VII. Hasło geograficzne

1

VII. Hasło geograficzne.

VII.1. Hasło geograficzne

VII. .1.Definicja tematów geograficznych.

VII.1.2. Ogólne zasady ustalania nazw geograficznych

VII.1.3. Źródła

VII.2. Państwa

VII.3. Regiony

VII.3.1. Kontynenty i części kontynentów

VII.3.2. Regiony - grupy państw wyodrębnione ze względu na kryterium geograficzne i etniczne

VII.3.3. Regiony historyczne nie mieszczące się w obrębie jednego państwa

VII.3.4. Regiony w obrębie jednego państwa

VII.3.5. Regiony wyodrębnione ze względu na kryterium gospodarcze

VII.3.6. Regiony mityczno-legendarne i fikcyjne

VII.4. Miejscowości (miasta, wsie, osiedla)

VII.4.1. Miejscowości polskie

VII.4.1.1. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danym województwie

VII.4.1.2. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danym powiecie

VII.4.1.3. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danej gminie

VII.4.2. Miejscowości w innych państwach

VII.4.3. Miejscowości przedzielone granicą i leżące w granicach dwóch państw

VII.4.4. Zmiany nazw miejscowości

VII.4.5. Miejscowości włączone do innych miejscowości

VII.4.6. Części miejscowości, dzielnice, ulice, place, obiekty fizjograficzne w obrębie miejscowości

VII.4.7. Obiekty znajdujące się w miejscowościach

VII.4.8. Obiekty znajdujące się poza miejscowościami

VII.4.9. Miejscowości dawne

VII.5. Obiekty fizjograficzne

VII.5.1. Typy nazw obiektów fizjograficznych

VII.5.2. Dopowiedzenia po nazwach obiektów fizjograficznych

VII.5.2.1. Dopowiedzenia identyfikujące

VII.5.2.2. Dopowiedzenia lokalizujące

VII.5.3 Obszary chronione

VII.6. Nazwy równobrzmiące

VII.7. Nazwy jednostek podziału administracyjnego

VII.7.1. Nazwy jednostek podziału administracji państwowej

VII.7.1.1. Nazwy jednostek podziału administracyjnego w Polsce

VII.7.1.1.1. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego w latach 1945-1998 r.

VII.7.1.1.2. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego od 1.01.1999 r.

VII.7.1.1.2.1. Województwa

VII.7.1.1.2.2. Powiaty

VII.7.1.1.2.3. Gminy

VII.7.1.1.2.4. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego przed 1945 r.

VII.7.1.2. Nazwy jednostek podziału administracyjnego w innych krajach

VII.7.2. Nazwy jednostek podziału administracyjnego kościelnego

VII.7.2.1. Metropolie (prowincje), diecezje (archidiecezje), dekanaty

VII.7.2.2. Parafie, gminy wyznaniowe

VII.7.3. Nazwy jednostek administracyjnych leśnictwa w Polsce – nadleśnictwa

VII.8. Obiekty wojskowe.

VII.8.1. Części obiektów wojskowych

2

VII.9. Obiekty komunikacyjne

VII.9.1. Obiekty kolejowe

VII.9.1.1. Linie kolejowe

VII.9.1.2. Stacje i dworce

VII.9.1.3. Węzły kolejowe

VII.9.2. Obiekty komunikacji drogowej

VII.9.2.1. Drogi

VII.9.2.2. Mosty

VII.9.2.3. Dworce

VII.10. Obiekty wiertnicze

VII.11. Szlaki i trasy turystyczne

VII.12. Zasady wypełniania rekordu wzorcowego hasła geograficznego

VII.12.1 Pola X51 – hasło przyjęte, hasła odrzucone, hasła związane

VII.12.2 Pola uwag, źródła i nota stosowania

VII.13. Przykłady rekordów wzorcowych

VII.13.1 Państwa

VII.13.2 Regiony

VII.13.3 Miejscowości

VII.13.4 Obiekty w miejscowościach i poza nimi

VII.13.5 Obiekty fizjograficzne

VII.13.6 Nazwy jednostek podziału administracyjnego

VII.13.7 Obiekty wojskowe

VII.13.8 Obiekty komunikacyjne

VII.13.9 Obiekty wiertnicze

VII.13.10 Szlaki turystyczne

VII.14. Hasło geograficzne w opracowaniu przedmiotowym wg JHP BN

VII.14.1. Warunki naturalne

VII.14.2 Administracja

VII.14.3 Bezpieczeństwo i porządek publiczny

VII.14.4 Społeczeństwo

VII.14.5 Język

VII.14.6 Gospodarka

VII.14.7 Historia

VII.14.8 Kultura

VII.14.9 Nauka, szkolnictwo i oświata

VII.14.10 Polityka

VII.14.11 Prawo i wymiar sprawiedliwości

VII.14.12 Religia

VII.14.13 Zdrowie, higiena, służba zdrowia

VII.14.14 Sport, kultura fizyczna, turystyka i podróżnictwo

VII.14.16 Części miejscowości

VII.14.17 Określnik –a

VII.14.18 Stosowanie tematów i określników równobrzmiących w opracowaniu materiałów

dotyczących Czeczenii, Inflant, Niderlandów, Palestyny, Śląska, Tybetu, Watykanu i

Wolnego Miasta Gdańska,

VII.14.19 Opracowanie dokumentów dotyczących terytoriów zmieniających przynależność

państwową

3

VII.1. Hasło geograficzne

VII.1.1.Definicja tematów geograficznych.

Tematami geograficznymi w opracowaniu przedmiotowym są nazwy następujących jednostek

geograficznych:

a) państw,

b) regionów,

c) miejscowości i obiektów znajdujące się w nich,

d) obiektów znajdujących się poza miejscowościami,

e) obiektów fizjograficznych,

f) obszarów chronionych,

g) jednostek podziału administracyjnego,

h) obiektów wojskowych,

i) obiektów komunikacyjnych,

j) obiektów wiertniczych,

k) szlaków turystycznych

VII.1.2. Ogólne zasady ustalania nazw geograficznych,

Ogólne zasady ustalania form nazw geograficznych są zgodne z normą PN/N-01228 Hasło opisu

bibliograficznego – Hasło geograficzne:

- tę samą nazwę należy podawać zawsze w tej samej formie,

- nazwę podaje się w mianowniku, w formie i pisowni polskiej, o ile taka istnieje.

W przypadku braku polskiej formy, należy podawać oryginalną formę nazwy geograficznej

(formę językową i pisownię przyjętą w kraju, na którego terytorium znajduje się dana jednostka),

-jeżeli nazwa danej jednostki uległa zmianie, należy podawać nazwę lub formę nazwy najnowszą,

dopuszcza się jednak stosowanie nazwy poświadczonej w opisywanym dokumencie.

4

Nazwy zapisane pismem innym niż łacińskie powinny być transliterowane zgodnie z aktualnymi

normami.

Ponieważ przedmiotem normy PN-N-01228 są jedynie niektóre rodzaje nazw geograficznych (państwa

i miejscowości), dla tych kategorii obiektów, których nie obejmują postanowienia normy przyjęto

rozwiązania własne, zgodne z zasadami i praktyką opracowania przedmiotowego w Języku Haseł

Przedmiotowych BN.

VII.1.3. Źródła

Podstawą ustalania form nazw geograficznych są następujące źródła:

a) najnowsze wydania polskich encyklopedii powszechnych,

b) najnowsze urzędowe wykazy miejscowości w Polsce,

c) najnowsze polskie wydania atlasów świata,

d) kartoteki wzorcowe, przede wszystkim prowadzone przez narodowe agencje bibliograficzne,

e) encyklopedie uniwersalne,

f) bibliografie narodowe,

g) leksykony geograficzne i krajoznawcze,

h) zasoby internetowe,

i) opracowywane dokumenty.

Do czasu ukazania się nowego wykazu miejscowości w Polsce, uwzględniającego obowiązujący od

1.01.1999 r. podział administracyjny Polski wraz z późniejszymi zmianami, źródłem ustalania

dopowiedzeń lokalizujących do nazw miejscowości jest Dziennik Ustaw RP nr 96 z dnia 24 lipca

1998 r (Ustawa o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa)

oraz nr 103 z dnia 10 sierpnia 1998 r. (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r.

w sprawie utworzenia powiatów).

5

VII.2. Państwa

Państwa - istniejące i nie istniejące obecnie – występują pod obiegowo funkcjonującą nazwą, skróconą,

o ile taka istnieje. Nie stosujemy akronimów. Wszystkie formy odrzucone traktujemy jako odsyłacze

całkowite.

Np.:

Austria

nie: Ósterreich

nie: Republika Austrii

Polska

nie: Rzeczpospolita Polska

Stany Zjednoczone

nie: Stany Zjednoczone Ameryki

United States of America

USA

Wyjątkiem od powyższych zasad jest nazwa geograficzna wyrażona akronimem „ZSRR”,

który przyjmujemy jako obowiązujący:

ZSRR

nie: Związek Radziecki

Związek Sowiecki

Sojuz Sovetskich Socialisticeskich Respublik

Soŭz Sovetskih Socialisticeskih Respublik

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

oraz nazwy:

Niemcy (Republika Demokratyczna),

6

Niemcy (Republika Federalna),

Krzyżackie, państwo - utworzone na potrzeby katalogu, a przyjęte jako obowiązujące:

Niemcy (Republika Demokratyczna)

nie: Niemiecka Republika Demokratyczna

Deutsche Demokratische Republik

NRD

DDR

Niemcy (Republika Federalna) zakres stosowania: 1949-1990 r.

nie: Republika Federalna Niemiec

Bundesrepublik Deutschland

: Niemiecka Republika Federalna

RFN

BRD

NRF

Krzyżackie, państwo

nie: Państwo Zakonu Krzyżackiego

Państwa dawne i obecnie istniejące o tej samej nazwie i zwykle na tym samym terytorium otrzymują

jedną nazwę, np. Egipt, Grecja. Nie wprowadzamy nazw typu: Egipt starożytny, Grecja starożytna.

Stosując odpowiednie określniki chronologiczne, wyrażamy w haśle informację, którego z okresów

historii tych państw dotyczy opisywany dokument.

Np.:

Grecja - 4 w. p.n.e.

Grecja - od 1945 r.

Egipt - gospodarka - 15-4 w. p.n.e.

Egipt - gospodarka - 19 w.

7

VII.3. Regiony

VII.3.1. Kontynenty i części kontynentów

Nazwy kontynentów i ich części podajemy według zasad ogólnych.

Np.:

Ameryka

Azja Południowo-Wschodnia

Afryka Północna

VII.3.2. Regiony - grupy państw wyodrębnione ze względu na kryterium geograficzne

i etniczne

W opisie pewnych grup państw, które łączą więzy historyczne, geopolityczne i kulturalne,

stosuje się nazwy obiegowe używane w piśmiennictwie, choć nie poświadczone w głównych źródłach

encyklopedycznych.

Np.:

Arabskie, kraje

Bałkańskie, kraje

Bałtycki, region

Skandynawia

Słowiańszczyzna

Nie są traktowane jak hasła geograficzne nazwy wydzielone ze względu na kryterium polityczno-

gospodarcze lub religijne, które nie oznaczają wyraźnej jednostki terytorialnej, np.: kraje

kapitalistyczne, kraje socjalistyczne, kraje muzułmańskie, kraje gospodarczo rozwinięte,

kraje rozwijające się.

Nazwy te są traktowane jak tematy/określniki ogólne.

8

VII.3.3. Regiony historyczne nie mieszczące się w obrębie jednego państwa

Nazwy regionów historycznych podajemy według zasad ogólnych.

Np.:

Inflanty

Niderlandy

Prusy (kraina hist.)

VII.3.4. Regiony w obrębie jednego państwa

W przypadku regionów historycznych Polski podajemy nazwę regionu bez dopowiedzenia

lokalizującego.

Np.:

Małopolska

Mazowsze

Śląsk

Śląsk, Górny

Polska Południowa

W przypadku regionów historycznych obcych podajemy nazwę według zasad ogólnych z podaniem

lokalizacji w formie nazwy państwa. Dopowiedzenie lokalizujące zawsze wyraża aktualną

przynależność państwową.

Np.:

Akwitania (Francja)

Walia (Wielka Brytania)

Nadrenia (Niemcy)

9

Morawy (Czechy)

Alzacja (Francja)

W przypadku mniejszych regionów o nie utrwalonej historycznie nazwie stosuje się konstrukcję:

nazwa miejscowości będącej centrum tego regionu + dopowiedzenie identyfikujące (okręg).

Np.:

Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg)

Legnica (woj. dolnośląskie ; okręg)

Chorzów (woj. śląskie ; okręg)

Berlin (Niemcy ; okręg)

Uwaga: inne znaczenie dopowiedzenia identyfikującego (okręg) zostało omówione w VII.7.1.

Nazwy jednostek podziału administracji państwowej.

VII.3.5. Regiony wyodrębnione ze względu na kryterium gospodarcze

Nazwy takich regionów podajemy według zasad ogólnych dodając, jeśli jest to konieczne,

dopowiedzenie identyfikujące (region) lub inne stosowne dopowiedzenia w zależności o charakteru

regionu.

Np.:

Euroregion Bug

Zielone Płuca Polski (region)

Ruhry, Zagłębie (Niemcy)

VII.3.6. Regiony mityczno-legendarne i fikcyjne

Nazwy regionów mityczno-legendarnych podajemy według zasad ogólnych, bez dopowiedzenia

lokalizującego.

Np.:

10

Atlantyda

Ofir

Dysk (kraina fikcyjna)

Śródziemie (kraina fikcyjna)

Uwaga: Regiony będące jednostkami fizjograficznymi (nizina, pojezierze, pogórze itp.) zob. VII. 5.

Obiekty fizjograficzne.

11

VII.4. Miejscowości (miasta, wsie, osiedla)

Hasła geograficzne tego typu mają na ogół postać: nazwa + dopowiedzenie lokalizujące.

Dopowiedzenie lokalizujące zawsze wyraża aktualną przynależność administracyjną.

VII.4.1. Miejscowości polskie

Dopowiedzeniami lokalizującymi są: nazwa województwa, nazwa województwa i powiatu lub

nazwa województwa i gminy. Stosowane w dopowiedzeniach wyrażenie „województwo" otrzymuje

skrót „woj.", „powiat" - skrót „pow.", a „gmina" - skrót „gm.".

Użyta w dopowiedzeniu nazwa województwa i powiatu jest zgodna z jego urzędową nazwą (tzn. w

formie przymiotnikowej), natomiast gminę wyrażamy poprzez nazwy miejscowości będących siedzibą

władz gminnych, zapisane w mianowniku.

Wszystkie miejscowości poza Warszawą, stolicą kraju, otrzymują dopowiedzenia lokalizujące w

postaci nazwy województwa.

Np.:

Warszawa

Poznań (woj. wielkopolskie)

Częstochowa (woj. śląskie)

Jędrzejów (woj. świętokrzyskie)

Łódź (woj. łódzkie)

VII.4.1.1. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danym województwie

Jeśli w danym województwie znajdują się dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie, do

każdej z nich dodajemy dopowiedzenie lokalizujące w postaci odpowiedniej nazwy województwa

i nazwy powiatu.

Np.:

12

Czarna (woj. podkarpackie, pow. Dębica)

Czarna (woj. podkarpackie, pow. Łańcut)

Brzeziny (woj. śląskie, pow. Kłobuck)

Brzeziny (woj. śląskie, pow. Myszków)

Brzeziny (woj. śląskie, pow. Pszczyna)

Brzeziny (woj. śląskie, pow. Racibórz)

Brzeziny (woj. śląskie, pow. Zawiercie)

VII.4.1.2. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danym powiecie

Jeśli w danym powiecie znajdują się dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie, dodajemy

do każdej z nich dopowiedzenie lokalizujące w postaci odpowiedniej nazwy województwa i nazwy

gminy, pomijając szczebel pośredni, tzn. powiat.

Np.:

Łazy (woj. śląskie, gm. Jasienica)

Łazy (woj. śląskie, gm. Porąbka)

obie miejscowości znajdują się w powiecie bielskim

Łazy (woj. śląskie, gm. Czernichów)

Łazy (woj. śląskie, gm. Jeleśnia)

Łazy (woj. śląskie, gm. Radziechowy-Wieprz)

trzy miejscowości w powiece żywieckim

VII.4.1.3. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danej gminie

Przypadki takie są dość rzadkie, a jeszcze rzadziej występują w opracowywanych przedmiotowo

dokumentach. Możliwości rozróżnienia są niewielkie -jeśli jest to niezbędne, można użyć np.

nazwy urzędu pocztowego lub stacji kolejowej. W bibliografii narodowej i w katalogach BN

takie nazwy pozostaną nierozróżnione

Np.:

13

Łazy (woj. śląskie, gm. Koziegłowy)

taki zapis otrzymują obie miejscowości o nazwie Łazy znajdujące się na obszarze gminy Koziegłowy

VII.4.2. Miejscowości w innych państwach

Dopowiedzeniem lokalizującym dla nazw miejscowości obcych jest nazwa państwa lub nazwa

państwa i nazwa odpowiedniej jednostki administracyjnej w przypadku, gdy na terytorium

danego kraju występuje więcej niż jedna miejscowość o tej nazwie. Nazwa jednostki

administracyjnej nie jest w tym przypadku poprzedzana wyrażeniem określającym rodzaj tej

jednostki (np.: stan, departament, kraj związkowy), chyba że nazwa danej jednostki

administracyjnej jest identyczna z nazwą miejscowości będącej jej siedzibą (np.: kanton Zurych,

okręg Burgas, il Trabzon, kraj związkowy Hamburg).

W przypadku występowania dwu lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w obrębie danej

jednostki podziału administracyjnego, należy doprecyzować lokalizację poprzez podanie

kolejnego dopowiedzenia wyrażającego niższy szczebel podziału administracyjnego, stosownie

do nazewnictwa przyjętego w danym kraju.

Np.:

Moskwa (Rosja)

Wormacja (Niemcy)

Lwów (Ukraina)

Bellegarde (Francja, Gard)

Bellegarde (Francja, Loiret)

Oldenburg (Niemcy, Saksonia Dolna)

Oldenburg (Niemcy, Szlezwik-Holsztyn)

Santa Clara (Stany Zjednoczone, Kalifornia)

Santa Clara (Stany Zjednoczone, Utah)

Ramsau (Austria, Górna Austria)

Ramsau (Austria, kraj związkowy Salzburg)

14

VII.4.3. Miejscowości przedzielone granicą i leżące w granicach dwóch państw

Nazwy wszystkich takich miejscowości traktujemy jako formy równorzędne.

Np.:

Zgorzelec (woj. dolnośląskie) i Górlitz (Niemcy)

Słubice (woj. lubuskie) i Frankfurt nad Odrą (Niemcy)

Czeski Cieszyn (Czechy) i Cieszyn (woj. śląskie)

VII.4.4. Zmiany nazw miejscowości

Przyjmujemy jako obowiązującą ostatnią urzędową nazwę miejscowości. Poprzednie formy należy

traktować jak odsyłacze całkowite.

Np.:

Bielsko-Biała (woj. śląskie)

nie: Biała

Bielsko

Bratysława (Słowacja)

nie: Pozsóny

Pressburg

Preszburg

W wyjątkowych wypadkach - w odniesieniu do szczególnie ważnych ośrodków, w historii których

dokonało się zupełne zerwanie ciągłości kulturowej - dopuszcza się stosowanie nazwy aktualnej i

poprzedniej dla okresów historycznych, w których te nazwy obowiązywały. Nazwy wcześniejsze

podaje się bez dopowiedzenia lokalizującego i bez dopowiedzenia (miasto dawne).

15

Np.:

Konstantynopol i Stambuł (Turcja)

Kaliningrad (Rosja) i Królewiec

VII.4.5. Miejscowości włączone do innych miejscowości

Dla nazw miejscowości, które zostały administracyjnie włączone do innej miejscowości,

stosujemy nazwę tej miejscowości, która wchłonęła inną, natomiast nazwa miejscowości

włączonej występujew funkcji określnika a ponadto zostaje użyta jako forma odsyłaczowa.

Np.:

Wałbrzych (woj. dolnośląskie) – Książ

nie: Książ

Kraków (woj. małopolskie) - Nowa Huta

nie: Nowa Huta

Uwaga: w przypadku miejscowości, które powstały z połączenia dwóch lub większej liczby

miejscowości zob. VII. 4.4. Zmiany nazw.

16

VII.4.6. Części miejscowości, dzielnice, ulice, place, obiekty fizjograficzne w obrębie

miejscowości

Nazwy części miejscowości oraz dzielnice są traktowane jako określniki po nazwach

miejscowości.

Nazwy obce podawane są w języku kraju, w jakim się znajdują, w szyku naturalnym i zgodnie

z pisownią danego języka lub podlegają transliteracji.

Np.:

Lublin (woj. lubelskie) – Majdanek

nie: Majdanek

Warszawa – Ochota

nie: Ochota

Gdańsk (woj. pomorskie) – Oliwa

nie: Oliwa

Los Angeles (Stany Zjednoczone) – Hollywood

nie: Hollywood

Nazwy ulic, placów itp. występują w postaci określników po nazwie miejscowości i nie

stanowią form odsyłaczowych. Nazwy są wprowadzane w szyku naturalnym, nazwy obce zgodnie

z pisownią danego języka lub podlegają transliteracji. Jeśli nie ma możliwości ustalenia nazwy

oryginalnej, podajemy ją w wersji spolszczonej, o ile taka jest potwierdzona w źródłach, lub

stosujemy nazwę występującą w opracowywanym dokumencie.

Np.:

Łódź (woj. łódzkie) - ulica Piotrkowska

Kraków (woj. małopolskie) - Rynek Główny

17

Katowice (woj. śląskie) - aleja Korfantego

Warszawa - Aleje Jerozolimskie

Wiedeń (Austria) – Ring

Londyn (Wielka Brytania) - Piccadily Circus

Paryż (Francja) - place Charles-de-Gaulle- Etoille

Moskwa (Rosja) - Krasnaâ ploščad'

Nazwy ulic zawierające nazwy osobowe składające się z imienia i nazwiska wprowadza się

tylko z użyciem nazwiska. Forma zawierająca pełną nazwę powinna wystąpić w odsyłaczu

całkowitym.

W przypadku, gdy nazwa tego typu w powszechnym stosowaniu występuje z imieniem jako

pierwszym elementem, tę formę należy przyjąć do hasła.

Np.:

Warszawa – ulica Hołówki

nie Warszawa – ulica Tadeusza Hołówki

ale

Warszawa – ulica Emilii Plater

nie Warszawa – ulica Plater Emilii

Nazwy ulic i placów w miejscowościach, których przynależność państwowa uległa zmianie,

podaje się w formie stosownej dla danego okresu przynależności państwowej, np. we Wrocławiu

do 1945 r. nazwy niemieckie, po 1945 r. nazwy polskie:

Wrocław (woj. dolnośląskie) – Schweidnitzer Straße

Wrocław (woj. dolnośląskie) – ulica Świdnicka

Lwów (Ukraina) - ulica Akademicka

obecnie Prospekt Szewczenki

Lwów (Ukraina) - ulica Hetmańska

część Wałów Hetmańskich, obecnie Prospekt Swobody

18

Jeśli dokument opisuje całość historii danej ulicy, należy utworzyć hasła zarówno dla

czasów dawniejszych, jak i dla współczesności, hasła łączy się relacją kojarzeniową, np.:

Szczecin (woj. zachodniopomorskie) - ulica św. Wojciecha

TK Szczecin (woj. zachodniopomorskie) – Karkutschstrasse

Szczecin (woj. zachodniopomorskie) - Karkutschstrasse

TK Szczecin (woj. zachodniopomorskie) - ulica św. Wojciecha

Nazwy obiektów fizjograficznych, znajdujących się w miejscowościach występują w postaci

określników po nazwie miejscowości. Jeśli są to nazwy wielowyrazowe, to zarówno polskie,

jak i obce wprowadzane są w szyku naturalnym, zgodnie z pisownią danego języka lub

podlegają transliteracji. Od formy zinwertowanej należy sporządzić odsyłacz całkowity.

Np.:

Warszawa - Jeziorko Czerniakowskie

nie Czerniakowskie, Jeziorko

19

VII.4.7. Obiekty znajdujące się w miejscowościach

Nazwy takich obiektów zapisuje się jako określnik po nazwie miejscowości. W wypadku

nazw obcych nazwę rodzaju obiektu (zamek, kościół itp.) podajemy w języku polskim, a nazwę

własną obiektu podajemy w języku kraju, na którego terytorium się znajduje, chyba że nazwa

rodzaju obiektu jest organiczną częścią nazwy własnej, wtedy całość nazwy jest zapisana w języku

danego kraju lub w formie tam przyjętej.

Nazwę rodzaju obiektu piszemy małą literą, chyba że jest ona integralną częścią nazwy własnej.

Jeśli obiekt nie ma utrwalonej nazwy własnej lub nie można jej ustalić, w określniku wyrażamy

jedynie rodzaj obiektu.

Np.:

Podzamcze (woj. śląskie) - zamek Ogrodzieniec

Warszawa - Pałac Kultury

Kórnik (woj. wielkopolskie) - zamek

Warszawa - pałac Paca

Krosno (woj. podkarpackie) - klasztor franciszkanów

Kraków (woj. małopolskie) - Cmentarz Rakowicki

Rzym (Włochy) - Panteon

Wenecja (Włochy) - Ca d'Oro

Wiedeń (Austria) - Belveder

Kayserberg (Francja) - zamek

Praga (Czechy) - Obecni dům

W nazwach kościołów opuszczamy skrót „p.w.” (pod wezwaniem) oraz skracamy formułę

wezwania maryjnego do NMP (Najświętszej Marii Panny). Słowo „świętego/świętej"

zapisujemy skrótem „św.", a „Świętych" - skrótem „św.św." Nie stosuje się tytułów honorowych

typu „fara", „kolegiata", „bazylika". Jedynym wyjątkiem jest „katedra" określająca główny kościół

diecezji, która to nazwa jest używana również w odniesieniu do archikatedry. W wyjątkowych

wypadkach, w stosunku do nazw szczególnie utrwalonych w tradycji, stosujemy nazwę obiegową.

W przypadku kościołów klasztornych podajemy tylko wezwanie kościoła, pomijając przymiotnik

20

pochodzący od nazwy zakonu (cystersów, jezuitów itp.), chyba że wezwanie kościoła jest obecnie

niemożliwe do ustalenia, a informacja o zakonie, do którego kościół należał jest jedyną posiadaną

przez nas informacją identyfikującą (dotyczy to zwłaszcza obiektów od dawna nieistniejących).

Nazwy zakonów po słowie „klasztor" lub „opactwo" podajemy w wersji obiegowej i piszemy

małą literą.

Zespoły obiektów sakralnych (np. obejmujące kościół, klasztor, kalwarię itp.) wyraża się przez

użycie po odpowiedniej nazwie geograficznej określnika - sanktuarium. Nazwy poszczególnych

obiektów takich zespołów występują jako kolejne określniki.

Np.:

Gdańsk (woj. pomorskie) - kościół św. Jana

Warszawa - katedra św. Jana Chrzciciela

Rzym (Włochy) - kościół II Gesu

Paryż (Francja) - kościół St. Etienne-du-Mont

Gdańsk (woj. pomorskie) - kościół Mariacki

Kraków (woj. małopolskie) - kościół Mariacki

Kraków (woj. małopolskie) - kościół św.św. Piotra i Pawła

Paryż (Francja) - katedra Notre Damę

Kraków (woj. małopolskie) - klasztor klarysek

Stary Licheń (woj. wielkopolskie) - sanktuarium maryjne

Nazwy obiektów winny występować bezpośrednio po haśle geograficznym, tzn. po nazwie

miejscowości (z ewentualnym dopowiedzeniem), nie poprzedzane nazwą dzielnicy lub części

miejscowości, na obszarze której znajdują się.

Np.:

Warszawa - kościół Nawiedzenia NMP

nie: Warszawa - Ochota - kościół Nawiedzenia NMP

Kraków (woj. małopolskie) - klasztor norbertanek

nie: Kraków (woj. małopolskie) - Zwierzyniec – klasztor norbertanek

Jeśli szczegółowa lokalizacja obiektu jest istotna ze względu na utrwalone zwyczajowo

21

nazewnictwo (często dotyczy to miejscowości włączonych w obręb innych miejscowości lub części

miast funkcjonujących długo jako oddzielne organizmy przestrzenne), należy zapisać tę część

miejscowościnie jako określnik, lecz dodać ją do nazwy obiektu i poprzedzić przyimkiem

„w", „na" itp.

Np.:

Łódź (woj. łódzkie) - kościół św. Antoniego w Łagiewnikach

nie: Łódź (woj. łódzkie) - Łagiewniki - kościół św. Antoniego

Wrocław (woj. dolnośląskie) - kościół NMP na Piasku

nie: Wrocław (woj. dolnośląskie) - Piasek - kościół NMP

Kraków (woj. małopolskie) - klasztor benedyktynów w Tyńcu

nie: Kraków (woj. małopolskie) - Tyniec – klasztor benedyktynów

Nazwa dzielnicy lub części miejscowości powinna natomiast pojawić się bezpośrednio jako

określnik w drugim haśle, ze stosownym określnikiem, zwykle - historia lub - religia. Nie

należy natomiast tworzyć w takich przypadkach haseł z użyciem określnika – budownictwo.

Np.: dla omówienia monografii kościoła św. Antoniego w Łagiewnikach

Łódź (woj. łódzkie) - kościół św. Antoniego w Łagiewnikach- historia

Łódź (woj. łódzkie) - Łagiewniki - religia – historia

W wyjątkowych wypadkach dopuszcza się umieszczanie nazw obiektów po nazwie części

miejscowości. Dotyczy to kompleksów architektonicznych wyodrębnionych przestrzennie,

posiadających własną, jednoznacznie identyfikującą nazwę, a więc zwłaszcza rezydencji władców

czy wielkich założeń klasztornych, grupujących budynki o różnym charakterze (świeckie i sakralne).

Ze względu na tradycyjne, utrwalone w świadomości odbiorców nazewnictwo, a także na

uproszczenie wyszukiwania, wydaje się wskazane gromadzić nazwy pojedynczych obiektów

jako określniki po nazwie całego zespołu. Ze względu na jednoznaczną identyfikację obiektu

poprzez wprowadzającą nazwę zespołu, można w tym wypadku w kolejnym określniku podać

jedynie nazwę pospolitą obiektu.

22

Np.:

Kraków (woj. małopolskie) - Wawel – zamek

nie: Kraków (woj. małopolskie) - zamek na Wawelu

Kraków (woj. małopolskie) - Zamek Królewski

Kraków (woj. małopolskie) - Wawel - katedra - kaplica Zygmuntowska

nie: Kraków (woj. małopolskie) - katedra św.św. Wacława i Stanisława - kaplica Zygmuntowska

Kraków (woj. małopolskie) - kaplica Zygmuntowska

Lubiąż (woj. dolnośląskie) - klasztor cystersów - kościół NMP

nie: Lubiąż (woj. dolnośląskie) - kościół NMP

Praga (Czechy) - Hradczany – katedra

nie: Praga (Czechy) - katedra na Hradczanach

Praga (Czechy) - katedra św. Wita

Częstochowa (woj. śląskie) - Jasna Góra – arsenał

nie: Częstochowa (woj. śląskie) - arsenał na Jasnej Górze

Jeśli w danej miejscowości znajduje się więcej niż jeden obiekt o tej samej nazwie, nazwę należy

uzupełnić dopowiedzeniem lokalizującym jeśli nazwa nie identyfikuje jednoznacznie obiektu (np.

funkcjonuje ta sama nazwa dla kilku obiektów w tej miejscowości), np.:

Warszawa - pałac Zamoyskiego (Nowy Świat)

(tę samą nazwę „pałac Zamoyskich” miał w pewnym okresie pałac Jabłonowskich przy ulicy

Senatorskiej i zamek Ostrogskich na Tamce)

Nazwy obiektów, które nie posiadają wyróżniającej nazwy własnej, a są siedzibą instytucji, tworzy

się stosując w określniku nazwę danej instytucji z dopowiedzeniem (budynek), np.:

Warszawa - Sąd Najwyższy RP (budynek)

nie: Warszawa – budynek Sądu Najwyższego RP

23

Kraków (woj. małopolskie) - Międzynarodowe Centrum Kultury (budynek)

nie: Kraków (woj. małopolskie) – budynek Międzynarodowego Centrum Kultury

Jeśli dana instytucja zajmuje kilka budynków, a dokument opisuje wszystkie, po nazwie instytucji

stosuje się dopowiedzenie (budynki).

Łódź (woj. łódzkie) - Uniwersytet Łódzki (budynki)

nie: Łódź (woj. łódzkie) – budynki Uniwersytetu Łódzkiego

Sulechów (woj. lubuskie) - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa (budynki)

nie: Sulechów (woj. lubuskie) – budynki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej

Dokumenty, których przedmiotem jest gmach główny danej instytucji, w haśle powinny otrzymać

nazwę danej miejscowości z określnikiem jednostkowym zawierającym nazwę danej instytucji i z

dopowiedzeniem (budynek główny):

Warszawa – Politechnika Warszawska (budynek główny)

Jeśli w kartotece haseł wzorcowych istnieje hasło dla danej instytucji (hasło korporatywne) należy

je powiązać z nazwą danego obiektu/obiektów relacją TK (pola 5XX), np.:

Uniwersytet Wrocławski

TK Wrocław (woj. dolnośląskie) - Uniwersytet Wrocławski (budynki)

Części obiektów (sale, kaplice, dziedzińce itp.) zapisuje się po nazwie danego obiektu jako

kolejny określnik jednostkowy, np.:

Trzebinia (woj. małopolskie) - kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa - kaplica Fatimska

Wrocław (woj. dolnośląskie) - Uniwersytet Wrocławski (budynek główny) - Aula Leopoldina

Wrocław (woj. dolnośląskie) - Uniwersytet Wrocławski (budynek główny) - Oratorium

Marianum

24

Jeśli dana instytucja zajmuje/zajmowała obiekty w kilku miejscach danej miejscowości, dla

ich rozróżnienia należy po dopowiedzeniu „budynek” dodać odpowiednie dopowiedzenie

lokalizujące – nazwę ulicy lub placu, np.:

Warszawa - Bank Gospodarstwa Krajowego (budynek ; Aleje Jerozolimskie)

Warszawa - Urząd Telefoniczny (budynek ; ulica Nowogrodzka)

Jeśli jeden z budynków danej instytucji posiada wyróżniającą nazwę własną, zapisuje się ją

bezpośrednio po nazwie miejscowości, np.:.

Kraków (woj. małopolskie) – Collegium Maius

W przypadku instytucji, która posiada oddziały, wydziały i filie itp. , które mieszczą się w

różnych budynkach, w haśle powinna się znaleźć nazwa miejscowości i określnik jednostkowy

zawierający nazwę tego oddziału, wydziału, filii itp., w szyku naturalnym z dopowiedzeniem

(budynek). Nazwę instytucji nadrzędnej podaje się w postaci akronimu, jeśli jest dobrze

rozpoznawalny, np.:

Warszawa – Wydział Architektury PW (budynek)

Kraków (woj. małopolskie) – Wydział Chemii UJ (budynek)

Jeśli dany obiekt nie ma nazwy wyróżniającej i nie jest siedzibą żadnej instytucji w haśle

należy użyć adresu, pod którym się ten obiekt znajduje. Zasada ta dotyczy współczesnej

lokalizacji obiektu, np.:

Warszawa - ulica Sierpecka 6

(dokument dotyczy domu Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej "Osiedle Skarbowców")

Warszawa - ulica Hołówki 3

(dokument dotyczy domu, w którym mieszkał Krzysztof Kamil Baczyński)

25

Wskazane jest dodawanie w rekordach wzorcowych odsyłaczy całkowitych zawierających

adresy poszczególnych obiektów. Informacja ta jest przydatna dla użytkowników

zainteresowanych daną ulicą lub placem, np.:

Warszawa - pałac Jabłonowskich

NU Warszawa - ratusz (1818-1944)

NU Warszawa - ulica Senatorska 14/16

VII.4.8. Obiekty znajdujące się poza miejscowościami

Nazwy takich obiektów (np. klasztory lub opactwa, pustelnie, stanowiska archeologiczne)

podajemy według zasad ogólnych dodając dopowiedzenie lokalizujące i identyfikujące.

Dopowiedzenie identyfikujące winno możliwie najprościej określać charakter obiektu.

Np.:

Manasija (Jugosławia ; klasztor)

Saalburg (Niemcy ; ruiny fortu rzymskiego)

Pranie (woj. warmińsko-mazurskie ; leśniczówka)

Comana de Jos (Rumunia ; stanowisko archeologiczne)

Szczaniec (woj. lubuskie ; stacja kolejowa)

Uwaga : dopowiedzenie (stanowisko archeologiczne) stosujemy wtedy, gdy nie ma informacji

o istnieniu w tym miejscu miasta dawnego czy grodu, gdy charakter wykopaliska nie wskazuje

jednoznacznie na dużą osadę o charakterze trwałym, a nazwa nie jest poświadczona jako

pierwotna.

26

VII.4.9. Miejscowości dawne

Nazwy miejscowości dawnych (tzn. nie istniejących obecnie jako miejscowości ani pod

dawną, ani żadną inną nazwą, a znanych z przekazów lub zachowanych zabytków) otrzymują

nazwę według ogólnych zasad. Nazwy miejscowości dawnych leżących na terytorium Polski

nie otrzymują dopowiedzeń lokalizujących. Nazwy obce otrzymują dopowiedzenie lokalizujące

aktualne. Wszystkie nazwy miejscowości dawnych otrzymują dopowiedzenie identyfikujące.

Dopowiedzeniami identyfikującymi dla tej kategorii nazw są: (miasto dawne, wieś dawna)

lub (gród).

Np.:

Troja (Turcja ; miasto dawne)

Pompeje (Włochy ; miasto dawne)

Zantyr (gród)

Huta Pieniacka (Ukraina ; wieś dawna)

Marzęcin (wieś dawna)

27

VII. 5. Obiekty fizjograficzne

VII.5.1. Typy nazw obiektów fizjograficznych

Nazwy obiektów fizjograficznych mogą mieć postać wyrażeń jednowyrazowych lub

wielowyrazowych. Jeżeli dla danego obiektu istnieje zarówno nazwa jedno wyrazowa, jak i

wielowyrazowa, to wybieramy jednowyrazową, a drugą traktujemy jako wariant nazwy

(odsyłacz całkowity).

Np.:

Bałtyk

nie: Bałtyckie, Morze

Pacyfik

nie: Spokojny, Ocean

Nazwy w postaci wyrażeń wielowyrazowych podajemy w formie zinwertowanej. Nazwę

pospolitą wskazującą na rodzaj obiektu fizjograficznego umieszczamy na drugim miejscu,

po przecinku.

Np.:

Pucka, Zatoka

Białowieska, Puszcza

Tucholskie, Bory

Czarna, Jaskinia

Egejskie, Morze

Zasada ta nie stosuje się do tych nazw wielowyrazowych, w których w szyku naturalnym nazwa

pospolita występuje na drugim miejscu (nie ma konieczności oddzielenia obu części przecinkiem)

oraz tych nazw, w których rodzaj obiektu jest wyrażony w innym języku niż polski.

28

Np.:

Babia Góra

Czerwony Bór

Mont Blanc

Uwaga: obiekty fizjograficzne w obrębie miejscowości zob. VII.4.6. Części miejscowości,

dzielnice, ulice, place, obiekty fizjograficzne.

VII.5.2. Dopowiedzenia po nazwach obiektów fizjograficznych

VII.5.2.1. Dopowiedzenia identyfikujące

Dopowiedzenia identyfikujące obiekt są dodawane jedynie w dwóch przypadkach:

- gdy zmieniają znaczenie terminu, np.:

po nazwach rzek - dopowiedzenia: (brzegi), (delta), (dolina), (dorzecze),

po nazwach jezior- dopowiedzenia: (brzegi), (zlewnia)

po nazwach mórz - dopowiedzenia: (wybrzeże), (zlewnia)

- gdy należy zróżnicować homonimy, np.:

Mnich (góra),

Bóbr (rzeka),

Wieprz (rzeka),

Kocioł (jezioro),

Odra (rzeka),

Dotyczy to również pozornych homonimów, jak np. Pasterze (Austria ; lodowiec).

29

Homonimy można różnicować za pomocą następujących dopowiedzeń:

archipelag,

bagna,

cieśnina,

góra - po nazwach szczytów górskich,

góry - po nazwach pasm górskich,

jaskinia,

jezioro,

kanał,

kotlina,

las,

lodowiec,

masyw,

morze,

nizina,

ocean,

płaskowyż,

półwysep,

przełęcz,

przylądek,

pustynia,

puszcza,

rezerwat,

rzeka,

wąwóz,

wyspa,

wyżyna,

zatoka.

Lista dopowiedzeń jest otwarta, winna być rozszerzana w miarę potrzeb.

30

W pozostałych wypadkach dopowiedzeń identyfikujących nie dodaje się, np.:

Tatry, Alpy, Sudety,

Dunaj, Ren, Wkra,

Mont Blanc, Śnieżnik, Matterhorn,

Mamry, Śniardwy, Ładoga (Rosja),

Bałtyk, Atlantyk, Pacyfik,

Uznam, Sardynia (Włochy), Majorka (Hiszpania).

VII.5.2.2. Dopowiedzenia lokalizujące

Wszystkie nazwy obiektów fizjograficznych znajdujących się na terenie jednego państwa,

z wyjątkiem Polski, otrzymują dopowiedzenia lokalizujące, np.:

Loara (Francja),

Sardynia (Włochy),

Wołga (Rosja),

Rugia (Niemcy).

Obiekty znajdujące się na terenie dwóch lub więcej krajów, nie otrzymują dopowiedzenia

lokalizującego, np.:

Alpy, Pireneje

Ren, Dunaj.

Jeśli obiekt fizjograficzny nie mieści się w granicach jednego państwa, a chcemy wyrazić

jego część znajdującą się na terenie jednego kraju, dodajemy po haśle odpowiedni określnik

geograficzny, np.:

Sudety – Polska = część Sudetów leżąca w Polsce,

Sudety – Czechy = część Sudetów leżąca w Czechach,

Ren (dorzecze) – Szwajcaria = dorzecze Renu w granicach Szwajcarii,

31

Ren (dorzecze) – Niemcy = dorzecze Renu w granicach Szwajcarii

VII.5.3 Obszary chronione

Hasłem jest najczęściej nazwa własna obszaru chronionego.

Np.:

Białowieski Park Narodowy,

Dębowiec (rezerwat),

Park Narodowy Yellowstone (Stany Zjednoczone),

Auksztocki Park Narodowy (Litwa).

Jeśli obszar chroniony obejmuje w całości obiekt fizjograficzny, lub całość obiektu

fizjograficznego znajdującego się w danym kraju, przyjmujemy nazwę obiektu, a nazwę obszaru

chronionego zapisujemy jako wariant (odsyłacz), np.:

Kampinoska, Puszcza

nie: Kampinoski Park Narodowy (ponieważ obszar puszczy i parku pokrywają się)

Tatry – Polska

nie: Tatrzański Park Narodowy (ponieważ park narodowy bejmuje całość polskiej części Tatr)

Nazwy rezerwatów obejmujących w całości obiekt fizjograficzny nie wymagają dopowiedzenia

(rezerwat), np.:

Raj (jaskinia)

nie: Raj (rezerwat)

Nazwy obszarów chronionych będących częścią miejscowości zapisujemy jako określnik, np.:

Kletno (woj. dolnośląskie) - Jaskinia Niedźwiedzia

Olsztyn (woj. śląskie) - rezerwat Sokole Góry

Poznań (woj. wielkopolskie) - użytek ekologiczny "Dębina"

32

VII.6. Nazwy równobrzmiące

Aby rozróżnić jednakowo brzmiące nazwy geograficzne z terytorium jednego kraju, kierujemy

się zasadą, iż jedynie nazwy obiektów fizjograficznych otrzymują dopowiedzenia identyfikujące.

Nazwy państw oraz regionów polskich nie otrzymują żadnych dopowiedzeń, nazwy

miejscowości oraz regionów obcych otrzymują jedynie odpowiednie dopowiedzenia lokalizujące.

Rozwiązania przyjęte dla równobrzmiących nazw miejscowości zob. VII.4.1.2, VII. 4.1.3,

VII. 4.1.4 (miejscowości w Polsce) oraz VII.4.2 (miejscowości obcych):

- jeśli państwo i miejscowość mają tę samą nazwę (np. Rzym, Luksemburg, Meksyk),

miasto otrzymuje dopowiedzenie lokalizujące, państwo nie otrzymuje żadnego dopowiedzenia,

np.:

Rzym i Rzym (Włochy),

Meksyk i Meksyk (Meksyk)

gdzie nazwy „Rzym" i „Meksyk" wyrażają państwa,

a nazwy Rzym (Włochy) i Meksyk (Meksyk) - miasta;

- jeśli region i miejscowości mają tę samą nazwę, miejscowość otrzymuje jedynie dopowiedzenie

lokalizujące, region nie otrzymuje dopowiedzenia identyfikującego, np.:

Mazury i Mazury (woj. wielkopolskie)

gdzie nazwa „Mazury" wyraża region, a nazwa „Mazury (woj. wielkopolskie)" wyraża miejscowość;

-jeśli obiekt fizjograficzny i miejscowość mają tę samą nazwę, obiekt fizjograficzny otrzymuje

dopowiedzenie identyfikujące, np.:

Moskwa (Rosja ; rzeka) i Moskwa (Rosja),

gdzie Moskwa (Rosja) wyraża miejscowość.

33

Odrębnego potraktowania wymagają równobrzmiące nazwy obiektów fizjograficznych leżących

na terenie tego samego państwa. Ze względu na brak innych możliwości rozróżnienia, konieczne

jest dodanie dopowiedzenia identyfikującego wyrażającego na ogół jednostkę fizjograficzną,

na obszarze której dany obiekt znajduje się lub z którą jest bezpośrednio związany.

W wypadku góry powinno to być pasmo górskie, w wypadku jeziora - nazwa pojezierza,

w wypadku rzeki - nazwa rzeki, której jest dopływem (w razie potrzeby należy określić, czy jest to

dopływ lewy czy prawy, stosując zapis: „pr. dopływ...”, „1. dopływ...”) itd.

Np.:

Góra Świętej Anny (Sudety Środkowe)

Góra Świętej Anny (Wyżyna Śląska)

Bystrzyca (dopływ Tyśmienicy)

Bystrzyca (dopływ Wieprza)

Głębokie, Jezioro (Pojezierze Poznańskie)

Głębokie, Jezioro (Pojezierze Bytowskie)

Część takich nazw będzie musiała pozostać nierozróżniona.

Np.:

oba jeziora Głębokie znajdujące się na obszarze Równiny Łęczyńsko-Włodawskiej otrzymują

zapis:

Głębokie, Jezioro (Równina Łęczyńsko-Włodawska)

a obie góry Jaworzyny w Beskidzie Małym otrzymują zapis:

Jaworzyna (Beskid Mały)

34

VII.7. Nazwy jednostek podziału administracyjnego

VII.7.1. Nazwy jednostek podziału administracji państwowej

VII.7.1.1. Nazwy jednostek podziału administracyjnego w Polsce

Nazwy jednostek podziału administracyjnego mogą występować w hasłach przedmiotowych w

dwóch formach:

- nazwa miejscowości będącej siedzibą władz administracyjnych z dopowiedzeniem

identyfikującym (okręg), np.: Białystok (woj. podlaskie ; okręg), Gdynia (woj. pomorskie ; okręg);

- nazwa jednostki administracyjnej w jego wersji oficjalnej, np. Podlaskie, województwo,

Radomska, gubernia.

Zasady doboru haseł w odniesieniu do konkretnych jednostek administracyjnych opisano poniżej.

VII.7.1.1.1. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego w latach 1945-1998 r.

Do opisu dokumentów na temat województw istniejących od 1945 do 1998 roku włącznie,

a także dla wcześniej funkcjonujących nazw jednostek administracyjnych niższego szczebla,

tzn. powiatów i gmin, stosuje się nazwę miejscowości będącej siedzibą władz administracyjnych

z dopowiedzeniem (okręg).

Np.:

Katowice (woj. śląskie ; okręg)

nie: Katowice (województwo)

nie: Katowickie, województwo

nie: Województwo katowickie

Hasło „Katowice (woj. śląskie ; okręg)” obejmuje niemal wszystkie jednostki administracyjne,

których siedzibą aż do roku 1999 były Katowice, tzn. zarówno powiat istniejący do 1951 r.,

35

jak i kolejne województwa z lat 1946-1998.

Legnica (woj. dolnośląskie ; okręg)

nie: Legnica (województwo)

nie: Legnickie, województwo

nie: Województwo legnickie

Hasło Legnica (woj. dolnośląskie ; okręg) opisuje obszar zarówno województwa legnickiego

istniejącego w latach 1975-1998, jaki wcześniej istniejącego powiatu w województwie

wrocławskim.

VII.7.1.1.2. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego od 1.01.1999 r.

VII.7.1.1.2.1. Województwa

Do opisu dokumentów na temat województw powołanych od stycznia 1999 r. stosuje się nazwę

własną województwa. Nazwę podajemy w formie zinwertowanej. Wyrażenie „województwo"

nie występuje więc jako dopowiedzenie, ale integralna część nazwy.

Np.:

Kujawsko-pomorskie, województwo

Małopolskie, województwo

Lubuskie, województwo

Jeśli nazwa nowego województwa jest identyczna z nazwą województwa uprzednio istniejącego

(zarówno w poprzednim, jak i wcześniejszych podziałach administracyjnych), dodajemy do

nazwy nowego województwa dopowiedzenie (od 1999)

Np.:

Opolskie, województwo (od 1999)

36

Śląskie, województwo (od 1999)

Pomorskie, województwo (od 1999)

VII.7.1.1.2.2. Powiaty

Hasła geograficzne wyrażające powiaty (wg stanu na 1999 r.) tworzy się zgodnie z zasadami

tworzenia haseł dla nazw miejscowości polskich, do nazwy miejscowości będącej siedzibą władz

powiatowych dodając dopowiedzenie (okręg).

