UPUTSTVO ZA SPROVOĐENJE SERTIFIKACIJE 03 01 Upustvo za sertifikaciju web.pdfStandardi grupe JUS N.S8. su navedeni u šemi sertifikacije JUS A.K2.401. u vreme kada je ona pisana. U

INSTITUT ZA PREVENTIVU NOVI SAD DOKUMENT: IPST 03 01 UPUTSTVO ZA SPROVOĐENJE SERTIFIKACIJE VERZIJA: 1 Datum izrade: 27.07.2010. Strana: 1 od 39

UPUTSTVO ZA SPROVOĐENJE SERTIFIKACIJE

električnih uređaja za eksplozivne atmosfere

izmene: 1. 2. 3. 4. datum:

Izradio : Overio : Odobrio :

Goran Kusić, dipl.ing.maš. Miloš Krnjetin, dipl.ing.maš. Milan Kamberović, dipl.ing.el.


IZMENE I DOPUNE DOKUMENTA

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.

Datum Strana br. 1. izmene 2. izmene 3. izmene 4. izmene 1. 2. 3. 4. 5. 6. 30.09.2010. 7. 8. 30.09.2010. 9. 30.09.2010. 10. 30.09.2010. 11. 30.09.2010. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 30.09.2010. 18. 30.09.2010. 19. 20. 30.09.2010. 21. 30.09.2010. 22. 23. 30.09.2010. 24. 25. 30.09.2010. 26. 30.09.2010. 27. 30.09.2010. 28. 29. 30. 31. 32. 30.09.2010. 33. 30.09.2010. 34. 30.09.2010. 35. 30.09.2010. 36. 30.09.2010. 37. 38. 30.09.2010. 39. 30.09.2010.


LISTA KORISNIKA

Broj Primerka F u n k c i j a Korisnik (ime i prezime) Datum prijema Potpis

1 Direktor D.O.O. „Institut za preventivu“

Milan Kamberović, dipl.ing.el.

10.01.2007.

2 Rukovodilac Sertifikacionog tela

Miloš Krnjetin, dipl.ing.maš.

24.09.2004.

3 Rukovodilac kvaliteta Goran Kusić, dipl.ing.maš. 24.09.2004. 4 Akreditaciono telo



SADRŽAJ LISTA KORISNIKA...........................................................................................................3 1. SVRHA .........................................................................................................................6

2. PREDMET I PODRUČJE PRIMENE ............................................................................6 3. VEZA SA REFERENTNIM DOKUMENTIMA................................................................6 4. TERMINI, DEFINICIJE I SKRAĆENICE .......................................................................7 5. OPIS SISTEMA SERTIFIKACIJE .................................................................................7 5.1. ISPITIVANJE TIPA ILI PREGLED.........................................................................7 5.1.1 POSTUPAK OCENJIVANJA ELEMENATA SISTEMA KVALITETA...............7 5.1.1.1 Zahtevi za odgovorno lice za sprovođenje uputstva za sertifikaciju............8

5.1.1.1.1 Nezavisnost ovlašćenja.........................................................................8 5.1.1.1.2 Zahtevi za iskustvo i/ili obučenost ......................................................... 9 5.1.1.1.3 Odgovornost..........................................................................................9 5.1.1.2 Oprema za merenje i ispitivanje..................................................................9

5.1.1.3 Kontrola proizvodnje i plan ispitivanja.........................................................9 5.1.1.4 Korektivne mere........................................................................................10 5.1.1.5 Kontrola ulaznih materijala i komponenti ..................................................10 5.1.1.6 Zapisi o Ex-uređajima i njihovom kontrolisanju i ispitivanju ......................11

5.1.2 TEHNIČKA DOKUMENTACIJA....................................................................11 5.1.3 POSTUPAK ODREĐIVANJA REPREZENTATIVNOG UZORKA.................12 5.1.3.1 Izbor uzoraka............................................................................................12 5.1.3.1.1 Izbor uzoraka iz proizvodnje................................................................ 12 5.1.3.1.2 Izbor uzoraka iz skladišta isporučioca proizvoda inostranog porekla ..12 5.1.3.2 Zapisnik o uzorkovanju .............................................................................13

5.1.4 POSTUPAK ISPITIVANJA UZORKOVANIH PROIZVODA..........................13 5.1.4.1 Karakteristike kvaliteta Ex-uređaja............................................................13 5.1.4.2 Vrednosti karakteristika kvaliteta ..............................................................14 5.1.4.3 Postupci ispitivanja karakteristika kvaliteta ...............................................15 5.1.4.4 Postupak u slučaju nedostatka ................................................................. 17 5.1.4.5 Izveštaj o ispitivanju tipa ...........................................................................17

5.1.5 POSTUPAK IZDAVANJA SERTIFIKATA .....................................................17 5.1.6 POSTUPAK IZDAVANJA ZNAKA USAGLAŠENOSTI .................................18 5.1.7 POSTUPAK NADZORA ...............................................................................18 5.1.7.1 Nadzor nad elementima sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca .............................................................................................................18 5.1.7.2 Kontrola usaglašenosti Ex-uređaja sa sertifikovanim tipom ..............18

5.1.8 ZAHTEVI ZA UGRADNJU, ODRŽAVANJE I POPRAVKU...........................19 5.1.8.1 Uslovi koje mora da ispuni organizacija za popravku i remont Ex-uređaja za ispitivanje Ex-uređaja posle izvršenih popravki i remonta .....................19 5.2. ISPITIVANJE ILI KONTROLISANJE SVAKOG PROIZVODA, ILI POJEDINIH

PROIZVODA, BILO NOVIH ILI ONIH KOJI SU VEĆ U UPOTREBI...............................19 5.2.1 TEHNIČKA DOKUMENTACIJA....................................................................19 5.2.2 POSTUPAK ISPITIVANJA PROIZVODA .....................................................20 5.2.2.1 Obim ispitivanja ........................................................................................20 5.2.2.2 Postupak u slučaju nedostatka ................................................................. 20 5.2.2.3 Izveštaj o ispitivanju..................................................................................20



5.2.3 POSTUPAK IZDAVANJA SERTIFIKATA .....................................................20 5.2.4 POSTUPAK IZDAVANJA ZNAKA USAGLAŠENOSTI .................................20 5.2.5 ZAHTEVI ZA UGRADNJU, ODRŽAVANJE I POPRAVKU...........................21 5.3. ISPITIVANJE ŠARŽE ILI KONTROLISANJE ......................................................21 5.3.1 TEHNIČKA DOKUMENTACIJA....................................................................21 5.3.2 POSTUPAK ODREĐIVANJA REPREZENTATIVNOG UZORKA.................22 5.3.2.1 Izbor uzoraka............................................................................................22 5.3.2.1.1 Izbor uzoraka iz skladišta ....................................................................22 5.3.2.2 Zapisnik o uzorkovanju .............................................................................22 5.3.3 POSTUPAK ISPITIVANJA UZORKOVANIH PROIZVODA..........................22 5.3.3.1 Obim ispitivanja ........................................................................................22 5.3.3.2 Postupak u slučaju nedostatka ................................................................. 22 5.3.3.3 Izveštaj o ispitivanju..................................................................................22

5.3.4 POSTUPAK IZDAVANJA SERTIFIKATA .....................................................23 5.3.5 POSTUPAK IZDAVANJA ZNAKA USAGLAŠENOSTI .................................23 5.3.6 ZAHTEVI ZA UGRADNJU, ODRŽAVANJE I POPRAVKU...........................23 6. ZAPISI ........................................................................................................................24

7. PRILOZI......................................................................................................................24 8. PRILOG A...................................................................................................................25 DOPUNSKI ZAHTEVI ZA OCENJIVANJE ELEMENATA SISTEMA KVALITETA PROIZVOĐAČA ODNOSNO ISPORUČIOCA ZA ŠEMU ATESTIRANJA Ex-UREĐAJA 25 SADRŽAJ.......................................................................................................................25 SPECIFIKACIJE.............................................................................................................25 ZAHTEV ZA SISTEM KVALITETA.................................................................................25 8.1.1 Opšte (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2 Zahtevi koji se odnose na dokumentaciju) ...........................................................................................................25 8.1.2 Preispitivanje ugovora (SRPS ISO 9001:2008, t.7.2.2 Preispitivanje zahteva koji se odnose na proizvod) ..........................................................................25 8.1.3 Nabavka (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.4 Nabavka)........................................25 8.1.4 Identifikucija i sledljivost proizvoda...............................................................26 8.1.5 Kontrola procesa (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.1 Upravljanje proizvodnjom i pružanjem usluge) ..............................................................................26 8.1.6 Kontrolisanje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t.7.5.2 Validacija procesa proizvodnje i pružanja usluge) ......................................................................26 8.1.7 Oprema za kontrolisanje, merenje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.6 Upravljanje opremom za praćenje i merenje) .......................................................26 8.1.8 Kontrola neusaglašenih proizvoda (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.3 Upravljanje neusaglašenim proizvodom) ....................................................................26 8.1.9 Korektivne mere (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.5.2 Korektivne mere) .............27 8.1.10 Rukovanje, skladištenje, pakovanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.5 Očuvanje proizvoda)...................................................................................................27 8.1.11 Zapisi o kvalitetu (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2.4 Upravljanje zapisima)......27 9. PRILOG B...................................................................................................................28



1. SVRHA Prema Naredbi o obaveznom atestiranju električnih uređaja za eksplozivne

atmosfere ("Službeni list SRJ", br. 35/95) postupak obaveznog atestiranja sprovodi se prema jugoslovenskom standardu JUS A.K2.401:1995 - šema atestiranja - Električni uređaji za eksplozivne atmosfere. Ona je pisana tako da je prilagođena sistemu koji je tada postojao, a u skladu sa uputstvom JUS ISO/IEC Uputstvo 28, kojim su definisana opšta pravila za model sistema atestiranja proizvoda preko treće strane. Na osnovu ovog uputstva i Šeme sertifikacije JUS A.K2.401 izrađeno je i razvijeno Uputstvo za sprovođenje sertifikacije IPST 03 01.

