Verslag Projectgroep Elektriciteit

Verslag Projectgroep Elektriciteit

Datum: 18/04/2016

Locatie: VDL Bus Roeselare, Schoolstraat 50, 8800 ROESELARE

Aanwezig: Eva Bossuyt (RTC West-Vlaanderen), Geert Demeyere (VTI Waregem), Frank Vandevelde (VTI Tielt),

Rik Debeuf (KA Roeselare), Veerle Van Antenhove (Volta), Jos Vermote (VTI Izegem), Johan Helsen

(VTI Brugge), Frans De Coninck (VTI Brugge), Jean-Pierre Micholt (VTI Brugge), Gino Gruyaert (VTI

Roeselare), Danny Hondeghem (VTI Ieper), Rik Baeckelandt (VTI Torhout), Kurt Pauwels (VTI

Poperinge), Wesley Lamote (VTI Diksmuide); Joos Casteele (Athena Heule); Koen Duhamel (PTI

Kortrijk); Els Decouter (Zeelyceum De Haan); Griet Bevernaegie (VDL Bus Roeselare); Marc

Bottecaer (VDL Bus Roeselare); Els Callemein (RTC West-Vlaanderen)

Verontschuldigd: Maertens Eric (VTI Torhout), Bart De Boitselier (VDAB), Kris Vandevoorde (KTA Brugge), Filiep

Cottem (VTI Kortrijk), Jo Hovaere (KTA Ieper), Jo Desutter (DPB VVKSO), Ingrid Devenyn (PBD GO!),

Ingrid Snel (IPV), Paul Veys (VTI Menen), Bernard Roels (OLVTD Zeebrugge), Jos Tanghe (VTI

Oostende)

Verslag: Goedrun Houspie (RTC West-Vlaanderen)

Agenda:

Agenda: ___________________________________________________________________________________ 1

Verwelkoming ______________________________________________________________________________ 2

Rondleiding bij VDL Bus Roeselare ______________________________________________________________ 2

Nieuwe manier van werken binnen RTC West-Vlaanderen ___________________________________________ 3

Evaluatie van de lopende projecten _____________________________________________________________ 4

Pick & place ______________________________________________________________________________ 5

Didactische installatie pv ___________________________________________________________________ 7

Hernieuwbare energie _____________________________________________________________________ 7

Didactische middenspanningscabine __________________________________________________________ 7

Draadloze sensoren ________________________________________________________________________ 8

Verdeelbord ______________________________________________________________________________ 8

IR-camera’s ______________________________________________________________________________ 8

Mobiele koffers verlichting __________________________________________________________________ 9

Nieuwe prioriteiten __________________________________________________________________________ 9

Domotica (KNX) ___________________________________________________________________________ 9

Machineveiligheid ________________________________________________________________________ 10

Veilig werken op hoogte ___________________________________________________________________ 11

Andere vragen/prioriteiten uit de groep? 11

Varia 12

VCA ___________________________________________________________________________________ 11

VDAB 10-daagse _________________________________________________________________________ 12

Scholentoer _____________________________________________________________________________ 13

STEM __________________________________________________________________________________ 13

Duaal leren _____________________________________________________________________________ 14

RTC West-Vlaanderen Projectgroep Elektriciteit 2 / 14 18 april 2016

Verwelkoming

Eva Bossuyt opent de projectgroep om 13u, die voor de gelegenheid doorgaat bij VDL Bus Roeselare.

Na het overlopen van het programma voor de namiddag, geeft Eva het woord aan Griet Bevernaegie,

verantwoordelijk voor de opleidingen binnen VDL Bus Roeselare.

Rondleiding bij VDL Bus Roeselare

Voorstelling bedrijf door Mevr. Griet Bevernaegie zie PPT in bijlage

Mevr. Bevernaegie schetst kort het ontstaan van de VDL Groep, de verschillende divisies waarbinnen de groep

werkzaam is en de belangrijkste realisaties van de afgelopen jaren.

Welke samenwerkingen met onderwijs heeft het bedrijf reeds?

Productie: werkplekleren (stage op de werkvloer): VTI Roeselare

Ondersteuning productie: technisch administratieve stage: VDAB (via Vormetal)

Engineering: stage -en afstudeeropdrachten: diverse hogescholen (o.a. Fontys Eindhoven)

Nieuwe projecten/ R&D: Katholieke Universiteit Leuven

Naar aanloop van deze projectgroep heeft Mevr. Bevernaegie bovendien een interne enquête gehouden

waarin ze polste naar de behoeftes van het bedrijf naar het onderwijs toe.

Welke voorbereiding heeft een leerling nodig voor een job in de automotive sector?

Meer gelijkspanning i.p.v. wisselspanning

Communicatiesystemen van een bus (CAN-systeem)

Kennis van verschillende aandrijflijnen (hybride en elektrisch)

Montagetechnieken (krimpen, juiste tooling, op moment aanspannen van componenten en

koppelbouten, zekeringen, …)

Schema’s lezen, relaisschakelingen, diodes

Trillingen en aangepaste montagetechnieken (scherpe randen…)

Diagnose via laptop en foutopsporing a.d.h.v. resultaten

Diagnose via laptop en foutopsporing a.d.h.v. resultaten

Werken met universele meter, spanning, stroom en weerstand meten

Weerstanden berekenen, serie en parallel

Industriële toepassingen -> vinden hun weg in de automotive zowel qua voeding als qua sturing (700 V

batterijen, Siemens electromotoren 460 V, pompen en compressoren die elektrisch worden

aangedreven), ELECTRO MECHANICA!

