Ugovaranje izvođenja građevinskih radova, skripta sa predavanja

11

UGOVARANJE IZVOĐENJAUGOVARANJE IZVOĐENJA GRAĐEVINSKIH RADOVAGRAĐEVINSKIH RADOVA

Izvođenju radova, osim projektovanja i procedura Izvođenju radova, osim projektovanja i procedura koje se tiču pripremanja lokacije, predstoji koje se tiču pripremanja lokacije, predstoji izbor izbor izvođača radovaizvođača radova koji se, najčešće, obavlja pozivnim koji se, najčešće, obavlja pozivnim ili javnim nadmetanjem, tj. sprovođenjem ili javnim nadmetanjem, tj. sprovođenjem licitacijelicitacije,, odnosno tenderskom proceduromodnosno tenderskom procedurom..

Sprovođenje licitacije podrazumeva:Sprovođenje licitacije podrazumeva: organizaciju i upravljanje procesom podnošenja organizaciju i upravljanje procesom podnošenja

ponuda, iponuda, i procenu, vrednovanje ponuda i ugovaranjeprocenu, vrednovanje ponuda i ugovaranje

22


Organizacija i upravljanje procesom podnošenja ponuda Organizacija i upravljanje procesom podnošenja ponuda obuhvata sledeće aktivnosti, ako se sprovodi javno obuhvata sledeće aktivnosti, ako se sprovodi javno nadmetanje:nadmetanje: opšta objava o nameri sprovođenja licitacijeopšta objava o nameri sprovođenja licitacije priprema i objavljivanje poziva na licitacijupriprema i objavljivanje poziva na licitaciju dostavljanje ponuđačima tenderske dokumentacijedostavljanje ponuđačima tenderske dokumentacije eventualni obilazak lokacije gradilištaeventualni obilazak lokacije gradilišta razjašnjenja ponuđačima - pitanja i odgovori koji se odnose na razjašnjenja ponuđačima - pitanja i odgovori koji se odnose na

tendersku dokumentacijutendersku dokumentaciju eventualna priprema dodatka tenderske dokumentacije eventualna priprema dodatka tenderske dokumentacije

(adenduma)(adenduma) registrovanje potvrda prijema ponudaregistrovanje potvrda prijema ponuda javno otvaranje ponuda i priprema i potpisivanje zapisnika od javno otvaranje ponuda i priprema i potpisivanje zapisnika od

strane svih učesnika u licitacijistrane svih učesnika u licitaciji

33


Procena, vrednovanje ponuda i ugovaranje (u Procena, vrednovanje ponuda i ugovaranje (u slučaju javnog nadmetanja) podrazumeva sledeće slučaju javnog nadmetanja) podrazumeva sledeće aktivnostiaktivnosti:: komisijsko ocenjivanje, vrednovanje i rangiranje ponudakomisijsko ocenjivanje, vrednovanje i rangiranje ponuda

priprema nacrta izveštaja o ocenjivanju tenderapriprema nacrta izveštaja o ocenjivanju tendera

priprema i podnošenje izveštaja nadležnim organimapriprema i podnošenje izveštaja nadležnim organima

potpisivanje ugovorapotpisivanje ugovora

gde je to neophodno, dobijanje saglasnosti od strane gde je to neophodno, dobijanje saglasnosti od strane finansijerafinansijera

44


Generalno, procedure izbora najpovoljnijeg Generalno, procedure izbora najpovoljnijeg ponuđača se mogu razvrstati prema ponuđača se mogu razvrstati prema izvorimaizvorima finansiranja:finansiranja: iz budžetaiz budžeta

iz sredstava međunarodnih finansijskih institucijaiz sredstava međunarodnih finansijskih institucija

iz privatnih sredstavaiz privatnih sredstava

55

LICITACIONA DOKUMENTACIJALICITACIONA DOKUMENTACIJA

Licitaciona dokumentacija treba da omogući Licitaciona dokumentacija treba da omogući sprovođenje procedure nadmetanja u cilju izbora sprovođenje procedure nadmetanja u cilju izbora najpovoljnijeg izvođača radova, od ponuđača koji najpovoljnijeg izvođača radova, od ponuđača koji su učestvovali na licitacijisu učestvovali na licitaciji

Obaveze i prava investitora i izvođača na projektu Obaveze i prava investitora i izvođača na projektu za koji je raspisana licitacija određena su za koji je raspisana licitacija određena su opštim opštim uslovima ugovaranjauslovima ugovaranja, i , i posebnim uslovima posebnim uslovima ugovaranjaugovaranja

Ove uslove propisuje investitor, a učesnici u Ove uslove propisuje investitor, a učesnici u licitaciji / ponuđači prihvataju ove uslove koji se licitaciji / ponuđači prihvataju ove uslove koji se realizuju prilikom zaključenja ugovora o izgradnjirealizuju prilikom zaključenja ugovora o izgradnji

66


Deo dokumentacije koju obezbeđuje investitor sadržiDeo dokumentacije koju obezbeđuje investitor sadrži ::

Podloge i usloviPodloge i uslovi

Uputstva ponuđačimaUputstva ponuđačima

Uslovi ugovaranjaUslovi ugovaranja

opšti uslovi ugovaranjaopšti uslovi ugovaranja

posebniposebni uslovi ugovaranja uslovi ugovaranja

RadoviRadovi

Karakteristični delovi projektaKarakteristični delovi projekta

Predmer radovaPredmer radova

77


Deo dokumentacije koju obezbeđuje ponuđač sadrži:Deo dokumentacije koju obezbeđuje ponuđač sadrži: Ponuda sa prilozimaPonuda sa prilozima

Rekapitulacija vrednosti svih ponuđenih radovaRekapitulacija vrednosti svih ponuđenih radova Propratno pismo uz ponuduPropratno pismo uz ponudu PonudaPonuda Garancija uz ponuduGarancija uz ponudu PriloziPrilozi

