TURİZMDE İŞ SÜRELERİNİN TURİZMDE İŞ SÜRELERİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ PROJESİİYİLEŞTİRİLMESİ PROJESİ

A.İhsan ÖZTÜRK İş Müfettişi

21 Haziran 2011 Alanya

22

I- ÇALIŞMA SÜRELERİ VE SAĞLIKI- ÇALIŞMA SÜRELERİ VE SAĞLIK

-Ülkemizde ilk çalışma süresi -Ülkemizde ilk çalışma süresi Umumi Hıfzısıhha Umumi Hıfzısıhha Kanunu Kanunu İle günlük 8 saat olarak belirlenmiştir. İle günlük 8 saat olarak belirlenmiştir. Günümüzde 7,5 saattirGünümüzde 7,5 saattir

- Sağlıkla ilgili bir yasanın iş sürelerini ele almış - Sağlıkla ilgili bir yasanın iş sürelerini ele almış olması olması ve ve fazla çalışmaların önüne geçilmek fazla çalışmaların önüne geçilmek istenmesinin temelinde sağlık istenmesinin temelinde sağlık yatmaktadır.yatmaktadır.

33

Konuyla ilgili yapılan araştırma sonuçları ise;Konuyla ilgili yapılan araştırma sonuçları ise; 1.1 TÜRKİYE’DE1.1 TÜRKİYE’DEMarmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Vakfı tarafınca 2004 yılında Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Vakfı tarafınca 2004 yılında yapılan araştırmada fazla mesainin ;yapılan araştırmada fazla mesainin ;-Baş ve Mide ağrısı,-Baş ve Mide ağrısı,-İştahsızlık,-İştahsızlık,-Baş Dönmesi,-Baş Dönmesi,-Uyku -Uyku bbozukluğu,ozukluğu,-Çarpıntı,-Çarpıntı,-Tansiyon,-Tansiyon,-Stres,-Stres,Yarattığı Yarattığı belirlenmiştir. belirlenmiştir.

44

1.2 İNGİLTERE’DE1.2 İNGİLTERE’DE Londra Üniversitesinde yapılan araştrımada, Londra Üniversitesinde yapılan araştrımada, Fazla çalışmaların kalp krizi geçirme riskini Fazla çalışmaların kalp krizi geçirme riskini artırdığına;artırdığına;Günlük 11 saat çalışanların, 8 saat çalışanlara Günlük 11 saat çalışanların, 8 saat çalışanlara göre kalp sorunu yaşama olasılığının göre kalp sorunu yaşama olasılığının %67 daha%67 daha fazla olduğuna;fazla olduğuna; işaret eişaret etmiştir.tmiştir. Not:Not: Kalplerimiz; işçi, İşveren veya yönetici ayrımı Kalplerimiz; işçi, İşveren veya yönetici ayrımı yapmamaktadıryapmamaktadır..

55

1.3 ALMANYA’DA1.3 ALMANYA’DA

Dortmund Çalışma Enstitüsünün 2004 yılında Dortmund Çalışma Enstitüsünün 2004 yılında yapmış olduğu araştırmada yapmış olduğu araştırmada

İdeal çalışma haftalık 35 saat,İdeal çalışma haftalık 35 saat,

35-48 saat sorun yaşanmayabilir,35-48 saat sorun yaşanmayabilir,

48 saat üzerinde sağlık sorunlarının görüldüğü 48 saat üzerinde sağlık sorunlarının görüldüğü belirtilmiştir. belirtilmiştir.

66

Aldıklarımızla hayatımızı Kazanırız…Hayatı Hayat Yapan ise Verdiklerimizdir…

Arthur Ashe

77

II- ÇALIŞMA SÜRELERİ VE İŞ RİSKİII- ÇALIŞMA SÜRELERİ VE İŞ RİSKİ- Kamuoyunda uzun süreli çalışmalar sadece hukuki - Kamuoyunda uzun süreli çalışmalar sadece hukuki bir hak kaybı olarak görülmektedir.bir hak kaybı olarak görülmektedir.-Oysa, uzun süreli çalışmaları; Fiziki, Kimyasal veya -Oysa, uzun süreli çalışmaları; Fiziki, Kimyasal veya Biyolojik riskler gibi iş riski olarak görmek Biyolojik riskler gibi iş riski olarak görmek gerekmektedir. gerekmektedir. -İş güvenliği anlamında en iyi fiziki önlemleri almış -İş güvenliği anlamında en iyi fiziki önlemleri almış olsanız da uzun süreli çalışma, yorgunluk ve olsanız da uzun süreli çalışma, yorgunluk ve dikkatsizlik sonucu iş kazası riski yaratmaktadır.dikkatsizlik sonucu iş kazası riski yaratmaktadır.-Yapılan araştırmalar iş kazası nedenleri arasında -Yapılan araştırmalar iş kazası nedenleri arasında fazla çalışmalara da yer vermiştir fazla çalışmalara da yer vermiştir