Koelsystemen (principe van airco)

Aangepaste stage

Attesten via school (BA4, BA5, HEV1, HEV2, ….)

Bij de laatste opmerking reageert de Projectgroep dat BA4 en 5 vaardigheden wel kunnen aangeleerd worden

op school, maar de attestering is ondernemingsnummerafhankelijk en moeten dus door de bedrijven zelf

afgeleverd worden.

Rondleiding

Onder leiding van Dhr. Marc Bottecaer bezoekt de projectgroep

de productiehallen van VDL Bus Roeselare.

Een sfeerbeeld:


Nieuwe manier van werken binnen RTC West-Vlaanderen

1) Aandachtspunten beheersovereenkomst 2015-2020

Er is een nieuwe beheersovereenkomst goedgekeurd vanuit het departement onderwijs die de grote lijnen

bepaalt waar de RTC’s zich de komende 5 jaar dienen aan te houden.

Aandachtspunten beheersovereenkomst:

Telkens JAP per schooljaar

Opdracht A = Platformfunctie. Blijft belangrijk voor RTC

Opdracht B = competentieversterking. Beroepskwalificaties = referentiekader voor projecten

Prioritaire doelgroep: lln van studierichtingen gericht op BK’s niveau 3 en 4 van 3de gr. SO, BuSO en

deeltijds onderwijs + technische scholing van leerkrachten

Schematisch overzicht:

Beheersovereenkomst 2011-2015 Beheersovereenkomst 2015-2020

doel is tot stand komen van projecten voor leerlingen in

functie van arbeidsmarktgerichte competenties en

knelpuntberoepen

doel is tot stand komen van projecten voor leerlingen

in functie van beroepskwalificaties

beslissende rol in de procescontrole – goedkeuring

nodig van werkgroep om project verder mee te nemen

naar RvB en DPT

de krijtlijnen (= de thema’s) worden aangereikt vanuit

de VLOR waarbinnen gewerkt kan worden

samenkomen in functie van studiegebied en welke

projecten daarbinnen aan de orde zijn (draagvlak)

samenkomen in functie van studiegebied (draagvlak

blijft belangrijk), thema/krijtlijn, concreet project, …

samenstelling: vertegenwoordigers uit betreffend

studiegebied (voornamelijk TA’s en TAC’s), socio-

economische actoren, partnerbedrijven van specifieke

projecten

samenstelling: afhankelijk van doelstelling

(studiegebied, thema/krijtlijn, concreet project):

vertegenwoordigers uit betreffend studiegebied

(voornamelijk TA’s en TAC’s), socio-economische

actoren, partnerbedrijven van specifieke projecten, …

Doelgroep: 3e

graadsleerlingen technisch onderwijs Doelgroep: 3e

graadsleerlingen technisch onderwijs;

leerkrachten enkel in functie van concreet leertraject

naar leerlingen toe

Projectdeelname - vormen van bereik:

Dit is belangrijk om mee te nemen om de projecten te beoordelen.

Potentieel bereik (PB): alle onderwijsinstellingen waarvoor het project relevant kan zijn

Maximaal bereik (MB): het # onderwijsinstellingen dat afhankelijk van de projectmiddelen maximaal

kan deelnemen = min. 20% v. PB

Effectief bereik: het # onderwijsinstellingen dat effectief heeft deelgenomen = min. 50% van het MB

2) VLOR-richtlijnen

De Vlaamse Onderwijsraad zal de RTC’s in de toekomst mee helpen aansturen.

Adviezen:

Nog meer betrekken pedagogische begeleidingsdiensten en sectoren/sectorconsulenten

Alle scholen en bedrijven betrekken: groot en klein

Werking andere RTC’s opvolgen en samenwerkingsmogelijkheden bekijken. Actief werken aan

provincie-overstijgende projecten

Nadenken over uitdoofscenario per project

Ruimte voorzien voor nieuwe en innovatieve projecten


Zeker geen didactische pakketten uitwerken!

Rol van VLOR is adviserend, niet determinerend

3) Strategische doelstellingen RTC W-Vl

Elk RTC stelde zijn eigen strategisch plan 2016-2020 op. Het volledige plan is terug te vinden op de

website van RTC West-Vlaanderen.

Dit zijn de doelstellingen uit het strategisch plan van West-Vlaanderen:

Bedrijvenparticipatie in RTC-werking verhogen

Verankeren en bestendigen van duurzame partnerships

Coachen van bedrijven en scholen

Versnippering counteren en bewustwording activeren

STEM-acties inventariseren en clusteren

Grenzeloze techniek

4) Mobiele projecten

RTC werkte in het verleden verschillende mobiele projecten uit. Omdat deze ouder worden en niet

allemaal meer even populair zijn, drong de noodzaak om een kader uit te werken rond de afbouw van

mobiele projecten zich op.

Daarom stelde RTC West-Vlaanderen het volgende kader op:

Nieuw mobiel project: doel is afbouwscenario 5 jaar

Na 5 jaar: waarde bepalen en verkoop aan voordelige prijs

Voorkeur aan school (of scholen) die schouders onder project zetten (opvolgen ontleningen,

onderhoud en herstellingen, technische ondersteuning)

Steeds met verkoopovereenkomst: eigen beheer met richtlijn ter beschikkingstelling voor

andere scholen indien mogelijk

De projectgroep gaat akkoord met deze regeling.

