Op adem komen in IsraëlWat kunnen wij daar van leren?

#3 september 2019VOLKEN

magazine van de GZB

“Kosovo is een deelvan ons leven”

Rik & Machteld Lubbers kijken terug

De groene GZB:10 voorbeelden

redactioneel

VerantwoordIn deze Alle Volken leest u over allerlei aspecten van het werk van de GZB. Over jongeren die kennis hebben gemaakt met het werk in Malawi, over de ervaringen van de familie Lubbers in Kosovo, een update over de noodhulp in Syrië en nog veel meer. In al het werk in Gods Koninkrijk zijn er moeilijke momenten, maar horen we gelukkig ook altijd weer verhalen waar we ons over verwonderen omdat we Gods Geest aan het werk zien. En dat willen we graag met u delen.

Deze keer leest u ook iets over het project ‘De groene GZB’. Door het wereld-wijde karakter van het werk van de GZB wordt er veel gereisd en dat heeft gevolgen voor het milieu. We zijn ons daarvan zeker bewust. We willen ons werk graag op een verantwoorde manier doen, ook als het gaat om de impact op onze schepping. Dat vraagt om een kritische houding als het gaat

over onze manier van werken en onze manier van leven. Ook voor een organisatie als de GZB is het goed om daar over

na te denken en dat ook concreet handen en voeten te geven. Hoe? U leest er meer over op pag. 16.

colofon

Alle VolkenJaargang 112, nummer 3 September 2019 Oplage: 27.500Verschijnt 4 keer per jaarISSN: 0002-5666

Zending verbindt Nederland met Gods wereldwijde kerk. Samen met u willen we mensen over de hele we-reld bereiken met het Evangelie. We willen werken aan gemeenten waar iedereen welkom is, waar mensen groeien in geloof, waar oog is voor elkaar en voor kwetsbare groepen in de samenleving.

Om u te informeren over de voort-gang van het werk verschijnt 4 x per jaar het magazine Alle Volken.

De GZB is een zendingsorganisatie in de Protestantse Kerk in Nederland.

Contributie/donatie minimaal € 10,- per jaar

Redactie Gerdi van Eck

Medewerkers Heleen van den Berg, Eline van den Blink, Joyce Bout, Taina Bouw, Margreet Broeders, Corrie Faas, Harry Fikse, Albert Groothedde, The-resa Hop, Jaco Klamer, Rein de Koning, Rik en Machteld Lubbers, Marten Speksnijer, Henrique Staal Braille, grootletter en digitale vormAlle Volken is voor mensen met een lees-beperking ook verkrijgbaar in passende leesvormen. Voor meer informatie: CBB te Ermelo, tel. 0341 - 565499

© GZB Het kopiëren of overnemen van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding.

Vormgeving Deelstra & de Jong, Montfoort

Bestuur mw. A. de Groot-de Greef MPH RN, Amersfoort - dhr. A.A. Heij RA, Krimpen aan den IJssel (penningmees-ter) - mw. mr. E.F. Lagerwerf-Vergunst, Ridderkerk (secretaris) - ds. W.C. Polinder, Putten - ds. J.C. van Trigt, Ameide - mw. ir. A.F. Visscher-Hofman, Gouda - dhr. N.A. de Waal, Waddinx-veen (voorzitter) Kantoor GZB GZB, Postbus 28, 3970 AA DriebergenFaunalaan 249, 3972 PP Drie bergen, 0343 - 512444 info@gzb.nl, www.gzb.nlBank: NL91 INGB 0690 7624 45 BIC: INGBNL2A

Volg ons:

gzbzending

gzbzending

www.linkedin.com/company/gzb/

Bid voor de Bible Society in Israel die Bijbels en chris-telijke lectuur in vijftig talen beschikbaar stelt aan Joden, vluchtelingen, migranten en toeristen.

Dit is een van de gebedspunten uit de GZB-gebedskalender oktober-december

2019 die u bij dit nummer van Alle Volken aantreft. Met deze gebedskalender

kunt u elke dag bidden voor één van onze zendingswerkers of programma’s.

Hartelijk dank voor uw medeleven en gebed.

Bidden voor

ds. Jan Ouwehanddirecteur GZB

inhoud

6

8

“Ons hele leven zoeken we naar vreugde en proberen we de leegte van binnen te vullen.” Na een zoek-tocht van jaren, ervaart Nour uit Libanon nu eindelijk wat echte vrijheid is.

“Dat Malawi mij zoveel zou brengen, had ik in de verste verte niet durven dromen.” Enkele leerlingen van het Ichthus College in Veenendaal ver-tellen over hun reis naar het warme hart van Afrika.

update noodhulpactie Syrië projecten u maakt het verschil

onze zendingswerkers nalatenschappen wereldkids

GZB-dagboek 2020

verder in het blad

16

18

DeSabbat

4

Welke impact hebben activiteiten van de GZB op het milieu en klimaat? Tien voorbeelden hoe we hier verantwoord mee proberen om te gaan.

“Soms bereik je mensen meer met het geven van een glimlach dan met flinke

Bijbelstudies.” Rik en Machteld Lubbers kijken terug op zes jaar Kosovo.

Er moet even niets meer. Israël komt op adem. Wat kunnen wij daar van leren?

Het dagelijkse leven in Israël is vol en intensief en staat in schril contrast tot de rust van de sabbat. Op adem komen in Israël, wat kunnen wij christenen daarvan leren?

leren van israëlDOOR ALBERT GROOTHEDDE

Het is vaak een rooskleurig imago dat beklijft bij toe-risten die Israël bezoeken. Fotoboeken tonen een strakblauwe lucht, een glim-mende Rotskoepel en witte

stranden. Wat buiten beeld blijft is het leven van een doorsnee Israëli. Voor hen is Israël bepaald geen paradijs. Het is het land van een vaak 45-urige werkweek, het land van stress en korte lontjes en het land van een schrijnend onopgelost conflict. Hoe blijft de doorsnee religieuze Israëli on-danks dit alles op de been? Het antwoord is een geschenk van Hogerhand: de sabbat.

SabbatDe sabbat is een dag als geen ander. In de loop van de vrijdagmiddag daalt een welda-dige rust over Jeruzalem neer. Het straat-beeld verstilt en tegen zonsondergang zie je overal mensen naar de synagoge gaan. Een klein uurtje later klinken op windstille dagen de geanimeerde gesprekken, het religieuze gezang en het tikkende bestek. Gezinnen zijn compleet, de sabbatsmaaltijd wordt genuttigd. Er moet even niets meer. Israël komt op adem.De joods-religieuze motivatie voor het hou-den van een rustdag verschilt van onze chris-telijke drijfveren. De joodse motieven hebben iets ontspannends en bevrijdends en als zodanig ook ons christenen veel te zeggen.