Np.:

Nowy Sącz (woj. małopolskie ; okręg)

nie: Nowy Sącz (woj. małopolskie ; powiat)

nie: Powiat nowosądecki

nie: Powiat Nowy Sącz

Zasada ta obowiązuje również wtedy, gdy oficjalna nazwa powiatu nie pochodzi od nazwy

siedziby władz administracyjnych (np. powiat tatrzański, powiat bieszczadzki). W takim

wypadku zasadne jest sporządzenie odsyłacza od formy oficjalnej do formy stosowanej.

Np.:

Zakopane (woj. małopolskie ; okręg)

nie: Tatrzański, powiat

W wypadku dwuczłonowych nazw powiatów (np. powiat strzelecko--drezdenecki, powiat

olecko-gołdapski) również przyjmuje się nazwę miejscowości będącej siedzibą powiatu.

Np.:

Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie ; okręg)

nie: Strzelecko-drezdenecki, powiat

W nielicznych wypadkach, jeśli nie da się opisać terenu powiatu zgodnie z przyjętymi wyżej

zasadami, należy wprowadzić nazwę własną powiatu w jej oficjalnym brzmieniu.

Np.:

Warszawa-Zachód (powiat)

37

Łódź-Wschód (woj. łódzkie ; powiat)

VII.7.1.1.2.3. Gminy

Hasła geograficzne wyrażające gminy (wg stanu na 1999 r.) tworzy się zgodnie z zasadami

tworzenia haseł dla nazw miejscowości polskich dodając dopowiedzenie (okręg), tzn. zgodnie

z dotychczas obowiązującą zasadą.

Np.:

Komańcza (woj. podkarpackie ; okręg)

nie: Komańcza (woj. podkarpackie ; gmina)

nie: Gmina Komańcza

nie: Komańcza, gmina

Wolsztyn (woj. wielkopolskie ; okręg)

nie: Wolsztyn (woj. wielkopolskie ; gmina)

nie: Gmina Wolsztyn

nie: Wolsztyn, gmina

W nielicznych wypadkach, jeśli nie da się opisać terenu gminy zgodnie z przyjętymi wyżej

zasadami, należy wprowadzić nazwę własną gminy w jej oficjalnym brzmieniu.

Np.:

Warszawa-Centrum (gmina)

38

VII.7.1.1.2.4. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego przed 1945 r.

Wprowadza się hasła dla jednostek administracyjnych na poziomie województw dla okresu

międzywojennego i na poziomie guberni dla zaboru rosyjskiego. Stosuje się nazwę własną

województwa lub guberni. Nazwę podajemy w formie zinwertowanej. Wyrażenie

„województwo" lub „gubernia” nie występuje więc jako dopowiedzenie, ale integralna

część nazwy.

Np.:

Śląskie, województwo (1918-1939)

Wołyńskie, województwo (1918-1939)

Radomska, gubernia

Warszawska, gubernia

Jeśli nazwa województwa jest identyczna z nazwą województwa istniejącego wcześniej lub

później, dodajemy do nazwy województwa dopowiedzenie (1918-1939)

Np.:

Mazowieckie, województwo (1918-1939)

(pod taką nazwą jednostki administracyjne w latach 1529-1795 i po 1999 r.)

Poznańskie, województwo (1918-1939)

(pod taką nazwą również jednostka administracyjna w latach 1946-1998)

VII.7.1.2. Nazwy jednostek podziału administracyjnego w innych krajach

Nazwy te mogą występować w dwóch formach:

a)nazwa miejscowości będącej siedzibą władz administracyjnych z dopowiedzeniem

lokalizującym i dopowiedzeniem identyfikującym (okręg)

39

Np.:

Burgas (Bułgaria ; okręg)

nie: Burgas, okręg (Bułgaria)

nie: Okręg Burgas (Bułgaria)

Kaliningrad (Rosja; okręg)

nie: Kaliningradzki, obwód (Rosja)

nie: Obwód Kaliningradzki (Rosja)

b) nazwa jednostki administracyjnej z dopowiedzeniem lokalizującym i w razie konieczności

rozróżnienia nazw równobrzmiących, dopowiedzeniem identyfikującym. Rozwiązanie to

dotyczy przede wszystkim jednostek administracyjnych najwyższego szczebla w państwach

o strukturze federacyjnej, ale również tych jednostek, których nazwa nie pochodzi od nazwy

miejscowości będącej stolicą jednostki administracyjnej.

Np.:

Bawaria (Niemcy)

nie: Bawaria (Niemcy ; kraj związkowy)

Ille-et-Villaine (Francja)

nie: Ille-et-Villaine (Francja ; departament)

Nowy Jork (Stany Zjednoczone ; stan) - dla odróżnienia od miasta

Zurych (Szwajcaria ; kanton) - dla odróżnienia od miasta

Brema (Niemcy ; kraj związkowy) - dla odróżnienia od miasta

Uwaga: Stosowanie nazw własnych jednostek administracyjnych, zarówno polskich, jak

obcych, nie wyklucza możliwości używania równolegle w opracowaniu przedmiotowym

konstrukcji: nazwa + dopowiedzenie (okręg).

40

I tak np. dla obszaru położonego wokół Monachium, a mniejszego/innego niż cały kraj

związkowy Bawaria, należy użyć konstrukcji:

Monachium (Niemcy ; okręg);

dla okolic Rennes mniejszych/innych niż departament Ille-et-Villaine -konstrukcji:

Rennes (Francja ; okręg);

dla okolic Opola mniejszych/innych niż województwo opolskie - konstrukcji:

Opole (woj. opolskie ; okręg).

41

VII.7.2. Nazwy jednostek podziału administracyjnego kościelnego

VII.7.2.1. Metropolie (prowincje), diecezje (archidiecezje), dekanaty

Stosuje się nazwą własną danej jednostki terytorialnej. Nazwę podajemy w formie zinwertowanej.

W wypadku archidiecezji stosujemy zapis „diecezja". Do wszystkich nazw dodajemy

dopowiedzenie wyrażające wyznanie. Stosowane w dopowiedzeniach wyrażenia są podawane

w formie skróconej.

Nie dodajemy natomiast żadnych dopowiedzeń lokalizujących.

Np:

Białostocka, diecezja (katol.)

Wrocławska, diecezja (ewang.-augsb.)

Wrocławsko-szczecińska, diecezja (prawosł.)

Moguncka, diecezja (katol.)

Beauvais, diecezja (katol.)

Lwowska, metropolia (katol.)

Płocki, dekanat (katol.)

Nadniemeński, dekanat (katol.)

Klimowicko-mścisławski, dekanat (katol.)

Lubelski, dekanat (prawosł.)

VII.7.2.2. Parafie, gminy wyznaniowe

Nazwy własne tych jednostek wprowadzane są jako hasła korporatywne. Dokumenty

Traktujące o poszczególnych parafiach lub gminach wyznaniowych otrzymują w opracowaniu

przedmiotowym dwa hasła:

- nazwa parafii lub gminy wyznaniowej (hasło korporatywne) z odpowiednimi określnikami

ogólnymi i chronologicznymi, jeśli zaistnieje taka potrzeba,

42

- nazwa miejscowości będącej siedzibą parafii/gminy, z dopowiedzeniem identyfikującym

(okręg), jeśli parafia wykracza zasięgiem poza granice miejscowości, określnikiem – religia

oraz stosownymi określnikami ogólnymi i chronologicznym.

Np.:

Parafia św. Michała Archanioła (Zblewo)

Zblewo (woj. pomorskie) – religia - od 1989 r.

Gmina Wyznaniowa Żydowska (Drohobycz)

Drohobycz (Ukraina) – religia - 1918-1939 r.

Parafia Ewangelicko-Augsburska (Cieszyn)

Cieszyn (woj. śląskie ; okręg) – religia

Uwaga: w opracowaniu dokumentów na temat konkretnych parafii lub gmin wyznaniowych

nie stosuje się tematów: Parafia, Gmina żydowska. Tematy te powinny być stosowane dla

opracowania dokumentów traktujących ogólnie o parafiach lub gminach, a w przypadku

dokumentu o konkretnej parafii lub gminie tylko wtedy, gdy nie można ustalić jej nazwy.

43

VII.7.3. Nazwy jednostek administracyjnych leśnictwa w Polsce – nadleśnictwa

Stosuje się nazwą własną danej jednostki terytorialnej. Wyrażenie „nadleśnictwo” zapisuje

się w postaci dopowiedzenia. Formę w postaci nazwy korporatywnej stosuje się jako odsyłacz

całkowity

Np.:

Chojnów (nadleśnictwo)

nie Nadleśnictwo Chojnów

nie Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. Nadleśnictwo Chojnów

44

VII.8. Obiekty wojskowe.

Przez obiekty wojskowe należy rozumieć wszelkie budowle wojskowe – fortyfikacje,

umocnienia, koszary etc. Nazwy własne fortyfikacji i umocnień wprowadza się w szyku naturalnym.

Od nazwy miejscowości zawartej w nazwie należy sporządzić odsyłacz całkowity.

Np.:

Twierdza Modlin

NU Modlin, Twierdza

Wał Pomorski

NU Pomorski, Wał

Fort Pułaski (Stany Zjednoczone)

NU Pułaski, Fort

VII.8.1. Części obiektów wojskowych

Jeśli część fortyfikacji lub umocnienia posiada nazwę własną, nazwę tę zapisuje się jako

określnik jednostkowy po nazwie fortyfikacji.

Np.:

Twierdza Kraków - Bastion IV a "Luneta Warszawska"

Twierdza Brześć (Białoruś) - Przedmoście Terespolskie

Międzyrzecki Rejon Umocniony - Grupa Warowna "Ludendorff"

45

VII.9. Obiekty komunikacyjne

VII.9.1. Obiekty kolejowe

Przez obiekty kolejowe należy rozumieć takie elementy infrastruktury kolejowej jak: linie

i węzły kolejowe, stacje i dworce

VII.9.1.1. Linie kolejowe

Nazwy własne linii kolejowych wprowadza się w szyku naturalnym, tak jak to przyjęto w

nazewnictwie stosowanym w instytucjach zarządzających kolejnictwem.

Np.:

Linia Kolejowa nr 65

nie Linia Kolejowa Hrubieszów-Sławków

Linia Kolejowa nr 96

nie Linia Kolejowa Tarnów-Leluchów

Uwaga: nie należy mylić linii kolejowych z przedsiębiorstwami kolejowymi zarządzającymi

poszczególnymi liniami, np. zarządcą Lini Kolejowej nr 96 jest PKP Polskie Linie Kolejowe

VII.9.1.2. Stacje i dworce

Nazwy stacji i dworców znajdujących się w obrębie miejscowości zapisuje się jako określnik

jednostkowy po nazwie miejscowości.

Np.:

Warszawa - Dworzec Wileński

Sosnowiec (woj. śląskie) - Dworzec Główny

Nazwy stacji i dworców znajdujących się poza miejscowościami podaje się według zasad

46

ogólnych, dodając odpowiednie dopowiedzenie lokalizujące i identyfikujące.

Np.:

Szczaniec (woj. lubuskie ; stacja kolejowa)

Kowary Średnie (woj. dolnośląskie ; stacja kolejowa)

VII.9.1.3. Węzły kolejowe

Węzeł kolejowy to zespół stacji i posterunków ruchu kolejowego sąsiadujących ze sobą, którego

granice ustala instytucja zarządzająca kolejnictwem na danym obszarze. Nazwy węzłów

kolejowych wprowadza się w szyku naturalnym.

Np.:

Warszawski Węzeł Kolejowy

Wileński Węzeł Kolejowy

VII.9.2. Obiekty komunikacji drogowej

Przez obiekty komunikacji drogowej należy rozumieć takie elementy infrastruktury drogowej

jak: drogi, mosty i dworce autobusowe

VII.9.2.1. Drogi

Nazwy dróg wprowadza się w szyku naturalnym, zgodnie z nazewnictwem stosowanym w

instytucjach zarządzających infrastrukturą drogową.

Np.:

Droga ekspresowa S8

Autostrada A4

VII.9.2.2. Mosty

47

Nazwy mostów znajdujących się w obrębie miejscowości zapisuje się jako określnik


Np.:

Warszawa - most Kierbedzia

Wrocław (woj. dolnośląskie) - most Grunwaldzki

Paryż (Francja) - most Aleksandra III

Nazwy mostów znajdujących się poza miejscowościami, łączących dwie miejscowości lub

obiekty fizjograficzne wprowadza się w szyku naturalnym z odpowiednimi dopowiedzeniami,

jeśli jest to niezbędne.

Np.:

Most nad Dziwną (Wolin-Recław)

(istnieją jeszcze inne mosty nad Dziwną)

Most nad Wielkim Bełtem

Most nad Sundem

VII.9.2.3. Dworce

Nazwy dworców znajdujących się w obrębie miejscowości zapisuje się jako określnik


Np.:

Warszawa – Dworzec PKS Zachodni

48

VII.10. Obiekty wiertnicze

Nazwy otworów wiertniczych wprowadza się wg zasady ogólnej z dopowiedzeniem

identyfikującym (otwór wiertn.)

Np.:

Bąkowa IG 1 (otwór wiertn.)

Jastrzębna IG 1 (otwór wiertn.)

VII.11. Szlaki i trasy turystyczne

Nazwy szlaków turystycznych wprowadza się w szyku naturalnym, np.:

Szlak Kamiennych Kręgów

Szlak Chasydzki

Droga św. Jakuba

Nazwa szlaku lub trasy turystycznej, która mieści się w obrębie miejscowości, powinna

wystąpić jako określnik jednostkowy po nazwie miejscowości, np.:

Sandomierz (woj. świętokrzyskie) - Podziemna Trasa Turystyczna

49

VII.12. Zasady wypełniania rekordu wzorcowego hasła geograficznego

Pola 008 i 040 wypełnia się zgodnie z zasadami wypełniania rekordu kartoteki wzorcowej w

formacie MARC21.

VII.12.1 Pola X51 – hasło przyjęte, hasła odrzucone, hasła związane

- dopowiedzenia nie są zawarte w odrębnych podpolach (zapisujemy je w podpolu „a” bezpośrednio

po haśle),

- dopowiedzenia zapisywane są w nawiasie okrągłym,

- dopowiedzenie lokalizujące oddziela się od dopowiedzenia identyfikującego spacją, średnikiem

i spacją,

- dwa dopowiedzenia lokalizujące oddziela się od siebie przecinkiem i spacją,

- w dopowiedzeniach wyrażających jednostki administracyjne nazwy tych jednostek są zapisywane

w skrócie (o ile taki istnieje), przed nazwą miejscowości występuje spacja

- nazwy dzielnic, części miejscowości, ulic, obiektów znajdujących się w miejscowościach są

zapisywane w podpolu |x (określnik ogólny).

Wskaźniki

Oba wskaźniki są nie zdefiniowane, zawierają <znak spacji>

151 |a nazwa przyjęta zgodnie z ustalonymi wyżej zasadami

Np.:

151 |a Niemcy (Republika Federalna)

151 |a Loara (Francja ; dolina)

151 |a Gdynia (woj. pomorskie)

151 |a Łazy (woj. śląskie, gm. Jeleśnia)

50

451 |a wariant nazwy - nazwa odrzucona

Jako nazwy odrzucone zapisujemy wszelkie znane ze źródeł bądź opracowywanego dokumentu

nazwy inne niż użyta w polu 151, a przede wszystkim:

- nazwy oryginalne, o ile przyjęto formę spolszczoną,

- nazwy urzędowe, o ile przyjęto formę nazwy obiegowej,

- nazwy poprzednio używane.

W przypadku miejscowości, które powstały z połączenia dwóch lub więcej miejscowości

odrzuca się nazwy wszystkich części składowych, podobnie w wypadku miejscowości

wchłoniętych przez

inne.

W przypadku miejscowości zmieniających przynależność państwową, obligatoryjnie odrzuca

się nazwy wcześniej używane, a wyrażone w języku państwa, w którego obrębie miejscowość

ta znajdowała się.

Nazwy odrzucone nie otrzymują dopowiedzenia lokalizującego, chyba że jest to niezbędne dla

jednoznacznej identyfikacji.

Np.:

151 | a Austria

451 |a Österreich

451 |a Republika Austrii

151 |a Akwitania (Francja)

451 | a Aquitaine

151 |a Wrocław (woj. dolnośląskie)

451 |a Breslau

51

451 |a Vratislavia

151 |a Iwano-Frankowsk (Ukraina)

451 |a Stanisławów

151 |a Bielsko-Biała (woj. śląskie)

451 |a Biała

451 |a Bielsko

151 |a Warszawa |x Mokotów

451 |a Mokotów

W przypadku obiektów znajdujących się w miejscowościach, które ze względu na tradycyjne

nazewnictwo podajemy w wersji rozszerzonej o nazwę części miejscowości, należy odrzucić

nazwę miejscowości wraz z jej częścią i wraz z nazwą obiektu.

Np.:

151 |a Gdańsk (woj. pomorskie)|x katedra w Oliwie

451 |a Gdańsk (woj. pomorskie)|x Oliwa |x katedra

Nie zapisujemy jako nazw odrzuconych:

- nazwy prostej obiektu fizjograficznego, którego nazwa w polu 151 jest zapisana w formie

zinwertowanej,

Np.:

151 |a Egejskie, Morze nie otrzymuje zapisu w polu 451 Morze Egejskie

151 |a Łódź (woj. łódzkie)|x ulica Piotrkowska

nie otrzymuje zapisu w polu 451 Ulica Piotrkowska ani Piotrkowska, ulica

52

Pola 5xx

W polach tych zapisuje się relacje hierarchiczne i kojarzeniowe z innymi hasłami zgodnie z

zasadami tworzenia artykułów przedmiotowych Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki

Narodowej.

Obligatoryjnie wiążemy kojarzeniowo:

1) nazwy miejscowości przedzielonych granicą i funkcjonujących obecnie jako odrębne, np.:

151 |a Słubice (woj. lubuskie)

551 |a Frankfurt nad Odrą (Niemcy)

151 |a Frankfurt nad Odrą (Niemcy)

551 |a Słubice (woj. lubuskie)

2) nazwę miejscowości obecną i nazwę dawną, o ile używa się obu, np.:

151 |a Konstantynopol

551 |a Stambuł (Turcja)

151 |a Stambuł (Turcja)

551 a Konstantynopol

151 a Kaliningrad (Rosja)

551 |a Królewiec

151 | a Królewiec

551 a Kaliningrad (Rosja)

Obiekty fizjograficzne wchodzą w relacje z tematami ogólnymi, np.:

53

151 |a Tatry |z Polska

550 |wg |a Góry z Polska

151 | a Śląska, Wyżyna

550 |w g |a Wyżyny |z Polska

Wszystkie parki narodowe są wiązane z hasłem Parki narodowe z odpowiednim określnikiem

geograficznym, np.:

151 |a Białowieski Park Narodowy

550 |w g |a Parki narodowe |z Polska

Uwaga: Inne relacje wynikają z zastosowania nazw geograficznych w hasłach przedmiotowych

rozwiniętych i nie są przedmiotem niniejszej instrukcji. Są one tworzone zgodnie z ogólnymi

zasadami tworzenia słownika haseł przedmiotowych.

VII.12.2 Pola uwag, i nota stosowania

667 |a

Tu zapisuje się uwagi lub dodatkowe informacje, które mogą być przydatne dla opracowujących,

np.:

151 |a Żelazna Brama (kotlina)

667 |a przełom Dunaju na granicy rumuńsko-jugosłowiańskiej, między Górami Banackimi

a Wschodnioserbskimi

670 |a Źródło, na podstawie którego została ustalona nazwa

Źródło, na podstawie którego została ustalona nazwa, zapisuje się w postaci skróconej (zob.

Załącznik 2) lub w postaci skróconego opisu bibliograficznego. Każde źródło winno być

umieszczone w osobnym polu.

Jeśli źródłem jest wydawnictwo typu encyklopedycznego o alfabetycznym układzie haseł,

54

nie podaje się numeru tomu i strony, na której informacja została znaleziona. Jeśli informacja

o nazwie użytej w polach 151 lub 451 została znaleziona pod innymi hasłami, niż wskazywałyby

na to owe nazwy, należy to zasygnalizować w podpolu b.

Np.:

151 |a Legnica (woj. dolnośląskie)

451 |a Liegnitz

670 |a NEP

670 |a Rospond

151 |a Biskupińskie, Jezioro

670 |a NEP |b hasło: Biskupin

675 |a Źródło, w którym nie znaleziono danych

Źródło, w którym nie znaleziono danych, zapisuje się w postaci skróconej (zob. Załącznik 2)

lub w postaci skróconego opisu bibliograficznego. Każde źródło winno być umieszczone w

osobnym podpolu a.

151 |a Saalburg (Niemcy ; ruiny fortu rzymskiego)

675|a Atlas hist.

680 Nota stosowania

W nocie stosowania podaje się tekst wyjaśniający zakres stosowania hasła w opracowaniu

przedmiotowym, np.:.

151 | a Niderlandy

680 |i temat i określnik |a- Niderlandy |i stosuje się. do prac na temat dzisiejszej Holandii do

roku 1571, do prac na temat obecnej Belgii - do roku 1790 r.

55

VII.13. Przykłady rekordów wzorcowych

VII. 13.1 Państwa

151 |a Włochy

451 |a Italia

451 |a Reppublica Italiana

451 |a Republika Włoska

670 |a EP 1994

151 | a Albania Kaukaska

667 |a państwo dawne na Zakaukaziu, 4 w. p.n.e.- 8 w.

670 |a EP 1994

VII.13.2 Regiony

151 |a Bałkańskie, kraje

451 |a Bałkany (region)

451 |a Bałkański, Półwysep

451 |a Europa Południowo-Wschodnia

451 |a Rumelia

550 |a Kuchnia bałkańska

551 |a Turcja

551 |w h |a Albania

551 |w h |a Bośnia i Hercegowina

551 |w h |a Bułgaria

551 |w h |a Chorwacja

551 |w h |a Grecja

551 |w h |a Jugosławia

551 |w h |a Macedonia

551 |w h |a Serbia i Czarnogóra

551 |w h |a Słowenia

56

670 |a EP 1994

670 |a WEP

151 |a Niderlandy

451 |a Nederlanden

451 |a Pays Bas

551 |a Belgia

551 |a Flandria

551 |a Holandia

551 |a Luksemburg

667 |a kraina hist. obejmująca obszar dzisiejszej Holandii, Belgii i Luksemburga

680 |i temat i określnik a- Niderlandy |i stosuje się do prac na temat obecnej Holandii do roku 1571,

do prac na temat obecnej Belgii - do roku 1790

670 |a EP 1994

151 |a Akwitania (Francja)

451 |a Aąuitaine

451 |a Gujenna

451 |a Guyenn

670 |a EP 1994

670 |a PNGS

670 |a Larousse 1992

151 |a Śląsk

451 |a Schlesien

451 |aSlezsko

551 |wh |a Śląsk, Dolny

551 |wh |a Śląsk, Górny

680 |i określnik |a- Śląsk |i stosuje się do prac dotyczących okresu 14 w. do 1740 i prac całościowych

(do prac dotyczących okresu do 14 w. stosuje się określnik - Polska, dla okresu 1740-1871 - Prusy,

1871 -1945 - Niemcy, od 1944 - Polska)

670 |a NEP

151 | a Zielone Płuca Polski (region)

57

451 |a Ekoregion Zielone Płuca Polski

451 |a Obszar funkcjonalny Zielone Płuca Polski

550 |a Regionalizacja gospodarcza |z Polska

550 |a Środowisko człowieka x higiena i ochrona |z Polska

551 a Kujawsko-pomorskie, województwo

551 |a Mazowieckie, województwo (od 1999)

551 |a Podlaskie, województwo

551 |a Warmińsko-mazurskie, województwo

670 | a Jakość życia na obszarze funkcjonalnym „Zielone Płuca Polski" / Bożena Dobrzańska. –

Białystok, 1996

VII.13.3 Miejscowości

151 |a Katowice (woj. śląskie)

451 |a Kattowitz

451 |a Stalinogród

667 |a w 1. 1953-1956 - Stalinogród

670 |aWUMP

670 | a WEP

151 |a Nowy Sącz (woj. małopolskie)

670 |a WUMP

670 |a Dz.U. 103/98

151 |a Częstochowa (woj. śląskie)

670 |a WUMP

670 a Dz.U. 96/98

151 |a Goraj (woj. lubuskie)

451 |a Eibendorf

451 |a Goray

670 |a WUMP

670 |a Rospond

58

151 |a Leuven (Belgia)

451 |a Louvain

451 |aLovanium

551 |a Ottignies-Louvain-la-Neuve (Belgia)

667 |a m. w prowincji Brabancja; część francuskojęzyczna Uniwersytetu przeniesiona w 1970 r.

do Ottignies-Louvain-la-Neuve


670 la NEP

151 |a Salette-Fallavaux, La (Francja)

451 |a Fallavaux

451 |a La Salette

550 |a Objawienia maryjne w La Salette

667 |a m. w dep. Isère


670 |a BNF

670 |a JHPBN

151 |a Lwów (Ukraina)

451 |a Lemberg

451 |a L'vìv

670 |a EP 1994

151 |a Lublin (woj. lubelskie) |x Majdanek

451 |a Majdanek

510 2 |a Obóz hitlerowski Majdanek

670 |a WUMP

670 |a JHPBN

151 |a Pompeje (Włochy ; miasto dawne)

451 |a Pompei

451 |a Pompeja

670 la EP 1994

59

151 | a Zantyr (gród)

551 |a Malbork (woj. pomorskie)

667 |a gród, na miejscu którego powstał w 13 w. Malbork

670 |a Zantyr / Marzena Pollakówna. - Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1967 (nadb.)

VII.13.4 Obiekty w miejscowościach i poza nimi

151 a Podzamcze (woj. śląskie) |x zamek Ogrodzieniec

451 |a Ogrodzieniec (zamek)

670 |a WUMP

670 la NEP

151 |a Saalburg (Niemcy ; ruiny fortu rzymskiego)

667 |a w górach Taunus, k. m. Bad Homburg w Hesji

670 |aMeyer 1974

670 la PSG

VII.13.5 Obiekty fizjograficzne

151 |a Biskupińskie, Jezioro

550 |wg |a Jeziora |z Polska

670 |a NEP |b hasło: Biskupin

151 |a Kuku-Nor (Chiny)

451 | a Quinghai Hu

550 |wg |a Jeziora |z Chiny

670 |a EP 1994

151 |a Dunaj

451 |a Donau

451 |a Duna

451 |a Dunav

451 |a Ister

60

550 |wg |a Rzeki |z Europa

551 |a Żelazna Brama (kotlina)

670 ja Atlas 1995

670 |a WEP

670 |a EP 1994

151 | a Żelazna Brama (kotlina)

451 |a Djerdap

451 |a Djerdapska klinura

451 |a Portile de Fier

451 la Żelazne Wrota

451 a Zelezna Yrata

551 |a Dunaj

667 |a przełom Dunaju na granicy rumuńsko-jugosłowiańskiej, między Górami Banackimi a

Wschodnioserbskimi

670 |a NEP

151 |aMoluki (Indonezja)

451 |a Korzenne, Wyspy

451 |a Maluku

667 |a wyspy w archipelagu Malajskim

670 |a EP 1994

670 aWEP

151 a Tatry |x geologia |z Polska

551 |a Mroźna, Jaskinia

670 |a SGKP

670 | a JHPBN

151 |a Wisła, Dolna (dolina)

451 |a Dolnej Wisły, dolina

551 |w g |a Wisła (dolina)

551 |w h |a Park Krajobrazowy Doliny Dolnej Wisły

61

151 |a Białowieski Park Narodowy

550 |wg |a Rezerwaty i parki narodowe |z Polska

551 |wg |a Białowieska, Puszcza |z Polska

670 |a SGKP

670 a NEP

151 |a Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie) x rezerwat Niebieskie Źródła

451 |a Niebieskie Źródła (rezerwat)

VII.13.6 Nazwy jednostek podziału administracyjnego

151 |a Katowice (woj. śląskie ; okręg)

551 a Śląskie, województwo (od 1999)

670 |a WUMP

670 a JHPBN

151 |a Śląskie, województwo (od 1999)

551 |a Katowice (woj. śląskie ; okręg)

670 a Dz.U. 96/98

151 |a Puck (woj. pomorskie ; okręg)

670 |a WUMP

670|aDz.U.103/98

151 |a Opolskie, województwo (od 1999)

551 |a Opole (woj. opolskie ; okręg)

670 |a Dz.U.96/98

151 |a Augustów (nadleśnictwo)

410 2|a Nadleśnictwo Augustów

410 2|a Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. |b Nadleśnictwo Augustów

670 |a Nadleśnictwo Augustów : leśnictwo puszczańskich kniei / Roman Rogoziński. –

Augustów, 2009

670 |a www.bialystok.lasy.gov.pl/web/augustow

http://www.bialystok.lasy.gov.pl/web/augustow

62

151 |a Bawaria (Niemcy)

451 a Bayern

451 |a Freistaat Bayern

667 |a kraina hist., ob. kraj związkowy

670 |a NEP

670 |aMeyer 1974

151 |a Ille-et-Villaine (Francja)

667 |a departament w Bretanii


151 |a Warszawsko-praska, diecezja (katol.)

670 |a www.opoka.org.pl/struktury_kosciola/diecezje

151 |a Częstochowska, diecezja (katol.)

451 |a Częstochowska, archidiecezja

670 a www.opoka.org.pl/struktury_kosciola/diecezje

151 |a Lwowska, metropolia (katol.)

451 |a Lwowska, prowincja (katol.)

670 |a Hist. Kość. w Polsce

151 |a Belingen, dekanat (ewang.-augsb.)

670 |a Evangelisch-orthodoxe Partnerschaft Lublin-Balingen / Hryhorij Kuprianowytsch,

Mirosław Czapkowicz. - Lublin, 1996.

VII.13.7 Obiekty wojskowe

151 |a Twierdza Modlin

451 |a Modlin, Twierdza

451 |a Novogeorgievsk

http://www.opoka.org.pl/struktury_kosciola/diecezje

http://www.opoka.org.pl/struktury_kosciola/diecezje

63

451 |a Nowo Georgiewsk

551 |a Nowy Dwór Mazowiecki (woj. mazowieckie) |x Modlin Twierdza

670 |a http://www.twierdzamodlin.pl/

151 |a Twierdza Kraków |x Fort 31 "św. Benedykt"

451 |a Twierdza Kraków |x Fort "św. Benedykt"

451 |a "Św. Benedykt", Fort 31 Twierdzy Kraków

670 |a Fort 31 "Św. Benedykt" / [red. zespół pod kierunkiem Jana Janczykowskiego]. - Kraków, 1993

151 |a Międzyrzecki Rejon Umocniony

451 |a Festungsfront im Oder-Wartha-Bogen

451 |a MRU

451 |a Ostwall

550 |a Fortyfikacje |z Niemcy |y 1933-1945 r.

551 |a Międzyrzecz (woj. lubuskie ; okręg)

551 |a Wał Pomorski

551 |a Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy "Uroczyska MRU"

670 |a http://pl.wikipedia.org/wiki/Międzyrzecki_Rejon_Umocniony

670 |a Międzyrzecki Rejon Umocniony / Andrzej Toczewski. – Zielona Góra, 2001

VII.13.8 Obiekty komunikacyjne

151 |a Linia Kolejowa nr 96

451 |a Kryniczanka (linia kolejowa)

451 |a Linia Kolejowa Tarnów-Leluchów

451 |a Tarnów-Leluchów, Linia Kolejowa

670 |a http://pl.wikipedia.org/wiki/Linia_kolejowa_nr_96

151 |a Most nad Sundem

451 |a Most Kopenhaga- Malmö

451 |a Most Öresund

451 |a Most Øresund

451 |a Öresundsbron

451 |a Øresundsbron

http://www.twierdzamodlin.pl/

http://pl.wikipedia.org/wiki/Międzyrzecki_Rejon_Umocniony

http://pl.wikipedia.org/wiki/Linia_kolejowa_nr_96

64

670 |a http://pl.wikipedia.org/wiki/Most_nad_Sundem

670 |a http://www.spangshus.dk/turysta/mosty.htm

670 |a Bałtyk, Cieśnina Sund - część południowa. 68 : skala 1:75 000 (56°) / Biuro Hydrograficzne

Marynarki Wojennej RP. - Gdynia, 2007.

VII.13.9 Obiekty wiertnicze

151 |a Bąkowa IG 1 (otwór wiertn.)

670 |a Bąkowa IG 1 / red. nauk. Teresa Niemczycka. - Warszawa, 1975

VII.13.10 Szlaki turystyczne

151 |a Szlak Chasydzki

451 |a Chasydzki, Szlak

551 |w g |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x turystyka

551 |w g |a Podkarpacie Północne |x turystyka

550 |w g |a Szlaki turystyczne |z Polska

550 |a Żydzi |x kultura |x zabytki |z Polska

670 |a http://www.fodz.pl/?d=5&id=32&l=pl

151 |a Droga św. Jakuba

451 |a Camino de Santiago

451 |a Camiño de Santiago

451 |a Chemin de St-Jacques

451 |a Done Jakue Bidea

451 |a Jakobsweg

451 |a Jakuba św., droga

451 |a St. James' Way

451 |a Szlak św. Jakuba

451 |a Via Regia

451 |a Way of St. James

550 |w g |a Szlaki turystyczne |z Europa

500 0 |a Jakub Większy %c (św.) |x kult

550 |a Pielgrzymki |z Europa

http://www.fodz.pl/?d=5&id=32&l=pl

65

551 |a Santiago de Compostela (Hiszpania) |x katedra św. Jakuba |x pielgrzymki

670 |a Polski Klub Camino de Santiago |u http://www.santiago.defi.pl/index.php?i=pd_intro

VII.14. Hasło geograficzne w opracowaniu przedmiotowym wg JHP BN

Nazwy geograficzne występują w hasłach przedmiotowych w funkcji tematu i/lub określnika.

W JHP BN, poza nielicznymi wyjątkami, określnikiem geograficznym może być tylko nazwa

państwa lub większego regionu świata. Nie może wystąpić w funkcji określnika nazwa

miejscowości lub regionu w obrębie państwa, te nazwy występują wyłącznie jako tematy.

Metodykę opracowania przedmiotowego z użyciem nazw państw i nazw obszarów większych

niż państwo wyznacza zakres stosowania określników. Jeśli w nocie stosowania danego

określnika zapisano, że stosuje się go po nazwach geograficznych (= po nazwach

geograficznych wszystkich rodzajów), wówczas budujemy hasło z tematu geograficznego i

określnika, np.:

Polska – ludność

Europa - kultura

jeśli nota zawiera informację „stosuje się po hasłach geograficznych z wyjątkiem nazw

państw i regionów świata” używamy odpowiedniego tematu rzeczowego, a nazwę

geograficzną zapisujemy w określniku, np.:

Bezrobocie – Polska (ponieważ określnika – bezrobocie nie stosuje się po nazwach państw)

Zwierzęta – Polska (ponieważ określnika – fauna nie stosuje się po nazwach państw)

Prezentowane poniżej uwagi metodyczne odnoszą się do stosowanych w opisie

przedmiotowym nazw geograficznych innych niż nazwy państw i regionów świata. Ponieważ

nazwy te nie mogą występować w funkcji określnika geograficznego, opracowanie

dokumentów jest znacznie bardziej skomplikowane i wymaga szczegółowych wskazówek.

Materiał podzielono na obszary tematyczne, w których zamieszczono wykaz najczęściej w

danym kontekście występujących określników. Wyodrębniono następujące grupy tematyczne:

- warunki naturalne

66

- administracja

- bezpieczeństwo i porządek publiczny

- społeczeństwo

- język

- gospodarka

- historia

- kultura

- nauka, szkolnictwo i oświata

- polityka

- prawo i wymiar sprawiedliwości

- religia

- zdrowie, higiena, służba zdrowia

- sport, kultura fizyczna, turystyka i podróżnictwo

- części miejscowości

- określnik –a

Niektóre określniki omówiono w kilku dziedzinach, np.: turystyka – raz traktowana jako

sposób spędzania czasu, raz jak dziedzina działalności gospodarczej.

Opisano również:

- stosowanie tematów i określników równobrzmiących w opracowaniu materiałów

dotyczących Czeczenii, Inflant, Niderlandów, Palestyny, Śląska, Tybetu, Watykanu i

Wolnego Miasta Gdańska

oraz

- opracowanie dokumentów dotyczących terytoriów zmieniających przynależność państwową

(np. Śląsk, Warmia, Mazury, Pomorze. Kresy Wschodnie RP)

67

VII.14.1 Warunki naturalne

Na warunki naturalne danego obszaru składają się: jego położenie geograficzne, budowa

geologiczna, ukształtowanie powierzchni, bogactwa naturalne, gleby, wody, klimat, świat

roślinny i zwierzęcy, a także stan środowiska człowieka. Do opracowania dokumentów na

temat warunków naturalnych używamy poniższych określników:

- fauna,

- fauna i flora,

- flora,

- geofizyka

- geografia

- geografia fizyczna

- geologia

- gleba

- hydrografia

- hydrologia

- klęski elementarne

- leśnictwo

- meteorologia

- mikroklimat

- obszary chronione

- paleontologia

- renaturyzacja

- środowisko

- w kartografii

- wpływ na środowisko

Położenie geograficzne i ukształtowanie powierzchni

stosowane określniki : - geografia, - geografia fizyczna, - w kartografii

68

Położenie geograficzne wyrażamy przy pomocy określnika – geografia, ukształtowanie

powierzchni przy pomocy określnika – geografia fizyczna, który. służy też do opisu

środowiska przyrodniczego jako całości.

Po w/w określnikach można stosować określniki chronologiczne, z wyjątkiem opisu

dokumentów traktujących o współczesnych zagadnieniach geograficznych. Datą graniczną

jest rok 1945.

Geografia województwa białostockiego : [kl. VIII] / Józef Adamczyk. – Gdańsk, 1997

650 4|a Edukacja regionalna |x szkoły podstawowe

651 4|a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x geografia

655 4|a Materiały pomocnicze dla szkół podstawowych

Lublin : plan miasta : skala 1:22 500. Okolice Lublina : skala 1:160 000 / oprac. Mapy

Ścienne Beata Piętka – Warszawa 2010

651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |y od 2001 r.

651 4|a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x geografia

655 4|a Mapy ścienne

655 4|a Plany miast

Mapa Królestwa Galicyi : do nauki z poglądu dla szkół początkowych : poświecona Jego

Ekscellencyi Hrabi Agenorowi Gołuchowskiemu c. k. Namiestnikowi na pamiątkę

długoletniej, skutecznej, pełnej poświęcenia pracy około dobra kraju / przez Antoniego

Latinika nauczyciela szkół realnych i początkowych w Krakowie w r. 1874.

651 4 |a Galicja |x geografia |y 19 w.

655 4 |a Mapy przeglądowe

655 4 |a Mapy szkolne

655 4 |a Mapy ścienne

Fizjografia gminy Michów / Krzysztof Karpiński. – Michów, 2010

651 4 |a Michów (woj. lubelskie ; okręg) |x geografia fizyczna

Przewodnik przyrodniczy po województwie toruńskim / Marian Boiński. – Warszawa, 1988

650 4 |a Rezerwaty i parki narodowe |z Polska

651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x geografia fizyczna

655 4 |a Przewodniki turystyczne

Rozwój rzeźby międzyrzecza Pilicy, Czarnej i Drzewiczki / Anna Sadłowska. – Wrocław, 1983

650 4 |a Geomorfologia |z Polska

651 4 |a Czarna Konecka (dolina) |x geografia fizyczna

651 4 |a Drzewiczka (dolina) |x geografia fizyczna

69

651 4 |a Pilica (dolina) |x geografia fizyczna

Określnik – w kartografii służy do opisywania dokumentów na temat map danego obszaru lub

przedstawianych na nich zjawisk. Po określniku – w kartografii nie stosuje się określników

chronologicznych. Chronologię należy wyrazić w pozostałych hasłach nadanych danemu

dokumentowi, np.:

Oblicza miasta Włocławka w kartografii i ikonografii na przestrzeni XIX i XX wieku : katalog

wystawy / Marian Cieślak, Tomasz Wąsik. – Włocławek, 2007

610 24|a Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej (Włocławek)

651 4 |a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |y 19-20 w.

651 4 |a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x w kartografii

651 4 |a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x wystawy |y od 2001 r.

655 4 |a Katalogi wystaw

Powiat pszczyński w dawnej kartografii / Andrzej Złoty. – Pszczyna, 2006

650 4 |a Kartografia |x historia |z Śląsk

651 4 |a Pszczyna (woj. śląskie ; okręg) |x w kartografii

Kartografia miast Mazowsza i ziemi dobrzyńskiej do końca XIX wieku / Agnieszka

Bartoszewicz, Henryk Bartoszewicz. – Warszawa, 2006

610 24 |a Archiwum Główne Akt Dawnych |x zbiory

650 4 |a Kartografia |x historia |z Polska |y 18-19 w.

650 4 |a Kartografia |x zbiory |z Polska

651 4 |a Dobrzyńska, Ziemia |x miasta |x w kartografii

651 4 |a Mazowsze |x miasta |x w kartografii

651 4 |a Warszawa |x archiwistyka |x zbiory

655 4 |a Katalogi zbiorów

Środowisko człowieka

stosowane określniki : - klęski elementarne , - obszary chronione, - środowisko, - wpływ na

środowisko, - renaturyzacja

Przez środowisko człowieka rozumie się fizyczne i biologiczne otoczenie człowieka, zarówno

naturalne, jak też będące wynikiem jego działalności. Składa się na nie: biosfera (litosfera,

hydrosfera i atmosfera), fauna i flora, kopaliny, wytwory materialne i kulturalne1).

1 Por. Środowisko człowieka [w:] Onet Wiem [online],[dostęp 12.07.2011], Dostępny w World Wide Web:

http://portalwiedzy.onet.pl/83330,,,,srodowisko_czlowieka,haslo.html

http://portalwiedzy.onet.pl/83330,,,,srodowisko_czlowieka,haslo.html

70

Do opisu dokumentów na temat środowiska w ogólności po haśle geograficznym stosuje się

określnik – środowisko, wyjątkiem są nazwy obiektów fizjograficznych, po których

określnika – środowisko nie stosuje się.

Po określniku – środowisko można stosować określniki chronologiczne, w tym określnik –

stan na … (rok). Zastosowanie mają również określniki – degradacja, - ochrona i -

renaturyzacja. Ten ostatni stosowany jest po nazwach obiektów fizjograficznych.

Aby opisać zmiany w środowisku wynikłe na skutek działania pewnych czynników, po

temacie wyrażającym ów czynnik stosuje się określnik – wpływ na środowisko.

Ocena stanu środowiska miasta Torunia : praca zbiorowa / pod red. Sz. Buraka. – Toruń. –

2001

651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x środowisko |y od 1989 r.

Metoda prognozy średniego dobowego stężenia SO²2 dla obszarów miejskich na przykładzie

Krakowa / Maria Morawska-Horawska. – Warszawa, 1978

650 4|a Dwutlenek siarki |x wpływ na środowisko |x prognozy |z Polska

650 4|a Miasta |x środowisko |x degradacja |x prognozy |z Polska

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x środowisko |x degradacja |x prognozy

Turystyka a ochrona środowiska w regionie gdańskim : materiały na konferencję naukową pt.

Turystyka w życiu społeczno-gospodarczym regionu gdańskiego / Jerzy Szukalski. – Gdańsk,

1976

650 4|a Turystyka |x a ochrona środowiska |x Polska |y1944-1989 r.

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie ; okręg) |x środowisko |x ochrona |y1944

-1989 r.

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie ; okręg) |x turystyka |y1944-1989 r.

Raport o stanie środowiska województwa wałbrzyskiego w 1995 roku / [oprac. zespół pod

red. Lidii Kubackiej, Teresy Zarodkiewicz]. – Wałbrzych, 1996

651 4 |a Wałbrzych (woj. dolnośląskie ; okręg) |x środowisko |y stan na 1995 r.

Zachowanie się frakcji mineralnego fosforu w interfazie osad-woda małych zbiorników

wodnych na obszarach wiejskich / Hanna Siwek. – Szczecin, 2011

650 4 |a Eutrofizm |x geneza

650 4 |a Fosfor |x wpływ na środowisko

650 4 |a Osad denny |x chemia |z Polska

650 4 |a Staw (hydrol.) |x chemia |z Polska

651 4 |a Bukowa, Puszcza |x hydrologia

71

651 4 |a Bukowa, Puszcza |x degradacja

Zmiany w środowisku glebowym i w składzie chemicznym igliwia borów sosnowych w zasięgu

emisji elektrowni Kozienice / Alojzy Kowalkowski, Apolonia Ostrowska, Jan Sytek. –

Warszawa, 1984

10 24 |a Elektrownia Kozienice |x wpływ na środowisko

650 4 |a Gleby leśne |x chemia |z Polska

650 4 |a Szkody przemysłowe |z Polska

651 4 |a Kozienicka, Puszcza |x gleba |x degradacja

651 4 Świerże Górne (woj. mazowieckie) |x energetyka

651 4 Świerże Górne (woj. mazowieckie) |x środowisko

Zgierz : program rewitalizacji doliny rzeki Bzury / [zespół aut. Kazimierz Bald et al.]. -

Zgierz, 1999

651 4 |a Bzura (dolina) |x renaturyzacja

651 4 |a Bzura (dolina) |x planowanie przestrzenne |y od 1989 r.

651 4 |a Zgierz (woj. łódzkie) |x planowanie przestrzenne |y od 1989 r.

Restytucja jesiotra bałtyckiego / pod red. Ryszarda Kolmana. – Olsztyn-Kortowo, 2007

650 4 |a Jesiotr ostronosy |x hodowla |z Polska

650 4 |a Rzeki |x renaturyzacja |z Polska

651 4 |a Bałtyk |x renaturyzacja

Do opisu dokumentów na temat gwałtownych zmian w środowisku stosowany jest określnik –

klęski elementarne, używany bezpośrednio po nazwie geograficznej. Po określniku – klęski

elementarne można stosować określniki chronologiczne zapisane datą roczną

Klęski elementarne w widłach Wisły i Sanu od XVII do I połowy XX w. / Waldemar Prarat. –

Wrzawy, 2006

651 4|a San (dolina) |x klęski elementarne |y 17-20 w.

651 4|a Wisła (dolina) |x klęski elementarne |y17-20 w.

Dorzecze Wisły : monografia powodzi, lipiec 1997 / pod. red Jerzego Greli, Henryka Słoty,

Jana Zielińskiego. – Warszawa, 1999

650 4|a Powódź |z Polska |y 1997 r.

651 4|a Wisła (dorzecze) |x klęski elementarne |y 1997 r.

Materiały na temat obszarów chronionych (rezerwatów, parków narodowych i

krajobrazowych itp.) należy opisywać przy pomocy określnika – obszary chronione.

72

Leksykon podkarpackiej przyrody : obszary chronione Województwa Podkarpackiego / [red.

Krzysztof Zieliński ; współpr. i konsult. Roman Reszel et al.]. – Rzeszów, 2010

651 4 |a Podkarpackie, województwo |x obszary chronione

655 4 |a Encyklopedie

Szlaki turystyczne na obszarach chronionych w Wielkopolsce / [tekst Anna Plenzler]. Poznań,

2008

651 4 |a Szlaki turystyczne |z Polska

651 4 |a Wielkopolska |x obszary chronione

651 4 |a Wielkopolska |x turystyka


Świat roślinny i zwierzęcy

stosowane określniki : - fauna, - fauna i flora, - flora, - leśnictwo, - paleontologia

W opracowaniu dokumentów zawierających opis świata roślin i zwierząt stosuje przede

wszystkim określniki - fauna, - fauna i flora, - flora.

Fauna powiatu brzeskiego / [zdj. Brygida Jakubowicz et al. ; tekst Jan Majewski, Marek

Stajszczyk ; red. Brygida Jakubowicz]. – Kwidzyn, 2010

651 4 |a Brzeg (woj. opolskie ; okręg) |x fauna

655 4 |a Albumy

655 4 |a Fotografia polska|yod 2001 r.

Ekspansja kosa, Turdus merula L. w Warszawie / Maciej Luniak. – Warszawa, 1970

650 4|a Kos |z Polska

651 4 |a Warszawa (okręg) |x fauna

Zgrupowanie pareczników (Chilopoda) w rezerwacie przyrody "Buki nad Jeziorem

Lutomskim" / Małgorzata Leśniewska. – Poznań, 1997

650 4 |a Pareczniki |z Polska

651 4 |a Buki nad Jeziorem Lutomskim (rezerwat) |x fauna

Dawna fauna Śląska w świetle badań archeologicznych / [red. Piotr Wyrost]. – Wrocław,

1985

650 4|a Zwierzęta |x archeologia |y Polska

651 4|a Śląsk |x fauna |x archeologia

Fauna i flora Doliny Tyśmienicy : album przyrodniczy = Animals and plants of the

Tyśmienica Valley : nature photography album / Marek Jeżowski. – Czemierniki, 2009

73

651 4|a Tyśmienica (dolina) |x fauna i flora

655 4|a Albumy

655 4|a Fotografia polska |y od 2001 r.

Zielone skarby Łodzi : relikty naturalnej przyrody miasta : praca zbiorowa / pod red. Józefa

K. Kurowskiego i Piotra Witosławskiego. – Łódź, 2010

650 4 |a Rezerwaty i parki narodowe |x flora |z Polska

651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x flora

Flora synantropijna Brodnicy / Barbara Juśkiewicz-Swaczyna, Zbigniew Endler. – Olsztyn,

2007

650 4|a Rośliny synantropijne |z Polska

651 4|a Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie) |x flora

Flora glonów podgrzanych jezior konińskich (1987-1999) / Daniela Socha. – Poznań, 1993

650 4|a Glony |x systematyka |z Polska

650 4|a Jeziora |x flora |z Polska

651 4|a Konin (woj. wielkopolskie ; okręg) |x flora

Określnik - leśnictwo stosuje się dla wyrażenia kompleksów leśnych na danym obszarze.

Może być on również stosowany w opisie dokumentów na temat leśnictwa jako dziedziny

gospodarki (zob. gospodarka).

Zespoły leśne masywu Babiej Góry / Florian Celiński, Teofil Wojterski. – Warszawa, 1978

650 4 |a Las |z Polska

651 4 |a Babia Góra |x leśnictwo

Huragan 4 lipca 2002 roku / Marek Taradejna. Znad Pisy. - Nr 11, (2002), s. 281-288

650 4|a Las |x degradacja |z Polska

650 4|a Trąba powietrzna |z Polska |y 2002 r.

