Tu Chien Dich Viet Bac Den Chien Dich Bien Gioi

5/16/2018 Tu Chien Dich Viet Bac Den Chien Dich Bien Gioi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/tu-chien-dich-viet-bac-den-chien-dich-bien-gioi 1/8

Công ty Cổ ph ần Đầu tư công nghệ Giáo dục IDJ

Giáo viên : Hoàng Th ị H ằ ng http://www.hoc360.vn

1

Từ chiế n dịch Việt Bắc đế n chiế n dịch Biên giới Thu- Đông

1. Chiế n dịch Việt Bắc thu đông năm 1947

a. Âm mư u và hành động của Pháp

Sau g ần một năm tiế n hành chiế n tranh xâm lược ở Việt Nam chiế n, thự c dân Pháp tuy

chiế m được nhi ều thành phố , thị xã quan trọng và nhi ều đường giao thông chiế n lược… như ng

vẫn không thể k ế t thúc nhanh chiế n tranh, thêm vào đó chúng gặp nhi ều khó khăn:

Tại chiế n trường Đông Dương: Quân Pháp gặp mâu thuẫn không sao giải quyế t được: càngmở rộng địa bàn chiế m đóng, lự c lượng địch càng bị dàn mỏng, dễ bị ta tiêu diệt. Chiế n tranh

du kích của ta phát triể n ngay trong lòng địch làm cho chúng “ăn không ngon, ngủ không yên”.

Một số trận phục kích của ta trên các đường giao thông quan trọng gây cho thự c dân Pháp

nhi ều tổn thấ t, không thể k ế t thúc chiế n tranh nhanh chóng được.

Tại nước Pháp: N ền kinh tế – tài chính Pháp bị tàn phá sau chiế n tranh thế giới II đang

phải nhờ vào viện trợ của Mỹ để phục h ồi. Gánh nặng chiế m phí phải chi cho cuộc chiế n tranh ở

Việt Nam càng làm cho n ền kinh tế – tài chính Pháp gặp nhi ều khó khăn hơn.

Chính trị – xã hội: Khó khăn v ề kinh tế làm cho đời số ng nhân dân Pháp không được cải

thiện, phong trào phản đố i cuộc chiế n tranh của Pháp ở Việt Nam diễn ra gay gắt. Tình hình

chính trị Pháp không ổn định, nội bộ chính phủ Pháp lục đục.

Để giải quyế t nhữ ng khó khăn, thự c dân Pháp muố n tìm kiế m một chiế n thắng lớn v ề quân

sự để mau chóng k ế t thúc chiế n tranh. Vì vậy, thự c dân Pháp quyế t định mở cuộc tấ n công lên

Việt Bắc nhằm mục đích:

Đánh phá căn cứ địa Việt Bắc, tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiế n và quân chủ lự c của ta.

Khóa chặt biên giới Việt - Trung, triệt đường liên lạc quố c tế của ta.

Giành một thắng lợi quân sự , tiế n tới thành lập chính phủ bù nhìn, nhanh chóng k ế t thúc

chiế n tranh.

Để thự c hiện âm mư u trên, ngày 7 - 10 - 1947, thự c dân Pháp huy động quân tiế n lên Việt

Bắc, bằng lự c lượng lính dù, lính thủy, thủy quân và bộ binh, địch tấ n công căn cứ địa của

chúng ta theo ba hướng:

Tài liệu đã được đăng kí bản quyền!********

WWW.EDUCATIONPVA.TK





2

Binh đoàn nhảy dù đổ quân xuố ng chiế m thị xã Bắc Cạn, Thị trấ n Chợ Mới, Chợ Đồn…

Cùng ngày, binh đoàn bộ binh do từ Lạng Sơn theo đường số 4 đánh lên Cao Bằng, r ồi

theo đường số 3 vòng xuố ng Bắc Cạn, bao vây Việt Bắc phía Đông và Bắc.

