ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVSTVO MEIMURSKE UPANIJE
DJELATNOST MIKROBIOLOKI LABORATORIJ
UPUTE ZA UZIMANJE, UVANJE I TRANSPORTIRANJE BOLESNIKIH UZORAKA ZA
MIKROBIOLOKU PRETRAGU
Ravnateljica: Marina Payerl-Pal, dr.med.
akovec, 4. oujak 2013.
BojanTypewritten Text
BojanTypewritten TextNekontrolirana kopija
Potovane kolegice i kolege, Pred Vama je drugo izdanje prirunika Upute za uzimanje, uvanje i transportiranje bolesnikih uzoraka za mikrobioloku pretragu. S obzirom na veliku raznolikost u mikrobiolokoj obradi, uvoenje novih pretraga, odreenih promjena u metodologiji obrade i uvanju uzoraka nametnula se potreba za revizijom dosadanjeg Prirunika. U meuvremenu (nakon prvog izdanja 2002. godine) Mikrobioloki laboratorij je preselio u novoadaptirani i primjereni prostor Paviljona 4, opremio se suvremenom opremom za mikrobioloku dijagnostiku te je zapoeo s postupkom akreditacije laboratorija. Do 2010. godine u Mikrobiolokom laboratoriju ispitivanje osjetljivosti bakterija na antibiotike provodilo se standardiziranim postupkom izrade antibiograma prema amerikim standardima Performance Standards for Antimicrobial Susceptibility Testing (CLSI). Od 2011. godine zapoeo je s koritenjem europskih standarda European Committee for Antimicrobial Sensitivity Testing (EUCAST) sinkronizirano sa svim ostalim laboratorijima u Hrvatskoj. Rezultat toga su odreene promjene u oitavanju osjetljivosti i interpretaciji osjetljivosti odreenih bakterijskih vrsta. Posebna pozornost u Mikrobiolokom laboratoriju se poklanja otkrivanju i praenju razliitih mehanizama rezistencije bakterija na antibiotike, a sa ciljem brzog i efikasnog djelovanja i sprjeavanja irenja takvih sojeva u bolnikoj sredini. Mikrobioloki laboratorij nalazi se u postupku akreditacije laboratorija prema Normi 15 189;2008. Osnovni moto naeg rada je unaprjeenje kvalitete s tenjom standardizacije svih postupaka u laboratoriju. Mikrobioloki laboratorij radi svaki dan od 7 do 21 sat, osim subote kada radi od 7 do 15 sati. U tom se periodu primaju i uzorci za obradu. Laboratorij nedjeljom ne radi. Organizirana je pripravnost lijenika-spec. mikrobiologa za potrebe hospitaliziranih bolesnika radi obrade hitnih, vitalno vanih bolesnikih uzoraka te izvjetavanja o preliminarnim rezultatima, odnosno radi potrebe za strunom konzultacijom. Broj mobitela specijaliste mikrobiologa u pripravnosti je 098 20 64 60.
ZZJZ MEIMURSKE UPANIJE
MIKROBIOLOKI LABORATORIJ UPUTE ZA UZIMANJE, UVANJE I TRANSPORTIRANJE BOLESNIKIH UZORAKA ZA
MIKROBIOLOKU PRETRAGU03.07.2012. PR 5.4.2
Prirunik Upute za uzimanje, uvanje i transportiranje bolesnikih uzoraka za mikrobioloku pretragu se nalazi na web stranici Zavoda: www.zzjz-ck.hr te je svima dostupan. U izradi drugog izdanja Prirunika sudjelovale su lijenice specijalistice medicinske mikrobiologije i parazitologije: Marijana Zadravec; Vesna Vri Kritofi; Marina Payerl-Pal. Preduvjet uspjenog rada , a naroito u poslu kojeg smo odbrali za na poziv je dobra, uska i kolegijalna suradnja te je s tom namjerom i prireeno ovo drugo izdanje Prirunika. Uz kolegijalan pozdrav , s potovanjem
Voditeljica Mikrobiolokog laboratorija
Marina Payerl-Pal, dr.med.
http://www.zzjz-ck.hr/
Sadraj UZIMANJE UZORAKA ZA MIKROBIOLOKU OBRADU ......................................................... 5
OPE PREPORUKE ...................................................................................................................................................................... 5 TRANSPORT UZORAKA ...................................................................................................................................................... 6 KRITERIJI ZA NEPRIHVAANJE UZORAKA ............................................................................................................. 7
UPUTE ZA UZIMANJE, UVANJE I SLANJE UZORAKA PRIMARNO STERILNIH TJELESNIH TEKUINA ................................................................................................................................. 8 CEREBROSPINALNI LIKVOR ............................................................................................................................................. 9
HEMOKULTURE .................................................................................................................................................................... 10 DRUGE STERILNE TJELESNE TEKUINE I PUNKTATI ..................................................................................... 12 UZIMANJE I SLANJE INTRAVASKULARNIH KATETERA ................................................................................... 13
ONI UZORCI .................................................................................................................................................... 14 UZORCI IZ RESPIRATORNOG SUSTAVA ......................................................................................... 15 BRIS DRIJELA ....................................................................................................................................................................... 15
BRIS SLUZNICE USNE UPLJINE .................................................................................................................................... 16 BRIS NOSA ................................................................................................................................................................................ 16 BRIS NAZOFARINKSA ......................................................................................................................................................... 16 ASPIRAT NAZOFARINKSA ................................................................................................................................................ 17 ISPIRAK NAZOFARINKSA ................................................................................................................................................. 17 ASPIRAT SINUSA .................................................................................................................................................................... 18 UHO ............................................................................................................................................................................................. 18 Srednje uho ........................................................................................................................................................................ 18 Vanjsko uho ........................................................................................................................................................................ 18 ISKALJAJ .................................................................................................................................................................................. 19 INDUCIRANI ISKALJAJ ..................................................................................................................................................... 19 ENDOTRAHEALNI ASPIRAT I BRIS TRAHEOSTOME .......................................................................................... 19 BRONHOSKOPSKI UZORCI ............................................................................................................................................. 20
MIKROBIOLOKI UZORCI KOD KRONINE RANE ............................................................... 21 POVRNE RANE ..................................................................................................................................................................... 21
DUBOKE RANE, OTVORENI APSCES, FISTULA ...................................................................................................... 22 OPEKOTINE ............................................................................................................................................................................ 22 ZATVORENE RANE .............................................................................................................................................................. 22 INTRAOPERATIVNI UZORCI ........................................................................................................................................... 22 UZORAK KOSTI ZA KOTANU BANKU ..................................................................................................................... 22
OBRADA DERMATOFITA I KVASACA IZ UZORAKA KOE I KONIH ADNEKSA .................................................................................................................................................................................. 23
UPUTE ZA UZIMANJE, UVANJE I SLANJE UZORAKA IZ UROGENITALNOG SUSTAVA .................................................................................................................................................................. 24 URIN .......................................................................................................................................................................................... 24 Urin srednjeg mlaza ................................................................................................................................................................ 24 Urin prvog mlaza .................................................................................................................................................................... 24 Urin dobiven postavljanjem privremenog katetera ......................................................................................................... 25
