Urazy klatki piersiowejUrazy klatki piersiowej

Chest AnatomyChest Anatomy

2Thoracic Trauma -

Urazy klatki piersiowej można podzielić na dwie Urazy klatki piersiowej można podzielić na dwie kategorie:kategorie:- bezpośrednie – w których można wyróżnić jeszcze - bezpośrednie – w których można wyróżnić jeszcze przenikające, tępe i miażdżące.przenikające, tępe i miażdżące.- pośrednie – wywołane działaniem przyśpieszeń i - pośrednie – wywołane działaniem przyśpieszeń i podmuchu (deceleracje).podmuchu (deceleracje).

Do większości uszkodzeń wewnątrz klatki piersiowej Do większości uszkodzeń wewnątrz klatki piersiowej może dojść bez zauważalnych uszkodzeń zewnętrznych może dojść bez zauważalnych uszkodzeń zewnętrznych – musimy o tym pamiętać, co wiąże się z postawą – musimy o tym pamiętać, co wiąże się z postawą przewidywania i wyłączania poszczególnych urazów przewidywania i wyłączania poszczególnych urazów klatki piersiowej.klatki piersiowej.

Główne następstwa urazu klatki piersiowej Główne następstwa urazu klatki piersiowej wynikają najczęściej z uszkodzenia dwóch wynikają najczęściej z uszkodzenia dwóch układów:układów:- oddechowego,- oddechowego,- hemodynamicznego,- hemodynamicznego,

Odma opłucnowaOdma opłucnowa

Oznacza obecność pewnej ilości powietrza Oznacza obecność pewnej ilości powietrza w opłucnej. w opłucnej.

7Thoracic Trauma -

Odma zamkniętaOdma zamknięta

Odma zamknięta jest najłagodniejszą postacią odmy.Odma zamknięta jest najłagodniejszą postacią odmy.Powietrze wniknęło podczas urazu, a następnie rana Powietrze wniknęło podczas urazu, a następnie rana tworząca wrota wejścia zamknęła się.tworząca wrota wejścia zamknęła się.

Odmę zamkniętą rozpoznaje się na podstawie objawów:Odmę zamkniętą rozpoznaje się na podstawie objawów:- nagła duszność, spadek ciśnienia, objawy wstrząsu- nagła duszność, spadek ciśnienia, objawy wstrząsu

- brak szmeru oddechowego nad polem płucnym jednej - brak szmeru oddechowego nad polem płucnym jednej strony,strony,- odgłos opukowy bębenkowy,- odgłos opukowy bębenkowy,- objawy radiologiczne- objawy radiologiczne

Jeśli obszar spadniętego płuca nie przekracza 10% nie Jeśli obszar spadniętego płuca nie przekracza 10% nie potrzebne jest zwykle szczególne leczenie odmy zamkniętej, potrzebne jest zwykle szczególne leczenie odmy zamkniętej, ta ilość powietrza, bowiem wchłonie się samoistnie. W ta ilość powietrza, bowiem wchłonie się samoistnie. W innych przypadkach konieczna jest aspiracja i ewentualny innych przypadkach konieczna jest aspiracja i ewentualny drenaż jamy opłucnowej. drenaż jamy opłucnowej.

Odma otwarta Odma otwarta

Powstaje na skutek uszkodzenia miąższu płuca, drzewa tchawiczo-Powstaje na skutek uszkodzenia miąższu płuca, drzewa tchawiczo-oskrzelowego, uszkodzenia przełyku lub ściany klatki piersiowej. oskrzelowego, uszkodzenia przełyku lub ściany klatki piersiowej.

Powietrze może się tutaj poruszać w obu kierunkach – brak mechanizmu Powietrze może się tutaj poruszać w obu kierunkach – brak mechanizmu zastawkowego.zastawkowego.W przypadku odmy szeroko otwartej natychmiastowe zamknięcie otworu w W przypadku odmy szeroko otwartej natychmiastowe zamknięcie otworu w klatce piersiowej ratuje życie.klatce piersiowej ratuje życie.

