35
Medizinische Fachsprache für ArztassistentInnen 1 Medizinische Fachsprache für ArztassistentInnen 2 Terminologie & Nomenklatur Terminologie: Fachsprache eines Wissenschaftsgebiets gewachsen, lebendig enthält auch umgangssprachliche Wörter in neuer Bedeutung (in der Medizin z.B. Verband, Kultur) Nomenklatur: wissenschaftliches Bezeichnungssystem, das nicht aus Sätzen, sondern aus festgelegten Begriffen besteht in der Medizin z.B. „Terminologia Anatomica“ (International Anatomical Terminology), „Pariser Nomenklatur“

Terminologie & Nomenklatur Fachsprache eines ...€¦Medizinische Fachsprache für ArztassistentInnen 3 Ihr Fachwissen zählt. Erarbeiten Sie mit Ihrem Partner jeweils zwei medizinische

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

1

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

2

Term

ino

log

ie &

No

men

kla

tur

�T

erm

ino

logie

:

–F

ach

spra

che

ein

es

Wis

sen

schaft

sge

bie

ts

–ge

wa

chse

n, le

be

nd

ig

–e

nth

ält

au

ch u

mga

ngss

pra

chlic

he

rter

in n

eu

er

Be

de

utu

ng

(in d

er

Med

izin

z.B

. V

erb

an

d, K

ultu

r)

�N

om

en

klatu

r:

–w

isse

nsc

ha

ftlic

he

s B

eze

ichn

un

gss

yste

m, d

as

nic

ht a

us

tze

n, so

nd

ern

au

s fe

stge

legte

n B

egriff

en

be

ste

ht

–in

de

r M

ed

izin

z.B

. „T

erm

ino

logia

An

ato

mic

a“

(In

tern

atio

na

l

An

ato

mic

al T

erm

ino

logy),

„P

ariser

Nom

en

kla

tur“

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

3

Ihr

Fac

hw

iss

en

hlt

.

Era

rbe

iten

Sie

mit

Ihre

m P

art

ne

r je

we

ils

zwe

i me

diz

inis

che

Fach

be

griff

e a

us

Ihre

m T

ätig

keits

feld

!

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

4

En

twic

klu

ng

der

med

izin

isch

en

F

ach

sp

rach

e

�W

urz

eln

de

r M

ed

izin

/me

diz

inis

che

n F

ach

spra

che

lie

ge

n in

de

r A

ntik

e, d

ah

er

sta

mm

en

vie

le T

erm

ini a

us

de

m L

ate

inis

che

n

(an

ato

mis

che

Be

zeic

hn

.) u

nd

Grie

chis

che

n (

klin

isch

e B

eze

ichn

.)

–„C

orp

us H

ipp

ocra

ticu

m“

= S

am

mlu

ng m

ed

izin

isch

er

Sch

rift

en

a

us

de

m 5

. b

is 2

. Ja

hrh

un

de

rt v

. C

hr.

, b

en

an

nt n

ach

de

m

griech

isch

en

Arz

t H

ipp

okr

ate

s –

no

ch h

eu

te v

erw

en

de

te

Be

griff

e, w

ie A

po

ple

xie, K

arz

ino

m, A

sth

ma

, Te

tan

us,

N

ep

hritis

Ein

flüss

e a

us

de

m E

nglis

che

n u

nd

Fra

nzö

sisc

he

n

–in

Chirurg

ie z

.B.

Pin

cett

e, L

an

cett

e, L

ava

ge

Neu

e K

ran

khe

itsbild

er

be

kom

me

n o

ft la

tein

isch

-griech

isch

-e

nglis

che

Hyb

ridb

eze

ichn

un

ge

n

–z.

B. A

DH

S –

Att

en

tion

Defic

it H

ype

ract

ivity

Dis

ord

er

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

5

Sp

rach

e &

Ko

mm

un

ikati

on

�Je

na

ch S

itua

tion

un

ters

chie

dlic

he

r S

pra

chge

bra

uch

–A

rzt/

Arz

t:

F

ach

spra

che

(T

erm

ina

tech

nic

i) –

> C

arc

ino

ma

ce

rvic

is u

teri

–A

rzt/

Pfle

ge

, A

rzt/

info

rmie

rte

r P

atie

nt:

F

ach

spra

che

, L

eh

nsp

rach

e, g

em

ein

spra

chlic

he

Be

griff

e –

>

Zerv

ixka

rzin

om

–A

rzt/

Pa

tien

t, P

atie

nt/

Pa

tien

t:

