Tênsách:Tôitàigiỏi,BạncũngthếTácgiảADAMKHOODịchgiả:TrầnĐăngKhoa&UôngXuânVySốtrang:280Kíchthước:16x24cmTrọnglượng:550gramHìnhthứcbìa:BìamềmGiábìa:95.000VNĐĐánhmáy:dulitrucSửalỗivàđónggóiebook:dulitrucEbookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

CHƯƠNGMỘT

TỪĐẦNĐỘNTRỞTHÀNHTHIÊNTÀICHƯƠNGHAIQUÁTRÌNHHỌCTẬPHIỆUQUẢCHƯƠNGBABẠNĐÃSẴNSÀNGĐIĐẾNTHÀNHCÔNGCHƯA?CHƯƠNG4TÔITỰTIN,TÔICÓTHỂBAYCAOVÀTÔILÀMĐƯỢCCHƯƠNG5BẠNSỞHỮUBỘNÃOCỦA1THIÊNTÀICHƯƠNG6PHƯƠNGPHÁPĐỌCĐỂNẮMBẮTTHÔNGTINCHƯƠNG7:SƠĐỒTƯDUY(MYMAPPING)CÔNGCỤGHINHỚTỐIƯUCHƯƠNG8:TRÍNHỚSIÊUĐẲNGCÓPHẢITRÍNHỚĐANGKÌMHÃMBẠNCHƯƠNG9:TRÍNHỚSIÊUĐẲNGDÀNHCHOSỐHỆTHỐNGSỐCHƯƠNG10:MÔHÌNHTRÍNHỚCHƯƠNG11NGHỆTHUẬTỨNGDỤNGLÝTHUYẾTVÀOTHỰC

HÀNHCHƯƠNG12:DÁMƯỚCMƠ,SỨCMẠNHCỦAMỤCTIÊUTHÀNHCÔNGKHÔNGPHẢILÀDOMAYMẮNCHƯƠNG 13 : ĐỘNG LỰC MẠNH MẼ VƯỢT QUA SỰ LƯỜI

BIẾNGCHƯƠNG14:CÔNGTHỨCĐẠTĐIỂMTUYỆTĐỐICHƯƠNG15:THỜIGIANLÀTIỀNBẠCLÀMCHỦTHỜIGIAN,LÀMCHỦCUỘCSỐNGCHƯƠNG16TẠOQUYẾTTÂMMẠNHMẼTỨCTHÌCHƯƠNG17TĂNGTỐCVỀĐÍCHCHƯƠNG18:VINHQUANGVÀCHIẾNTHẮNGPHẦNMỘTTÔITÀIGIỎIBẠNCŨNGTHẾ

CHƯƠNGMỘT

TỪĐẦNĐỘNTRỞTHÀNHTHIÊNTÀI

CÓTHỂNÀOMỘTĐỨATRẺNGỐCNGHẾCH,ĐẦNĐỘNLẠITRỞTHÀNHMỘTTÀINĂNGSÁNGCHÓI?

Trướchết, tôixinchúcmừngbạnvìđãchọnquyểnsáchnày.Việcbạnsẵnsàngđầutưthờigianvàcôngsứcđểđọcquyềnsáchnàychothấy tự đáy lòngmình, bạn biết rõ rằng bạn có khả năng đạt nhiềuthànhcônghơnnhữnggìbạnđangđạtđượcngàyhômnay.Chodùbâygiờbạnđanglà1họcsinhgiỏi,mộthọcsinhtrungbìnhhaythậmchílà1họcsinhkém,tôichắcchắnrằngbạncótiềmnăngđểđạtđượcnhữngkết quả xuất sắcmà bạn khao khát. Bạn biết rõ và bạn có niềm tinmãnh liệt rằng trong bạn, mọi tài năng tiềm ẩn đang đợi được giảiphóng.

Hầunhưmỗingày, tôiđikhắpnơi tổ chứcnhữngbuổi chuyênđềdành cho hàng ngàn học sinh, giáo viên về cách phát triển khả năngtiềmẩntronghọđểđạtthànhtíchxuấtsắc.Báochí,đàitruyềnhìnhcangợitôinhưbậcthầyvềviệchọcvànhư1thiêntài.Họđềcậpđếnviệctôiđãgiúpnhiềuhọcsinh,đặcbiệtlànhữnghọcsinh“hếtthuốcchữa”,trởthànhnhữngngườikhôngnhữngthànhcôngtrongviệchọcmàcònthànhcôngtrongcáclĩnhvựccuộcsốngkhác.

Xinthưavớicácbạn,ngườicảmthấybấtngờnhấtvềnhữngđiềukìdiệuấychínhlà...bảnthântôi .Cáchđâykhônglâu,tôiđượcbiếttớinhư1đứatrẻtầmthường,lườibiếng,dốtnát,khôngthểlàmđượcgì.Vậythì làmthếnàomà1đứatrẻtừngbịcoi là“đầnđộn”giờđâylạiđượccangợinhư1”thiêntài”?Nhữngaibiết tôibâygiờcũngkhôngthểnàotinđượctrướcđây,tôi là1họcsinhkém,liêntụcthitrượtvàkhôngcó tương lai.Đúngđấycácbạn, tôi từng là1họcsinhnhưthế.Tôikhôngcầnbiếtđãbaonhiêu lầnbạnbịmắng là“ngungốc”,“hếtthuốcchữa”,“không làmđượctrò trốnggì”,”chậmtiến”.Nhưngbạnơi, hãy tinđi, cũngnhư tôi, bạn có sứcmạnh,khảnăng tiềm tàngđểthayđổimọithứtrongkhoảngthờigianngắnvàtrởthànhmộttàinăngthựcthụ.

Trong quyển sách này, tôi sẽ hướng dẫn bạn chi tiết các phươngphápđểđạtđượckìtíchđó.Cũngxinnhắclạirằng,tôikhônghềhướngdẫnbạnconđườngđiđếnthànhcôngtừ1vị trícủamộtngườithôngminhcósẵnvàluônđạtkếtquảtốt.Tôihướngdẫnbạntừphươngdiệncủamộtngườitừngbịcoilàdốtnát,từnglà1họcsinhkémcỏi.Dođó,nếubây giờbạn vẫn cònhọc thuakémbạnbè, tôi hiểu vàhoàn toànchiasẻcảmgiácvớibạn.Đơngiảnvìtôiđãtronghoàncảnhcủabạn,thậmchícònnhiềukhảnănglàtôicòntệhơnbạnrấtnhiều.

ĐƠNGIẢNTÔITỪNGLÀMỘTHỌCSINHKÉMTôithấtbạitrongviệchọcngaytừnhữngngàyđầutiênvàotrường

tiểuhọc.Khicònnhỏ,tôirấtghétđọcsáchmàchỉthíchtròchơiđiệntử,xemtivi.Hậuquảlàtôikhôngtậptrungtronglớphọc,họcbạcủatôiđầynhững“trứngvàngỗng”.Điềunàychỉkhiếntôithêmghétthầycôvàtrườngtiểuhọcthêm.Mọiviệcngàycàngtrởnêntồitệ.Trướcnămlớp3, tôibịđuổikhỏi trường tiểuhọcStStevensvìhọckémvàquậyphá,rồibịchuyểnsangtrườngtiểuhọcNgeeAnn.Ởđó,tôitiếptụcchơibời,bỏbêviệchọc.Nhưmộtđiềutấtyếu,điểmthitốtnghiệptiểuhọccủatôitệđếnnỗikhôngđượcnhậnvàohọcởbấtcứtrườngnàotrongsáutrườngcấp2màchamẹtôichọnchotôi,dùđóchỉlànhữngtrườngtrung bình. Cuối cùng, tôi được tống vào trường cấp 2 Ping Yi, mộttrườngnhỏmớimởvàhầunhưchẳngcóngườiquennàocủatôinghenóitới.

Mặcdùkhôngaimongđợi tôisẽhọckháhơntạingôi trườngmớinày,họcũngkhôngngờtôilại“trượtdốc”quánhanhđếnnỗi,thầydạytoánlớpsáucủatôiđãtứcgiậngọiđiệnchochamẹtôiđểbiếtlídotạisaotôikhôngthểgiảinổimộtbàitoánlớpbốn.Lúcbấygiờ,việcthiđâumộtmônhọcvớiđiểmsốtốithiểuđượctôixemnhưmộtthànhtíchvĩđại.Bởithế,điểmsốcủatôicứquanhquẩntừ5trởxuống.Trongtổngcộng hơn 160 học sinh cùng khóa, tôi nằm trong số 10 học sinh kémnhất.

Chamẹtôicốgửitôiđihọcthêmởrấtnhiềunơitrongsựlolắngtộtcùngnhưngcũngchẳnggiúpíchđượcgì.Cuốicùng,chamẹtôinghĩchỉcòncáchchotôiđiduhọcởmộtnướcnàođómàhọcsinhítquyếttâmhọcthànhtàihơnởSingapore.Chỉnhưthế,tôimớicóhivọngvượtquađượctrunghọc.

BƯỚCNGOẶTVàolúckhủnghoảngnhấttrongsựnghiệphọchànhcủatôi,chatôi

vô tìnhbiết đếnkhóahọc 5ngàyđặcbiệt, dạy chohọc sinh cáchhọchiệu quả và làm chủ cuộc sống. Tin rằngmình không còn gì đểmấtngoạitrừviệcphảibỏtiền,chamẹtôiquyếtđịnhchotôithamgiakhóahọcấy,mộtkhóahọcnghecáitênchẳngcóvẻgìlàgiànhchotôichútnào:ThiếuNiênSiêuĐẳng(Super–TeenTM).

Thếlàvàomộtbuổisángchủnhậtnăm1987,tôiđượcđưatớikháchsạnLadyhillvàđượcthầyErnestWongdìudắt.Lúcđó,tôikhoảng13tuổi,thamgiachươngtrìnhvớinhữnghọcsinhkháctuổitừ12đến20.Hômđó, tôihết sứcbuồnbựcvìnghĩ rằngnămngày chơiđiện tửvàxem tivii thỏa thuê của tôi đã tiêu tùng. Thế nhưng, vào những ngàycuối cùngcủakhóahọc, tôiđã thayđổihoàn toàn.Nhữnggì tôiđượchọcvàtrảinghiệmđãđảongượctháiđộ,quanđiểmcủatôivềhọctậpvàcuộcsống.

KiếnthứcmàErnestWongtruyềnđạttrongsuốtkhóahọctạonênsựbiếnđổimạnhmẽtrongtínhcáchcủatôi.BằngviệcgiúphọcsinhápdụngcácphươngpháphọctậptiêntiếnởMỹnhưCáchHọcTăngTốc(AcceleratedLearning),LậpTrìnhNgônNgữTríTuệ(Neuro-LinguisticPrograming–NLP)cùngvớicáccáchthừctìmhiểu,tậndụngsứcmạnhphithườngcủanãobộ,Ernestđãgiúptôihoàntoànthayđổisuynghĩcủamìnhvềkhảnăngbảnthânvànhữngthànhcôngtrongcuộcsống.Ernest chỉ chochúng tôi thấyrằng, tất cảmọingười, thậmchínhữnghọcsinhkémnhất,aicũngcónguồnnăng lựcvô tậnđể trở thànhtàinăng sáng chói hoặc các nhà lãng đạo tài ba.Chính thái độ tiêu cực,khôngtintưởngvàobảnthândẫnđếnviệckhôngchịucốgắnglàyếutốduynhấtcảntrởchúngtôivươntớithànhcông.

Nhậnthứcđượcđiềunàycóảnhhưởnghếtsứctolớnđốivớitôi.Tôitừngtinrằngmìnhkémcỏihơntấtcảbạnbèxungquanhvàđó làsốphậnđịnhsẵncủatôi.Dođó,tôichấpnhậnsốphậnđó,vàtinrằngchodù tôi có cố gắnghọcđến cỡnào cũngkhông thểbằng cácbạnkhác.Vậychẳngcólídogìđểtôipháicốgắng.Tôiđãhoàntoànsailầm.

Sau khi hiểu rằng tôi cũng có khả năng thành công như bất kì aikhác,tôibắtđầu

tinrằngtôicóthểđạtđượctấtcảnhữngmụctiêumàtôiđềra.Tôitinrằng,nếunhữnghọcsinhkháchọcgiỏiđược,tôicũngcóthểhọcgiỏivà thậmchí làgiỏihơn tấtcảhọđể trở thànhhọcsinhxuất sắcnhất.Nếunhữnghọcsinhkháccóthểđượctuyểnvàocácchươngtrìnhnăngkhiếuđặcbiệt,tôicũngcókhảnăngđạtđượcđiềuđóbằngchínhquyếttâmcủamình.LàmthếnàomàkhóahọcThiếuNiênSiêuĐẳnglạicóảnhhưởngvớitôiđếnvậy?Đơngiảnlàvìlúcđótôihếtlòngtintưởngvàotấtcảnhữnggìtôiđượchuấnluyệntrongkhóahọc.Bạncũngthế,nếubạnkhôngtinrằngbạncóthểlàmđượcmộtviệcgìđóchodùviệcđórấtđơngiảnvàaicũnglàmđược,bạncũngkhôngbaogiờlàmđượcvìbạnchẳngbaogiờbắttayvàolàmchứđừngnóiđếncốgắng.

Tôikếtthúckhóahọcvớinhữngkĩnănghọchiệuquảvàmộtniềmtinmãnhliệtrằngtôicóthểgiànhlạiquyềnđượcthànhcôngcủachínhmình.Vâng,mọingười sinhrađềucóquyềnbìnhđẳngnhưnhau, tôicũngthế,tôicóquyềnđượcthànhcông.Lầnđầutiêntrongđờitôi,mộthọcsinhgầnnhưkémnhấttrường,đặtmụctiêuđạtthànhtíchxuấtsắctronghọctậpchứkhôngchỉđơnthuầnlàgiỏi.

BẮTTAYVÀOHÀNHĐỘNGVỚIMỤCTIÊUPHÍATRƯỚCSaukhihoàntấtchươngtrìnhđàotạovànắmđượcnhữngphương

pháphọctiêntiến,tôicảmthấynhưđượctiếpthêmnguồnnănglượng

mới,cựckìhăngháitiếnvềtươnglai.Lúcấy,dườngnhưkhôngcóviệcgìmàtôinghĩbảnthânkhôngthể làmđược.Tôibắtđầuxácđịnhbamụctiêu“khôngtưởng”.Mụctiêuthứnhất,tôiphảiđứngđầutrườngtrong vòngmột năm (vâng, từ vị trímột học sinh kém nhất trường).Mục tiêu thứ hai, tôi phải được nhận vào trường trung học chuyênVictoria (trường trunghọcdanh tiếngnhấtSingapore).Mục tiêu cuốicùng của tôi là phải thi đâu trường đại học quốc gia Singapore(NatinalUniversityofSingapore–NUS)–Trườngđượcxếphạngtrong20trườngđạihọchàngđầuđềuthếgiớigầnđây.Khôngchỉdừnglạiởđó,tôicònquyếttâmtrởthànhmộttrongnhữngsinhviêntốtxuấtsắcnhất.Mơướcnàythậtviểnvông,hãohuyền?Mọingườitừngnghĩnhưthế,vàtôiđãchứngminhchohọthấyhọđãlầm.

Tôibắttayvàohànhđộngngaykhitrởvềnhàsaukhóahọc.Trướchết,tôitựmìnhdánlêntườngmộtkhẩuhiệuđộngviêntinhthần.Sauđó,tôiápdụngtấtcảcáckĩnănghọchiệuquảmàtôiđượchuấnluyện,từ việc ghi chú bài giảng theo Sơ Đồ Tư Duy (Mind Mapping) đếnphươngphápđọc sáchcựcnhanh.Tôi cũngcó thể trả lời các câuhỏicủathầycôthậtlưuloátvớiđầychitiếttheo1bốcụchoànhảonhờvàokỹnăngnhớsiêuphàmmàtôiđượchọc.

Dĩnhiênsựthayđổinàycủatôilàmmọingườihếtsứcbấtngờvàtòmò. Khi thầy cô hỏi nguyên do, tôi đáp lại là tôi muốn đứng nhấttrường.Thầycônhìntôinhưthểđâylà1ýtưởnghếtsứcđiênrồ.Rồikhibạnbèhỏitôicóýđịnhhọcởđâusaukhitốtnghiệpcấp2,câutrảlờicủatôilàVictoriavàsauđólàĐạiHọcQuốcgiaSingapore.Bọnbạntôibòlănracườikhinghetôitrảlời.Họnói:“Thậtlàkhùng!Khôngaitrong tụi mình có thể đạt được điều đó! Chỉ có những “siêu sao” ởnhữngtrườngcấp2hàngđầumớilàmđượcmàthôi!”Thayvìcảmthấynảnlòng,xấuhổ,tôicàngcảmthấyquyếttâmhơnnữakhinghebạnbèmìnhbình luậnnhưthế.Tôiphảichứngminhrằngmộthọcsinhkémcỏitừmộttrườngkémcỏicóthểđạtđượcđiềuđóvàthayđổilịchsử.

GẶTHÁITHÀNHCÔNGTrongvòng3tháng,điểmsốcủatôităngtừtrungbìnhlênkhá.Và

chỉ trong năm 1987 đáng nhớ, tôi đã từmột học sinh tệ nhất trườngvươnlênthànhmộttrong18họcsinhgiỏinhất.Từđó,tôitiếptụcvươnlêndẫnđầutrường(tínhvềđiểmtrungbình,tôiluôndẫnđầutrong6mônhọckhónhất).Tốtnghiệpcấp2,tôiđoạtloạixuấtsắcvớisáuđiểm10vàđiểm trungbình támphẩy.Tôiđượcnhậnvào trường tunghọcchuyênVictoriamột cách dễ dàng, ngôi trườngmà tôi hằngmơước.Sauđó,tôiliêntụcđạtthànhtíchxuấtsắctronghọctậpvàgiànhđượcmộtsuấthọctrongtrườngĐạihọcQuốcgiaSingaporekhoaQuảntrịkinhdoanh.

Từnămnhấtđạihọcliêntụcchođếnkhitốtnghiệp,tôiluônvinhdựxếp hạng trong danh sách những sinh viên xuất sắc nhất khoa hàngnăm. Tôi còn được nhận vào học theo chương trình Phát Triển Tài

Năngcủatrường(NUSTalentDevelopmentProgramme).Tôiđạtđượctấtcảnhữngthànhtíchhọctậpnàymàvẫncònthời

gianmở công ty kinh doanh cùng với người bạn từ năm 15 tuổi (chỉtrongvòngvỏnvẹnhainămsaukhóahọcThiếuNiênSiêuĐẳng).CôngtyEventGuruscủachúngtôichuyêntổchứccácbuổihộihọphoặccácsựkiệnlớnchonhữngcôngtykháchàngvẫntồntạiđếnngàynayvàcựckìthànhcông.Bêncạnhđó,tôicũngdànhnhiềuthờigianlàmHuấnluyện viên cho chương trình Thiếu Niên Siêu Đẳng để giúp đỡ hàngngànhọcsinhkhácnhậnravàpháttriểntàinăngtiềmẩncủahọ.

NẾU TÔI CÓ THỂ THÀNH CÔNG THÌ BẠN CŨNG CÓ THỂTHÀNHCÔNG

Tôi mở đầu cuôn sách này với kinh nghiệm cuộc sống bản thânkhôngphảiđểkhoekhoangvớicácbạn,màtôimuốnnhầnmạnhmộtsự thậtrằng:Nếumộtngườinhư tôi,đã từng làmộthọc sinh tệnhấttrường, cũng có thểvươn lêndẫnđầumột trườngđạihọcdanh tiếngtrên thế giới và được tuyển vào chương trình dành cho sinh viên tàinăng, thì tôi tin rằngbất cứai cũng có thể làmđượcnhưvậynếuhọnắmđượccácphươngpháphọctiêntiếnnhất.Bạnchỉcầnsựkhaokhátxuấtpháttựđáylòngđểcóthểhướngtớinhữnggìbạnmuốn,tintưởngvàobản thân và ápdụng các phươngpháphiệu quảđể đi đến thànhcông.Đâycũnglàchủđềchínhcủaquyểnsáchnày.Tôimuốnchiasẻvới các bạn tất cả những gì tôi được học bởi vì hành trình tìm hiểu,khámphákhảnăngtiềmẩncủabảnthânlàmộthànhtrìnhthúvịnhất

củamỗiconngười.Tôiđãtừngtrảiquavàtôitinnhưthế.Bạnđãsẵnsàngxâydựngchomìnhmộtcuộcsốngmớiphithườngchưa?Bạnđãchuẩnbịtựbiếnmìnhthànhmộttàinăngsángchóitrướcsựbấtngờ,ngưỡngmộtộtcùngcủagiađình,thầycôvàbạnbèchưa?Hãylậtsangtrangkếtiếpvàkhámphá.

CHƯƠNGHAI

QUÁTRÌNHHỌCTẬPHIỆUQUẢ

HỌCNHANHHAYHỌCCHẬM –CÙNGMỘTBỘNÃO,CHỈKHÁCNHAUỞCÁCHHỌC

Saukhi nghe kể về những câu chuyện thành công, nhiều học sinhphảnứnglạirằnghọkhôngbaogiờđủthôngminhhoặctàinăngđểcóthể thànhcôngnhưvậy.Trướchết,bạncầnphảihiểurằngviệc thiếunăng lựcbẩmsinhkhôngphải là lídokhiếnmộtngườinàođókhôngthể trở thành “siêu sao”. Ngược lại, cũng không phải vì thông minhthiênphúmàcác“siêusao”luônđạtthànhtíchxuấtsắc.Thậtra,chínhphươngpháphọchiệuquảmớilàbíquyếtcủacác“siêusao”đó.

Bạnvàcáchọcsinhtrênkhắpthếgiớivềcơbảnđềucó1bộnãovàhệthầnkinhgiốngnhau,chứađựngnhữngkhảnăngphithường,tiềmẩn.(ChúngtasẽtìmhiểuthêmvềvấnđềnàyởChương5:BạnSởHữuBộNãoCủaMộtThiênTài).Vậytạisao,trongkhimộtsóhọcsinhcóthểhọcvà trả lờicáccâuhỏihócbúamộtcáchnhẹnhàng, thìnhữnghọcsinhkhácđọcđiđọclạimộttrangsáchbốnlầnmàvẫnkhônghiểuhoặckhôngnhớnổinhữnggìmìnhvừađọc?Lídolàhọcsinhtiếpthunhanhđóbằngcáchnàyhaycáchkhá,vớinhữngphươngpháp thíchhợp, đã tận dụng được nhiều hơn khả năng phi thường của bộ não,trongkhicáchọcsinhkháclạikhônglàmđượcđiềunày.Họđãtìmrađượcbíquyết“họccáchhọchiệuquả”.

Rõràng,thànhcôngcóbíquyếtriêngcủanó.Bằngviệctìmhiểuvàlàmtheocácphươngphápmàcác“siêusao”ápdụng,bấtkìai,kểcảbạncũngđạtđượcnhững thành tíchnhưhọ.Bạncũngcó thểghinhớthôngtinmộtcáchdễdàngđểgiảiquyếtcácvấnđềphứctạp.

NẾU NGƯỜI KHÁC THÀNH CÔNG, TÔI CŨNG SẼ THÀNHCÔNG.VẤNĐỀCHỈLÀPHƯƠNGPHÁP

PHƯƠNG PHÁP KHÁC NHAUMANG LẠI HIỆU QUẢ KHÁCNHAU

Xinphépđượchỏibạn1câu.Khinàobạnbắtđầuônbàichokìthicuốikìhoặccuốinăm?Thêm1câuhỏinữa.Bạnônbằngcáchnào?Hãykểchitiếttừngbướctrongcáchônthicủabạn.

Câu hỏi trên đã được đặt ra cho hàng ngàn học sinh và bạn biếtkhông?Thậtthúvịlàcóhàngngàncâutrảlờikhácnhau.Đóchínhlàlídotạisaomỗihọcsinhkhácnhauđạtkếtquảkhácnhau.Rõràng,khácnhauvềphươngpháptạorasựkhácnhautrongkếtquả.

Cóđến90%họcsinhsinhviêntrảlờirằnghọbắtđầuhọcthậtsựvàokhoảngtừ1đến3thángtrướckhithi.Vàthườngtrongquátrìnhhọc,họchỉthựchiệntừ1đếnnămbướcsauđâytùymỗingười.

Vídụ:Mộthọcsinhhọcvớichỉ...1.Hai bước:học xemqua sách và các ghi chú (bước 1), rồi đi thi

(bước 2). Những học sinh này luôn nằm trong ranh giới giữa đậu vàtrượt.Hoặclàthitrượthoặclàhọđậuởngưỡngthấpnhất.

2.Babước:Họxemquasáchvàcácghichú(bước1),cốgắngnhớbài(bước2)rồiđithi(bước3).Nhữnghọcsinhnàythườngđạtkếtquảtrungbình.

3.Bốnbước:Họxemquasáchvàcácghichú(bước1),cốgắngnhớbài(bườc2),làmbàitậpthựchành(bước3)rồiđithi(bước4).Nhữnghọcsinhnàythườngđạtkếtquảkháhoặcthỉnhthoảnggiỏi.

Vậylàmthếnàođểđảmbảomộtkếtquảxuấtsắc?Trênthựctế,các“siêu sao” thựchiện tổng công chínbướchọcđể luôngiànhđượckếtquảcaonhấttrongmỗikìthi.Thêmvàođó,họcbắtđầuhọcthậtsựtừngày đầu tiên khai giảng chứ không phải đợi đến một hoặc 3 thángtrướckìthi,đúngthế!Bắtđầuhọctừngàyđầutiênkhaigiảng.

CHÍNBƯỚCHỌCHIỆUQUẢVâng,bạn có tinkhông,để thànhcông,bạnphảihọc từngàyđầu

tiênkhaigiảngkhóahọc,vàbạnphảithôngthạochínbướccủaphươngpháphọchiệuquả.Chúngtasẽbắtđầutìmhiểusâutừngbước.

Bước1:XácĐịnhMụcTiêuRõRàngNhiềuhọcsinhnghĩrằngbướcđầutiênlàphảinghegiảng,đọcsách

vàghichú.Khôngphảivậy,việcđầutiênmàbạnphảilàmlàxácđịnhmụctiêucụthểbạnmuốnđạtkếtquảnhưthếnàotrongkhóahọcnày.

Vídụ:Bạnmuốnđạtbaonhiêuđiểm10?

Xácđịnhmụctiêurấtquantrọngvìnóquyếtđịnhphươngpháphọccủabạnvàdođó,quyếtđịnhkếtquảhọctậpcủabạn.Nếubạnxácđịnhmục tiêu đạt loại xuất sắc trongmôn toán, bạn có học với quyết tâmkháchẳnvớikhibạnchỉmuốnđạt lại trungbìnhkhông?Dĩnhiên làkháchẳn!Mộtkhibạnđãquyếttâmđạtthànhtíchxuấtsắc,nãobộcủabạnnhậnthứcrằngnókhôngthểphạmmộtsailầmnhỏnào.Việcnàycókhảnăngkhiếnbạnhọckĩ từngchi tiết trongmônhọc.Kếtquả làbạncóthểđạt10điểmhoặcnếukhông,bạncũngsẽđạt9điểmlàthấpnhất.

Tuynhiên, nếubạnxácđịnhmục tiêuđạt loại trungbình,nãobộcủabạnbiếtrằng,nóđượcphépmấtphânnửasốđiểm.Việcnàycókhảnăngkhiếnbạnkhôngbậntâmhọctấtcảmọichitiếtvàbỏquanhữngphầnbạnkhônghiểurõhoặckhôngthíchhọc.Cuốicùng,bạnbỏquaphânnửakiếnthứctrongmônhọc.Hậuquảlàbạnchỉđạtkếtquảdướitrungbình,hoặcthậmchícóthểtrượt.

Tệhơncảlàbạnkhôngxácđịnhđượcmụctiênnào,bộnãocủabạnsẽtựxácđịnhmụctiêuthảnhthơinhất–đóchínhlàsốđiểmtốithiểumàbạncầncóđểvượtquakìthi.Điềuđódễdàngdẫnđếnviệcbạnthitrượt.Thậtkinhkhủnglàmsao!

Bạnsẽhọcthêmvềvấnđềnnàyởchương12:DámƯớcMơ.Bước2:Lênkếhoạchcụthểvàsắpxếpthờigian

Bạnsẽkhôngbaogiờđạtđượcnhữngmụctiêutolớnmàbạnđềranếukhôngbiếtcáchlênkếhoạchcụthểvàsắpxếpthờigianhọchợplí.Trongchương15:ThờiGianLàTiềnBạc,bạnsẽđượchọccáchlênkếhoạchhoànhảođểđạtmụctiêuvàphươngphápquảnlíthờigianhiệuquảnhất.

Bước3:HànhĐộngKiênĐịnh

Aicũngcóthểxácđịnhđượcnhữngmụctiêutolớnvàđềranhữngkếhoạchhoànhảo.Tuynhiên,chỉcónhữnghọcsinhthậtsựhànhđộngkiên định từng ngàymới đạt được kết quả xuất sắc.Đó chính là khảnăngkiêntrìđọcsách,ghichúvàônbàimỗingày.

Hầu hết các học sinh thường cảm thấy lười biếng hoặc muốn trìhoãnviệchọc.Thậtđángtiếcnếubạnlàmộttrongnhữnghọcsinhnày.

Nếubạncứtiếptụcnhưvậy,kỳthisẽđếntrướckhibạnkịpnhânralàđãquámuộn.

Bạn sẽ được học cách làm thế nào để có thể luôn hành động kiênđịnhvàhiệuquảtrongChương13:ĐộngLựcMạnhMẽ-VượtQuaSựLườiBiếng,Chương14:CôngThứcĐểĐạtĐiểmTuyệtĐốivàChương16:TạoQuyếtTâmMạnhMẽTứcThì.

Bốnbước tiếp theo là nhữngbước áodụng cácphươngphápHọcSiêuĐẳngmàbạnsẽđượctìmhiểukĩhơntrongPhần2.

Bước4:Phươngphápđọcđểnắmbắtthôngtin

Phươngpháphọcsiêuđẳngđầutiênlàbạnphảibiếtđọcsáchvàtàiliệumộtcáchhiệuquả.Xinlưuýrằng:khôngphảitừnàotrongsáchcũngquantrọngvàcũngchứađựngthôngtinmàbạnthậtsựcầnhọc.Bạnphảibiết lọcranhững từcungcấp thông tinchính (còngọi là từkhóa).Bạn sẽđượchọcphươngphápnàyởChương6:PhươngPhápĐọcĐểNắmBắtThôngTin.

Bước5:SơĐồTưDuy(MindMapping)Saukhinắmbắtthôngtintừcáctừkhóa,bạnphảibiếtcáchghichú

bằngSơĐồTưDuy.Sơđồnàysẽgiúpbạnsắpxếplạithôngtinnhanhchóngvàtậndụngsứcmạnhphithườngcủanãobộmàbạnchứatừngđượckhámphá.Chương7:SơĐồTưDuy(MindMapping):CôngCụGhiChúTốiƯusẽnóirõhơnvềvấnđềnày.

Bước6:TríNhớSiêuĐẳng

Phươngpháphọc siêuđẳng tiếp theo là sửdụngkỹnăngTríNhớ

SiêuĐẳngđểtiếpthuthôngtindễdàng.Hiệnnay,nhiềuhệthốnggiáodụcđangchuyểndầnsangviệchọcchútrọngvàotưduyvàphântíchhơnlàđơnthuầnhọcthuộclòng.Tuynhiên,cũngxinnhấnmạnhrằngbạnchỉcóthểphântíchvấnđềtốtkhibạntiếpthuvànhớđượcnhữngthôngtincốtlõi.BạnsẽđượchọccáckỹthuậtghinhớởChương8,9và10.

Bước7:NghệthuậtứngdụnglíthuyếtvàthựchànhNếubạnthuộcnằmlòngcácbàihọcnhưng lạikhôngbiếtcácháp

dụngkiếnthứcđểtrảlờicâuhỏitrongkìthi,bạncũngkhôngthểnàođạtđiểm10.ởchương11,chúngtasẽcùngkhámphácácphươngphápápdụngkiếnthứcđượchọc,cũngnhưnhữngkỹnăngphântíchvàgiảiquyếtcâuhỏi.

Bước8:TăngtốcchokìthiBướctiếptheocủaphươngphápHọcSiêuĐẳnglàbiếtcáchchuẩn

bịchokìthi.Bạnnênbắtđầutăngtốchọcvàokhoảng2thángtrướckìthi.BướcnàysẽđượckhámpháởChương17:TăngTốcVềĐích.

Bước9:ĐiThiĐi thi là bước cuối cùng nhưng quan trọng nhất. Xin nhấnmạnh

rằng: thi cũng làmột “Trò chơi đặc biệt”. Trong Chương 18: ChiếnThắngVàVinhQuang,bạnsẽđượctìmhiểuvềnhữngbíquyếtđểđảmbảo thắng lợi trong trò chơi này và đạt được vinh quang sau tất cảnhũngnỗlực.

NHỮNGGÌĐANGHẠNCHẾBẠNVÀBẠNTHẬT SỰMONGMUỐNĐIỀUGÌ?

Trướckhiđọcchươngkếtiếp,bạnphảihìnhdungrõràngnhữnggìbạnmuốnđạtđượcsaukhiđọcxongquyểnsáchnày.Mộtkhibạnđãcókháiniệmcụ thểvềnhữngđiềuđó,bạn sẽchú tâmđọc sáchvớimụcđíchnhấtđịnh.Điềunàykhiếntâmtríbạnluônkiếmlờigiảiđápchonhữngthắcmắccủabạntrong lúcđọcsáchđểđạtđượcmụcđíchmàbạnđềra.

Đầutiên,đểkhámphánhữnggìbạnmuốnlàbạnphảitìmranhữnggìbạnđanghạnchếkhảnăngcủabạn.Tạisaobạncứmãiquanhquẩnvới“Trứngvàngỗng”?Tạisaobạncốgắngnhiềumàvẫnchỉ làmộthọcsinhtrungbình?Tạisaobạnkhôngthểđạtnhiềuđiểm10hơnnữa?Chodùbạnđangởbấtkìthứhạngnàotừkémnhấtchođếngiỏinhấtlớp, nhất trường, chắc chắn là sẽ luôn cóthói quen xấu, hoặc nhữngphươngpháphọcthiếuhiệuquảmàbạnmongmuốnthayđổiđểcóthểđạtthànhtíchcaohơn.

Vàbâygiờ,trướckhiđọctiếp,bạnhãyliệtkêtấtcảnhữnglídomàbạnnghĩlàcảntrởbạnđiđếnthànhcông.

MỘTKHÁMPHÁTHÚVỊ

Nhiềuhọc sinhbiệnhộ rằng có rấtnhiềukhókhănkhiếnhọcgặpthấtbạitrongviệchọc.

Vàhọnghĩnhữnghọcsinhgiỏikhôngbaogiờgặpphảinhữngvấnđềnhưthế.Mộtkếtquảnghiêncứuchothấy,hầuhếttấtcảhọcsinh,sinhviênởcàcnướctrênthếgiớiđềucóchung16vấnđềkhókhănphổbiếnsauđấy.Bạnkhôngphảilàngườiduynhất.

16 VẤN ĐỀ KHÓ KHĂN THƯỜNG GẶP CỦA TẤT CẢ HỌCSINHTRÊNTHẾGIỚI

TrínhớkémThíchtrìhoãncôngviệcLườibiếngNghiệntròchơiđiệntử,xemtive,InternetGặpkhókhăntrongviệchiểubàigiảngDễdàngbịxaonhãngKhảnăngtậptrungngắnhạnMơmàngtronglớpSợthicửHayphạmlỗidobấtcẩnChịuáplựctừgiađìnhCóquánhiềuthứđểhọcvàcóítthờigianKhôngcóđộnglựchọcDễdàngbỏcuộcThầycôdạykhônglôicuốnKhôngcóhứngthúđốivớimônhọc

Đừnglovìbạncònquánhiềuvấnđềkhókhăntrongviệchọc,tôiđãtừngcónhiềuvấnđềhơnbấtkìmộthọcsinhnàokhác.Điềuquantrọnglàbâygiờbạnđãhiểurõnhữngvấnđềkhókhănđó,bạnsẽbiếtphảilàmgìđểkhắcphụcchúngsaukhiđọcxongquyểnsáchnày,bạnhãyliệtkênhữngkỹnănghoặcnănglựcmàbạncầncóđểkhắcphụcnhữngkhókhănbạnviếtralúcnãy.

Khibạnđọcsáchnàyvàtìmhiểucácphươngpháphọcđượchướngdẫn,bạnhãy:

Mộtlầnnữaxinđượcnhấnmạnhrằng:Trướckhiđọcxongchươngcuốicùng,bạnsẽsởhữutấtcảnhữngkỹnăngvànănglựccầnthiếtđểthànhcông,khôngnhữngtronghọctậpmàcòncảtrongcuộcsống,vàbạn sẽmãimãiđượcgiảiphóngkhỏinhữnghạnchếmàbạn tựghánchomìnhhoặcbịngườikhácghánchobạn.Tuynhiên,trướckhichúngtabắtđầuhànhtrìnhkhámpháđầythúvị,bạnphảitựhỏimìnhrằng.

CHƯƠNGBA

BẠNĐÃSẴNSÀNGĐIĐẾNTHÀNHCÔNGCHƯA?

CÁCH SUY NGHĨ CỦA NGƯỜI THÀNH CÔNG VÀ CỦA KẺTHẤTBẠI

Trướckhitìmhiểuvềphươngpháphọchiệuquảcủacáchọcsinhgiỏi,bạncầntựhỏimìnhrằngbạnđãsẵnsàngđiđếnthànhcôngchưa.Bạncóthểnhanhchóngđáplạirằng“Dĩnhiênlàtôisẵnsàngđểthànhcông.Aimàchẳngmuốnthànhcông!”.

Thậtkhôngmay(hoặcthậtmaymắn),điềubạnnóilàhoàntoànsai.Mặcdùhàngngànhọcsinhđãđọcquyểnsáchnàyvàthamgiavàocáckhóađàotạo,khôngphảiaicũngcóthểthayđổiđểthànhcông.

Lýdo thấtbạibắtđầu từcách suynghĩ củabạn.Nếunhưbạncónhữngsuynghĩsailầm,(Vídụnhư:khôngmộtbíquyếtnàocóthểgiúpbạnthànhcông),bạnchắcchắnsẽkhôngbaogiờthànhcông.Trướckhitiếptụcđọc,bạnphảihiểuvànhậnrađượccáchsuynghĩđúngđắn.Chỉcónhưvậy,quyểnsáchnàymớimanglạinhữnglợi íchhếtsứcto lớnchobạn.

Cá2cáchsuynghĩkhácbiệtnhau.Bạncóthểcócáchsuynghĩcủangườithànhcônghoặccủakẻthấtbại.Đángtiếclàchỉcó5%họcsinhcócáchsuynghĩcủangườithànhcông,và95%sốhọcsinhcònlạiluôncósuynghĩcủakẻthấtbại.Sựkhácbiệtnằmởchỗnào?Vàlàmthếnàobạncóđượctưduycủangườithànhcông?

BẠNCÓTHẬTSỰMUỐNTHÀNHCÔNGKHÔNG?Người thành công luôn hành động với tư tưởng rằng họ MUỐN

thành công trong những việc họ làm. HọMUỐN đạt điểm 10 và họMUỐN đạt thành tích cao. Ngược lại, kẻ thất bại luôn làm việc theocáchsuynghĩrằnghọcTHÍCHĐƯỢCthàngcônghoặcAOƯỚCmìnhsẽthànhcông.Mộtsựkhácnhaurõràng.

KhibạnMUỐNthànhcông,điềuđócónghĩarằngthànhcônglà1việcbạnphảiđạtđược.Bạnkhôngchấpnhậnnhữnggìthấphơnđịnhnghĩthànhcôngcủabạn.Nếubạnkhôngđạtđượcthànhtíchcaonhưbạnmuốn,bạnsẽlàmbấtcứviệcgìđểvươntớithànhcông(tronggiớihạnđạođức).Điềunàycónghĩalàgì?Cónghĩlànếubạnphảihọc10tiếng1ngày,bạnsẽhọc10tiếng1ngày.Cónghĩalàbạnphảihoàntoànthayđổicáchhọccủabạn,bạnsẽthayđổi.Cónghĩalànếubạnphảitừbỏthúvuitròchơiđiệntửyêuthíchcủabạn,bạnsẽtừbỏ.Bạnsẽlàmtấtcảnhữnggìcầnlàmđểđạtđiểm10màbạnmuốn.Thựctếđãchứngminhrằngkhibạndồntâmhuyếtđểđạtđược1điềugìđó,chắcchắnbạnsẽđạtđượcnó.Mộtsốhọcsinhthườnghỏitôirằngtôicónghĩhọsẽtrởthànhhọcsinhxuấtsắchaykhông.Câutrảlờicủatôilà:“Vấnđềkhôngphảilàbạncóthểtrởthànhhọcsinhxuấtsắchaykhông.Vấnđềởchỗbạncósẵnsànglàmbấtcứviệcgìđểtrởthànhhọcsinhxuấtsắchaykhông.”Nhữnghọcsinhluôncótưtưởngcật lựcvìmụctiêunhưvậysẽhọcđượcnhiềuđiềutừquyểnsáchnàyvàgặtháiđượcthànhquảmàhọmuốn,thậmchícònhơncảmongmuốn.

Tiếcthay,vẫncònrấtnhiềuhọcsinhKHÔNGMUỐNthànhcông.Đơngiản làhọc chỉTHÍCHĐƯỢC thànhcônghoặchọnghĩ rằnghọNÊNthànhcông.Vớinhữnghọcsinhnày,việcđạt10điểmvàtuyểnvàocác trườngđạihọcdanh tiếng sẽ rất tuyệtvời.Nhưngviệcnàykhôngphảiviệcbắtbuộcphảiđạtđượcđốivớihọ.Nóicáchkhác,họkhông

bậntâmvềviệckhôngđạtđượcnhữngđiềuđó.Hầunhưhọckhônghềcóchúttâmhuyếthoặcnỗlựcnàotrongnhữngướcmơ.Kếtquảlàhọkhông sẵn lòng làm những việc cần thiết để biến ướcmơ thành hiệnthực.Họchỉsẵnsànglàmnhữngviệckhôngquákhókhăn,khôngquánhiều,hoặckhitâmlíthoảimái.Họkhôngquyếttâmhọcbàivàongàycuối tuần hoặc không muốn thay đổi cách học của họ. Họ chần chừtrongviệclàmtheocáchướngdẫntrongquyểnsáchnày.Họcảmthấynhững việc này thật rắc rối.Đây là nhữnghọc sinh saukhi đọc xongquyểnsáchnàyvẫntiếptụcđạtkếtquảnhưcũ,hoặctệhơnvìhọtinrằnghọcđã“hếtthuốcchữa”.

Vớivaitròlà1ngườibạnvàmộtngườitưvấn,tôikêugọibạnhãyđọcquyểnsáchnàyvớitưtưởngcủa1ngườithànhcông.Tôitinrằngbạnsẽđạtđượcnhữngđiềukìdiệunhưngbạnphảibiếnnhữngđiềuđóthành điều kiện bắt buộc bản thân bạn phải đạt được. Bạn phải sẵnsànglàmbấtcứviệcgìđểthànhcôngchodùviệcđócókhôngthoảimáivàvấtvảđếnđâuchăngnữa.

NGƯỜI THÀNHCÔNGLÀMCHỦCUỘC SỐNGTRONGKHIKẺTHẤTBẠITHÌKHÔNG

Mộtđặcđiểmnữatrongcáchsuynghĩcủangườithànhcônglàhọlàmchủcuộcsốngtrongkhikẻthấtbạnthìnguợclại.

Ngườithànhcôngluônchịutráchnhiệmchobấtcứchuyệngìxảyratrongcuộcsốngcủahọ.Họtinrằngchodùchuyệngìxảyrađichăngnữa,họlà1phầnnguyênnhângâyranó.Vídụ,nếuhọthitrượt,đólàlỗitạihọ.Nếuchamẹkhôngtintưởnghọ,đólàlỗitạihọ.Nếuhọphảivàolớphọctệhạinhất,đólàlỗitạihọ.Nếuhọtrởthànhhọcsinhxuấtsắc,đócũng lànhờvàonỗ lựccủahọ.Nhận lãnh tráchnhiệmvềbảnthâncómộtsứcmạnhtiềmẩnvôcùngtolớn.Tạisaovậy?Bởivìnếubạntinrằngbạnlànguyêndocủamọichuyện,bạnsẽcókhảnăngthayđổivàcảithiệnmọichuyện.Nói1cáchđơngiản,bạnlàmchủcuộcsốngcủachínhbạn.Đểhọchỏiđượcnhiềuđiềutừquyểnsáchnày,bạnphảicóniềmtinlàmchủcuộcsốngcủangườithànhcông.Bạnphảitinrằngnếubạnthayđổihànhđộngcủabạnvàápdụngcácphươngphápđượchọc,bạnsẽnếmtrảivịngọtthànhcông.

Mộtlầnnữa,quyểnsáchnàysẽchẳngmanglạilợiíchgìchonhữnghọcsinhcótưtưởngcủakẻthấtbại.Nhữngkẻthấtbạnsẽkhôngbaogiờchịutráchnhiệmchonhữnggìxảyratrongcuộcsốngcủahọ.Thayvàođó,họluôntựbiệnhộ,đổlỗichongườikháchoặctựlừadốimình.Nếu học đang “tuột dốc”một cách thảm hại trong trường học, họ sẽbiệnhộlà“Mìnhvônhầm1lớptệhại”,“Mìnhkhôngcóđủthờigian”,“Mìnhvốnsinhrađãlườibiếngrồi”,“Mìnhbẩmsinhcótrínhớkém”,“Mônhọcnàykhônghấpdẫn”,“Bamẹmìnhcũngđâucóhọcgiỏi”.

Những kẻ thất bại lúc nào cũng có khuynh hướng đổ lỗi chomọingườitrừbảnthânhọ.

Họđổthừathầycôgiảngbàinhàmchán,đổthừakìthiquákhó,đổthừabạnbèlàmhọsaonhãngviệchọc,đổthừachamẹsuốtngàycằnnhằnhọ.Tệhạihơncả,mộtsốhọcsinhcòntự lừadốibảnthânrằngmọiviệccũngkhôngđếnnỗiquátệ,rằngmôntoáncủahọcũngkhôngtệđếnthế,rằngthựcchấthọchọchànhrấtchămchỉ,trongkhitựđáylòng,họbiếtrằngnhữngđiềuđókhôngphảilàsựthật.

Nếubạncứ tìm lờibiệnhộ,đổ lỗi chongườikháchoặc tự lừadốibản thân,quyểnsáchnàycũng trởnênvôdụngđốivớibạn.Tại sao?Bởi vì như vậy, bạn không làm chủ được cuộc sống của bạn. Nhữngngười và những việc xung quanh bạn là nguyên nhân khiến bạn thấtbại.Suynghĩđókhiếnbạntrởthành1nạnnhânbấtlựckhôngthểthayđổiđượccuộcsống.”Đờitànnhẫnvàbấtcông”làcâunóicửamiệngcủanhữngkẻthấtbại.Dođó,tấtcảnhữngphươngphápvàkỹnăngtrongquyển sáchnàykhông thể giúpbạn thành côngnếubạn chọn làmkẻthấtbại.

TỰMÌNHLÀMCHỦVÀBẮTTAYVÀOHÀNHĐỘNGTóm tắt lại chươngnày, bạnphải suynghĩ nhưngười thành công

nếu bạnmuốn học hỏi được nhiều điều từ quyển sách này. Bạn phảiMUỐNthànhcôngtronghọctập.Bạnphảilàmbấtcứviệcgìcầnthiếtđểthànhcông.Vớilòngquyếttâmmãnhliệt,bạnsẽđạtnhữngđiểm10đỏchói.Tiếptheo,bạnphảihoàntoànchịutráchnhiệmchonhữngkếtquảxấuvàtốtmàbạnnhậnđượctrongcuộcsốngngaytừbâygiờ.Từnaytrởđi,khôngbaogiờbạntựbiệnhộchobảnthânvàkhôngbaogiờđổlỗichongườikhácnữa.

Nhậnthứcrằngbạnlàngườiquyếtđịnh,bằngcáchthayđổiphươngpháplàm

việcvàhànhđộng,bạnsẽthayđổicuộcsống.Hãysẵnsàngbắtđầucuộchành trìnhbằngviệc tìmhiểuvềmột trongnhữngnhân tố thiếtyếunhấncủathànhcông...niềmtincủabạn.

CHƯƠNG4

TÔITỰTIN,TÔICÓTHỂBAYCAOVÀTÔILÀMĐƯỢC

HỌTHÀNHCÔNGVÌTINVÀOKHẢNĂNGCỦAMÌNH

Nhiềungườithắcmắctôiđãhọcgìmàsaokếtquảhọctậpvàcuộcsốngcủatôilạithayđổibấtngờđếnvậy.Thậtra,nhữngphươngpháp,kỹnăngmàtôiđượchọcchỉgiúptôiđạtnhữngđiểm10,chínhsựthayđổiniềmtintrongtôimớilàyếutốảnhhưởngtôimạnhmẽnhất.Trongquákhứ, tôi từng tinrằngmình làmộthọcsinhđầnđộn, tôi từng tinrằngviệchọchếtsứcnhàmchánkhókhăn,rằngchodùtôicốgắnghọcchămchỉđếnmứcnào,tôicũngkhôngbaogiờtrởthànhmộthọcsinhkhá, còn xuất sắc là điềukhông tưởng.Vậymà, cuộc sống của tôi đãthayđổihoàntoàntừkhitôicóniềmtinmớirằng"tôilàmộtthiêntài",cũngnhư"việchọcrất thúvịnhẹnhàng".Bạncũngsẽ thayđổiđượcnhưvậy!Trướckhibạnđạttoànđiểm10,bạnphảitinbạnlàmđượcviệcấy,cũngnhưtinnórấtthúvịnhẹnhàng.Tấtcảđềuxuấtpháttừniềmtincủachínhbạn.

Nhiềuhọcsinhbịvướngvàocáibẫyvòngxoáythấtbạinày.Họcứliên tục thấtbạibởivìhọnghĩhọ sẽ thấtbại,vàkhihọ thấtbạicàngnhiều,họcàngnghĩhọsẽtiếptụcthấtbại.Kếtquảlà,thấtbạiđeođuổihọsuốtcuộcđời.

Nếubạnđangvướngvàovòngxoáy thấtbại,hãyphávỡnóvà tựgiảithoátbạn.Đểthoátkhỏinó,thayđổiniềmtinlàviệcđầutiênbạnphảilàm(tôisẽchiasẻthêmvớibạnvềđiềunàytrongcácphầnsắptới).Thayđổiniềmtincũngkhiếnmọi thứkhácthayđổi.Vậythì,hãybắtđầutinrằngbạnlàmộthọcsinhxuấtsắc,hãytinrằngviệchọcrấtdễdàngthúvị,hãytinrằngbạncóthểđạtđiểm10mộtcáchnhẹnhàng.Mộtkhibạntinnhưvậy,bạnsẽtựđộngthayđổihànhđộngcủabạn.Bạn sẽ hành động như những học sinh xuất sắc. Nếu bạn không biếtphải bắt đầu hành động từ đâu, hãy đọc thật kỹ và làm theo nhữngphươngphápđượchướngdẫntrongquyểnsáchnày.

NIỀMTINCỦABẠNCHỈĐÚNGVỚIMÌNHBẠNKhitôikhuyênmọingườinênthayđổiniềmtincủahọ,họthường

trảlờitôirằng"anhcóđiênkhông?Anhnóitôithayđổiniềmtincủatôilàýgì?Làmsaotôithayđổiđượcniềmtincủatôi?Niềmtincủatôihoàntoànđúng,đúnglàtôithậtsựđầnđộnvàhayquêncơmà,việchọc

thậtsựnhàmcháncơmà,tôikhôngthểthayđổiđiềuđó".Bạnphảinhớrằngniềmtincủabạnkhôngbaogiờlàtuyệtđốicả.