MotivatieIn de Torah (de vijf boeken van Mozes) komen we tweemaal een opsomming van de Tien Geboden tegen: in Exodus 20 en

Op adem komen in Israël

4

Deuteronomium 5. Het is op-vallend dat de motivatie voor het vierde gebod, het sab-batsgebod, in beide versies verschillend is. Dat is volgens rabbijnen niet zonder reden.In Exodus 20 wordt terugge-grepen op de schepping. Zo-als God rustte op de zevende dag, dient ook de mens, Zijn schepsel, te rusten. Deze rust is geen uiting van slaafse navolging, maar een blijk van respect voor de Schepper. Door als schepsel te rusten, toon je dat de wereld niet van ons mensen is. Je laat zien dat je je beseft dat je niet onverschillig altijd en overal kunt doen wat je zelf wilt, maar dat je je realiseert dat je ten diepste afhankelijk bent van God. In je werke-loos-zijn op de sabbat erken je Hem als de Schepper en Onderhouder van alles.In Deuteronomium 5 is de drijfveer voor de rustdag anders. Daar wordt het sab-batsgebod gemotiveerd met een beroep op de verlossing uit de slavernij in Egypte. De sabbat is de dag waarop een jood eraan wordt herinnerd dat vrijheid niet vanzelfspre-kend is.Deze historische achtergrond maakt de sabbat ook tot een wekelijks protest tegen on-derdrukking en slavernij. De persoonlijk ervaren vrijheid gun je ook de ander, ja zelfs de os en de ezel in de stal. Het protest is ondertussen

ook een stevige spiegel. Hoe vaak zijn we niet onze eigen slaaf? Wij moeten van onszelf zoveel en stellen daarbij soms de meest onmogelijke deadlines. De sabbat is een protest tegen eigen slaafse drijfveren. Het is een woordeloze schreeuw: Stop! Maak jezelf geen slaaf van je eigen agenda! Gun jezelf 24 uur lang verlost te zijn van deadlines en de bijbehorende stress.

ZondagsrustDe joodse drijfveren voor een rustdag, zo schreef ik, hebben iets ontspannends en bevrij-dends. De rustdag is niet primair een ‘moeten’ van Hogerhand. Het is een ‘mogen’, ingegeven door een levendig besef van af-hankelijkheid en een weten van geschonken vrijheid.Binnen de christelijke traditie zouden deze drijfveren min-stens zo levendig kunnen zijn. Immers: is de bevrijding uit het slavenhuis van Egypte geen treffende voorafschaduwing van de genadige bevrijding uit het slavenhuis van de zonde? En be-lijden ook wij niet de God Die in Zijn voorzienigheid dag en nacht voor ons zorgt (Heidelbergse Catechismus, zondag 10)?Wanneer de Vaderlijke zorg van God en het verlossingswerk van Christus op onze zondagen cen-traal staan, verlost dat van wet-tische drijfveren en verschaft het werkelijk een heilzame en vreugdevolle zondagsrust! Mooi om zo op adem te mogen komen met Israël. Zondag 6 oktober:

IsraëlzondagRond het thema ‘Inkeer’ heeft het CIS diverse materialen ontwikkeld. Er is een preekschets en voor kinderen en jongeren is een leuk pro-gramma samengesteld, met onder andere een vlog met een rabbijn en een kahoot challenge. Het materiaal is te downloaden of te bestellen via hetcis.nl/israelzondagen.

Albert Groothedde woont samen met zijn vrouw Martha

en hun vier kinderen in Jeruzalem. Zij zijn in maart 2018

uitgezonden vanuit de Hervormde Gemeente Kampen. Albert

is werkzaam als Israëlconsulent namens het Centrum voor

Israëlstudies (CIS). De GZB is een van de partners van het CIS.

Zie voor meer info hetcis.nl.

“De sabbat is een protest tegeneigen slaafse drijfveren.”

5

DOOR NOUR UIT LIBANON

“Ruim tien jaar geleden, toen ik 17 was, besloot ik op mijzelf te gaan wonen. Ik ging op kamers en had een baantje om mijn

studie en kamer te kunnen betalen. Er was een voortdurende leegte van binnen; ik was altijd maar op zoek naar iets, maar had geen idee wat dat was. Ik zette me af tegen m’n opvoeding, wilde meer risico nemen om het echte leven te ervaren. Ik dacht dat een leuk en fantastisch leven eruit bestaat dat je alles kunt doen wat je wilt, zonder dat iemand je tegenhoudt. Het was mijn stellige overtuiging dat je dan pas echt vrij bent. Tot die ene nacht, toen mijn hele leven op z’n kop stond…

mijn verhaal

Op zoeknaar vrijheid

Nour is 28 jaar. Ze was gewend om uit te gaan met een groep vrienden. Ze dansten en dronken tot diep in de nacht. Maar toen ze op een nacht een overdosis drugs nam, ging het bijna fout. Het werd voor Nour een beslissend moment in haar leven.

6

“Ons hele leven zoeken we naar vreugde en proberen we de leegte van binnen te vullen.”

Ik was gewend om uit te gaan met een groep vrienden. We dansten, dronken en rookten tot diep in de nacht. En begonnen ook te experimenteren met verschillende soorten drugs. We vonden onszelf ruimdenkend en stonden overal voor open.

Die ene nacht gaf een vriend mij drugs. We zaten grapjes te maken en hij zei: ‘Ik heb je eigenlijk veel meer gegeven dan je zou moeten nemen.’ Vanaf dat moment werd het zwart om me heen en ik besefte dat ik hier misschien nooit meer uit zou komen. Het was de verschrikkelijkste nacht van mijn leven, vooral ook omdat ik dit mezélf aandeed. Er ging van alles door me heen. Ik realiseerde me hoe kwetsbaar wij mensen zijn en dat we eigenlijk niks zijn en kunnen in deze wereld. Op hetzelfde moment drong het tot me door dat dit wel eens de láátste nacht van mijn leven zou kunnen zijn en ik had geen idee waarnaar ik op weg was. Ik wist echter wél dat dit de allerslechtste beslissing van mijn leven was geweest.Maar het wonder gebeurde: ik werd de volgende ochtend gewoon wakker. Levend en niet dood, zoals zovelen die een overdosis nemen!

Dit was het moment dat ik begon na te denken over de betekenis van het leven en het bestaan van God. Ik haatte mezelf, was mezelf kwijtgeraakt. Daarom besloot ik raad te gaan vragen bij een boeddhistische monnik. Om innerlijke vrede te vinden en mezelf weer te kunnen respecteren ging ik aan meditatie doen, yoga en tai chi.

Drie jaar lang probeerde ik op deze manier de leegte die ik diep van binnen voelde te vullen. Maar niets werkte. Toen brak de dag aan dat ik een jonge man ontmoette. Hij opende mijn ogen voor de werkelijkheid waarin ik

leefde en nam me mee naar de kerk. De eerste drie keren dat ik de kerk binnenkwam, begon ik spontaan te huilen. Ik kon de tranen die over m’n wangen stroomden niet stoppen. Ik had geen idee wat er met me gebeurde. Ik wilde meer horen en ging steeds vaker naar de kerk. Na een jaar nam ik het besluit om Jezus te volgen. Dat was een moeilijke beslissing; ik kom niet uit een christelijk gezin maar een moslimfamilie. De vele getuigenissen van anderen die vertelden hoe Jezus hun leven had veranderd, gaven me moed. Ook in mijn leven begon een grote verandering plaats te vinden.