Może powstać przy urazie przenikającym, który pozostawił większy otwór. Może powstać przy urazie przenikającym, który pozostawił większy otwór. Powietrze jest zasysane i wydmuchiwane z klatki piersiowej. Następuje Powietrze jest zasysane i wydmuchiwane z klatki piersiowej. Następuje zrównanie ciśnienia atmosferycznego i panującego w klatce piersiowej. W zrównanie ciśnienia atmosferycznego i panującego w klatce piersiowej. W zależności od wielkości ubytku w ścianie klatki piersiowej, skuteczność zależności od wielkości ubytku w ścianie klatki piersiowej, skuteczność oddychania zostaje upośledzona. oddychania zostaje upośledzona.

Postępowaniem w tym przypadku będzie założenie opatrunku Postępowaniem w tym przypadku będzie założenie opatrunku zastawkowego. Następnie z dala od rany zakłada się drenaż opłucnowy.zastawkowego. Następnie z dala od rany zakłada się drenaż opłucnowy.

Odma prężnaOdma prężna

Jest następstwem rozerwania płuca lub dróg oddechowych. Jest następstwem rozerwania płuca lub dróg oddechowych. Powietrze przepływa tutaj tylko w jednym kierunku. Powietrze przepływa tutaj tylko w jednym kierunku.

Dochodzi do ciągłego gromadzenia się powietrza w Dochodzi do ciągłego gromadzenia się powietrza w jamie opłucnej, zapadnięcia płuca oraz hipoksji. jamie opłucnej, zapadnięcia płuca oraz hipoksji.

Drugie płuco też nie jest w pełni wydolne, ponieważ Drugie płuco też nie jest w pełni wydolne, ponieważ dochodzi do przesunięcia śródpiersia i ucisku.dochodzi do przesunięcia śródpiersia i ucisku.

Pogorszenie powrotu krwi żylnej wiedzie do spadku rzutu Pogorszenie powrotu krwi żylnej wiedzie do spadku rzutu serca. W cięższych przypadkach do niskiego rzutu serca. W cięższych przypadkach do niskiego rzutu dołącza się niewydolność mięśnia sercowego wskutek dołącza się niewydolność mięśnia sercowego wskutek hipoksji.hipoksji.

ObjawyObjawy

- ból i duszność,- ból i duszność,- wdechowe ustawienie chorej połowy klatki piersiowej,- wdechowe ustawienie chorej połowy klatki piersiowej,- ruchy opaczne,- ruchy opaczne,- bębenkowy odgłos opukowy,- bębenkowy odgłos opukowy,- zniesienie szmeru oddechowego,- zniesienie szmeru oddechowego,- rozszerzenie zastoinowe żył szyjnych,- rozszerzenie zastoinowe żył szyjnych,- duszność, sinica, wstrząs,- duszność, sinica, wstrząs,- objawy rentgenowskie,- objawy rentgenowskie,

Odma prężna szybko prowadzi do śmierci, jeśli się jej nie odbarczy.Odma prężna szybko prowadzi do śmierci, jeśli się jej nie odbarczy.Rozpoznanie opiera się na cechach klinicznych – zaburzenia Rozpoznanie opiera się na cechach klinicznych – zaburzenia oddechowe, przemieszczenie tchawicy na stronę przeciwległą, oddechowe, przemieszczenie tchawicy na stronę przeciwległą, jednostronny brak szmerów oddechowych, czasem również jednostronny brak szmerów oddechowych, czasem również przepełnienie żył szyjnych.przepełnienie żył szyjnych.

Postępowanie musi być Postępowanie musi być natychmiastowe:natychmiastowe:

Wprowadzenie igły do II przestrzeni Wprowadzenie igły do II przestrzeni międzyżebrowej w linii środkowoobojczykowej międzyżebrowej w linii środkowoobojczykowej potwierdza rozpoznanie i pozwala na potwierdza rozpoznanie i pozwala na tymczasowe odbarczenie odmy.tymczasowe odbarczenie odmy.