Niềmtincủamộtngườichỉđúngvớichủnhâncủanó.Rõràngniềmtinkhônglàgìkháchơnmộtýkiếnchủquan.Chodùbạnhếtmựctinvàođiềugìđichăngnữa,sẽluôncóngườikháctinvàođiềuhoàntoàntráingượcvớiniềmtincủabạn.Xinthưavớibạn,nếucónhữngngườiluôntinrằngtoánhọchếtsứckhôkhan,tẻnhạt,thìcũngcórấtnhiềungườikhácchorằngtoánhọcrấtthúvịđầymàusắc.Tómlại,niềmtinkhôngbaogiờ là sự thật tuyệtđốivìnóchỉđơngiản là sảnphẩmcủachínhbạn.

Sựkhácbiệtgiữangườithànhcôngvàkẻthấtbạinằmở"sảnphẩmniềmtin"củahọ.Bởithế,thayvìnghingờmộtniềmtinnàođócóthậtsự đúng hay không, bạn phải tự hỏi liệu niềm tin đó có truyền thêmnănglựcchobạnđểđiđếnthànhcônghaykhông.Nếunólàmbạncảmthấymạnhmẽhơnđểvươntớithànhcông,hãychấpnhậnniềmtinđó,ngượclại,nếunóhạnchếnănglựcbạn,bạncầnphảitừbỏnó.

NIỀMTINCỦABẠNXUẤTPHÁTTỪĐÂU?

Vấnđềphứctạpởchỗlàđasốmọingườikhôngbiếtchủđộnglựachọnniềmtincủamình.Nếubạnlàmđượcđiềuđó,bạncóthểtrangbịcho bản thân những niềm tin tích cực. Thay vào đó, chúng ta thừahưởngmột cách thụđộng tất cả các loại niềm tin (trong số đó có rấtnhiềuniềmtintồitệ)từchamẹ,bạnbè,thầycôvàkinhnghiệmtrongquákhứ.Đôikhi,nhữngngườithânquencủachúngta,dùkhôngcốý,truyềnđạt cho chúng tanhữngniềm tinhết sức tiêu cực, vô tìnhhủyhoạicuộcsốngcủachúngta.TiếnsĩGeorigiLozanov,ngườikhámphá

raphươngpháphọctăngtốc,đãkhẳngđịnhrằng:chúngtakhisinhrađềulànhữngthiêntài,nhưngtrongquátrìnhlớnlên,chúngtalàmmấtkhảnăngthiênphúcủamìnhtừviệclắngngheýkiếntiêucựccủangườikhác.Vídụnhưchamẹ,bạnbèhoặcthầycônóirằngchúngta"lườibiếng","vôdụng","ngungốc","kémcỏi",v.v...saumộtthờigianphảiliêntụcnghenhữngđiềunày,chúngtadầndầnbắtđầutinvàochúng,dẫnđếnviệcsốngmộtcuộcsốngvớivôsốniềmtintiềucực.

Quanămtháng,nhữngniềmtintiêucựcấybiếnthành"sựthật"vàchúngtakhôngbaogiờnghingờnhững"sựthật"đó.

CHUYỆNNÀYĐÃXẢYRAVỚIBẠNCHƯA?Niềm tin cũng có thể hình thành từ việc chúng ta tự tạo ra quan

niệmsailầmsaukhitrảiquanhữngkìnhnghiệmtrongquákhứ.Bạncóthểbịđiểmkémtronglầnđầutiênthitoán.Chẳngmay,khi

bạn tiếp tục bị điểmkémmột toán thêmvài lần nữa, bạn sẽ bắt đầuhìnhthànhniềmtinlà"tôihọckémmôntoán".Sauđó,nếubạncứtiếptụckhưkhưômlấyniềmtintiêucựcnàyvàobảnthân,bạnsẽ lặplạithấtbạinày,rồithấtbạilạicủngcốniềmtincủabạntừlầnnàysanglầnkhácchođếnkhiniềmtincủabạntrởthành"sựthật"đốivớibạn.

Vấnđềnằmở chỗ là bạn có thểkhônghềdốt toánmột chútnào,nguyên nhân có thể là do những khái niệm, định nghĩa toán học đãkhôngđượcgiảithíchchobạnmộtcáchthíchhợphoặccóthểbạnđãápdụngsaicáchgiảihoặchiểusaicâuhỏitrongbàithi.Tấtcảchúngta,aicũngcóthểphạmsailầmtronghiệntạivàtươnglai.Tuynhiên,việcápdụngsaiphươngphápgiảitoánmộtvàilầnvàviệctinrằngbạnvốnrấtkémmôntoánlạilàhaiviệchoàntoànkhácnhau.

Khibạntựnóivớibảnthânrằngbạnđãdùngsaiphươngpháp,bạnsẽkhôngcảmthấytệhạivàbấtlực.Lýdolàvìđiềuđóđồngnghĩavớiviệc bạn có thể đạt kết quả tốt hơn ở lần sau khi bạn học toán vớiphươngphápphùhợphơn.Ngược lại,nếubạn tựnhủrằng"mình tệhạitrongmôntoán",bạnsẽcảmthấyhoàntoànbấtlực.Kếtquảlàbạnsẽkhôngbaogiờbiếtrằngthậtsựtồntạinhữngphươngphápphùhợphơnđể"chinhphục"môntoán.

BẠNKHÔNGCHỈLÀNHỮNG"NHÃNDÁN"Trongsuốtcuộcđời,chúngtakhôngngừngđồnghóatấtcảmọiviệc

màchỉdựatrênmộtvàikinhnghiệmbảnthân.Đặcbiệthơn,chúngtaluôntựkếtluậnvềchínhconngườimìnhmộtcáchthiếucăncứrồitintưởngtuyệtđốivàođiềuđó.Kếtcục,chúngtatựnémmìnhrơivàovòngxoáythấtbại.

Quathờigian,chúngtathuthậpvàdánrấtnhiềuloạinhãnlênbảnthânmìnhđạiloạinhư"tôirấtlườibiếng","tôivôtráchnhiệm","tôihayquên"hay"tôivẽrất tệ".Bêncạnhnhững loạinhãnchúng ta tựdán lênmình, còncó các loạinhãnkhácdonhữngngườixungquanhnhưchamẹ,thầycô,bạnbè,...dánlênchúngta.

Dầndần, chúng ta quên rằngnhững loại nhãnnày chỉ là sựđồnghóathiếucăncứ, lànhữngniềmtinkhôngđúngsự thật.Chúngtađãquáquenvớicácnhãndánnàyđếnmứcđộcoichúng làmột thực tế,mộtsựthậthiểnnhiêntrongcuộcsống.Chấtlượngcuộcsốnghiệntạicủabạnchínhlàkếtquảtrựctiếpcủanhữngloạinhãnbạntựdánhoặcdongườikhácdánlênchobạn.

BÀIHỌCTỪCUỘCSỐNGTôibịdánnhãn"dốttoán"nhưthếnào?Ởsingapore,nhiềubậcchamẹtậpchoconlàmquenvớibảngcửu

chương trước khi chúng vô tiểu học, việc này sẽ giúp bọn trẻ tiến bộ

nhanhhơncácbạncùnglớp.Bởithế,chamẹtôicũngcốgắngdạytôihọcthuộclòngbảngcửuchươnglúctôisautuổi.Nhưngtôikhôngthểnàohiểuđượcđịnhnghĩaphép tínhnhânvìchamẹ tôiđãkhôngdạyđúngcách.Kếtquảlàtôikhôngthểlàmphéptínhnhân.Chamẹtôicựckỳnảnchívàdánchotôicáinhãn"đầnđộn".Họhỏitôi:"Tạisaoconkhôngthểhọcthuộclòngnhưmấyanhhọcon?".

Mẹ tôi càng làm tôi mất tự tin hơn khi bà dán cho tôi cái nhãn"Thừahưởnggenditruyềndốttoán"từbà.(mẹtôicũngthitrượtmôntoánnhiềulầnkhicònđihọc).Cuốicùng,tôicũngđượchọcphéptínhnhânởtrườngtiểuhọcnhờthầytôiđãvídụmìnhhọaphéptính"2x3"bằnghaihộpgiấyvàmỗihộpchứa3bônghoa.Thậtđángtiếclàlúcđó,sựtựtinvàniềmtinvàokhảnăngtoánhọccủatôiđãbịpháhủyhoàntoàn.Chẳngbaolâu,tôibắtđầuchorằngmôntoánđikèmvớisựnảnchí, thất bại. Tôi căm ghétmôn toán. Vì thế, tôi luôn ngồimơmàngkhôngthèmtậptrungtronglớphọc,thậmchíkhôngthèmlàmbàitậpvềnhà.Khôngcầnnóigì thìaicũngcóthểđoánđược, tôi liêntụcthitrượtmôntoán.Đúngthế,tôithấtbạithảmhạitrongmôntoánchỉvìtôibịdáncáinhãn"dốttoán"tođùngvàphảimangcáinhãnấytrênngườinhiềunămtrờichođếnnămlớp6.

Thếrồi,mộtviệcxảyralàmthayđổiniềmtinvàcuộcsốngcủatôimãimãi.Mọingườiviệckhởinguồnkhitôibắtđầuvàocấphaivàhọcmôntoántrungcấp.Mọingườiđềunóihọcmônnàyrấtkhó,khóhơnnhiềusovớimôntoánsơcấp.Tìnhcờsaomàvàobuổitốitrướcbàihọcđầu tiênvềphương trình toánhọc, tôidành thờigianđọchết chươngsáchvềđềtàiấytrongquyểnsáchgiáokhoavừamớimua.Khôngmộtngườibạnnàotronglớptôibậntâmđếnviệcđọcsáchtrướckhiđếnlớpnhưvậy.

Ngàyhômsau,khithầytoándạycảlớpvềchủđềmớinày,aicũngcảmthấykhóhiểu.Vìtôitìnhcờđọctrướcđúngchươngsáchnày,tôicảmthấyhiểubàinhiềuhơnmặcdùvẫnchưahiểuhếthoàntoàn.Khithầyramộtđềtoánkhó,khôngaitronglớptôigiảiđược.Chỉcótôilàngườiduynhấtđưaralờigiảichínhxácvớilậpluậnrõràng.Ởtrườngcấphaimớinày,bạnbèxungquanhkhôngaibiếttôicócáinhãn"dốttoán".Tấtcảmọingườinhìntôisữngsờsaukhitôigiảixongbàitoánđó. Lập tức những lời bàn tán xôn xao trầm trồ rộ lên "bạn ấy thậtthôngminh","bạnấyđúnglàcónăngkhiếutoán",thậmchí"bạnấylàmộtthiêntàitoánhọc".Lýdocủaviệctôibấtngờtỏasángnhưmộttàinăngtoánhọcchỉđơngiảnlàvìtôichịukhóđọcsáchtrướcđó.

Cảmgiác thậtdễchịu làmsaokhiếncho tôicó thêmđộng lựcđọcsáchtrướckhinghegiảng,vàbướcvàolớptrongtưthếcủamột"thiêntài". Bạn bè chủ động nhờ tôi hướng dẫn bài tập về nhà, tôi liên tục

được thầy cô khen ngợi.Mọi người bắt đầu dán nhãnmới cho tôi là"thiên tài toán học".Thế rồi dần dần, tôi bắt đầu tựmình gỡ bỏ cáinhãn"dốttoán"vàdánchotôicáinhãn"thiêntàitoánhọc".Chínhvìlẽ đó, tôi đòi hỏi bản thân phải làmột "thiên tài toán học" thật thụ.Toànbộniềmtincủatôiđãthayđổi.Tôibắtđầuhọctoánsiêngnăngđểduy trì hình tượngmới này và đạt điểm 10 liên tiếp. Từmột kẻ thù"khôngđộitrờichung",toánhọcbỗngtrởthànhngườibạnthânvớitôi,thayvìkhôkhannhàmchán,toànhọcmanglạichotôiniềmvuivàsựngưỡngmộcủabạnbè.Vớicáinhãnmớiấy,tôiđãthoátkhỏivòngxoáythấtbại.Trongnhữngnămsauđó,tôiđạtđiểm10chotấtcảcáckỳthitoáncuốinăm,tiếnxavôchuyênngànhtoànkhilêntrunghọc.Ởtrunghọc,tôilạitiếptụcđạtthànhtíchxuấtsắctrongcácmôntoáncaocấpvàtoánnângcao.

NIỀMTINCÓSỨCMẠNHPHITHƯỜNGBạnvừahiểurarằngniềmtincủabạncókhảnăngtạorasựkhác

biệtlớnlaonhưthếnàotrongcuộcsốngcủabạn.Nếubạntinrằngtrườnghọcrấtnhạtnhẽo,bạnsẽcảmthấynótẻ

nhạtvàđạtkếtquảtrungbìnhhoặckém,nếubạntinrằngviệchọcrấtthúvị,bạnsẽcảmthấynó thúvịvàđạtkếtquả tốthơn.Nếubạn tinrằngtiếnganhlàmộtngônngữkhóhọcnhấtthếgiới,bạnsẽkhôngbaogiờthànhthạotiếnganh.

Bạnhãynhớrằngniềm tin của chúng takhôngbaogiờ chínhxáctuyệtđối,niềmtinchỉđơnthuầnlàcácýkiếnvàkháiniệmđồnghóacủachúngta.Nhưngnếuchúngtatinvàonó,niềmtinsẽbiếnthànhsựthật.Niềm tin có sứcmạnhphi thườngđếnnỗinó thật sựảnhhưởngđến chúng ta không những vềmặt tư duy trí tuệ,mà còn vềmặt vậtchất,thậmchícóthểbiếnđổimộtsốcơchếsinhhọctrongngườichúngta.

Từnhữngnăm1940,cácbácsĩđãkhámphárarằngkhibạnuốngthuốcvàkhỏibệnh,thậtrathànhphầnthuốctrongthuốckhôngphảilànguyênnhânduy nhất giúp bạnkhỏi bệnh, niềm tin trong chính bảnthânbạncũngđónggópmộtphầnrấtlớnvàoviệcchữabệnhchobạn.Đâygọilàtácdụnglàmtrấnantinhthầncủathuốcthôngquaniềmtin.Lịchsửyhọcghilạirằng,cácbácsĩtừngđưarachocácbệnhnhânungthưlynướcđườngvànóivớihọđâylàmộtloạithuốcmớirấthiệuquảtrongviệc làmtankhốiutrongngườihọ.Khốiuthậtsựgiảmdầnvàngười bệnhdầndầnhồi phục.Thầndược chữabệnh cho họ chính làniềm tin củahọ.Sauđây làmột câu chuyệnđángkinhngạckhácmànhiềungườitrongchúngtađãđượcnghenóitới.

BÀIHỌCTỪCUỘCSỐNGChạymộtdặmtrongvòngíthơnbốnphút

Đãtừngcómộtniềmtinsailầmtronghàngngànnămlàconngườikhôngthểnàochạyhếtmộtdặm(xấpxỉ1.6km)trongvòngíthơnbốnphút.Nhiềungườiđãhình thànhvà tin tưởngvàokết luậnnàychỉvìtrướcđó,mộtsốngườithửsứcđềuthấtbại.

Mộtsốnhàkhoahọccủngcốthêmniềmtinnàybằngviệcđưaracácbằngchứngtrongnghiêncứucơthểhọcrằng,conngườikhôngcóđủthểchấtđểchạyhếtmộtdặmtrongvòngíthơnbốnphút.Sauđó,vàonăm1954,mộtngườiđànôngrấtbìnhthườngtên làRogerBannisterphủnhậnđịnhkiếnnàyvàtinrằngviệcnàycóthểthựchiệnđược.Saukhi trải nghiệmqua nhiều cuộc rèn luyện thể chất, tinh thần, ông đãchiếnthắngđược"cuộcchiến"tưởngchừngnhưcầmchắcthấtbạinày.Tuynhiênđâykhôngphảilàyếutốđángkinhngạctôimuốnnóitới.

Câu chuyện đáng chú ý ở chỗ là trong hàng ngàn năm trước khiRogerBannisterđạtthànhcông,khônghềcómộtaicóthểlàmviệcấy.Vậymà,chỉtrongvòngmộtnămsaukhiBannisterphákỷlục,cóthêm37ngườikhác cũngđạtkỷ lục tương tự.Càngngạcnhiênhơn, trongnăm tiếp theo, con sốấy tăng lêngấp10 lần, 300ngườikhác tiếp tụcthànhcông.Phảichăngtrongvònghainămngắnngủi,nhânloạiđãsảnsinhrahàngtrămvậnđộngviêntàinănghơnbấtcứvậnđộngviênnàokháctrongsuốtnhiềungànnămtrướcđó?Dĩnhiềnlàkhông!

Tạisaovậy?bởivìthànhcôngcủaBanniserđãphávỡniềmtinhạnchếcủaconngườirằngviệcđókhôngthểthựchiệnđược.Vớiniềmtinmớirằngviệcđócóthểlàmđược,hàngtrămhàngngànngườiđãthựchiện được điềumà không biết bao nhiêu thế hệ con người qua hàngngànnămtrướcđãthấtbại.

TrangbịchobạnnhữngniềmtinhữuíchNếuviệcitntưởngvàomộtđiềugìđó,dùxấuhaytốt,cóthểbiếnnó

thành sự thật, vậy thì tại sao bạn không đẩy lùi vào quá khứ tất cảnhữngniềmtinnguyhạiđãvàđanggiớihạnkhảnăngcủabạn, thayvàođólàbạntựtrangbịchomìnhnhữngniềmtinmớichắpcánhđưabạn bay cao, xa hơn ?. Thay vì cứ giữmãi những cái nhãn tồi tệ dongười khác vô tình dán cho bạn, bạn hãy tự tạo chomình những cáinhãnkháclạcquanhơn,nếumuốn,bạnhoàntoàncóthểdánchomìnhnhữngcáinhãnnhư"Tôicótưchấtcủamộtnhàlãnhđạo"hay"Tôicókhảnăngquảnlýthờigiantuyệtvời".Trongbàitậpsauđâychúngtasẽthựchiệnviệcnày.Bướcmột:bắtđầungaybâygiờ,bạnhãyviếtratấtcảnhữngniềmtinlàmgiớihạnkhảnăngcủabạn.Viếtranhữngniềmtincủabạnvềbảnthân,họctập,trườnghọc,thầycô,thậmchívềcuộcsốngchung.Vídụ:"Tôilàmtoánrấttệ","Tôirấtlười","Trườnghọcđángnguyềnrủa","Việchọcrấtkhókhăn".Hãyđiềnvàophầnghichúdướiđâyngaybâygiờ.

PHẦN2:NHỮNGPHƯƠNGPHÁPHỌCSIÊUĐẲNG

CHƯƠNG5

BẠNSỞHỮUBỘNÃOCỦA1THIÊNTÀI

MỘTBỘNÃOĐẦNĐỘNHAYCHƯAĐƯỢCRÈNLUYỆNTỐTBạnthườngnghe1sốngườithanphiềnrằnghọkhôngthôngminh

bằngngườikhác.Họthanphiềnbộnãocủahọrấtchậmchạp,khôngbiếtsángtạohoặckhôngthểtiếpthugìcả.“Nếutôithôngminhhơn,tôicóthểhọcgiỏihơnrấtnhiều”làlờibiệnhộtôithườngnghenhất.Nhiềungườihỏirằngtôicóthểtin1họcsinhcótríthôngminhhơnnhữnghọcsinh khác không?. Tôi tin chứ. Những học sinh thôngminh hơn họcnhanhhơnvàđạtkếtquảtốthơn.Câutrảlờitiếptheocủatôilà:“Tríthôngminhcủabạnlàtráchnhiệmcủabạn”.Điềunàycóýnghĩalànếubạnkhôngthôngminh,đólàlỗicủabạn.“Nhưngtôiphảilàmthếnàonếutôikhôngthôngminh?”luônluônvừalàcâutrảlờivừalàcâuhỏitừhọ.

Tôitinrằngtríthôngminhcủa1ngườicòthểđượcrènluyệnvàbấtkìaicũngcóthểtrởnênthôngminhhơn.Nếubạnquyếttâmnângcaonănglựccủabộnão,tríthôngminh,trínhớvàkhảnăngsuynghĩcủabạn từhômnay, bạnhoàn toàn có thể làmđượcđiềuđó.Mặcdù tôiđồngýrằngmột sốngườicó sẵn trí thôngminh thiênphú từ lúcmớisinhra,hầuhếtnhữngngườitàinănghaythiêntàiđềudotựrènluyện.Bảnthântôiđây là1vídụđiểnhình.Cơbản là tôiđãhuấn luyệnbộnãocủatôitrởnênđầytàinăng.

EDITH ĐƯỢCRÈN LUYỆN THÀNHNGƯỜI TÀI NĂNGNHƯTHẾNÀO?

AaronSternlàmthínghiệmtrênchínhcongáimìnhvàonăm1952đểchứngminhrằngtríthôngminhcóthểđượcrènluyện,vàrằngbấtkì ai cũng có thể trở thành tài năng nhờ vàomôi trường và phươngpháphọctậptốt

AaronSternmanglạichocongáimình1môitrườngkíchthíchtrìthôngminhtốtnhấtôngcóthểnghĩtới.Từlúcbégáimớiđượcsinhra,Aaron Stern cho cô bé nghe nhạc cổ điển, nói chuyện với cô bé bằngngônngữcủangười lớn (chứkhôngphảinói chuyệnnhưđứa trẻ),vàdạychocôbérấtnhiều từmớihằngngàybằnghìnhảnh.Nỗ lựccủaAaronSternđemđếnthànhquảnhưthếnào?Khimới1tuổi,béEdithcóthểnóinhữngcâuhoànchỉnh.Lúc5tuổi,EdithđãđọchếtbộsáchBáchKhoaToànThưcủaAnhquốc.Năm6tuổi,côbéđọc6quyểnsáchvàtạpchíNewYorkTimesmỗingày.Năm12tuổi,côbébắtđầuvàotrunghọcvànăm15tuổi,cốbắtđầuhọcngànhtoántạitrườngđạihọcMichiganState.

Maymắnthay,bạnkhôngcầnphàirènluyệntrínãocủabạntừkhicònbéđểđạtnhữngkếtquảxuấtsắc.Bạncóthểbắtđầurènluyệnbộnãocủabạnởbấtcứđộtuổinào,nhưngtốtnhấtlàngaybâygiờ.Bạnkhông biết làm thế nào để tăng trí thôngminh củamình ư?Để hiểuđượctoànbộquátrìnhnày,chúngtahãycùngnhaukhámphá.

KHẢNĂNGKHÔNGGIỚIHẠNCỦABỘNÃOĐểhiểuđượcbộnãocủachúngtamạnhmẽđếnmứcnào,chúngta

cầntìmhiểuvề1sốpháthiệncủacácnhànghiêncứuvềnãotrongsuốt50nămqua.

Bộnãocủachúngtađượccấutạo từhảngtỉ tếbàonãocòngọi làNoronthầnkinh.Mỗimộtnorontuycókíchthướccựcnhỏnhưnglạicó1 sứcmạnh xử lí thông tin tương đương với 1 máy tính. Bộ lưu trữthôngtincủa1noroncũngcósứcchứakhổnglồvìmỗitếbàonãobao

hàm 1 bộ gen hoàn hảo của chúng ta đủ để tái tạo thêm 1 nhân bảngiống y như chúng ta vậy. Trung bình có khoảng 1 triệu triệu(1.000.000.000.000)noronnhưthếcấutạonênbộnão.Trongkhiđó,1con ong mật chỉ cần 7.000 noron để có thê xây dựng, duy trì 1 tổong,tínhtoánkhoảngcách,hútmậthoa,sảnxuấtmật,cókhảnănggiaophối,chămsócongconvàcókhảnănggiaotiếptrongđàn.Sựsosánhnàychothấychúngtacó1sứcmạnhnãobộkhủngkhiếp.Chúngtacóquánhiềunoronđếnmứcnếubạncóíthơnvàitriệunoronsovớingườikhácthìcũngkhôngkhácbiệtgìmấy.

SỰLIÊNKẾTNƠRONTẠONÊNTRÍTHÔNGMINHNếu tất cả chúng tavề cơbảnđều cò cùng1 số lượngnoron thần

kinh, vậy thìđềugì tạo ra sựkhácbiệt về trí thôngminh conngười?Điềugìkhiếnhọcsinhnàythôngminhhơnhọcsinhkia?Lờigiảiđápnằm ở số lượng đường kết nối giữa các noron còn gọi là sự liên kếtnoron.20tuầnsaukhithụthai,cácnorontrongnãobộcủachúngtabắtđầutạorahàngngànliênkếttừnoronnàyđếnnoronkhác.Sựliênkếtnàyđịnhhìnhhàngloạtcáchànhvicủachúngtavàdođó,quyếtđịnhtríthôngminhcủachúngta.Nếubạncónăngkhiếuvềtoán,cóthểbạnđãphát triển1số lượng liênkếtnoronphongphúgiúpbạngiỏiphântích,xửlívàgiàiquyếtcácvấnđềtoánhọc.Tuynhiên,cùngvớinhữngliênkếtnoronnày,bạncóthểkhôngcónăngkhiếuvẽ.Mộtngườikháccóthểvẽrấtđẹpvìanhtacóliênkếtnoroncầnthiếtkhácvớibạn,giúpanhcókháiniệmtốtvềhộihọa.Càngnhiềuliênkếtnoronđượctạora,chúngtacàngthôngminhhơntrong1lĩnhvựcnàođó.

Vậythì,1câuhỏiquantrọngđượcđặtralàyếutốnàoảnhhưởngđếnsựliênkếtgiữacácnoron?Việctậndụngbộnãocủabạnbaonhiêu

sẽquyếtđịnhbấynhiêuliênkếtnorontrongnãobộ.Mỗikhibạnnhìn thấy, lắngnghehoặc làm1 chuyệngìmới,hoặc

mỗikhibạnsuynghĩ,bộnãocủabạnsẽbịkíchthích.Đâylàlúcbộnãocủabạntạorathêmbấynhiêuliênkếtnorongiúpbạnngàycàngthôngminh.

HÃYCÙNGKHOANHTAYLẠINÀOChúngtahãylàm1thựcnghiệmđểkhámphásứcmạnhtrongliên

kếtnoron.Bạnđãsẵnsàngthamgiachưa?Xinnhớrằngthamgiathựchànhlàcáchhọchiệuquảnhất.Tuyệt!Bâygiờ,bạnhãykhoanhtaylạitrướcngực.Việcnàyđâucókhóquáđúngkhông?Tiếptheo,tôimuốnbạnthayđổihướngkhoanhtaycủabạn(tayphảiđặttrênđổithànhtaytráiđặtphía trênhoặcngược lại).Bạnhãy làmđi.Códễkhôngnào?Bạncócảmthấy1chútbốirốilúcmớibắtđầuđổihướngkhông?Khibạnđổihướngkhoangtayrồi,bạncảmthấythoảimáihaykhôngthoảimái?Nếubạngiốngnhưđasốmọingười,bạnsẽcảmthấybốirối1chútlúcđầunhưngchỉ1lúcsau,bạnsẽlàmđượcthànhthạo.

Bạnthắcmắclàbàitậpthựchànhnàycóliênquangìtớibộnãocủabạnđúngkhông?Hãysuynghĩxemnào.Lýdolạisaolầnđầutiênbạnkhoanhtayrấtdễdàngmàkhôngcầnsuynghỉ?Đúngthế,bạnlàđượcviệc đó là tại vì trong suốt baonhiêunămquabạnđã làmđi làm lạihànhđộngđórấtnhiềulần,nãobộcủabạnđãhìnhthànhcácnhómliênkếtnorongiúpbạnthựchiệnviệcđóthuầnthục.Khibịyêucầulàm1việcnàokhác,1việcmàbạnkhônglàmthườngxuyên,giốngnhưviệcthayđổihướngkhoanhtay,bạnsẽcảmthấylóngngóngvìbộnãocủabạnchưa có các liênkếtnoron cần thiếtđể thựchiệnhànhđộngmới

này.Bâygiờbạnthửngồitrướcgươngtậpđổihướngkhoanhtaycủabạn

trong1giờđốnghồ,bạnchắcchắnsẽcóthểkhoanhtayvàđổihướngkhoanhtay1cáchdễdàngsauđó.Tạisaovậy?Bởivìtrongquátrìnhlặpđilặplại1hànhđộngmới(đổihướngkhoangtay),nãobộcủabạnsẽbịkíchthíchlàmphátsinhcácliênkếtnoronmớigiúpbạnthựchiệnhànhđộngmớinàykhádễdàng.

NẾUBẠNKHÔNGTHÀNHTHẠOVIỆCGÌ,HÃYTHỰCHIỆNVIỆCĐÓNHIỀUHƠN

Việcnàyámchỉđiềugì?Nếubạnkémtoán,bạnnênlàmgì?Đúngthế!Bạnphảitiếptựclàmtoánthậtnhiều.LýdokhiếnbạnkémmônĐạiSốvìbạnkhôngcóđủliênkếtnorongiúpbạnhiểuvàápdụngmônhọcnày.BằngcáchthựchànhmônĐạiSốthậtnhiều,bạnsẽcảmthấymônhọcnàyngàycàngdễ.NãobộcủachúngtasẽquenthuộcvớimônĐạiSốkhinótạorađượcnhiềuliênkếtnoronmớidànhchomônhọcnày.LầnđầutiênbạnthửtrượtPa-tin,tôidámcárằngbạnrấtkhógiữthăngbằng.Nhưngsauvàilầntập,việcgiữthăngbằngtrởnêndễdànghơnnhiều.Mộtlầnnữa,bộnãocủabạnvốnchỉcónhữngliênkếtnorongiúpbạngiữthăngbằngkhibướcđibìnhthường,bạnđãhọcđượccáchgiữ thăngbằng trênpatin thôngquaviệc tạoranhững liênkếtnoronmới.

Việcnàynghecóvẻrấtđơngiản.Thựchànhnhiều,bạnsẽlàmviệcđótốthơn.Đúngnhưvậyđấy.Nhưngđasốhọcsinhlạikhônglàmđượctheonguyên tắc cơbảnnày.Bạnhãy tựhỏimình :Khibạnhọckémmôntoánhaymôn lịchsử,bạncóxuhướng thựchànhmônđónhiềuhơnhay íthơn?Chắcchắncâu trả lời là íthơn.Chúng tacókhuynhhướngghétbỏhaynétránhnhữngmônhọcchúngtakhônggiỏi,vớilờibiệnminhrằngmônhọcđórấtnhàmchán,hoặcchúngtakhônghứngthúvớimônhọcđó.Cànglúc,chúngta lạicókhuynhhướnglàmthậtnhiềuviệcchúngtathànhthạonhưtròchơiđiệntử.Đólàlídotạisaochúng ta chơi càng ngày càng giòi hơn trongkhi học càngngày càngkém.Nếutríthôngminhkhôngthểthayđổi,tôichắcchắnkhibạnhọckémthìbạnchợiđiệntửcũngrấttệ.Nhưngrõràng,thựctếchothấy1điềuhoàntoànngượclại.

Bạncàng tậndụngbộnãocủamìnhbaonhiêu,bộnãocủabạnsẽcàngthôngminhbấynhiêu.Bộnãocủabạncũnggiốngnhưcơbắpcủabạn vậy. Cách duy nhất đế phát triển cơ bắp là là tập luyện thườngxuyênbằngcáchnângnhữngvậtnặnghơnnhữnggìbạncó thểnângđượclúcbìnhthường.Nãobộcủabạncũngthế.Cáchduynhấtđểbạnthôngminhhơnlàlàmnhữngviệckhiếnchobộnãocủabạncảmthấyrấtkhókhăngaygo.Mỗingày,bạnhãytìm1việckhókhănnàođómà

bạnphảiđộngnãomớihiểurõhoặcthànhthào.Bạnhãythửtháchbảnthânbằngviệckhámpháhaytìmhiểuvấnđềđó.Đâychínhlàbíquyếtgiúpbạnthôngminhhơn.

SÁUCÁCHKÍCHTHÍCHBỘNÃO

NghenhạcBa-rốc(Baroque)–mộtloạinhạccổđiểntừnhữngnăm1700–1800.Liêntụcđặtcâuhỏivàtrảlờicâuhỏitronglớphọc.Thửtháchbảnthânbằngviệccốgắnggiảiđápcáccâuhỏimớimẻphứctạpmỗingày.Khámpháthôngtinbênngoàisáchgiáokhoabằngviệchọchỏikiếnthứcmớitrongsáchthamkhảo.Khôngbaogiờbỏquacácchủđềvàchươngsáchkhóhiểu.Hàohứngbắttayvàotìmlờigiảiđáp.Hiểurõrằng:cáchduynhấtđểtrởnênthôngminhhơnlàcảmthấykhóhiểuvàphạmsailầmtrongquatrìnhrènluyện.

SÁUCÁCHNGĂNCHẶNSỰPHÁTTRIỂNCỦABỘNÃO

BỏquacácchươngsáchhoặcthôngtinmàbạnnghĩlàquákhóhiểuvàphứctạpKhôngdámđặtcâuhỏikhibạnkhônghoàntoànhiểurõvấnđềgìTrảlời“Tôikhôngbiết”vàkhôngbậntâmsuynghĩvềcâutrảlời.Chỉhọcnhữngvấnđềcảmthấydễtiếpthu.

Saochépđápántừbạnbè,khôngmuốntựmìnhcốgắngtìmcáchgiảiquyếtvấnđề.Khôngdámgiơtayphátbiểutrảlờicâuhỏitronglớphọc.(Khôngcầnlongạiviệcbạncóthểtrảlờicâuhỏisaivìngaycảnhữnghọcsinhgiỏinhấtcũngcólúctrảlờisai.Điềuquantrọnglàbạncốgắngsuynghĩvàtrảlờicâuhỏi.Đốivớithầycô,việcbạnthậtsựcốgắngđểtrảlờicâuhỏicóýnghĩahơnlàviệcbạntrảlờiđúnghaysairấtnhiều.)

TRÍTHÔNGMINHKHÔNGGIỚIHẠNNếubạncóthểtăngcườngtríthôngminhbằngviệckíchthíchnão

bộ,vậythìgiớihạntríthôngmìnhcủabạnởđâu?Điềunàyphụthuộcvàoviệcbộnãocủabạncòncóthểtạorabaonhiêuliênkếtnoronnữa.Bạnhãynhớrằngchúngtacó1triệutriệunoronvàmỗinoroncóthểtạpravôsốcácliênkếtvớinoronkhác.Tỗngsốliênkếtđượctínhtoán1cáchchínhxácsẽnhiềuđếnmứcchúngtabuộcphảiviếtratrêngiấy,đólà1consốkhiếnaicũngphảirùngmình,bắtđầubằngsố1theosaulàdãysố0dài10,5triệucâusố.Đểgiảithíchrõhơnchobạnhiểuconsốnày lớnđếnmứcnào, tôi sẽ so sánh con sốnàyvới 1kháiniệmquenthuộc.Tấtcảchúngtađềubiếtnguyêntửlà1cấutạovậtchấtcựcnhỏtrongvũtrụ,đúngkhông?Vậybạnbiếtcóbaonhiêunguyêntửtrongvũtrụkhông?Theoướcđoán,consốấybắtđầubằng1và100số0theosao(1x10100).Nghĩalàbạnphảiviếtconsốnguyêntửnàytrên1mảnhgiấy dải khoảng nửa mét. Còn con số liên kết noron thì lại chiếm 1“mảnhgiấy”dàikhoảng10,5 triệu cây sốkhi viết bằng tay.Rõ ràng,tiềmnăngpháttriểncủanãobộgấphàngtỉtỉtỉ...lầntổngsốnguyêntửtrongvũtrụ.Haynóiđơngiản,nógầnnhưkhôngcógiớihạn.

BỘNÃO2TRONG1CỦABẠNĐểhọccáchtậndụngsứcmạnhcủanãobộ,trướchếtbạnphảihiểu

đượccáchlàmviệccủanó.Cáclớptrêncùngvàtrungtâmcủanãobộđượccấutạotừbáncầunãotráivàbáncầunãophải.Haibáncầunãonốiliềnnhaunhờvàotậphợpcácsợidâythầnkinh.Mỗibáncầunãocó1vaitròhếtsứckhácnhau.Nãotráicủachúngtaxửlíthôngtinvềlậpluận,toánhọc,phântích,ngônngữ,cácchuỗisốvàsựkiện...Nãophảicủa chúng ta chăm lo những việc như âm nhạc, sáng tạo, mơmộng,tưởngtượng,màusắc,tìnhcảm...

NÃOTRÁITỐT,NÃOPHẢIXẤU?Bạn hãy thử nghĩ xem, 90% cácmôn học trong trường là những

mônhọcthiênvềnãotrái.Nhữngmônhọcchínhnhưđịalý,toánhọc,vậtlí.Hóahọc,sinhhọc,anhvăn,kỹthuật...đềuđòihỏicácchứcnănghoạt động từ não trái như tìm hiểu sữ kiện, phân tích thông tin, lậpluận,tínhtoán.

Vậy thì trong khi não trái của bạn phải liên tục làm việc hầu hếtthờiigianlúcbạnhọctrường,nãophảicủabạnsẽlàmgì?Nóhầunhưchẳnglàmgìnhiều.Nghĩalànãophảikhôngđượctậndụngđúngcôngsuất.Dođó,nãophảicủabạncảmthấyrất“nhàmchán”vàkếtquảlànólàmsaonhãngsựtậptrungcủabạn.

Cóphảibạnhaymơmàngtronglớphọc,hoặchayviếtnguệchngoạctrêngiấykhi thầycôgiảngbàikhông?Bạncóbiết tạisaochuyệnnày

xảyrakhông?Bởvìđasốcácmônhọcđềuliênquanđếnchứcnăngnãotrái,nãophảicủabạnhầunhưkhôngcógìđểlàm,nó“cảmthấynhàmchán”vàphải“kiếmviệcđể làm”.Kếtquả lànãophảikhiếnbạnmơmàng,viếtnguệchngoạctrêngiấy,giảmbớtsựtậptrungcủabạnvàomônhọc.

Bạncóbaogiờtựhỏitạisaobạnluônphảibậtradiohoặcbậtnhạctrướckhibạnchuẩnbịhọcbàikhông?Cũng1lídonhưtrên.Đólàvìnãophảicủabạnđangcầnđượcsựquantâm.

Có vẻ như não phải là nguyện nhân chính gây ra việc bạn bị xaonhãng,mất tập trung.Cáchgiảiquyết tốtnhấtchovấnđềnày làbạnphải sửdụngcả2não tráivànãophải trong lúchọc.Việcnàykhôngnhững tạo“côngănviệc làm”chonãophải,mànócòngiúp tănggấpnhiều lần (chứ không chỉ gấp đôi) sứcmạnh của não bộ. Bạn có thểtưởng tượnggiốngnhưkhibạn chạybằng2 chân thì sẽnhanhhơn1ngườikhác“chạy”bằng1chânrấtnhiều.

HẤUHẾTCÁCTHIÊNTÀIĐẾUBIẾTCÁCHTẬNDỤNGTOÀNBỘNÃO

Cácnghiêncứuchothấy,sựkhácbiệtchínhgiữngườibìnhthườngvàthiêntài làcácthiêntàibiếtcáchtậndụngcả2báncầunãotrongcùng 1 thời điểm, trong bất cứ việc gì. Do đó, họ tận dụng được gấpnhiềulầntiềmnăngtrongbộnãosovớingườibìnhthường

LeonardodaVinci(1452-1519)đượctônvinhlà1trongnhữnghọasĩvĩđạinhấtcủamọithờiđại,đồngthờilànhàkhoahọc,nhàtoánhọcvàlà1kĩsưthànhcông.BạncóbiếtrằngtrướckhiLeonardovẽ1bứctranh(nãophải),ôngđãdùngcácphươngtrìnhtoánhọcđểtínhtoánchínhxácsựkếthợpmàusắc,bốcụcnhằmtạorahiệuứngmongmuốn(nãotrái).Đúngthế,tàinăngcủaôngđếntừviệcdùngcả2báncầunãocùng1lúc.

AlbertEinstein(1879-1955)đãtừngthitrượtmôntoánnhiềulầnvàbịcoilà1họcsinhchậmtiến.Nhưngônglạirấtcónăngkhiếuâmnhạc.

ÔngvừalànghệsỹViolonvừalà1họcsỹđángkhâmphục.ChỉđếnkhiEnsteinhọcđượccách tậndụngcả2báncầunão,ôngmới trở thànhthiêntàiphátminhraThuyếtTươngĐối.

Einsteinđã làmđượcđiềuđóbằngviệc trướchết làchophépnãophảiđượctựdomơmộng,tưởngtượng.Einsteinngồitrên1ngọnđồisuynghĩ,mơmộngđượccưỡilênnhưngtianắngđi1vòngquanhvũtrụrồiquaylạimặttrời.Sựtưởngtượnghômấylàmôngnảysinhýtưởngrằngvũtrụthựcchấtlàuốncongvàdođó,khônggian,thờigian,ánhsáng cũng thế. Thuyết Tương Đối được sinh ra từ ý tưởng này (nãophải)mặcdùnóđượckhẳngđịnhdựatrênnhữngcôngthứctoánhọc,vậtlývàcácchứngminhphứctạp(nãotrái).Cònrấtnhiềuvídụkhácvề việc các thiên tài biết tận dụng toàn bộ não nếu bạn chịu khó tìmkiếm.

Vậythì,làmthếnàochúngtatậndụngđượccả2báncầunãođểhọccùng1 lúc?TấtcảcácphươngphápHọcSiêuĐẳngtrongquyểnsáchnàyđềudựatrênnguyêntắctậndụngtoànbộkhảnăngcủanão.

BẠNTHIÊNVỀNÃOTRÁIHAYNÃOPHẢITôiđểýtrênkhắpthếgiới,luôncónhữnghọcsinhthiênvềnãotrái

trongkhinhữnghọcsinhkháclạithiênvềnãophải.Nhữnghọcsinhthiênvềnãotráicónhữngđặcđiểmchungsauđây:

Họ thường thích gọngàng,ngănnắp.Đây lànhữnghọc sinh tóc chảigọngàng,áochovàoquầntươmtất.Hộpđựngbútcủanhữnghọcsinhnày luôn được sắp xếp cẩn thận. Lúc nào họ cũngmang đầy đủ viếtmực,viếtchì, thướckẻ,cụctẩy...Bảnhọcởnhàcủahọc lúcnàocũnggọngàng,sạchsẽ.Họsắpxếpmọithứđâuvàođấyvàthườngcámthấybựcbộinếuaimượnđồdùngcủahọmàkhôngtrảlạivịtrícũ.Những

họcsinhnàynhìnchunghọctốtcácmônngoạingữ,toánhọc,vậtlý,hóahọc...Kếtquảlàhọcthườnghọcxuấtsắctrongtrường,làniềmtựhàocủachamẹ.Tuynhiên,nhữnghọcsinhnàycókhuynhhướngkhóthôngcảmvớingườikhácvàcóthểthiếu1chútkĩnănggiaotiếp.Đasốhọccũngthườngthiếuóctưởngtượngphongphú, ítđồidàoxúccảm,hơikhóhòanhậpvàotậpthể.

Nhữnghọcsinhthiênvềnãophải lạihoàntoàntráingược.Tóchọbaogiờcũngrốitung,áobỏngoàiquần.Họthíchmơmàngtronglớphọc,nóinhiềuvàrấtdễmấttậptrung.Họthườngkhôngngănnắpvàgọngàng,phòngốcbừabộnnhưchuồngheo,bànhọcthìđầyrẫysáchhọc, giấybút vương vãi khắpnơi.Nhữnghọc sinhnày thườngkhônghọcgiỏilắmởtrườngvìhọdễmấttậptrung,khótiếpthucácmôntínhtoán.Tuynhiên,họ lại thườngxuất sắc trong cácmôn thể thao,nghệthuật,âmnhạc,cácmônđòihỏisựsángtạo.Họthườnggiaotiếptốt,cókhuynhhướngdễthôngcảmvớingườikhác.

Bạn nghĩ bạn giống nhóm học sinh nào hơn?Dĩ nhiên là cũng cókhôngítnhữnghọcsinhkhôngthiênvềbấtkìnãotráihaynãophảivàdođó,sởhữunhiềuđặcđiểmcủacả2nhómtrên.

Như thế, bạn nghĩ sự phát triển của bán cầu não nào quan trọnghơn?Câutrảlờilàcả2.Chứcnăngcủa2báncầunãođềucầnthiếtđểbạnthậtsựthôngminhvàthànhcôngtrongcuộcsống.Thậtra,đasốcácnhàkinhdoanhgiỏi,cáctriệuphúđềucókhuynhhướngpháthuynão phải nhiều hơn 1 chút vìmột nhà kinh doanh giỏi cần sự tưởngtượngphongphú,sựđồngcảmvớingườikhácvàsựsáchtạo(cácchứcnăngcủanãophải).Nhưngđiềuđókhôngcónghĩa lànão tráicủahọkhông đủ siếu việt để phân tích tình huống, tính toán chi phí lợinhuận.....

HAIBÁNCẦUNÃOTRONGCÙNG1HỆTHỐNGĐángtiếclàtấtcảhọcsinh(dùthiênvềnãotráihaynãophải)đểubị

chuyểnvàocùng1hệthốnggiáodụcnơimà90%cácmônhọcđòihỏicácchứcnăngnãotrái.Chuyệngìsẽxảyra?Rõràng,cáchọcsinhthiênvềnão trái lànhữnghọcsinh thi trượtvàbị tốngvàocác trường tầmthường.Thấtbấtcông!Chẳngmấychốc,nhữnghọcsinhthiênvềnãophải này đếu bị dán nhãn là “chậm tiêu”,”thiếu khả năng tậptrung”,”ngungốc”,”cóvấnđề”,.Vàbạnbiếtkhông?Tôitừnglà1trongsốnhữnghọcsinhđó.Dầndần,nhữnghọcsinhnàybắtđầutinrằnghọthậtsựngungốc,thậtsựtệhạivàđểnhữngniềmtinnàyquyếtđịnhsốphậncủahọ.

Mộttintốtlànhlànếubạnlà1họcsinhthiênvềnãophải,bạncóthếbắtđầuhọccáchdùngchứcnăngnãophảiđểhọccácmônhọcthuộcvềnão tráingaybâygiờ.Bởivìđóchính lànhữngđiềubạnsẽđượchọctrongquyềnsáchnày.Đúngthế,bạncóthểsửdụngnhữngưuđiểmcủabạnnhưtrítưởngtượng,năngkhiếutrongâmnhạc,cảmxúc,hộihọa...đểhọctoánvàtấtcảcácmônkhoahọctựnhiênkhác1cáchxuấtsắc.

Nếubạnlàhọcsinhthiênvềnãotráivàđãcóthànhtíchhọckhátốtthìsao?Bạncóphảihọcnhữngphươngpháphọctrongquyểnsáchnàykhông?Có chứ. Nếu bạn thiên về não trái và học giỏi, bạn có tưởngtượngđượcchuyệngìsẽxảyranếubạnbiếtcáchtậndụngthêmcảnãophảiđangbịlãngquênkhông?Bạnvẫncònnhớvídụvềviệcchạybằng2chânvà“chạy”bằng1chânởtrênchứ?Vâng,bằngviệcsửdụngcùnglúc2báncầunão,bạnsẽnângcaođượcsứcmạnhcủanãobộbạnlêngấpnhiềulần.

BÀIHỌCTỪCUỘCSỐNG,CÂUCHUYỆNCỦAKENNETHKennethWong(ngườivẽhìnhminhhọctronglầnxuấtbảnđầutiên

củaquyểnsáchnày) là1họcsinhthiênvềnãophảiđiểnhình.Cậubéthíchmơmàng,thíchvẽtranhvàcókhảnăngtậptrungngắnhạntronglớp.cậucựckìsángtạonhưnglạigặpkhókhănvớinhữngmônhọcnhưtoánhọc,lịchsử.KếtquảlàcậuđứngchótlớptrongtrườngStJosephởSingapore.Tuynhiên,cậukhônghềnảnchívàđãthayđổiđượckếtquảhọctậpbằngcáchsửdụngnhữngphươngphápHọcSiêuĐẳngnhưSơĐồTưDuy.Phươngphápấygiúpcậusửdụngtrítưởngtượng,sứcsángtạo,khảnăngnghệthuậtđểtiếpthucácmônhọccủanãotráinhưđịalí,sinhhọc, toánhọc....Bỗngnhiên, từ1học sinh thiênvềnãophải, cậutìmđượcniềmvuitrongnhữngmônhọcnãotráinày.Chỉtrongvòng3

tháng,cậuvươn lêndẫnđầu lớpvàcuốicùng,cậuđượcmiễn thibảymônởkìthitốtnghiệpcấp2.

HÃYSUYNGHĨVỀVIỆCNÀYNếubạnlàhọcsinhthiênvềnãophải,đừngsợhãi!Bạncóthểdùng

cácphươngpháp trongquyểnsáchnàyđểsửdụngkỹnăngnãopháotiếpthuvàhọcgiỏicácmônhọccầnnãotráiởtrường.Bằngviệchọccáchsửdụngđồngthờicả2báncầunãovàoviệchọc,bạnsẽnângcaonănglựcnãobộcủabạn...giốngnhưcácthiêntài.

Hãy bắt đầu bằng việc học cách tăng sức mạnh của bộ não củachúngtalêngấpnhiềulầnởchươngtiếptheo...

CHƯƠNG6

PHƯƠNGPHÁPĐỌCĐỂNẮMBẮTTHÔNGTIN

Bâygiờthìcácbạnđãcókháiniêmvềsứcmạnhnãobộ,chúngtahãybắtđầu tìmhiểuphươngphápHọcSiêuĐẳngđầu tiên–phươngphápđọcđếnắmbắtthôngtin.Trướckhibạncóthểghichú,họcthuộclònghoặcônbàilại,việcđầutiênbaogiờbạncũngphảilàmlàđọcsáchgiáo khoa và tài liệumôn học đế nắm bắt được những thông tin cầnthiết,quantrọng.Nhưthế,bạnmớiluônchắcchắnđạtđiểmcaotrongcáckỳthi.Việchọc“tủ”hayhọc“vẹt”làhoàntoànkhôngnên.

Đángtiếclàđasốhọcsinhkhôngđọcsáchgiáokhoavàtàiliệumônhọcnhằmmụcđíchđểnắmbắt thôngtin.Họnghĩrằngviệcđọcsáchchỉ giúphọhiểu thêmbàibài giảnghoặcđểbiết thêmkiến thứcmới.Sauđó,họthườngchỉcốđọclạicáctàiliệumônhọctrongthờigianônthiđểcốgắngnhớmọithứ(học“vẹt”)hoặcchọnhọcchỉ1sốphầnmàhọccholàquantrọng(học“tủ”).Nếubạnhọctheokiểunày,khikỳthiđếngần,bạnsẽthấymìnhchìmngậptrongđốngbàivởdohọc“vẹt”,hoặcbướcvàokìthivớitâmlícựckìcăngthẳngdohọc“tủ”.

LÀMTHẾNÀOĐỂGIẢM80%THỜIGIANHỌCNHƯNGVẪNNHỚVÀHIỂUBÀINHIỀUHƠN

Nhìnchung,trongbấtkỳquyểnsáchgiáokhoanào,chỉcókhoảng20%trongtổngsốtừchứađựngnhữngthôngtinbạncầnđểthuhoạch

toànbộkiến thứccủamônhọc,đảmbảogiànhđiểmcao trongcáckìthi.Nhữngtừnàygọi làtừkhóa.Từkhóabaogồmcácdanhtừ,độngtừ,phótừvàtínhtừ.Mộtsựthậtđángkinhngạclà80%sốtừcònlạikhônghềbaohàmthôngtinhữuíchnào.Nhữngtừchủyếunàothườnglànhữngtừnổi.Vídụ:“là”,“của”,“những”,“có”,“với”,vàrấtnhiềuphụtừkhácvậynếunhữngtừnàykhôngmanglạiýnghĩaquantrọnggì,chúnggiữvai trògì trongquyểnsách?Mụcđíchcủachúng là liênkết những từ khóa lại với nhau nhằm tạo thành câu văn hoàn chỉnh.Chúng chỉmang lại lợi ích là giúpbạnhiểuđượcnhững gì được viếttronglầnđọcđầutiên,còntrongnhữnglúcbạncầnhọcthuộchoặcônlạithôngtin,nhữngtừnàychỉlàmmấtthờigianvàphíphạmtrínhớcủabạn.