88

III-ÇALIŞMA SÜRELERİ VE SOSYO-KÜLTÜREL HAKLARIII-ÇALIŞMA SÜRELERİ VE SOSYO-KÜLTÜREL HAKLAR

Gün içi uzun süreli çalışmalar, genel tatil günleri Gün içi uzun süreli çalışmalar, genel tatil günleri veya hafta tatili izninden yoksun bırakılması veya hafta tatili izninden yoksun bırakılması durumunda; durumunda;

-Sosyal hakların bertaraf olması,-Sosyal hakların bertaraf olması,

-Aile bağlarının zayıflaması,-Aile bağlarının zayıflaması,

-Örf ve adetlerini yaşayamama sonucu kültür aşınma,-Örf ve adetlerini yaşayamama sonucu kültür aşınma,

gibi olumsuzluklar yaratmaktadır gibi olumsuzluklar yaratmaktadır

99

EKONOMİK YANSIMALARIEKONOMİK YANSIMALARIUzun süreli Çalışmalar istihdamı olumsuz Uzun süreli Çalışmalar istihdamı olumsuz etkilemektedir.etkilemektedir.Uzun süreli çalışmalar sonucu oluşan olumsuz sağlık Uzun süreli çalışmalar sonucu oluşan olumsuz sağlık koşulları işgücü kaybına yol açtığından (raporlu koşulları işgücü kaybına yol açtığından (raporlu süreler, motivasyon eksikliği gibi) işletme açısından süreler, motivasyon eksikliği gibi) işletme açısından ekonomik kayıplara yol açmaktadır.ekonomik kayıplara yol açmaktadır.İşletmeler açısından fazla çalışma ücreti normal İşletmeler açısından fazla çalışma ücreti normal çalışma ücretinden daha maliyetli hale çalışma ücretinden daha maliyetli hale bürünmektedir. bürünmektedir.

1010

IV) FAZLA ÇALIŞMA İLE İLGİLİ PRATİK BİLGİLERIV) FAZLA ÇALIŞMA İLE İLGİLİ PRATİK BİLGİLER -ÜLKENİN GENEL YARARI , İŞİN NİTELİĞİ VEYA ÜRETİMİN -ÜLKENİN GENEL YARARI , İŞİN NİTELİĞİ VEYA ÜRETİMİN ARTIRILMASI NEDENLERİNİN VARLĞNDA YAPLIR.ARTIRILMASI NEDENLERİNİN VARLĞNDA YAPLIR.-YILDA 270 SAATTEN FAZLA OLAMAZ,-YILDA 270 SAATTEN FAZLA OLAMAZ,-270 SAATİN HESABINDA HAFTA TATİLİ ÇALIŞMALARIDA DİKKATE -270 SAATİN HESABINDA HAFTA TATİLİ ÇALIŞMALARIDA DİKKATE ALINMALIDIR. ALINMALIDIR. -HAFTALIK 45 SAATİN ÜZERİNDEKİ ÇALŞMALAR FAZLA ÇALIŞMA -HAFTALIK 45 SAATİN ÜZERİNDEKİ ÇALŞMALAR FAZLA ÇALIŞMA SAYILIR. BU SÖRE SÖZLEŞMELERLE DAHA AŞAĞYA ÇEKİLEBİLİR.SAYILIR. BU SÖRE SÖZLEŞMELERLE DAHA AŞAĞYA ÇEKİLEBİLİR.-HER YIL FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILACAK İŞÇİLERİN ONAYLARI -HER YIL FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILACAK İŞÇİLERİN ONAYLARI YAZLI OLARAK ALNIR.YAZLI OLARAK ALNIR.-YAPTRLAN FAZLA ÇALIŞMALAR İÇİN BELGE DÜZENLENİR.-YAPTRLAN FAZLA ÇALIŞMALAR İÇİN BELGE DÜZENLENİR.-DÜZENLENEN BU BELGELER ÖZLÜK DOSYASINA KONUR.-DÜZENLENEN BU BELGELER ÖZLÜK DOSYASINA KONUR.-SAAT BAŞI ÜCRETİ %50 ARTRILARAK ÖDENİR.-SAAT BAŞI ÜCRETİ %50 ARTRILARAK ÖDENİR.-FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ ÇALIŞILAN AYIN ÜCRETİ İLE BİRLİKTE -FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ ÇALIŞILAN AYIN ÜCRETİ İLE BİRLİKTE ÖDENİR. ÖDENİR. -ÜCRET HESAP PUSULASINDA AÇK BİR ŞEKİLDE GÖSTERİLİR.-ÜCRET HESAP PUSULASINDA AÇK BİR ŞEKİLDE GÖSTERİLİR.