5) Provincie-overstijgende werking

Dit schooljaar communiceerden de RTC’s voor de eerste keer over de provincie-overschrijdende

werking. Dit houdt in dat de scholen de kans krijgen om aan projecten uit de andere provincies deel te

nemen waar men zelf interesse in heeft. Dit aanbod heeft dit schooljaar nog niet veel succes gehad.

Een klas van VTI Torhout volgde wel de opleiding praktisch omgaan met machineveiligheid in Oost-

Vlaanderen via deze weg. Volgend schooljaar zullen we de scholen opnieuw deze kans bieden. Er volgt

nog communicatie over hoe we dit zullen aanpakken naar de scholen toe via het RTC.

Evaluatie van de lopende projecten

Door besparingen vanuit het Departement onderwijs (42%) is bij RTC West-Vlaanderen de strategische keuze

gemaakt om de zachte sectoren te laten vallen en om een strenge selectie van de projecten te houden.

Daardoor zijn de volgende projecten weggevallen. De keuze is gebaseerd op het bereik van het project en er is

gekozen om geen nieuwe projecten op te starten.

- Hydraulica/pneumaticasoftware SMC: geen aankoop van leerlingenlicenties meer.

- Geen aankoop materiaal “Praktisch omgaan met machineveiligheid” (nieuw project).

- KNX TTT: dit viel sowieso al weg door praktische overwegingen binnen de VDAB.

- Elektor Proton Robot: de robots werden overgelaten aan de scholen die interesse hadden.

http://www.rtcwestvlaanderen.be/rtc-projecten/p/404/praktisch-omgaan-met-machineveiligheid


Welke projecten gingen dan nog door in 2015-2016?

Bouw je eigen Pick & Place-unit

Didactische installatie PV (mobiel)

Hernieuwbare energie: wind en meer

Didactische hoogspanningscabine

Draadloze sensoren (mobiel)

Niet-residentieel verdeelbord voor de tertiaire installatie (mobiel)

IR-camera’s

Verlichting (mobiel)

Deze projecten worden vandaag geëvalueerd. Voor het JAP 2016-2017 zijn volgende aspecten bij de projecten

cruciaal:

1) Doel

2) Meerwaarde ifvh realiseren van de beroepskwalificaties:

- BK 0138 Elektrotechnicus

- BK 0139 Elektrotechnisch installateur

- BK 0003 Residentieel elektrotechnisch installateur

(Knelpuntberoepen: Monteurs en installateurs elektrotechniek)

3) Instrumentarium

4) Openheid naar scholen

5) Link met de arbeidsmarkt

6) Aantal partners

7) Innovatief karakter

8) Operationele en financiële haalbaarheid

We moeten komen tot volgende algemene beoordeling/project:

- Verder zetten

- Verder zetten mits tegemoetkoming aan evaluatiepunten

- Afbouwscenario invoeren

Pick & place - Materiaal: pick & place editie 3 bestaat uit 3 verschillende modules die 1 geheel vormen

- Bijzonderheden dit jaar: oa barcodescanner

We wijzen nog eens op de deadlines voor het doorsturen van foto’s en filmpjes. Gelieve deze informatie ook

door te spelen aan de betrokken leerkrachten en leerlingen, zodat ze hun info tijdig kunnen bezorgen.

• Pneumatische & elektrische schema’s (na herfstvakantie)

• Foto’s van PLC (januari – februari)

• Foto’s van Mechanische stukken (maart)

• Foto van de Stuurkast (maart)

• Filmpje van de werkende pick & place (juni)

Via [email protected] of www.facebook.com/pickenplacewvl

Pick & Place editie 4 voor volgend schooljaar:

- Opnieuw inschrijven via website tegen eind juni

- Bestelbon bezorgen tegen eind juni

mailto:[email protected]

http://www.facebook.com/pickenplacewvl


- Communicatie hieromtrent wordt per post (samen met attesten dit jaar) en per mail verstuurd (half

mei)

- Kick Off: begin 09/2016. Datum volgt.

- Op deze Kick Off ook info over aankoop optiemateriaal aan gunsttarief

- Prijs editie 4:

Basispakket kost RTC en TOFAM € 2.600 incl. BTW

Optiepakket kost RTC en TOFAM € 4.175 incl. BTW

(Waarde is uiteraard meer)

School betaalt € 300 voor basispakket, € 1.875 voor optiepakket

JAP 2016-2017

De vergadering gaat akkoord om dit project volgend jaar verder te zetten om het Pick&Place-traject als

een afgewerkt geheel te kunnen afronden.

Idee vervolgproject Pick & Place: Factory of the Future

Vanuit SMC en ism RTC Vlaams-Brabant wordt volgend schooljaar een ambitieus project gelanceerd:

Factory of the Future (zie presentatie SMC)

Dit is een mobiele technologietruck mét chauffeur en instructeur, die van school naar school trekt en

daar telkens 4 dagen ter beschikking van de school blijft staan.