Spisak radova koji se izdaju podizvođačimaSpisak radova koji se izdaju podizvođačima Detaljni projekat organizacije građenjaDetaljni projekat organizacije građenja Spisak sopstvene i potrebne građevinske mehanizacijeSpisak sopstvene i potrebne građevinske mehanizacije Plan radne snage sa strukturom i spiskom stručnjakaPlan radne snage sa strukturom i spiskom stručnjaka Finansijski plan po mesecima i vrstama radovaFinansijski plan po mesecima i vrstama radova Cene mehanizacije, radne snage i materijalaCene mehanizacije, radne snage i materijala Predlog metodologije za obračun razlike u ceniPredlog metodologije za obračun razlike u ceni Predlog obračuna nepredviđenih i naknadnih radovaPredlog obračuna nepredviđenih i naknadnih radova Analize cena za sve pozicije radovaAnalize cena za sve pozicije radova

88

USLOVI UGOVARANJAUSLOVI UGOVARANJA

Prava Prava ii obaveze ugovornih strana su regulisana opštim i obaveze ugovornih strana su regulisana opštim i posebnim uslovima ugovora.posebnim uslovima ugovora.

Opšti usloviOpšti uslovi ugovaranja važe, principijelno za sve objekte i ugovaranja važe, principijelno za sve objekte i opšteg su karakteraopšteg su karaktera..

Oni predviđaju opštu proceduru i način realizacije Oni predviđaju opštu proceduru i način realizacije investicijeinvesticije..

Posebni usloviPosebni uslovi ugovaranja se odnose na konkretan objekat ugovaranja se odnose na konkretan objekat koji se realizuje i na konkretan način definišu realizaciju koji se realizuje i na konkretan način definišu realizaciju predmetnog objektapredmetnog objekta..

99

IIZBOR IZVOĐAČAZBOR IZVOĐAČA

Kriterijumi za izbor izvođača investitor propisuje u Kriterijumi za izbor izvođača investitor propisuje u posebnim uslovima. posebnim uslovima.

Npr., pri formiranju predloga za izbor izvođača mogu se Npr., pri formiranju predloga za izbor izvođača mogu se ceniti sledeći elementi ponude:ceniti sledeći elementi ponude: ponuđena cenu građenjaponuđena cenu građenja

ponuđeni uslovi plaćanjaponuđeni uslovi plaćanja

rok izgradnjerok izgradnje

iskustvo ponuđača na predmetnim poslovimaiskustvo ponuđača na predmetnim poslovima

realnost ponuđenih cenarealnost ponuđenih cena

ponuđeni garantni rokponuđeni garantni rok

ponuđeni elementi za formiranje cena naknadnih radovaponuđeni elementi za formiranje cena naknadnih radova

poslovni rezultati ponuđačaposlovni rezultati ponuđača, , itd.itd.

1010

UGOVOR O IZGRADNJI I UGOVOR O IZGRADNJI I OPREMANJUOPREMANJU OBJEKATAOBJEKATA

Ugovaranje je ključna aktivnost u procesu realizacije Ugovaranje je ključna aktivnost u procesu realizacije projekata u građevinarstvu. projekata u građevinarstvu.

Ako se ugovor dobro osmisli i sačini, mala je verovatnoća Ako se ugovor dobro osmisli i sačini, mala je verovatnoća da će doći do konflikata i nedoumica, između da će doći do konflikata i nedoumica, između ugovarača/učesnika u poslu, o nadležnostima i obavezamaugovarača/učesnika u poslu, o nadležnostima i obavezama

Kada se radi o građevinarstvu, prema dobro poznatim Kada se radi o građevinarstvu, prema dobro poznatim uslovima ugovaranja koje propisuje FIDIC (Fédération uslovima ugovaranja koje propisuje FIDIC (Fédération Internationale des Ingénieurs-conseils)Internationale des Ingénieurs-conseils) ugovarači su ugovarači su poslodavacposlodavac (employer) i (employer) i izvođačizvođač radova (contractor) radova (contractor)

1111

UGOVOR O IZGRADNJI I UGOVOR O IZGRADNJI I OPREMANJUOPREMANJU OBJEKATAOBJEKATA

Ugovorne strane u nekom poslu su definisane i Ugovorne strane u nekom poslu su definisane i prema standardu 9000:2000 Međunarodne prema standardu 9000:2000 Međunarodne organizacije za standardizaciju – ISOorganizacije za standardizaciju – ISO (International Organization for Standardization)(International Organization for Standardization)

To su To su korisnikkorisnik (engleski: customer) i (engleski: customer) i organizacijaorganizacija (organization)(organization)

Isporučilac (supplier) je preduzeće koje isporučuje Isporučilac (supplier) je preduzeće koje isporučuje materijal ili opremumaterijal ili opremu

Ovaj standard definiše i jedan specifičan termin - Ovaj standard definiše i jedan specifičan termin - zainteresovana strana zainteresovana strana (interested party)(interested party)

1212

NAČINI UGOVARANJA U NAŠOJ PRAKSINAČINI UGOVARANJA U NAŠOJ PRAKSI

po jedinici mere ugrađenog materijalapo jedinici mere ugrađenog materijala

po mpo m22 izgrađenog prostora izgrađenog prostora

po sistemu ''ključ u ruke''po sistemu ''ključ u ruke''

parcijalno ugovaranjeparcijalno ugovaranje

1313

NAČINI UGOVARANJA U NAČINI UGOVARANJA U SVETSKSVETSKOJ PRAKSIOJ PRAKSI

Lump sum contractsLump sum contracts – – fiksno ugovorena cena bez naznake količina fiksno ugovorena cena bez naznake količina radova, odnosno pozicija koje treba izvesti za objekat koji je predmet ugovoraradova, odnosno pozicija koje treba izvesti za objekat koji je predmet ugovora

Bill of quantities contractsBill of quantities contracts – – ugovori po kojima se plaćaju izvedene ugovori po kojima se plaćaju izvedene količine radova na osnovu predmera radovakoličine radova na osnovu predmera radova

Schedule contractsSchedule contracts – – ugovori koji se zaključuju na osnovu jediničnih cena ugovori koji se zaključuju na osnovu jediničnih cena koje je odredio investitorkoje je odredio investitor