PHƯƠNG PHÁP ĐỌC HIỆU QUẢ LÀ TẬP HỢP NHỮNG TỪKHÓA

Đểhiệuquả,bạnphảihiểurằngbạnchỉcầnđọcquatoànbộsáchgiáokhoahoặctàiliệumônhọc1lầnduynhất.Trongkhiđọc,bạnphảitách ra được cái “cốt lõi” hoặc “thông tin” dưới dạng ý chính và từkhóa.

Sauđó,bạnchỉghichúnhữngýchínhvàtừkhóa(dướidạngSơĐồTưDuy)đểdànhchoviệcônlạisaunày.Bạncóthểbỏqua80%nhữngtừthứyếucònlại.Tronglầnônbàisắptới,bạnchỉviệcônlại20%từkhóatrongSơĐồTưDuylàcóthểnắmđược100%thôngtincủamônhọc.Bạnđãgiảmbớtđược80%thờigianhọcmàvẫnđạthiệuquảcaonhất.

Việc tậphợpcác từkhóa trong sáchgiáokhoagiốngnhưviệc thunhặtnhữnghạtgạotừcánhđồnglúamênhmông.Cóthểmấtnhiềuthờigian lúc đầu để thu lượm chúng và sàng lọc ra những hạt gạo trắngngần.Tuynhiên,saukhiviệcnàyhoàntất,chúngtachỉcầnănsốgạođó,vìchúngchínhlàtinhchấttừcánhđồngmanglạinguồnnănglượngcầnthiết.Nếubạnthấyviệcănnguyên1bólúathayvì1chéncơmthật

lànựccười,thìviệcbạncốgắngnhớtừngtừtrongsáchthayvìcáctừkhóacũngthếthôi.

MINHHỌAVỀTÍNHHIỆUQUẢCỦATỪKHÓATôisẽchỉchobạnthấysứcmạnhcủatừkhóa.Bạnhãyđọcđoạnvăn

gồm103từdướiđây.

Saukhiđọcxongđoạnvăntrên,bộnãocủabạnsẽnắmđượcmộtsốthông tin từ nội dung đoạn văn. Tuy nhiên, không phải tất cả các từtrongđoạnvănđếugópphầnmanglạilượngthôngtinđó.Thôngtinchỉnằmtrongcáctừkhóađượcgạchdướisauđây.

Nếubạnphảiđọctừkhóathôi,bạncóthểhiểuđượctoànbộthôngtinkhông?Hãyđọcđoạnvănkếtiếpđểtìmlờigiảiđáp.

Tôichắcchắnrằngchỉcầnđọclạinhữngtừkhóatrên,bạnvẫnnắmđượctoànbộthôngtin.Khôngmộtthôngtinnàobịbỏsót.Tuynhiên,việcđọccáctừthứyếuchiếmphầnlớntrongđoạnvănkhôngmanglạithôngtinbổíchnào.

Baonhiêuthôngtinbạncóđượckhiđọcnhữngtừthứyếuđó?Câutrả lới là hầu như không có gì cả. Vậymà những từ thứ yếu này lạichiếmphầnlớntừngữtrongđoạnvănbanđầu.Điềunàychothấymỗikhibạnhọcthuộcbài1cáchmùquáng,bạnthậtsựđangphungphí1phầnlớnthờigianhếtsứcvôích.Chưakểđếnviệccốgắngghinhớquánhiều từ thứyếu sẽ làmbạnbịxaonhãngkhỏinhững thông tinquantrọng.Đó là lído tại saomộtsốhọcsinhhọcrấtchămchỉnhưngvẫnkhôngcókếtquảnhưý.Trongphầntiếptheocủachươngnày,bạnsẽđượchọccáchđọchiệuquảđểtậphợpnhữngtừkhóacầnthiếtvàoSơĐồTưDuy.

TẠISAOCHÚNGTAPHẢIHỌCCÁCHĐỌCHIỆUQUẢ?Đểnắmbắt thông tin1cáchhiệuquảkhiđọc sách, chúng taphải

họccáchđọchiệuquả.Phươngphápđọchiệuquảlàkỹnăngđọcsáchgiúpbạntăngtốcđộđọc,khảnăngtậptrungvànănglựclĩnhhộikhiđọc.

Hầuhếtmọingườiđềugặp1vấnđềchunglàkhảnăngtậptrungvàsứctiếpthuthôngtinkémlúcđọcsách.Bêncạnhđó,mộtvấnđềkháclàchúngtathườngđọcởtốcđộchậmhơnnhiềusovớikhảnăngđọcthậtsựcủachúngta.

Thôngquaphươngphápđọchiệuquảnày,bạnsẽcóthểđọcnhanhgấp3 lầntốcđộđọchiệntạicủabạn.Điềunàymanglạinhiều lợi thếchobạnsovớibạnbèxungquanh.Bạnsẽcónhiềuthờigianhơnđểthưgiãn,hoặcchuyểnsangviệcghichép,làmbàitập,ônbài.

ĐỌCNHANHHƠNGIÚPTĂNGKHẢNĂNGTẬPTRUNGVÀTIẾPTHUTHÔNGTIN

Nhiềungười tránhviệcđọcnhanhvìhọnghĩ rằngviệcđọcnhanhlàmgiảmkhảnăngtậptrungcũngnhưkhảnăngtiếpthuthôngtincủahọ.Thựctếhoàntoànngượclại,lídobạnmấttậptrunglàvìbạnđọcquachậm.Xinnhớrằngviệcthiếutậptrunglàkếtquảcủaviệctâmtríbạn lang thangnghĩ vềnhững chuyệnkhác.Lýdo tại saobộnão củabạn(đặcbiệtlàbáncầunãophảiđầysựsángtạo)làmviệcnàylàvìnókhôngđược tậndụng triệtđể, thế lànó trởnên“buồnchán”.Nghiêncứuchothấyđôimắtvànãobộcủachúngtacókhảnăngtiếpthuhơn20.000 từ1phútnhưnghầuhếtmọingười chỉđọcở tốcđộc200 từ1phút,íthơn1%tiềmnăngthậtsựtrongchúngta.Nếubạncó1côngtythuê100côngnhânnhưngvàobấtcứlúcnàocũngchỉcóđủviệccho1

côngnhân,chuyệngìsẽxảyra?99côngnhâncònlạisẽcảmthấynhàmchán,bắtđầunóichuyệnvớinhau,thậmchícònlàmnhiềuviệcvôbổkhiến người công nhân đang làm việc cũng bịmất tập trung. Đây lànhữnggìdiễnratrongnãobộcủabạnkhinóđọcquachậm.

Trảiquanhiềubuổinóichuyệnchuyênđềvềcáckhóađàotạo, tôiđãchứngminhđượcrằng,khitôicắtgiảmthờigianchophépcáchọcsinhcủa tôiđọc1đoạn1văn,khảnăng tiếp thukiến thứccủahọ lạitănglênrõrệt.Kếtquảnàyđượcchứngthựcquacácbàikiểmtrasauđó.Tuynhiên,điềunàychỉ chắcchắnxảyrakhihọápdụngphươngphápđọchiệuquảmàhọcđượchọc.

Thêm1vídụvềvấnđềnày.

Giasửbạnđangláixetrênxalộvớitốcđộ20Km/giờ.Bạncótậptrung caođộkhông?Tôikhôngnghĩ vậy.Tâm trí củabạn có thể thathẩndạoquanhvàcảmthấycựckìnhàmchán.Cònchuyệngìsẽxảyranếubạnđang lái xe với tốcđộ 50-60km/giờ.Tôi chắc chắn rằngbạnbuộc lòngphảiở trong trạng thái tập trungcaođộnhất.Vậyđó,việcđọcsáchcũngtươngtựnhưthế.

TIỀMNĂNGCỦAĐÔIMẮTĐiềugìquyếtđịnhtốcđộđọcsáchcủabạn?Vàlàmcáchnàochúng

tacóthểtăngtốcđọc?Câutrảlờinằmởcáchmắtchúngtadichuyểnliêntụctừbênnàysangbênkianhưmáyquétthôngtinkhinóphảiđọc1trangsách.

Chuyện gì thật sự xảy ranếubạnkhôngdi chuyển trôi chảy chútnào?Trên thực tế,khibạnđọcmột trang sách,mắtbạn sẽdi chuyểngiốngnhưmáyđánhchữvậy,liêntụcdừnglạirồidichuyểntiếp,cứthếlặpđilặplạiliêntục.

Khiđọc,mắtchúngtaphảidừnglạithìmớithuthậpđượcthôngtin.Thờigianmắtdừnglạimỗilầnkhoảng¼giâuđến1giây.Mắtdừnglạicàngnhiều lần thì thời giandừng càng lâu và làm chúng tađọc càngchậm.Bí quyết củaphươngphápđọchiệuquả là làmgiảm số lần vàthờigiandừngcủamắtkhichúngtađọcsách.

Vớinhữngngườiđọctừngchữmột,mắtcủahọphảidừnglạiởmỗichữ1lần.Giảsửmỗilầnmắthọdừngkhoảng½giây,điềunàycónghĩatrongvòng1phút,họchỉcóthểđọc120từ.Tốcđộ120từ/phútlàtốcđộdướitrungbình.

Đểđọcnhanhhơn,bạnkhôngthểđọctừngtừmộtđược.Bạnphảiđọcítnhất1cụmtừmỗilầnmắtdừnglại.Nếubạnđọc2đến3từ1lầnthìtốcđộđọccủabạnsẽlà240–360từ/phút.Đâychỉmớilàtốcđộđọctrungbình.

Chỉcầnchịukhótậpluyệnvàilần,bạnsẽcóthểđọc1nhóm5-7từmột lúc,mang lại chobạn tốcđộđọc 600-840 từ/phút.Việc nàyhoàntoàn không khó khăn như bạn nghĩ.Các học sinh thamdự khóa họcThiếuNiên SiêuĐẳng đều có thể thực hiện việc này sau vài giờ thựchành,kểcảnhữnghọcsinhtừnghọcrấtkém.

KIỂMTRATỐCĐỘCĐỌCCỦABẠNĐểđonhanhtốcđộđọchiệnthờicủabạn,canhđồnghồtrongvòng

1phútxembạnđọcđượcbaonhiêutừ.Nếuviệcđọc600-850từmộtphútkhôngquáphứctạp,vànếuchúng

ta có thểđọcđược1 cụm từ, tại saovẫn cóquánhiềungười gặpkhókhăntrongviệcđọc?Tạisaovẫncóquanhiềungườiđọcchậm?Lýdolàvì....

NHỮNGTHÓIQUENLÀMGIẢMTỐCĐỘĐỌCCỦABẠNĐểtìmhiểuthêmvềthóiquenđọcsáchcủabạn,hãyđọc lại trang

vừa qua. Lần này,bạn hãy chú ý đến mắt của bạn, môi của bạn vànhữnggìtrongtâmtríbạnlúcbạnđangđọc.

Bâygiờ,hảykiểmtralạixembạncóbấtkìthóiquenchậmnàosauđâykhông.

Đọcbằngmôi

Khiđọc,bạncóđếýthấymôicủabạnmấpmáykhông?Nếuchúngmấpmáyđọc,nghĩa làbạncó thóiquenđọcbằngmôi.

Đâylà1thóiquencótừtiểuhọckhiphảiđọclớntiếngtronglớp.Đọcbằngmôi làmbạnđọcrấtchậmvìbạnbịgiớihạnvàotốcđộđọccủamôibạn.Bằngcáchchủđộngkhôngmấpmáymôikhiđọc,bạncóthểdầnbỏđượcthóiquennày.

Giọngđọcthầm

Mộtsốngườikhôngmấpmáymôikhiđọcnhưngthayvàođó,họlạicógiọngnóithầmđọctừngchữtrongđầuhọ.Thóiquennàycũngrất

tệ,vìtốcđộđọccủabạnbịgiớihạnvàotốcđộcủagiọngnóitrongđầubạn. Vì đây là 1 thói quen phổ biến nhất, ăn sâu trong nhiều ngườichúngta,bạnkhócóthểtừbỏđượcgiọngđọcthầmnày.Thayvàođó,bạnphảibắtđầuthựctậpviệcchỉđọcthầmnhữngtừkhóachứkhôngđọcthầmtừngchữmột.Ngoàirabạncũngcóthểxuađuổigiọngđórakhỏiđầubằngviệcnghenhạckhônglờicónhịpđộnhanhkhiđọcsách.

ViệcđọclùiMộtvấnđềphổbiếnnữacủangườiđọclàcókhuynhhướngcứđọc

điđọclạimộtsốtừ.Thóiquennàylàmmấtnhiềuthờigianvàthườngkhiếnngườiđọcchậmhơn100từmộtphút.Hơn90%thóiquennàylàdohọsợtiếpthuthôngtinchậm,sợbỏsótthôngtinvàthiếutựtinkhiđọcsách.Thóiquennàycũngcóthểđượckhắcphụcbằngviệctậpcáchđọcnhanhvàtintưởngvàokhảnăngđọcsáchcủabạn.Mộtlídonữacủa thóiquennày làngườiđọc có thểkhôngbiếtnhiều từ vựnghoặckémvềngônngữ.Vấnđềnàyphảiđượcgiảiquyết1cáchriêng.

ĐọctừngchữmộtNhưđãđềcập,việcđọctừngchữ1chỉchophépbạnđọcởtốcđộ

120từ/phút.Nhiềungườinghĩrằngđâylàphươngphápđọcsáchhợplívì tất cả chúng ta đều bắt đầu tập đọc bằng việc đọc lớn thành tiếngtừngtừmột.Nhưngthậtra,đóchỉlàphươngphápđọcsách...vỡlòng.

Phươngphápđọcsáchhiệuquảlàphảigiúpbạnđọcnhanhmàvẫnnắmbắt toànbộ thông tin chứkhông chỉđơn thuần làđọc từng chữ.Việcđọc từng cụm thayvì từng chữvà chú trọngvàonhững từkhóachínhlàcáchđọchoànhảonhất.

TầmmắthẹpTầmmắthẹp là số từmàmắtbạncó thểnhìn thấy trongmỗi lần

nhìnhoặcdừnglại.Đasốmọingườicótầmmắtrộngkhoảng3-4từmộtcáchtựnhiên

khôngcầnrènluyện.Nếubạncóthóiquenđọcsáchthườngxuyên,bạnnêncótầmmắtrộngkhoảng6-7từ.Tầmmắtcủabạncàngrộng,bạncàngcóthểđọcnhiềutừtrướcmỗilầnmắtdừnglại.Đểđạttớitốcđộđọc600-850từ/phút,bạnphảitậpluyệnđếcótầmmắtrộngkhoảng6-7từ.Chúngtasẽcùngthàoluậnvềcáchtậpluyệnnàyởphầntới.

Bạncóthểkiểmtratầmmắthiệntạicủabạnbằngviệclấy1mảnhgiấyđặtlên1câuvănhoànchỉnhđểchelạiphầnnộidungcâuvăn.Tậptrungnhìnvàocâuvănđangbịchelại.Sauđóbạnrúttờgiấyrathậtnhanhtrongvòng1giâyrồilạiđểvàochelạicâuvănđó.Bạnkịpthấyđượcbaonhiêutừtrongcâuvănđó?Sốtừbạnnhìnthấychínhlàướcđoántầmmắtcủabạn.

PHƯƠNG PHÁP ĐỌC HIỆU QUẢ GIÚP TĂNG TỐC ĐỌC VÀKHẢNĂNGTIẾPTHUTHÔNGTIN

Bâygiờthìbạnđãhiểucácyếutốquyếtđịnhtốcđộđọcvàsựtậptrungcủabạn.Bạncũngđãtìmhiểuthêmvềcácthóiquenxấukhiđọcsách.Sauđâylàvàikỹnăngđọcsáchhiệuquảmàbạncóthểápdụngngaytừbâygiờ.

Sửdụng1câybútchìlàmvậtdẫnđường

Khikhôngcóvậtgìđitrướcdẫnđường,mắtbạncókhuynhhướngnhảynhótkhắptranggiấylàmchậmviệcđọcsáchcủabạn..Dođó,bấtcứkhinàobạnđọcsách,hãydùng1câybútchì làmvậtdẫnmắtbạn

quatừngcâuvăn.Việcnàygiúpbạntậptrunghơnvàoviệcđọc.Mộtlídokháccủaviệcdùngbútchìlàđểđiềukhiểntốcđộđọccủamắtbạn.Điềunàytươngtựnhưviệcbạncần1ngườikhácchỉđọctốcđộtrongmônđuathuyềntruyềnthốngvậy.Dịchchuyểnbútchìnhanhhơntốcđộđọcbìnhthườngcủabạnmộtchútgiúprènluyệnmắtbạnđuổitheobútchìvàquendầnvớitốcđộđọcnhanh

hơn.Tìmhiểunhữngýchínhvàđánhdấucáctừkhóa.Khiđọcsách,bạncầnlướtquanhữngtừkhôngchínhyếuvàđánh

dấunhữngtừkhóaquantrọng.Cùnglúcđó,tìmkiếmcácýchínhtrongmỗiđoạnvăn.Thôngthườngmỗiđoạnvănđềucó1ýchínhduynhấtđượchỗ trợbởinhiềuýphụ.Hiểuđượcđiềunày sẽgiúp íchcho tiếntrìnhnắmbắtthôngtincủabạn.

Mởrộngtầmmắtđềđọcđượccụmtừ5-7từ1lúcThựchànhcácbài tập từAđếnEởcuối chươngsẽdầndầngiúp

bạnmởrộngtầmmắtkhiđọcsách.Đồngthời,cốgắngchủđộngđọc1nhóm5-7từ1lúckhibạnlàmbàitậpthựchành.

TậpnghenhạcnhịpđộnhanhtronglúcđọcKhiđọcsách,bạncóthểnghenhạckhônglờicónhịpđộnhanhđể

rènluyệnchomắtbạnđọcnhanhhơn.Bạncũngnênnghenhạcbằngtainghe (headphone)nếubạnđọcsáchởnhừngnơicầngiữyên tĩnhchongườixungquanhnhưthưviệcchẳnghạn.Chúngtacókhuynhhướngđọcsáchnhanhđểbắtkịptốcđộnhạcđangnghe.Sauvàilầntậpluyện,bạnsẽpháthiệnrằngbạnđọcnhanhhơnmàkhôngcầnbậtnhạc.

Sựyênlặngkhônglàmtăngsựtậptrungcủabạnmàchỉkhiếnnãobạn đi thơ thẩn ở những nơi khác.Một lí do khác của việc đọc sáchtrongtiếngnhạcnhanhdồndậplànhằmmụcđíchlấpđicáctiếngđộnglàmxaonhảngkhác(nhưtiếngngườinóichuyện,tiếngtivivọngvàotừphóngkhách...)vàdậptắtgiọngđọcthầmbêntrongđangkìmhãmtốcđộđọccủabạn.

ĐọcphầntómtắtcuốichươngtrướcMộtkĩnăngđọcsáchkhácmàđasốhọcsinhđếukhôngnhậnra,đó

làbaogiờcũngnênđọcphầntómtắtcuốichươngtrướckhiquaylạiđọctừđầuchương.Tại sao?Bởivì cuốichương lúcnàocũngcóvàiđoạnvăntómlạiýchính,hoặctrongnhiềutrườnghợpcócảcáccâuhỏikiểmtravềchươngđó.Khibạnđọcphầncuốichươngtrước,bạnsẽcó1kháiniệmchungvềnộidungchínhcủachương.Đồngthời,nãocủabạncũngbiết được những thông tin cần thiết nào mà bạn cần tìm hiểu trongchươngsách.Vàbạnsẽđọcsáchmộtcáchhếtsứchiệuquảđểnắmbắtnhữngthôngtinấy.

Hơnnữa,bạnnên luôn luônđọc lướtquanhữngđềmụcchínhvà

phụtrongchươngsáchtrướckhibắtđầuđọctừngchữchitiết.Việcđọclướtquanàysẽgiúpbạnchuẩnbịtâmtrívàđọchiệuquảhơn.

LiêntụcthúcđẩyvàthửtháchkhảnăngcủabạnBạnđãtừngthấycácvậnđộngviênchạyđuanhưthếnàochưa?Họ

buộccácvậtnặngvàochântronglúcchạy.Đâylàcáchrènluyệncơbắpthêmmạnhmẽ,nhưngnótạoracảmgiáccựckìnăngnềkhóchịukhiluyệntập.Tuynhiên,khihọtháobỏnhữngvậtnặngđóra,họbỗngcảmthấynhẹnhàngbaybổngvàcóthểchạyrấtnhanh.

Bạncóthểdùng1kỹthuậttươngtựđểrènluyệnviệcđọchiệuquả.Khibạntậpđọchiệuquả,dichuyểnbútchìnhanhđếthúcđẩymắtbạnphảiđọcởmột tốcđộmàbạncảm thấykhóchịu.Vídụ,nếubạnchỉđang đọc được 100 từ/phút, bạn phải ép mình đọc được 300-400 từ/phút. Nếu bạn cảm thấy không nắm kịp thông tin hoặc không thoảimái,khôngsaocả.Mụcđíchcủaviệcnàylàlàmbạnquátảivàlàmcănghệthốngthầnkinhcủabạn.Saunhiềulầnthửtháchnhưthế,nănglựcbộnãocủabạnsẽđượcnângcaorõrệt.Xinnhắclạirằngbạnphảithựctậpviệcnàythậtnhiềulầnđểđạtkếtquảtốtnhất.Bâygiờ,bạnđãđượchọcphươngphápđọchiệuquảđếnắmbắt thông tin.Bước tiếp theo,bạnsẽđượchọcphươngpháptậndụngsứcmạnhtoànnãobộđểthànhthạotrongviệcvẽSơĐồTưDuysaukhithuthậpđượccácýchínhvàtừkhóaquantrọngtrongsách.

CHƯƠNG7:SƠĐỒTƯDUY(MYMAPPING)

CÔNGCỤGHINHỚTỐIƯU

Chàomừngbạnđếnvớichương7.Xinchúcmừngbạnvìđãgiànhthờigianđọcđến

chươngnày.Việcbạnnỗ lựchoàn tất6 chươngvừaquachứng tỏrằngbạncoitrọngviệcđạtđượcnhữngthànhcôngtrongcuộcsống.Tôimuốnbạnbiếtrằngcáccuộckhảosátchothấy80%nhữngngườimuasách không bao giờ đọc hết chương đầu tiên. Thật là lãng phí khủngkhiếp.Mộtlầnnữa,nhữngngườinàylànhữngngười“THÍCHĐƯỢC”thànhcôngnhưngkhông sẵn sàng làm tất cảmọiviệcđể thànhcông.Vậythì,hãytựchúcmừngbạn1 lầnnữa,vàcùngbắtđầukhámpháChương7đầythúvị.

Bạnvừađượchọcphươngphápđọchiệuquả,cáchthuthậpnhữngýchínhvàtừkhóatrongsáchgiáokhoa,tài liệumônhọc.Bạncầnsửdụngchúngđểghichú1cáchhiệuquả,dễnhớnhất.

GHICHÚ:BÍQUYẾTCỦANHỮNGĐIỂM10Saukhi tìmhiểuhàngngànhọc sinhgiỏi, tôipháthiện ramộtkỹ

năng chungmàhọ sửdụng tronghọc tập.Đó là việchọ luônghi chútheonhiềucáchphùhợpvới từngcánhân.Nhiềuhọc sinhnóivới tôirằngnhữngghichúnàynắmgiữbíquyếtthànhcôngcủahọ.Khitôihỏitạisao,họnóirằngghichúgiúphọsắpxếpkiếnthứctheo1cáchriêngdễ hiểu, dễ nhớ hơn. Ghi chú cũng giúp họ giảm thời gian ôn bài vìtrongđóchỉchứađựngnhữngthôngtinquantrọnghọcầnphảinhớ.

Nóimộtcáchkhác,có3lídochínhtạisaobạnphảighichú:

GhichúgiúpbạntiếtkiệmthờigianChichúgiúpbạntăngkhảnăngnhớbàiGhichúgiúpbạnhiểubàitốthơn

PHƯƠNGPHÁPGHICHÚTRUYỀNTHỐNGCÓPHẢILÀTỐTNHẤT?

Saukhixemquacácghichúcủarấtnhiềuhọcsinh,tôikhámphárarằng95%học sinhghi chú theokiểu truyền thống.Ghichú theokiểutruyềnthốnglàghichúthànhtừngcâu,thườngtừtráisangphải.Có2dạngghichúkiểutruyềnthốngcơbạn.

Dạng1Dạngđầutiêncủaghichúkiểutruyềnthốngđượctạoratừcácđoạn

văn trong sách. Dạng ghi chú này giống như một quyển sách thứ 2nhưngkhác1chỗlànóchỉtổnghợpcáckháiniệmquantrọng.Vídụ:

Dạng2Cáchthứcghichúkiểutruyềnthốngthứ2thườngđượcgọi làviết

dướidạngnhiềuphầnmục.ởdạngnày,cácđoạnvănhoặccáccâuvănngắnđượcđánhsốvàsắpxếptheotrìnhtự.Mỗicâuvănchứađựng1ýchínhliênquancầnđượchọc.Vídụ:

NHỮNG BẤT LỢI CỦA PHƯƠNG PHÁP GHI CHÚ TRUYỀNTHỐNG

Xinphépđượchỏibạn1câu.Sốhọcsinhđạtđiểm10thườngxuyênlà5%hay95%tổngsốhọcsinh?Câutrảlờilà5%,phầnthiểusố.Sốhọcsinhgặpkhókhăntrong5%hay95%?Câutrảlờilà95%,phầnđasố-nhữnghọcsinhnàythườngcảmthấyviệchọckhókhăn,nhàmchán.Rấtrõràng,nhữngviệcđasốmọingườilàmkhôngcóvẻđemlạihiệuquả.Đếđạt thành tíchxuất sắc, chúng taphải làmviệcmàđasốmọingườikhônglàm.Chúngtabiếtrằngcáchọcsinhgiỏighichúvớimụcđíchtiếtkiệmthờigian,nhớbàivàhiểubàitốthơn.Hãycùngtìmhiểuphươngphápghichúkiểutruyềnthốngcógiúphọđạtnhữngmụcđíchấy?

Phươngphápghichútruyềnthốngcógiúpbạntiếtkiệmthờigiankhông?Không!

Liệuphươngphápghichúkiểutruyềnthốngcógiúpbạncắtgiảmnhữngkhoảngthờigiankhôngcầnthiếtvàtiếtkiệmhầuhếtthờigiankhông?Câu trả lời là không.Mặcdùkiểu ghi chú truyền thống giúpbạnchắtlọcthôngtintrongsách,kiểughichúnàyvẫnchứđựngnhữngtừthứyếugiúptạothànhcâuvănhoànchỉnhnhưnglạikhôngcầnthiếtchoviệchọccủabạn (chiếm60-80%tổngsố từ).Vậy thì60-80%thờigianhọcvàcảtrínhớcủabạnvẫnbịlãngphíkhighichúkiểutruyềnthống.

Phươngphápghichúkiểutruyềnthốngcógiúpbạnnhớbàitốtnhấtkhông?Không!

Câu hỏi quan trọng tiếp theo là liệu phương pháp ghi chú truyềnthốngcógiúpbạnnhớbàitốtnhấtkhông?Nếuchúngthậtsựđemlạilợiíchnhưvậy,tấtcảhọcsinhđãkhônggặpkhókhăntrongviệcnhớbàinữa.Chúngtađềubiếtviệcnàytrênthựctếlàchưabaogiờxảyra.ỞChương8:TríNhớSiêuĐẳngDànhChoTừ,tôisẽphácthảotrìnhbàynguyêntắcđểcó1TríNhớSiêuĐẳng.Cácnguyêntắcnàybaogồmliêntưởng,hìnhdung,làmnổibậtsựviệc,sửdụngmàusắc,suyluận,sửdụngâmđiệuvàtrítưởngtượng.Trongkhiđó,phươngphápghichúkiểu truyền thốngkhônghề sửdụngbấtkỳmộtnguyên tắcnàođượcnhắcđếnởtrên.

Khôngcógìlàkhóhiểukhihầuhếtcáchọcsinhthanphiềntrínhớcủahọrấtkém.Lýdo làvì ghi chúcủahọkhông tậndụngđược sứcmạnhthậtsựtiềmẩnbêntrongtrínhớcủahọ.

Phươngphápghichútruyềnthốngcógiúpbạntốiưuhóasứcmạnhnãobộkhông?Không!

Ởchươngmụcnóivềnãobộ,chúngtađãđềcậptớiviệccácthiêntàicókhảnăngđạtnhữngthànhtíchxuấtchúnglàvìhọtậndụngđượccả 2 bán cầu não cùng 1 lúc. Đáng tiếc, phương pháp ghi chú kiểutruyền thống là 1 cách thứchọc tậpdành chonão trái.Nókhông tậndụngđượccácchứcnăngcủanãophảivàdođókhôngtốiưuhóasứcmạnhnãobộcủabạn.

SƠĐỒTƯDUY:CÔNGCỤGHICHÚTỐIƯUNếu phương pháp ghi chú kiểu truyền thống không hiệu quả như

chúngtathườngnghĩ,vậy1côngcụghichúhiệuquảphảinhưthếnào?Câutrảlờilà:mộtcôngcụghichúhiệuquảphảitậndụngđượcnhữngtừkhóacũngnhưcácnguyêntắccủaTríNhớSiêuĐẳng.Vớicáchghichúnhưthế,cảnãotráilẫnnãophải,hayphầnlớncôngsuấtcủanãobộsẽđượchuyđộngtriệtđểnhằmmanglạihiệuquảtốiưu.

SơĐồTưDuy(phátminhbởiTonyBuzan)chínhlàcôngcụghichútuyệtvờigiúpbạnđạtđượctấtcảnhữngyếutốtrên.ĐóchínhlàlýdotạisaoSơĐồTưDuyđượcgọilàcôngcụghichútốiưu.

LỢIÍCHCỦASƠĐỒTƯDUYHìnhvẽminhhọabêndướilàmộtvídụcủaSơĐồTưDuyvề“Tác

động của thời tiết” một chương học trong sách giáo khóa địa lý(Singapore).Chúngtahãycùngsosánhvàphântíchcácưuđiểmcủaviệcghichútheokiểunày.

SơĐồTưDuygiúpbạntiếtkiệmthờigianvìnóchỉtậndụngcáctừkhóa

NếubạnnhìnkỹSơĐồTuDuyvề“tácđộngcủathờitiết”phíatrên,bạnsẽcảmthấyrấtthúvịkhipháthiệnranóbaohàmkiếnthứctừ10trangsáchgiáokhoa.Nhờvàoviệctậndụngnhữngtừkhóavàhìnhảnhsáng tạo,một khối lượng kiến thức như thế được ghi chú hết sức côđọng trongmột trang giấy,màkhôngbỏ sót bất kỳ 1 thông tin quantrọngnào.Tấtcảnhữngthôngtincầnthiếtđểđạtđiểmcaotrongkìthivẫnđượclưugiữnguyênvẹntừnhữngchitiếtnhỏnhặtnhất.

Vídụ,khinhìnvàoSơĐồTưDuyvề“tácđộngcủathờitiết”ởphía

trên,bạncóthểthấyrằng:địnhnghĩa“tácđộngcơhọc”củathờitiếtlàviệcnhữngkhốiđálớnbịvỡrathànhnhữngkhốiđánhỏhơnkhichịutácđộngtừmộtlựcvậtlí.Địnhnghĩadàinàyđượcgiảmlạichỉcòn1/3trongSơĐồTưDuy.

Bạn có thể tưởng tượng bạn có bao nhiêu lợi thế so vớ bạn bèkhông?Khi cầnphảiônbài trướcngày thi,bạncó thểôn lại toànbộchươngsáchdài20trangchỉbằngviệcônlại2-3trangSơĐồTưDuy.Bạncủabạncó thểphảimấtmột tiếngđểhoàn tấtviệcôn lại cùng1chươngsáchmàvẫncó thểbỏsót thông tin, trongkhibạnchỉcần20phútđểônlạitoànbộkiếnthức1cáchhoànchỉnh.

SơĐồTưDuytậndụngđượccácnguyêntắccủaTríNhớSiêuĐẳngBạncũngsẽnhậnthấyrằng,ngoàiviệctậndụngcáctừkhóa,SơĐồ

TưDuycòntậndụngđượccácnguyêntắccủaTríNhớSiêuĐẳng,vànhờđótăngkhảnăngtiếpthuvànhớbàicủabạn.

SựhìnhdungSơĐồTưDuycórấtnhiềuhìnhảnhđểbạnhìnhdungvềkiếnthức

cầnnhớ.ĐâylàmộttrongnhữngnguyêntắcquantrọngnhấtcủaTríNhớSiêuĐẳng.Đốivớinãobộ,SơĐồTưDuygiốngnhưmộtbứctranhlớn đầy hình ảnh,màu sắc phong phú hơn làmột bài học khó khăn,nhàmchán.

SựliêntưởngSơĐồTưDuyhiểnthịsựliênkếtgiữacácýtưởngmộtcáchrấtrõ

ràng.Vídụ,bạncóthểnhìnthấyngay“tácđộngthờitiết”baogồm3loại tácđộng (“Tácđộngbócmòn”,”Tácđộngcơhọc”,”Tácđộnghóahọc”)và“Mứcđộtácđộng”.

Bạncũngcóthểthấyngaylậptức“Tácđộngcơhọc”củathờitiếtcó2ýchính.Đólà“Địnhnghịatácđộngcơhọc”và“Cácloạitácđộngcơhọc”

LàmnổibậtsựviệcThaychonhữngtừtẻnhạtđơnđiệu.SơĐồTưDuychophépbạn

làmnổibậtcácý tưởngtrọng tâmbằngviệcsửdụngnhữngmàusắc,kíchcỡ,hìnhảnhđadạng.Hơnnữa,việcSơĐồTưDuydùngrấtnhiềumàusắckhiếnbạnphảivậndụngtrítưởngtượngsángtạođầyphongphúcủamình.Nhưngđâykhôngchỉlàmộtbứctranhđầymàusắcsặcsỡthôngthường,SơĐồTưDuygiúpbạntạoramộtbứctranhmanglýluận,liênkếtchặtchẽvềnhữnggìbạnđượchọc.

SơĐồTưDuysửdụngcả2báncầunãocùng1lúcMộtlầnnữa,xinđượcnhấnmạnhrằng:SơĐồTưDuythậtsựgiúp

bạn tận dụng các chức năng của não trái lẫn não phải khi học. Đâychínhlàcôngcụhọctậpcậndụngđượcsứcmạnhcủacảbộnão.Nếuvậndụngđúngcách,nósẽhoàntoàngiảiphóngnănglựctiềmẩntrongbạn,đưabạnlên1đẳngcấpmới,đẳngcấpcủamộttàinăngthựcthụhaythậmchícủa1thiêntài.

CÁCBƯỚCVẼSƠĐỒTƯDUYBâygiờthìbạnđãhiểuđượcsứcmạnhcủaSơĐồTưDuy,vậylàm

saobạncó thểvẽđượcSơĐồTưDuymộtcách tốiưunhất?Ởphầnnày, tôi sẽ hướng dẫn bạn phương pháp vẽ SơĐồTưDuy theo từngbướcvàcácquytắctrongcáchvẽ.

Nhằmmụcđíchminhhọa,giảsửbạnmuốnvẽmộtSơĐồTưDuyvềchínhbảnthânbạn.GiảsửbạntênNam,chủđềcủaSơĐồTưDuysẽlà“Nam”,

BƯỚC1:VẽchủđềởtrungtâmBướcđầu tiên trongviệc tạoramộtSơĐồTưDuy làvẽchủđềở

trungtâmtrên1mảnhgiấy(đặtnằmngang)

Trongvídụnày,chủđề là“Nam”,nênbạncó thểvẽmộtảnhđại

diện“Nam”BƯỚC2:VẽthêmcáctiêuđềphụBướctiếptheolàvẽthêmcáctiêuđềphụvàochủđềtrungtâmTrongvídụnày,chúngtacóthểvẽthêm4tiêuđềphụnhư“Tính

cách”,”Giađình”,”Trườnghọc”,”và“Mụctiêu”.BƯỚC3:Trongtừngtiêuđềphụ,vẽthêmcácýchínhvàcácchitiết

hỗtrợTrongvídụnày,chúngtathêmcácýchínhvàocáctiêuđềphụnhư

sau:Vídụ,trongtiêuđềphụ“Tínhcách”,bốnýchínhđượcthêmvàolà

“Rôngrãi”,”Hómhỉnh”,”bướngbỉnh”,”KiênQuyết”.MộtđiềuquantrọngcầnnhớlàSơĐồTưDuykhôngphảidùngtóm

tắtmộtchươngsách.SơĐồTưDuykhôngchỉbaohàmnhữngýchínhmàcònchứađựngtấtcảnhữngchitiếthỗtrợquantrọngkhác.Thêmcácchitiếthỗtrợphụ,bạnsẽthấy.

BƯỚC4:Ởbướccuốicùngnày,hãyđểtrítưởngtượngcủabạnbaybổng.

Bạncóthểthêmnhiềuhìnhảnhnhằmgiúpcácýquantrọngthêmnổibật,cũngnhưgiúplưuchúngvàotrínhớcủabạntốthơn.

CẤUTRÚCSƠĐỒTƯDUYMộtcáchđiểnhình,SơĐồTưDuycócấutrúcnhưsau:DÒNGCHẢYTHÔNGTINXinlưuýrằngkhônggiốngnhưcáchviếtthôngthường,SơĐồTư

Duykhôngxuấtpháttừtráisangphảimàtừtrênxuốngdướitheokiểu

truyềnthống.

Thay vào đó, SơĐồTưDuy được vẽ, viết và đọc theo hướng bắtnguồntừtrungtâmdichuyểnraphíangoàivàsauđólàtheochiềukimđồnghồ.Dođó,bạnsẽthấycáctừngữnằmbêntráiSơĐồTưDuynênđượcđọctừphảisangtrái(bắtđầutừphíatrongdichuyểnrangoài).CácmũitênxungquanhSơĐồTưDuybêndướichỉracáchđọcthôngtintrongsơđồ.Cácsốthứtựcũnglàmộtcáchhướngdẫnkhác.

Bốnkếtcấuchính1,2,3,4trongSơĐồTưDuyphíatrênđượcgọilànhánhchính.SơĐồTưDuynàycó4nhánhchínhvìnócó4 tiêuđềuphụ.Sốtiêuđềphụlàsốnhánhchính.Đồngthời,cácnhánhchínhcủaSơĐồTưDuyđượcđọctheochiềukimđồnghồ,bắtnguồntừnhánh1đếnnhánh2,rồinhánh3,vàcuốicùnglànhánh4.Bạnhãythamkhảocácmũitênmàuđentronghìnhvẽ.

Tuynhiên,cáctừkhóađượcviếtvàđọctheohướngtừtrênxuốngdướitrongcùngmộtnhánhchính.Bạnhãythamkhảocácmũitênmàuxanhtronghìnhvẽ.

SỨCMẠNHCỦASƠĐỒTƯDUY:BÀITẬPTHỰCHÀNHBâygiờbạnđãhiểucácbướccơbảnvàcácquytắctrongviệcphát

triểnSơĐồTưDuy.Sauđây,bạnsẽđượchướngdẫnqua1quátrìnhghichúmộttrangsáchcơbảnthành1SơĐồTưDuyđơngiản.Chúngtasẽdùngchủđề“Badạngvậtchất” trongmộtbàihọcvật lý.Bằngcáchnày,tôisẽchobạnthấytácdụngcủaSơĐồTưDuytrongviệcgiúpbạntiếtkiệmthờigian,nhớbàivàhiểubàihiệuquảhơn.

TrướckhibắtđầutiếntrìnhvẽSơĐồTưDuy,tốimuốnthửnghiệmsựkhácbiệtgiữaviệchọctừSơĐồTưDuysovớiviệchọctừcáchghichú theokiểu truyền thống.Ngaybâygiờ, bạnhãyđọcđoạnvănbên

dướivềchủđề“Badạngvậtchất”theocáchbìnhthườngmàbạnvẫnđọc(khôngsửdụngcáchđọchiệuquả).

BADẠNGVẬTCHẤTChấtRắnCácphântửởdạngrắnđượcsắpxếptheomộthìnhdạngnhấtđịnh

vànằmsátnhau.Dođócórấtítkhoảngtrốnggiữacácphântửnênchấtrắnkhôngthểbịnénlại.ởchấtrắn,cácphântửđượccốđịnhnhờvàocáclựctươngtáctácgiữchúng.Chínhvìthế,mỗiphântửchấtrắnchỉcóthểdođộngxungquanhmộtvịtrícốđịnhmàthôi.

Cáclựctươngtácgiữacácphântửchấtrắnbaogồmlựchútvàlựcđẩy.Lựchútngănchặnviệccácphântửdichuyển1cáchtựdorakhỏicác điểm cố định. Lực đẩy ngăn chặn việc các phân tử va vào nhautrongkhidichuyển.Chonên,chấtrắncóhìnhdạngvàkhối lượngcốđịnh.

Khichấtrắngặpnhiệtđộ,nănglượngcủacácphântửtănglêngâyrasựdaođộngnhiềuhơn.Dođó,khoảngcácgiữacácphântửtăgnlênlàmchấtrắnbịnởra.

ChấtLỏngCácphântửchấtlòngnằmkháxanhausovớichấtrắn.Tuynhiên,

chúngvẫnnằmđủgầnkhiếnchochấtlòngkhôngthểbịnénlại.Cáclựctương tácgiữacácphân tửchất lỏngkhôngmạnhbằng lực tương tácgiữacácphân tửchấtrắn.Kếtquả làcácphân tửchất lòngcó thểdichuyểnxungquang chất lỏngđómột cách tựdo.Đây là lýdo tại saochấtlỏngkhôngcóhìnhdạngcốđịnhmàcóhìnhdạngcủanhữngvậtchứa.

Tuynhiên,chấtlỏngcũngcókhốilượngcốđịnhvìcáclựchútgiữacácphântửngănchặnviệcchúngbayhơivàthoátrakhỏichấtlỏngđó.

Khichấtlònggặpnhiêtđộ,cácphântửdaođộngvàdichuyểnmạnhhơn.Điềunàygây raviệc cácphân tửdi chuyểnxahơnvà chất lòngkôngbịbayhơn.

ChấtKhíCácphântửchấtkhíởrấtxanhau.Kếtquảlàcórấtnhiềukhoảng

trốnggiữachúngkhiếnchochấtkhícóthểbịnénlại.Cácphântửchấtkhídaođộngngẫunhiênvớitốcđộrấtcao,vavào

nhauvàvào các thànhbình chứa.Lực tương tácgiữa chúng chỉ xuấthiệnkhicóvachạmxảyra.Tuynhiên,lựctươngtácnàykhôngđángkểtrong hầu hết thời gian.Do đó, chất khí không có hình dạng và khốilượngnhấtđịnh.

Bạnđãđọchếtđoạnvăn trênchưa?Tốt.Bâygiờ,bạnhãy trả lờicâuhỏisauđây.Nênnhớ,bạnkhôngđượcxemlạiđoạnvănvừarồikhitrảlờicâuhỏi.

ViếtranhữngýbạnnhớđượctrongphầnChấtRắn?Bạncầnbiếtbaonhiêuthôngtinvếchấtrắn?Cóbaonhiêuýchính

trongđó?Bạncầnphảitrảlờicáccâuhỏitrướckhiđọctiếp.Bâygiờ,bạnhãy

kiểm tra lại câu trả lời củabạnvớiđoạnvănvừarồi.Bạncó thểviếtđượctấtcảcácýtrongbàikhông?Bạnviếtđượcbaonhiêuýchính?Tôidámđánhcượclàbạnkhôngviếtđủý.

Bấtcứ lúcnàotôiđặtcâuhỏinàytronghầuhếtmọikhóahọc, tôiđều nhận thấy đa số học sinh không thể liệt kê được tất cả các ý về“Chất rắn”. Họ thường bỏ lỡ vài ý. Thêm vào đó, các ý cũng khôngđượcliênkếttheođúngthứtự.Lýdolàcáchghichútheokiểutruyềnthốngkémhiệuquảkhiếnhọrấtkhósắpxếpvàghinhớthôngtinhmộtcáchchínhxác.Trongkhiđó,aicũngbiếtrằngtrongcáckỳthi,chúngtacầnphảitrảlờiđầyđủtấtcảcácýliênquanđểcóthểđạtđiểmtrọnvẹnchomỗicâuhỏi.

VẼSƠĐỒTƯDUYVỀ“BADẠNGVẬTCHẤT”Bâygiờđãđến lúcchuyển“Badạngvậtchất”vàoSơĐồTưDuy.

Bắtđầunào!BƯỚC1:CáchđọctừkhóahiệuquảBước đầu tiên là đọc lại đoạn văn lần nữa. Lần này, bạn hãy tận

dụngphươngphápđọchiệuquảmàbạnđãhọcvàthuthậpthôngtinbằngcáchđánhdấucáctừkhóa.Bêndướilàvídụminhhọa

ChấtRắnCácphântửởdạngrắnđượcsắpxếptheomộthìnhdạngnhấtđịnh

vànằmsátnhau.Dođócórấtítkhoảngtrốnggiữacácphântửnênchấtrắnkhôngthểbịnénlại.Ởchấtrắn,cácphântửđượccốđịnhmộtchỗnhờvàocáclựctươngtáctácgiữchúng.Chínhvìthế,mỗiphântửchấtrắnchỉcóthểdaođộngxungquanhmộtvịtrícốđịnhmàthôi.

Cáclựctươngtácgiữacácphântửchấtrắnbaogồmlựchútvàlựcđẩy.Lựchútngănchặnviệccácphântửdichuyển1cáchtựdorakhỏicác điểm cố định.Lực đẩy ngăn chặn việc các phân tử va vào nhautrongkhidichuyển.Chonên,chấtrắncóhìnhdạngvàkhối lượng cốđịnh.

Khichấtrắngặpnhiệtđộ,nănglượngcủacácphântửtănglêngâyrasựdaođộngnhiềuhơn.Dođó,khoảngcáchgiữacácphântửtănglênlàmchấtrắnbịnởra.

BƯỚC2:VẽchủđềtrungtâmNhưbạnvừađượchọc,việcđầutiênlàvẽchủđềởchínhgiữatrang

giấy(đặtnằmngang).

BƯỚC3:ThêmcáctiêuđềphụKếtiếp,thêmcáctiêuđềphụvàotrungtâm.Trongtrườnghợpnày,

chúngtathêm“Chấtrắn”vàotrungtâm.Tốtnhấtnênpháttriểntoànbộýtrongmộtchủđềtrướckhivẽtiếpcácchủđềtiếptheonhư“Chấtlỏng”và“Chấtkhí”.Việcnàygiúpbạncanhkhoảngtrốngtốthơnvàcácnhánhthôngtinkhôngbịlẫnlộnvàonhau.

BƯỚC4:ThêmcácýchínhvàchitiếthỗtrợBạnđãcósẵncáctừkhóađượcđánhdấutrongđạonvăn,hãybắt

đầuthêmcácýchínhvàchitiếthỗtrợvàotiêuđềphụđầutiên“Chấtrắn”. Xin nhắc lại, bạn nên phát triển đầy đủ “Chất rắn” trước khithêmcácývàchitiếtkhácvào“Chấtlỏng”và“Chấtkhí”.

Đoạnvănđầutiên:Cácphântửởdạngrắnđượcsắpxếptheomộthìnhdạngnhấtđịnh

vànằmsátnhau.Dođócórấtítkhoảngtrốnggiữacácphântửnênchấtrắnkhôngthểbịnénlại.Ởchấtrắn,cácphântửđượccốđịnhmộtchỗnhờvàocáclựctươngtáctácgiữchúng.Chínhvìthế,mỗiphântửchấtrắnchỉcóthểdaođộngxungquanhmộtvịtrícốđịnhmàthôi.

Đoạnvănnàycóthểđượcchuyểnvàosơđồtưduynhưsau.

Bạncóthểthấytoànbộđoạnvănnàydựavàoýchính“phântử”vàcó3ýphụ.Đồngthời,bạncũngđểýcórấtnhiềuhìnhảnhđượcthêmvàonhằmgiúpbạnsễnhớthôngtin.

Đoạnvănthứhai:Cáclựctươngtácgiữacácphântửchấtrắnbaogồmlựchútvàlực

đẩy.Lựchútngănchặnviệccácphântửdichuyển1cáchtựdorakhỏicác điểm cố định.Lực đẩy ngăn chặn việc các phân tử va vào nhautrongkhidichuyển.Chonên,chấtrắncóhìnhdạngvàkhối lượng cốđịnh.

Đoạn văn thứ 2 dựa vào ý chính khác là “lực tương tác”. Do đó,chúng ta có thể tạomột nhánhmới cho ý chính này. Đồng thời “lựctươngtác”cóhaiýphụ.CácýnàycóthểđượcthêmvàoSơĐồTưDuynhưsau:

Saukhivẽcácýchính,ýphụvàchitiếthỗtrợtừphần“Chấtrắn”vàoSơĐồTưDuy,chúngtasẽcóhìnhvẽsauđây:

SỰ KHÁC BIỆT GIỮ SƠ ĐỒ TƯ DUY VÀ GHI NHỚ KIỂUTRUYỀNTHỐNG

Trướckhitiếptụcvẽhoàntất2tiêuđềphụ“Chấtlỏng”,”Chấtkhí”vàtoànbộSơĐồTưDuy,chúngtahãycùngxemxétcáctácdụnghữuíchcủaSơĐồTưDuyđốivớichúngta.Hãycùngsosánhcáchghichúkiểu truyền thốngvàSơĐồTưDuy trongphầnvẽđầu tiênvề“Chấtrắn”.

Đúngthế!SơĐồTưDuygiúpbạntiếtkiếmthờigian

PhươngphápghichúkiểutruyềnthốngChấtRắnCácphântửởdạngrắnđượcsắpxếptheomộthìnhdạngnhấtđịnh

vànằmsátnhau.Dođócórất ítkhoảngtrốnggiữacácphântửnênchấtrắnkhông

thể bị nén lại. ở chất rắn, các phân tử được cố định nhờ vào các lựctươngtáctácgiữchúng.Chínhvìthế,mỗiphântửchấtrắnchỉcóthểdođộngxungquanhmộtvịtrícốđịnhmàthôi.

Cáclựctươngtácgiữacácphântửchấtrắnbaogồmlựchútvàlựcđẩy.Lựchútngăn

chặnviệc cácphân tửdi chuyển1 cách tựdo rakhỏi cácđiểmcốđịnh. Lực đẩy ngăn chặn việc các phân tử va vào nhau trong khi dichuyển.Chonên,chấtrắncóhìnhdạngvàkhốilượngcốđịnh.

Khichấtrắngặpnhiệtđộ,nănglượngcủacácphântửtănglêngâyrasựdaođộngnhiềuhơn.Dođó,khoảngcácgiữacácphântửtănglênlàmchấtrắnbịnởra.

PhươngphápghichúbằngSơĐồTưDuy

Nếubạnđếmsốtừtrongphần“Chấtrắn”,cótổngcộng185từbạnphảiđọctrongghichúkiểutruyềnthống.Tuynhiên,chúngtađãgiảmsốtừnàyxuốngcònkhoảng20từtrongSơĐồTưDuy.Điềuquantrọngnhấtởđây là chúng takhôngchỉ lưu lạiđược tất cảnhững thông tinquantrọngmàcònliênkếtchúnglạivớinhaumộtcáchrõràng,hợplý.Bạnđãgiảmđuợc60-80%thờigianhọccủabạnmộtcáchhiệuquả.

Đúngthế!SơĐồTưDuygiúpbạnnhớbàiBâygiờ,chúngtahãycùngxemxétliệuSơĐồTưDuycógiúpbạn

nhớtấtcảthôngtintốthơnkhông.BạnhãynghiêncứuthậtkỹSơĐồTưDuyphía trên.Bạn có thể thấy trongSơĐồTưDuynày, ở phần“Chất rắn” có 4 ý chính bạn cần phải nhớ: “Phân tử”,”lực tươngtác”,”hìnhdạngvàkhốilượngcốđịnh”,”và“gặpnhiệtđộ”.

Ởphần“phântử”,có3ýphụvàcácchitiếthỗtrợ:“hìnhdạngnhấtđịnh”,”sátnhau”và“vịtrícốđịnh”.

Ởphần“lựctươngtác”,có2ýphụvàcácchitiếthỗtrợ:“hút”và“đẩy”,vânvânvàvânvân.