Na koniec wprowadzonej igły można nałożyć Na koniec wprowadzonej igły można nałożyć obcięty palec gumowej rękawiczki aby przepływ obcięty palec gumowej rękawiczki aby przepływ był tylko jedno stronny (innym sposobem jest był tylko jedno stronny (innym sposobem jest założenie rurki i umieszczeni jej końca pod wodą założenie rurki i umieszczeni jej końca pod wodą poniżej poziomu pacjenta).poniżej poziomu pacjenta).

Open pneumothoraxOpen pneumothorax• Close chest wall defectClose chest wall defect• Load-and-goLoad-and-go

13Thoracic Trauma -

Primary “Deadly Dozen”

Odma podskórna.Odma podskórna.

Oznacza obecność powietrza w wiotkiej tkance Oznacza obecność powietrza w wiotkiej tkance podskórnej. podskórnej.

Odmę podskórną rozpoznajemy czując pod Odmę podskórną rozpoznajemy czując pod palcami charakterystyczne trzeszczenia. W palcami charakterystyczne trzeszczenia. W zaawansowanych przypadkach odma podskórna zaawansowanych przypadkach odma podskórna rozciąga się od głowy do stóp, dając obrzmienie rozciąga się od głowy do stóp, dając obrzmienie i trzeszczenia zwłaszcza na głowie, szyi, klatce i trzeszczenia zwłaszcza na głowie, szyi, klatce piersiowej, mosznie. piersiowej, mosznie.

Stan pacjenta nie jest zwykle zagrożony. Należy Stan pacjenta nie jest zwykle zagrożony. Należy zwrócić uwagę na zwalczenie przyczyny.zwrócić uwagę na zwalczenie przyczyny.

Krwiak opłucnej.Krwiak opłucnej.

Po uszkodzeniu klatki piersiowej powstaje często Po uszkodzeniu klatki piersiowej powstaje często jako następstwo uszkodzenia naczyń jako następstwo uszkodzenia naczyń międzyżebrowych (czasami też tętnicy międzyżebrowych (czasami też tętnicy piersiowej wewnętrznej). piersiowej wewnętrznej).

Duży i zagrażający życiu krwiak może być Duży i zagrażający życiu krwiak może być następstwem znacznego rozerwania miąższu następstwem znacznego rozerwania miąższu płucnego, uszkodzenia wnęki płuca, rozerwania płucnego, uszkodzenia wnęki płuca, rozerwania aorty lub bezpośredniego skaleczenia serca. aorty lub bezpośredniego skaleczenia serca. Natomiast krwawienia z miąższu płuca mają Natomiast krwawienia z miąższu płuca mają tendencję do samoistnego ustania.tendencję do samoistnego ustania.

Masywny krwiak opłucnej.Masywny krwiak opłucnej.

O masywnym krwiaku opłucnej u dorosłej osoby O masywnym krwiaku opłucnej u dorosłej osoby mówi się, gdy można oczekiwać utraty ponad mówi się, gdy można oczekiwać utraty ponad 1500 ml krwi do jamy klatki piersiowej. 1500 ml krwi do jamy klatki piersiowej.

U pacjenta wystąpią obawy wstrząsu U pacjenta wystąpią obawy wstrząsu hipowolemicznego, odgłos opukowy stłumiony i hipowolemicznego, odgłos opukowy stłumiony i brak szmerów oddechowych po stronie krwiaka. brak szmerów oddechowych po stronie krwiaka.

Żyły szyjne mogą być zapadnięte z powodu Żyły szyjne mogą być zapadnięte z powodu wstrząsu. wstrząsu.

Postępowanie doraźnePostępowanie doraźne

Zabezpieczenie dróg oddechowych+ Zabezpieczenie dróg oddechowych+ tlenoterapia.tlenoterapia.

Ewakuacja krwiaka- nakłucie opłucnej w 6 Ewakuacja krwiaka- nakłucie opłucnej w 6 przestrzeni m/żebrowej w linii pachowej przestrzeni m/żebrowej w linii pachowej środkowejśrodkowej

Stłuczenie płucaStłuczenie płuca->zaburzenia wymiany gazowej.->zaburzenia wymiany gazowej.