Soms hoorde ik bepaalde woorden in mijn droom. Als ik dan wakker werd en het opzocht, bleek het een Bijbelvers te zijn. God sprak op allerlei manieren tot me, totdat ik het eindelijk begreep: Jezus is bij me, Hij houdt van mij en Hij blijft me duidelijk maken dat ik op de goede weg ben. Hij is werkelijk de Weg, de Waarheid en het Leven. Mijn geloof geeft zoveel betekenis aan mijn leven. Ik begin steeds meer te begrijpen hoe waardevol ik ben in Zijn ogen. In Hem heb ik ook de ware betekenis van het woord ‘vrijheid’ ontdekt. Ons hele leven zoeken we naar vreugde en proberen we de leegte van binnen te vullen. Ik vond eindelijk waar ik al die jaren naar op zoek was geweest. Ik vond Jezus.

Het verhaal van Nour is vertaald door Heleen van den Berg, GZB’er in Libanon. Zie voor info over het werk van Heleen www.gzb.nl/hoopvoorvluchtelingen.

Daarom, als iemand in Christus is, is hij een nieuwe schepping: het oude is voorbijgegaan, zie, alles is nieuw geworden. (2 Korinthe 5:17)

7

Dat Malawi mij zoveel zou brengen, had ik in de verste verte niet durven dromen... Een groep enthousiaste 5 vwo-leerlingen van het Ichthus College in Veenendaal ging mei 2019 op expeditie naar Malawi.

JONGEREN OP BEZOEK IN MALAWI

VEEL IS ANDERS, MAAR WE ZIJN ÉÉN IN ONS GELOOF

Vertel eens iets over een ont moeting die indruk op je heeft gemaakt.

In Malawi was het voor ons niet moeilijk om een ge-sprek met iemand aan te gaan. Iedereen was aardig, gastvrij en open. De mooiste en leukste gesprekken en ontmoetingen hadden we na de kerkdienst met de jongeren van de kerk. Ieder van onze groep werd ingedeeld met een paar jongeren van de kerk. Er ontstonden één op één gesprekken. Ik heb bijvoor-

beeld gesproken met Grace, een meisje van ongeveer mijn leeftijd. Ze vertelde

over haar leven, en hoe het is om meisje te zijn in een land als Malawi. Alles zo anders dan ik in Nederland gewend ben, maar toen we over het geloof begonnen, bleek al snel dat we helemaal niet zo verschillen. Zo bijzonder, ondanks alle 'uiterlijke' verschillen in ons leven, is de kern hetzelfde.Ze sloot af met woorden die ik zal onthouden: 'If God allows us to, we'll meet again.'

TainaBouw

8

Jullie hebben een kerkdienst bijgewoond. Is er veel ver-schil met Nederland of zijn er vooral overeenkomsten?

Op zondagmiddag waren we te gast in de kerk van Katawa. Bij binnenkomst was er al een koor aan het zingen ondersteund door een keyboard. Wij als gasten zaten voorin. Het was echt een typisch Afrikaanse kerkdienst. Aan het begin van de dienst werden één voor één verschillende soorten koren naar voren geroepen. Ze zongen gave liederen waarop de hele gemeente stond te dansen. Ook ik werd uitgenodigd en kon het niet laten om samen met de mensen daar te swingen op de muziek. We gingen op in de liederen, heel erg gaaf. Ook wij werden naar voren geroepen. Het was mooi om de gemeente het lied

‘May you have’ toe te zingen, een prachtig bemoedigend lied

voor de arme mensen die in Katawa wonen. Wat heb ik genoten van deze dienst! Ook al doen we dat we-reldwijd op verschillende manieren, toch brengen

we allemaal eer toe aan een en dezelfde God.

Reinde

Koning

Lijkt het je ook een mooie ervaring om met de GZB op reis te gaan? Kijk op gzb-experience.nl of neem contact op met de GZB, tel. 0343 - 512444, experience@gzb.nl.

Wat heeft je het meest verrast tijdens je bezoek aan Malawi?

Na een jaar van voorbereiden, had ik het gevoel dat ik wist wat ik zou gaan tegenkomen. Toch waren er veel gebeurtenissen, mensen en situaties die mij verrast hebben. Van prachtige natuur tot bijzondere gesprekken. Ik denk terug aan de ontmoeting die ik had met een familie die erg afgelegen woont in het noorden van Malawi. Waarschijnlijk hebben zij nog nooit asfalt of een stad gezien. Deze arme familie neemt deel aan een soort landbouwtrajectje waar we gingen kijken. Ik zat twee uur lang naast een paar kippen achterin een ruige 4x4. De kippen die we meebrachten, waren voor deze mensen een exclusief feestmaal. Hun blijdschap wilden ze met ons delen, dus aten we met z’n allen van de kip. De vrouwen waren druk met water halen en kookten het traditio-nele Nsima. Het raakte mij om te zien hoe deze mensen elke dag weer moeten ’vechten’ voor dingen die wij als vanzelfsprekend ervaren. Hun perspectief is zo anders.

Het besef dat dit één van de armste landen ter wereld is, terwijl de mensen die ik daar ontmoet heb zo positief, gelukkig en vooral dankbaar zijn, heeft me aan het denken gezet. Daarnaast waren er nog veel meer momenten, zoals de geweldige sterrenhemel, de grote rommelige markten en de liefde en openheid van mensen in Malawi die mij verrasten en nooit meer los zullen laten.

Elinevan den

Blink

9

hoop voor syriëDOOR JACO KLAMER EN HENRIQUE STAAL

Het kinderwerk in Aleppo groeit:

“Ze zingt en danst met ons, en haar lach geeft ons vreugde”

“Het kinder-werk groeit in Aleppo”, vertelt de enthou-

siaste vrijwilligster Merry Simo van de kinderclub die gesteund wordt via het noodhulpprogramma van de GZB. “De kleine Maya mist nog steeds haar vader die wegtrok uit de stad waar ze woonden. Maar bij alles wat de kinderen moeten door-staan of meemaken, ervaren de kinderen de kerk als veilige schuilplaats. Maya voelt zich langzaamaan wat gelukkiger: ze helpt me tijdens de kinder-club en doet gezellig mee met de activiteiten.”

Getraumatiseerde kinderenMerry was de laatste weken druk met haar examens, maar nu is de zomer begonnen.

Om dat te vieren gingen de leiders en leidsters afgelopen zaterdag met de kinderen op stap. “We speelden spelletjes en gingen lekker eten, wat nog altijd wordt gewaar-deerd”, lacht Merry die blij is dat ze van betekenis kan zijn voor de getraumatiseerde kinderen van Aleppo. “Het is tijd voor plezier, ook tijdens de activiteiten die we deze zomer blijven organiseren.”