651 4|a Warmińsko-mazurskie, województwo |x klęski elementarne |y 2002 r.

651 4|a Warmińsko-mazurskie, województwo |x leśnictwo

Jeśli dany kompleks leśny posiada swoją nazwę własną, w opisie przedmiotowym należy

użyć tej nazwy, np. Białowieska, Puszcza, Augustów (nadleśnictwo), Warcińsko-

Polanowskie, Lasy, a nie ogólniejszego tematu geograficznego z określnikiem – leśnictwo.

Lasy Janowskie / [teksty Ewa Flis-Martyniuk et al. – Janów Lubelski, 2005

74

650 4 |a Las |z Polska

651 4 |a Janowskie i Lipskie Lasy

Określnik – paleontologia stosuje się bezpośrednio po nazwie geograficznej tematując prace

opisujące ogólnie organizmy kopalne na danym terenie. Jeśli mowa jest o zwierzętach lub

roślinach kopalnych osobno, można ten określnik zastosować po określnikach – fauna, flora.

Nie stosuje się go natomiast po określniku – flora i fauna.

Osady i fauna górnojurajska z Kłębów na Pomorzu Zachodnim / Irena Dmoch. – Toruń, 1971

650 4|a Jura (okres geol.) |x fauna |z Polska

650 4|a Skamieniałości |x zoologia |z Polska

651 4|a Kłęby (woj. zachodniopomorskie, pow. Kamień Pomorski) |x fauna

|x paleontologia

Holoceńska fauna nietoperzy (chiroptera) z jaskiń tatrzańskich / Bronisław W. Wołoszyn. –

Kraków, 1970

650 4|a Czwartorzęd |x fauna |z Polska

650 4|a Jaskinie |x paleontologia |z Polska

650 4|a Nietoperze |x paleontologia

651 4|a Tatry |x paleontologia |z Polska

Budowa geologiczna i bogactwa naturalne

stosowane określniki : - geofizyka, - geologia

Do opisu dokumentów na temat budowy geologicznej danego obszaru i jego bogactw

naturalnych stosuje się określnik – geologia, dla opisu zjawisk fizycznych zachodzących w

Ziemi (magnetyzm, grawitacja, fale sejsmiczne), stosuje się określnik – geofizyka. W opisie

dokumentów traktujących o konkretnych otworach wiertniczych, należy zastosować nazwy

własne tych odwiertów.

Np.:

Geosynoptyka i geotermia województwa kujawsko-pomorskiego / praca zespołowa pod

kierunkiem Juliana Sokołowskiego. – Kraków, 2001

650 4|a Geoenergetyka |x projekty |z Polska

650 4|a Geotermika |x badanie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Kujawsko-pomorskie, województwo |x geofizyka |x badanie

75

Sejsmiczność a tektonika Górnośląskiego Zagłębia Węglowego / Adam F. Idziak, Lesław

Teper, Wacław M. Zuberek. – Katowice, 1999

650 4|a Sejsmologia |z Polska

650 4|a Tektonika |z Polska

655 4|a Górnośląskie Zagłębie Węglowe |x geofizyka

Budowa geologiczna Łodzi i regionu / Jan Ziomek. – Łódź, 2008

651 4|a Łódź (woj. łódzkie ; okręg) |x geologia

Budowa geologiczna struktury solnej Wapna w Wielkopolsce = Geological structure of

Wapno salt dome in Wielkopolska (Western Poland) / Joanna Jaworska, Rafał Ratajczak. –

Warszawa, 2008

650 4 |a Sól kamienna |x geologia |z Polska

651 4 |a Wapno (woj. wielkopolskie) |x geologia

Charakterystyka chemiczna próbek pokładowych (bruzdowych) węgli Zagłębia

Dolnośląskiego / Józef Boczar, Błażej Roga. – Katowice, 1961

650 4 |a Węgiel kamienny |x chemia |z Polska

651 4 |a Śląsk, Dolny |x geologia

655 4 |a Tablice i wzory

Dolomity cynkowe w śląsko-krakowskich złożach rud cynku i ołowiu : skrót / Lubomira

Zawiślak. – Gliwice, 1971

650 4 |a Rudy cynkowo-ołowiowe |x geologia |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x geologia

651 4 |a Śląsk |x geologia

Rozwój poszukiwań ropy naftowej i gazu ziemnego w Wielkopolsce / Aleksander Protas,

Janusz Skoczylas. – Piła, 1993

650 4 |a Gaz ziemny |x geologia |z Polska

650 4 |a Geologia poszukiwawcza |z Polska

650 4 |a Ropa naftowa |x geologia |zPolska

650 4 |a Wiertnictwo |z Polska

651 4 |a Wielkopolska |x geologia

Bąkowa IG 1 / red. nauk. Teresa Niemczycka. – Warszawa, 1975

650 4 |a Otwory wiertnicze |z Polska

650 4 |a Bąkowa IG 1 (otwór wiertn.)

76

Gleby

stosowane określniki : - gleba

Dla opisu gleb na danym obszarze stosuje się określnik – gleba, Jeżeli dokument opisuje

konkretny typ gleby, należy wyrazić go odpowiednim, dodatkowym tematem, np.:

Gleby bielicowe północnej części Pomorza Zachodniego : materiały do konferencji terenowej

dla uczestników Olsztyńskiego Oddziału PTG w dniach 20-22 września 1973 r. / przygot.

Saturnin Borowiec [et al.]. – Szczecin, 1973

650 4|a Gleby bielicowe |z Polska

651 4|a Pomorze Zachodnie |x gleba

655 4|a Materiały konferencyjne

Właściwości oraz przydatność rolnicza gleb płowych i rdzawych Wysoczyzny Kałuszyńskiej /

Antoni Szafranek. – Warszawa, 2000

650 4|a Gleby płowe |x chemia |z Polska

650 4|a Gleby rdzawe |x chemia |z Polska

651 4|a Kałuszyńska, Wysoczyzna |x gleba |x chemia

Stan środowiska glebowego oraz warunki produkcji rolniczej na Dolnym Śląsku po powodzi

1997 roku : praca zbiorowa / pod red. Leszka Szerszenia ; [aut. Tadeusz Chodak et al.]. –

Wrocław, 2000

650 4|a Powódź |z Polska |y1997 r.

651 4|a Śląsk, Dolny |x gleba |x degradacja

651 4|a Śląsk, Dolny |x klęski elementarne |y 1997 r.

651 4|a Śląsk, Dolny |x rolnictwo |y od 1989 r.

Wody

stosowane określniki: - hydrografia, - hydrologia.

Określnik - hydrologia stosuje się do opracowania dokumentów na temat obiegu i stosunków

wodnych na danym terenie, określnik – hydrografia do opracowania dokumentów o rejestracji

kartograficznej wód na danym obszarze. Rodzaje wód należy wyrazić odpowiednim,

dodatkowym tematem, np.:

Jeziora Ziemi Lubuskiej, ich wykorzystanie i ochrona przed zanieczyszczeniem : sympozjum

naukowe, Łagów 18-19 maja 1976 : referaty. – Zielona Góra, 1976

77

650 4|a Jeziora |x degradacja |z Polska

650 4|a Jeziora |x gospodarka |z Polska

651 4|a Lubuska, Ziemia |x hydrologia


Hydrometeorologiczny ustrój Zalewu Wiślanego / oprac. I. M. Bauszis, Z. Dziadziuszko [et

al.]. – Warszawa, 1975

650 4 |a Hydrometeorologia |z Polska

651 4 |a Wiślany, Zalew |x hydrologia

Działy wodne Wyżyny Lubelskiej / Bronisława Szalkiewiczówna. – Lublin, 1968

650 4|a Dział wodny |z Polska

651 4|a Lubelska, Wyżyna |x hydrografia

Atlas geochemiczny aglomeracji szczecińskiej = Geochemical atlas of Szczecin

agglomeration. Cz. 1, Gleby, osady wodne, wody powierzchniowe = P.1, Soils, water

sediments, surface waters / Józef Lis, Anna Pasieczna. – Warszawa, 1998

650 4|a Wody śródlądowe |x chemia |z Polska

651 4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x gleba |x chemia

651 4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x hydrografia

655 4|a Atlasy geograficzne

655 4|a Mapy glebowe

655 4|a Mapy hydrograficzne

Atlas geochemiczny aglomeracji szczecińskiej = Geochemical atlas of Szczecin

agglomeration. Cz. 2, Wody podziemne = P. 2, Groundwaters / Tomasz Nałęcz

650 4|a Wody podziemne |x chemia |z Polska

650 4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x hydrografia

655 4|a Atlasy geograficzne

655 4|a Mapy hydrograficzne

Klimat

stosowane określniki: - klęski elementarne, - meteorologia, - mikroklimat.

Warunki klimatyczne na danym obszarze opisuje się przede wszystkim używając

określników: - meteorologia i/lub - mikroklimat. Po określniku – meteorologia stosuje się

określniki chronologiczne.

Warunki bioklimatyczne Supraśla = Bioclimatic conditions of Supraśl / Teresa Kozłowska-

Szczęsna, Barbara Krawczyk, Krzysztof Błażejczyk. – Warszawa, 1995

78

650 4 |a Biometeorologia |z Polska

651 4|a Supraśl (woj. podlaskie) |x meteorologia

Wpływ zachmurzenia na usłonecznienie i całkowite promieniowanie słoneczne na przykładzie

krakowskiej serii pomiarów / Dorota Matuszko. – Kraków, 2009

650 4 |a Promieniowanie słoneczne |x pomiary |z Polska

650 4 |a Zachmurzenie |x pomiary |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x meteorologia |y 19-21 w.

Do opisu klęsk żywiołowych spowodowanych warunkami atmosferycznymi stosuje się

określnik – klęski elementarne. Po określniku – klęski elementarne można stosować

określniki chronologiczne zapisane datą roczną.

Susze atmosferyczne na terenie województwa szczecińskiego / Krzysztof Prawdzic, Czesław

Koźmiński. – Szczecin, 1966

650 4 |a Klimat |z Polska

650 4 |a Susza |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x klęski elementarne

|y 1944-1989 r.

651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x meteorologia

79

VII.14.2 Administracja

Przez administrację rozumie się działalność organizatorską realizowaną przy pomocy

aparatu urzędniczego na danym terytorium, obejmującą zakres spraw o charakterze

publicznym, regulowaną przez ogólne normy prawne2 Do opracowania dokumentów na temat

administrowania danym obszarem używamy poniższych określników:

- administracja,

- archiwistyka,

- godło (a),

- granice,

- informacja,

- konstytucje /konstytucja,

- miasta partnerskie,

- obywatele honorowi,

- parlament,

- pieczęć (e),

- podział administracyjny,

- regiony partnerskie,

- samorząd,

- ustrój,

- wybory samorządowe.

Administracja i samorząd

Stosowane określniki: - administracja, - samorząd

Zagadnienia administracyjne i samorządowe na danym obszarze wyrażane są przez użycie po

haśle geograficznym określników: – administracja, - samorząd .

2 Administracja [w:] Wikipedia, wolna encyklopedia [online], [dostęp 13.07.2011], Dostępny w World Wide

Web: http://pl.wikipedia.org/wiki/Administracja.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Administracja

80

Określnik – administracja stosuje się dla opisu administracji jako działalności organizacyjnej

na danym terenie, a także dla opisu władz administracyjnych w ogólności (władza

wykonawcza i samorządowa) i samej władzy wykonawczej,

określnik – samorząd stosuje się dla opracowania materiałów na temat władz

samorządowych.

Administracja terytorialna województwa szczecińskiego w latach 1945-1950 / Przemysław

Słowiński. – Gorzów Wielkopolski, 2008

650 4|a Samorząd województwa |y 1944-1989 r.

655 4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x administracja |y 1944-1956 r.

Zespolona administracja rządowa i autonomiczna w województwie śląskim (1922-1939) :

geneza, struktura organizacyjna i zakres działania / Zbigniew Hojka. – Katowice, 2005

650 4|a Samorząd województwa |y 1918-1939 r.

651 4 |a Śląskie, województwo (1918-1939) |x administracja

Kancelaria miasta Krakowa w średniowieczu / Bożena Wyrozumska. – Kraków, 1995

650 4|a Kancelaria |z Polska |y 13-15 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x administracja |y 13-15 w.

Samorząd łódzki wobec problemów kultury w latach 1919-1939 / Maria Nartonowicz-Kot ;

Uniwersytet Łódzki. – Łódź, 1985

650 4 |a Samorząd miejski |x a kultura |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x kultura |y 1918-1939 r.

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x samorząd |y 1918-1939 r.

Materiały na temat konkretnych instytucji administracyjnych lub samorządowych powinny w

opracowaniu otrzymać hasła korporatywne wyrażające te instytucje. Jeśli nie można ustalić

właściwej nazwy – pomija się ją i wyraża rodzaj instytucji używając hasło ogólne.

Rada Miejska i Magistrat Lublina 1918-1939 / Józef Marczuk. – Lublin, 1984

610 24 |a Magistrat (Lublin) |y1918-1939 r.

610 24 |a Rada Miejska (Lublin) |y 1918-1939 r.

650 4 |a Samorząd miejski |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x administracja |y 1918-1939 r.

Przegląd struktur organizacyjnych w Urzędzie Miejskim w Gorzowie Wlkp. [Wielkopolskim] :

(dokonany na podstawie stanu organizacyjnego z 1987 roku) / Barbara Konsik, Marek

Gęsicki. – Gorzów Wielkopolski, 1988

610 4|a Urząd Miejski (Gorzów Wielkopolski) |x organizacja

81

650 4|a Samorząd miejski |x organizacja |z Polska |y 1980-1989 r.

651 4|a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x administracja |x organizacja

Sejmik Samorządowy Województwa Piotrkowskiego : Ziemia Piotrkowska / [materiały

tekstowe przygotowane przy współpracy Sejmiku Samorządowego Województwa

Piotrkowskiego oraz gmin województwa piotrkowskiego]. – Bydgoszcz, 1998

610 24 |a Sejmik Samorządowy Województwa Piotrkowskiego

650 4|a Sejmiki |y od 1989 r.

651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |y od 1989 r.

651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x samorząd |y od 1989 r.

655 4|a Informatory

Należy pamiętać, że hasła Samorząd gminny, Samorząd powiatowy, Samorząd województwa,

Sejmiki, to hasła wyrażające tylko polskie szczeble administracyjne, więc nie stosuje się po

nich określnika geograficznego.

Dopuszcza się stosowanie określnika geograficznego – Litwa po temacie Sejmiki.

Sejmiki Wielkiego Księstwa Litewskiego XVI-XVIII w. : ustrój i funkcjonowanie - sejmik

trocki / Andrzej B. Zakrzewski. – Warszawa, 2000

650 4 |a Sejmiki |z Litwa |y 16-18 w.

651 4 |a Troki (Litwa) |x samorząd |y 16-18 w.

Wszelkie szczeble samorządu terytorialnego w innych krajach należy wyrazić hasłem

Samorząd terytorialny z odpowiednimi określnikami geograficznym i chronologicznym.

Urzędnicy i pracownicy administracji terenowej

Prace na temat urzędników i pracowników administracji terenowej opracowuje się stosując

określniki – administracja, - samorząd po odpowiedniej nazwie geograficznej i ewentualne

dodatkowe określniki potrzebne do doprecyzowania zagadnienia.

Album pamiątkowe Rady miasta stołecznego Warszawy : 1919-1929. – Warszawa, 1928

610 24 |a Rada Miejska (Warszawa) |y 1918-1939 r.

650 4 |a Radni |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Samorząd miejski |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa |x samorząd |y 1918-1939 r.

655 4|a Fotografia polska |y 1918-1939 r.

655 4|a Albumy

82

655 4|a Biografie

655 4|a Księgi pamiątkowe

Radni samorządów terytorialnych w województwie lubelskim w 2006 r. [Dokument

elektroniczny]. – Lublin, 2007

650 4 |a Radni |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Lubelskie, województwo (od 1999) |x samorząd

655 4|a Dane statystyczne

Kodeks etyki pracowników samorządowych powiatu toruńskiego / [został przygotowany przez

zespół: Tomasz Brzezicki, Małgorzata Szalewska, Ryszard Wiśniewski]. – Toruń, 2010

650 4 |a Pracownicy samorządowi |x etyka |z Polska

651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x samorząd |y od 2001 r.

Statut Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Niższych Funkcjonariuszy stołecznego królewskiego

miasta Krakowa. – Kraków, 1938

610 24 |a Towarzystwo Wzajemnej Pomocy Niższych Funkcjonariuszy

Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa |x statuty i regulaminy

650 4 |a Pracownicy samorządowi |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x samorząd |xorganizacje|y1918-1939 r.

Uwarunkowania aktywności politycznej kobiet na szczeblu lokalnym na przykładzie Rady

Miasta Torunia / Barbara Brodzińska. – Łysomice, 2008

610 24 |a Rada Miasta Torunia

650 4 |a Kobieta |x a polityka |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Kobieta |x socjologia |z Polska |yod 2001 r.

650 4 |a Samorząd terytorialny |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x polityka |x socjologia |y od

2001 r.

651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x samorząd |y od 2001 r.

Profesorowie Uniwersytetu we władzach Miasta Krakowa : Collegium Novum, 11 - 25 maja

2007 / Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego ; [tekst: Anna Grabowska, Marcin Baster ;

red. Krzysztof Stopka]. – Kraków, 2007

610 4|a Uniwersytet Jagielloński |x pracownicy

610 4|a Uniwersytet Jagielloński. |b Archiwum |x wystawy

650 4|a Pracownicy naukowi |z Polska

650 4|a Samorząd miejski |z Polska

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x samorząd |x historia

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x wystawy |y od 2001 r.

655 4|a Katalogi wystaw

Materiały biograficzne opisuje się stosując określnik - biografie po określnikach –

administracja lub – samorząd, np.:

83

Namiestnicy Warszawy / Danuta Szmit-Zawierucha. – Warszawa, 2009

650 4|a Samorząd miejski |x biografie |z Polska |y 19-20 w.

650 4 |a Urzędnicy |z Rosja |y 19-20 w.

651 4 |a Warszawa |x administracja |x biografie |y 19-20 w.

655 4 |a Słowniki biograficzne

Burmistrzowie Nowego Targu : galeria portretów historycznych 1867-2002 / Barbara

Słuszkiewicz. – Kraków, 2002

650 4 |a Burmistrz |z Polska |y 19-21 w.

651 4 |a Nowy Targ (woj. małopolskie) |x samorząd |x biografie |y19-21

655 4|a Biografie

Burmistrzowie Strzelec Opolskich 1809-2009 / Karol Mutz. – Krapkowice, 2009

650 4 |a Burmistrz |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4 |a Burmistrz |z Polska |y od 1944 r.

651 4 |a Strzelce Opolskie (woj. opolskie) |x administracja |x biografie |y19-21 w.


Starzyński : legionista, polityk gospodarczy, prezydent Warszawy / Marian Marek

Drozdowski. – Warszawa, 2006

600 14 |a Starzyński, Stefan |d (1893-1943)

650 4 |a Politycy |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4 |a Prezydent miasta |y 1918-1939 r.

651 4 |a Warszawa |x administracja |x biografie |y 1918-1939 r.

655 4 |a Biografie

Tadeusz Parys - burmistrz miasta Słupcy w latach 1924-1927 / Marian Jarecki. – Słupca,

2000

600 14 |a Parys, Tadeusz |d (1887-1940)

610 24 |a Obóz jeniecki Kozielsk

650 4|a Burmistrz |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Farmaceuci |z Polska |y 20 w.

651 4|a Słupca (woj. wielkopolskie) |x administracja |x biografie |y 1918-1939 r.

655 4|a Biografie

Wybory samorządowe

Stosowane określniki: – wybory samorządowe

84

Materiały dotyczące wyborów samorządowych opracowujemy przy pomocy określnika –

wybory samorządowe, po którym stosuje się określniki chronologiczne, w tym daty roczne

wskazujące na konkretne wybory, np.:

Do Mieszkańców m. Płocka i Radziwia! [Inc.:] Zjednoczenie Socjalistyczne przystępuje do

wyborów do Rady Miejskiej m. Płocka w dn. 27 maja 1934 r. pod hasłem socjalistycznej

polityki gospodarczej [...] / Zjednoczenie Socjalistyczne. – Płock, 1934

610 24 |a Zjednoczenie Socjalistyczne

650 4 |a Samorząd miejski |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4 |a Socjalizm |x organizacje |y 1918-1939 r.

650 4 |a Wybory samorządowe |z Polska |y 1934 r.

651 4 |a Płock (woj. mazowieckie) |x wybory samorządowe |y 1934 r.

655 4 |a Druki ulotne

Wybory '84 w Małopolsce. – Kraków, 1984

650 4 |a Wybory samorządowe |z Polska |y 1984 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x wybory samorządowe |y 1984 r.

Wybory do rad gmin na Dolnym Śląsku : (1990-1998) / Robert Alberski [et al.]. – Wrocław,

2001

650 4 |a Samorząd gminny |y od 1989 r.

650 4 |a Wybory samorządowe |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Śląsk, Dolny |x wybory samorządowe |y od 1989 r.

Aktywność obywatelska mieszkańców województwa mazowieckiego : (na podstawie wyborów

samorządowych w 2006 r.) / [zespół pod kier. Dariusza Piotrowskiego]. – Warszawa, 2006

650 4 |a Wybory samorządowe |x socjologia |z Polska |y 2006 r.

651 4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x polityka |x socjologia

651 4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x wybory samorządowe |y 2006 r.

655 4 |a Dane statystyczne

Polska lokalna : społeczeństwo obywatelskie i zachowania wyborcze : przypadek Bielska-

Białej : praca zbiorowa / pod red. Ewy Jurczyńskiej-McCluskey. Bielsko-Biała, 2007

650 4 |a Społeczeństwo obywatelskie |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Wybory samorządowe |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Bielsko-Biała (woj. śląskie) |x polityka |x socjologia |y od 2001 r.

651 4 |a Bielsko-Biała (woj. śląskie) |x wybory samorządowe |y od 2001 r.

Parlament

Stosowane określniki: - parlament

85

Dokumenty na temat lokalnych parlamentów z obszaru Polski (chodzi głównie o parlamenty

funkcjonujące w poszczególnych zaborach), opracowuje się stosując nazwę własną danego

ciała zbiorowego lub przy pomocy określnika – parlament stosowanego po nazwie

geograficznej wyrażającej odpowiednie terytorium. Określnik ten stosuje się, gdy dany

dokument traktuje o różnych parlamentach na danym terytorium lub gdy nie możemy ustalić

nazwy własnej danego ciała, np.:

Sejm prowincjonalny na Śląsku (1824-1933) / Tomasz Kruszewski. – Wrocław, 2002

651 4|a Śląsk |x parlament |y 19-20 w.

Przyczynki do historyi ostatniego sejmu poznańskiego r 1845 / podał Wojciech Kętrzyński.

610 24 |a Sejm Prowincjonalny Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1845)

655 4|a Anegdoty polskie |y19 w.

Reforma samorządu (gminnego) : mowa Piotra Górskiego wypowiedziana w Sejmie d. 28

października 1903 r. – Kraków, 1903

610 24 |a Sejm Krajowy |y 1901-1914 r.

650 4 |a Samorząd gminny |y 1901-1914 r.

651 4 |a Galicja |x administracja |y1901-1914 r.

655 4 |a Mowy parlamentarne polskie |y 1901-1914 r.

Ustrój

Stosowane określniki: - konstytucja + rok…, - konstytucje, - ustrój

Materiały na temat ustroju danej jednostki terytorialnej opisuje się przy pomocy określników

- konstytucje lub konstytucja (rok) i – ustrój, np.:

Ustawa z dnia 25 marca 1994 r[oku] o ustroju miasta stołecznego Warszawy : tekst z

komentarzem / Hubert Izdebski. – Warszawa, 1994

650 4 |a Samorząd miejski |x prawo |z Polska

651 4 |a Warszawa |x ustrój |y od 1989 r.

Ustrój województwa śląskiego w latach 1920-1939 : (zarys problemu) / Jacek Goclon. - [S. l.

: s. n., 1994]

610 24|a Sejm Śląski

650 4|a Samorząd terytorialny |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Śląskie, województwo (1918-1939) |x ustrój

86

Autonomja Śląska : popularny zbiór komentarzy do Ustawy Konstytucyjnej zawierającej

Statut Organiczny Wojew. Śląskiego wraz z dokładnym tekstem ustawy i uzupełnieniami do

dnia 1 kwietnia 1931 r. – Katowice, 1931

651 4 |a Śląskie, województwo (1918-1939) |x konstytucja

Ustrój i prawo Wolnego Miasta Krakowa : (1815-1846) / Wojciech M. Bartel. – Kraków,

1976

651 4 |a Wolne Miasto Kraków |x prawo

651 4 |a Wolne Miasto Kraków |x ustrój

Konstytucya Wolnego Miasta Krakowa i jego okręgu. – Kraków, 1818

651 4 |a Wolne Miasto Kraków |x konstytucja 1815 r.

Granice i podział administracyjny

Stosowane określniki – granice, - podział administracyjny

Zagadnienia granic politycznych opisuje się przy pomocy określnika – granice, po którym

można użyć odpowiedniego określnika chronologicznego.

Granice Śląska : zmiany granic Śląska w czasie i przestrzeni, Śląsk na dawnej mapie, obraz

Sudetów w dawnej kartografii / Renata Pysiewicz-Jędrusik, Andrzej Pustelnik, Beata

Konopska. – Wrocław, 1998

651 4 |a Sudety |x w kartografii

651 4 |a Śląsk |x granice |x historia

651 4 |a Śląsk |x w kartografii

Odwieczny spór o granice między dobrami Bolesław a miastem Olkuszem, rozstrzygnięty

wyrokiem Izby Sądowéj Warszawskiéj z 27 kwietnia (9 maja) i 3 (15) maja 1879 r. /

Aleksander Kraushar. – Warszawa, 1880

650 4 |a Nieruchomości |z Polska |y 15-19 w.

650 4 |a Orzecznictwo |z Polska |y 19 w.

651 4 |a Bolesław (woj. małopolskie, pow. Olkusz ; okręg) |xgranice|y15-19 w.

651 4 |a Olkusz (woj. małopolskie ; okręg) |x granice |y 15-19 w.

[Fragment granicy między Królestwem Polskim a Galicją na odcinku Bug - Waręż]. [S.l. :

s.n., 18uu].

651 4|a Austria |x granice |z Rosja |y 19-20 w.

651 4|a Rosja |x granice |z Austria |y 19-20 w.

651 4|a Galicja |x granice

651 4|a Zabór rosyjski |x granice

87

655 4|a Mapy polityczne

655 4|a Mapy rękopiśmienne

Zagadnienia podziału administracyjnego opisuje się przy pomocy określnika – – podział

administracyjny, po którym można stosować określniki chronologiczne, w tym określnik z

datą roczną – stan na…rok.

Mappa gubernii Królestwa Polskiego : z oznaczeniem odległości na drogach żelaznych,

bitych i zwyczajnych / ułożona i litogr. przez Marcellego Gotz. – Warszawa, 1873

651 4|a Zabór rosyjski |x podział administracyjny |y 19 w.

651 4|a Zabór rosyjski |x komunikacja |y 19 w.

655 4|a Mapy administracyjne

655 4|a Mapy drogowe

655 4|a Mapy kolejowe

Województwo mazowieckie : mapa administracyjno-drogowa : skala 1:230 000 – Kraków,

2010

651 4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x komunikacja

651 4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x podział administracyjny |y stan na 2010 r.


655 4|a Mapy drogowe

Mapa Archidiecezji Krakowskiej. – Kraków, 2000

651 4|a Krakowska, diecezja (katol.) |x podział administracyjny |y stan na 2000 r.


Godła i pieczęcie

Stosowane określniki: – godła, - pieczęcie

Materiały poświęcone godłom miast i regionów opisuje się przy pomocy określnika – godła.

W zależności od rodzaju godła w dodatkowych hasłach stosuje się tematy Herby miejskie,

Herby terytorialne z odpowiednimi określnikami geograficznymi i chronologicznymi.

Powiatowa heraldyka samorządowa województwa świętokrzyskiego i jej symbolika / Jerzy

Michta. – Kielce, 2004

650 4|a Herby terytorialne |z Polska

650 4|a Samorząd powiatowy |x godła

88

651 4|a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x godła

Herb miasta Krakowa / Marian Friedberg. – Kraków, 1937

650 4 |a Herby miejskie |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x godła

Dokumenty poświęcone pieczęciom różnych instytucji z danego obszaru , opisuje się z

użyciem określnika – pieczęcie, np.:

Herby i pieczęcie miast górnośląskich : Bielsko-Biała, Cieszyn, Jastrzębie Zdrój, Skoczów,

Strumień, Ustroń, Wisła, Żywiec / Małgorzata Kaganiec. – Katowice, 2005

650 4|a Herby miejskie |z Polska

650 4|a Samorząd miejski |x pieczęcie |z Polska

651 4|a Śląsk, Górny |x miasta |x godła

651 4|a Śląsk, Górny |x miasta |x pieczęcie

O herbie Brodnicy, jej najstarszych pieczęciach i herbie byłego województwa toruńskiego /

Piotr Grążawski. – Brodnica, 2001

650 4|a Pieczęcie |z Polska

650 4|a Herby terytorialne |z Polska

650 4|a Samorząd miejski |x pieczęcie |z Polska

651 4|a Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie) |x godła

651 4|a Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie) |x pieczęcie

651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x godła

Pieczęcie gminne miejscowości powiatu pszczyńskiego od początku XVIII w. do 1939 r. / Ewa

Maria Ryguła. – Pszczyna, 2009

650 4|a Samorząd gminny |x pieczęcie |y 18-20 w.

651 4|a Pszczyna (woj. śląskie ; okręg) |x pieczęcie |y 18-20 w.

Pieczęcie gmin jednostkowych z okresu galicyjskiego / Andrzej Karczmarzewski ; Muzeum

Okręgowe w Rzeszowie. – Rzeszów, 2006

610 24|a Muzeum Okręgowe (Rzeszów) |x zbiory

650 4|a Pieczęcie |x zbiory |z Polska

650 4|a Samorząd gminny |x pieczęcie

651 4|a Galicja |x pieczęcie

651 4|a Rzeszów (woj. podkarpackie) |x muzealnictwo |x zbiory

655 4|a Katalogi zbiorów

Stemple Wolnego Miasta Gdańska okresu inflacji / Przemysław Przybek. – Poznań, 2003

651 4|a Wolne Miasto Gdańsk |x łączność

89

651 4|a Wolne Miasto Gdańsk |x pieczęcie

Obywatele honorowi

Stosowane określniki: - obywatele honorowi

Do opisu przedmiotowego materiałów dotyczących obywateli honorowych stosuje się po

nazwie miejscowości określnik: - obywatele honorowi.

Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka / Edward Zając. – Sanok, 2002

651 |a Sanok (woj. podkarpackie) |x obywatele honorowi

Jeśli praca dotyczy konkretnej osoby, w opisie przedmiotowym powinno wystąpić również

odpowiednie hasło osobowe oraz hasło wyrażające kategorię osób, np.:

Jan Machulski : obywatel miasta Łodzi / [red. Barbara Kurowska]. – Łódź, 2008

600 14|a Machulski, Jan |d (1928-2008)

650 4|a Aktorzy polscy |y od 1944 r.

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x obywatele honorowi

655 4|a Biografie

Marszałek Józef Piłsudski honorowy obywatel Białej Podlaskiej / Szczepan Kalinowski. –

Bielsko-Biała, 2010

600 14 |a Piłsudski, Józef |d (1867-1935)

650 4 |a Politycy |z Polska |y19-20 w.

650 4 |a Wojsko |x biografie |z Polska |y 1901-1939 r.

651 4|a Biała Podlaska (woj. lubelskie) |x obywatele honorowi

655 4|a Biografie

Miasta i regiony partnerskie

Stosowane określniki: - miasta partnerskie, - regiony partnerskie

Do opisu przedmiotowego materiałów dotyczących miast i regionów partnerskich stosuje się

po nazwie miejscowości określniki: - miasta partnerskie, - regiony partnerskie, np.:

Kronika partnerstwa powiatów Kluczbork - Bad Dürkheim 2000-2010 = Chronik der

Partnerschaft der Landkreise Kluczbork - Bad Dürkheim 2000-2010 / [oprac. tekstów:

Agnieszka Jasiniak et al. – Kluczbork, 2010

90

651 4|a Dürkheim (Niemcy ; okręg) |x regiony partnerskie

651 4|a Kluczbork (woj. opolskie ; okręg) |x regiony partnerskie

Poznań i jego miasta partnerskie / Urząd Miasta Poznania. – Poznań, 2002

651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x miasta partnerskie

655 4|a Informatory

Czeladź - Auby : miasta partnerskie = villes partenaires / pod red. Doroty Bąk ; [tł.: Joanna

Sobotnik]. - Czeladź, 2001

651 4 |a Auby (Francja) |x miasta partnerskie

651 4 |a Czeladź (woj. śląskie) |x miasta partnerskie

Archiwistyka

Stosowane określniki: - archiwistyka

Określnik – archiwistyka stosuje się dla przedstawienia działalności archiwów na danym

obszarze, np.:

Archiwum Państwowe w Krakowie 1878-2008 [Dokument elektroniczny] / [opracowanie i

redakcja Monika Andrasz-Mrożek]. – Kraków, 2008

610 24 |a Archiwum Państwowe (Kraków)

650 4 |a Archiwa państwowe |z Polska 19-21 w.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x archiwistyka |y 19-21 w.

Akta miasta Łodzi : (1471) 1794-1914 (1918) : przewodnik po zespole / oprac. Mieczysław

Bandurka. – Warszawa, 1990

610 24|a Archiwum Państwowe (Łódź) |x zbiory

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x archiwistyka |x zbiory

651 4|a Łódź (woj. łódzkie ; okręg) |y 19-20 w.

655 4|a Informatory

655 4|a Źródła historyczne |x zbiory |z Polska

Archiwa władz administracyjnych guberni radomskiej w latach 1867-1915 / Jan Boniecki. –

Kielce, 1973

651 4 |a Radom (woj. mazowieckie) |x archiwistyka |y 19-20 w.

651 4 |a Radomska, gubernia |x administracja

Państwowa służba archiwalna na Dolnym Śląsku : (1946-1976) : [materiały z sesji / red.

nauk. Jerzy Pabisz]. – Warszawa, 1978

91

650 4 |a Archiwa państwowe |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Śląsk, Dolny |x archiwistyka |y 1944-1989 r.

655 4 |a Materiały konferencyjne

Informacja

Stosowane określniki: – informacja.

Obsługa informacyjna władz terenowych na przykładzie Wrocławia : VIII Zjazd Bibliotekarzy

Polskich "Biblioteki dla wszystkich" / Tadeusz Górecki. – Poznań, 1980

610 24 |a Wojewódzki Ośrodek Informacji Naukowej, Technicznej i

Ekonomicznej (Wrocław)

650 4 |a Ośrodki informacji |x organizacja |z Polska |y1956-1989 r.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x informacja |x organizacja |y 1956

-1989 r.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x samorząd |y 1956-1989 r.


Biuletyny informacji publicznej urzędów gmin i miast województwa śląskiego / oprac. raportu

Katarzyna Cichos i Grzegorz Wójkowski. – Katowice, 2010

630 04 |a Biuletyn Informacji Publicznej

650 4 |a Informacja publiczna |x strony WWW |z Polska

650 4 |a Samorząd gminny |x informacja

650 4 |a Samorząd miejski |x informacja | z Polska

651 4 |a Śląskie, województwo (od 1999) |x informacja

Jeśli problematyka informacyjna dotyczy pewnej dziedziny, to określnik – informacja należy

poprzedzić określnikiem wyrażającym tę dziedzinę,

Monitoring stanu gminy jako narzędzie zarządzania strategicznego / [oprac. Janusz Szewczuk

et al.] ; DS Consulting, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych. - Gdańsk, 2001

650 4 |a Gospodarka terenowa |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Informacja gospodarcza |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Zarządzanie strategiczne |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Kętrzyn (woj. warmińsko-mazurskie ; okręg) |x gospodarka

|x informacja |y od 1989 r.

651 4|a Ostrów Wielkopolski (woj. wielkopolskie ; okręg)

|x gospodarka |x informacja |y od 1989 r.

92

VII.14.3. Bezpieczeństwo i porządek publiczny

Bezpieczeństwo publiczne to ogół warunków i instytucji chroniących życie, zdrowie i mienie

obywateli oraz majątek ogólnonarodowy, ustrój i suwerenność państwa przed zjawiskami

groźnymi dla ładu prawnego3

Do opracowania dokumentów na temat bezpieczeństwa publicznego na danym obszarze, a

także do opisu sytuacji i procesów stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa, używamy

poniższych określników:

- bezpieczeństwo publiczne

- ewakuacja

- klęski elementarne

- patologia społeczna

- pożarnictwo

- wypadki

Bezpieczeństwo publiczne

Przy pomocy określnika – bezpieczeństwo publiczne opisuje się dokumenty o

bezpieczeństwie publicznym na danym terenie, a także o służbach, których zadaniem jest

pilnowanie porządku publicznego tzn. milicji, policji, straży miejskiej, służbach ratowniczych

a także aparacie opresji politycznej.

Poczucie bezpieczeństwa publicznego i ocena pracy policji w percepcji mieszkańców Słupska

/ Anetta Jaworska, Marek Stefański. – Słupsk, 2009

650 4 | a Poczucie bezpieczeństwa |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Policja |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Społeczności lokalne |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Słupsk (woj. pomorskie) |x bezpieczeństwo publiczne |x socjologia

|y od 1989 r.

3 Bezpieczeństwo publiczne [w:] Encyklopedia PWN [online], [dostęp 28.08.2011], Dostępny w World Wide

Web: http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3876790/bezpieczenstwo-publiczne.html

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3876790/bezpieczenstwo-publiczne.html

93

Zarządzanie jakością w policji województwa świętokrzyskiego / pod red. Tadeusza

Cieleckiego. – Kielce, 2003

650 4 |a Policja |x organizacja |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Zarządzanie jakością

651 4 |a Świętokrzyskie, województwo |y bezpieczeństwo publiczne

Bezpieczne miasto - Białystok : program poprawy stanu bezpieczeństwa miasta Białegostoku /

Urząd Miejski w Białymstoku. – Białystok, 2000

651 4|a Białystok (woj. podlaskie) |x bezpieczeństwo publiczne |y od 1989 r.

Inwentarz akt policji województwa śląskiego [1911] 1922-1939 / oprac. Edward Długajczyk.

– Katowice, 2010

610 24 |a Archiwum Państwowe (Katowice) |x zbiory

650 4 |a Policja |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x archiwistyka |x zbiory

651 4 |a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x bezpieczeństwo publiczne |y 1918-1939 r.

655 4 |a Inwentarze archiwalne

655 4 |a Źródła historyczne |x zbiory |z Polska

Stołeczny Magazyn Policyjny / Komenda Stołeczna Policji ; [red. nacz. Piotr Maciejczak]. –

Warszawa, 2003-2006

651 4 |a Warszawa |x bezpieczeństwo publiczne |y od 2001 r.

655 4 |a Czasopisma policyjne polskie

Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Krasnymstawie w latach 1944-1956 / pod

red. Jacka Romanka. – Lublin, 2009

610 24 |a Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego (Krasnystaw)

650 4 |a Służba bezpieczeństwa |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4 |a Krasnystaw (woj. lubelskie ; okręg) |x bezpieczeństwo publiczne

|y 1944-1956 r.

Historia służb porządku publicznego na Ziemi Kępińskiej w latach 1919-2009 / Mateusz

Lewek. – Kępno, 2009

650 4 |a Policja |z Polska

651 4 |a Kępno (woj. wielkopolskie ; okręg) |x bezpieczeństwo publiczne |y 20-21 w.

Prace o służbach pożarniczych należy opisywać przy pomocy – pożarnictwo, np.:

15 lat Ochotniczej Straży Pożarnej Ratownictwa Wodnego w Nowej Soli / Marek Szczypczyk.

– Nowa Sól, 2009

610 24 |a Ochotnicza Straż Pożarna Ratownictwa Wodnego (Nowa Sól)

650 4 |a Ratownictwo wodne |z Polska |y od 1989 r.

94

651 4 |a Nowa Sól (woj. lubuskie) |x bezpieczeństwo publiczne |x organizacje

|y od 1989 r.

651 4 |a Nowa Sól (woj. lubuskie) |x pożarnictwo |y od 1989 r.

Wypadki komunikacyjne

Wypadki samochodowe w Krakowie w ciągu dziesięciolecia 1924 do 1934 : [z Zak/ Adam

Butrym. – Warszawa, 1935

650 4 |a Wypadki drogowe |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x komunikacja |x wypadki |y 1918-1939 r.

Tragedia barwałdzka, 24 listopada 1944 roku : relacje naocznych świadków / Andrzej

Nowakowski. – Wadowice, 2008

650 4 |a Wypadki kolejowe |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4 |a Barwałd Średni (woj. małopolskie) |x komunikacja |x wypadki

|y 1944-1956 r.

Wypadki drogowe na przykładzie miasta stołecznego Warszawy / Marcin Książkiewicz, Marek

Konkolewski. Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Informatyki, Zarządzania i Administracji w

Warszawie. - 2007, z. 1, s. 300-304

650 4 |a Wypadki drogowe |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Warszawa |x komunikacja |x wypadki |y od 2001 r.

Klęski elementarne

Określnik – klęski elementarne stosuje się w opracowaniu materiałów o wszelkich klęskach

elementarnych na danym obszarze. Po określniku – klęski elementarne można stosować

określniki chronologiczne zapisane datą roczną, np.:

Dramat zdarzył się w Pieninach : wielka powódź 1934 roku / Ryszard M. Remiszewski. –

Szczawnica, 2006

650 4 |a Powódź |z Polska |y 1934 r.

651 4 |a Dunajec (dolina) |x klęski elementarne |y 1934 r.

651 4 |a Szczawnica (woj. małopolskie) |x klęski elementarne |y 1934 r.

O sprawie głodowej w Galicyi 1866 : luźne uwagi Karola Langiego. – Kraków, 1866

650 4 |a Głód |z Polska |y 1866 r.

651 4 |a Galicja |x gospodarka |y 19 w.

651 4 |a Galicja |x klęski elementarne |y 1866 r.

Łuny nad olkuskimi lasami / Józef Liszka ; red. Józef Liszka. – Bolesław, 2007

650 4 |a Pożar |z Polska |y 1992 r.

95

651 4 |a Olkusz (woj. małopolskie ; okręg) |x klęski elementarne |y 1992 r.

655 4 |a Wydawnictwa popularne

Mała wschowska kronika zarazy albo Krótkie streszczenie wszystkiego tego, co się podczas

trwania epidemii począwszy od Roku Pańskiego 1709, dnia 8 czerwca, do roku Pańskiego

1710, dnia 8 lutego, w tej miejscowości zdarzyło, na podstawie własnej obserwacji wiernie

opisane przez Samuela Fryderyka Lauterbacha, kaznodzieję przy kościele pw. Żłóbka

Chrystusowego / w tł. Aleksandra Wileckiego. – Wschowa, 2009

650 4 |a Dżuma |z Polska |y 18 w.

650 4 |a Epidemie |z Polska |y 18 w.

651 4 |a Wschowa (woj. lubuskie) |x klęski elementarne |y 1709-1710 r.

Pożarnictwo

Materiały dotyczące służb pożarniczych na danym terytorium opisuje się stosując po haśle

geograficznym określnik – pożarnictwo. Materiały dotyczące pożarów, opracowuje się przy

pomocy określnika – klęski elementarne, np.:

Zdanie sprawy z czynności Komitetu Pogorzeli Miasta Krakowa : od zawiązania tegoż

Komitetu w dniu 20 lipca 1850 roku, do dnia 8 marca 1851 roku. – Kraków, 1851

610 24 |a Komitet Pogorzeli Miasta Krakowa

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x pożarnictwo |y 19 w.

655 4 |a Sprawozdania

Monografia jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w Górowie Iławeckim / Adam Ciosek. –

Górowo Iławeckie, 2010

610 24 |a Ochotnicza Straż Pożarna (Górowo Iławieckie)

651 4 |a Górowo Iławieckie (woj. warmińsko-mazurskie) |x pożarnictwo

|x historia

Zawodowa Straż Pożarna w Katowicach 1903-2003 / Jacek Siebel. – Katowice, 2003

610 24 |a Państwowa Straż Pożarna (Katowice)

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x pożarnictwo |y 20-21 w.

Budownictwo pożarnicze w Krakowie do roku 1939 : wystawa 18 VI 2001 - 31 VII 2001/

Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie ; [red. katalogu Robert Gaweł, Ewa Wyka]. –

Kraków, 2001

610 24 |a Muzeum Inżynierii Miejskiej (Kraków) |x wystawy

650 4 |a Pożarnictwo |x budownictwo |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x budownictwo |y 19-20 w.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x pożarnictwo |y 19-20 w.

96

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x wystawy |y od 2001 r.


Kronika XV-lecia Klubu HDK-PCK "Strażak" w Błoniu przy Zarządzie Miejsko Gminnym

Związku OSP R.P. – [s. l.], 2004

610 24 |a Polski Czerwony Krzyż. |b Klub Honorowych Dawców Krwi "Strażak"

(Błonie)

650 4|a Krwiodawstwo |x organizacje |z Polska |y od 1980 r.

651 4|a Błonie (woj. mazowieckie, pow. Warszawa-Zachód)

|x pożarnictwo |x organizacje |y od 1980 r.

Ewakuacja

Dla opracowania dokumentów na temat ewakuacji ludności w sytuacjach kryzysowych

(klęski elementarne, konflikty zbrojne) stosuje się po haśle geograficznym określnik –

ewakuacja, po którym powinien wystąpić właściwy określnik chronologiczny, np.:

Obwieszczenie. [Inc.: Zarząd miasta podaje do publicznej wiadomości, że dla osób,

przeznaczonych do przymusowej ewakuacji...] : Kraków, dnia 13 listopada 1914 r. / Zarząd

miasta. – Kraków, 1914

650 4 |a Wojna 1914-1918 r.|z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x ewakuacja |y 1914-1918 r.


Morskie tragedie ewakuacji Zatoki Gdańskiej 1945 : trzy grobowce / Władysław Szarski. –

Wejherowo, 2008

650 4 |a General von Steuben (statek)

650 4 |a Goya (statek)

650 4 |a Katastrofy morskie |x Bałtyk |y 1939-1945 r.

650 4 |a Statki pasażerskie |z Niemcy |y 1933-1945 r.

650 4 |a Uchodźcy |z Niemcy |y 1933-1945 r.

650 4 |a Wilhelm Gustloff (statek)

651 4 |a Bałtyk |x żegluga |y 1939-1945 r.

651 4|a Pomorze Gdańskie |x ewakuacja |y 1939-1945 r.

Patologia społeczna

Określnik – patologia społeczna służy do opracowania dokumentów na temat wszelkich

aspektów patologii społecznej na danym obszarze – przestępczości, alkoholizmu, narkomanii,

sieroctwa społecznego itp., np.:

97

Patologia społeczna w starych dzielnicach mieszkaniowych miast Górnego Śląska : praca

zbiorowa / pod red. Jacka Wodza – Katowice, 1983

651 4 |a Śląsk, Górny |x miasta |x patologia społeczna |y 1944-1989 r.

Przemoc wobec ludzi starych : na przykładzie badań środowiskowych w województwie

podlaskim : praca zbiorowa / pod red. Małgorzaty Halickiej i Jerzego Halickiego. –

Białystok, 2010

650 4|a Bezpieczeństwo osobiste |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Ludzie starzy |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Przemoc wobec ludzi starych |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Przemoc w rodzinie |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x patologia społeczna |y od 1989 r.

651 4 |a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x socjologia |y od 1989 r.

Pitaval krakowski / Stanisław Salmonowicz, Janusz Szwaja, Stanisław Waltoś. – Kraków,

2010

650 4|a Procesy sądowe |z Polska

650 4|a Przestępczość |z Polska

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x patologia społeczna |x historia

Prostytucja nieletnich dziewcząt w Łodzi / Joanna Paulina Kufel. – Łódź, 2009

650 4 |a Dziewczęta |x patologia społeczna |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Dziewczęta |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Prostytucja nieletnich |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x patologia społeczna |y od 2001 r.

651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x socjologia |y od 2001 r.

Miejski Społeczny Komitet Przeciwalkoholowy w Kaliszu : 5-lecie: 19 VI 1961 - 19 VI 1966 /

[Bogdan Bladowski]. – Kalisz, 1966

650 4|a Miejski Społeczny Komitet Przeciwalkoholowy (Kalisz)

650 4|a Alkoholizm |x zapobieganie i zwalczanie |z Polska |y 1956-1989 r.

651 4|a Kalisz (woj. wielkopolskie) |x patologia społeczna |x zapobieganie i

zwalczanie |y 1956-1989 r.

Sieroctwo społeczne i jego przyczyny w świetle dokumentów Sądu Rodzinnego i Nieletnich w

Lublinie / Lidia Bogusz, Lilianna Klimek. - Opieka, Wychowanie, Terapia. - 2002, nr 3, s. 16-

20

650 4 |a Dziecko |x opieka społeczna |x prawo |z Polska

650 4 |a Sieroctwo społeczne |x Polska

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x patologia społeczna

Murwy, wszetecznice, gamratki : o krakowskich ladacznicach w dawnych wiekach / Michał

Rożek. – Kraków, 1988

98

650 4 |a Prostytucja |z Polska |y 14-18 w.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x patologia społeczna |y 14-18 w.

Imprezy kulturalno-oświatowe w profilaktyce alkoholowej : na przykładzie województwa

zielonogórskiego / Henryk Kowalski. – Warszawa, 1987

650 4 |a Alkoholizm |x zapobieganie i zwalczanie |x metody

650 4 |a Praca kulturalno-oświatowa |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x kultura |x imprezy |y 1944-1989 r.

651 4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x patologia społeczna |x zwalczanie

Przestępczość przeciwko życiu i zdrowiu w Wielkopolsce : materiały V sesji naukowej

poświęconej problemom kryminologicznym Wielkopolski / Uniwersytet im. Adama

Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Prawa i Administracji. – Poznań, 1986

650 4 |a Kryminalistyka

650 4 |a Przestępstwo przeciw życiu i zdrowiu |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4 |a Zabójstwo |z Polska |y1944-1989 r.

651 4 |a Wielkopolska |x patologia społeczna |y 1944-1989 r.