Binh đoàn hỗn hợp bộ binh và lính thuỷ đánh bộ từ Hà Nội ngược sông H ồng và sông Lô

lên Tuyên Quang, Chiêm Hóa, đánh vào Đài Thị, bao vây Việt Bắc từ phía Tây, tạo thành thế 2

gọng kìm k ẹp chặt Việt Bắc.

b. Quân ta chiế n đấ u chố ng cuộc tiế n công lên Việt Bắc của địch

Để đố i phó với âm mư u của địch và hành động của địch, quân và dân ta đã tích cự c tổ chứ c cuộc chiế n đấ u tại chỗ. Ngày 15/10/1947, Trung ương Đảng họp ra chỉ thị “Phải phá tan

cuộc tấ n công mùa đông của giặc Pháp” nhằm giữ vữ ng căn cứ địa, bảo vệ cơ quan đầu não

kháng chiế n, bảo vệ tính mạng tài sản của nhân dân; giữ gìn quân chủ lự c; tiêu diệt sinh lự c

địch, đánh bại âm mư u “đánh nhanh, thắng nhanh” của thự c dân Pháp.

Trên các mặt trận, quân dân ta đã anh dũng chiế n đấ u, tiêu hao, tiêu diệt sinh lự c địch, từ ng

bước phá vỡ các gọng kìm của địch.

Ở mặt trận đường số 3, quân dân ta đã đánh địa lôi, phục kích, tập kích trên 20 trận lớn nhỏ,

tiêu biể u là các trận tiế n công địch ở Chợ Mới, Chợ Đồn, Chợ Rã ..., cắt đứ t đường tiế p tế của địch,

buộc chúng phải rút quân khỏi Chợ Đồn, Chợ Rã vào cuố i tháng 11 - 1947.

Ở mặt trận hướng Đông: Trên đường số 4 đã diễn ra nhi ều trận phục kích, tiêu biể u là trận

đèo Bông Lau, quân ta đã phá hủy 27 xe cơ giới, diệt hơn một đại đội địch, thu nhi ều vũ khí,

đạn dược, cắt đường tiế p tế , cô lập địch.

Ở mặt trận hướng Tây, quân dân ta liên tục chặn đánh địch hàng chục trận trên Sông Lô,

nổi bật là trận Đoan Hùng, Khe Lau, đánh chìm nhi ều tàu chiế n, ca nô, diệt nhi ều địch.

Hai gọng kìm Đông và Tây của địch đã bị quân dân ta bẻ gãy. Sau hơn 2 tháng chiế n đấ u,

ngày 19/12/1947, thự c dân Pháp buộc phải rút khỏi Việt Bắc.

Phố i hợp với cuộc chiế n đấ u ở Việt Bắc, quân dân trên chiế n trường toàn quố c hoạt động

mạnh, ki ềm chế không cho địch tập trung binh lự c vào chiế n trường chính, gây cho Pháp nhi ều

thiệt hại và khó khăn.





3

Trải qua 75 ngày đêm chiế n đấ u, quân dân ta đã loại khỏi vòng chiế n đấ u 6000 địch, bắn

rơi 16 máy bay, bắn chìm 11 tàu chiế n, ca nô, phá huỷ nhi ều phương tiện chiế n tranh. Căn cứ

địa Việt Bắc được giữ vữ ng, cơ quan đầu não kháng chiế n được an toàn, bộ độ chủ lự c của ta

ngày càng trưởng thành.

Chiế n dịch Việt Bắc là chiế n dịch phản công lớn đầu tiên của lự c lượng vũ trang cách mạng.

Chiế n thắng ở chiế n dịch Việt Bắc đã làm nứ c lòng quân dân ta trong cả nước, làm cho uy tín

của chính phủ kháng chiế n càng được nâng cao. Nó thể hiện sự trưởng thành của quân đội ta,

khẳng định rằng đường lố i kháng chiế n của ta là đúng, cũng như khả năng của quân dân ta cóthể đẩ y lùi nhữ ng cuộc tiế n công quân sự lớn của địch. Chiế n thắng Việt Bắc đã giáng một đòn

quyế t định vào chiế n lược "đánh nhanh, thắng nhanh" của giặc, buộc chúng phải chuyể n sang

đánh lâu dài với ta, đư a cuộc kháng chiế n của ta chuyể n sang giai đoạn mới từ thế giữ gìn lự c

lượng sang thế tiế n công.

