250jaarkanvoor-


komen,veiligkanverwerken.Ditisdemaatgevendeafvoer.Dezeisin2001voordeRijnvastgesteldop16.000m3/sbijLobith.DeMaasbenedenstroomsvanHedikhuizenmoetuiterlijkin2015eenmaat-gevendeafvoervan3.800m3/sbijBorgharenveiligkunnenverwerken.VoordeIJsselwordtdemaat-gevendeafvoernogverhoogdmeteengezamenlijketoestroomvan250m3/svanuitdezijrivieren.

HetvereisteveiligheidsniveauinhetrivierengebiedronddeRijntakkenbijeenmaatgevendeafvoervan16.000m3/sisstatistischbepaald.Debereke-ningenzijngebaseerdopafvoergegevensdieindeafgelopenhonderdjaarzijngemeten.Metdeverwachteklimaatveranderingisdaarbijgeenrekeninggehouden.Opditmomentkunnenderivieren15.000m3/sveiligafvoeren.

Omtevoldoenaandenormenenomdemaat-gevendeRijnafvoervan16.000m3/sveiligtekunnenverwerken,wordennuop34plaatsenmaatregelengetroffendoorvoornamelijkmeerruimtevoorderiviertecreëren.Alleenwaarhetonmogelijkofteduurisommeerruimteteschep-pen,isdijkverbeteringalsmaatregelopgenomen.DezemaatregelenvormensamenhetprogrammaRuimtevoordeRivier.

Deherinrichtingsmaatregelentenbehoevevandewaterveiligheidwordenaangegrepenomookderuimtelijkekwaliteitvanhetrivierengebiedteversterken.Concreetbetekentditversterkingvande–ookinternationaal–vanbelangzijndeeconomische,ecologischeenlandschappelijkefunctiesvanhetrivierengebied,dateenbelangrijkonderdeelvormtvande(inter)nationaleruimtelijkehoofdstructuur.Voorwaardebijdeversterkingvanderuimtelijkekwaliteitisdatergeenstrijdigheidmagzijnmetdehoofddoelstellingvanhetrivier-systeem:deafvoervanwater,ijsensediment.

Diverseprovincies,gemeenten,waterschappenenRijkswaterstaatvoerensamenhetprogrammaRuimtevoordeRivieruit.DeProgrammadirectieRuimtevoordeRivierisopgerichtomderegietevoerenoveralleplanstudiesenderealisatievandemaatregelen.DestaatssecretarisvanInfrastructuurenMilieuiseindverantwoordelijk,metmede-verantwoordelijkheidvandestaatssecretarisvanEconomischezaken,LandbouwenInnovatie.

HetprogrammaRuimtevoordeRivierisop15mei2001aangewezenals‘GrootProject’.ConformdeRegelingGroteProjectenwordtiederhalfjaareen

voortgangsrapportageopgesteld.Dezetwintigstevoortgangsrapportage(VGR20)gaatoverdeeerstehelftvan2012.

1.2 Leeswijzer

DezerapportagebeschrijftdevoortgangvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierintermenvanscope(hoofdstuk3),planning(hoofdstuk4),risico-managementenauditing(hoofdstuk5)enfinanciën(hoofdstuk6).Hieraanvoorafgaandwordteenkortebeschrijvinggegevenvanderelevanteontwikkelingenindeomgevingvanhetprogramma(hoofdstuk2).

1.3 Samenvatting hoofdpunten verslagperiode

Indeverslagperiodeisvoordriemaatregelendeprojectbeslissinggenomen(SNIP3).Daarnaastisbijzesmaatregelendeuitvoeringgestartenisdeschopdegrondingegaan.Devoortgangvanhetprogrammaisdaardoorsteedsbeterzichtbaarendebelangstellingvanbewoners,persenbuiten-landsedelegatiesneemtmerkbaartoe.ProjectbeslissingenIndeafgelopenverslagperiodezijndeproject-beslissingengenomenvoordedijkverleggingenCortenoeverenVoorsterkleiendehoogwatergeulVeessen-Wapenveld.Voorhetheleprogrammaisop30juni2012voor25maatregelen(=86%vanhetrealisatiebudget)eenproject-beslissinggenomenenisderealisatiefasegestart.

Voorzesmaatregelenisdedatumvandegeplandeprojectbeslissingvertraagd.Hetgaatom:•dijkverbeteringOudeMaas/HoekseWaard;•dijkverbeteringOudeMaas/VoornePutten(beide

zijnonderdeelvanhettweedeHoogwaterbescher-mingsprogrammawaaroverindebetreffendevoortgangsrapportageswordtgerapporteerd);

•bergingophetVolkerak-Zoommeer;•dijkverbeteringNederrijn/Betuwe/

Tieler-enCulemborgerwaard,;•dijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-en

Culemborgerwaard;•dijkverbeteringLek/Alblasserwaarden

Vijfheerenlanden.

ScopeErzijngeenscopewijzigingengeweestindeverslagperiode.


Vastgestelde en onherroepelijk geworden bestemmingsplannenIndeverslagperiodeishetinrichtingsplandanwelbestemmingsplanvastgesteldvoordeextrauiterwaardvergravingMillingerwaard,dedijk-terugleggingLent,deuiterwaardvergravingBrakelseBenedenwaardenendijkverleggingBuitenpolderMunnikenland.OphetvastgesteldeplanvoordeextrauiterwaardvergravingMillinger-waardisindeverslagperiodeéénberoepaan-getekendbijdeRaadvanState.Ophetvast-gesteldeplanvandedijkterugleggingLentzijnvierberoepsschrifteningediend,waarvanéénmeteenschorsingsverzoek.HetschorsingsverzoekisdoordeRaadvanStateafgewezen.OphetvastgesteldebestemmingsplanuiterwaardvergravingBrakelseBenedenwaardenendijkverleggingBuitenpolderMunnikenlandzijnvierberoepeningediendwaarbijtweeappellantenhebbenverzochtomeenvoorlopigevoorziening.Dezittingvoordievoorlopigevoorzieningvindtplaatsinvolgendeperiode.

DebestemmingsplannenvoordedijkverleggingWestenholteendeuiterwaardvergravingScheller-enOldenelerBuitenwaardenzijnonherroepelijkgeworden.

Daarmeeisvoor72%vanhetPKB-realisatiebudgethetbestemmings-ofinrichtingsplanvastgesteldenishetplanvoor41%onherroepelijk.

Gegunde maatregelenVoordemaatregeluiterwaardvergravingbedrijven-terreinAvelingenisindeverslagperiodehetwerkgegund.Op30juni2012isvoor45%vanhetreali-satiebudgethetwerkgegund.Per30juni2012looptdeinschrijvingdoormarktpartijenopdedijk-terugleggingLent,deuiterwaardvergravingBrakelseBenedenwaardenendijkverleggingBuitenpolderMunnikenland,dekribverlagingFortSt.Andries,dekribverlagingopdeBenedenWaal(kribverlagingenfase3)endeuiterwaardvergravingHonswijkerwaar-den,stuweilandHagestein,HagesteinseUiterwaardenHeerenwaard(RuimtevoordeLek).Daarmeeisvoor70%vanhetPKB-realisatiebudgetdemarkt-benaderinglopendc.qdoorlopen.

Voordevolgendezesmaatregelenisindeverslag-periodedeschopdegrondingegaan:uiterwaard-vergravingbedrijventerreinAvelingen,ontpolderingNoordwaard,uiterwaardvergravingenBolwerksplas,WorpenOssenwaardenKeizers-enStobben-waardenenOlsterwaarden(bijDeventer)endijk-

verleggingWestenholteenuiterwaardvergravingScheller-enOldenelerBuitenwaarden(bijZwolle).

VastgoedIndeverslagperiodeisvoor€22,7miljoenaanvastgoedverworven;intotaalisper30juni2012€364miljoenaanvastgoedgekocht.Vanhetaantaldossiersaangaanderivierverruimingis70%verworven.Inoppervlakteiscirca85%vandetotalevastgoedopgavegerealiseerd.Bijdegroteprojecteninhetbenedenrivierengebied(waaronderontpolderingNoordwaardenontpolderingOverdiepschePolder)isdevastgoedopgaveindeverslagperiodebijnaafgerond.Vandebetreffendetotaal150dossiersisslechttweemaaleenuitspraakvanderechternodiggebleken.Bijdedijkterug-leggingLentismetdeongeveer90eigenarenvanvastgoed(grond,woningen,bedrijven),opéénna,overeenstemmingbereikt.

Behalen van de opgave waterveiligheidDewaterveiligheidsdoelstellingin2015wordtbereiktdoordeRuimtevoordeRivier-projecten,dezevenNURG-maatregelenenhetuitvoerenvanStroomlijn(inhaalslagomdeverruwinginhetrivierbedvanallegroterivierenterugtedringeneninovereenstemmingtebrengenmetdenormen).Samenvattendisdeconclusieomtrenthetaldanniettijdigbereikenvanhetwaterveiligheidsdoel:•NURG:voordriemaatregelenisdegestelde

waterveiligheidinmiddelsbereikt,voordrieanderemaatregelenwordtdewaterveiligheideind2015bereiktenvooréénmaatregelwordtnaarversnellingsmogelijkhedengekekenomeerderdanoktober2016dewaterveiligheidtebereiken.

•Stroomlijn:hetprojectplanvoordeuitvoeringvandeinhaalslagisafgerondenRijkswaterstaat,DienstLandelijkGebiedenStaatsbosbeheerzijnbegonnenmetdevoorbereidingenuitvoeringvanvegetatie-ingrepenopterreinenwaarditquanatuurenbenodigdetoestemmingrelatiefsnelkan.Nietduidelijkisofhetdoel(stroombanengrotendeelsgladbijbeginhoogwaterseizoen)realiseerbaaris.Debelangrijksteoorzaakisdatdevegetatieontwikkelingindeuiterwaardenindeafgelopendecenniagoedwasvoornatuur-waarden.Dezenatuurwaardenzijnviadiversewettenbeschermdenmogenalleenaangetastwordenalsergeennegatieveeffectenontstaandoordeingreep.

•RuimtevoordeRivier:Erzijnachtmaatregelen,netalsinVGR19,waarvoordewaterveiligheidin2015,opbasisvanhuidigeinzichten,nietgerealiseerdzalzijn.Ditbetreft:


-dehoogwatergeulVeessen-Wapenveld; -dedijkterugleggingLent; -detweedijkverleggingenCortenoeveren

Voorsterklei; -dedijkverbeteringNederrijn/Betuwer/

Tieler-enCulemborgerwaard; -detweedijkverbeteringenbijdeLek

(AlblasserwaardendeVijfheerenlandenenBetuwe/Tieler–enCulemborgerwaard)

-dezomerbedverlagingBeneden-IJssel.Bijmaatregelendienognietgegundzijnwordtdemarktgevraagdteonderzoekenofversnelling–binnenhetSNIP3-budget–mogelijkiszodatdewaterveiligheidtochin2015kanwordenopgeleverd.

Overige zaken op maatregelniveauDijkverlegging Hondsbroeksche Pleij Infebruari2012heeftdeaannemerzijnwerkzaam-hedenvoordedijkverleggingHondsbroekschePleijopgeleverd.HiermeeisdeeersteRuimtevoordeRiviermaatregelgerealiseerd.Erwordtmaximaal40centimeterwaterstanddalinggerealiseerd.

Zomerbedverlaging Beneden-IJsselIndeverslagperiodeisonderzoekverrichtnaaraanvullendemaatregelenopdezomerbedverlagingBeneden-IJssel.AanvullendemaatregelenzijnnodigomdatdezomerbedverlagingnietkanwordenuitgevoerdmetdeindePKBbeoogdewaterstand-verlagendeeffectenvan41centimeterbijZwolle.Doorzomerbedverlagingwordt21centimetergere-aliseerd.IndatkaderheeftdestaatssecretarishetadviesvanderegioomdehoogwatergeuldieindePKBvoordelangetermijnhoogwaterveiligheidwasopgenomen,deelsvoordekortetermijnintezetten.DestaatssecretarisvanhetministerievanInfrastructuurenMilieuheeftdeTweedeKamerperbriefvan21juni2012geïnformeerdoverzijnbeslissingomdehoogwatergeulKampen(ofweldebypassKampengenoemd)conformhetregio-adviesbeperktintezettenvoordekortetermijnwater-veiligheidinaanvullingopdeverkortingvandezomerbedverlagingindeBeneden-IJssel.InlijnmetdezebeslissingbereidthetministerievanInfrastruc-tuurenMilieuthanszoweleeninvesteringsbeslis-sing(SNIP3)voordebeperktinzetbarebypassKampenalsdeverkortezomerbedverlagingvoor,alsdebenodigdescopewijzigingvanhetbasismaat-regelenpakketvandePKB.

StroomlijnDestaatssecretarisheeftbeslotendatdeverant-woordelijkheidvoorhetvegetatiebeheerinde

uiterwaarden,tenbehoevevandewaterveiligheid,bijhetRijkblijftendusnietbijderdenwordtbelegd.HetRijkisalsrivierbeheerderverant-woordelijkvoordegoedestaatvanderiviereninclusiefuiterwaarden,metRijkswaterstaatalsuitvoerendeorganisatie.RijkswaterstaatkanzonodigopgrondvandeWaterwet(gedoogplicht)vorderendatrechthebbendenmoetentoelatendatophungrondenteruwevegetatiewordtverwij-derd.Overdeaanpakvanhetvegetatiebeheerindeuitwaardenzultuineenseparatebeleidsbriefgeïnformeerdworden.

Risico’sDeverwachtingswaardevoordeprogrammarisico’sisindeverslagperiodegedaaldmet€32,8miljoennaar€122miljoen.Deze€32,8miljoenishetsaldovanmetnamehetsterkgedaalderisicodatergeenfinancieringwordtgevondenvoorhetvoordeveiligheidbenodigdeextranatuurbeheerdatnodigiswegensdoorRuimtevoordeRivierontstaneareaaluitbreiding,dedalingvandepostonbe-noemderisico’sendetoenamevanhetgrondrisicowegensarcheologischetoevalsvondsten

Hetrisicovanontbrekendefinancieringvoorhetvoordewaterveiligheidbenodigdeextranatuur-beheeriszosterkgedaalddoordatdestaatssecreta-riseenvoorzieningheeftgetroffenvan€25miljoenvoorhetafkopenvanhetbeheerenonderhoudzodatdegerealiseerdewaterveiligheidsmaatregelentezijnertijdkunnenwordenovergedragenaandebeheerorganisatiesenwordenonderhouden.

FinanciënHetprogrammabudgetbedraagtper30juni2012€2.180,8miljoen.Deramingbedraagt€2.151miljoenmeteenbandbreedtevan9,8procent(VGR19:10procent).Ditbetekentdatdeverwachteuitgavenzullenuitkomentussende€2,0en€2,4miljard.

Op30juni2012istotaalvoor€996,5miljoenaanverplichtingenaangegaan.Hiervanisopdepeildatum€780miljoenbetaald.Hettotaalvanaangeganeenaantegane1verplichtingenbedraagtop30juni€1.305,6miljoen.

1 Projecten waarvoor de marktbenadering is gestart, maar nog niet is gegund.


2.1 Doel programma

VeiligheidDePKBRuimtevoordeRiviernoemteenpakketmaatregelenwaarmeehetvereistewettelijkeveiligheidsniveauisterealiseren.Deontwerpenvandemaatregelenworden/zijnindeplanstudiefaseuitgewerkt.Tussentijdsepakkettoetsenbewakenhetresultaatvanhetgehelemaatregelpakket.Datgebeurtaandehandvan(samenhangende)bereke-ningenvandeafvoerverdelingendeeffectenopwaterstandenvanalleontwerpenwaarvooreenvariantkeuzeofprojectbeslissingisgenomenofinvoorbereidingis.Dezepakkettoetsisvoorhetvierdeachtereenvolgendejaaruitgevoerd.Uitdeindeverslagperiodegedanepakkettoetswordtgeconclu-deerddathetprogrammametdevastgesteldeprojectbeslissingenvoldoetaandePKB-taakstelling.

Ruimtelijke kwaliteitEenonafhankelijkkwaliteitsteam(hetzogehetenQ-team,voorgezetendoordeRijksadviseurvoorhetLandschap)zorgtermiddelsadviezenvoordatduidelijkwordthoeperprojectoptimaalinvullinggegevenkanwordenaanderuimtelijkekwaliteits-doelstelling.DeuitwerkingvanhetadviesvanhetQ-teamismaatwerkenwordtindialoogmetdeprojectteamsenbestuurdersdoordebewinds-

persoonvanInfrastructuurenMilieubepaaldmetdevaststellingvandeSNIP3-beslissing,deprojectbeslissing.Nuvanbijnaallemaatregelendeprojectbeslissingisgenomenenderuimtelijkekwaliteitisvastgelegdindeontwerpen,zijnerinhoudelijkoverditprogrammadoelgeenbijzonder-hedentemelden.Zaakisnuomdeontworpenruimtelijkekwaliteitterealiseren.Wanneerinderealisatiefasesprakeisvancrucialewijzigingen,danzalhetQ-teamomadviesgevraagdworden.

2.2 Organisatorische context en sturingsfilosofie

Deaansturingvangroteprojectenbinnenhetminis-terievanInfrastructuurenMilieuverlooptvolgenshetBeheersmodelvoordeGroteProjecten.Hetpro-grammaRuimtevoordeRivierbereikthetindePKBgesteldedoeldoormiddelvanvelemaatregelendieonderlingverschillen,maarquadoelenenrandvoor-waardensamenhangen.Vanuitdezeprogrammage-dachteligtdefocusophetbeheersenvanmaatregelenzelf,deverbandentussenmaatregelenendebijdragediezeleverenaanhetrealiserenvandetweedoelen.