Nieprzystosowanie społeczne nieletnich w rejonach turystycznych województwa olsztyńskiego

w latach 1970-1974 / Józef Jażdżewski. – Olsztyn, 1981

650 4 |a Niedostosowanie społeczne |z Polska |y 1956-1989 r.

650 4 |a Przestępczość nieletnich i młodocianych |z Polska |y 1956-1989 r.

651 4 |a Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie ; okręg) |x patologia społeczna

|y 1956-1989 r.

651 4|a Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie ; okręg) |x turystyka

99

VII.14.4. Społeczeństwo

Przez społeczeństwo rozumie się ogół mieszkańców danego obszaru (regionu, miejscowości).

Do opracowania dokumentów na temat społeczeństwa danego regionu lub miejscowości po

haśle geograficznym używamy poniższych określników:

- antropologia,

- bezrobocie,

- biografie,

- cmentarze,

- ewakuacja,

- getto,

- heraldyka,

- imprezy,

- jakość życia,

- ludność,

- mieszkania,

- migracje – po określniku – ludność,

- opieka społeczna,

- organizacje,

- osadnictwo,

- pieczęcie,

- płace,

- polityka społeczna,

- rynek pracy,

- socjologia,

- stosunki etniczne,

- wolontariat,

- zatrudnienie,

- zwierzęta domowe,

- życie codzienne.

100

Zagadnienia ludnościowe i stosunki etniczne

Stosowane określniki : - ludność, - stosunki etniczne, - getto, - migracje.

Dokumenty na temat historii ludności i zagadnień demograficznym na danym terytorium

opisuje się przy pomocy określnika – ludność.

Należy pamiętać o złożoności historycznej zagadnień ludnościowych na terytoriach, które

zmieniały przynależność państwową. Np. mimo podziału Polski w 1939 r. między Niemcy i

ZSRR, tereny te uznajemy za polskie do 1945 r. Dlatego ludność z tych obszarów do końca

wojny traktujemy jak obywateli polskich. Nie powinno się więc np. stosować tematu Polacy

za granicą – Litwa w opisie dokumentów na temat losów Polaków na Wileńszczyźnie w

latach 1939-1945.

Księgi metrykalne parafii Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Dmeninie. 2, Liber

baptisatorum, copulatorum et mortuorum parochialis in Dmenin 1723-1788 / Antoni

Kaczmarek. – Dmenin, 2009

610 24|a Parafia Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza (Dmenin)

|x ludność |y 18 w.

651 4 |a Dmenin (woj. łódzkie ; okręg) |x ludność |y 18 w.

655 4 |a Księgi parafialne

Nadludzkiej poddani próbie : ludność cywilna Warszawy w powstaniu 1944 r. / Joanna K. M.

Hanson. – Warszawa, 1989

650 4 |a Powstanie 1944 r. warszawskie |x ludność cywilna

651 4 |a Warszawa |x ludność |y 1939-1945 r.

Ludność i gospodarstwa domowe związane z rolnictwem : województwo świętokrzyskie : 2002

/ Urząd Statystyczny w Kielcach. – Kielce, 2003

650 4 |a Gospodarstwo domowe |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Gospodarstwo rolne |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Spis powszechny |z Polska |y 2002 r.

651 4 |a Świętokrzyskie, województwo |x ludność

651 4 |a Świętokrzyskie, województwo |x rolnictwo


Zagadnienia mniejszości narodowych i relacji między grupami etnicznymi zamieszkującymi

dany teren opisuje się przy pomocy określnika – stosunki etniczne.

101

Śląska ludność rodzima w strukturze demograficznej i społecznej Śląska Opolskiego wczoraj i

dziś / Robert Rauziński, Kazimierz Szczygielski. – Opole, 2008

651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x ludność |y od 1944 r.

651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x stosunki etniczne |y od 1944 r.


Ludność pogranicza śląsko-łużyckiego / red. nauk. Tomasz Jaworski . – Zielona Góra, 2003

650 4 |a Regiony przygraniczne |x ludność |z Niemcy

650 4 |a Regiony przygraniczne |x ludność |z Polska

651 4 |a Łużyce |x ludność

651 4 |a Łużyce |x stosunki etniczne

651 4 |a Śląsk |x ludność

651 4 |a Śląsk |x stosunki etniczne

Zagadnienie polskości na Śląsku w czasie okupacji niemieckiej / napisał Stanisław Adamski. –

Katowice, 1945

650 4 |a Volkslista

651 4 |a Śląsk, Górny |x stosunki etniczne |y 1939-1945 r.

Ludność polska w Wolnym Mieście Gdańsku : (1920-1939) / Henryk Stępniak. – Gdańsk,

1991

650 4 |a Polacy za granicą |z Wolne Miasto Gdańsk

651 4 |a Wolne Miasto Gdańsk |x stosunki etniczne

Stosunki wyznaniowe w Polsce w latach 1944-1953 na przykładzie powiatu bialskiego /

Andrzej Tłomacki. – Warszawa, 2010

650 4 |a Polityka narodowościowa |z Polska |y 1944-1956 r.

650 4 |a Polityka wyznaniowa |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4 |a Biała Podlaska (woj. lubelskie ; okręg) |x religia |y 1944-1956 r.

651 4 |a Biała Podlaska (woj. lubelskie ; okręg) |x stosunki etniczne

|y 1944-1956 r.

Pinkes Szczekocin : księga pamięci Szczekocin : (życie i zagłada żydowskiego miasteczka) /

red. Isroel Szwajcer. - Szczekociny, 2010

610 2 4 |a Gmina Wyznaniowa Żydowska (Szczekociny)

650 4 |a Holocaust

651 4 |a Szczekociny (woj. śląskie) |x stosunki etniczne

655 4 |a Żydowskie księgi pamięci

Wrocławscy Żydzi 1850-1944 : zapomniany rozdział historii / Maciej Łagiewski. – Wrocław,

2010

650 4 |a Żydzi |z Niemcy |y 19-20 w.

102

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x stosunki etniczne |y 19-20 w.

Żydowski Kraków : przewodnik po zabytkach i miejscach pamięci / Eugeniusz Duda ; zdj.

Jacek Balcewicz. – Kraków, 2010

650 4 |a Żydzi |x kultura |y zabytki |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x stosunki etniczne

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x turystyka


UPA i AK : konflikt w Zachodniej Ukrainie (1939-1945) / Ihor Iljuszyn – Warszawa, 2009

610 24 |a Armia Krajowa. |b Obszar Lwów

610 24 |a Organizaciâ Ukraïns'kih Nacionalistiv

610 24 |a Ukraïns'ka Povstans'ka Armiâ

651 4 |a Polska |x a Ukraina |y 1939-1945 r.

651 4 |a Ukraina |x a Polska |y 1939-1945 r.

651 4 |a Wołyń (Ukraina) |x stosunki etniczne |y 1939-1945 r.

Pomiędzy : akulturacja Żydów Warszawy w drugiej połowie XIX wieku / Agnieszka

Jagodzińska. – Wrocław, 2008

650 4 |a Adaptacja kulturowa |z Polska |y 19 w.

650 4 |a Żydzi |x asymilacja |z Polska |y 19 w.

650 4 |a Żydzi |x kultura |z Polska |y 19 w.

651 4 |a Warszawa |x stosunki etniczne |y 19 w.

Tatarzy gorzowscy : gorzowskie święta tatarskie z lat 1962-1964 w obiektywie Waldemara

Kućki / Henryk Ankiewicz. – Zielona Góra, 2001

(Zawiera również fotoreportaż Waldemara Kućki z gorzowskich świąt tatarskich z lat 1962-

1964)

650 4 |a Obyczaje |x Tatarzy |z Polska

650 4 |a Tatarzy |x kultura |z Polska

651 4 |a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x kultura |y 1956-1989 r.

651 4 |a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x stosunki etniczne |y 1956-1989 r.

Prace na temat gett opracowuje się przy pomocy określnika – getto. Określnik ten dotyczy

wyłącznie gett tworzonych przez władze niemieckie na okupowanych terytoriach, w związku

z czym nie stosuje się po nim określnika chronologicznego.

Das Warschauer Getto = Il Ghetto di Varsavia / Anka Grupińska, Jan Jagielski, Paweł

Szapiro. – Marki, 2005

650 4 |a Holocaust

650 4 |a Żydzi |z Polska |y 1939-1945 r.

651 4 |a Warszawa |x getto

655 4 |a Fotografia niemiecka |y 1933-1945 r.

655 4 |a Albumy

103

Do opisu zagadnień migracyjnych stosuje się określnik – migracje dodawany po określniku –

ludność.

Emigracja z Klępska i okolic do Australii w 1838 roku = Auswanderung aus Klemzig und

Umgebung nach Australien in 1838 / pod red. Anitty Maksymowicz. – Sulechów, 2009

650 4 |a Niemcy za granicą |z Australia |y 19 w.

651 4 |a Klępsk (woj. lubuskie ; okręg) |x ludność |x migracje |y 19 w.


Warunki powrotu zagranicznych emigrantów zarobkowych do województwa opolskiego : (w

kontekście niedopasowań strukturalnych na regionalnym rynku pracy) / Romuald Jończy. –

Opole, 2010

650 4 |a Emigracja zarobkowa |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Reemigracja |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x ludność |x migracje |y od 2001 r.

651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x zatrudnienie |x socjologia |y od 2001 r.

Reprodukcja ludności i mobilność przestrzenna na obszarze ziemi łódzkiej : praca zbiorowa /

pod red. Jerzego T. Kowaleskiego. – Łódź, 2002

650 4 |a Reprodukcja ludności |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Ruchliwość społeczna |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x ludność |x migracje |y od 1989 r.


Wysiedlenia niemieckie 1939-1945 : losy mieszkańców powiatu Nowy Tomyśl-Grodzisk /

Zenon Cz. Wartel. – Opalenica, 2002

650 4 |a Polityka narodowościowa |z Niemcy |y 1933-1945 r.

650 4 |a Osadnictwo |x polityka |z Niemcy |y 1933-1945 r.

650 4 |a Wysiedlanie |z Niemcy |y 1933-1945 r.

651 4 |a Grodzisk Wielkopolski (woj. wielkopolskie ; okręg) |x ludność

|x migracje |y 1939-1945 r.

651 4 |a Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie ; okręg) |x ludność |x migracje

|y 1939-1945 r.

Dzieci Jałty : exodus ludności polskiej z Wileńszczyzny w latach 1944-1947 / Alicja Paczoska.

– Toruń, 2003

650 4 |a Repatriacja |z Polska |y 1944-1956 r.

650 4 |a Polacy za granicą |z ZSRR

651 4 |a Wilno (Litwa ; okręg) |x ludność |x migracje |y 1945-1985 r.

Antropologia

104

Prace na temat zmienności cech anatomicznych i fizjologicznych człowieka w czasie i

przestrzeni opisuje się przy pomocy określnika – antropologia, np.:

Rozwój fizyczny dzieci i młodzieży wrocławskiej w wieku 7-18 lat / Anna Burdukiewicz [et al.]

– Wrocław, 2009

650 4 |a Dziecko |x antropologia |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Dziecko |x rozwój fizyczny |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Młodzież |x antropologia |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Młodzież |x rozwój fizyczny |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x antropologia |y od 1989 r.

Cechy somatyczne i sprawność motoryczna mężczyzn z populacji krakowskiej = Level of

somatic and motor development in healthy man from Cracow / Stanisław Gołąb [et al.] –

Kraków, 2004

650 4 |a Antropometria |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Mężczyzna |x antropologia |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Mężczyzna |x fizjologia

650 4 |a Sprawność motoryczna |x Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Wydolność fizyczna |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x antropologia |y od 2001 r.

Materyały do charakterystyki antropologicznej ludności powiatu miechowskiego / zebr. przez

E. Lotha – Kraków, 1919

650 4 |a Antropometria |z Polska |y 1901-1939 r.

651 4 |a Miechów (woj. małopolskie ; okręg) |x antropologia |y 1901-1939 r.

Biografie

Materiały biograficzne osób związanych z daną miejscowością lub regionem opracowuje się

stosując po haśle geograficznym określnik – biografie.

Jeśli dana osoba lub grupa osób działa/działała w określonej dziedzinie, to określnik –

biografie można poprzedzić określnikiem wyrażającym obszar działalności lub zainteresowań

(np. nauka, sztuka, sport).

Antoni Bal w służbie człowiekowi i miastu (1906-1979) / Adam Krzanowski. – Krosno, 2011

600 14 |a Bal, Antoni |d (1906-1979)

600 34 |a Bal |c (rodzina)

650 4 |a Samorząd miejski |x biografie |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Krosno (woj. podkarpackie) |x biografie |y 20 w.

105

655 4 |a Biografie

655 4 |a Pamiętniki polskie |y 1944-1989 r.

Napoleoński marszałek i alzacka praczka : François-Joseph Lefebvre i "Madame Sans-Gêne"

czyli Książę i księżna Gdańska / Andrzej Nieuważny. – Gdańsk, 2007

600 14 |a Hubscher, Catherine |d (1753-1835)

600 14 |a Lefebvre, François-Joseph |d (1755-1820)

650 4 |a Wojsko |x biografie |z Francja |y 18-19 w.

651 4 |a Gdańsk (woj. pomorskie) |x biografie |y 19 w.

655 4 |a Biografie

Rachmiel Kanarek (1834-1917) : przyczynek do biografii / Waldemar Prarat. – Wrzawy, 2010

600 14 |a Kanarek, Rachmiel |d (1834-1917)

650 4 |a Przedsiębiorcy |z Polska |y 19-20 w.

650 4 |a Żydzi |z Polska |y 19-20 w.

651 4 |a Tarnobrzeg (woj. podkarpackie ; okręg) |x biografie |y 19-20 w.

655 4 |a Biografie

Cziumplikowie, Muszałowie : zarys biograficzny / Aniela Muszała. – Katowice, 2010

600 34 |a Cziumplik |c (rodzina) |x genealogia

600 34 |a Muszała |c (rodzina) |x genealogia

650 4 |a Rody |z Polska |y 19-21 w.

651 4 |a Śląsk |x biografie |y19-21 w.

655 4 |a Biografie

Żółtowscy z Godurowa / spisała Izabela z Żółtowskich Broszkowska. – Warszawa, 2010

600 14 |a Żółtowski, Benedykt |d (1902-1982)

600 14 |a Żółtowski, Franciszek |d (1818-1894)

600 14 |a Żółtowski, Marceli |d (1850-1925)

600 34 |a Żółtowski |c (rodzina)


650 4 |a Ziemiaństwo |z Polska |y 19-20 w.

651 4 |a Godurowo (woj. wielkopolskie) |x biografie |y 19-20 w.

655 4 |a Antologie

655 4 |a Biografie

655 4 |a Listy polskie |y 19-20 w.

Kostrzyński słownik biograficzny / Kazimierz Matysek. – Kostrzyn, 2011

651 4 |a Kostrzyn (woj. wielkopolskie ; okręg) |x biografie


Wszyscy nasi piotrkowianie : 800 lat szlaku wielu kultur / Jerzy Kisson-Jaszczyński. –

Piotrków Trybunalski, 2010

651 4 |a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie) | xbiografie

106

651 4 |a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie) |xstosunki etniczne


Niech moje serce zostanie z wami : ksiądz Jan Smutek (1919-1964) / Adam Kwaśniewski. –

Wrocław, 2011

600 14|a Smutek, Jan |d (1919-1964)

610 24 |a Parafia Bożego Ciała (Wrocław) |x biografie

650 4 |a Duchowieństwo katolickie |z Polska |y 20 w.

650 4 |a Proboszczowie |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x religia |x biografie |y 1944-1989 r.

655 4 |a Biografie

Almanach lekarzy Częstochowy / [Mieczysław Wyględowski]. – Częstochowa, 2011

650 4 |a Lekarze |z Polska |y 20-21 w.

651 4 |a Częstochowa (woj. śląskie) |x służba zdrowia |x biografie |y 20-21 w.

Biografie żużlowców Rybnika 1932-2007 / Jerzy Szczygielski ; [współpr. Antoni Adamczyk et

al.]. – Rybnik, 2008

650 4 |a Żużlowcy |z Polska

651 4 |a Rybnik (woj. śląskie) |x sport |x biografie |y 20-21 w.


Poczet członków Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857-2007 : materiały do

słownika biograficznego Wielkopolan / pod red. Alicji Pihan-Kijasowej. – Poznań, 2008

610 24 |a Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk |x biografie

650 4 |a Towarzystwa naukowe |x biografie |z Polska

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x nauka |x biografie |y 19-21 w.


Cmentarze

Stosowane określniki: - cmentarze lub określnik jednostkowy zawierający nazwę cmentarza

Dokumenty na temat cmentarzy to głównie: materiały o cmentarzach jako miejscach pamięci,

materiały biograficzne dotyczące osób tam pochowanych, materiały z zakresu historii sztuki

funeralnej i materiały dotyczące zagadnień administracyjnych.

Bez względu na tematykę, dokumenty dotyczące cmentarzy na danym obszarze opisuje się

stosując po haśle geograficznym

- określnik– cmentarze (jeśli dokument dotyczy wielu cmentarzy w danej

miejscowości/regionie lub wówczas, gdy opisywany cmentarz nie ma nazwy wyróżniającej

albo nie jest ona znana)

107

-bądź określnik jednostkowy zawierający nazwę cmentarza.

Przy pomocy dodatkowych haseł należy uściślić tematykę opracowywanego materiału. W

tym miejscu przedstawiono przykłady dla materiałów o cmentarzach jako miejscach pamięci i

materiałów biograficznych. Inne przykłady zob. w dziale Kultura, poddział z użyciem

określnika – sztuka (prace o sztuce funeralnej), w dziale Gospodarka poddział – gospodarka

komunalna (prace o administracji cmentarzami).

Cmentarze wojenne - Warszawa / Paweł Ajdacki, Paweł Tywoniuk. – Otwock, 2008

650 4 |a Cmentarze wojenne |z Polska

651 4 |a Warszawa |x cmentarze


Cmentarze żydowskie w Sławkowie i Dąbrowie Górniczej / pod red. Leszka Hońdo i Dariusza

Rozmusa . – Kraków, 2004

650 4 |a Cmentarze |x Żydzi |z Polska |y 20 w.

650 4 |a Macewy |z Polska |y 20 w.

650 4 |a Napisy nagrobne |x Żydzi |y 20 w.

651 4 |a Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie) |x cmentarze

651 4 |a Sławków (woj. śląskie) |x cmentarze

655 4 |a Katalogi zabytków

Gdyńskie cmentarze : o twórcach miasta, portu i floty : 350 sylwetek, mapy gdyńskich

cmentarzy / Małgorzata Kwiatkowska, Wiesława Sokołowska. – Gdynia, 2003

651 4 |a Gdynia (woj. pomorskie) |x biografie

651 4 |a Gdynia (woj. pomorskie) |x cmentarze

655 4 |a Biografie

Mogiły lekarskie na cmentarzach warszawskich : (materiały do polskiej bibliografii

lekarskiej) / Maciej Demel. – [s.l.], 1966

650 4 |a Lekarze |z Polska

651 4 |a Warszawa |x cmentarze

651 4 |a Warszawa |x służba zdrowia |x biografie

655 4 |a Biografie

655 4 |a Informatory

Botanicy na Cmentarzu Rakowickim / Zbigniew Mirek. – Kraków, 2010

650 4 |a Botanicy |z Polska |y 18-20 w.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Cmentarz Rakowicki


Zapomniane cmentarze ewangelickie na terenie gminy Kościerzyna / Tomasz Hinc. –

Kościerzyna

108

650 4 |a Kościół ewangelicko-augsburski |x pamiątki |z Polska

651 4 |a Kościerzyna (woj. pomorskie ; okręg) |x cmentarze

Cmentarz parafialny Świętej Rodziny we Wrocławiu : przewodnik biograficzny / Andrzej

Rumiński. – Wrocław, 2010

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x biografie |y 19-21 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Cmentarz Świętej Rodziny


Heraldyka i pieczęcie

Stosowane określniki: - heraldyka, - pieczęcie.

Zagadnienia heraldyczne różnych grup ludności opracowuje się przy pomocy określnika –

heraldyka. Heraldyka terytorialna opisywana jest przy pomocy określnika – godła (zob. część

Administracja).

Herbarz szlachty powiatu sierpeckiego / Jerzy Łempicki ; [red. Zdzisław Dumowski]. –

Sierpc, 2008

650 4 |a Szlachta |x genealogia |z Polska

651 4 |a Sierpc (woj. mazowieckie ; okręg) |x heraldyka

655 4 |a Herbarze

Gmerki mieszczan olkuskich / Jacek Sypień. – Olkusz, 2003

650 4 |a Gmerki |z Polska |y 14-17 w.

650 4 |a Mieszczaństwo |x godła |z Polska |y 14-17 w.


651 4 |a Olkusz (woj. małopolskie) |x heraldyka |y 14-17 w.

Herby biskupów warmińskich / Edward Gigilewicz. – Lublin, 2001

650 4 |a Biskupi |x katolicyzm |z Polska

650 4 |a Heraldyka kościelna |z Polska

650 4 |a Warmińska, diecezja |x heraldyka

655 4 |a Herbarze

Prace na temat pieczęci stosowanych na danym obszarze zarówno przez osoby prywatne jak i

urzędy, powinny w opisie przedmiotowym otrzymać określnik – pieczęcie.

109

Herby i tytuły : pieczęć szlachecka w księstwie głogowskim (XVI-XVIII wiek) / Wojciech

Strzyżewski. – Warszawa, 2009

650 4 |a Szlachta |x pieczęcie |z Prusy |y 18 w.

650 4 |a Szlachta |x pieczęcie |z Śląsk |y 16-18 w.

651 4 |a Głogów (woj. dolnośląskie ; okręg) |x heraldyka |y 16-18 w.

651 4 |a Głogów (woj. dolnośląskie ; okręg) |x pieczęcie |y 16-18 w.

Martyrologia

Dokumenty na temat szczególnych prześladowań, cierpień, męczeństwa ludności na danym

terytorium opisuje się przy pomocy określnika – martyrologia. W opisie przedmiotowym tego

typu dokumentów obligatoryjnie stosuje się hasło wyrażające wydarzenie, w trakcie którego

doszło do przestępstw najeźdźców w stosunku do ludności cywilnej, np.:

Zamordowali proboszcza : opowiadanie o ś. p. ks. St. Szulborskim, zamordowanym przez

bolszewików 1920 r. / Bezdomny [pseud.]. – [s. l.], 1936

600 14 |a Szulborski, Stanisław |d (1865-1920)

650 4 |a Duchowieństwo katolickie |z Polska |y 19-20 w.

650 4 |a Wojna 1919-1920 r. polsko-radziecka |martyrologia

651 4|a Wyszyny Kościelne (woj. mazowieckie) |x martyrologia |y 1918-1939 r.

655 4 |a Biografie

Tajna oświata i martyrologia nauczycieli w powiecie nieszawskim w okresie okupacji

hitlerowskiej 1939-1945 / Andrzej Cieśla, Katarzyna Kadzidłowska. – Włocławek, 2002

650 4 |a Ludobójstwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.

650 4 |a Nauczyciele |x martyrologia |z Polska |y 1939-1945 r.

650 4 |a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |z Polska

651 4 |a Nieszawa (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x martyrologia |y 1939-

1945 r.

651 4 |a Nieszawa (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x szkolnictwo i oświata

|y 1939-1945 r.

Pseudoeutanazja w "Kraju Warty" podczas okupacji hitlerowskiej / Edmund Chróścielewski,

Wiesław Celiński. – [s.l.], 1969

650 4 |a Eutanazja |z Niemcy |y 1933-1945 r.


650 4 |a Niepełnosprawni umysłowo |x martyrologia |z Polska |y 1939-1945 r.

650 4|a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |y Polska

651 4 |a Kraj Warty |x martyrologia

Siostry zakonne - ofiary zbrodni nacjonalistów ukraińskich : na terenie metropolii lwowskiej

obrządku łacińskiego w latach 1939-1947 / Agnieszka Michna. – Warszawa, 2010

110

610 24 |a Organizaciâ Ukraïns'kih Nacionalistiv

610 24 |a Ukraïns'ka Povstans'ka Armiâ

650 4 |a Ludobójstwo |z Ukraina |y 1939-1945 r.


650 4|a Zakony żeńskie |x katolicyzm |z Polska |y 1939-1945 r.

651 4|a Lwowska, metropolia (katol.) |x martyrologia |y 1939-1945 r.

651 4|a Ukraina |x a Polska |y 1939-1945 r.

Imienna lista ofiar m. Przedborza w II wojnie światowej / Wojciech Zawadzki. – Przedbórz,

2010

650 4 |a Straty wojenne |z Polska |y 1939-1945 r.


651 4 |a Przedbórz (woj. łódzkie) |x martyrologia |y 1939-1945 r.

655 4 |a Spisy osobowe

Zagłada Ochoty : zbiór relacji na temat zbrodni hitlerowskiej dokonanej na ludności Ochoty

w czasie Powstania Warszawskiego / [wybór i oprac.] Lidia Ujazdowska. – Warszawa, 2005

650 4 |a Powstanie 1944 r. warszawskie |x martyrologia


651 4 |a Warszawa |x Ochota |x martyrologia |y 1939-1945 r.

655 4 |a Antologie


Montelupich / Wincenty Hein, Czesława Jakubiec. – Kraków, 1985

610 24 |a Więzienie Montelupich |y 1939-1945 r.


650 4 |a Więziennictwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.


651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x martyrologia |y 1939-1945 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x więziennictwo |y 1939-1945 r.

Straceni na ulicach miasta : egzekucje w Warszawie 16 X 1943 - 26 VII 1944 / Władysław

Bartoszewski. – Warszawa, 1970



651 4 |a Warszawa |x martyrologia |y 1939-1945 r.

Obwieszczenie [Inc.: Sąd doraźny Policji Bezpieczeństwa skazał niżej wymienione osoby za

popełnienie przestępstw na podstawie § 1 lub 2 Zarządzenia z dnia 2.10.1943 r. na karę

śmierci: 1. Słoń Mieczysław ...] = Bekanntmachung [Inc.: Durch das Standgericht der

Sicherheitspolizei sind wegen begangener Straftaten auf Grund des § 1 oder 2 der

Verordnung vom 2.10.1943 folgende Personen zum Tode verurteilt worden: 1. Słon

Mieczysław ...] : Warszawa, dnia 30 października 1943 / Dowódca SS- i Policji na Dystrykt

Warszawski. – Warszawa, 1943

111

650 4 |a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |z Polska 651 4 |a Warszawa |x martyrologia |y

1939-1945 r.

655 4 |a Listy straceń

Polityka i opieka społeczna

Stosowane określniki: - opieka społeczna, - polityka społeczna.

Przez politykę społeczną należy rozumieć działalność władz i innych organizacji terenowych

w dziedzinie kształtowania warunków życia i pracy ludzi oraz stosunków społecznych4 ,

natomiast opiekę społeczną jako działalność mającą na celu wspomaganie osób i rodzin w

przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych5. Zależnie od treści opisywanego dokumentu

należy zastosować po haśle geograficznym jeden z dwóch określników. Jeśli publikacja

dotyczy obu aspektów, należy zbudować dwa hasła przedmiotowe.

Polityka społeczna na Śląsku : wybrane problemy / pod red. Roberta Rauzińskiego. – Opole,

2000

651 4 |a Śląsk |x polityka społeczna |y od 1989 r.


Lokalna polityka społeczna w Radomiu : ocena polityki społecznej Radomia w świetle opinii

mieszkańców / Maria Pierzchalska. – Radom, 2010

650 4 |a Społeczności lokalne |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Radom (woj. mazowieckie) |x polityka społeczna |x socjologia |y od 2001 r.

Niepełnosprawny w środowisku lokalnym : polityka wyrównywania szans osób

niepełnosprawnych w województwie łódzkim / Ewa Wapiennik, Radosław Piotrowicz. – Łódź,

2003

650 4 |a Niepełnosprawni |x polityka społeczna |x Unia Europejska

650 4 |a Niepełnosprawni |x polityka społeczna |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Niepełnosprawni |x prawo |z Polska |y stan na 2003 r.

650 4 |a Rehabilitacja (med.) |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x polityka społeczna

Starzenie się i starość w wymiarze instytucjonalnego wsparcia na przykładzie Krakowa /

Zofia Szarota. – Kraków, 2010

650 4 |a Domy pomocy społecznej |z Polska |y od 1989 r.

4 Polityka społeczna [w:] Encyklopedia PWN [online], [dostęp 28.08.2011], Dostępny w World Wide Web:

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/4009586/polityka-spoleczna.html. 5 Pomoc społeczna [w:] Encyklopedia PWN [online], [dostęp 28.08.2011], Dostępny w World Wide Web:

http://encyklopedia.pwn.pl/index.php?module=haslo&id=3960186.

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/4009586/polityka-spoleczna.html

http://encyklopedia.pwn.pl/index.php?module=haslo&id=3960186

112

650 4 |a Ludzie starzy |x opieka społeczna |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Starzenie się |x socjologia

650 4 |a Wsparcie społeczne |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x opieka społeczna |y od 1989 r.

Daj im przyszłość : Warszawskie Rodzinne Domy Dziecka : informator o rodzinnej opiece

zastępczej w Warszawie : Warszawa 2006-2007. – Warszawa, 2006

650 4 |a Domy dziecka rodzinne |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Warszawa |x opieka społeczna |y od 2001 r.


Janusz Korczak w getcie : nowe źródła / [wstęp i red. nauk. Aleksander Lewin ; oprac.

filologiczne tekstów Monika Ziółek. – Warszawa, 1992

600 14 |a Korczak, Janusz (1878?-1942)

610 24 |a Dom Sierot (Warszawa) |y 1939-1945 r.

650 4 |a Domy dziecka |z Polska |y 1939-1945 r.

650 4 |a Dziecko |x opieka społeczna |x Żydzi Polska |y 1939-1945 r.

651 4 |a Warszawa |x getto |x opieka społeczna

655 4 |a Listy polskie |y 1939-1945 r.

Określnik – opieka społeczna stosowany jest też w opisie dokumentów na temat

dobroczynności, np.:

Opieka społeczna w Ordynacji Zamojskiej w XVII-XVIII wieku / Wiesław Partyka. – Lublin,

2008

610 24 |a Ordynacja Zamojska |y 17-18 w.

650 4 |a Działalność charytatywna |z Polska |y 17-18 w.

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x opieka społeczna |y 17-18 w.

651 4 |a Zamość (woj. lubelskie ; okręg) |x opieka społeczna |y 17-18 w.

Statut Towarzystwa Pomocy Naukowej dla Dziewcząt Polskich na Województwo Poznańskie.

– Poznań, 1930

610 24 |a Towarzystwo Pomocy Naukowej dla Dziewcząt Polskich na Województwo

Poznańskie |x statuty i regulaminy

650 4 |a Dziewczęta |x opieka społeczna |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4 |a Organizacje charytatywne |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4 |a Stypendia |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie ; okręg) |x opieka społeczna

|x organizacje |y 1918-1939 r.

Wolontariat

Materiały na temat dobrowolnej, bezpłatnej działalności na rzecz osób bądź instytucji opisuje

się przy pomocy określnika – wolontariat. Jeśli dokument traktuje o lokalnym wolontariacie

113

w określonej dziedzinie, to określnik wolontariat stosowanynależy poprzedzić określnikiem

wyrażającym tę dziedzinę, np. Grudziądz (kujawsko-pomorskie) – opieka społeczna –

wolontariat, Szczecin (woj. zachodniopomorskie ) – bibliotekarstwo – wolontariat.

Wolontariat poznański / Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Poznania. –

Poznań, 2002

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x wolontariat


Wolontariat w organizacjach pozarządowych na rzecz rodziny w województwie śląskim /

Henryk Krzysteczko. – Katowice, 2001

650 4 |a Organizacje charytatywne |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Opieka społeczna |x wolontariat |z Polska

650 4 |a Rodzina |x opieka społeczna |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Śląskie, województwo (od 1999) |x opieka społeczna |x wolontariat

Płockie Hospicjum : relacja wolontariuszki / Dorota Zawadzka. - // Edukacja Dorosłych. -

2006, nr 3, s. 101-105

610 24 |a Stowarzyszenie Hospicyjno-Paliatywne "Hospicjum Płockie" św. Urszuli

Ledóchowskiej (Płock)

650 4 |a Hospicja |x wolontariat |z Polska

650 4 |a Wolontariusze |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Płock (woj. mazowieckie) |x służba zdrowia |x wolontariat

Wolontariat międzynarodowy jako forma aktywności edukacyjnej młodzieży / Adriana

Matuszewska. – Olsztyn, 2010

650 4 |a Młodzież |x wolontariat

650 4 |a Wolontariat międzynarodowy

650 4 |a Wychowanie pozaszkolne |x wolontariat

650 4 |a Warmińsko-mazurskie, województwo |x wolontariat

Osadnictwo

Osadnictwo to proces osiedlania się ludności na określonym terenie, związany z formami

gospodarki i całokształtem kultury osiadającego ludu6. Dokumenty na temat osadnictwa

opracowuje się posługując się określnikiem – osadnictwo stosowanym po haśle

geograficznym wskazującym na teren zasiedlany, np.:

6 Osadnictwo [w:] Encyklopedia PWN [online], [dostęp 28.08.2011], Dostępny w World Wide Web:

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3952112/osadnictwo.html

http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=25&IM=08&VI=1&TX=Edukacja+Doros%B3ych

http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=25&IM=05&VI=1&TX=Stowarzyszenie+Hospicyjno+Paliatywne+Hospicjum+P%B3ockie+%9Cw+Urszuli+Led%F3chowskiej+P%B3ock

http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=25&IM=05&VI=1&TX=Stowarzyszenie+Hospicyjno+Paliatywne+Hospicjum+P%B3ockie+%9Cw+Urszuli+Led%F3chowskiej+P%B3ock

http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=25&IM=05&VI=1&TX=Hospicja

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3952112/osadnictwo.html

114

Zasiedlenie Opolszczyzny od starszej epoki brązu po wczesny okres lateński / Andrzej

Mierzwiński. – Wrocław, 1992

650 4|a Kultura łużycka |z Polska

651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x archeologia |y 13-11 w. p.n.e.

651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x osadnictwo |y 13-11 w. p.n.e.

Ziemia lubawska na pograniczu słowiańsko-pruskim w VIII-XIII w. : studium nad rozwojem

osadnictwa / Kazimierz Grążawski. – Olsztyn, 2009

651 4 |a Lubawa (woj. warmińsko-mazurskie) |x archeologia |y 8-13 w.

651 4 |a Lubawa (woj. warmińsko-mazurskie) |x osadnictwo |y8-13 w.

Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo

leckie (giżyckie) i ryńskie / Grzegorz Białuński. – Olsztyn, 1996

650 4|a Osadnictwo |x polityka |z krzyżackie, państwo

650 4|a Osadnictwo |x polityka |z Prusy Książęce

651 4|a Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie ; okręg) |x osadnictwo |y 14-18 w.

651 4|a Ryn (woj. warmińsko-mazurskie, pow. Giżycko ; okręg) |x osadnictwo

|y 14-18 w.

Działalność osadnicza Państwowego Urzędu Repatriacyjnego na Ziemiach Odzyskanych w

latach 1945-1947 / Stefan Banasiak. – Poznań, 1963

610 24 |a Państwowy Urząd Repatriacyjny

650 4|a Repatriacja |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4|a Polska Północna |x osadnictwo |y 1944-1956 r.

651 4|a Polska Zachodnia |x osadnictwo |y 1944-1956 r.

Osadnictwo rolne na Ziemiach Odzyskanych / Patrycy Dziurzyński. – Warszawa, 1983

651 4|a Polska Północna |x osadnictwo |y 1944-1956 r.

651 4|a Polska Północna |x rolnictwo |y 1944-1956 r.

651 4|a Polska Zachodnia |x osadnictwo |y1944-1956 r.

651 4|a Polska Zachodnia |x rolnictwo |y1944-1956 r.

Łemkowie : deportacja i osadnictwo ludności łemkowskiej na Środkowym Nadodrzu w latach

1947-1960 / Stefan Dudra. – Głogów, 1998

650 4|a Łemkowie |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4|a Operacja "Wisła"

650 4|a Polityka narodowościowa |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4|a Lubuska, Ziemia |x osadnictwo |y 1944-1989 r.

Koloniści niemieccy na ziemi sądeckiej / Józef Marecki, Lucyna Rotter. – Nowy Sącz, 2010

650 4|a Niemcy za granicą |z Polska |y 18-20 w.

651 4|a Nowy Sącz (woj. małopolskie ; okręg) |x osadnictwo |y 18 w.

651 4|a Nowy Sącz (woj. małopolskie ; okręg) |x stosunki etniczne |y 18-20 w.

115

Zagadnienia społeczne

Stosowane określniki: - bezrobocie – imprezy, - jakość życia, - organizacje, - patologia

społeczna, - płace, - socjologia, - zatrudnienie, - życie codzienne

Socjologia

Określnik – socjologia stosuje się dla opisu materiałów o warunkach życia ludności,

stosunkach społecznych, procesach społecznych, jakie zachodzą na danym obszarze, np.:

Status rodzinny robotników przemysłowych Warszawy u schyłku w. XIX / Anna Żarnowska. –

Warszawa, 1969

650 4|a Robotnicy |x socjologia |z Polska |y 19 w.

650 4|a Rodzina |x socjologia |z Polska |y 19 w.

651 4|a Warszawa |x socjologia |y 19 w.

Uwarunkowania szans życiowych polskich kobiet na Górnym Śląsku w latach 1848-1939 /

Grażyna Kempa. – Katowice, 2001

650 4|a Kobieta |x praca |z Polska |y 19-20 w.

650 4|a Kobieta |x socjologia |z Polska |y 19-20 w.

650 4|a Rola społeczna |z Polska |y 19-20 w.

651 4|a Śląsk, Górny |x socjologia |y 19-20 w.

651 4|a Śląsk, Górny |x zatrudnienie |y 19-20 w.

Wrocławianie wobec wielkiej fali : zachowania wrocławian w doniesieniach prasowych :

powódź we Wrocławiu, lipiec 1997 / [oprac.] Leszek Możdżonek, Bogusław Serafin. –

Wrocław, 1998

650 4|a Powódź |x socjologia |z Polska |y 1997 r.

651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x klęski elementarne |y 1997 r.

651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x socjologia |y od 1989 r.

Gubin i Guben - miasta na pograniczu : socjologiczne studium sąsiedztwa / Jerzy Kaczmarek.

– Poznań, 2011-08-13

650 4 |a Regiony przygraniczne |x socjologia |z Niemcy |y od 1945 r.

650 4 |a Regiony przygraniczne |x socjologia |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Niemcy |x a Polska |y od 1945 r.

651 4|a Polska |x a Niemcy |y od 1944 r.

651 4 |a Guben (Niemcy) |x socjologia |y od 1945 r.

651 4 |a Gubin (woj. lubuskie) |x socjologia|yod 1944 r.

116

Mężowie i żony : realizacja ról małżeńskich w rodzinach wielkomiejskich (na przykładzie

Łodzi) / Grażyna Mikołajczyk-Lerman. – Łódź, 2006

650 4 |a Małżeństwo |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.


Bezrobocie zob. dział Gospodarka

Imprezy

Materiały traktujące ogólnie o imprezach organizowanych na danym obszarze opisuje się przy

pomocy określnika – imprezy.

Hasło z użyciem tego określnika powinno być stosowane do opracowania dokumentów na

temat imprez ogólnie dostępnych (np. zabawa sylwestrowej na rynku, koncert, piknik

naukowy). Nie powinno się go używać dla materiałów o imprezach zamkniętych,

adresowanych do wąskiej grupy specjalistów lub zaproszonych gości (np. zjazdy,

konferencje, kongresy, sympozja).

Album pamiątkowe z pobytu Ich Cesarskich Mości w Królestwie Polskiem.

Petersburg, 1897

600 04 |a Aleksandra |c (cesarzowa Rosji ; |d 1872-1918)

600 04 |a Mikołaj |b II |c (cesarz Rosji ; |d 1868-1918)

651 4 |a Spała (woj. łódzkie) |x imprezy |y 19 w.

651 4 |a Warszawa |x imprezy |y 19 w.

655 4 |a Księgi pamiątkowe

Programma Na Uroczystość Urodzin Nayiaśnieyszego Cesarza Francuzow, Krola Włoskiego,

Protektora Ligi Reńskiey, 15 Sierpnia 1808. przypadaiącą / A. Potocki, A. Glinski. –

Warszawa, 1808

600 04 |a Napoleon |b I |c (cesarz Francuzów ; |d1769-1821)

651 4 |a Księstwo Warszawskie

651 4 |a Polska |x a Francja |y 19 w.

651 4 |a Warszawa |x imprezy |y 19 w.

655 4 |a Programy imprez

Okólnik No 22 d. 3 Maja 1916 r. : w stodwudziestopiątą rocznicę ogłoszenia Konstytucyi 3

Maja / Zarząd Miasta Stołecznego Warszawy. – Warszawa, 1916

651 4 |a Polska |x konstytucja 1791 r. |x obchody |y 1914-1918 r.

651 4 |a Warszawa |x imprezy |y 1914-1918 r.


Dzień Ziemi '98 : 26 kwietnia Warszawa, Pole Mokotowskie / [oprac. zespół Grażyna Hodun,

Malwina Sobczyńska, Jerzy Romanowski]. – Warszawa, 1998

117

611 24 |a Dzień Ziemi |d (1998 ; |c Warszawa)

650 4 |a Ochrona środowiska |x popularyzacja |x imprezy |z Polska

651 4 |a Warszawa |x imprezy |y od 1989 r.

Bądź bezpieczny w mieście : 8 i 9 września Pola Mokotowskie Park im. Marszałka J.

Piłsudskiego. Dni Stołecznej Policji / [Miasto Stołeczne Warszawa. Biuro Promocji Miasta et

al.]. – Warszawa, 2007

611 24 |a Festiwal Rodzinny "Bądź Bezpieczny w Mieście" |d (2007 ;

|c Warszawa)

651 4 |a Warszawa |x bezpieczeństwo publiczne |y od 2001 r.


Serce dla Erytrei : koncert i aukcja. – Warszawa, 2003

610 24 |a Filharmonia Narodowa (Warszawa)

650 4 |a Aukcja sztuki |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Muzyka |imprezy | z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Pomoc humanitarna międzynarodowa |z Erytrea |y od 2001 r.

650 4 |a Pomoc humanitarna międzynarodowa |x udział Polski |y od 2001


655 4 |a Katalogi aukcyjne

Jeśli dana impreza ma określony profil, wówczas należy go wyrazić przy pomocy

odpowiedniego określnika i dopiero po nim użyć określnik - imprezy, np.: Warszawa – teatr -

imprezy, Śląsk – kultura – imprezy.

Druga dusza : o dwudziestu Festiwalach Kultury Żydowskiej w Krakowie / Anna Dodziuk. –

Warszawa, 2010

611 24 |a Festiwal Kultury Żydowskiej |c (Kraków)

650 4 |a Żydzi |x kultura |x imprezy |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |x imprezy |y od 1989 r.

655 4 |a Księgi pamiątkowe

Z życia muzycznego Poznania : programy koncertów 1900-1939 : katalog / Iwona Fokt,

Maria Harajda-Wojciechowska ; [red. Teresa Brodniewicz, Hanna Kostrzewska, Janina

Tatarska]. – Poznań, 2004

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x muzyka |x imprezy |y 1901-1939 r.

655 4 |a Programy koncertów

Czytanie Czechowicza : (2001-2010) / [red. tekstów Aleksandra Zińczuk, Monika Śliwińska ;

oprac. graf. Florentyna Nastaj]. – Lublin, 2010

600 14 |a Czechowicz, Józef |d (1903-1939). |t Poemat o mieście Lublinie

611 24 |a Czytanie Czechowicza |c (Lublin)

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x kultura |x imprezy |y od 2001 r.

118

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x w literaturze polskiej

655 4 |a Poezja polska |x historia |y 1918-1939 r.

W opisie dokumentów na temat konkursów lub festiwali należy stosować określnik –

konkursy i festiwale po określniku wyrażającym obszar kultury lub dziedzinę sztuki.

I Konkurs Malarski Zadra, Warszawa 2009 / Galeria Zadra. – Stare Babice, 2009

610 24 |a Galeria Zadra (Warszawa) |x wystawy

611 24 |a Konkurs Malarski Zadra |n (2 ; |d 2009 ; |c Warszawa)

651 4 |a Warszawa |x sztuka |x konkursy i festiwale |y od 2001 r.

651 4 |a Warszawa |x wystawy |y od 2001 r.

655 4 |a Malarstwo polskie |y 21 w.

655 4 |a Malarstwo polskie |x konkursy i festiwale |y od 2001 r.


21. Warszawski Międzynarodowy Festiwal Filmowy = 21st Warsaw International Film

Festival : 7-16.10.2005 / [red. Ewa Więckowska]. – Warszawa, 2005

611 24 |a Warszawski Międzynarodowy Festiwal Filmowy |n (21 ; |d 2005)

651 4 |a Warszawa |x film |x konkursy i festiwale |y od 2001 r.

655 4 |a Film| x konkursy i festiwale |z Polska |y od 2001 r.

W opisie dokumentów o imprezach sportowych należy zamiast określnika – imprezy

stosować określnik – zawody.

Berlin 2009 : mistrzostwa świata w lekkiej atletyce /fot. Roman Bosiacki, tekst Krzysztof

Rawa.- Warszawa, [2010].

650 4 |a Lekkoatletyka |x zawody |z Niemcy |y od 2001 r.

651 4 |a Berlin (Niemcy) |x sport |x zawody |y od 2001 r.

655 4 |a Albumy

655 4 |a Fotografia polska |y od 2001 r.

Jakość życia

Określnik - jakość życia stosuje się po haśle geograficznym w opracowaniu dokumentów na

temat poziomu życia ludności na danym obszarze, np.:

Poziom satysfakcji życiowej a kondycja biologiczna dorosłych mieszkańców Wrocławia w

latach 1985-2000 / Monika Łopuszańska. – Wrocław, 2005

651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x jakość życia |y od 1980 r.

651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x zdrowotność |y od 1980 r.

119

Jakość życia na obszarze funkcjonalnym "Zielone Płuca Polski" / Bożena Dobrzańska,

Grzegorz Dobrzański. – Białystok, 1996

651 4|a Zielone Płuca Polski (region) |x jakość życia

Jakość życia w Kielcach w świadomości mieszkańców miasta / Andrzej Kościołek. – Kielce,

2004

650 4|a Świadomość społeczna |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x jakość życia |y od 1989 r.

Położenie klasy robotniczej Warszawy w latach 1926-1929 / Józef Ławnik. – Warszawa,

Warszawa, 1972

650 4|a Robotnicy |x jakość życia |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Stopa życiowa |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa |x jakość życia |y 1918-1939 r.


Ubóstwo ludności wiejskiej województwa wielkopolskiego / Sławomir Kalinowski,

Władysława Łuczka-Bakuła. – Poznań, 2007

650 4|a Ubóstwo |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Wieś |x jakość życia |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Wielkopolskie, województwo |x jakość życia

Organizacje

Materiały traktujące ogólnie o organizacjach działających na danym obszarze opisuje się przy

pomocy określnika – organizacje. Tam, gdzie można przy pomocy odpowiedniego określnika

wyrazić profil danej organizacji, określnik - organizacje powinien wystąpić po tym właśnie

określniku, np.: Warszawa – sport – organizacje, Wielkopolska – kultura – organizacje.

Statut Towarzystwa Przyjaciół Miasta-Ogrodu "Podkowa Leśna" Powiatu Błońskiego. –

Podkowa Leśna, 1933

610 24|a Towarzystwo Przyjaciół Miasta-Ogrodu "Podkowa Leśna" |x statuty i regulaminy

650 4|a Regionalizm |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Podkowa Leśna (woj. mazowieckie) |x organizacje |y 1918-1939 r.

Jednodniówka Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet w Legionowie : 19.III.1933 r. –

Legionowo, 1933

610 24|a Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet. Oddział (Legionowo)

650 4|a Organizacje kobiece |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Legionowo (woj. mazowieckie) |x organizacje |y 1918-1939 r.

655 4|a Jednodniówki

120

Statut Związku Emerytów Wojskowych i Wdów. – Kraków, 1945

610 24 |a Związek Emerytów Wojskowych i Wdów (Kraków) |x statuty i regulaminy

650 4|a Renciści i emeryci |x organizacje |z Polska |y 1944-1956 r.

650 4|a Wojsko |x organizacje |x Polska |y 1944-1956 r.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x organizacje |y 1944-1956 r.

Z dziejów Towarzystwa Artystyczno-Literackiego w Sosnowcu / Anna Biała. – Sosnowiec,

2011

610 24|a Towarzystwo Artystyczno-Literackie (Sosnowiec)

651 4|a Sosnowiec (woj. śląskie) |x kultura |x organizacje |y 20-21 w.

Wspaniałe lata włocławskiej piłki nożnej 1945-1975 / Zbigniew Górecki. – Włocławek, 2011

610 24|a Kujawsko-Pomorski Związek Piłki Nożnej. |b Podokręg (Włocławek)

650 4|a Kluby sportowe |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4|a Piłka nożna |x organizacje |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4|a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x sport |x organizacje

|y 1944-1989 r.

Trzydziestolecie (mniej więcej) klubu "Kopciuszek" : materiały z uroczystej sesji naukawej,

która odbyła się w Krakowie 8 marca 1983 w lokalu Zakładu Historii Starożytnej IH UJ /

[red. Elżbieta Fiałek i Marek Zgórniak]. – Kraków, 2010

610 24 |a Klub "Kopciuszek" (Kraków)

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x nauka |x organizacje |y 1944-1989 r.


Patologia społeczna Zob. dział Bezpieczeństwo i porządek publiczny

Zatrudnienie zob. dział Gospodarka

Życie codzienne

Jest wiele definicji pojęcia życie codzienne. Przyjmujemy, że przez życie codzienne należy

rozumieć całokształt kultury materialnej (mieszkania, ubiór, przedmioty codziennego użytku),

warunki życia, życie rodzinne, zwyczaje, pracę i jej warunki, sposób spędzania wolnego

czasu7.

W opracowaniu materiałów na temat życia codziennego na danym terenie stosuje się

określnik – życie codzienne. Poszczególne elementy życia codziennego opisuje się przy

pomocy takich określników jak np: - kultura, - kultura fizyczna, - imprezy, - mieszkania, -

bezrobocie, - zatrudnienie.