Ovo uputstvo za sprovođenje sertifikacije služi da definiše postupke za sledeće sisteme sertifikacije (po SRPS EN 45011:2004 t. 1.2) : � Ispitivanje tipa ili pregled; � Ispitivanje ili kontrolisanje svakog proizvoda, ili pojedinih proizvoda, bilo novih ili onih koji su već u upotrebi; � Ispitivanje šarže ili kontrolisanje

2. PREDMET I PODRUČJE PRIMENE Standardi grupe JUS N.S8. su navedeni u šemi sertifikacije JUS A.K2.401. u vreme

kada je ona pisana. U toku 2009. su objavljeni novi standardi grupe SRPS EN 60079. Stari standardi grupe JUS N.S8. su u vreme njihove izrade rađeni po ugledu na, a i bili ekvivalentni standardima grupe IEC 79 koji su od tada do danas pretrpeli po nekoliko novih izdanja, pa dobili nove oznake (600 ispred starog broja) 60079. Nakon ATEX100a direktive (94/9/EC) harmonizovani su i u okviru Evropske Unije i dobili slovnu oznaku EN 60079 koju sada nose i u okviru grupe SRPS EN 60079. Ove izmene nisu bile povlačenje starih i zamena potpuno novim, već uglavnom dopune standarda u skladu sa razvojem tehnologija i zahteva za bezbednost. Standadi grupe JUS N.S8 kao referentni standardi za proizvode na koje se ova naredba odnosi su zaključno sa januarom 2009. godine povučeni i zamenjeni novim iz serije SRPS EN 60079.

Ovo uputstvo za sprovođenje sertifikacije primenjuje se pri sertifikaciji električnih uređaja za eksplozivne atmosfere, odnosno prilikom utvrđivanja njihove usaglašenosti sa zahtevima standarda grupe SRPS N.S8.###, SRPS EN #####-## i SRPS IEC 79-##: Protiveksplozijska zaštita – Električni uređaji namenjeni za rad u eksplozivnoj atmosferi. U okviru tačke 5.1.4. razgraničeni su referentni standardi za svaku vrstu zaštite po posebnim tačkama.

3. VEZA SA REFERENTNIM DOKUMENTIMA Uputstvo za sprovođenje sertifikacije električnih uređaja za eksplozivne atmosfere

izrađeno je na osnovu zahteva važećih srpskih standarda, a usklađena je sa zahtevima Evropske direktive 94/6/EC koji nisu u sukobu sa zahtevima sledećih važećih srpskih standarda: SRPS A.K1.001:1992: Moduli za različite faze postupaka za ocenjivanje

usaglašenosti

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


SRPS N.N0.029:1974: Planovi i postupci uzimanja uzoraka za kontrolu prema atributima SRPS ISO 9001:2008: Sistemi menadžmenta kvalitetom - Zahtevi SRPS EN 45011:2004: Opšti zahtevi za tela koja sprovode sisteme sertifikacije

proizvoda SRPS ISO/IEC Uputstvo 28:1992:Opšta pravila za model atestiranja proizvoda preko treće strane SRPS ISO/IEC Uputstvo 53:1992:Prilaz korišćenju sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca pri atestiranju proizvoda preko trece strane SRPS ISO 19011:2003: Uputstva za proveravanje sistema menadžmenta kvalitetom i/ili sistema upravljanja zaštitom životne sredine

SRPS ISO/IEC Uputstvo 2: Opšti termini i njihove definicije koje se odnose na standardizaciju i odgovarajuće delatnosti

4. TERMINI, DEFINICIJE I SKRAĆENICE

Svi termini i definicije su usklađeni sa SRPS ISO/IEC Uputstvo 2 i SRPS ISO 9000:2001. Pored toga koriste se i sledeći termini: Ex-uređaj Električni uređaj za rad u atmosferi sa eksplozivnim smešama

5. OPIS SISTEMA SERTIFIKACIJE 5.1. ISPITIVANJE TIPA ILI PREGLED

Postupak ispitivanja tipa utvrđen je na osnovu standarda SRPS A.K1.001, tačka 4.2. Modul B. Ovaj sistem sertifikacije podrazumeva utvrđivanje usaglašenosti proizvoda na osnovu uzorka, reprezentativnog za predviđenu proizvodnju, sa zahtevima propisa i standarda koji se odnose na taj proizvod. Ispitivanje tipa obuhvata ocenu elemenata sistema kvaliteta proizvodnje, određivanje reprezentativnog uzorka, ispitivanje uzorkovanih proizvoda i nadzor nad proizvodnjom i sertifikovanim proizvodima. Ovim postupcima se ustanovljava i održava usaglašenost tipa sa zahtevima propisa i standarda. Za usaglašeni tip izdaje se Sertifikat o usaglašenosti važnosti do redovnog nadzora i odobrava proizvođaču postavljanje znaka usaglašenosti na sve proizvode istog tipa.

5.1.1 POSTUPAK OCENJIVANJA ELEMENATA SISTEMA KVALITETA Osnovni zahtevi za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvođača odnosno isporučioca zasnivaju se na SRPS ISO/IEC Uputstvu 53:1992, standardu SRPS

A.K1.001:1992, tačka 4.5, Modul D (obezbeđenje kvaliteta proizvodnje), kao i standardu SRPS ISO 9001:2008. Za ocenjivanje se moraju koristiti i dopunski zahtevi za ocenjivanje sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca, koji su dati u Prilogu A ovog Uputstva.

Uputstvo za sprovođenje sertifikacije uključuje veliki broj elemenata sistema kvaliteta



proizvođača odnosno isporučioca: opremu za merenje i ispitivanje, zapise o kvalitetu, evidenciju eventualnih neusaglašenosti proizvoda iz kooperacije, kontrolu i ispitivanja, kontrolu i verifikaciju dokumentacije, identifikaciju i sledljivost, kupovnu robu, izradu i konstrukciju, korektivne mere, obezbeđenje konstrukcije.

Sve zahteve iz ovog Uputstva i Šeme sertifikacije proizvodač odnosno isporučilac mora da dokumentuje na sistematski i uređen način. Dokumentacija sistema kvaliteta mora da obezbedi njegovo sprovođenje putem planova kvaliteta, priručnika o kvalitetu i zapisa. Ukoliko proizvodač odnosno isporučilac već ima sistem upravljanja kvalitetom sertifikovan po nekom drugom sitemu sertifikacije i ako se utvrdi postojanje neusaglašenosti sa zahtevima definisanim u ovom uputstvu, on mora da preduzme adekvatne korektivne

mere u svom sistemu upravljanja kvalitetom. Sprovodenje ocenjivanja sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca vrši

Sertifikaciono telo. Proizvodač odnosno isporučilac mora da pokaže da može da ispuni sve zahteve utvrđene u tačkama 5.1.1.1 do 5.1.1.6. Proizvodač odnosno isporučilac mora da omogući pristup Ocenjivačima Sertifikacionog tela svim delovima lokacije koja se odnosi na ocenjivanje sistma kvaliteta.

5.1.1.1 Zahtevi za odgovorno lice za sprovođenje Šeme sertifikacije Proizvodač odnosno isporučlac mora da iz sastava stalno zaposlenih imenuje najmanje

dva lica koja će biti ogovorna za sprovodenje Šema sertifikacije za sertifikaciju i to: jedno lice u svojstvu odgovornog i najmanje jednog zamenika. Samo ova lica mogu da izdaju odobrenje za korišćenje Znaka usaglašenosti koji izdaje Sertifikaciono telo. Odgovorna lica za sprovođenje Šeme sertifikacije treba da budu upoznata sa njenim zahtevima i da raspolažu odgovarajućim standardima, dokumentacijom sistema upravljanja

kvalitetom i proizvodačkim specifikacijama. Proizvodač odnosno isporučilac treba da ima posebnu organizacionu strukturu koja

pokazuje položaj ovih lica u proizvodnoj organizaciji, a naročito: ime i prezime, telefon, lokaciju gde se nalaze, funkciju u organizaciji i kome su odgovorna ova lica. 5.1.1.1.1 Nezavisnost ovlašćenja

Zaposleni navedeni u tački 5.1.1.1 odlučuju o načinu korišćenja znaka usaglašenosti nezavisno od rukovodstva koje je neposredno odgovorno za proizvodnju. Oni moraju da imaju napisane obaveze i ovlašćenja da preduzimaju sledeće radnje: � zahtevaju ispravku odstupanja od zahteva pre stavljanja znaka usaglašenosti; � zahtevaju promene koje se odnose na zahteve sertifikacije u konstrukciji, crtežima, nabavci materijala i slično; � pripreme i overe povlačenje znaka usaglašenosti sa uređaja.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


5.1.1.1.2 Zahtevi za iskustvo i/ili obučenost Zaposleni navedeni u tački 5.1.1.1 moraju da imaju iskustvo i/ili da su obučeni za

izvršenje svojih zadataka po Šemi sertifikacije za sprovođenje sertifikacije i to: stručna sprema odgovarajuće tehničke struke, sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima proizvodnje, ispitivanja Ex-uređaja ili njima sličnim poslovima, sa potvrdom o uspešno obavljenoj obuci. 5.1.1.1.3 Odgovornost

Zaposleni navedeni u tački 5.1.1.1 su odgovorni: � da se znak usaglašenosti stavlja samo na Ex-uređaje koji su ispunili zahteve koji proizilaze iz Sertifikata o usaglašenosti; � da su zapisi koji se odnose na zahteve iz ovog Uputstva i Šeme sertifikacije dostupni svim izvršiocima i da se po njima postupa; � da su Ex-uređaji koji nose znak usaglašenosti usaglašeni sa odgovarajućim zahtevima propisanim standardima iz tačke 2 ovog Uputstva. � da su primenjeni svi zahtevi propisani standardima iz tačke 2 ovog Uputstva prilikom nabavke komponenti i da imaju odgovarajuća prateća dokumenta; � da je sistem upravljanja kvalitetom usaglašen sa SRPS ISO 9001 i sa dopunskim zahtevima za ocenjivanje sistema kvaiiteta proizvodača odnosno isporučioca za Ex-uređaje (prilog A ovog Uputstva).