“Het gaat goed met ons, hoe-wel Aleppo lijdt onder econo-mische problemen waardoor alles schreeuwend duur wordt”, vertelt leidster Tami Dekrmnjian Nseir, echtgenote van predikant Ibrahim Nseir. Tami is vast van plan vast te houden aan de christelijke erfenis van haar christelijke grootouders. “We maken God groot in onze gemeente en

Opgroeien in een land ver-scheurd door oorlog. Niet naar school kunnen. Regel-matig rennen voor je leven als er bombardementen zijn. Familieleden die zijn omgekomen. Veel kinderen in Syrië zijn zwaar getrau-matiseerd. Wat is het dan fijn als er een plek is waar je veilig bent, waar je kunt spelen en je plezier hebt.

10

in onze bediening: we dienen Hem zelfs in gevaarlijke situ-aties. Zo zullen we ons geloof behouden, omdat we geloven in Zijn belofte dat Hij ons als Zijn kinderen zal beschermen. Ondertussen zijn kinderen echt blij als ze de kinderbij-eenkomsten bijwonen. Het aantal kinderen dat meedoet met de kinderclub, groeit.”

Ze zingt en danstHet geeft leidster Merry veel voldoening om de kinderen van de kinderclub te bege-leiden. Ze vertelt dat de zusjes Miral en Laresa en hun broertje Michael, die uit het belegerde Idlib vlucht-

ten, het geweldig doen op de kinderclub, ondanks hun traumatische oorlogservarin-gen. “Alle kinderen ontwik-kelen zich in kennis van de Bijbel en groeien in geloof”, zegt ze. Merry heeft ook een speciale band met Sabine, die aan autisme lijdt en geen goede relatie heeft met haar ouders. Sabine was bang op de club, ze raakte geprikkeld door harde geluiden, en vond het lastig te wennen. Merry bleef haar tijdens de activitei-ten aandacht en liefde geven, waardoor Sabine zich nu pret-tig voelt op de club. “Ze zingt en danst met ons, en haar lach geeft ons vreugde.”

“We speelden spelletjes en gingen lekker eten, wat nog altijd wordt gewaardeerd”

De GZB-actie ‘Hoop voorSyrië’ afgelopen winterheeft maar liefst € 195.592opgebracht. Dit geld is gebruikt voor onderwijs, kinderclubs, trauma-verwerking en voedselpakketten. Iedereen die heeft bijgedragen: heel hartelijk dank!

11

Wilt u helpen?Maak dan een gift over naar de GZB, rekening-nummer NL91 INGB 0690 762445 en o.v.v. het project-nummer. Hartelijk dank!

Meer informatie over projecten vindt u op de websites van de GZB:www.gzb.nl/projectenen Project 10 27, het diaconale programma van de GZB: www.project1027/projecten

Door een gift voor een van onze projecten draagt u heel concreet bij aan het werk van de GZB!

MalawiZorg voor chronisch ziekenMW 1.106

Het Ekwendeni Ziekenhuis heeft een verzorgingsgebied van ongeveer 100.000 men-sen. De meeste mensen in dit gebied zijn kleine boeren, die minder dan 1 dollar per dag verdienen. Als zij naar het ziekenhuis moeten, hebben ze geen geld om de behandeling en de medicijnen te betalen. Het ziekenhuis biedt palliatieve zorg aan zo’n 1.000 mensen die chronisch ziek of uitbehandeld zijn. Vanuit de GZB is Rieneke van de Pol aan dit programma verbonden.

Per patiënt is gemiddeld € 22,50 nodig voor het verstrekken van gratis medicijnen en vervoer.

KosovoHart voor kinderenKS.1.100

Pajtim en Nora zijn een jong christelijk echtpaar. Ze zijn ex-moslim en tot geloof gekomen door het jeugdwerk van een kerk in Pristina, de hoofdstad van Kosovo. Ze hebben hun baan opgezegd en zijn nu vol-tijds kinderwerkers in verschil-lende kerken, onder andere in de gemeeente in Peja waar onze zendingswerkers Rik en Machteld Lubbers tot voor kort bij betrokken waren. Ze zijn volledig van giften afhankelijk, een zware opdracht in een arm land als Kosovo. Daarom willen we hen een financieel steun-tje in de rug geven. Door de wekelijkse clubs die zij samen organiseren worden elke week honderden kinderen en jonge-ren bereikt met het Evangelie in de plaatsen Peja, Vushtrri en Pristina.

IndonesiëGroene projecten op JavaGG.1.100

Welke impact hebben wij op onze schepping? Niet alleen op het GZB-kantoor wil de GZB bewuster omgaan met het mileu, maar ook met onze partnerkerken denken we daar over na. We steunen dan ook graag de groene projecten van de kerk op Java. Deze kerk wil zowel in gemeenten, als op scholen en bij mensen thuis bewustwording stimuleren om met wijsheid en zorg met het milieu om te gaan. Denk bijvoorbeeld aan het op een duurzame manier gewassen zaaien en oogsten, te zorgen voor voedselzekerheid, het reduceren van afval en het ont-wikkelen van een ecologische manier van leven. Er wordt nagedacht over hoe men kan koken zonder hout, bijvoor-beeld met solar cookers. Ook wordt er gekeken naar andere manieren van afval verwerken, zoals composteren.

projecten12

Cyangugu is één van de armste regio's van Rwanda.

Veel gezinnen hebben niet de middelen of de vaardigheden om goed voor zichzelf te zorgen. Met als gevolg dat veel kinderen ondervoed zijn.

De impact is enorm: kinderen blijven achter in hun groei, worden eerder ziek en krijgen vaak con-centratieproblemen op school.

De kerk trekt zich het lot aan van deze kwetsbare groep. Op verschillende plekken zijn voedings-programma’s opgezet.

Vanuit de GZB zet Caroline Mager zich in voor dit programma.

In totaal worden er zo’n 600 kinderen geholpen.

13project in rwanda

Uw hulpgevraagd voor

ondervoedekinderen

Helpt u mee? Voor € 25,- krijgen 25 kinderentwee keer per week een gezonde maaltijd.

U kunt uw bijdrage overmaken naar de GZB, rekeningnummer NL91 INGB 0690 7624 45. Graag bij de omschrijving het projectnummer noemen: project RW.1.104. Ook kunt u online doneren viawww.gzb.nl/voedingsprogramma. Hartelijk dank!

13

u maakt het verschil!

Elf gemeenten zetten zich al jarenlang in om het zendingswerk in Zuidoost-Azië mogelijk te maken, een regio waar op veel plaatsen het Evangelie van Jezus Christus totaal onbekend is. Er wordt voor het werk gebeden, gemeenteleden zijn op reis geweest en er zijn heel veel leuke en creatieve fondsenwer-vende acties georganiseerd.

Prinsessen, vogeltaarten en de Sint

Actie vogeltaarten een enorm succes!“Wat begon als een ‘klein project’ - vogeltaarten maken - liep uit op een enorm succes! Uren stonden we in de keuken om vet te smelten en de vriezer stond vol met tulbandvormen. Wat waren we blij met alle sponsoren binnen en buiten de gemeente; zij regelden boomstamschijven, kilo’s fri-tuurvet, vogelzaad en besjes. We hebben het echt als een zegen ervaren dat wij door deze actie ons zendingspro-ject konden toelichten en dat we uiteindelijk meer dan 140 vogeltaarten hebben kunnen maken. De actie krijgt ook dit jaar zeker weer een vervolg!”(Theresa Hop, zendingscom-missie Hierden)

Wilt u tips en info voor het organiseren van een actie zoals bij-voorbeeld een prinsessenfeest? Neem contact op met de GZB, tel. 0343 - 512444, e-mail info@gzb.nl.