Deplanvormingenuitvoeringomdedoelentebereikenhebbeneendecentraalkarakter.

2. Het programma in zijn omgeving


BijdeopstellingvandePKBRuimtevoordeRivierisintensiefsamengewerktmetwaterschap-pen,provincies,gemeentenenRijkswaterstaat.Indeplanstudie-enrealisatiefaseisdezesamen-werkingvoortgezet.Deverantwoordelijkheidvooreentijdigeenbeheersterealisatieisechtercentraalbelegd.DestaatssecretarisvanInfrastructuurenMilieuispolitiekeindverantwoordelijkvoorhetprogrammaRuimtevoordeRivierenderealisatievandeindePKBvastgelegdedoelen.

InhetsamenspeltussenRijkenregiobestaatbinnendecentraleprogrammakadersruimtevoordecentraleverantwoordelijkheidvandebestuurlijkepartnersenrealisatoren.Decentraleinitiatiefnemerszijnverantwoordelijkvoorontwerpkeuzes,risico-management,vergunningen,selectieenaansturingvanmarktpartijenendeverwervingvanlokaaldraagvlak.DitallesbinnendePKB-kadersvantijd,geldenscope.MochthetdecentralebestuurinzijnafwegingendeindePKBneergelegdedoelenenkadersuithetoogverliezen,danheeftdestaats-secretarisvanInfrastructuurenMilieuvanuitzijneindverantwoordelijkheiddebevoegdheidomhetinitiatiefnemerschapvandemaatregelovertenemenenbijRijkswaterstaatteleggen.

Desturingsfilosofievanhetprogrammakentdustweehoofdelementen.Enerzijdswordeninitiatief-nemersondersteund,anderzijdsisertoezichtopdeinitiatiefnemersdoormiddelvantoetsingvanhunvoorstellen.InhaarfaciliterenderolbiedtdeProgrammadirectieRuimtevoordeRivieropdiversekennisgebiedenondersteuning.Ditomtevoor-komendatinitiatiefnemerstelkensopnieuwhetwielmoetenuitvinden.Hetgaatdanonderandereomkennisoverwet-enregelgevingenkadersophetgebiedvanhydraulischemodellen,deprocesaanpakvoorderuimtelijkekwaliteit,vergunningenmanage-ment,schaderegelingen,archeologieendeinrichtingvanhetrisicomanagement.

Rijkeninitiatiefnemersleggenindeplanstudiefaseafsprakenvastinbestuursovereenkomstenofproject-opdrachten.Deinitiatiefnemerkandeprovinciezijn,eenwaterschap,eengemeenteofRijkswaterstaat.

Inderealisatiefaseisdeuitvoerendepartij,vanwegedeervaringmetaanbestedingenuitvoering,indemeestegevalleneenwaterschapofRijkswaterstaat.MetdedecentraleuitvoerendepartijsluithetRijkeenrealisatieovereenkomst.Hierinleggendepar-tijenafsprakenenrandvoorwaardenvast.Eénvandehoofdafsprakenisdatderealisator

eenresultaatverplichtingheefttenaanzienvankwaliteit,geldentijd.MetRijkswaterstaatwordtdezeresultaatverplichtingineenprojectopdrachtvormgegeven.Daarnaastwordtmetallegeledingenvanhetbevoegdgezageensamenwerkingsovereen-komstafgeslotenwelkeinderealisatiefasebijdraagtaanregionaaldraagvlak,bestuurlijkeafstemmingborgtenhelptbijhettijdigdoorlopenvanplano-logischeproceduresenvergunningverlening.

2.3 Raakvlakken met andere ontwikkelingen

NURG-programma TussenhetNURG-programmaenRuimtevoordeRivierbestaateeninhoudelijksamenhang.DeNadereUitwerkingRivierengebied(NURG)iseenprogramma,waarin7.000hanieuwenatuurenveiligheidinhetrivierengebiedwordtgerealiseerd.Inhetregeerakkoord‘Vrijheidenverantwoordelijk-heid’(2010)staatdatdeEcologischeHoofd-structuur(EHS)herijktengedecentraliseerdwordt.DeautonomeNURG-ontwikkelingsprojectenzijnonderdeelvandenieuwenatuurindeEHSenzijnderhalveonderdeelvandeherijking.DeherijkingvanNURGisbuitendedecentralisatievandeEHSgehoudeninverbandmetdeverantwoordelijkheidvanhetRijkvoordewaterveiligheid.

DePKBRuimtevoordeRiviergaatervanuitdatzevenNURG-projectenvóóreind2015zijnuit-gevoerd(zieonderstaandetabel).DezeNURG-pro-jectenzijngeenonderdeelvanhetPKB-basispakket(metuitzonderingvandemaatregelMillingerwaard),maarzijnwelnoodzakelijkvoorhetoptijdrealiserenvandeindePKBopgenomenveiligheidsdoelstelling.

HetRijkisverantwoordelijkvoortijdige–vóóreind2015–uitvoeringvandezeNURG-projectenmetPKB-veiligheidsdoelstelling.Onderverantwoor-delijkheidvanhetministerievanEconomischeZaken,LandbouwenInnovatieenhetministerievanInfrastructuurenMilieuzijnofwordendeinonderstaandetabelopgenomenzevenNURG-projectengerealiseerd.Detabeltoontdestandvanzakenvandezevenprojectenper30juni2012.

Conclusieisdatvoordriemaatregelendegesteldewaterveiligheidinmiddelsisbereikt,datvoordrieanderemaatregelendewaterveiligheideind2015wordtbereiktendatvooréénmaatregelwordtgekekennaarversnellingsmogelijkhedenomeerderdanoktober2016dewaterveiligheidtebereiken.


Project Voortgang Bijdrage PKB-taakstelling

Uiterwaardvergraving Rijnwaardense Uiterwaarden

Hetin2001opgesteldeinrichtingsplanbevatzesseparateprojecten,waarvanerdriedoorpubliekepartijenendriedoorprivatepartijenwordengerealiseerdengefinancierd.HetministerievanEconomischeZaken,LandbouwenInnovatie(DLG)heefteenregisserenderolindeuitvoering.Inhetvoorjaar2012ismetallepartijeneenintentieverklaringgetekend.DebetrokkenpartijencommitterenzichaantijdigerealisatievandeMHWtaakstelling.HetgekozenjuridischeinstrumentariumvandeNURGvoorzietnietinwettelijkafdwingbareuitvoeringbijdeprivatepartijen.Debeschikbareberekeningenlatenziendatdehuidigeuitwerkingvandeverschillendedeelprojectentezamende11cmMHW-verla-gingmogelijknetniethalen.InoverlegmetdeverschillendeinitiatiefnemerswordendeplannenverdergeoptimaliseerdomdeMHW-doelstellingteberei-ken.Inhet(publieke)deelprojectGroeneRivierisdekeuzegemaaktomnietmeerintezettenopeenmeestromendenevengeulomdatuiteengeactuali-seerdebegrotingbleekdatdekostenhetbeschikbarebudgetruimtebovengingen.Erisgekozenvooreengeïsoleerdestrang.Deverwachtingisdatdezemaatregeleind2012kanwordenaanbesteed.Opditmomentisdeverwachtingdatviaminnelijkoverlegensamenwerkingrealisatiein2015haalbaaris,mitsdevergunningenprocedurestijdigafgehandeldkunnenworden.

11cm

Uiterwaardvergraving Millingerwaard HetprojectiseencombinatievaneenNURG-project(met6cmwaterstand-daling)eneenPKB-maatregel(met3cmwaterstanddaling).Deuitvoerings-werkzaamhedenzijninhetnajaar2011gegund.ProvincialeStatenvanGelderlandhebbeninhetnajaarvan2011ingestemdmetdeHerinrichtingvandeMillingerwaardinclusiefdeuitplaatsingvansteenfabriekDeBeijerinclusiefdevoorgesteldefinanciëlebijdrage.Inhetvoorjaar2012hebbenProvincialeStatenvanGelderlandhetProvinciaalInpassingsplanvoorhetterreinvanDeBeijervastgesteld.Volgensdeplanningwordthetveiligheidsniveaumetdebenodigdewaterstanddalingvooreind2015opgeleverd.

6cm

Uiterwaardvergraving Bemmelse Waarden

Deuitvoeringisbegin2010gestart.Hetovergrotedeelvandeinrichtings-werkzaamhedenisinmiddelsuitgevoerd.Demetdehydraulischetaakstellingsamenhangendewerkzaamhedenwareneind2011nagenoegafgerond.Deuitvoerderheeftverzochtomeenlangereperiodevoordeverwerkingenafvoervanhetvrijkomendezand.Deafvoervanhetzandheeftvertragingopgeleverddoorhoogwaterenbroedendeoeverzwaluwen.Metdeuitvoerderisafgesprokendatdewerkzaamhedenuiterlijkoktober2012zijnafgerond.Deformeleopleve-ringvanditdeelvanwerkzaamhedenisnaarhetnajaarvan2012verschoven.

5cm

Uiterwaardvergraving Afferdensche- en Deestsche Waarden

Oorspronkelijkzouhetprojectin2014zijngerealiseerd,maarhetzoekennaareenoplossingvoordekwelproblematiekendebestemmingsplanprocedurevandegemeenteDrutenheefthetprojectvertraagd.Volgensdehuidigeplan-ningwordthetprojectopzijnvroegstinoktober2016afgerond.Gekekenwordtnaarmogelijkhedentotversnelling,waarmeeeerdererealisatietochmogelijkis.

6cm

Natuurontwikkelingsproject Noordwaard

Hetprojectisopgeleverdinmei2008enheeft17cmwaterstanddalinggehaald. 17cm

Uiterwaardvergraving Renkumse Benedenwaard en WageningerBenedenwaard en veerstoep Lexkesveer

Hetprojectisopgeleverdinnovember2009enheeft18cmwaterstanddalingopgeleverd.

18cm

Uiterwaardvergraving Welsumer-waarden en Fortmonderwaarden natuur

Hetinrichtingsplanwordtgefaseerduitgevoerd.Delenzijnaluitgevoerd.Hiermeeiseendeelvandetaakstellingalgerealiseerd.Hetontwerp-bestemmingsplanvoorderesterendeingrepenisinjuni2012terinzagegelegd.Deresterendewerkzaamhedenwordennaarverwachtinguiterlijkeind2015afgerond.

6-8cm

Tabel2.1VoorTgangProjecTenruImTeVoorDerIVIer


NatuurregelgevingDevoorhetrivierengebiedrelevanteaanwijzings-besluitenvanNatura2000-gebiedenzijnnognietvastgesteld.Daarmeeisnoggeenuitvoeringgege-venaanhettienpuntenplanNatura2000datdestaatssecretarisvanEconomischeZaken,LandbouwenInnovatieinseptember2011aandeKamerheeftgepresenteerd.Indebriefvanseptemberwordteenandereaanpakvanhetrivierengebiedoverwogen;hetsamenvoegenvanNatura2000gebiedenenaanpassingvandebeschermingsfor-mulevoorganzen.VoorgaandeheeftoverigenstotnutoegeenconsequentiesvoorhetprogrammaRuimtevoordeRivieromdathetvergunningen-trajectbijderelevantemaatregelenmomenteelopbasisvandeoudewetgevingwordtdoorlopenenzichgeenhindernissenhebbenvoorgedaan.

DesamenvoegingvandeNatuurbeschermingswet,Flora-enFaunawetisnognietvoltooid.DergelijkenieuweontwikkelingenindenatuurregelgevinghebbengeengevolgenvoorhetprogrammaRuimtevoordeRivier.AangezienhetmerendeelvandeprojectenvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierzichinde–voorbereidingvande–uit-voeringbevindenzijnofwordendezevergundopgrondvandethansvigerenderegelgeving.

Hetinvoortgangsrapportage19gemelderisicovanvertragingindevergunningverleningalsgevolgvandeafslankingvandienstonderdelenvanhetDirectoraatGeneraalNatuurenRegioheeftzichnietvoorgedaan.InmiddelsheefthetDirectoraatzichophetgebiedvanvergunningverleningversterkt.

Vegetatiebeheer Uiterwaarden (voorheen Stroomlijn) Hetriviersysteemintermenvanhoogwaterstandendientinovereenstemmingtezijnmetdeuitgangs-puntenvandePKBRuimtevoordeRivierenhetprojectMaaswerken.DePKBRuimtevoordeRivierhanteert1997alsuitgangspuntvoorheteffectvanvegetatieindeuiterwaardenvandeRijntakkenopdehoogwaterstanden.Opbasisvandituit-gangspuntmaaktRijkswaterstaateenvoorstelvoorvegetatienormenmetdemaximaaltoegestaneverruwingindeuiterwaardenenbijbehorendewijzevanonderhoud.MetdestaatssecretarisisafgesprokendatdeverantwoordelijkheidvoorhetvegetatiebeheerindeuiterwaardenbijhetRijkblijftendusnietbijderdenwordtbelegd.Inditverbandisin2007onderdenaam‘Stroom-lijn’eenbegingemaaktmethetaanpakkenvan

despontaanopgekomenvegetatieindeuiterwaar-den.Dezeinhaalslagiseeneenmaligeactiviteitomdeverruwinginhetrivierbedvanallegroterivierenterugtedringeneninovereenstemmingtebrengenmetdenormen.HetuitvoerenvanStroomlijnis,insamenhangmetRuimtevoordeRivier-projectenendezevenNURG-maatregelen,nodigvoorhetberei-kenvandewaterveiligheidsdoelstellingin2015.

Deterreinenmetachterstalligbeheerzijninbeheerbijparticulieren,bedrijven,overhedenenuiteen-lopendenatuurbeherendeorganisatieszoalsStaats-bosbeheer.IndeverslagperiodeishetprojectplanvoordeuitvoeringvandeinhaalslagafgerondenzijnRijkswaterstaat,DienstLandelijkGebiedenStaatsbosbeheerbegonnenmetdevoorbereidingenuitvoeringvanvegetatie-ingrepenopterreinenwaarditquanatuurenbenodigdetoestemmingrelatiefsnelkan.

Nietduidelijkisofhetdoel(stroombanengroten-deelsgladbijbeginhoogwaterseizoen)realiseer-baaris.Debelangrijksteoorzaakisdatdevegeta-tieontwikkelingindeuiterwaardenindeafgelopendecenniagoedwasvoornatuurwaarden.Dezenatuurwaardenzijnviadiversewettenbeschermdenmogenalleenaangetastwordenalsergeennegatieveeffectenontstaandoordeingreep.

Effect van Ruimte voor de Rivier op de landbouwDooragrariërsintezettenvoorbeheerkunnenveelhectareslandbouwgrond,metbeperking,geëxploiteerdworden.Verkendwordt,welkedelenbijagrarischenatuurverenigingeninbeheerkunnenwordengegeven.Vooreenanderdeelvanhetbeheerzijnnatuurbeschermingsorganisatiesgeschiktepartners,waarbijdeinspanningsverplich-tingwordtneergelegdzoveelmogelijkmetlokaleagrariërshetgewenstebeheerinterichten.

Effect op scheepvaartSamenmetrivierbeheerderRijkswaterstaatwordtbijelkemaatregelonderzochtofereffectenzijnopdedieptevandevaargeulenzoja,hoedezezokleinmogelijkkunnenwordengehoudenzonderdatdittenkostegaatvandevereistewaterstand-daling.Zoisindevorigeperiodebeslotenomwegensdemindernadeligeeffectenopdescheep-vaartalsproeflangsdammenaanteleggeninplaatsvankribbenteverlagen(zieVGR19).


2.4 Anticiperende maatregelen voor lange termijn

BijdriePKB-maatregelenisopverzoekvanderegionaleinitiatiefnemersbezienofdeaanleggecombineerdkanwordenuitgevoerdmetmaat-regelendiereedsanticiperenopdewateropgavevoorlangetermijn.HetbetreftdePKB-maatregelzomerbedverlagingBeneden-IJsselbijKampenincombinatiemetdehoogwatergeulKampenendePKB-maatregelendijkverleggingCortenoeverendijkverleggingVoorsterkleibijZutphenincombinatiemetdeaanlegvaneengeulindeTichelbeeksewaard.

IJsseldelta-Zuid bij KampenIndeverslagperiodeisonderzoekverrichtnaaraanvullendemaatregelenopdezomerbedverlagingBeneden-IJssel.AanvullendemaatregelenzijnnodigomdatdezomerbedverlagingnietkanwordenuitgevoerdmetdeindePlanologischeKernbeslissingbeoogdewaterstandverlagendeeffectenvan41centimeterbijZwolle.OmnadeligeeffectenopdedrinkwaterwinningbijZwolleenopdebeschermdenatuurtevoorkomen,wordtdoorzomerbedverlaging21centimeterwaterstand-verlaginggerealiseerd(zieVGR18enVGR19enzievoorderisicoreserveringparagraaf5.1indezeVGR).AlsaanvullendemaatregelenisgekekennaarhetvervroegdinzettenvandebypassKampen,onderdeelvandegebiedsontwikkelingIJsseldelta-ZuidendedijkenlangsdeIJssel.Regionalebestuurdershebben2december2011geadviseerdomdebypassKampen–dieindePlanologischeKernbeslissingRuimtevoordeRivierenhetNationaalWaterplanvoordelangetermijnhoog-waterveiligheidisopgenomen–deelsvoordekortetermijnintezetten.Op31mei2012isdoordegedeputeerdevandeprovincieOverijsselnamensdeStuurgroepgebiedsontwikkelingIJsseldelta-Zuidmetdaarinelfbetrokkenoverheden,deplanstudiebypassKampenvoorbesluitvormingaangebodenaandestaatssecretarisvanInfrastructuurenMilieu.IndebriefaandeKamervan21juni2012geeftdestaatssecretarisvoorInfrastructuurenMilieuaanhetadviesvanderegiotezullenlatentoetsenengeeftaanteverwachtennadezomer2012deprojectbeslissingvoorzoweldezomerbedverlagingalsdebeperkteinzetbarebypassKampentenemen.