U pacjentów z uszkodzeniem płuca może U pacjentów z uszkodzeniem płuca może dochodzić do poważnego upośledzenia wymiany dochodzić do poważnego upośledzenia wymiany gazowej z powodu rozlanego krwotoku gazowej z powodu rozlanego krwotoku śródmiąższowego i do pęcherzyków.śródmiąższowego i do pęcherzyków.

Zaburzenia wymiany gazowej w stłuczeniu płuca Zaburzenia wymiany gazowej w stłuczeniu płuca mają tendencję do narastania. mają tendencję do narastania.

Początkowe krwawienie i obrzęk ustępują miejsca Początkowe krwawienie i obrzęk ustępują miejsca gromadzeniu się płynu w przestrzeniach gromadzeniu się płynu w przestrzeniach śródmiąższowych – następuje pogorszenie śródmiąższowych – następuje pogorszenie dyfuzji gazów (tlen) przez pęcherzyki. dyfuzji gazów (tlen) przez pęcherzyki.

Tamponada serca.Tamponada serca.

Tępe, mocne urazy mogą spowodować Tępe, mocne urazy mogą spowodować wystąpienie tamponady serca- czyli wystąpienie tamponady serca- czyli wynaczynienie się krwi do worka osierdziowegowynaczynienie się krwi do worka osierdziowego

Dla tamponady serca charakterystyczna jest Dla tamponady serca charakterystyczna jest triada objawów (triada Becka):triada objawów (triada Becka):- podwyższone ośrodkowe ciśnienie żylne - podwyższone ośrodkowe ciśnienie żylne (obrzmienie żył szyjnych ).(obrzmienie żył szyjnych ).- spadek ciśnienia tętniczego.- spadek ciśnienia tętniczego.- głuche tony serca.- głuche tony serca.

Leczenie polega na ewakuacji krwi, uciskającej serceLeczenie polega na ewakuacji krwi, uciskającej serce

Nakłucie worka osierdziowego jest wskazane również u Nakłucie worka osierdziowego jest wskazane również u pacjentów z podejrzeniem tamponady serca, gdy pacjentów z podejrzeniem tamponady serca, gdy początkowe działania resuscytacyjne nie przynoszą początkowe działania resuscytacyjne nie przynoszą efektu.efektu.

Należy wykonywać je ostrożnie, usunięcie nawet 20 ml krwi Należy wykonywać je ostrożnie, usunięcie nawet 20 ml krwi może znacznie poprawić sytuację pacjenta.może znacznie poprawić sytuację pacjenta.

W 25% przypadków krew w worku osierdziowym jest W 25% przypadków krew w worku osierdziowym jest skrzepnięta i nie uda nam się jej odprowadzić. Należy skrzepnięta i nie uda nam się jej odprowadzić. Należy zdawać sobie sprawę, że podczas nakłuwania możne zdawać sobie sprawę, że podczas nakłuwania możne uszkodzić mięsień sercowy lub spowodować śmiertelny uszkodzić mięsień sercowy lub spowodować śmiertelny krwotok krwotok

Złamanie jednego żebra.Złamanie jednego żebra.

Jest bardzo częstym obrażeniem. Powstaje najczęściej na Jest bardzo częstym obrażeniem. Powstaje najczęściej na skutek uderzenia w klatkę piersiową tępym skutek uderzenia w klatkę piersiową tępym przedmiotem. przedmiotem.

Przyczyną może być też skurcz mięśni przyczepiających Przyczyną może być też skurcz mięśni przyczepiających się do klatki piersiowej. Także kaszel może spowodować się do klatki piersiowej. Także kaszel może spowodować złamanie żebra.złamanie żebra.

Złamanie jednego żebra nie powoduje gwałtownych Złamanie jednego żebra nie powoduje gwałtownych dolegliwości. Większość chorych zgłasza się po kilku dolegliwości. Większość chorych zgłasza się po kilku dniach z powodu utrzymywania, a nawet narastania dniach z powodu utrzymywania, a nawet narastania bólu.bólu.