BằngcáchđọcSơĐồTưDuynhưthế,bạncóthểthấytấtcảthôngtinđượcsắpxếptheotừngnhómcóhệthống.CùngvớinhữnghìnhảnhnổibậtvànhữngnguyêntắccủaTríNhớSiêuĐẳng,bạncóthểghinhớtấtcảcácý.Bâygiờ,bạnhãyđọclạitoànbộSơĐồTưDuytheocáchtrêntrướckhitiếptụcđọcphầnkếtiếp.

Tiếp theo, bạnhãy trả lời lại những câuhỏi trước về phần “Chấtrắn”màkhôngcầnxemlạiđoạnvănhoặcSơĐồTưDuy.

BÀI KIỂM TRA THỨ 2 VỀ NHỮNG THÔNG TIN BẠN NHỚĐƯỢC

ViếtranhữngýbạnnhớđượctrongphầnChấtRắn?Bạncầnbiếtbaonhiêuthôngtinvếchấtrắn?Cóbaonhiêuýchính

trongđó?NếubạnđãtrảinghiệmquátrìnhvẽvàđọcSơĐồTưDuybêntrên,

bạncóthểdễdàngviếtrađượcnhữngýchính,ýphụvàcácchitiếthỗtrợ.Bạncũngcóthểnhớngaylậptứccó4ýchínhbạncầnbiếttrongphần“Chấtrắn”.Đólà“phântử”,“lựctươngtác”,“hìnhdạngvàkhốilượngcốđịnh”vànhữnggìsẽxảyranếuchấtrắn“gặpnhiệtđộ”.

HOÀNTẤTSƠĐỒTƯDUYNào,bâygiờbạnhãychuẩnbịbútmàuvàsẵnsàng!Đãđếnlúcbạn

bắtđầuvẽSơĐồTưDuy.BạnhãyvẽhoàntấtSơĐồTưDuyvềchủđề“Badạngvậtchất”.BạnnênbiếtmộtđiềuquantrọnglàcónhiềucáchsắpxếpthôngtintrongSơĐồTưDuy.Khôngcócáchnàotốthơncáchnàomiễnlàbạnsắpxếpthôngtintheo1hệthốngbạncảmthấyhợplý,dễnhớđốivớibạn.Trongtiêuđềphụvề“Chấtrắn”,bạncóthểvẽtheocáchcủatôihoặccóthểsángtạocáchcủatiêngbạn.

BạncóthểthamkhảomộtvídụminhhọavềSơĐồTưDuyởcuốichương

BẠN ĐÃ SẴN SÀNG VẼ SƠ ĐỒ TƯ DUY CỦA RIÊNG BẠNCHƯA?

Đến lúcnày, bạnđãnắmvữngđược cácbước tạo ra 1 SơĐồTưDuy.Sauđây làmộtvídụthựchànhkhácnhằmgiúpbạnthànhthạohơntrongviệcvẽSơĐồTưDuytrướckhisangchươngtiếptheo.

Đầutiên,bạnhãysửdụngphươngphápđọchiệuquảđểđọc1trích

đoạntừsáchđịalýbêndướivàthuthậpcáctừkhóa.Kếtiếp,chuẩnbịtấtcảvậtliệucầnthiếtđểvẽSơĐồTưDuy.

-Mộthoặc2tranggiấytrắngcỡA4hoặclớnhơn.-Mộtbộbútmàu.Nênchọnloạibútcóđầunhọn.CÁCLOẠISƠĐỒTƯDUYCó3loạiSơĐồTưDuycơbảnnhằmgiúpbạnsắpxếpkiếnthứcvà

họctậpmộtcáchhiệuquả.SơĐồTưDuytheođềcươngDạngđầutiênlàSơĐồTưDuytheoĐềCương(còngọilàSơĐồTư

DuyTổngQuát).Dạngnàyđượctạoradựatrênbảngmụclụctrongsách.DạngSơĐồTưDuynàymanglạimộtcáinhìntổngquátvềtoànbộ

mônhọc.NhữngSơĐồTưDuytheođềcươngkhổnglồvềcácmônhọcdántrêntườngsẽrấthữuíchchobạn.Chúnggiúpbạncókháiniệmvềsốlượngkiếnthứcmàbạnphảichuẩnbịchokỳthi.BạnnêntạoSơĐồTưDuytheođềcươngchomỗimônhọc.Hìnhvẽbêndưới là1SơĐồTưDuytheoĐềCươngdànhchomônvậtlýcấp2(Singapore).

SơĐồTưDuytheochươngKếtiếp,bạnphảivẽSơĐồTưDuychotừngchươngsáchriêngbiệt.

Đốivớicácchươngngắnkhoảng10-12trang,bạncóthểtậptrungtấtcảthôngtintrênmộttrangSơĐồTưDuy.

Đốivớinhữngchươngdàikhoảng20trangtrở lên,bạncóthểcầnđến2-3 trangSơĐồTưDuy.Chonên, giả sửbạnđangvẽSơĐồTư

Duyvềchương“Vậtchất”,bạncó thểđánhdấu trangSơĐồTưDuycủabạnlà“Vậtchất1”,“Vậtchất2”,vânvân.

Một điều quan trọng nữa bạn nên nhớ rằng 1 Sơ Đồ Tư Duy lýtưởngkhôngnênchỉlưulạinhữngýchínhmàcònphảithểhiệnđầyđủtấtcảcácchitiếthỗtrợquantrọngkhác.

Bạn có thể kèm thêm các bảng dữ liệu, đồ thị và các loại biểu đồkháctrongSơĐồTưDuynếucầnthiết.HìnhvẽbêndướilàmộtvídụvềSơĐồTưDuytheoChươngcủachủđề“Tốcđộ,vậntốcvàgiatốctrongvậtlý”.

SơĐồTưDuytheođoạnvăn.Mộtcáchkhác làvẽSơĐồTưDuy theo từngđoạnvănnhỏ trong

sách.MỗiSơĐồTưDuydùngđểtómtắtmộtđoạnvănhoặcmộttríchđoạntrongsách.

SơĐồTư Duy theo đoạn văn giúp bạn tiết kiệm thời gian ôn lạinhữngthôngtincầnthiếtmàkhôngcầnđọclạiđoạnvănđó.BạncóthểvẽnhữngSơĐồTưDuytíhonnàylênnhữngnhãndánvàdínhchúngtrongsáchgiáokhóacủabạn.

CHƯƠNG8:TRÍNHỚSIÊUĐẲNG

CÓPHẢITRÍNHỚĐANGKÌMHÃMBẠN

Mộttrongnhữnglýdohọcsinhthườngdùngđểbiệnminhchoviệchọckém củamình làdohọ có trí nhớkém.Thật vậy, nhiềuhọc sinhhiểubàicặnkẽvàcókhảnăngtrảlờicáccâuhỏitrongbàithi,nhưngđầu óc họ cứ trống rỗngmỗi khi học phải làmbài trongmột khoảngthờigiangiớihạn.Kếtquàlàđiểmsốmàhọđạtđượckhôngphảnánhkhảnăngthậtsựcủahọ.

Maymắnthay,hiệnnay,nhiềuhệthốnggiáodụctrênTG(baogồmcảViệtNam)đangdầntừbỏviệcrabàithihoàntoàndựatrênviệchọcthuộc lòng,đểchuyểnsangviệcrabài thi thiênvềđánhgiákhảnăngsuynghĩ,ápdụngkiếnthứccủahọcsinhnhiềuhơn.Tuynhiên,việcrabàithithiênvềphântíchvàápdụngkiếnthứcnhiềuhơnkhônghềlàmgiảmtầmquantrọngcủatrínhớ.Lýdolàvìtrướckhibạncóthểlậpluậnápdụngkiếnthức,bạnvẫnphảinhớnhữngkiếnthứccơbảnmàbạnđãhọc.

Thông thường, những kỳ thi “mở” cho phép học sinh được mangtheosáchvàtàiliệuvàophòngthiđemlạicảmgiáctựtingiảtạochothísinh.Hầuhếtthísinhđềunghĩrằngtrongcáckỳthi“mở”nhưthế,họkhôngcầnphảinhớbàivìhọcóthểxemlạicácdữkiệntrongphòngthi.Tiếcthay,trênthựctế,bạnkhôngcóđủthờigianđểlàmviệcđó.Khảnăngnhớđượckiếnthứcmàkhôngcầnphảimởsáchsáchtrởnênhếtsứcquantrọngvìthế.

NĂNGKHIẾUVỀTRÍNHỚNhiềuhọcsinhcóýnghĩsailầmrằngkhảnăngghinhớtốtlànăng

khiếuhoặc tàinăngmàmột sốngười có,một sốngườikhông.Nhữngngườinghĩhọkhôngcótrínhớtốttừbỏviệccốgắngnhớđầyđủthôngtinvìhọnghĩrằnghọsẽquênhếtchúng.Hậuquảchắcchắnlàviệccótrínhớkémnghiễmnhiêntrởthànhlýdomàhọdùngđểbiệnhộchothấtbại.Cứnhưthế,họsẽluônluônnhậnlãnhnhữngkếtquảkém.

BẠNCŨNGCÓTHỂCÓTRÍNHỚSIÊUĐẲNGĐiềuđầutiênmàbạnphảihiểulàkhônghềtồntạitrínhớtốthaytrí

nhớkém,màchỉtồntạitrínhớđượcrènluyệnvàtrínhớkhôngđượcrènluyện.TheochuyêngiatrínhớHarryLorayne,nhữngngườicókhảnăngnhớthôngtinphithườngkhônghềcóbộnãokhácbiệtvớichúngta.Thayvàođó,họsởhữunhữngkỹthuậttậndụngđượctrínhớcủahọ.Bởi thế, xinnhớ rằng trí nhớkhôngphải làmộtnăngkhiếu.Mỗingười trong chúng ta đều sở hữu 1 trí nhớ phi thường tự nhiên màchúng tachỉcầnhọccách tậndụngnó.Trướchết, chúng tahãycùng

tìmhiểuvề2kháiniệm:sựghinhớvàsựhồitưởng.SỰGHINHỚHOÀNHẢOVÀSỰHỒITƯỞNGKHÔNGHOÀN

HẢOTrínhớbaogồmsựghinhớ(lưutrữthôngtin)vàsựhồitưởng(tìm

lạithôngtin)..sựghinhớliênquanđếnviệclưutrữthôngtinchúngtanhậnđượctừbộnão.Sựhồitưởngliênquanđếnkhảnăngtìmlạithôngtinđókhicầnthiết.

Ngàycàngcónhiềubằngchứngkhoahọcchothấykhảnănglưutrữthôngtincủachúngtalàhoànhảovàkhôngbịhaomòntheothờigian.Điềunàycóýnghĩalàmỗitừngữ,mỗihìnhảnh,mỗiâmthanhbạnlưuvàotrínhớtừkhisinhrađượclưugiữhoànhảonguyênvẹnởmộtnơinào đó trong bộ não cũa bạn. Vấn đề ở chỗ khả năng hồi tưởng củachúngtakhônghoànhảo.Chínhvìthế,chúngtakhôngthểnàonhớlại(haytìmlại)trongbộnãotấtcảnhữngthôngtinchúngtacầnmộtcáchdễdàng.

TRÍNHỚVÀTHƯVIỆN

Nếuchúng tacó thể lưutrữđượcmọi thứ, tại saochúng takhôngthểnàonhớlạiđượctấtcảnhữngthôngtinđómộtcáchhiệuquả?Đểhiểuđượcđiềunày,bạnnênbiếtrằng trínhớcủabạngiốngnhưmộtthưviệnđồsộchứađựngmộtkhốilượngthôngtinkhổnglồtronghàngtrămngànquyểnsách.

Nếutôiyêucầubạnphảitìm1quyểnsáchtrong1thưviệnnàođó,bạnsẽcóthểtìmđượcdễdàngbằngviệcsửdụnghệthốngchỉmụcsáchcủathưviệnvìnhữngquyểnsáchđượcphânloạitheocácmụcnhưchủđề,têntácgiả,nămxuấtbản...Nhưnghãytưởngtượng,nếutấtcảcác

quyểnsáchnằmlộnxộnkhắpnơitrongthưviệnvàkhônghềcóchỉmụcnàođể tìmkiếm, bạn có thểmất hàng thángđể tìm ra 1 quyển sách.Thậmchí,cóthểbạnchẳngbaogiờtìmđượcquyểnsáchbạncần.Vậyđó,khảnăngtìmlạithôngtintrongnãobộcủabạncũngphàilàmviệctươngtựnhưvậy.Đólà lýdotạisaokhôngít lầntrongquakhứ,bạnbắtgặpbảnthânkhôngnhớnổimộtvấnđềkhicần,nhưnglạichợtnhớranóvàolúckhác.

Hầuhếtthờigian,chúngtathunhậnthôngtinmộtcáchcóýthứcvàkhôngcóýthức.

Thếnhưng,nhữngthôngtinấykhôngđượclưutrữtheothứtựngănnắp để dễ dàng tìm lại sau này.Do đó, chúng ta cảm thấy khó khăntrong việc hồi tưởng lại thông tinmặc dù thông tin đã được lưu trữtrongnãobộchúngta.Mộttrongnhữngbíquyếtđểpháthuytrínhớlàpháttriểnmộthệthốngmụclụcthôngtintrongnãobộ.Hệthốngnàysẽgiúpbạnnhớlạikiếnthức1cáchnhanhchóngkhicần.

ĐỊNHNGHĨATRÍNHỚTrínhớđượctạothànhbằngcáchliênkếttừngmảngthôngtinvới

nhau.Nóimộtcáchcụthểhơn,việcghinhớmộtthôngtinmớichỉđơngiảnlà liênkếtthôngtinmớiđóvới1thôngtinkhácchúngtađãbiếttrướcđó.

Đốivớiđasốnhữngngườichưađượcrènluyệnkỹthuậtvềtrínhớ,quátrìnhliênkếtthôngtinnàychỉđơnthuầnthuộcvềtiềmthức.Tiềmthứccủachúngtađôikhitạoranhữngliênkếtbềnvững,nhưngthườngthì nó chỉ tạo ra những liên kết yếu ớt.Khi có sự liên kết bền vững,chúngtacảmthấydễdàngnhớlạithôngtin.

CÁCNGUYÊNTẮCCƠBẢNCỦATRÍNHỚBạncóthểkểrarấtnhiềuvídụvềviệcbạnquên1sựviệcmớixảy

ragầnđâynhưbạnvừaăngìsángnay.Tuynhiên,bạnlạicóthểnhớrất rõ hoặc không bao giờ quên đượcmột số chuyện xảy ra từ nhiềunămvềtrườc.Thậmchí,bạncóthểnhớnhưinnhữngsựkiệnấymộtcáchrõràng,sốngđộngvớiđầyđủhìnhảnh,cảmgiácvàâmthanhđi

kèmvới nó.Những sự việc này có thể rất khủng khiếp hoặc đặc biệtđángnhớđốivớibạn,nhưmộtchuyếnbayxahoặclầnđầuhẹnhòcủabạn.Điềuđángbuồncườilàkhibạncàngcốquênnhữngsựviệcđó,bạncàngnhớchúngrõhơn.

Nhưngtạisaobạnlạicókhảnăngnhớngaylậptứcmộtviệcnàođóhoặcquênngay1việckhác?Mỗingườichúngtachỉcó1bộnão,vàrõràngchúngtacùng1bộnãotrongmọihoàncảnh.Sựkhácbiệtnằmởtrạngtháinãocủachúngta.NếunãochúngtađangởtrongtrạngtháiTríNhớSiêuĐẳng,cácnguyêntắccủatrínhớvôtìnhđượcvậndụnglúcấygiúpchúngtanhớđượcsựviệcđó1cách lâudài.Mộtkhibạnhiểuđượccácnguyêntắcnày,bạncóthềchủđộngápdụngchúngmọilúcmọinơi,vàsẽcóthểtậndụngđượctrínhớphithườngcủabạntheoýmuốn.

Nghiêncứunhữngngườicótrínhớphithường,cácnhàkhoahọcđãkhámpháratrínhớcủahọccũnghoạtđộngtheocácnguyêntắctươngtự.NhữngnguyêntắccơbảnnhấtcủaTríNhớSiêuĐẳngđượcliệtkêdướiđây.

SỰHÌNHDUNG

Sựhìnhdunglà1trong2nguyêntắcquantrọngnhấtcủaTríNhớSiêuĐẳng.Trínhớcủachúngtacókhuynhhướngnhớhìnhhơnnhớtừ.Hìnhảnhtrongtâmtrítacàngrõràngsốngđộngbaonhiêu,chúngtacàngnhớvềhìnhảnhđóbấynhiêu.Lýdokhiếnđasốhọcsinhquênkiếnthứcnhanhchónglàvìhọcốgắngghinhớtừngữtrongkhitrínhớlạilàmviệctheohìnhảnh.Bíquyếtnẳmởchỗtaphảibiếtcáchchuyểnkiếnthứcthànhhìnhảnhđểlưuvàonãobộ1cáchdễdàng.Trongkỳthi,chúngtasẽnhớlạinhữnghìnhảnhđóvàchuyểnchúngthànhcáccâutrảlờihợplý.

SỰLIÊNTƯỞNGNguyên tắc quan trọng thứ 2 của Trí Nhớ Siêu Đẳng là sự liên

tưởng,nghĩalàtạoramốiliênkếtgiữanhữngsựviệcchúngtacầnnhớ.

Cácliênkếtnàysẽ tạoramộtmục lụcdướidạngchuỗi liênkết trongđầu,giúpchúngtadễdàngtìmlạithôngtin.Liênkếtnhữnghìnhảnh(hìnhdungkếthợpvới liên tưởng) trong tâm trí chúng ta làmộtquátrìnhhếtsứcquantrọngcủaTríNhớSiêuĐẳng.

LÀMNỔIBẬTSỰVIỆCNếutôihỏibạnđãăntrưanhữnggìhoặcbạnđãđãinhữngmóngì

tronglầnsinhnhấtnămngoáicủabạn,bạncóthểnhớđượckhông?Tôinghĩlàkhông!.Hãygiảsửvàolầnsinhnhậtnămngoái,bạnbịbạnbèbuộcphảiănmóngiánranggiònthìsao?Bâygiờbạncònnhớvềđiềuđókhông?Dĩnhiênlàbạncònnhớchứ.Thậtra,tôidámcárằngbạnsẽnhớmãiviệcnàychođếnkhibạn80 tuổi.Bạn thấykhông,nãobộcókhuynhhướngghinhớnhữngsựkiệnnổibật.Mộttrongnhữngcáchtốtnhấtđểlàmnổibậtsựviệc làsửdụngcácchitiếthàihướcvàcácchitiếtvôlý.

Chúngtakhómànhớnổinhữnggìchúngtahọclàvìcáchghichúkiểutruyềnthốngrấtnhạtnhẽo,đơnđiệu.Chúngtasẽtăngcườngđượcsứcmạnhcủatrínhớbằngcáchtạoranhữngghichúlàmnổibậtthôngtin.Chúngtacókhuynhhướngghinhớnhữngsựviệcbuồncười,khácthường.

SỰTƯỞNGTƯỢNGChúngtathườnghaynhớđượcnhữngsựviệcmàchúngtatựtưởng

tượngra.Đặcbiệtlàkhichúngtadùngnhiềucáiquanđểtưởngtượngđơn giản hình dángmột trái chuối như thế nào, chúng ta nên tưởngtượngthêmvềvịngọt,mùihương...củatráichuối.Chúngtanêndùngtrítưởngtượngđểtạocảmxácmạnhmẽ.Nguyênnhânlàvìchúngtacókhuynhhướngghinhớnhữngsựviệctạocảmxúcmạnhmẽnhưlosợ,hạnhphúc,giậndữ,yêuthương,đauđớn...

MÀUSẮC

Màusắccũnglàmộttácđộngtrínhớmạnhmẽ.Đólàlídotạisaochúngtanêndùngnhiềumàusắcghichú.Màusắccóthểtăngcườngtrínhớcủachúngtalên50%.

ÂMĐIỆUÂmđiệugiúpchúngtatăngkhảnăngnhớlạithôngtinvìâmđiệu

kíchthíchbáncầunãophải,báncầumàthườngbịbỏquênkhichúngtahọctập.Vídụ,bạncóbaogiờtựhỏitạisaomìnhcóthểthuộclờibàihátdễdànghơnnhiềusovớiviệcphảinhớcùngmộtsốlượngtừđótrongsáchlịchsửkhông?Bạncótựhỏilàtạisaođếnbâygiờbạnvẫncònnhớđượcnhữngbàiháthọctừmẫugiáokhông?Chúngtacóthểsửdụngâmđiệu trong học tập bằng cách bật nhạc trong lúc học hoặc tạo ranhữngâmđiệuriêngchonhữngthôngtinchúngtacầnghinhớ.

THẾCHÍNHLUẬNCuối cùng, chính thể chính luận cũng giúpbạn ghi nhớ thông tin.

Thểchínhluậnlàviệchọcbằngcáchnhìnsựviệctrongmộtbứctranhtổngquát.Việcphântíchcácmốiliênkếtcủathôngtinđóvàocáckháiniệm tổngquát sẽ giúpbạnghinhớ tốthơn làhọc từng chi tiết riêngbiệt.

HỆTHỐNGTRÍNHỚHệthốngtrínhớlàtậphợpcáckỹthuậtgiúpbạntạoranhữngliên

kếtbềnvữnggiữathôngtinmớimàbạnmuốnghinhớvànhữngthôngtincũbạnđãbiếttrướcđó.Cáchệthốngtrínhớkhácnhauđượcthiếtkếđểgiúpbạnghinhớcác loại thôngtinkhácnhau.Haihệ thốngtrínhớphổbiếnnhấtlàHệThốngLiênKếtgiúpnhớtừngữ(chươnghiệntại)vàHệThốngSốgiúpbạnnhớsố(Chương9).

HỆTHỐNGLIÊNKẾTHệthốngnàydùngđểlàmgì?Hệ thống này dùng để ghi nhớ một danh sách các từ hoặc các ý

chính.Hệthốngnàyđặcbiệthiệuquảtrongviệchọcnhữngmônnhiềudữliệukhónhớnhưvậtlý,lịchsử,vănhọc,địalý.

TiếntrìnhHệThốngLiênKếtlàviệcsửdụngtrítưởngtượngđểkếthợp hình ảnh vào thông tinmà bạnmuốn ghi nhớ. Trong quá trình

tưởngtượng,bạnsẽsửdụngmàusắc,sựchuyểnđộng,cácchitiếtđốinghịch,hàihướccùngtấtcảnhữngnguyêntắcvềTríNhớSiêuĐẳng.Dođó,HệthốngLiênKếtgồmcó2bước:sựhìnhdungvàsựliêntưởng.

SựHìnhDungĐầutiênlàtạorahìnhảnhvềnhữngtừngữhoặcvấnđềbạnmuốn

ghinhớ.Mỗihìnhảnhcụ thể sốngđộngsẽ tươngứngvớimột từngữhoặcmộtsựkiện.Vídụ,nếubạncầnnhớtừ“xehơi”,bạnnêntưởngtượngtrongtâmtrìnhữnghìnhảnhmộtchiếcxecụthể.Tưởng tượngmàusắc,hìnhdáng,thươnghiệu,thiếtkếvàtấtcảnhữngnétđặctrưngkháccủachiếcxe.Nếubạncầnghinhớmộtdanhsáchmườitừ,hãytạoramườihìnhảnhtrongtâmtríbạn.

SựLiênTưởngBước tiếp theo là liên kết tất cả các hình ảnh lại với nhau để tạo

thànhmộtcâuchuyện.Câuchuyệnnàyrấtquantrọngvìnógiúpsựliêntưởngtrởnênmạnhmẽ.CáchthứctạoracâuchuyệnlàphảidùngtấtcảcácnguyêntắccủaTríNhớSiêuĐẳng.Trongcâuchuyệncủabạn,bạnnênsửdụngnhiềuchuyểnđộng,nhiềumàusắc,âmđiệu.Điềuquantrọngnhấtlàcâuchuyệncủabạnphảinghịchlý,hàihướcvàđángnhớ.

MỘTVÍDỤĐƠNGIẢN:GHIDANHSÁCHNHỮNGTHỨCẦNMUASẮM.

Bâygiờchúng tahãy lấymộtvídụđơngiản là làmthếnàođể sửdụngHệThốngLiênkếttrongviệcghinhớmộtdanhsáchgồm12thứcầnmuasắm.Giảsửdanhsáchnhữngthứcầnmuasắmcủabạnbaogồm:

1.Trứng2.Thịtbò3.NĩavàMuỗng4.Áotắm5.Nướchoa6.Chuối7.Ly8.Nướccam9.Xàbông10.Bànchảiđánhrăng11.Sơn12.NướcsơnmóngtaySửdụnghệThốngLiênKết,bạnhãyhìnhdungcảnhbạnđangcầm

trêntay1quảtrứngtrơnlángnónghổikhiđirakhỏinhà.Saysưavớicảmgiáctrơnlángcủavỏtrứng,bạnvôtìnhlàmhổng1lỗnhỏtrênquảtrứng.Từtrongđóbấtngờhiệnramộtcáiđầubòcó2sừng.Sừngtráicóhình1chiếcmuỗng,sừngphảicóhìnhdạng1chiếcnĩa.Bạntìnhcờ

lắcmạnhchiếcnĩalàmchiếcnĩađâmmạnhvàomộtcôgáiđangmặcbộáotắmchấmbinồngnặcmùinướchoa.Bịđâmđaubấtngờ,côgáilàmrớttráichuốiđangcầmtrêntayxuốngsàn.

Khôngkịpnhìnthấy,bạnbịtrượtvỏchuốivàtésắmvào1hànglythủytinhchứđầynướccam.Mặtsànbịvấydơvàôngchủralệnhbạnphảilauchùisànsạchsẽvớixàbôngnhưnglạiphảidùngbànchảiđánhrăngđểchà.Khibạnchàsàn,bạnlạivôtìnhlàmtrócvạchsơnđỏtrênsàn.Lolắng,bạntìmcáchchelấpvếttrócbằngnướcsơnmóngtaymàuđỏ.

Bâygiờ,nếubạnhìnhdung lại câu chuyệnvô lý vàkhôihài trên,bạnsẽnhớlạidanhsáchnhữngthứcầnmuasắmdễdàng.

Bạnnhớđượcbaonhiêuthứ?Cóthểbỏlỡmộthoặc2thứ,nhưngtôichắcchắnrằngbạnsẽnhớlạiđượcnhiềuhơnlúcbìnhthường.Nếubạn vẫn quên nhiều thứ, thì có nghĩa là bạn đã không tạo ra đượcnhữnghìnhảnhrõràngtrongtâmtríbạnvềcâuchuyện.

Một lầnnữaxinnhấnmạnh,điềuquan trọngnhất làbạnphải sửdụngcácnguyêntắccủaTríNhớSiêuĐẳngđểtạoramốiliênkếtbềnvữnggiữacáchìnhảnh.Nếubạncảmthấymìnhkhôngthểnhớnổi,đólàvìnhữngliênkếtmàbạntạorakhôngđủsựchuyểnđộng,khôngđủnghịchlý,khôngđủhàihướcvàấntượng.

TƯỞNGTƯỢNGNHỮNGTỪTRỪUTƯỢNGHầuhếtcácmônhọcthườngcórấtnhiềutừngữtrừutượngkhiến

bạncảmthấykhôngthểhìnhdungđược.Trongnhữngtrườnghợpnày,

bạnphải chuyểnhóanhững từ trừu tượng thànhhìnhảnh thôngquaquá trìnhmôtả tượngtrưng.Sauđó,bạnmới có thểdùngHệThốngLiênKếtđểkếthợpcáctừlạivớinhau.Có2cáchthứcbạncóthểdùnglàKỹThuậtÂmThanhTươngTựvàKỹThuậtGợiNhớ.

KỹThuậtÂmThanhTươngTựĐểnhớđược1từtrừutượng,bạnphảichiatừnàythànhnhiềuâm

tiết.Sauđó,bạnsẽdùng1haynhiềutừthaythếcócáchphátâmtươngtựnhưâmtiếtđó.Từthaythếphảilàtừdễhìnhdung.

Vídụ,hợpchấthóahọc“chlotine”(clo-rin)rấttrừutượngnhưngnócó thể được thay thế bở từ “lo-riêng” có âm điệu gần giống như từ“chlorine”.Dođó,chúngtacóthểtưởngtượngtrongtâmtríhìnhảnhngườiđànôngđanglolắngkhôngbiếtlàmcáchnàođểxéđược1quảsầuriêngrấtlớn.Hìnhảnhmườngtượngnàysẽnhắcchúngtavềchết“chlorine”

Còntừ“phosphorus”thìsao?Cóthểdùngtừthaythếnàokháccóâmtươngtựnhư“phosphorus”?từnàycóthểđượcchiara làm3âmtiết:”phốt”,“pho”,“rớt”nêncóâmđiệunanánhưlà“phớtphơrớt”.Dođó,bạncóthểhìnhdungmộtchiếcláthuvàngmongmanhphớtphơbaytheogiósaukhirớtxuốngtừmộtnhánhcây.

Nhữngmônhọcnhư lịch sử, vănhọc, địa lýhiếmkhi cần tới việcdùngcáctừthaythếđểhọc,vìhầuhếtcácsựkiệnđềuxácthựcvàdễhình dung. Bạn chỉ cần đến những từ thay thế trong các môn họcnày.khiphảinhớtêngọivàđịađiểm.

Vídụ:BạnphảighinhớviệcNapoleonbịđánhbạitrongtrậnchiếnWaterloo. Tên “napoleon” có thể được chua thành các âm tiết “na”,“po”,„le”,“ông”.VậythìbạncóthểhìnhdungNapoleonnhưmộtônggiàtayphảicầmquàna,đầuđộiquảbơ,taytráicầmquảlê.Waterloo(địađiểm)cóthểđượcchiathànhhaiâmtiết“Water”và“loo”.Đểghinhớ,bạncóthểhìnhdungmộtcáilu(loo)nước(water)

Đếnhớ rằngNapoleonbị đánhbại trong trận chiếnWaterloo, chỉcầnđơngiảnliênkết2hìnhảnhtrênlạivớinhautrongmộtcâuchuyệnnghịch lý.Bạncó thể tưởng tượnghìnhảnhmộtônggià tay trái cầmquảna,đầuđộiquảbơ,tayphảicầmquảlêbịrơitõmvàolunước.

KỸTHUẬTGỢINHỚ

Kỹthuậtnàyđượcdùngkhibạnkhôngthểtìmmộttừcóâmđiệutươngtựđểthaythế.Nóimộtcáchđơngiản,kỹthuậtnàyliênqaunđếnviệchìnhdung tớimộthìnhảnh trong tâm trí khiếnbạnnghĩđến từtrừu tượng cần nhớ. Hình ảnh này có tính chất chủ quan vì nhữngngười khác nhau có thể nghĩ đến những hình ảnh khác nhau.Nhưngbạnnêngiữvữnghìnhảnhriêngcủabạn.

Vídụ,bạnnghĩđếnhìnhảnhgìđầu tiênkhinghe từ“chính trị”?BạncóthểnghĩđếnhìnhảnhtổngthốngMỹBushhoặchìnhảnhnhữngngười trongNghịviện.Hìnhảnhcàngcụ thểcàng tốt.Từ“nhôm”thìsao?Từ“nhôm”thườngkhiếntanghĩđếnhìnhảnh“cuộngiấynhôm”.Thếcòntừ“dânsố”?Từnàycókhiếnbạnnghĩđếnnhữngđứatrẻmớisinh,nhữngnơingườitụtậpđôngđúcvànhữngngườiđếntừcácnướckhácnhaukhông.

Khi dùngKỹThuậtGợiNhớ, bạn nên sử dụng hình ảnhmà bạnnghĩđếnđầutiên

ÁPDỤNGHỆTHỐNGLIÊNKẾTBây giờ, chúng ta hãy cùng thảo luận một số ví dụ áp dụng Hệ

ThốngLiênKếtđểghinhớcácdữkiệndướiđây.CHỦĐỀ1:VẬTLÝSƠCẤPTrongvídụđầutiên,chúngtahãycùngthảoluậnmộtthứthậtđơn

giản.Giảsửbạnmuốnghinhớnhữngđặctínhcầncócủamộtdụngcụđonhiệtđộhiệuquả.

Mộtdụngcụđonhiệtđộhiệuquảcầncócácđặctínhsauđây1.Dễđọcnhiệtđộ2.Sửdụngantoàn3.Khôngđắt4.Nhạyvớisựthayđổinhiệtđộ5.CóphạmviđonhiệtđộlớnXácđịnhtừkhóaĐiềuđầutiênchúngtacần làmlàxácđịnh từkhóa trongmỗiđặc

tínhliệtkêphíatrên.Xinnhớrằng,khôngphảitấtcảcáctừđềuquantrọngnhưnhau.Dođó,chúngtachỉcầnghinhớmộthayhaitừkhóacótác dụng giúp chúng ta nhớ lại toàn bộ ý nghĩa của từng đặc tính.Nhữngtừkhóađượcgạchdướibêntrên.

HìnhdungBước tiếp theo là tạo1hìnhảnhchodụngcụđonhiệtđộ,và từng

hình ảnh chomỗi đặc tính kể trên.Xin nhớ rằng nếu đặc tính đó cónghĩatrừutượng,chúngtaphảidùngKỹThuậtÂmThanhTươngTựhoặcKỹThuậtGợiNhớđểtạohìnhảnhtươngtự.

Việcđầu tiên làchúng tacầnhìnhdungchủđềchính,dụngcụđonhiệt độ.Hãy tưởng tượng trong tâm trí bạn hình ảnh 1 dụng cụ đo

nhiệtđộkhổnglồbằngthủytinhvớimộtbóngđénthủyngânởđầuvàcácgạchđonhiệtđộmàuđendọctheothân.

Bâygiờ,chúngtahãytạoracáchìnhảnhchotấtcả5đặctính.Đặctínhđầu tiên là“dễđọc”.Vậy thìbạncó thểhìnhdung1ngườiđangđọc1quyểnsáchmàuxanhdàyrấtnhanh,lậttớilậtluicáctrangsách.

Từkhóatiếptheolàtừ“antoàn”.Vìbạnkhôngthểhìnhdungđượctừ“antoàn”,chúngtasẽdùngKỹThuậtÂmThanhTươngTự.Đểhìnhdung từ“an toàn”,bạncó thểnghĩđếnhìnhảnh1cái tủan toàn lớnmàuđen,bằngkimloạivới1ổkhóatotướng.

Vớitừkhóa“khôngđắt”tiếptheo,chúngtasửdụngKỹThuậtGợiNhớ(tựhỏimìnhxembạnnghĩđếngìđầutiên)đểtạohìnhảnhđạidiệnchotừkhóanày.Trongtrườnghợpnày,bạncóthểtưởngtượngđến1túiđựngtoàntiềnxuloại“500đồng”đểđạidiệnchotừ“khôngđắt”.

Từkhóatiếptheolàtừ“nhạy”.Mộtlầnnữa,sửdụngKỹThuậtGợiNhớ,chúngtacóthềhìnhdungcảnh1côgáiđangkhócvìcôấycựckìnhạycảm.

Và từkhóa cuối cùng“phạmvi lớn”, chúng ta có thể sửdụngKỹThuậtGợiNhớđểhìnhdung1phạmvibắnsúngcựclớn.

LiêntưởngSau khi tạo ra các hình ảnh cho từng ý, chúng ta có thế liên kết

chúnglạivớinhauđểtạo1câuchuyệnnghịchlývớinhiềuchuyểnđộng,hàihước,nhiềumàusắcđểtậndụngcácnguyêntắckháccủaTríNhớSiêuĐẳng.

Vídụ:Bạnhìnhdungcó1dụngcụđonhiệtđộkhổnglồbằngthủytinhcóbóngđènthủyngânvàcácgạchđentrênthânđo.

Lạlùngthay,nócóthểhoạtđộngnhưmộtconngười.Dụngcụđonhiệtnàyđangđọc1quyểnsáchdàymàuxanh,lậtqualậtlạicáctrangrấtnhanh(nhắcbạnnhớtớiđặc tính“dễđọc”).Bấtngờ,nó tìmthấygiữacáctrangsách1tủsắtantoànbằngkimloạivới1ổkhóatotướng(nhắc bạn nhớ tới đặc tính “an toàn”).Nó hào hứngmở tủ sắt đó ranhưnglạichỉthấy1tủinhỏđựngtoàntiềnxuloại“500đồng”(nhớtừ“khôngđắt”).Thấtvọng,dụng cụđonhiệtđộbắtđầukhóc (nhớđến“nhạy”).Nhữnggiọtnướcmắt củanó rơi vàophạmvi tậpbắn của 1siêuxạthủvàbịbắnvỡtungtóe(nhớđến“phạmvilớn”).

KIỂMTRATRÍNHỚHìnhdungcâuchuyệnnàytrongtâmtrívàthửkiểmtratrínhớcủa

bạn.Từcâuchuyệnnày,bạncóthếnhớlại5đặctínhcủadụngcụđonhiệtđộkhông?

CHỦĐỀ2:LỊCHSỬSINGAPOREGiảsửbạnphảighinhớbảyảnhhưởngtứsựchiếmđóngcủaNhật

lênSingaporenhưtrìnhbàydướiđây:NhữngảnhhưởngtừsựchiếmđóngcủaNhật1.Khôngcóluậtphápvàtrậttự2.Xảyraxungđộtdântộcvàbạođộng3.ĐảngMãLairađời4.Rốiloạnxãhộivàcộngđồng5.Nhữngvấnđềkinhtế6.NhucầuvềcaosuMãLaigiảm7.UytíncủaAnhQuốcgiảmCáctừkhóađượcgạnhdướinhằmgiúpbạnnhớđượccácý.Nguyên tắc vẫn như cũ: xác định từ khóa trongmỗi ý chính, tạo

hình ảnh tượng trưng và liên tưởng các hình ảnh đó trong mỗi câuchuyệnnổibật.Xácđịnhtừkhóavàhìnhdung

Xinnhớrằngbạnchỉcầnchọn1hay2 từkhóađểnhớ lại từngý.Nhữngtừkhóabạncầnhìnhdungđượcgạchdướibêntrên.

LiêntưởngBâygiờchúngtasẽkếthợptấtcảnhữnghìnhảnhlạiđểtạothành1

câuchuyệnnghịchlý,hàihước.Vídụ,bạncóthểhìnhdung1ôngngườiNhậtmậpđangđikiếmviệc

(nhớtới“ảnhhưởng từ sự chiếmđóng củaNhật”).Cuối cùng, ông tatìmđượcviệclàmluậtsưvìxãhộiđanghỗiloạn(nhớtới“luậtpháp”).Là luật sư, ông ta phải bào chữa cho 1 chú ngựa phạm tội phân biệtchủng tộc ( nhới tới “xungđột dân tộc”).Chủ của conngựanày là 1thànhviêntrongĐảngMãLai(nhớtới“ĐảngMãlai”).Bấtthìnhlình,chú ngựa đánh rắm hôi thối đếnmức khiến chomọi người hỗn loạn(nhớtới“rốiloạnxãhội”)vàlàmsậpcáctòanhàvănphònglớn(“vấnđề kinh tế”). Hàng ngàn quả bóng cao su từ trên tìa nhà rớt xuống(“nhucầucaosugiảm”)vàtrúngvào1ngườiAnhlàmôngtabịté(“uytínAnhQuốcgiảm”).

Kiểmtratrínhớ

Bâygiờ,saukhihoàntấtbàithựchànhbằngviệcápdụngHệThốngLiênKết,bạnhãyviếtrabảyảnhhưởngtừsựchiếmđóngcủaNhật.

CHỦĐẦU3:KINHTẾHỌCCƠBẢNĐâylà1mônhọcphổbiếnkhivàođạihọc.Chúngtahãycủngdành

chútthờigiantrongphầnnày.Giảsửbạnphảighinhớtấtcảcácyếutốảnhhưởngđếnnhucầuvềsốlượngcủa1mặthàng.Cácyếutốnàylà:

1.Giácảmặthàngđó2.Giácảcủanhữngmặthàngliênquankhác.3.Thịhiếu4.Phânbôthunhập5.DânsốĐểnhớđượccácyếutốnày,hãytưởngtượng“nhucầuvềsốlượng”

nhưmộtđứatrẻđangkhócvòimẹđểănbánhngọt.Chiềucon,ngườimẹđiđến1tiêmtạphóanhưngthấyrằnggiábánhquáđắt(“giácả”).Cho nên, bà tamuakẹo sôcôla với giá rẻ hơn (“giá cảmặt hàng liênquan”).Đứatrẻănkẹovàcảmthấythíchhơncảbánhngọt(“thịhiếu”).Đứatrẻhàohứngđếnmứcnóvôtìnhlàmđổbìnhmựclênthảm.Vếtdơloangratoànbộthảm(“phânbốthunhập”).Mựctrànrathảmthànhtừngvếtố(âmthanhlàmnhớđếntừ“dânsố”).Hãytưởngtượnghìnhảnhtrongtâmtrívảkiểmtratrínhớcủabạnsauđó.

CHỦĐỀ4:ĐỊALÝSƠCẤPGiảsửbạnđanghọcmônđịalývàphảinhớcácthôngtinvềbảotồn

đấttrồngnhưsau:Có6cáchbảotồnđấttrồng1.Càyruộngbậcthang2.Đắpđồicao3.Đắpbờ4.Luâncanh5.Gặttưới6.Bồiđắpđấttrồngbằngphânbón.Mộtlầnnữa,làmtheocácbướcxácđịnhtừkhóa(gạchdưới)nhằm

giúp bạn nhớ lại các ý, tạo hình ảnh tượng trưng và kết hợp chúngthànhcâuchuyện.

Đâylà1trongcácphươngphươngphápbảotồnđấttrồngdễdàng.Hãytưởngtượngcácmẫuđất trồngđang truyền tainhauvềviệcbảotồnthiênnhiên(nhắcbạnvềviệc“bảotồnđấttrồng”).Saukhinghevềcảnhđẹpbênngoàinhữngngọnđồixanhrì(nhớđếntừ“đắpđồi”)vàđidạodọccácbờbiển(nhớđếntừ“đắpbờ”).Vàobanđêm,chúngthayphiêncanhchonhaungủ(nhớđếntừ“luâncanh”).Mộtđêmnọ,1ngọngiólớnácđộctướcmấtquầnáocủachúng(nhớđếntừ“gặttưới”).Quáxấuhổ,chúnglấycâytrồnglàmquầnáonhưnglạibịphânlàmvấybẩn

(nhớtừ“phânbón”)

NĂMBƯỚCGHINHỚBạnđãthấyviệcghinhớ1danhsáchcácýchínhrấtdễdàng.Nói1

cáchngắngọn,bạnnêntuânthủ5bướccơbảndườiđâyđếđạtkếtquảtốtnhất.

1.Xácđịnhtừkhóanhằmgiúpbạnnhớtừngýchính,thậmchínhớ

cảchủđề2.Chuyềntừkhóathànhhìnhảnhtượngtrưng.3.Kếthợptấtcảcáchìnhảnhthànhmộtcâuchuyệnhếtsứcnghịch

lývàhàihước.

4.Vẽlạidiểnbiếncủacâuchuyệnragiấy.5.Ônlạicáchìnhảnhhcủacâuchuyệnítnhấtbalần.Khithựchànhnhiều,bạnsẽkhámpháraHệThốngLiênKết là1

côngcụhữuhiệutronghọctập.Nógiúp“ghikhắc”cácsựviệcvàonãobộchúngtavànhờvậybạnlưutrữthôngtinnhanhhơnvàlâudàihơn,thayvìbạnphải“nhaiđinhailại”nhữngkiếnthứckhôkhannhiềulần.Hệthốngnàycũnggiúpviệchọctrởnênthúvịhơn.

ỨNGDỤNGNÂNGCAOCỦAKỸTHUẬTÂMTHANHTƯƠNG

TỰ:HỌCTỪVỰNG(NGOẠINGỮ)Kỹthuậtnàyđặcbiệtcóíchtrongviệcgiúpbạnhọcngoạingữ(vídụ

TiếngAnh)hoặchọc1mônhọcđòihỏibạnphảinhớđịnhnghĩa củanhiềutừphứctạp.

ÝtưởngSửdụngKỹThuậtÂmThanhTươngTựđểtìm1hoặcvàitừthay

thếcócáchphátâmgiốngvới1 từ trừu tươngmàbạnmuốnhọc.Từthaythếnàynênlàtừdễhìnhdung.Sauđó,tạora1câuchuyệnliênkếttấtcảnhữnghìnhảnhcủanhữngtừthaythếvàoýnghĩathậtsựcủatừtrừutượngđó.

MộtvàivídụHãycùngxemxétnhữngtừdướiđâyvàýnghĩacủachúngmàbạn

phảighinhớPoignant–Nỗiđausâusắc

Cáchnhớ:Trướctiên,bạnhãychiatừtrừutượngthànhnhiềuâmtiếtnếucần

thiết.Trongtrườnghợpnày,chúngtacóâm“poig”và“nant”.“Poig”phátâmgiốngtừ“point”(mũinhọn)và“nant”phátâmgiốngtừ“nun”(bàsơ).Bạnhãytưởngtượnghìnhảnh1mũinhọnđâmvào1bàsơgâyravếtthươngsâuđauđớn..dođó,mỗikhibạnnghĩđếntừ“poignant”,bạnsẽnhớđếnđịnhnghĩa“nỗiđausâusắc”.

Exhort–khuyênbảo

Cáchnhớ:1 lần nữa, chia từ này thành 2 âm “ex” và “hort”. “Ex” phát âm

giốngnhưtừ“axe”(câybúa)và“hort”phátâmgiốngtừ“hot”(nóng).Hãy tưởng tượngmỗi lầnba củabạnkhuyênbảobạn chuyệngì, ôngcầm1câybúacólưỡiđượcđunnóngđedọađểbạnchúýđến.Khibạnnghĩđếntừ“exhort”,

bạnsẽnhớtớiýnghĩakhuyênbảo.Pumice–đálửaCáchnhớ:

“Pumice”phátâmgiống từ“pool” (hồ) và“mice” (chuột).Để liênkếtcác từthaythếnào,bạncó thể tưởngtượng1miệngnúi lửachứađầynướctạothànhhồvàcónhữngconchuộtđangbơitronghồ.

Prodigy–thiêntàiCáchnhớ:Bạncóthểtưởngtượnghìnhảnh1chuyêngia(professional)điđào

(digging)mỏchấtkhoáng.Sauđóôngtaănchấtkhoángđóvàtrởthànhthiêntài.

Salient–NổibậtnhấtCáchnhớ:

“Salient”phátâmgiốngtừ“sail” (lái thuyền)và“ant”(kiến).Hãytưởngtượnghìnhảnh1chúkiếnthànhthạoláituyềnvàtrởthànhchúkiếnnổibậtnhất.Dođó,khibạnnghĩvềtừ“Salient”,bạnsẽnghĩngayđếnnghĩa“nổibậtnhất”.

Forebear–TổtiênCáchnhớ:

Hãytưởngtượngtổtiêncủabạnlà1ngườiluyệnthú.Ôngnổitiếngvềhuấnluyện

đượcbốn(four)congấu(bear)chơiđánhquầnvợtđôi.“Fourbear”có cách phát âm tương tự như “focebear”. Một lần nữa, “focebear”nhắcbạnnhớđến“tổtiên”

Đọcquacácvídụ trênvà tưởngtượngcáchìnhảnh trong tâmtríbạn,bạnhãy

viếtracácýnghĩacủanhữngtừtiếngAnhmớimàbạnvừahọc.Bênphảimỗitừ,bạnhãyviếtraýnghĩacủatừđó.

Đếnđâylàkếtthúcchươngvềphát triểnTríNhớSiêuĐẳngdànhchotừ.Chúngtasẽcùngthảo luậnviệcpháttriểnTríNhớSiêuĐẳngdànhchosố.

CHƯƠNG9:TRÍNHỚSIÊUĐẲNGDÀNHCHOSỐ

HỆTHỐNGSỐ

Không giống như từ ngữ, số rất trừu tượng. Chúng ta không thểhìnhdungsốvàdođókhôngthểliêntưởngkếthơpcácsốlạivớinhauhoặcnhữngthôngtinkhác.HệThốngSốkhắcphụctrởngạinàybằngviệcgán1chữcáicó thểhìnhdungđượcvàomỗisố.Mộtkhi tahìnhdungdượccácsố,tacóthểnhớchúngdễdàng.Kỹnăngnày

đặcbiệthiệuquảtrongviệcnhớngàythángnăm,côngthứcvàcácphươngtrìnhhóahọc.

CÁCHSỬDỤNGHỆTHỐNGSỐMộtchữsốtừ0đến9thườngđượcgánvào1hoặc2chữcái.Khi

bạnnhớđượccácchữcáinày,bạnsẽcóthểchuyểnbấtkỳsốnào(thậmchícảnhữngsốcónhiềuhơn4chữsố)thánh1hìnhảnhtươngứnglưuvàotâmtrí.Dướiđâylà10chữsốcơbảnvàcácchữcáitươngứng.

Chúý:nhữngchữcáikhôngđượcliệtkêởtrênkhôngđạidiệnchobấtkỳchữsốnào.

Bạncóthểdùngchúngthoảimáimàkhônglámảnhhưởngđếnsốbạnmuốnđạidiện.

CÁCHGHINHỚCHỮCÁIĐẠIDIỆNSố“0”khiếnbạnliêntưởnghìnhảnhgạchchéoX–chữ“x”.Chữ

“x”lạicócáchphátâmtươngtựnhư“s”giúpbạnnhớrằngchữ“x”và“s”liênquanđếnsố0.

Số1đượctạothànhtừ1gạchdọcvàthườngcóthêm1gạchởdưới.Tương tự,chữ“t”cũngcó1gạchdọcvà1gạchngang.Chữ“T”viếthoalậtngượclạinhìncũnggiốngsố1.

Số2khiếnbạnnhớtớichữ“n”vì“n”có2gạchdọc.

Số3khiếnbạnnhớtớichữ“m”vì“m”có3gạchdọc.Mộtcáchnhớkhácnữalànếubạnlậtsố3xuống90độngượcchiềukimđồnghồ,bạnsẽcóchữ“m”.

Số4khiếnbạnliêntưởngđếnchữ“r”vìhìnhảnhphảnánhtronggươngcủachữ“R”viếthoarấtgiốngsố4.Chữ“q”cũngcóhìnhdạngtươngtựsố4.Bạnhãytưởngtượng1“số4tròntrĩnh”.

Cònsố5thìsao?Hãyđểýbàntayvà5ngóntacủabạn.Bạncóthấykhoảngcáchgiữangóntrỏvàngóncáicủabạntạothànhhìnhchữ“L”không?Dođó,số5khiếnbạnnghĩtớichữ“l”.

Số6khilậtngượcxuốngrấtgiốngchữ“g”.

Nếubạnđểsố7trướcgương,bạnsẽthấyhìnhảnhsố7tronggươngvàởngoàikhinằmcạnhnhau tạo thành chữ“k”hươngxuốngdưới.Bạncóthểnhớtớicụmtừ“khôngcó”đểnhớrằngchữ“k”và“c”liênquanđếnsố7.

Số8khiếnbạn liên tưởngđếnhìnhảnhgióxoáyvàonhaumàgiócònđượcgọi là“vũ”khiếnbạnnhớđếnchữ“v”.Cụmtừ“vũđạo”sẽgiúpbạnnhớtiếpchữ“d/đ”.

Cuốicùng,số9khibịlậtngượcxuốngnhìngiốngchữ“b”trongkhihìnhảnhphảnánhtronggươngcủasố9lạigiốngchữ“p”.

BÀIKIỂMTRANHANHBạnđãthuộcbàichưa?Tốtlắm.Bâygiờbạnhãythửlàmmộtbài

kiểmtrađơngiảnbằngcáchviếtracácchữcáitươngứngchomỗichữ

sốtừ0đến9.Xinvuilònghoàntấtbàikiểmtranàytrướckhibạnđọctiếp.

CÁCHSỬDỤNGCHỮCÁIĐẠIDIỆNChúngtasẽlàmgìvớitấtcảnhữnggìvừahọc?Chúngtasửdụng

chúngđểtạoracáctừngữgiúptaliêntưởngdễdàngvề1tậphợpsốtacầnphảighinhớ.Chúngtalàmviệcnàybằngcáchtìm1từhoặc1cụmtừhìnhdungđượccóchứacácchữcáitươngứngvớisốchúngtacầnnhớ.