IJsselsprong bij Zutphen IndebriefaandeTweedeKameroverdeIJssel-analysevan21november2011heeftdestaats-

secretarisaangegeven,dateenlangetermijn-maatregelalleenwordtaangelegdalshetvoorhetRijkgoedkoperisomdezenu,inplaatsvanlater,aanteleggenenofersprakeisvaneenregionalefinanciëlebijdrage.Demaatregelmoetookpassenineendoorderegiogewenstegebiedsontwikke-ling.Destaatssecretarisheeftineerdergenoemdebriefaangegeven,datditzalleidentoteenbesluitomdeeerderdoorderegiovoorgesteldegeulindeTichelbeekseWaardnunietaanteleggen.RedendaarvoorisdatdevrijkomendegronduitdeTichelbeekseWaardslechtsvooreenkleindeelkanwordentoegepastindeaanteleggendijken,datdaarmeedeeerdergeschattesynergie-voordelenvervallenendathetdaardoornietlangergoedkoperisomdegeulnuaanteleggen.Op22mei2012heeftdestaatssecretarisditbesluit,incombinatiemetdeprojectbeslissingvoordedijkverleggingenCortenoeverenVoorsterkleigenomen.Hierdoorblijft50tot100hectarebeschikbaarvoordelandbouw.

Communicatie SteedsmeerprojectenvanRuimtevoordeRivierkomeninderealisatiefase.Dewerkzaamhedenvandeprojectenwordenzichtbaarderendeinfor-matiebehoeftevanbewonersvanprojectgebiedenneemttoe.Waterschappen,gemeenten,provinciesenRijkswaterstaatzijnverantwoordelijkvoordecommunicatierichtingdebewonersindeproject-gebieden.Persoonlijkcontacttussenbewonersenomgevingsmanagers,informatieavondenvoorbewonersen(digitale)nieuwsbrievenzijnindezefasevanhetprojectvoordeprojectgebiedenonmisbaar.

Communicatie met de omgevingViadewebsiteRuimtevoordeRivier,Twitter,eendigitalenieuwsbriefendekwartaalkrantWater-standwordendeinwonersvanhetrivierengebiedregelmatiggeïnformeerdoverdestandvanzaken.Daarnaastisviauitgebreideomgevingscommuni-catieookveelrechtstreekscontactmetdeinwonersvandeprojectgebieden.

KennisdelingNaastcommunicatiemetdeomgevingiserookveelinteractiemetgeïnteresseerdeninhetprogramma.Hierisdewebsitewww.ruimtevoorderivier.nleenbelangrijkmiddelvoorendientalsportalvoordocenten,studentenenscholieren.Zijkunnendoorlinkennaarbestaandeeducatiesitesvoorhoogwaterbescherming.


DestartbijeenkomstvandeprojecteninZwolleop18juni2012isbijgewoonddoorstaatssecretarisvanhetministerievanInfrastructuurenMilieuenleverdeookdenodigemediaaandachtopvanCobouw,Trouw,deStentorenRTVOost.

Buitenlandse aandacht

Ontpoldering Overdiepsche Polder en dijkteruglegging LentErisveel(internationale)mediabelangstellingvoorRuimtevoordeRivierenhetprojectOverdiepschePolder.OnderanderedeVerenigingvanWeten-schapsjournalisteneninternationaalvanuitAlJazeeraenNationalGeographicchannel.OpdevoorpaginavandegrootstekrantvanJapan(YomiuriShimbun),oplage13,6miljoeneneenbereikvancirca30miljoenmensen,stondeven-eenseenartikeloverdeOverdiepschePolderenRuimtevoordeRivier.ScientificAmericanginginopderuimtelijkeinpassinginNijmegenvandedijkterugleggingLent.

Ruimte voor de Rivier in PolenDeProgrammadirectieisindecember2011doorAgentschapNLenhetNetherlandsWaterPartner-shipgevraagdeenGovernment-2-GovernmentsamenwerkingoptezettenmethetPoolsewater-schapRZGWGdansk.DoeliskennisuitwisselingenhetexporterenvanNederlandseexpertiseophetgebiedvanwatermanagement.Invervolgopheteerstebezoekinfebruari2012,vondhettweedebezoekplaatsinmei2012.SamenmethetNetherlandsWaterPartnership,hetWaterGovernanceCentre,Deltares,eneenaantalbedrijvenheeftdeprogrammadirectiedePolishDutchDialoguesgeorganiseerd.HierzijngenoemdepartijenindialooggegaanmetPoolseoverhedenoverdeonderwerpenlangetermijnplanning,governanceenprocurement.Op22en23mei2012vondvervolgensdehandelsmissievandeministervanInfrastructuurenMilieuplaats.Tijdensdezemissiewerddoordeambassadeeenwaterseminarenwatertentoonstellinggeorgani-seerd.RuimtevoordeRivierheeftaanditseminardeelgenomenenstondmetdebeursstandopdetentoonstelling.

OokhogeschoolstudentenwordengeïnformeerdoverRuimtevoordeRivier.RuimveertigstudentenvanHogeschoolInHollandkregeninmei2012lesoverhetprogramma.NaasthetprojectMeinerswijkbijArnhem,dedenzehetprojecthoogwatergeulVeessen-Wapenveld,hetprojectdijkterugleggingLentenhetprojectontpolderingNoordwaardaan.

Berichtgeving over het programmaOnderstaandeenkleineselectievannoemenswaar-digeberichtendietijdensdezerapportageperiodezijnverschenen:

Oplevering Hondsbroeksche PleijOp30januari2012werdeenvandeeersteRuimtevoordeRivierprojectenopgeleverd.HetregelwerkendedijkterugleggingHondsbroekschePleijkregendenodigemediaaandachtvandelandelijke,regionaleenlokalepers.ErwerdonderandereaandachtaanbesteedinhetNOS-journaal,opRTLnieuws,Radio1,ANP,NRCenTrouw.OokOmroepGelderland,DeGelderlander,RadioArnhem,CivieleTechniek,Cobouw,DeIngenieur,Dutchwatersector.comenTechnischWeekbladbesteeddenaandachtaandeoplevering.NoordwaardOp14april2012werddestartvandeuitvoerings-werkzaamhedenbijNoordwaardgemarkeerd.Ditgebeurdeinhetbijzijnvandirectbetrokkenbewonersenagrariërs,aannemer,Rijkswaterstaat,bestuurdersendiverse(landelijke)media.MediainteressewaservandeNOSdiezaterdag-avond14aprileenitemoverdeNoordwaarduitzond.DaarnaasttoondenNOSRadio1,hetBrabantsDagblad,ADRivierenland,GPD,OmroepBrabantRadioenTVendelokalebladenHetKontakt/AltenaNieuwsbelangstelling.

Startevenement projecten Ruimte voor de Rivier langs de IJsselVoorafgaandaanhetstartevenementvandeRuimtevoordeRivierprojecteninDeventer(uiterwaardvergravingenBolwerksplas,WorpenOssenwaardenKeizers-enStobbenwaardenenOlsterwaarden)op29maart2012vondeenpersexcursieperbootplaats,langsdeplekkenwaarRuimtevoordeRivierDeventergaatplaatsvinden.BelangstellingwaservanuitdeNOS,Cobouw,Trouw,deStentorenRTVOostenOmroepDeventer.


Verenigde StatenInhetkadervandeMemorandumOfUnder-standingtussenhetU.S.CorpsofEngineersenRWS,heefteenhogedelegatievanhetCorpsinmei2012eenbezoekgebrachtaanNederland.ZijbezochtonderanderehetRuimtevoordeRivierprojectNoordwaard.InjuniheefteendelegatievanRuimtevoordeRiviereenwerkbezoekgebrachtaandeVerenigdeStaten.Centraalindezebezoekenstonddewederzijdsekennisuitwisselingophetgebiedvanwaterveiligheidenover-stromingsrisico’svoordekorteenlangetermijn.

ChinaEenhogeChinesedelegatiebrachtindeweekvanweek19maart2012eenvierdaagsbezoekaanNederlandmetalsdoeldebilateralerelatieophetgebiedvanwaterbeheerverderversterken.DevertegenwoordiginguitChinastondonderleidingvandeministervanwaterbeheerenbestonduitachtmensenintotaal.NaastdeinteresseindeRuimtevoordeRiviermaatregelentoondedeministerookveelbelangstellingindescheepvaartopdeWaalendespuicapaciteitendealternatievenvoordeafsluitdijk.


3. De scope van het programma

Alszichwijzigingenvoordoenindescopevanhetprogramma,maaktdevoortgangsrapportagedaarmeldingvan.ErissprakevaneenscopewijzigingalshetbeoogdeprojectresultaatisveranderdtenopzichtevanhetprojectresultaatzoalsdatindePKBisvastgelegd(metuitzonderingvanwijzigin-genindebijbehorenderandvoorwaardenvantijdengeld).

HetvertrekpuntvoordescopevanhetprogrammaisdePKBdeel4RuimtevoordeRivier,dieop26januari2007inwerkingisgetreden.

Kribben/langsdammenVoorkribverlagingenWaal–FortSt.AndriesenBenedenWaalisindeverslagperiodedevoor-bereidingsprocedurezoalsbedoeldindeAlgemeneWetBestuursrechttotvaststellingvanbenodigdebesluitendoorlopen.HiermeeisinvullinggegevenaandeindePKBRuimtevoordeRiviervoor-geschrevenprocedurevoormaatregelendieafwijkenvanhetBasispakket.

OphetontwerpprojectplaningevolgedeWaterwetisvoorzoverbetreffendedeinVGR19gemeldeprojectbeslissingomophettrajecttussenTielenOphemert,inplaatsvankribverlagingtweelangsdammentoetepassenéénzienswijzeinge-

bracht.Dezezienswijzehadgeenbetrekkingopdeprojectbeslissingzelfmaarophethierinvermeldevoornemenomeenmaximumvaar-snelheidindeoevergeulachterdelangsdammenintestellen.Inhetprojectplanzelfwordtgeenbesluitgenomenoverdevaarsnelheidindeoever-geul.Nagereedkomenvandeoevergeulzaleenapartverkeersbesluitwordengenomen.Metdeindienervandezienswijzeisovereenstemmingbereiktoverdehoogtevaneenmaximumvaar-snelheidwaarbijhetbereikenvanecologischedoel-stellingenendemanoeuvreerbaarheidvanschepenindeoevergeulisgeborgd.Naarverwachtingzalinseptember2012hetprojectplanWaterwetwordenvastgesteld.

Tabel3.1geeftdescopewijzigingentotnutoeweer.Hetfinanciëlesaldovandescopewijzigingentotenmetdeverslagperiodeis-€44,5miljoen(prijspeil2012).InhetAlgemeenOverlegmetdeKamerd.d.3december2009en12mei2010isafgesprokenhetsaldovooralsnogbinnenhetprogrammabudgettehandhavenomeventueletegenvallerstekunnenopvangen.


Scopewijzigingen tot verslagperiode Financieel gevolg Periode

Dijkverbetering Steurgat opnemen in ontpoldering Noordwaard +€2miljoen VGR12

Wijziging waterstanddalend effect bij de SNIP3-beslissing van de ontpoldering Overdiepsche Polder met 3 cm minder

geen VGR13

Niet uitvoeren van de dijkverbetering Nederrijn/Geldersche Vallei -€2,1miljoen VGR14

Niet uitvoeren van de kadeverlaging Biesbosch -€1,5miljoen VGR15

Uitbreiding plangebied met Oosterhoutse Waarden bij dijkteruglegging Lent (gefinancierd uit Kaderrichtlijn Water-budget)

+€5miljoen VGR16

Uitvoeren van de dijkverbetering Lek/Lopiker- en Krimpenerwaard -€9miljoen VGR16

Niet uitvoeren van de obstakelverwijdering Suikerdam en polderkade naar de Zandberg

-€8,8miljoen VGR18

Niet uitvoeren van de kribverlaging Waalbochten -€15,0miljoen VGR18

Extra uiterwaardvergraving Millingerwaard wordt niet uitgevoerd tussen rivierkilometer 870 en 872, maar tussen rivierkilometer 867.5 en 868.5

geen VGR18

Kribverlaging op traject Tiel-Rossum wordt vervangen door een langsdam geen VGR19

Inconsistentie in PKB-referentieontwerp aangaande kribverlagingen Beneden-Waal en Fort St. Andries

+€2,9miljoen VGR19

Verlegging van westelijke projectgrens bij dijkverbetering Amer/Donge +€0,9miljoen VGR19

Korte ingesloten tussenvakjes in scope opnemen van dijkringen 43 en 24 en het grootste deel uit dijkring 16 halen

-€18,9miljoen VGR19

Saldo van de scopewijzigingen - € 44,5 miljoen

Tabel3.1ScoPemuTaTIeS

Zoommeer

Nieuwe waterw

egNieuwe maas

PaNNerdeNsch

kaNaal

iJssel

BoveN-riJN

waal

NederriJN

lek

Nie

uwe

mer

wed

e

steu

r-

gat

merwede

No

ord

do

rd

tsc

he

k

il

sPui

oude maas

markermeer

ketelmeer

Bergsche maas

amer

hollaNdsch dieP

krammer/volkerak

hariNgvliet

UiterwaardvergravingKeizers-, stobben- en olsterwaarden

UiterwaardvergravingsCheller en oldeneler buitenwaarden

dijkverlegging westenholte

HoogwatergeUl Veessen-wapenVeld

Uiterwaardvergraving bolwerKsplas, worp en ossenwaard

dijkverleggingVoorsterKlei

dijkverbetering nederrijn / arnhemse- en VelpsebroeK

UiterwaardvergravinghuissensChe waarden

UiterwaardvergravingmillinGerwaard

obstakelverwijdering suiKerdam / Gendtse waard

kribverlagingwaalboChten

dijkverlegginghondsbroeKsChe pleij

dijkterUglegging lent

kribverlaging waal Fort st. andries

UiterwaardvergravingmunniKenland

rivierverrUimingoVerdiepse polder

dijkverbetering berGsChe maas / land Van altena

kadeverlaging zuiderKlip

kadeverlagingbiesbosChwaterberging

VolKeraK-zoommeer

dijkverbetering oude maas / Voorne putten

dijkverbetering oude maas / hoeKsChe waard

dijkverbetering leK / lopiKer- en Krimpenerwaard

dijkverbeteringamer / donGe

dijkverbetering steurGat /land Van altena

ontpolderingnoordwaard

UiterwaardvergravingaVelinGen

kribverlagingbeneden-waal

dijkverbetering leK / betuwe / tieler- en CulemborGerwaard

dijkverbetering leK / alblasserwaard en VijFheerenlanden

Uiterwaardvergravingbossenwaard, pontwaard en heerenwaard

obstakelverwijderingmaChinistensChool elst

Uiterwaardvergravingde tollewaard

Uiterwaardvergravingmiddelwaard

dijkverbetering nederrijn /GeldersChe Vallei

UiterwaardvergravingdoorwerthsChe waarden

Uiterwaard-vergravingmeinerswijK

dijkverbetering nederrijn / betuwe / tieler- en CulemborGerwaard

kribverlagingmidden-waal

dijkverleggingCortenoeVer

Zomerbedverlagingbeneden-ijssel

Zwolle

Kampen

Deventer

Apeldoorn

Tiel

Utrecht

Amersfoort

Hilversum

Amsterdam

Almere

Lelystad

Haarlem

Culemborg

Nijmegen

’s-Hertogenbosch

Eindhoven

Rotterdam

Den Haag

Leiden

Dordrecht

Bergen op Zoom

Zutphen

Velp

Arnhem


Zoommeer

Nieuwe waterw

egNieuwe maas

PaNNerdeNsch

kaNaal

iJssel

BoveN-riJN

waal

NederriJN

lek

Nie

uwe

mer

wed

e

steu

r-

gat

merwede

No

ord

do

rd

tsc

he

k

il

sPui

oude maas

markermeer

ketelmeer

Bergsche maas

amer

hollaNdsch dieP

krammer/volkerak

hariNgvliet

UiterwaardvergravingKeizers-, stobben- en olsterwaarden

UiterwaardvergravingsCheller en oldeneler buitenwaarden

dijkverlegging westenholte

HoogwatergeUl Veessen-wapenVeld

Uiterwaardvergraving bolwerKsplas, worp en ossenwaard

dijkverleggingVoorsterKlei

dijkverbetering nederrijn / arnhemse- en VelpsebroeK

UiterwaardvergravinghuissensChe waarden

UiterwaardvergravingmillinGerwaard

obstakelverwijdering suiKerdam / Gendtse waard

kribverlagingwaalboChten

dijkverlegginghondsbroeKsChe pleij

dijkterUglegging lent

kribverlaging waal Fort st. andries

UiterwaardvergravingmunniKenland

rivierverrUimingoVerdiepse polder

dijkverbetering berGsChe maas / land Van altena

kadeverlaging zuiderKlip

kadeverlagingbiesbosChwaterberging

VolKeraK-zoommeer

dijkverbetering oude maas / Voorne putten

dijkverbetering oude maas / hoeKsChe waard

dijkverbetering leK / lopiKer- en Krimpenerwaard

dijkverbeteringamer / donGe

dijkverbetering steurGat /land Van altena

ontpolderingnoordwaard

UiterwaardvergravingaVelinGen

kribverlagingbeneden-waal

dijkverbetering leK / betuwe / tieler- en CulemborGerwaard

dijkverbetering leK / alblasserwaard en VijFheerenlanden

Uiterwaardvergravingbossenwaard, pontwaard en heerenwaard

obstakelverwijderingmaChinistensChool elst

Uiterwaardvergravingde tollewaard

Uiterwaardvergravingmiddelwaard

dijkverbetering nederrijn /GeldersChe Vallei

UiterwaardvergravingdoorwerthsChe waarden

Uiterwaard-vergravingmeinerswijK

dijkverbetering nederrijn / betuwe / tieler- en CulemborGerwaard

kribverlagingmidden-waal

dijkverleggingCortenoeVer

Zomerbedverlagingbeneden-ijssel

Zwolle

Kampen

Deventer

Apeldoorn

Tiel

Utrecht

Amersfoort

Hilversum

Amsterdam

Almere

Lelystad

Haarlem

Culemborg

Nijmegen

’s-Hertogenbosch

Eindhoven

Rotterdam

Den Haag

Leiden

Dordrecht

Bergen op Zoom

Zutphen

Velp

Arnhem


4.1 Mijlpalen

DemijlpalenvanhetprogrammahangennauwsamenmetdebelangrijkstemijlpalendiehetministerievanInfrastructuurenMilieuonder-scheidtindeSpelregelsvoorNatteInfrastructuur-projecten(SNIP):dezogenaamdeSNIP-fasen.Datzijndevariantkeuze(SNIP2a),deprojectbeslissing(SNIP3),devoorbereidingsbeslissingvoordeuitvoeringsfase(SNIP4),deuitvoeringsbeslissing(SNIP5)endeopleveringsbeslissing(SNIP6).