F

ach

spra

che

, Le

hn

spra

che

, g

em

ein

sp

rach

lich

e B

eg

riff

e –

>

Ge

rmu

tte

r(h

als

)kre

bs

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

6

Au

ssp

rach

e l

ate

inis

ch

er

Beg

riff

e

�B

eso

nd

erh

eite

n in

de

r A

uss

pra

che

–„c“

+ h

elle

r V

oka

l =

„z“

(Excis

ion

) –

„c“

+ d

un

kle

r V

oka

l =

„k“

(Collu

m)

–„t

i“ =

„zi“ (

Se

ctio

) –

„v“

= „

w“

(Ve

na

) �

Be

ton

un

g

–L

ate

inis

che

Wo

rte

we

rde

n n

ie a

uf d

er

letz

ten

Silb

e b

eto

nt.

rter

mit

2 S

ilbe

n w

erd

en

au

f d

er

ers

ten

Silb

e b

eto

nt (

Ve

na

, C

olo

n).

Be

ton

un

g im

me

r a

uf vo

rletz

ter

od

er

ma

xim

al d

ritt

letz

ter

Silb

e.

–B

eto

nu

ng h

än

gt vo

n d

er

nge

/Kü

rze

de

s V

oka

ls in

de

r vo

rletz

ten

Silb

e a

b.

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

7

Besta

nd

teil

e d

er

Fach

term

ini

�F

ach

be

griff

e s

ind

ufig

Zusa

mm

en

setz

un

ge

n, Z

erlege

n in

die

B

est

an

dte

ile e

rleic

hte

rt d

as

Ve

rste

he

n

–W

ort

teile

sin

d P

räfix

(V

ors

ilbe

), W

ort

stam

m u

nd

Su

ffix

(E

nd

un

g)

–B

eis

pie

le:

•E

ndo

- (V

ors

ilbe,

innen)

+ k

ard

- (W

ort

stam

m, H

erz

) +

itis

(E

ndung,

Entz

ündung)

= E

ndoka

rditi

s (E

ntz

ündung d

er

Herz

innenhaut)

•H

yper-

(V

ors

ilbe,

zu v

iel) +

tonus

(Wort

stam

m, D

ruck

) =

H

ypert

onie

(B

luth

och

dru

ck)

•H

ypo

- (V

ors

ilbe,

zu w

enig

) +

tonus

(Wort

stam

m, D

ruck

) =

H

ypoto

nie

(zu

nie

driger

Blu

tdru

ck)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

8

Wo

rten

du

ng

en

beze

ich

nen

Sym

pto

me

�B

eg

riff

B

ed

eu

tun

g

Beis

pie

l

-a

lgie

S

chm

erz

M

yalg

ie (

Musk

els

chm

erz

)

sth

esi

e

Em

pfin

de

n

Hyp

erä

sth

esi

e (

ge

ste

ige

rte

B

erü

hru

ngse

mp

find

lich

keit)

-d

ynie

S

chm

erz

M

ast

od

ynie

(B

rust

sch

me

rz)

-e

me

sis

E

rbre

che

n

Häm

ate

me

sis

(Blu

terb

rech

en

)

-itis

En

tzü

nd

un

g

Te

nd

initi

s (S

eh

ne

ne

ntz

ün

du

ng)

-s

pa

smu

s K

ram

pf

B

ron

cho

spa

smu

s (K

ram

pf d

er

Bro

nch

ien

= L

uft

not)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

9

�B

eg

riff

B

ed

eu

tun

g

Beis

pie

l

-m

ala

zie

E

rwe

ichu

ng

Ost

eo

ma

lazi

e

(K

no

che

ne

rwe

ichu

ng )

-p

oro

se

Su

bst

an

z-

Ost

eo

po

rose

verm

ind

eru

ng

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

10

Häu

fig

e V

ors

ilb

en

�P

räfi

x

Bed

eu

tun

g

a

d-

zu,

hin

zu

a

uto

- se

lbst

m

on

o

ein

s

d

i-

do

pp

elt

tr

i-

dre

ifach

e

x-

au

s

h

em

i-

ha

lb

h

om

o-

gle

ich

h

ypo

- u

nte

r

h

ype

r-

üb

er

�P

räfi

x

Bed

eu

tun

g

p

seu

do

- u

nre

cht,

fa

lsch

sy

n-

zusa

mm

en

a

- vo

n, w

eg

su

b-

un

ter

st

en

o-

en

g, sc

hm

al

a

nti-

ge

ge

n

b

i-

zwe

ifach

co

- zu

sam

me

n

H

äm

- B

lut

M

akr

o-

gro

ß

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

11

�P

räfi

x

Bed

eu

tun

g

M

ikro

- kl

ein

P

an

- a

lles

P

eri-

ne

be

n,

ringsu

m

P

oly

- vi

el

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

12

rperr

eg

ion

en

un

d ih

re B

eze

ich

nu

ng

�C

ap

ut (K

op

f)