Hãycùngxem1vídụđơngiảnsauđây.Số21đượctạothànhtừsố2vàsố1.Chúngtađãbiếtrằngsố2tươngứngvớichữ“n”vàsố1tươngứngvớichữ“t”.Chúngtadễdàngnhậnthấysố“21”cóthểđượcđạidiệnbằnghìnhảnh1cáinút.

Thêm1vídụkhác.Số94gồmcósố9vàsố4.Số9cóchữ“b”vàsố4cóchữ“r”.Dĩnhiênchúngtacóthểnghĩđếnhìnhảnhmộtmiếngthịt“barọi”đếnhớsố94.Tuynhiên,xinchúýrằng,từ“bánhrế”mặcdùcóchữ“b”và“r”nhưngkhôngthểđạidiệnchosố94vìthậtranóđạidiệnchosố24(xemkỹ“bánhrế”thìthấycóthêmchữ“n”ởgiữa“b”và“r”).Đây làmột lỗi rất thườnggặpkhi tạo ra từhoặc cụm từđạidiện.Bạnnêncẩnthận.

Mục tiêu chính của phương pháp này là chuyển đổi các số (trừutượng)khónhớnàythànhmộttừhoặccụmtừcóthểhìnhdungđượctrongtâmtríkhiếncácsốdễ

nhớhơn.Bâygiờthìbạnđãhiểukháiniệmnàyrồi,hãythửlàmcácbàitậpsau:

BÀITẬP1DùngHệThốngSốđểchuyểntừngsốsauđâythànhcáctừngữcó

hìnhảnh:53,21,30,548,417.BÀITẬP2Chuyểncáctừsauđâythànhcácsốtươngứng:cha,tìnhyêu,ngạc

nhiên,băngđảng,kiểmtra.ĐápánBạnđãlàmbàitậpxongchưa?Tốtlắm.Dướiđâylàđápán.Đápánnàycóthểkhácvớiđápáncủabạnnhưngkhôngcóvấnđề

gìcả.Bạnnênhọccáchtạoranhữngtừngữđộcđáocủariêngbạnchotừngsốtheocácquyluậttrên.Thếlàđủrồi.Cácchữcáiứngvớichũsốđượcđổimàuđểbạnnhìnrõhơn.

99TỪĐẠIDIỆNSaukhiđãđượchọccácchữcái tươngứngvớicácchữsố,bạncó

thểdễdàngchuyểnbấtkỳsốnàothành1từcóhìnhảnh(gọilàtừngữđạidiện)

nhằmgiúpbạndễdàngliêntưởngvàghinhớsốđó.Để thuận tiện trong việc sử dụng Hệ Thống Số, bạn hãy tạo ra

những từngữđạidiện của riêngbạn cho99đầuđầu tiên.Bằng cáchnày,mỗikhibạngặpphải1sốnàođógiữa0và99,bạnsẽlậptứbiếtđượchìnhảnhtươngứngvớisốđó.Tôiliệtkêdướiđâynhữngtừngữđạidiệnmàtôithườngsửdụngđếnhớ99sốđầutiên.Bạncóthểhọctheotôihoặctạoranhữngtừngữcủariêngbạn.

LưuýrằngnhữngchữmàuđenkhôngđịadiệnchobấtkỳsốnàoÁPDỤNGHỆTHỐNGSỐNhưđãđềcậpởtrên,HệThốngSốlàcôngcụmạnhmẽdùngđểhọc

cácmônliênquanđếnsố.Trongphầnnày,bạnsẽhọccáchlàmthếnàođểghinhớngày,thánglịchsử,cácthànhphầnnguyêntửvàcácloạisốkhác.

CÁCHGHINHỚNGÀYTHÁNGMônlịchsửthườngđòihỏicáchọcsinhphảighinhớ1sựkiệncụ

thểxảyratrongquákhứ.Dođó,chúngtacầnliênkếtsựkiệnđóvới1ngàytháng(gồm1chuỗisố)cụthểkhisựkiệnđódiễnra.

CáchghinhớĐểnhớngàythángvàsựkiện,bạnphải:

Tạora1hìnhảnhcủasựkiệnmàbạnmuốnghinhớ.SửdụngHệThốngSốđểchuyểnđổingàytháng(gồmcácsố)thànhhìnhảnhtươngứng.Tạora1câuchuyệnbấthợplýđểliênkếthìnhảnhcủasựkiệnvớihìnhảnhcủangàythángđó.

Vídụ1:Bomnguyêntử

Giả sử bạn cần nhớMỹ thả bom nguyên tử đầu tiên vào ngày 6tháng8năm1945.Vìđâylàsựkiệnthảbomnguyêntử,bướcđầutiênlàbạnphảihìnhdungmộtquảbomnguyêntửtrongtâmtríbạn.

Kếtiếp,chuyểnngàythángthànhcácsố tươngứng -6-8-45 . lưuýrằng chúng ta bỏqua 1 thế kỷ (1900) vì bạn có thể hoàn toàn suy rađượcthếkỷnày.Vậylàbạnphảichuyểnđổisố6845thành1hìnhảnhcụthểdựavàoHệThốngSốbạnvừahọc.Bạncóthểchiasốnàythành2cặp68và45.Nhưvậy,68cóthểđượcchuyểnthành“gàvàó”,còn45thành“rơilỗi”.

Bướccuối cùng là tạo chuỗimối liênkếtnghịch lýgiữa“quảbomnguyêntử”,“gàó”và“rơilỗ”.Vậythìhãytưởngtượng1congàtrống

và1 conóđenđangđánhnhauquyết liệt thìbị rơi xuống lỗkhiquảbomnguyêntửđầutiênnổra.

Dođó,mỗi khi bạnnghĩ đếnquảbomnguyên tửđầu tiên, bạn sẽnhớtới“gàvàó”,“rơilỗ”giúpbạnchuyểnthànhsố6-8-45(tứclàngày6tháng8năm1945)ngaylậptức.

Vídụ2:TrânChâuCảngGiảsửbạnmuốnghinhớsựkiệnTrânChâuCảngbịNhậtthảbom

vàongày7tháng12năm1941.Một lầnnữa,bạncóthểhìnhdungsựkiệnthảbomtạiTrânChâuCảngvớihìnhảnh1chuỗihạttrânchâubịnổtung.

Tiếp theo, chuyển ngày 7 tháng 12 năm 1941 thành 7-12-41 và sửdụngHệThốngSốđểchuyểnsố71241thànhhìnhảnhcụthể.Bạncóthểtáchsốnàythành3nhóm71,24và1đểchuyểnthành3hìnhảnh.

Bằngcáchnày,bạncầnphải liênkếtbốnhìnhảnhvớinhau,hìnhảnhsựkiệnvà3

hìnhảnhchongàytháng.Mộtcáchnhanhhơnnữalàtáchsố71241thành712và41.712được

chuyển thànhcụmtừ“khỉ thấynai”và41 thành“rời tổ”.Cuối cùng,liênkếthìnhảnh“hạt trân châunổ tung”, “khỉ thấynai”và“rời tổ”thành 1 câu chuyện vô lý như sau: những chú khỉ bị những hạt trânchâunổtungđánhthức.Chúngnhìnthấynhữngconnaivàngngơngáccũngbịđánhthứcđanglòdòrờikhỏitổ.

Bâygiờ,mỗikhibạnnghĩvề sựkiện thảbomởTrânChâuCảng,bạnsẽnhớtới

“khỉthấynairờitổ”tứclàsố71241tứlàngày7tháng12năm1941.

Thựchành1sốngàythánglịchsửKỹthuậtghinhớngàythángnàykhôngchỉthúvịmàcònmanglại

kếtquảlâudài.Nhữngvídụtrênđâyđượcgiải thíchdàidòngnhưngkhibạnbắtđầuquensửdụngkỹthuậtnày,bạnsẽthấyđượcrằngbạnchỉtốnkhoảngvàigiâyđểghinhớ.

Chúngtahãycùngghinhớcácngàythángđángnhớdướiđâybằngcáchsửdụngkỹthuậtvừahọc.Bắtđầunào!

Khi bạn gặp tên ngườihaynước, hãy chuyển chúng thành nhữnghình ảnh bằng cách dùng Kỹ Thuật Âm Thanh Tương Tự hoặc KỹThuậtGợi Nhớ. Vì dụ, từ “Fidel” nghe giốn như “Phi đen”. Vậy thìFidelCastrolcóthểđượctưởngtượngthành1ngườiChâuPhidađen.

Cònvềtừ“ViệtNam”thìsao?Làmthếnàobạncóthểhìnhdung1đấtnước?BạncóthểdùngKỹThuậtGợiNhớvớihìnhảnhlácờđỏsaovàngđểnhớtớinước

ViệtNam.TựkiểmtraBạnhãyviếtranhữngngàythángcủacácsựkiệnmàbạnvừaghi

nhớ.Hãykiểmtralạiđểchắcchắnbạntrảlờiđúng.CáchghinhớsốnguyêntửhóahọcBâygiờchúng tahãy tìmhiểucách làmthếnàođểghinhớcác số

nguyêntửcủanguyêntốhóahọc.Giảsửbạnphảighinhớcácnguyêntốdướiđâyvàsốnguyêntửtươngứng.

CáchghinhớNhữnggìbạncần làm là tạoramộthìnhảnh tươngứngchotừng

nguyên tốbằng cách sửdụngKỹThuậtÂmThanhTươngTựvà cáchìnhảnhtươngứngchosốnguyêntốbằngHệThốngSố.

BƯỚC1:HìnhdungcácnguyêntốVìcácnguyêntốrấttrừutượng,chúngtaphảidùngKỹThuậtÂm

ThanhTươngTựđểtạora1từcóhìnhảnhvàcócáchphátâmgiốngvớinguyêntốcầnnhớ.

Vídụ,“Natri”phátâmlàna-tri.Vậybạncóthểtưởngtượnghìnhảnhbạnđangăn1quảnangọtmêly.Hìnhảnhnàysẽgiúpbạnnhớtớitừ“Natri”.

Tương tự, “Rubidi” phát âm như ru-bi-di. Vậy bạn có thể tưởngtượngmộtviênngọcRubymàuhồngthậtlớnvàthậtlấplánh.Còntừ“Vonfam”–phátâmtươngtựnhưvoi-phàm,bạncóthểtưởngtượng1convoiphàmănkhổnglồđanggặmtừngkhúcmía.Từ“Phốtpho”phátâmnhư“phấtphơ”.Vậybạnhãy tưởngtượng1chiếc lá rơiphấtphơtronggió.

BƯỚC2:HìnhDungCácSốNguyênTửTiếptheobạnhãychuyểncácsốnguyêntửthànhcáchìnhảnh(từ

ngữ)tươngứngbằngHệThốngSố.Bằngcáchnày,chúngtacócáctừsau.

BƯỚC3:LiênKếtCácHìnhẢnhTượngTrưngCuối cùng, chúng ta liên kết hình ảnh nguyên tố với hình ảnh số

nguyêntửlạivớinhau.Để liênkết “quảnangọtmê ly” và “tất”, bạn có thể tưởng tượng

hìnhảnhmộtquảnacóvẻngoàingọtngàomêlycóthểhoạtđộnggiốngconngườiđangloayhoaymangtấtvàochân.

Đểliênkêt“viênRubylấplánh”và“mổcá”,hãytưởngtượngcảnhbạnpháthiện1viênhồngngọcRubylớnsánglấplánhlúcmổ1concá.

Bâygiờ,bạnhãytựtạoracáccâuchuyệnvôlýđểliênkết2nguyêntốcònlạivớisốnguyêntửcủachúng.Quádễphảikhôngbạn?

ThửtrínhớKhibạnlàmxong,hãythửkiểmtratrínhớcủabạnbằngcáchviết

lạitừngchấtvàsốnguyêntửcủachúng.CÁCHGHINHỚCÁCSỐKHÁCHệThốngSốcóthểđượcdùngđểghinhớmọiloạisố.CáchghinhớCáchthứcghinhớtươngtựvớicáchchúngtaghinhớngàytháng

lịchsửvàsốnguyêntửtronghóahọc.Chỉcầnliênkếthìnhảnhtươngứngcủatừkhóavớihìnhảnhcủasốliênquan.

VÍDỤ1:MẶTTRĂNGXAĐẾNMỨCNÀOGiảsửbạnphảighinhớmặt trăngnằmcách tráiđất384.630km.

Bước đầu tiên là bạn phải tưởng tượng hình ảnh mặt trăng vì “mặttrăng”làtừkhóa.

Bướctiếptheolàchuyểnsố384.630thànhhìnhảnh.Bạncóthếtáchsốnàythành38,46,30.Basốnàyđượcchuyểnthànhtừ“mẹvề”,“quágiá”và“mãsố”theothứtự.

Cuối cùng, tạo ra1 câu chuyệnnghịch lýđể liênkết cáchìnhảnh“mặttrăng”,”mẹvề”,”quágiá”và“mãsố.Hãytưởng tượng rằngnếubạnmuốnbaylênmặttrăngbạnphảiđợimẹđichợvề.Mẹbạnphảihỏimuaởcácbàbánhànghaybánquágiáđểmuamãsốgiúpbạnphóngđượchỏatiểnlênmặttrăng.

Câuchuyệnnàysẽgiúpbạnnhớkhoảngcáchtừmặttrăngđếntráiđấtlà384.630kmdễdàng.

ThựchànhghinhớsốBâygiờbạnđãsẵnsàngđểlàmbàitậpthựchành.Hãynhìndanh

sáchdướiđâyvàsửdụngHệThốngSốđểghinhớcácsốchosẵn.MáchNướcLưuýrằngviệcsửdụngHệThốngSốđểtạorahìnhảnhchobốnsố

0saucùngcủasố30.320.000làkothựctế(Vídụsố5bêntrên).Trongnhữngtrườnghợp1số(thườnglàsố0)đượclặplạinhiềulầnnhưthế,bạn nên linh hoạt và sáng tạo bằng cách tạo là những hình ảnh thâtriêngbiệt.Vídụbạncóthểtưởngtượnghìnhảnh4quảtrứngđểtưởngtrựngcho4số0cuốicùng.

ThửtrínhớBạnđãsẵnsàngkiểmtrakhảnăngnhớsốcủabạnchứa?Tốtlắm.

Dướiđâylàcơhộidànhchobạn.Bạnhãyviếtracácsốtươngứngvànênkiểmtralạixemđãtrảlờiđúngchưa.

KẾTLUẬNHỆTHỐNGSỐHiệuquảcủaHệThốngLiênKếtvàHệThốngSốkhôngchỉgiớihạn

ởnhữngvídụbạnvừathấy.CáchệthốngnàycóthểdùngchobấtkỳmônhọcnàotùyvàosựsángtạocũngnhưsựcanđảmápdụngnhữngcáchmớivàohệthốngTríNhớSiêuĐẳngcủabạn.Xinnhớrằng,miễnlàbạntuântheocácquyluậthìnhdungvàliêntưởngthôngquacáccâuchuyệnnghịchlý,bạnsẽpháttriểnđượcmộttrínhớsiêuviệt.Bâygiờ,bạnhãykhámphátrínhớcủabạnnhiềuhơnnữaởchươngvềmôhìnhtrí

nhớ.

CHƯƠNG10:MÔHÌNHTRÍNHỚ

Bạncóbiếtrằngtrínhớcó1môhìnhhoạtđộngnhấtđịnhkhông?Nếuhiểuđượcđiềunày,bạnsẽhiểutạisaocónhữnglúcbạncóthểhọcdễdànghiệuquả,trongkhicónhữnglúcbạnlạicảmthấyđầuócnhưbịbãohòakhôngthểtiếpthuthêmnữa.

KHÁMPHÁMÔHÌNHTRÍNHỚBạnhãy cùng tôi làm1 thửnghiệmngắn sauđây.Nó sẽ giúpbạn

khámphámôhìnhtrínhớcủatiêngbạn.bạnhãyđọcdanhsáchcáctừbêndưới,chỉđọc1 lầnduynhấtvàkhôngsửdụngbấtkỳnguyêntắcTríNhớSiêuĐẳngnào.Sauđó,bạnhãycốgắnghếtsứcđểnhớlạicàngnhiềutừcàngtốt.

Bâygiờ,khôngnhìnlạidanhsáchtrên,bạnhãyviếtracàngnhiềutừcángtốt.bạn

khôngcầnphảiviếtđúngthứtự.Bạncóthểbỏsótrấtnhiềutừ,nhưnghãynhìnkỹlạinhữngtừbạn

nhớ được và viết ra. Tại sao bạn nhớmột số từ nàymà không phảinhữngtừkhác?Nếubạnxemxétthậtkỹ,bạnsẽpháthiệnmộtmôhìnhtrongcáchnhớcủabạn.Nóichung,trongbấtkỳthờiđiểmnào,bạnsẽcókhuynhhướng:

Dưới đây là biểu đồminh họa về “phần trăm thông tin nhớ đượctrongmộtkhoảngthờigian”

Chúngtacóthểthấytừbiểuđồtrên,trongbấtkỳmộtkhoảngthờigian2tiếnghọcnào(nhómA),luônluôncó2đỉnhđiểmghinhớthôngtin,thờigianlúcbắtđầuhọcvàthờigiansắpkếtthúcviệchọc.giữalúchọc,có1khoảngthờigianmàkhảnăngtrínhớchúngtabịsuygiảmrõrệt.Dođó,trongbấtkỳkhoảngthờigianhọcnào,bạnsẽquênrấtnhiềuthôngtinđãhọcvàokhoảngthờigiangiữanày.Thờigianhọccànglâubaonhiêu,khoảngthờigiantrínhớsuygiảmcàngdàibấynhiêu.

Nếubạnphảihọcliêntụchơn2tiếng(nhómB),bạnchỉcóduynhất1khoảngthờigianđỉnhđiểmđểghinhớthôngtin.Điềunàykhiếnbạnlãngphí thờigian.Đây là lýdo tại saocónhững lúcbạncảmthấy trínhớnhưbịbãohòavàkhôngthểtiếpthuthêmnữa.

HỌCBAOLÂULÀTỐIƯUCácnghiêncứuchothấythờigianhọclýtưởngnhấttrongmỗilần

họckhôngnêndàiquá2 tiếng.Mỗi lầnhọcnàynênđược chia thànhbốnphầnnhỏdài25phút

mỗiphần.giữacácphần,bạnnênnghỉngơikhoảng5phút.Tronglúcnghỉngơi,bạnnênlàmvàiđộngtácthểdụcđơngiản.sau

mỗilầnhọcdài2tiếng,bạnnênthưgiãnítnhấtnửatiếngtrướckhibắtđầuhọclại.

Bằngcáchnày,bạnsẽcóđượctámđỉnhghinhớthôngtinvànhữngkhoảngthờigiantrínhớsuygiảmngắnđirấtnhiều(xembiểuđồbêndưới).kếtquảlàbạncókhảnăngghinhớthôngtintốthơncũngnhưthờigianhọcđượctậndụng1cáchhiệuqủanhất.

“NHỒINHÉT”KHÔNGHIỆUQUẢNhiềuhọcsinhtinrằngviệcônbàisớmchỉvôíchvìhọsẽquênhết

trướckhithivàphảihọc lại từđầu.Nhữnghọcsinhnàychorằngchỉnên ôn bài cho mỗi môn học trong năm ngày trước khi thi môn đó.Chínhvì thế,họthườngkhôngônđượchếtbàihoặcchỉônđược1 lầntrướckhi thi.Kết quả là họkhông thểnàođạt điểm cao vì họkhônghiểurõbàivàphạmnhữnglỗibấtcẩnđángtiếcdoquácăngthẳng.

Với tôi,đây là1cáchhọc“tựsát”vìnóđingược lại tất cảnhữngnguyêntắccủaviệchọchiệuquả.Việcônbàivàophútcuối,”nướcđếnchânmớinhảy”thườngcần1khoảngthờigianhọcdàiliêntụckhôngđượcnghỉngơi.Dođó,khảnăngghinhớcũngnhưhiệuquảhọctậpbịgiảmsúttrầmtrọng.

Hơnnữa,kiếnthứcmàhọcsinhthuthậpđượcvàolúcnàythườngrấtlộnxộn.Trướckhiđầuóchọcócơhộiđểsắpxếp,tổnghợpnhữnggìhọvừahọc,nhữngthôngtinmớinhậnđãđanxenvớinhữngthôngtincũtạonênmộtmớrốirắmlungbùng.

Vậy thì, nếubạnphải chuẩnbịbài sớmvà rải đều suốtquá trìnhhọc,bạnphảilàmthếnàođểduytrìtrínhớởphongđộtốtnhấtchođếnngàythi?Câutrảlờinằmởviệcônbài.

Nhiều học sinh nghĩ rằng việc ôn bài làm lãng phí thời gian. Tuynhiên,nếubạncó1kếhoạchônbàihợplýcùngvớiSơĐồTưDuy,bạnsẽ tiết kiệm rất nhiều thời gianso với cách học bình thường. Khôngnhữngthế,khibạnônbàinhiềulần,bạnsẽhiểubàihơn,ghinhớthôngtinnhiềuhơnvàtăngkỹnăngápdụngkiếnthức.

Thôngthường,chúngtacóthểbiếtkháiniệmvàcáchgiảiquyết1vấnđề,nhưngtrongkỳthi,chúngtalạiđâmralungtúngvàphạmlỗi.Lýdolàvìchúngtachưađạtđếntrìnhđộápdụngkiếnthứckhôngcầnsuynghĩ.Cáchduynhấtđểchúngtađạtđếntrìnhđộnàylàphảibiếtcáchônbài.

BẠNSẼQUÊN80%THÔNGTINMỚITRONGVÒNG24GIỜNghiêncứuchothấynếubạnkhôngônbàitrongvòng24giờsaukhi

họcbài,bạnsẽquên80%kiếnthứcvừahọc.Đâylàlýdotạisaonhiềuhọc sinh thường than phiền họ quên gần hết mọi thứ trước kỳ thi.Nhữngnỗlựcônbàitrướckỳthigiốngnhưhọclạitừđầu.việcônbàinàytốnthờigiancũngnhiềunhưlúchọcbanđầuvìhọquênhầuhếtcácthôngtincầnhọc.

Điềunàycónghĩalàchúngtanênônbàivàođúngthờiđiểmtrínhớchúng ta đang ở đỉnh cao. Bằng cách này, việc ôn bài được hoàn tấttrong1thờigianngắn,vàgiúpnhữngliênkếtthôngtintrongnãotrởnênbềnvữnghơn.

CÁCHÔNBÀIHIỆUQUẢViệcônbàinêndiễnratrongmộtkhoảngthờigiancụthểsaumỗi

lầnhọc.lầnônbàiđầutiênnênbắtđầusaukhihọc10phút.Cácnghiêncứu cho thấykhảnăngnhớbài thườngđạtđỉnhđiểm saukhihọc 10phútrồisauđógiảmtừtừ.nhữnglầnônbàitiếptheonênlầnlượtdiễnrasau24giờ,saumộttuần,mộttháng,vàsau3đến6tháng.Thờigianbiểunàygiúptrínhớcủabạn luôn luônởđỉnhcao.Biểuđồdướiđâytómtắtlạithờigianbiểuônbàitốiưunhất.

Lýtưởngnhấtlàbạnnênlênkếhoạchthờigianônbàisaochogiaiđoạnônbàicuốicùngrơivào1ngàytrướcngàythi.Tuynhiên,việcnàyphụthuộcnhiềuvàokếhoạchônbàicủabạnvàsốlượngmônhọcbạnđanghọc

VIỆCÔNBÀITIẾTKIỆMTHỜIGIANCó thể bạn nghĩ rằng: “Nếumình làm theo phương pháp này, có

phảilàmìnhsẽtốnnhiềuthờigianhơnsovớiviệcônbài1lầntrướckhithikhông?”Câutrảlờilà“KHÔNG”.

Xinnhớrằng,nếubạn làmtheophươngpháphọc truyền thống làhọc1 lầnvàôn lại1 lầntrướckhithi,bạnđãquên80-90%kiếnthứctrướckhiônbài.Nhưthế,việcônbàicủabạncũngtốnnhiềuthơigiannhưlúcbạnhọcbanđầu.Khôngnhữngthế,việcônbàicủabạncũngtốnnhiềuthờigiannhưlúcbạnhọcbanđầu,việcônbàinhưvậycũngkhônghềcủngcốlạinhữnggìbạnđãhọcmàchỉđơnthuầnlàhọclạinhữnggìbạnđãquên.

Do đó, nếu thông thường bạn mất khoảng 2 tiếng để học xong 1chươngsách,bạnsẽcầngần2 tiếngnữađểôn lạinó.Vậy làbạncầnkhoảnggần4tiếngđểhọcvàônlạichươngđó.

Nếubạnônbài4lầntrướckỳthi,việchọclúcbắtđầucủabạnsẽtốn2tiếngnhưngcáclầnônbàisaukhhọc10phút,24giờ,mộttuần,mộttháng,vàtrướckhithithìchỉmất10-15phútmỗilần.Lýdolàvìbạnônbàivàođúngnhữngthờiđiểmmàkiếnthứcvẫncònrấtdễtìmtrongtrínhớ.

Nếu bạn cộng tất cả thời gian học và ôn bài lại, bạn chỉ cầnmấtkhoảng3tiếng,nghĩalàíthơncáchhọctruyềnthốnggần1tiếng.Tuynhiên,điềuquantrọnghơnhếtlàkhảnănglĩnhhộikiếnthứccủabạn

lạigấpbốnnăm lầnsovớicáchônbài truyền thốngvìbạnđãônbàitronglúcbạncònnhớrõthôngtin.

Xinchúngmừngbạn!Bạnđãđượchọchaiphươngpháphọchiệuquảnhất,đólàSơĐồTưDuyvàhệthốngTríNhớSiêuĐẳng.Bạnchắcchắncóthểđạtnhữngkếtquảmongmuốnkhiđãthànhthạo2phươngphápnày.

CHƯƠNG11NGHỆTHUẬTỨNGDỤNGLÝTHUYẾTVÀOTHỰCHÀNH

SaukhiđượctrangbịđầyđủcáckỹnăngcủaTríNhớSiêuĐẳng,bạnđãnắmđượcmộtyếutốquantrọngđểđạtthànhtíchxuấtsắc.Đólà khả năng nhớ lại thông tin và số liệu trongmột khoảng thời gianngắn.

Tuynhiên,khảnăngnắmvữnglýthuyếtchưađảmbảochobạn10điểm.Yếu tố thứ2 cũngquan trọngkhôngkém.Đó làkhảnăngứngdụnglýthuyếtđểtrảlờicâuhỏithựchànhtrongkỳthi.

Đếtinhthôngkhảnăngứngdụngnhữnggìđượchọc,bạnphảipháthuymột loạtkỹnăng suynghĩbaogồmsáng tạo,phân tích, lập luận.Chitiếthơn,nhữngkỹnăngsuynghĩbạncầnphảithànhthạobaogồm:

SosánhcácdữliệuđểtìmrasựkhácnhauvàgiốngnhauPhântíchthôngtinvàtìmmốiliênhệgiữacácthôngtinvớinhauXácđịnhnguyệnnhânvàhệquảLựachọnvàsắpxếpcácthôngtincóliênquanBiếtcáchlậpluậnGiảiquyếtvấnđềmộtcáchsángtạoGiảithíchvàpháttriểnýcụthểĐánhgiáđộtincậyvàtínhđúngđắncủathôngtinPhânbiệtgiữacácdữkiện,cácthôngtinkhôngphảidữkiệnvàcácýkiếncủacánhânĐưarakếtluậntừnhữngbằngchứngcụthể.

Mặcdùnhữngkỹnăngứngdụngnàynghe có vẻ đáng sợ, bạn sẽthànhthạochúngdễdàngkhibạnbiếtcáchsửdụng.Nhữnghọcsinhsửdụngcáckỹnăngnàyhiệuquảlàdohọnắmđượcphươngpháp.Mộtkhibạnhọcvànắmđượcnhữngphươngphápnày,bạnsẽcóthểđạtkếtquảnhưhọ.

PHƯƠNGPHÁPCỦANGƯỜITHÔNGMINHQuátrìnhsuynghĩdiễnratừviệcđặtcâuhỏi(chobảnthântớiviệc

hìnhthànhcácmốiliênkếtgiữathôngtinmớivàthôngtincũmàbạnđãbiết.Nếubạnđang“suynghĩ”vềnhữnggì tôi vừanói,bạncó thểđangtựhỏimìnhrằng“Thậtkhông?”Mìnhcósuynghĩbằngcáchđặtcâuhỏikhông?Nhữnghọcsinhthôngmìnhthườngđặtcáccâuhỏihữuích.Nhữnghọcsinhkémkhôngbiếtđặtcâuhỏivềnhữnggìhọvừahọc.Vídụ,nếumộthọcsinhgiỏicầnđánhgiátínhxácthựccủa1sựviệc,anhtasẽđánhgiábằngcáchđặtcâuhỏinhư“Cóbằngchứngnàovề

việcnàykhông?”,”Nguồngốcthôngtincóđángtincâykhông?,”Thôngtin có bị làm sai lệch hoặc bị ảnh hưởng bởi ý kiến cá nhân nàokhông?”.Mộthọcsinhkémkhôngbaogiờđặtnhữngcâuhỏihiệuquảnhưtrên.Hơnnữa,ngườithôngminhbiếtcáchsửdụnghìnhảnhvàcáccôngcụ liênquanđếnhìnhảnhnhưSơĐồTưDuy,biểuđồ, sơđồvàbảngbiểugiúphọhiểurõ,phântíchvàtậndụngthôngtin.Mặtkhác,nhữngngườikém thôngminhkhôngbiết sửdụnghìnhảnhvànhữngcôngcụliênquanđếnhìnhảnh.

NGHỆTHUẬTỨNGDỤNGLÝTHUYẾTVÀOTHỰCHÀNHTrongbấtkỳmônhọcnào,chodùlàmônlịchsử,vănhọc,địalý,vật

lý hoặc toán học, luôn tồn tạimột số phương pháp, khuônmẫu hoặcphong cách đặt câu hỏi thông dụng trong kỳ thi. Hãy ghi nhớ, nghệthuậtứngdụng lý thuyếtvào thựchànhbấtkỳmônnàocũngcóbốnbướcbạnphải thànhthạo.Trongmỗichươngsáchcủatừngmônbạnphải:

Bước1:XácđịnhcácdạngcâuhỏithườnggặpBướcđầutiênlàbạnphảixemquatấtcảcácloạicâuhỏikhácnhau

nhưcâuhỏirathicácnămtrước,câuhỏitrongsáchgiáokhoa,câuhỏikiểmtrathửvàbàitậptronglớp.Từđó,bạnhãyghichúlạicácdạngcâuhỏithôngdụngthườngđượcđặtra.Bạnsẽpháthiệnrằngluônluôntồntại1mộtkhuônmẫunhấtđịnhtrongcáchđặtcâuhỏi.

Bước2:XácđịnhcáckỹnăngsuynghĩtươngứngBạnsẽpháthiệnmỗidạngcâuhỏinhư“Thôngtintrêncóhữuích

nhưthếnàotrongviệc...?hoặc“Bạnđồngýđếnmứcđộnàovềviệc...?”yêucầucáckỹnăngsuynghĩkhácnhau.Dođó,đốivớitừngdạngcâuhỏi,bạnhãyxácđịnhkỹnăngsuynghĩcầnthiếtchotừngcâutrảlời.

Ví dụ, trong tất cả câu hỏi dạng “Bạn đồng ý đến mức nào vềviệc...?”,ngườirađềmuốnkiểmtracáckỹnăngsuynghĩsauđâycủabạn:

Khảnănglựachọnthôngtinliênquanđểchứngminhcácđiểmđúngvàđiểmsai.Khảnăngtrìnhbàyhaiquanđiểmcụthể.Khảnăngđánhgiádựatrêncácchứngcứhiệnhữu.

Bước3:Ápdụngphươngphápđạtđiểmtốiđatrongmỗidạngcâuhỏi

Mỗidạngcâuhỏiđòihỏi1phươngphápcụthểgiúpbạnđạtđiểmtốiđa.Dođó,bước tiếp theo làbạnphảihọccácdạng trả lời câuhỏitươngứngvớitừngdạngcâuhỏi.Bạncóthểhọccáchtrảlờithôngquathầycôhoặccácbàigiảimẫu.

Nóitómlại,bạncầnghichútấtcảcácdạngcâuhỏithôngdụngchotừngmônhọc.Trong từngdạngcâuhỏi, tìmhiểunhữngkỹnăng suynghĩcầncóvàcácphươngpháptrảlờitươngứngđếđạtđiểmtốiđa.Cuốicùng,hãythứhành1vàivídụcủatừngdạngcâuhỏi.

Bước1:ThuthậpThu thập tất cả các dạng câu hỏi khác nhau khả thi trong từng

chương.Tổngsốdạngcâuhỏinàyluônlà1sốnhấtđịnh.Bạncóthểtìmthấytấtcảdạngcâuhỏitừcácđềthinămtrước,sách

bàitập,bàikiểmtrathử,vàtừcáctrườngkhácđặcbiệtlàcáctrườnggiỏinếucầnthiết.Bạnsẽbiếtđượclàmìnhđãtìmđủcácdạngcâuhỏikhikhôngthểtìmradạngnàonữa.

BƯỚC2:TìmhiểucácbướcgiảiquyếtcâuhỏiĐốivớitừngdạngcâuhỏithuthậpđược,bạnphảitìmracácbước

cầnthiếtđểtrảlờichúng.Bạnsẽpháthiệnratrongtừngdạngcâuhỏicụthể,cácbướcgiảiquyếtluôngiốngnhaumặcdùdữkiệncóthểkhácnhau.

Bước3:GhinhớcácbướcbằngthựchànhCuốicùng,bạnphảithựchànhcácbướctrảlờichotừngdạngcâu

hỏiítnhấtbalần.Vậythìtạisaocónhiềuhọcsinhchămchỉthựchànhhàngtrămcâuhỏimàvẫnlúngtúngkhigặpcáccâuhỏitrongkỳthi?Lído là vì họ không sử dụng kỹ năng vừa đề cập bên trênmà chỉ thựchànhcácbàitập1cáchngẫunhiên.Tôisẽgiảithíchvấnđềnàybằngvídụminhhọabêndưới.Trong1chươngsách(giảsửthôigọilàchươngX),bạnsẽtìmđược1tổngsốdạngcâuhỏinhấtđịnhlàNgọilà:X1,X2,X3,...,Xn(minhhọabêndưới).Mỗidạngcâuhỏiyêucầucácbướchoặckỹnănggiảiquyếtcụthể.Vídụ:trongphầntoánsơcấp(giảiphươngtrình),y=x,y=x2,y=x3,y=x4,... làcácdạngcâuhỏikhácnhauyêucầucácbướchoặccôngthứckhácnhauđểgiải.Thêmvàođó,bạnsẽthấyrằngkhitừngdạngcâuhỏi(vídụX1)córấtnhiềubiếnthểkhácnhautrongcáchrađề thi:X1a,X1b,X1c,X1d,X1e...Nhiềubiến thểcủa1dạngcâuhỏiđược tạorabằngcách thayđổi số liệu liênquan.Vìdụ:y=2x, y=2x+1, y=2x+2, y=3x, 2y=10x... là các biến thể khác nhau củay=x.Cóbaonhiêubiếnthểcủacùng1dạngcâuhỏi?Câutrảlờilàvôhạn!Tuynhiên,tấtcảcácbiếnthểcủacùng1dạngcâuhỏicóthểđượcgiải quyết bằng cách sửdụng 1 công thứchoặc các bước giống nhau.Nếubạncóthểgiảiquyết1biếnthể(vídụX1a),bạncóthểgiảiquyếtđượctấtcảcácbiếnthểcònlại.

THÊMPHẠMVIVÀBIẾNTHỂTrongkhoảng thời gian ônbài có hạn, làm thế nàođể bạn có thể

thành thạo tất cả cácdạng câuhỏi ra thi?Câu trả lời là bạn chỉ cầnthựchànhmỗidạngcâuhỏi ítnhất3 lần.Nói cáchkhác,bạnchỉ cần

thựchànhcáchgiảiquyếtX1,X2,X3,...,Xn.LýdolàkhibạncóthểtrảlờiX1,bạncóthểgiảiquyếttấtcảcácbiếnthểcủaX1nhưX1a,X1b,X1cvàcứ thế.Vídụ:nếubạngiảiđượcy=x+3,bạn cũng có thểgiảiđượcy=x+10,y=2x+4,y=3x+3......Vấnđềnằmởchỗlàđasốhọcsinhlãngphíthờigianchoviệcthựctậphàngtrămcâuhỏimàthựcrađóchỉlàcácbiếnthểcủa1vàidạngcâuhỏigiốngnhau.Dothờigiancógiớihạn,họkhôngthểônhếttấtcảcácdạngcâuhỏitừX1đếnXnvìhọlãngphí nhiều thời gian vào các biến thể, trong khi họ chỉ cần nắm vũngdạngcâuhỏilàđủ.Giảsửvìlýdođó,họkhôngônđượcđếnX6.Nếutrongđề thixuấthiệndạngcâuhỏiX6,họsẽgặpkhókhăn.Rõràng,vấnđềkhôngphảilàbạnthựctậpbaonhiêucâuhỏi,màlàbạnthànhthạobaonhiêudạngcâuhỏi.

MỘTVÍDỤVỀVẬTLÝ:TỐCĐỘ,VẬNTỐCVÀGIATỐCChúngtahãycùnglấymộtvídụtừmônvậylýcấphai.Nếubạnđã

họcvềtốcđộ,vậntốcvàgiatốc,bạnsẽpháthiệnlàcó20dạngcâuhỏikhácnhau.Dướiđây,tôiliệtkêtấtcả20dạngcâuhỏivàxếploạichúngtheodạngcâuhỏidựatrêncôngthứcvàdạngcâuhỏidựatrênđồthị.

Xinchúcmừngbạn!BạnđãhoàngtấtphầnPhươngPháphọcHiệu

Quả.Bằngviệcápdụngthànhthạocácphươngpháphọctôivừađềcậptới,bạnsẽđượctrangbịđầyđủvũkhíđánhbạibấtkỳcâuhỏikhónào.Bâygiờchúngtahãychuyểnsangmộtchủđềhếtsứcthúvị...

CHƯƠNG12:DÁMƯỚCMƠ,SỨCMẠNHCỦAMỤCTIÊU

THÀNHCÔNGKHÔNGPHẢILÀDOMAYMẮN

Chàomừngbạnđếnvớichươngtrìnhyêuthíchnhấtcủatôi,mặcdùđây làChương 12 trong sách, xác địnhmục tiêu lại là bước đầu tiênquantrọngnhấtmàbạnphảithựchiệntrongquátrìnhvươnđếnthànhcôngtronghọcvấnvàcuộcsống,tôicảmthấyrấtphấnkhởikhiđượcchiasẻvớibạnvềsứcmạnhcủamụctiêuvìchínhbảnthântôiđãgặtháirấtnhiềuthànhcôngtừviệcxácđịnhmụctiêuvàhànhđộng.

Tôimuốnnóivớicácbạnrằngtấtcảmọithứtôicóđượcngàyhômnaykhôngphảidomaymắnmàcó.Thayvàođó,tôithànhcônglàdotôiđãmơướcthànhcôngvàđãthiếtkếconđườngđiđếnthànhcôngcủatôi làdotôixácđịnhbamụctiêu lớntrongkhivẫnđangbịcoi làmột đứa trẻ đần độn. Đó là vươn lên dẫn đầu trong trường cấp hai,đượctuyểnvàotrườngtrunghọcVictoria(trườngtrunghọchạngnhấtở singapore thời đó), thi đậu và dẫn đầu trường đại học quốc giasingapore.Trongvòng8năm, tôiđãđạtđượcnhữngmục tiêu tôixácđịnh.Tôithànhcôngchínhxáctheođúngcáchmàtôiđãhìnhdung.

Khicóđượcnhữngthànhcôngbanđầu,tôicàngcóthêmđộnglựcmạnhmẽđể xác định nhữngmục tiêu to lớn hơn, vĩ đại hơn, tôi xácđịnhrõràngnhữngmụctiêutrongcuộcsốngvượtxangoàiviệchọc,tôiđãviếtrarằngtôimuốntrởthànhtácgiảcủacuốnsáchbánchạynhất,sởhữuđượcnhiềucôngtyvàđúngthế...Tôimuốntrởthànhtriệuphú.Tôixácđịnhmụctiêuđầyđammênàykhichỉmới15tuổi(vàtôinghĩ

17tuổihayhơnnữacũngchưalàquámuộn).Vàotuổiđó,tôivẫnchưabiếtchắcchắnrằngmìnhphảilàmgìđểđạtnhữngmụctiêutrên.Tuynhiên,cáiýnghĩđượcsốngmộtcuộcsốngdochínhtôithiếtkếthậtsựcuốnhútvàthúcđẩytôilàmviệcthậtchămchỉ.

Vàonăm21tuổi,cuốnsáchđầutiêncủatôi,chínhlàquyểnsáchbạnđangđọcđây, trở thànhmột trongnhững cuốn sáchbán chạynhấtởSingapore.Vàotuổi26,tôiđãbiếnướcmơlàmchủ4côngtythànhhiệnthực,manglạithunhậphơnmộttriệuđôlamỗinămchobảnthân,tôimuốnmởđầuchươngnàybằngviệcchiasẻnhữngđiềunàyvớicácbạnkhôngphảiđểkhoekhoanghay tạoấn tượnggì.Tôi thực sựhivọng,thôngquanhữngđiềutôichiasẻ,cácbạnsẽhiểuđượclờinhắnnhủcủatôi,đólàbạnphảidámướcmơ,mụctiêuchínhlàđộnglựcthúcđẩybạnđiđếnthànhcông.

ĐạihọcYalenăm1952:BàihọcđầutiênvềsứcmạnhcủamụctiêuTôiđãnhậnrasứcmạnhcủamụctiêuthôngquamộtcuộckhảosát

thựchiệntạitrườngđạihọcYale(mộttrongnhữngtrườngđạihọchàngđầuởMỹ)vàonăm1952,lúcđó,khóasinhviênsắptốtnghiệpđượchỏirằnghọcónhữngmụctiêucụthểnàovềnhữnggìhọmuốnđạtđượcsaukhitốtnghiệp.

Ngạc nhiên thay, chỉ có 3% trong tổng số sinh viên viết ra đượcnhữngmụctiêucủahọ.Nhữngsinhviênnàybiếtrấtrõlàhọmuốncócôngviệcnhư thếnào,họmuốnkiếmbaonhiêu tiềnvàhọkhaokhátnhữngthànhcôngnào.Họcònthiếtkếcuộcsốngmơướccủahọtrongvòng 15-20 năm tới.Ngược lại, 97% số sinh viên còn lại không hề có

mụctiêunàocả.Họbỏmặcmọithứchosốphậnvớitháiđộ"chuyệngìtớisẽtới".

20 năm sau, vào năm 1972,một cuộc khảo sát tiếp tục được thựchiệntrênnhữngsinhviênkểtrên,kếtquảcuộckhảosátnàythậtđángkinhngạc,tổngthunhậpcủa3%sốsinhviên,nhữngngườiđãxácđịnhmụctiêutrướcđó,đạtgấpbalầntổngthunhậpcủa97%sốsinhviêncòn lại, những người không xác địnhmục tiêu. Nói cách khác, trungbìnhmỗi sinhviênxácđịnhmục tiêu có thunhậpcaogấp97 lần thunhậpcủamỗisinhviênkhôngxácđịnhmụctiêu.

Chuyệngìđã làmnên sựkhácbiệt to lớnnày?Chắcchắnkhôngphảivìmứcđộthôngminhhoặckhảnăngcủahọ.Nóichocùngthìtấtcả họ đều tốt nghiệp từmột trường đại học danh tiếng. Sự khác biệtchínhlàởsứcmạnhcủamụctiêu.

TigerWoods, StevenSpoelberg vàBillClinton giốngnhauở điểmnào?

Nếu bạn để ý kỹ những người nổi tiếng, bạn sẽ nhận ra rằng họthànhcông làdohọdámmơướcvề thànhcôngđórất sớm.Họcũnghiểurằngthànhcôngmàhọcóđượclàdohọđãlênkếhoạchđểthànhcông.

TigerWoodshiệnlàvậnđộngviênđánhgônsốmộtthếgiới.Ởtuổi24,anhđãđạtnhiềuthànhtíchtrongmônthểthaogônhơnbấtkỳaikháctronglịchsử.BạncóbiếtrằngTigerđạtđượcnhữngđiềunàylàdoanhđãxácđịnhmụctiêuđánhbạinhữngvậnđộngviênđánhgônhàngđầuvàtrởthànhsốmộtthếgiớitừnămanh8tuổikhông?

Năm12tuổi,StevenSpielbergxácđịnhmụctiêutrởthànhnhàđạodiễnphimgiỏinhất,năm36tuổi,ôngtrởthànhmộttrongnhữngnhàlàmphimthànhcôngnhất trong lịchsửthếgiới,ôngđãđạodiễnbốntrongmườiphimđạtdoanhthucaonhất thếgiớivàthuvềnhiềugiảithưởng điện ảnh nhất nhờ đâumà ông có thể đạt được những thànhcôngphithườngđếnthếkhicònrấttrẻ?Mộtlầnnữa,đóchínhlànhờônghiểuđượcsứcmạnhcủamụctiêu.

CựutổngthốngMỹBillClinton,concủamộtgóaphụnghèosốngởmộtnôngtrạinhỏ,xácđịnhthamvọngtrởthànhtổngthốngMỹkhivẫncònlàmộtđứatrẻ.Thầycô,họhàng,bạnbèđềunóivớiôngrằng"tỉnhdậyđi,đừngcómơnữanhóc!".NhưngcũngnhưWoodsvàSpielberg,ôngđãdámvạchratươnglaivàbiếnmơướcthànhhiệnthực.

Tạisaomọingườikhôngxácđịnhmụctiêu?:Bạn có thể tự hỏi "nếu việc xác định mục tiêu có sức mạnh phi

thườnggiúpbạn thànhcôngđếnvậy, tại saomọingười lạikhôngxácđịnhmụctiêu?"

Khicònnhỏ,chúngtaluôncónhữngướcmơvàmụctiêubaybổng

vềtươnglai.Chúngtamơướcđượclàmbácsĩ,línhcứuhỏa,ngôisaođiệnảnhvànhữnganhhùng.Thậtđángtiếc,khi lớn lên,nhiềungườitrongchúngtalạitừbỏmụctiêucủamìnhvàcũngkhôngmàngtớiviệcđạtmụctiêumới.Dướiđâylàbalýdochínhtạisaongườitakhôngxácđịnhmụctiêu.

Họkhôngtựtin

Lýdochínhkhiếnngườitakhôngxácđịnhmụctiêulàvìhọthiếutựtin, sự tự tin chính là cảm giác tin tưởng vào giá trị bản thân. Tôithườngkhuyên cáchọc sinh của tôi nênhướng tới nhữngkết quả tốtnhấtvànhữngtrườngtốtnhất.Mộtsốthườngtrảlờitôirằnghọkhôngbaogiờđạtđượcnhữngkếtquảđó,hayvàođượcnhữngtrườnghạngnhấtđó.Nhữnghọcsinhkhácthìtrảlờirằngnhữngkếtquảtốtđẹpđókhôngdànhchohọmàladànhchonhững"họcsinhkhác".Cóthểlàdotrongquákhứ,thầycô,chamẹhaybạnbèthườngnóirằngchúngtarấtkémhoặckhôngcókhảnăng,tấtcảnhữnglờinhậnxétnàykhiếnchúngtamấthẳnsựtựtin.

HọkhôngtinvàosứcmạnhcủamụctiêuNhiềuhọcsinhkhôngxácđịnhmụctiêulàvìhọkhôngtinvàoviệc

làmnày.Họkhôngtinvàosứcmạnhcủamụctiêu,họđưaranhiềuvídụvềviệchọđãtừngxácđịnhmụctiêutrongquákhứnhưnghọkhôngđạtđược.Chúng tacũngđượcnghenóivềnhiềungườixácđịnhmụctiêulớnlaonhưngthấtbại.Lýdothấtbạicủatấtcảnhữngngườinàykhôngphảilàdoviệcxácđịnhmụctiêukhôngcótácdụng,màlàdohọ

đãkhôngcốgắnghếtsứcđểđạtđượcmụctiêu,hoặcdohọápdụngsaiphươngphápvàbỏcuộcgiữachừng.

Việcxácđịnhmụctiêutựnósẽkhôngmanglạithànhcôngchobạn,bạnphảihànhđộngliêntụcvớimộtquyếttâmmãnhliệtđểđạtđượcmụctiêuđềra.

Họsợthấtbại,họsợxấuhổMộtlýdokháckhiếnhọcsinhkhôngdámxácđịnhmụctiêulàvìhọ

sợthấtbạivàxấuhổ.Họsợrằngnếuhọxácđịnhmụctiêuđạttấtcảđiểm 10mà không đạt được, họ sẽ cảm thấy thất bại tràn trề.Để nétránhthấtbại,họkhôngbaogiờdámxácđịnhmụctiêu.Nếubạnkhôngxácđịnhmụctiêu,bạnsẽkhôngbaogiờcảmthấythấtbạiđúngkhông?Nhưngthậtsựbạnđangthấtbại,thêmvàođó,nếubạnkhôngbaogiờxácđịnhmụctiêu,bạncũngchẳngbaogiờthànhcôngcả.

Nhữnghọcsinhgiỏidámxácđịnhmục tiêu to lớnvìhọkhông tinvàothấtbại.Khihọkhôngđạtđượcmụctiêu,họkhôngnghĩđólàthấtbại.Thayvàođó,họxemđólàmộtkinhnghiệmcầnhọchỏi.Kếtquảlàhọkhôngcảmthấyxấuhổvềviệcnày,họbiếtrằngmiễnlàhọhọchỏikinhnghiệmvàliêntụchànhđộng,cuốicùnghọcũngsẽđạtđượcmụctiêu.Thayvìmất tinh thầnkhibịngườikhác cười chê, tôimuốnbạnchuyển sự nhạo báng đó thành sứcmạnh và động lực thúc đẩy bạn.Chúngtasẽthảoluậnvấnđềnàynhiềuhơntrongchươngcôngthứcđểđạtđiểmtuyệtđối.

Thật sự, động lựcmạnhmẽ thúc đẩy tôi khi còn làmột học sinhchínhlàviệctôimuốnchứngtỏvớitấtcảthầycô,bạnbèrằnghọđãsai.Họcàngcườinhạotôivànóirằngtôikhôngthểđạtđượcđiềuđó, tôicàng cảm thấymạnhmẽ để học tập chăm chỉ, đạt đượcmục tiêu đểchứngtỏchohọthấy.Vậythì,đừngđểnỗisợxấuhổlàmbạnmấttinh

thần.Hãybiếnnỗisợđóthànhsứcmạnh.Mụctiêulàđộnglựcthúcđẩychúngtatiếnđếnthànhcông.Tại saomục tiêu lại có tác độngmạnhđến vậy?Tại sao xác định

mụctiêulạithúcđẩychúngtađiđếnthànhcông?Mụctiêucóbađặctínhmạnhmẽsauđâycóthểgiúpchúngtathànhcông.

MụctiêudẫnđườngchoquyếtđịnhvàhànhđộngcủachúngtaMục tiêumà bạn xác định sẽ luôn hướng dẫn cuộc sống của bạn

từnggiâytừngphút.Mụctiêudẫnđườngchonhữnglựachọnvàhànhđộng của bạn. Nếumục tiêu của bạn là trở thành học sinh giỏi nhấttrường,bạnsẽcónhữnglựachọngì?Bạnsẽchọnviệctậptrungtronglớphọc,ghichúđầyđủ,chuẩnbịchuđáochokỳthi.Khibạnbèrủbạnđichơisaugiờhọc,bạnsẽtừchốivìbạnbiếtrằngviệcđókhônggiúpbạnđạtđượcmụctiêu.Mặtkhác,nếubạnxácđịnhmụctiêutrởthànhmộtngườichơigônchuyênnghiệpnhưTigerWoods,bạncó lựachọnvàhànhđộngkháckhông?Dĩnhiên!bêncạnhviệctậptrungđạtđiểmcaoởtrường,bạnsẽchọnviệctậpđánhgônvàdànhhànggiờ liềnđểchơigôn,tươngtự,nếumụctiêucủabạnlàtrởthànhvậnđộngviênbơilộicấpquốcgia,bạnsẽquyếtđịnhđitậpbơi.Bạnthấykhông,mụctiêuquyết định những việc bạn làm,mục tiêu quyết định những lựa chọntrongcuộcsốngcủabạn.