Deprojectbeslissingmarkeertheteindevandeplanstudiefaseenhetbeginvanderealisatiefase.Volgendopdeprojectbeslissingneemthetbevoegdebestuursorgaaneenpubliekrechtelijkprojectbesluittothettreffenvandemaatregel.Indithoofdstukwordtdevoortgangvanhetprogrammaenvaneenaantalspecifiekemaatregelentoegelicht.

4. Planning en voortgang van het programma

4.2 Voortgang

Intabel4.1isdevoortgangopgenomen.Inhetoverzichtiszichtbaardaterbijmeerderemaat-regelenaaneenmarktpartijwordtgegund,voordathetplanonherroepelijkis.Inafwachtingdaarvankanimmersdevoorbereidingvandeuitvoeringplaatsvinden.Erwordtnietmetdefeitelijkeuit-voeringbegonnenvoordathetplanonherroepelijkis.Indemarktbenaderingwordtrekeninggehou-denmetdebeheersingvande(financiële)risico’svandezewerkwijze.Voordeplanningwordtmetdezeaanpakeenzeerforsetijdwinstgeboekt.Bijkomendvoordeelisdatdeovergangvanplanstudiefasenaarrealisatiefaseveelvloeienderverlooptendatzokennisbehoudenblijft.


Tabel4.1STaTuSmaaTregelen

Nr. Maatregel SNIP2a SNIP3 Start markt-benade-ring

Ontwerp- plan ter inzage

Vast - stelling plan

Plan onher-roepelijk

Gunning Prognose realisatie veiligheid

1 Obstakelverwijdering Suikerdam en polderkade naar de zandberg

vervallen

2 Extra uiterwaardvergraving Millin-gerwaard

gereed ** gereed gereed gereed gereed 2015

3 Dijkteruglegging Lent gereed gereed gereed gereed gereed 2016

4 Kribverlaging Waalbochten vervallen

5 Kribverlaging Midden-Waal gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. gereed voor2015

6 Kribverlaging Waal Fort St. Andries

gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. 2015

7 Kribverlaging Beneden Waal gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. 2015

8 Uiterwaardvergraving Brakelse Benedenwaarden en dijkverlegging Munnikenland

gereed gereed gereed gereed gereed 2015

9 Uiterwaardvergraving Avelingen gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed voor2015

10 Ontpoldering Noordwaard gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

11 Ontpoldering Overdiepse Polder gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

12 Kadeverlaging Biesbosch vervallen

13 Dijkverbetering Amer/Donge * gereed gereed 2015

14 Dijkverbetering Steurgat/ Land van Altena

* gereed gereed voor2015

15 Dijkverbetering Bergsche Maas/Land van Altena

* gereed gereed voor2015

16 Dijkverbetering Oude Maas/ Hoeksche Waard ***

* 2015

17 Dijkverbetering Oude Maas/ Voorne Putten ***

* 2015

Zuiderklip gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed in2008

18 Berging op het Volkerak- Zoommeer

gereed 2015

19 Uiterwaardvergraving Huissensche Waarden

gereed gereed 2015

20 Uiterwaardvergraving Meinerswijk gereed gereed gereed voor2015

21 Uiterwaardvergraving Doorwerthsche Waarden

gereed ** gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. gereed voor2015

22 Uiterwaardvergraving Middelwaard gereed ** gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. gereed voor2015

23 Uiterwaardvergraving De Tollewaard

gereed ** gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. gereed voor2015

24 Obstakelverwijdering Machinistenschool Elst

gereed ** gereed gereed voor2015


Nr. Maatregel SNIP2a SNIP3 Start markt-benade-ring

Ontwerp- plan ter inzage

Vast - stelling plan

Plan onher-roepelijk

Gunning Prognose realisatie veiligheid

25 Uiterwaardvergraving Honswijkerwaarden, stuw eiland Hagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard

gereed gereed gereed gereed 2015

26 Dijkverbetering Nederrijn/ Geldersche Vallei

Vervallen

27 Dijkverbetering Nederrijn/Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard

* 2016

28 Dijkverbetering Nederrijn/ Arnhemse en Velpsebroek

* gereed gereed gereed gereed 2013

29 Dijkverbetering Lek/Betuwe/ Tieler- en Culemborgerwaard

* 2016

30 Dijkverbetering Lek/Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden

* 2016

31 Dijkverbetering Lek/Lopiker- en Krimpenerwaard

vervallen

32 Dijkverlegging Cortenoever gereed gereed 2016

33 Dijkverlegging Voorsterklei gereed gereed 2016

34 Uiterwaardvergraving Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard

gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

35 Uiterwaardvergraving Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

36 Hoogwatergeul Veessen- Wapenveld

gereed gereed 2017

37 Uiterwaardvergraving Scheller en Oldeneler Buitenwaarden

gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

38 Dijkverlegging Westenholte gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015

39 Zomerbedverlaging Beneden-IJssel gereed na2015

Hondsbroeksche Pleij gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed in2011

* Bijdijkverbeteringeniseenvariantkeuze/SNIP2anietaandeorde,omdatergeensprakeisvanvarianten.** DoortekiezenvooreenvervroegdemarktbenaderingisbijdeSNIP2abeslissingdoordestaatssecretarisgelijkdeinvesteringsbeslissing

(vergelijkbaarmeteenSNIP3-beslissing)genomenenisvervolgensdemarktingeschakeldomhetvoorkeursalternatiefuittewerkentoteendefinitiefplanenditplanuittevoeren.

*** UitvoeringbinnenHoogwaterbeschermingsprogramma(HWBP)onderregievanRuimtevoordeRivier.

Legenda van de kleuren bij prognose realisatie veiligheidmaatregelisgereed,maatregelvaltbuitenhetPKB-basispakket,wasbijhetopstellenvandePKBaleen‘lopendproject’enisnodigvoorhethalenvandeveiligheidsdoelstellingverwachtingisdathetveiligheidsniveauvóór2015wordtopgeleverdverwachtingisdathetveiligheidsniveauin2015wordtopgeleverdverwachtingisdathetveiligheidsniveauin2016oflaterwordtopgeleverd

Tabel4.1STaTuSmaaTregelen(VerVolg)


4.2.1 Voortgangverslagperiode

A. mijlpalen planstudiefaseVariantkeuze (SNIP2A)VoorallemaatregeleniseenSNIP2A-beslissinggenomen.

Projectbeslissing (SNIP3)AfgelopenhalfjaarzijndeprojectbeslissingengenomenvoordedijkverleggingenCortenoeverenVoorsterkleiendehoogwatergeulVeessen-Wapenveld.Daarmeeis,inclusiefdeeerdergenomenprojectbeslissingen,voorruim86%(VGR19:73procent)vanhetPKB-budgetvoorderealisatie-faseeenSNIP3-beslissinggenomen.Deze86%procentisinclusiefdeinvesteringsbeslissingbijdevijfmaatregelenintabel4.1metdeverwijzingnaar(**).

B. mijlpalen realisatiefaseVoorbereiding van ruimtelijke plannen (op weg naar een uitvoeringsbeslissing)Indeverslagperiodeishetontwerp-inrichtingsplandanweldeontwerp-bestemmingsplannentervisiegelegdvoordeextrauiterwaardvergravingMillingerwaard,voordeuiterwaardvergravingMeinerswijk,voordedijkverbeteringAmer/DongeenvoordedijkverbeteringSteurgat/LandvanAltenaendijkverbeteringBergscheMaas/LandvanAltena.VoordeextrauiterwaardvergravingMillingerwaard,voordedijkterugleggingLentenvoordeuiterwaardvergravingBrakelseBeneden-waardenendijkverleggingBuitenpolderMunniken-landishetinpassingsplandanwelbestemmings-planvastgesteld.Daarmeeisvoor72%vanhetPKB-realisatiebudgethetplanvastgesteld.

Nadevaststellingvanhetbestemmingsplanbestaat,totslot,demogelijkheidvanhetindienenvaneenberoepbijdeRaadvanState.Deingediendeberoe-penaangaandededijkverleggingWestenholteenuiterwaardvergravingScheller-enOldenelerBuiten-waardenzijndoordeRaadvanStateafgewezenenmetdezeuitspraakishetbestemmingsplanonher-roepelijkgeworden.Daarmeeisvoor41%vanhetPKB-realisatiebudgethetplanonherroepelijk.

Uitvoeringsbeslissingen (SNIP5)VoordeuiterwaardvergravingbedrijventerreinAvelingenishetwerkgegund.Daarmeeisvoor45%vanhetPKB-realisatiebudgethetwerkgegund.

Indeverslagperiodeisdeinschrijvingdoormarkt-partijengestartopdedijkterugleggingLent,deuiter-waardvergravingBrakelseBenedenwaardenendijk-

verleggingBuitenpolderMunnikenland,kribverlagingFortSt.Andries,kribverlagingopdeBenedenWaal(kribverlagingenfase3)endeuiterwaardvergravingHonswijkerwaarden,stuweilandHagestein,Hage-steinseUiterwaardenHeerenwaard(RuimtevoordeLek).Degunningopdezemaatregelenwordtindevolgendeverslagperiodeverwacht.Danzalhetwerkgegundzijnvoor70%vanhetPKB-realisatiebudget.

4.2.2 Tijddoelstelling

Zoalsinde19evoortgangsrapportageisgemeld,wordtverwachtdatvoorachtmaatregelenhetveiligheidsniveaunietvooreind2015wordtgerealiseerd.Demarktwordtgevraagdbijdemaatregelendienognietgegundzijnom–binnenhetSNIP3-budget–teonderzoekenofversnellingmogelijkis,zodatdewaterveiligheidbijdezemaat-regelentocheind2015kanwordenopgeleverd.Indeverslagperiodeisvoor€22,7miljoenaanvastgoedverworven.Intotaalisper30juni2012€364miljoenaanvastgoedgekocht.Inoppervlakteiscirca85%vandetotalevastgoedopgavegereali-seerd.Vanhetaantaldossiersaangaanderivier-verruimingis70%verworven.Bijdemeestemaat-regelenisinmiddelsvoldoendevastgoedverworvenomderealisatiedoelmatigtekunnenstarten.Bijdegroteprojecteninhetbenedenrivierengebied(waaronderontpolderingNoordwaardenontpolderingOverdiepschePolder)isdevastgoedopgaveindeverslagperiodebijnaafgerond.Vandebetreffendetotaal150dossiersisslechtstweemaaleenuit-spraakvanderechternodiggebleken.

IndeverslagperiodezijndeonteigeningstrajectenopgestartvoordeuiterwaardvergravingAvelingen(engestaaktomdatmetdeeigenarenvanallebenodigdepercelenovereenstemmingisbereikt),deuiterwaardvergravingRuimtevoordeLekendeuiterwaardvergravingBrakelseBenedenwaardenendijkverleggingBuitenpolderMunnikenland.

Devastgoedverwervingvooralledijkverbeteringenis,financieelgezien,3%vandetotalevastgoed-opgavevanhetprogrammaenisdehelftvanhetprogrammabredeaantalvastgoeddossiers.Devast-goedverwervingindezeligtbijwaterschapRivieren-landenisindeverslagperiodeopganggekomen.


heteindevan2012allecirca250kribbenvandeMidden-Waalzijnverlaagd.VoorderealisatievandekribverlagingendelangdammenopdetrajectenFortSt.AndriesenBeneden-Waalisindeverslagperiodedevergunningenprocedureendeaanbestedingsprocedureopgestart.Inrespectievelijkseptemberenoktober2012zullennaarverwachtingbeidewordenafgerond.

Uiterwaardvergraving Brakelse Benedenwaarden en dijkverlegging Munnikenland Demarktbenaderingisgestart.Naeenvoorselectie,dieheeftgeresulteerdinvijfgeïnteresseerdepartijen,isinmaart2012deinschrijvingsfasegestartvooreenpartijdiederealisatieopzichgaatnemen.Eindjuni2012isdeuitvoeringvandemaatregelvoorlopiggegund.NadeAlcatel-periodezaldefinitiefwordengegundinjuli2012.

Inmaart2012ishetbestemmingsplandoordegemeenteraadvanZaltbommelvastgesteldenvervolgensgecoördineerdmetdebesluitenvanenkelehoofdvergunningenzeswekenterinzagegelegd.Ditheeftgeresulteerdinvierberoepen,waarbijtweeappellantenhebbenverzochtomeenvoorlopigevoorziening.Dezittingvoordievoorlopigevoorzieningvindtop13juli2012plaatsendezittingvoordeberoepenzalzijnop31augustus2012.VoorwaardevoorvaststellingvanhetbestemmingsplanwaseenovereenkomstoverbeheerenonderhoudtussenwaterschapRivieren-land,Rijkswaterstaat,Land-enTuinbouworganisatieNederland,StaatsbosbeheerenCapreton(eenver-enigingvooragrarischnatuur-&landschapsbeheer).Dezeovereenkomstisinfebruari2012afgeslotenenbeoogtdatlokaleagrariërseenprominenterolkrijgeninhetbeheerenonderhoudvanhetgebied.

Uiterwaardvergraving AvelingenBeginfebruari2012ishetcontractgetekendvoordeuitvoeringvanhetRuimtevoordeRivierprojectAvelingentussendegemeenteGorinchemendeaan-nemerscombinatie.Eindmei2012zijndewerkzaam-hedenvanstartgegaan.HetprojectomvathetgravenvaneengeultussenhetbuitendijksebedrijventerreinAvelingenaandeMerwedeenhettransporterenvandevrijkomendegrondnaarhetteontwikkelenbedrij-venterreinGorinchemNoord.HetbestemmingsplanGorinchemNoordligtthansvoorbijdeRaadvanState.AlsdeRaadvanStatehetbestemmingsplannietigverklaart,danleidtdittotaanpassingvandeuitvoeringeneenrisicoopvertraginginopleveringeninmogelijkhogerekosten.Eeneventuelevertragingheeftvooralsnoggeeninvloedophetbereikenvandeprogrammadoelstellingin2015.

4.2.3 Belangrijksteontwikkelingenopmaatregelniveau

Extra uiterwaardvergraving MillingerwaardVoorhetterreinvansteenfabriekDeBeijerisinapril2012hetProvinciaalInpassingsplandoorProvincialeStatenGelderlandvastgesteld.OpditvastgesteldeplanisindeverslagperiodeéénberoepaangetekendbijdeRaadvanState.Tenbehoevevanderealisatievanhetinpassingsplan,hebbenProvincialeStatenindeverslagperiodevervolgensingestemdmethetindienenvanhetofficiëleverzoekaandeKroontotonteigeningvanhetindetegravennevengeulgelegenbedrijf.

Dijkteruglegging Lent Metdevaststellingvanhetbestemmingsplaninmaart2012doordegemeenteNijmegeniseenbelangrijkemijlpaalgehaald.Binnendeberoeps-termijnzijnervierberoepsschrifteningediend,waar-vanéénmeteenschorsingsverzoek.Hetschorsings-verzoekisop21juni2012doordeRaadvanStateafgewezen.Op28juni2012isernogeentweedebelangrijkemijlpaalgehaald,namelijkhetvoornementotgunningvanderealisatievanhetwerkaanéénvandeachtmarktpartijendiehebbeningeschreven.Naarverwachtingzaldeovereenkomstinjuli2012wordengetekend,mitsergeenbezwarenwordeningediendindezogenaamdeAlcatel-periode,enkaneind2012deschopindegrond.Daarnaastisinmei2012deovereenkomstmetProrailgetekendvoordeverlengingvandebestaandepijlersindespoorbrugNijmegeninhetkadervandedijkteruglegging.