SMC deed het voorstel om dit ook in West-Vlaanderen uit te werken voor het schooljaar 2017-2018

Reactie projectgroep:

- De projectgroep vraagt zich af in welke mate dit project is opgebouwd in de lijn van de nieuwe

leerplannen? Werden de pedagogische begeleidingsdiensten betrokken bij de uitwerking van dit

project of niet? De groep stuurt aan op een overzicht van de onderwijsbehoeften die met deze trailer

worden gerealiseerd.

- Scholen gaan op basis van de leerplannen op zoek naar middelen om die doelstellingen te realiseren.

In dit opzicht is dit project zeker niet gericht op leerlingen van bv. een IW-richting, zij worden

gestimuleerd om zelf projecten uit te werken, terwijl deze trailer al helemaal uitgewerkt en een

afgewerkt concept is.

- De projectgroep heeft sterke twijfels rond de meerwaarde van de trailer als die slechts 4 dagen ter

beschikking staat van de school. De return on investment van dit project lijkt veel te beperkt. Ook

roostertechnisch ziet de projectgroep grote uitdagingen om de trailer tijdens deze zeer beperkte

periode van beschikbaarheid in te plannen – waarschijnlijk zullen de meeste scholen pas een beroep

willen doen op de trailer naar het einde van het schooljaar toe, wanneer het grootste deel van de

vereiste leerstof onder de knie is.

- De projectgroep merkt na de presentatie van het FotF-project op dat een groot deel van de

technologie in de trailer, al aan bod is gekomen in het Pick&Place-project. Een van de grote sterktes

van het Pick&Place-project is dat de school het materiaal kan blijven verder integreren in de lessen

zoals de school dat wenst. Met een dergelijk project als de FotF-trailer is dat onmogelijk.

- Siemens heeft ook zo een mobiele bus met hun technologieën erin. Scholen worden ook uitgenodigd

om hier gebruik van te maken. Dit gebeurt echter niet zo veel.

- Voor dit project zou SMC opteren om weer over te stappen naar Siemens PLC’s. Voor de projectgroep

vormt dit geen probleem. Leerlingen moeten immers met verschillende types PLC’s kunnen werken.

Vele scholen werken zelf ook met Siemens PLC’s.

De Factory of the Future-trailer zal aanwezig zijn op de GP Metal Awards op 20 mei 2016 in Kortrijk Xpo. Wie

wil kennismaken met de trailer, kan hem daar gaan bezichtigen.

Factory%20of%20the%20future.pdf


Didactische installatie pv - Cursus: zie www.rtcwestvlaanderen.be/cursusmaterialendag

- Pot. bereik: 19, max. bereik: 10, effectieve deelname SJ 2015-2016 3 scholen: ontleend door VTI

Torhout, VTI Veurne (eind april) en VTI Brugge (mei). Is geen 50% en dus niet voldoende.

- Gezien de aanzienlijke jaarlijkse (keurings-, herstellings-) kosten voor RTC, wordt overwogen om dit

project af te bouwen in de toekomst.

- Feedback van de projectgroep:

De meeste scholen hebben hun eigen mini-PV-installatie waardoor er minder behoefte is

aan dit project.

Bepaalde scholen werken enkel nog theoretisch rond PV, en niet langer uitvoerend.

De projectgroep gaat akkoord om dit project af te ronden en gaat akkoord met volgend

afbouwscenario:

Het dak met zonnepanelen wordt opgenomen in de opleiding rond Hernieuwbare

energie van Power-Link

De aanhangwagen waarop de PV-panelen bevestigd zijn wordt tweedehands verkocht.

VTI Torhout heeft al interesse getoond om de aanhangwagen over te nemen. Bijkomende

geïnteresseerden kunnen zich nog steeds melden bij RTC.

JAP 2016-2017

Project niet meer opnemen, afbouwscenario invoeren

Hernieuwbare energie - ism Power-link Universiteit Gent/Greenbridge

- Sj 2015-2016: 8 opleidingen doorgegaan door 5 scholen. Pot. bereik: 18, max. bereik: 6. Bereik is dus

zeker ok.

- leerlingensessies van halve dag – praktische bezichtiging van aanwezige technologieën te Greenbridge

(PV, kleine windturbines, warmtepompen met bodemwisselaar)

- Vroeger kon men deze module combineren met een halve dag workshop: “Het elektrisch net, een

spannend web”. Voorlopig kan dit niet gevolgd worden wegens personeelsverandering binnen Power-

Link. De projectgroep blijft echter geïnteresseerd in deze module.

- Dit project laat niet toe dat relatief grote (20 leerlingen of meer) klasgroepen deelnemen. Het

opsplitsen van klassen is niet altijd haalbaar voor de scholen, waardoor ze afhaken voor dit project.

- In het verleden was het voor Power-link niet haalbaar dat grote groepen zich opsplitsten en twee

groepen simultaan de twee modules volgen. De projectgroep vindt dit een groot gemis.

JAP 2016-2017

De projectgroep blijft geïnteresseerd in het project Hernieuwbare energie maar dringt aan dat:

1. Een deelname aan het project gecombineerd kan worden met een bezoek aan “Het

elektrisch net”

2. Er ook grotere klasgroepen kunnen deelnemen aan de opleidingen

Didactische middenspanningscabine - Halve dag opleiding leerlingen

- Pot. bereik: 19 scholen, max. bereik: 19 scholen, effectief bereikt: 17 klassen van 11 scholen. Goed!

- Evaluatie: goed

- Dit project werd door Eandis teruggebracht van een volledige naar een halve dag, omdat zij meer

scholen de kans wilden bieden om deel te nemen aan de opleiding.