7R. Tomkiewicz, Życie codzienne mieszkańców powojennego Olsztyna 1945-1956. – Olsztyn, 2003.

121

Życie codzienne mieszkańców powojennego Olsztyna 1945-1956 / Ryszard Tomkiewicz. –

Olsztyn, 2003

651 4 |a Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie) |x życie codzienne |y 1944-1956 r.

Życie codzienne mieszczanek w Królestwie Polskim w I połowie XIX wieku = Everyday life of

middle-class women in The Kingdom of Poland in the first half of the 20th century /

Małgorzata Stawiak. [s.l.], 2001

650 4|a Mieszczaństwo |x życie codzienne |z Polska |y 19 w.

650 4|a Kobieta |x życie codzienne |z Polska |y 19 w.

651 4|a Zabór rosyjski |x życie codzienne |y 19 w.

Życie codzienne ziemiaństwa w Wielkopolsce w XIX i na początku XX wieku : kultura

materialna / Witold Molik. – Poznań, 1999

650 4|a Ziemiaństwo |x życie codzienne |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4|a Ziemiaństwo |x życie codzienne |z Polska |y 19-20 w.

651 4|a Wielkopolska |x życie codzienne |y 19-20 w.

Bez zaciemnienia : codzienność okupowanego Krakowa w materiałach Archiwum

Państwowego w Krakowie = Without blackout : everyday life of occupied Krakow in

materials of the State Archive in Krakow / Mariusz Kluczewski. – Kraków, 2009

610 24|a Archiwum Państwowe (Kraków) |x zbiory

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x archiwistyka |x zbiory

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x życie codzienne |y1939-1945 r.

655 4|a Źródła historyczne |x zbiory|z Polska

Bukowina Tatrzańska : góralskie życie / Stanisława Galica-Górkiewicz. – Kraków, 2008

650 4|a Górale |x etnografia |z Polska

650 4|a Górale |x życie codzienne |z Polska

651 4|a Bukowina Tatrzańska (woj. małopolskie) |x etnografia

651 4|a Bukowina Tatrzańska (woj. małopolskie) |x życie codzienne

Obrazki z życia żaków krakowskich w XV i XVI wieku / Jan Ptaśnik – Kraków, 2008

650 4|a Obyczaje towarzyskie |z Polska |y 15-16 w.

650 4|a Studenci |x życie codzienne |z Polska |y 15-16 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x życie codzienne |y 15-16 w.

Poznaj i uszanuj codzienność innych / Grzegorz Miliszkiewicz, Łucja Kondratowicz-

Miliszkiewicz, Halina Stachyra. – Lublin, 2010

(Zajęcia edukacyjne w Muzeum Wsi Lubelskiej z zakresu życia ludności żydowskiej na wsi)

610 24 |a Muzeum Wsi Lubelskiej

650 4 |a Lekcje muzealne

650 4 |a Wieś |x życie codzienne |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4 |a Żydzi |x życie codzienne |z Polska |y 1918-1939 r.

122

651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x muzealnictwo

651 4|a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x stosunki etniczne |y 1918-1939 r.

651 4|a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x życie codzienne |y 1918-1939 r.

Zwierzęta domowe

Dokumenty o zwierzętach domowych na danym terenie, tzn hodowanych przez mieszkańców

w celach nie gospodarczych, są opracowywane za pomocą określnika – zwierzęta domowe.

Uwaga: prace na temat zwierząt żyjących dziko na danym obszarze opracowuje się przy

pomocy określnika – fauna (zob. część Warunki naturalne).

Bitwa na psim polu / Anna Wacławik-Orpik. - Gazeta Wyborcza - Stołeczna. - 2009, nr 214, s.

9 (Konflikt między B. Wahl i założoną przez nią fundacją Ostatnia Szansa, której zarząd

próbuje pozbawić artystkę majątku)

600 4|a Wahl, Bożena |d (1931- )

610 24|a Fundacja Ostatnia Szansa

650 4|a Schroniska dla zwierząt |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Boguszyce (woj. łódzkie) |x zwierzęta domowe

Paluch w dobrych rękach / Tomasz Sypniewski //Tyg. Solid .-2003 nr 32 s. 32-33

600 14 |a Dejnarowicz , Wanda

610 24 |a Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt "PALUCH" (Warszawa)

650 4|a Schroniska dla zwierząt |z Polska

651 4 |a Warszawa |x zwierzęta domowe |x ochrona

[Ulotka] :|b[Inc.:] Przechodniu nie pozwalaj na bezmyślne bicie koni [...] / Wileńskie

Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami. – Wilno, 1935

610 24 |a Wileńskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami

650 4 |a Koń |x ochrona |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4 |a Wilno (Litwa) |x organizacje |y 1918-1939 r.

651 4 |a Wilno (Litwa) |x zwierzęta domowe |x ochrona |y 1918-1939 r.


http://mak.bn.org.pl/tyt/TY221.HTM

123

VII.14.5. Język

Dokumenty o języku/językach będących w użyciu w danym regionie opisuje się przy pomocy

określnika – język. W opisie przedmiotowym dokumentów stosuje się dodatkowy temat

wskazujący na opisywany język, zwykle z określnikiem – dialekty i regionalizmy.

Słownik wyrazów i zwrotów językowych w Bobowej i w najbliższych jej okolicach częściej lub

rzadziej używanych / Ryszard Kobaka. – Warszawa, 2009

650 4|a Język polski |x dialekty i regionalizmy

651 4|a Bobowa (woj. małopolskie ; okręg) |x język

655 4|a Słowniki dialektologiczne

655 4|a Słowniki polskie

Wizerunek kobiety i mężczyzny w językowym obrazie świata ludności wiejskiej : (na

przykładzie gminy Zakliczyn nad Dunajcem) / Anna Piechnik. – Kraków, 2009

650 4|a Etnolingwistyka

650 4|a Język polski |x dialekty i regionalizmy |x słownictwo |y 20-21 w.

650 4|a Kobieta |x słownictwo |z Polska

650 4|a Kobieta |x stereotyp |z Polska

650 4|a Mężczyzna |x słownictwo |z Polska

650 4|a Mężczyzna |x stereotyp |z Polska

650 4|a Rzeczownik polski |x słowotwórstwo

650 4|a Wieś |x język |z Polska

651 4|a Zakliczyn (woj. małopolskie, pow. Tarnów ; okręg) |x język

Dialekt czeski okolic Kudowy. Cz. 2, Fleksja, słownictwo, teksty / Janusz Siatkowski. –

Wrocław, 1962

650 4|a Język czeski |x dialekty i regionalizmy |z Polska

651 4|a Kudowa-Zdrój (woj. dolnośląskie ; okręg) |x język

Świadomość językowa i kompetencja komunikacyjna Niemców na Dolnym Śląsku / Grażyna

Kryszczuk. – Lublin, 1999

650 4|a Język niemiecki |x dialekty i regionalizmy |z Polska

650 4|a Język niemiecki |x socjologia |z Polska

650 4|a Niemcy za granicą |x język |z Polska

650 4|a Niemcy za granicą |x socjologia |z Polska

650 4|a Świadomość społeczna |z Niemcy

650 4|a Wielojęzyczność |z Polska

650 4|a Śląsk, Dolny |x język

650 4|a Śląsk, Dolny |x socjologia

124

Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny. – Białystok, 2009

650 4|a Język białoruski |x dialekty i regionalizmy |z Polska


650 4|a Język ukraiński |x dialekty i regionalizmy |z Polska

650 4|xBiałystok (woj. podlaskie ; okręg) |x język

655 4|a Atlasy językowe

Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski T. 9, Rybołówstwo / red. Zenon Sobierajski. –

Poznań, 1996


650 4|a Rybołówstwo |x terminologia |z Polska

650 4|a Wielkopolska |x etnografia

650 4|a Wielkopolska |x język

655 4|a Atlasy językowe

655 4|a Mapy etnograficzne

Zagadnienia nazewnictwa (nazwy miejscowe i osobowe, patrocinia) należy opracowywać

stosując określnik – onomastyka. W opisie przedmiotowym dokumentów stosuje się

dodatkowy temat określający opisywane nazwy (np. Nazwy miejscowe, Nazwiska z

odpowiednim przymiotnikiem językowo-etnicznym), zwykle z określnikiem

chronologicznym lub określnikiem – etymologia, w szczególnych przypadkach również z

określnikiem geograficznym.

Opole - skąd ta nazwa? / Urszula Zajączkowska. – Opole, 2010

650 4|a Nazwy miejscowe polskie |x etymologia

650 4|a Opole (woj. opolskie) |x onomastyka

655 4|a Wydawnictwa popularne

Nazwy terenowe lądowe i wodne powiatu kołobrzeskiego / Andrzej Chludziński.. – Pruszcz

Gdański, 2010

650 4|a Nazwy miejscowe niemieckie |z Polska

650 4|a Nazwy miejscowe polskie

651 4|a Koszalin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x onomastyka

Słownik historyczno-geograficzny komturstwa tucholskiego w średniowieczu / Maksymilian

Grzegorz. – Tuchola, 2010

650 4|a Nazwy miejscowe polskie |y do 16 w.

651 4|a Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x onomastyka |y 14-16 w.

651 4|a Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x osadnictwo |y 14-16 w. 655 4|a

Słowniki polskie

125

655 4|a Źródła historyczne

Słownik niemieckich nazw miejscowości Drugiej Rzeczypospolitej pod kontrolą III Rzeszy

(1939-1945) / Andrzej Marcinkiewicz. – Warszawa, 2003

650 4 |a Nazwy miejscowe niemieckie |y 1933-1945 r.

650 4 |a Nazwy miejscowe polskie |y 1939-1945 r.

651 4 |a Kraj Warty |x onomastyka

651 4 |a Pomorze Gdańskie |x onomastyka |y 1939-1945 r.

651 4 |a Prusy Wschodnie |x onomastyka |y 1939-1945 r.

651 4 |a Śląsk, Górny |x onomastyka |y 1939-1945 r.

655 4 |a Słowniki niemiecko-polskie

655 4 |a Słowniki polsko-niemieckie

Współczesne nazwiska mieszkańców gminy Mykanów / Violetta Jaros. – Częstochowa, 2009

650 4|a Nazwiska polskie

651 4|a Mykanów (woj. śląskie ; okręg) |x onomastyka


Patroni radomskich ulic czyli Co wypada wiedzieć o swoim mieście... : zasłużeni dla Radomia

i okolic / Izabella Mosańska. – Radom, 2009

650 4|a Patroni ulic i placów |z Polska

650 4|a Polska |x biografie

651 4|a Radom (woj. mazowieckie) |x ulice i place |x onomastyka

655 4|a Słowniki biograficzne

Sposoby adaptacji nazwisk pomorskich genetycznie niemieckich w polszczyźnie / Zenon Lica.-

Gdańsk, 2009

650 4|a Nazwiska niemieckie

650 4|a Nazwiska polskie |x etymologia |y 13-19 w.

651 4|a Pomorze Gdańskie |x onomastyka

655 4|a Słowniki etymologiczne


Analiza onomastyczno-językowa wezwań kościołów i kaplic w archidiecezji gnieźnieńskiej /

Janusz Adam Dziewiątkowski. – Toruń, 2002

650 4 |a Patrocinia kościelne |z Polska

650 4 |a Święci i błogosławieni |x kult |z Polska

651 4 |a Gnieźnieńska, diecezja (katol.) |x onomastyka

Średniowieczne patrocinia krakowskie / Jerzy Rajman. – Kraków, 2002

650 4 |a Patrocinia kościelne |z Polska

650 4 |a Święci i błogosławieni |x kult |z Polska |y 11-16 w.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x onomastyka |y 11-16 w.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x religia| y 11-16 w.

126

VII.14.6. Gospodarka

Stosowane określniki:

- agroturystyka,

- aptekarstwo,

- banki,

- bezrobocie,

- budownictwo,

- drukarstwo i edytorstwo,

- finanse,

- gastronomia,

- gospodarka,

- gospodarka komunalna,

- cmentarze,

- energetyka,

- higiena,

- infrastruktura,

- komunikacja,

- łączność,

- mieszkania,

- górnictwo,

- handel i usługi,

- hotelarstwo,

- hydrotechnika - po nazwach akwenów i rzek,

- księgarstwo i antykwarstwo,

- miasta,

- nieruchomości,

- odbudowa,

- osadnictwo,

- planowanie przestrzenne,

- parki i ogrody,

127

- ulice i place,

- płace,

- programy i fundusze wspólnotowe,

- przemysł,

- rewitalizacja,

- rolnictwo,

- rybołówstwo,

- rynek pracy,

- rzemiosło,

- spółdzielczość,

- strategia rozwoju,

- turystyka,

- zatrudnienie,

- żegluga.

Całokształt działalności gospodarczej na danym obszarze opracowuje się stosując po haśle

geograficznym określnik – gospodarka, np.:

Inwestycje i środki trwałe w województwie wielkopolskim w latach 2000-2008 / [oprac.

Agnieszka Bieniek et al.]. – Poznań, 2010

650 4|a Inwestycje |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Środki trwałe |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Wielkopolskie, województwo |x gospodarka


Pozarolnicza działalność gospodarcza w indywidualnych gospodarstwach rolnych

województwa świętokrzyskiego / Ewa Pałka. – Kielce, 2010

650 4|a Działalność pozarolnicza na wsi |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Gospodarstwo rolne |x ekonomika |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Świętokrzyskie, województwo |x gospodarka


Analiza finansowo-ekonomiczna przedsiębiorstw w województwie podkarpackim / pod kier.

nauk. Marka Cierpiał-Wolana ; [oprac. raportu Artur Chmaj [et al.]. – Rzeszów, 2010

650 4|a Przedsiębiorstwo |x ekonomika |z Polska

650 4|a Przedsiębiorstwo |x finanse |z Polska

651 4|a Podkarpackie, województwo |x gospodarka


128

Wpływ granicy państwowej na kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego wschodniej części

województwa lubelskiego / Jerzy Bański [et al.] – Warszawa, 2010

650 4|a Regiony przygraniczne |x gospodarka |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Regiony przygraniczne |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Rozwój regionalny |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Lubelskie, województwo (od 1999) |x gospodarka

651 4|a Lubelskie, województwo (od 1999) |x socjologia

Klastry w strategii rozwoju konkurencyjności na Mazowszu / red. nauk. Alojzy Z. Nowak ;

[aut. Mariola Zalewska et al.]. – Warszawa, 2009

650 4|a Klastry (ekon.) |z Polska


651 4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x gospodarka

|x konkurencyjność

Z dziejów kultury włoskiego Krakowa / napisał Jan Ptaśnik. – Kraków, 1906

650 4|a Włosi za granicą |z Polska |y 15-16 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x gospodarka |y 15-16 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |y 15-16 w.

Początki kryzysu sił wytwórczych na wsi wielkopolskiej w końcu XVI i w pierwszej połowie

XVII wieku : na przykładzie województwa kaliskiego / Andrzej Nowak – Poznań, 1975

650 4|a Siły wytwórcze |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Wieś |x gospodarka |z Polska |y 16-17 w.

651 4|a Kalisz (woj. wielkopolskie ; okręg) |x gospodarka |y 16-17 w.

Warszawski Skorowidz Branżowy na Rok ... : obejmuje: finanse, przemysł, handel, rzemiosło,

wolne zawody / [oprac. Jakób Schranz]. – Warszawa, 1936/[19]37-1938/1939.

651 4|a Warszawa |x gospodarka |y 1918-1939 r.

655 4|a Księgi adresowe

Finanse i bankowość

stosowane określniki: - finanse i - banki

Przy pomocy określnika - banki opracowuje się materiały o wszelkiego rodzaju instytucjach

bankowych działających na danym obszarze.

Banki galicyjskie wobec uprzemysłowienia Galicyi / Baltazar z Bogut Bogucki. – Kraków,

1904

650 4|a Banki |z Polska |y 1901-1914 r.

650 4|a Przemysł |z Polska |y 1901-1914 r.

129

651 4|a Galicja |x banki |y 1901-1914 r.

651 4|a Galicja |x przemysł |y 1901-1914 r.

Bank Spółdzielczy w Sztumie : 1910-2010 / Lech Chętnik, Andrzej Lubiński. – Sztum, 2010

610 24|a Bank Spółdzielczy (Sztum)

650 4|a Banki spółdzielcze |z Niemcy |y 20 w.

650 4|a Banki spółdzielcze |z Polska |y 20-21 w.

651 4|a Sztum (woj. pomorskie) |x banki |y 20-21 w.

Uzasadnienie konieczności powołania do życia Banku Komunalnego. Statut Banku

Komunalnego w Warszawie. – Warszawa, 1919

610 24|a Bank Komunalny (Warszawa) |x statuty i regulaminy

650 4|a Banki komunalne |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa |x banki |y 1918-1939 r.

Towarzystwo Kredytowe miasta Warszawy / oprac. Artur Bardzki. – Warszawa, 1897

610 24|a Towarzystwo Kredytowe Miasta Warszawy

650 4|a Towarzystwa kredytowe miejskie |y 19 w.

651 4|a Warszawa |x banki |y 19 w.

Własnym kursem : 20 lat BSR w Krakowie : monografia / Bank Spółdzielczy Rzemiosła w

Krakowie. – Kraków, 1999

610 24|a Bank Spółdzielczy Rzemiosła (Kraków)

650 4|a Rzemiosło |x finanse |z Polska |y od 1944 r.

650 4|a Banki spółdzielcze |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x banki |y od 1944 r.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x rzemiosło |x finanse |y od 1944 r.

Określnik - finanse stosuje się po hasłach geograficznych w opisie dokumentów na temat

finansów danej miejscowości lub regionu.

Finanse miasta Poznania 1501-1648 / Jerzy Kądziołka. – Poznań, 1960

650 4|a Budżety miejskie |z Polska |y 16-17 w.

651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x finanse |y 16-17 w.

Analiza gospodarki finansowej gminy : (na przykładzie gminy Miedziana Góra) / Krzysztof

Bełus. – Warszawa, 2009

650 4 |a Budżety gminne |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Miedziana Góra (woj. świętokrzyskie, pow. Kielce ; okręg) |x finanse

|y od 2001 r.

Księgi szosu i wykazy obciążeń mieszkańców Starego Miasta Torunia z lat 1394-1435. –

Toruń, 2002

130

650 4|a Szos |z krzyżackie, państwo |y 14-15 w.

651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x finanse |y 14-15 w.

655 4|a Księgi miejskie

Gospodarka komunalna

Używane określniki : - gospodarka komunalna lub określniki szczegółowe: -cmentarze,-

energetyka, , - higiena, - infrastruktura, - komunikacja,- łączność.

Gospodarka komunalna to dziedzina gospodarki, której celem jest zaspokajanie materialno-

bytowych potrzeb ludności poprzez świadczenie usług powszechnie dostępnych.

Określnikiem – gospodarka komunalna należy się posługiwać opracowując dokumenty na

temat całokształtu tej dziedziny na danym obszarze.

Gospodarka komunalna miasta Krakowa w okresie II [Drugiej] Rzeczypospolitej / Elżbieta

Adamczyk. – Kraków, 1997

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x gospodarka komunalna |y 1918-1939 r.

10 lat Przedsiębiorstwa Komunalnego Spółka z o.o. w Ustroniu : (1999-2009) / [tekst: Alojzy

Sikora, Jan Sztefek]. – Ustroń, 2009

610 24|a Przedsiębiorstwo Komunalne (Ustroń).

651 4|a Ustroń (woj. śląskie) |x gospodarka komunalna |y od 1989 r.

Włocławskie "Saniko" : 75 lat tradycji oczyszczania miasta / Wiesław Wróblewski. –

Włocławek, 2006

610 24|a Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej "Saniko" (Włocławek)

650 4|a Oczyszczanie miasta |z Polska |y 20-21 w.

651 4|a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x gospodarka komunalna

|y 20-21 w.

Szczegółowe zagadnienia gospodarki komunalnej opracowuje się przy pomocy określników

wyrażających te kategorie działalności.

Cmentarze

131

Problematyka administracji cmentarzami jest częścią gospodarki komunalnej. Po określniku –

cmentarze można użyć określników takich jak: - administracja, - zarządzanie, - planowanie

przestrzenne, projekty.

Monopol na cmentarzu : sąd uznał, że lubelski kościół rektoralny utrudniał działanie

przedsiębiorcom pogrzebowym / Izabella Wlazłowska. - // Przegląd. - 2006, nr 7, s. 32-33

650 4 |a Kościół katolicki |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Przedsiębiorstwo pogrzebowe |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x cmentarze |x zarządzanie |y od 1989 r.

Cmentarz dla zwierzaków / Wojciech Giedrys. - // Gazeta Wyborcza - Toruń. - 2007, nr 81, s.

2

650 4|a Cmentarze dla zwierząt |x projekty |z Polska

651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x cmentarze |x projekty

Energetyka

Dokumenty traktujące o elektroenergetyce, ciepłownictwie, gazownictwie na danym obszarze

opisuje się przy pomocy określnika – energetyka, np.:

Działalność elektryfikacyjna m. Lwowa / M. Altenberg, S. Kozłowski. – Warszawa, 1937

650 4|a Elektryfikacja |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Lwów (Ukraina) |x energetyka |y 1918-1939 r.

Taryfa gazowa : 1935 / Gazownia Miejska m. st. Warszawy. – Warszawa, 1935

610 24|a Gazownia Miejska (Warszawa)

650 4|a Gaz miejski |x ceny |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa |x energetyka |y 1918-1939 r.

40 ciepłych lat... : historia Energetyki Cieplnej Opolszczyzny / Piotr Komuszyński, Krzysztof

Stecki. – Opole, 2009

610 24|a Energetyka Cieplna Opolszczyzny

650 4|a Ogrzewanie centralne |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Opole (woj. opolskie) |x energetyka |y od 1944 r.

"Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce Północnej - konieczność czy idealizm": 15-16 marca

2001, Szczecin : materiały konferencyjne / organizator VIS VENTI Towarzystwo Wspierania

Elektrowni Wiatrowych. – Szczecin, 2001

650 4|a Energetyka wiatrowa |z Polska

651 4|a Polska Północna |x energetyka


132

Infrastruktura (techniczna i społeczna)

Głos w kwestyi kanalizacyi miasta Warszawy i łączenia nieruchomości z kanałami / Jan

Bloch. – Warszawa, 1889

650 4|a Kanalizacja |z Polska |y 19 w.

651 4|a Warszawa |x infrastruktura |y 19 w.

Latarnie warszawskie : historia i technika / Jarosław Zieliński. – Warszawa, 2007

650 4|a Latarnie uliczne |z Polska

650 4|a Oświetlenie elektryczne |z Polska

650 4|a Oświetlenie gazowe |z Polska

651 4|a Warszawa |x infrastruktura |y 19-20 w.

Plan'' goroda Varšavy = Plan m. Warszawy / ispravlen'' i popolnen'' Gorodskoû Inženernoû

Služboû = poprawiony i dopełniony przez Służbę Inżenierską Miasta 1879. – Warszawa, 1879

I (Na planie zaznaczono główne rury wodociągowe miasta obecne i planowane.)

650 4|a Wodociągi |z Polska |y 19 w.

651 4|a Warszawa |y 19 w.

651 4|a Warszawa |x infrastruktura |y 19 w.

655 4|a Mapy inżynierskie

655 4|a Plany miast

Infrastruktura społeczna Białostocczyzny / Wiktor Pukniel. – Warszawa, 1974

650 4|a Infrastruktura społeczna |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4|a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x infrastruktura |y 1944-1989 r.

Budynki i wyposażenie techniczne gospodarstw rolnych : województwo małopolskie : 2002 /

Urząd Statystyczny w Krakowie – Kraków, 2003

650 4|a Budownictwo wiejskie |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Gospodarstwo rolne |x wyposażenie |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Spis powszechny |z Polska |y 2002 r.

650 4|a Wieś |x infrastruktura |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Małopolskie, województwo |x budownictwo

651 4|a Małopolskie, województwo |x infrastruktura


Rola infrastruktury w społeczno-ekonomicznym rozwoju Mazowsza / pod red. Zbigniewa

Ciekanowskiego i Leonarda Milewskiego. – Warszawa, 2009

650 4|a Infrastruktura techniczna |z Polska |y od 2001 r.


651 4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x infrastruktura

651 4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x gospodarka


133

Łączność (poczta, telekomunikacja)

Stosuje się określnik – łączność.

Poczta płocka : rys historyczny / Wojciech Marciszewski. – Płock, 2010

650 4|a Poczta |z Polska |y 18-20 w.

651 4|a Płock (woj. mazowieckie) |x łączność |x historia

Telefony lubelskie 1878-1914 / Waldemar Łaszkiewicz. – Lublin, 1996

650 4|a Telefonia |z Polska

651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x łączność |y 19-20 w.

Regulamin pracy w Zarządzie Telefonów Warszawskich Polskiej Akcyjnej Spółki

Telefonicznej w Warszawie. – Warszawa, 1936

610 24|a Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna. Zarząd Telefonów Warszawskich

|x praca

650 4|a Telefonia |x praca |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa |x łączność |y 1918-1939 r.

655 4|a Regulaminy pracy

Transport

Problematykę transportu na danym obszarze opisuje się przy pomocy określników: -

komunikacja, - żegluga. Określnik – żegluga jest stosowany po nazwach akwenów i rzek, np.:

Warszawa : mapa komunikacji miejskiej wg stanu na 1.07.2009 r. : skala 1:65 000 / Zarząd

Transportu Miejskiego. – Warszawa, 2009

650 4|a Komunikacja miejska |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Warszawa |x komunikacja

655 4|a Mapy komunikacji miejskiej

Warszawski Węzeł Kolejowy wczoraj, dziś, jutro : [materiały sesji popularnonaukowej,

Warszawa 7-8 września 1974 r. / kom. red. Jerzy Braun et al.]. - Warszawa, 1977

650 4|a Kolejnictwo |z Polska

651 4|a Warszawa |x komunikacja |y 19-20 w.

651 4|a Warszawski Węzeł Kolejowy


Kolej konna wilanowska / [Wiktor Magnus]. – Warszawa, 1893

650 4|a Transport konny |z Polska |y 19 w.

651 4|a Warszawa |x komunikacja |y 19 w.

134

Pamiętnik dorożkarza warszawskiego : 1832-1857 / Gottlieb Langner – Warszawa, 1975

600 14|a Langner, Gottlieb |d (1814-?)

650 4|a Dorożkarze |z Polska |y 19 w.

651 4|a Warszawa |x komunikacja |y 19 w.

655 4| Pamiętniki polskie |y 19 w.

120 lat komunikacji miejskiej w Szczecinie / Remigiusz Grochowiak. – Łódź, 1999

650 4|a Komunikacja miejska |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4|a Komunikacja miejska |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x komunikacja

Statut Sp. Akc. "Elektryczne Koleje Dojazdowe S.A." i dokumenty akcesyjne. – Warszawa,

1936

610 24|a Warszawska Kolej Dojazdowa

650 4|a Koleje elektryczne |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Komunikacja podmiejska |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa (okręg) |x komunikacja |y 1918-1939 r.

655 4|a Statuty

Żegluga

Przewóz wiślany pod Tyńcem / Mieczysław Rokosz. – Kraków, 2009

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Tyniec |x komunikacja |x historia

651 4 |a Wisła |x żegluga |x historia

Handel na Warcie i Odrze w XVI i w pierwszej połowie XVII wieku / Kazimiera Chojnacka. –

Poznań, 2007

651 4 |a Brandenburgia (Niemcy) |x a Polska |x handel |y 16-17 w.

651 4 |a Odra (rzeka) |x żegluga |y 16-17 w.

651 4 |a Polska |x a Brandenburgia (Niemcy) |x handel |y 16-17 w.

651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x handel i usługi |y16-17 w.

651 4 |a Warta |x żegluga |y 16-17 w.

651 4 |a Wielkopolska |x handel i usługi |y 16-17 w.

Odra w życiu mieszkańców Dobrzenia = Die Oder im Leben der Einwohner von Döbern /

Helena Kokott – Opole, 1994

651 4 |a Dobrzeń Wielki (woj. opolskie) |x gospodarka |x historia

651 4 |a Odra (rzeka) |x żegluga |x historia


Czynniki warunkujące rozwój floty na Odrze i Wiśle / Władysław Magiera. – Opole, 1974

650 4 |a Żegluga śródlądowa |x ekonomika |z Polska |y 1956-1989 r.

651 4 |a Odra (rzeka) |x żegluga |x ekonomika |z Polska |y 1956-1989 r.

135

651 4 |a Wisła |x żegluga |x ekonomika |y 1956-1989 r.

Handel i usługi

stosowane określniki : - handel i usługi lub określniki szczegółowe: -agroturystyka , -

aptekarstwo, - drukarstwo i edytorstwo, - gastronomia, - hotelarstwo, - księgarstwo i

antykwarstwo, - rzemiosło, - turystyka.

Określnikiem – handel i usługi należy się posługiwać opracowując dokumenty na temat

całokształtu działalności handlowej i usługowej na danym terytorium.

Zarys dziejów handlu Krakowa : 1257-1910 / Stanisław Kutrzeba. – Kraków, 1910

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x handel i usługi |x historia

Wielkie bazary warszawskie : środowisko społeczne, kultura i problem społeczny / Jacek

Kurczewski, Mariusz Cichomski, Krzysztof Wiliński. – Warszawa, 2010

650 4|a Handel uliczny |x socjologia |z Polska |y od 1980 r.

650 4|a Przestępczość |x socjologia |z Polska |y od 1980 r.

651 4|a Warszawa |x Bazar Różyckiego

651 4|a Warszawa |x handel i usługi |y od 1980 r.

651 4|a Warszawa |x patologia społeczna |y od 1980 r.

651 4|a Warszawa |x socjologia |y od 1980 r.

651 4|a Warszawa |x Stadion X-lecia

Uwarunkowania pracy w sektorze usług województwa dolnośląskiego / Cezary Dziugiel. –

Warszawa, 2010

651 4|a Dolnośląskie, województwo |x handel i usługi

651 4|a Dolnośląskie, województwo |x rynek pracy

651 4|a Dolnośląskie, województwo |x szkolnictwo i oświata

Krakowska Kongregacja Kupiecka : 600 lat istnienia / Edyta Wygonik-Barzyk. – Kraków,

2009

610 24|a Krakowska Kongregacja Kupiecka

650 4|a Handlowcy |x organizacje |z Polska

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x handel i usługi |x organizacje

Badanie postaw integracyjnych sprzedawców w warszawskim handlu detalicznym : praca

zbiorowa / pod red. Jerzego Kurnala ; [aut. Marek B. Kamiński et al.]. – Warszawa, 1964

136

650 4|a Postawy |x badanie |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4|a Sprzedawcy i sprzedawczynie |x socjologia |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4|a Warszawa |x handel i usługi |x socjologia |y 1944-1989 r.

XXX-lecie Centralnych Piwnic Win Importowanych : Zakład w Toruniu w latach 1956-1986 /

Edmund Kośnik, Urszula Osińska. – Toruń, 1987

610 24|a Piwnice Win Importowanych "Torwin" (Toruń)

650 4|a Wino |x handel |z Polska |y 1956-1989 r.

651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x handel i usługi |y 1956-1989 r.

Szczegółowe zagadnienia z tej dziedziny opracowuje się przy pomocy określników

wyrażających poszczególne obszary działalności handlowej i usługowej.

Aptekarstwo

Apteki i aptekarstwo w autonomicznym województwie śląskim w II [Drugiej] Rzeczypospolitej

Polskiej w latach 1922-1939 : rozprawa habilitacyjna / Dionizy Moska. – Sosnowiec, 1992

651 Śląskie, województwo (1918-1939) |x aptekarstwo

Polityka władz państwowych w Polsce wobec aptek i aptekarstwa w latach 1944-1951 na

przykładzie województw: warszawskiego, białostockiego i śląskiego (katowickiego) / Elżbieta

Rutkowska. – Warszawa, 2009

650 4|a Aptekarstwo |x polityka |z Polska |y 1944-1956 r.

650 4|a Upaństwowienie |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4|a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x aptekarstwo |y 1944-1956 r.

651 4|a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x aptekarstwo |y 1944-1956 r.

651 4|a Warszawa (okręg) |x aptekarstwo |y 1944-1956 r.

Galicja i jej aptekarze / Podkarpacka Okręgowa Izba Aptekarska w Rzeszowie. – Rzeszów,

2010

650 4|a Farmaceuci |z Polska |y 19-20 w.

651 4|a Galicja |x aptekarstwo |x biografie

655 4|a Biografie

Apteka Pod Aniołem w Krynicy-Zdroju / Maciej Strzemski. – Łódź, 2010

600 34 |a Nitribitt (rodzina)

610 24|a Apteka "Pod Aniołem" (Krynica)

650 4|a Farmaceuci |z Polska |y 19-20 w.

650 4|a Rody |z Polska |y 19-20 w.

651 4|a Krynica (woj. małopolskie) |x aptekarstwo

655 4|a Biografie

Drukarstwo i edytorstwo, księgarstwo i antykwarstwo

137

Repertuar wydawniczy drukarni Franciszka Cezarego starszego 1616-1651. Cz. 1,

Bibliografia druków Franciszka Cezarego starszego 1616-1651 / Marian Malicki. – Kraków,

2010

610 24|a Drukarnia Cezarych (Kraków)

650 4|a Drukarstwo |z Polska |y 17 w.

650 4|a Edytorstwo |x zakłady |z Polska |y 17 w.

650 4|a Wydawnictwa |z Polska |y 17 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 17 w.

655 4|a Bibliografia adnotowana

Ruch wydawniczy w Trójmieście po II wojnie światowej (1945-1989) / Jolanta Laskowska. –

Gdańsk, 2009

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 1944-1989 r.

651 4|a Gdynia (woj. pomorskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 1944-1989 r.

651 4|a Sopot (woj. pomorskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 1944-1989 r.

Księgarze i drukarze w Śremie 1869-2009 / Danuta Płygawko. – Śrem, 2009

650 4|a Drukarze |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4|a Drukarze |z Polska |y 19-21 w.

650 4|a Księgarze |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4|a Księgarze |z Polska |y 19-21 w.

651 4|a Śrem (woj. wielkopolskie) |x drukarstwo i edytorstwo |x biografie

|y 19-21 w.

651 4|a Śrem (woj. wielkopolskie) |x księgarstwo i antykwarstwo |x biografie

|y 19-21 w.

655 4|a Biografie

Czarna sztuka : 300 lat drukarstwa w Jeleniej Górze : wystawa starodruków w Archiwum

Państwowym we Wrocławiu, Oddział w Jeleniej Górze : [katalog starodruków / tekst Ivo

Łaborewicz]. – Jelenia Góra, 2009

610 24|a Archiwum Państwowe (Wrocław). Oddział (Jelenia Góra) |x wystawy

650 4|a Drukarstwo |z Niemcy |y 18-20 w.

650 4|a Drukarstwo |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Jelenia Góra (woj. dolnośląskie) |x drukarstwo i edytorstwo |x historia

651 4|a Jelenia Góra (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y od 2001 r.

655 4|a Katalogi wystaw

655 4|a Stare druki |x historia |z Niemcy

Dziedzictwo Unii Brzeskiej : z dziejów oficyny wydawniczej OO Bazylianów w Supraślu

(1695-1803) / Maria Cubrzyńska-Leonarczyk. – Białystok, 2007

610 24|a Bazylianie |x kultura |z Polska |y 17-19 w.

651 4|a Supraśl (woj. podlaskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 17-19 w.

Toruńskie aukcje książek w XVIII wieku / Iwona Imańska. – Toruń, 2007

138

650 4|a Aukcja księgarska |z Polska |y 18 w.

651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x księgarstwo i antykwarstwo

|y 18 w.

Od Fiszera do "Pegaza" : 123 lata łódzkiej księgarni : księgarnie łódzkie okresu

międzywojennego / Janina Krakowiak. – Łódź, 2005

610 24|a Księgarnia "Pegaz" (Łódź)

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x księgarstwo i antykwarstwo |x historia

Licytacja zbiorów ś.p. bar. Loewenfelda, Paryż-Chrzanów (dwór) / Salon Sztuki i

Antykwarnia "ABE Gutnajera" w Warszawie. – Warszawa, 1939

600 14|a Loewenfeld, Henryk |d (1859-1939) |x zbiory

610 4|a Salon Sztuki i Antykwarnia Abe Gutnajera (Warszawa)

650 4|a Sztuka europejska |x zbiory |z Polska

651 4|a Warszawa |x księgarstwo i antykwarstwo |y 1918-1939 r.

655 4|a Katalogi aukcyjne

Gastronomia i hotelarstwo

Słodka Warszawa / Magdalena Stopa. – Warszawa, 2009

650 4|a Kawiarnie i cukiernie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Warszawa |x gastronomia |y od 1989 r.

651 4|a Warszawa |x kultura |y od 1989 r.

Śląsk pełną gębą : przewodnik po śląskich restauracjach / Jarosław Gibas. – Chorzów, 2006

650 4|a Restauracje |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x gastronomia |y od 1989 r.

655 4|a Felieton polski |y od 1989 r.

Statut Stowarzyszenia Właścicieli Piwiarń na Województwo Łódzkie w Łodzi. – Łódź, 1921

610 24|a Stowarzyszenie Właścicieli Piwiarń na Województwo Łódzkie

650 4|a Piwiarnie |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Łódź (woj. łódzkie ; okręg) |x gastronomia |x organizacje

|y 1918-1939 r.

655 4|aStatuty

Poznań : obiekty noclegowe / [Urząd Miasta Poznania. Biuro Kształtowania Relacji

Społecznych]. – Poznań, 2009

651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x hotelarstwo |y od 2001 r.

655 4|a Informatory

Grand Hotel w Krakowie / Irena Homola-Skąpska. – Kraków, 2005

139

610 24|a Grand Hotel (Kraków)

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x hotelarstwo |y 19-21 w.

Lwóweckie gospody (1400-1997) : 780 lat Lwówka Śląskiego 1217-1997 / Zygmunt

Jędrasiak. – Lwówek Sląski, 1997

651 4|a Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie) |x gastronomia |x historia

651 4|a Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie) |x hotelarstwo |x historia

Rzemiosło

Rzemiosło i cechy rzemieślnicze w Uściu Solnym / Jan Wilk. – Tarnów, 2004

650 4 |a Cechy (rzem.) |z Polska |y 17-20 w.

651 4 |a Uście Solne (woj. małopolskie) |x rzemiosło |y 17-20 w.

Wojnickie księgi cechowe. T. 6, Czeladnicy Stowarzyszenia Zjednoczonych Rękodzielników w

Wojniczu w latach 1910-1927 / wyd. Jerzy Chumiński i Józef Szymański. – Wojnicz, 2002

610 24 |a Stowarzyszenie Zjednoczonych Rękodzielników (Wojnicz) | y1901-1939 r.

650 4|a Cechy (rzem.) |z Polska |y 1901-1939 r.

650 4|a Czeladnicy |z Polska |y 1901-1939 r.

651 4|a Wojnicz (woj. małopolskie) |x rzemiosło |y 1901-1939 r.


Słupskie bursztynnictwo : wyroby słupskiego cechu bursztynniczego od XVI do początku XX

wieku / Jacek Kriegseisen. – Słupsk, 2002

650 4 |a Bursztyn |x wyroby |z Niemcy

650 4 |a Bursztyn |x wyroby |z Polska

651 4 |a Słupsk (woj. pomorskie) |x rzemiosło |y 16-20 w.

Piwo we Wrocławiu : od średniowiecza po czasy współczesne / Muzeum Miejskie Wrocławia.

– Wrocław, 2002

610 24|a Muzeum Miejskie Wrocławia |x wystawy

650 4 |a Piwowarstwo |z Niemcy

650 4 |a Piwowarstwo |z Polska

650 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x przemysł

650 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x rzemiosło |y 13-18 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y od 2001 r.


Okruchy brązu : brązy z warszawskiej firmy "Bracia Łopieńscy" : (1862-1994) : [katalog

wystawy w Galerii "Księży Młyn", Łódź kwiecień-sierpień 1994 / red. katalogu Jadwiga

Janik]. - Łódź, 1994

610 24 |a Bracia Łopieńscy (Warszawa)

610 24 |a Muzeum Sztuki (Łódź). |b Pałac Herbsta |xwystawy

650 4 |a Brąz |x wyroby |z Polska |y 19-20 w.

140

650 4 |a Srebro |x wyroby |z Polska |y 19-20 w.

650 4 |a Rzemiosło artystyczne |z Polska |y19-20 w.

651 4 |a Warszawa |x rzemiosło |y 19-20 w.

651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x wystawy |y od 1989 r.


Turystyka

Problematykę turystyczną w znaczeniu działalności gospodarczej, opracowuje się przy

pomocy określników - turystyka lub– agroturystyka, , np.:

Turystyka szansą rozwoju powiatu biłgorajskiego / pod red. Waldemara Błaszczuka i Henryka

Stefanka. – Lublin, 2004

651 4|a Biłgoraj (woj. lubelskie ; okręg) |x turystyka |y od 1989 r.


Turystyka jako ekonomiczny czynnik kształtowania przestrzeni / Beata Meyer. – Szczecin,

2004

650 4|a Turystyka |x ekonomika

650 4|a Zachodniopomorskie, województwo |x planowanie przestrzenne

650 4|a Zachodniopomorskie, województwo |x turystyka

Funkcje turystyki w kształtowaniu transgranicznego regionu górskiego Sudetów / Jacek

Potocki. – Wrocław, 2009

650 4 |a Regiony przygraniczne |z Czechy

650 4 |a Regiony przygraniczne |z Polska

650 4 |a Turystyka górska |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Sudety |x turystyka

Turystyka społeczna w regionie łódzkim : praca zbiorowa / pod red. Andrzeja Stasiaka. –

Łódź, 2010

650 4|a Turystyka socjalna |z Polska

651 4|a Łódzkie, województwo (od 1999) |x turystyka

Międzygminne Porozumienie "Agroturystyka Kociewia" zaprasza na Kociewie. – Skaryszewy,

2004

651 4|a Kociewie |x agroturystyka

655 4|a Informatory

Agroturystyka w Euroregionie Beskidy / Beskidzka Wyższa Szkoła Turystyki w Żywcu. –

Żywiec, 2005

651 4|a Euroregion Beskidy |x agroturystyka |z Polska

655 4|a Informatory

141

Turystyka wiejska szansą rozwoju wschodnich terenów przygranicznych na przykładzie

wybranych gmin / Agata Balińska, Izabella Sikorska-Wolak. – Warszawa, 2009

650 4|a Regiony przygraniczne |x agroturystyka |z Polska

650 4|a Rozwój regionalny |z Polska

651 4|a Polska Wschodnia |x agroturystyka

O procesie powstawania inicjatywy klastrowej "Krainy Miodowo-Mlecznej" : rekapitulacja

działań (2000-2009) : praca zbiorowa / pod red. Marii Śmigielskiej i Marii Żurek ; [tł. Rita

Nowak et al.]. – Kluczbork, 2009

650 4 |a Klastry (ekon.) |z Polska

651 4 |a Kluczbork (woj. opolskie ; okręg) |x agroturystyka |x organizacje

651 4 |a Olesno (woj. opolskie ; okręg) |x agroturystyka |x organizacje

Mieszkania

Materiały dotyczące zagadnień mieszkalnictwa na danym terytorium opisuje się przy pomocy

określnika – mieszkania. Określniki – ceny, - gospodarka, - handel, -zarządzanie, stosowane

po tym określniku pozwalają wskazać dodatkowe aspekty przedmiotu.

Raport z wyników Spisów Powszechnych 2002 [Dokument elektroniczny] : województwo

podkarpackie : Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 : Powszechny Spis

Rolny 2002 / [zespół red. Urzędu Statystycznego w Rzeszowie Jan Węgrzyn et al.]. – Rzeszów,

2003

650 4|a Gospodarstwo domowe |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Spis powszechny |z Polska |y 2002 r.

650 4|a Spis rolny |z Polska |y 2002 r.

651 4|a Podkarpackie, województwo |x ludność

651 4|a Podkarpackie, województwo |x mieszkania

651 4|a Podkarpackie, województwo |x rolnictwo


Ceny na rynku mieszkaniowym : na przykładzie Krakowa i Tarnowa w 1994 r. / Wanda

Stanisławska, Wiesław Bogdanowicz . – Warszawa, 1994

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x mieszkania |x ceny |y od 1989 r.

651 4|a Tarnów (woj. małopolskie) |x mieszkania |x ceny |y od 1989 r.

5 lat MZB : Kielce 1997-2002. – Kielce, 2002

610 24|a Miejski Zarząd Budynków (Kielce)

651 4|a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x mieszkania |x gospodarka |y od 1989 r.

142

Lokale mieszkalne w Warszawie - podaż i wielkość obrotu w 1993 roku / Ewa Firkowska,

Elżbieta Skrzypek – Warszawa, 1994

651 4|a Warszawa |x mieszkania |x handel |y od 1989 r.


Budownictwo mieszkaniowe i towarzyszące w stołecznym województwie warszawskim :

Plenum Komitetu Warszawskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, marzec 1978 r. –

Warszawa, 1978

610 24|a PZPR |x a mieszkania

650 4|a Budownictwo mieszkaniowe |x polityka |z Polska |y 1956-1989 r.

651 4|a Warszawa |x budownictwo |y 1956-1989 r.


Reforma komunalnej gospodarki mieszkaniowej w mieście Gdyni : studium projektu /

[Fundusz Współpracy]. –Warszawa, 1996

650 4|a Mieszkania komunalne |x gospodarka |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Gdynia (woj. pomorskie) |x mieszkania |y od 1989 r.

Nieruchomości

Materiały dotyczące nieruchomości na danym terytorium opisuje się przy pomocy określnika

– nieruchomości. Określniki – ceny, - gospodarka, - handel, -zarządzanie, stosowane po tym

określniku pozwalają wskazać dodatkowe aspekty przedmiotu.

Rzeszowski rynek nieruchomości : raport 2010 / zespół aut. Janusz Buda [et al.] – Rzeszów,

2010

650 4|a Nieruchomości miejskie |x handel |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Rzeszów (woj. podkarpackie) |x nieruchomości |x handel |y od 2001 r.

Łódź i łodzianie w 1870 roku : (wykaz właścicieli) / oprac. i wstęp Piotr Boczkowski. Początki

ewidencji nieruchomości w Łodzi / Krzysztof R. Kowalczyński. – Łódź, 2010

630 04|a Lodzer Kalender

650 4|a Właściciele nieruchomości |z Polska |y 19 w.

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x ludność |y 19 w.

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x nieruchomości |y 19 w.

655 4|a Kalendarze niemieckie |x historia |z Polska |y 19 w.

655 4|a Spisy osobowe

Jurydyki miasta Grodna w XV-XVIII wieku : stanowy podział nieruchomości / Przemysław

Borowik. – Supraśl, 2005

650 4|a Jurydyki |x historia

650 4|a Nieruchomości miejskie |z Polska |y 15-18 w.

651 4|a Grodno (Białoruś) |x nieruchomości |y 15-18 w.

143

Grunty Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w województwie kujawsko-pomorskim :

przejęcie, rozdysponowanie i wpływ na strukturę agrarną / Roman Rudnicki, Leszek

Kozłowski, Mieczysław Kluba. – Toruń, 2002

610 24|a Agencja Nieruchomości Rolnych. Oddział Terenowy (Bydgoszcz)

650 4|a Grunty rolne |x użytkowanie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Kujawsko-pomorskie, województwo |x nieruchomości

651 4|a Kujawsko-pomorskie, województwo |x rolnictwo

Ceny ziemi w województwie poleskiem w latach 1924-1929 = Prix de terres au département

de Polesie en 1924-1929 / Stefan Biskupski. – Warszawa, 1931

650 4|a Gospodarstwo rolne |x finanse |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Grunty rolne |x ceny |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Poleskie, województwo |x nieruchomości |x ceny

651 4|a Poleskie, województwo |x rolnictwo

Dziedzictwo czy towar? : szlachecki handel ziemią w powiecie chełmskim w II połowie XVII

wieku / Hubert Mikołaj Łaszkiewicz. – Chełm, 1998

650 4|a Szlachta |z Polska |y 17 w.

650 4|a Własność rolna |x handel |z Polska |y 17 w.

651 4|a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x nieruchomości |x handel |y 17 w.

Budownictwo

Stosowane określniki: - budownictwo, - odbudowa, - rewitalizacja.

Analiza kluczowych sektorów województwa podlaskiego : sektor budownictwa / [zesp. aut.

Bogusław Plawgo et al.]. – Białystok, 2010

650 4|a Usługi budowlane |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Podlaskie, województwo |x budownictwo

Inwestycje i budownictwo w gospodarce nie uspołecznionej woj. warszawskiego w latach

1961-1966 / [Janina Romanis, Nina Wróblewska, Zygmunt Babiński]. – Warszawa, 1967

650 4|a Gospodarka terenowa |x inwestycje |z Polska |y 1956-1989 r.

651 4|a Warszawa (okręg) |x budownictwo |y 1956-1989 r.

651 4 |a Warszawa (okręg) |x gospodarka |y 1956-1989 r.


Odbudowa kościołów Gdańska po II wojnie światowej / Jakub Szczepański. – Gdańsk, 2009

650 4|a Kościoły i kaplice |x odbudowa |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x odbudowa |y od 1944 r.

Odbudowa miast wschodniopruskich po I wojnie światowej : zagadnienia architektoniczno-

urbanistyczne / Jan Salm. – Olsztyn, 2006

144

650 4|a Architektura |x zabytki |x ochrona i konserwacja |z Niemcy

651 4|a Prusy Wschodnie |x miasta |x odbudowa |y 1918-1933 r.

651 4|a Prusy Wschodnie |x planowanie przestrzenne |y 1918-1933 r.

Odbudowa Zamku Królewskiego w Warszawie / Wojciech Krysztoforski. – Warszawa, 1979

650 4|a Zamki i pałace |x odbudowa |z Polska

651 4|a Warszawa |x zamek królewski |x odbudowa

Wybór inwestora strategicznego dla potrzeb zagospodarowania centrum miasta

poprzemysłowego : praca zbiorowa / pod red. Adama Drobniaka. – Katowice, 2010

650 4 |a Budownictwo przemysłowe |x rewitalizacja

650 4 |a Budownictwo przemysłowe |x rewitalizacja |z Polska

650 4 |a Inwestycje |x projekty |x badanie

650 4 |a Śródmieścia |x rewitalizacja

650 4 |a Śródmieścia |x rewitalizacja |z Polska

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x Śródmieście |x rewitalizacja

Osadnictwo

Osadnictwo rolnicze a gospodarka wielkoobszarowa na terenie woj[ewództwa]

koszalińskiego w latach 1950-1977 / Danuta Gospodarowicz. – Wrocław, 1980

650 4|a Państwowe gospodarstwa rolne |z Polska

651 4|a Koszalin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x osadnictwo |y 1944-1989 r.