Metdeongeveer90eigenarenvanvastgoed(grond,woningen,bedrijven)is,opéénna,over-eenstemmingbereikt.Hopelijkkanookmetdelaatsteeigenaarovereenstemmingwordenbereiktzodatergeenonteigeningsprocedurehoefttewordendoorlopen.Degrondpositieisnualzodanigdatdeuitvoeringnietkanwordenvertraagd.Voor-uitlopendopderealisatievanhettotaleprojectzijnereendrietalversnellingsmaatregeleninuitvoering:kabelsenleidingenwordenverlegd,woningengeamoveerdenarcheologischonderzoekuitge-voerd.Bijzonderheidishetonderzoeknaargevon-denrestenvanfortKnodsenburg,vanwaaruitstad-houderMauritsvanNassaurond1591NijmegenheeftbelegerdenontzetuitSpaansehanden.

Kribverlagingen Waal OphettrajectMidden-Waalisdeaannemernahethoogwaterseizoenweergestartmetdeverlagingvanderesterendekribben.Naarverwachtingzullenaan


Dijkverbetering Steurgat/Land van Altena en dijkverbetering Bergsche Maas/Land van Altena (Rivierenland)VoordedijkverbeteringlangshetSteurgatmoeteenomgevingsvergunningwordenafgegeven.Deontwerpbesluitenendeontwerpbeschikkingenzijnhiervoorinjuni2012terinzagegelegd.Hieropisgedurendezeswekenberoepmogelijk.DesamenwerkingsovereenkomsttussendeprovincieNoord-Brabant,gemeenteWerkendam,waterschapRivierenlandenhetministerievanInfrastructuurenMilieuisinmei2012doorallepartijenondertekend.DeRealisatieovereenkomstisinconceptgereedenisaandebestuurlijkepartijenaangeboden.

Beginjuni2012zijnhetplanvanaanpakvoorderealisatiefaseenhetinkoopplangoedgekeurddoordePDR,waarnahetwaterschapvoortvarendaandeslagisgegaanmetdevoorbereidingvanderealisatie.

Dijkverbeteringen Oude Maas/Hoeksche Waard en Voorne PuttenInhetmaatregelgebiedvanwaterschapHollandseDeltawordenovereentotalelengtevan75kmdijkverbeteringenuitgevoerdinhetkadervanhetHoogwaterbeschermingsprogramma(HWBP).IndePKB-RuimtevoordeRivierisbinnenditwaterschapzo’n3,7kmaandijkverbeteringenopgenomen:demaatregelendijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaardenOudeMaas/VoornePutten.Indeeerstehelftvan2009(zieVGR14)isingegaanophetverzoekvanhetwater-schapomvanwegedeoverlapdedijkverbeteringenOudeMaas/HoekscheWaardenOudeMaas/VoornePutten,onderregievanRuimtevoordeRivier,binnenhetHWBPuittevoeren.OverdevoortgangwordtderhalvegerapporteerdindevoortgangsrapportagevanhetGroteProjectHWBP.

Berging op het Volkerak-Zoommeer RondhetVolkerakZoommeerzullendebestaandedijkenenkunstwerkenwordenaangepastzodat–insituatiesvanhogerivierafvoerengelijktijdigestormopzee–tijdelijkwaterinhetmeerkanwordenopgeslagentoteenmaximalehoogtevan2,3m+NAP.

Devoorbereidingen(planstudie)voorhetprojectzijnindevorigeverslagperiodeafgerond.Depro-jectbeslissingisnognietgenomen.GevolgdaarvanisuitstelvandetervisieleggingenvaststellingvanhetRijksinpassingsplan,vertragingindestartvandeuitvoeringvanhetprojecteneenverhoogdrisicoopvertraginginderealisatie.Erwordenafspraken

Ontpoldering Noordwaard IndeverslagperiodezijndewerkzaamhedenindeNoordwaardvanstartgegaanvoorhetdoorstroom-baarmakenvandeNoordwaardpolder.Deaan-nemerisbegonnenmethetontgravenvankreken,deaanlegvanterpenenkaden,deaanlegvanwerkwegenenhetkappenenherplantenvanbomen.Dekabel-enleiding-eigenarenzijnaandeslagmethetaanpassenvanhunnetwerken.Op14april2012iseeninformatiedaggehouden:debewonersenoverigebelangstellendenhebbenvandichtbijkennisgenomenvandewerkzaam-heden.Ongeveer800mensenhebbenhiergebruikvangemaakt.

NaaraanleidingvandeuitspraakvandeRaadvanStateinoktober2011heeftdeministerop3februari2012eenBesluittotreparatievanhetRijksinpassingsplanontpolderingNoordwaardvastgesteld.VooréénspecifiekelocatieheeftdehuidigeeigenaarnogmaalsberoepingesteldbijdeRaadvanState.Hiervooriseindjuli2012eenzittinggepland.Ditberoepheeftgeeninvloedopdevoortgangvandewerkzaamheden.

Indeverslagperiodeiséénagrarischperceelmetopstallendoorderechteronteigend.Voorenkeledossierslooptnogeenonteigeningsprocedure;95%vanderuim100dossierszijninmiddelsminnelijkafgerond.Hettotaalaantalonteigeningenzalnaarverwachtingzeerbeperktblijven.

Indeverslagperiodeisonrustontstaanbijdebewonersendeagrariërsoverdetoepassingvanthermischgereinigdegrondindeterpen.Rijkswaterstaatheeftditopgelostdoordether-mischgereinigdegrondalleeninwegenenkadestoetepassenennietindeagrarischeterpen.Ontpoldering Overdiepse Polder Deuitvoeringvandemaatregelverlooptvoor-spoedig.Innajaar2012wordtvolgensplanningdeeersteboerderijopeenvandeterpenopgeleverd.

Dijkverbetering Amer/DongeMethetwaterschapBrabantseDeltaisinjuni2012eenovereenkomstgeslotentotdeuitvoeringvandezebeperktedijkverbetering.Ophetindever-slagperiodeterinzagegelegdeontwerpprojectplanvoordeWaterwetzijntweezienswijzeningediend.Hetbetrefthiertweepartijendiegrondmoetenafstaanaandedijkverbetering


Ervindtoverlegplaatsmetdiversebeheerders.Eenvandescenario’ssteektinopgezamenlijkagrarischbeheerwaarbijdehuidigeeigenarennuwordenbenaderd.

Uiterwaardvergraving Honswijkerwaarden, stuweiland Hagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard (Ruimte voor de Lek)HetinpassingsplanisdoordeprovincieUtrechtinproceduregebrachtenisdoordeprovincieaanheteindvandeverslagperiodeingebrachtindevergaderingvanProvincialeStatenvan2juli2012(en,netnadeverslagperiode,vastgesteld).Rijks-waterstaatisgestartmetdeaanbestedingsprocedure.

Dijkverbetering Nederrijn/Arnhemse- en VelpsebroekDeprojectbeslissingenhetbesluitvoordestartvandemarktbenaderingzijninjuli2011genomen.DedaadwerkelijkestartvandeaanbestedingisuitgesteldinverbandmeteenreedsgestartprojectaandenaastgelegenkadedoordegemeenteArnhem.Detweeprojectenkunnennietgecom-bineerdwordenuitgevoerdwaaropisbeslotenomdedijkverbeteringuittevoerennadathetwerkaandekadeisafgerond.Deaanbestedingzaleind2012startenzodatinhetvoorjaarvan2013kanwordengestartmetdedaadwerkelijkerealisatie.Ondanksdelatereuitvoeringvandezedijkverbeteringzaldewaterveiligheidhiertijdig(vooruiterlijkeind2015)wordengerealiseerd.

Dijkverbetering Nederrijn/Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard, dijkverbetering Lek/Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard/ beide dijkring 43, dijkverbetering Lek/Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden/dijkring 16 (Rivierenland)

Dezedijkverbeteringenzijnonderteverdelenin3trajecten:

Traject Schoonhoven-Langerak (onderdeel van dijkverbetering Lek/Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden):HetfeitdatdebodemlangsdeLektengevolgevanjarenlangebaggerwerkzaamhedenlagerblijktteliggendantentijdevandePKBwasvoorzien,leidtertoedatdeveiligheidsopgavevandezedijkopnieuwmoetwordenverkend.HetafgelopenhalfjaarheeftwaterschapRivierenlandmetingenenonderzoekverrichtnaardestabiliteitvandedijkbijeenwaterafvoervan16.000m3/sbijLobith,uit-gaandevandedieperebodemligging.Deresultaten

metdeuitvoerdersvanhetprojectvoorbereid–waterschappenenRijkswaterstaat–zodatkortnadeprojectbeslissingdeuitvoeringkanstarten.

Uiterwaardvergraving Huissensche WaardenVoorhetparticuliereprojectHuissenscheWaardenzaldegemeenteLingewaardinseptember2012hetvoorontwerpbestemmingsplanvoorinspraakterinzageleggen.Ditiseenkwartaallaterdandoordegemeenteisgeplandmaarheeftgeenconsequentiesvoorhetbehalenvoorhetveiligheidsniveauin2015.

Uiterwaardvergraving MeinerswijkEindjuni2012isbijditprojectderuimtelijkeorde-ningsproceduregestartinsamenhangmetdehoofd-vergunningen.DestartvandeterinzageleggingvandeomgevingsvergunningmarkeertookdegoedesamenwerkingmetdegemeenteArnhemendeinpassingvandeRuimtevoordeRivier-maatregelindevisievoorhetgebiedvandegemeenteArnhem.Daarmeeligthetprojectgoedopschemavoorderealisatie.Eencomplicerendefactorisechterweldateenbelangrijkegrondbezitter(eenprojectontwikke-laar)verwikkeldisineen(gedeeltelijk)faillissement.Datkandemedewerkingmetdeeigenaarvoordeuitvoeringvandemaatregelbeïnvloeden.

Uiterwaardvergravingen Doorwerthsche Waarden, Middelwaard, De Tollewaard en obstakelverwijdering Machinistenschool ElstInmaart2012ishetDefinitieveOntwerpvandeviermaatregelenvastgesteld.Opbasishiervanzijninmei2012devergunningaanvrageningediend,endeverwachtingisdatnadezomervan2012deontwerpvergunningenterinzagewordengelegd.DeprovincieGelderland,deprovincieUtrechtendegemeenteRhenenhebbendaartoedecoördinatiebesluiten,inhetkadervandecrisis-enherstelwet,genomen.Hierdoorwordendevergunningenaanvragengecoör-dineerdendoorlopenzedezelfdeprocedure.

VoorDeTollewaard,MiddelwaardendeDoorwerthscheWaardeniséénwerkgroepBevoegdGezagopgerichtdiedevergunningonderlingafstemt.InMiddelwaard,DeTollewaardenDoorwerthscheWaardenheeftdeopdracht-nemerervoorgekozengeenbestemmingsplan-wijzigingdoortevoeren.ErwordtuitgegaanvaneenprojectplanWaterwetmetOmgevingsvergun-ningwaarbijdebestemmingagrarischmetnatuur-enlandschappelijkewaardenongewijzigdblijft.Dezekeuzeheeftvoordelenvoordeplanningdoordatsnelmetdeuitvoeringgestartkanworden.


Dijkverleggingen Cortenoever en Voorsterklei (bij Zutphen) Op21mei2012isdoordestaatssecretarisvanInfrastructuurenMilieudeprojectbeslissing(SNIP3)genomenvoorbeidedijkverleggingen.Opbasisvanhetontwerpzijndeontwerp-bestemmingsplanneninconceptopgesteld.DegemeenteradenvanVoorstenBrummenhebbenaangegevenhetont-werpbestemmingsplaninprincipeinproceduretewillennemen.Ditzalnadezomervan2012plaats-vinden.HetwaterschapVeluweheeftdeplanstudiehiermeeafgerondenzalookdeuitvoeringterhandnemen.Daarvooriseenplanvanaanpakopgesteldeninmiddelsookvastgesteld.

Uiterwaardvergravingen Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard en Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (bij Deventer) DeeersteterpisopgeleverdendevergravingvandeMunnikenhankverlooptvoorspoedig.Hierbijvindtnauwoverlegplaatsmetdebewonersenagrariërinhetgebied.StichtingIJssellandschapheefthetvoorlopigontwerpvandeNatuurderijvastgesteld.Op11april2012heeftdeRaadvanStateeentussenuitspraakgedaanopdedrieinge-diendeberoepschriftenaangaandehetdoordegemeenteDeventervastgesteldebestemmingsplan.DeRaadvraagtnaaraanleidingvantweeingesteldeberoepenaandegemeenteDeventeromvooraugustus2012omeennadereonderbouwingvandeverplaatsingvandesalonbotenindeWorp.Hetderdeberoepschriftisafgewezen.

Zoalsverwachtwordenerinhetgebiedtussendebruggentegenoverdestaddiverseniet-gesprongenexplosievengevonden.InoverlegmetdeExplosie-venOpruimingsDienstDefensiezullendeexplosie-venwordenverwijderd.

Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld Op27maart2012heeftdestaatssecretarisvanInfrastructuurenMilieudeprojectbeslissinggenomenvoorderealisatievandehoogwatergeulVeessen-Wapenveld.Deplanstudie,dieisgedaandoordeprovincieGelderland,wordthiermeeafge-sloten.WaterschapVeluweneemtdeverantwoorde-lijkheidopzichomhetplanterealiseren.Daartoeisop28juni2012derealisatieovereenkomstonder-tekendtussendestaatssecretarisvanInfrastructuurenMilieuendedijkgraafvanwaterschapVeluwe.Tervoortzettingvandebestuurlijkesamenwerkingisindeverslagperiodedebestuurlijkesamenwerkings-overeenkomstondertekenddoordestaatssecretarisvanInfrastructuurenMilieu,dedijkgraafvanwater-

vanprobleemverkenningnaardestabiliteits-problemenopdittrajecteneenplanvanaanpakvooreenplanstudiewordeninjuli2012bekend.

Traject Arnhem-Malburgen (onderdeel van dijkverbetering Nederrijn/Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard)VoorhettrajectArnhem–Malburgenbetreftdedijkverbeteringhetovereenpaarhonderdmeteraanleggenvaneenkwelschermeneenbinnenberm.Voordittrajectis,geziendeeenvoudvandeopgave,geenbestemmingsplanwijzigingaandeorde.Deuitvoeringstermijnvandemaatregelisookzeerbeperkt:deaanlegvanhetschermendebermwordtineenmaanduitgevoerd.Daaromheeftdestaats-secretarisvoordevoorspoedigeuitvoeringvandemaatregeleenseparateprojectbeslissinggenomenindevorigeverslagperiode(zieVGR19).Inmei2012heefthetministerievanInfrastructuurenMilieudeafsprakenvoorderealisatieineencontractbriefmetwaterschapRivierenlandvastgelegd.Devoorberei-dingvandeuitvoeringisgestartendebenodigdebomenkap,vooruitlopendophetgeslotenseizoen,isuitgevoerdzodatinoktoberennovember2012dewerkzaamhedenaandedijkkunnenplaatsvinden.Demarktbenaderingisgestartvoorderealisatieindemaandenoktoberennovember2012.Gunningisvoorzieninjuli2012.

Traject Nederrijn-Lek (Dijkverbetering Nederrijn/ Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard met uitzondering van het traject Arnhem-Malburgen, dijkverbetering Lek/Betuwe/Tieler- en Culem-borgerwaard, dijkverbetering Lek/Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden met uit-zondering van het traject Schoonhoven-Langerak):HetwaterschapbereidthetSNIP3adviesvoor.Naarverwachtingzaldezeindetweedehelftvan2012gereedzijn.ErheefteenconsultatierondemetbelanghebbendenplaatsgevondenopbasisvaneenvoorontwerpRijksinpassingsplan.Diverseinspraakreactieshebbengeleidtotaanpassingenvanhetvoorkeursalternatiefopdiverselocaties.Tevenszijnoptimalisatiesophetontwerpuitge-voerd.Inmei2012iseenstabieldijkverbeterings-ontwerpvastgelegdineenmaatregelenkaart,diewordtdoorvertaaldinhetontwerp-Rijks-inpassingsplandataanheteindvandeverslag-periodenagenoeggereedis.

Injuni2012isdesamenwerkingsovereenkomstvoordittrajectondertekenddoorvierbetrokkengemeen-ten,tweeprovincies,hetwaterschapRivierenlandenhetministerievanInfrastructuurenMilieu.


BijdeScheller-enOldenelerBuitenwaardeniservooréénvastgoeddossiernoggeenovereenstem-mingenderhalveisdeonteigeningdaarvooringanggezet.BijdedijkverleggingWestenholteishetKoninklijkBesluitgenomenvoordegerechtelijkeonteigeningbijtweeeigenaren.Zomerbedverlaging Beneden-IJsselZieparagraaf2.4.

Dijkverlegging Hondsbroeksche Pleij Infebruari2012heeftdeaannemerzijnwerk-zaamhedenopgeleverd.Deonderhoudstermijnvandeaannemerloopttotnovember2012.HiermeeisdeeersteRuimtevoordeRiviermaatregelgerea-liseerd.Erwordtmaximaal40centimeterwater-standdalinggerealiseerddoordatRijkswaterstaatinsamenwerkingmetwaterschapRijnenIJsselbijnadriekilometerdijk150à250meterlandinwaartsisverplaatstwaardoordeIJsseluiterwaardterplaatsetweemaalzobreedisgeworden.Tevensiseenhoogwatergeulaangelegdvoorextrawaterafvoerbijextreemhogewaterstandenmetaandezuide-lijkerandvandegeuleenregelwerkvan160meterbreedmetdertigdoorstroomopeningen.HierdoorisdetoevoervanwaternaardehoogwatergeulteregelenenisdewaterverdelingnaardeRijnenIJsselconstanttehoudenconformdevastgesteldeverdeling;ditooktenbehoevevandescheepvaartopdeRijnendeIJssel.Ondertussenishetover-drachtsprocesrichtingdeverschillendebeheerdersinganggezet.Deopleveringsbeslissing(SNIP6)zalinhetnajaarvan2012wordengenomen.