5.1.1.2 Oprema za merenje i ispitivanje Proizvodač odnosno isporučilac mora da raspolaže odgovarajućom opremom za

merenja i ispitivanja Ex-uređaja koja su definisana zahtevima standarda iz tačke 2 ovog Uputstva u zavisnosti od vrste primenjene protiveksplozivne zaštite. Za svu opremu za merenje i ispitivanje koja se koristi za proveru usaglašenosti Ex-uređaja sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije mora postojati sistem za

kontrolu koji identifikuje nedostatak i obezbeđuje pravovremene i potpune korektivne mere. 5.1.1.3 Kontrola proizvodnje i plan ispitivanja

Mora da postoji pisani plan kojim se utvrđuju sve kontrole Ex-uređaja i neophodna ispitivanja da bi se obezbedilo da svaki Ex-uređaj bude usaglašen sa zahtevima ovog Uputstva pre isporuke. Ovaj plan mora da obuhvata sledeće pojedinosti: a) pojedinosti provera kvaliteta, kao što su provera ulaznih materijala i komponenti, proizvodnih linija, završne kontrole i pakovanja; Ako se upotrebljavaju nestandardni sastavni delovi, navedene provere moraju da obuhvate opis pratećeg postupka u cilju obezbeđenja da primljene isporuke budu iste kao i sastavni delovi koji su ispitani i za koje je utvrđeno da su usaglašeni sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije; b) pojedinosti o instrumentima, uređajima za etaloniranje i zapisima o datumima etaloniranja;

c) sistem za zapisivanje rezultata ispitivanja proizvodne linije;

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


d) pojedinosti koje se odnose na korišćenje metoda za odvajanje i raspoređivanje neusaglašenih proizvoda; e) pojedinosti o svim ispitivanjima u proizvodnji predviđenim planom ispitivanja. Spisak karakteristika za kontrolisanje i/ili ispitivanje i odgovarajući kriterijumi za prijem

moraju da budu pristupačni na svakom mestu gde se vrše kontrole ili ispitivanja u cilju verifikacije usaglašenosti sa zahtevima iz standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. 5.1.1.4 Korektivne mere

Ex-uređaji koji su posle ispitivanja označeni kao neispravni ne smeju se pustili u promet ili na neki drugi način učiniti dostupni korisnicima.

Mora postojati sistem kontrolisanja komponenata i završna kontrola Ex-uređaja koji nisu usaglašeni sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije, da bi se obezbedilo da se takve komponente i završeni Ex-uređaji koji su dorađeni ili popravljeni usaglase sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije.

Oni moraju ponovo biti kontrolisani i ispitani. 5.1.1.5 Kontrola ulaznih materijala i komponenti

Proizvodač odnosno isporučilac mora da obezbedi da kupovne komponente za Ex-uređaje budu usaglašene sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. Ako se nabavljaju komponente koje nisu praćene dokumentom o usaglašenosti sa utvrđenim zahtevima, takve komponente se moraju pre ugradnje kontrolisati i ispitati da bi se

proverila njihova usaglašenost sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. Proizvodač odnosno isporučilac može sprovesti kontrolu i ispitivanja samo ako ima

osoblje za ispitivanje koje je potpuno upoznato sa odgovarajućim ispitnim postupcima i sa zahtevima odgovarajućih standarda za sve komponente i ako je opremljen odgovarajućom opremom.

O svim ispitanim komponentama moraju se čuvati zapisi koji sadrže sledeće informacije: a) naziv komponente, b) naziv isporučioca, c) kataloški broj ili oznaku koja obezbeđuje jednoznačnu identifikaciju, d) posebne karakteristike, e) spisak standarda, izveštaja, obaveštenja, f) rezultate ispitivanja.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


5.1.1.6 Zapisi o Ex-uređajima i njihovom kontrolisanju i ispitivanju Za svaki Ex-uređaj podvrgnut ispitivanjima u okviru i Šeme sertifikacije moraju da se

ustanove i čuvaju zapisi kojima su obuhvaćeni elementi: a) kopija natpisne pločice (crtež ili fotografija) o protiveksplozivnoj zaštiti, identifikacioni broj proizvoda i osnovne karakteristike; b) uslovi okoline i rezultati kontrolisanja i ispitivanja koji su učinjeni na prototipu Ex-uređaja radi provere usaglašenosti sa zahtevima standarda i i Šeme sertifikacije; c) fotografije koje prikazuju spoljašnji izgled Ex-uređaja; d) crteži Ex-uređaja i njegovih sastavnih delova, koji su overeni u toku ispitivanja usaglašenosti, a za koje je ocenjeno da su usaglašeni sa zahtevima standarda iz tačke 2 ovog Uputstva; e) spisak komponenata sa naznakom da li su ispitane ili ne; ako nisu ispitane, opis ili crtež komponente i odgovarajući ispitni podaci za prikazivanje usaglašenosti sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije. Zapisi o ispitivanju i kontrolisanju tokom proizvodnje, koji prikazuju usaglašenost Ex-

uređaja sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije, moraju da obuhvate: � identifikaciju Ex-uređaja; � identifikaciju izvršenih kontrolisanja i ispitivanja; � rezultate kontrolisanja i ispitivanja; � osnovu za prihvatanje rezultata ispitivanja; � neusaglašenosti; � preduzete korektivne mere; � mere za sprečavanje ponavljanja nedostataka; � datum kontrolisanja i ispitivanja; � identifikaciju kontrolora.

Zapisi o Ex-uređaju moraju se arhivirati tako da se lako mogu ponovo staviti na raspolaganje predstavniku Sertifikacionog tela i da ne bi došlo do oštećenja ili nestanka. Zapisi moraju da se čuvaju najmanje 10 godina od datuma izrade poslednjeg Ex-uređaja, odgovarajućeg tipa. 5.1.2 TEHNIČKA DOKUMENTACIJA

Proizvodač odnosno isporučilac mora da poseduje tehničku dokumentaciju i da je čuva u toku perioda od najmanje 10 godina od datuma izrade poslednjeg Ex-uređaja. Na zahtev Sertifikacionog tela ili Akreditovane laboratorije mora da je stavi na raspolaganje.

U slučaju kada se radi o inostranom proizvođaču, obavezu čuvanja tehničke dokumentacije ima lice koje stavlja proizvod u promet na domaće tržište. Tehnička dokumentacija mora da omogući ocenjivanje usaglašenosti Ex-uređaja sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije. Ona mora, u meri u kojoj je to potrebno za ocenu

usaglašenosti, da obuhvati projektovanje, proizvodnju i funkcionisanje zaštite Ex-uređaja.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


Tehnička dokumentacija treba da sadrži najmanje: a) opis Ex-uređaja sa osnovnim tehničkim podacima, b) sklopni crtež sa specifikacijom materijala sastavnih delova i sa pozivom na važeći standard za upotrebljeni materijal; c) dokumente o usaglašenosti za upotrebljeni materijal i kupovne komponente; d) crteže komponenata sa detaljima; e) uputstvo za montažu, upotrebu i održavanje, sa deklarisanim periodom eksploatacije uređaja; f) izveštaje o izvršenom ispitivanju zaštite Ex-uređaja.

5.1.3 POSTUPAK ODREĐIVANJA REPREZENTATIVNOG UZORKA 5.1.3.1 Izbor uzoraka 5.1.3.1.1 Izbor uzoraka iz proizvodnje

Sertifikaciono telo definiše reprezentativni uzorak za ispitivanje radi obavezne sertifikacije proizvoda ili u zahtevu za ispitivanje za to određuje Akreditovanu laboratoriju. Ukoliko je po programu ispitivanja potreban veći broj uzoraka, proizvođač je dužan da Sertifikacionom telu odnosno Akreditovanoj laboratoriji obezbedi dodatne uzorke. 5.1.3.1.2 Izbor uzoraka iz skladišta isporučioca proizvoda inostranog porekla

Za sertifikaciju Ex-uređaja iz uvoza Sertifikaciono telo uzima uzorke iz skladišta isporučioca. Veličina uzorka za ispitivanje utvrduje se prema standardu SRPS N.N0.029 i to: a) ako isporučilac poseduje Inostrani sertifikat o usaglašenosti tipa Ex-uređaja koji je izdalo Inostrano sertifikaciono telo, po tabeli 1 - Opšti obim kontrolisanja II; b) ako isporučilac ne poseduje Inostrani sertifikat o usaglašenosti tipa Ex-uređaja koji je izdalo Inostrano sertifikaciono telo, po tabeli 1 - Opšti obim kontrolisanja III.

5.1.3.1.2.1 . Obim ispitivanja Sertifikaciono telo definiše obim ispitivanja uzoraka za ispitivanje u Akreditovanoj

laboratoriji. Sertifikaciono telo može u zahtevu za ispitivanje odrediti Akreditovanu laboratoriju da izvrši definisanje obima ispitivanja. Pri tom se umesto dokumentacije za proizvodnju ovih uređaja mogu koristiti isprave i izveštaji o ispitivanju ovlašćene ispitne organizacije zemlje proizvodača. Sertifikaciono telo može od Akreditovane laboratorije zahtevati i dodatna ispitivanja. Akreditovana laboratorija može proširiti obim ispitivanja u slučaju kada ga je definisalo Sertifikaciono telo, ako to smatra neophodnim.

5.1.3.1.2.2 Prihvatljivi nivo kvaliteta Prihvatljivi nivo kvaliteta od ispitanog broja uzoraka Ex-uređaja je 100 %. U slučaju odstupanja nivoa kvaliteta jednog uzorka mora se ispitati cela uvezena serija,

a sertifikat dobijaju samo oni proizvodi čiji rezultati ispitivanja ispunjavaju sve zahteve iz tačke 5.1.3.1.2.1.



5.1.3.2 Zapisnik o uzorkovanju O uzimanju uzoraka sastavlja se zapisnik koji sadrži: � naziv i sedište proizvodača odnosno uvoznika; � naziv proizvoda; � broj uzoraka; � oznake na uzorcima; � mesto i datum uzimanja uzoraka.

Zapisnik potpisuju predstavnici proizvodača odnosno isporučioca i Sertifikacionog tela odnosno Akreditovane laboratorije.