Typowe objawy to:Typowe objawy to:- silny ból przy głębokim wdechu, kaszlu, - silny ból przy głębokim wdechu, kaszlu, ruchach klatki piersiowej.ruchach klatki piersiowej.- bolesność przy ucisku złamanego żebra i przy - bolesność przy ucisku złamanego żebra i przy uciśnięciu mostka w kierunku kręgosłupa.uciśnięciu mostka w kierunku kręgosłupa.

Zdjęcie RTG jest niezbędne, aby wykluczyć Zdjęcie RTG jest niezbędne, aby wykluczyć takie powikłania jak wysięk, odma, krwotok takie powikłania jak wysięk, odma, krwotok opłucnej. Złamanie żebra okolicy śledziony opłucnej. Złamanie żebra okolicy śledziony może spowodować uszkodzenie tego narządu.może spowodować uszkodzenie tego narządu.

Leczenie niepowikłanego złamania żebra:Leczenie niepowikłanego złamania żebra:- leki przeciwbólowe i przeciwkaszlowe,- leki przeciwbólowe i przeciwkaszlowe,- niezdolność do pracy przez 4-6 tygodni. - niezdolność do pracy przez 4-6 tygodni.

- gimnastyka oddechowa- gimnastyka oddechowa

- przeciwwskazana- opaska elastyczna na klatkę - przeciwwskazana- opaska elastyczna na klatkę piersiową lub przylepiec przy najgłębszym piersiową lub przylepiec przy najgłębszym wydechu wydechu

U chorych w podeszłym wieku należy zalecić U chorych w podeszłym wieku należy zalecić leki ćwiczenia oddechowe i antybiotyki.leki ćwiczenia oddechowe i antybiotyki.

Złamanie wielu żeber.Złamanie wielu żeber.Wiotka klatka piersiowaWiotka klatka piersiowa - złamanie przyn.3 sąsiednich żeber w 2 miejscach- złamanie przyn.3 sąsiednich żeber w 2 miejscach– – może powodować patologiczną ruchomość klatki może powodować patologiczną ruchomość klatki

piersiowej i ciężkie zaburzenia oddychania. piersiowej i ciężkie zaburzenia oddychania. Konieczne jest jak najwcześniejsze dostarczenie chorego Konieczne jest jak najwcześniejsze dostarczenie chorego

do szpitala. do szpitala. W większości przypadków leczenie polega naW większości przypadków leczenie polega na- zabezpieczeniu dróg oddechowych + tlenoterapia - zabezpieczeniu dróg oddechowych + tlenoterapia - podawaniu środków przeciwbólowych, podawaniu środków przeciwbólowych, - nałożeniu opaski lub przylepca wypełniającą „lukę nałożeniu opaski lub przylepca wypełniającą „lukę

żebrową” żebrową”

W niektórych przypadkach konieczna jest jednak W niektórych przypadkach konieczna jest jednak sztuczna wentylacja pacjenta za pomocą respiratora.sztuczna wentylacja pacjenta za pomocą respiratora.

Próby stabilizacji chirurgicznej są zwykle mało skuteczne.Próby stabilizacji chirurgicznej są zwykle mało skuteczne.

Flail chestFlail chest

29Thoracic Trauma -

Primary “Deadly Dozen”

30Thoracic Trauma -

Primary “Deadly Dozen”

Złamanie mostka Złamanie mostka (uderzenie o kierownicę).(uderzenie o kierownicę).

Równocześnie następuje złamanie przylegających żeber i Równocześnie następuje złamanie przylegających żeber i inne uszkodzenia.inne uszkodzenia.

Do głównych objawów należy silny ból w okolicy mostka.Do głównych objawów należy silny ból w okolicy mostka.Najczęstszą postacią złamania jest rozerwanie Najczęstszą postacią złamania jest rozerwanie chrząstkozrostu mostkowego na granicy rękojeści i chrząstkozrostu mostkowego na granicy rękojeści i trzonu mostka, przy czym rękojeść ulega trzonu mostka, przy czym rękojeść ulega przemieszczeniu do tyłu.przemieszczeniu do tyłu.