2. Từ sau chiế n dịch Việt Bắc thu đông năm 1947 đế n hế t chiế n dịch Biên giới thu

đông năm 1950

a. Sau chiế n dịch Việt Bắc đế n trước chiế n dịch Biên giới.

Sau thấ t bại ở Việt Bắc, địch phải xoay sang đánh lâu dài với ta. Khác với k ế hoạch

"đánh nhanh, thắng nhanh" giờ đây chúng lấ y củng cố "bình định" các vùng đã chiế m đóng là

chủ yế u. Chúng phân tán quân ra để chiế m đóng, giữ đấ t, thỉnh thoảng lại tiế n công vào hậu

phương của ta.

Thự c hiện phương châm chiế n lược "đánh lâu dài", từ ng bước phá vỡ âm mư u mới của

địch, Đảng và Chính phủ chủ trương tăng cường sứ c mạnh và hiệu lự c của chính quy ền dân chủ

nhân dân từ Trung ương đế n cơ sở, tăng cường lự c lượng vũ trang nhân dân, đẩ y mạnh cuộc

kháng chiế n toàn dân, toàn diện. Trong giai đoạn này ta cũng giành được nhi ều thành tích trên

các mặt:

Trên mặt trận chính trị, phong trào thi đua yêu nước được phát động trong toàn quố c

đã lôi cuố n mọi lự c lượng xã hội tham gia, thự c hiện nhiệm vụ kháng chiế n kiế n quố c. Đầu năm

1949, Chính phủ quyế t định tổ chứ c b ầu cử Hội đồng nhân dân và Uỷ ban kháng chiế n hành

chính các cấ p. Theo đó, chính quy ền dân chủ nhân dân được kiện toàn từ Trung ương đế n địa





4

phương, không chỉ góp ph ần to lớn vào việc tổ chứ c, lãnh đạo kháng chiế n thắng lợi, mà còn

làm phá sản hệ thố ng chính quy ền bù nhìn, tay sai của thự c dân Pháp.

Đế n tháng 6-1949, Mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt quyế t định tiế n tới thố ng nhấ t

hai tổ chứ c thành Mặt trận Liên Việt để củng cố , mở rộng hơn nữ a khố i đoàn k ế t toàn dân,

đoàn k ế t giai cấ p, phá âm mư u "dùng người Việt trị người Việt" của thự c dân Pháp.

Trên mặt trận quân sự , Đảng và Chính phủ chủ trương động viên nhân dân thự c hiện

vũ trang toàn dân, phát triể n chiế n tranh du kích. Chính vì vậy, từ đầu 1948 đế n 1949, bộ đội

chủ lự c đã phân tán, đi sâu vào vùng sau lư ng địch, gây cơ sở kháng chiế n, đẩ y mạnh chiế ntranh du kích, biế n hậu phương của địch thành ti ền phương của ta. Các hoạt động diệt ác, trừ

gian vận động ngụy binh, chố ng càn, bảo vệ làng mạc cũng phát triể n mạnh mẽ. Đồng thời, ta

tích cự c xây dự ng lự c lượng v ề mọi mặt, đặc biệt là lự c lượng vũ trang ba thứ quân. Bộ đội địa

phương đã trở thành chỗ dự a cho dân quân du kích, bộ đội chủ lự c trưởng thành và phát triể n

nhanh chóng.

Trên mặt trận kinh tế : B ồi dưỡng nông dân - đội quân chủ lự c của cuộc kháng chiế n, là

một vấ n đề chiế n lược, được Đảng và Chính phủ ta rấ t chú trọng. Năm 1949, Chính phủ ra sắc

lệnh giảm tô 25%, giảm tứ c, hoãn nợ, xoá nợ, chia lại ruộng đấ t công, tạm cấ p ruộng đấ t vắng

chủ, ruộng đấ t lấ y từ tay đế quố c, bọn phản động cho nông dân. Nhữ ng chính sách này đã làm

cho nông dân phấ n khỏi hăng hái sản xuấ t, tích cự c tham gia kháng chiế n.

