Upload
eisquare-publishing
View
190
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Copyri
ghted
Mate
rial o
f E.I.S
QUARE PUBLIS
HING
43ตวอยางการประยกตใช 5ส ใหมกรณบรษท Mynac
ตวอยางการประยกต ใช 5ส ใหม
กรณบรษท Mynac
3
5ส (สะสาง สะดวก สะอาด สรางมาตรฐาน และ สรางนสย) ไดรบการยนยนวาสามารถทำใหโรงงานไดรบ
การปรบปรงโดยไมจำเปนตองใชเงนมาก ดงนน ผบรหารองคกรทงหลายจงใฝฝนเปนอยางยง พวกเขาจตนาการวา
ถาเขาแตงตงใครสกคนใหเปนผนำในการปฏบต 5ส และตงศนยบญชาการ 5ส ขนมา พวกเขาจะพบกบความรงโรจน
ในการปฏบต และประสทธภาพกจะเกดกบโรงงานโดยไมตองทำอะไรอกแลว ยงไปกวานน ยงมแนวโนมวา พวกเขา
เชอรายงานอนเปนเทจจากโรงงานอนวา ทำ 5ส สำเรจ และลอกเลยนมาใหพนกงานของเขาปฏบต ซงในความเปน
จรง ใชวาจะเขากนไดเสมอไป
วนหนงทโครงการ 5ส เรมขน จะมการแตงตงผจดการคนใหมเพอการนโดยเฉพาะ ทามกลางความงนงงของ
เขาผนนวา จรงๆ แลวตองทำอะไร แตเขากเรมดวยการแตงตงผรบผดชอบ 2ส ขนมา ซงจะเรยกวาผจดการ
ส สะสางกบผจดการ ส สะดวกกได ภารกจกคอจดบอรดตดโปสเตอรและประกวดคำขวญ ทาสทางเดนเพอปกปดการ
หลดลอกของสเดม เปลยนชนวางของทชำรดเปนกลองบรรจชนดทไมสามารถมองเหนชนสวนหรอเครองมอทชำรด
ทรดโทรมอยภายในได และสดทายเขากจะจดใหมการตรวจ 5ส และนำภาพถายของการตรวจทไมผานเกณฑมาตดไว
บรเวณโรงอาหาร เพอสรางความอบอายใหกบพนกงานผรบผดชอบ เพราะเชอวา นนคอการกดดนใหเกดการปรบปรง
เมอใดกตามท 5ส ถกเนนรปแบบมากกวาผลลพธ นนหมายถงผบรหารกำลงลมเปาหมายทแทจรง
และจะกลายเปนวา โชวแตเทคนค เชน การจดบอรด ทาส ตเสน หรอถงแมวาการทำแบบนนอาจทำให 5ส สำเรจ
ไดบางบางสวน แตกไมทำใหกระบวนการผลตดขนหรอตนทนลดลง และนคอเหตผลวาทำไมเราจงตดสนใจเสนอ
เรองราว 5ส ของบรษท Mynac ซงประสบความสำเรจในฐานะเครองมอททำใหเกด “สายการผลตแสนสะดวก”
Copyri
ghted
Mate
rial o
f E.I.S
QUARE PUBLIS
HING
44 TPM สำหรบโรงงานแบบลนTPM for the Lean Factory
การกลายพนธของ 5ส จากเนนผลลพธ ไปสเนนรปแบบ
บารน ผบรหารระดบสงคนหนง ดำรงตำแหนงกรรมการผจดการ ของบรษทเกาหลใตแหงหนง ไดสารภาพ
ออกมาวา “ผมไมแนใจเหมอนกนวา การทำ 5ส สามารถชวยเพมผลผลตใหเราไดจรงๆ ”
กรณของบารน บรษทของเขาทำ 5ส ตามคำแนะนำของทปรกษา (Consultant) ซงเขายอมรบวาโรงงาน
สะอาดขนและนาพอใจกวาแตกอน แตรปแบบการทำ 5ส ทประธานบรษทคนเกาไดวางไว เตอนเขาอยเสมอวา การ
รณรงคสงเสรมและการปฏบตตองเปนไปตามกฎเกณฑทเครงครด ไดแก
G เกบและกำจดขยะใหหมดสน
G ทงทกอยางทไมจำเปน
G ถายรปขณะทำกจกรรม และนำมาตดไวเปนทวแถว
G นำชนวางของและกระบะใสชนสวนอนใหมมาแทนอนเกา