Nguyhiểmnhấtlàkhikhôngcónhữngmụctiêu.Khibạnkhôngcómục tiêu, bạn không biết tập trung vào việc gì và bạn sẽ có khuynhhướng làmnhững việcmàbạn cảm thấyquan tâmvào thời điểmđó.Bạnsẽdichuyểnkhắpmọihướngđểrồiquaylạiđúngchỗcũthayvìtiến lên theomột hướng nhất định.Nói đơn giản, bạn chỉ hành độngtheođámđôngnhưmộtconcừukhônghơnkhôngkém.

Mộtnguyhiểmnữatừviệckhôngxácđịnhmụctiêurõrànglàtrongtiềmthứccủabạnsẽtựtạoranhữngmụctiêunguyhại.Trướckhitôiđược học cách xác địnhmục tiêu trong chương trình thiếu niên siêuđẳng,tôiđãtừngcónhữngmụctiêunguyhạinhư"xemtivicàngnhiềucàngtốt","nétránhviệchọc","gâykhókhănchothầycô","ngủcàngnhiềucàngtốt"và"rángđừngđểthirớtlàđược".Khôngcógìbấtngờkhi tôi luônnhậnnhữngkếtquả tệhại,nhữngmục tiêunguyhạinàyhướngtôirakhỏiconđườngthànhcôngvàtiếnthẳngđếnthấtbại.Vậythìxinbạnghinhớrằng,nếubạnkhôngquyếtđịnhvàlênkếhoạchvềnhữnggìbạnmuốn, tiềm thứccủabạnsẽquyếtđịnhnhữngmục tiêunguyhạithaybạn.

MụctiêuthúcđẩychúngtaTrongthờigiantôicònlàmộthọcsinhkém,tôiluôntựhỏirằnglàm

thếnàomànhữngbạnhọcgiỏicùnglớpcóthểtìmthấyđủnănglượngvàđộnglựcđểhoànthànhtấtcảbàitập,hoặcônbàikỹlưỡngchobài

kiểmtra?Làmthếnàomàhọcó thểhọcnhiềugiờ liền, thậmchívàocuốituần,khôngxemtive,khôngchơitròchơiđiệntử,khôngđichơi?Bíquyếtcủahọlàgì?Làmthếnàomàhọcónhiềuđộnglựcthúcđẩyđến thế trongkhi tôi luôncảm thấy lườibiếng,mệtmỏi?Tôiđãpháthiệnrabíquyếtnằmởnhữngmụctiêumàchúngtaxácđịnh,mụctiêutiếp thêmnăng lượng và sứcmạnh cho chúng ta.Không cómục tiêuchúngtaluôncảmthấylườibiếng,mệtmỏi.

Bạn có bào giờ cảm thấy buồn ngủ, mệt mỏi khi phải học mộtchươngsáchnàođókhông?Nhưngcùnglúcđó,nếubạnđượcchơitròchơiđiệntửyêuthíchcủabạn,bạnlạicảmthấydồidàonănglượngvàcóthểchơihànggiờliềnkhôngbiếtmệtđúngkhông?Vậymà,ngaykhivừacầmquyểnsách lênđọc,bạn lạingápngắnngápdàivàcảmthấyhếtsứcbuồnngủ.Tạisaolạinhưvậy?

Khichơi tròchơiđiệntử,chúngtacómộtmụctiêurõràng,đó làchiếnthắng.Điềunàytiếpthêmnănglượngvàđộnglựcđểchúngtatiếptụcchơi.Vấnđềlàkhichúngtahọcbài,đasốchúngtakhôngcómụctiêurõrànglàđạtđiểm10hayvươnlênđứngnhất,dođónãobộcủachúngtatựngưnghoạtđộngvàlàmchúngtamâtnănglượng.Ngaykhibạnxácđịnhnhữngmụctiêuhàohứngtrongviệchọcchobảnthân,bạnsẽtìmthấynguồnnănglượngthúcđẩybạnvượtquasựlườibiếng.

MụctiêugiảiphóngtiềmnăngcủachúngtaMộtlýdokháccủaviệcxácđịnhmụctiêulàmụctiêugiúpchúngta

vượtxahơnkhảnăngbìnhthườngđểđạtnhữngkếtquảtuyệtvời.Giảsửbạn luônnhậnđiểmhaimôntoán,đây làđiểmsốbìnhthườngcủabạn,vàbạnxácđịnhmục tiêuđạtđiểm10 trongkỳ thi sắp tới.Bằngviệcxácđịnhmụctiêuđiểm10,bạnsẽbắtđầuhọctheomộtcáchkhác,bạnghichúbàigiảngchitiếthơn,tìmhiểurõhơnvềnhữngkháiniệmcònmờmịt,dànhnhiềuthờigianhơnđểgiảinhữngbàitoánkhó.Kếtquảlà,ngaycảkhibạnkhôngđạtđiểm10,bạncũngcóthểđạtđiểm8-9,caohơnnhiềusovớiđiểmsốhaitrungbìnhcủabạn.

XácđịnhmụctiêutrongtừnglĩnhvựccuộcsốngTất cả chúng ta đều biết rằng công nhân là người xây dựng nên

nhữngcănnhà.Nhưngtrướckhihọbắtđầucôngviệcxâydựng,họcầnnhữngkiếntrúcsưthiếtkếngôinhà.Tạisaovậy?Bởivìviệcthiếtkếnàygiúphọbiếtđượcmáinhàcaobaonhiêu,cóbaonhiêucửaravào,cóbaonhiêucộtnhà,v.v...Họsẽlàmtheođúngthiếtkếđểxâynênmộtcănnhàhoànchỉnh.

Cáccôngnhâncóxâyđượcnhàmàkhôngcầnbảnthiếtkếkhông?Điềunàynghecóvẻnựccười.Nếukhôngcóbảnthiếtkếcụthể,họchỉcóthểxâymộtcáchvôtộivạđếnkhikhôngcòngạchmàvẫnkhôngbiếthìnhthùcănnhàrasao.Chuyệngìsẽxảyra?Sảnphẩmcủahọsẽchỉlà

mộtngôinhàsiêuvẹo,xấuxívớihìnhthùkỳquái.Bạncóthểchorằngviệcxâynhàmàkhôngcóbảnthiếtkếlàvôlý.

Vậybạncónhậnraviệcchúngtasốngcũnggiốngnhưviệcxâydựngmộtcănnhà?Ấythếmà,nhiềungườisốngmàkhôngcókếhoạchnàovềcuộcsốngtươnglaisaunày.Sốngmỗingàycũnggiốngnhưviệcđặttừng viên gạch xây nhà.Nếu bạn cứ liên tiếp xây từng viên gạchmàkhôngbiếtbạnđangxâygì,cuốicùngbạnsẽxâyđượcmộtcuộcsốngkhôngnhưýchútnào.Thậtđángtiếc,nhiềungườikhôngnhậnrađượcđiềunàychođếnkhihọphảigánhchịumộtcuộcsốngtồitệ.Lúcấy,họmớinhậnrarằnglẽrahọcóthểcómộtcuộcsốngtốtđẹphơnnhiềunếuhọbiếtthiếtkếcuộcsốngcủahọ.

Khibạnxâynhà,bạnphảithiếtkếtấtcảmọiphầncủacănnhànhưphòngngủ,phòngtắm,nhàbếp,v.v...Tươngtự,khibạnxácđịnhmụctiêutrongcuộcsống,bạnphảitậptrungvàotấtcảnhữnglĩnhvựcđemlạichobạnmộtcuộcsốngmongmuốn.Vídụ,chẳngcó íchgìkhibạnhọcrấtgiỏinhưnglạikhôngcósứckhỏe.Cũngchẳngíchgìkhibạncómộtnghềyêuthích,cósứckhỏetốtnhưnglạicựckỳnghèo.

Nhìnchung,bạnphải thiếtkếvàxácđịnhmụctiêutrongbốn lĩnhvựccuộcsống,đólà:

-Mụctiêuvềhọctậpvànghềnghiệp-Mụctiêuvềsứckhỏevàthểthao-Mụctiêuvềtàichínhvàlốisống-Mụctiêuvềgiađìnhvàxãhội

XácđịnhmụctiêutolớnhấpdẫnNhiều người nói với tôi rằng họ vẫn không cảm thấy có động lực

thậmchíngaysaukhihọđãxácđịnhmụctiêu,họvẫnkhôngcảmthấymuốnhànhđộng.Lýdolàvìnhữngmụctiêumàhọđềrakhôngđủhấpdẫnđốivớihọ.

Muốncóđượcquyếttâm,độnglựcđểhànhđộngkiêntrì,bạnphảixácđịnhnhữngmụctiêuto lớn.Nhữngmụctiêuto lớn lànhữngmụctiêuvượtxangoàikhảnănghiệntạicủabạn.Điềunàyquantrọngnhấtlàýnghĩđạtđượcnhữngmụctiêuấythậtsựlàmbạncảmthấyhếtsứchạnhphúc,phấnkhởi.

Khi tôixácđịnhmục tiêuvươn lêndẫnđầu trường (mộtmục tiêurất lớn), ý nghĩ đạt đượcmục tiêu này thật sự làm tôi cảm thấy vuisướng,nhấtlàkhitôiđanglàhọcsinhđứngchótlớplúcbấygiờ.Cảmgiácvuisướngđặcbiệtnàythúcđẩytôithứcđêmthứchômhọchànhchămchỉ.Mộtmụctiêutolớnkháccủatôilàkiếmđượcmộttriệuđôla.Mụctiêunàythúcđẩytôimạnhmẽđếnmứctôiđãthànhlậpcôngtyđầutiêncủamìnhnăm15tuổivàlàmhaicôngviệccùnglúckhivẫncònđihọc.

Thay vào đó, nhiều người có khuynhhướng xác địnhmục tiêu dễdàng,nhỏbévớiýnghĩrằngnhữngmụctiêunàydễđạtđượchơnnhiềusovớinhữngmụctiêukhác.Vấnđềởđâylànhữngmụctiêunàykhông

thúcđẩybạnhànhđộngđược.Nêutôixácđịnhmụctiêulàmộttrong50họcsinhgiỏinhấttrường,tôisẽkhôngcảmthấyhàohứngbằngviệctôimuốntrởthànhhọcsinhgiỏinhất.

Chắchẳn làbạnđãnghebạnbè, thầycônóirằng"Đừngnênquáthamvọng,hãysốngthựctế".Đasốnhữngngườinóicâunàyđềulosợthửtháchtolớnvìhọsợthấtbại,nhữngngườinhưvậysốngmộtcuộcsốngtầmthường,tẻnhạt.

Nhữngngườivĩđạiđượcnhữngthànhcôngvĩđạiítkhi"cóócthựctế"theotiêuchuẩncủađasốmọingười.Họthiênvềnhữngướcmơmàngườikháccholàảotưởngnhưnghọlạicảmthấythậthạnhphúckhinghĩđếnlúcướcmơđóthànhhiệnthực,điềunàythúcđẩyhọbằngmọigiáphảiđạtđượcnhữngướcmơấy.AnhemnhàWrightbịngườiđờinhạobánglàđiênrồkhihọcóýtưởngchếtạomáybay.KhicựutổngthốngMỹJohnKenedyxácđịnhmụctiêuđưaconngườilênmặttrăngvàtrởvềtráiđất,mọingườicholàôngtađangảotưởng.Nhưnghiênnay,chúngtađãđạtđượctấtcảnhữngđiềuđóvàcònnhiềuhơn.Tạisao?Chínhlànhờvàonhữngướcmơtáobạovàhầunhưkhôngtưởngcủanhữngconngườidámnghĩ,dámlàmnày.

SáubướcxácđịnhmụctiêuhiệuquảBâygiờ thìbạnđãhiểu sứcmạnhvà tầmquan trọngcủaviệcxác

địnhmụctiêu,bạnphảihọccáchtạoranhữngmụctiêuthúcđẩybạnđiđến cùng.Những quyết tâm đầu nămmới thường bị bỏ ngang chỉ vìkhôngcókhảnăngthúcđẩymạnhmẽ,đóchỉlànhữngướcmơnhỏbé,yếuớt.Đểmụctiêucóthểlàmđộnglựcthúcđẩychúngta,bạnphảilàmtheosáubướcsauđây:

ViếtranhữnggìbạnmuốnmộtcáchcụthểBướcđầutiênlàviếtranhữngmụctiêucủabạncàngchitiếtcàng

tốt,khibạnxácđịnhmụctiêucụthể,tâmtríbạnsẽtậptrungtốthơnđểđạtmụctiêuđó.Khimụctiêucủabạnquachungchunghoặckhôngrõràng,tâmtríbạnsẽgặpkhókhăntrongviệcđạtđượcnhữnggìbạnthậtsựmuốn.Vídụ,nhữngmụctiêunhư"tôimuốnhọctoánkháhơn","tôimuốnthitốt","tôimuốntiếtkiệmnhiềutiềnhơn"và"tôimuốncómọtcôngviệcổnđịnh"lànhữngmụctiêukhôngrõràng.

Việchọcmôn toánkháhơn có thể cónghĩa là tăng thêmđượcbađiểm,bốnđiểmhoặc,nămđiểmmôntoán,thitốtcóthểđơnthuầnchỉlàthiđậuvớiđiểmnămhoặccó thểđạtđiểm10.Mộtcôngviệcổnđịnhcũngcó thể là làmngười thudọnráchoặcmộtnhàkhoahọc.Cảhainghềnàyđềuổnđịnh.

Thayvàođó,mụctiêucủabạnnêncụthểnhư"tôimuốntăngđiểmtoán từ bốn điểm lên chín điểm", "tôimuốn đạt sáu điểm 10 vàmộtđiểm9trongkỳthi","tôimuốntiếtkiệmhaimươingànđồngmộttuầnvàhaitriệuđồngtrướckhitôimườibảytuổi"hoặc"tôimuốntrởthànhmộtnhàvật lýhạtnhânchuyênnghiêncứucácdạngnănglượngthaythế".

LiệtkêtấtcảnhữnglợiíchvànhữnglýdochoviệcđạtmụctiêuNguyênnhântạisaonhiềungườikhôngquyếttâmđểđạtmụctiêulà

vìhọkhôngcónhữnglýdorõràngtạisaohọmuốnđạtđượcmụctiêuđó.Chúngtaítkhicóđộnglựclàmmộtviệcgìtrừkhichúngtabiếtrõnguyênnhânvà lợi ích củanó.Bởi thế, saukhibạnđãxácđịnhmụctiêu,bạnhãyviếtraítnhấtnămlýdotạisaobạnphảiđạtmụctiêuđó.Ngoàira,bạncũngcầnviếtranhữnglợiíchđikèmvớimụctiêuđó.Xácđịnhmộtmụctiêusẽkhôngthúcđẩyđượcbạntrừkhibạncónhữnglýdochínhđáng,thuyếtphục.

LênkếhoạchhànhđộngVạchrakếhoạchchitiêtvànhữnghànhđộngcụthểđểtiếngầnđến

mụctiêuđềra.Mộtcuốnsổsắpxếpthôngtinvàmộtcuốnlịchsẽgiúpbạnlênkếhoạchhiệuquả.

Vídụ:KếhoạchcủatôilàtạoSƠĐỒTƯDUYchomônlịchsửvàápdụng

cáckỹnăngtrínhớsiêuđẳngđểghinhớthôngtin.CácbướchànhđộngcủatôilàtạorahaiSƠĐỒTƯDUYmỗingày

trongvònghaituầntới,sauđótôisẽdànhbatiếngmỗingàychotuần

kếtiếpđểghinhớthôngtin.XácđịnhthờihạnTiếp theo, bạn phải xác định thời hạn cụ thể để đạtmục tiêu của

bạn.Nếu bạn không có thời hạn cụ thể, bạn sẽ có khuynh hướng trìhoãnchođếnkhimụctiêucủabạnbịlãngquên.Xácđịnhthờihạncụthểcónghĩalàviếtrõrangàythángnămbạnphảiđạtmụctiêuđó.

TiếpthêmcảmxúcchomụctiêucủabạnHầuhếtnhữnghànhđộngtrongngàycủachúngtakhôngphảidolý

trímà là do cảm xúc chúng ta thúc đẩy. Vềmặt lý thuyết, chúng tamuốnđạtmộtmụctiêuvàbiếtrõthậtsựthúcđẩychúngtahànhđộng.Bởithế,đâylàmộttrongnhữngbướcquantrọngnhất,bạnphảinhắmmắtlại,tưởngtượngbạnđãđạtđượcmụctiêuđểravàtậnhưởngcảmgiácvuisướng.

Thỏamãn,cũngnhưnhữnglợiíchdoviệcđượcmụctiêumanglại.Tôimuốnbạnhãymơmộngvềviệcđạtđượcướcmơcủabạncho

đếnkhiướcmơđótrởnênrấtthậttrongtâmtríbạn, làmnhưvậysẽgiúpbạncónguồncảmhứngdồidàođểhànhđộngkiênđịnhvềmụctiêu.

LấyđàbằngviệchànhđộngngaytứckhắcThôngthường,mọingườixácđịnhmụctiêu,lênkếhoạchhànhđộng

rồichỉđểtrìhoãnchúngđếnngàyhômsau.Chẳngbaolâu,họsẽchầnchừvàkhôngbaogiờbắtđầuthựchiệnmụctiêu.Bạnphảitránhđiềunàybằngviệclàmmộtcáigìđóngaysaukhibạnviếtxongmụctiêuđểlấyđàchocácchuỗihànhđộngtiếptheosaunày.Chodùlúcđólàmộtgiờsáng,bạncũngnênlàmmộtchuyệngìđógiúpbạntiếngầnđếnmụctiêuhơnmộtchút.Ngaykhibạnvừaxácđịnhmụctiêulànângcaođiểmtoán,bạnnêncầmquyểnsáchtoánlênđọcítnhâtvàitrang.Ngaykhibạnvừaxácđịnhmụctiêumuamộtchiếcxehơimới,nênđiđếnphòngtriểu lãmlấynhữngtờquảngcáo,việc lấyđàngay lậptứcnàycósức

mạnh phi thường giúp bạn tiếp tục hành động kiên định tiến dần vềphíamụctiêucủabạn.

ÁpphíchmụctiêuNếumụctiêukhôngphảilàthứbạnxácđịnhrồibỏquamộtbênvà

thườngchỉxemlạisaumộtnăm,mụctiêulànhữngviệcbạnphảilàmthường xuyên xemxét, ghi nhớ vàhànhđộnghướngđến chúnghàngngày.Mộtthóiquentốtbạnchỉcầncó làbắtđầumộtngàymớibằngviệcđọcđiđọclạinhữngmụctiêutrongcuốnsổcủabạn.Mộtphươngpháp tốtkhácnữa làbạnnên tóm tắt cácmục tiêu tronghọc tậpcủabạnvàomộttờgiấylớnrồidánlêntường.Bằngcáchnày,bạnsẽluônđượcnhắcnhởvềmụctiêungaykhibạnvừathứcdậymỗibuổisáng.

LênkếhoạchchocuộcsốngBêncạnhviệcxácđịnhmụctiêutrongbốnlĩnhvựctrọngyếutrong

cuộcsống(họctập/nghềnghiệp,sứckhỏe/thểthao,tàichính/lốisốngvàgiađình/xãhội),bạnphảixácđịnhnhữngmục tiêudàihạncũngnhưnhữngmụctiêungắnhạn,nhữngmụctiêungắnhạnlànhữngmụctiêubạnmuốnđạtđượctrongvònghainămtới.

Nhiềuhọcsinhkhôngcảmthấycóđộnglựcthậmchísaukhiđãxácđịnhtấtcảcácmụctiêuđạtđiểm10vìhọkhôngbiếthọmuốnlàmgìtrongtươnglaixasaunày.Tôiluônnóivớicáchọcsinhcủatôirằnghọsẽ không bao giờ có động lực trong học tập trừ khi họ biết được họmuốnlàmgìtrongtươnglai.Nếubạnkhôngcóđịnhhướngrõràngvềcuộcsốngcủabạntrongvòng10tới15nămtừbâygiờ,việcđạtđượcđiểm10hoăchọcmộtmônhọckhônghềcóýnghĩahayđộnglựcnàothúcđẩybạn.

Nóicáchkhác,nếubạncómụctiêudàihạntrởthànhmộtnhàchínhtrịhoặcthậmchímộttổngthống,bạnsẽcóđộnglựchọclịchsử,kinhtế,chínhtrị.Bạnsẽcóđộnglựcthiđậuvàotrườngtrunghọchạngnhất.Nếubạncómụctiêudàihạntrởthànhmộtdiễnviên,bạnsẽcóđộnglựchọc văn học, tâm lý con người, truyền thông đại chúng, lịch sử. Bạncũngsẽthấyđượcsựcầnthiếtcủaviệcthiđậuvàotrườngnghệthuật.

Vậythì,đâylàlúcbạnbắtđầumơướcvàquyếtđịnhbạnmuốnlàmgì trongvòng15năm tới.Nhữngmơướcvềnghềnghiệpgì?Bạnmơướcđượclàmchocôngtynàohaybạnmơướcthànhlậpcôngtyriêngcủabạn?Bạnmuốnkiếmbaonhiêutiền?Bạnmuốnsốngmộtcuộcsốngnhưthếnào?Chiếcxemơướccủabạnnhưthếnào?Bạnmuốnmìnhlàmđượcnhữnggì?Đượcđidulịchnghỉmátmỗinămhailần?Bạncònmuốnlàmđượcgìnữa?

Nhữnggiấcmơtươnglaituyệtđẹpnàysẽđemlạichobạnýnghĩa,niềm saymê, khát khao vượt trội được điểm cao và được tuyển vàonhững trườngdanh tiếngnhất.Khibạnnghĩvề tất cảnhữngướcmơ

củabạn,hãyđểtrítưởngtượngcủabạnbaybổngđểtạorađượcnhữnggìbạnkhátkhao.Đểlàmđượcđiềunày,bạncầnphảiđểcảmxúccủabạntăngvọt.Lýdolàvìconngườichúngtacókhuynhhướnglàmviệctheocảmxúcchứkhôngphảitheolýtrí.

Mội khi bạn đã ghi lại tất cả nhữngướcmơ dài hạn của bạn, tôimuốnbạnbiếnchúngthànhbảnthiếtkếtrênmộtmảnhgiấylớn.Đâychínhlàbảnthiếtkếcuộcsốngcủabạn.Bạncóthểdánnólêntườngnơimàbạncóthểdễdàngnhìnthấyđểtiếpthêmcảmhứngchomỗingày.Khôngcógiớihạnvềnhữnggìbạncóthểvẽtrênbảnthiếtkếcuộcsốngcủabạn.Tuynhiên,sauđây làmộtsốchi tiếtquantrọngmàbạncầnphảithiếtkế:

-Viếtranhữnggìbạnmuốnđạtđượcmộtcáchcụthể-Viếtrathờihạnđạtđượcmụctiêu-ViếtratuổicủabạntrongtừnggiaiđoạnThiếtkếcuộcsốngcủabạnBạnđãsẵnsàngđịnhhướngchonhữngthànhtựumàbạnmuốnđạt

đượctrongcuộcsốngchưa?Tốtlắm,xinnhớrằngbạncóthểđủtiềmnăng và năng lực để đạt những kết quả phi thường.Vậy thì bạn hãythiếtkếcuộcsốngcủabạnvớiniềmđammêvàniềmtintuyệtđối.Chúcbạnvuivẻvớicôngviệcthiếtkếcuộcsốngcủachínhmình!

XácđịnhmụctiêucánhâncủabạnKhihoàntất,bạncóthểsửdụngbốnbướcxácđịnhmụctiêuđểviết

ranhữngmụctiêucánhâncủabạntrongcuốnsổtayhaynhậtký.Đâychính là tấtcảnhữngmụctiêubạncầnphảiđạtđượcđểcómộtcuộcsốngnhưbạnđãphácthảotrongbảnthiếtkế.

ThiếtkếápphíchmụctiêuBạnđãhoànthànhviệcxácđịnhmụctiêuchưa?Tốtlắm.Bâygiờ,

tôimuốnbạnhãythiếtkếmộtápphíchmụctiêuchokỳthisắptớicủabạn.Vẽlạinhữngmụctiêuđótrênmộttờgiấylớnvớinhiềumàusắcvàhìnhảnh.Dántờgiấynàylêntườngnơibạnhọcbàiởnhàkhiđãhoàntất

XácđịnhmụctiêuvànãobộcủabạnsẽtìmđượccáchthựchiệnTrongkhixácđịnhmụctiêu,mộttrongnhữngniềmtinquantrọng

nhấtmàbạnphải cóđó là tinrằngbạncó thểđạtbất cứđiềugìbạnkhaokhát.Bạnhãylênkếhoạchchocuộcsốngcủabạnvớimộtniềmtintuyệtđốinhưthế.

Thậmchínếuvàolúcnàybạnchưachắcchắnđượcphươngphápđểđạtmụctiêu,khôngcóvấnđềgìcả.Cứxácđịnhmụctiêuđi.Nếubạncóthểtìmđủlýdotạisaobạnmuốnđạtnhữngmụctiêuđó,nãobộcủabạn sẽhướngdẫnbạnxácđịnhconđườngđiđếnmục tiêu.Mục tiêuthậtsựkhiếnnãobộchúngtaluônminhmẫnvàlĩnhhộitấtcảnhững

cơhộixungquanh.Khôngcómụctiêu,chúngtacókhuynhhướngbỏlỡnhữngcơhộitrongcuộcsống

Vậyviệcxácđịnhtấtcảcácmụctiêunàcónghĩabạnsẽthànhcôngsao?Khôngthểchắcchắnđiềunày,nếumụctiêucủabạnkhôngđượchỗtrợbằngnhữnghànhđộngvữngchắc,mụctiêusẽchỉmãilàướcmơ.Nhưngnếubạnhànhđộngđểđạtđượcmụctiêu,nhữngmụctiêunàysẽtrở thànhhiện thực.Vậy thì chúng taphải làmgìđể tự thúcđẩybảnthânmình hành động?Hãy khámphá về việc này trong chương tiếptheo.

CHƯƠNG13:ĐỘNGLỰCMẠNHMẼVƯỢTQUASỰLƯỜIBIẾNG

VượtquasựlườibiếngĐãbaonhiêu lầnbạnxácđịnhmụctiêumàkhôngbaogiờbắttay

vàohànhđộngđể đạtmục tiêu đó?Hoặc đã bàonhiêu lần bạnhànhđộngnhưnglạibỏdởchỉsauvàingàyđầu?

Tấtcảchúngtađềubiếtrõnhữngviệcchúngtanênlàmtrongcuộcsống như ôn bài cho kỳ thi quan trọng, nhưng vì một lý do nào đó,chúngtakhôngbaogiờthậtsựbắttayvàolàmchođếnkhimọiviệcđãquá trễ. Thói quen lười biếng này ảnh hưởng đến hầu hếtmọi ngườichúngta.Nóđơnthuầnngănchặnmọihànhđộngmàchúngtabiếtsẽmanglạilợiíchchobảnthân.

Lườibiếnglànhântốchínhpháhoạisựthànhcông.Bạncóthểxácđịnhnhữngmụctiêutuyệtvờinhấtvàđềranhữngkếhoạchhoànhảonhất,nhưngnếubạnkhônghànhđộng,bạnđãthấtbạirồi.

Khi bạn lười biếng, bạn cũng cảm thấykhông làm chủđược cuộcsốngcủamìnhđúngkhông?Cảmgiác lo sợnhắcnhởbạnnênngừngxemtiviđểhọcbài,nhưngmộtđộng lựchấpdẫnkhác lại lôikéobạntiếp tục xem thêmmột chương trình tivi nữa.Để vượt qua thói quenlườibiếngbạnphảihọccáchlàmchủnóthayvìđểnólàmchủbạn.

Độnglựcthúcđẩycủanỗikhổvàniềmvui

Haiđộnglựcchínhthúcđẩyhànhđộngcủachúngtalànỗikhổvàniềmvui.Chúngtaluônluônhànhđộngtheohướngnétránhnhữnggìchúngtanhậnthứclànỗikhổvàtiếngầnđếnnhữnggìchúngtanhậnthứclàniềmvui.Tạisaochúngtacứliêntụctrìhoãnviệclàmbàitậpđếnphútcuốicùngmặcdùchúngtabiếtrằngnênlàmbàitừsớm?Đơngiảnvìđasốchúngtaluônnghĩviệchọcrấtcựckhổvàngượclại,gắnliềnniềmvuivớinhữngviệckhácnhưxemtivi.Làmthếnàođểchúngtacóthểbắttayvàolàmbàitập?Thôngthường,chúngtachỉbắttayvàolàmbàitậpkhingàymailàhạnchótnộpbàihoặckhichúngtacảmthấybịáplựcnặngnềtừbạnbè-nhữngngườiđãlàmxongbàitậpđó.Nhưngtạisaochúngtalạicóthểlàmbàitậpvàolúcấymàkhôngphảisớmhơn?Lýdolàngaylúcấy,chúngtanhậnthứcđuợcviệckhônglàmbàitậpsẽkhiếnchúngtagánhchịumộthậuquảtệhạihơnkhikhôngnộpbàiđúnghạn,điềunàysẽkhiếnchúngtabắttayvàohànhđộng.

Thayvì trở thànhnô lệcủanỗikhổvàniềmvuinhư thế,bạnhãychịutráchnhiệmvềcuộcsốngcủamình.Bạnhãytậndụngnhữngđộnglựcnàyđểthúcđẩybạnhànhđộngtheonhữnggìbạnmuốnnhưkiêntrìhọcbài,ônbàivàhoàntấtbàitậptrướcthờihạn.Chấtlượngcôngviệccủabạnphụthuộcvàoviệcbạngắnliềnnóvớinỗkhổhayniềmvuimộtcáchcóýthứchayvôýthức.Khôngcóviệcgìtựnólàkhổhayvuicảmàchỉvìchúngtagắnviệcđóvớinỗikhổvàoviệckhôngđạtđượckếtquảnhưý.Họcsinhnàykhôngbaogiờlườibiếngtronghọctập,kếtquảlàhọluônđạtđiểm9-10.

Thayvàođó,nhữnghọcsinhkháclại luôncóýnghĩrằngviệchọcrấtcựckhổ,họcảmthấyvuikhikhôngphảihọc.Nhữnghọcsinhnàyluônlườibiếngvàkhôngbaogiờhoànthànhkếhoạchđểđạtmụctiêu.Đểvượtquasựlườibiếng,họcốgắngthửtấtcảmọicáchnhưngnhữngcáchnày lạikhônggiảiquyếtđược tậngốcvấnđề.Trong tâm trí, họvẫngắnliềnnỗikhổvớiviệchọc,cònniềmvuivớiviệckhôngphảihọc.Đâylàlýdotạisaochodùhọcốgắngđếnmứcnào,cuốicùnghọvẫnquaylạitìnhtrạnglườibiếngcũ.

Bởi thế, chìakhóađểkhắcphục tình trạng lườibiếng làbạnphảithayđổinhữngviệcbạngắn liềnvớinỗikhổhoặcniềmvui.Bạnphảihọccáchgắn liênniềmvuivớiviệchọcvànỗikhổvớiviệc lườibiếngngaytừbâygiờ.

LậptrìnhlạinãobộĐầu tiên, bạn hãy xác định bạnmuốn thay đổi những hành đông

hiện tạinàovàbạnmuốn thay thếchúngbằngnhữnghànhđộngmớinào.VÍdụ,bạncó thểmuốn thay thế thóiquen"Nướcđếnchânmớinhảy"trongviệchọc(lườibiếng)củabạnbằngthóiquenhọctứcthì.

LậptrìnhlạinãobộcủabạnđểhànhđộngngaylậptứcBước1Viếtratrongkhoảngtrắngbêndướitấtcảnhữnghậuquảmàbạn

cóthểphảigánhchịunếubạntiếptụclườibiếng.Vídụ,bạncóthểthirớt,ởlạilớp,bịthầycô,giađìnhlarầyvàbịbạnbècườinhạo.Viếtracàngnhiềuhậuquảcàngtốtđểlàmbạncảmthấythậtsựsợhãi.

Bước2Tậndụngtrí tưởngtượngcủabạnđểcảmnhậnthậtrõnhữngnỗi

khổ được liệt kê phía trên mà bạn phải hứng chịu nếu tiếp tục lườibiếng, bạnhãy tưởng tượngnhững gì bạn sẽ thấy, sẽ nghe và sẽ cảmnhậnkhigánhchịunỗikhổđó.

Bàitậpthựchànhnàynhằmmụcđíchtạorađủcảmxúcthúcđẩybạntừbỏthóiquenxấu.Vídụ,hãytưởngtượngbạnbỉđiểmkém.Khinhìnthấybạnbèđượcđiểmcao,bạncảmthấyhốihận,tứcgiậnvàthấtvọngvìkhôngchuẩnbịbàisơmhơn.Bạncảmthấyđauđớnvìkhôngđượcnhậnvàotrườnghoặclớphọcmàbạnlựachọn.

Hìnhdungbảnthânbạnbịchamẹthầycôlarầy,bạnbèkhinhrẻ,hãytạoracàngnhiềucảmgiácđauđớncàngtốt.Tưởngtượngvềnỗiđauđócàngthậtcàngtốt.

HãydànhrabaphútvalàmviệcđóngaybâygiờKếtiếptôimuốnbạnhãytưởngtượngtrongcuộcsốngcủabạnsẽra

saotrongvòng5nămtớinếubạntiếptụcthóiquenlườibiếngnày.Tôimuốnbạntưởngtượngratìnhhuốngtệhạinhấtcóthểxảyra.Bạncóthểtưởngtượngbạnthânbịbỏrơi,khôngcóbạnbè,thấtnghiệpvàhốihận tràn trềvềnhữngviệc trongquákhứ.Một lầnnữa,hãy sửdụnghìnhtượng,âmthanh,cảmgiácđểtạoracảmxúcthậtsự.

HãydànhrabaphútlàmviệcđóngaybâygiờKhibạnđãbắtđầucảmthấythôithúcphảivượtquasựlườibiếng,

bâygiờbạncóthểtưởngtượngcuộcsốngcủabạntrong10nămtớinếubạn vẫn giữ thói quen lười biếng này.Một lần nữa, hãy tưởng tượngtìnhhuốngtồitệnhấtcóthểxảyravàbiếnnóthànhcảmgiácthậtngaybâygiờ.Vídụ,bạncóthểtưởngtượnglươngcủabạnrấtthấp,bạnphảimặcnhữngbộquầnáoxấuxícũkĩ,ănnhữngloạithứcănhạngbét,ởtrongmộtcănphòngtrọtồitànvàhầunhưkhôngcóbạnbè.

Hàydànhrabaphútvàlàmviệcđóngaybâygiờ

Tại saobạnphải làmnhữngviệcnày?Bởivìbạnchỉbắtđầucảmthấyhốihậnvàướcgìbạncóthểthayđổisựviệckhimọiviệcđãquámuộn.Chỉđếnkhibạnkhôngcókiếnthức,khôngcótiềnvàkhôngcótương lai,bạnmớithốt lên"giámà lúctrướcmình..."Thậtđángtiếc,mọiviệcđếnlúcấyđãquátrễ.Vậythì,trướckhiviệcnàyxảyra,bạnhãy tưởng tượngnhữnghậuquả tệhạinhấtđểbuộcmìnhphảihànhđộngngaytứcthìvàkhôngbaogiờphảinói"giámà..."

Bướcba:Tiếptheolàgắnkếtcàngnhiềuniềmvuicàngtốtvàothóiquenmới

màbạnmuốn sởhữu.Trướchêt,bạnhãyviết ra trongkhoảng trốngdưới đây những cảm xúc vui sướng và những kết quả tốt đẹp bạn sẽnhậnđượcnếubạnchămchỉhọctập.

Bướcbốn:Mộtlầnnữa,đâylàmộtbướcrấtquantrọngđểlậptrìnhlạinãobộ

củabạn.Hãytưởngtượngnhưthểbạnđangcảmnhậnvàtrảinghiệmđượcniềmvuitốtđỉnhmanglại từviệcônbàisớm.Hãytưởngtượngbạnnhậnđượcsổliênlạcvớinhữngđiểmsốbạnhằngaoước.Đâylàchìakhóamởracánhcửathànhcôngcủabạn.

Hãycảmnhậnsựthỏamãnvàniềmhạnhphúckhibạnnhânđượckết quả học tập xứng đáng. Hình dung cảnh bạn tốt nghiệp đại họctrongsựkhenngợicủagiađình,thầycô,bạnbè.Hãynếmtrảivịngọtthànhcôngnàymộtcáchthậtsự

HàydànhrabaphútvàlàmviệcđóngaybâygiờBây giờ khi bạn nghĩ về việc học, bạn phải cảmnhận được nhiều

cảmxúctíchcựchơntrướcđây.Bâygiờ,tôimuốnbạnhãytưởngtượng

vềcuộcsốngcủabạntrong5nămtớitínhtừthờiđiểmmàbạnbắtđầuchămchỉhọctập.Bạncóthểhìnhdungbảnthânhọctrongmộttrườngđạihọcdanhtiếngvànhậnđượccáchọcbổngcógiátrị.

HàydànhrabaphútvàlàmviệcđóngaybâygiờCuối cùng,hãyhìnhdungbản thânbạn trong10năm tớivớimột

côngviệcmàbạnkhaokhát,hãycảmnhậnthậtsựnhữngcảmxúctuyệtvờiđó.

HàydànhrabaphútvàlàmviệcđóngaybâygiờBướcnămỞbướcnày,bạncầnphảiphávỡthóiquenhànhđộngcũcủabạnvà

lậptrìnhbảnthântheomộtthóiquenmới.Bắtđầutừbâygiờ,hãythựchiệnnhữnghànhđộngmàbình thườngbạnkhông làmhoặc thayđổicáchlàmhiệntạicủabạn.Thayvìgiếtthờigianmộtcáchvôvị trướcmànhìnhtivihoặcđingủngaykhivừađihọcvề,bạnhãyônnhanhlạibàihoặcđọc sách.Thậmchíbạnnên chạybộhoặc tập thểdục trongchốclát.

Conngười ai cũng có thói quen, chúng ta cầnphải phá vỡ nhữngthóiquenxấukhiếntaluônluônthấtbại.

Cuốicùng,lặplạihaibàithựchànhtưởngtượngtrênthườngxuyên(ítnhấthailầnmộttuần)chođếnkhibạnlậptrìnhđượchànhđộngmớicủabạn.

Bàihọctừcuộcsống:Catherineđãvượtquasựlườibiếngbằngcáchnào

Mộttrongnhữngngườibạncủatôi-Catherine-đãchiasẻvớitôicáchcô vượt qua sự lười biếng củamình. Catherine là học sinh giỏi nhấttrongvònghainămliềnởmộttrườngtrunghọcdanhtiếngởSingapore.Côquýtrọnggiấcngủvànhữnggiờphútnghỉngơi,thưgiãn.

Côluônquanniệmrằngnếucôcứtiếptụctrìhoãnviệclàmbàitậpthìcôsẽphảingủíthơnvàcóítthờigiannghỉngơi,thưgiãnhơnsaunày.Chínhvìthế,côgắnliênnỗikhổvớiviệclườihọcvàniềmvuivớiviệchọc,ônbài,làmbàingaylậptức.QuanniệmđơngiảnnàyđãthúcđẩycôtậndụngtốiưuđượcthờigianhọcvàvươnlêndẫnđầutrườngđạihọcquốcgiaSingapore.

VàimẹokhácđểthúcđẩyhànhđộngngaylậptứcNgoàiviệclậptrìnhnãobộcủabạn,sauđâylàmộtvàiviệckhácbạn

có thể làmđểvượtquasự lườibiếng.Tấtcảnhữngmẹonàyđềudựatrênmộtquy luật:gắn liênnỗikhổvớisự lườibiếngvàgắn liềnniềmvuivớihànhđộng.

Tựcamkếtvớibảnthân.Cách tốt nhất để thuyết phục bản thân hành động là bạn phải tự

camkếtlàbạnsẽhànhđộngđểđạtmụctiêu,mọingườiđềumuốnđạt

điểm10nhưngkhôngphảiai cũngquyết tâmhànhđộngđểđạtđượcnó. Sự khác biệt giữa việcmuốnmột chuyện gì đó với quyết tâmđạtđượcnónằmởchỗ"quyếttâm".Điềuđócónghĩalàbạnphảiđặtmụctiêuhọctậplêntrênhếttấtcảcácvấnđềkháctrongcuộcsống.Nếubạnmuốnbiếngiấcmơthànhhiệnthực,bạnphảichắcchắnrằngbạnquyếttâmđạtđượcnóchứkhôngchỉđơnthuầnlàthíchđượccónó.

Bạnphảiviếtbảncamkếtcủabạntrêngiấytheocáchmàbạnxácđịnhmụctiêu.Kýtênvàobảncamkếtnàyvàđưachochamẹ,bạnbèxemlàmchứng.Kếtiếp,dántờcamkếtcủabạnlêntườngđểbạncóthểnhớviệcnàymỗingày.

Quảngbávềbảncamkếtcủabạn.Việc tựcamkếtvớibản thâncósứcmạnhphi thường,nhưngvẫn

khôngđủ.Lýdolàvìđasốmọingườiđềutìmđượclờibiệnhộchoviệckhôngthựchiệnđượcbảncamkết.Bởithế,bạnphảiquảngbábảncamkếtcủabạn.

Hãynóivớibạnbè, thầycô, chamẹ, thậmchíhọhàngcủabạn làbạn sẽ đạt 7 điểm 10 trong kỳ thi. Liệumọi người có cười nhạo bạnkhông?

Nếuhọ cườinhạobạn, thayvì cảm thấymất tinh thần,hãyđể sựnhạobángnàylàmđộnglựcthúcđẩybạn.Thậtsự,họcàngcườinhạobạnbaonhiêuthìcàngtốtbấynhiêu.Bằngcáchđưauytíncủamìnhrađặtcược,bạnkhôngcònlựachọnnàokhácngoàiviệcphảihànhđộngquyếtliệt.

ThườngxuyênxemlạicácmụctiêucủabạnXem lại cácmục tiêu củabạnhàngngày,đặcbiệt lànhữngmong

muốncụthểcủabạn.Lýdovàlợiíchcủaviệcđạtđượcnhữngmụctiêuđó.Việcnàygiúptâmtríbạnluôntậptrungvàđiđúnghướng.Thôngthường,nhữngyếu tốkháchquanbênngoài luônảnhhưởngbạn.Dođó,việcxemlạimụctiêusẽgiúpbạnkhôngđilệnhhướng.

Tựthưởngchobảnthân.

Mộtđiều rất quan trọng là bạnphải biết cách tự thưởng cho bảnthầnkhibạnhoànthànhtừngchặngđườngnhỏđitớimụctiêu.Mỗikhibạnđạtđượcmộtđiềugìđódùrấtnhỏnhặtnhưlàmbàikiểmtratốthoặcnộpbàivềnhàđúnghạn,hãytựthưởngchomình.Hãynghỉngơithưgiãnbằngcáchđidạohoặcởnhàxemtivi.

Tự thưởng, bạnphải tự trừngphạtmìnhbất cứ khi nào bạn lườibiếng.Nếu bạn lười biếng và không làm xong bài tập đúng hạn, bạnphảithứckhuyavàođêmhômsauđểhoàntấtbàitậpđó.Thậmchí,bạncũngkhôngxemchươngtrìnhtiviưathíchcủabạnnếubạnlườibiếng.

CHƯƠNG14:CÔNGTHỨCĐẠTĐIỂMTUYỆTĐỐI

Tôi luôn tinrằngcómộtcông thứchoặcphươngphápchunggiúpcáchọcsinhgiỏiđạtthànhtíchcaotronghọctập.Nóicáchkhác,thànhcôngluôncóbíquyếtriêngcủanó.Nếuchúngtanắmđượcbíquyếtđó,chúngtacóthểđạtđượckếtquảtươngtự.

Bạncóbaogiờtựhỏilàmthếnàomàmộtsốbạnbècủabạnkhôngcần bỏ nhiều thời gian học mà vẫn đạt điểm 10 một cách dễ dàngkhông?Trong khi đó, bạn phải thức khuya thức hôm để ôn lại hàngđống tài liệu trướckỳ thimàvẫn chỉnhậnđượcđiểm trungbìnhmàthôi.Trongchươngnày, tôimuốnchiasẻvớibạnmộtsốcôngthứcbímậtgiúptấtcảcáchọcsinhgiỏigiảmtốithiểuthờigianhọcmàvẫnđạtkếtquảtốiđa.

Côngthứcmột:KiênđịnhMộtđặctínhchungmàtôinhậnthấyởtấtcảnhữnghọcsinhgiỏilà

họrấtkiênđịnhtronghọctập.Điềunàycónghĩalàhọluôntrongtưthếsẵnsàngtrảlờibấtcứcâuhỏinàovềbàigiảnghọvừađượchọc.

Nhữnghọcsinhnàyduytrìsựkiênđịnhđểđảmbảorằnghọhiểutoànbộbàigiảng.Mặtkhác,hầuhếtcáchọcsinhcònlạikhônghềkiênđịnh.Trongsuốtnămhọc,họgầnnhưkhônghềhọchaycốhiểuhếtvềnhữnggìđangđượchọc.Khikỳthiđếngần,họbắtđầuhoảngsợ,họcbài chăm chỉ, thức đêm thức hôm với hy vọng tiếp thu được toàn bộkiến thứcchỉ trongvòngmột thángngắnngủi.Hậuquả làhọ thườngnhậnđiểmkémmặcdùhọcóvẻrấtchămchỉ.

Phươngphápđểgiữvữngsựkiênđịnh.

Dướiđâylàmộtsốcáchhữuíchnhằmgiúpbạnluônkiênđịnhtrongsuốtnămhọc.Tôiđãpháthiệnrađâylànhữngcáchmàtấtcảcácbạnhọcsinhgiỏisửdụng.

ĐọcbàitrướckhinghegiảngBạn có cảm thấykhó theokịpnhững gì thầy giáo giảng trong lớp

không?Đừng lo lắng,bạnkhôngphải làngườiduynhất.Sau20phútnghegiảng,hầuhếthọcsinhđềucókhuynhhướnglorahoặckhôngthểtiếpthuthêmnữa.Khilớphọckếtthúc,họchỉhiểuđượckhoảng30%bàigiảngvànhớđượckhoảng10%.Sangngàyhômsau,họchỉcònnhớđược2%hoặcíthơn.Thậtlãngphíthờigianhọctronglớp.

Nhữnghọcsinhgiỏimặtkháclạihiểuvànhớđược100%bàigiảngkhikếtthúclớphọc.Làmthếnàomàhọlàmđượcnhưthế?Đólànhờvàoviệchọtìmhiểuvềchươngsáchmàthầygiáosẽgiảngtrướckhihọđếnlớp.Sauđó,họđọcsáchtrướckhinghegiảngvàghichúbằngsdtd.Vìhọđãđọcsáchtrướcvàtạosdtd,họrấtdễdàngtheokịpbàigiảngcủathầy.

Tậptrungvàđặtcâuhỏi.Bạncóthắcmắc"Nếumìnhđãđọcsáchrồi,vậythìmìnhcầngìđến

lớpvànghegiảngvềnhữnggìmìnhđãbiếtđểlàmgì?Tôitinrằngcôngviệc của thầykhôngchỉ làđểdạybạnvềnhữngdữkiệnmàcòngiúpbạnhiểurõnhữngchỗbạnchưahiểu.

Bởithế,bạnhãytậndụngbàigiảngcủathầyđểlàmsángtỏnhữngvấnđềbạncòn lấncấn,cũngnhưgiúpnãobạnghinhớkiến thức tốthơn. Nếu bạn làm được điều này, bạn sẽ thật sự hiểu rõ và ghi nhớ100%bàihọctrướckhirakhỏilớp.

Ônnhanhbàitrongvòng24tiếngTrênđườngtừtrườngvềnhà,bạnhãynhẩmônnhanhbàivừahọc.

Việcnàygiúptrínhớbạnlưugiữkiếnthứclâuhơnnhiều.Ngoàira,sau24tiếng,bạncũngnênápdụngphươngphápônbàinhưđãhướngdẫn

ởChương10.Trướckhikỳthiđến,bạnsẽcóthểthưgiãnvìbạnđãhọcmọithứtrongnămhọc.

Luônhoàntấtbàitậpvềnhàtrướckhiđếnlớp.Bằngviệchoàntâtbàitậpvềnhàtrướckhiđếnlớp,bạnsẽtậndụng

đượcthờigianmộtcáchtốiđa.Bạnsẽbiếtđượcnhữngchỗbạncònyếu,nhữngvấnđềbạngặpkhókhănvàkhắcphụcchúngsớmhơn.Thêmvàođó,bàitậpvềnhàsẽgiúpbạnbiếtđượclàliệubạnđãhiểutoànbộnhữnggìđượchọchaychưa.

TìmhiểulỗitrongbàitậpvềnhàNếubạnlàmsaibàitậpvềnhà,đừngbỏqua1bên.Bạnhãytìmhiểu

tạisaobạnlàmsaingaylậptức.Nếukhông,bạnsẽcóthểphạmlỗiđótrongbàithi.

CÔNGTHỨC2:RÚTKINHNGHIỆMSAUKHIPHẠMLỖIKhôngnhưđasốhọcsinhnghĩ,nhữnghọcsinhgiỏikhôngphạmlỗi

íthơnnhữnghọcsinhkém.Ngượclại,họphạmlỗinhiềuhơnbấtcứaikhác.Khácởchỗlàhọchỉphạmlỗitronglúclàmbàitậpvàrútkinhnghiệmtrướckỳthi.Chonên,họrấthiếmkhiphạmlỗitronglúcthi.

PhạmlỗigiúpbạnkiểmtrakiếnthứcmộtcáchtốtnhấtKhibạnphạmlỗitrongbàitậpvềnhàhoặcbàikiểmtratronglớp,

không có nghĩa là bạn sẽ suốt đời phạm lỗ và không bao giờ làm tốtđược.Phạmlỗichỉđơnthuầngiúpbạnpháthiệnrarằngbạnchưathậtsựhiểubàivàchưaápdụngkiếnthứctốt.Quantrọnglàbạnphảibiêtkhắcphụclỗivàrútrakinhnghiệm

Hãyđểviệcphạmlỗigiúpđỡbạn,khôngphảilàmhạibạn

Hãy thayđổi cáchnhìn củabạnvềviệcphạm lỗi.Nhữnghọc sinhgiỏixemviệcphạmlỗilàdấuhiệuchobiếtrằngphươngpháphiệntạicủahọkhônghợplý.Kếtquảlàhọliêntụcthayđổicáchhọcchođếnkhihọcóthểchuẩnbịthậtchuđáochokỳthi.

Khôngcóthấtbại,chỉcóbỏcuộcMiễn làbạnrút rakinhnghiệm từ thấtbạivàviệcphạm lỗi,điều

chỉnh phương pháp học của bạn, cuối cùng bạn sẽ thành công. Tuynhiên,nếubạnbỏcuộcvìphạmlỗi,bạnquảthậtđãthấtbạingaytừlúcđó.

BÀIHỌCTỪCUỘCSỐNG:NGƯỜIKHÔNGBIẾTĐẾNTHẤTBẠI

Hầuhết nhữngdanhnhânhoặcnhữngnhàkinhdoanh thànhđạtđềuđặtchânlênđỉnhvinhquangsaukhivượtquanhữngthửtháchtolơncó thểđánhbạiđa sốnhữngngườibình thườngkhác.Tuynhiên,ngườimàcuộcđờiôngkhiếntôingưỡngmộnhấtlàngườiđã....

Ngườiđànôngnày làAbrahamLincoln,một trongnhữngvị tổngthốngMỹđược tôn trọngnhât.Mặcdù thấtbại liên tiếp, ôngvẫn tinrằngôngxứngđángnhậnđượcnhữngthànhcôngvĩđại.Đốivớiông,thấtbại chỉđơn thuần làmột trongnhữngdấuhiệuámchỉ rằngôngphảitiếptụcthayđổicáchthứchànhđộng,làmviệcchămchỉhơnchođếnkhiôngđạtđượcmụctiêutolớnnhất.Bởithế,mỗikhibạnphạmlỗivànghĩrằngđếnđâylàhết,hãynghĩđếnAbrahamLincoln.

