UNIVERZITET U ISTOČNOM SARAJEVU stampanje

8/13/2019 UNIVERZITET U ISTONOM SARAJEVU stampanje

1/14

UNIVERZITET U ISTONOM SARAJEVUSAOBRAAJNI FAKULTET DOBOJ

Predmet: EKOLOGIJA U SAOBRAAJUTema: Buka kao specifian oblik zagaenja ivotne okoline

Mentr: Dr! Pet" Stan#e$%&' d( St)dent%: ***A+%+tent: mr+ Nata,a -a.%&


2/14

D/#' 0122

SADR3AJ

I UVOD!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!0II ZVUK!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!4III BUKA!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!5

4!2!E6e"t% /)"e na 7dra$.#emogubiti................................................................6

4!2!2! Glavni auditivni simptomi..............................................................6 3.1.2. Neauditivni zdravstveni

efekti.........................................................6

4!0! B)"a ) dr)m+"m +a/ra&a#)!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!8 4!4!B)"a ) a$% +a/ra&a#)!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!21

IV ZVU!Z!"#I#!......................................................................................$%

V ZAKLJUAK!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!20VI LITERATURA!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!24

0


3/14

I UV&'

Na9.a,en #e da #e +$a"%m danm %$tna +red%na +$e 7a9a;en%#a ra7.%r%$red%' >.#>r%$red% % )"m)na.n# +red%n%' "a % mn9% dr)9% 6a"tr%' /e7 "#%= +e ne me 7am%+.%t%+a$remen dr),t$' m9)&a$a#) )d/n+t %$ta' a.%' %+t$remen d$de d)9ra$an#a 7dra$.#a .#)d%! Jedna d re7).tant% +a$remen9 %$.#en#a' "#ad$d% d "m>.e"+n9 ,te&en#a 7dra$.#a' na#$%,e ) %nd)+tr%#+"% ra7$%#en%m+red%nama % ) )r/an%m +red%nama' #e /)"a % /r/a >rt%$ /)"e % n#en9d#e.$an#a #e d% na>ra "#% +e /.#,an#e )+.$a %$ta % 7a,t%te%$tne % radne +red%ne!

U"a7an #e % da /)") >red+ta$.#a +$a"% nee.#en% 7$)" "#% meta rad %.%dmr ?a


4/14

II ZVU

Zvuk je v(sta ene(gije koja se p(enosi zvunim talasima o* izvo(a *olju*skog u-a. Boja tona nam pomae za (azlikovanje poje*ini- elemenatakoje p(oizvo*i zvuk. /ostoje (azliite v(ste muzike i svako moze nav+i tip uzkoji je njegov (a* najp(o*uktivniji. 0azliite v(ste muzike (azlikuju se po(asponima tonova koje ko(iste, *inamici i boji tona ko(isteni-inst(umenata. 1lasno+a p(i kojoj slu)amo muziku isto tako ima velik uticajna (a*. #ise slu)anje pomaze za koncent(aciju , a glasnije u ve+ini sluajevapostie samo kont(ap(o*uktivnost. Visina tona zavisi o* f(ekvencijetona.Zbog toga nie f(kvencije ka(akte(istine su za *ublje tonove, a vi)ef(ekvencije za vi)e tonove.

a)e u-o je najosjetljivije na f(ekvencije izme*ju $k2z i 3k2z, i zbogtoga te f(ekvencije ne bi smjele biti puno iz(aene, je( inae veliki *iopanje posve+ujemo muzici koju slu)amo, a ne poslu koji obavljamo.Ukoliko bi visina tona u nekom muzikom *ijelu bila konstanta nakon

nekog v(emena to bi slu)aocu postalo i(itantno, i omelo bi mu koncent(acijui zbog toga su pot(ebne va(ijacije u visini tona.

O+%m +>+t$ene 6re"$en(%#e % +na9e "#) 7$)


5/14

/o* p(agom ujnosti po*(azumjevamo minimalnu jainu zvuka 7iznosi

$%9 :;


6/14

III BU!

Buka #e nee.#en 7$)" "#% $%,e+tr)" )9ra$a .#)d+" 7dra$.#e!Ra7.%"e ) %nd%$%d)a.n# +et.#%$+t% na /)") +) $e.%"e.