�C

ollu

m (

Hals

) �

Th

ora

x (B

rust

korb

) �

Ab

do

me

n (

Ba

uch

) �

Bra

chiu

m (

Ob

era

rm)

�A

nte

bra

chiu

m (

Unte

rarm

) �

Man

us

(Han

d)

�P

elv

is (

Be

cke

n)

�F

em

ur

(Ob

ers

che

nke

l)

�G

en

u (

Kn

ie)

�C

rus

(Un

ters

che

nke

l)

�P

es

(Fuß

)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

13

An

ato

mis

ch

e L

ag

eb

eze

ich

nu

ng

en

�la

tera

l (a

en

) ßà

me

dia

l (in

ne

n)

�a

nte

rior

(vo

rne

) ßà

po

ste

rior

(hin

ten

) �

ven

tral (

ba

uch

rts)

ßà

do

rsa

l (rü

cke

nw

ärt

s)

�su

pe

rior

(ob

en

) ßà

infe

rior

(un

ten

) �

cra

nia

l (sc

de

lwä

rts)

ßà

cau

da

l (sc

hw

an

zwä

rts)

pro

xim

al (

körp

ern

ah

e) ßà

dis

tal (

körp

erf

ern

) �

de

xte

r (r

ech

ts)

sinis

ter ßà

(lin

ks)

– r

ech

ts/li

nks

imm

er

au

s P

atie

nte

nsi

cht!

me

dia

n –

se

nkr

ech

t du

rch

die

Mitt

e d

es

rpe

rs

�sa

gitt

al –

pa

ralle

l zu

r M

ed

ian

eb

en

de

fro

nta

l – p

ara

llel z

ur

Stir

ne

be

ne

tran

sve

rsa

l – w

aa

ge

rech

t d

urc

h d

en

rpe

r

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

14

Wie

gu

t is

t Ih

r „F

ac

hch

ines

isc

h“?

Mark

iere

n S

ie im

vo

rlie

ge

nd

en

Art

ikel

alle

Fa

chb

egriff

e –

erk

läre

n S

ie ih

re B

ed

eu

tun

g!

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

15

Die

Wir

bels

äu

le

�H

als

wirb

els

äu

le (

HW

S)

– Z

erv

ikale

Wirb

els

äu

le, 7

Wirb

elk

örp

er

B

rust

wirb

els

äu

le (

BW

S)

– T

ho

raka

le W

irb

els

äule

, 12

Wirb

elk

örp

er

L

en

de

nw

irb

els

äu

le (

LW

S)

– L

um

ba

le W

irb

els

äu

le, 5

Wirb

elk

örp

er

K

reu

zbe

in (

Os

sacr

um

) u

nd

Ste

ißb

ein

(O

s co

zyge

um

)

�S

-fö

rmig

e V

erb

ieg

un

g in

der

se

itli

ch

en

Sic

ht:

–H

als

wirb

els

äu

len

lord

ose

–B

rust

wirb

els

äu

len

kyp

ho

se

–L

en

de

nw

irb

els

äu

len

lord

ose

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

16

Wic

hti

ge W

ort

stä

mm

e B

ew

eg

un

gsap

para

t

�S

tam

m

Bed

eu

tun

g

a

rth

r/o

/

Ge

len

k

a

rtik

ul/o

ch

on

dr/

o

Kn

orp

el

d

isk/

o

(Ba

nd

)sch

eib

e

kr

an

i/o

Sch

äd

el

lig

am

en

t/o

B

an

d

m

en

isk/

o

Sch

eib

en

förm

ige

r

Kn

orp

el

m

yel/o

M

ark

m

ed

ulla

�S

tam

m

Bed

eu

tun

g

m

usk

ul/o

M

usk

el

m

y/o

o

ste

/o

Kn

och

en

o

sse

/o

ra

chi-

Rück

gra

t, R

ück

en

sp

on

dyl

/o

Wirb

els

äu

le

ve

rte

br/

o

sy

no

vi(a

l)/o

G

ele

nki

nn

en

ha

ut

te

nd

/o

Se

hn

e

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

17

Sym

pto

me &

Erk

ran

ku

ng

en

B

ew

eg

un

gsap

para

t �

An

kyl

os

e k

ran

khe

itsb

ed

ingte

Ge

len

kve

rste

ifun

g

�A

rth

riti

s G

ele

nke

ntz

ün

du

ng

�A

rth

ros

e d

ege

ne

rativ

e G

ele

nke

rkra

nku

ng

�A

rth

rop

ath

ie G

ele

nke

rkra

nku

ng

�C

ho

nd

ros

e d

ege

ne

rativ

e K

no

rpe

lerk

ran

kun

g

�Is

ch

ialg

ie K

reu

zsch

me

rze

n m

it R

eiz

un

g d

es

Isch

iasn

erv

s

�D

iszi

tis

en

tzü

nd

liche

Ve

rän

de

run

ge

n e

ine

r B

an

dsc

he

ibe

�L

um

ba

go

Le

nd

en

sch

merz

en

(H

exe

nsc

hu

ss)