- De projectgroep vraagt om toch nog eens met Eandis te bespreken of een opleiding van een volledige

dag tot de mogelijkheden behoort. RTC geeft aan dat dit in het verleden al besproken is en dat zij deze

formule willen aanhouden. Anders is dit voor hen niet houdbaar.

http://www.rtcwestvlaanderen.be/cursusmaterialendag


- De projectgroep vraagt zich af of er geen lijn getrokken kan worden in het voorzien van catering voor

de opleiding. Nu hanteren zij een verschillende aanpak voor opleidingen in de voormiddag en

opleidingen in de namiddag.

JAP 2016-2017

Het project kan nog steeds op heel wat belangstelling rekenen van de scholen en wordt dus

voortgezet.

Draadloze sensoren - Mobiel project. Installatie uitlenen via website RTC

- Pot. bereik: 19 scholen, max. bereik: 15 scholen, effectief bereik: 4 scholen (VTI Diksmuide, VTI

Izegem, VTI Roeselare, VTI Tielt). Te weinig!

- Begin 2016 is er een uitbreiding gebeurd tot een automatische cyclus. Hiermee kun je het water

oppompen via een PLC (eigen PLC van de ontlenende school).

- Wie wil dit nog gebruiken? Er dienen zich nog 5 kandidaten aan uit de projectgroep om het project in

het komende jaar te ontlenen.

- De projectgroep laat noteren dat dit een goed project is, maar dat veel afhangt van de leerkracht en

de manier waarop die het project implementeert in de lessen.

- De projectgroep signaleert dat de communicatie met de koerier het afgelopen jaar moeilijk verliep.

Eva neemt dit op met de koerier tijdens een eerstkomend overleg.

JAP 2016-2017

Verderzetten, want vele scholen willen hier nog gebruik van maken

Verdeelbord - 2013-2014: verschillende opleidingen gehad

- Eindresultaat: 14 kasten + demobord aangekocht. Scholen bouwden eigen kast op en maakten

deelprojecten.

- Alle cursusmateriaal: www.rtcwestvlaanderen.be/cursusmateriaalverdeelbord/

- 2015: 3 scholen demobord ontleend (PTI Kortrijk, KTA Heule en KTA Brugge). Dit schooljaar geen

enkele keer!

- Veel scholen hebben aan de hand van dit demo-bord inmiddels hun eigen verdeelbord uitgewerkt en

hebben het demobord nu niet meer nodig.

JAP 2016-2017

De projectgroep gaat akkoord om dit project af te bouwen. Kandidaten om het verdeelbord

tweedehands over te nemen, kunnen zich melden via Eva. VTI Brugge heeft alvast een grote interesse.

RTC geeft ook door hoeveel men hier voor zal vragen.

IR-camera’s - Ontlening via 2 aparte modules via website RTC:

- nieuwe camera apart - lkr

- pakket met 3 camera’s – lln

- Pot. bereik: 31 scholen, max. bereik: 20 scholen. Effectief gebruikt door 8 scholen. Is niet slecht, maar

kan beter.

- Evaluaties zijn positief

- 2015: TTT op 25/02. 12 insch. Evaluatie: mocht gerust een volledige dag zijn.

Het project werd het afgelopen jaar behoorlijk bevraagd, weliswaar niet vanuit de projectgroep

Elektriciteit.

http://www.rtcwestvlaanderen.be/cursusmateriaalverdeelbord/


JAP 2016-2017

Gezien de interesse voor dit project vanuit hout/bouw/mechanica/koeling en warmte, wordt dit

project verder gezet.

Mobiele koffers verlichting - Voor dit project werken we sinds een jaar met een logboek!

- Opgepast: alle zaken in logboek noteren. Vaak zaken weg of kapot.

- Pot. bereik: 21 scholen, max. bereik: 15 scholen. Verschillende koffers gebruikt door 4 verschillende

scholen. Is niet genoeg!

- Evaluatie? Moeten we hier verder in investeren? Arbeidsintensief voor scholen en RTC!

- Afbouwscenario? Het intensieve gebruik en het frequente transport van de koffers, gecombineerd

met de inherente fragiliteit van het systeem zorgen ervoor dat er heel regelmatig herstellingen

moeten gebeuren aan de koffers, waardoor de haalbaarheid van een verderzetting van dit project in

vraag wordt gesteld.

JAP 2016-2017

- De projectgroep toont evenwel interesse voor de verderzetting van dit project. De koffers worden nog

steeds intensief gebruikt over de verschillende schoolafdelingen heen (als didactisch materiaal of om

intensieve oefeningen op te maken).

- Zowel de basiskoffer als de technische modules blijven interessant, omdat ze alles omvatten wat in

het leerplan aan bod komt. De lespakketten zitten ook in de koffers inbegrepen. Toch duiken er

verschillende accenten op inzake het leerplan:

In het gemeenschapsonderwijs komt het onderdeel verlichting veel minder uitgebreid aan

bod dan vroeger, het leerplan legt op dat men voortaan vanuit een lichtstudie vertrekt in de

lessen (veel minder intensief dan voorheen).

Overleg met de pedagogische begeleidingsdienst is nodig om af te toetsen in hoeverre dit

pakket nog relevant is.