651 4|a Koszalin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x rolnictwo|y 1944-1989 r.

Ziemia mielnicka województwa podlaskiego w XVI-XVII wieku : osadnictwo, własność

ziemska i podziały kościelne / Dorota Michaluk. – Toruń, 2002

650 4|a Kościół katolicki |x administracja |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Kościoły prawosławne |x administracja |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Własność rolna |z Polska |y 16-17 w.

651 4|a Mielnik (woj. podlaskie ; okręg) |x gospodarka |y 16-17 w.

651 4|a Mielnik (woj. podlaskie ; okręg) |x osadnictwo |y 16-17 w.

651 4|a Mielnik (woj. podlaskie ; okręg) |x religia |y 16-17 w.

Województwo kijowskie w czasach Zygmunta III Wazy : studium osadnictwa i stosunków

własności ziemskiej / Witold Bobiński. – Warszawa, 2000

650 4|a Własność rolna |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Własność rolna |z Ukraina |y 16-17 w.

651 4|a Kijów (Ukraina ; okręg) |x gospodarka |y 16-17 w.

651 4|a Kijów (Ukraina ; okręg) |x osadnictwo |y 16-17 w.

Osadnictwo wojskowe na Dolnym Śląsku w latach 1945-1948 / Leszek Styś. – Wrocław, 1978

650 4|a Migracje |z Polska |y 1944-1956 r.

145

650 4|a Osadnictwo wojskowe |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4|a Śląsk, Dolny |x osadnictwo |y 1944-1956 r.

Miasta

Określnik – miasta stosuje się po nazwach regionów (historycznych, krain geograficznych,

jednostek administracyjnych), zarówno wyrażonych nazwą własną jak i za pomoca

konstrukcji „nazwa miasta (dopowiedzenie „okręg”).

Miasta między Wisłoką a Sanem do początku XVI wieku : powstanie, zagospodarowanie,

układy przestrzenne / Jan Malczewski. – Przemyśl, 2006

650 4 |a Urbanistyka |z Polska |y 14-16 w.

651 4 |a Małopolska |x miasta |y 14-16 w.

Miasta w województwie łódzkim w latach 2000-2007 / [oprac. Anna Gierlich, Aleksandra

Krupińska]. – Łódź, 2009

651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x miasta


Miasta Górnego Śląska i Zagłębia 1939-1945 : wystawa Archiwum Państwowego w

Katowicach / Ryszard Kaczmarek, Mirosław Węcki. – Katowice, 2009

610 24 |a Archiwum Państwowe (Katowice) |x wystawy

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x wystawy |y od 2001 r.

651 4 |a Śląsk, Górny |x miasta |y 1939-1945 r.


Planowanie przestrzenne

Dokumenty dotyczące gospodarki przestrzennej opracowuje się stosując określnik –

planowanie przestrzenne.

Polityka przestrzenna Miasta Stołecznego Warszawy. – Warszawa, 2007

651 4 |a Warszawa |x planowanie przestrzenne |y od 2001 r.

Zrozumieć miasto : centrum Wrocławia na drodze ku nowoczesnemu city 1807-1858 /

Agnieszka Zabłocka-Kos. – Wrocław, 2006

650 4 |a Urbanistyka |z Niemcy |y 19 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Stare Miasto |x budownictwo |y 19 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Stare Miasto |x planowanie przestrzenne |y 19 w.

146

Zabudowa mieszkaniowa w kształtowaniu przestrzeni miasta : Białystok 1989-2004 / pod red.

Grażyny Dąbrowskiej-Milewskiej. – Białystok, 2005

650 4 |a Architektura polska |x historia |y od 1989 r.

650 4 |a Budownictwo mieszkaniowe |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Urbanistyka |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Białystok (woj. podlaskie) |x budownictwo |y od 1989 r.

651 4 |a Białystok (woj. podlaskie) |x planowanie przestrzenne |y od 1989 r.

Określnik – planowanie przestrzenne może wystąpić po określniku wyrażającym zagadnienie,

którego planowanie dotyczy.

Podstawy lokalizacji sieci handlu detalicznego na wsi na przykładzie województwa

opolskiego / Stanisław Szewczyk. – Opole, 1976

650 4 |a Handel detaliczny |x planowanie przestrzenne |z Polska

650 4 |a Wieś |x handel i usługi |x planowanie przestrzenne |z Polska

651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x handel i usługi |x planowanie przestrzenne

Problemy rozmieszczenia przemysłu w województwie katowickim / pod red. Marka Grabani. –

Katowice, 1969

651 4|a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x przemysł |x planowanie przestrzenne

Ulice i place

Stosowane określniki – ulice i place lub określniki jednostkowe zawierające nazwę konkretnej

ulicy lub placu.

Określnik – ulice i place stosuje się do opracowania materiałów o ulicach i placach wówczas,

gdy dotyczą ulic i placów danej miejscowości w ogólności lub dużej ich grupy. Materiały o

konkretnej ulicy lub placu powinny otrzymać hasło z użyciem określnika jednostkowego

zawierającego jej/jego nazwę .

Ulice średniowiecznego Wrocławia = Streets in Medieval Wrocław / red. Jerzy Piekalski i

Krzysztof Wachowski. – Wrocław, 2010

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x archeologia |y 12-15 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x ulice i place |y12-15 w.

Katalog ulic województwa łódzkiego / Urząd Statystyczny w Łodzi ; [red. Elżbieta Bednarska

et al.]. – Łódź, 2000

651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x ulice i place

655 4 |a Spisy

147

Siedem placów Warszawy / Zygmunt Stępiński. – Warszawa, 1988

650 4|a Architektura polska |x historia |y 18-20 w.

650 4|a Budownictwo miejskie |z Polska |y 18-20 w.

651 4|a Warszawa |x budownictwo |y 18-20 w.

651 4|a Warszawa |x ulice i place |y 18-20 w.

Ulica Próżna i dzielnica żydowska w Warszawie / Rafał Chwiszczuk. – Warszawa, 2008

650 4 |a Budownictwo miejskie |z Polska |y 19-20 w.


650 4 |a Warszawa |x stosunki etniczne |y19-20 w.

651 4 |a Warszawa |x ulica Próżna |x historia

Historia Placu Katedralnego we Włocławku / Andrzej Winiarski. – Włocławek, 2001

650 4 |a Architektura polska |x historia

650 4 |a Budownictwo miejskie |z Polska

651 4 |a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x plac Kopernika

Rynek Kościuszki / Andrzej Lechowski. – Białystok, 2007

651 4 |a Białystok (woj. podlaskie) |x Rynek Kościuszki

Rynek w Kielcach : przekształcenia przestrzenne i zabudowa mieszczańska Kielc lokacyjnych

w XVII-XIX wieku / Jan Leszek Adamczyk – Kielce, 1993

650 4 |a Architektura polska |x historia |y17-19 w.

650 4 |a Budownictwo miejskie |z Polska |y17-19 w.

650 4 |a Urbanistyka |z Polska |y 17-19 w.

651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x Rynek |y 17-19 w.

W przypadku miejscowości, których przynależność państwowa zmieniała się, a w związku z

tym w różnych okresach funkcjonowały nazwy różne (lub wyrażone w różnych językach) w

opisie przedmiotowym stosuje się nazwy adekwatne do rzeczywistości przedstawionej w

opisywanym dokumencie.

Ulica świętego Wojciecha w Opolu / Muzeum Śląska Opolskiego ; [Urszula Zajączkowska]. –

Opole, 2008

610 24 |a Muzeum Śląska Opolskiego |x wystawy

651 4 |a Opole (woj. opolskie) |x Adalbertstrasse

651 4 |a Opole (woj. opolskie) |x wystawy |y od 2001 r.

655 4 |a Fotografia niemiecka

655 4 |a Pocztówki |z Niemcy


148

Tereny zielone

Stosowane określniki – parki i ogrody lub określnik jednostkowy zawierający nazwę własną

parku, ogrodu, skweru.

Parki i ogrody Wrocławia / [red. Lesław Chudzyński, Roman Wieczorek ; aut. tekstów

Małgorzata Chybalska et al.]. – Wrocław, 2009

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x parki i ogrody

Parki i ogrody dworskie w województwie lubelskim. Cz. 2. Od Kijan do Dęblina wzdłuż

Wieprza / Mieczysław Kseniak. – Lublin, 1983

650 4 |a Dwory |z Polska

650 4 |a Sztuka ogrodowa polska |x historia

650 4 |a Zamki i pałace |z Polska

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x budownictwo

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x parki i ogrody

Park Miejski w Wejherowie / [oprac. Jacek Thiel, Agnieszka Biszewska]. – Wejherowo, 2010

650 4 |a Parki i ogrody |z Polska |y 19-21 w.

651 4 |a Wejherowo (woj. pomorskie) |x Park Miejski im. Aleksandra Majkowskiego

Geopark Łuk Mużakowa - szansą rozwoju turystycznego : konferencja polsko niemiecka / red.

Jacek Koźma. Żary, 2007

650 4 |a Regiony przygraniczne |x turystyka |z Niemcy |y od 2001 r.

650 4 |a Regiony przygraniczne |x turystyka |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Park Mużakowski


Przyroda parków pałacowych, dworskich i miejskich na obszarze województwa

częstochowskiego / Leon Kowalewski ; Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie. –

Częstochowa, 1990

650 4 |a Parki i ogrody |x fauna i flora |z Polska

651 4 |a Częstochowa (woj. śląskie ; okręg) |x parki i ogrody |x fauna i flora

Łazienki : cztery pory roku / fot. Witold Borkowski ; wstęp Marek Kwiatkowski. – Warszawa,

2009

650 4 |a Parki i ogrody |z Polska

651 4 |a Warszawa |x Łazienki |x fauna i flora

655 4 |a Albumy


Programy i fundusze europejskie

149

Określnik - programy i fundusze wspólnotowe stosuje się dla wyrażenia zagadnień

użytkowania i pozyskiwania funduszy UE na danym obszarze. Dziedzinę, w której fundusze

te są wykorzystywane należy wyrazić odpowiednim tematem i jeśli trzeba, zastosować temat

geograficzny z określnikiem wyrażającym tę dziedzinę

Podręcznik beneficjenta : fundusze europejskie dla rozwoju regionu łódzkiego / publ. oprac.

przez pracowników Centrum Obsługi Przedsiębiorcy w Łodzi. – Łódź, 2010

651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x programy i fundusze wspólnotowe

651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x strategia rozwoju

655 4 |a Podręczniki

Fundusze dla Mazowsza: Bezrobotni - szansa dla regionu. – Warszawa, 2009

650 4 |a Program Operacyjny Kapitał Ludzki

650 4 |a Bezrobocie |x zapobieganie i zwalczanie |x programy i fundusze wspólnotowe

|z Polska

650 4 |a Wykluczenie społeczne |x zapobieganie i zwalczanie |x programy i fundusze

wspólnotowe |z Polska

651 4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x bezrobocie |x zapobieganie i zwalczanie

651 4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x programy i fundusze wspólnotowe

655 4 |a Poradniki

Partnerstwo dla rozwoju obszarów wiejskich w sercu Gór Świętokrzyskich : broszura

informacyjna / Związek Gmin Gór Świętokrzyskich ; [aut.: Dariusz Dąbek et al.]. –

Bodzentyn, 2005

610 24 |a Związek Gmin Gór Świętokrzyskich

650 4 |a Programy pomocowe UE |z Polska

650 4 |a Wieś |x gospodarka |x polityka |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Wieś |x programy i fundusze wspólnotowe |z Polska |y od 2004 r.

651 4 |a Świętokrzyskie, województwo |x gospodarka

651 4 |a Świętokrzyskie, województwo |x programy i fundusze wspólnotowe

Mikroprzedsiębiorcy, a fundusze strukturalne - badanie uwarunkowań na ziemi chełmskiej :

raport badawczy / aut. raportu Adam Włodarczyk. – Chełm, 2008

650 4 |a Fundusze strukturalne UE |z Polska

650 4 |a Przedsiębiorstwa małe i średnie |x programy i fundusze wspólnotowe |z Polska

651 4 |a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x gospodarka |y od 1989 r.

651 4 |a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x programy i fundusze wspólnotowe

Przemysł

150

Materiały dotyczące przemysłu w ogólności, jak również poszczególnych gałęzi opisuje się

stosując określnik – przemysł. Jedyną gałęzią przemysłu wydzieloną odrębnym określnikiem

jest – górnictwo, np.:

Państwowe górnictwo galmanu na terenie Dąbrowy Górniczej w XIX wieku : ze szczególnym

uwzględnieniem strzemieszyckiego ośrodka górnictwa galmanu : praca zbiorowa / pod red.

Arkadiusza Rybaka. – Dabrowa Górnicza, 2002

650 4|a Galman |x górnictwo |z Polska |y 19 w.

651 4|a Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie ; okręg) |x górnictwo |y 19 w.

Górnictwo rud żelaza w regionie częstochowskim / Andrzej Adamski. – Częstochowa, 1994

650 4|a Rudy żelaza |x górnictwo |z Polska

651 4|a Częstochowa (woj. śląskie ; okręg) |x górnictwo |x historia

Wieliczka : zabytkowa kopalnia soli - trasa turystyczna : przewodnik / tekst Agnieszka

Wolańska. – Kraków, 2010

610 24|a Kopalnia Soli "Wieliczka"

650 4|a Sól kamienna |x górnictwo |x zabytki |z Polska

651 4|a Wieliczka (woj. małopolskie) |x górnictwo |x zabytki

655 4|a Przewodniki turystyczne

Kopalnia Węgla Brunatnego Adamów 1959-1999 / red. i oprac. Andrzej Piasecki. – Turek,

1999

610 24|a Kopalnia Węgla Brunatnego "Adamów" (Turek)

650 4|a Węgiel brunatny |x górnictwo |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4|a Turek (woj. wielkopolskie ; okręg) |x górnictwo |y 1944-1989 r.

Górnictwo węglowe i położenie robotników w Zagłębiu Wałbrzysko-Noworudzkim w

pierwszej połowie XIX wieku / Stanisław Michalkiewicz. – Wrocław, 1965

650 4|a Robotnicy |z Niemcy |y 19 w.

650 4|a Robotnicy |z Polska |y 19 w.

650 4|a Węgiel kamienny |x górnictwo |z Niemcy |y 19 w.

651 4|a Śląsk, Górny |x górnictwo |y 19 w.

651 4|a Śląsk, Górny |x jakość życia |y 19 w.

Przemysł rolno-spożywczy w województwie lubelskim w latach 1918-1939 / Artur Czuchryta.

– Lublin, 2008

650 4 |a Przemysł rolno-spożywczy |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x przemysł |y 1918-1939 r.

Przemysł naftowy ziemi Gorlicko-Jasielskiej w fotografii / Anna i Tadeusz Pabisowie. –

Lubsza, 2008

151

650 4 |a Przemysł naftowy |z Polska

651 4 |a Gorlice (woj. małopolskie ; okręg) |x przemysł

651 4 |a Jasło (woj. podkarpackie ; okręg) |x przemysł

655 4 |a Albumy

655 4 |a Fotografia polska

15 lat Zakładów Chemicznych "Oświęcim" kombinatu wielkiej syntezy organicznej. –

Warszawa, 1961

610 24 |a Zakłady Chemiczne (Oświęcim)

650 4 |a Przemysł chemiczny |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Oświęcim (woj. małopolskie) |x przemysł |y 1944-1989 r.

Prospekt emisyjny / Zakłady Mięsne "Mazury" w Ełku S.A. – Ełk, 1998

610 24 |a Zakłady Mięsne "Mazury" (Ełk)

650 4 |a Przemysł mięsny |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Ełk (woj. warmińsko-mazurskie) |x przemysł |y od 1989 r.

655 4 |a Prospekty emisyjne

Analiza sozoekonomiczna przedsiębiorstwa przemysłowego : studium na przykładzie

Zakładów Azotowych "Kędzierzyn" S.A. i opolskiego obszaru ekologicznego zagrożenia /

Krzysztof Malik. – Opole, 1995

610 24|a Zakłady Azotowe Kędzierzyn |x wpływ na środowisko

650 4|a Azot |x przemysł |x wpływ na środowisko |z Polska

651 4|a Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie) |x przemysł

651 4|a Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie ; okręg) |x środowisko

651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x środowisko

Stoczniowcy Szczecina w procesie zmian społecznych : studium socjologiczne stoczni

szczecińskiej SA / Urszula Kozłowska. – Szczecin, 2008

610 24 |a Stocznia Szczecińska |x socjologia |y od 1980 r.

650 4 |a Stoczniowcy |x socjologia |z Polska |y od 1980 r.

651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x przemysł |x socjologia

|y od 1980 r.

Rolnictwo

Stosowane określniki: - leśnictwo, - łowiectwo, - rolnictwo, - rybołówstwo.

Zagadnienia rolnicze w ogólności i w szczegółach opisuje się przy pomocy określnika –

rolnictwo. Osobno wydzielone są leśnictwo i łowiectwo, a także rybołówstwo, np.:

Zakładanie sadów przyzagrodowych w województwie suwalskim : instrukcja do wdrożenia /

Władysław Marian Kozłowski. – Olecko, 1982

650 4 |a Sadownictwo

152

651 4 |a Suwałki (woj. podlaskie ; okręg) |x rolnictwo

655 4 |a Instrukcje

Rolnictwo województwa gdańskiego w latach 1957-1961 : w świetle spisów rolnych GUS /

[Kazimierz Walewski, Katarzyna Rozwadowska] – Gdańsk, 1963

651 4 |a Gdańsk (woj. pomorskie ; okręg) |x rolnictwo |y 1956-1989 r.


Rolnictwo ekologiczne województwa zachodniopomorskiego / Zachodniopomorski Ośrodek

Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach. – Barzkowice, 2006

650 4 |a Rolnictwo ekologiczne |z Polska

651 4 |a Zachodniopomorskie, województwo |x rolnictwo


Zadłużenie gospodarstw chłopskich : na przykładzie województwa lubelskiego / Stefan

Ogrodnik. – Warszawa, 1973

650 4 |a Dług |x rolnictwo |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4 |a Gospodarstwo rolne |x finanse |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4 | Kredyt rolny |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x rolnictwo |x finanse |y 1944-1989 r.

Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych - Goraj / [Krzysztof Krzyżanowski]. – Poznań,

1975

610 24 |a Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych (Goraj)

650 4 |a Państwowe gospodarstwa rolne |z Polska

651 4 |a Goraj (woj. lubuskie) |x rolnictwo |y 1944-1989 r.

Opór chłopów wobec kolektywizacji w województwie kieleckim : 1948-1956 / Grzegorz

Miernik. – Kielce, 1999

650 4 |a Chłopi |z Polska |y 1944-1956 r.

650 4 |a Kolektywizacja rolnictwa |z Polska

651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x rolnictwo |y 1944-1956 r.

651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x socjologia |y 1944-1956 r.

Ocena szkód popowodziowych w użytkach rolnych województwa wałbrzyskiego / Janina

Fatyga. – Świdnica, 1997

650 4|a Powódź |z Polska |y 1997 r.

650 4|a Szkody popowodziowe |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Szkody w rolnictwie |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Wałbrzych (woj. dolnośląskie ; okręg) |x klęski elementarne |y 1997 r. 650 4|a

Wałbrzych (woj. dolnośląskie ; okręg) |x rolnictwo |y od 1989 r.

Leśnictwo

153

Funkcje produkcyjne lasów województwa wielkopolskiego / Małgorzata Polna. – Poznań,

2003

650 4 |a Las |x ochrona |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie ; okręg) |x leśnictwo |y od 1989 r.

Gospodarka leśna na Mazowszu w okresie feudalizmu : dobra królewskie / Kazimierz

Heymanowski. – Kraków, 1970

650 4 |a Królewszczyzny |x leśnictwo |y 15-18 w.

651 4 |a Mazowsze |x leśnictwo |x gospodarka |y 15-18 w.

Łowiectwo

Monografia gospodarki łowieckiej na terenie woj. kieleckiego w latach 1923-1973. – Kielce,

1973

650 4 |a Zwierzęta łowne |x ochrona |z Polska

651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x łowiectwo |y 20 w.

Analiza gospodarki łowieckiej w województwie krakowskim oraz plan jej rozwoju na lata

1971-1975 / Andrzej Tomek. – Kraków, 1971

650 4 |a Łowiectwo |x gospodarka |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x łowiectwo |y 1944-1989 r.

Program odbudowy populacji zwierzyny drobnej w województwie kujawsko-pomorskim /

Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego. – Toruń, 2010

650 4 |a Łowiectwo |x gospodarka |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Zwierzęta łowne |x ochrona |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Kujawsko-pomorskie, województwo |x fauna

651 4 |a Kujawsko-pomorskie, województwo |x łowiectwo

Rybołówstwo

Dawne rybołówstwo w Pieninach / Jan Tyszkiewicz. – Szczawnica, 2005

650 4 |a Rybołówstwo |x etnografia |z Polska

650 4 |a Rybołówstwo |x narzędzia i maszyny |z Polska

651 4 |a Dunajec |x rybołówstwo |x etnografia

651 4 |a Pieniny |x rybołówstwo |x etnografia |z Polska

Księga rachunkowa urzędów rybickich komturstw malborskiego i dzierzgońskiego : 1440-

1445 / wydali Zenon Hubert Nowak, Janusz Tandecki. – Toruń, 1997

651 4 |a Dzierzgoń (woj. pomorskie ; okręg) |x rybołówstwo |y 15 w.

651 4 |a Krzyżackie, państwo |x gospodarka |y 15 w.

651 4 |a Malbork (woj. pomorskie ; okręg) |x rybołówstwo |y 15 w.

655 4 |a Źródła historyczne

154

Rybactwo stawowe w rejonie Milicza / [Jacek Bohdanowicz]. – Wrocław, 1996

610 24 |a Muzeum Etnograficzne (Wrocław) |x zbiory

650 4 |a Rybołówstwo |x urządzenia |x zbiory

650 4 |a Stawy rybne |z Polska

651 4 |a Milickie, Stawy |x rybołówstwo |x historia

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x muzealnictwo |x zbiory


Sadzowa hodowla pstrągów tęczowych w Zatoce Puckiej / Józef Wiktor. – Gdynia, 1986

650 4 |a Pstrąg tęczowy |x hodowla |x doświadczalnictwo

651 4 |a Pucka, Zatoka |x rybołówstwo

Materjały do znajomości połowów łososia w Polsce w roku 1923 / Józef Błażejowski,

Włodzimierz Kulmatycki. – Bydgoszcz, 1924

650 4 |a Łosoś |x połowy |z Bałtyk |y 1918-1939 r.

650 4 |a Rybołówstwo morskie |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4 |a Bałtyk |x rybołówstwo |y 1918-1939 r.

Spółdzielczość

Spółdzielczość to ruch społeczno-gospodarczy obejmujący organizacje i instytucje

spółdzielcze. Określnikiem –spółdzielczość należy się posługiwać opracowując dokumenty

na temat całokształtu spółdzielczości na danym obszarze. Dokumenty na temat

poszczególnych spółdzielni lub ich rodzajów opracowuje się przy pomocy określników

wyrażających dziedziny ich działalności, np.:

Założenia programowe Stołecznego Związku Spółdzielni Pracy / Komisja Organizacyjna

Stołecznego Związku Spółdzielni Pracy. – Warszawa, 1978

610 24 |a Stołeczny Związek Spółdzielni Pracy

650 4 |a Spółdzielczość pracy |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Warszawa |x spółdzielczość |y 1944-1989 r.

50 lat spółdzielni zaopatrzenia i zbytu powiatu krakowskiego / Adam Roliński. – Warszawa,

1963

650 4 |a Spółdzielczość zaopatrzenia i zbytu |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x spółdzielczość |y 1944-1989 r.

Zrzeszenie spółdzielcze jako celowa grupa społeczna : (na przykładzie Powszechnej

Spółdzielni Spożywców w Krakowie) / Andrzej Maliszewski. – Warszawa, 1978

650 4 |a Spółdzielczość spożywców |x socjologia |z Polska |y1944-1989 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x spółdzielczość |x socjologia |y 1944-

155

1989 r.

Rolnicza spółdzielczość produkcyjna na Dolnym Śląsku po 1989 roku / Przemysław Tomczak.

– Wrocław, 2010

650 4 |a Spółdzielczość produkcyjna |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Śląsk, Dolny |x rolnictwo |y od 1989 r.

Dwudziestolecie Spółdzielni Mieszkaniowej "Bocianek" : 1990 2010 / [red. Ryszard

Mikurda]. – Zagańsk, 2010

610 24 |a Spółdzielnia Mieszkaniowa "Bocianek" (Kielce)

650 4 |a Spółdzielczość mieszkaniowa |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x mieszkania |x spółdzielczość |y od

1989 r.

Rynek pracy

stosowane określniki : - bezrobocie, - rynek pracy, - zatrudnienie

Dokumenty na temat rynku pracy na danym obszarze należy opracowywać przy pomocy

określników: - bezrobocie, - rynek pracy, - zatrudnienie. Nie powinno się w opracowaniu

używać równocześnie haseł z zastosowaniem określników – bezrobocie i - zatrudnienie gdyż

obydwa te zjawiska składają się na rynek pracy.

Bezrobocie w Województwie Śląskim w ... R. [Dokument elektroniczny] / Urząd Statystyczny

w Katowicach. – Katowice, 2006

651 4|a Śląskie, województwo (od 1999) |x bezrobocie


Bezrobocie na obszarach wiejskich regionu siedleckiego i możliwości jego ograniczania /

Marek Niewęgłowski. – Siedlce, 2003

650 4|a Bezrobocie |x zapobieganie i zwalczanie |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Wieś |x bezrobocie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Siedlce (woj. mazowieckie ; okręg) |x bezrobocie |y od 1989 r.

Bezrobocie absolwentów województwa katowickiego w latach 1992-1995 z elementami

prognozy / Andrzej Ziomek. – Katowice, 1997

650 4|a Absolwenci szkół średnich |x bezrobocie |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Absolwenci szkół wyższych |x bezrobocie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x bezrobocie |y od 1989 r.

Rynek pracy w Rzeszowie i w powiecie rzeszowskim : szanse i zagrożenia w opiniach

bezrobotnych i przedsiębiorców : raport końcowy z badań / zespół aut. Leszek Gajos [et al.].

– Rzeszów, 2010

156

650 4|a Bezrobocie |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Opinia publiczna |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Pracodawcy |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Rzeszów (woj. podkarpackie ; okręg) |x rynek pracy |y od 2001 r.

Sytuacja kobiet na rynku pracy w podregionie nowosądeckim : publikacja kluczowych

wyników badań realizowanych w ramach projektu "Kobieta - aktor na rynku pracy" / [aut.

publ. Ewa Miszczuk, Monika Miszczuk-Wereszczyńska]. – Kraków, 2010

650 4|a Kobieta |x bezrobocie |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Nowy Sącz (woj. małopolskie ; okręg) |x rynek pracy |y od 2001 r.

Rynek pracy i edukacja w Gorzowie Wielkopolskim a światowy kryzys gospodarczy /

Katarzyna Cheba, Joanna Hołub-Iwan, Maja Kiba-Janiak. – Gorzów Wlkp., 2010

650 4|a Kryzys gospodarczy |y od 2001 r.

651 4|a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x rynek pracy |y od 2001 r.

651 4|a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x szkolnictwo i oświata

|y od 2001 r.

Wpływ prywatyzacji na rynek pracy : z doświadczeń regionu krakowskiego / Anna Czubała,

Jan W. Wiktor. – Kraków, 1997

650 4|a Prywatyzacja |x a rynek pracy |z Polska

651 4|a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x rynek pracy |y od 1989 r.

Badanie mobilności edukacyjno-zawodowej osób niepełnosprawnych w województwie

dolnośląskim : diagnoza zapotrzebowania na pracę : raport z badań / Adam Kubów, Jolanta

Radkowska, Krzysztof Radkowski. – Legnica, 2008

650 4|a Niepełnosprawni |x praca |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Niepełnosprawni |x szkolnictwo |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Dolnośląskie, województwo |x rynek pracy

651 4|a Dolnośląskie, województwo |x szkolnictwo i oświata

Całożyciowe poradnictwo zawodowe w ramach Lubuskiego Paktu na Rzecz Zatrudnienia /

pod red. Zdzisława Wołka. – Zielona Góra, 2009

650 4|a Partnerstwo lokalne |z Polska

650 4|a Poradnictwo zawodowe |x organizacja |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Szkolenie zawodowe |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Lubuskie, województwo |x zatrudnienie |x socjologia


Dotychczasowe i perspektywiczne wykorzystanie elastycznych form zatrudnienia w podlaskich

przedsiębiorstwach / Lucyna Machol-Zajda (red.), Dorota Głogosz. – Białystok, 2010

650 4|a Zatrudnienie elastyczne |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Podlaskie, województwo |x zatrudnienie

157

Strategia rozwoju

Określnik - strategia rozwoju stosuje się po tematach ogólnych i nazwach geograficznych dla

prac traktujących o rozwoju danej miejscowości, regionu lub państwa całościowo. Dla prac

dotyczących rozwoju poszczególnych dziedzin należy stosować określnik wyrażający tę

dziedzinę i dodawać określnik - planowanie lub polityka, np.: Warszawa - szkolnictwo i

oświata - polityka, Małopolskie, województwo - gospodarka - planowanie ; po określniku tym

nie stosuje się określników chronologicznych

Region płocki w strategii rozwoju Mazowsza : konferencja Wydziału Zarządzania

Uniwersytetu Warszawskiego oraz Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku / pod

red. nauk. Alojzego Z. Nowaka i Mariusza Szałańskiego. – Warszawa, 2007

651 4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x strategia rozwoju

651 4 |a Płock (woj. mazowieckie ; okręg) |x strategia rozwoju


Strategia rozwoju gminy Niebylec na lata 2007-2015 / [aut. oprac. Katarzyna Czerniec et

al.]. – Rzeszów, 2008

651 4 |a Niebylec (woj. podkarpackie ; okręg) |x strategia rozwoju

Strategia rozwoju Euroregionu Bug / red. nauk. tomu Jan Polski. – Lublin, 1997

651 4 |a Euroregion Bug |x strategia rozwoju

Strategia rozwoju ekoturystyki w województwie lubelskim / [aut. Stanisław Turski et al. –

Lublin, 2005

650 4 |a Ekoturystyka |x strategia rozwoju |z Polska

651 4 |a Lubelskie, województwo (od 1999) |x turystyka |x planowanie

Strategia rozwoju oświaty w województwie wielkopolskim|h[Dokument elektroniczny] / [aut.

oprac. Kazimierz Przyszczypkowski, Ewa Solarczyk-Ambrozik. – Poznań, 2002

651 4 |a Wielkopolskie, województwo |x szkolnictwo i oświata |x planowanie

158

VII.14.7. Historia


- archeologia,

- biografie (zob. ludność),

- bitwy,

- historia,

- historiografia,

- miejsca pamięci,

- numizmatyka,

- obozy hitlerowskie,

- obozy jenieckie,

- obozy pracy,

- [określniki chronologiczne odpowiednie dla danego obszaru],

- pamiątki,

- straty wojenne,

- tablice pamiątkowe,

- więziennictwo.

Materiały zawierające całokształt historii danej miejscowości lub regionu wyraża się przy

pomocy określnika – historia, materiały traktujące o poszczególnych okresach historycznych

wyraża się przy pomocy określnika chronologicznego wskazującego ten konkretny okres

historii, np.:

Mikrokosmos : portret miasta środkowoeuropejskiego : Vratislavia = Breslau = Wrocław /

Norman Davies, Roger Moorhouse. – Kraków, 2002

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x historia

Historia Wrocławia w datach / pod red. Romualda Gellesa. – Wrocław, 1996

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x historia

655 4 |a Kalendarium

159

Spacer po dawnym Wrocławiu : pocztówki z lat 1885-1942 / Marzena Smolak. – Wrocław,

2008

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |y 19-20 w.

655 4 |a Albumy


Plan von Breslau, [ca. 1828]. – Berlin, 2000

(Mapa ze sztucznej kolekcji reprintów: Dawne plany miast i innych miejscowości w Polsce)

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |y 19 w.

655 4 |a Plany miast

655 4 |a Reprinty

We Wrocławiu jest mój dom : dziennik z lat 1946-1948 / Joanna Konopińska. – Wrocław,

1991

600 14 |a Konopińska, Joanna |d (1925- )

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |y 1944-1956 r.


Historiografia

Określnik - historiografia stosuje się do opracowania dokumentów na temat historiografii

danego obszaru. Określnik ten może być uzupełniony o przymiotnik językowo-etniczny

wskazujący narodowość historyka. Narodowość tę należy wskazywać wtedy, gdy historyk

pochodzi z innego kraju, niż opisywany przez niego obszar. Jeśli historiografia dotyczy

jakiejś dziedziny, wówczas określniki – historiografia należy poprzedzić określnikiem

wyrażającym tę dziedzinę, np.:

Pięć wieków dziejów Siedlec w historiografii : stan i potrzeby badawcze / Arkadiusz

Kołodziejczyk. – Siedlce, 2010

650 4 |a Historiografia polska

651 4 |a Siedlce (woj. mazowieckie) |x historiografia

Badacze i historiografia regionu łomżyńskiego / [pod red. Adama Cz. Dobrońskiego]. –

Łomża, 2008

650 4 |a Historiografia polska |y 18-21 w.

650 4 |a Historycy |z Polska |y 18-21 w.

651 4 |a Łomża (woj. podlaskie ; okręg) |x historiografia


Nagrobek Bolesława Chrobrego rozpoznany przez Augusta Bielowskiego. – Warszawa, 1857

160

650 4 |a Historiografia polska |y 14-19 w.

650 4 |a Nagrobki |x historiografia polska

650 4 |a Nagrobki |z Polska |y 11-19 w.

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x katedra św.św. Piotra i Pawła

|x grobowiec Bolesława Chrobrego |x historiografia

655 4 |a Epitafia polsko-łacińskie (lit.) |x historia |y 11-15 w.

Das Bild der Stadt Kattowitz-Katowice im deutschen Schrifttum 1865-1945 / Michał Skop. –

Dresden, 2008

650 4 |a Historiografia niemiecka |y 19-20 w.

655 4 |a Literatura niemiecka |x tematyka |y 19-20 w.

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x historiografia niemiecka

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x w literaturze niemieckiej

Zielona Góra w niemieckim piśmiennictwie do roku 1945 : (w ujęciu historyczno-

bibliograficznym) / Dawid Kotlarek. – Zielona Góra, 2008

651 4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x kultura |x biografie |y 19-20 w.

651 4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x historiografia niemiecka

655 4 |a Czasopisma regionalne i lokalne niemieckie |x historia |y 19-20 w.

655 4 |a Bibliografia terytorialna

655 4 |a Bibliografia zawartości czasopism

655 4 |a Biografie

Archeologia

Dokumenty na temat wykopalisk archeologicznych, a także zabytków archeologicznych na

danym terenie opracowuje się stosując określnik – archeologia. Jeśli można ustalić czas, z

jakiego pochodzą zabytki należy go wyrazić przy pomocy odpowiedniego określnika

chronologicznego. W hasłach dodatkowych należy wskazać kulturę lub krąg, do którego

należą zabytki np..:

Kraków-Bieżanów, stanowisko 27 i Kraków-Rżąka, stanowisko 1 : osada kultury łużyckiej /

red. Sławomir Kadrow ; [aut. Krzysztof Bukowski et al.] – Kraków, 2003

650 4 |a Kultura łużycka |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x archeologia

Wczesnośredniowieczne grodziska ziemi chełmińskiej : katalog źródeł / oprac. Ryszard

Boguwolski [et al.] . – Toruń, 1994

650 4 |a Grody |z Polska |y 7-11 w.

651 4 |a Chełmińska, Ziemia |x archeologia |y 7-11 w.

651 4 |a Chełmińska, Ziemia |x osadnictwo |y7-11 w.

Księżniczka gocka z Weklic : wyposażenie grobu z II-III w.n.e. : katalog wystawy / Muzeum

Zamkowe w Malborku. – 2005

161

610 24 |a Muzeum Zamkowe (Malbork) |x wystawy

650 4 |a Groby |x archeologia |z Polska |y 2-3 w.

650 4 |a Goci |x kultura |x zabytki |z Polska

650 4 |a Kultura wielbarska |z Polska

651 4 |a Malbork (woj. pomorskie) |x wystawy |y od 2001 r.

651 4 |a Weklice (woj. warmińsko-mazurskie) |x archeologia |y 2-3 w.


Przemiany wytwórczości krzemieniarskiej społeczności kultur wstęgowych strefy

wielkodolinnej Niżu Polskiego / Jacek Kabaciński. – Poznań, 2010

650 4 |a Krzemień |x wyroby |x archeologia |z Polska

650 4 |a Kultura ceramiki wstęgowej |z Polska

650 4 |a Kultura ceramiki wstęgowej rytej |z Polska

650 4 |a Narzędzia |x archeologia |z Polska

651 4 |a Polski, Niż |x archeologia

Badania nad identyfikacją grobu Kopernika = The search for identity of Copernicus tomb /

red. Jerzy Gąssowski. – Pułtusk, 2008

600 14 |a Kopernik, Mikołaj |d (1473-1543)

650 4 |a Groby |x archeologia |z Polska

651 4 |a Frombork (woj. warmińsko-mazurskie) |x katedra Wniebowzięcia

NMP i św. Andrzeja Apostoła |x archeologia

Życie codzienne w mieście hanzeatyckim na podstawie badań archeologicznych w Elblągu :

lipiec - grudzień 2004 / Muzeum w Elblągu. – Elbląg, 2004

610 24 |a Muzeum Archeologiczno-Historyczne (Elbląg) |x wystawy

650 4 |a Hanza

651 4 |a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x archeologia

651 4 |a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x wystawy |y od 2001 r.

651 4 |a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x życie codzienne |x historia


Bitwy

Określnik – bitwy stosuje się do opracowania materiałów na temat wielu bitew, które toczyły

się na danym obszarze.

Na przedpolu Warszawy / Wojciech Kempa. – Siemianowice Śląskie, 2008

610 24 |a Armia Krajowa

650 4 |a Akcja "Burza"

650 4 |a Operacja 1944 r. Bagration

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x bitwy |y 1939-1945 r.

651 4 |a Warszawa (okręg) |x bitwy |y 1939-1945 r.

162

Wojna galicyjska : działania armii austro-węgierskiej na froncie północnym (galicyjskim) w

latach 1914-1915 / Juliusz Bator. – Kraków, 2008

650 4 |a Wojna 1914-1918 r. |x bitwy |z Polska

650 4 |a Wojsko |z Austria |y1914-1918 r.

650 4 |a Wojsko |z Rosja |y 1914-1918 r.

651 4 |a Galicja |x bitwy |y 1914-1918 r.

Militarna Łomża : kompendium / oprac. J. Rudnicki et al. – Łomża, 2003

650 4 |a Wojsko |z Polska

651 4 |a Łomża (woj. podlaskie ; okręg) |x bitwy

651 4 |a Łomża (woj. podlaskie ; okręg) |x historia

Od Sandomierza do Opola i Raciborza / Henryk Stańczyk ; Wojskowy Instytut Historyczny

Akademii Obrony Narodowej. – Warszawa, 1998

650 4 |a Wojna 1939-1945 r. |x bitwy |z Polska

650 4 |a Wojsko |z Niemcy |y 1933-1945 r.

650 4 |a Wojsko |z ZSRR |y 1939-1945 r.

651 4 |a Sandomierz (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x bitwy |y 1939-1945 r.

651 4 Śląsk, Górny|xbitwy|y1939-1945 r.

Konkretne bitwy powinny otrzymać adekwatne hasło, np. : Bitwa 1577 r. pod Tczewem.

Wspomnienie o bitwie pod Brwinowem / [oprac. i red. zespół w składzie Dariusz Krzemiński

przewodn. et al.]. – Brwinów, 2009

650 4 |a Bitwa 1939 r. pod Brwinowem

655 4 |a Antologie

655 4 |a Pamiętniki polskie|y1939-1945 r.

Miejsca pamięci narodowej, pamiątki i tablice pamiątkowe

Przez miejsca pamięci należy rozumieć wszelkie ślady przeszłości warte upamiętnienia,

materiały na ich temat opracowuje się stosując określnik – miejsca pamięci. Pamiątki

historyczne wyraża się przez określnik – pamiątki stosowany po określniku – historia.

Dokumenty o tablicach pamiątkowych opisuje się stosując określnik – tablice pamiątkowe,

np.:

Miejsca Pamięci Narodowej na trenie byłego Województwa Płockiego 1975 - 1998 : katalog

wystawy / Archiwum Państwowe w Płocku, Stowarzyszenie Przyjaciół Archiwum

Państwowego w Płocku. – Płock, 2009

610 24 |a Archiwum Państwowe (Płock) |x wystawy

651 4 |a Płock (woj. mazowieckie ; okręg) |x miejsca pamięci

651 4 |a Płock (woj. mazowieckie) |x wystawy |y od 2001 r.

163


Harcerskie miejsca pamięci na terenie Krakowa : kieszonkowy przewodnik po miejscach

związanych z historią harcerstwa / Krzysztof Wojtycza. – Kraków, 2008

610 24 |a Związek Harcerstwa Polskiego |x miejsca pamięci

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x miejsca pamięci


Miejsca pamięci o Powstaniu Wielkopolskim i powstańcach w powiecie rawickim / [oprac.

Janusz Hamielec et al.]. – Rawicz, 2008

650 4 |a Powstanie 1918 r. wielkopolskie |x miejsca pamięci

651 4 |a Rawicz (woj. wielkopolskie ; okręg) |x miejsca pamięci

Zaginiony świat : historia Żydów przemyskich / Jacek Błoński. – Przemyśl, 2008

650 4 |a Żydzi |x historia |x pamiątki |z Polska

650 4 |a Żydzi |zPolska

651 4 |a Przemyśl (woj. podkarpackie) |x stosunki etniczne

651 4 |a Przemyśl (woj. podkarpackie) |x miejsca pamięci

655 4 |a Albumy

655 4 |a Fotografia

Pomniki i tablice pamiątkowe Chełma / [tekst Zbigniew Lubaszewski]. – Chełm, 2009

651 4 |a Chełm (woj. lubelskie) |x pomniki

651 4 |a Chełm (woj. lubelskie) |x tablice pamiątkowe

Pomniki, figury, tablice pamiątkowe w Busku Zdroju / Leszek Marciniec. – Krosno, 2007

650 4 |a Kapliczki i krzyże przydrożne |z Polska |y 19-20 w.

650 4 |a Pomniki |z Polska |y 19-20 w.

651 4 |a Busko-Zdrój (woj. świętokrzyskie) |x miejsca pamięci |y 19-20 w.

651 4 |a Busko-Zdrój (woj. świętokrzyskie) |x sztuka |y 19-20 w.

Płyta Sztabu AL / [Andrzej Czerkawski]. – Warszawa, 1970

610 24 |a Armia Ludowa |x tablice pamiątkowe

650 4 |a Powstanie 1944 r. warszawskie |x pamiątki

651 4 |a Warszawa |x Stare Miasto |y 1939-1945 r.

651 4 |a Warszawa |x Stare Miasto |x tablice pamiątkowe

W dniu wmurowania tablicy Marjanowi Dubieckiemu 10 maja 1931 roku w Równem na

Wołyniu / [oprac. Jakób Hoffman]. – Równe Wołyńskie, 1931

600 14 |a Dubiecki, Marian |d (1838-1926) |x tablice pamiątkowe

650 4 |a Historycy |z Polska |y 19-20 w.

651 4 |a Równe (Ukraina) |x tablice pamiątkowe

655 4 |a Biografie

164

Pamiątki bydgoskie : [informator wystawy / aut. Zdzisław Hojka ; Muzeum Okręgowe im.

Leona Wyczółkowskiego w Bygoszczy]. – Bydgoszcz, 2002

610 24 |a Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego (Bydgoszcz)

|x wystawy

651 4 |a Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie) |x historia |x pamiątki

651 4 |a Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie) |x wystawy |y od 2001 r.


Pamiątki powstania styczniowego na terenie b[yłych] województw krakowskiego i

sandomierskiego / Zdzisław Sabat. – Kielce, 1984

650 4 |a Powstanie 1863 r. styczniowe |x pamiątki

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x historia |x pamiątki |y 19 w.

651 4 |a Sandomierz (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x historia |x pamiątki

|y19 w.

Numizmatyka zob. dział Kultura

Obozy hitlerowskie, obozy jenieckie i obozy pracy, więziennictwo

Materiały na temat wszelkich miejsc odosobnienia na danym obszarze opisuje się przy

pomocy określników: - obozy hitlerowskie, - obozy jenieckie, - obozy pracy, - więziennictwo.

Stosuje się je wówczas, gdy dokument nie dotyczy konkretnych obozów lub więzień. W

dodatkowych hasłach należy wyrazić państwo, w którego gestii dane miejsce

odosobnienia/pracy przymusowej się znajdowało. Nie ma potrzeby dodawać takich haseł w

przypadku obozów hitlerowskich, gdyż już sam określnik na to wskazuje. Dlatego też po

określniku – obozy hitlerowskie nie należy stosować określnika chronologicznego,

koniecznego w przypadku pozostałych określników, np.:

Obozy hitlerowskie w Łodzi : praca zbiorowa / pod red. Albina Głowackiego i Sławomira

Abramowicza. – Łódź, 1998

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x obozy hitlerowskie


Obozy pracy w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939-1945 / Józef Marszałek. –

Lublin, 1998

650 4 |a Obozy hitlerowskie |z Polska

651 4 |a Generalne Gubernatorstwo (1939-1945) |x obozy hitlerowskie

Obozy przejściowe dla robotników przymusowych w Krakowie w latach 1939-1945 / Tadeusz

Wroński. – Kraków, 1981

165

650 4 |a Obozy hitlerowskie |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x obozy hitlerowskie

Kryptonim "X-2" : Siostry Elżbietanki ofiarami przemocy w PRL (1954-1956) / Miriam

Halina Zając. - Wrocław, 2004

610 24 |a Elżbietanki |z Polska |y 1944-1956 r.

650 4 |a Kościół a państwo |z Polska |y 1944-1956 r.

650 4 |a Polityka wyznaniowa |z Polska |y 1944-1956 r.

650 4 |a Więźniowie polityczni |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4 |a Dębowa Łąka (woj. lubuskie) |x obozy pracy |y 1944-1956 r.

651 4 |a Gostyń (woj. wielkopolskie) |x obozy pracy |y 1944-1956 r.

651 4 |a Kobylin (woj. wielkopolskie) |x obozy pracy |y 1944-1956 r.

651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x religia |y 1944-1956 r.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie ; okręg) |x religia |y 1944-1956 r.

Obozy pracy przymusowej Gliwickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego 1945-1949 /

Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz. – Katowice, 2009

650 4 |a Jeńcy wojenni |z Niemcy |y 1945-1949 r.

650 4 |a Praca przymusowa |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4 |a Gliwice (woj. śląskie ; okręg) |x obozy pracy |y 1944-1956 r.


Obozy jenieckie w Prusach Wschodnich 1939-1945 / Zygmunt Lietz. – Warszawa, 1982

650 4 |a Obozy jenieckie |z Niemcy |y 1933-1945 r.

651 4 |a Prusy Wschodnie |x obozy jenieckie |y 1939-1945 r.

Losy powstańców słowackich w obozach niemieckich na Pomorzu Gdańskim : listopad 1944 -

maj 1945 / Marek Orski. – Gdańsk, 2008

650 4 |a Jeńcy wojenni |z Słowacja |y 1938-1945 r.

650 4 |a Obozy jenieckie |z Niemcy |y 1933-1945 r.

650 4 |a Powstanie 1944 r. słowackie

651 4 |a Pomorze Gdańskie |x obozy jenieckie |y 1939-1945 r.

Więziennictwo zob. dział Prawo i sądownictwo

Straty wojenne

Prace dotyczące strat materialnych poniesionych w wyniku działań wojennych opracowuje się

stosując określnik – straty wojenne. Straty ludzkie opisuje się przy pomocy określnika –

martyrologia, np.:

Okaleczone miasto - Warszawa '39 : wojenne zniszczenia obiektów stolicy w fotografiach

Antoniego Snawadzkiego / oprac. Marcin Majewski. – Warszawa, 2009

600 14 |a Snawadzki, Antoni |d (1897-1940?)

166

650 4 |a Kampania wrześniowa

651 4 |a Warszawa |x straty wojenne |y 1939-1945 r.

655 4 |a Albumy

655 4 |a Fotografia polska|y1939-1945 r.

Raport o stratach wojennych Poznania 1939-1945 / pod red. Andrzeja Saksona i Andrzeja

Skarzyńskiego. – Poznań, 2008

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x straty wojenne |y 1939-1945 r.

Archidiecezja warszawska w latach 1939-1945 : zniszczenia obiektów sakralnych / Stanisław

Banach. – Łódź, 2001

650 4 |a Kościoły i kaplice |x straty wojenne |z Polska |y 1939-1945 r.

651 4 |a Polska |x kultura |x straty wojenne |y 1939-1945 r.

651 4 |a Warszawska, diecezja (katol.) |x straty wojenne |y 1939-1945 r.

Warszawa : mapa miasta w skali 1:20 000 wraz z inwentaryzacją zniszczeń popełnionych

przez Niemców w latach 1939-1945 / źródła ze zdjęć lotniczych wykonanych w 1945 r. przez

lotników radzieckich dla Biura Odbudowy Stolicy ; oprac. L. Kowalski, F. Piątkowski. –

Warszawa, 1945

651 4 |a Warszawa |y 1944-1956 r.

651 4 |a Warszawa |x straty wojenne |y 1939-1945 r.

655 4 |a Plany miast

Martyrologia zob. dział Społeczeństwo

167

VII.14.8. Kultura


- bibliotekarstwo,

- budownictwo,

- etnografia,

- film,

- kolekcjonerstwo,

- kultura,

- media,

- muzealnictwo,

- muzyka,

- numizmatyka,

- pomniki,

- sztuka,

- teatr,

- wystawy,

- zabytki.