W większości przypadków postępowanie sprowadza się do W większości przypadków postępowanie sprowadza się do zalecenia spokoju i zmniejszenia bólu za pomocą zalecenia spokoju i zmniejszenia bólu za pomocą narkotyków. Jeśli utrzymują się ciężkie zaburzenia narkotyków. Jeśli utrzymują się ciężkie zaburzenia oddechowe, podejmuje się oddychanie pod dodatnim oddechowe, podejmuje się oddychanie pod dodatnim ciśnieniem. Złamaniu mostka towarzyszą często ciśnieniem. Złamaniu mostka towarzyszą często złamania kręgów.złamania kręgów.

Wstrząśnienie i ściśnięcie klatki Wstrząśnienie i ściśnięcie klatki piersiowejpiersiowej

Mocne uderzenie w klatkę piersiowąMocne uderzenie w klatkę piersiową może może spowodować odruchowy i wywołany bólem bezdech spowodować odruchowy i wywołany bólem bezdech także wtedy, gdy nie doszło do obrażeń narządów także wtedy, gdy nie doszło do obrażeń narządów wewnętrznych. wewnętrznych.

Oddech wraca na ogół samoistnie po kilkunastu Oddech wraca na ogół samoistnie po kilkunastu sekundach. Przytomność jest przy tym zachowana.sekundach. Przytomność jest przy tym zachowana.

Przy przedłużaniu się bezdechu należy podjąć sztuczne Przy przedłużaniu się bezdechu należy podjąć sztuczne oddychanie. Rozpoznanie wstrząśnienia dokonuje się oddychanie. Rozpoznanie wstrząśnienia dokonuje się dopiero po wykluczeniu innych obrażeń.dopiero po wykluczeniu innych obrażeń.

ŚciśnięcieŚciśnięcie klatki klatki – przejechanie, przysypanie ziemią. – przejechanie, przysypanie ziemią. Ucisk powoduje zamknięcie żyły głównej górnej. U Ucisk powoduje zamknięcie żyły głównej górnej. U pacjenta wzrasta gwałtownie ciśnienie na twarzy i szyi. pacjenta wzrasta gwałtownie ciśnienie na twarzy i szyi. Wybroczyny na twarzy. Wybroczyny na twarzy.

Obraz chorego jest przerażający, lecz następstwa Obraz chorego jest przerażający, lecz następstwa ściśnięcia na ogół mijają bez szczególnego leczenia.ściśnięcia na ogół mijają bez szczególnego leczenia.

Uszkodzenia klatki piersiowej stanowiące Uszkodzenia klatki piersiowej stanowiące potencjalne zagrożenie dla życia:potencjalne zagrożenie dla życia:

stłuczenie płuca, stłuczenie mięśnia stłuczenie płuca, stłuczenie mięśnia sercowego, urazowe rozerwanie aorty, sercowego, urazowe rozerwanie aorty, rozerwanie przepony, uszkodzenie dużych rozerwanie przepony, uszkodzenie dużych dróg oddechowych, urazy przełyku.dróg oddechowych, urazy przełyku.

Stłuczenie płucaStłuczenie płuca..

Uszkodzenie to stwarza zagrożenie dla Uszkodzenie to stwarza zagrożenie dla życia z powodu podstępnego rozwoju życia z powodu podstępnego rozwoju zaburzenia czynności płuc. zaburzenia czynności płuc.

Następuje niedodma i przeciek krwi Następuje niedodma i przeciek krwi nieutlenowanej, pogarsza się podatność nieutlenowanej, pogarsza się podatność płuc i wzrasta opór dróg oddechowych. płuc i wzrasta opór dróg oddechowych.

U niektórych pacjentów staje się konieczna U niektórych pacjentów staje się konieczna intubacja i wentylacja mechaniczna.intubacja i wentylacja mechaniczna.

Stłuczenie mięśnia sercowegoStłuczenie mięśnia sercowego..