In2010isbeslotentoteenregelwerkbijdePanner-denscheKop(zieVGR17).Dezebeheersmaatregelmoetvoorkomendat,alsgevolgvandeuitvoerings-volgordevandeRuimtevoordeRivier-maatregelen,deafvoerverdelingveranderd.Indecember2011isdebouwvaneennieuwregelwerkgegund.MethetnieuweregelwerkkanactiefdeafvoerverdelingoverdeWaalenhetPannerdenschkanaalwordengecor-rigeerd.Indeverslagperiodeishetvergunningen-procesdoorlopenwaarbijhetprojectplanWaterwetdefinitiefisvastgesteld.Realisatiewasgeplandvoor2012maarditisverschovennaar2013.Ditiseengevolgvanhetgegevendatvoordebouwvanhetregelwerkookeenlokalezomerkadeversterktdientteworden.Hiervoorisindeverslagperiodeonder-zoekuitgevoerdwaaruitisgeblekendataanvullendemaatregelengetroffendiendenteworden.Omefficiëntieredenenisgekozenomdebouwvanhetregelwerkendeaanpassingvandezomerkadein2013gecombineerduittevoeren.

schapVeluwe,degedeputeerdevandeprovincieGelderlandendeburgemeestersvandegemeentenHeerde,HattemenOlst-Wijhe.Tenbehoevevandierealisatieisindeverslag-periodegewerktaanhetvoorbereidenvandestukkenvoorderuimtelijkeordeningprocedures,devergunningenproceduresenvoordeaanbestedingsprocedure.Naarverwach-tingzaldestaatsecretarisvanInfrastructuurenMilieuinseptember2012hetontwerpRijksinpas-singsplanterinzageleggen.Indezelfdeperiodezaldeaanbestedingwordenopgestart.

IndePKBwasalonderkenddatdeaanlegvandegeuleendoorwerkingheeftopdeverkavelingendebedrijfsvoeringvandeagrarischebedrijveninhetgebied.Omnegatieveeffectentevoorkomenwordtinhetverwervingsprocesvoordegrondenonderdenieuwedijkalgezochtnaarcompensatie-mogelijkhedenindevormvanruilgronden.Deeersteoverleggendaarovermetdeagrariërsinhetgebiedhebbenplaatsgevonden.Dedaadwerkelijkekavelruildiedaaronderdeelvanuitzalmaken,vindtplaatsnadatdegrondeigenarenenpachters,diegrondkwijtrakendoordeaanlegvandehoogwatergeul,zijngecompenseerd.Ditbiedtdeboereninhetgebiedperspectiefvoordetoekomst.

Dijkverlegging Westenholte en uiterwaardvergraving Scheller- en Oldeneler Buitenwaarden (bij Zwolle)Op25februari2012ishetbestemmingsplanScheller-enOldenerBuitenwaardenonherroepelijkgeworden.DetweeingediendeberoepenzijndoordeRaadvanStateafgewezen.NaaraanleidingvanhetamendementvandegemeenteraadwaarinzijhetCollegevanB&Wverzoektominoverlegmetbetrokkenen,waterschapGrootSalland,provincieenRijkswaterstaateenextravariantvooreenontsluitingnaareenvandebestaandewoningenteonderzoekenisopbasisvanhetonderzoekbeslotenomdezevariantverderuitwerken.

NaaraanleidingvanvijfingediendeberoepenophetdoordegemeenteZwollevastgesteldebestemmingsplanomtrentWestenholte,isdoordeuitspraakvandeRaadvanStateop23mei2012hetbestemmingsplanWestenholteonherroepelijkgewordenbehoudenstweetechnischeverbeterin-genbinnendijks.

Op18juni2012ishetstartevenementgehoudenomtrentderealisatieinaanwezigheidvandestaatssecretaris,regionalebestuurders,omwonen-denenanderebelanghebbenden.


5. Risicomanagement en auditing

5.1 Beheersing risico’s op programmaniveau

Risico’skunnenleidentotnegatievefinanciëlegevolgenoftotvertragingvandeuitvoeringvanhetprogramma.Deendogeneenexogenerisico’sopprogrammaniveauzijngegroepeerdnaarinhoudelijkethema’s.Voorendogenerisico’svaltdeverantwoor-delijkheidvoordegevolgenenbeheersingvandierisico’sbinnenhetprogramma.Voorexogenerisico’sligtdeverantwoordelijkheidvoordegevolgenenbeheersingbuitenhetprogramma.Hetgaatdanbijvoorbeeldomwetswijzigingenofscopemutaties.

Hetoverzichtvanrisico’swordtelkkwartaalgeactualiseerd.Danwordtnagegaanofernieuwerisico’swordenvoorzienenofdekansenen/ofgevolgenvanbestaanderisico’szijngestegendanwelgedaald.Opbasisvandieinzichtenwordenvervolgensbeheersmaatregelengetroffenomdekansvanoptredenofheteffectvanderisico’steverminderen.Deingeschattekansvanoptredenvanhetrisicovermenigvuldigdmetdeingeschatteconsequentiesnaartijdengeldbepaaltdezoge-naamde‘verwachtingswaarde’vaneenrisico.

Deprogrammarisico’swordengeclusterdnaardevolgendethema’s:

•Hydraulica:risico’sdietemakenhebbenmethetnietrealiserenvandeindePKBgevraagdewaterstanddaling.

•Dijken:risico’sdietemakenhebbenmetdoorwaterschappengewensteveranderingenbijdijkontwerpenalsgevolgvanmogelijkewijzigingvanvoorschriftenen/ofrichtlijnen.

•Grond:risico’sdiesamenhangenmetdebestem-mingvangrond.

•Vastgoed:risico’sdiesamenhangenmetdever-wervingvandebenodigdegrondenenopstallen.

•Natuur:risico’sdiesamenhangenmetvergun-ningverleningopbasisvandenatuurwetgeving.

•Proces:omgevings-enorganisatierisico’sdiedevoortgangvanhetprogrammavertragenofdekostenverhogen.

•MarktenAanbesteding:risico’sdiesamen-hangenmetdeaanbestedingenuitvoeringvandemaatregelendoormarktpartijen.

Opbasisvandereguliereactualiseringvanderisico’siseennieuwetop5vanprogrammarisico’sonderbenoemderisico’ssamengesteld,zietabel5.1.Voordeendogenerisico’sishierondereenbedragopgeno-menalsrisicoreservering.Voorexogenerisico’swordtditnietgedaan.Bijhetoptredenvanexogenerisico’swordendebudgettairegevolgenervaninbeginselnietbinnenhetPKB-budgetgedekt.


Niet volledig bereiken van hydraulische taakstellingDitrisicoisongewijzigdtenopzichtevandevorigeverslagperiode.DezomerbedverlagingkannietwordenuitgevoerdmeteenwaterstandverlagendeffectzoalsopgenomenindePKB(zieparagraaf2.4).Omdetaakstellingtebereikenzijnaanvullendemaat-regelennodigopdezomerbedverlaging.Dekostenvooraanvullendemaatregelenzijnnaarverwachting€50miljoenhogerdanhetPKB-budgetvandezomerbedverlaging(zieVGR19).Voordezekostenwordteenreserveringonderditrisicoaangehouden.

AlstijdensderealisatieblijktdataanvullendemaatregelenbijandereprojectennodigzijnomaandetendoelgesteldewaterstanddalinguitdePKBtevoldoen,wordendezeookuitditrisico-profielbetaald.Hiervooriseenrisicoreserveringvan€10miljoenaangehouden.Hiermeekomtdetotalereserveringvoorditrisicoop€60miljoen.

Archeologische toevalsvondst tijdens de uitvoeringDitrisicoisindetop5eennieuwrisicotenopzichtevandevorigeverslagperiode.Doorhetvervallenvanhetrisicometbetrekkingtotbeheerenonderhouddoornatuurbeheerorganisatieskomtditrisicoindetop5vanprogrammarisico’stestaan.Dereserveringvoormogelijkearcheologischetoevalsvondstenbijdiversemaatregelenvantotaal€5,0miljoenismetnamebestemdvoormaritiemearcheologie.Hiervanbetreft€1,0miljoendebergingenhetconserverenvanhetkoggeschipbijdemaatregelzomerbed-verlagingBeneden-IJssel.Deoverige€4miljoenzijnreserveringenvoorandererelevantemaatregelen,zoalsdijkterugleggingLent,uiterwaardvergraving

Meinerswijk,uiterwaardvergravingenBolwerksplas,WorpenOssenwaardenKeizers-enStobbenwaar-denenOlsterwaarden(bijDeventer)endijkverleg-gingCortenoever.

Bestemmingsplannen, inpassingsplannen en/of omgevingsvergunningen worden niet of te laat vastgesteld of verleend door het bevoegd gezag of worden niet of deels onherroepelijk door een uitspraak van Raad van StateDitrisicoisinhoudelijknietgewijzigdtenopzichtevanVGR19,erheeftechterweleenaanscherpingvandeformuleringplaatsgevonden.AfgelopenperiodeisditrisicoverminderddoorvaststellingvandebestemmingsplannenvandijkterugleggingLentenvanuiterwaardvergravingBrakelseBeneden-waardenendijkverleggingBuitenpolderMunniken-landendoorhetafwijzenvanhetgrootstedeelvandeberoepenopdevastgesteldebestemmingsplan-nenvooruiterwaardvergravingenWestenholteenScheller-enOldenelerBuitenwaarden.Aangezienernogverschillendeplannenenvergunningenzijndienognietvastgesteldrespectievelijkverleendzijnofonherroepelijkzijngeworden(bijvoorbeelddijkverleggingenCortenoeverenVoorsterkleienhoogwatergeulVeessen-Wapenveld)isditrisiconogsteedseentoprisicovoorhetprogramma.

Vanuithetprogrammawordtingezetopadviseringaanrealisatoren,deelnameaanoverlegvormenalsdeambtelijkewerkgroepenBevoegdGezagenfaciliteringbijdebesluiten-coördinatiegrondvandeWetruimtelijkeordeningenWaterwet.

Tabel5.1ToP5maaTregelen

Risico Verwachtingswaarde (kans x gevolg)

1.Hydraulica:nietvolledigbereikenvanhydraulischetaakstelling. €60miljoen

2.Grond:archeologischetoevalsvondsttijdensdeuitvoering. €5miljoen

3.Proces:bestemmingsplannen,inpassingsplannenen/ofomgevingsvergunningenwordennietoftelaatvastgesteldofverleenddoorhetbevoegdgezagofwordennietofdeelsonherroepelijkdooreenuitspraakvanRaadvanState.

75%kansop6tot12maanden

4.Proces:deuitvoeringstijdwordttekrapdoorvertragingindekritiekeprocessengedu-rendedevoorbereiding.

50%kansop9maanden

5.Proces:dekennisenkundevanderealisatorisnietingerichtophetaanleggenvandenietalledaagserivierverruimendemaatregel(type,omvangenbinnengesteldeoplevertijd).

50%kansop9maanden


De uitvoeringstijd wordt te krap door vertraging in de kritieke processen gedurende de voorbereidingDoormogelijkonvoldoendevoortgangindiversekritiekeprocessengedurendedevoorbereidingvanderealisatiezoalsruimtelijkeordeningsprocedures,administratieveonteigeningvanbenodigdegronden,verplaatsenvankabelsenleidingendoornutsbedrijven,natuurvergunningverlening,afrondenvanSNIP3enbezwaarvanuitdemarkt,kanvertragingontstaanwaardoordebeschikbareuitvoeringstijdtekortwordt.

NaastditrisicoiserhetfeitdathetprocesnaarbesluitvormingoverdemaatregelenlangsdeIJssellangerduurdedanvoorzienvanwegedenoodzaakeenaantalmaatregelenteheroverwegenintweedehelft2011endeuitkomstdaarvantebesprekenmetdeKamer(zieVGR19).Doordezelaterebesluitvorminggaanbestemmingsplannenc.q.hetRijksinpassingplanvertraagddeprocedurein.Deconsequentieszijndatookdestartvandeaanbestedingverlaat,destartvandeadministratieveonteigeningvertraagtendaarmeedeuitvoeringstijdtotenmet2015wordtverkort.HetgeenzichinVGR19vertaaldeineenhogerrisico-profielvandeplanning.DitgeldtmetnamevoordedijkverleggingenCortenoeverenVoorsterkleiendehoogwatergeulVeessen-Wapenveld.

Daarstaattegenoverdatsteedsmeerprojecteninderealisatiefasekomen,inaanbestedingzijnofinmiddelszijngegund.DaarmeeispersaldoditrisicotenopzichtevanVGR19afgenomen.

Vanuithetprogrammawordtdoorlopendgestuurdophetverkrijgenvaninzichtinwelkemaatregelenophetkritiekepadliggenenophetonderzoekenwaarversnellingsmogelijkhedenzittenvóórstartaanbesteding.Daarnaastwordendeambitiesmetbetrekkingtotplanningmeegenomenindeaan-bestedingrichtingdemarkt.

De kennis en kunde van de realisator is niet ingericht op het aanleggen van de niet alledaagse rivierverruimende maatregel (type, omvang en binnen gestelde oplevertijd)Ditrisicoisongewijzigdtenopzichtevandevorigeverslagperiode.Omdegevolgenvanditrisicointijdengeldtebeperkenwordtvoortdurendgeïn-vesteerdindekennisenkundevandeinitiatief-nemers.Deopgavevanuithetprogrammaisindemeestegevallengeengebruikelijkeopgavevoordewaterschappenengemeenten.Ditvraagtandereopdrachtgeverskwaliteiten.Hetprogrammazethierbijuitgebreidinopfacilitatievandemaat-regelenomkennisenkundebijeentebrengen.Procesmanagement,kennisvanplanningenuit-voering,juridischekennisenkennisvancontract-beheersingblijvendegrootsteaandachtsgebieden.

Hetvolgenderisicouitdetop5vanVGR19isgemi-tigeerdendaarmeevervallenuitdehuidigetop5.•Erkangeenfinancieringwordengevondenvoor

hetvoordeveiligheidbenodigdeextranatuur-beheerdatnodigisdoorareaaluitbreiding.

Tabel5.2KwanTIfIcerIngVanrISIcoProfIelInmIljoeneuronaarProgrammaTHema’S

Thema’s PKB4 verwachtingswaarde Verwachtingswaarde begin verslagperiode

Verwachtingswaardeeinde verslagperiode

Proces 96,9 49,5 23,1

Grond 116,4 25,1 29,2

Vastgoed 40,1 - -

Hydraulica 54,2 60,2 60,2

Natuur 11,2 - -

Markt & Aanbesteding - - -

Subtotaal benoemde risico’s 318,8 134,8 112,5

Onbenoemde risico’s 65,4 20,0 9,5

Totaal 384,2 154,8 122,0


•Derisico’smetbetrekkingtothetgrondverzetzijnpersaldolichtgedaaldnuhetprogrammaverderderealisatieingaat.Diverseoptimalisatiesbinnenhetprogrammahebbengeleidtotmindergrondverzet.Daarnaastligtdeverantwoordelijk-heidvoorhetgrondverzetenveelbijbehorenderisico’snagunningprimairbijdemarkt.Destu-ringopderisicobeheersingzalviaderealisatorverlopen.

Tijdensdeuitvoeringsfaseblijvenechtergrond-risico’svoorhetprogrammabestaan.Uitvoerings-knelpntenrondomgrondverzetvanwege(aanvullende)eisenvanuitomgevingenbevoegdgezagzijnrisico’sdiehetprogrammadekomendetijdentijdensdeuitvoeringzalmoetenblijvenbeheersen.Ditgeldtookvoorhetrisicovanonverwachtafwijkendebodemkwaliteittijdensdeuitvoering.

Binnenhetprogrammaisdeverwachtingdathetvastgoedbudgetbinnendeprogrammaramingzalvolstaan,waardoorgeenrisicoreserveringonderbenoemderisico’snodigis.Hetrisicoprofielvanderisico’sonderhetthemahydraulicaisgelijkgeblevenaandevorigeverslagperiode.Hetprofielheeftvooralbetrekkingopaanvullendemaatrege-lendiemogelijkvoorhetprojectzomerbedverla-ginggetroffenmoetenworden.Ziehiervoordetoelichtingonderhettoprisicohydraulica.

Voorderisicoprofielenvannatuurenmarkt&aanbestedingzijnnetalsindevorigeverslag-periodegeenfinanciëlerisico’smetfinanciëlegevolgenvoorhetprogramma.

Afgelopenverslagperiodeisdereserveringvooronbenoemderisico’s(onvoorzienonvoorzienuithetPKB-budget)indeprogrammaramingmet€10,5miljoenverlaagd.Ditheefteentweetaloorzaken.Dereserveringismet€10miljoenverlaagdomdatnaarmatederealisatievanhetprogrammavordert,steedsmeerenzoveelmogelijkrisico’sonder‘Benoemderisico’s’zijngeïdentificeerd.Daarnaastisvoor€0,5miljoeneenexogeenrisicobijeenmaatregelopgetreden.Hiermeekomthettotaalvanonbenoemderisico’sop€9,5miljoen.

Destaatssecretarisheeftbeslotenomuithetonvoorzienvanhetprogrammahiervooreenvoorzieningtetreffenvan€25miljoenwaarmeehetbeheerenonderhoudkanwordenafgekochtendegerealiseerdewaterveiligheidsmaatregelentezijnertijdkunnenwordenovergedragenaandebeheerorganisatiesvooronderhoud.Ditbetekentdatvoorditrisicoeenapartereserveringisgetroffen,waardoordezeisopgetredenuithetprogrammaonvoorzien.