Akreditovana laboratorija dužna je, posle izvršenog ispitivanja, da vrati uzorke (oštećene i neoštećene) proizvođaču odnosno isporučiocu, uz prethodno sprovedene mere obezbeđenja uzoraka. 5.1.4 POSTUPAK ISPITIVANJA UZORKOVANIH PROIZVODA 5.1.4.1 Karakteristike kvaliteta Ex-uređaja

Ispitivanju, kao delu postupka obavezne sertifikacije, podležu sledeće karakteristike kvaliteta Ex-uređaja iz tačke 2 ovog Uputstva:

Sistemi zaštite 1) zaštita putem nepropaljivog kućišta, 2) zaštita putem povećane bezbednosti, 3) zaštita putem svojstvene bezbednosti, 4) zaštita inkapsulacijom, 5) zaštita putem povećanog pritiska, 6) zaštita koja omogućuje da uređaj nije u stanju da upali okolnu eksplozivnu

atmosferu (u normalnom radu ili pod definisanim nenormalnim uslovima) 7) naročita zaštita koja omogućuje bezbedan rad uređaja, Elementi zaštite 8) naprezanje elemenata uređaja usled dejstva eksplozivne atmosfere gasa, 9) otpornost na spoljašnji mehanički udar, 10) termička postojanost elemenata uređaja, 11) stabilnost ispune između dva materijala različite termičke otpornosti i termička otpornost te ispune, 12) sastav kućišta izrađenog od lakih materijala u pogledu dozvoljene količine

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: izmene: 1. 2. 3. 4. datum:


magnezijuma u takvim legurama, 13) postojanost i otpornost materijala od kojih su izrađeni elementi uređaja na

klimatske uslove i uticaj okoline u kojoj uređaj treba da radi, 14) otpornost uređaja na uticaj agresivne atmosfere (na nagrizanje i sl.) u

kojoj uređaj treba da radi. 5.1.4.2 Vrednosti karakteristika kvaliteta

Vrednosti karakteristika kvaliteta Ex-uređaja iz tačke 2 ovog uputstva, koje podležu ispitivanju, kao delu postupka obavezne sertifikacije, utvrđene su standardom a) SRPS N.S8.011, b) SRPS EN 60079-0 i standardima za primenjenu vrstu protiveksplozione zaštite i to:

1) Opšti zahtevi a. standardom SRPS N.Ѕ8.011:1991 Protiveksplozijska zaštita — Opšti zahtevi za konstrukciju protiveksplozijski zaštićenih električnih uređaja namenjenih za upotrebu u prostorima ugroženim od eksplozivne.

b. standardom SRPS EN 60079-0 (en) Električni uređaji za potencijalno eksplozivne atmosfere — Deo 0: Opšti zahtevi. 2) Nepropaljivo kućište "d" a. standardom SRPS N.S8.101, Protiveksploziona zaštita - Nepropaljivo kućište - Opšti tehnički uslovi.

b. standardom SRPS EN 60079-1, Električni uređaji za potencijalno eksplozivne atmosfere - Deo 1: Nepropaljivo kućište "d".

3) Povećana bezbednost "e" a. standardom SRPS N.S8.201, Protiveksploziona zaštita - Povećana bezbednost - Opšti tehnički uslovi. b. standardom SRPS EN 60079-7 Eksplozivne atmosfere - Deo 7: Oprema u povećanoj bezbednosti "e".

4) Svojstvena bezbednost "i" a. standardom SRPS N.S8.301, Protiveksploziona zaštita - Svojstvena bezbednost - Opšti zahtevi.

b. standardom SRPS EN 60079-11, Eksplozivne atmosfere - Deo 11: Oprema zaštićena svojstvenom bezbednošću "i".

5) Inkapsulacija «m» a. standardom SRPS N.S8.401, Protiveksplozijska zaštita - Inkapsulacija - Opšti zahtevi. b. SRPS EN 60079-18 Električni uređaji za eksplozivne gasovite atmosfere - Deo 18: Konstrukcija, ispitivanje i obeležavanje električnih uređaja inkapsulacijom za tip zaštite "m".



6) Povećani pritisak "p" a. standardom SRPS N.S8.601, Protiveksploziona zaštita - Povećani pritisak - Opšti uslovi. b. standardom SRPS EN 60079-2, Električni uređaji za potencijalno eksplozivne atmosfere - Deo 2: Povećani pritisak "p".

7) Električni uređaji sa vrstom zaštite «n» a. standardom SRPS IEC 79-15, Električni uređaji za eksplozivnu gasovitu atmosferu – deo 15: Električni uređaji sa vrstom zaštite «n». b. standardom SRPS EN 60079-15 Električni uređaji za eksplozivne gasoviteatmosfere - Deo 15: Konstrukcija, ispitivanje i obeležavanje tipa zaštite "n" električnih uređaja.

8) Električni uređaji u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom a. standardom SRPS N.S8.850, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Opšti tehnički uslovi. b. - standardom IEC 61241-1, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Nepropaljivo kućište. - standardom IEC 61241-4, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Povećani pritisak. - standardom IEC 61241-11, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Svojstvenom bezbednošću. - standardom IEC 61241-18, Protiveksploziona zaštita - Električni uređaji u prostorima ugroženim zapaljivom prašinom - Inkapsulacijom.

5.1.4.3 Postupci ispitivanja karakteristika kvaliteta Karakteristike kvaliteta Ex-uređaja iz tačke 2 ovog uputstva ispituju se na način utvrđen: 1) Nepropaljivo kućište "d" a. standardom SRPS N.S8.121, Protiveksploziona zaštita - Nepropaljivo kućište - Ispitivanja. b. standardom SRPS EN 60079-1, Električni uređaji za potencijalno eksplozivne atmosfere - Deo 1: Nepropaljivo kućište "d".

2) Povećana bezbednost "e" a. standardom SRPS N.S8.221, Protiveksploziona zaštita - Povecana bezbednost - Ispitivanja. b. standardom SRPS EN 60079-7 Eksplozivne atmosfere - Deo 7: Oprema u povećanoj bezbednosti "e".

3) Svojstvena bezbednost "i" a. standardom SRPS N.S8.321, Protiveksploziona zaštita - Svojstvena bezbednost - Ispitivanja.



b. standardom SRPS EN 60079-11, Eksplozivne atmosfere - Deo 11: Oprema zaštićena svojstvenom bezbednošću "i". 4) Električni uređaji sa vrstom zaštite «n» a. standardom SRPS IEC 79-15, Električni uređaji za eksplozivnu gasovitu atmosferu – deo 15: Električni uređaji sa vrstom zaštite «n». b. standardom SRPS EN 60079-15 Električni uređaji za eksplozivne gasoviteatmosfere - Deo 15: Konstrukcija, ispitivanje i obeležavanje tipa zaštite "n" električnih uređaja.

5) Inkapsulacija «m» a. standardom SRPS N.S8.421 Protiveksplozijska zaštita — Ispitivanje električnih uređaja zaštićenih Inkapsulacijom. b. SRPS EN 60079-18 Električni uređaji za eksplozivne gasovite atmosfere - Deo 18: Konstrukcija, ispitivanje i obeležavanje električnih uređaja inkapsulacijom za tip zaštite "m".

6) Povećani pritisak "p" a. standardom SRPS N.S8.621, Protiveksploziona zaštita – Ispitivanje električnih uređaja zaštićenih povećanim pritiskom. b. standardom SRPS EN 60079-2, Električni uređaji za potencijalno eksplozivne atmosfere - Deo 2: Povećani pritisak "p".

7) Posebni zahtevi za ventilatore a. standardom SRPS N.S8.901, Protiveksploziona zaštita - Posebni zahtevi za ventilatore u prostorima ugroženim eksplozivnom atmosferom.

8) Naglavne rudarske svetiljke a. standardom SRPS N.S8.910, Protiveksploziona zaštita – Naglavne rudarske svetiljke. b. - standardom SRPS EN 62013-1 Naglavne rudarske lampe za upotrebu u rudnicima ugroženim rudničkim gasom - Deo 1: Opšti zahtevi - Izrada i ispitivanje u zavisnosti od rizika od eksplozije. - standardom SRPS EN 62013-2 Naglavne lampe za upotrebu u rudnicima ugroženim rudničkim gasom - Deo 2: Performanse i druge mere bezbednosti.

9) Ispitivanje mašina za paljenje mina a. standardom SRPS N.S8.911, Protiveksploziona zaštita - Ispitivanje mašina za paljenje mina.

10) Ručni elektrostatički pištolji i pomocni uređaji a. standardom SRPS N.S8.920, Protiveksploziona zaštita - Ručni elektrostatički pištolji i pomocni uređaji. b. standardom SRPS EN 50050, Električni aparati za potencijalno eksplozivne atmosfere - Elektrostatička ručna oprema za rasprašivanje



5.1.4.4 Postupak u slučaju nedostatka Ako se u toku ispitivanja utvrdi da Ex-uređaj ne ispunjava zahteve standarda za sisteme

sertifikacije, o tome se obaveštava proizvođač odnosno isporučilac i utvrdjuje rok za korektivne mere. Proizvodač odnosno isporučilac može da zahteva prekid ispitivanja u toj fazi.

U slučaju kada je odluka o dodeljivanju Sertifikata o usaglašenosti negativna to se javno oglašava na veb strani, a Sertifikaciono telo obaveštava nadležne organe kako bi se sprečilo puštanje u promet proizvoda.

5.1.4.5 Izveštaj o ispitivanju tipa Izveštaj o ispitivanju tipa za sertifikaciju Ex-uređaja izdaje Akreditovana laboratorija za ispitivanje na obrascu koji sadrži: 1) svrhu ispitivanja; 2) podatke o Akreditovanoj laboratoriji, naziv, oznaku, sedište organizacije i broj

akreditacije; 3) podatke o podnosiocu zahteva i proizvođaču; 4) podatke o Ex-uređajima i količini na koju se odnosi izveštaj o ispitivanju; 5) broj i datum izveštaja o ispitivanju; 6) podatke o uzorcima, mestu i načinu uzimanja uzoraka; 7) podatke o važećim standardima po kojima je izvršeno ispitivanje; 8) podatke o vrstama ispitivanja; 9) podatke o natpisima i oznakama; 10) ocenu rezultata ispitivanja; 11) potpis i overa ovlašćenog ispitivača i lica koje rukovodi ispitivanjem;

5.1.5 POSTUPAK IZDAVANJA SERTIFIKATA Nakon izvršenih ispitivanja predviđenih Šemom sertifikacije, priloženih izveštaja o ocenjivanju elemenata sistema kvaliteta i izveštaja o ispitivanju tipa, Sertifikaciono telo izdaje

Sertifikat o usaglašenosti i odobrenje za Korišćenje znaka usaglašenosti. Nakon izdavanja Sertifikata o usaglašenosti i odobrenja za Korišćenje znaka

usaglašenosti Sertifikaciono telo ih unosi u registar Sertifikovanih proizvoda i njihovih proizvodača odnosno isporučilaca koji je publikovan na veb strani.

Rok važnosti Sertifikata o usaglašenosti tipa i odobrenja za Korišćenje znaka usaglašenosti je 3 godine ako se nadzorom nad sistemom kvaliteta proizvođača i kontrolom usaglašenosti proizvoda utvrdi da su ispunjeni svi zahtevi standarda.

Sertifikat, sa priloženim izveštajem o ispitivanju, izdaje se u dva primerka, od kojih se jedan dostavlja podnosiocu zahteva za sertifikaciju, a drugi čuva u arhivi Sertifikacionog tela.