�M

en

isk

op

ath

ie E

rkra

nku

ng d

es

Kn

iege

len

kkno

rpe

ls

�M

yalg

ie M

usk

els

chm

erz

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

18

�M

yop

ath

ie M

usk

ele

rkra

nku

ng

�M

yosit

is M

usk

ele

ntz

ün

du

ng

�S

po

nd

ylo

se

de

ge

ne

rativ

e E

rkra

nku

ng d

er

Wirb

els

äule

�K

yph

ose

Wirb

els

äu

lenkr

üm

mu

ng n

ach

hin

ten

(B

uck

el)

�L

ord

os

e W

irb

els

äu

lenkr

üm

mu

ng n

ach

vo

rne

�S

ko

lio

se

se

itlic

he

Ve

rbie

gu

ng d

er

Wirb

els

äule

�O

ste

om

ala

zie

Kn

och

en

erw

eic

hu

ng

�O

ste

op

oro

se

Ve

rmin

de

run

g d

es

Kn

och

en

ge

we

be

s

�O

sti

tis

Kn

och

en

en

tzü

nd

ung

�P

se

ud

art

hro

se

Fals

chge

len

k, f

eh

len

de

Ve

rkn

öch

eru

ng n

ach

e

ine

m K

no

che

nb

ruch

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

19

�R

ac

hit

is g

est

ört

e M

ine

ralis

ieru

ng d

es

wa

chse

nd

en

Kn

och

en

s in

folg

e V

itam

in D

-Man

ge

ls

�S

pa

sm

us

Ve

rkra

mp

fung, u

nw

illkü

rlic

he

Musk

elk

on

trakt

ion

�T

en

din

itis

Se

hn

en

en

tzü

nd

ung

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

20

Verl

etz

un

gen

des B

ew

eg

un

gsap

para

tes

�D

isto

rsio

n =

Ve

rsta

uch

un

g, Z

err

un

g; z.

B.

Dis

tors

ion

de

s o

be

ren

S

pru

ngge

len

ks (

„OS

G-D

isto

rsio

n“)

�F

rak

tur

= K

no

ch

en

bru

ch

; z.

B. D

ista

le R

ad

iusf

rakt

ur

(„H

an

dge

len

ksb

ruch

“)

�L

ux

ati

on

= V

err

en

kun

g/A

usr

en

kun

g; z

.B.

Sch

ulte

rlu

xatio

n

�R

up

tur

= R

iss;

z.B

. K

reu

zba

nd

rup

tur

�K

on

tusio

n =

Pre

llun

g;

z.B

. O

be

rsch

en

kelk

on

tusi

on

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

21

Fach

term

ini

Au

ge

�L

en

s (A

uge

nlin

se)

�R

etin

a (

Netz

ha

ut)

�Ir

is (

Rege

nb

oge

nh

au

t)

�C

orn

ea

(H

orn

ha

ut)

�S

eh

ne

rv (

Nerv

us

op

ticu

s)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

22

Erk

ran

ku

ng

en

des A

ug

es

�D

iplo

pie

Dop

pe

ltse

he

n, D

op

pe

lbild

er

�H

em

ian

op

sie

Halb

seite

nb

lind

he

it

�H

ypero

pie

We

itsic

htig

keit

�M

yop

ie K

urz

sich

tigke

it

�O

ph

thalm

op

leg

ie A

uge

nm

usk

ellä

hm

ung

�P

res

byo

pie

A

lters

(we

it)si

chtig

keit

�A

bla

tio

reti

na

e/A

mo

tio

reti

na

e N

etz

ha

uta

blö

sun

g

�K

ata

rak

t G

rau

er

Sta

r

�G

lau

ko

m G

rün

er

Sta

r

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

23

Fach

term

ini

Oh

r (a

ku

st/

o, au

di/

o,

ot/

o)

�A

en

oh

r

–O

hrm

usc

hel C

on

cha

–T

rom

me

lfell

Tym

pa

no

n

�M

itte

loh

r

–P

au

ken

hle

–G

eh

örk

che

lche

n H

am

me

r, A

mb

un

d S

teig

ge

l

�In

nen

oh

r

–O

hrt

rom

pe

te

–S

chn

eck

e

–E

nd

oly

mp

he

–H

örn

erv

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

24

Erk

ran

ku

ng

en

des O

hre

s

�A

nak

usis

Ta

ub

he

it

�H

ypera

ku

sis

kra

nkh

aft

ge

ste

ige

rte

s H

örv

erm

öge

n

�H

ypak

usis

ve

rmin

de

rte

s H

örv

erm

öge

n (

Sch

we

rhö

rigke

it)