Sint en Pieten op pad voor het goede doel“Onze gemeente zamelt door middel van allerlei acties geld in voor het werk van de GZB. Afgelopen jaar bedachten we een Sint- en Pietenactie. Een aantal gemeenteleden vond het leuk om daar aan mee te werken. Voor € 20 kon je voor een half uur een Sint en Pie-ten inhuren. De actie was een succes: niet alleen een mooie opbrengst, maar ook veel blij verraste kindergezichten! Ook hielden we opnieuw een koffie- en theeschenkerij in de kerk tijdens de tuinmarkt in Noordwijk. Dit levert al ja-ren een mooi bedrag op voor het goede doel!”(Corrie Faas, werkgroep Diaconaal Project Noordwijk)

Wat een feest, net een sprookje!“54 meisjes verkleed als prinses, de hal van de kerk omgetoverd tot paleis. Onder begeleiding van 18 grotere prinsessen kon je je laten schminken, fotolijstjes versieren voor de fotoshoot, kroontjes maken, een dansje aanleren en nog veel meer. Via een toneelstukje hoor-den de kinderen dat je mag komen zoals je bent, en dat het geld van deze dag is voor kinderen in Thailand die nog nooit hebben gehoord van de Grote Liefhebbende Koning! Het was een superleuke mid-dag, heel veel blijde kinderen en een mooie opbrengst van ruim € 850.”(Marten Speksnijer, zendings-commissie Krimpen a/d IJssel)

Deelnemende gemeenten aan de Zendingsexpeditie in Zuidoost-Azië: Boskoop, Genemuiden, Hendrik- Ido-Ambacht, Hierden, Kockengen, Krimpen a/d IJssel, Maarssen, Noordwijk, Oud-Alblas, Sint-Anthonie-polder, Waddinxveen.

14

Ook interesse in

een uitzending via de GZB?

Kijk op www.gzb.nl/

vacatures

onze zendingswerkers

De GZB heeft ruim zestig zen-dingswerkers uitgezonden. Zij werken over de hele wereld.Wie worden er binnenkort uit-gezonden, wie komen terug en wie zijn met verlof?

Uitzendingen

Naar ThailandElianne Schonewille is op zondag 21 juli vanuit Monster naar Thailand uitgezonden. Ze geeft dit schooljaar les aan kinderen van zendings-werkers. Volg haar via www.gzb.nl/elianne.

Naar Centraal-Azië Gerlinde, Peter en Riek* gaan zich in Centraal-Azië inzetten voor een hospice voor ernstig zieke daklozen. Deze doel-groep heeft vaak geen toe-gang tot medische zorg. Chris-tenen uit verschillende kerken hebben zich het lot van deze kwetsbare groep aangetrok-ken. Naast de opvang die er al is, is er nu ook een hospice gebouwd. Men is blij met de ervaring van Gerlinde, Peter

en Riek zodat dit hospice goede zorg kan bieden aan mensen in de laatste fase van hun leven. Gerlinde wordt 13 oktober uitgezonden vanuit Ede en Peter en Riek 20 oktober vanuit Amersfoort.

Naar NicaraguaAnneleen van Doorn wordt op 6 oktober vanuit Lang-broek voor een jaar naar Nicaragua uitgezonden.In achterstandswijken van grote steden vangt de kerk zo’n 400 kinderen op. Zij krijgen begeleiding bij hun huiswerk, sport en spel en godsdienstonderwijs. Anne-leen gaat meehelpen bij het ontwikkelen van materialen voor christelijk onderwijs. Volg haar via www.gzb.nl/ anneleeninnicaragua.

In opleidingIn september start een nieuwe groep zendings-werkers met de voorberei-dingen voor hun uit zending begin 2020:- Ds. Geert en Florien

Lustig uit Zeist gaan naar Frankrijk.

- Marieke uit Waarder gaat naar Noord-Afrika*.

- Daniëlle Davelaar uit Scherpenzeel gaat naar Zuid-Afrika.

PresentatiesZendingswerkers met verlof willen graag hun ervaringen met u delen. U kunt hen bijvoorbeeld uitnodigen voor een presentatie tijdens een gemeenteavond of op school, club, catechese-avond of ouderenmiddag. Daarnaast zijn er ook nog een aantal personen die het hele jaar door beschikbaar zijn voor een presentatie.

Zie voor een compleet en up-to-date overzicht www.gzb.nl/presentaties. Voor een afspraak kunt u contact opnemen met Anneke Kardol, e-mail akardol@gzb.nl of tel. 0343 - 701010.

Uit ZimbabweIn 2017 zijn ds. Aalt en An-neke Visser voor de tweede keer door de GZB uitgezon-den naar Zimbabwe. Aalt was missionair consultant en gaf les aan de theologi-sche opleiding van de Her-vormde Kerk in Zimbabwe. Vanwege de toenemende onveiligheid in het land zijn zij begin september een half jaar eerder dan gepland naar Nederland teruggekeerd. Zie voor meer info www.gzb.nl/vissersinzimbabwe.

Terug in Nederland

* In verband met veiligheid noemen we namen en landen niet voluit.

15

groene gzbDOOR GERDI VAN ECK

De Groene GZB

Tien acties om beter metonze schepping om te gaanHoe kunnen we beter voor onze prachtige schepping zorgen? Welke impact hebben activiteiten van de GZB op het milieu en klimaat? Niet alleen in Nederland, maar ook met onze partners – de wereldwijde kerk – werken we aan bewustwording en willen we door middel van concrete projecten een positieve bijdrage leveren.

1 We willen zo min mogelijk plastic gebruiken. De pinksterspecial van Alle Volken werd voor het eerst zonder folie verstuurd. In plaats daarvan is het adres rechtstreeks op de achterkant geprint.

2Vrolijk zoemende bijtjes rond het GZB-kantoor. Ontzettend belang-rijke beestjes als het gaat om de bestuiving van gewassen. Sinds een aantal maanden staan er een paar bijenkasten in de tuin.

In Mozambique is een boomplantproject opgezet om inheemse soorten te kweken die later in de gemeenschappen worden uitgeplant. Ook wil men graag weer bijen gaan houden. Vroeger was dat heel ge-bruikelijk, maar met de kap van bomen is ook het houden van bijen verdwenen.

3

Koken zonder hout, maar op zonne-energie. In Vietnam is de GZB al jaren betrokken bij het koken met solar cookers. Nu willen we gaan inventariseren of dat ook mogelijk is bij onze partnerkerken in Malawi, Mozambique en Indonesië.

4

16

17

De meest vervuilende manier van reizen is met het vliegtuig. Door het wereldwijde karakter van ons werk ontkomen we er echter niet aan. Vliegreizen worden gecom-penseerd door aanplant van bomen of andere CO2 terugdrin-gende projecten van de GZB.