5.1.6 POSTUPAK IZDAVANJA ZNAKA USAGLAŠENOSTI Kada se vrši ispitivanje tipa podnosiocu zahteva/isporučiocu dostavlja se znak

usaglašenosti u elektronskoj formi uz Sertifikat. Broj sertifikata se upisuje neposredno iza znaka usaglašenosti kao što je prikazano u tački a priloga 9 Priručnika o kvalitetu Sertifikacionog tela. 5.1.7 POSTUPAK NADZORA 5.1.7.1 Nadzor nad elementima sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca

Cilj nadzora nad elementima sistema kvaliteta proizvođača odnosno isporučioca jeste da se proveri da li se ocenjeni elementi sistema kvaliteta održavaju i sprovode. Pri tome se kontrolišu svi elementi sistema kvaliteta koji je ocenjen, njegovo funkcionisanje koje se odnosi na sertifikovani proizvod u skladu sa Šemom sertifikacije i sa dopunskim zahtevima za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvodjača odnosno isporučioca, datim u Prilogu.

Nadzor nad elementima sistema kvaliteta proizvođača odnosno isporučioca vrši se u trogodišnjim ciklusima, odnosno u toku važenja sertifikata. Tokom prve godine sprovodi se nadzor na 6 meseci, a nakon isteka prve godine može se smanjiti broj nadzora.

Sertifikaciono telo mora prilikom svake svoje posete da kontroliše i verodostojno vodi evidenciju o tome da proizvođač odnosno isporučilac vrši redovne interne provere dokumenata svog sistema kvaliteta i da, prema ukazanoj potrebi, uvodi odgovarajuće korektivne mere. Primerak izveštaja o nadzoru nad elementima sistema kvaliteta proizvodača odnosno isporučioca dostavlja se proizvodaču odnosno isporučiocu.

5.1.7.2 Kontrola usaglašenosti Ex-uređaja sa sertifikovanim tipom Kontrola usaglašenosti Ex-uređaja vrši sertifikaciono telo u zavisnosti od

perioda u toku važenja dodeljenog Sertifikata. Nadzor nad usaglašenošću Ex-uređaja vrši se u trogodišnjim ciklusima,

odnosno u toku važenja sertifikata. Tokom prve godine uzimaju se uzorci i sprovodi ispitivanje na 6 meseci, a nakon isteka prve godine može se smanjiti broj kontrola. Ovo smanjenje uzorkovanja i ispitivanja može da proizađe iz stečenog poverenja izmedu Sertifikacionog tela i proizvodača odnosno isporučioca. O izvršenim kontrolama usaglašenosti Ex-uređaja sačinjava se izveštaj. Primerak izveštaja dostavlja se proizvodaču odnosno isporučiocu.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


5.1.8 ZAHTEVI ZA UGRADNJU, ODRŽAVANJE I POPRAVKU Sertifikat ne važi za uređaje koji se nakon isporuke nepropisno ugrađuju,

održavaju i popravljaju. Ugradnju uređaja je neophodno izvršiti u skladu sa uputstvima proizvođača,

koja su takođe element ocenjivanja u toku sertifikacije, a mesto ugradnje mora biti u skladu sa važećim propisima. Popravka i remont Ex-uređaja su aktivnosti u cilju vraćanja neispravnog uređaja u potpuno ispravno stanje u skladu sa odgovarajućim standardima na osnovu kojih je

uređaj originalno konstruisan i ispitan. Popravka i remont Ex-uređaja vrše se prema postupku utvrđenom u srpskom standardu SRPS IEC 79-19 i SRPS EN 60079-19. Nakon izvršene popravke organizacija za popravku i remont Ex-uređaja vrši mehanička, električna i funkcionalna ispitivanja i izdaje izveštaj o ispitivanju kojim se

utvrduje usaglašenost popravljenog ili remontovanog uređaja sa zahtevima standarda iz tačke 2 ovog Uputstva i standarda SRPS IEC 79-19, SRPS EN 60079-19. 5.1.8.1 Uslovi koje mora da ispuni organizacija za popravku i remont Ex-uređaja za ispitivanje Ex-uređaja posle izvršenih popravki i remonta

Organizacija za popravku i remont Ex-uređaja mora da ispuni uslove u pogledu kadrova, opreme i organizacije utvrđenih u standardu SRPS IEC 79-19, SRPS EN 60079-19 i to za svrhu ispitivanja nakon izvršenih popravki i remonta Ex-uređaja.

Sertifikaciono telo ovlašćuje organizaciju za popravku i remont Ex-uređaja i vrši direktan nadzor. 5.2. ISPITIVANJE ILI KONTROLISANJE SVAKOG PROIZVODA, ILI POJEDINIH PROIZVODA, BILO NOVIH ILI ONIH KOJI SU VEĆ U UPOTREBI

Ovaj sistem sertifikacije podrazumeva utvrđivanje usaglašenosti pojedinačnog proizvoda sa zahtevima propisa i standarda koji se odnose na taj proizvod.

Osnovni zahtevi za ocenjivanje zasnivaju se na SRPS A.K1.001:1992, tačka 4.7, Modul G (Pojedinačna verifikacija).

Za usaglašeni proizvod izdaje se Sertifikat o usaglašenosti i nanosi Znak usaglašenosti na proizvod. 5.2.1 TEHNIČKA DOKUMENTACIJA

Proizvodač, isporučilac odnosno vlasnik mora da poseduje tehničku dokumentaciju i da je čuva u toku perioda skladištenja odnosno eksploatacije uređaja. Na zahtev Sertifikacionog tela ili Akreditovane laboratorije mora da je stavi na raspolaganje.

U slučaju kada se radi o inostranom proizvođaču, obavezu čuvanja tehničke dokumentacije umesto proizvođača ima lice koje stavlja proizvod u promet na domaće tržište.



Tehnička dokumentacija mora da omogući ocenjivanje usaglašenosti Ex-uređaja sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije. Ona mora, u meri u kojoj je to potrebno za ocenu usaglašenosti, da obuhvati projektovanje, proizvodnju i funkcionisanje zaštite Ex-uređaja.

Zahtevi iz tačke 5.1.2. za sadržaje tehničke dokumentacije primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije. 5.2.2 POSTUPAK ISPITIVANJA PROIZVODA

Zahtevi iz tačaka od 5.1.4.1. do 5.1.4.3. primenjuju se i na ispitivanja u ovom sistemu sertifikacije. 5.2.2.1 Obim ispitivanja

Način određivanja obima ispitivanja definisan u tački 5.1.3.1.2.1. primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije. 5.2.2.2 Postupak u slučaju nedostatka

Postupak u slučaju nedostataka definisan u tački 5.1.4.4. primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije.

5.2.2.3 Izveštaj o ispitivanju Izveštaj o ispitivanju iz tačke 5.1.4.5. primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije.

5.2.3 POSTUPAK IZDAVANJA SERTIFIKATA Nakon izvršenih ispitivanja predviđenih Šemom sertifikacije i priloženih izveštaja o ispitivanju, Sertifikaciono telo izdaje Sertifikat o usaglašenosti i na uređaj nanosi znak

usaglašenosti. Nakon izdavanja Sertifikata o usaglašenosti telo ga unosi u registar Sertifikovanih

proizvoda i njihovih proizvodača ili isporučilaca odnosno vlasnika koji je publikovan na veb strani. Rok važnosti Sertifikata o usaglašenosti je do isteka predviđenog perioda eksploatacije uređaja. Sertifikat, sa priloženim izveštajem o ispitivanju, izdaje se u dva primerka, od kojih se jedan dostavlja podnosiocu zahteva za sertifikaciju, a drugi čuva u arhivi Sertifikacionog tela.

5.2.4 POSTUPAK IZDAVANJA ZNAKA USAGLAŠENOSTI Kada se vrši ispitivanje ili kontrolisanje svakog proizvoda, ili pojedinih proizvoda, bilo

novih ili onih koji su već u upotrebi, na predmet ispitivanja postavlja se znak o usaglašenosti, a broj sertifikata se upisuje neposredno iza zanaka usaglašenosti kao što je prikazano u tački c priloga 9 Priručnika o kvalitetu Sertifikacionog tela.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


5.2.5 ZAHTEVI ZA UGRADNJU, ODRŽAVANJE I POPRAVKU Sertifikat ne važi za uređaje koji se nakon isporuke nepropisno ugrađuju,

održavaju i popravljaju. Ugradnju novih uređaja je neophodno izvršiti u skladu sa uputstvima

proizvođača, koja su takođe element ocenjivanja u toku sertifikacije, a mesto ugradnje mora biti u skladu sa važećim propisima. Zahtevi iz tačke 5.1.8. u pogledu popravke i remonta Ex-uređaja primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije. Vlasnik uređaja koji je u upotrebi dužan je da vrši preglede uređaja kao što je to definisano standardom SRPS IEC 79-17 i SRPS EN 60079-17.

5.3. ISPITIVANJE ŠARŽE ILI KONTROLISANJE Ovaj sistem sertifikacije podrazumeva utvrđivanje usaglašenosti proizvoda na

osnovu uzorka, reprezentativnog za tačno određeni broj proizvoda jedne šarže, sa zahtevima propisa i standarda koji se odnose na taj proizvod. Ispitivanje šarže obuhvata određivanje reprezentativnog uzorka i ispitivanje uzorkovanih proizvoda. Ovim postupcima se ustanovljava i održava usaglašenost uzorka sa zahtevima propisa i standarda i na osnovu toga se ocenjuje o usaglašenost cele šarže. Za usaglašenu šaržu izdaje se Sertifikat o usaglašenosti važnosti u toku predviđenog perioda eksploatacije uređaja i Znak usaglašenosti koji se postavlja na sve proizvode iz šarže. Ovaj sistem se može primeniti kao sistem sertifikacije uvezene serije.

Postupak ispitivanja šarže ili kontrolisanje utvrđen je na osnovu standarda SRPS A.K1.001, tačka 4.6.5, Modul F (Verifikacija proizvoda – Statistička verifikacija). 5.3.1 TEHNIČKA DOKUMENTACIJA

Proizvodač, isporučilac odnosno vlasnik mora da poseduje tehničku dokumentaciju i da je čuva u toku perioda skladištenja odnosno eksploatacije uređaja. Na zahtev Sertifikacionog tela ili Akreditovane laboratorije mora da je stavi na raspolaganje.

U slučaju kada se radi o inostranom proizvođaču, obavezu čuvanja tehničke dokumentacije umesto proizvođača ima lice koje stavlja proizvod u promet na domaće tržište ili vlasnik uređaja.