1111

-YARIM SAATTEN FAZLA OLANLAR TAMA, YARIM SAATİN -YARIM SAATTEN FAZLA OLANLAR TAMA, YARIM SAATİN ALTNDAKİ ÇALŞMALARDA YARIM SAATE TAMAMLANIR.ALTNDAKİ ÇALŞMALARDA YARIM SAATE TAMAMLANIR.-18 YAŞINI DOLDURMAMIŞ İŞÇİLERE FAZLA ÇALIŞMA -18 YAŞINI DOLDURMAMIŞ İŞÇİLERE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ.YAPTIRILAMAZ.-FAZLA ÇALIŞMA YAPMASINDA SAKINCA GÖRÜLEN RAPORLU -FAZLA ÇALIŞMA YAPMASINDA SAKINCA GÖRÜLEN RAPORLU İŞÇİLERE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ.İŞÇİLERE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ.-GECE DÖNEMİNDE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ.-GECE DÖNEMİNDE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ.-KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARA -KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARA FAZLA ÇALŞMA FAZLA ÇALŞMA YAPTIRILMAZ.YAPTIRILMAZ.-GEBE, YENİDOĞUM YAPMIŞ VE ÇOCUK EMZİREN İŞÇİLERE -GEBE, YENİDOĞUM YAPMIŞ VE ÇOCUK EMZİREN İŞÇİLERE FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ.FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILAMAZ.-HİÇ BİR SURETTLE GÜNLÜK 11 SAATTEN FAZLA -HİÇ BİR SURETTLE GÜNLÜK 11 SAATTEN FAZLA ÇALIŞTIRILMAZÇALIŞTIRILMAZ

1212

V.ÇALIŞMA STANDARDININ AYRIKSI HALLERİ V.ÇALIŞMA STANDARDININ AYRIKSI HALLERİ

Denkleştirme,Denkleştirme,Serbest ZamanSerbest Zaman,,Telafi çalışmasıTelafi çalışması5.1. DENKLEŞTİRME5.1. DENKLEŞTİRME

İşçinin haftalık ortalama çalışma süresi normal İşçinin haftalık ortalama çalışma süresi normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam 45 saati aşsa dahi 2 aylık dönemde haftalarda toplam 45 saati aşsa dahi 2 aylık dönemde denkleşmesi durumunda fazla çalışma yapmış denkleşmesi durumunda fazla çalışma yapmış sayılmaz. sayılmaz.

1313

Denkleştirme uygulamasına ÖrnekDenkleştirme uygulamasına Örnek: : Işçi Ali nin ocak ve Şubat ayı çalışmaları aşağıdaki gibidir.Işçi Ali nin ocak ve Şubat ayı çalışmaları aşağıdaki gibidir.Ocak ayı 1. Hafta 60 saat , 15 saat FazlaOcak ayı 1. Hafta 60 saat , 15 saat Fazla 2.Hafta 20 saat , 25 saat Eksik2.Hafta 20 saat , 25 saat Eksik 3.Hafta 25 saat 20 saat Eksik3.Hafta 25 saat 20 saat Eksik 4.Hafta 20 saat 25 saat Eksik4.Hafta 20 saat 25 saat EksikŞubat ayında1.Hafta 65 saat 20 saat FazlaŞubat ayında1.Hafta 65 saat 20 saat Fazla 2.Hafta 60 saat 15 saat Fazla2.Hafta 60 saat 15 saat Fazla 3.Hafta 60 saat 15 saat Fazla3.Hafta 60 saat 15 saat Fazla 4.Hafta 50 saat 05 saat Fazla4.Hafta 50 saat 05 saat FazlaTOPLAM 8 HAFTA 360 SAAT TOPLAM 8 HAFTA 360 SAAT

1414

DENKLEŞTİRMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLARDENKLEŞTİRMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

-KARŞILIKLI ANLAŞMA OLMALIDIR.-KARŞILIKLI ANLAŞMA OLMALIDIR.