Cost reimbursement contractsCost reimbursement contracts – – investitor plaća izvođaču stvarne investitor plaća izvođaču stvarne troškove izvršenih radova uvećane za troškove poslovanjatroškove izvršenih radova uvećane za troškove poslovanja

All-in contracts All-in contracts –– od izvođačaod izvođača se se traži da izvrši projektovanje, građenje, i traži da izvrši projektovanje, građenje, i održavanje objekta u određenom perioduodržavanje objekta u određenom periodu

Negotiated contracts Negotiated contracts – – ugovori koje investitor sklapa sa izvođačem bez ugovori koje investitor sklapa sa izvođačem bez licitacije na osnovu prethodnog dogovaranja direktnom pogodbomlicitacije na osnovu prethodnog dogovaranja direktnom pogodbom

Management contractsManagement contracts – – ugovori prema kojima investitor bira izvođače ugovori prema kojima investitor bira izvođače koji sarađuju sa investitorovim konsultantimakoji sarađuju sa investitorovim konsultantima

1414

TENDERSKE PROCEDURE I UGOVORNATENDERSKE PROCEDURE I UGOVORNA DOKUMENTACIJA FIDIC-A I MEĐUNARODNIHDOKUMENTACIJA FIDIC-A I MEĐUNARODNIH

FINANSIJSKIH INSTITUCIJAFINANSIJSKIH INSTITUCIJA

Svetske finansijske institucije (IBRD – Svetska Svetske finansijske institucije (IBRD – Svetska banka za obnovu i razvoj, EBRD – Evropska banka za obnovu i razvoj, EBRD – Evropska banka za obnovu i razvoj, EIB – Evropska banka za obnovu i razvoj, EIB – Evropska investiciona banka, EAR – Evropska agencija za investiciona banka, EAR – Evropska agencija za rekonstrukciju, i sl.), kada učestvuju u realizaciji rekonstrukciju, i sl.), kada učestvuju u realizaciji investicionih projekata, propisuju svoje specifične investicionih projekata, propisuju svoje specifične procedure.procedure.

1515

TENDERSKE PROCEDURE I UGOVORNATENDERSKE PROCEDURE I UGOVORNA DOKUMENTACIJA FIDIC-A I MEĐUNARODNIHDOKUMENTACIJA FIDIC-A I MEĐUNARODNIH

FINANSIJSKIH INSTITUCIJAFINANSIJSKIH INSTITUCIJA

Tok postupka od najave namere izgradnje do završetka Tok postupka od najave namere izgradnje do završetka izgradnje je vrlo precizno i detaljno regulisanizgradnje je vrlo precizno i detaljno regulisan

U prvoj fazi projektaU prvoj fazi projekta,, koja obuhvata period do zaključenja koja obuhvata period do zaključenja ugovora, poseban značaj ima vrlo obimna tenderska ugovora, poseban značaj ima vrlo obimna tenderska dokumentacija koja sadrži čitav niz dokumenata na osnovu dokumentacija koja sadrži čitav niz dokumenata na osnovu kojih se vrši diskvalifikacija i izbor najpovoljnijeg ponuđača. kojih se vrši diskvalifikacija i izbor najpovoljnijeg ponuđača.

Nedostavljanje ili nepravilno popunjavanje bilo kog dela Nedostavljanje ili nepravilno popunjavanje bilo kog dela tenderske dokumentacije povlači automatsku diskvalifikaciju tenderske dokumentacije povlači automatsku diskvalifikaciju ponuđačaponuđača

1616

OpštiOpšti i i PPosebniosebni uslovi ugovora uslovi ugovora

Opšti uslovi ugovora za radove moraju se koristiti Opšti uslovi ugovora za radove moraju se koristiti za sve ugovore o radovima koji se finansiraju po za sve ugovore o radovima koji se finansiraju po programima EU.programima EU.

Tekst opštih uslova se ne može menjati.Tekst opštih uslova se ne može menjati. U slučaju da je neku odredbu potrebno izmeniti, U slučaju da je neku odredbu potrebno izmeniti,

dopuniti ili ukinuti to se radi u Posebnim uslovimadopuniti ili ukinuti to se radi u Posebnim uslovima Posebni uslovi se moraju posebno pripremati za Posebni uslovi se moraju posebno pripremati za

svaki konkretan ugovorsvaki konkretan ugovor

1717

OpštiOpšti i i PPosebniosebni uslovi ugovora uslovi ugovora

Opšti uslovi ugovora se sastoje od 66 – 69 članova Opšti uslovi ugovora se sastoje od 66 – 69 članova koji se grupišu u sledeće celine:koji se grupišu u sledeće celine:

UVODNE ODREDBUVODNE ODREDBEE OBAVEZE OBAVEZE OVLAŠĆENOG UGOVARAČAOVLAŠĆENOG UGOVARAČA OBAVEZE IZVOĐAČAOBAVEZE IZVOĐAČA POČETAK IZVOĐENJA I ODLAGANJEPOČETAK IZVOĐENJA I ODLAGANJE MATERIJALI I IZRADAMATERIJALI I IZRADA PLAĆANJAPLAĆANJA PRIJEMPRIJEM RADOVA RADOVA I ODRŽAVANJE I ODRŽAVANJE NEISPUNJENJE I NEISPUNJENJE I RASKID RASKID UGOVORAUGOVORA REŠAVANJE (REŠAVANJE (PORAVNANJEPORAVNANJE)) SPOROVA SPOROVA ETIČKE KLAUZULEETIČKE KLAUZULE

1818

REČNIK TERMINAREČNIK TERMINA Contracting Authority -Contracting Authority - Ovlašćeni ugovarač Ovlašćeni ugovarač

(Naručilac prema FIDIC-ovim pravilima): (Naručilac prema FIDIC-ovim pravilima): Komisija Komisija (ovlašćena), ili država ili javno ili privatno (ovlašćena), ili država ili javno ili privatno (u smislu vlasništva) (u smislu vlasništva) lice koje zaključuje ugovor.lice koje zaključuje ugovor.