Tehnička dokumentacija mora da omogući ocenjivanje usaglašenosti Ex-uređaja sa zahtevima standarda i ovog Uputstva i Šeme sertifikacije a. Ona mora, u meri u kojoj je to potrebno za ocenu usaglašenosti, da obuhvati projektovanje, proizvodnju i funkcionisanje zaštite Ex-uređaja.

Zahtevi iz tačke 5.1.2 za sadržaja tehničke dokumentacije primenjuju se i u ovom sistemu sertifikacije.



5.3.2 POSTUPAK ODREĐIVANJA REPREZENTATIVNOG UZORKA 5.3.2.1 Izbor uzoraka 5.3.2.1.1 Izbor uzoraka iz skladišta

Za sertifikaciju Ex-uređaja Sertifikaciono telo uzima uzorke iz skladišta proizvođača ili isporučioca. Veličina uzorka za ispitivanje utvrduje se prema standardu SRPS N.N0.029 i to: a) ako se uzorkuju proizvodi iz jedne proizvodne šarže, po tabeli 1 - Opšti obim kontrolisanja II;

b) ako se uzorkuju proizvodi iz jedne uvezene serije, po tabeli 1 - Opšti obim kontrolisanja III.

5.3.2.2 Zapisnik o uzorkovanju Zahtevi iz tačke 5.1.3.2. za zapisnik o uzorkovanju primenjuju se i u ovom sistemu

sertifikacije. 5.3.3 POSTUPAK ISPITIVANJA UZORKOVANIH PROIZVODA

Zahtevi iz tačaka od 5.1.4.1. do 5.1.4.3. primenjuju se i na ispitivanja u ovom sistemu sertifikacije. 5.3.3.1 Obim ispitivanja

Način određivanja obima ispitivanja definisan u tački 5.1.3.1.2.1. primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije.

5.3.3.1.1.1 Prihvatljivi nivo kvaliteta Prihvatljivi nivo kvaliteta od ispitanog broja uzoraka Ex-uređaja je 100 %. U slučaju odstupanja nivoa kvaliteta jednog uzorka mora se ispitati cela uvezena serija,

a sertifikat dobijaju samo oni proizvodi čiji rezultati ispitivanja ispunjavaju sve zahteve iz tačke 5.1.3.1.2.1. 5.3.3.2 Postupak u slučaju nedostatka

Postupak u slučaju nedostataka definisan u tački 5.1.4.4. primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije.

U slučaju kada je odluka o dodeljivanju Sertifikata o usaglašenosti šarže odnosno uvezene serije negativna to se javno oglašava na veb strani, a Sertifikaciono telo obaveštava nadležne organe kako bi se sprečilo puštanje u promet ove šarže odnosno uvezene serije.

5.3.3.3 Izveštaj o ispitivanju Izveštaj o ispitivanju iz tačke 5.1.4.5. primenjuje se i u ovom sistemu sertifikacije.



5.3.4 POSTUPAK IZDAVANJA SERTIFIKATA Nakon izvršenih ispitivanja predviđenih ovim Uputstvom i Šemom sertifikacije i

priloženih izveštaja o ispitivanju, Sertifikaciono telo izdaje Sertifikat o usaglašenosti i odobrenje za Korišćenje znaka usaglašenosti. Nakon izdavanja Sertifikata o usaglašenosti sertifikaciono telo ga unosi u registar

Sertifikovanih proizvoda i njihovih proizvodača ili isporučilaca odnosno vlasnika koji je publikovan na veb strani. Rok važnosti Sertifikata o usaglašenosti je do isteka predviđenog perioda eksploatacije uređaja. Sertifikat, sa priloženim izveštajem o ispitivanju, izdaje se u dva primerka, od kojih se jedan dostavlja podnosiocu zahteva za sertifikaciju, a drugi čuva u arhivi Sertifikacionog tela.

5.3.5 POSTUPAK IZDAVANJA ZNAKA USAGLAŠENOSTI Kada se vrši ispitivanje ili kontrolisanje šarže (tačno određeni broj predmeta ispitivanja)

podnosiocu zahteva/isporučiocu dostavlja se nalepnica sa znakom kao u tački b priloga 9 Priručnika o kvalitetu Sertifikacionog tela. Nalepnice se dostavljaju popunjene, i u broju koji odgovara broju predmeta ispitivanja cele šarže. 5.3.6 ZAHTEVI ZA UGRADNJU, ODRŽAVANJE I POPRAVKU

Sertifikat ne važi za uređaje koji se nakon isporuke nepropisno ugrađuju, održavaju i popravljaju. Ugradnju novih uređaja je neophodno izvršiti u skladu sa uputstvima proizvođača, koja su takođe element ocenjivanja u toku sertifikacije, a mesto

ugradnje mora biti u skladu sa važećim propisima. Zahtevi iz tačke tačke 5.1.8. u pogledu popravke i remonta Ex-uređaja primenjuje

se i u ovom sistemu sertifikacije. Vlasnik uređaja koji je u upotrebi dužan je da vrši preglede uređaja kao što je to

definisano standardom SRPS IEC 79-17 i SRPS EN 60079-17.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


6. ZAPISI

U sprovođenju ovog Uputstva se koriste sledeći zapisi: � Upitnik za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvođača odnosno

isporučioca za Uputstvo za sprovođenje sertifikacije Ex-uređaja Zapisi se čuvaju u arhivi Sertifikacionog tela 3 godine.

7. PRILOZI Prilog A: Dopunski zahtevi za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvođača odnosno isporučioca za Uputstvo za sprovođenje sertifikacije Ex-uređaja Prilog B: Predlicencni upitnik Prilog C: Upitnik za ocenjivanje elemenata sistema kvaliteta proizvođača odnosno

isporučioca za Uputstvo za sprovođenje sertifikacije Ex-uređaja



8. PRILOG A DOPUNSKI ZAHTEVI ZA OCENJIVANJE ELEMENATA SISTEMA KVALITETA PROIZVOĐAČA ODNOSNO ISPORUČIOCA ZA ŠEMU ATESTIRANJA Ex-UREĐAJA 8.1. SADRŽAJ

Ova dopuna se odnosi na sve proizvođače odnosno isporučioce Ex-uređaja. 8.2. SPECIFIKACIJE

Proizvodač odnosno isporučilac mora da ima sistem upravljanja kvalitetom u skladu sa SRPS ISO 9001:2008, kao i da zadovolji dopunske zahteve za ocenjivanje sistema kvaliteta proizvođača odnosno isporučioca, koji treba da pokaže usaglašenost Ex-uređaja sa standardima iz tačke 2 Uputstva za sprovođenje sertifikacije. 8.3. ZAHTEV ZA SISTEM KVALITETA 8.3.1 Opšte (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2 Zahtevi koji se odnose na dokumentaciju)

Proizvodač odnosno isporučilac mora da poseduje i dosledno sprovodi dokumentovani sistem kvaliteta kao sredstvo za osiguranje usaglašenosti Ex-uređaja sa zahtevima.

Ovo obuhvata: a) usklađivanje postupka dokumentovanog sistema upravljanja kvalitetom sa zahtevima ovog Uputstva i Šeme sertifikacije; b) efikasnu primenu postupaka i uputstava dokumentovanog sistema kvaliteta.

8.3.2 Preispitivanje ugovora (SRPS ISO 9001:2008, t.7.2.2 Preispitivanje zahteva koji se odnose na proizvod) Zahtevi ove tačke moraju da se primene na sve ugovorene količine proizvoda ili

grupe proizvoda. 8.3.3 Nabavka (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.4 Nabavka)

Proizvodač odnosno isporučilac bira isporučioce na osnovu njihove mogućnosti da ispune zahteve ugovora, uključujući i zahteve za kvalitet.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


8.3.4 Identifikucija i sledljivost proizvoda Proizvodač odnosno isporučilac mora da održava sistem sledljivosti koji

obezbeđuje da je svaka isporuke Ex-uređaja jednoznačno identifikovana i prema tome označena. Ovaj sistem mora da omoguci identifikaciju sirovih materijala koji se koriste i sledljivost svih isporuka za vreme od 3 godine posle završene proizvodnje.

8.3.5 Kontrola procesa (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.1 Upravljanje proizvodnjom i pružanjem usluge) Proizvođač odnosno isporučilac utvrđuje i planira proizvodnju i osigurava da se proizvodnja stalno odvija u uslovima praćenja i kontrole utvrđenih karakteristika procesa.

8.3.6 Kontrolisanje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t.7.5.2 Validacija procesa proizvodnje i pružanja usluge) Proizvodač odnosno isporučilac mora u toku proizvodnje da sprovodi ispitivanja koja su definisana u zavisnosti od primenjene vrste protiveksplozione zaštite u skladu

sa ovim Uputstvom i Šemom sertifikacije. 8.3.7 Oprema za kontrolisanje, merenje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.6

Upravljanje opremom za praćenje i merenje) Proizvođač odnosno isporučilac kontroliše, etalonira i održava opremu za

merenje i ispitivanje, radi dokazivanja usaglašenosti proizvoda sa utvrđenim zahtevima iz ovog standarda. Rezultati ispitivanja opreme moraju da se analiziraju i proizvođač odnosno isporučilac mora da izvrši ponovno ispitivanje i etaloniranje opreme tamo gde

odstupanja prelaze prethodno utvrđene granice. Za ispitivanje i etaloniranje opreme proizvođač odnosno isporučilac mora da

poseduje posebne programe. 8.3.8 Kontrola neusaglašenih proizvoda (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.3 Upravljanje

neusaglašenim proizvodom) Ukoliko se identifikuju neusaglašeni proizvodi putem sistema upravljanja

kvalitetom proizvođača odnosno isporučioca, moraju da se preduzmu korektivne mere u okviru ovlašćenja odgovornog lica za sprovodenje Šeme sertifikacije. Zapisi izvršenih korektivnih mera moraju da se čuvaju, a naročito zapisi koji identifikuju preduzete mere, rezultate navedenih ispitivanja i završna mišljenja o

proizvedenim šaržama. Proizvodač odnosno isporučilac mora da ima zapisan dokaz da su svi proizvodi

usaglašeni standardima iz tačke 2 ovog Uputstva i sertifikatom o usaglašenosti.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


8.3.9 Korektivne mere (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.5.2 Korektivne mere) Proizvodač odnosno isporučilac mora da ima dokumentovane postupke za

sprovođenje korektivnih mera. Moraju se voditi zapisi koji identifikuju neusaglašenosti i preduzete korektivne mere. Kopije svih zapisa moraju da se dostave Sertifikacionom telu. 8.3.10 Rukovanje, skladištenje, pakovanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.5 Očuvanje

proizvoda) Proizvođač odnosno isporučilac mora da održava sisteme koji obezbeđuju da su

Ex-uređaji usaglašeni sa standardima iz tačke 2 ovog Uputstva, odnosno sa Sertifikatom o usaglašenosti. Proizvodač odnosno isporučilac utvrđuje metode i načine rukovanja koji

sprečavaju oštecenje ili pogoršanje kvaliteta Ex-uređaja. Proizvodač odnosno isporučilac uvodi sistem koji obezbeđuje da se na svakom

pakovanju pre stavljanja u promet, pored natpisa koji se zahtevaju standardima, postavi i znak usaglašenosti ili sledeći tekst sa popunjenim poljima: "Sertifikovano u Sertifikacionom telu Instituta za preventivu prema standardu SRPS N.S8.###, SRPS EN #####-#, SRPS IEC 79-## odnosno SRPS IEC 60079-## Sertifikat br: ####/GGGG", (### i ## se popunjavanju u zavisnosti od tipa Ex-zaštite).