5.2 Risicoprofielen per thema

Dezeparagraafgaatinopdefinanciëlerisico’s.Ditbetekentnietdatdetijdrisico’sgeenrolspelen:dezewordennetalsdefinanciëlerisico’selkkwartaalbijgewerkten‘doorvertaald’naardeprobabilistischeplanningopmaatregelniveau.

Deoptelsomvandefinanciëleverwachtingswaar-denvandeindividuelerisico’svoorhetprogrammabepaalthetrisicoprofielperthema(zietabel5.2).Uithetoverzichtblijktdathetrisicoprofielindeverslagperiodepersaldomet€32,8miljoenisgedaald.

Voordeprocesrisico’sishetfinanciëlerisicoprofielindeverslagperiodeafgenomen.Debelangrijkstemutatiesvoordeprocesrisico’szijn:•Voorhetbeheerenonderhouddoornatuur-

beheerorganisatiesis€25miljoentoegezegddoordestaatssecretaris.Ditbedragisgedektvanuitonvoorzien.Hetrisicoprofielisafgeno-men.

•HetrisicodathetprivaatplanbijHuissennietdoorgaatenextrakribverlagingenbenodigdzijn,ismet€1,3miljoengedaald.Komendemaandenzaloverdeinvullingvanhetplanbeslotenworden.

Hetrisicoprofielvandegrondrisico’sistoe-genomentenopzichtevanVGR19:•Detoenamevanhetrisicoprofielvangrond

wordtveroorzaaktdooreenreserveringvanintotaal€5,miljoenvoormogelijkearcheologischetoevalsvondstentijdensdeuitvoering.BijdemaatregelzomerbedverlagingBeneden-IJsseliseerdereenkoggeschipaangetroffendatgeborgenengeconserveerdzalmoetenworden.Hetrisicoopeenarcheologischetoevalsvondstspeeltbijmeerderemaatregelen.


HetuitvoerenvanprojecteninhetkadervanhetprogrammaRuimtevoordeRivierkenteenaantalcontroleaspectendatnormalitergeenonderdeeluitmaaktvanhetregulierewerkbijderealisatoren.Ditbrengtmetzichmeedaterdoorderealisatorenspecifiekeauditsentoetsenwordenuitgevoerdop(informatie)producten,werkwijzen,hetkwaliteits-systeemendefinanciëleinformatie.Vanuithetprogrammawordtvervolgens,waarmogelijk,gesteundopdezeactiviteitenenhetkwaliteits-systeemzodatergeenextracontroldrukis.

Inmiddelszijneenvijftalonderzoekenafgerondwaarondereenevaluatieophetvastgoedproceseneen‘StresstestopdeROK’.Daarbijzijndiverseformatsenbestpracticesontwikkelddiezichrich-tenopkwaliteitsborgingencontractbeheersing.

5.3 Auditing

Op16januari2012ishet‘OnderzoeksplanControl2012’doorhetAuditcommitteevast-gesteld.Hetonderzoeksplanbestaatuiteenvijftientalonderzoeksvragendievanuiteenrisicogeoriënteerdebenaderingzijnbepaald.Dezeonderzoeksvragenzijngeadopteerddoorderealisatoren(waterschappen,gemeentenenRijks-waterstaat)enwordenin2012viaonderzoekenuitgevoerd.Opbasisvandezeonderzoekenwordtinzichtverschaftindeopzetenwerkingvandecontrolfunctie,hetrechtmatigendoelmatighande-lenenwordendevoorwaardengeschapenomaandevoorkantvanderealisatierisico’stekomen.Derisico’shoudenverbandmettijdengeldenrichtenzichopdebeheersaspectendieinderealisatiefasespelenendangaathetombijvoorbeeldwijzigin-genbeheer,risicomanagement,systeemgerichtecontractbeheersingendeskundigopdrachtgever-schap.


6. De financiën van het programma

6.1 Programmabudget en programmaraming

AllemaatregelenvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierzijn,conformhetBasismodelBeheersingGroteProjecten,indePKBgebudgetteerdvolgensdeProjectRamingenInfrastructuur(PRI)-syste-matiek.HetbudgetisvolgensdiesystematiekindePKBbepaaldop€2,2miljard(prijspeil2005)meteenbandbreedtevan37procent.Indepraktijkneemt,naarmatedevoortgangvordert,descherptetoeendoenzichbudgettairemee-entegenvallersvoor.ConformdeSpelregelsvoorNatteInfrastructuurprojecten(SNIP)diehetminis-terievanInfrastructuurenMilieutoepast,isbijde

variantkeuze(SNIP2a)debandbreedtemaximaal25procentenbijdeprojectbeslissing(SNIP3)maximaal15procent.DebandbreedteneemtafnaarmatemeerSNIP3(project)beslissingenzijngenomen.HetprogrammabudgetvoorRuimtevoordeRivierbedraagtd.d.30juni2012€2.180,8miljoen(wasinVGR19€2.180,8miljoen).Erzijnderhalvegeenmutaties.

Deprogrammaraming(prijspeil2012)volgtopdebijgestelderamingenpermaatregelopgrondvandereedsgenomenprojectbeslissingen,deindeverslagperiodevoorgelegdeprojectbeslissingen,

Tabel6.1HeTProgrammabuDgeTPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

Thema’s 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Budget 2.219,0 2.232,4 2.245,3 2.273,4 2.330,0 2.342,0 2.180,8 2.180,8

Raming 2.219,0 2.276,3 2.319,4 2.290,9 2.394,0 2.327,0 2.170,9 2.151,0

Spanning 0,0 43,9 74,1 17,5 64,0 15,0- 9,9- 29,8-


hetsaldovanaanbestedingsmee-entegenvallersendeactualiseringvanhetprogrammabrederisico-profiel.Dedynamiekvandezeelementenmaaktderamingtoteenmomentopname.Deramingop30juni2012sluitop€2.151miljoen.Hiervoorgeldteenbandbreedtevan9,8procent(inVGR19wasdebandbreedte10procent).Ditbetekentdatdeverwachteuitgavenzullenuitkomentussende€2,0miljarden€2,4miljard.InvergelijkingmetdeVGR19(€2.170,9miljoen)isderamingpersaldonaarbenedenbijgesteldmet€19,9miljoen.Dezedalingbestaatuiteensamenstelvanposten:

1.dalingvandemaatregelramingenad€12,9miljoen;

2.dalingvanhetrisicoprofielad€32,8miljoen;3.voorhetbeheerenonderhouddoornatuur-

beheerorganisatiesis€25,0miljoentoegezegddoordestaatssecretaris.Ditbedragisgedektvanuitonvoorzien.Hetrisicoprofielisafgenomen;

4.treffenvoorzieningvoormaatregelenad€0,8miljoen.

Grafischzietdeontwikkelingvanhetbudgetenderamingeralsvolgtuit.

2150

2200

2250

2300

2350

2400

Raming

Budget

20122011201020092008200720062005

2232,4

2219,0

2276,3

2245,0

2319,4

2290,9

2273,4

2330,0

2394,0

2342,0

2180,8 2180,8

2170,9 2151,0

2327,0

MIL

JOEN

EU

RO

fIguur6.1onTwIKKelIngenbuDgeTenramIng raming budget

Despanningper30juni2012tussenprogramma-budget(€2.180,8miljoen)enraming(€2.151miljoen)bedraagt-€29,8miljoen.DiespanningwasinVGR19-€9,9miljoenenisdusverderafgenomenmet€19,9miljoen.

Hetaanbestedingsresultaatistotenmetdeverslagperiode€107,1miljoenenistenopzichtevanVGR19nietgewijzigd.

6.2 Uitgaven en verplichtingen

Tabel6.2geeftdeuitgavenaanvoordediversefasenvanhetprogramma.DePKB-faseisafgeslo-ten.Opdezenoemerwordengeenuitgavenmeergedaanofverplichtingenaangegaan.

Voordeplanstudiefasezijnindeverslagperiodevoor€4,4miljoenaanbetalingengedaanvoormetnameuiterwaardvergravingenbijVianen,


Op30juni2012isvoor€996,5miljoenaanver-plichtingenaangegaan(zietabel6.3).Degunningvandemaatregeluiterwaardvergravingbedrijven-terreinAvelingen(€18,0mln)dientnogadministra-tiefverwerktteworden.Vandetotaalaangeganeverplichtingenisopdepeildatum€780,0miljoenbetaald(zietabel6.2).

Bijsteedsmeermaatregelenstartdemarktbenade-ringvoorderealisatiefase.Aangezienbijdeuitnodi-gingaanmarktpartijenomdaaropinteschrijven,feitelijkaldeverplichtingwordtaangegaan(alleenmarktpartijenbedragzijnnogonbekend)wordtals‘aanteganeverplichtingen’hetgeraamdetotaalbedraggemeldwaardeaanbestedinglooptopdepeildatum30juni2012.Hetbedragvandeaanteganeverplichtingenisper30juni2012€309,1miljoen.

Hetsaldovanaangeganeverplichtingen(€996,5miljoen)enaanteganeverplichtingen(€309,1miljoen)per30juni2012is€1.305,6miljoen.

dekribverlagingen,dezomerbedverlagingBeneden-IJsselendehoogwatergeulbijVeessen-Wapenveld.Demeesteplanstudieszijnafgerond.Deuitgavenvoorderealisatiebedragenindeverslagperiode€90,8miljoen.Dezehebbenbetrekkingop:•Betalingenvoordevastgoedaankopen.Deze

lopensinds2007viahetGroenfonds.Omdebetalingenvoorlopendevastgoedaankopentekunnendoen,isindeverslagperiodehetsaldovanhetGroenfondsaangevuldmetstortingenvanintotaal€25miljoen.Dezebetalingisopgenomenintabel6.2.Defeitelijkevastgoed-uitgavendoorhetGroenfondsbedroegen€22,7miljoen.DegrootsteuitgavenwerdengedaanvoordeNoordwaard,Veessen-Wapen-veld,RuimtevoordeLekenMunnikenland.

•Voorbereidendewerkzaamheden,waaronderdiverseonderzoeken,voorderealisatievandemaatregelen(€27,0miljoen).

•Erisvoor€38,8miljoenaanuitvoerings-werkzaamhedenuitgegeven.

Tabel6.2uITgaVenruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

Tabel6.3VerPlIcHTIngenruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

VGR18 t/m 30-06-2011

VGR19 01-07-2011 t/m

31-12-2011

VGR20 01-01-2012 t/m

30-06-2012

Totaal uitgaven t/m 30-06-2012

PKB-fase 50,8 - - 50,8

Planstudie 81,8 2,8 4,4 89,0

Uitvoering 460,6 77,9 90,8 629,3

Verplichtingen buiten scope 10,9 - - 10,9

Totaal artikel 16.02.02 604,1 80,7 95,2 780,0

VGR18 t/m 30-06-2011

VGR19 01-07-2011 t/m

31-12-2011

VGR20 01-01-2012 t/m

30-06-2012

Verplicht t/m 30-06-2012

PKB-fase 50,8 - - 50,8

Planstudie 102,7 - 2,6 105,3

Uitvoering 627,6 61,5 140,4 829,5

Verplichtingen buiten scope 10,9 - - 10,9

Totaal Ruimte voor de Rivier 792,0 61,5 143,0 996,5


6.3 Kasritme Ruimte voor de Rivier

Intabel6.4ishetverwachtekasritmeopgenomen.Dezereekswordtregelmatiggeactualiseerdopbasisvandevoortgangvanhetprogramma.Omdatdedaaruitvoortvloeiendebegrotings-mutatiespasindeeerstvolgendewijzigingswetopdebegrotingkunnenwordendoorgevoerd,kandegeactualiseerdekasreeksafwijkenvandemeerjarigebeschikbarebedragenindeRijks-begroting.Indiendemarktbijdemaatregelendienognietzijngegund(zieparagraaf4.2.3)degevraagdeversnellingrealiseert,heeftditgevolgenvoordekasraming.Kasrealisatiezalindiegevalleneerderplaatsvinden.

6.4 Ontvangsten

Deprognoseisdaterintotaal€37miljoenaanontvangstenzullenbinnenkomen.Daarbijisrekeninggehoudenmethetfeitdatdeagent-schapsbijdrage2007ad€8,7miljoenweltotdeontvangstenbehoort,maargeenonderdeeluitmaaktvandeontvangstentaakstellingvan€37miljoen.Indeverslagperiodezijngeenwijzigingentemelden.

Indeverslagperiodeis€0,5miljoenontvangenaanEU-subsidies.Tabel6.6laatdevolledigestandzien.

Tabel6.4KaSrITmeruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

t/m 2011

2012 2013 2014 2015 2016 2017 Totaal

Rijksbegroting IF 16.02.02 686 112 292 342 350 210 190 2.182

Mutatie VGR 20 43 -125 7 75

Totaal Kasritme RvdR / IF 16.02.02 686 155 167 342 350 217 265 2.182

Tabel6.5onTVangSTenbuDgeTruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

Totaal VGR19 Wijzigingen in verslagperiode

Totaal VGR20

Vastgoed 30,0 - 30,0

EU-subsidies 6,5 - 6,5

Projectgebonden ontvangsten 0,5 - 0,5

Agentschap bijdrage 2007 8,7 - 8,7

Totaal programmabudget 45,7 - 45,7

Tabel6.6onTVangSTenruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

t/m VGR18 t/m 30-06-2011

VGR19 01-07-2011 t/m

31-12-2011

VGR20 01-01-2012 t/m

30-06-2012

Totaal ontvangen t/m 30-06-2012

Projectgebonden ontvangsten 2,3 - 2,3

Agentschapbijdrage 2007 8,7 - 8,7

EU-subsidies 2,7 0,9 0,5 4,1

Totaal 13,7 0,9 0,5 15,1


6.5 Monitoring post onvoorzien

Tabel6.7benuTTIngonVoorzIenruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

Totaal VGR20

Budget onvoorzien (stand PKB deel 4) 384,2

Onttrekking tot verslagperiode 102,2

Onttrekking in verslagperiode 25,8

Restant budget onvoorzien 256,2

Tabel6.8aPParaaTSbuDgeTruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

Totaal VGR19 Mutaties verslagperiode

Totaal VGR20

Apparaatskosten RWS artikel 16.02.02 71,0 71,0

Apparaatskosten RWS artikel 16.04 70,0 70,0

Totaal apparaatskosten RWS 141,0 - 141,0

oppeildatum30juni2012,intotaal€141miljoen,isverantwoordophetartikelonderdeel16.02vooreenbedragvan€71miljoenenopartikelonderdeel16.04vooreenbedragvan€70miljoen.

6.6 Interne Kosten

OminzichttegevenindeintegralekostenwordtindezeparagraafaangegevenhoeveelbudgetvoordeinternekostenvanRuimtevoordeRivierindebegro-tingisopgenomen.Hetbudgetvandeinternekosten

t/m VGR18 t/m 30-06-2011

VGR19 01-07-2011 t/m

31-12-2011

VGR20 01-01-2012 t/m

30-06-2012


Projectgebonden ontvangsten 71,0 - - 71,0

Agentschapbijdrage 2007 8,8 2,4 6,4 17,6

Totaal 79,8 2,4 6,4 88,6

Tabel6.9aPParaaTSuITgaVenruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)

t/m VGR18 t/m 30-06-2011

VGR19 01-07-2011 t/m

31-12-2011

VGR20 01-01-2012 t/m

30-06-2012


Apparaatskosten RWS artikel 16.02.02 71,0 - - 71,0

Apparaatskosten RWS artikel 16.04 16,4 -5,2 11,9 23,1

Totaal apparaatskosten RWS 87,4 -5,2 11,9 94,1

Tabel6.10aPParaaTSVerPlIcHTIngenruImTeVoorDerIVIerPer30junI2012(beDRagen In € mln.)


bijlagen


Communicatie met het parlement

EenoverzichtvandestukkendiedestaatssecretarisvanInfrastructuurenMilieuendestaatssecretarisvanEconomischeZaken,LandbouwenInnovatieindeverslagperiodeoverhetprogrammaaandeEersteenTweedeKamerheeftgezonden.

•Op3april2012zonddestaatssecretarisvanhetministerievanInfrastructuurenMilieuantwoor-denopdevragenvanKamerlidHoltackersoverhetartikelinhetBrabantsDagbladvan3maart2012‘Aannemersgevenuitleg–bijeenkomstmoetzorgenwegnemen’omtrenttoepassingthermischgereinigdegrondindeNoordwaard(ingezonden14maart2012)naardeTweedeKamer.

Bijlage 1

•Op10april2012zonddestaatssecretarisvanhetministerievanInfrastructuurenMilieude19evoortgangsrapportageRuimtevoordeRivieroverdeperiode1juli2011totenmet31december2011eneenaanbiedingsbriefnaardeTweedeKamer(TK30080,nr.58).

•Op13juni2012heeftdestaatssecretarisvanhetministerievoorInfrastructuurenMilieumedenamensdestaatssecretarisvanEconomischeZaken,LandbouwenInnovatie,antwoordenopdelijstmetvragenoverde19evoortgangs-rapportagenaardeTweedeKamergezonden(TK30080,nr.59).

•Op21juni2012zonddestaatssecretarisvanI&MeenbriefoverdemaatregelenlangsdeBeneden-IJsselnaardeTweedeKamer(TK30080,nr.60).