Works contracts -Works contracts - Ugovori o radovimaUgovori o radovima pokrivaju pokrivaju izvođenje, projektovanje i izvođenje ili realizaciju, na ma koji izvođenje, projektovanje i izvođenje ili realizaciju, na ma koji način, radova koji odgovaraju zahtevima određenim od strane način, radova koji odgovaraju zahtevima određenim od strane Naručioca. Naručioca. ‘‘RadRad’ ’ je rezultat građenja ili građevinskih inženjering je rezultat građenja ili građevinskih inženjering radova koji su dovoljni da ispune ekonomsku ili tehničku funkciju.radova koji su dovoljni da ispune ekonomsku ili tehničku funkciju.

Hybrid contractHybrid contract - - Hibridni (ukršteni) ugovor: Hibridni (ukršteni) ugovor: Ugovor Ugovor između naručioca i pružaoca usluga, snabdevača ili građevinske između naručioca i pružaoca usluga, snabdevača ili građevinske firme koji pokriva dva ili više od sledećeg: radovi, snabdevanje i firme koji pokriva dva ili više od sledećeg: radovi, snabdevanje i usluge.usluge.

General conditionsGeneral conditions - - Opšti uslovi:Opšti uslovi: Opšte ugovorne Opšte ugovorne odredbe koje postavljaju administrativne, finansijske, pravne i odredbe koje postavljaju administrativne, finansijske, pravne i tehničke uslove kojima se upravlja (reguliše) izvršenje ugovora.tehničke uslove kojima se upravlja (reguliše) izvršenje ugovora.

1919

REČNIK TERMINAREČNIK TERMINA Special conditionsSpecial conditions -- Posebni usloviPosebni uslovi postavljeni od strane postavljeni od strane

Naručioca kao integralni deo tenderske dokumentacije, uključuju i izmene Naručioca kao integralni deo tenderske dokumentacije, uključuju i izmene opštih uslova, odredbe (uslove) svojstvene ugovoru i zadatke (za ugovore opštih uslova, odredbe (uslove) svojstvene ugovoru i zadatke (za ugovore o uslugama) ili tehničke uslove (za ugovore o nabavkama ili radovima).o uslugama) ili tehničke uslove (za ugovore o nabavkama ili radovima).

Evaluation committeeEvaluation committee -- Komisija za evaluaciju:Komisija za evaluaciju: Komisija Komisija sastavljena od neparnog broja članova sa pravom glasa (najmanje tri) sastavljena od neparnog broja članova sa pravom glasa (najmanje tri) postavljena od strane Naručioca, koja poseduje tehničke, jezičke i postavljena od strane Naručioca, koja poseduje tehničke, jezičke i administrativne sposobnosti neophodne za davanje mišljenja o ponudama.administrativne sposobnosti neophodne za davanje mišljenja o ponudama.

CandidateCandidate - - Kandidat:Kandidat: Bilo koje pravno ili fizičko lice ili grupa od Bilo koje pravno ili fizičko lice ili grupa od prethodnih koja je prijavljujući se uzela učešće u ograničenom ili prethodnih koja je prijavljujući se uzela učešće u ograničenom ili pregovaračkom postupku.pregovaračkom postupku.

TendererTenderer - - Ponuđač:Ponuđač: Bilo koje pravno ili fizičko lice ili grupa od Bilo koje pravno ili fizičko lice ili grupa od prethodnih koja je podnela ponudu sa namerom da zaključi prethodnih koja je podnela ponudu sa namerom da zaključi ugovor. Termini "dobavljač", "izvođač" i "pružalac usluga" se ugovor. Termini "dobavljač", "izvođač" i "pružalac usluga" se odnose na tri kategorije privrednih subjekata, pravnih ili fizičkih odnose na tri kategorije privrednih subjekata, pravnih ili fizičkih lica, koja snabdevaju proizvodima, izvode radove i pružaju usluge.lica, koja snabdevaju proizvodima, izvode radove i pružaju usluge.

2020

REČNIK TERMINAREČNIK TERMINA ContractorContractor - - Izvođač:Izvođač: Ponućač izabran na kraju procedure Ponućač izabran na kraju procedure

za dodelu ugovora.za dodelu ugovora.

Open procedure - Open procedure - Otvoreni postupak:Otvoreni postupak: Poziv za ponudu Poziv za ponudu je otvoren kada svi zainteresovani privredni subjekti mogu je otvoren kada svi zainteresovani privredni subjekti mogu

podneti ponudu.podneti ponudu. Restricted procedureRestricted procedure - - OgraniOgraničeničeni postupak: postupak: Poziv za Poziv za

ponudu je ograničen kada svi privredni subjekti mogu tražiti da ponudu je ograničen kada svi privredni subjekti mogu tražiti da uzmu učešće, ali samo kandidati koji zadovoljavaju kriterijume uzmu učešće, ali samo kandidati koji zadovoljavaju kriterijume za izbor i istovremeno su pismeno pozvani od strane naručioca za izbor i istovremeno su pismeno pozvani od strane naručioca mogu podneti ponudu.mogu podneti ponudu.

Competitive negotiated procedureCompetitive negotiated procedure -- Konkurentni Konkurentni pregovarački postupak:pregovarački postupak: Postupak bez prethodnog Postupak bez prethodnog objavljivanja obaveštenja o ugovoru, u kome isključivo kandidati objavljivanja obaveštenja o ugovoru, u kome isključivo kandidati pozvani od strane naručioca mogu podneti ponudu.pozvani od strane naručioca mogu podneti ponudu.

2121

REČNIK TERMINAREČNIK TERMINA Negotiated procedure -Negotiated procedure - Pregovarački postupak:Pregovarački postupak:

Postupak bez prethodnog objavljivanja obaveštenja o ugovoru, u Postupak bez prethodnog objavljivanja obaveštenja o ugovoru, u kome se naručilac konsultuje sa kandidatom ili kandidatima o svom kome se naručilac konsultuje sa kandidatom ili kandidatima o svom izboru i pregovara o uslovima ugovora sa jednim ili više njih.izboru i pregovara o uslovima ugovora sa jednim ili više njih.