Stłuczenie serca należy do najczęściej nierozpoznawalnych Stłuczenie serca należy do najczęściej nierozpoznawalnych przyczyń śmierci po urazie klaki piersiowej. przyczyń śmierci po urazie klaki piersiowej.

Dochodzi do niego wskutek bezpośredniego ucisku na Dochodzi do niego wskutek bezpośredniego ucisku na serce lub pod działaniem szybkiej decelaracji. serce lub pod działaniem szybkiej decelaracji.

Często towarzyszy mu złamanie mostka, w takiej sytuacji z Często towarzyszy mu złamanie mostka, w takiej sytuacji z reguły dochodzi do uszkodzenia prawej komory. reguły dochodzi do uszkodzenia prawej komory.

Z objawów może u pacjent wystąpić ból w klatce Z objawów może u pacjent wystąpić ból w klatce piersiowej, zaburzenia rytmu i przewodzenia, piersiowej, zaburzenia rytmu i przewodzenia, podwyższone mogą być enzymy sercowe (jak przy podwyższone mogą być enzymy sercowe (jak przy zawale), krańcową postacią jest wstrząs kardiogenny. zawale), krańcową postacią jest wstrząs kardiogenny.

Stłuczenie mięśnia sercowegoStłuczenie mięśnia sercowego..

Urazowe rozerwanie aortyUrazowe rozerwanie aorty..

Rozerwanie aorty lub tętnic płucnych w Rozerwanie aorty lub tętnic płucnych w około 90% przypadków prowadzi do około 90% przypadków prowadzi do natychmiastowej śmierci. natychmiastowej śmierci.

Jest zazwyczaj następstwem urazu tępego Jest zazwyczaj następstwem urazu tępego lub deceleracji, co typowo zdarza się w lub deceleracji, co typowo zdarza się w wypadkach drogowych lub upadku z dużej wypadkach drogowych lub upadku z dużej wysokości.wysokości.

Rozerwanie przeponyRozerwanie przepony..

Przepona ma formę kopuły, dlatego urazy Przepona ma formę kopuły, dlatego urazy przenikające powodują zazwyczaj przenikające powodują zazwyczaj niewielkie perforacje, które rzadko niewielkie perforacje, które rzadko stanowią bezpośrednie zagrożenie życia.stanowią bezpośrednie zagrożenie życia.

Urazy tępe powodują duże promieniowe Urazy tępe powodują duże promieniowe rozerwanie przepony i wpuklanie się rozerwanie przepony i wpuklanie się narządów jamy brzusznej do klatki narządów jamy brzusznej do klatki piersiowej. piersiowej.

Uszkodzenia dużych dróg Uszkodzenia dużych dróg oddechowych.oddechowych.

Przerwanie tchawicy lub oskrzeli zwykle prowadzi do Przerwanie tchawicy lub oskrzeli zwykle prowadzi do wystąpienia odmy (może to być odma podskórna, wystąpienia odmy (może to być odma podskórna, śródpiersiowa, prężna lub nawet wszystkie naraz), śródpiersiowa, prężna lub nawet wszystkie naraz), innymi objawami mogą być zaburzenia oddychania, innymi objawami mogą być zaburzenia oddychania, krwioplucie.krwioplucie.

Do złamania chrząstek krtani dochodzi rzadko; wskazuje Do złamania chrząstek krtani dochodzi rzadko; wskazuje na nie chrypka, odma podskórna, czasami może na nie chrypka, odma podskórna, czasami może wystąpić całkowite zamknięcie dróg oddechowych. wystąpić całkowite zamknięcie dróg oddechowych.

Przy dużych zaburzeniach oddechowych należy podjąć Przy dużych zaburzeniach oddechowych należy podjąć próbę intubacji, jeśli się niepowiedzie wykonujemy próbę intubacji, jeśli się niepowiedzie wykonujemy tracheotomię. tracheotomię.

Rozerwanie oskrzeli wymaga natychmiastowej naprawy w Rozerwanie oskrzeli wymaga natychmiastowej naprawy w warunkach sali operacyjnej.warunkach sali operacyjnej.

Urazy przełyku.Urazy przełyku.