5 In plaats van twee vervuilende dieselgeneratoren heeft het Nyankunde Ziekenhuis in Congo nu zonnepanelen en wordt er slechts een kleine generator als ondersteuning gebruikt. Dat was mogelijk dankzij financiële steun van de GZB. De CO2-uitstoot is met meer dan 50% verminderd.

6

Op de GZB-dag vlogen ze weg: kleur-rijke tassen uit Malawi met de tekst:CARE for God's creation | SAY NO to plastic bags | BRING a bag like this.Voor elke tas die werd verkocht, kreeg een vrouw in Malawi ook een tas. Zo willen we het gebruik van plastic tassen daar én hier verminde-ren. (www.care4malawi.org)

7

In samenwerking met een grote voed-selbank in Albanië worden er bij super-markten etenswaren opgehaald die anders weggegooid zouden worden. Dit voedsel wordt verdeeld onder gezinnen en organisaties die dat hard nodig heb-ben. Bovendien wordt op deze manier ook nog eens 30.000 kilo groente en fruit gered van vernietiging.

8

Dankzij SamSam (een inkoopcollectief van energie) kunnen jongeren van de kerk in Malawi 10.000 bomen planten. Ook u kunt bijdragen door voor goedkopere en groene energie over te stappen naar SamSam. (www.wijsamsam.nl)

9Alle Volken wordt op FSC-papier gedrukt. Het FSC-systeem zorgt ervoor dat de bossen op onze wereld door middel van verantwoord bosbe-heer behouden blijven.

10

Meer weten?Kijk op www.gzb.nl/groenegzb.

C003606

17

Op de koffietafel staat een trommel met Huizer speculaas, terwijl bezoekers bij de voordeur worden verwelkomd met een bordje waarop de Kosovaarse tekst 'Jeta është më e bukur kur buzëqesh' prijkt. Rik en Machteld Lubbers leven samen met hun kinderen Wieke, Giske, Jitse en Tiebe nog in twee werelden. Ruim zes jaar geleden verhuisde het gezin naar Peja in Kosovo, waar Rik en Machteld namens de GZB in een gemeentestichtingsproject werkten. Afgelopen juli keerden ze terug naar Nederland.

“Toen we van Nederland naar Kosovo gingen, was het heftig om alles in Huizen los te laten”, vertelt Machteld. “Dat was lastig. Maar je wist: het is iets tijdelijks, we komen weer terug. Nu we uit Kosovo

zijn vertrokken, weet je: dit was het, deze fase is afgelopen. Men stelt wel dat je het kunt vergelijken met rouwverwer-king. Ons leven en wonen daar is afgelopen en de mensen die we hebben leren kennen, zijn op afstand. Het afscheid gaat diep. Iedereen is lief en begripvol, maar je merkt dat velen niet precies snappen hoe het voor ons voelt. Kosovo is een deel van ons leven. Het is iets moois, dat je ook terug kunt vinden in ons huis en leven hier. Vandaar ook het bord bij de voordeur, met de tekst 'Het leven is mooier met een glimlach'.”

Leven delen“We zijn in 2013, wat naïef, onervaren en enthousiast om het Evangelie te delen, naar Kosovo gegaan. Nu we terugkijken, zijn die glimlach, het geven van liefde en blijdschap en er simpel-weg zijn, de momenten geweest waarop we mensen hebben bereikt”, meent Machteld. “Dat lukte op die manier soms meer dan met flinke Bijbelstudies, die we natuurlijk ook hebben gegeven. In sommige islamitische gezinnen kun je zelfs alleen je leven delen. Voor woorden is dan geen ruimte. In Kosovo is 97% moslim. Dat zit heel diep. Hoor je niet meer bij de islam, dan kun je je familie wel vergeten.”

interviewDOOR JOYCE BOUT

Rik en Machteld Lubbers

“Wij zijn geroepen om trouw te zijn en te zaaien”

Rik en Machteld Lubbers, gemeentestichters in Kosovo

18

“Soms bereik je mensen meer met het geven van een glimlach dan met flinke Bijbelstudies.”

“Moslims die het christelijk geloof aannemen, worden daarnaast ook gezien als verraders van hun eigen volk”, legt Rik uit. “Dit omdat ook Serven christen zijn - orthodox christen - en dat is in de context van Kosovo geen sinecure.”

Kleine stapjes“Al vrij snel ontdekten we de enor-me gastvrijheid van de Kosovaren. We hebben nooit wat gemerkt van spanningen en hebben ons altijd veilig gevoeld. Toen zending voor ons ging leven, hadden we het idee dat het Cambodja of Thailand zou worden. Maar op een gegeven mo-ment kwamen we op een punt dat we dachten: Is dit Gods plekje voor ons, of willen wij dit? In contact met de GZB kwam Peja in beeld, waar een vacature was die precies bij ons paste. Vanaf het eerste oriëntatie-weekend in Kosovo hebben we ons er thuis gevoeld. Dit werd door God bevestigd in de stappen die we namen. We kregen geen dromen of visioenen, maar door het zetten van kleine stapjes - zoals bijvoorbeeld het kiezen van een school voor de kinderen - gingen er deuren dicht en raampjes open. Niet altijd gemakke-lijk, maar wel heel mooi om zo met Jezus op weg te gaan.”

Stuk cultuur leren waarderen“Natuurlijk hadden we graag in aantallen heel veel vrucht willen zien”, vindt Rik. “Maar dat is niet aan ons. Wij zijn geroepen om trouw te zijn en te zaaien. Dat geeft ontspanning, waardoor ik ook een stuk islamitische cultuur heb leren waarderen. Ik denk dat de zoektocht van een moslim naar hun god zeker aanknopingspunten geeft voor een goed gesprek. En

die gesprekken zijn er heel wat ge-weest, maar wel altijd met liefde en respect. Ik heb veel van de Kosova-ren geleerd en zij hopelijk ook van mij. Op deze eenvoudige wijze heb ik iets willen delen van Gods liefde. Het was fantastisch dat er bij onze afscheidsdienst in Kosovo juist ook veel moslims waren.”

Schindler's ListRik en Machteld zijn dankbaar dat ze hun werk over hebben kunnen dragen aan lokale christenen. “Dat is ook de opzet van ons werk: disci-pelen maken, die zelf ook weer dis-cipelen maken”, vertelt Rik. “Tege-lijkertijd is het werk nooit af. Ik heb meerdere keren moeten denken aan de film 'Schindler's List', waarin de hoofdpersoon in de eindscene zegt: Ik had meer mensen kunnen redden, terwijl hij ontzettend veel joden heeft geholpen. Schindler kreeg als dank een ring met een vers uit de Talmoed: 'Wie het leven van één per-soon redt, redt de hele wereld'. Dat is me bijgebleven. We danken God dat Hij ons heeft willen gebruiken en dat we met zoveel mensen het Evangelie hebben mogen delen.