Appropriate mediaAppropriate media - - Odgovarajući (pogodni) mediji:Odgovarajući (pogodni) mediji: Objavljivanje u Službenom Žurnalu Evropske Unije i preko Interneta Objavljivanje u Službenom Žurnalu Evropske Unije i preko Interneta je obaveza za sve ugovore koji su pokriveni Priručnikom za nabavke je obaveza za sve ugovore koji su pokriveni Priručnikom za nabavke EIB-a. Objavljivanje u štampi zemlje primaoca i, ako bude potrebno, EIB-a. Objavljivanje u štampi zemlje primaoca i, ako bude potrebno, posebnim publikacijama može biti neophodno ili preporučljivo.posebnim publikacijama može biti neophodno ili preporučljivo.

Tender dossierTender dossier - - Tenderska dokumentacija:Tenderska dokumentacija: Dokumentacija Dokumentacija sastavljena od strane Naručioca i sadrži sve dokumente potrebne sastavljena od strane Naručioca i sadrži sve dokumente potrebne za pripremu i podnošenje ponude.za pripremu i podnošenje ponude.

PeriodPeriod - - PeriodPeriod počinje dan nakon radnje ili događaja izabranog počinje dan nakon radnje ili događaja izabranog za njegovu polaznu tačku. Kada poslednji dan perioda nije radni za njegovu polaznu tačku. Kada poslednji dan perioda nije radni dan, period ističe na kraju sledećeg radnog dana.dan, period ističe na kraju sledećeg radnog dana.

2222

REČNIK TERMINAREČNIK TERMINA

Breakdown of the overall priceBreakdown of the overall price - - Struktura cene:Struktura cene: Spisak kojim se nabrajaju (stavka po stavka) vrednosti i troškovi Spisak kojim se nabrajaju (stavka po stavka) vrednosti i troškovi koji čine cenu za ugovore sa fiksnom cenom.koji čine cenu za ugovore sa fiksnom cenom.

SupervisorSupervisor -- Nadzor (Inženjer prema Nadzor (Inženjer prema FIDIC-ovim FIDIC-ovim pravilima):pravilima): Pravno ili fizičko lice odgovorno za monitoring Pravno ili fizičko lice odgovorno za monitoring izvršenja ugovora u ime Naručioca i/ili Komisije, gde poslednji izvršenja ugovora u ime Naručioca i/ili Komisije, gde poslednji nije Ovlašćeni Ugovarač.nije Ovlašćeni Ugovarač.

Written communicationsWritten communications - - Pismena komunikacija:Pismena komunikacija: Potvrde, objave, nalozi i instrukcije pismeno izdati prema Potvrde, objave, nalozi i instrukcije pismeno izdati prema ugovoru.ugovoru.

Administrative orderAdministrative order -- Administrativna naredba Administrativna naredba (Nalog):(Nalog): Bilo koja instrukcija ili naredba izdata od strane Bilo koja instrukcija ili naredba izdata od strane Nadzora Izvođaču u pismenoj formi u vezi izvođenja radova.Nadzora Izvođaču u pismenoj formi u vezi izvođenja radova.

2323


Conflict of interest -Conflict of interest - Konflikt interesa: Bilo koji slučaj koji Konflikt interesa: Bilo koji slučaj koji utiče na sposobnost kandidata, ponuđača ili snabdevača u utiče na sposobnost kandidata, ponuđača ili snabdevača u pružanju objektivnog i nezavisnog profesionalnog mišljenja, ili pružanju objektivnog i nezavisnog profesionalnog mišljenja, ili sprečavanje njega da, u bilo kom trenutku, pruži prednost sprečavanje njega da, u bilo kom trenutku, pruži prednost interesima Naručioca. Bilo koja veza mogućih ugovora u interesima Naručioca. Bilo koja veza mogućih ugovora u budućnosti, ili konflikt sa drugim komintentima, prošlim ili budućnosti, ili konflikt sa drugim komintentima, prošlim ili sadašnjim, sa kandidatom, ponuđačem ili snabdevačem, ili bilo sadašnjim, sa kandidatom, ponuđačem ili snabdevačem, ili bilo koji konflikt sa njegovim ličnim interesima. Ove restrikcije se koji konflikt sa njegovim ličnim interesima. Ove restrikcije se takođe primenjuju na podugovarače i kandidatove upošljenike takođe primenjuju na podugovarače i kandidatove upošljenike (zaposlene), ponuđača ili snabdevača.(zaposlene), ponuđača ili snabdevača.

DayDay - - Dan:Dan: Kalendarski dan Kalendarski dan

In writingIn writing -- Pismeno (pismenim putem):Pismeno (pismenim putem): Ovo uključuje Ovo uključuje bilo koju rukom-pisanu, kucanu ili štampanu komunikaciju, bilo koju rukom-pisanu, kucanu ili štampanu komunikaciju, uključujući prenos putem teleksa, telegrama i faksa.uključujući prenos putem teleksa, telegrama i faksa.

2424

REČNIK TERMINAREČNIK TERMINA Foreign currency - Foreign currency - Strana valuta: Bilo koja dopuštena valuta Strana valuta: Bilo koja dopuštena valuta

prema primenljivim odredbama i uredbama izuzev EURA, koja je prema primenljivim odredbama i uredbama izuzev EURA, koja je bila navedena u tenderu (ponudi).bila navedena u tenderu (ponudi).

National currencyNational currency - - Domaća valuta:Domaća valuta: valuta zemlje valuta zemlje NaručiocaNaručioca

Tender price - Tender price - Ponuđena cena:Ponuđena cena: Iznos formulisan od strane Iznos formulisan od strane ponuđača u njegovoj ponudi za izvršenje ugovora.ponuđača u njegovoj ponudi za izvršenje ugovora.