Przełyk ulega uszkodzeniu zwykle przy urazach Przełyk ulega uszkodzeniu zwykle przy urazach przenikających. przenikających.

Do tępych uszkodzeń przełyku dochodzi rzadko, z Do tępych uszkodzeń przełyku dochodzi rzadko, z wyjątkiem silnego uderzenia w nadbrzusze, wyjątkiem silnego uderzenia w nadbrzusze, wówczas do przełyku zostaje wyciśnieta płynna wówczas do przełyku zostaje wyciśnieta płynna treść żołądka – następuje uraz typu rozsadzenie treść żołądka – następuje uraz typu rozsadzenie od wewnątrz. od wewnątrz.

Z objawów u pacjenta może wystąpić: silny ból w Z objawów u pacjenta może wystąpić: silny ból w nadbrzuszu, wstrząs, odma śródpiersiowa lub nadbrzuszu, wstrząs, odma śródpiersiowa lub opłucnowa,opłucnowa,

    Rozpoznanie jest zwykle bardzo trudneRozpoznanie jest zwykle bardzo trudne

Postępowanie ratownicze Postępowanie ratownicze

U chorych nieprzytomnych zaleca się utrzymywanie U chorych nieprzytomnych zaleca się utrzymywanie drożności dróg oddechowych, oraz ewentualnej drożności dróg oddechowych, oraz ewentualnej sztucznej wentylacji znanymi metodami oraz wezwanie sztucznej wentylacji znanymi metodami oraz wezwanie zespołu ratownictwa medycznego.zespołu ratownictwa medycznego.

Wszyscy chorzy wymagają założenia dostępu do żyły, Wszyscy chorzy wymagają założenia dostępu do żyły, podawania tlenu do oddychania, wstępnego podawania tlenu do oddychania, wstępnego monitorowania serca oraz pomiaru pulsoksymerii.monitorowania serca oraz pomiaru pulsoksymerii.

Jeżeli chory pozostaje niedotleniony pomimo stosowania Jeżeli chory pozostaje niedotleniony pomimo stosowania terapii tlenowej należy go zaintubować. W zależności od terapii tlenowej należy go zaintubować. W zależności od rodzaju urazu należy postępować w sposób swoisty.rodzaju urazu należy postępować w sposób swoisty.

Odmy opłucnowe i większość odm Odmy opłucnowe i większość odm przebiegających z krwiakiem opłucnej są przebiegających z krwiakiem opłucnej są leczone drenażem klatki piersiowej. leczone drenażem klatki piersiowej.

Dren zazwyczaj wprowadza się na poziomie linii Dren zazwyczaj wprowadza się na poziomie linii pachowej przedniej (V przestrzeń pachowej przedniej (V przestrzeń międzyżebrowa)  po stronie schorzenia.międzyżebrowa)  po stronie schorzenia.

Większość chorych wymaga przyjęcia do szpitala, Większość chorych wymaga przyjęcia do szpitala, często na oddział intensywnej opieki medycznej. często na oddział intensywnej opieki medycznej.

Prężna odma opłucnowa.Prężna odma opłucnowa.W pomocy doraźnej może być początkowo leczona W pomocy doraźnej może być początkowo leczona obarczeniem grubym cewnikiem naczyniowym o obarczeniem grubym cewnikiem naczyniowym o rozmiarze G14 w drugiej przestrzeni międzyżebrowej w rozmiarze G14 w drugiej przestrzeni międzyżebrowej w linii środkowoobojczykowej. Pozwala to obniżyć ciśnienie linii środkowoobojczykowej. Pozwala to obniżyć ciśnienie w jamie opłucnowej.w jamie opłucnowej.

Otwarta odma opłucnowa.Otwarta odma opłucnowa.W postępowaniu zaleca się zamknięcie otworu w taki W postępowaniu zaleca się zamknięcie otworu w taki sposób aby opatrunek działał jak zastawka (jeden koniec sposób aby opatrunek działał jak zastawka (jeden koniec powinien pozwalać na wydostawanie się powietrza).powinien pozwalać na wydostawanie się powietrza).