Công nghiệp địa phương và công nghiệp quố c phòng được chú trọng, đã đáp ứ ng nhu c ầu

thiế t yế u của đời số ng nhân dân và tăng cường sứ c chiế n đấ u cho lự c lượng vũ trang, ta đã sản

xuấ t được súng cố i 60mm và 120mm, súng SKZ... Thủ công nghiệp phát triể n nên ta đã tự túc

được một ph ần thuố c men, vải mặc và dụng cụ sản xuấ t cho nhân dân và bộ đội.

Cùng với các chính sách v ề chính trị, kinh tế , Đảng và Chính phủ cũng đẩ y mạnh phát

triể n văn hoá, giáo dục và đạt được nhi ều thành tích.

Phong trào "Bình dân học vụ" tiế p tục phát triể n. Tính đế n 1949 có khoảng 10 triệu

người thoát nạn mù chữ .





5

Tháng 7/ 1950, Chính phủ đề ra chủ trương cải cách giáo dục phổ thông, nhằm xoá bỏ

nhữ ng tàn tích của n ền giáo dục thự c dân phong kiế n, hướng giáo dục phục vụ nhiệm vụ kháng

chiế n, kiế n quố c và đặt n ền móng cho n ền giáo dục dân tộc dân chủ Việt Nam.

Hệ thố ng các trường đại học và trung học chuyên nghiệp cũng bắt đầu được xây dự ng.

Như vậy, trong nhữ ng năm 1948 - 1949, để thự c hiện k ế hoạch đánh lâu dài, Đảng,

Chính phủ, đứ ng đầu là Chủ tịch H ồ Chí Minh đã lãnh đạo nhân dân đạt được nhi ều thành tự u

trên các l ĩ nh vự c, tạo ra thế và lự c mới cho ta.

b- Chiế n dịch Biên giới thu đông năm 1950* Hoàn c ả nh l ị ch s ử m ớ i

Bước vào năm 1950, cuộc kháng chiế n của ta có thêm nhi ều thuận lợi: Cách mạng

Trung Quố c thành công, nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa ra đời (1 - 10 - 1949) tạo đi ều

kiện thuận lợi cho Cách mạng nước ta có quan hệ trự c tiế p với các nước Xã hội chủ ngh ĩ a. Tiế p

đó, tháng 1 - 1950 Trung Quố c, Liên Xô và các nước Xã hội chủ ngh ĩ a khác l ần lượt công nhận,

đặt quan hệ ngoại giao với nước ta. Đi ều đó đã làm cho uy tín và địa vị của ta được nâng cao

trên trường quố c tế , cuộc kháng chiế n của nhân dân ta được sự đồng tình ủng hộ của nhân

dân thế giới.

Ở Đông Dương, cuộc kháng chiế n của nhân dân Lào và nhân dân Campuchia cũng phát

triể n và giành thêm thắng lợi.

Phong trào đấ u tranh của nhân dân Pháp và nhân dân thế giới phản đố i chiế n tranh ở

Đông Dương lên cao.

Trong nước, cuộc kháng chiế n của ta đã có nhữ ng bước phát triể n mới, lự c lượng vũ

trang 3 thứ quân của ta trưởng thành, hậu phương của ta được củng cố , phát triể n toàn diện

v ề chính trị, kinh tế , văn hóa tạo ra thế và lự c mới cho ta.

* Âm m ư u quân s ự m ớ i c ủ a Pháp - M ĩ

Sau 5 năm sa l ầy cuộc chiế n tranh ở Việt Nam, thự c dân Pháp phải đố i đầu với nhi ều

khó khăn (hao hụt v ề quân số ; chi phí cho chiế n tranh ở Đông Dương ngày càng lớn ; bị dư

luận phản đố i mạnh mẽ). Vì vậy, Pháp buộc phải dự a vào Mỹ, xin viện trợ kinh tế , quân sự để

đố i phó với tình hình.