Contract price - Contract price - Ugovorna cena:Ugovorna cena: Iznos formulisan u Iznos formulisan u ugovoru koji predstavlja početnu ocenu plativosti za izvođenje ugovoru koji predstavlja početnu ocenu plativosti za izvođenje radova, ili takav drugi iznos ustanovljen na kraju ugovora, a radova, ili takav drugi iznos ustanovljen na kraju ugovora, a priznat na osnovu ugovora.priznat na osnovu ugovora.

Liquidated damagesLiquidated damages - - Likvidaciona odšteta (Penali):Likvidaciona odšteta (Penali): Iznos formulisan u ugovoru kao plativa kompenzacija Izvođača Iznos formulisan u ugovoru kao plativa kompenzacija Izvođača prema Naručiocu za neuspeh (greške) u kompletiranju ugovora ili prema Naručiocu za neuspeh (greške) u kompletiranju ugovora ili njegovog dela unutar perioda prema ugovoru, ili kao plaćanje bilo njegovog dela unutar perioda prema ugovoru, ili kao plaćanje bilo koje strane drugoj strani za bilo koje neispunjenje označeno u koje strane drugoj strani za bilo koje neispunjenje označeno u ugovoru.ugovoru.

2525


General damages -General damages - Opšte odštete (Štete):Opšte odštete (Štete): Iznos koji nije Iznos koji nije ranije formulisan u ugovoru, a koji je dodeljen od strane suda ili ranije formulisan u ugovoru, a koji je dodeljen od strane suda ili arbitražnog tribunala, ili dogovora između strana, kao plativa arbitražnog tribunala, ili dogovora između strana, kao plativa kompenzacija oštećenoj strani za neispunjenje ugovora od strane kompenzacija oštećenoj strani za neispunjenje ugovora od strane druge strane.druge strane.

Supervisor's representative -Supervisor's representative - Predstavnik Nadzora:Predstavnik Nadzora: Bilo koje pravno ili fizičko lice, imenovano od strane Nadzora Bilo koje pravno ili fizičko lice, imenovano od strane Nadzora prema ugovoru, i opunomoćeno da predstavlja Nadzor u izvršenju prema ugovoru, i opunomoćeno da predstavlja Nadzor u izvršenju njegovih funkcija, i u vršenju takvih prava i/ili moći koja su mu njegovih funkcija, i u vršenju takvih prava i/ili moći koja su mu poverena. U tom slučaju obraćanja (upućivanja) nadzoru će poverena. U tom slučaju obraćanja (upućivanja) nadzoru će uključiti i njegovog predstavnika.uključiti i njegovog predstavnika.

2626


Works -Works - Radovi:Radovi: Radovi stalne ili privremene prirode izvršeni Radovi stalne ili privremene prirode izvršeni prema ugovoru.prema ugovoru.

Equipment -Equipment - Oprema: Oprema: Mehanizacija, uređaji, komponente ili Mehanizacija, uređaji, komponente ili bilo koji drugi predmeti koji nameravaju da se koriste u bilo koji drugi predmeti koji nameravaju da se koriste u radovima.radovima.

Plant -Plant - Oprema za ugrađivanje (Postrojenja): Oprema za ugrađivanje (Postrojenja): Uređaji i Uređaji i druga mehanizacija, i, gde je to u skladu sa zakonom i/ili druga mehanizacija, i, gde je to u skladu sa zakonom i/ili običajima (postupcima) zemlje Naručioca, privremeni objekti na običajima (postupcima) zemlje Naručioca, privremeni objekti na gradilištu potrebni za izvršenje radova, ali isključujući opremu ili gradilištu potrebni za izvršenje radova, ali isključujući opremu ili druge predmete potrebne u formiranju dela stalnih radova.druge predmete potrebne u formiranju dela stalnih radova.

DrawingsDrawings -- Crteži:Crteži: Crteži obezbeđeni od strane Naručioca i/ili Crteži obezbeđeni od strane Naručioca i/ili Nadzora i/ili crteži obezbeđeni od strane Izvođača i odobreni od Nadzora i/ili crteži obezbeđeni od strane Izvođača i odobreni od strane Nadzora, za izvršenje radova.strane Nadzora, za izvršenje radova.

2727

REČNIK TERMINAREČNIK TERMINA Site - Site - Gradilište:Gradilište: Mesta (položaji) obezbeđeni od strane Mesta (položaji) obezbeđeni od strane

Naručioca gde radovi treba da budu izvršeni i druga mesta Naručioca gde radovi treba da budu izvršeni i druga mesta formulisana u ugovoru koja formiraju deo gradilišta.formulisana u ugovoru koja formiraju deo gradilišta.

Maintenance period - Maintenance period - Period odgovornosti za Period odgovornosti za nedostatke (garantni period):nedostatke (garantni period): Period formulisan u ugovoru Period formulisan u ugovoru koji sledi datumu privremenog prijema, tokom koga je Izvođač koji sledi datumu privremenog prijema, tokom koga je Izvođač dužan da dovrši radove i popravi defekte ili greške prema dužan da dovrši radove i popravi defekte ili greške prema Nadzorovim instrukcijama.Nadzorovim instrukcijama.

Final acceptance certificateFinal acceptance certificate - - Potvrda o konačnom Potvrda o konačnom prihvatanju radova:prihvatanju radova: Potvrda(e) izdata(e) od strane Nadzora Potvrda(e) izdata(e) od strane Nadzora Izvođaču na kraju perioda odgovornosti za nedostatke koja Izvođaču na kraju perioda odgovornosti za nedostatke koja formuliše da je Izvođač završio svoje obaveze da izgradi, završi i formuliše da je Izvođač završio svoje obaveze da izgradi, završi i otkloni nedostatke koji se tiču radova.otkloni nedostatke koji se tiču radova.

Modification - Modification - Izmena:Izmena: Instrukcije date od strane Nadzora Instrukcije date od strane Nadzora koje modifikuju radove.koje modifikuju radove.

2828

OSNOVNE ODREDBE UGOVORAOSNOVNE ODREDBE UGOVORA

Predmet ugovoraPredmet ugovora - - radovi koji se ugovaraju radovi koji se ugovaraju Radovi koji se izvode po nalogu investitoraRadovi koji se izvode po nalogu investitora - - naknadni naknadni

radovi radovi U ove radove spadaju radovi koji nisu ugovoreni, a investitor iz nekih U ove radove spadaju radovi koji nisu ugovoreni, a investitor iz nekih razloga želi da budu izvedeni. razloga želi da budu izvedeni.