�P

res

bya

ku

sis

Alte

rssc

hw

erh

örigke

it

�O

titi

s m

ed

ia M

itte

loh

ren

tzü

nd

un

g

�T

inn

itu

s O

hrg

erä

usc

he

�A

ph

as

ie z

en

trale

Sp

rach

stö

run

g

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

25

Erk

ran

ku

ng

en

des M

ag

en

s (

gaste

r-)

�G

as

tra

lgie

Mage

nsc

hm

erz

en

�G

as

trit

is M

age

n(s

chle

imh

au

t)en

tzü

nd

ung

�G

as

tro

en

teri

tis

Mage

n-D

arm

-En

tzü

nd

un

g

�U

lcu

s v

en

tric

uli

Mage

nge

sch

r

�N

au

se

a B

rech

reiz

�E

me

sis

Vo

mit

us

Erb

rech

en

�D

iarr

ho

e D

urc

hfa

ll

�O

bs

tip

ati

on

Ve

rsto

pfu

ng

�M

ete

ori

sm

us

Blä

hsu

cht (m

ete

oro

s =

in d

er

Lu

ft s

chw

eb

en

d)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

26

Erk

ran

ku

ng

en

des D

ün

n-/

Dic

kd

arm

s

�E

nte

riti

s D

ün

nd

arm

en

tzü

ndu

ng

�U

lcu

s d

uo

de

ni

Zw

ölff

inge

rda

rmge

sch

r

�M

. C

roh

n (

Ileiti

s te

rmin

alis

) C

hro

nis

che

En

tzü

nd

un

g d

es

Kru

mm

da

rms

�A

pp

en

diz

itis

Wu

rmfo

rtsa

tze

ntz

ün

dun

g (

„Blin

dd

arm

en

tzü

nd

un

g“)

�C

oli

tis

ulc

ero

sa

Chro

nis

che

Dic

kda

rme

ntz

ün

du

ng m

it G

esc

hw

ürb

ildu

ng

�H

äm

orr

ho

ide

n K

ram

pfa

de

rn im

Be

reic

h v

on

Re

ktu

m (

Mast

da

rm)

un

d A

fte

r

�P

rok

titi

s E

ntz

ün

du

ng d

es

Mast

da

rms

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

27

Erk

ran

ku

ng

en

der

Leb

er

(hep

a-)

�H

ep

ato

path

ie L

eb

ere

rkra

nku

ng (

allg

em

ein

)

�H

ep

ati

tis

Le

be

ren

tzü

nd

un

g (

ufig

vira

ler

Ge

ne

se/v

on

Viren

ve

rurs

ach

t, w

ie z

.B.

Hep

atit

is A

, B

un

d C

)

�H

ep

ato

me

gali

e L

eb

erv

erg

röß

eru

ng (

Sym

pto

m, d

as

vers

chie

de

ne

Urs

ach

en

ha

be

n k

an

n)

�L

eb

erz

irrh

os

e L

eb

eru

mb

au

mit

Sch

rum

pfu

ng (

Urs

ach

en

Alk

oh

ol,

Hep

atit

ide

n)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

28

Erk

ran

ku

ng

en

der

Gall

en

bla

se (

ch

ol/

e-)

�C

ho

lezy

sti

tis

Ga

llen

bla

sen

en

tzü

nd

un

g

�C

ho

leli

thia

sis

Ga

llen

ste

ine

rkra

nku

ng

�C

ho

led

och

oli

thas

is G

alle

nga

ngss

tein

(im

Hau

ptg

alle

nga

ng)

�C

ho

les

tas

e G

alle

nga

ngss

tau

�C

ho

lan

git

is G

alle

nga

ngse

ntz

ün

du

ng

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

29

Erk

ran

ku

ng

en

der

Bau

ch

sp

eic

held

rüse

(Pan

kre

as)

�P

an

kre

ati

tis

En

tzü

nd

un

g d

er

Ba

uch

spe

iche

ldrü

se, U

rsa

che

n:

Alk

oh

ol,

Ste

ine

im g

em

ein

sam

en

Ga

ng

�D

iab

ete

s m

ell

itu

s Z

uck

erk

ran

khe

it

–T

yp I –

Ju

ge

nd

lich

er

Dia

be

tes

(Au

toim

mu

nerk

ran

kung)

–T

yp II –

Alte

rsdia

be

tes

(Urs

ach

e o

ft Ü

be

rge

wic

ht)

–U

rsa

che

In

sulin

ma

nge

l mit

de

n F

olg

en

Hyp

erg

lyk

äm

ie

(Blu

tzu

ckere

rhö

hu

ng)

un

d G

luco

surie

(Z

uck

er

im U

rin)

