Để chọn lựa những túi máu an toàn truyền cho

bệnh nhân theo cần tiến hành các thủ tục sau:

› Xác định chính xác mẫu nghiệm máu của ngươi

nhân (bệnh nhân)

› Tiến hành các xét nghiệm ở ngươi cho (xem bài

tuyển chọn ngươi cho máu an toàn):

› Xét nghiệm ở ngươi nhân (bệnh nhân):

Định nhóm máu ABO và Rh

Phát hiện kháng thể bất thương

› Chọn lựa chế phẩm máu phù hợp vơi nhom máu

bệnh nhân

› Xét nghiệm phan ưng chéo

› Ghi các thông tin của bệnh nhân môt cách chính

xác lên túi máu sẽ truyền cho bệnh nhân.

– Xét nghiệm trươc truyền máu cũng không bao

đam chắc chắn rằng hồng cầu ngươi cho sẽ

sống bình thương sau khi truyền.

– Nếu thực hiện chính xác, các xét nghiệm trươc

truyền máu sẽ :

• Tìm ra túi máu tương thích nhóm máu ABO

vơi bệnh nhân

• Phát hiện hầu hết các kháng thể không mong

muốn có ý nghĩa lâm sàng trong huyết thanh

của bệnh nhân

Phiếu lĩnh máu

Mẫu nghiệm máu bệnh nhân

Phiếu lĩnh máu phai có đủ các thông tin về bệnhnhân

Bởi vì máu cũng là "thuốc", phai có tên bác sỹ chỉđịnh trên phiếu

Môt số thông tin khác như tuổi, giơi, chẩn đoán,tiền sử truyền máu và mang thai có thể có ích

Phiếu truyền máu không đủ thông tin khôngđược chấp nhân, không được tẩy xóa

Nếu yếu cầu bằng điện thoại thì sau đo cũng phaicó phiếu lĩnh máu

Xác định chính xác bệnh nhân

Hầu hết phan ưng tan máu do truyền máu là

do lỗi thủ tục hành chính, nhầm mẫu nghiệm

Lấy mẫu đúng cách trên đúng bệnh nhân cần

truyền là rất quan trọng

Trong trương hợp cấp cưu, không xác định

được bệnh nhân cần phai đánh số

Có thể sử dụng huyết tương hay huyết thanhtrong xét nghiệm trươc truyền máu.

Các chất chống đông như citrat, EDTA bấthoạt bổ thể nên không nên dùng trong trươnghợp xét nghiệm ngưng kết bổ thể.

Không nên lấy mẫu nghiệm ở đương truyềntĩnh mạch, không nên chọc kim vào vị trí phíatrên chỗ truyền mà nên chọc ở phía dươi vị trínày.

Mẫu nghiệm tan máu không được sử dụng để

xét nghiệm

Khi nhân mẫu nghiệm, nhân viên ngân hàng

máu phai xác định thông tin trên ống nghiệm

và trên phiếu lĩnh máu là hoàn toàn giống

nhau.

Không được chấp nhân bất cư sự sửa chữa

nào các thông tin trên ống nghiệm.

Thương lấy mẫu nghiệm khi lấy máu. Số

trên túi máu, trên ống nghiệm và trên phiếu ghi

các thông tin của ngươi cho phai giống nhau

Mẫu nghiệm làm phan ưng chéo thương

được lấy từ dây túi máu.

Mẫu nghiệm của bệnh nhân và mẫu

nghiệm máu ngươi cho phai được lưu trữ

trong 7 ngày sau truyền máu.

Định nhom máu ABO, Rh

Xét nghiệm định nhom máu ABO và

nhom Rh của ngươi nhân.

Xét nghiệm tìm kháng thể không mong

muốn ở ngươi nhân.

Mục đích của xét nghiệm này là phát

hiện tất ca các kháng thể co y nghĩa lâm

sàng (các KT phan ưng ở 37oC gây ra

tan máu hay làm giam đơi sống của

hồng cầu ngươi cho).

Định nhom ABO chính xác quan trọng hơn

rất nhiều so vơi xét nghiệm phát hiện

kháng thể.

Phần lơn kháng thể không phai anti-A hay

anti-B không gây phan ưng tan máu do

truyền máu nghiêm trọng.