Višak radovaVišak radova - - Iz definicije ugovaranja po mIz definicije ugovaranja po m22 izgrađene površine, ovi izgrađene površine, ovi radovi mogu da se jave u obliku više izgrađene površine nego što je radovi mogu da se jave u obliku više izgrađene površine nego što je projektovano. Kod ugovaranja po jedinici mere ugrađenog materijala postoji projektovano. Kod ugovaranja po jedinici mere ugrađenog materijala postoji mogućnost da se kod pojedinih pozicija tendera, iz raznih razloga, evidentira mogućnost da se kod pojedinih pozicija tendera, iz raznih razloga, evidentira više ugrađenog materijala nego što je ugovoreno. Ugovorom se definiše višak više ugrađenog materijala nego što je ugovoreno. Ugovorom se definiše višak količine koja se plaća po ugovorenoj ceni. Prema količine koja se plaća po ugovorenoj ceni. Prema Posebnim uzansama o Posebnim uzansama o građenju građenju "jedinična cena važi i za viškove, odnosno manjkove radova, ako ne "jedinična cena važi i za viškove, odnosno manjkove radova, ako ne prelaze 10% od ugovorenih količina radova."prelaze 10% od ugovorenih količina radova."

Nepredviđeni radoviNepredviđeni radovi su radovi koji nisu predviđeni projektom, a su radovi koji nisu predviđeni projektom, a moraju da se izvedu da bi objekat mogao da funkcioniše. Kod ugovaranja po moraju da se izvedu da bi objekat mogao da funkcioniše. Kod ugovaranja po mm22 mogu se uračunati u ugovorenu cenu, a kod ugovaranja po jedinici mere mogu se uračunati u ugovorenu cenu, a kod ugovaranja po jedinici mere mora da se ustanovi mehanizam određivanja njihove cene na isti način kao i mora da se ustanovi mehanizam određivanja njihove cene na isti način kao i kod naknadnih radova i viškova radova.kod naknadnih radova i viškova radova.

2929


CenaCena koja se ugovori rezultat je revidovane i usvojene cene iz ponude izvođača, bilo koja se ugovori rezultat je revidovane i usvojene cene iz ponude izvođača, bilo da je ponuda usvojena na licitaciji ili direktnom pogodbom.da je ponuda usvojena na licitaciji ili direktnom pogodbom.

Bazni datumBazni datum - - datum formiranja ugovorene cenedatum formiranja ugovorene cene

Revalorizacija ceneRevalorizacija cene - - razlika u cenirazlika u ceni Način isplate izvršenih radova -Način isplate izvršenih radova - Ako su radovi ugovoreni po Ako su radovi ugovoreni po

jedinici mere naplata se obračunava na osnovu u građevinskoj knjizi sračunate jedinici mere naplata se obračunava na osnovu u građevinskoj knjizi sračunate količine i jediničnih cena iz tendera. Ako su radovi ugovoreni po m2 korisne količine i jediničnih cena iz tendera. Ako su radovi ugovoreni po m2 korisne površine, naplata po privremenoj situaciji se realizuje na osnovu matrice površine, naplata po privremenoj situaciji se realizuje na osnovu matrice naplate. Matrica naplate prikazuje procentualne finansiske vrednosti delova naplate. Matrica naplate prikazuje procentualne finansiske vrednosti delova objekta, koji su tehnološka celina, u odnosu na ukupnu ugovorenu cenu objekta, koji su tehnološka celina, u odnosu na ukupnu ugovorenu cenu objekta. Sačinjena je na osnovu tendera.objekta. Sačinjena je na osnovu tendera.

Rokovi izvođenja radova i produženje rokova -Rokovi izvođenja radova i produženje rokova - Za Za kašnjenje u odnosu na ugovoreni rok završetka radova mogu se ugovoriti kašnjenje u odnosu na ugovoreni rok završetka radova mogu se ugovoriti penali, koje izvođač plaća investitoru, a za ispunjenje roka završetka radova, ili penali, koje izvođač plaća investitoru, a za ispunjenje roka završetka radova, ili završetka radova pre ugovorenog roka, mogu se ugovoriti premije koje završetka radova pre ugovorenog roka, mogu se ugovoriti premije koje investitor plaća izvođačuinvestitor plaća izvođaču

3030


Osim navedenih osnovnih odredbi ugovaranja, Osim navedenih osnovnih odredbi ugovaranja, ugovaraju se i:ugovaraju se i: garancijegarancije koje izvođač daje investitoru za dobro izvršenje koje izvođač daje investitoru za dobro izvršenje

poslaposla garantni rokovigarantni rokovi za pojedine vrste radova, ugrađene za pojedine vrste radova, ugrađene

sklopove i instalacijesklopove i instalacije kazne i premijekazne i premije za neizvršenje, odnosno izvršenje rokova za neizvršenje, odnosno izvršenje rokova

građenjagrađenja procedura raskidanja ugovoraprocedura raskidanja ugovora način rešavanja sporovanačin rešavanja sporova

3131


Sastavni deo ugovora, osim već napred Sastavni deo ugovora, osim već napred navedenog, predstavljaju i:navedenog, predstavljaju i: opšti i posebni uslovi ugovaranjaopšti i posebni uslovi ugovaranja tehnička dokumentacijatehnička dokumentacija projekat organizacije građenja sa tehnologijom i projekat organizacije građenja sa tehnologijom i

dinamikom izvođenja radovadinamikom izvođenja radova

3232

FINANSIJSKE GARANCIJEFINANSIJSKE GARANCIJE

Finansijske garancije izvođač daje investitoru u toku Finansijske garancije izvođač daje investitoru u toku licitacione procedure i u toku ugovaranja radova. licitacione procedure i u toku ugovaranja radova.