CÁCHTHỨC 3: TẬNDỤNGTRIỆTĐỂCÁCBÀI TẬP THỰCHÀNHVÀBÀIKIÊMTRA

Nhiềuhọcsinhkhôngnhậnrađượcsựquantrọngcủabàitậpthựchànhvàbàikiểmtra.Họxemđâynhưmộtgánhnặng tronghọc tập.Nhữngbàikiểmtra thậtra làcôngcụđịnhvịđượcbạnđangdừngởđâutrênconđườngđiđếnthànhcông.

Nếubạnluônnhậnđiểmkémtrongcácbàikiểmtra,rấtkhómàbạnđạtđiểm10 trongkỳ thihọckỳ.Nếubạnkiênđịnh,hiểuđượcbàivàlàmtốttrongcáclầnkiểmtra,chắcchắnbạnsẽlàmbàithitốt.Trướckhichúngtacóthểtậndụngtriệtđểnhữngbàikiểmtranàyđểcảithiệnbảnthân,chúngtaphảilàmhaiviệc.Đólàcốgắnglàmbàikiểmtrahếtsứcmìnhvàrútkinhnghiệmsaumỗibàikiểmtra.

CốgắnglàmbàikiểmtrathậttốtChỉkhichúngtachuẩnbịthậtkỹchobàikiểmtra,chúngtamớicó

thể phân tích kết quảnhậnđượcđể phát hiện điểmyếu thật sự hoặckhẳngđịnhđiểmmạnhcủachúngta.Nhiềuhọcsinhkhôngbậntâmđếnviệchọcbàiđểlàmkiểmtra.Chonên,khihọcbịđiểmkém,họkhông

thểbiếtđượckếtquảkémnàylàdocáchhọhọcchưađúnghaychỉdolàhọchưathậtsựcốgắng.Hậuquảlàhọkhôngbiếtđượchọcầnphảicảithiệnnhữngchỗnào.

RútkinhnghiệmsaumỗilầnkiểmtraLàmbàikiểmtravàlàmbàithichỉcóíchnếubạnrútkinhnghiệm

vềkếtquảmàbạnnhậnđược.Rútkinhnghiệmlàphântíchtạisaobạnphạmlỗi.Mộtkhibạnbiếtđượcđiềunày,bạncóthểsửachữakhuyếtđiểm.Chắc chắn nếu gặp câu hỏi tương tự đó lần nữa bạn sẽ khôngphạm lỗi tương tự. Trước khi đi thi, bạn phải bảo đảm rằng bạn sẽkhôngphạmlỗinàonữa.

XácđịnhdạnglỗimàbạnđãphạmViệcđầutiênbạnphảilàmkhinhậnlạibàikiểmtrahoặcbàithiđã

đượcchấmđiểmlàphảixácđịnhdạnglỗimàbạnđãphạm.Tổngcộngcó4dạnglỗihoặc4lýdotạisaobạntrảlờisaicâuhỏi.

Dạng1:Khôngchuẩnbịbài(C)Dạnglỗinàyđầutiênlàdobạnkhôngchuẩnbịbàihoặckhônghọc

bàiđó.Kếtquả làbạnkhôngbiết cách trả lời câuhỏi.Thông thườngđiềunàyxảyralàdobạnkhôngđủthờigianônbàihoặcnghĩrằngbàiđósẽkhôngxuấthiệntrongbàikiểmtra.

Dạng2:Quênbài(Q)Dạnglỗinàyxảyralàdobạnkhôngthểnhớđượccácdữkiệnmặc

dùcóthểlàbạnđãdànhthởigianônbàivàhiểurađượccácbài liênquan.

Dạng3:Khôngthểápdụngkiếnthức(A)Dạnglỗithứbaxuấthiệnkhibạnhọcbài,nhớbàinhưnglạikhông

biếtcáchápdụngnhữnggìbạnhọcđểtrả lờicâuhỏi.Đặcbiệt làkhibạngặpdạngcâuhỏiđòihỏibạnphảisuynghĩnhiềuhơnlàchỉviếtranhữnggìbạnnhớ.

Vídụ,bạncóthểđãhọcvàghinhớnhữngcôngthứctínhtốcđộ,vậntốcvàgiatốc.Tuynhiên,bạnkhôngthểtrảlờiđượccáccâuhỏivậtlývìnóyêucầubạnphảiápdụngcôngthứctheocáchmàbạnkhônghiểuđược.

Bạncũngcóthểphạmlỗinàykhichỉđơnthuầnviếtracácdữkiệntrongkhi câuhỏi cần sựphân tích, so sánhđiểmgiốngvàkhácnhauhoặcgiảithích.

Dạng4:Bấtcẩn(B)Dạnglỗinàythôngthườngnhấtcủacáchọcsinhhọchànhchămchỉ,

ghinhớkiếnthứcvàhọbiếtápdụngkiếnthức.Tuynhiên,họvẫntrảlờicâuhỏisai,đơngiảnchỉvìhọbấtcẩn.Lỗinàycònđượcgọilà"lỗingungốc".Bạnthườngchỉphạmlỗinàytrongkhilàmbàithi.Khivềnhàvàthửtrảlờilạicâuhỏiđó,bạnlạicóthểtrảlờichínhxác.Lỗinày

thườngxảyratrongmônvậtlý,toánhọc,hóahọc.Đánhdấu lạicác lỗibấtcẩn,ghichúchữ"B"kếbênđó.Nếubạn

khôngchuẩnbịbài,ghichúchữ"C".Tươngtự,ghichúchữ"A"chophầncâuhỏibạnkhônghiểucáchápdụngkiếnthứcvàchữ"Q"chophầncâuhỏibạnkhôngnhớgìđãhọc.

Tạisaochúngtaphảiphânloạilỗi?Bạnphảixácđịnhvàphântíchcácdạnglỗimàbạnphạmphảitrong

bàikiểmtrađểbiếtđượckhảnăngthậtsựcủabạn.Hãyđểtôichobạnmộtvídụ.GiảsửNamvàHoađềunhậnđiểm5

chobàikiểm tramônhóahọc.Cóvểnhưhọcó thực lựcngangnhautrongmônhọcnày.Tuynhiên,nếubạnpháthiệnra tất cảnhững lỗiNamphạmphảiđềulàlỗibấtcẩn(B)vàlỗicủaHoalàdocôấykhôngbiếtápdụngkiếnthứcđượchọc(A).VậylàbạnbiếtrằngthậtraNamhọcgiỏihóahơnHoa.NamchỉcầntìmcáchngănngừasựbấtcẩntrongkhiHoaphảihọcnhiềuhơnnữa.

Bước2:TimcáchkhắcphụclỗiDạng1:Khôngchuẩnbịbài(C)Dạnglỗiđầutiênnàyrấtdễgiảiquyết.Nếubạnliêntụcthirớtvìđã

không học những chương cần thiết thì câu trả lời là bạn phải lên kếhoạchsaochobạncóđủthờigianchuẩnbịtấtcảkiếnthứcchokỳthi.Nắmđượclịchthisẽgiúpbạnlênkếhoạchphânchiathờigianhợplý.

Dạng2:Quênbài(Q)Nếulýdocủaviệcbạnkhông làmbài tôt làvìbạnquênkiếnthức

nhanhchóng,đó làdobạnsửdụngsaicáchghinhớdữkiện.BạncầnphảiápdụngcácquyluậtcủaTríNhớSiêuĐẳngvàHệThốngTríNhớđãđượchọcởchương8,9vàchương10.

Một lýdokhác làbạnkhôngônbàiđầyđủ.TrongChương10vàchương17,bạnsẽthấyrằngbạncầnônítnhấtbalầntrướckỳthi.

Dạng3:Khôngthểápdụngkiếnthức(A)Nếubạnpháthiệnrarằngbạnkhôngthểápdụngnhữnggìbạnđã

đọcvàghinhớ,đólàvìbạnđãkhôngdànhđủthờigianthựctậptrảlờicácdạngbàitậpcóthểrathi.Bạncóthểchỉlàmmộtvàicâuhỏimẫutrongkỳthinhưngđiêuđókhôngđủ.Bạnphảilàmtấtcảcácdạngcâuhỏitừdễđếnkhó.

Trongchương11,bạnđãbiếtrằngbạnphảixemsáchgiáokhoa,bàitậpvềnhà,cácbàikiểmtra,cácđềthinămtrướcđểtổnghợptấtcảcácdạngcâuhỏikhácnhaucóthểrađềthi,rồisauđólàhọccácbướcgiảiquyếtchúng.

Dạng4:BấtcẩnTrướckhibạncó thểgiảiquyêtđượcvấnđề lỗibấtcẩn,bạnphải

hiểutạisaobạnphạmlỗiấy.Cáclỗibấtcẩnlàkếtquảcủaviệckhông

tậptrungđọccâuhỏihoặcđưaracâutrảlờivộivàngdothờigiancóhạntrongphongthi.Cóbacáchđểkhắcphụcvấnđềnày.

1.DànhthờigiankiểmtralạibàiLuôn luôn dành khoảng nửa tiếng để kiểm tra lại câu trả lời của

bạn.Nếuthờigianthiquyđịnhlà3tiếng,bạnnêncốgắngtrảlờitấtcảcâuhỏitrongvòng2tiếngrưỡirồidànhnửatiếngcònlạiđểkiểmtracáccâutrảlờimộtcáchchitiết.Chúývềcáclỗibấtcẩnbạnhayphạmphảikhilàmbàitậpvềnhà.

2.ĐọcnhépmiệngcâuhỏivàcâutrảlờiĐểtậptrungcaođộhơn,bạnhãythửnhépmiệngkhibạnđọccâu

hỏivàviếtcâutrảlời.3.ThựctậptrảlờicâuhỏinhiềuhơnTrướckỳthi,thựctậpcácdạngcâuhỏicóthểrađềthinhiềulầncho

đếnkhithôngthạocácbướcgiảiquyếtvấnđề.Trongphòngthi,bạnsẽcóthểtrảlờinhữngcâuhỏinàymộtcáchchínhxác.

CÔNGTHỨC4:CÔNGTHỨCĐẠTĐIỂMTUYỆTĐỐITấtcả3côngthứcmàchúngtađãđềcậpphíatrêncóthểđượctóm

tắt thành1 công thức tốiưuđể thànhcông tronghọc tậpvà luônđạtđiểmtuyệtđối.

Bướcđầutiênlàxácđịnhmụctiêurõràng,cụthểvàthànhquảbạnmuốnđạtđược.ChúngtađãthảoluậnvềviệcnàytrongChương12.

Xácđịnhmụctiêucũngkhôngíchgìtrừkhibạnđềramộtkếhoạchhànhđộngởbướcthứ2đểđạtmụctiêuđó.QuyểnsáchnàychứađựnghàngloạtnhữngphươngpháphọcSiêuĐẳngmàbạncóthểápdụng.

Bước 3 là bạn phải hành động kiên định theo kế hoạch của bạn.Trong chương13 và 16, tôi phác thảonhữngđộng lựcdùng thúcđẩybạnhànhđộngmộtcáchkiênđịnh.

Khibạnhànhđộng,có2khảnăngxảyra.Khảnăngthứnhấtlàbạnđạtkếtquả tôtđẹpvà tiến lạigầnmục tiêucủabạn.Bạnbắtđầuđạtđiểm10chocácbài tậpvàbàikiểmtra.Đâychính làmũi tên"thànhcông"màuxanhtrongbiểuđồphíatrước.

Thông thường, bạn có thể không đạt kết quả như ý ngay lập tức.Chúngtacóthểvẫnchỉnhậnđượckếtquảthấphơndựđịnh.Mặcdùnỗlựcrấtnhiềutrongmôntoán,chúngtavẫncóthểchỉnhậnkếtquảyếukém.Chúngtakhônghềtiếnlạigầnmụctiêumộtchútnào.Nhiềungườinghĩđâychính là thấtbại.Tuynhiên,nhữnggìxảyrachobạnkhôngquyết định được thành công của bạnmà chính cách phảnứngcủabạnvớinhữngviệcnàymớiquyếtđịnhthànhcôngcủabạn.Có3cáchchúngtacóthểphảnứngvớinhững"thấtbại"nhưthế.

Nhómđầutiêncó thểphảnứng lạibằngcáchbảorằnghọđã thấtbại.Họtựnóivớibảnthânrằnghọthấtbạivìhọkhôngđủkhảnănghoặcvìviệcnàyquákhó.Họbắtđầutìmkiếmlờibiệnhộ, tráchmócthầy cô hoặc đổ thừa cho bài kiểm tra.Cuối cùng họ bỏ cuộc và chorằng cố gắng thêm vô ích.Cách phảnứng này là cách phảnứng củanhữngkẻthấtbạithựcsự.

Nhóm thứ2 sẽ phảnứngbằng cáchnói rằnghọ thất bại là dohọkhôngchuẩnbịbàikỹ.Kếtquảlàhọtiếptụchànhđộngnhiềuhơnnữa.Họdanhnhiềuthờigianvànỗlựchơntrongviệchọcchokỳthikếtiếp.Mặcdùcótiếnbộnhiều,họkhôngbaogiờđạtkếtquảtốtmàhọhướngtới.Saumộtthờigian,họbắtđầucảmthấychánnảnvàbỏcuộc.Bạnthấyđó,mặcdùhọhọchànhchămchỉhơn,họvẫnhọctheocáchhọckémhiệuquảtrướcđó.Nhữngphươngpháphọckhônghiệuquảluônmang lại cho bạn những kết quả tệ hại như nhau cho dù bạn rất cốgắng.

Nhómthứ3phảnứngtheocáchsẽđưahọđếnthànhcông.Khihọkhôngđạtđượcmụctiêu,họkhôngxemđólàthấtbại.Họxemđóchỉlà1 bài học.Họ hiểu rằng họ đạt kết quả khôg như ý là vì họ áp dụngphươngpháphoặchànhđộngkhônghiệuquả.Vìvậy,họphảilinhhoạtthayđổiphươngphápvàhànhđộngmộtlầnnữa.Nếuhọvẫnkhôngđạtmụctiêu,họxemxétlạiphươngpháp,thayđổinhiềuhơnnữachođếnkhihọđạtđượcmụctiêu.Nóicáchkhác,họlàmbấtcứviệcgìđểthànhcông.

Đây là conđườngbạncầnphảiđi.Nếubạnnhậnđượcnhữngkếtquảtệhạidọcđường,hãyxemđóchỉlànhữngbàihọc.Sauđóhãymởrộng tầmnhìn,ápdụngnhữngphươngphápmớibạnhọcđược trongquyểnsáchnàyvàliêntụcthànhcông.Nếubạnlàmđượcđiềunày,cuốicùngbạnsẽđạtđượcmụctiêucủabạn.

CHƯƠNG15:THỜIGIANLÀTIỀNBẠC

LÀMCHỦTHỜIGIAN,LÀMCHỦCUỘCSỐNG

Tôiluônngưỡngmộnhữnghọcsinhkhôngchỉxuấtsắcmàcòndànhđượcnhiềuthờigianthamgiavàocáchoạtđộngngoạikhóa.Họthườngnắmgiữnhữngvịtriquantrọngởcáccâulạcbộtrongtrườngvàngoàixãhội.Họđạtđiểmcaotronghọctập,đithiđấuthểthaochotrường,giữchứcchủnhiệmcáccâu lạcbộkhoahọc,và trênhết,họ lànhữngthànhviêntíchcựctrongĐoàn,Đội.Tôiluôntựhỏi"Làmthếnàomàhọcónhiềuthờigianđếnthế?"

Mặtkhác,nhữnghọc sinhkémthanphiềnrằng lýdohọnhậnkếtquảthikémlàdohọkhôngcóthờigian.Tuynhiên,nhữnghọcsinhnàythườngkhôngtíchcựcthamgiahoạtđộngngoàikhóanhưnhữnghọcsinhgiỏi.

Tạisaolạinhưvậy?Tấtcảmọingườiđềucó24giờmộtngày.Thờigian là thứ tài sảnmàai cũngđượcchiađều.Chodùbạn làmộthọcsinhgiỏi,mộthọc sinhkém.Tổng thốngnướcMỹhaymộtngười gáccổng,bạncũngchỉcócùngmộtlượngthờigiannhưnhau.Thờigianlàthứduynhấtmàchúngtakhôngthểmuađược.Tuynhiên,tạisaomộtngườinhưtổngthốngMỹlạicóthờigianquảnlýcảmộtquốcgiatrongkhiđóngườigáccổnglạithanphiềnrằngôngtakhôngthểkiếmrathờigianđểhọc?

Sựkhácbiệtlàdonhữngngườithànhcôngtrongcuộcsốngbiếtcáchquảnlíthờigian.Chúngtakhôngthểthayđổiđượcthờigiannhưngcóthểkiểmsoátđượccáchsửdụngthờigiancủachúngta.Nếubạnlàmchủđượcthờigian,bạnsẽlàmchủđượccuộcsống.

BẠNSỬDỤNGTHỜIGIANNHƯTHẾNÀONhững người thành công có vẻ như có rất nhiều thời gian để đạt

đượcmụctiêuvìhọbiếtcáchsửdụngthờigian.Mặtkhác,nhữngngườibìnhthườngmỗingàylãngphínhiềuthờigianquýbáumàkhônghaybiết.

Thờigian là tiềnbạc.Mỗiphút trôiqua làmỗiphútbạn tiêupha.Nếubạnkhôngbiếtcáchsửdụngthờigiankhônngoan,bạnsẽkhôngnhậnđượcgìcả.Nếubạndànhthờigianđọcsách,bạnđangmuakiếnthứcbằngthờigian.Nếubạnđểthờigiantrôiquamộtcáchvôích,bạnđangvứthànhđốngtiềnquacửasổ.Chonên,bạnhãycẩnthậntrongcáchsửdụngthờigian.

THỜIGIANBỊLÃNGPHÍKHINÀO?Mộtviệcđượccoilàlãngphíthờigiankhinókhônghướngđếnmục

tiêuđãxácđịnh.Nói cáchkhác,nhữngviệcnàykhônggiúpbạnmụctiêuvềhọctập,mụctiêuvềtàichính,mụctiêuvềsứckhỏe,thểthao...Vídụ, nếumục tiêu của bạn là đạt tất cả điểm 10 trong kỳ thi sắp tới,nhưngbạndànhbốntiếngmỗingàychơiđábóngvớibạnbè.Việcchơiđábóngđượccoi là lãngphí thờigian.Tuynhiên,nếubạnquyết tâmtrở thànhcầu thủbóngđácấpquốcgia,việcrèn luyệnbốn tiếngmộtngàykhôngphảilàlãngphíthờigian.

Nếubạnviếtra"họcởtrường"từ9-10giờsáng,cóphảilàkhoảngthờigiannàykhôngbịlãngphíkhông?Câutrảlờicònphụthuộcvàonhiềuyếu tố.Nếubạn thườngxuyênnói chuyện tronggiờhọc,khôngtập trungnghegiảng,kếtquả làbạnkhônghọcđượcgì cả,bạncũnglãngphímộtgiờđốnghồ chodùbạn"họcở trường".Cáchoạtđộngnhưngủ,đi tắmcó thể làm lãngphí thời giannếubạn tốnquánhiềuthờigianchochúng.Vídụ,nếubạnngủ12tiếng1ngày,tôisẽnóilàbạnđanglãngphíthờigianvìchúngtathườngchỉcầnngủ7tiếngmộtngàylàđủ.

MỘTBÀITOÁNGÂYSỬNGSỐT

Bâygiờ,bạnhãycộngtấtcảthờigian(tínhtheogiờ)màbạnthườnglãngphí trongmộtngày.Lấysốnày,giảsử là6giờ,nhân lênvới365ngày.Bạnsẽcósốgiờbịlãngphítrong1năm.

Kếtiếp,nhânsốnàylên80năm(giảsửbạnthọ80tuổi),bạnsẽcótổngsốgiờmàbạnlãngphítrongsuốtcuộcđời.

Kế tiếp, chuyển số giờ này (175.200 giờ) thành số năm bằng cáchchiacho24rồilấykếtquảchiacho365.

Nhưvậy,nếutrungbìnhbạnlãngphí6giờmỗingày(rấtphổbiếnvới học sinh trung bình khá), bạn sẽ lãng phí 20 năm trong cuộc đờibạn.Hãysuynhĩvềnhữngthànhcôngvĩđạicóthểcónếubạntândụngđượcthêm20nămđó.

HIỆUQUẢCỦAVIỆCƯUTIÊNCÔNGVIỆC.Nhữngngườithànhđạtlàmchủthờigianbằngcáchsắpxếpưutiên

côngviệc.Vìchúngtaaicũngcó24giờmỗinày,bạnphảiưutiênnhữngviệcgiúptatiếnđấngầnmụctiêu.Nhữngviệcnàysẽgiúpbạnđạtđượcmụctiêuvàthànhcônghơntrongmọilĩnhvựccuộcsống.

Những người bình thường không ai biết được điều này, do đó họthườngưutiênlàmnhữngviệckhôngđưahọđếnđâucả.Họtốn24giờchonhững côngviệckhônghợp lý.Họ tập trung làmnhữngviệcnhỏnhặtnhưđichơi,đixemcanhạchoặckhônglàmviệcgìcả.

Đểhiểuđượcsựkhácnhau trongviệc sửdụng thờigianmỗingàycủachúngta,bạnhãyxemxétbảngthôngtindướiđây.

Theo bảng thông tin trên, theo hàng ngang là những hoạt độnghướngđếnmục tiêu (giúp chúng ta thành công) và khônghướngđếnmục tiêu (không giúp chúng ta thành công).Một số hoạt động khônghướngđênmụctiêucũngcầnthiếtvìchúngtasẽkiệtsứcnếuchỉ tậptrungvàonhữnghoạtđộnghướngđếnmụctiêu.Đôikhichúngtacầnthưgiãn,xemtiviđểgiảmbớtcăngthẳngtrongcôngviệc.Tuynhiên,quánhiềuthờigiandanhchonhữnghoạtđộngkhônghướngđếnmụctiêulàsựlãngphírấtlớn.

Bêncạnhđó,theohàngdọc,chúngtaphânloạinhữngviệckhẩncấpcầnhànhđộngngayvànhữngviệckhôngkhẩncấpcóthểtrìhoãn.Kếthợphàngdọcvàhàngngang,chúngtathấyrằngcóbốncáchchúngtasửdụngthờigian:(U1)Hànhđộngkhẩncấphướngđếnmụctiêu,(U2)Hànhđộngkhôngkhẩncấphướngđếnmụctiêu,(U3)Hànhđộngkhẩncấpkhônghướngđếnmụctiêu,(U4)Hànhđộngkhôngkhẩncấpkhônghướngđếnmụctiêu.Chúngtahãycùngthảoluậnvềtừngcách.

(U1)HÀNHĐỘNGKHẨNCẤPHƯỚNGĐẾNMỤCTIÊUTấtcảchúngtađềudànhthờigianlàmnhữngviệckhẩncấphướng

đếnmụctiêu.Nhữngviệcnàyrấtquantrọngcầnchúngtahànhđộngngaytứckhắc.Chúngbaogồmlàmbàitậpvềnhàchongàyhômsau,gấprúthoànthànhmộtbàithuyếttrìnhtrênlớp,chuẩnbịchobàikiểmtrahoặcdạyemlàmbàitậpvềnhà.Dạngviệcnàyđượcxếploạiưutiên(U1)dotínhchấtquantrọngkhẩncấpcủanó.Đây lànhữngviệc làmđầutiêntrongngàychiếmthờigiancủachúngta.

Mộtsốcôngviệcdạngnàycựckỳkhẩncấpnhưchămsócchamẹốmhoặcchuẩnbịchobàikiểmtrađộtxuấtngàymai.Tuynhiên,rấtnhiềucôngviệckhẩncấphướngđếnmụctiêulạiđượctạoradosựlườibiếngcủa chúng ta.Khi chúng ta liên tục trì hoãn việc làm bài tập, khôngchuẩnbịbàithuyếttrình,lườibiếngkhôngônbàiđếnkhicậnngàythi,chúngtabuộcphảikhẩncấpkhikhôngcònthờigian.Nếuchúngtalàmnhữngviệcđósớmhơnthìđâuphảilàmgấprútvàophútcuối.

Nhữngviệckhẩncấphướngđếnmụctiêunàykhiếnchúngtacựckỳcăngthẳngdẫnđếnkếtquảkhôngnhưý.Ônbàigấprútchobàikiểmtrakhiếnđiểmsốtệhơnnhiềusovớikhibạnchuẩnbịbàitừsớm.

Nếubạnnhậnthấybạndànhnhiềuthờigianchonhữngviệcnhưthếnày, rất có thểbạn là loạingười lườibiếnghoặc"nướcđếnchânmớinhảy".Chúng tanêncốgắnggiảm thờigianchonhữngviệcU1bằngcáchlênkếhoạchhợplý.Chúngtanêndànhnhiềuthờigianhơnlàmnhữngviệchướngđếnmụctiêukhichúngvẫnchưakhẩncấp(U2)

(U2) HÀNH ĐỘNG KHÔNG KHẨN CẤP HƯỚNG ĐẾN MỤC

TIÊUMặc dù đây là cách sử dụng hầu hết thời gian của những người

thànhcông,nhiềungườitrongchúngtalạikhôngsửdụngthờigiantheocáchnày.Nhữngviệckhôngkhẩncấphướngđếnmụctiêulànhữngviệcquantrọngđểđạtđếnmụctiêunhưngchúngtakhôngcầnphảihànhđộngtứcthì.Nhữngviệcnàybaogồmônbàithisớm,bắttayvàolàmnhữngđềánđượcgiaongaylậptức,lậpSơĐồTưDuytrướckhinghegiảng,lênthờigianbiểu,tậpthểdụcbuổisáng...

Dạngviệcnàyđượcxếploạiưutiên2(U2).MộtkhibạnđãhoàntấtcácviệcU1,bạnphảidànhthờigianlàmnhữngviệcU2.Mặcdùnhữngviệcnàykhôngkhẩncấp,bạnvẫnphảilàmngayđểđạthiệuquảcaovàthànhcông.Đángtiếc,đasốhọcsinhbỏquanhữngviệcnàyvìchúngcóvẻkhôngkhẩncấp.Thayvàođó,họlạidànhthờigianlàmnhữngviệcU3.BạnsẽthấyrằngnhữngviệcU3tuycóvẻkhẩncấpnhưngthậtrachỉlàmlãngphíthờigiancủabạn.

NhữnghọcsinhdànhhầuhếtthờigianlàmnhữngviệcU2lànhữnghọcsinhbiếtcáchđầutưthờigianvàlênkếhoạchtrước.Tượngtựnhưnhữngnhàđầutưnhạybén,nhữnghọcsinhnàyđầutưthờigianvàoviệcrấtquantrọngđốivớihọvềlâudài.Kếtquảlàhọsẽgặtháiđượcnhữngthànhquảtốtđẹptrongtươnglai.Bạnphải lênkếhoạchdànhnhiềuthờigianchonhữngviệcnày.

(U3) HÀNH ĐỘNG KHẨN CẤP KHÔNG HƯỚNG ĐẾN MỤCTIÊU

Nhữngviệckhẩncấpkhônghướngđếnmụctiêulànhữngviệccóvẻquantrọngcầnhoàntấtngaytứckhắc.Tuynhiên,nhữngviệcnàythật

rakhôngquantrọnggỉcảvìchúngkhônggiúpbạnthànhcông.Chúngbaogồmtrảlờitinnhắn,nóichuyệnđiệnthoại,đixemphimmới,xemchươngtrìnhtiviưathích...NhữngviệcU3nàychỉnênlàmkhibạnđãhoàntấttấtcảcácviệcU1vàU2củabạn.

NhiềuhọcsinhnhậnthấyrằngmìnhlàmrấtnhiềuviệcU3.Bởithế,họcảmthấyrấtbậnrộnmàkhôngbaogiờđạtkếtquảtốt.NhữngngườidànhnhiềuthờigianchoviệcU3lànhữngngườidễbịphântâmbởimọithứxungquanh.

Bạnphải hướng tới việc giảmnhiều thời gian vào những việc nàybằngcáchhọcné tránháp lực từbạnbèvà từchổinhữnghoạtđộngkhônggiúpbạnđạtđượcmụctiêu.Mặcdùmộtsốbạnbècóthểsẽcảmthấybạnkhônghòađồng,họsẽnểphụcbạntrongtươnglaisaunày.

(U4)HÀNHĐỘNGKHÔNGKHẨNCẤPKHÔNGHƯỚNGĐẾNMỤCTIÊU

Loạiviệccuốicùngnàychỉdànhchonhữngngườilườibiếng.Nhữngviệcnàybaogồmngủquánhiều,xemtiviquánhiều, lướtmạngvôtộivạ,ănkhôngngồirồi.

MặcdùđôikhilàmmộtsốviệcU4rấtthúvị,nhữngviệcnàyphảiđượcxếpcuốicùngtrongbảngưutiêncôngviệccủachúngta.BạnchỉnênnghĩđếnchúngsaukhiđãhoàntấtmọiviệcU1,U2,U3.Nếukhông,chúngsẽgiếtchếttươnglaicủabạn.

NếubạnthấyrằngbạndànhnhiềuthờigianchonhữngviệcU4,bạnphảibắtđầuthayđổicáchsốngngaybâygiờhoặclàcuộcsốngcủabạnsẽrấtbấthạnh.

LÀMTHẾNÀOĐỂƯUTIÊNTHỜIGIANNếuchúngtacóthểsửdụngthờigiantheobốncách,chúngtacần

phảiphânchiathờigiannhưthếnàochotừngloạiviệc?Đối vớihầuhết cáchọc sinh trungbình,họ cókhuynhhướng tập

trungvàonhữngviệckhẩn cấp rấtnhiềuvìhọ cóquánhiềuviệc loạinàydotínhlườibiếngvàthíchtrìhoãn.HọsẽlàmnhữngviệcU1vàU3.Thờigiancònlại,thườnglàrấtít,sẽđượcdànhchonhữngviệcítkhẩncấpnhưU2vàU4.

Kếtquảlàhọluôncảmthấybậnrộn,đầuócluôncăngthẳng,làmviệckémhiệuquảvànhậnnhữngkếtquảtệhại.

Thayvàođó,bạnnênưutiênthờigiantheoccáchsau.Đầutiên,lênkếhoạchthựchiệntấtcảnhữngviệcU1củabạn.Saukhicókếhoạchhợplý,bạncóthểgiảmthiểutốiđathờigianvàoviệcnày.Kếtiếp,lênkếhoạchdànhthậtnhiềuthờigianvàonhữngviệcU2.Mặcdùnhữngviệcnàykhôngkhẩncấp,bạnphải tựđộngviênbản thân làmnhữngviệcnàymỗingày.ThờigiancònlạicóthểdànhchonhữngviệckhônghướngđếnmụctiêunhưU3vàU4.

LÀMTHẾNÀOĐẺSẮPXẾPTHỜIGIANBâygiờbạnđãbiếtđượcnhữngviệc cần làm theo thứ tựưu tiên,

chúng ta phải học cách lênkếhoạch thựchiệnnhững công việchàngngàycủachúngta.

Bảnchấtconngườilànếukhônglênkếhoạchchonhữngviệcquan

trọng,chúngtasẽluôntrìhoãnvàkhôngbaogiờbắtđầulàm.Nguyêndolàchúngtahaybịlôikéodànhthờigianchonhữngviệckhácthayvìnhữngviệcmàchúngtanênlàm.Đãbaonhiêulầnbạnnóirằng"Khinào tôi có thờigian, tôi sẽ...",nhưngcuối cùng lạikhôngbaogiờ làmviệcđó?

Bạn đã sẵn sàng bắt đầu việc quản lí thời gian chưa?Tuyệt lắm!Việcđầutiên làbạncầncso1quyểnsổtaycóphầnsắpxếpcôngviệctheothángvàtheotuần.

-Phầnsắpxếpcôngviệctheothángđểbạnlênkếhoạchtừngthángchocảnăm

-Phầnsắpxếpcôngviệctheotuầnlàđểbạnlênkếhoạchtheotuầnvàtheongày.

KếhoạchhàngthángchocảnămVàođầunămhọc,bạnluônnêndành1ngàyđểlênkếhoạchchocả

năm.Đểlàmđiềunày,bạnhãydùngphầnsắpxếpcôngviệctheothángtrong sổ tay củabạn.Phầnnày chứađựng tất cả các ngày trongmỗithángvào1hoặc2trang.

Bước1:ĐánhdấunhữngsựkiệnquantrọngViệcđầu tiênbạnnên làm làđánhdấu tất cảnhữngsựkiệnquan

trọngtrongnăm.Nhữngsựkiệnnàybaogồmlịchthi,lịchkiểmtra,thờihạnnộpđềán...

XácđịnhthờigianbiểuViệc kế tiếp là tìm hiểu bao nhiêu chương sách chomỗimôn học

trongnăm.Vídụ,bạnphảihọc24chươngtoánhọc,30chươngđịalý...Cộngtấtcảlạiđểbiếtđượctổngsốchươngbạnsẽcầnhọctrongnămđó.

Bước2:PhácthảokếhoạchBây giờ, bạn đã phác thảo kế hoạch khi nào bạn cần học từng

chươngtrongsuốtcảnăm.Lýtưởngnhấtlàbạnnênlênkếhoạchhoàntất tất cả các chương trongkhoảngkhoảng 2 tháng trước kỳ thi cuốinăm.Vídụ,nếubạncó24chươnglịchsửvà10thángtrướckỳthicuốinăm,bạnphảihọcbachươnglịchsửmỗitháng.Bạncóthểlênkếhoạchhọc1chươnglịchsửvàomỗithứbacủatuầnthứnhất,tuầnthứ2vàtuầnthứbatrongtháng.Tuầnthứtưthìdùngônlạinhữngchươnglịchsửđãhọc.Mỗilầnhọc,bạnnêntậndụngcáchhọchiệuquả.SơĐồTưDuyvàcáckỹthuậthọcsiêuđẳngkhácđểđạthiệuquảcaonhất.

XácđịnhkếhoạchcảnămtứclàbạnlênkếhoạchchocácviệcU2mà thôi.Đây là những việc không khẩn cấp hướng đếnmục tiêu củabạn.Mộtkhibạnđãhoàn tấtkếhoạchcảnăm,bạnnêncónhữngkếhoạchhàngtuầnchitiếthơn.

KẾHOẠCHHÀNGTUẦN

Mỗichủnhậthàng tuần,bạnnêndành1 ít thờigian lênkếhoạchchotuầntới(bảyngày)ởphầnsắpxếpcôngviệctheotuầntrongsổtaycủabạn.Phầnnàyhiểnthịmộttuầntrongmộtđếnhaitrang.Kếhoạchhàngtuầnsẽcụthểhơnnhiềusovớikếhoạchhàngthángchocảnăm.

Kếhoạchhàng tuần củabạnnênbaogồm tất cả cácviệcbạn cầnlàmmỗingàytrongbảyngàytrongtuần.KếhoạchhàngthángcủabạnchỉđưaranhữngviệcU2,dođóbạnphảithêmcácviệcU1vàokếhoạchhàng tuần.Cuối cùng, thêmcácviệcU3vàU4.XinnhớrằnghầuhếtthờigiancủabạnnêndànhchonhữngviệcU1(20%)vàU2(60%).ThờigiancònlạisẽđượcdànhchonhữngviệcU3vàU4khôngquantrọng.

KIỂMTRAKẾHOẠCHNGÀYMAIVÀOMỖIBUỔITỐIĐịnhthờigiancụthểchotừngviệcMỗi tối, xemxét cácviệc cần làmchongàymaivàphânphối thời

giancụthểchotừngviệc.Xácđịnhmộthệthốngthờigianchitiếtnhằmgiúpbạntránhviệclườibiếngvànóirằng"Tôisẽlàmviệcnàysau"/

BámsátthờigianbiểucủabạnChodùchuyệngìxảyrađinữa,bạncũngphảihếtsứckỷluậtvới

bảnthânđểhoàntấtnhữngviệcđãlênkếhoạchtrướckhiđingủ.Thậmchíchodùbạncóphảibỏlỡchươngtrìnhtiviyêuthíchcủabạnhoặcngủítđi1chút.Sựtựtrừngphạtbảnthânsẽgiúpbạnnhậnracáigiáphảitrảchoviệclàngphíthờigianvàtrìhoãncôngviệc.

ĐiềuchỉnhlạikếhoạchlàmviệcRõràngchodùbạncốgắngtuânthủkếhoạchđếnmứcnào,cũngsẽ

cónhữngviệcU1bấtngờxảyrakhiếnbạnkhôngthểnàohoàntấtkếhoạchdựđịnh.Chỉkhinàobạnkhôngcònlựachọnnàokhác,bạnmớinênđiềuchỉnhlạikếhoạchlàmviệcchongàymaihoặcngàyhômsaunữa.Tuynhiên, hãy cẩn thậnkhôngnênđiều chỉnhkếhoạch thườngxuyên.Nếukhông,bạnsẽlầnnữamãivàchẳngbaogiờhoànthànhbấtcứviệcgì

Lưuý-Luôn luôn lênkếhoạchbằngbútchìđểbạncó thểđiềuchỉnh lại

khicầnthiết.-Tuyết đối chỉ đẩy lùi kế hoạch trong trường hợp bất khả kháng.

Hãyxemđónhưmộtbướclùikhỏithànhcôngvàmộtbướctiếnđếnsựthấtbại.

-Gạchbỏnhữngviệcđãhoàntất-Khibạn làmxong1việcnàođó,hãygạchbỏchúngrakhỏidanh

sách.Việcnàysẽmanglạicảmgiácthỏamãnchobạnkhihoàntấtcôngviệcdựđịnh.

CHƯƠNG16

TẠOQUYẾTTÂMMẠNHMẼTỨCTHÌ

CẢMXÚCLÀMCHỦCUỘCSỐNGĐếnlúcnày,bạnđãbiếtđượcnhiềuphươngpháp,kỹthuậtđểhọc

hiệu quả hơn và đạt điểm cao. Bạn cũng đã biết được cách xác địnhnhữngmục tiêu lớn lao cũngnhư cách lênkếhoạchhànhđộng.Liệuđiềunàycónghĩalàbạnchắcchắnsẽbắttayvàohànhđộngkhông?

Bạncóthểtựnhủ:"Vâng,tôibiếtrằngtôiphảibắtđầulênkếhoạchhọctập,tậndụngphươngphápđọcsáchhiệuquả,lậpSơĐồTưDuy...Nhưng không hiểu sao tôi vẫn không cảm thấy có động lực để hànhđộng?Tôicảmthấychánnản.mệtmỏi,lườibiếngvàbấtlực".

Làconngười,chúngtathườnghànhđộngtheolí tríhaycảmxúc?Câutrảlời làcảmxúc.Cảmxúcluônvượttrênlítríchúngta.Córấtnhiềuviệcchúngtabiếtlànênlàm,nhưngchúngtavẫncảmthấykhôngmuốnlàmvàrồikhônglàm.Nhiềulầnchúngtabiếtlànênngưngxemtiviđểbắtđầulàmbàitậpnhưngchỉđơngiảnlàchúngtakhôngmuốnlàmbàitập.Mặcdùnhiềungườibiếtlàviệchútthuốccóhạivàcóthểgiếtchếthọ,họvẫntiếptụchútthuốc.Tạisaothế?Tạivìhọcảmthấythoảimáikhihútthuốc.

Khi bạn cảm thấy chán nản, lười biếng hay bất lực, có nhiều khảnănglàbạnkhôngmuốnlàmgìcả.Bạncóthểsẽvứtsáchsangmộtbênvànằm lănragiường.Tuynhiên,khibạncảmthấycóđộng lựchoặcphấnchấn,bạnsẽhoànthấtcôngviệcngaylậptức.

Bạnđãnhậnracảmxúcchếngựhànhđộngcủachúngtanhưthếnàochưa?Nếubạncóthểhọccáchlàmchủcảmxúc,bạnsẽcóthểlàmchủhànhđộngcũngnhưkếtquảđạtđược.

CHÚNGTACÓTHỂLÀMCHỦCẢMXÚCĐángtiếc,nhiềuhọcsinhcảmthấybấtlựcvìhọnghĩrằnghọkhông

thểlàmchủcảmxúc.Họchấpnhậnnhữngcảmxúcđangcó,đểchúngchếngựhànhđộngvàcuộcsốngcủahọ.

Vídụ,nếuthầycôlamắnghọhoặchọxungđộtvớibạnbè,họsẽrờivàotìnhtrạngthấtvọngnãonềvàkhôngthểhọcđược.Nếuhọcđượcthầycôkhenngợihoặclàmbàikiểmtratốt,họsẽcảmthấyphấnchấn,vuivẻđểhọc.Tệhơnnữa,vàomộtsốngàykhithứcdậy,họtựnhiêncảmthấychánnản, lườibiếng.Vàomộtsốngàykhác,họlạithứcdậyvớicảmgiácrấthănghái,phấnkhởi.

Sựthậtlàchúngbịcảmxúcchếngựmọilúcmọinơi.Maymắnthay,cảm xúc không giống như vi khuẩn lây lan từ người này sang ngườikhác,màtựchúngtatạoracảmxúcchoriêngmình.Nếubạncảmthấychánnảnlườibiếng,đólàvìbạntạoracảmxúcấy.Nếubạncảmthấyhăngháiphấnchấn,đócũnglàvìbạntạoracảmxúcấy.Vànếuchúngtatạoracảmxúc,chúngtacóthểthayđổichúng.

Chonên,thậmchínếuchamẹlarầybạnhoặcbạnlàmbàithimộtcáchtệhại,bạncũng luôncóthểtựđặtchomìnhvàotrạngtháisungmãnphấnkhởiđểhànhđộngmộtcáchtíchcực.Trướckhichúngtacóthểhọccáchkiềmchếvàthâyđổicảmxúc,bạnhãycùngtìmhiểulàmthếnàomàchúngtatạoracảmxúctừđầu.

CẢMXÚCĐƯỢCTẠORANHƯTHẾNÀO?Yếutốnàoquyếtđịnhcảmxúccủachúngta?cảmxúcđượcquyết

địnhbởisuynghĩvàcáchchúngtađiềuchỉnhcơthể.Xinnhắclại,cảmxúc ảnh hưởng đến hành động và do đó ảnh hưởng đến kết quả củachúngtađạtđược.Khichúngtacónhữngcảmxúctíchcựcnhưhưngphấn,vuivẻ,chúngtasẽhànhđộngtíchcựcvàđạtkếtquảtíchcực.Khichúng ta có những cảm xúc tiêu cực như thất vọng, chán nản, lườibiếng,chúng ta sẽhànhđộng tiêucựcvànhận lãnhhậuquả tiêucực.Vậyđểthayđổihànhđộngcũngnhưkếtquả,chúngtaphảihọccáchlàmchủcảmxúcthôngquaviệclàmchủsuynghĩvàđiềuchỉnhcơthểhợplý.

CÁCH BẠN ĐIỀU CHỈNH CƠ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CẢMXÚCCỦABẠN

Việc đầu tiên ảnh hưởng đến cảm xúc của bạn là cách bạn điềuchỉnhcơthể.Cảmxúccủabạnhiệngiờbịảnhhưởngbởi:

Thựcsự,vớivẻmặtcủabạnhiệngiờcùngvớicáchbạnthởvàtưthế

bạnngồiđangảnhhưởngđếncảmxúccủabạn.Tôimuốnbạnhãycùngthamgiavớitôivàomộtsốthínghiệmsauđây.Nhữngthựcnghiệmnàynhằmgiúpbạnnhậnrađượclàmthếnàomàvẻmặt,tưthế,giọngđiệuvànhịpthởcóthểảnhhưởngcảmxúccủabạn.

Thựcnghiệm1Bạnhãyngồitheotưthếngồi,thởtheocáchthởvàlàmvẻmặtcủa

mộtngưoifđangcựckỳchánnảnvàmệtmỏi.Bâygiờ,giữnguyêntìnhtrạngđó, tôimuốnbạnhãyđểýtưthếvaicủabạnnhưthếnào?Bạnđangthởsâuhaycạn?Cơmặtcủabạnđangcănghaylỏng?

Đasốcácbạnsẽđồngývớitôirằngvaicủabạnthõngxuống,bạncúingườivềphíatrước,thởcạnvàchậm.Đồngthời,cơmặtbạnlỏng,mắtnhìnxuống.Mộtpháthiệnthúvịđúngkhông?Trướckhichúngtacóthểthậtsựchánnảnvàmêtmỏi,chúngtaphảiđiềuchỉnhcơthểtheomộtcáchnhấtđịnh.Nếuchúngtakhôngthayđổicơthểtheocáchđó,chúngtakhôngthểnàocảmthấychánnạnvàmệtmỏiđược.

Thựcnghiệm2Hãythửthêm1thínghiệmkhác.Tôimuốnbạnhãyđặtquyểnsách

xuốngrồiđứnglêntheocáchđứng,thởtheocáchthởvàlàmvẻmặtcủamộtngườicựckysungmãnphấnchấn.Bâygiờ, trong lúccơ thểbạnđangởtrongtrạngtháituyệtvớiấy,tôimuốnbạnhãycốgắngcảmthấychánnảnbuồnphiền.Đừngbuôngthõngvaivàhãytiếptụccườivuivẻ.Đừnggian lậnnhé.Vẫn thởsâu,vẫngiữnụcười tươi trênmặt,đứngthẳngvaivàmởtomắt.Trongtưthếnày,bạncóthểcảmthấychánnảnbuồnphiềnđượckhông.

Xinlưuýrằng,trongthựcnghiệmtrên,nếubạnkhônghềthayđổivẻmặt, tư thếcủabạn thìkhôngcócáchnàobạncảmthấychánnảnđượccả.Rõràng,đểcómộtcảmxúcnàođó,bạnphảiđiềuchỉnhcơthểtheonhữngcáchnhấtđịnhphùhợpvớicảmxúcấy.

Vậy thì, bất cứ lúc nào bạn cảm thấy lười biếngmệt mỏi, khôngmuốnbắttayvàohọc,bạnchỉcầnđứngdậy,chuyểnnhanhvàotrạngtháidồidàonănglựcbằngcáchthởsâu,hướngthẳngvairaphíasau,rồicườithậttươi.bạncũngcóthểhétlớnđầyquyếttâm"Tôicảmthấythậtsungsức!".Bạnsẽthayđổiđượccảmxúcvàhànhđộngngaylậptức.Nếubạnbè,giađìnhbạn thấybạn làmviệcnày,họ sẽnghĩ rằngbạnđiên.Đừngbậntâmvềhọ.Nhữngngườithànhcônglàmnhữngviệcmàkẻthấtbạikhôngbaogiờlàm.

Đây làmột phương pháp đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả.Hãythực tậpviệcchuyểnđổibản thânvàomột trạng tháiđầynăng lượngbằng cách thayđổi cơ thể củabạnbất cứ lúcnàobạn cảm thấy chánnản,lườibiếng.Càngthựctậpnhiều,bạnsẽcàngthànhthạovàcóthểtựđộngthayđổi.Chẳngbaolâu,mỗikhibạncảmthấychánnản,mệt

mỏi,tâmtríbạnsẽtựđộngchuyểnđổivàotrạngtháiquyếttâmmạnhmẽ.

BÀIHỌCTỪCUỘCSỐNGMộtnghiêncứuđược tiếnhànhtạiTrướngĐạihọcCaliforniavào

đầunhữngnăm1980liênquanđếnmộtnhómngườibịtrầmuất.Khôngmộtliệupháptrịliệunàocóthểgiúphọthoátkhỏitìnhtrạngnày.Tuynhiên,khicácnhànghiêncứubuộcnhữngngườinàymỉmcườivàthởsâu,nhiềungười trongsốhọbaonhiêunămsống tronguuấtbắtđầucảmthấytrạngtháitinhthầnđượccảithiện.

SUYNGHĨẢNHHƯỞNGĐẾNCẢMXÚCCỦABẠNBạn đã biết được cách điều chỉnh cơ thể ảnh hưởng đến cảm xúc

nhưthếnào.Nhântốthư2ảnhhưởngđếncảmxúcchínhlàsuynghĩcủamình.Nếuhọcđượccáchđiềukhiểnsuynghĩ,chúngtacóthểlàmchủđượccảmxúc.

Cóbaogiờbạnthắcmắclàbạnsuynghĩnhưthếnàokhông?Trướckhibạncóthểhọccáchlàmchủsuynghĩ,bạnphảihiểuđược

bạnsuynghĩnhưthếnào.Hãysuynghĩvềviệcnày.Bạnsuynghĩnhưthếnào?

Vídụ,hãynghĩvề1thầycômàbạnyêuquýởtrường.Khinghĩvềthầycômàbạnyêuquý,trongtâmtríbạntồntạinhững

gì?Bạncótưởngtượngđượchìnhảnhcủathầycôđó?Bạncóđangtựnói vớimình rằng "để xem nào", "không biếtmình yêu quý thầy cônào?"Nếubạngiốngnhưđasốmọingười,bạnsẽbắtđầumườngtượnghìnhảnhtrongtâmtrívàtựđộngđốithoạivớibảnthân.

Bạnthấyđó,chúngtasuynghĩbằng:-Mườngtượnghìnhảnhtrongtâmtrí-Tựnóivớibảnthân

Cảmxúccủabạnlúcnàocũngdựatrênnhữnghìnhảnhbạntạoratrong tâmtrívàcáchbạn tựnóivớibản thân.Nếubạnở trong trạngtháitồitệnhưbuồnphiềnthìchỉđơngiảnlàdobạnđangtạoranhữnghìnhảnhuámtrongtâmtrínhưcảnhchamẹlarầybạnhoặcbạnbèlừadốibạn.Đócũnglàdobạnđangtựnóivớibảnthânmộtcáchtiêucực"Cuộcsốngthậttệhại","Mìnhkhôngbiếttạisaomìnhlạinguđếnthế?","Mìnhcảmthấyquáđauđớn".

Ngượclại,khibạnnhậnthấybảnthântrongtrạngtháiđầyđộnglựcmạnhmẽ,đólàkhibạntạoranhữnghìnhảnhphấnkhởitrongtâmtrívềthànhcôngvànhữnglợiíchđạtđược.Đócũnglàlúcbạntựnóivớibảnthân"Mìnhcóthểlàmđượcviệcnày","Việcnàythậtdễnhưtrởbàntay","Mìnhcảmthấythậtsungsức".

Bâygiờ,chúngtahãytìmhiểuchínhxáclàmthếnàochúngtacóthểkiểmsoátđượcnhữnghìnhảnhchúngtatạoravàcáchchúngtatựđốithoạivớibảnthân.

ĐIỀUKHIỂNSUYNGHĨTHÔNGQUATỪViệc đầu tiên bạn phải học để điều khiển suy nghĩ là kiểm soát

nhữngtừngữbạndùngđểđốithoạivớibảnthân.Trungbìnhchúngtanói chuyện với bản thân hơn 60.000 lần 1 ngày. Thật đáng tiếc, 80%nhữnglờinóiấycótínhchấttiêucực.

Cónhữngtừngữtíchcựcmàkhinóivớibảnthânsẽgiúpchúngtacóđược trạng tháidồidàonăng lực, thúcđẩyhànhđộngchúng tavàmang lại kết quả tốt đẹp. Đồng thời, cũng có những từ ngữ tiêu cựckhiếnchúngtacảmthấytồitệvàkhôngmuốnhànhđộng.

BÀI HỌC TỪ CUỘC SỐNG: TỪ NGỮ BẠN DÙNG CÓ THỂBẬT/TẮTNÃOCỦABẠN

Những từngữmàchúng ta tựnóivớibản thâncó tácdụngmạnhđếnnỗichúngtacóthểbậttắtnãobộchúngtheođúngnghĩađencủaviệcbật/tắt.Chắcchắnbạnđãgặptrườnghợpkhimẹbạnnhờbạnlấygiùmmộtmónđồtrongnhàbếpvàbạntrảlờirằng"Conkhôngbiếtnóởđâu".Saukhimẹbạngiụcđitìmnó,bạnđivàobếp,trongđầuliêntụcnóivớibản thân"Mìnhđâubiếtnóởđâu".Thế là,bạn tìmkiếmkhắp bếpmà vẫn không tìm thấy nó. Sau đó, bạn gọi mẹ bạn "Conkhôngthấynóđâucả".Mẹbạntrảlời"Tìmkỹđi,nónằmởngayđó".Bạnlạitiếptụctựnhủ"Mìnhkhôngbiếtlàmsaotìmđược".Cuốicùng,mẹbạnbuộcphảibướcvàonhàbếplấymónấyrangaytrướcmũibạnvàquátlênrằng"Đâynè.Mắtmũiconđểđâuthế?"