Het project wordt verdergezet, mits volgend aandachtspunt: RTC gaat nog eens na hoe de koffers in

goede staat kunnen aankomen op de ontlenende scholen

Nieuwe prioriteiten

De volgende zaken zijn thema’s waarvan doorheen het schooljaar gebleken is dat scholen hier vraag naar

hebben.

Domotica (KNX) - Infrastructuur aanwezig bij VDAB Brugge

- Doelgroep: 7de jaar stuur - en beveiligingstechnieken. Verleden opleiding 5 dagen. Zeer tevreden,

maar nu nieuwe regeling VDAB 10-daagse is zonder instructeur.

- Ook doelgroep elektrische installatietechnieken toonde interesse (18 scholen), maar in een beperkte

introductie.

- Voorstel VDAB: opnieuw opleiding met instructeur: 4 dagen met certificaat of light-versie van 2 dagen.

- Interesse? Nuttig? BKD’s? Leerplan?

- De vergadering signaleert dat gebouwenbeheersoftware is niet langer een verplicht topic is in alle

richtingen, vaak wordt het enkel nog als een optie aangeboden.

- Scholen die sterk inzetten op KNX, geven te kennen dat ze niet enkel de 4-daagse opleiding wensen te

volgen, maar ook de opleiding voor gevorderden. Dit is echter nog geen optie bij VDAB.

- Een aantal scholen heeft wel interesse in deze verkorte opleiding.

- Waarom wordt er gekozen voor KNX? Volta vraagt zich af of VDAB ook geen andere systemen heeft?


- Dit aanbod wordt niet opgenomen in het JAP van RTC, maar kan via het VDAB 10 dagen-aanbod

gevolgd worden (mét instructeur!).

Machineveiligheid In Oost-Vlaanderen wordt het project Praktisch omgaan met machineveiligheid reeds enkele jaren

georganiseerd. Elk jaar tonen enkele scholen hier interesse in. Jammer genoeg is de opleiding in O-Vl

altijd heel vlug volzet.

Daarom heeft RTC W-Vl vorig schooljaar een TTT georganiseerd rond dit project op 10/03/2015.

- Inhoud: aansprakelijkheid risicoanalyse, noodstop-schakeling, veiligheidsrelais, normering, berekening

Performance Level met PasCal Software, hekbewakingen, PLC in veiligheidsfuncties

- Gegeven door docent Odisee ism Xiak (Kortrijk, Ugent)

Uit de evaluatie bleek dat de opleiding zeer interessant was en dat het een meerwaarde zou zijn mochten deze

koffers ook in W-Vl aanwezig zijn. Daarom werkte RTC W-Vl een voorstel uit ism de firma Pilz en ondersteund

door Xiak. Spijtig genoeg kon de aankoop vorig schooljaar wegens de besparingen niet gerealiseerd worden.

Daarom vraagt RTC zich nu af:

- Is het nog steeds opportuun om koffers aan te kopen? Is er dan nog eens nood aan een praktische

TTT?

- Inhoud koffers:

hardware mobiele koffers: 1 x koffer 4, 5x koffer 9

Koffer 4:

- Noodstopdrukknop 2NC contacten(1 stuk)

- Deurcontacten mini (1 stuk)

- Lichtscherm van max. 15 cm (1 stuk)

- Veiligheidsrelais PNOZ S1 met 2NO contacten(1 stuk)

- PNOZ multi veiligheidsplc (basismodule)

Koffer 9:

- Noodstopdrukknop 2NC contacten (1 stuk)

- Deurcontact mini (1 stuk)

- Veiligheidsrelais PNOZ S1 met 2 NO contacten(1 stuk)

- Configureerbaar veiligheidsrelais PNOZ m0p 24 VDC(1 Stuk)

Cofinanciering: Pilz-materiaal geeft het materiaal aan RTC in bruikleen (gratis)

Reactie uit de groep:

- De projectgroep signaleert dat de behoeftes van TSO en BSO inzake machineveiligheid sterk uiteen

liggen. Leerlingen moeten geen volledige risico-analyse kunnen uitvoeren.

- Verschillende scholen hebben ondertussen reeds zelf bepaalde materialen aangekocht. Dit wordt

geïntegreerd in de projecten die leerlingen uitwerken. Ook in Pick & Place worden bepaalde

materialen gebruikt.

- Een uitgebreid lespakket met uitgewerkte oefeningen is wel zeer interessant, maar is nog iets te

weinig aan bod gekomen tijdens de TTT die RTC vorig jaar organiseerde. Deze cursus bestaat en is

terug te vinden via: http://www.rtcwestvlaanderen.be/praktischomgaanmetmachineveiligheid/

- VTI Torhout volgde deze opleiding in O-Vl via het provincie-overschrijdende aanbod en vond dit wel

een zeer interessante opleiding

- Misschien moet iemand van Odisee of Pilz de cursus nog eens komen voorstellen? Dit is al gebeurd!

Zowel op de werkgroep als op de TTT!

- Hier ook eens de pedagogsche begeleidingsdiensten rond contacteren?

http://www.rtcwestvlaanderen.be/praktischomgaanmetmachineveiligheid/


JAP 2016-2017

Wegens het beperkte enthousiasme en omdat vele scholen deze inhouden reeds integreerden in de

lessen zullen we met RTC geen materiaal aankopen. We kijken om samen te werken met O-Vl via het

provincie-overschrijdende aanbod voor de enkele scholen die interesse hebben. Indien de cursus niet

voldoende is kan RTC eventueel in het komende schooljaar nog eens een TTT organiseren.