G ทาสบรเวณชองทางเดนภายในโรงงานใหดใหมอยเสมอ
G จดเกบชนสวน วสด เอกสาร และ ชนงาน ใหแยกเดนชดจากกน
G ทำใหทกคนทำความสะอาดโรงงานอยางสมำเสมอ
แมวาการรณรงคใหปฏบตตามกฎดงกลาวจะประสบความสำเรจ แตการเพมผลผลตยงคงเทาเดม และ
ยงคงไดยนเสยงบนแสดงความลำบาก ความไมพอใจ จากพนกงานอยเสมอ
บารนสงสยวาทำไม 5ส ไมประสบความสำเรจ สำหรบเราเชอวา เปนเพราะเปาหมายของการนำ 5ส มาใช
ไมชดเจน ไมทำใหเกดการปรบปรงทกระบวนการผลต นอกจากการทำไปตามรปแบบทรณรงคใหปฏบต และเมอใด
กตามทการทำเชนนกลายเปนเปาหมายในการทำ 5ส เราเรยกวา “การกลายพนธ” (ภาพท 3-1)
ภาพท 3-1 5ส เชงผลลพธ กบ 5ส เชงรปแบบ
Copyri
ghted
Mate
rial o
f E.I.S
QUARE PUBLIS
HING
49ตวอยางการประยกตใช 5ส ใหมกรณบรษท Mynac
L
5ส กเชนกน ทหนไมพนกฎเกณฑน ถาการดำเนน 5ส ของคณเรมแรกขนดวยความไมถกตอง 5ส ของ
คณกจะกลายเปน 5ส เชงรปแบบทฝงรากลกในทนท และยากทจะปรบเปลยนพฤตกรรมในภายหลง นคอเหตผล
วาทำไมเราจงแนะนำแนวทางการปฏบต 5ส ของคณอชโนเซ ซงในครงนจะกลาวถงในรปของหลก 10 ประการ ดงใน
ตารางท 3-1 และจะกลาวถงในรายละเอยดทละประเดนตอไป
1. ระลกอยเสมอวาเปาหมายทแทจรงของคณคอ สถานททำงานทสะดวก สายการผลตทลนไหล และไมมทางนำเทคนค
การปฏบตมาเปนเปาหมาย มฉะนนเราจะจบลงท 5ส เชงรปแบบ
2. รกษากระบวนการทำงานของคณอยาใหตกอยในภาวะสบสน อนดบแรกคอตองไมมงานระหวางทำทมากเกนไป โดย
การตงและรกษาไวซงสายการผลตรปตวย (U-shape) ซงการสะสางและความสะดวกจะตามมาโดยธรรมชาต
3. แยกแยะสงของทจำเปนและไมจำเปนออกจากกน จากนนกำจดสงของทไมจำเปนทนท เปาหมายอยทการกำจดของ
คงคลงทมปรมาณเกนจำเปน เพราะมนคอสงของไมจำเปนรายใหญทสด
4. กำจดความสญเปลาจากการคนหา ความลบอยทตำแหนงการจดเกบสงของตางๆ ตองใหเหมาะสมกบความถในการใชงาน
และความสะดวกในการเกบคนท
5. ทกคนตองรบผดชอบในการเกบขยะทพบเหน ไมเวนแมแตผบรหารระดบสง โรงงานกจะสะอาดเปนระเบยบเรยบรอย
อยตลอดเวลา
6. การทำความสะอาดถอเปนโอกาสในการตรวจสอบอยางละเอยด ชนสวนหรออปกรณตางๆ ของเครองจกรทมแนวโนม
งายตอการเสยหาย ควรตดปายบอกและทำความสะอาดแบบตรวจสอบทกวน
7. หองนำและสงอำนวยความสะดวกตางๆ ในหองนำ ตองดกวาทบานของพนกงาน เพราะมนสามารถทำใหบรรยากาศท
แสดงถงสขอนามยทดเกดขนทวโรงงานได
8. ไมควรมสายไฟหอยระโยงลงมาจากเพดาน เพราะสายการผลตของคณจะยดหยนตอการปรบปรงไดมากกวาหากสายไฟ
ตางๆ มาจากดานขาง
9. สวนสนบสนนหรอสวนสำนกงาน กตองตงสายการผลต (การทำงาน) รปตวยดวยเชนกน เพอชวยกนเปนตวอยางในการทำ
5ส ทสงเกตไดโดยงาย
10. ถาผบรหารเปนตวอยางทดของ 4ส แรก ส ท 5 สรางนสย จะตามมาโดยธรรมชาต