-GÜNLÜK 11 SAATİ GEÇMEMELİDİR.-GÜNLÜK 11 SAATİ GEÇMEMELİDİR.

-BİRE BİR UYGULANIR.-BİRE BİR UYGULANIR.

-2 AYLIK DİLİMLERLE -2 AYLIK DİLİMLERLE DENKLEŞTİRİLME YAPILIR.DENKLEŞTİRİLME YAPILIR.

-ÖZLÜK DOSYASINDA BİLGİLER -ÖZLÜK DOSYASINDA BİLGİLER SAKLANIR.SAKLANIR.

1515

5.2. SERBEST ZAMAN5.2. SERBEST ZAMANİşçinin istemesi halinde yapmış olduğu fazla çalışmalar için ücret yerine 6 İşçinin istemesi halinde yapmış olduğu fazla çalışmalar için ücret yerine 6 aylık dönemde yerine %50 artırılmış halde izin kullanma hakkını aylık dönemde yerine %50 artırılmış halde izin kullanma hakkını kullanabilir. kullanabilir. Örnek: Örnek: YAPILAN FAZLA ÇALIŞMA SERBEST ZAMANINYAPILAN FAZLA ÇALIŞMA SERBEST ZAMANIN Dönemi SaatiDönemi Saati Kullanma zamanıKullanma zamanı Kullanılacak GünKullanılacak Gün Sayısı Sayısı Ocak 45 7. aya kadar 9 gün olarak Ocak 45 7. aya kadar 9 gün olarak Şubat 60 8. aya kadar 12 gün olarak Şubat 60 8. aya kadar 12 gün olarak Mart 30 9.aya kadar 6 gün olarak Mart 30 9.aya kadar 6 gün olarak

1616

SERBEST ZAMANDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLARSERBEST ZAMANDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR-İŞÇİNİN İSTEMESİ GEREKMEKTEDİR.-İŞÇİNİN İSTEMESİ GEREKMEKTEDİR.-6 AY İÇİNDE UYGULANMALADIR.-6 AY İÇİNDE UYGULANMALADIR.-BİRBUÇUK KAT OLARAK KULLANDIRILMALIDIR.-BİRBUÇUK KAT OLARAK KULLANDIRILMALIDIR.-BU DOĞRULTUDAKİ İZİNLER ARALIKSIZ -BU DOĞRULTUDAKİ İZİNLER ARALIKSIZ KULLANDIRILMALIDIR.KULLANDIRILMALIDIR.-TATİL GÜNLERİ SERBEST ZAMAN OLARAK -TATİL GÜNLERİ SERBEST ZAMAN OLARAK KULLANDIRILAMAZ.KULLANDIRILAMAZ.-BELGE DÜZENİ OLUP ÖZLÜK DOSYASINDA -BELGE DÜZENİ OLUP ÖZLÜK DOSYASINDA SAKLANMALIDIR.SAKLANMALIDIR.

1717

5.3.TELAFİ ÇALIŞMASI5.3.TELAFİ ÇALIŞMASI

Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. yaptırabilir.

--

1818

TELAFİ ÇALIŞMASINDA DİKKAT EDİLECEK TELAFİ ÇALIŞMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLARHUSUSLAR2 AY İÇİNDE TELAFİ EDİLİR.2 AY İÇİNDE TELAFİ EDİLİR.-GÜNDE 3 SAATEN FAZLA OLMAZ-GÜNDE 3 SAATEN FAZLA OLMAZ-TATİL GÜNÜNDE TELAFİ ÇALIŞMASI -TATİL GÜNÜNDE TELAFİ ÇALIŞMASI YAPTIRILMIZ.YAPTIRILMIZ.-BİRE BİR UYGULANIR.-BİRE BİR UYGULANIR.TELAFİNİN NEZAMAN YAPILACAĞINA TELAFİNİN NEZAMAN YAPILACAĞINA İŞVEREN KARAR VERİR.İŞVEREN KARAR VERİR.-ÖZLÜK DOSYASINDA BİLGİLER -ÖZLÜK DOSYASINDA BİLGİLER SAKLANMALIDIRSAKLANMALIDIR