–K

om

plik

atio

ne

n: A

rte

riosk

lero

se (

Art

erien

verk

alk

un

g),

H

erz

infa

rkt (A

bst

erb

en

vo

n H

erz

ge

we

be

), R

etin

op

ath

ie

(Netz

ha

ute

rkra

nku

ng),

Ka

tara

kt (

Gra

ue

r S

tar)

, N

ep

hro

pa

thie

(N

iere

nsc

dig

un

g),

Po

lyn

eu

rop

ath

ien

(N

erv

en

sch

äd

igu

ng)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

30

Wic

hti

ge W

ort

stä

mm

e V

erd

au

un

gsap

para

t

�S

tam

m

Bed

eu

tun

g

a

bd

om

in/o

B

au

ch

a

n/o

A

fte

r

a

pp

en

d(ik)

/o W

urm

fort

satz

ch

ole

a

lle

ch

ola

ngi/o

G

alle

ngä

nge

ch

ole

zyst

/o

Ga

llen

bla

se

d

ive

rtik

ul/o

A

uss

tülp

un

g d

er

Darm

wa

nd

�S

tam

m

Bed

eu

tun

g

e

nte

r/o

D

ün

nd

arm

ga

str/

o

Mage

n

h

ep

at/

o

Le

be

r

ile

/o

Kru

mm

da

rm

ga

str/

o

Mage

n

in

test

in/o

D

arm

, E

inge

we

ide

je

jun

/o

Le

erd

arm

ko

l/o

Dic

kda

rm

la

pa

r/o

B

au

chh

öh

le

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

31

�S

tam

m

Bed

eu

tun

g

lit

h/o

S

tein

o

r/o

M

un

d

ö

sop

ha

g/o

S

pe

iserö

hre

p

an

kre

at/

o

Ba

uch

spe

iche

ldr.

p

erito

ne

/o

Ba

uch

fell

p

ha

ryn

g/o

R

ach

en

p

rokt

/o

Mast

da

rm

re

kt/o

E

nd

da

rm

�S

tam

m

Bed

eu

tun

g

si

gm

oid

/o

Sig

mo

ide

um

em

esis

E

rbre

che

n

lith

iasis

S

tein

leid

en

rrh

oe

F

luss

/flie

ßen

trip

sie

Z

ert

rüm

me

run

g

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

32

Wic

hti

ge M

ed

ikam

en

te V

erd

au

un

gssyste

m

�A

nta

zid

a P

ha

rma

ka z

ur

Ne

utr

alis

ieru

ng d

er

Mage

nsä

ure

�A

nti

dia

rrh

oik

a M

ed

ikam

en

te g

ege

n D

urc

hfa

ll

�A

nti

em

eti

ka

Mitt

el g

ege

n E

rbre

che

n

�E

me

tik

a B

rech

mitt

el

�L

ax

an

tie

n A

bfü

hrm

itte

l

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

33

Das H

erz

(-k

ard

, -c

or)

�M

usk

ulä

res

Hoh

lorg

an

mit

ein

em

du

rch

sch

nitt

liche

n G

ew

icht

von

3

00

g

�H

erz

sep

tum

(S

ep

tum

ca

rdia

le)

teilt

Herz

in li

nke

s u

nd

re

chte

s H

erz

�L

inke

Herz

lfte

: A

triu

m s

inis

tru

m (

linke

r V

orh

of)

,Ve

ntr

iculu

s si

nis

ter

(lin

ke K

am

me

r)

�R

ech

te H

erz

lfte

: A

triu

m d

ext

rum

(re

chte

r V

orh

of)

, Ve

ntr

iculu

s d

ext

er

(re

chte

Ka

mm

er)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

34

�H

erz

klap

pe

n (

Va

lva

e c

ord

is)

–2

Kla

pp

en

zw

isch

en

Vo

rho

f un

d H

erz

kam

me

r (A

trio

-V

en

trik

ula

r-K

lap

pe

n/A

V-K

lap

pe

n),

re

chts

Triku

spid

alk

lap

pe

, lin

ks M

itralk

lap

pe

–2

Kla

pp

en

zw

isch

en

Herz

kam

me

r u

nd

Sch

laga

de

rn, lin

ks

Ao

rte

nkl

ap

pe

(V

alv

a a

ort

ae

) zw

isch

en

lin

ker

He

rzka

mm

er

un

d

Ao

rta

, re

chts

Pu

lmo

na

lkla

pp

e (

Va

lva

tru

nci

pu

lmo

na

lis)

zw

isch

en

re

chte

r K

am

me

r u

nd

Lu

nge

nsc

hla

ga

de

r

–E

rkra

nku

nge

n d

er

Herz

klap

pe

n: K

lap

pe

nst

en

ose

n,

Kla

pp

en

insu

ffiz

ien

zen

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

35

�V

ier

Ge

we

bss

chic

hte

n

–E

nd

oka

rd (

Herz

inn

en

ha

ut)