Ona #e dre;ena 6%7%arametre "#% )t%r%rde ?)dar 9rma' $d>ad%' #a"%$#etr$%' %$t%n#eH@ man#e +) 7na9en%= "a ,t +) +a/ra&a#'%nd)+tr%#a' 9ra;e$%n+"% % #a$n% rad$%' re"rea(%#a' +>rt' 7a/a$a!U 7at$renm >r+tr) %7$r% /)"e +) +er$%+n% )re;a#% $e7an% )7 79rade'

e.e"tra")+t%


7/14

S.%"a 4!I7$r% /)"e

@.$.Afekti buke na z*(avlje mogu biti

2!a)d%t%$n% ?e6e"t% na re"%dan# %.% )darn# /)(% >r% rad) %.% 7a/a$% r%$remen >m#eran#e >ra9a r%#atan /.' 9)/%ta" +.)=a %$rt9.a$%(a! S%m>tm% ntan ne+ta#)' d +at% na"n %7.a9an#a #a"#

/)(%!Kd tra#ne %7.en+t% %nten7%$n# /)(% d.a7% d d#e.%m%t>)n99)/%t"a +.)=a!

3.1.2. Neauditivni zdravstveni efekti

I7ra7 +) 6%7%.,"e rea"(%#e na +tre+! Ve&%na e6e"ata /)"e ?+metn#e"ard%$a+").arn9' d%9e+t%$n9 % %m)n.,"9 +%+tema' +man#en#e >an#e %

>am&en#a' +)en#e $%dn9 >.#a@ "rat"tra#na #e % >r.a7na!Zdra$+t$ene +metn#e m9) >re&% ) =rn%r%t%+a"' >reme&a# a>et%ta' >reme&a# +e"+)a.ne 6)n"(%#e' ner$7a % de>re+%#a! Kd de(e +e 7a>aa#) >reme&a#% "n(entra(%#e % >am&en#a! B)"a >+e/n meta %nte.e"t)a.n% rad! >$e&a$a r%7%" da +e d%$% +r


8/14

Zagaenje bukom je znaajanjavnoz*(avstveni i ekolo)ki p(oblem iza-tjeva bolje upoznavanje svi- nas sa)tetnim efektima buke i ekspozicionimnivoima u ivotnoj i (a*noj s(e*inikako bi se p(e*uzele mje(e zasmanjenje nivoa buke usvako*nevnom ivotu i (a*u.

lika 3. manjimo buku

@.>. Buka u *(umskom saob(a+aju

T #e na#ra+>r+tran#en%#a $r+ta /)"e' % >red+ta$.#a ) )r/an%7$an%m 7em.#ama#edan d 7/%.#n%= dr),t$en%= >r/.ema! Pr% ra7matran#) dr)m+"e /)"e tre/ana#>r%#e >&% d ana.%7e "ara"ter%+t%"e /)"e %7.%ran%= $7%.a' >)tn%+t#% >re"%n)t% % ne>re"%n)t% +a/ra&a#n% t"$%!

'a bi se )to potpunije sagle*ala buka vozila, pot(ebno je (azmat(ati*vije osnovne katego(ije vozila= putnika vozila 7kao i te(etna manjenosivosti8 i te)ka vozila 7autobusi i ve+i kamioni8, ija se buka (azlikuje po

jaini i spekt(u. aje)+e je intenzitet *(umske buke (ezultatp(opo(cionalne zastupljenosti ovi- *viju katego(ija, p(em*a nijezanema(ljiva ni buka motocikala koji *aju specifinu i *osta nep(ijatnubuku.


9/14

/o* bukom vozila se p(ije po*(azumijevala samo buka pogonskogmoto(a tj. njegovog iz*uvnog sistema. 'anas je poznato *a postoje i *(ugiizvo(i buke vozila,koji nisu ni)ta manje vani o* buke moto(a a posebnoko* veliki- b(zina.

T) tre/a na$e+t%:

2! Tran+m%+%#)0! B)") >ne)mat%"a )+.#ed "tr.#an#a

4! B)") +tr)#n%= >$r,%na $7%.a

! B)") d%#e.$a nad9radn#e

lika C.Buka u g(a*ovima

"to je nivo buke vozila vi)i, utoliko +e biti i uticaj ti- izvo(a bukeve+i. & niskom nivou vanjske buke vozila ja mogu+e govo(iti ko*v(ije*nosti nii- o* ?> *B, a unut(a)nje buke ko* v(ije*nosti nii- o* DC*B. ao )to je poznato, ko* vanjske buke vozila se tei g(aninimv(ije*nostima o* DC *o ?% *B. &ne ovise o* tipa vozila i jaine pogonskogag(egata. &ne su niske i ne+e i- biti lako (ealizi(ati ko* svi- v(sta vozila.o* svi- *(umski- vozila *va osnovna i nezavisna izvo(a buke potiu o*

pogonskog sistema i kontakta guma sa pov()inom puta. a pogonskomsistemu buka uglavnom nastaje u (a*u moto(a, p(i usisavanju, iz*uvavanjui -laenju. o* te(etni- vozila i autobusa buka je jaa zbog jaegpogonskog sistema i ka(akte(istinog p(ijanjanja vozila na putu, pa je zatoo* vanosti nji-ova p(ocentualna zastupljenost u saob(a+ajnom toku. o*putniki- i te(etni- vozila nivo zvunog p(itiska je najve+im *ijelomfunkcija (a*a moto(a, b(oja ob(taja u minutu i one su za (azliite b(zine(azliite.