Ontzettend dankbaar“Ons geloofsleven is ontzettend verrijkt door Kosovo”, vinden Rik en Machteld. “We gingen er op een bepaalde manier naar toe als 'we-reldverbeteraars', maar ons verblijf daar heeft ons heel bescheiden gemaakt. We hebben steeds kleine stapjes gezet met God. Dat maakt je afhankelijk en terugkijkend ook ontzettend dankbaar. We hebben iets gezien van de wereldwijde kerk, zijn opgenomen in de Koso-vaarse bevolking en mochten daar iets delen van Gods Koninkrijk.”

Van Kosovonaar kantoorRik Lubbers werkt sinds 1 september op het GZB-kantoor in Driebergen. Als relatiebe-heerder wil hij gemeenten enthousiast maken voor het werk van de GZB.

19

gzb-nieuws

Catecheseproject 2019-2020: Hoop voor MozambiqueVeel jongeren van de kerk in Mozambique hebben moeite om rond te komen. Geld om te delen hebben ze niet, maar wat ze wel kun-nen delen is hun tijd. En dat doen ze dan ook! Ze gaan op bezoek bij mensen die ziek zijn of eenzaam. Om samen te bidden, Bijbel te lezen en praktische hulp te bieden. Op de vraag wat hen drijft, kijken ze je verbaasd aan. ‘Dat is toch helder. Dat is onderdeel van geloven, dat vraagt God van ons!’Met het nieuwe catecheseproject en later dit jaar ook via het diaconale project van de HGJB, willen we met jongeren in Nederland nadenken over hoe wij zelf het Evangelie delen met mensen om ons heen. We willen ons daarbij laten inspireren door de jongeren in Mozambique. Het geld dat tijdens het ca-techeseseizoen gespaard wordt, bestemmen we voor Chiyembekezo, een evangelisatiepro-gramma vanuit de kerk in Mozambique.Meer info en bestellen kan via www.gzb.nl/catecheseproject of tel. 0343 - 512444.

GZB-dagboek‘Een handvol koren’ 2020De prijs van het GZB-dagboek voor 2020 gaat iets omhoog: maar € 12,50 voor een dagboek dat iedere dag twee overdenkingen biedt, is nog steeds niet duur! En u koopt niet alleen een goed dagboekje, maar u steunt ook nog eens het zendingswerk. De reden van de hogere prijs is de stijgende papierprijs in de afgelopen jaren en de verhoging van de BTW.

Het GZB-dagboek ‘Een handvol koren’ 2020 is bij de CBB, Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden, ook in gesproken vorm beschikbaar voor iedereen met een leesbeperking. Voor meer informatie kunt u contact opnemen via tel. 0341 - 565477 of e-mail klantenservice@cbb.nl.

GZB-dag 2020Noteer nu alvast de datum: D.V. zaterdag 14 maart 2020 in de Midden Nederland Hallen in Barneveld.Meer informatie volgt in het december nummer van Alle Volken.

Nieuwe uitgaven en activiteiten van de GZB: u leest het hier!

Noteervast in uw agenda

vitWil jij ook graag met anderen je geloof delen? Lijkt het je leuk om samen met andere vrouwen kennis te maken met het zendingswerk van de GZB? Ga dan volgend jaar mee met de vrouwenreis naar Albanië! Samen geniet je van de prachtige natuur en het heerlijke eten. Je bezoekt met pastoraal werker Vita de vrouwengevangenis, maakt kennis met een nog jonge gemeente en gaat op een stap met een zendingswerker.

Met VITA naar Albanië

VIT

A is

het

nie

uwe

vrou

wen

labe

l van

de

GZB

.

Wanneer 15 t/m 23 mei 2020

Meer infoKijk voor deze en andere reizen op www.gzbexperience.nl vita

Vita betekent leven. Vita deelt het leven in de gevangenis in

Albanië. Leef met Vita mee!

20

Boekentips

Wij zijn op zoek naar vrijwilligers met hart voorzending en een beetje tijd!

Het GZB-kantoor in Driebergen vormt de schakel tussen gemeenten in Nederland en onze partnerkerken in

het buitenland. Waar kun je ons bij helpen?

# Verder ontwikkelen van het AFAS-pakket# Administratieve klussen

# Online communicatiewerkzaamheden# Verzending van mailingen

# Praktische klussen in en om kantoor# Ondersteunen van kinderwerk (kinderprogramma’s GZB-dag,

inhoudelijk meedenken kindermateriaal, etc.)

Wat bieden wij?Een prettige werksfeer en eventuele reiskosten worden vergoed.

Iets voor jou?Neem dan contact met ons op!

Bel of mail naar Mark van den Dool, e-mail: mvddool@gzb.nl, tel: 0343-512444.

www.gzb.nl/vacatures

Onderzoek van HGJB, IZB en GZBonder jongerenSamen met de HGJB en IZB wil de GZB graag meer weten over de religieuze belevings-wereld van onze jongeren. Hoe beleven zij het geloof? Welke plaats krijgen zij in de gemeente? En hoe delen zij het Evangelie in woorden en daden?

Hiervoor hebben we samenwerking gezocht met de Protestantse Theologische Universi-teit. Ronelle Sonnenberg en Elsbeth Visser zullen hier onderzoek naar doen. Hierdoor hopen we als organisaties goed aan te kun-nen sluiten bij het geloof en leven van onze jongeren. In oktober zullen wij een vragenlijst uitzetten via de gemeenten, hiermee willen we een groot deel van de jongeren uit onze achterban bereiken. We zouden het mooi vin-den als zoveel mogelijk gemeenten meedoen.

Durf-te-vragenspel

Wat geloof je nu eigenlijk? Vaak hebben we het daar nauwelijks over. We vinden het moei-lijk om daar woorden aan te geven of vinden het spannend om heel eerlijk te zijn. Maar het GZB-durf-te-vragenspel helpt je daarbij! Het is een gezellig uitziende glazen pot met allerlei vragen die te maken hebben met geloof, zen-ding en het leven. Er zijn twee varianten: een voor volwassenen en een voor tieners. Leuk om bijvoorbeeld te gebruiken tijdens een gezamenlijke maaltijd in de gemeente of als gezin, tijdens een catecheseavond of bij een vergadering van de zendingscommissie. Zie voor meer info en om te bestellenwww.gzb.nl/durftevragen.

De sieraden van Lai Kaloea Als je begint te lezen in dit prachtige boek laat het je niet meer los. Je leeft mee met Hanna en haar vader, zende-ling Johannes Belksma (1884-1942). Het geeft je een kijkje

achter de schermen van de geschiedenis van de GZB begin vorige eeuw. Levendig geschre-ven en informatief door de historische feiten.Auteur: Anneke van der Stoel - Prijs: € 24,99

En zij volgen het lichtend spoorIn dit boek beschrijft dr. J. Kommers, oud-zendings-werker GZB, de geschiedenis van de christelijke zending. Het is een inspirerend verslag

van hoe God op machtige wijze de eeuwen door werkte en nog steeds werkt. Auteur: dr. J. Kommers - Prijs: € 13,95

2121

Hendrik is al een aantal jaren met pensioen en trouw meelevend lid van een plaatselijke hervormde ge-meente. Een paar jaar geleden is zijn

vrouw overleden en onlangs is ontdekt dat ook hij ongeneeslijk ziek is. “Dan wordt er wel aan je levensboom geschud.” Samen met zijn vrouw heeft hij een testament opgemaakt en daarin vastgelegd wat er moet gebeuren met hun bezittingen nadat beiden overleden zijn. Welke overwegingen lieten zij daarbij meespelen?