Określnik – kultura służy do opracowania materiałów na temat kultury na danym obszarze w

ogólności, a także tych zagadnień szczegółowych, które nie mają swej reprezentacji w postaci

odrębnych określników, np.:

Chełmża : kultura w dziejach miasta / Piotr Birecki, Dariusz Meller. – Chełmża, 2010

651 4 |a Chełmża (woj. kujawsko-pomorskie |x kultura |x historia

Królewskie uroczystości weselne w Krakowie i na Wawelu 1512-1605 / Karolina Targosz. –

Kraków, 2007

650 4|a Ceremoniał dworski |z Polska |y 16-17 w.

168

650 4|a Ślub i wesele |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Władcy |x kultura |z Polska |y 16-17 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |y 16-17 w.

Rola wojska w rozwoju intelektualnym Jeleniej Góry : materiały z konferencji naukowej, 16-

17.05.2008 roku / pod red. Kazimierza Stąpora. – Jelenia Góra, 2008

650 4|a Wojsko |x kultura |z Polska |y od 1944 r.

651 4 |a Jelenia Góra (woj. dolnośląskie) |x kultura |y od 1944 r.


Udział środowisk Żydów wrocławskich w artystycznym i kulturalnym życiu miasta od

emancypacji do 1933 roku / Małgorzata Stolarska-Fronia. – Warszawa, 2008

650 4 |a Sztuka żydowska |x historia |y 19-20 w.

650 4 |a Żydzi |x kultura |z Niemcy |y 19-20 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x kultura |y 19-20 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x stosunki etniczne |y 19-20 w.

Słownik pisarzy regionu bydgoskiego : bio-bibliografia / [oprac. Jadwiga Pszenna, Alina

Walukiewicz]. – Bydgoszcz, 2009

650 4 |a Pisarze polscy |y 20-21 w.

651 4 |a Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x kultura

|x biografie |y 20- 21 w.

655 4|a Literatura polska |x historia |y 20-21 w.

655 4|a Bibliografia


Edukacja wielokulturowa w środowisku lokalnym : studium teoretyczno-empiryczne na

przykładzie Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie / Marta Kubiszyn. – Toruń,

2007

610 24 |a Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" (Lublin)

650 4 |a Edukacja międzykulturowa |z Polska

650 4 |a Praca kulturalno-oświatowa |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x kultura |y od 1989 r.

8. Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie : program festiwalu : 28.06-06.07.2008 / [projekt

i red. programu Agnieszka Winciorek, Robert Mitoraj]. – Kraków, 2008

611 24|a Festiwal Kultury Żydowskiej |n (18 ; |d 2008 ; |c Kraków)

650 4 |a Żydzi |x kultura |x imprezy |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |x imprezy |y od 2001 r.

Diagnoza potrzeb kulturalnych Wyszkowian / [oprac. raportu Paweł Hut et al.]. – Wyszków,

2009

610 24 |a Wyszkowski Ośrodek Kultury "Hutnik"

651 4 |a Wyszków (woj. mazowieckie, pow. Wyszków) |x kultura

169

|x socjologia |y od 2001 r.

35 Puchar Wieczystego oraz VI Ogólnopolski Turniej Polskich Tańców o Puchar prof.

Mariana Wieczystego : Kraków 17-18 stycznia 2009 r. : zaproszenie. – Kraków, 2009

611 24 |a Ogólnopolski Turniej Polskich Tańców o puchar prof. Mariana

Wieczystego |n (6 ; |d2009 ; |cKraków)

611 24 |a Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego o Puchar

Wieczystego |n(35 ; |d2009 ; |cKraków)

650 4 |a Taniec |x konkursy i festiwale |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |x konkursy i festiwale

|y od 2001 r.

Kultura ludowa

Dokumenty na temat kultury ludowej opracowuje się za pomocą określnika – etnografia.

Mit lwowskiego batiara / Urszula Jakubowska . – Warszawa, 1998

650 4 |a Folklor miejski |z Polska

651 4 |a Lwów (Ukraina) |x etnografia

651 4 |a Lwów (Ukraina) |x socjologia

Jeśli dokument opisuje zagadnienie szczegółowe lub konkretną dziedzinę działalności (np.

tylko muzyka lub budownictwo ludowe), należy je wyrazić w dodatkowym haśle z uzyciem

odpowiedniego określnika, np.:

Łowickie a Rawskie - muzyczne subregiony Mazowsza : źródła historyczne i współczesne

badania terenowe / Jacek Piotr Jackowski. – Warszawa, 2007

651 4 |a Łowicz (woj. łódzkie ; okręg) |x etnografia

651 4 |a Łowicz (woj. łódzkie ; okręg) |x muzyka

651 4 |a Rawa Mazowiecka (woj. łódzkie ; okręg) |x etnografia

651 4 |a Rawa Mazowiecka (woj. łódzkie ; okręg) |x muzyka

655 4 |a Muzyka ludowa polska |x historia

Wystawa pamiątkarstwa podhalańskiego : Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, Zakopane,

marzec - kwiecień - maj 1954. – Zakopane, 1954

610 24|a Biuro Wystaw Artystycznych (Zakopane) |x wystawy

650 4 |a Pamiątki z podróży |z Polska

650 4 |a Rzemiosło ludowe |z Polska

651 4 |a Podhale |x etnografia

651 4 |a Podhale |x rzemiosło

651 4 |a Zakopane (woj. małopolskie) |x wystawy |y 1944-1956 r.


Bibliotekarstwo

170

Działalność kulturalno-oświatowa Biblioteki Publicznej gminy Wejherowo im. Aleksandra

Labudy w Bolszewie w latach 1990-2010 / Maria Waszkiewicz. – Wejherowo, 2010

610 24 |a Biblioteka Publiczna Gminy Wejherowo im. Aleksandra Labudy (Bolszewo)

650 4 |a Biblioteki publiczne |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Bolszewo (woj. pomorskie) |x bibliotekarstwo |y od 1989 r.

Przypadek ze skutkiem dożywotnim : wspomnienia bibliotekarza z lat 1956-2002 / Jan

Burakowski. – Olsztyn, 2004

600 14 |a Burakowski, Jan |d (1934- )

650 4 |a Bibliotekarze |z Polska |y od 1944 r.

651 4 |a Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie) |x bibliotekarstwo |y od 1944 r.

651 4 |a Sierpc (woj. mazowieckie) |x bibliotekarstwo |y od 1944 r.

655 4 |a Pamiętniki polskie |y od 1944 r.

Biblioteka Politechniki Łódzkiej : ponad 60 lat historii / Czesława Garnysz. – Łódź, 2009

610 24 |a Politechnika Łódzka. |b Biblioteka

650 4 |a Biblioteki techniczne |z Polska |y od 1944 r.

651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x bibliotekarstwo |y od 1944 r.

Katalog atlasów XIX wieku (1801-1900) w zbiorach kartograficznych Biblioteki Naukowej

PAU i PAN w Krakowie / oprac. Jadwiga Bzinkowska ; współpr. Ewa Niedziałkowska. –

Kraków, 2010

610 24 |a Biblioteka Naukowa Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej

Akademii Nauk (Kraków) |x zbiory

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x bibliotekarstwo |x zbiory

655 4|a Atlasy geograficzne |x historia |y 19 w.

655 4|a Atlasy geograficzne |x zbiory |z Polska


Biblioteka klasztoru benedyktynów na Świętym Krzyżu [Dokument elektroniczny] : katalog

wystawy. – Kielce, 2007

610 24 |a Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza

(Kielce) |x wystawy

610 24 |a Benedyktyni |x bibliotekarstwo |z Polska |y 12-19 w.

650 4|a Biblioteki klasztorne |z Polska

651 4|a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x wystawy |y od 2001 r.

651 4|a Święty Krzyż (klasztor) |x bibliotekarstwo

Sztuka

Stosowane określniki: - budownictwo, - film, - muzyka, - sztuka, - teatr, określniki

jednostkowe wyrażające konkretne obiekty

171

Dokumenty na temat sztuki, tzn. architektury, życia filmowego , muzycznego, teatralnego a

także sztuk plastycznych opracowuje się przy pomocy określnika – sztuka.

Kolbuszowa, Mielec i okolice / oprac. aut. Ewa Śnieżyńska-Stolotowa i Franciszek Stolot. –

Warszawa, 1991 (Katalog zabytków sztuki w Polsce : seria nowa)

651 4 |a Kolbuszowa (woj. podkarpackie ; okręg) |x sztuka

651 4 |a Mielec (woj. podkarpackie ; okręg) |x sztuka

655 4 |a Katalogi zabytków

Późnogotycka rzeźba drewniana w Małopolsce 1490-1540 / Wojciech Walanus. – Kraków,

2006

650 4 |a Gotyk |z Polska

650 4 |a Rzeźba sakralna polska |x historia |y 15-16 w.

651 4 |a Małopolska |x sztuka |y 15-16 w.

Żydowscy malarze w Łodzi w latach 1880-1919 / Irmina Gadowska. – Warszawa, 2010

650 4 |a Malarze polscy |y 19-20 w.

650 4 |a Malarze żydowscy |y 19-20 w.

651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x sztuka |x biografie

655 4 |a Biografie

Statut Stowarzyszenia "Związek Polskich Artystów Plastyków w Krakowie" / [Związek

Polskich Artystów Plastyków w Krakowie]. Kraków, 1931

610 24 |a Związek Polskich Artystów Plastyków (Kraków) |x statuty i

regulaminy

650 4 |a Artyści plastycy polscy |x organizacje |y 1918-1939 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x sztuka |x organizacje |y 1918-1939 r.

Album dla Gdańska 2008 : I Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny : katalog wystawy

pokonkursowej. – Kraków, 2008

611 24 |a Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny |n (1 ; |d 2008 ; |c Gdańsk)

655 4 |a Fotografia |y od 1945 r.

655 4 |a Fotografia |x konkursy i festiwale |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Gdańsk (woj. pomorskie) |x sztuka |x konkursy i festiwale

|y od 2001 r.

655 4 |a Albumy

Jeśli dokument dotyczy konkretnego obiektu, należy zastosować określnik jednostkowy

wyrażający ten obiekt, np.:

Taniec Śmierci / Magdalena Gutowska. – Warszawa, 2010

650 4 |a Barok |x sztuka |z Polska

172

650 4 |a Szlachta |x kultura |z Polska |y 17 w.

650 4 |a Sztuka polska |x tematyka |y17 w.

650 4 |a Taniec śmierci |x w sztuce polskiej

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x kościół św. Bernardyna ze Sieny |x Taniec śmierci

Architektura i budownictwo

Prace na temat architektury i budownictwa opisuje się przy pomocy określnika –

budownictwo. Jeśli dokument dotyczy konkretnego obiektu, należy zastosować określnik

jednostkowy zawierający nazwę tego obiektu, np.:

Krośnieńskie kościoły na starych pocztówkach i fotografiach / Zbigniew Więcek. – Krosno,

2010

650 4 |a Kościoły i kaplice |z Polska

651 4 |a Krosno (woj. podkarpackie) |x budownictwo

655 4 |a Albumy

655 4 |a Fotografia polska |y 20 w.

655 4 |a Pocztówki |z Polska

Kościół drewniany pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Libuszy / Wiesław Bodzioch.

– Libusza, 2010

650 4 |a Budownictwo drewniane |z Polska


651 4 |a Libusza (woj. małopolskie) |x kościół Narodzenia NMP

Secesja w architekturze Przemyśla / Bartłomiej Gutowski. – Przemyśl, 2007

650 4 |a Architektura polska |x historia |y 19-20 w.

650 4 |a Secesja (szt.) |x budownictwo |z Polska

651 4 |a Przemyśl (woj. podkarpackie) |x budownictwo |y 19-20 w.

Symbolika wolnomularska w założeniu pałacowo-ogrodowym w Młynowie za czasów

Aleksandra Chodkiewicza / Wioletta Brzezińska. – Warszawa, 2006

650 4 |a Architektura polska |x symbolika |y 18-19 w.

650 4 |a Architektura polska |x zabytki |z Ukraina

650 4 |a Masoneria |x symbolika

650 4 |a Zamki i pałace |z Ukraina |y 18-19 w.

651 4 |a Młynów (Ukraina) |x pałac Chodkiewiczów

651 4 |a Młynów (Ukraina) |x parki i ogrody |y 18-19 w.

Architektura Krakowa 1989-2004 : nowe realizacje w kontekście miasta historycznego /

Maciej Motak. – Kraków, 2007

173

650 4 |a Architektura polska |x historia |y od 1989 r.

650 4 |a Urbanistyka |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Zespoły historyczne miast |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x budownictwo |y od 1989 r.

Za progiem miejskiego domu w Katowicach w XIX i XX wieku / Jadwiga Lipońska-Sajdak,

Maria Krysiak. – Katowice, 2010

650 4 |a Mieszkania |x wyposażenie |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4 |a Mieszkania |x wyposażenie |z Polska |y 19-20 w.

650 4 |a Mieszczaństwo |x kultura |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4 |a Mieszczaństwo |x kultura |z Polska |y 19-20 w.

650 4 |a Wnętrza architektoniczne |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4 |a Wnętrza architektoniczne |z Polska |y 19-20 w.

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x budownictwo |y 19-20 w.

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x życie codzienne |y 19-20 w.


Architektura jednorodzinnych zespołów mieszkaniowych w Gliwicach z lat 1919-1939 / Adam

Bednarski. – Gliwice, 2007

650 4 |a Budownictwo jednorodzinne |z Niemcy |y 1918-1933 r.

651 4 |a Gliwice (woj. śląskie) |x budownictwo |y 1918-1939 r.

Pomniki

Określnik – pomniki służy do opisu prac na temat pomników w ogólności. Jeśli dokument

dotyczy konkretnego pomnika, należy użyć określnika jednostkowego zawierającego jego

nazwę, np.:

Pomniki Piotrkowa Trybunalskiego / Patrycja Grzybowska [et al.]. – Piotrków Trybunalski,

2006

650 4 |a Pomniki| z Polska |y 20-21 w.

651 4 |a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie) |x pomniki

Legnickie pomniki przed II wojną światową / Grażyna Humeńczuk. – Legnica, 2000


650 4 |a Pomniki |z Niemcy

651 4 |a Legnica (woj. dolnośląskie) |x pomniki

655 4 |a Albumy

Grób Nieznanego Żołnierza 1925-2005 : bibliografia / [oprac. Monika Biedrzycka et al.]. –

Warszawa, 2005

650 4 |a Pomniki |z Polska |y 20 w.

651 4 |a Warszawa |x Grób Nieznanego Żołnierza

655 4 |a Bibliografia

174

Ilustrowane dzieje Pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie / Anna Król. – Kraków, 1999

600 14 |a Mickiewicz, Adam |d (1798-1855) |x pomniki

610 24 |a Muzeum Narodowe (Kraków) |x wystawy

650 4 |a Pomniki |z Polska |y 19 w.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x pomnik Adama Mickiewicza

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x wystawy |y od 1989 r.


Życie filmowe

Dokumenty na temat życia filmowego na danym obszarze opracowuje się stosując określnik

– film, np.:

Z tamtej strony kamery : (czterdzieści lat minęło... w Wytwórni Filmów Oświatowych) /

Leszek Skrzydło. – Łódź, 2008

600 14 |a Skrzydło, Leszek |d (1931- )

610 24 |a Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych

650 4 |a Reżyserzy polscy |y od 1944 r.

651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x film

655 4 |a Film dokumentalny Polski |x historia |y od 1944 r.

655 4 |a Film edukacyjny polski |x historia |y od 1944 r.

655 4 |a Filmografia


Ińskie Lato Filmowe 1973-2007 : gdzie woda czysta... / Bohdan Kowalski. – Szczecin, 2008

611 24 |a Ińskie Lato Filmowe

651 4 |a Ińsko (woj. zachodniopomorskie) |x film |x konkursy i festiwale

655 4 |a Film |x konkursy i festiwale |z Polska

655 4 |a Film |x popularyzacja |z Polska

Wrocław będzie miastem filmowym... : z dziejów kina w stolicy Dolnego Śląska / red. Andrzej

Dębski, Marek Zybura. – Wrocław, 2008

650 4 |a Kino |z Niemcy

650 4 |a Kino |z Polska

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x film

651 4|a Film niemiecki |x historia

655 4 |a Film polski |x historia


15 [Piętnaście] lat DKF [Dyskusyjnego Klubu Filmowego] "Kinematograf" : 1971-1986 /

[katalog oprac. i rozmowy przeprowadziła Bogusława Pałczyńska]. – Kraków, 1987

610 24 |a Dyskusyjny Klub Filmowy "Kinematograf" (Kraków)

175

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x film |y1956-1989 r.

655 4 |a Film |x popularyzacja |x organizacje |z Polska

Życie muzyczne

Dokumenty na temat życia muzycznego na danym obszarze opracowuje się stosując

określnik – muzyka, np.:

Moje muzyczne 40-lecie w Białymstoku / Zofia Hamerlak-Gładyszewska. – Białystok, 2010

600 14 |a Hamerlak-Gładyszewska, Zofia |d (1937- )

650 4 |a Chóry |z Polska |y od 1944 r.

650 4 |a Dyrygenci polscy |y od 1944 r.

651 4 |a Białystok (woj. podlaskie) |x muzyka |y od 1944 r.


Twórczość chóralna współczesnych kompozytorów szczecińskich w aspekcie problematyki

wykonawczej / Iwona Wiśniewska-Salamon. – Szczecin, 2008

650 4 |a Kompozytorzy polscy |y od 1944 r.

650 4 |a Muzyka chóralna |x historia |y od 1945 r.

650 4 |a Muzyka chóralna |x wykonanie i interpretacja

650 4 |a Muzyka polska |x historia |y od 1944 r.

650 4 |a Technika kompozytorska

651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x muzyka |y od 1944 r.

Muzyka i muzycy polscy w dziewiętnastowiecznym Wrocławiu / Marian Zduniak. – Wrocław,

1984

650 4 |a Muzycy polscy |y 19 w.

650 4 |a Muzyka polska |x historia |y 19 w.

650 4 |a Polacy za granicą |x muzyka |z Niemcy |y 19 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x muzyka |y 19 w.

Adam Münchheimer : działacz muzyczny i kompozytor / Bogdan M. Jankowski. – Warszawa,

2007

600 14 |a Münchheimer, Adam |d (1830-1904)

650 4 |a Muzycy polscy |y 19-20 w.

651 4 |a Warszawa |x muzyka |x biografie |y 19-20 w.

655 4 |a Biografie

145 lat Towarzystwa Śpiewaczego "Dzwon" 1864-2009 / [aut. Feliks Krysiak]. – Gniezno,

2009

610 24 |a Towarzystwo Śpiewacze "Dzwon" (Gniezno)

650 4 |a Chóry |z Polska |y 19-21 w.

651 4 |a Gniezno (woj. wielkopolskie) |x muzyka |x organizacje |y 19-21 w.

176

Jazz 56 : I Ogólnopolski Festiwal Muzyki Jazzowej, Sopot, 1956 / [oprac. Franciszek Walicki

; teksty: B-cia Rojek et al.]. – Sopot, 1956

611 24 |a Ogólnopolski Festiwal Muzyki Jazzowej "Jazz" |n (1 ; |d 1956

;|c Sopot)

650 4 |a Jazz |x konkursy i festiwale |z Polska |y 1944-1956 r.

651 4 |a Sopot (woj. pomorskie) |x muzyka |x konkursy i festiwale

|y 1944-1956 r.

Życie teatralne

Materiały na temat życia teatralnego na danym obszarze opracowuje się stosując określnik –

teatr, np.:

Dzieje teatrów krakowskich / Adam Bar. – Kraków, 1931

650 4 |a Teatr polski |x historia

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x teatr |x historia

Teatr Dramatyczny miasta stołecznego Warszawy / [red. Marcin Leszczyński et al.]. –

Warszawa, 2008

610 24 |a Teatr Dramatyczny miasta stołecznego Warszawy

650 4 |a Teatr polski |x historia |y od 1944 r.

651 4 |a Warszawa |x teatr |y od 1944 r.

Teatry Warszawy 1939 : kronika / Tomasz Mościcki. – Warszawa, 2009

650 4 |a Teatr polski |x repertuar |y 1918-1939 r.

651 4 |a Warszawa |x teatr |x repertuar |y 1918-1939 r.

Od Wesela do Pana Tadeusza : wykaz premier 1944-2010 / Teatr im. Wandy Siemaszkowej w

Rzeszowie ; [zebrała i oprac. Ewa Fudala]. – Rzeszów, 2010

610 24 |a Teatr im. Wandy Siemaszkowej (Rzeszów) |x repertuar

650 4 |a Teatr polski |x repertuar |y od 1944 r.

651 4 |a Rzeszów (woj. podkarpackie) |x teatr |x repertuar

Kot w butach : na motywach Charlesa Perrault / [Teatr Syrena]. – Warszawa, 2010

600 14|a Krzywański, Zbigniew |d (1961- ). |t Kot w butach

610 24|a Teatr Syrena (Warszawa) |y od 2001 r.

651 4|a Warszawa |x teatr |y od 2001 r.

655 4|a Programy teatralne

XXXVII Ogólnopolski Przegląd Teatrów Małych Form ”Kontrapunkt'02“ : Szczecin 17-21

kwietnia 2002 / [red. programu Julia Kierc-Wierzchowska]. – Szczecin, 2002

611 24 |a Ogólnopolski Przegląd Teatrów Małych Form "Kontrapunkt"

177

|n (37 ; |d 2002 ; |c Szczecin)

650 4 |a Teatr polski |x konkursy i festiwale |y od 2001 r.

651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x teatr |x konkursy i festiwale

|yod 2001 r.

Teatr światła i cienia : oświetlenie teatrów warszawskich na tle historii oświetlenia od

średniowiecza do czasów najnowszych / Piotr Mitzner. – Warszawa, 1987

650 4 |a Oświetlenie sceniczne |x historia

651 4 |a Warszawa |x teatr

Kolekcjonerstwo

Określnik – kolekcjonerstwo służy do opisu dokumentów na temat kolekcjonowania różnych

przedmiotów przez osoby prywatne, np.:

Zespół Kolekcjonerów LTK : 30 lat działalności : informator / [oprac. Zbigniew Gryczka ;

red. Barbara Głowinkowska]. – Leszno, 2008

610 24 |a Leszczyńskie Towarzystwo Kulturalne. |b Zespół Kolekcjonerów

651 4 |a Leszno (woj. wielkopolskie) |x kolekcjonerstwo |y od 1944 r.

Ruch filatelistyczny w Świebodzicach (1948-2010) / red. Tadeusz Gawlicki, Krzysztof

Jaworski. – Świebodzice, 2010

610 24 |a Polski Związek Filatelistów. |b Koło (Świebodzice)

650 4 |a Filatelistyka |x organizacje |z Polska |y od 1944 r.

651 4 |a Świebodzice (woj. dolnośląskie) |x kolekcjonerstwo |x organizacje

|y od 1944 r.

Numizmatyka

Określnik – numizmatyka służy do opracowania dokumentów na temat numizmatów

związanych z danym terytorium. Numizmaty te traktowane są tu jako pamiątki, dzieła sztuki,

obiekty kolekcjonerskie. Materiały o numizmatach opisywanych w aspekcie polityki

pieniężnej należy opracowywać przy pomocy określnika – finanse.

Corpus Nummorum Gedanensis : katalog - cennik monet, medali i żetonów gdańskich i z

Gdańskiem związanych 1200-1998. – Gdańsk, 2000

650 4 |a Medale europejskie

650 4 |a Monety |z Europa

651 4 |a Gdańsk (woj. pomorskie) |x numizmatyka

655 4 |a Cenniki

655 4 |a Katalogi numizmatyczne

178

Polska sztuka medalierska o tematyce medycznej we Lwowie 1868-1937 / Wiktor

Dziulikowski. – Wrocław, 1994

650 4 |a Medale polskie |y 19-20 w.

650 4 |a Medycyna |x w sztuce polskiej

651 4 |a Lwów (Ukraina) |x numizmatyka |y 19-20 w.


Monety zastępcze Śląska, Kłodzka i Wschodnich Łużyc 1800-1960 : katalog / Borys

Paszkiewicz. – Warszawa, 1984

650 4 |a Monety austriackie |y 19-20 w.

650 4 |a Monety niemieckie |y 19-20 w.

650 4 |a Pieniądz zastępczy |z Austria |y 19-20 w.

650 4 |a Pieniądz zastępczy |z Niemcy |y 19-20 w.

651 4 |a Kłodzko (woj. dolnośląskie ; okręg) |x numizmatyka |y 19-20 w.

651 4 |a Łużyce |x numizmatyka |y 19-20 w.

651 4 |a Śląsk |x numizmatyka |y 19-20 w.


Media

Określnik – media stosuje się do opracowania materiałów na temat środków masowego

przekazu na danym obszarze, np.:

Media w Zagłębiu Dąbrowskim : tradycje i współczesność : przyczynki do monografii /

Michał Kaczmarczyk. – Sosnowiec, 2010

650 4 |a Dziennikarze |z Polska |y 20-21 w.

651 4 |a Dąbrowskie, Zagłębie |x media |y 20-21 w.

Warszawskie gazety ulotne XVI i XVII w. / Konrad Zawadzki. – Warszawa, 1976 Odb. z

Rocznika Warszawskiego, t. XIV

650 4 |a Gazety ulotne |x historia |z Polska |y 16-17 w.

651 4 |a Warszawa |x media |y 16-17 w.

Pismo "śląskiego Października" : tygodnik społeczno-kulturalny "Przemiany" (1956-1957) /

Tomasz M. Głogowski. – Katowice, 2005

630 04 |a Przemiany (czasop. ; Katowice)

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x media |y 1956-1989 r.

655 4 |a Czasopisma regionalne i lokalne polskie |x historia |y 1956-1989 r.

655 4 |a Czasopisma społeczno-kulturalne polskie |x historia |y 1956-1989 r.

Rodzaje konfiskat prasowych w Krakowie w latach 1900-1914 / Andrzej Garlicki. - [S.l.],

1963 Nadb.: Przegląd Historyczny, t. LIV, z. 3.

650 4 |a Cenzura |z Austria |y 19-20 w.

179

650 4 |a Prawo prasowe |z Austria |y stan na 1914 r.

650 4 |a Wolność słowa |z Austria |y 19-20 w.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x media |y 19-20 w.

655 4 |a Czasopisma polskie |x historia |y 19-20 w.

Wrocławskie anteny. – Wrocław, 1974

650 4 |a Telewizja regionalna |z Polska

650 4 |a Rozgłośnia regionalna |z Polska |y 1956-1989 r.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x media |y 1956-1989 r.

Polskie Radio Katowice : 1927-2007 / pod red. Henryka Grzonki. – Katowice, 2007

610 24 |a Polskie Radio Katowice

650 4 |a Rozgłośnia regionalna |z Polska

651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x media |y 20 w.

15 lat Ośrodka Telewizyjnego w Szczecinie. – Szczecin, 1975

610 24 |a Telewizja Polska. |b Oddział (Szczecin)

650 4 |a Telewizja regionalna |z Polska

651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x media |y 1944-1989 r.

Internet w rozwoju małej gminy : doświadczenia programu Wieś Aktywna. Budowanie

Społeczeństwa Informacyjnego e-VITA. – Warszawa, 2006

650 4 |a Internet |x a społeczności lokalne

650 4 |a Społeczności lokalne |x informacja |x metody

650 4 |a Wieś| x komputeryzacja |z Polska

651 4 |a Stoszowice (woj. dolnośląskie ; okręg) |x media |y od 2001 r.

Muzealnictwo, wystawy

Określnik – muzealnictwo stosuje się do opisu dokumentów na temat muzeów na danym

obszarze, określnik – wystawy dla dokumentów o wystawach. Określnik ten powinny

otrzymać również materiały dotyczące wystaw organizowanych w muzeach, np.:

Muzea Krakowa : [informator] / Marian Hanik. – Kraków, 1987

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x muzealnictwo


Muzeum Instrumentów Muzycznych : [informator] / [tekst Irena Kalemba]. – Poznań, 1983

610 24 |a Muzeum Instrumentów Muzycznych (Poznań) |x zbiory

650 4 |a Muzea muzyki |z Polska

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x muzealnictwo |x zbiory


180

Dzieje Muzeum Zoologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego / Krzysztof Beiersdorf. –

Kraków, 2000

610 24 |a Uniwersytet Jagielloński. |b Muzeum Zoologiczne

650 4 |a Muzea przyrodnicze |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x muzealnictwo

Ekspresjonizm w sztuce polskiej : katalog wystawy, Wrocław 1980 / oprac. Piotr

Łukaszewicz, Jerzy Malinowski. – Wrocław, 1980

610 24 |a Muzeum Narodowe (Wrocław) |x wystawy

650 4 |a Ekspresjonizm |z Polska

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y 1980-1989 r.


Deutsche Malerei des XVI. Jahrhunderts in Schlesien : Ausstellung im Schlesischen Museum

der Bildenden Künste Breslau : October - November 1935 / [Schlesisches Museum der

Bildenden Künste Breslau]. – Breslau, 1935

610 24 |a Schlesisches Museum der Bildenden Künste zu Breslau |x wystawy

655 4 |a Malarstwo niemieckie |y 16 w.

651 4 |a Śląsk |x sztuka |y 16 w.

651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y 1918-1939 r.


Program działu ogrodnictwa i pszczelnictwa na powszechnej Wystawie krajowej we Lwowie

r. 1894 : (grupa IV.) / Powszechna Wystawa Krajowa we Lwowie r. 1894 pod protektoratem

Najmiłościwszego Cesarza i Króla Franciszka Józefa I. – Lwów, 1894

611 24 |a Powszechna Wystawa Krajowa |d (1894 ; |c Lwów)

650 4 |a Ogrodnictwo |z Polska |y 19 w.

650 4 |a Pszczelnictwo |z Polska |y 19 w.

651 4 |a Galicja |x rolnictwo |y19 w.

651 4 |a Lwów (Ukraina) |x wystawy |y 19 w.

655 4 |a Programy imprez

Zabytki

Po nazwach geograficznych nie będących nazwami państw i regionów świata określnik -

zabytki stosuje się tylko wówczas, gdy dokument dotyczy ochrony i konserwacji bądź

dokumentacji zabytków (katalogi, inwentarze). Można go stosować po określnikach spoza

dziedziny sztuki takich jak: – hydrotechnika, – kultura, – przemysł itp.

W opisie przedmiotowym zabytków sztuki należy stosować określnik – sztuka, a dla

zabytków architektury określnik – budownictwo. Po obu tych określnikach nie stosuje się

określnika – zabytki.

181

Jeśli materiał traktuje o konkretnym zabytku, należy zastosować określnik jednostkowy

zawierający jego nazwę, np.:

Zapomniane zabytki : dwory i pałace wiejskie południowej Polski : Śląsk Opolski. T. 2 /

Elżbieta Molak, Ireneusz Racławicki.

650 4 |a Architektura niemiecka |x zabytki |z Polska

650 4 |a Dwory |z Polska

650 4 |a Zamki i pałace |z Polska

651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x budownictwo


Binarowa : kościół pw. św. Michała Archanioła / Paweł Kutaś. – Zakrzów, 2008

650 4 |a Budownictwo drewniane |x zabytki |z Polska


651 4 |a Binarowa (woj. małopolskie) |x kościół św. Michała Archanioła


Zabytki techniki w Kielcach i okolicy / [tekst: Ryszard Garus, Jan Główka, Andrzej

Książkiewicz]. – Kielce, 2005

650 4 |a Budownictwo przemysłowe |x zabytki |z Polska

650 4 |a Technika |x zabytki |z Polska

651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x przemysł |x zabytki

Kamienne krzyże pokutne w województwie lubuskim / Mieczysław Wojecki. – Zielona Góra,

2010

650 4 |a Krzyże pokutne |z Polska

650 4 |a Sztuka sakralna niemiecka |x zabytki |z Polska

651 4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x sztuka

Kraków : ochrona zabytkowego miasta : rzeczywistość czy fikcja / Andrzej Gaczoł. – Kraków,

2009

650 4 |a Zespoły historyczne miast |x ochrona i konserwacja |z Polska

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x zabytki |x ochrona i konserwacja

Ochrona zabytków na terenie województwa łódzkiego w latach 1945-1975 / Mieczysław

Pracuta. – Łódź, 2008

650 4 |a Architektura |x zabytki |x ochrona i konserwacja |z Polska

651 4 |a Łódź (woj. łódzkie ; okręg) |x zabytki |x ochrona i konserwacja

Konserwacja zabytków ruchomych w Poznaniu w latach 1990-2007 / Iwona Błaszczyk. –

Poznań, 2008

650 4 |a Konserwatorstwo |z Polska |y od 1989 r.

182

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x zabytki |x ochrona i konserwacja

VII.14. 9. Nauka, szkolnictwo i oświata


- nauka,

- szkolnictwo i oświata,

- szkolnictwo wyższe.

Nauka

Dokumenty na temat życia naukowego na danym obszarze opisuje się przy pomocy

określnika – nauka, np.:

Polskie środowisko toruńsko-pelplińskich mediewistów XIX i początku XX wieku :

najwybitniejsi przedstawiciele, kierunki badań, ośrodek naukowy / Dariusz Aleksander

Dekański. – Gdańsk, 2009

610 24|a Towarzystwo Naukowe (Toruń)

650 4|a Mediewistyka |z Polska |y 19-20 w.

651 4|a Pelplin (woj. pomorskie) |x nauka |y 19-20 w.

651 4|a Polska |y 9-15 w.

651 4|a Polska |x historiografia

651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x nauka |y 19-20 w.

Lwowska szkoła matematyczna / Roman Duda. – Wrocław, 2007

650 4|a Matematyka |x historia |z Polska |y 20 w.

651 4|a Lwów (Ukraina) |x nauka |y 20 w.

Ekonometria wrocławska / Stanisława Bartosiewicz. – Wrocław, 2007

650 4|a Ekonometria |x historia |z Polska

651 4|a Ekonomiści |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x nauka |x biografie |y od 1944 r.


Filozofia człowieka w kontekście piętnastowiecznych krakowskich dyskusji antropologicznych

(ciało-dusza) / Krzysztof Bochenek. – Kraków, 2008

183

610 24|a Uniwersytet Jagielloński. |b Wydział Teologiczny |y 15 w.

650 4|a Antropologia filozoficzna |x historia |z Polska |y 15 w.

650 4|a Scholastyka |x historia |z Polska |y 15 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x nauka |y 15 w.

Materiały z dziejów logiki w Gdańsku, Elblągu i Toruniu od XVI do XVIII wieku w zbiorach

Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk : katalog / oprac. Jadwiga Wołodźko-Sarosiek.

– Wrocław, 1988

610 24|a Biblioteka Gdańska PAN |x zbiory

650 4|a Logika |x historia |z Polska |y 16-18 w.

651 4|a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x nauka |y 16-18 w.

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x nauka |y 16-18 w.

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x bibliotekarstwo |x zbiory

651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x nauka |y 16-18 w.


655 4|a Źródła historyczne |x zbiory |z Polska

Gdańsk - niemiecki i polski ośrodek nauki historycznej / Marek Andrzejewski. – Toruń, 1992

650 4|a Historiografia niemiecka |y 1918-1945 r.

650 4|a Historiografia polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Wolne Miasto Gdańsk |x nauka

Szkolnictwo i oświata

Określnik – szkolnictwo i oświata jest stosowany do opracowania dokumentów na temat

szkolnictwa i oświaty na danym obszarze w ogólności (jako systemu), a także w opisie

przedmiotowym dokumentów na temat poszczególnych placówek oświatowych.

Np.:

Szkolnictwo i oświata na terenie miasta i gminy Nowa Dęba w latach 1847-1997 : w 150

rocznicę początków nauczania w Nowej Dębie / [wybór i oprac. Grażyna Bilińska i Jerzy

Sudoł]. – Nowa Dęba, 2003

651 4|a Nowa Dęba (woj. podkarpackie ; okręg) |a szkolnictwo i oświata |x historia

Szkolnictwo i oświata rolnicza w Wielkopolsce w okresie międzywojennym / Stanisław

Michalski. – Poznań, 1963

650 4|a Rolnictwo |x szkolnictwo |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Szkolnictwo zawodowe |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Wielkopolska |x szkolnictwo i oświata |y 1918-1939 r.

20 lat LVIII Liceum Ogólnokształcącego im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. – Warszawa,

2011

184

610 24|a LVIII Liceum Ogólnokształcące im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (Warszawa)

650 4|a Szkolnictwo średnie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Warszawa |x szkolnictwo i oświata |y od 1989 r.

Nauczyciele i wychowawcy szkół jezuickich we Lwowie 1608-1773 / Grzegorz Łuszczak. –

Kraków, 2010

610 24|a Jezuici |x szkolnictwo |z Polska |y 17-18 w.

650 4|a Nauczyciele |z Polska |y 17-18 w.

650 4|a Szkolnictwo |x katolicyzm |z Polska |y 17-18 w.

651 4|a Lwów (Ukraina) |x szkolnictwo i oświata |y 17-18 w.


Formacja katechetów w Diecezji Płockiej po 1990 roku / Ewa Jancewicz. – Płock, 2010

650 4|a Katecheza |x katolicyzm |x doradztwo metodyczne |z Polska

|y od 1989 r.

650 4|a Katecheci |x katolicyzm |x szkolenie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Płocka, diecezja (katol.) |x szkolnictwo i oświata |y od 1989 r.

Żydowskie szkolnictwo świeckie w Galicji w latach 1813-1918 / Kazimierz Rędziński. –

Częstochowa, 2000

650 4|a Szkolnictwo |x Żydzi |z Polska |y 19-20 w.

650 4|a Szkolnictwo podstawowe |z Polska |y 19-20 w.

650 4|a Szkolnictwo zawodowe |z Polska

650 4|a Żydzi |z Polska |y 19-20 w.

651 4|a Galicja |x szkolnictwo i oświata

5 lat Kościańskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku : 2005-2010 / Kazimiera Michalczak,

Anna Leśniak. – Kościan, 2010

610 24 |a Kościański Uniwersytet Trzeciego Wieku

650 4 |aUniwersytety trzeciego wieku |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Kościan (woj. wielkopolskie) |x szkolnictwo i oświata |y od 2001 r.

Wykaz dochodów i wydatków Kass Szkólnych w Królestwie Polskiém w roku 1819. –

Warszawa, 1819

650 4|a Szkolnictwo |x finanse |z Polska |y 19 w.

651 4|a Zabór rosyjski |x szkolnictwo i oświata |x finanse |y 19 w.

Szkolnictwo wyższe

Szkolnictwo wyższe w Płocku na tle tendencji rozwojowych współczesnej edukacji

akademickiej / pod red. Zbigniewa P. Kruszewskiego i Józefa Półturzyckiego. – Płock, 2006

650 4|a Szkolnictwo wyższe |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Płock (woj. mazowieckie) |x szkolnictwo wyższe |y od 1989 r.

185


Szkolnictwo wyższe w województwie opolskim w latach 1989-1999 / Małgorzata Wróblewska .

– Opole, 2001

651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x szkolnictwo wyższe |y od 1989 r.

Losy pracowników i studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w czasie okupacji

niemieckiej / oprac. Jan Ziółek. – Lublin, 2009

610 24|a Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II |y 1939-1945 r.

650 4|a Uniwersytety katolickie |z Polska |y 1939-1945 r.

651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x szkolnictwo wyższe |y 1939-1945 r.

655 4|a Antologie

655 4|a Pamiętniki polskie |y 1939-1945 r.

Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. –

Poznań, 2009

610 24|a Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (Poznań). |b Wydział Nauk Geograficznych i

Geologicznych

650 4|a Geografia |x szkolnictwo wyższe |z Polska

650 4|a Geologia |x szkolnictwo wyższe |z Polska

651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x szkolnictwo wyższe |x historia

Tożsamość osobista studentów Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Politechniki

Opolskiej / Stanisław Szczepański. – Opole, 2009

610 24|a Politechnika Opolska. |b Wydział Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii |x

socjologia

650 4|a Osobowość |x rozwój

650 4|a Podmiotowość

650 4|a Studenci |x psychologia

650 4|a Studenci |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Opole (woj. opolskie) |x szkolnictwo wyższe |z socjologia |y od 2001 r.

Lista absolwentów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie z lat 1946-2008 / oprac. Maryla

Ślusarczyk. – Warszawa, 2009

610 24|a Akademia Sztuk Pięknych (Warszawa) |x absolwenci

650 4|a Artyści plastycy polscy |y od 1944 r.

650 4|a Szkolnictwo artystyczne |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Warszawa |x szkolnictwo wyższe |y od 1944 r.


186

VII.14.10. Polityka


- polityka,

- polityka międzynarodowa,

- wybory samorządowe.

Określnik – polityka stosuje się do opracowania materiałów na temat życia politycznego na

danym obszarze, np.:

Bracia Robotnicy! [Inc.:] Zbliża się dzień prawyborów w Warszawie, 19 lutego zadecyduje,

czy Warszawa, stolica naszej Ojczyzny będzie miała posłów polskich [...] : Warszawa, 12

lutego 1907 r./ Zarząd Okręgowy Narodowego Związku Robotniczego. – Warszawa, 1907

610 24|a Narodowy Związek Robotniczy |y 1901-1914 r.

650 4|a Rewolucja 1905 r. |z Polska

650 4|a Wybory parlamentarne |z Rosja |y 1907 r.

651 4|a Warszawa |x polityka |y 1901-1914 r.

655 4|a Druki ulotne

Warszawa 1956 : stolica w czasie stalinizmu, odwilży i Października 1956 r. / Marian Marek

Drozdowski. – Warszawa, 2006

650 4|a Wydarzenia 1956 r. w Polsce

651 4|a Warszawa |x polityka |y 1944-1956 r.

Dolnośląski Marzec '68 : anatomia protestu / Włodzimierz Suleja. – Warszawa, 2006

650 4|a Marzec 1968 r. w Polsce

651 4|a Śląsk, Dolny |x polityka |y 1956-1989 r.

Chleba i wolności! : niezłomny Kraków w czasach PRL-u : materiały z konferencji / [red.

Adam Gliksman] – Kraków, 2006

650 4|a Opozycja polityczna nielegalna |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x polityka |y 1944-1989 r.


Lewica Akademicka w Wilnie : 1930-pocz. 1935 / Eugeniusz Filipajtis – Białystok, 1965

187

610 24|a Uniwersytet Stefana Batorego (Wilno) |x organizacje |y 1918-1939 r.

650 4|a Lewica (polit.) |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Studenci |x a polityka |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Organizacje studenckie |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Wilno (Litwa) |x polityka |x organizacje |y 1918-1939 r.

Określnik – polityka międzynarodowa stosuje się wtedy, gdy dokument traktuje o danym

terytorium jako przedmiocie polityki innych państw, np.:

Mocarstwa zachodnioeuropejski wobec problemów Górnego Śląska w latach 1918-1933 / Jan

Przewłocki. – Katowice, 1975

651 4|a Europa Zachodnia |x polityka |z Niemcy |y 1918-1939 r.

651 4|a Europa Zachodnia |x polityka |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Śląsk, Górny |x polityka międzynarodowa |y 1918-1939 r.

Wybory samorządowe zob. dział Administracja

188

VII.14.11 Prawo i wymiar sprawiedliwości


- prawo,

- prawo międzynarodowe,

- prawo wojenne,

- sądownictwo,

- ustrój,

- więziennictwo.

Określnik – prawo stosowany jest w opracowaniu dokumentów na temat prawa

obowiązującego na danym terenie. Określnik - prawo międzynarodowe stosuje się wtedy, gdy

dokument traktuje o danym terytorium jako przedmiocie prawa międzynarodowego, określnik

– prawo wojenne, gdy materiał opisuje zagadnienia prawa obowiązującego podczas wojny.

Nazwa geograficzna stosowana po tym temacie Prawo wojenne oznacza kraj stanowiący to

prawo, po określniku natomiast kraj, na którego terenie obowiązywało.

Prawa Polski w Wolnym Mieście Gdańsku : (ich źródła, zakres i obrona) / Franciszek

Marszałek. – Gdańsk, 1958

651 4|a Wolne Miasto Gdańsk |x a Polska |x prawo

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x prawo międzynarodowe |y 1918-1939 r.

Suwerenność Polski na ziemiach zachodnich i północnych : zagadnienia prawa

międzynarodowego / Ludwik Ehrlich. – Katowice, 1967

651 4|a Polska Północna |x prawo międzynarodowe

651 4|a Polska Zachodnia |x prawo międzynarodowe

Ustrój i prawo Wolnego Miasta Krakowa : (1815-1846) / Wojciech M. Bartel. – Kraków,

1976

189

651 4|a Wolne Miasto Kraków |x prawo

651 4|a Wolne Miasto Kraków |x ustrój

Funkcje małopolskich dokumentów w sprawach prywatnoprawnych do roku 1306 / Krzysztof

Skupieński. – Lublin, 1990

650 4 |a Dokumenty |x prawo |x historia |z Polska |y 11-14 w.

650 4 |a Prawo cywilne |x historia |z Polska |y 11-14 w.

651 4 |a Małopolska |x prawo |y 11-14 w.

Obwieszczenie dotyczące wydawania paszportów rodzinnych : Warszawa, dnia 24 lipca 1916

r. = Bekanntmachung betreffend Ausgabe der Familienpässe / Zastępca Prezydenta Policji

Hrabia Lerchenfeld. – warszawa, 1916

650 4 |a Dowody osobiste |x prawo wojenne |z Polska |y 1914-1918 r.

650 4 |a Prawo wojenne |z Niemcy |y 1914-1918 r.

650 4 |a Wojna 1914-1918 r. |z Polska

651 4 |a Warszawa |x prawo wojenne |y 1914-1918 r.

655 4 |a Afisze

655 4 |a Obwieszczenia

Instrukcja dla PP. Właścicieli i Rządców domów w Warszawie przy dokonaniu

jednodniowego spisu mieszkańców. [Inc.: Celem przeprowadzenia organizacji rozdziału mąki

i chleba w Warszawie i na Przedmieściach niezbędnem jest otrzymanie dokładnych danych o

ilości mieszkańców Warszawy i Przedmieść...] : Warszawa, dnia 29 Września 1915 r. / K. O.

m. W. Sekcja Żywnościowa. Komisja Rozdziału Mąki i Chleba dla m. Warszawy i Przedmieść.

– Warszawa, 1915

650 4 |a Gospodarka żywnościowa |x prawo wojenne |z Polska |y 1914-1918 r.

650 4 |a Prawo wojenne |z Niemcy |y 1914-1918 r.

650 4 |a Wojna 1914-1918 r. |z Polska

651 4 |a Warszawa |x gospodarka |x prawo wojenne |y 1914-1918 r.


655 4 |a Instrukcje

Sądownictwo

Materiały na temat sądownictwa na danym obszarze opisuje się przy pomocy określnika –

sądownictwo, np.:

Kamieńczykowska księga sądów bartnych 1501-1517 (fragmenty) / Anna Borkiewicz-

Celińska. – Warszawa, 1974

650 4|a Pszczelnictwo |x prawo |z Polska |y 16 w.

651 4|a Kamieńczyk (woj. mazowieckie, pow. Wyszków ; okręg)

|x sądownictwo |y 16 w.

651 4|a Kamieńczyk (woj. mazowieckie, pow. Wyszków ; okręg)

|x rolnictwo |y 16 w.

655 4|a Księgi sądowe

190

Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1625-1630 w języku ormiańsko-

kipczackim / Edward Tryjarski. – Kraków, 2010

650 4|a Język armeński |y 17 w.

650 4|a Język kipczacki |y 17 w.

650 4|a Kościół armeński |z Polska |y 17 w.

650 4|a Ormianie |z Polska |y 17 w.

650 4|a Sądownictwo kościelne |z Polska |y 17 w.

651 4|a Lwów (Ukraina) |x sądownictwo |y 17 w.

651 4|a Lwów (Ukraina) |x stosunki etniczne |y 17 w.

655 4|a Księgi sądowe

Więziennictwo

Materiały na temat więziennictwa na danym obszarze opisuje się przy pomocy określnika –

więziennictwo. Określnik geograficzny po temacie Więziennictwo oznacza państwo, które

sprawuje pieczę nad danym więzieniem, np.:

Dziesięciu z Pawiaka : wspaniałe uczczenie ćwierćwiecza tego wiekopomnego czynu! :

dodatek nadzwyczajny : jednodniówka. - [S.l. : s.n., 1931]

61024 |a Więzienie Pawiak |x 1901-1914 r.

650 4|a Więziennictwo |z Rosja |y 1901-1914 r.

650 4|a Więźniowie polityczni |z Polska |y 1901-1914 r.

651 4|a Warszawa |x kultura |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa |x więziennictwo |y 1901-1914 r.

655 4|a Jednodniówki

Pawiak był etapem : wspomnienia z lat 1939-1944 / przedm., wybór i oprac. Regina

Domańska. – Warszawa, 1987

610 24|a Więzienie Pawiak |y 1939-1945 r.

650 4|a Więziennictwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.



Drzwi bez klamki / Andrzej Wolski ["Jur" z "Zośki"]. – Warszawa, 1995

600 14|a Wolski, Andrzej (1924- )

610 24|a Areszt Śledczy Warszawa-Mokotów |y 1944-1956 r.

610 24|a Armia Krajowa. Batalion "Zośka" |x kombatanci

650 4|a Więźniowie polityczni |z Polska |y 1944-1956 r.



Uczestnictwo w kulturze i tożsamość religijna osób skazanych : analiza socjologiczna na

przykładzie Zakładu Karnego dla kobiet w Lublińcu / Jacek Grzywa. - // Przegląd

Religioznawczy. - 2006, nr 3, s. 175-192

191

610 24 |a Zakład Karny (Lubliniec)

650 4 |a Kobieta |x kultura |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Kobieta |x religia |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Więźniowie |x kultura |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Więźniowie |x religia |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Lubliniec (woj. śląskie) |x więziennictwo |y od 2001 r.

651 4 |a Lubliniec (woj. śląskie) |x więziennictwo |x kultura

651 4 |a Lubliniec (woj. śląskie) |x więziennictwo |x religia

Czarna owca : skazani na ochronę przyrody / [red. tekstów Joanna Lamparska]. – Wrocław,

2008

610 24 |a Zakład Karny (Wołów)

650 4 |a Przyroda |x ochrona |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Pedagogika resocjalizacyjna |x metody

650 4 |a Więźniowie |x praca |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Więźniowie |x resocjalizacja |z Polska |y od 1989 r.