, E

rkra

nku

ng: E

nd

oka

rditi

s

–M

yoka

rd (

Herz

mu

ske

l), E

rkra

nku

ng: M

yoka

rditi

s

–E

pik

ard

(H

erz

au

ßen

ha

ut)

, E

rkra

nku

ng: E

pik

ard

itis

–P

erika

rd (

Herz

be

ute

l), E

rkra

nku

ng: P

erika

rditi

s

�K

ard

iom

yop

ath

ien

= H

erz

mu

skele

rkra

nku

nge

n, d

ie n

icht d

urc

h

Dru

ckb

ela

stu

ng (

z.B

. H

ype

rto

nie

) o

de

r D

urc

hb

lutu

ngss

töru

ng

veru

rsa

cht si

nd

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

36

�K

am

me

rzyk

len

de

s H

erz

en

s

–S

ysto

le (

Zusa

mm

en

zieh

en

) •

Ansp

annungsp

hase

, alle

Kla

ppen s

ind g

esc

hlo

ssen

•A

ust

reib

ungsp

hase

, T

asc

henkl

appen ö

ffnen s

ich u

nd w

erd

en

gegen E

nde w

ieder

gesc

hlo

ssen

–D

iast

ole

(A

use

ina

nd

erw

eic

he

n)

•E

nts

pannungsp

hase

, alle

Kla

ppen s

ind g

esc

hlo

ssen

•F

üllu

ngsp

hase

, S

egelk

lappen ö

ffnen s

ich u

nd w

erd

en g

egen

Ende w

ieder

gesc

hlo

ssen

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

37

�H

erz

tön

e

–1

. H

erz

ton

: A

nsp

an

nu

ngst

on in

de

r A

nsp

an

nu

ngsp

ha

se d

er

Sys

tole

–2

. H

erz

ton

; K

lap

pe

nto

n a

m E

nd

e d

er

Sys

tole

du

rch

„Z

usch

lage

n“

de

r A

ort

en

un

d P

ulm

on

alk

lap

pe

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

38

Ko

ron

are

Herz

kra

nkh

eit

(K

HK

)

�V

olk

skra

nkh

eit!

–U

rsa

che

: V

ere

ngu

ng d

er

Herz

kra

nzg

efä

ße (

Ko

ron

ars

ten

ose

) d

urc

h A

rte

riosk

lero

se (

Art

erien

verk

alk

un

g)

mit

na

chfo

lge

nd

er

Durc

hb

lutu

ngss

töru

ng d

es

Herz

mu

ske

ls

–S

ymp

tom

e d

er

KH

K

•A

ngin

a p

ect

oris

(Bru

stenge)

•H

erz

insu

ffiz

ienz

•H

erz

rhyt

hm

uss

töru

ngen

•H

erz

infa

rkt (P

lötz

licher

Herz

tod)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

39

Herz

insu

ffiz

ien

z/H

erz

infa

rkt

�H

erz

insu

ffiz

ien

z

–U

nve

rmö

ge

n d

es

Herz

en

s, d

as

au

s d

en

Ve

ne

n a

nst

röm

en

de

Blu

t vo

llstä

nd

ig in

s A

rte

rien

syst

em

we

iterz

ub

efö

rde

rn

–R

ech

tsh

erz

insu

ffiz

ien

z, L

inks

he

rzin

suff

izie

nz

�H

erz

infa

rkt

–M

yoka

rdin

fark

t: G

ew

eb

eu

nte

rga

ng d

es

Herz

mu

ske

ls d

urc

h

ein

en

Durc

hb

lutu

ngss

top

p (

infa

rcire

(la

t.)

= h

ine

inst

op

fen)

info

lge

vo

n S

au

ers

toff

man

ge

l (H

ypo

xie)

du

rch

Ve

rsch

luss

e

ine

r K

oro

na

rart

erie

–Is

chä

mie

: Blu

tlee

re, M

ind

erd

urc

hb

lutu

ng (

isch

ein

(gr.