› Tuy nhiên, phát hiện kháng thể không mong

muốn đam bao cho hồng cầu sống lâu hơn

Tại Việt Nam hiện nay do điều kiện

kinh tế, chúng ta chỉ thực hiện định

nhom máu ABO, Rh và phan ưng

chéo, môt số cơ sở lơn mơi co thể thực

hiện xét nghiệm phát hiện kháng thể

bất thương.

Trong hầu hết các trương hợp, phai chọn

chế phẩm máu cùng nhom máu ABO của

bệnh nhân.

Trong trương hợp không thể co chế phẩm co

nhom máu phù hợp vơi bệnh nhân, phai

chọn nhom máu không co kháng nguyên vơi

kháng thể của bệnh nhân, và nên dùng chế

phẩm khối hồng cầu hơn là máu toàn phần.

Nhom mau bệnh nhân Nhom mau thay thế

O không co

A O

B O

AB O, A, B

Nhom máu Rh âm co thê truyền cho ngươi Rh

dương

Trươc khi xét nghiệm chúng ta cần

phai quan sát màu sắc, nhan ghi

trên túi máu co vấn đề gì không

Tiến hành xét nghiệm phan ưng

chéo

• Phan ưng chéo là biện pháp thăm dò xem máu

của ngươi nhân có phù hợp vơi máu ngươi cho

hay không.

• Đây là môt xét nghiệm bắt buôc trươc truyền

máu. Ơ Việt Nam hiện tại đa sô chưa áp dụng

xét nghiệm phát hiện kháng thê trươc truyền

máu nên xét nghiệm phan ưng chéo vẫn cực

ky quan trọng.

Xét nghiệm phan ưng chéo co 2 loại:

• phan ưng chéo chính (trôn hồng cầu ngươi cho

vơi huyết thanh ngươi nhân)

• phan ưng chéo phụ (trôn huyết thanh ngươi

cho vơi hồng cầu ngươi nhân),

• Phan ưng chéo được tiến hành qua 3 giai đoạn:

quay li tâm ngay, sau khi ủ 37oC va giai đoạn

thêm AHG.

• Quay li tâm ngay sau khi trôn lẫn huyết thanh

bệnh nhân và hồng cầu ngươi cho sẽ phát hiện

được bất tương đồng về hệ ABO.

• Phan ưng chéo ở 370C để phát hiện các kháng

thể gây ngưng kết hay tan máu có ý nghĩa lâm

sàng. Sau khi ủ và rửa, huyết thanh Coombs

(huyết thanh kháng globulin ngươi) sẽ được

thêm vào để phát hiện các kháng thể bám vào

hồng cầu nhưng không gây ngưng kết.

Các chất thêm vào như albumin hay LISS (low

ionic strength solutions: dung dịch co lực ion

hoá thấp) để tăng đô nhạy và giam thơi gian ủ.

• Sau mỗi lần ly tâm, nếu thấy co tan huyết

hay ngưng kết hay là biểu hiện kết qua

dương tính. Co thể xem dươi kính hiển vi

để xác nhân kết qua.

Mục đích chính của phan ưng chéo là phát

hiện những kháng thể trong huyết thanh

bệnh nhân mà co thể phá huy hồng cầu

ngươi cho.

Khi phan ưng chéo dương tính chúng ta

phai xác định nguyên nhân.

Sau khi hoàn thành các thủ tục và xét nghiệm

trên, trươc khi phát máu nhân viên ngân hàng

máu cần phai

› Dán nhan lên túi máu sẽ truyền cho bệnh nhân, ít

nhất phai co các thông tin: tên ngươi nhân máu,

ma số túi máu, nhóm máu.

› Kiểm tra hạn sử dụng của túi máu.

Trong trương hợp tối cần thiết, phai truyền máu mà không co thơi gian làm xét nghiệm, cần phailàm như sau

Phát túi máu cùng nhom vơi bệnh nhân (nếutrươc đo bệnh nhân đa làm xét nghiệm nhommáu) hoăc phát túi máu nhom O đồng thơi"nhom máu Rh âm" nếu không biết nhom máubệnh nhân, sau đo làm phan ưng chéo ngay lâptưc.

Sau khi hoàn thành phan ưng chéo, nếu thấykhông tương hợp báo ngay vơi bác sy đang điều trị bệnh nhân.