Veilig werken op hoogte - RTC organiseert al jaren een opleiding Veilig werken op hoogte – module 2 voor

bouwleerlingen en een opleiding rolsteiger voor leerlingen schilder-decoratie en koeling en

warmte. Dit ism Fonds voor bouwnijverheid die ook voor een deel tussenkomt in de kosten

van de opleiding.

- Vaak krijgen we de vraag van scholen wat we kunnen doen voor de leerlingen Elektriciteit?

- Volta organiseert binnenkort een TTT rond deze materie. Is dit ook interessant voor

leerkrachten elektriciteit?

Reacties vanuit de groep:

- Hoewel het RTC-project zich niet toespitst op de leerlingen Elektriciteit, is er vanuit deze projectgroep

wel grote interesse om een dergelijke opleiding in te richten. Het beroep van elektricien uitoefenen is

immers ondenkbaar zonder te “werken op hoogte” (i.e. vanaf 2m hoog).

Op dit moment beschikken de meeste scholen zelf over een rolstelling. Sommige scholen

zorgen zelf voor een opleiding van de leerkracht(en) via externe instructeur (vb. Condor

Safety)

Het zelf voorzien van de leerkrachtenopleiding + het materiaal om de kennis te kunnen

doorgeven aan de leerlingen, is een dure aangelegenheid voor de scholen.

- RTC kijkt na samen met Volta waar er kan tussengekomen worden om aan deze behoefte tegemoet te

komen. Volta is momenteel ook zelf opleidingen (ook TTT’s) aan het uitwerken. Convenantscholen

kunnen nu al voordeliger (tot volledig kosteloos) bij Volta opleiding volgen.

- RTC kijkt na of scholen die zelf geen rolsteiger aanwezig hebben deze kunnen gebruiken via RTC.

Andere vragen/prioriteiten vanuit de projectgroep?

Van Marcke College Op dit moment volgen slechts een paar scholen ad hoc een opleiding bij Van Marcke College (bv.

Brandertechnieken in het kader van het Koeling- en Warmteproject). Deze vraag is ooit al eens op een

werkgroep Elektriciteit voorgesteld en toen was er niet veel belangstelling. De enkele scholen die interesse

hebben in een opleiding uit het Van Marcke College-aanbod kunnen dit altijd via Eva te kennen geven.

Normaalgezien wordt hier steeds op in gegaan.

VCA Nu RTC Netwerk niet langer bestaat, vraagt de projectgroep zich af of RTC nog acties onderneemt in het kader

van VCA?

De RTC’s hebben geen opdracht meer gekregen vanuit het departement om nog acties te ondernemen in het

kader van VCA. Die taak werd gedeeltelijk overgenomen door FVB. Voor leerlingen uit de bouw is dit gratis.

Voor andere studierichtingen is het betalend (€ 25). Het didactisch materiaal moet ook zelf worden

aangekocht.

RTC Oost-Vlaanderen heeft hun scholen hierover bevraagd en uit hun enquête bleek dat de meeste scholen

VCA in eigen beheer verder organiseren, zonder tussenkomst van het RTC.


Varia

VDAB 10-daagse - Zelfde principe blijft

Delen infrastructuur ter bevordering competenties 6e en 7e jaars, BUSO OV3 en ABO,

DBSO

Ook infrastructuur vanuit andere provincies toegankelijk

- Evaluatie dit schooljaar

Inschrijvingen en groot aantal annulaties leren ons dat

• leerkrachten gekend met bepaalde infrastructuur er gebruik van maakt

(weliswaar zonder gratis schaduwdagen noch vragen TTT)

• leerkrachten voor wie de infrastructuur nieuw is afhaakt

Bepaalde infrastructuur te technisch: CNC, RX lassen en KNX

• Gunst vanuit VDAB WVL door toch ondersteuning v. VDAB-instructeur

- Bekendmaking infrastructuur via VDAB website

Extra indeling in zones + ook zo inschrijven

Voordeel:

• concretere vraag vanuit school aan VDAB (meer duidelijkheid voor VDAB)

• betere planningsmogelijkheden omdat VDAB niet de volledige infrastructuur

moet vrij roosteren, enkel zones ervan

• Inschrijvingsperiode (onder voorbehoud):

15/5 – 15/6

• Gedurende deze periode neemt VDAB al contact op met aanvragers om

vragen te stellen en mogelijkheden na te gaan

• Pas definitieve bevestiging vanaf 16/6, niet first in first served principe

• Op deze manier realistischer om aanvragen goed te keuren en data af te

spreken voor einde van schooljaar (streefdoel)

15/9 en 15/12 volgende momenten om te late inschrijving te behandelen

(inschrijvingsmodule blijft open staan)

• Echter geen zekerheid dat aanvraag kan opgenomen worden, afhankelijk van

vrije momenten in VDAB planning

- Administratief:

Gebruiksvoorwaarden tussen school en VDAB jaarlijks te herhalen (directie, 1x dus

niet per infrastructuur)

Wegwijssessie jaarlijks verplicht

• Per infrastructuur – leerkracht

• Voor terugkerende leerkrachten kort en krachtig

• Per zone > beperktere wegwijssessie puur voor die zone

• Streefpunt om vanuit VDAB vroeger te communiceren wanneer deze vallen

- Varia

Vraag van VDAB om de infrastructuur aanwezig in scholen te leren kennen >

mogelijkheden te bekijken als school op VDAB infrastructuur werkt, VDAB op

onderwijsinfrastructuur > wie hiervoor open staat kan daarvoor contact op nemen

met Patrick Naeyaert ([email protected])

mailto:[email protected]


Op zoek naar infrastructuur dat niet in aanbod staat > laat het weten per mail aan

RTC, dan kan VDAB bekijken wat mogelijk is

Graadklassen mogelijk > duidelijk vermelden bij inschrijving!