1919

VI-HAFTA TATİLİ ÇALIŞMALARIVI-HAFTA TATİLİ ÇALIŞMALARI 4857 sayılı İş Yasasının 46.maddesi uyarınca anılan yasanın 4857 sayılı İş Yasasının 46.maddesi uyarınca anılan yasanın 63.maddesi uyarınca belirlenen günler içerisinde çalışanlar 63.maddesi uyarınca belirlenen günler içerisinde çalışanlar karşılığı 7 günlük zaman diliminde en az 24 saat kesintisiz izin karşılığı 7 günlük zaman diliminde en az 24 saat kesintisiz izin verilir.verilir.-Haftada bir gün izin verilmeli,-Haftada bir gün izin verilmeli,-Hafta tatili izin günü ücreti ödenmeli,-Hafta tatili izin günü ücreti ödenmeli,-Yerine daha sonraki zaman diliminde izin verme doğru değil,-Yerine daha sonraki zaman diliminde izin verme doğru değil,-Hafta tatil günü çalıştırılmışsa %50 zamlı ücreti verilmeli,-Hafta tatil günü çalıştırılmışsa %50 zamlı ücreti verilmeli,-Hafta tatili izin günleri belgelendirilmeli,-Hafta tatili izin günleri belgelendirilmeli,- Belediyelerde hafta tatili izini kullandırılmaması halinde - Belediyelerde hafta tatili izini kullandırılmaması halinde idari para cezası verebilir idari para cezası verebilir

2020

VII-GENEL TATİL ÇALIŞMALARIVII-GENEL TATİL ÇALIŞMALARIUlusal Bayram ve Genel tatil günleriUlusal Bayram ve Genel tatil günleri 01 Ocak 1 Gün01 Ocak 1 Gün23 Nisan 1 Gün23 Nisan 1 Gün1 Mayıs 1 Gün1 Mayıs 1 Gün19 Mayıs 1 Gün19 Mayıs 1 Gün30 Ağustos 1 Gün30 Ağustos 1 Gün29 Ekim (28 saat 13 ‘de başlar) 1 ,5 Gün29 Ekim (28 saat 13 ‘de başlar) 1 ,5 GünŞeker Bayramı 3,5 GünŞeker Bayramı 3,5 GünKurban Bayramı 4,5 GünKurban Bayramı 4,5 Gün TOPLAM 14,5 GünTOPLAM 14,5 Gün

2121

GENEL TATİL GÜNÜNLERİNDE DİKKAT GENEL TATİL GÜNÜNLERİNDE DİKKAT EDİLECEKLEREDİLECEKLER

-İşçinin oluru gerekmektedir,-İşçinin oluru gerekmektedir,

-İşçi onayı iş sözleşmesiyle de olabilir,-İşçi onayı iş sözleşmesiyle de olabilir,

-Çalışılmasında bir yevmiye daha verilir,-Çalışılmasında bir yevmiye daha verilir,

-Yerine daha sonraki günler izin verilmesi -Yerine daha sonraki günler izin verilmesi yasal değil yasal değil

2222

KNIGHT’IN İŞ KURALIKNIGHT’IN İŞ KURALI

11. Sözü senet olan insanlarla iş yapın.. Sözü senet olan insanlarla iş yapın.

22 .Sonra yine de yazılı bir sözleşme yapın. .Sonra yine de yazılı bir sözleşme yapın.

Gary KnightGary Knight

2323

VII.YABANCI UYRUKLUVII.YABANCI UYRUKLU -Bağımsız Çalışanlar,-Bağımsız Çalışanlar, .Kendi adına iş Yapanlar,.Kendi adına iş Yapanlar, .Şirket ortakları,.Şirket ortakları,-Bağımlı Çalışanlar,-Bağımlı Çalışanlar,-İstihdam için gerekli süreçler-İstihdam için gerekli süreçler .Uygun vize,.Uygun vize, .Çalışma İzni,.Çalışma İzni, .İkamet Tezkeresi,.İkamet Tezkeresi, .SGK girişi,.SGK girişi, .Ücret kriterleri,.Ücret kriterleri,

2424

-Tur Operatörü temsilcileri,-Tur Operatörü temsilcileri,

-Ahıska Türkleri ,-Ahıska Türkleri ,

-Bildirimler,-Bildirimler,

2525

GÖSTERDİĞİNİZ SABRA TEŞEKÜR EDERİM GÖSTERDİĞİNİZ SABRA TEŞEKÜR EDERİM

A. İhsan ÖZTÜRK A. İhsan ÖZTÜRK Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

İş Müfettişi İş Müfettişi

2626

Doğru Yolda giden KaplumbağaEğri Yolda Giden Yarış Atını Geçer.

J.J.Rousseau