Historisch overzicht planningsmutaties

Bijlage 2

PlannIngSmuTaTIeSProjecTbeSlISSIngen

Mijlpaal Was Wordt Oorzaak Bron: VGR-nr

Uiterwaardvergraving Keizers- en Stobbenwaarden

01-07-2007 Q12010 Datum01-07-2007wasgebaseerdopdevroegerestatusvandemaatregelalsNURG-projectendaarmeenietrealistisch.SamenhangmetanderemaatregelbijDeventer(uiterwaard-vergravingBolwerksplas,WorpenOssenwaard)kanwordenaangehouden.

VGR10

VGR12

Dijkteruglegging Lent 01-07-2007 Q22011 ProcesgangisstilgelegdtijdensdeparlementairebehandelingvandePKB.Combinerenvanmeerderedoelennaastveiligheidenruimtelijkekwaliteitkostextratijd,maarlevertbestuurlijkdraagvlakop.

VGR10

VGR12VGR14

Obstakelverwijdering Suikerdam

Q12009 ErisvoorgekozenindeplanstudieaantesluitenbijeenlopendNURG-project,zodathetgebiedinsamenhangwordtbeschouwd.Maatregelisgeschrapt.

VGR12

VGR17

Extra uiterwaardvergraving Millingerwaard

Q32010 Q42012 ErisvoorgekozenindeplanstudieaantesluitenbijeenlopendNURG-project,zodathetgebiedinsamenhangwordtbeschouwd.Dezeuiterwaardvergravingdoorlooptinhetkadervaneenvervroegdemarktbenaderingeenandertraject,waardoordeuitvoeringdirectnadeprojectbeslissingkanstarten.Hetontwerpisparallelgeschakeldmetderuimtelijkeinpassing.

VGR12

VGR17

VGR20

Berging op het Volkerak-Zoommeer

Q32009 Q32012 Samenhangmetmeerdereanderedoelstellingen(scheepvaart,waterkwaliteitenverhoudingzoet/zoutwater)ingebiedmaaktmeerdiepgaandeafweginginplanstudienoodzakelijk.Inverbandmetpolitiekebesluitvorming.

VGR12

VGR20

Uiterwaardvergraving Meinerswijk

Q32008 Q42011 GemeenteArnhemwilrelatiemetstadsontwikkelingsprojectleggen.Daartoeisstartplanstudiegetemporiseerd.

VGR12

Uiterwaardvergraving Doorwerthsche Waarden,uiterwaardvergraving Middelwaard, uiterwaard-vergraving De Tollewaard en obstakel verwijdering Machinistenschool Elst

Q32008 Q12012 InPKB-planningisonvoldoendetijdgenomenvoorvaliderenvanzoekrichtingen.Uitvoerendemarktpartijwordtinplanstudiefaseingeschakeld,waarbijplanstudiewordtgecombineerdmetdevoorbereidingvanderealisatiefase.

VGR12

VGR16

Uiterwaardvergraving Honswijkerwaarden en stuweiland Hagestein

Q32008 Q32011 GebiedsprocesonderleidingvanprovincieUtrechtvraagtextratijd.Benodigdetijdvooraanbestedingvaningenieursbureautenbehoevevanprojectbeslissing.

VGR12VGR14VGR16

Dijkverbetering Nederrijn/Betuwe/Tieler- en Culem-borgerwaardDijkverbetering Lek/Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard

Q12012

Q42011

Q42012

Q42012

PreciserenSNIP3-documentenNadereuitwerkingSNIP3-documentennoodzakelijk.

VGR19VGR20


Bijlage 2 (vervolg)

Mijlpaal Was Wordt Oorzaak Bron: VGR-nr

Dijkverbetering Lek/ Alblasserwaard en Vijfheerenlanden

Q32010 Q42012 Dijkverbeteringwordtbezieninsamenhangmetanderemaat-regelenenprogramma’s.PreciserenSNIP3-documentenNadereuitwerkingSNIP3documentennoodzakelijk.

VGR12VGR17VGR19VGR20

Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld

Q32009 Q12012 VoordeuitvoeringvandemotieEigemanisveeltijdingeruimdomdebrederegebiedsontwikkelingmeetenemeninditproject.Tussentijdsebeëindigingvanhetcontractmethetingenieurs-bureaudoordeinitiatiefnemer(provincieGelderland)engunningaaneenanderconsortium.Op16en20juni2011isaandeKamertoegezegddatergeenonomkeerbaarbesluitwordtgenomenvoordatdeKamerisgeïnformeerdoverdeanalysewaterveiligheidlangsdeIJssel.Projectbeslissingisaangehoudennaaraanleidingvanbehan-delingIJsselanalyseinTweedeKamerop5december2011.

VGR12

VGR16

VGR18

VGR19

Uiterwaardvergraving Scheller en Oldeneler Buitenwaarden

Q12008 Q32008 ConceptSNIP3-voorstelvroegnogomextraconsultatieenaanpassingvandeeladviezen.

VGR12

Dijkverlegging Westenholte Q12008 Q32008 ConceptSNIP3-voorstelvroegnogomextraconsultatieenaanpassingvandeeladviezen.

VGR12

Dijkverlegging CortenoeverDijkverlegging Voorsterklei

Q32009 Q12012 Dekeuzevoorintegralegebiedsontwikkelingenvoordelangetermijntaakstellingvraagtextratijd,maarlevertbestuurlijkdraagvlakop.BeslissingoverdevariantkeuzewerdaangehoudenalsgevolgvanhetbijdegemeenteZutpheningediendeverzoekvoorhethoudenvaneencorrectiefreferendumoverhetdoorderegioontwikkeldeplan.Op16en20juni2011isaandeKamertoegezegddatergeenonomkeerbaarbesluitwordtgenomenvoordatdeKamerisgeïnformeerdoverdeanalysewaterveiligheidlangsdeIJssel.IndieningSNIP3-documentenaangehoudeninverbandmetbehandelingIJsselanalyseinTweedeKamerop5december2011eninverbandmetbehandelingontwerpeningemeente-radenvanBrummenenVoorsterklei.

VGR14

VGR16

VGR18

VGR19

Zomerbedverlaging Beneden-IJssel

Q12012 Q22012 Aanpassenplanwegensnadeligeeffectenopwaterwinningennatuur.

VGR19

Dijkverbetering Oude Maas/Hoekse Waard en dijk-verbetering Oude Maas/Voorne Putten

Q12012 Q42012 Inverbandmetinpassinginhoogwaterbeschermings-programma.

VGR20

Historisch overzicht planningsmutaties


budgethistorie PKb-fase (2002–2006)

Bijlage 3a

buDgeTmuTaTIeSenIboIInDexerIngPKb-faSe

Mutatie Bedrag p.p.’02(€ mln.)

Bedrag gecommuniceerd in Tweede Kamer

Bron: VGR-nr

PKB/TB 1,987.0 1.900 (1,9 mrd) Basis

Geenscopewijzigingen

Saldo scopewijzigingen -

Geentegenvallers

Saldo mee- en tegenvallers -

Overhevelingbudgetnaarprojecteninuitvoering

117.0- 117(pp2002) VGR1

BudgetuitPKB-overigagvprojectbesluitHondsbroekschePleij+Zuiderklip

49.5- -51,5(pp2004) VGR4

ToevoegingbudgetHondsbroekschePleijagvprojectbesluitHondsbroekschePleij

44.7 46,5(pp2004) VGR4

ToevoegingbudgetZuiderklipagvproject-besluitZuiderklip

4.8 5,0(pp2004) VGR4

Correctievanwegeprijsdrukdoorontwikkelingenindebouwendoelmatigaanbesteden;verdeeldoverHondsbroek-schePleij-1,0,Zuiderklip0,1;PKBoverig-11,5allepp2002)

12.6- -13,1(pp2004) VGR4

ToevoegingvanuitNoodoverloop 191.5 200(pp2005) VGR6

EUenprojectgebondenontvangsten 95.8 100(pp2005) VGR6

Correctieaanbestedingsmeevallers 18.2- -19(pp2005) VGR6

Correctieopafrondingsverschillen 0.4 0,4(pp2006) VGR9

Saldo technische mutaties 139.9

TotaalPKB/lopendeprojecten 2,126.9

IBOI2002-2006 105.6

Totaal 2,232.4

Prijsindexpercentages

2002-2003 2,75%

2003-2004 1,23%

2004-2005 0,39%

2005-2006 0,66%


budgethistorie planstudie- en uitvoeringsfase (vanaf 2007)

Bijlage 3b

buDgeTmuTaTIeS(€ mln. InCl btw)

Mutatie Bedragen Bron: VGR-nr

PDR (pp 2006) 2.232,4 VGR 9 + PKB4

Geenscopewijzigingen -

Saldo scopewijzigingen -

Geentegenvallers -

Saldo mee- en tegenvallers -

Technischemutaties2007 0,4 VGR10

Saldo technische mutaties 0,4

Totaal 2.232,8

IBOI2006-2007 12,4 VGR10

IBOI2007-2008 38,1 VGR12

IBOI2008-2009 42,7 VGR14

IBOI2009-2010 4,2 VGR16

IBOI2009-2010correctie 4,0- VGR17

IBOI2010-2011 17,0 VGR19

Saldo prijsindexeringen 110,4

Totaal 2.343,2

Hanzelijn 10,0- VGR12

Administratieveaanvulling 8,7 VGR13

OverhevelingHWBP 4,0- VGR14

ToezeggingfinancieringNoordwaard(EHS,KRW) 8,9 VGR15

TerugboekingoverhevelingHWBP 4,0 VGR16

ToezeggingfinancieringKRWLent 5,0 VGR16

ToezeggingfinancieringKRWNederrijn 2,5 VGR17

Administratievemutatie 0,6 VGR17

OverhevelingsynergiebudgetPDR-KRW 0,5 VGR18

Budgetkortingn.a.v.regeerakkoord 10,7- VGR18

Ontvangstentaakstelling 63,5- VGR18

PDR-organisatieenAGB 109,9- VGR18

Planstudie 21,6- VGR18

KRWgeldenuiterwaardvergravingRuimtevoordeLek 4,0 VGR19

EHSgeldenNederrijn 0,5 VGR19

KRWgeldenkribverlagingWaal 8,3 VGR19

DLGMgeldenkribverlagingWaal 14,2 VGR19

Totaal (pp 2010) 2.180,8

Prijsindexpercentages

2006-2007 0,44%

2007-2008 1,48%

2008-2009 2,14%

2009-2010 0,00%

2010-2011 1,41%

2011-2012 Volgtnadeverslagperiode


totaal opgetreden risico’s Ruimte voor de Rivier

Bijlage 4

Totaal opgetreden risico’s Ruimte voor de Rivier (€ mln. incl btw)

SchadeclaimgemeenteNijmegen 48,5

TweedestadsbrugpijlerNijmegen 10,8

AfkoopB&Okostenvangemeentenenwaterschappen 20,0

CorrectiePKB-fase 2,0

AankoopsteenfabriekElst 5,0

UitvoeringoverlaatPannerden 3,0

MeerkostenbijSNIP3Langsdammen 10

MeerkostenbijSNIP3KribbenFaseIII 2,9

AfkoopB&Okostennatuurbeheerorganisaties 25

Opgetredenexogenerisicomaatregelen 0,8

Totaal opgetreden risico’s 128


Voortgang projectbeslissingen

Bijlage 5

Nr. Maatregel Initiatiefnemer/realisator Fase/lopende activiteit Planning datum projectbeslissing PKB

BOVEN-RIJN/WAAL

1 Obstakelverwijdering Suikerdam en polderkade naar de zandberg

Rijkswaterstaat maatregelisgeschrapt(zietabel3.1.scopemutaties)

2 Extra uiterwaardvergraving Millingerwaard

DienstLandelijkGebied uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding

Q42012

3 Dijkteruglegging Lent GemeenteNijmegen uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding

Projectbeslissinggenomend.d.5april2011

4 Kribverlaging Waalbochten Rijkswaterstaat maatregelisgeschrapt(zietabel3.1.scopemutaties)

5 Kribverlaging Midden-Waal Rijkswaterstaat opleveringveiligheidsniveauvoor2015

Projectbeslissinggenomend.d.14oktober2010

6 Kribverlaging Waal – Fort St. Andries

Rijkswaterstaat uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding

Projectbeslissinggenomend.d.21-12-2011

7 Kribverlaging Beneden Waal Rijkswaterstaat uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding


8 Uiterwaardvergraving Brakelse Benedenwaarden en dijkverlegging Buitenpolder Munnikenland

WaterschapRivierenland uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding


BENEDENRIVIERENGEBIED

9 Uiterwaardvergraving bedrijven-terrein Avelingen

GemeenteGorinchem opleveringveiligheidsniveauvoor2015


10 Ontpoldering Noordwaard (meestromend)

Rijkswaterstaat opleveringveiligheidsniveauin2015


11 Ontpoldering Overdiepsche Polder (meestromend)

WaterschapBrabantseDelta opleveringveiligheidsniveauin2015


12 Kadeverlaging Biesbosch Rijkswaterstaat maatregelisgeschrapt(zietabel3.1.scopemutaties)

13 Dijkverbetering Amer/Donge WaterschapBrabantseDelta uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding


14 Dijkverbetering Steurgat/ Land van Altena



15 Dijkverbetering Bergsche Maas/Land van Altena



16 Dijkverbetering Oude Maas/ Hoeksche Waard

WaterschapHollandscheDelta projectbeslissinginvoorberei-ding.WordtuitgevoerdbinnenHWBPonderregieRuimtevoordeRivier

Q42012




17 Dijkverbetering Oude Maas/Voorne Putten

WaterschapHollandscheDelta projectbeslissinginvoorberei-ding.WordtuitgevoerdbinnenHWBPonderregieRuimtevoordeRivier

Q42012

Zuiderklip Rijkswaterstaat Veiligheidsniveauopgeleverd Projectbeslissinggenomenin2005

18 Berging Volkerak-Zoommeer Rijkswaterstaat projectbeslissinginvoorberei-ding

Q32012

NEDERRIJN/LEK/PANNERDENSCH KANAAL

19 Uiterwaardvergraving Huissensche Waarden

Privatepartij uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding

Projectbeslissinggenomenin2010

20 Uiterwaardvergraving Meinerswijk Rijkswaterstaat uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding


21 Uiterwaardvergraving Door-werthsche Waarden

Rijkswaterstaat opleveringveiligheidsniveauvoor2015

Projectbeslissinggenomend.d.5maart2012

22 Uiterwaardvergraving Middelwaard Rijkswaterstaat opleveringveiligheidsniveauvoor2015


23 Uiterwaardvergraving De Tollewaard Rijkswaterstaat opleveringveiligheidsniveauvoor2015


24 Obstakelverwijdering Machinisten-school Elst

Rijkswaterstaat opleveringveiligheidsniveauvoor2015


25 Uiterwaardvergraving Honswijker-waarden, stuweiland Hagestein, Hagesteinse uiterwaard en Heeren-waard

ProvincieUtrecht uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding


26 Dijkverbetering Nederrijn Geldersche Vallei

WaterschapValleienEem maatregelisgeschrapt(zietabel3.1scopemutaties)

27 Dijkverbetering Nederrijn/Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard

WaterschapRivierenland projectbeslissinginvoorbereiding

Q42012

28 Dijkverbetering Nederrijn Arn-hemse- en Velpsebroek

WaterschapRijnenIJssel uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding


29 Dijkverbetering Lek/Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard


Q42012

30 Dijkverbetering Lek/Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden


Q42012

31 Dijkverbetering Lek/Lopiker- en Krimpenerwaard

WaterschapStichtseRijnlanden maatregelisgeschrapt(zietabel3.1scopemutaties)

Bijlage 5 (vervolg)



IJSSEL

32 Dijkverlegging Cortenoever WaterschapVeluwe uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding

Projectbeslissinggenomend.d.21mei2012

33 Dijkverlegging Voorsterklei WaterschapVeluwe uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding

Projectbeslissinggenomend.d.21mei2012

34 Uiterwaardvergraving Bolswerkplas, Worp en Ossenwaard

WaterschapGrootSallandenWaterschapVeluwe

opleveringveiligheidsniveauin2015


35 Uiterwaardvergraving Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden

WaterschapGrootSallandenWaterschapVeluwe

opleveringveiligheidsniveauin2015


36 Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld WaterschapVeluwe uitvoeringsbeslissinginvoorbereiding


37 Uiterwaardvergraving Scheller en Oldeneler Buitenwaarden

WaterschapGrootSalland veiligheidsniveauin2015 Projectbeslissinggenomend.d.09-10-2008

38 Dijkverlegging Westenholte WaterschapGrootSalland veiligheidsniveauin2015 Projectbeslissinggenomend.d.09-10-2008

39 Zomerbedverlaging Beneden-IJssel Rijkswaterstaat projectbeslissinginvoorbereiding

Q22012

Hondsbroeksche Pleij Rijkswaterstaat veiligheidsniveauopgeleverd Projectbeslissinggenomenin2005

Bijlage 5 (vervolg)

Vermeldzijndedatavandeprojectbeslissingenpermaatregel.Deprojectbeslissingisdebeslissingvandebewindspersoonomdeplanstudiefaseafterondenendevoorbereidingvanderealisatietestarten.IndePKBzijndedatavanprojectbesluitenvermeld.

Legenda van de kleuren bij mijlpaal van deze faseProjectbeslissing(SNIP3)Uitvoeringsbeslissing(SNIP5)/gunningaanmarktpartijOpleveringveiligheidsniveau(SNIP6)




Uitgegeven doorProgrammadirectieRuimtevoordeRivierPostbus241033502MCUtrechtInformatie Telefoon:088-7972900

Datum 13september2012

Colofon

www.ruimtevoorderivier.nl

Deze brochure is een uitgave van de program

madirectie R

uimte voor de R

ivier, oktober 2011

Documents

Voortgangsrapportage 20