หลกขอท 1: ระลกอยเสมอวาเปาหมายทแทจรงของคณคอ สถานททำงานทสะดวก สายการผลต
ทลนไหล และไมมทางนำเทคนคการปฏบตมาเปนเปาหมาย มฉะนนเราจะจบลงท 5ส เชงรปแบบ
นคอกฎขอแรก ขอทสำคญมาก ไมวาจะอยางไร ทสดของกฎขอนคอ การไดมาซงสายการผลตรปตวย (ภาพ-
ถายท 3-2) แมวาทปรกษา 5ส ของคณจะแนะนำใหตงศนยบญชาการ 5ส และเรมการรณรงค แตคณตองระลกอย
เสมอวานนไมใชเปาหมายของคณ เปาหมายของคณอยทความมประสทธภาพของสายการผลตและการปราศจากงาน
ระหวางทำตางหาก มฉะนนแลวคณกจะไดมาแตความเงางามของพนทและเครองจกรอปกรณ ไมไดมมลคาใดๆ เลย
ตอกระบวนการผลตสนคาของคณ และในทสด ทวทงบรษทของคณกจะลำบากและรกนไปทววา นละ 5ส เชงรปแบบ
ตารางท 3-1 หลก 10 ประการในการทำ 5ส
Copyri
ghted
Mate
rial o
f E.I.S
QUARE PUBLIS
HING
51ตวอยางการประยกตใช 5ส ใหมกรณบรษท Mynac
L หลกขอท 3: แยกแยะสงของทจำเปนและไมจำเปนออกจากกน จากนนกำจดสงของท ไมจำเปน
ทนท เปาหมายอยทของคงคลงทมปรมาณเกนจำเปน เพราะมนคอสงของไมจำเปนรายใหญทสด
การแบงแยกนคอหลกสำคญของ 5ส และยงเปนแนวคดพนฐานของการผลตสนคาทเชอถอได เมอใดกตาม
ทกำลงมองหาสงของไมจำเปนเพอทำการกำจด ขอใหเรมจากการมองไปทงานระหวางทำและของคงคลงในสวนท
เกนจำเปน
1. ตดสตกเกอรหรอแขวนปายสแดงทของไมจำเปนทกชน
2. ตดสนใจวาจะกำจดของทไมจำเปนเหลานนอยางไร หรอหาทางใชประโยชนใหไดมากขน
3. กำจดของทกอยางทเลกใชหรอหมดอาย ในทนท
4. มองหาเครองจกรอปกรณทไมไดใชงานและพจารณาวาจะกำจดทงหรอนำไปใชประโยชนทอน
5. นำเทคนคโพรเซสเรซซง (Process Razing) ไปใชในสายการผลตทมเวลาหยดเนองจากการวางแผนเกน
50 เปอรเซนต
6. ตองมนใจวาผบรหารทกคนเปนแนวรวมของการปฏบต คณอาจจะพบพนกงานทใชประโยชนอะไรไมได
หรอพวกไมตายซาก (Deadwood) แฝงกายอยในคราบผบรหาร และผบรหารประเภทนคอสงทเราถอวา
เปน “ของไมจำเปน” ประเภททใหญทสด ลกษณะของผบรหารเหลาน อาท
G ไมมอะไรในโลกนมาจงใจใหเขาทำการปรบปรงได
G จนตนาการไมออกถงวธการปรบปรงเพอจดการความสญเปลาทซอนเรนอย
G นำเทคนคสารพดมาใช แตไมเคยทำใหบรรลเปาหมายทแทจรงได
G ดาทอผบงคบบญชาตอหนาพนกงานคนอน
G ยอมแพอยางงายดาย
ผบรหารระดบสงควรกำจดพนกงานทใชประโยชนอะไรไมไดเหลาน
G อนดบแรก พวกเขาเหลานนไมควรไดรบการเลอนขนจากการประเมนผลงาน
G พวกเขาเหลานนไมควรไดรบการเลอนขนตามวาระหรอตามธรรมเนยมโดยโครงสรางหรอระเบยบของ
องคกร
G พวกเขาเหลานนควรถกลดรอนอำนาจหรอพษสงลง ใหเหมอนกบตนไมทถกจำกดความโตดงบอนไซ
คณอชโนเซมกอวดวา ทบรษท Mynac เขาไมมพนกงานจำพวกน พนกงานของเขาทำงานคมคาเงนเดอน
อยางไรกตาม นเปนสวนหนงททำให Mynac ไมคอยมของคงคลงสวนทเกนจำเปน ดงทเหนในภาพถายท 3-4