ivo buke je takoe( funkcija b(zine k(etanja vozila, g*je je ukljueno*nos guma i pov()ine puta. ako je maksimalni nivo buke sistema


10/14

konstantan sa b(zinom vozila, to sa ve+om b(zinom *olazi *o znatnogpove+anja buke koja *olazi o* gume u *o*i(u sa pov()inom puta. /(ema-a(pu i 'onovanu ta k(itina g(anica za te)ka vozila se k(e+e oko b(zinevozila o* C% km5-. Za b(zine izna* ove g(anice *omini(aju+i su izvo(i buke

sa *o*i(om guma sa pov()inom puta, a za spo(ije b(zine *omini(aju izvo(ibuke sa pogonskog sistema. /(ema 2aE*enFovoj fo(muli za p(o(aun nivoabuke u zavisnosti o* b(zine vozila6%9)r%,) % $e.% 7a"n) 1 .9 $' dn+n d$+tr)" +man#en#e/r7%ne "retan#a $7%.a d$d% d +man#ena /)"e d 20 d/A! &vo je posebno vana injenica sa kojom t(eba ope(isati ka*a su upitanju b(ze autoFceste i nji-ova g(a*nja u Bi2. ama injenica *a je na

njima b(zina limiti(ana uglavnom na $@% km5-, ka*a je *ominanta up(avobuka koja nastaje o* t(enja tokova po asfaltu ukazuje na sav znaaj kojilokacije autoFputeva ko* obilaska g(a*ova u BI2 mogu imati ka*a je upitanju nivo buke koji oni gene(i)u.

S.%"a.'j elovanjef(ekvencije buke automobila u p(osto(u

21


11/14

@[email protected] u avio saob(a+aju

Vr%#eme "ada a$%n d+t%e % >re.a7% /r7%n) 7$)"a na7%$am >r/%#an#e7$)(n9 7%da! Z$)" >red+ta$.#a >rr#ed#%$an#e % 79)+n#a$an#e med%#a dn+n7ra"a! Br7%na >r+t%tran#e 7$)"a #e razliita , a za z(ak iznosi @3$m5s. U tokuk(etanja k(oz z(ak avion izaziva po(eme+aje kontinuiteta z(aka fo(mi(aju+iz(ane valove kao np(. ka* b(o* plovi. Zatim *olazi *o p(omjene p(itiskaz(aka o*nosno *o tit(anja cestica z(aka u p(avcu si(enja talasa, a b(zinapo(eme+aja je*naka je b(zini zvuka.

S.%"a8./(obijan je zvunog

zi*a

IV ZVU! Z!"#I#!

Z$)r%>ren+) d %7$ra d m#e+ta >r%#ema' dn+n' ) /#e"t) %7 #edn9 ) dr)9%>r+tr' /)de +.a/.#en! Z$)


12/14

Z$).#a,n#em >r+tr) /e7/e;)#e +e >r+trn%m % a")+t%


13/14

V Z!HU!

P$e&an% n%$ /)"e ) )r/an%m +red%nama #e "n+tantan >r/.em! Ve&%na9rad$a >$e&an9 n%$a /)"e na+t#% da 9a +man#% na d>),tene $r%#edn+t%

>r>%+ane 7a"nm! Da /% +e d9$r%. na >%tan#e "#) #e m#er) +man#en#an%$a /)"e na#e6%"a+n%#e >r%m%#en%t%' >tre/n #e na#>r%#e re9%+tr$at%t% +tan#e )dre;en# "m)na.n# +red%n%' ana.%7%rat% m9)&n+t >r%m#ene >#ed%n%= m#erate dn%#et% re.e$antn) d.)")! S%+temat+"a %+tra%$an#a 7a=t%#e$a#) 7natna6%nan+%#+"a +red+t$a' >a #e t ra7.9 ,t +e "d na+ ne >r$de! U 9ran%r$de +e +am ne>t>)na >#ed%nar%m#enm e".,"%= >r%n(%>a % )>)t+ta$a d>r%n+%m /.##% 7dra$%## %$tn# ".%n%! S$a"% >#ed%na( t(eba nastojati ouvanju ivotne

s(e*ine kako bi se to ouvanje p(enjelo na globalni nivo. Jislimo na sebe isvoju bu*u+nostKK

24


14/14

VI HI#A0!#U0!

2!=tt>:CC+r!%"%>ed%a!r9CC%nde!>=>*t%t.eB)"a.d%d850! !e">!(!r+C/)"a

2
http://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Buka&oldid=4759888http://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Buka&oldid=4759888

Documents

UNIVERZITET U ISTOČNOM SARAJEVU stampanje