Sve ove garancije su finansijske - visina novčanih sredstava u Sve ove garancije su finansijske - visina novčanih sredstava u garanciji se određuje u procentu od vrednosti ponude. garanciji se određuje u procentu od vrednosti ponude.

Pod garancijom se podrazumeva pismena isprava kojom se Pod garancijom se podrazumeva pismena isprava kojom se garant obavezuje da će izvršiti plaćanje umesto dužnika, ako garant obavezuje da će izvršiti plaćanje umesto dužnika, ako dužnik to ne učini u ugovorenom roku. dužnik to ne učini u ugovorenom roku.

U konkretnom slučaju dužnik je izvođač, a garant poslovna U konkretnom slučaju dužnik je izvođač, a garant poslovna banka izvođača. banka izvođača.

Banka zaračunava izvođaču određena sredstva na ime Banka zaračunava izvođaču određena sredstva na ime izdavanja garancijeizdavanja garancije

3333

FINANSIJSKE GARANCIJEFINANSIJSKE GARANCIJE

Podrazumeva se da je izvođač komintent banke i da Podrazumeva se da je izvođač komintent banke i da ima deponovana određena sredstvaima deponovana određena sredstva

Garancija, kao instrument osiguranja plaćanja ima Garancija, kao instrument osiguranja plaćanja ima široku upotrebu i predstavlja racionalno sredstvo, jer široku upotrebu i predstavlja racionalno sredstvo, jer ne zahteva angažovanje sredstava unapredne zahteva angažovanje sredstava unapred

Njena svrha je da pruži dokaze o osiguranju Njena svrha je da pruži dokaze o osiguranju sredstava po unapred utvrđenoj dinamici za redovno sredstava po unapred utvrđenoj dinamici za redovno poslovanje ili za investicijeposlovanje ili za investicije

3434

FINANSIJSKE GARANCIJEFINANSIJSKE GARANCIJE Garancija uz ponuduGarancija uz ponudu / licitaciona garancija – podnosi se / licitaciona garancija – podnosi se

neposredno pre licitacije ili na samoj licitaciji, kojom ponuđač neposredno pre licitacije ili na samoj licitaciji, kojom ponuđač garantuje da će, ukoliko dobije posao, ugovoriti radove po garantuje da će, ukoliko dobije posao, ugovoriti radove po ponuđenoj ceni, roku i kvalitetu. Uobičajeno, ova garancija ponuđenoj ceni, roku i kvalitetu. Uobičajeno, ova garancija glasi na 0,5% od vrednosti ponudeglasi na 0,5% od vrednosti ponude

Činidbena garancija Činidbena garancija / garancija za dobro izvršenje posla ili za / garancija za dobro izvršenje posla ili za savesno izvršenje ugovornih obaveza – propisuje se posebnim savesno izvršenje ugovornih obaveza – propisuje se posebnim uslovima ugovaranja i uobičajeno iznosi 10% od vrednosti uslovima ugovaranja i uobičajeno iznosi 10% od vrednosti ponudeponude

Avansna garancijaAvansna garancija -- garancija za primljeni avans. Iznosi 5- garancija za primljeni avans. Iznosi 5-10% od vrednosti avansa. Investitor vraća iznos garancije 10% od vrednosti avansa. Investitor vraća iznos garancije nakon opravdanog avansa od strane izvođačanakon opravdanog avansa od strane izvođača

Zadržani iznosi - Zadržani iznosi - važi do kraja garantnog roka. Investitor na važi do kraja garantnog roka. Investitor na završetku građenja objekta vraća činidbenu garanciju i uzima završetku građenja objekta vraća činidbenu garanciju i uzima garanciju sa zadržanim iznosima, da bi se garantovale garanciju sa zadržanim iznosima, da bi se garantovale popravke u garantnom rokupopravke u garantnom roku

3535

GARANTNI ROKOVIGARANTNI ROKOVI

Garantni rok predstavlja jedan od posebnih uslova Garantni rok predstavlja jedan od posebnih uslova ugovaranja, koji se odnosi na konkretan objekat. ugovaranja, koji se odnosi na konkretan objekat.

Ukoliko ugovorom garantni rokovi nisu precizirani, Ukoliko ugovorom garantni rokovi nisu precizirani, onda važe propisi u toj oblastionda važe propisi u toj oblasti

Odlukom o minimalnim garantnim rokovima za Odlukom o minimalnim garantnim rokovima za pojedine vrste izgrađenih investicionih objekata, pojedine vrste izgrađenih investicionih objekata, odnosno izvedenih radova na tim objektimaodnosno izvedenih radova na tim objektima propisani propisani su garantni rokovi. su garantni rokovi.

Iako je ovaj pravni akt prilično starIako je ovaj pravni akt prilično star (o (odluka je dluka je doneta 1973. doneta 1973. ggodineodine)) on je još uvek na snazi. on je još uvek na snazi.

3636

GARANTNI ROKOVIGARANTNI ROKOVI

Ovom Odlukom su, prema vrsti objekata, propisani Ovom Odlukom su, prema vrsti objekata, propisani minimalni garantni rokoviminimalni garantni rokovi 5 godina (visoke brane, hidroelektrane, trafostanice, 5 godina (visoke brane, hidroelektrane, trafostanice,

objekti za masovni prijem ljudi, ...)objekti za masovni prijem ljudi, ...) 3 godine (pruge, putevi, tornjevi, rafinerije, hale raspona 3 godine (pruge, putevi, tornjevi, rafinerije, hale raspona

preko 15 m, objekti visokogradnje preko 18 m visine, preko 15 m, objekti visokogradnje preko 18 m visine, dalekovodi, ...)dalekovodi, ...)

2 godine (poslovne zgrade, obrazovne i zdravstvene 2 godine (poslovne zgrade, obrazovne i zdravstvene institucije, komunalni objekti). institucije, komunalni objekti).

Za opremu i postrojenja koji se ugrađuju važe Za opremu i postrojenja koji se ugrađuju važe garantni rokovi proizvođača opremegarantni rokovi proizvođača opreme

Documents

Ugovaranje izvođenja građevinskih radova, skripta sa predavanja