651 4 |a Wołów (woj. dolnośląskie) |x więziennictwo |y od 1989 r.

Ustrój zob. dział Administracja

192

VII.14.12. Religia

Do opisywania dokumentów o problematyce wyznaniowej na danym obszarze służą dwa

określniki – religia i - pielgrzymki. Religię lub wyznanie, o którym traktuje dany dokument

należy wyrazić przez dodatkowe hasła. Jeśli dokument traktuje o konkretnej religijnej

jednostce terytorialnej (gmina wyznaniowa, parafia, dekanat, diecezja), należy utworzyć hasło

wyrażające tę jednostkę. Po tematach tego typu nie stosuje się określnika – religia. Jeśli

dokument opisuje jakąś parafię lub gminę wyznaniową, to obligatoryjnie należy do opisu

przedmiotowego dodać temat geograficzny (nazwa miejscowości) oddający teren, na którym

dana parafia lub gmina się znajduje i dodać określnik – religia i jeśli trzeba odpowiedni

określnik chronologiczny, np.:

Mennonici w Gdańsku, Elblągu i na Żuławach Wiślanych w drugiej połowie XVII i w XVIII

wieku : studium z dziejów małej społeczności wyznaniowej / Edmund Kizik. Gdańsk, 1994

650 4|a Anabaptyści |z Polska |y 17-18 w.

651 4|a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x religia |y 17-18 w.

651 4 |a Gdańsk (woj. pomorskie) |x religia |y 17-18 w.

651 4|a Żuławy Wiślane |x religia |y 17-18 w.

Spotkanie strażaków z Janem Pawłem II na Podlasiu : Drohiczyn, 10 czerwca 1999 roku /

[red. Edward Stachurski, Andrzej Uścinowicz]. – Białystok, 2000

600 04|a Jan Paweł |b II |c (papież ; |d 1920-2005) |x podróże apostolskie

|z Polska

650 4|a Strażacy |x religia |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Drohiczyn (woj. podlaskie) |x religia |y od 1989 r.

655 4|a Album

655 4|a Fotografia |y od 1989 r.

655 4|a Mowy i homilie papieskie |y od 1965 r.

655 4|a Mowy polskie |y od 1989 r.

Jubileusz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie : 1581-1781-1981 /

oprac. Stanisław Adamski et al. – Warszawa, 1985

610 24 |a Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy (Warszawa)

651 4 |a Warszawa |x religia |y 18-20 w.

193

Chwała Pani Rokitniańskiej : historia kultu, koronacja cudownego obrazu Matki Bożej

Cierpliwie Słuchającej i chwała Pani Rokitniańskiej w ostatnim dwudziestoleciu : czytanki na

miesiąc maj 2009 r. / [oprac. Paweł Socha]. – Zielona Góra, 2009

600 04|a Maria (Matka Jezusa Chrystusa) |x sanktuaria |z Polska

630 04|a Matka Boska Rokitniańska |x kult

651 4|a Rokitno (woj. lubuskie, pow. Międzyrzecz) |x kościół Matki Bożej Królowej Polski

651 4|a Rokitno (woj. lubuskie, pow. Międzyrzecz ; okręg) |x religia

|y od 1989 r.

655 4|a Kazania maryjne |x katolicyzm |y 20-21 w.

Katecheza szkolna w świadomości młodzieży klas maturalnych liceów ogólnokształcących w

diecezji kaliskiej : studium socjologiczno-pastoralne / Dorota Balcerowska-Noweta. –

Poznań, 2009

650 4|a Katecheza |x katolicyzm |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Katolicyzm |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Religijność |x katolicyzm |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych |x religia |x socjologia

651 4|a Kaliska, diecezja (katol.) |x socjologia |y od 2001 r.

Statut Stowarzyszenia Nauczania Chrześcijańskiego w Diecezji Płockiej. – Płock, 1939

610 24|a Stowarzyszenie Nauczania Chrześcijańskiego Diecezji Płockiej

|x statuty i regulaminy

650 4|a Katecheza |x katolicyzm |z Polska |y 1918-1939 r.

650 4|a Organizacje katolickie |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Płocka diecezja (katol.) |x organizacje |y 1918-1939 r.

Praktyki modlitewne młodzieży (na przykładzie wybranych szkół średnich w Gliwicach) :

studium psychologiczno-pastoralne / Zofia Tomaszek. – Opole, 2006

650 4|a Uczniowie szkół średnich |x religia |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.

650 4|a Modlitwa |x katolicyzm

650 4|a Religijność |x katolicyzm |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Gliwice (woj. śląskie) |x religia |x socjologia |y od 1989 r.

Wychowanie religijne w liceach katolickich archidiecezji krakowskiej : studium

socjologiczno-pastoralne / Krzysztof Wilk. – Kraków, 2006

650 4|a Uczniowie szkół średnich |x religia |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Uczniowie szkół średnich |x wychowanie

650 4|a Religijność |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Szkolnictwo |x katolicyzm |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Wychowanie religijne |x katolicyzm |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Krakowska, diecezja (katol.) |x szkolnictwo i oświata |y od 2001 r.

Pobożne matrony i cnotliwe panny : epitafia mieszczanek i szlachcianek z XVI i XVII wieku

jako źródło wiedzy o kobiecie w epoce nowożytnej / Katarzyna Górecka. – Warszawa, 2006

194

650 4|a Kobieta |x religia |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Kobieta |x socjologia |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Mieszczaństwo |x socjologia |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Napisy nagrobne |z Polska |y 16-17 w.

650 4|a Szlachta |x socjologia |z Polska |y 16-17 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x religia |y 16-17 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x socjologia |y 16-17 w.

655 4|a Epitafia polsko-łacińskie (lit.) |x historia |y 16-17 w.

655 4|a Epitafia polskie (lit.) |x historia |y 17 w.

Skałeczne Bractwo Aniołów Stróżów / Paweł Zawarczyński. – Kraków, 2008

610 24|a Bractwo św.św. Aniołów Stróżów (Kraków)

650 4|a Bractwa religijne |x katolicyzm |z Polska |y 17-20 w.

650 4|a Organizacje charytatywne |x katolicyzm |z Polska |y 17-20 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x religia |x organizacje |y 17-20 w.

25 lat Oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie : pamiętnik / Władysław

Sosna. – Cieszyn, 2010

610 24|a Polskie Towarzystwo Ewangelickie. Oddział (Cieszyn)

650 4|a Organizacje protestanckie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Cieszyn (woj. śląskie) |x religia |x organizacje |y od 1989 r.

Pielgrzymki

Określnik – pielgrzymki stosuje się po nazwach sanktuariów, np.:

Z wdzięcznością i błaganiem u Matki Bożej Piekarskiej : studium historyczno-pastoralne

pielgrzymowania do Piekar Śląskich / Jan Górecki. – Katowice, 2008

630 04 |a Matka Boska Piekarska (obraz) |x kult

650 4 |a Pielgrzymki |z Polska |y 17-21 w.

651 4 |a Piekary Śląskie (woj. śląskie) |x kościół Imienia NMP i św. Bartłomieja |x

pielgrzymki

651 4 Piekary Śląskie (woj. śląskie) |x religia |x historia

Piesza Pielgrzymka Krakowska na Jasną Górę 2002-2009 / [oprac. Andrzej Bac, Jacek

Pierwoła, Anna Krajewska ] – Kraków, 2010

650 4 |a Pielgrzymki |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Częstochowa (woj. śląskie) |x Jasna Góra |x pielgrzymki |y od 2001 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x religia |y od 2001 r.

655 4 |a Albumy


195

VII.14.13. Zdrowie, higiena, służba zdrowia


- higiena,

- służba zdrowia,

- zdrowotność.

Materiały traktujące o stanie zdrowia i higienie ludności opisuje się przy pomocy określników

– higiena, - zdrowotność, np.:

Zdrowie i zdrowotność piotrkowian : z problematyki zdrowotności mieszkańców Piotrkowa

Trybunalskiego i powiatu piotrkowskiego na tle całego kraju : (od końca lat 20-tych do

początku 70-tych XX wieku) / Andrzej Felchner. – Wrocław, 2006

650 4|a Jakość życia |x wpływ na zdrowie |z Polska |y 20 w.

650 4|a Zdrowie publiczne |z Polska |y 20 w.

651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x służba zdrowia |y 20 w.

651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x zdrowotność |y 20 w.

Warunki życia i zdrowotność pracowników naukowych : z badań w środowisku gdańskim /

Lech Bednarski, Genowefa Stachowska. – Warszawa, 1975

650 4|a Pracownicy naukowi |x jakość życia |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4|a Pracownicy naukowi |x zdrowotność |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x jakość życia |y 1944-1989 r.

651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x zdrowotność |y 1944-1989 r.

Nowotwory złośliwe na Dolnym Śląsku w roku 1995 / Jerzy Błaszczyk, Marek Pudełko,

Krzysztof Lorenz. – Wrocław, 1997

650 4|a Rak (med.) |x epidemiologia |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Śląsk, Dolny |x zdrowotność |y od 1989 r.


Analiza zagrożeń zdrowotnych ołowiem dzieci w miastach Tarnowskie Góry, Miasteczko

Śląskie w latach 1992-1996 / oprac. M. Dumieński – Tarnowskie Góry, 1996

650 4|a Dziecko |x zdrowotność |z Polska |y od 1989 r.

196

650 4|a Ołów |x wpływ na zdrowie |z Polska |y od 1989 r.

651 4|a Miasteczko Śląskie (woj. śląskie) |x zdrowotność |y od 1989 r.

651 4|a Tarnowskie Góry (woj. śląskie) |x zdrowotność |y od 1989 r.

O wczesnej umieralności niemowląt w Warszawie i Łodzi / podała S. Adamowiczowa. - [S.l. :

s.n., 1932]

650 4|a Śmiertelność niemowląt |z Polska |y 1901-1939 r.

651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x zdrowotność |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa |x zdrowotność |y 1901-1939 r.

Stan zdrowia mieszkańców Warszawy w latach 1999-2008 / red. Grażyna Broda, Ewa

Olsińska . – Warszawa, 2010

651 4|a Warszawa |x zdrowotność |y od 1989 r.

Zróżnicowanie społeczne a zdrowie : wyniki badań warszawskich / Antonina Ostrowska. –

Warszawa, 2009

650 4|a Jakość życia |x wpływ na zdrowie |z Polska |y od 2001 r.

650 4|a Nierówności społeczne |z Polska |y od 2001 r.

651 4|a Warszawa |x socjologia |y od 2001 r.

651 4|a Warszawa |x zdrowotność |y od 2001 r.


Statystyka kąpieli publicznych w Warszawie / podał Bronisław Bartkiewicz. – Warszawa,

1900

650 4|a Łaźnie |z Polska |y 19 w.

651 4|a Warszawa |x higiena |y 19 w.


Badanie mleka na rynku w Krakowie pod względem obecności bakteryj wogóle a bakteryj

gruźliczych w szczególności / podał O. Bujwid. – Kraków, 1894

650 4|a Bakterie |x badanie

650 4|a Mleko |x higiena |x badanie

650 4|a Mleczarstwo -- mikrobiologia / Mleko – mikrobiologia ?????

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x handel i usługi |y 19 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x higiena |y 19 w.

Bibliographie über die Hygiene der Stadt Breslau. – Breslau, 1882

650 4|a Zdrowie publiczne |z Niemcy |y 16-19 w.

651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x higiena |y 16-19 w.

655 4|a Bibliografia

Zapobieganie epidemii cholery w rejencji opolskiej w latach 1831-1832 w świetle przepisów

sanitarno-medycznych / oprac. Włodzimierz Kaczorowski. – Opole, 1996

197

650 4|a Cholera |x zapobieganie i leczenie |x prawo |z Prusy |y 19 w.

650 4|a Prawo sanitarne |z Prusy |y 19 w.

651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x higiena |x prawo |y 19 w.

Służba zdrowia

Dokumenty traktujące o opiece zdrowotnej na danym obszarze opisuje się przy pomocy

określnika – służba zdrowia, np.:

Z kart 30-lecia Centralnego Szpitala Kolejowego w Warszawie-Międzylesiu / [kol. red. W.

Czarnecki et al.]. – Warszawa, 1990

610 24|a Centralny Szpital Kolejowy (Warszawa)

650 4|a Kolejnictwo |x służba zdrowia |z Polska |y od 1944 r .

650 4|a Szpitale |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Warszawa |x służba zdrowia |y od 1944 r.

Szpital Bonifratrów w Krakowie w XVII-XVIII wieku / Helena Komarynska. – Kraków, 2010

610 24|a Bonifratrzy |x służba zdrowia |z Polska |y 17-18 w.

610 24|a Szpital Zakonu Bonifratrów św. Jana Grandego (Kraków)

650 4|a Szpitale kościelne |z Polska |y 17-18 w.

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x służba zdrowia |y 17-18 w.

Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach : rys historyczny 1898-

1970 / Leopold Adamczyk. – Wrocław, 2010

610 24 |a Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. Biskupa Józefa

Nathana (Branice)

650 4|a Psychiatria |x służba zdrowia |z Niemcy

650 4|a Psychiatria |x służba zdrowia |z Polska |y 1944-1989 r.

650 4|a Szpitale |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4|a Szpitale |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4|a Branice (woj. opolskie) |x służba zdrowia |y 19-20 w.

Służba zdrowia Warszawy w walce z okupantem 1939-1945 / Stanisław Bayer. – Warszawa,

1985

650 4|a Ruch oporu |z Polska

651 4|a Warszawa |x służba zdrowia |y 1939-1945 r.

Wkład Górnego Śląska w dzieje europejskiego lecznictwa : wartości kulturowe, zdrowie,

społeczeństwo / pod red. Włodzimierza Kaczorowskiego i Jerzego Mariana Dyrdy. – Opole,

2010

650 4|a Medycyna |x historia |z Śląsk

651 4|a Śląsk, Górny |x służba zdrowia |x historia


198

Statut Lekarskiego Pogotowia Ratunkowego imienia Marszałka Piłsudskiego w Poznaniu T.Z.

– Kraków, 1938

610 24|a Lekarskie Pogotowie Ratunkowe im. Marszałka Piłsudskiego (Poznań)

|x statuty i regulaminy

650 4|a Pogotowie ratunkowe |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x służba zdrowia |y 1918-1939 r.

Problemy opieki stomatologicznej nad populacją wieku rozwojowego w Poznaniu w latach

1996-2005 / pod red. Marii Borysewicz-Lewickiej. – Poznań, 2006

650 4|a Próchnica zębów |x zapobieganie i leczenie

650 4|a Stomatologia dziecięca |z Polska

651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x służba zdrowia |y od 1989 r.

Towarzystwo Lekarskie Warszawskie 1820-2005. Cz. 2, 1916-2005 / pod red. Zofii

Podgórskiej-Klawe. – Warszawa, 2005

610 24|a Towarzystwo Lekarskie Warszawskie

650 4|a Lekarze |x organizacje |z Polska

651 4|a Warszawa |x służba zdrowia |x organizacje

Wolontariusze Hospicjum "Małego Księcia" w Lublinie / pod red. Cezarego Opalacha. –

Lublin, 2004

610 24|a Lubelskie Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia

650 4|a Hospicja dziecięce |x wolontariat |z Polska

651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x służba zdrowia |x wolontariat

Stanisław Niedzielski i jego zasługi dla Ojcowa : w setną rocznicę śmierci (1905-2005) / pod

red. Józefa Partyki. – Ojców, 2006

600 14 |a Niedzielski, Stanisław |d (1859-1905)

650 4 |a Balneolodzy |z Polska

651 4 |a Ojców (woj. małopolskie) |x służba zdrowia |y 19-20 w.

655 4 |a Biografie


199

VII.14.14. Sport, kultura fizyczna, turystyka, podróżnictwo


- alpinizm,

- kultura fizyczna,

- podróżnictwo,

- sport,

- turystyka,

- wędkarstwo.

Zagadnienia sportu i kultury fizycznej na danym obszarze opracowuje się przy pomocy

określników – kultura fizyczna, – sport, np.:

Kultura fizyczna w aglomeracji gdańskiej w latach 1945-1980 : trendy rozwojowe : materiały

źródłowe do badań / Zbigniew Szot – Gdańsk, 2009

651 Gdańsk (woj. pomorskie ; okręg) |x kultura fizyczna |y 1944-1989 r.

Kultura fizyczna i sport w 100-letniej historii Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im.

gen. Jana Henryka Dąbrowskiego w Kutnie / Jerzy Truściński. – Kutno, 2007

610 24|a I Liceum Ogólnokształcące im. Gen. J. H. Dąbrowskiego (Kutno)

|x sport

650 4|a Wychowanie fizyczne |x szkoły średnie |z Polska |y 20-21 w.

651 4|a Kutno (woj. łódzkie) |x sport |y 20-21 w.

651 4|a Kutno (woj. łódzkie) |x szkolnictwo i oświata |y 20-21 w.

Sport w organizacjach paramilitarnych na Ziemi Chełmskiej w latach 1918-1939 / Waldemar

Antoni Kozłowski. – Chełm, 2008

650 4|a Organizacje paramilitarne |x sport |z Polska |y 1914-1918 r.

650 4|a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x organizacje |x 1918-1939 r.

651 4|a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x sport |y 1918-1939 r.

Dzieje sportu polonijnego na Ziemi Złotowskiej / Wojciech Kokowski. – Krajenka, 2008

650 4|a Polacy za granicą |x kultura fizyczna |z Niemcy |y 1918-1945 r.

200

650 4|a Polacy za granicą |x sport |z Niemcy |y 1918-1945 r.

651 4|a Krajna |x sport |y 1918-1939 r.

Błękitna jedynka żeglarska : Drużyna Harcerska im. Romualda Traugutta w Wilnie : na

podstawie zachowanych kronik i notatek oraz wspomnień pisanych i rozmów / zebr. i oprac.

Stanisław Stupkiewicz. – Warszawa, 2009

610 24|a Związek Harcerstwa Polskiego. 1 Wileńska Drużyna Harcerzy im. Romualda

Traugutta

650 4|a Żeglarstwo |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Wilno (Litwa) |x sport |x organizacje |y 1918-1939 r.

Zasłużeni Chełmianie dla kultury fizycznej : słownik biograficzny. Cz. 1 / Waldemar Antoni

Kozłowski. – Chełm, 2007

651 4|a Chełm (woj. lubelskie) |x kultura fizyczna |x biografie


XX-lecie Ogniska TKKF "Młodzieżowiec" : 1958-1978 / [teksty Maciej Grójec, Henryk

Jasiak, Wacław Mroziński ; red. całości H. Jasiak]. – Warszawa, 1980

610 24|a Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej. Ognisko "Młodzieżowiec" (Warszawa)

651 4|a Warszawa |x kultura fizyczna |x organizacje |y 1956-1989 r.

Program rozwoju kultury fizycznej i turystyki w województwie piotrkowskim na lata 1976-

1990 oraz kierunki pracy ideowo-wychowawczej w klubach sportowych województwa

piotrkowskiego. – Piotrków, 1977

651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x kultura fizyczna

|x planowanie

651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x turystyka

|x obiekty i urządzenia – planowanie

Turystyka i podróżnictwo

Stosowane określniki: - agroturystyka, - alpinizm, - podróżnictwo ,- turystyka.

Vilnius : city of strangers / Laimonas Briedis. – Vilnius, 2008

651 4 |a Wilno (Litwa) |x historia

651 4 |a Wilno (Litwa) |x podróżnictwo

655 4 |a Literatura podróżnicza |x historia

Polskie wyprawy na Spitsbergen 1972 i 1973 r. : materiały z sympozjum spitsbergeńskiego,

Wrocław 29-30 marca 1974 r. – Wrocław, 1975

650 4 |a Badania polarne |z Polska |y 1944-1989 r.

651 4 |a Spitsbergen (Norwegia) |x geografia fizyczna |x badanie

651 4 |a Spitsbergen (Norwegia) |x podróżnictwo |y 1945-1989 r.


201

Podróże polskie do Neapolu w wiekach XV-XVIII / Henryk Barycz. – Warszawa, 1939

650 4 |a Podróżnictwo |z Polska |y 15-18 w.

651 4 |a Neapol (Włochy) |x podróżnictwo |y 15-18 w.

Na bezdrożach tatrzańskich : wycieczki, wrażenia i opisy / Mariusz Zaruski. – Łomianki, 2007

600 14 |a Zaruski, Mariusz |d (1867-1941)

610 24 |a Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe

650 4 |a Ratownictwo górskie |z Polska |y 1901-1939 r.

651 4 |a Tatry |x alpinizm |z Polska |y 1901-1939 r.


Mnich : przewodnik wspinaczkowy / Andrzej Marcisz. – Kraków, 2007

651 4 |a Mnich (góra) |x alpinizm


Wspinaczka w ciemności / Tomasz Konrad Pryjma.. – Warszawa, 1993

600 14 |a Pryjma, Tomasz Konrad

650 4 |a Alpiniści |z Polska |y od 1989 r.

650 4 |a Alpinizm jaskiniowy |z Polska

651 4 |a Tatry |x alpinizm |z Polska |y od 1989 r.


Turystyka wodna na pograniczu nysko-jesenickim / [zdj. Romuald Cisakowski et al.]. – Nysa,

2010

650 4|a Turystyka wodna |z Czechy

651 4|a Turystyka wodna |z Polska

651 4|a Euroregion Pradziad |x turystyka

651 4|a Jeseník (Czechy ; okręg) |x turystyka

651 4|a Nysa (woj. opolskie ; okręg) |x turystyka


Ekoturystyka w gospodarstwach Rezerwatu Biosfery Karkonosze / praca pod red. Jadwigi

Łopaty. – Jelenia Góra, 1999

650 4|a Ekoturystyka |z Polska

651 4|a Jelenia Góra (woj. dolnośląskie ; okręg) |x agroturystyka

651 4|a Rezerwat Biosfery Karkonosze |x turystyka |z Polska

655 4|a Informatory

Wypoczynek zimowy w województwie pilskim / Stefan Iwicki. – Bydgoszcz, 1985

650 4|a Turystyka zimowa |z Polska

651 4|a Piła (woj. wielkopolskie ; okręg) |x turystyka

655 4|a Informatory

202

Krakowski Kazimierz i Podgórze / Agnieszka Legutko. – Kraków, 2010

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x Kazimierz

651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x Podgórze


Szlakiem pamiątek ewangelików cieszyńskich / Władysław Sosna. – Cieszyn, 2009

650 4|a Kościół ewangelicko-augsburski |z Czechy

650 4|a Kościół ewangelicko-augsburski |z Polska

651 4|a Cieszyn (woj. śląskie) |x turystyka

651 4|a Czeski Cieszyn (Czechy) |x turystyka

651 4|a Śląsk Cieszyński |x religia |y 16-21 w.


Jeśli dokument dotyczy szlaku turystycznego, określnika – turystyka nie stosuje się.

Karpacki Szlak Rowerowy w Małopolsce / Sądecka Organizacja Turystyczna w Nowym Sączu

; [aut. oprac.: Bożena Srebro, Krzysztof Borkowski, Andrzej Mikołajewicz]. – Nowy Sącz,

2007

651 4 |a Karpacki Szlak Rowerowy


Lesko - Szlak Chasydzki / [tekst: Paweł Fijałkowski, Weronika Litwin]. – Warszawa, 2008

651 4 |a Lesko (woj. podkarpackie) |x kultura |x zabytki

651 4 |a Lesko (woj. podkarpackie) |x stosunki etniczne

651 4 |a Szlak Chasydzki


Wędkarstwo

Określnik – wędkarstwo służy do opracowania materiałów na temat wędkarstwa na danym

obszarze, np.:

Na ryby w okolicy Międzyrzecza / Andrzej Chmielewski. – Międzyrzecz, 2007

651 4 Międzyrzecz (woj. lubuskie ; okręg) |x wędkarstwo

655 4 Przewodniki turystyczne

Chańcza - zbiornik zaporowy : przewodnik wędkarski / Izabela i Waldemar Ptak – Kraków,

2003

651 4 |a Chańcza |x wędkarstwo


203

VII.14.15. Części miejscowości

Materiały dotyczące części miejscowości: dzielnic, osiedli, obiektów fizjograficznych,

opracowuje się podobnie, jak te na temat miejscowości lub obiektów fizjograficznych.

Odpowiednie określniki stosuje się po określnikach jednostkowych wyrażających części

miejscowości, np.:

Flora i fauna Łazienek : przewodnik po wybranych gatunkach / Sebastian Juszko. –

Warszawa, 2007

650 4|a Parki i ogrody |x fauna i flora |z Polska

651 4|a Warszawa |x Łazienki |x fauna i flora

Patroni żoliborskich ulic / [biogramy oprac. Piotr Domański ; red. i wybór ikonografii Marek

Chimiak, Andrzej Kawka].

650 4 |a Patroni ulic i placów |z Polska

651 4 |a Polska |x biografie

651 4 |a Warszawa |x Żoliborz |x ulice i place |x onomastyka

Prognozy rozwoju kultury fizycznej w dzielnicy Warszawa-Żoliborz do 1985 roku w oparciu o

dane badawcze : autoreferat rozprawy doktorskiej / Ryszard Szczeciński. – Warszawa, 1973

651 4|a Warszawa |x Żoliborz |x kultura fizyczna |x prognozy

Informator samorządowy Dzielnicy VIII Miasta Krakowa / [Rada i Zarząd Dzielnicy VIII ;

oprac.: Lidia Bączek et al. ; tekst: Lidia Bączek et al.]. – Kraków, 2002

650 4 |a Samorząd gminny |y od 1989 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Dzielnica VIII |x samorząd |y od 1989 r.


Zarys działalności Hufca Kraków Kleparz-Łobzów w latach 1957-1972 / Kazimierz Dziedzic,

Robert Kowalski. – Kraków, 2002

610 24 |a Związek Harcerstwa Polskiego. |b Hufiec Kraków Kleparz-Łobzów

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Kleparz |x organizacje |y 1944-1989 r.

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Łobzów |x organizacje |y 1944-1989 r.

204

Sfałszowane "wybory" do rad narodowych, Wrocław czerwiec 1988 : (wybór tekstów i

dokumentów) / oprac. Zdzisław Ilski. – Wrocław, 1989

650 4 |a Wybory samorządowe |x fałszerstwo |z Polska |y 1988 r.

651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Krzyki |x wybory samorządowe

|y1988 r.


Dębiec : tygodnik parafii Świętej Trójcy – Poznań, 1993

650 4 |a Parafia |x katolicyzm |z Polska

651 4 |a Parafia Świętej Trójcy (Poznań)

651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x Dębiec |x religia

655 4 |a Czasopisma parafialne polskie |x katolicyzm

Topografia żydowskiej pamięci : obraz krakowskiego Kazimierza we współczesnej literaturze

polskiej i polsko-żydowskiej / Izabela Suchojad. – Kraków, 2010


650 4 |a Żydzi |x w literaturze polskiej

650 4 |a Żydzi |x w literaturze żydowskiej

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Kazimierz |x historia

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Kazimierz |x w literaturze polskiej

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Kazimierz |x w literaturze żydowskiej

655 4 |a Literatura polska |x tematyka |y 20-21 w.

655 4 |a Literatura żydowska |x tematyka |y 20-21 w.

"Mamy szczęście do ludzi..." : o wolontariacie na Ochocie : zapiski, refleksje, wspomnienia /

Grażyna Gnatowska [et al.]. – Warszawa, 2010

650 4 |a Wolontariusze |x organizacje |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Warszawa |x Ochota |x wolontariat |y od 2001 r.


Statut Towarzystwa "Koło Prażan" / Towarzystwo Koło Prażan. – Warszawa, 1937

610 24|a Towarzystwo Koło Prażan |x statuty i regulaminy

650 4|a Regionalizm |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.

651 4|a Warszawa |x Praga |x organizacje |y 1918-1939 r.

Życie codzienne w dzielnicy Raków w Częstochowie / Sylwia Domagalska. – Tychy, 2007

651 4|a Częstochowa (woj. śląskie) |x Raków |x życie codzienne |y 19-20 w.

Wspomnienia żoliborskiego antykwariusza / Krzysztof Jastrzębski. – Warszawa, 2009

600 14|a Jastrzębski, Krzysztof |d (1949- )

650 4|a Antykwariusze |z Polska |y od 1980 r.

651 4|a Warszawa |x Żoliborz |x księgarstwo i antykwarstwo |y od 1980 r.

655 4|a Pamiętniki polskie |y od 1980 r.

205

Stare miasto w Łęczycy / Andrzej Tomczak. – Warszawa, 1955[Nadb.:] Studia

Wczesnośredniowieczne. III.

650 4 |a Grody |z Polska

650 4 |a Historiografia polska

651 4 |a Łęczyca (woj. łódzkie) |x Stare Miasto |x historia

651 4 |a Łęczyca (woj. łódzkie) |x Stare Miasto |x historiografia

VII.14.16. Określnik –a

Określnik –a stosuje się po wszystkich rodzajach tematów wskazując wzajemny związek dwu

pojęć, łączący dwa tematy. Może być więc również stosowany po nazwach geograficznych i

może dotyczyć każdej tematyki, np.:

Warszawa w Europie / [oprac. w Wydziale Strategii Rozwoju Miasta i Intergacji Europejskiej

Biura Zarządu m. st. Warszawy]. – 1999

650 4 |a Warszawa |x a integracja europejska

651 4 |a Warszawa |x miasta partnerskie


Dni Lewoczy / Instytut Słowacki ; [tł. Jacek Bukowski et al.]. – Warszawa, 2004

611 24 |a Dni Lewoczy |d (2004 ; |c Warszawa)

651 4 |a Lewocza (Słowacja) |x a Warszawa

651 4 |a Warszawa |x a Lewocza (Słowacja)

651 4 |a Lewocza (Słowacja) |x kultura |x imprezy

651 4 |a Warszawa |x kultura |x imprezy |y od 2001 r.

Śląsk - perła w koronie czeskiej : trzy okresy świetności w relacjach artystycznych Śląska i

Czech / red.: Andrzej Niedzielenko, Vit Vlnas. – Praga, Legnica, 2006

610 24 |a Muzeum Miedzi (Legnica) |x wystawy

610 24 |a Národni galerie (Praga) |x wystawy

650 4 |a Sztuka czeska |y 14-18 w.

650 4 |a Sztuka europejska |y 14-18 w.

651 4 |a Czechy |x a Śląsk |x kultura |y 14-18 w.

651 4 |a Legnica (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y od 2001 r.

651 4 |a Praga (Czechy) |x wystawy |y od 2001 r.

651 4 |a Śląsk |x a Czechy |x kultura |y 14-18 w.

651 4 |a Śląsk |x sztuka |y 14-18 w.


Powstanie Styczniowe : materiały i dokumenty. [T. 7], Zabór pruski w powstaniu styczniowym

/ red. Stefan Kieniewicz [et al.]. – Wrocław, 1968

650 4 |a Powstanie 1863 r. styczniowe

651 4|a Zabór pruski |x a powstanie 1863 r. styczniowe

206


Wielkopolanie wobec integracji Polski z Unią Europejską / red. nauk. Ryszard Cichocki. –

Poznań, 2003

610 24 |a Unia Europejska |x a Polska |x socjologia

650 4 |a Postawy |z Polska |y od 2001 r.

650 4 |a Świadomość społeczna |z Polska |y od 2001 r.

651 4 |a Wielkopolska |x a Unia Europejska

Rzecz krótka o przymierzu handlowém Hansa Wielka czyli Hansa teutońska albo niemiecka

zwaném, z dodatkiem: czy i Kraków kiedy do tego przymierza należał ? : rozprawa dnia 15

marca r. 1816 [...] / czytana przez Jerzego Samuela Bandtkie. – Kraków, 1817

650 4 |a Hanza

651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x a Hanza

207

VII.14.17. Tematy i określniki równobrzmiące bądź równoznaczne w opracowaniu

materiałów dotyczących Czeczenii, Inflant, Niderlandów, Palestyny, Śląska, Tybetu,

Watykanu i Wolnego Miasta Gdańska

W JHP BN dopuszczono do stosowanie w funkcji określnika następujące nazwy

geograficzne: Czeczenia (Rosja), Inflanty, Niderlandy, Palestyna, Śląsk, Tybet (Chiny),

Watykan i Wolne Miasto Gdańsk. Przy ich stosowaniu należy pamiętać, że niektóre z nich

wolno używać w funkcji określnika jedynie dla pewnych okresów historycznych, np.:

nazwy Śląsk używamy w funkcji określnika dla prac dotyczących okresu 14 w. do 1740 r. i

prac całościowych, do 14 w. - Polska, 1740-1871 - Prusy, 1871-1945 - Niemcy, od 1944 r. -

Polska

W opracowaniu materiałów na temat w/w regionów i miast, mając do dyspozycji tematy i

określniki równobrzmiące bądź równoznaczne, należy stosować odpowiedni określnik.

Śląsk – etnografia

nie Folklor – Śląsk

Utopiec w śląskiej tradycji / [wybór i red. Julia Broda]. – Skoczów, 2006

650 4 |a Utopce

651 4 |a Śląsk |x etnografia

Tajne Archiwa Watykanu / Maria Luisa Ambrosini, Mary Willis. – Warszawa , 1995

610 24 |a Archivio Segreto Vaticano

650 4 |a Kultura |x historia

650 4 |a Papiestwo |x historia

651 4 |a Watykan |x archiwistyka

Bank Boga i bankierzy papieża : afery i skandale watykańskiej kasy / Mario Guarino. –

Katowice, 2001

650 4 |a Skandale |z Watykan |y od 1945 r.

208

651 4 |a Watykan |x finanse |y od 1945 r.

Biblioteki Wolnego Miasta Gdańska

651 4 |a Wolne Miasto Gdańsk |x bibliotekarstwo

VII.14. 18. Opracowanie dokumentów dotyczących terytoriów zmieniających

przynależność państwową (Śląsk, Warmia, Mazury, Pomorze. Kresy Wschodnie RP)

Opracowanie rzeczowe dokumentów dotyczących terytoriów zmieniających przynależność

państwową mogą sprawiać wiele problemów. Np. Mazury znajdowały się kolejno pod

rządami państwa krzyżackiego, Prus Książęcych, Prus, Niemiec i Polski. Polskę i Litwę

łączyła przez kilka wieków unia, znaczna część Ukrainy długo podlegała polskiej władzy, a

Śląsk kolejno - Polsce, Czechom, Austrii, Prusom, Niemcom i ponownie Polsce. W trakcie

wojen zdobywcy stanowili na zdobytych terenach swoje prawa. Katalogujący nieustannie

staje przed problemem, jakiego tematu, określnika geograficznego lub tematu językowo-

etnicznego powinien użyć dla wyrażenia terytoriów/ narodowości omawianych w danym

dokumencie. W opracowaniu przedmiotowym tego typu dokumentów należy:

1. Traktować równorzędnie terytoria/narodowości wówczas, gdy opisywanemu zagadnieniu

można przypisać cechy etniczne/terytorialne kilku nacji lub państw. Skutkuje to często

dublowaniem tematów, do których dodaje się różne określniki geograficzne, a dla wieku 20

także chronologiczne, lub wyrażaniem pewnego terytorium kilkoma tematami geograficznymi

lub językowo-etnicznymi, np.:

Koligacje śląskie na tle historii rodziny Rudzińskich / oprac. Władysław Rudziński. –

Warszawa, 1995

600 34|a Rudziński |c (rodzina) |x genealogia

650 4|a Rody |z Czechy |y 18-20 w.

650 4|a Rody |z Niemcy |y 18-20 w.

650 4|a Rody |z Polska |y 18-20 w.

651 4|a Śląsk |x ludność |y 18-20 w.

Przyczynki do heraldyki i genealogii szlachty śląskiej [!] / pod red. Dariusza Woźnickiego. –

Tarnowskie Góry, 1998

600 34|a Hohenlohe |c (rodzina) |x genealogia

600 34|a Wypler |c (rodzina) |x genealogia

650 4|a Rody |z Prusy

650 4|a Rody |z Śląsk

209

650 4|a Szlachta |x genealogia |z Prusy

650 4|a Szlachta |x genealogia |z Śląsk

650 4|a Śląsk |x heraldyka

650 4|a Śląsk |x ludność

Dzieje starożytne narodu litewskiego. T. 9 . Panowania Zygmuntów / Teodor Narbutt. –

Wilno, 1841

651 4|a Litwa |y 16 w.

651 4|a Polska |y16 w.

Staražytnaă Belarus’ / Mìkola Ermalovìč. – Mìnsk, 1994

651 4|a Białoruś |y 12-15 w.

651 4|a Litwa |y 12-15 w.

Niemcy, Warmiacy, Polacy : 1871-1914 : z dziejów niemieckiego ruchu katolickiego i

stosunków polsko-niemieckich w Prusach / Robert Traba. – Olsztyn, 1994

650 4|a Germanizacja |z Polska

650 4|a Kościół katolicki |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4|a Kościół a państwo |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4|a Mniejszości narodowe |z Niemcy |y 19-20 w.

651 4|a Warmia |x religia |y 19-20 w.

651 4|a Warmia |x stosunki etniczne |y 19-20 w.

W przypadku materiałów dotyczących ciał zbiorowych konieczne jest uwzględnienie ich

nazw adekwatnych dla danych okresów historycznych, np.:

Biblioteka Vil’njusskogo universiteta / Zofija Petrauskiené / Vil’njus. - 1970

610 24|a Uniwersytet Stefana Batorego (Wilno). |b Biblioteka

610 24|a Vilniaus universitetas. |b Biblioteka

650 4|a Biblioteki akademickie |z Litwa

650 4|a Biblioteki akademickie |z Polska

651 4|a Wilno (Litwa) |x bibliotekarstwo |x historia

Historia Wydziałów Lekarskiego i Farmaceutycznego Uniwersytetu Wrocławskiego oraz

Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 1702-2002 / pod red. Waldemara Kozuschka. –

Wrocław, 2002

610 24 |a Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich (Wrocław). |b Wydział Farmaceutyczny

610 24|a Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich (Wrocław). |b Wydział Lekarski

610 24|a Universität Breslau. |b Medizinische Fakultät

650 4|a Farmacja |x szkolnictwo wyższe |z Polska |y od 1944 r.

650 4|a Medycyna |x szkolnictwo wyższe |z Niemcy |y 18-20 w.

650 4|a Medycyna |x szkolnictwo wyższe |z Polska |y od 1944 r.

650 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x szkolnictwo wyższe |y 18-21 w.

210

Stosuje się zasadę, że tematy wyrażające obiekty budowlane, techniczne otrzymują określnik

geograficzny oznaczający miejsce ich współczesnej lokalizacji. Jeśli trzeba wskazać

państwo, do którego przynależały dane obiekty lub wskazać narodowość twórców, należy w

opisie dodać hasła z dziedziny sztuki z odpowiednim rozszerzeniem językowo-etnicznym i

określnikiem – zabytki, a następnie z określnikiem geograficznym odpowiednim dla

obecnego usytuowania obiektu , np.:

Krzeszów /Henryk Dziurla. – Wrocław, 1974

650 4|a Sztuka sakralna niemiecka |x zabytki |z Polska

650 4|a Klasztory (bud.) |z Polska

651 4|a Krzeszów (woj. dolnośląskie) |x klasztor cystersów |z historia

Twierdza Modlin / Ryszard Henryk Bochenek. – Warszawa, 2003

650 4|a Architektura obronna rosyjska |x zabytki |z Polska

650 4|a Twierdze i fortyfikacje miejskie |z Polska |y 19-20 w.

651 4|a Twierdza Modlin |x historia

2. Uwzględnić jedno terytorium/narodowość w zależności od opisywanego w dokumencie

okresu, np.:

Dzieje starożytne narodu litewskiego. T. 5 . Od śmierci Gedymina do bitwy pod Worskłą /

Teodor Narbutt. – Wilno, 1838

651 4|a Litwa |y 13-14 w.

Administracja i samorząd miejski w państwie krzyżackim / Wiesław Śniecikowski, Roman

Skeczkowski. – Koszalin, 1997

650 4|a Miasta |x prawo |x historia |z krzyżackie, państwo

650 4|a Samorząd miejski |z krzyżackie, państwo

651 4|a Krzyżackie, państwo |x administracja

Z dziejów rodu Schaffgotschów / Irena Twardoch. – Ruda Śląska, 1999

600 34|a Schaffgotsch |c (rodzina)

650 4|a Arystokracja |z Niemcy |y 19-20 w.

650 4|a Rody |z Niemcy |y 19-20 w.

651 4|a Śląsk, Górny |x gospodarka |y 19-20 w.

Położenie socjalne robotników w górnictwie węglowym w dobrach książąt pszczyńskich na

Górnym Śląsku 1847-1870 / Schinsuke Hosoda. – Wrocław, 1997

600 34|a Pless |c (rodzina) |y 19 w.

650 4|a Górnicy |x socjologia |z Prusy |y 19 w.

211

650 4|a Struktura społeczna |z Prusy |y 19 w.

650 4|a Węgiel kamienny |x górnictwo |z Prusy |y 19 w.

651 4|a Śląsk, Górny |x górnictwo |x socjologia |y 19 w.

Lokacje łanów opuszczonych / Mikołaj Kopernik ; wydał Marian Biskup ; [przekł. tekstów łac.

Jerzy Drewnowski]. – Olsztyn, 1983

600 14 |a Kopernik, Mikołaj |d (1473-1543)

650 4 |a Własność rolna |z Polska |y 16 w.

651 4 |a Warmia |x osadnictwo |y 16 w.

651 4 |a Warmia |x rolnictwo |y 16 w.

Roślinność fortyfikacji dawnej Twierdzy Toruń : przewodnik / Mirosław Ceynowa-Giełdon,

Andrzej Nienartowicz. – Toruń, 1993

650 4|a Twierdze i fortyfikacje miejskie |x flora |z Polska

651 4|a Twierdza Toruń |x flora


Sala Muzyczna Uniwersytetu Wrocławskiego. – Wrocław, 1993

610 24|a Uniwersytet Wrocławski |x obiekty i urządzenia

650 4|a Wnętrza architektoniczne |x historia |z Niemcy |x 18-20 w.

651 4 Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Uniwersytet Wrocławski (budynek główny) |x

Oratorium Marianum

655 4|a Wydawnictwa popularne

Zabory, ziemie pod okupacją.

W opisie przedmiotowym dokumentów traktujących o terenach polskich pozostających pod

zaborami lub okupowanych, zawsze obszary te traktujemy jako polskie. Są jednak dziedziny,

które wyrażamy przez odpowiednie tematy z określnikami geograficznymi wskazującymi

państwo zaborcze lub okupanta. Dotyczy to materiałów z dziedziny prawa, sądownictwa,

więziennictwa, szkolnictwa publicznego, polityki, np.:

Podręcznik w sprawie wywłaszczenia zawierający obszerne omówienie ustawy z dnia 20

marca 1908 r., tekst odnośnych prawnych przepisów oraz wyciągi ważniejszych wyroków

sądu rzeszy / skreślił Zygmunt Dziembowski. – Poznań, 1908

650 4|a Wywłaszczenie |x prawo |z Niemcy |y stan na 1908 r.

650 4|a Własność prawo |x Niemcy |y stan na 1908 r.

651 4|a Zabór pruski |x prawo |y stan na 1908 r.

Gubernatorzy w Królestwie Polskim : szkic do portretu zbiorowego / Łukasz Chimiak. –

Wrocław, 1999

650 4|a Urzędnicy |x socjologia |x Rosja |y 19-20 w.

651 4|a Zabór rosyjski |x administracja |x socjologia

212

Dlaczego włościanie nie głosują do Dumy / Polska Partja Socjalistyczna. – Warszawa, 1906

610 24|a Polska Partia Socjalistyczna (1892-1948) |y 1901-1914 r.

650 4|a Chłopi |z Polska |y 1901-1914 r.

650 4|a Prawo wyborcze |z Rosja |y stan na 1906 r.

650 4|a Wybory parlamentarne |z Rosja |y 1906 r.

651 4|a Zabór rosyjski |y 1901-1914 r.

Ustawy i rozporządzenia o ochronie zwierząt obowiązujące w królestwie Galicyi i W.

Księstwie Krakowskiem / zestawił I.R.K ; wyd. staraniem i nakł. Gal. Towarzystwa Ochrony

Zwierząt. – Lwów, 1879

650 4|a Zwierzęta |x ochrona |x prawo |z Austria |y 19 w.

651 4|a Galicja |x fauna |x ochrona |x prawo |y 19 w.

Walka o rekruta polskiego pod okupacją / Stefan Dąbrowski. – Warszawa, 1922

650 4|a Pobór do wojska |z Austria |y 1914-1918 r.

650 4|a Pobór do wojska |z Niemcy |y 1914-1918 r.

650 4|a Pobór do wojska |z Rosja |y 1914-1918 r.

650 4|a Wojna 1914-1918 r. |x udział Polaków

650 4|a Wojsko |z Polska |y 1918-1914 r.

Reforma podatkowa. Cz. 1, O powszechnym podatku zarobkowym / Franciszek Szymusik. –

Lwów, 1897

650 4|a Podatek dochodowy od osób fizycznych |x prawo |z Austria

|y stan na 1898 r.

651 4|a Galicja |x finanse |x prawo |y stan na 1898 r.

Druga zbiórka wełny i kauczuku / C. i k. Ministerstwo wojny, Urząd opieki wojennej ; Löbl. –

[s.l.], 1916

650 4|a Guma |x wyroby |x prawo wojenne |z Polska |y 1914-1918 r.

650 4|a Prawo wojenne |z Austria |y 1914-1918 r.

650 4|a Wełna |x wyroby |x prawo wojenne |z Polska |y 1914-1918 r.

650 4|a Wojsko |x zaopatrzenie |z Austria |y 1914-1918 r.

650 4|a Wojna 1914-1918 r. |z Polska


Obwieszczenie uzupełniające do zarządzenia z dnia 8.11.1941. o utworzeniu żydowskiej

dzielnicy w mieście Lwowie : Lwów, dnia 19 listopada 1941 r. / Gubernator dystryktu

Galicja Dr. Lasch. – Lwów, 1941

650 4|a Polityka narodowościowa |z Niemcy |y 1933-1945 r.

650 4|a Żydzi |z Polska |y 1939-1945 r.

651 4|a Lwów (Ukraina) |x getto


|655 4|a Obwieszczenia

213

Cztery lata ostrego dyżuru / Anna Czuperska-Śliwicka. – Warszawa, 1989

600 14|a Czuperska-Śliwicka, Anna |d (1908-1988)

610 24|a Więzienie Pawiak |y 1939-1945 r.

650 4|a Lekarze |z Polska |y 1939-1945 r.

650 4|a Służba zdrowia |z Polska |y 1939-1945 r.

650 4|a Więziennictwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.



Polityka hitlerowska wobec szkolnictwa polskiego w Generalnej Guberni (1939-1945) /

Eugeniusz C. Król. - Warszawa, 1979

650 4|a Szkolnictwo |z Polska |y 1939-1945 r.

650 4|a Szkolnictwo |x polityka |z Niemcy |y 1933-1945 r.

651 4|a Generalne Gubernatorstwo (1939-1945) |x szkolnictwo i oświata

Przykłady opracowania dokumentów dotyczących Śląska z adekwatnymi tematami i

określnikami geograficznymi w zależności od opisywanego przedziału czasowego.

Rycerstwo śląskie do końca XIII w. : pochodzenie – gospodarka – polityka / Marek Cetwiński.

– Kraków, 1980

650 4|a Rycerstwo |z Polska |y 12-13 w.

651 4|a Śląsk |y 12-13 w.

Hebrajskie inskrypcje na Śląsku XIII-XVIII wieku / Marcin Wodziński. – Wrocław, 1996

650 4|a Epigrafika |x Żydzi |z Śląsk

650 4|a Macewy |z Śląsk

650 4|a Żydzi |x kultura |x zabytki |z Śląsk

651 4|a Śląsk |x cmentarze |y 13-18 w.

651 4|a Śląsk |x stosunki etniczne |y 13-18 w.

Alma Mater Leopoldina : Kolegium i Uniwersytet Jezuicki we Wrocławiu 1638-1811 /

Carsten Rabe. – Wrocław, 2003

610 24|a Jezuici |x szkolnictwo |z Śląsk |y 17-18 w.

610 24|a Universität Breslau |y 19 w.

651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x szkolnictwo wyższe |y 17-19 w.

Tabela podatku gruntowego i ludności wsi śląskich z około 1765 roku / oprac. Zbigniew

Kawśny, Jan Wosch. – Wrocław, 1979

650 4|a Podatek gruntowy |z Prusy |y 19 w.

650 4|a Wieś |x ludność |z Prusy |y 19 w.

214

651 4|a Śląsk |x gospodarka |y 18 w.


Poczta na Śląsku Cieszyńskim do 1918 roku : stemple pocztowe i cenzury / Janusz Manterys.

– Kraków, 2002

650 4|a Poczta |z Austria

650 4|a Poczta |z Polska

650 4|a Poczta |x pieczęcie |z Austria

650 4|a Poczta |x pieczęcie |z Polska

651 4|a Śląsk Cieszyński |x łączność |x historia

655 4|a Katalogi filatelistyczne

Barokowe kościoły na Śląsku w XVIII w. : systematyka typologiczna / Jan Wrabec. –

Wrocław, 1986

650 4 |a Architektura sakralna niemiecka |x historia |y 18 w.

650 4 |a Architektura sakralna niemiecka |x zabytki |z Polska

650 4 |a Kościoły i kaplice |z Polska |y 18 w.

650 4 |a Barok |x budownictwo |z Polska

651 4 |a Śląsk, Dolny |x budownictwo |y 18 w.

Oddział Stomatologiczny Śląskiej Akademii Medycznej i jego wpływ na rozwój stomatologii

w regionie śląskim 1948-1998 / Norbert Prudel. – Katowice, 2000

610 24|a Śląska Akademia Medyczna (Katowice). |b Oddział Stomatologiczny

650 4|a Stomatologia |historia |z Polska |y od 1944 r.

650 4|a Stomatologia |x szkolnictwo wyższe |z Polska |y od 1944 r.

651 4|a Katowice (woj. śląskie) |x szkolnictwo wyższe |y od 1944 r.

651 4|a Śląsk, Górny |x służba zdrowia |y od 1944 r.

651 4|a Śląsk Górny |x szkolnictwo wyższe |x od 1944 r.

Documents

VII. Hasło geograficzne