6

Lợi dụng cơ hội này, Mỹ từ ng bước can thiệp sâu vào vào cuộc chiế n tranh Đông Dương

với các hành động công nhận Chính phủ Bảo Đại. Ngoài ra Mỹ còn tăng cường viện trợ kinh tế ,

quân sự cho Pháp, nhằm từ ng bước hấ t cẳng Pháp, nắm quy ền đi ều khiể n trự c tiế p chiế n tranh

ở Đông Dương.

Được sự giúp sứ c của M ĩ , Pháp đề ra một k ế hoạch chiế n tranh mới (k ế hoạch R ơ-ve)

nhằm thự c hiện các âm mư u mới:

Tăng cường hệ thố ng phòng ngự trên đường số 4 để khóa chặt biên giới Việt - Trung,

tách cuộc kháng chiế n của ta với các nước Xã hội chủ ngh ĩ a.Thiế t lập "hành lang Đông - Tây" (Hải Phòng - Hà Nội - Hoà Bình - Sơn La) để bao vây

cô lập, căn cứ địa Việt Bắc với Liên khu III và IV.

Chuẩ n bị k ế hoạch tiế n công quy mô lớn lên Việt Bắc l ần thứ hai, mong giành thắng lợi,

nhanh chóng k ế t thúc chiế n tranh.

Việc Pháp thự c hiện k ế hoạch R ơve, làm cho vùng tự do của ta bị thu hẹp, căn cứ địa

Việt Bắc bị bao vây, cuộc kháng chiế n của ta phải đố i mặt với nhữ ng khó khăn mới.

* Ch ủ tr ươ ng c ủ a ta

Trên cơ sở nhữ ng thắng lợi ta đã thu được trong hai năm 1948 - 1949, tận dụng nhữ ng

thuận lợi, để khắc phục khó khăn, để phá âm mư u mới của địch, tranh thủ thời cơ giành thắng

lợi lớn v ề quân sự nhằm đư a cuộc kháng chiế n lên giai đoạn mới, Trung ương Đảng quyế t định

chủ động mở chiế n dịch Biên giới với các mục đích: Tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lự c

địch; Khai thông biên giới, mở đường liên lạc với Trung Quố c và thế giới dân chủ; Mở rộng và

củng cố căn cứ địa Việt Bắc, đồng thời tạo nhữ ng thuận lợi mới thúc đẩ y cuộc kháng chiế n tiế n

lên.

Do t ầm quan trọng của chiế n dịch, Trung ương Đảng quyế t định thành lập Bộ Tổng chỉ

huy chiế n dịch, phê chuẩ n k ế hoạch tác chiế n, Chủ tịch H ồ Chí Minh ra mặt trận cùng Bộ chỉ

huy chiế n dịch chỉ đạo và động viên quân dân chiế n đấ u, đồng chí Võ Nguyên Giáp làm Chỉ huy

trưởng kiêm Bí thư Đảng uỷ mặt trận. Chủ tịch H ồ Chí Minh ký sắc lệnh tổng động viên nhân

lự c, vật lự c, tài lự c của toàn thể nhân dân cho cuộc kháng chiế n. Với khẩ u hiệu "Tấ t cả cho

chiế n dịch toàn thắng”, chúng ta đã huy động được 12 vạn dân công (chủ yế u là đồng bào các





7

dân tộc Việt Bắc) vận chuyể n 4000 tấ n lương thự c vũ khí đạn dược, cung cấ p đủ cho nhu c ầu

của 3 vạn chiế n s ĩ chiế n đấ u.

Phương châm chiế n lược mà chúng ta đề ra trong chiế n dịch là "Đánh điể m, diện viện".