Vragen/opmerkingen vanuit de groep over VDAB 10-daagse:

- Hoeveel scholen namen nu effectief deel dit schooljaar? Daarom nu ter info de deelname-

cijfers:

Aantal leerlingen:

- De vergadering signaleert dat bepaalde opleidingen niet langer via het VDAB 10 dagen-

project aangeboden worden. Dergelijke opmerkingen of suggesties tot (TTT-)opleidingen

kunnen aan RTC bezorgd worden, zodat wij kunnen nakijken met VDAB wat de opties zijn.

Scholentoer RTC West-Vlaanderen wil naast de projectgroepen die per vakgebied georganiseerd worden, in de nabije

toekomst ook persoonlijk langskomen op school om daar – vakoverschrijdend – na te gaan wat er leeft in de

school, welke de behoeftes zijn, … waarin RTC kan tegemoet komen.

Doel: opnieuw binding krijgen met de scholen en de band versterken. Coachen inzake samenwerking met de

arbeidsmarkt.

RTC neemt hiervoor persoonlijk contact op met de scholen.

STEM Els Callemein vervoegt de projectgroep voor een korte toelichting rond STEM. Els Callemein is vanuit de

Provincie West-Vlaanderen verantwoordelijk gesteld voor alles wat STEM aanbelangd (zowel in lager als in

secundair onderwijs). Op de RTC-projecgroep komt Els graag voorstellen wat er momenteel allemaal

ondernomen wordt.

Vanuit het departement Onderwijs heeft RTC ook een opdracht gekregen in het STEM-verhaal:

In 2015 heeft het Departement Onderwijs geld vrijgemaakt om een oproep te lanceren onder de

secundaire scholen om projectvoorstellen in te dienen binnen het STEM-kader. 30 projecten werden

goedgekeurd, waaronder 5 West-Vlaamse.

In 2016 komt er geen projectoproep, maar wordt budget vrijgemaakt voor de RTC’s om de technische

scholen STEM-sterker te maken.

In 2017 wordt opnieuw budget voorzien voor een tweede projectoproep. Het doel van deze opdracht

is vooral om leerkrachten van de 3de

graad secundair onderwijs te ondersteunen en de STEM-


geletterdheid onder de leerkrachten te verhogen binnen 5 thema’s die door het departement

Onderwijs zullen worden opgelegd.

RTC werkt per provincie 5 halve dagen uit rond de 5 thema’s. De activiteiten tijdens deze halve dagen

worden zoveel mogelijk gekoppeld aan de beroepskwalificaties en de leerplannen.

Reactie groep:

De projectgroep mist in het gebrachte STEM-verhaal vooral de rol van de ouders, die in het huidige

plan nergens aan bod komen. Het zijn namelijk de ouders die de studiekeuze van de 12-jarigen

bepalen, het zijn de ouders die over de streep moeten worden getrokken.

De technische scholen doen al zolang ze bestaan, aan STEM. De scholen vrezen in de komende jaren

leerlingen te verliezen aan het ASO, waar men ook STEM wil aanbieden die al jarenlang in BSO en TSO

bestaat.

De projectgroep is het erover eens dat de technische scholen hun de troeven veel meer in de verf

moeten zetten en moeten inspelen op het feit dat STEM in ASO veel meer op het theoretische vlak

blijft, terwijl in BSO en TSO veel praktijkgerichter tewerk gegaan wordt.

Andere acties:

Op 25 mei 2016 organiseert RTC West-Vlaanderen samen met de Provincie West-Vlaanderen een

STEM-studiedag voor leerkrachten van het basisonderwijs in Provinciehuis Boeverbos in Brugge. Meer

info en inschrijven: http://rtcwestvlaanderen.be/nieuws/n/184/stemstudiedag

Op 2 oktober organiseert VOKA de Openbedrijvendag volledig rond het thema “STEM”. Ook daar

wordt RTC in betrokken.

(PPT rond STEM zie bijlage)

Duaal leren - Eva schetst kort de rol van RTC in het duaal leren, die voorlopig hoofdzakelijk informerend is.

Alle ontwikkelingen op vlak van duaal leren, worden gebundeld op de website van RTC (zie

http://www.rtcwestvlaanderen.be/werkplekleren/duaal-leren/) of via de nieuwsbrief

gecommuniceerd.

- De leden van de projectgroep worden uitgenodigd om alle nieuws rond duaal leren vanuit hun school

aan RTC te communiceren.

Bedankt voor jullie komst en tot ziens!

Een volgende bijeenkomst wordt gepland in het najaar!

http://rtcwestvlaanderen.be/nieuws/n/184/stemstudiedag

http://www.rtcwestvlaanderen.be/werkplekleren/duaal-leren/

Documents

Verslag Projectgroep Elektriciteit