1 Geven aan goede doelen is vanaf ons trou-wen een basishouding geweest. Mijn vrouw hield iedere maand bij wat er aan netto-inkomen werd ontvangen en reserveerde daarvan een percentage voor kerk en goede doelen. Elk jaar maakten we samen keuzes hoe we het budget zouden gaan besteden.

2 Ons uitgangspunt was dat alles in het leven uit Gods hand ontvangen is. Je houdt dus niet alles voor jezelf, maar geeft een deel terug aan God.

3 De doelen die we in ons testament hebben opgenomen, zijn niet uit de lucht komen vallen. Wij vonden dat we beter enkele gerichte doelen met een substantieel legaat kunnen steunen, dan meerdere doelen met een gering bedrag.

4 Dat voor ons de GZB zo’n gericht doel is, is ingegeven omdat onze God, naast Israël, een plan heeft met de wereld. Het zendings-bevel uit Mattheüs 28 getuigt daarvan bij uitstek. Niet iedereen gaat de zending in, maar je kunt het zendingswerk wel met middelen faciliteren.

nalatenschappenDOOR HARRY FIKSE

Wanneer stel je een testament op? En hoe bepaal je aan wie je je bezittingen nalaat? Dat is voor iedereen heel persoonlijk, maar wellicht helpen de overwegingen van Hendrik* u verder. Een verhaal uit de praktijk.

Teruggeven van wat je ontvangen hebt

Meer weten?Kijk op www.gzb.nl/testament. Hier vindt u de nieuwe brochure die onlangs is verschenen.

U kunt deze brochure ook per post bestellen via e-mail info@gzb.nl of tel. 0343 - 512444.

Tips van Hendrik1 Als je behalve aan je familie ook geld aan

goede doelen wilt nalaten, denk daar dan tijdig over na en regel het vervolgens via een testament. Wij hebben daarbij een verdeel-sleutel gevonden en die toegepast.

2 Eerder gaven we kleinere bedragen aan tientallen goede doelen. De laatste jaren hebben we een kleiner aantal doelen ondersteund via periodieke schenkingen. Zo hebben we meer structuur aan onze giften-stroom gegeven. Dat heeft twee voordelen: je kunt maximaal gebruik maken van de fiscale voordelen en je kunt bij alle overige doelen aangeven geen post meer van hen te willen ontvangen. Goed voor het milieu en ook kostenbesparend.

We bedanken Hendrik voor zijn openheid over dit vaak tere onderwerp. En wensen hem veel sterkte en Gods kracht toe.

*De persoonlijke gegevens van Hendrik zijn bekend bij de redactie van Alle Volken.

22

GZBwereld

Prijswinnaars puzzel Alle Volken mei: Janno de Pater, Reeuwijk - Emmely Kok, Uddel - Thom Blok, Bergambacht

DOOR MARGREET BROEDERS

WOORDZOEKERStreep alle woorden in de puzzel weg. Zet de letters die over zijn ach-ter elkaar. Dat is de oplossing van de puzzel. Stuur je oplossing voor 15 oktober naar: GZB-puzzel, Postbus 28, 3970 AA Driebergen of mail naar mbroeders@gzb.nl. Vergeet niet je naam en adres erbij te zetten. In het volgende nummer van Alle Volken vind je de prijswinnaars.

PuzzelBijbelChristenenGod GroeiHindoesJezusKerkKindKnutselenLerenLiefdeNepalSnelVerhalenVertellenZondagsschool

L S E D F E I L LA A U L T D A C OV K E Z E P K H OE I I K E N N R HR N D N E J S I CT E E U D R N S SE L R T E D K T SL A L S O N T E GL H O E G O D N AE R S L B T M E DN E R E L J I N N

J V K N O M I E O

N I E O R G ! B Z

Op zaterdag naar de zondagsschoolDAT IS RAAR HÉ? MAAR OP ZONDAG GAAT IEDEREEN IN NEPAL GEWOON NAAR Z’N WERK OF NAAR SCHOOL. ALLEEN OP ZATERDAG HEEFT IEDEREEN VRIJ. DAAROM WORDEN DE KERKDIENSTEN OP ZATERDAG GEHOUDEN. EN IS DE ZONDAGSSCHOOL IN NEPAL DUS EIGENLIJK DE ‘ZATERDAGSCHOOL’.

De meeste mensen in Nepal zijn hindoe. Het is niet altijd makkelijk om christen te zijn. Mensen vinden het maar raar als je zegt dat je in de Heere Jezus gelooft en dat je christen bent. Toch gaan steeds meer mensen geloven en komen er dus ook meer mensen naar de kerk. Tot voor kort was het voor de kinderen niet zo leuk in de kerk. Maar met hulp van de GZB zijn er zondagsschoolboekjes gekocht. En leert de leiding hoe ze goed een Bijbelverhaal kunnen vertellen. Mooi hé, dat ook de kinderen in Nepal steeds meer over de Heere God en de Bijbel leren?!

Wat kun jij doen? De kinderen in Nepal horen over de Heere God en leren de Bijbel kennen. Teken eens (of schrijf op) hoe jij andere kinderen kunt helpen om de Heere God te leren kennen.

Wist je dat?• Nepal tussen China en India in ligt.• De meeste mensen in Nepal hindoe zijn (80%).• Maar 3 op de 200 mensen christen is (1,5%).• Mensen gemiddeld 66 jaar oud worden.• Bijna 1 op de 3 mensen te arm is om voldoende voedsel

en kleding te kopen.• Nepal als enige land geen rechthoekige vlag heeft.• ‘Hallo’ in het Nepalees ‘Namastê’ is.

23

Hét Bijbels dagboekvoor het hele gezin!

EEN HANDVOL KOREN 2020

EEN H

AN

DV

OL KO

REN

EEN HANDVOL KOREN

bijbels dagboek 2020

BIJBELS DAGBOEK

2020EEN HANDVOL KOREN

Dit Bijbels dagboek is een uitgave van de stichting GZB.

Elke dag biedt twee overdenkingen die zich prima lenen voor

persoonlijke bezinning of over denking in gezinsverband.

Eén daarvan is speciaal gericht op jongeren. Het dagboek is

geschreven door predikanten, zendingswerkers en jongeren-

werkers. Met de aanschaf ervan steunt u het zendingswerk

van de GZB, zendingsorganisatie binnen de Protestantse

Kerk in Nederland.

116 mm7 mm 7 mm25 mm

3 redenen om het dagboek te bestellen:

Elke dag biedt twee overdenkingen: één

voor volwassenen en één voor jongeren.

Het dagboek kost € 12,50. Ruim € 8,- gaat

naar het zendingswerk van de GZB.

Leuke extra’s: kinderpuzzels, wereld-

recepten en zendingsverhalen.

1

Bestel via uw plaatselijke

zendingscommisie

2

3