Ngày 16 tháng 9 năm 1950, các đơn vị quân đội ta nổ súng mở đầu chiế n dịch với trận

then chố t mở màn đánh vào cử điể m Đông Khê. Ta chọn Đông Khê làm điể m mở màn cho

chiế n dịch Biên giới vì đây là 1 vị trí chiế n lược rấ t quan trọng trên tuyế n phòng ngự ở đường số

4, như ng địch bố trí phòng ngự tương đố i yế u, nên khả năng thắng lợi cao hơn. Nế u chiế m

được Đông Khê, hệ thố ng phòng ngự trên con đường số 4 bị chia cắt làm hai, quân địch ở CaoBằng sẽ bị cô lập, uy hiế p. Đồng thời, tạo đi ều kiện để ta tiêu diệt lự c lượng viện binh của

chúng muố n chiế m lại Đông Khê.

Cuộc chiế n Đông Khê đây diễn ra quyế t liệt, sau 54 giờ chiế n đấ u, ta đã giành thắng

lợi. Ta đã tiêu diệt và loại khỏi vòng chiế n đấ u 1 tiể u đoàn địch, chặt đứ t tuyế n phòng ngự của

địch trên con đường số 4, tạo thời cơ thuận lợi cho chiế n dịch.

Mấ t Đông Khê, Thấ t Khê bị uy hiế p, Cao Bằng cô lập. Trước nguy cơ bị tiêu diệt, quân

Pháp buộc phải rút khỏi Cao Bằng theo đường số 4. Để yể m trợ cho cuộc rút quân từ Cao Bằng

v ề, Pháp đã huy động 1 binh đoàn từ Thấ t Khê tiế n lên nhằm chiế m lại Đông Khê và đón cánh

quân rút từ Cao Bằng v ề. Đồng thời, chúng mở cuộc "hành quân kép" - cho quân đánh lên Thái

Nguyên để thu hút chủ lự c của ta và tạo đi ều kiện cho hai đạo quân Pháp gặp nhau ở Đông

Khê.

Đoán được ý định của địch, quân ta chủ động mai phục, chặn đánh địch ở nhi ều nơi

trên đường số 4 khiế n cho hai cánh quân này không gặp được nhau. Thấ t Khê bị uy hiế p, quân

Pháp buộc phải rút v ề Na S ầm, Đồng Đăng, Lạng Sơn, trong khi đó cuộc hành quân của địch

lên Thái Nguyên cũng bị quân ta chặn đánh.

Quân Pháp trở nên hoang mang, hoảng loạn phải rút chạy, đường số 4 được giải

phóng.

Phố i hợp với mặt trận Biên giới, ở các mặt trận khác quân dân tiế n công mạnh mẽ, tiêu

diệt nhi ều sinh lự c địch, giải phóng nhi ều vùng đấ t đai.





8

Sau hơn 1 tháng chiế n đấ u ngoan cường, dũng cảm, chiế n dịch Biên giới thắng lợi, k ế

hoạch R ơ- ve bị phá sản, ta đã đạt được cả 3 mục tiêu: Loại khỏi vòng chiế n đấ u hơn 8000 tên

địch; giải phóng tuyế n biên giới Việt Trung từ Cao Bằng đế n Đình Lập dài 750 km với 35 vạn

dân, mở rộng con đường liên lạc quố c tế ; chọc thủng "hành lang Đông - Tây" của Pháp, làm

cho căn cứ Việt Bắc được mở rộng và củng cố .

Đây là chiế n dịch tiế n công lớn đầu tiên của ta trong kháng chiế n chố ng thự c dân Pháp

giành được thắng lợi. Chiế n dịch này đã đánh dấ u sự trưởng thành của quân đội ta, từ đánh du

kích sang đánh tập trung quy mô lớn, sự phát triể n vượt bậc v ề nghệ thuật chỉ đạo chiế n tranhcủa Đảng ta. Thắng lợi của chiế n dịch Biên giới có ý ngh ĩ a chiế n lược lớn đố i với cuộc kháng

chiế n chố ng thự c dân Pháp. Sau chiế n dịch Biên giới quân ta liên tiế p giành thế chủ động trên

chiế n trường chính Bắc Bộ, đẩ y địch ngày càng lún sâu vào thế bị động đố i phó.

Documents

Tu Chien Dich Viet Bac Den Chien Dich Bien Gioi