Proizvodač odnosno isporučilac obezbeđuje pogodne prostore za skladištenje ili magacine radi sprečavanja oštećenja ili pogoršanja stanja kvaliteta Ex uređaja. 8.3.11 Zapisi o kvalitetu (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2.4 Upravljanje zapisima)

Proizvodač odnosno isporučilac čuva zapise o kvalitetu, koji obezbeđuju dokaze o usaglašenosti isporučenih proizvoda sa standardima SRPS N.S8.###, SRPS EN #####-# i SRPS IEC 79-##, najmanje 10 godina od dana puštanja u promet.

Svi ostali zapisi koji se vode prema standardu SRPS ISO 9001:2008 moraju da se čuvaju u periodu od najmanje 3 godine od dana puštanja u promet.

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


9. PRILOG B PREDLICENCNI UPITNIK PRE-LICENCE FACTORY INSPECTION REPORT RAPPORT DE VISITE D’INFORMATION EN USINE Poverljivo/Confidential Broj: File ref.no. Datum: Date __________________________________________________________________________________ UPITNIK Questionnaire (Popunjava proizvođač) (To be completed by the manufacturer) B.1 Ime i adresa mesta proizvodnje: Manufacturer’s registered name and factory location

Uputstvo za pronalaženje fabrike (najbliža železnička stanica, aerodrom). Priložiti fotokopiju lokalne mape (ukoliko je moguće). Directions for reaching the factory (nearest railway station, airport). Attach photocopy of local map (if possible) B.2.1 Službena adresa proizvođača (ukoliko je drugačija od gore navedene) Manufacturer’s office address (if different from above)

B.2.2 Ime i adresa prijavioca (nosioca licence) (ukoliko je drugačije od B.1) Applicant’s name and addresss (licence holder), if different from above)



B.3 Navedite ime, sektore i adrese službi osba za kontakt u fabrici i predstavnika poslovodstva odgovornog za sertifikaciju proizvoda.

Give the name, department and office address of the contact persons located in the factory and the management representative responsible for product certification.

Osoba za kontakt u fabrici Funkcija: Contact person in factory function Zamenik osobe za kontakt u fabrici: Funkcija: Deputy contact person in factory function Predstavnik poslovodstva: Funkcija: Management representative function Napomena: Ovaj predstavnik poslovodtva može biti lociran izvan fabrike n.pr. u sedištu firme. Note: This management representative may be located outside the factory e.g. at the head office. B.4 Ukupan broj zaposlenih u fabrici (približno): Approximative total number of employees in the factory B.5.1 Kategorije, trgovačka imena oznake tipova proizvoda za koje se zahteva sertifikacioni znak. Category(ies), brands and type number(s) of the products for which the Certification Mark has been requested. B.5.2 Koji se sertifikacioni znak zahteva i prema kojim standardima? Which Certification Mark is requested according to which standards? Molimo navedite zahtevane procedure za odobrenje tipa (CCA, CB ili Nationalna) Pleases specifiy the requested type-approval procedure (CCA, CB or National) B.6.1 Navedite koje komponente nabavljaju od spoljnih isporučilaca kao što su prekidači, sijalična

grla, priključni kablovi, motori, transformatori, podsklopovi ili delovi komponenata kao što su opruge, kontakti itd.

Specify which components are purchased from outside suppliers such as switches, lampholders, cord-sets, motors, transformers, sub-assemblies or parts of components such as springs, contacts, etc.



B.6.2 Detaljno opišite rutinsku kontrolu i ispitivanja pri prijemu, u procesu i završno kontrolisanje i ispitivanje da bi se osigurala usaglašenost gotovog proizvoda sa primenljivim standardima i načinite referencu sa dokumentacijom (kopije mogu biti priožene).

Describe in detail and make reference to documentation (copies may be attached), routine tests and inspections performed in receiving, in- process and final inspection and testing in order to ensure conformity of the end product with the applicable standards.



B.7 Koje SERTIFIKACIONI ZNACI su već dodeljeni od strane SERTIFIKACIONIH TELA za ovu kategoriju proizvoda?

Which Certification Marks are already granted by the Certification Bodies for this product category? B.8 Da li je proizvođačev SISTEM KVALITETA ocenjen ili sertifikovan? Da Ne Has the manufacturer’s quality system been assessed and certified?

Molimo dajte detalje. Please give details

B.9 Saglasni smo da inspektor sertifikacionog tela uđe na sve lokacije proizvodnog procesa, uključujući prijemno kontrolianje koje je esencijalno za usaglašenost gotovog proizvoda sa odgovarajućim standardima (u toku normalnog radnog vremena, pošto prethodno kontaktira osobu za kontakt ili zamenika osobe za kontakt).

We agree that the inspector of the Certification Body may enter all locations of the manufacturing process incl. receiving inspections which are essential for conformity of the complete product with the relvant standards, during normal working hours, after having contacted the contact person or the deputy contact person.

Potpis proizvođača: Signed for manufacturer

Ime i pozicija:

Name and position Mesto:

Place

Datum: Date

Napomena: Od potpisnika ovog formulara se zahteva da verifikuje tačnost date informacije u ime proizvođača. Note – On behalf of the manufacturer, the signatory to this form is required to verify the accuracy of the information provided



PRILOG C

UPITNIK ZA OCENJIVANJE USAGLAŠENOSTI SISTEMA UPRAVLJANJA KVALITETOM PROIZVOĐAČA Ex UREĐAJA

Tačka Zahtev Napomena 5. POSTUPAK OCENJIVANJA ELEMENATA SISTEMA KVALITETA

Da li proizvođač poseduje sistem upravljanja kvalitetom?

5.1.2.1 Zahtevi za odgovorno lice

Da li proizvodač odnosno isporučlac ima iz sastava stalno zaposlenih imenovana najmanje dva lica ogovorna za sprovodenje upustva za sertifikaciju i to: jedno lice u svojstvu odgovornog i najmanje jednog zamenika?

Da li je definisano da samo ova lica mogu da izdaju odobrenje za korišćenje Znaka usaglašenosti koji izdaje Sertifikaciono telo?

Da li su odgovorna lica za sprovođenje Šeme sertifikacije upoznata sa njenim zahtevima i da raspolažu odgovarajućim standardima, dokumentacijom sistema upravljanja kvalitetom i proizvodačkim specifikacijama?

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima posebnu organizacionu strukturu koja pokazuje položaj ovih lica u proizvodnoj organizaciji, a naročito: ime i prezime, telefon, lokaciju gde se nalaze, funkciju u organizaciji i kome su odgovorna ova lica?

5.1.2.1.1 Nezavisnost ovlašćenja

Da li zaposleni odgovorni za sprovodenje Šeme sertifikacije navedeni u prethodnom delu odlučuju o načinu korišćenja znaka usaglašenosti nezavisno od rukovodstva koje je neposredno odgovorno za proizvodnju?

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


Da li oni imaju napisane obaveze i ovlašćenja da preduzimaju sledece radnje: � zahtevaju ispravku odstupanja od zahteva

pre stavljanja znaka usaglašenosti; � zahtevaju promene koje se odnose na

zahteve sertifikacije u konstrukciji, crtežima, nabavci materijala i slično; � pripreme i overe povlačenje znaka

usaglašenosti sa uređaja?

5.1.2.1.2 Zahtevi za iskustvo i/ili obučenost

Da li zaposleni ogovorni za sprovođenje Šeme sertifikacije navedeni u prethodnom delu imaju iskustvo i/ili da su obučeni za izvršenje svojih zadataka u Šemi sertifikacije i to: stručna sprema odgovarajuce tehničke struke, sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima proizvodnje, ispitivanja Ex-uređaja ili njima sličnim poslovima, sa potvrdom o uspešno obavljenoj obuci?

5.1.2.1.3 Odgovornost

Da li je definisana odgovornost zaposlenih odgovornih za sprovođenje Šeme sertifikacije navedenih u prethodnom delu za sledeće: � da se znak usaglašenosti stavlja samo na

Ex-uređaje koji su ispunili zahteve koji proizilaze iz Sertifikata o usaglašenosti; � da su zapisi koji se odnose na zahteve iz

Šeme sertifikacije dostupni svim izvršiocima i da se po njima postupa; � da su Ex-uređaji koji nose znak

usaglašenosti usaglašeni sa odgovarajućim zahtevima propisanim standardima iz tačke 2 ovog Uputstva. � da su primenjeni svi zahtevi propisani

standardima iz tačke 2 Uputstva prilikom nabavke komponenti i da imaju odgovarajuća prateća dokumenta; � da je sistem upravljanja kvalitetom

usaglašen sa SRPS ISO 9001:2008 i sa dopunskim zahtevima za ocenjivanje sistema kvaiiteta proizvodača odnosno isporučioca za Ex-uređaje?

5.1.2.2 Oprema za merenje i ispitivanje Da li Proizvođač odnosno isporučilac raspolaže

odgovarajućom opremom za merenja i ispitivanja

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


Ex-uređaja koja su definisana zahtevima standarda iz tačke 2 Uputstva u zavisnosti od vrste primenjene protiveksplozivne zaštite?

Da li za svu opremu za merenje i ispitivanje koja se koristi za proveru usaglašenosti Ex-uređaja sa zahtevima standarda, Uputstva i Šeme sertifikacije postoji sistem za kontrolu koji identifikuje nedostatak i obezbeduje pravovoremene i potpune korektivne mere?