Copyri
ghted
Mate
rial o
f E.I.S
QUARE PUBLIS
HING
59ตวอยางการประยกตใช 5ส ใหมกรณบรษท Mynac
7. การเดนตรวจโรงงานตามคาบเวลาของผบรหาร เปนไปตามปกต และไมถอเปนเครองมอในการกระตน
การดำเนนงาน 5ส แตอยางใด ในการเดน ผบรหารจะตรวจชนผาตางๆ ทเกบอยบนชนในกระบวนการเยบประกอบ ซง
มแนวโนมวาจะยงเหยง และอกอยางคอดวาชนผาดงกลาวและหนแบบ (pattern) ตกอยใตโตะหรอไม พวกเขา
ตองการความมนใจวาโปสเตอรตวอยางสและคำเตอนของบรษท ยงตดอยอยางแนนหนากบผนง และถาพบพน
โรงงานตรงบรเวณใดขรขระ พวกเขากจะสงใหทำการซอมแซม
ขนตอนเพอการดำเนน 5ส ใหนาสนใจและเพลดเพลน
ภาพท 3-4 เปนกจกรรมตางๆ โดยสงเขปในการดำเนน 5ส ของบรษท Mynac ทกอใหเกดการแขงขนอยาง
เปนมตร โดยเรมจากระดบพนทและขยายสทวทงโรงงาน
ขนตอนท 1: ประกาศโครงการ 5ส จากผบรหารสงสด
ทบรษท Mynac คณอชโนเซไดเรยกหวหนางานและผบรหารมารวมตวกน เพอประกาศวา โรงงานของเราจะ
รณรงค 2ส เพอ “ขดขไคล” คณะทำงานซงมหนาทตรวจสอบ สวนใหญเปนผฝกสอนวธการเยบ พวกเขามาพรอม
กบแนวคดในการรณรงคอยางมอารมณขน พวกเขาเชอวา พนกงานคงอาบนำกนทกวน แตกใชวาจะไมเหลอขไคล
ซอนอย คงมคนหาโอกาสไปใชบรการซาวนาเพอขจดมนออกไป แตไมใชทกคนทจะมโอกาสทำเชนนน จรงหรอไม?
ดวยแนวคดน พวกเขามแผนทจะจดสรรเวลา 2 ชวโมงตอเดอนเพอการรณรงค
ขนตอนท 2: กำหนดลำดบการลงพนท
ผจดการหรอหวหนางานประชมและกำหนดตารางในการตรวจประเมนรวมกนวา จะไปทพนทไหนหรอแผนก
ใดกอนหลง จนกระทงครบทวทงโรงงานตลอดระยะเวลา 6 เดอน
ขนตอนท 3: ขดข ไคล
บรการซาวนาในบางประเทศ มพนกงานมาคอยขดถใหกบลกคาดวยผาขนหนทามกลางไอนำ ขไคลกจะถก
ขดออกมาใหเหน ไมวากอนใชบรการลกคาคนนนจะดสะอาดสะอานเพยงใด สดทายกจะทราบวามขไคลสะสมอย
ทงสน คณะทำงานตรวจสอบกจะทำหนาทในการตรวจหา “ขไคล” (ความผดปกตและไรประสทธภาพ) ทซอนอย ให
กบแตละแผนก เชนเดยวกบพนกงานขดถในบรการซาวนา
พวกเขาเขยนปญหาทพบโดยสรปดวยลายมอความยาวไมเกน 1 บรรทดลงบนแบบฟอรมกำจดความสญ-
เปลา ตวอยางเชน “มแมพมพทไมจำเปนวางอยโดยรอบใกลกบเครองจกรหมายเลข 160-1” จากนนคณะทำงาน
แตละคนจะจดลำดบความสำคญใหกบปญหาเหลานน
ขนตอนท 4: กำหนดขอบเขตของปญหา
คณะทำงานเกบรวบรวมแบบฟอรมกำจดความสญเปลาทงหมด เพอวดขนาดของแตละปญหาโดยการให
คะแนนจากคณะทำงานแตละคน ทงนเพอจดอนดบความสำคญ ปญหาทมความสำคญอนดบ 1 จะได 5 คะแนน
ปญหาทมความสำคญอนดบ 2 จะได 4 คะแนน และลดหลนกนลงมาเปนลำดบ ในกรณทคะแนนเทากน กแลวแต
คณะทำงานจะตดสน
Copyri
ghted
Mate
rial o
f E.I.S
QUARE PUBLIS
HING
60 TPM สำหรบโรงงานแบบลนTPM for the Lean Factory
ภาพท 3-4 การรณรงค สะสาง และ สะดวก