Mặcdùmónđồởngayđó,mắtcủabạnkhôngthấynóvìbạn liêntụcnói với bản thân là bạnkhông thể tìm thấynó.Việcnày cũng ápdụngtươngtựtrongcuộcsốngcủabạn.Nếubạnliêntụctựnhủrằngbạnkhôngthểnàothiđậumôntoán,bạnsẽkhôngbaogiờthiđậuđược,bởivìbạnđangralệnhchonãobộcủabạnngừngviệchiểumôntoán.Tuynhiên,khibạntựnóirằngmôntoánrấtdễhọc,nãobộcủabạnsẽpháthuytấtcảkhảnăngđểgiúpbạnhọcvàhiểutoándễdànghơn.

TỰĐẶTCÂUHỎIHỢPLÝChúngtarấtthườngtựnóivớibảnthânbằngcáchđặtcâuhỏi.Nếu

bạnvừanghĩ"Mìnhcótựđặtcâuhỏichomìnhkhôngnhỉ?",bạnchẳngphảivừađặtcâuhỏichobảnthânlàgì?

Nhữngloạicâuhỏimàbạntựhỏicũngquantrọngvớiviệcbạncảmthấyquyết tâmhaymất tinh thần.Ví dụ, khi thi rớt dùđãhọchành

chămchỉ,chúngtacóthểtựhỏi"tạisaomìnhlạithirớt?",hoặc"Tạisaomìnhlạibấtcẩnđếnthế?"hoặc"Tạisaomìnhluônluônthấtbại?".Nếuchúngtagặprắcrối,chúngtacóthểtựhỏi"Tạisaonhữngchuyệnnày luônxảyravớimình?".Bằngviệcđặtranhữngcâuhỏinhư thế,chúngtasẽcảmthấytồitệhợnvàmắckẹtởtrạngtháitệhạiấy.

Thayvàođó,bạnnêntựđặtranhữngcâuhỏitạođộnglựcthúcđẩybạn.Nếubạnthirớthoặcnhậnđiểmbàitậpkém,hãyhỏi"Mìnhrútrađược bài học gì giúpmình thành công ở lần sau?". Bằng việc đặt ranhữngcâuhỏitíchcựcmới,bạngiữđượctrạngtháitinhthầnmạnhmẽđể cải thiện bản thân. Bạn cũng cảm thấy quyết tâm tìm ra phươngpháphiêuquảhơnvàcáchhọcchămchỉhơn.Tươngtự,nếubạngặpphảichuyệnkhôngvui,hãyphảnứngbằngcáchtựhỏi"Khôngkểđếnnhữngmặtxấu,chuyệnnàycóthểgiúpmìnhởđiểmnào?".Bằngcáchthay đổi câu hỏi tự đặt ra trong tâm trí, bạn sẽ trở thànhmột ngườisốngtíchcựcvàcóđộnglựchơn.

VẤNĐỀKHÔNGPHẢILÀVIỆCGÌXẢYRAVỚIBẠNMÀLÀCÁCHBẠNPHẢNỨNGNHƯTHẾNÀO?

Tôiđãđềcậpphíatrướclàchodùchuyệngìxảyravớibạnđichăngnữa,bạnvẫncóthểlàmchủđượccảmxúcvàtrạngtháitinhthầncủabạn.Bạnlàmđượcviệcđóbằngcáchkiểmsoátphảnứngcủabạnvớinhữngviệcxảyra.Vídụ,nếuaiđóđếntrướcmặtbạnvànói"bạnrấtngungốc,không làmđượcviệcgì vàkhôngbaogiờ thànhcông trongcuộcsống",bạnnghĩbạnsẽcảmthấynhưthếnào?Đasốmọingườisẽnóirằnghọcảmthấykinhkhủng,bịxỉnhụcvàbịsuysụptinhthần.

Nhưđãbiết,cảmxúclệthuộcvàocáchchúngtatựnóivớibảnthân.Nếubạnphảnứngbằngcáchtựnóirằng"Cóthểanhtanóiđúng.Mìnhrấtngungốcvàkhônglàmđượcviệcgì".Sauđó,bạnsẽcảmthấytồitệ,khôngmuốnlàmgìnữacả.Tuynhiên,bạncóthểphảnứngbằngcáchtựnhủ"Thậtbuồncười.Tôicóđầyđủkhảnăngđểthànhcông.Tôisẽchứngminh cho anh thấy điều đó". Bằng cách này, bạn sẽ cảm thấyquyếttâmmạnhmẽđểhànhđộngvàchứngtỏkhảnăngcủabảnthân.

ĐIỀU KHIỂN SUY NGHĨ THÔNG QUA NHỮNG HÌNH ẢNHTRONGTÂMTRÍ

Bạnđãbiếttừngữbạndùngảnhhưởngđếntrạngtháitinhthầnvàcảmxúccủabạnnhư thếnào.Việc tiếp theobạncầnbiếtđể làmchủcảmxúcchínhlàkiểmsoátnhữnghìnhảnhtrongtâmtríbạn.

Chúngtathườngcảmthấylườibiếng,khôngcóđộnglựcvìchúngtatạoranhữnghìnhảnhtrongtâmtrívềsựkhókhăn,tẻnhạt, tốnthờigiancủaviệchọc.Kếtquảlàchúngtakhôngthíchhọc.Hoặcchúngtaluôn cảm thấy chánnản vì cứ liên tục quayđi quay lại trong tâm trínhữnghìnhảnhbịlarầyhaythấtbại.

Bạn cần phải hiểu rằng bạn có thể điều khiển những hình ảnh,nhữngđoạnphimdiễn ra trongđầubạn giốngnhư1nhàquayphimvậy.Bạncóthểngừngquaynhữnghìnhảnhchánnản,thấtvọngvàchỉtậptrungvàonhữnghìnhảnhvuivẻ,phấnkhởitrongtâmtríbạn.

ĐiềukhiểncườngđộcảmxúccủabạnBạncóbaogiờđểýrằngchúng tacảmnhậnđượcnhữngmứcđộ

khácnhaucủahạnhphúc,độnglực,củalườibiếnghaythấtvọng?Đôikhichúngtacảmthấymộtchútquyếttâm,trongnhữnglúckhácnhau,chúngtalạicảmthấyrấtquyếttâmvàthậmchíthỉnhthoảnglàcựckỳquyết tâm.Cónhững lúcchúng tacảmthấychỉhơibuồn,nhưngmộtvàilúckháclạicựckỳbuồnthảm.

Thậttuyệtvờinếuchúngtacóthểkiểmsoátđượccườngđộcảmxúccủachúngtađúngkhông?Chúngtasẽluôntăngcườngnhữngcảmxúctíchcựcnhưvuivẻ,phấnchấn.Đồngthời,chúngtasẽgiảmthiểunhữngcảmxúctiêucực.Đúngthế,bạnhoàntoàncóthểlàmđượcđiềuđóbằngcáchthayđổinhữnghìnhảnhtrongtâmtríbạn.Điềunàycóýnghĩagì?Chúngtahãycùngtìmhiểuthôngquamộtthựcnghiệmnhỏ.

ThựcnghiệmTôimuốnbạnnhắmmắt lại vànghĩđếnmột thờiđiểm trongquá

khứmàbạncảmthấyrấtvuivẻ,hạnhphúc.Đócó thể là lúcbạnđạtđiểm10trongkỳthi,hoặclàlúcbạnthắngmộtgiảithiđấuhoặcbấtcứthờiđiểmnàokhiếnbạncảmthấytuyệtvờinhất.

Bâygiờ tôimuốnbạnhãyđạodiễnnhữnghìnhảnh trong tâm tríbạn.Tronglúcđạodiễn,hãyđểýliệucảmxúccủabạnđangmạnhhơnhayyếuđi.Nếuhìnhảnhcủabạnmàuđentrắng,hãythêmmàusắcchonó.Nếuhìnhảnhnằmphíaxa,hãykéonólạigần.Tươngtự,nếuhìnhảnhbạnmờmịtnhỏbé,hãyphóngtoravàthêmánhsáng.Thayđổivịtríhìnhảnhtrênmànảnhtâmtríbạnchođếnkhicảmxúccủabạntăngmạnh hơn.Nếu đó vẫn làmột hình ảnh tĩnh, hãy biến nó thànhmộtđoạnphim.Cuối cùng,nếubạnđanghìnhdung sựviệc theo conmắtcủangườikhácquansátbạn,hãynhậptâmđểhìnhdungsựviệctheocáchnhìncủabạn.

Nếubạnđãđạodiễnthànhcông,bạnchắcchắnhẳncũngcảmnhậnthấycảmxúccủabạnđangthayđổimộtcáchmạnhmẽ.Tươngtự,khibạnlàmngượclại,cảmxúccủabạnsẽyếuđivàgiảmcườngđộ.

Biếtđượclúcnàonêntăngcường,lúcnàonêngiảmthiểucảmxúcVậythì,bạnnêntậndụngnhữngkiếnthứcnàynhưthếnàotrong

cuộcsống?Bấtcứkhinàobạnrơivàotrạngtháitồitệ,bạncũngcóthểlàmgiảmcảmgiáctệhạiđóbằngcáchthayđổihìnhảnhtrongtâmtríbạn,nghĩalàđiềuchỉnhhìnhảnhnhỏđi,mờdần,khôngnhậptâmvàđẩynóraxa.

Khibạncảmthấyvuivẻtựtin,hãytăngcườngcảmxúcbằngcáchđiềuchỉnhhìnhảnhtrong tâmtríbạn tohơn, sángra,vớinhiềumàusắcrựcrỡ.Nhậptâmhoàntoànvàohìnhảnh,biếnnóthànhmộtđoạnphimvàkéonólạigầnphíabạn.

LàmthếnàođểthayđổicảmgiáctồitệGiảsửcóaiđóhaymộtviệcgìđólàmbạnbựcbội.Vídụ,mộtbạn

cùng lớp xúcphạmbạnkhiếnbạn cảm thấy rất chánnản, thất vọng,thậmchígiậndữ.Nếubạngiốngnhưhầuhếtmọingười,bạn sẽnghĩmãivềchuyệnnàycảngàyvàcứquayđiquaylạinhữnghìnhảnhtồitệđótrongtâmtríbạn.Thếlàcảngàycủabạn(vàcóthểlànhữngngàytiếptheo)sẽbịpháhủyvìbạnkhôngcótâmtrạngđểlàmgìcả.

Thayvàođó,bạncóthểchọncáchthayđổihìnhảnhtrongtâmtrígiúpbạnchuyểntừcảmgiáctồitệsangcảmgiácbìnhtâmhoặcthậmchívuivẻngaylậptức.

Đólànhữngviệcbạnnênlàm.Trướchết,táchrờibảnthânbạnrakhỏihìnhảnhnếuhiệntạibạnđangnhìnsựviệctheocáchnhậptâm.Tưởngtượngracảnhbạnbướcrakhỏibứctranhđó,đixamườibướcvàđâybứctranhraxachođếnkhinónhỏlạichỉcònkhoảngmộtphầntưkíchcỡbanđầu.Bâygiờ,hãytưởngcóhaitaichuộtmócmọcratừtaicủangườibạnđóvàmũicủahắnsưngtấylênnhưmộtquảcàchuato đùng. Cuối cùng, tóm lấy hình ảnh đó trong tay bạn, vò nát, rồiquăngmạnhnóraxavềphíamặttrờivàthưởngthứccảnhnóvỡtungrahàngtriệumảnh.Bạncảmthấythếnào?Tuyệt!

Làmthếnàođểcóđộnglựcngaytứcthì?

Bạnđãbaogiờở trong tìnhhuống làphảihoàn tấtmột côngviệcnhưnglạicảmthấyquálườibiếngvàmệtchưa?Xinnhớrằngđiềubạncảmthấychỉđơnthuầnlàmộttrạngtháitinhthầncóthểthayđổingaylậptức.Chúngtahãyápdụngnhữnggìvừahọctheocácbướcsauđây.

TạohìnhảnhNghĩ vềmột khoảnh khắc trong quá khứmà bạn cảm thấy quyết

tâmmạnhmẽvàhết sứchưngphấn.Đó có thể làbất cứ sựkiệnnàokhiếnbạncảmthấythậttuyệtvời.Hãytạoramộthìnhảnhthậtrõràngtrongtâmtríbạn.

Tăngcườngđộcảmxúcbằngcáchnhậptâmhoàntoànvàohìnhảnhnhưthểbạn thật sựđanghiệndiệnởđó.Kế tiếp,chuyểnnhữnghìnhảnhđó thànhmộtđoạnphim.Phóng to,kéogầnvà thêmđủmàusắcvàohìnhảnh.Tăngâm lượngcủanhữngâm thanh, tiếngnóimàbạnngheđượcxungquanh.Cảmnhậngiâyphúttuyệtvờiđólantỏatrongcơthểbạn.

ThayđổitưthếcủabạnCúnglúcđó,tôimuốnbạnthayđổihoàntoàntưthếđểphùhợpvới

cảm xúc khi bạn quyết tâm mạnh mẽ với một tinh thần phần chấn.Đứng thẳngdậyvànhảynhótxungquanhnếubạnmuốn.Đẩyvai raphíasau,hítthởsâuvớivẻmặtcựckỳphấnkhích.

ThayđổitừngữcủabạnBâygiờ,thayđổitừngữbạndùngđểđốithoạivớibảnthân.Tựnói

với bản thân bằng giọng điệu phấn khởi nhất bạn có thể nghĩ tới: "Đúng thế!Mìnhsẽhànhđộngngaybâygiờ!Mìnhcảmthấyrấtphấnkhởi!"

SứcmạnhcủaNeo

Mộtphươngpháphiệuquảkhácmàtôidùngđểchuyểnđổi trạngtháitinhthầnngaylậptứclàsửdụngneo.Trướchết,địnhnghĩaneolàgì? Theo nghĩa đen, neo là một dụng cụ hàng hải để giữ tàu thuyềnkhôngbịnướccuốnđi.Còn theonghĩa trừu tượngmàchúng tadùnggầnđây?Hãytưởngtượngmỗitrạngtháitinhthầncủabạnlàmộtcon

tàu.Nếubạnkhôngneochúnglạimộtchỗcốđịnhmàđểchúngtrôitựdo,bạnsẽmấtnhiềuthờigiantìmlạichúngkhicần.Ngượclại,nếubạnneo chúng vàomột vị trí cốđịnh, bạn sẽ tìmđược chúngngay.Cũngnhưmỗicontàu,mỗicảmxúccómộtcáineoriêngcủanó.Neocủacảmxúcchínhlànhữnggìbạnthấy,bạnnghe,bạnlàmhoặccảmnhậnkhiếnbạncóđượccảmxúcđóngaylậptức.

Bạn đã có rất nhiều cái neo xung quanhmà không hề biết. Thậtđángtiếc,đasốchúnglạiđicùngvớinhữngcảmxúctiêucựckhiếnbạncảm thấy tồi tệ.Vídụ,những cái neo có thể là chiếc giường củabạn,giọngnóicủathầy,sáchgiáokhoavàphòngthi.

Đốivớinhiềuhọcsinh,chỉcầnnhìnchiếcgiườngđãkhiếnhọccảmthấyuể oải, nhìn thấy sách giáo khoakhiếnhọc cảm thấy lười biếng,nghegiọngnóicủathầykhiếnhọcảmthấytẻnhạt,vàophòngthikhiếnhọccảmthấylúngtúnglosợ.Tấtcảnhữngcáineotồitệnàycầnđượctìmlạichúng.

Đồngthời,chúngtacầntạoranhữngcáineotíchcựcđểcóthểcóđược cảmxúc tích cựcngaykhi cần.Nhữngcáineo tích cực chính lànhững việc chúng ta làm, nhìn thấy, nghe thấy hoặc cảm thấy có tácdụngmanglạiđộnglựcmạnhmẽchochúngta.

Làmthếnàochúngtatạoranhữngcáineo?Bấtcứkhinàochúngtaởtrongmộttrạngtháitinhthầnmạnhmẽ

vàcómộttácnhânkíchthích(mộtcáigìđóchúngtalàm,nhìnthấy,nghe thấy hoặc cảm thấy) được liên tục lặp đi lặp lại, tác nhân kíchthíchấysẽgắnliềnvàotrạngtháitinhthầncụthểđó.Đởithế,ởlầntiếptheo khi chúng ta làm, nhìn thấy, nghe thấy hoặc cảm thấy tác nhânkíchthíchtrướcđó,chúngtasẽcólạiđượccùngtrạngtháitinhthầnấyngaytứckhắc.Tácnhânkíchthíchlúcnàyđãtrởthànhmộtcáineo.

Vídụ,giảsửbạnđangrấtvuivẻphấnkhởi.Bâygiờ,tronglúccảmthấyhết sứcvuivẻphấnkhởinày,bạnvỗ tay lặpđi lặp lạinhiều lầntheomộtcáchnhấtđịnh.Sau1lúc,việcvỗtaysẽgắnliềnvớicảmgiácvuivẻ.Lầntớinếubạncảmthấytệhại,chỉcầnvỗtaychínhxáctheocáchtrướcđâyvànósẽ lậptứcmang lạichobạntrạngtháivuivẻvàphấn khởi. Đây là một kỹ năng hết sức hiệu quảmà tôi đã sử dụngnhiềulần.

TạoranhữngcáineotíchcựccủariêngbạnVậythìnhữnggìtôimuốnbạnlàmbâygiờlàtạoranhữngcáineo

tíchcựccủariêngbạn.Sauđâylàcácbướccụthể.ĐặtBảnThânVàoMộtTrạngTháiTinhThầnTíchCựcĐầu tiên, áp dụngnhững gì bạnđã học về việc thay đổi hình ảnh

trong tâm trí bạn, thay đổi tư thế của bạn để đặt bản thân vàomộttrạngtháicânbằngcảmxúccàngmạnhmẽcàngtốt.

ÁpdụngtácnhânkíchthíchKếtiếp,khibạnđangởtrongtrạngtháicảmxúcmãnhliệtnhất,hãy

ápdụngmộttácnhânkíchthíchđộcnhấtmàbạnmuốndùngnhưmộtcáineo.Đểcóthểlàmộthànhđộngnhỏ,mộtvậtbạnnhìnthấy,mộtâmthanhbạnnghehoặcmộtđiềugìđóbạncảmthấy.Vídụ,cáineođócóthể làviệcbạnvỗtay(hànhđộng,âmthanh,cảmgiác)hoặcđấmtayvàokhôngkhí(hànhđộng)nhưTigerWoods.Bạncũngcóthểsửdụngâmnhạcvìkhiđượcdùnglàmneo,âmnhạctỏrarấthữuhiệu.

LặpđilặplạinhiềulầnBâygiờ,hãy lặpđi lặp lạicáineonày ítnhất10 lầntrongkhibạn

vẫngiữnguyêncảmxúctíchcựcmãnhliệt.KiểmtravàápdụngCuốicùng,bạncóthểkiểmtracáineonàybằngcáchtrởvềtrạng

tháibìnhthườngvàsauđóbắtđầudùngneo(đấmtayvàokhôngkhíhoặcbậtnhạc).Việcnàysẽmanglạichobạncảmxúctíchcựcngaytứcthì.

BàiHọcTừCuộcSống:NhữngVậnĐộngViênHàngĐầuSửDụngNeo

Kỹthuậtdùngneothậtrakhôngcógìmới.Nóthườngđượccácvậnđộngviênhàngđầusửdụngđểđặthọcvàotrạngtháitinhthầntíchcựctrướckhihọcóthểthiđấumộtcáchtốtnhất.Lầntớinếubạnxemcáctrậnthiđấubóngrổ,bóngđá,bóngchày,quầnvợthoặcđánhgôn,bạnhãy theo dõi cách những vận động viên này tạo ra những cử chỉ độcnhấttrướckhithiđấu.Vídụ,MichaelJordanthườnghaylèlưỡitrướckhinémbóngvàorổ,mộtsốvậnđộngviênbóngchàythườnglầmbầmtựnóivớimìnhtrướckhihọcđánhvàomụctiêu.

PHẦNBỐNPHƯƠNGPHÁPTHICỬ

CHƯƠNG17

TĂNGTỐCVỀĐÍCH

KHINGÀYTHICÀNGĐẾNGẦNKhingàythicàngđếngần,bạnsẽbắtđầubướcvàogiaiđoạntăng

tốc để về đích.Trong chươngnày, tôi sẽ hướngdẫnbạn toànbộ quátrìnhgiúpbạnchuẩnbịchokìthimộtcáchtốiưunhất.

Đến lúc này, bạn chắc hẳn đã chuẩn bị đầy đủ Sơ Đồ Tư Duy (Chương7)củatấtcảbàivở,cũngnhưđãtổnghợpđược1danhsáchnhữngdạngcâuhỏiứngdụngkhácnhauvàcácbướcgiảiquyếtchúng(Chương11).Bạnchắchẳnđãhoàn tấtcácbài tập, cácđềán,cácbàikiểmtrađượcgiaovàphântíchnhữnglỗimàbạnphạmphảitrongđó(Chương14).Giaiđoạnchuẩnbịcuốicùngnênbaogồmviệcônlạimọithứbạnđãhọc.

MụctiêucủabạnlàđạtđượcnănglựctiềmthứcLàmthếnàomàcónhữnghọcsinhhoànthànhbàithisớmmàvẫn

đạtđiểm10, trongđókỳ thinhữnghọc sinhkhác lại làmbàikokịp?Câutrảlờinằmởsựkhábiệtvềnănglựccủahainhómhọcsinhnày.Nhữnghọcsinhluônthiếuthờigianlàmbàivẫncầnthờigiansuynghĩvà phân tích câu hỏi trước khi trả lời. Nói ngắn gọn, họ chỉmới đạtđượcđẳngcấpnănglựctrínhớ

Nhữnghọc sinhxuất sắc lại khác, luônhọcđểđạtđượcmộtđẳngcấpcaohơn.Đó làđẳngcấpnăng lực tiềmthức.Họônđiôn lạikiếnthứcchođếnkhihọcóthểtrảlờicâuhỏitheobảnnăngmàkocầnphảiđộngnãoquánhiềuđểphântích.Sựthànhthạovềkiếnthứccũngnhưphươngphápápdụnggiúphọctìmđượccáchtrả lờichocâuhỏimộtcáchnhanhchóng,điêuluyện.

Chonên,nếubạnmuốnđảmbảokếtquảtuyệtđối,mụctiêucủabạnlàphảiđạtđượcnăng lực tiềmthức trongkhibạnhọcvàônbài.Sauđâylàmộtsốyếutốcóthểgiúpbạnđạtđượcđiềuđó

Tạoramộtmôitrườnghọctốiưu

Đểhọchiệuquả,trướchếtbạnphảitạoramộtmôitrườnghọctốiưu.Bạnnên chọn việc học tại 1 nơi nhất địnhđể tâm trí bạn có thóiquenlàmviệcbấtcứlúcnàođó.Bạnnênchọnchỗhọccónhữngđiểmsauđây

PhảicóđènsángMôi trườngcó lợichobạnhọcnhất lànơicóđènsáng, tốtnhất là

đènvàng.Lýdolàvìbóngđènhuỳnhquang(ánhsángtrắng)rấtchóivàdễlàmbạnnhứcđầu

KiểmtranhiệtđộNhiệtđộquácao sẽkhiếnbạnbuồnngủ.Hãycốhết sứcđểhọcở

mộtnơicónhiệtđộlạnhhơnbìnhthườngmộtchút.Lýdolàvìnhiệtđộthấphơnsẽgiúpbạntỉnhtáohơn.Nhiệtđộtốiưuchonãobộlà19độC

TránhnhữngthứlàmbạnmấttậptrungTrừ khi bạn có tính kỷ luật cao hoặc có khả năng tập trung phi

thường,bạnnênluônluônđảmbảođịađiểmhọccủabạnphảitránhxanhữngthứlàmbậnmấttậptrungnhưtivi,điệnthoại,tròchơiđiệntử,truyệntranh,tạpchíhoặcgiườngngủ.

ĐừngthamănquámứcĐừngănquánhiềutrướcgiờhọc.Việcnàythườngkhiếnbạnbuồn

ngủvìnănglượngvàmáucủabạnđềutậptrungchohệthốngtiêuhóathayvìnão.Cốgắngtránhăncácloạithịtđỏ(thịtbò...)đườnghoặcbộttrắng(bánhngọt...)trướckhihọcvìnhữngloạithứcănnàylàmgiảmkhảnănglưutrữthôngtincủanãobộ.

BậtnhạckhônglờiBậtnhạckhônglờivàobấtcứlúcnàobạnhọc.Việcnghenhạccótác

dụnghỗtrợchosứcmạnhnãobộ.LoạinhạctốtnhấtchoviệchọclàloạinhạcBaroquevìloạinhạcnàyduytrìnhịpđiệusáunhịpmộtphútgiúptâmtríbạnthưgiãnđểhọc.

Họcriênghayhọcnhóm?Họcriênghayhọcnhómtốthơn?Tùybạn.Họcnhómgiúpbạntổng

hợpđượcnănglựcvàkiếnthứccủacảnhóm.Tuynhiên,nếubạnchọnhọcvớinhữnghọcsinhkỷluậtkém,bạnsẽmấttậptrungđãnđếnhiệuquảkémvàlãngphíthờigian.Chonên,bạnnêntìmnhữnghọcsinhcónănglựcvàkỷluậtcaohơnbạn.Bằngcáchnày,bạnsẽđượcảnhhưởngtốthơn.

Việchọcriêngmặtkháclạiđảmbảosựtậptrungcaonhất,nhưngđiềunàycũngcónghĩalàbạnkhôngthểchiasẻhoặcsosánhbàitậpvớinhữnghọcsinhkhác.

Tốt nhất là bạn nên học riêng và thỉnh thoảng sắp xếp việc họcnhóm.

Lênkếhoạchtừsớm

Trướckỳthi,hãyvẽramộtthờigianbiểuchitiếtsắpxếpnhữnggìbạncầnhọcmỗingàychođếnngàybạnbắtđầuthimônđầutiên.Việcnàysẽđảmbảorằngbạncóđủthờigianhọchếttấtcảcácmônhọccầnthiếttrướckhithi.

Bạnnênchuẩnbịthisớmcỡnào?Bạnnên sắpxếp thời gianbiểuđingượcbắtđầu từngày thimôn

đầutiêncủabạn.Bạnphải tínhtoánlượngthờigianbạncầnđểhoàntấtviệcônlạitấtcảcácmônhọcmộtcáchhiệuquả.Cốgắngdànhranămngàydựphòngtrongtrườnghợpbạncóviệckhẩncấpkhác.Tuynhiên, luôn luônnghĩ rằngnămngàydựphòngđókhông tồn tại,nếukhôngbạnsẽdễbịsựtrìhoãncámdỗ

TrảidàiviệcônbàichomỗimônhọcThayvìnhồinhétônmộtmôncụthểnhưđịalýtrongvàingàyliên

tiếp,tốthơnlàbạnnênchỉônmộthoặchaichươngmỗingàytrongmộtthờigiandàinhư10ngày.Trảidàiviệcôntậpchomỗimônhọcgiúptâmtríbạncó thờigianghinhớchắcchắnhơn,cũngnhưsắpxếp lạinhữngthôngtinđãôn,trướckhitiếptụcônnhữngthôngtinkháccủacùngmônhọcđó.

LênkếhoạchchomỗilàmhọcmỗingàyXinnhớrằngviệcđạtđượcnhiềuđỉnhđiểmgợinhớthôngtinnhất,

bạnnênluônluônlênkếhoạchchomỗilầnhọcdàitốiđalà2giờđồnghồ.

Saumỗilầnhọc,thugiãnítnhấtnửatiếngtrướckhibắtđầulầnhọctiếptheo.Mỗilầnhọccủabạnnênchỉđượcchiathànhbốngianđoạnnhỏdàikhoảng25phútmỗigiaiđoạn .Luôn luônnghỉngợigiữacácgiaiđoạntừhaiđếnnămphút.Trướclúcnghỉngơi,tâmtríbạnnênthưgiãncàngnhiềucàngtốt

Lênkếhoạchônbàithứ3vàthứtưXinnhớrằngđểgiữtâmtríbạntrongtrạngtháitốtnhất,bạnphải

ônlạinhữnggìđãhọcsau10phút,sau24giờ,sau1tuầnvà1tháng.Hailầnônbàiđầutiên(sau10phútvàsau24giờ)đãđượctiếnhànhngaykhibạnđanghọctronghọckỳ.Chonên,bạnchỉcầnsắpxếptheocácgiờhọcchođợtônbàithứ3vàthứtưvớitừngmônhọc.Tôiđềnghịđợtônbàilầnthứtưcủatừngmônnênrơivàođúngngàytrướckhithimônđó.

CáchhọctrongmỗilầnTrongmỗilầnônbạnnênlàmnhữngviệcsauđây:ÔnlạibàingàyhômtrướcLýtưởngnhấtlàbạnnêntựkiểmtralạitâmtrítoànbộSơĐồTư

Duycủachươngsáchbạnđãôn lần trướcmàkhôngcầnnhìn lạibài.Bạncũngphảiônlạicáccâuhỏiứngdụngvàbàitậptrongchươngcụ

thểđó.GhinhớthôngtinVềchươngmàbạnchuẩnbịôn,bạnnênxemlạitoànbộcácSơĐồ

TưDuymộtcáchchitiết,sauđósửdụngcáchệthốngghinhớnhưHệThốngLiênKếtvàHệThốngSốđểđảmbàobạnghinhớ100%cácýchính.Bạnnênlặpđi lặplạichođếnkhicóthểnhẩmđượcSơĐồTưDuytrongtâmtrícảthuộctừngchitiết

TổngônlạikiếnthứctrongngàyViệcnàysẽkhôngđòihỏibạnquánửatiếng

CHƯƠNG18:VINHQUANGVÀCHIẾNTHẮNG

Mặcdùhầunhưchắcchắnrằngmộthọcsinhchuẩnbịbàithitôtsẽđạtkếtquảtốt,bạncóthểphảicầnnhiềuhơnđểđạtkếtquảxuấtsắctuyệtđối.Nguyêndolàvìvẫncónhữnghọcsinhchuyểnbịbàithi tốtnhưnglạikhôngthểlàmbàihoànhảotrongkhôngkhícăngthẳngcủakìthi.Ởchươngnàytôisẽchỉramộtsốsailầmthôngthườngmàhọcsinhphạmphảidướiáplựccủakìthi.Chúngtaosẽphảithảoluậnvềcác phương pháp phòng tránh nhằm giúp bạn có thể làm bài thi ởphongđộcaonhất.

TựđặtmìnhvàotrạngtháiquyếttâmmạnhmẽNếubạnđãhoànthànhtấtcảnhữngbướchọcthivàđãchuẩnbịbài

đầyđủ,thứduynhấtcònlạicóthểlấymấtcơhộiđạtđiểm10củabạnchính là trạng thái tinh thầncủabạn.Nếubạnđi thi trong trạng tháitiêucựclolắng,căngthẳnghoặcbốirối,bạncóthểđiđếntìnhtrạng"đầuóctrốngrỗng"hoặcphạmphảinhiềulỗibấtcẩnkhôngđángcó.

Bởithế,việcđầutiênmàbạncầnlàmlàtựđặtmìnhvàotrạngtháitự tin, quyết tâm mạnh mẽ nhất như những gì bạn đã học được ởChương16:Tạoquyếttâmmạnhmẽtứcthì.Xinnhớrằngtrạngtháitinhthầncủabạnsẽảnhhưởngđếncảmxúccủabạn.Cảmxúccủabạnsẽảnhhưởngđếnhànhđộngvàkếtquảcủabạn.Khibạnởtrongtrạngtháitựtintuyệtđối,phấnkhởivàquyếttâm,bạnsẽlàmbàivớitấtcả

khả năng của bạn. Sau đây làmột số việc bạn có thể làm để duy trìtrạngtháiđó.

ĐếnnơithisớmđểthưgiãnĐếnnơithisớmhơngiờthibaogiờcũngtốt.Trướchết,việcnàybảo

đảmbạnsẽkhôngbịtrễgiờ.Bêncạnhđó,việcđếnsớmgiúptâmtríbạnthưgiãnrấtnhiềutrướckhithi.Xinnhớrằngbộnãocủabạnchỉlàmviệccóhiệuquảtốtnhấtkhibạnởtrongtrạngtháithưgiãn.

DứtbỏkìthirakhỏitâmtríSẽrấtcóíchnếubạncóthểtángẫuvớibạnbèvềbấtcứchuyệngì

ngoàichuyệnkỳthihaytàiliệuhọctậpnhằmgiúpbạntáchrờitâmtríkhỏiviệcthicử.Điềuquantrọngnhấtlàđừngbaogiờhọcbàivàongàythi.Nó làmbạn luônở trong trạng thái căng thẳng.Hơnnữa, nhữngthôngtinmớicóthểlàmbạnrốirắm,lộnxộnnhữngthôngtintrướcđóđãđượcsắpxếpngănnắptrongnãokhibạnngủ.

SửdụngnhữngtừngữmạnhmẽỞchương16chúngtapháthiệnranhữngtừngữchúngtatựnóvới

bảnthâncóthểđộngviênhoặctựhủyhoạichúngta.Hãydẹpbỏnhữngsuynghĩtiêucực.Hãyliêntụcnóivớibảnthân"mìnhsẽđạtđiểm10","Khôngcóvấnđềgìcả,mìnhsẽhoànthànhmộtcáchxuấtsắctrướckhigiờthikếtthúc".

Thậmchíkhibạncảmthấylúngtúngtrướcmộtcâuhỏikhó,khôngbaogiờchophépbảnthânđượcnóinhữnglờitiêucực.Mộtkhibạnlâmvàotrạngtháitiêucựcmọichuyệnsẽtrởnêntiêucực.Bởithế,hãyliêntụcnóivớibảnthânnhữnglờitíchcực.

TựđặtmìnhvàotrạngtháiquyếttâmmạnhmẽTrướcgiờthi,hãytựđặtmìnhvàotrạngtháiquyết tâmmạnhmẽ

bằngcáchnghĩvềmộtthờiđiểmtrongquákhứmàbạncảmthấyhoàntoàntựtin,khôngaicóthểngăncảnbạnvàbạnthậtsựmạnhmẽ.Hìnhdunghìnhảnhnàyrõràngtrongtâmtríbạn.Hãynhậptâmvàthêmđủmàusắcvàohìnhảnhđó,làmhìnhảnhnàysánglênvàtora.

Kế tiếp,bạn hãy bảo rằng cơ thể bạn chuyển đổi sangmột tư thếmạnhmẽ.Hãythởtheocáchthởnhưbạntựtintuyệtđối.Hãytạoramặtquyếttâm.Hãyhướngthẳngvairaphíasauvàđiquađilạinhưthểkhôngcóaicóthểcảnđượcbạn.

Bạncũngcó thể tậndụngsứcmạnhcủaviệcdùngneomàbạnđãhọcchuyểnđổibảnthânvàotrạngtháiquyết tâmmạnhmẽnhưđấmtayvàokhôngkhí, vỗ tay, hét lớn, v.v...( những cái neonày lànhữnghànhđộng,cửchỉbạnđãpháthuyvàthựctậpnhiềulầntrướcđây).

Mộtkhibạnđãởtrongtrạngtháiquyếttâmởtộtđỉnh,bạncóthểbắtđầulàmbàithi.

Đọclướtquađềthi

Việcđầutiênmàbạnnênlàmkhibắtđầulàmbàithilàđọclướtquatấtcảcáchướngdẫnvàtoànbộđềthi từđầuđếncuối, trướckhibắtđầutrảlờibấtkìcâuhỏinào.Việcđọclướtnàygiúpbạnlênkếhoạchthứtựtrảlờicâuhỏicũngnhưlườngthờigiancầnthiếtchotừngcâuhỏi.

Thờigian

Việcthiếuthờigianlàyếutốthấtbạicủanhiềuhọcsinhchodùhọcóchuẩnbịbàihaykhông.Chonên,điềuquantrọnglàbạnnên,điềuquantrọng làbạnnên theodõi thờigianbằngcáchnhìnđồnghồmỗikhicầnthiết.Đểtránhviệcthiếuthờigianlàmbài,bạnnên:

PhânchiathờigianhợplýLuônluônlênkếhoạchcholượngthờigianbạncầntrongtừngcâu

hỏitrướckhilàmbài.Bạnnênthựctậpviệclênkếhoạchthờigiannàytronglúclàmcácđềthicử.

ThờigiandựphòngBạncũngnêndựphòngthờigianđểkiểmtra lạibại trongvòng ít

nhất15phút.Lượng thờigiannàycũngcó thểđượcdùngvàonhữngviệckhẩncấpnếubạnvượtquálốthờigiandựđịnhkhitrảlờicâuhỏi.

TiếpcậncâuhỏiDễtrước,khósauViệctrảlờicâuhỏitheothứtựchosẵnkhôngbaogiờtốtcả.Lýdo

làvìđôikhinhữngcâuhỏikhóđượcđưalênđâutrongkhinhữngcâuhỏidễlạinằmởphíadưới.Khiđốimặtvớitìnhhuốngnhưthếchúngtacóthểcứtiếptụccốgẳngtrảlờicâuhỏikhóđếnkhipháthiệnrachúngtađãmấtquánhiềuthờigianchomộtcâuhỏi.Hậuquảlàchúngtahốihảlàmtiếtbàithichỉđểnhậnrakhôngcóđủthờigianlàmbài,thậmchíkhôngkịptrảlờinhữngcâuhỏidễ.Đểtránhvấnđềnày,bạnnênlàtheomộttrongnhữngcáchsauđây:

Bấtcứkhinàobạncảmthấymắckẹtvàomọtcâuhỏikhó,lậptứckhoanhtròncâuhỏikhóđóvànhảysangtrảlờicâuhỏitiếptheo.Bạncóthểquaylạicâuhỏikhóđósaukhibạnđãtrảlờihếtnhữngcâuhỏidễ.

Trảlờihếttấtcảnhữngcâuhỏidễtrướckhitiếnhànhlàmcáccâuhỏikhó.Luôn luônđểdànhnhữngcâuhỏiđòi suynghĩ,phân tíchvàviếtnhiềusaucùngkhibạnđãhoàntấthầuhếtbàithi.Lýdolàbạncóthểtrảlờicâuhỏikhótốtnhấtkhitâmtríbạnởtrạngtháithưgiãnhơn(vìhoànthànhgầnhếtcáccâuhỏi).

ĐừngđiquáđàHọcsinhthườngthấyphấnkhởikhitrảlờimộtcâuhỏiquenthuộc.

Họcứ liêntụcviếtmãichođếnkhinhậnrarằnghọcđã lãngphíquánhiềuthờigianchocâuhỏinày.Hãytránhviệcviếtnhiềuthôngtindưthừakhôngcầnthiết.

ĐừngbaogiờbỏcuộcNhữngcâuhỏikhó,đặcbiệtlànếunằmởđầuđềthithườngcótác

độnglàbạnmấttinhthần.Khiviệcnàyxảyra,bạnsẽthậmchíkhôngthểtrảlờinhữngcâuhỏidễphíadưới.Nguyênnhânlàvìbạnđãhìnhthànhmộtniềmtinlàđềnàyrấtkhó,vượtquakhảnăngcủabạn.

Nếuviệcnàyxảyravớibạn,hãyhítthởthậtsâu,thưgiãnvàđừngbaogiờbỏcuôc.Bỏquanhữngcâuhỏiphứctạpvàtrảlờicáccâuhỏidễđểgiúpbạntựtinhơn.Cuốicùngkhibạnquaylạicâuhỏikhóvàthấyrằngbạnvẫnkhôngbiếtcáchtrảlời,đừngbaogiờđểgiấytrắngvìđiềunàysẽđảmbảobạn lãnhđiểm0chocâuhỏiđó.Thayvàođó,viết ranhữnggìbạnbiếtmiễnlàhợplý

Bạnkhôngnhữngkhôngcógìđểmấtmàcòncóthểnhậnđượcmộtvàiđiểm.Điềunàytạorasựkhácbiệtgiữađiểmrớtvàđậu.

TrảlờicâuhỏiBạnnênlàmtheohainguyêntắcsauđâytrongviệctrảlờibấtkìcâu

hỏinào.Đólà:LuônluônđọckỹcâuhỏiLuônluônđọctừngcâuhỏimộtcáchtừtừ,cẩnthậntrướckhiđặt

búttrảlời.Cáchọcsinhthườngchỉđọcvàichữđầuvàtựchorằngcâuhỏinàytươngtựnhưcâuhỏihọđã làmtrướcđâytrongbàikiểmtrahoặcbàitậpvềnhà.Kếtcụclàbạncóthểđưaramộtcâutrảlờihoàntoànlạcđề.

Xinnhớrằngchỉcầnmộttừkháccũngcóthểthayđổihoàntoànbộýnghĩa câuhỏi đó.Nếukhôngđọckĩ, chúng ta có thể bỏ lỡ từquantrọngđóvàhiểu sai toànbộ câuhỏi.Dođó, luôn luônđểýnhững từkhóaquantrọngxuấthiệntrongtừngcâuhỏi.

Ví dụ, đừng có đọc "và" trong khi câu hỏi ghi "hay".Đồng thời,đừnglầmlẫngiữa"mệnhđềnàobêndướilà"đúng""với"mệnhđềnàobêndướilà"khôngđúng"".

Trảlờicâuhỏivừađủ

Khôngbaogiờngụplặnvàocâuhỏitrướckhibiếtđượcthậtsựcâuhỏicầnthôngtingì.Nếubạnlàmthế,bạncóthểđưaraquáítthôngtin,quánhiềuthôngtinhoặclạcđề.

Bướcđầutiênlàphảibiếtđượcbạncầnđưarabaonhiêuthôngtin.Bạncóthểlấysốphânchiatrongtừngcâuhỏilàmtiêuchuẩn.

Bâygiờ,chúngtahãytìmhiểucáchtrả lờinhữngdạngcâuhỏicụthể,nhữngcâuhỏitrắcnghiệmvàcâuhỏitựluận

CâuhỏitrắcnghiệmđánhđốnhấtNhiềuhọc sinhchorằngcáccâuhỏi trắcnghiệm làđơngiảnnhất

trongcácdạngcâuhỏi.Lýdolàvìcâutrảlờiđãđượcđưasẵnravàbạnchỉcóviệcchọn.Lờikhuyêncủatôilàđừngbaogiờđánhgiáthấpcâuhỏitrắcnghiệm.Thậtsự,đâylàmộtdạngcâuhỏiđánhđốnhất.Thôngthường,ngườirađềthisẽchoranhữnglựachọnrấtgiốngnhauđếnnỗibạnphảicầnđếnkhôngchỉkiếnthứcmàcòncảcáckỹnăngđểchọncâutrảlờiđúng.Nếubạnkhônghiểurõkháiniệmtrongbài,bạncóthểtrả lời saidễdàng.Câuhỏi trắcnghiệmcũng làdạngcâuhỏimàhọcsinhphạmlỗibấtcẩnnhiềunhất.Chonên,dướiđâylàmộtvàiphươngphápgiúpbạnthànhthạotronglĩnhvựcnày.

ĐọckỹNhưthườnglệ,đọcthậtkỹcâuhỏi.Đừngbaogiờchorằngcâuhỏi

nàycóvẻgiốngvớicâuhỏibạnđãtừnglàmtrướcđây.Mộttừthayđổicóthẻthayđổitoànbộýnghĩacâuhỏi.Vídụnhư"tấtcảđềuđúng"và"tấtcảđềukhôngđúng"rấttươngtựnhaunhưngýnghĩahoàntoànkhácnhau.

ĐưaracâutrảlờicủabạntrướcTrướckhibạnxemxétcác lựachọntrả lờisẵn, luôn luônviếtcâu

trảlờicủabạntrướcbêncạnhcâuhỏitrêngiấy.Sauđó,sosánhcâutrảlờicủariêngbạnvớitừnglựachon.(theotôi,việclàmnàycóthểgiúpbạnlàmnhanhchóngmộtsốcáccâuhỏilýthuyết)

ĐọchếttấtcảcáclựachọnNhiềuhọcsinhphạmphảilỗikinhkhủngkhiđánhdấuchọncâutrả

lờhọnghĩlàđúngmàkhôngđọchếttấtcảcáclựachọntrảlờikhác.Họtựnhủrằng ' các lựachọnkhác chắc chắn là sai".Luôn luônđọckĩtừngcâutrảlờitrướckhilựachọncâutrảlờiđúngnhất.Lýdolàvìcóthểcócâutrảlờiđúnghơncâutrảlờibạnchọnhoặcnhiềuđápánđúngcùnglúc.Dĩnhiên,chỉcóduynhấtcâutrảlờiđúngnhấtmớiđượcxemlàđạt.

PhươngpháploạitrừNếu không chắc chắc nên lựa chọn câu trả lời nào, bạn có thể sử

dụngphươngpháploạitrừ.Dướiđâylàvàikỹthuậtbạncóthểsửdụngđểloạitrừcáclựachọnsai.

-Loạitrừlựachọnsairõràng-Loạitrừlựachọnsaichútít.Đâylàlựachọncóvẻđúngnhưngcó

mộthaitừlàmnósai.-Loạitrừlựachọnvốndĩđãđúngnhưngkhôngliênquanđếncâu

hỏi.-Loạitrừlựachọnrấtkhácbiệtsovớicáclựachọnkhác.Lựachọn

nàythườngsainhưngvẫncóthểđúng-Nếucóhailựachọnrấtgiốngnhau,mộttronghailựachọnthường

đúng.-Nếu có hai lựa chọn đối nghịch nhau, một trong hai lựa chọn

thườngđúng.CâuhỏitựluậnĐể thành thạodạngcâuhỏi tự luận,bạnphảichứng tỏđượcrằng

bạncóthểnhớlạitấtcảcácthôngtinliênquan,diễntảđượcrằngbạnhiểu cách ápdụng chúng vào câuhỏi và có thể sắp xếp các thông tintheocáchtốtnhấtcóthể.

SơĐồTưDuygiúpbạnviếtbàitựluận.Mộtcôngcụrấthữuíchnhằmgiúpbạnnhớlạivàsắpxếpthôngtin

chínhlàSơĐồTưDuy.Trướckhibạnbắttayvàoviếtcâutrảlời,luônluôndành5-10phútđểlênkếhoạch.SửdụngSơĐồTưDuyđểviếtbảnthảobằngviếtchì.SơĐồTưDuysẽgiúpbạnnhớlạicácýchínhcũngnhưnhậnrađượccáchsắpxếpthôngtintốtnhất.

Mộtlýdoquantrọngcủaviệcphácthảobàiviếtnàylànógiúpbạnthấyđượccấutrúctổngquátcủabàiviếttrướckhibạnbắttayvàoviết.Lúcnày,bạncóthểquyếtđịnhnênđưathôngtinnàovàobài,cáchsắpxếpthôngtintốtnhất,nênđưaýnàovàođoạnvănđầutiên,đoạnvănthứhaivàcứthế.Nóichung,bàiviếttựluậncủabạncóthểđượcchiathànhbaphần:Phầnmởbài,PhầnthânbàivàKếtbài.Điềuquantrọnglàtrongphầnkếtbài,cácýchínhnêntómlạivàđưarađượclậptrườngvữngchắc.Mộtlỗithôngthườngnhấtmàhọcsinhhayphạmphảitrongbài thi tự luận là lạcđề.Phácthảotrướcbàiviếtcủabạnsẽgiúpbạntránhđượclỗinày.

Chỉ khi bạn đã hoàn toàn thỏamãn với bản thảo SơĐồTưDuy(nhưng đừng bao giờ quá 10 phút ), bạnmới nên bắt tay vào viết bàiluận.

NhữngphútcuốiSaukhitrảlờitấtcảcáccâuhỏi,lýtưởngnhấtlàbạnnêndành15

phút cuối để đọc lại bài như dự tính.Đây là những phút quan trọngnhất.Chắcchắnlàbạnsẽpháthiệnravàilỗinhỏvàmộtsốthôngtinbịbỏlỡ

Vậythì,chúngtanênkiểmtralạibàinhưthếnào?

-Đọclạicâuhỏiđểđảmbảobạnđãhiểucâuhỏichínhxác.-Đọclạibàiluậnvàcáccâutrảlờingắnđểđảmbảonhữngcâutrả

lờinàykhônglạcđềvàkhôngcólỗichínhtả,vănphạm.Cũngbảođảmrằngkhôngcóýchínhquantrọngnàobịbỏsót.

- Nếu thời gian cho phép, tính toán lại (dùng những các thay thếkhác)tấtcảnhữngcâuhỏilàmtínhđểbiếtrằngliệubạncóracùngmộtkếtquảkhông.Nếubạnkhôngcóđủthờigian,chỉđọclạicáchtínhtoáncủabạn.

-Đốivớicâuhỏitrắcnghiệm,bạnhãykiểmtralạixembạncóbỏsótcâunàokhông.Điềuquantrọnghơnlàkhibạntrảlờiởmộttậpđápánriêngchứkhôngphảitrựctiếptrêncâuhỏi,bạnphảikiểmtraxembạncóđánhdấucâu trả lời tươngứngvới câuhỏihaykhông.Cuối cùng,khôngbaogiờbỏtrốngbấtcứcâutrảlờinàodùbạncóđọccâuhỏihaychưa

SốphậncủabạndobạntựtạoraThế là bạnđã đi đượcmột đoạnđườngdài rồi, đúngkhôngnào?

Chodùbạnlàaivàđangởđâutrênthếgiới,khibạnđãbỏthờigianđọcquyểnsáchnày,bạnđãhọcđượcnhiềukiếnthứcđơngiảnnhưngmạnhmẽđếnmứccóthểthayđổiđượccáchhọccủabạnmãimãi.Bạnđãnhậnrarằngniềmtinbạncóvềbảnthânbạnlàaivàbạncóthểlàmgì sẽ quyết địnhkết quảbạnđạt được.Bạnbiết rằngnếunhữnghọcsinhkháccóthểđạttớikếtquảtốt,bạncũngcóthểđạtđược.Vấnđềchỉ làởviệc sửdụngđúngcáckĩnăngvàphươngpháp.Bạncũngđãbiếtvềtiềmnăngkhônggiớihạncủanãobộ.Bạnđãnhậnrarằng,nếunắm được chìa khóa thành công, bạn sẽ giải phóng được những khảnăng phi thường tiềm ẩn trong bạn.Bạn đã được học về những chìakhóanàyđúngkhôngnào?Bạnđãbiếtcách tậndụngcảhaibáncầunãocủabạnbằngcáchsửdụngSơĐồTưDuyvàhệthốngTríNhớSiêuĐẳngđểtạonềntảngchomộttương laihấpdẫnmàbạnđãxácđịnh.Bạncókhảnăngtựđộngviênbảnthânvàtrởthànhmộtngườiquảnlýthờigiangiỏi.Sựlườibiếngvàtrìhoãnkhôngcòndànhchobạnnữa.

Tôimuốnbạnhãyhànhđộngngaytừbâygiờkhibạnlậtđếntrangcuốicùngcủaquyểnsách.Hãymởsáchgiáokhoara,lậpSơĐồTưDuyvàsửdụngkỹnăngTríNhớSiêuĐẳngđểthấyrằngviệchọcrấtvuivàdễdàng.Hãysửdụngsổtayđểlênkếhoạchsắpxếpthờigianchotuầntới.Thậmchíbạncóthểviếtranhữngmụctiêulớnlaotrongtươnglai.

Xinnhớrằng, việcbạnhọckém trongquákhứkhông cónghĩa làbạnsẽkhôngbaogiờhọcgiỏitrongtươnglai.Thànhcôngtrongtươnglại phụ thuộc vào những gì bạn làm ngày hôm nay, chứ không phụthuộcvàonhữnggìdiễnratrongquákhứ.Vậythì,hãydũngcảmbướcravàbắtđầugieomầmchomộtmùabộithunào.

Cuốicùng,tôichúcbạnmọisựtốtđẹptrênconđườngđiđếnthànhcông.Tôihivọngbạn sẽviết thưcho tôihoặcnếuchúng tagặpnhautrongmột buổi chuyênđề nàođó, bạn sẽ kể cho tôi nghe câu chuyệnthànhcôngcủabạn.

Chođếnlúcđóhãysốngvìướcmơcủabạn!Theend!Hyvọngmọingườiđãhọcđượcnhữngđiều thậtbổ ích cho riêng

mình!!!!