5.1.2.3 Kontrola proizvodnje i plan ispitivanja

Da li postoji pisani plan kojim se utvrđuju sve kontrole Ex-uređaja i neophodna ispitivanja da bi se obezbedilo da svaki Ex-uređaj bude usaglašen sa zahtevima Šeme sertifikacije pre isporuke?

Da li ovaj plan obuhvata sledeće pojedinosti: � pojedinosti provera kvaliteta, kao što su provera ulaznih materijala i komponenti,

proizvodnih linija, završne kontrole i pakovanja; Ako se upotrebljavaju nestandardni sastavni delovi, navedene provere moraju da obuhvate opis pratećeg postupka u cilju obezbedenja da primljene isporuke budu iste kao i sastavni delovi koji su ispitani i za koje je utvrđeno da su usaglašeni sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije; � pojedinosti o instrumentima, uređajima za

etaloniranje i zapisima o datumima etaloniranja; � sistem za zapisivanje rezultata ispitivanja proizvodne linije; � pojedinosti koje se odnose na korišćenje metoda za odvajanje i raspoređivanje

neusaglašenih proizvoda; � pojedinosti o svim ispitivanjima u proizvodnji

predviđenim planom ispitivanja?

Da li su spisak karakteristika za kontrolisanje i/ili ispitivanje i odgovarajući kriterijumi za prijem pristupačni na svakom mestu gde se vrše kontrole ili ispitivanja u cilju verifikacije usaglašenosti sa zahtevima iz standarda i Šeme sertifikacije?

5.1.2.4 Korektivne mere

Da li postoji postupak koji obezbeđuje da se Ex-uređaji koji su posle ispitivanja označeni kao neispravni ne smeju pustili u promet ili na neki drugi način učiniti dostupni korisnicima?

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


Da li postoji sistem kontrolisanja komponenata i

završna kontrola Ex-uređaja koji nisu usaglašeni sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije, da bi se obezbedilo da se takve komponente i završeni Ex-uređaji koji su dorađeni ili popravljeni usaglase sa sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije. Da li se oni ponovo kontrolišu i ispituju?

5.1.2.5 Kontrola ulaznih materijala i komponenti

Da li proizvodač odnosno isporučilac obezbeđuje da kupovne komponente za Ex-uređaje budu usaglašene sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije?

Da li se, ako se nabavljaju komponente koje nisu praćene dokumentom o usaglašenosti sa utvrđenim zahtevima, takve komponente pre ugradnje kontrolšu i ispituju da bi se proverila njihova usaglašenost sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije.

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima osoblje za ispitivanje koje je potpuno upoznato sa odgovarajućim ispitnim postupcima i sa zahtevima odgovarajucih standarda za sve komponente i ako je opremljen odgovarajućom opremom?

Da li se o svim ispitanim komponentama čuvaju zapisi koji sadrže sledece informacije: � naziv komponente, � naziv isporučioca, � kataloški broj ili oznaku koja obezbeđuje jednoznačnu identifikaciju, � posebne karakteristike, � spisak standarda, izveštaja, obaveštenja, � rezultate ispitivanja.?

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


5.1.2.6 Zapisi o Ex-uređajima i njihovom kontrolisanju i ispitivanju

Da li se za svaki Ex-uređaj podvrgnut ispitivanjima u okviru Šeme sertifikacije ustanovljavaju i čuvaju zapisi kojima su obuhvaćeni elementi: � kopija natpisne pločice (crtež ili fotografija) o

protiveksplozivnoj zaštiti, identifikacioni broj proizvoda i osnovne karakteristike; � uslovi okoline i rezultati kontrolisanja i ispitivanja koji su učinjeni na prototipu Ex-

uređaja radi provere usaglašenosti sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije; � fotografije koje prikazuju spoljašnji izgled Ex-uređaja; � crteži Ex-uređaja i njegovih sastavnih delova, koji su overeni u toku ispitivanja

usaglašenosti, a za koje je ocenjeno da su usaglašeni sa zahtevima standarda iz tačke 2 Uputstva; � spisak komponenata sa naznakom da li su

ispitane ili ne; ako nisu ispitane, opis ili crtež komponente i odgovarajući ispitni podaci za prikazivanje usaglašenosti sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije?

Da li zapisi o ispitivanju i kontrolisanju tokom proizvodnje, koji prikazuju usaglašenost Ex-uređaja sa zahtevima standarda i Šeme sertifikacije, obuhvataju: � identifikaciju Ex-uređaja; � identifikaciju izvršenih kontrolisanja i

ispitivanja; � rezultate kontrolisanja i ispitivanja; � osnovu za prihvatanje rezultata ispitivanja; � neusaglašenosti; � preduzete korektivne mere; � mere za sprečavanje ponavljanja

nedostataka; � datum kontrolisanja i ispitivanja; � identifikaciju kontrolora?

Da li se zapisi o Ex-uređaju arhiviraju tako da ne bi došlo do oštećenja ili nestanka?

Da li je definisano da se zapisi moraju čuvati najmanje 10 godina od datuma izrade poslednjeg Ex-uređaja, odgovarajućeg tipa?

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


Tačka Zahtev Napomena

8. DOPUNSKI ZAHTEVI ZA OCENJIVANJE ELEMENATA SISTEMA KVALITETA PROIZVOĐAČA ODNOSNO ISPORUČIOCA

8.1. ZAHTEV ZA SISTEM KVALITETA

8.1.2 Preispitivanje ugovora (SRPS ISO 9001:2008, t.7.2.2 Preispitivanje zahteva koji se odnose na proizvod)

Da li se zahtevi ove tačke primenjuju na sve ugovorene količine proizvoda ili grupe proizvoda?

8.1.3 Nabavka (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.4 Nabavka)

Da li proizvodač odnosno isporučilac bira isporučioce na osnovu njihove mogućnosti da ispune zahteve ugovora, uključujući i zahteve za kvalitet?

8.1.4 Identifikucija i sledljivost proizvoda

Da li proizvođač odnosno isporučilac održava sistem sledljivosti koji obezbeduje da je svaka isporuke Ex-uredaja jednoznačno identifikovana i prema tome označena?

Da li ovaj sistem omogućava identifikaciju sirovih materijala koji se koriste i sledljivost svih isporuka za vreme od 3 godine posle završene proizvodnje?

8.1.5 Kontrola procesa (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.1 Upravljanje proizvodnjom i pružanjem usluge)

Da li proizvođač odnosno isporučilac utvrđuje i planira proizvodnju i osigurava da se proizvodnja stalno odvija u uslovima praćenja i kontrole utvrđenih karakteristika procesa?

8.1.6 Kontrolisanje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t.7.5.2 Validacija procesa proizvodnje i pružanja usluge)

Da li proizvodač odnosno isporučilac u toku proizvodnje sprovodi ispitivanja koja su definisana u zavisnosti od primenjene vrste

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: .


protiveksplozione zaštite u skladu sa Šemom sertifikacije?

8.1.7 Oprema za kontrolisanje, merenje i ispitivanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.6 Upravljanje opremom za praćenje i merenje)

Da li proizvodač odnosno isporučilac kontroliše, etalonira i održava opremu za merenje i ispitivanje, radi dokazivanja usaglašenosti proizvoda sa utvrdenim zahtevima iz Šeme sertifikacije?

Da li se rezultati ispitivanja opreme analiziraju i vrši ponovno ispitivanje i etaloniranje opreme tamo gde odstupanja prelaze prethodno utvrdene granice?

Da li za ispitivanje i etaloniranje opreme proizvodač odnosno isporučilac poseduje posebne programe?

8.1.8 Kontrola neusaglašenih proizvoda (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.3 Upravljanje neusaglašenim proizvodom)

Da li se preduzimaju korektivne mere u okviru ovlašćenja odgovornog lica za sprovodenje Šeme sertifikacije, ukoliko se identifikuju neusaglašeni proizvodi putem sistema upravljanja kvalitetom proizvodača odnosno isporučioca?

Da li se zapisi izvršenih korektivnih mera čuvaju, a naročito zapisi koji identifikuju preduzete mere, rezultate navedenih ispitivanja i završna mišljenja o proizvedenim šaržama?

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima zapisan dokaz da su svi proizvodi usaglašeni standardima iz tačke 2 Uputstva i Sertifikatom o usaglašenosti?

8.1.9 Korektivne mere (SRPS ISO 9001:2008, t. 8.5.2 Korektivne mere)

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima dokumentovane postupke za sprovođenje korektivnih mera, vodi zapise koji identifikuju neusaglašenosti i preduzete korektivne mere i ima definisanu obavezu da dostavlja kopije svih zapisa Sertifikacionom telu?

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.


8.1.10 Rukovanje, skladištenje, pakovanje (SRPS ISO 9001:2008, t. 7.5.5 Očuvanje proizvoda)

Da li proizvodač odnosno isporučilac održava sisteme koji obezbeđuju da su Ex-uredaji usaglašeni sa standardima iz tačke 2 Uputstva, odnosno sa Sertifikatom o usaglašenosti?

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima utvrđene metode i načine rukovanja koji sprečavaju oštecenje ili pogoršanje kvaliteta Ex-uređaja?

Da li proizvodač odnosno isporučilac ima sistem koji obezbeduje da se svako pakovanju pre stavljanja u promet, označi u skladu sa ovim Šemom sertifikacije?

Da li proizvodač odnosno isporučilac obezbeđuje pogodne prostore za skladištenje ili magacine radi sprećavanja oštećenja ili pogoršanja stanja kvaliteta Ex uređaja?

8.1.11 Zapisi o kvalitetu (SRPS ISO 9001:2008, t. 4.2.4 Upravljanje zapisima)

Da li proizvodač odnosno isporučilac čuva zapise o kvalitetu, koji obezbeduju dokaze o usaglašenosti isporučenih proizvoda sa standardima SRPS N.S8.###, SRPS EN #####-# i SRPS IEC 79-##, najmanje 10 godina od dana puštanja u promet?

Da li se svi ostali zapisi koji se vode prema standardu SRPS ISO 9001:2008 čuvaju u periodu od najmanje 3 godine od dana puštanja u promet?

izmene: 1. 2. 3. 4. datum: 30.09.2010.

Documents

UPUTSTVO ZA SPROVOĐENJE SERTIFIKACIJE 03 01 Upustvo za sertifikaciju web.pdfStandardi grupe JUS N.S8. su navedeni u šemi sertifikacije JUS A.K2.401. u vreme kada je ona pisana. U