) =

zu

rück

ha

lten

, h

em

me

n)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

40

–M

yoka

rdn

ekr

ose

: G

ew

eb

eu

nte

rga

ng d

es

Herz

mu

ske

ls

–M

yoka

rdfib

rose

(M

usk

el/H

erz

/Fa

ser/

kran

kha

fter

Zust

an

d):

E

rse

tze

n d

es

ab

ge

sto

rbe

ne

n H

erz

mu

ske

ls d

urc

h fa

serr

eic

he

s B

ind

ege

we

be

(„N

arb

e“)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

41

Herz

rhyth

mu

sstö

run

gen

�A

rrh

yth

mie

un

rege

lmä

ßig

er

Herz

sch

lag

�T

ac

hya

rrh

ytm

ie s

chn

elle

r, u

nre

ge

lmä

ßig

er

Herz

sch

lag

�B

rad

yarr

hyt

mie

lan

gsa

me

r, u

nre

ge

lmä

ßig

er

Herz

sch

lag

�T

ac

hyk

ard

ie b

esc

hle

un

igte

r H

erz

sch

lag (

Herz

rase

n)

�B

rad

yka

rdie

Ve

rlan

gsa

mu

ng d

es

Herz

sch

lags

�E

xtr

as

ysto

len

Herz

sch

lag a

erh

alb

de

s re

gu

läre

n

Gru

nd

rhyt

hm

us

(Herz

sto

lpe

rn)

�F

latt

ern

ve

rein

zelte

ko

ord

inie

rte

Herz

akt

ion

en

�F

lim

me

rn u

nko

ord

inie

rte

Herz

mu

ske

lakt

ion

en

oh

ne

A

usw

urf

leis

tun

g (

kurz

sch

luss

art

ige

Da

ue

rerr

egu

ng),

fu

nkt

ion

ell

Herz

still

sta

nd

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

42

Ele

ktr

okard

iog

rap

hie

- E

KG

Beim

EK

G w

erd

en d

ie

ele

ktrisc

hen A

ktiv

itäte

n d

es

Herz

ens

in F

orm

von K

urv

en

im E

lekt

roka

rdio

gra

mm

(E

KG

) aufg

eze

ichnet.

Im

Herz

en

ents

teht bei j

edem

Sch

lag e

in

schw

ach

er

Str

om

mit

ein

er

Spannung v

on r

d. ein

em

Ta

use

ndst

el V

olt.

Das

EK

G

zeig

t so

mit

den V

erlauf der

Herz

err

egung.

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

43

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

44

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

45

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

46

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

47

Das A

tem

weg

ssyste

m

�O

be

re L

uft

we

ge

–N

asu

s R

hin

o (

Nase

)

–S

inu

s p

ara

na

sale

s (N

ase

nn

eb

en

hle

n)

•S

inus

fronta

lis (

Stir

nhöhle

)

•S

inus

maxi

llaris

(Oberk

iefe

rhöhle

)

–P

ha

ryn

x (R

ach

en

)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

48

�U

nte

re L

uft

we

ge

–L

ary

nx

(Ke

hlk

op

f)

–E

pig

lott

is (

Ke

hld

eck

el)

–T

rach

ea

(L

uft

röh

re)

–L

un

ge

(P

ulm

o)

•B

ronch

ien (

Luft

röhre

näst

e)

•B

ronch

ioli

(kle

ine L

uft

röhre

näst

e)

•A

lveoli

(Lungenblä

schen)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

49

Erk

ran

ku

ng

en

der

Ate

mw

eg

e

�L

ary

ng

itis

Ke

hlk

op

fen

tzü

nd

ung

�P

ert

uss

is K

eu

chh

ust

en

�R

hin

itis

Sch

nu

pfe

n

�R

hin

itis

all

erg

ica

Alle

rgis

che

r S

chn

up

fen

�S

inu

sit

is (

Nase

n)n

eb

en

hle

ne

ntz

ün

dun

g

�T

rac

hea

lste

no

se

Ve

ren

gu

ng d

er

Lu

ftrö

hre

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

50

Häu

fig

e S

ym

pto

me/D

iag

no

sen

(-p

no

e)

�A

pn

oe

Ate

mst

illst

an

d

�A

sp

ira

tio

n E

ina

tme

n v

on

Fre

md

körp

ern

(in

Bro

nch

ien

bzw

. L

un

ge

)

�B

rad

ypn

oe

ve

rlan

gsa

mte

Atm

un

g

�D

ysp

no

e A

tem

no

t

�H

äm

op

toe

Blu

tsp

uck

en

�T

ac

hyp

no

e b

esc

hle

un

igte

Atm

un

g

�V

en

tila

tio

ns

stö

run

ge

n H

ype

rve

ntil

atio

n/H

ypo

ven

tilatio

n

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

51

�A

tele

kta

se

un

volls

tän

dig

e E

ntf

altu

ng e

ine

s L

un

ge

nb

ere

ichs

�E

mp

hys

em

Au

fblä

hu

ng d

er

Lu

nge

�P

ne

um

on

ie L

un

ge

ne

ntz

ün

du

ng

�P

leu

riti

s R

ipp

en

felle

ntz

ün

du

ng

�L

un

ge

dem

Wass

era

nsa

mm

lun

g in

de

r L

un

ge

�L

un

ge

nfi

bro

se

Um

ba

u d

es

Lu

nge

nge

we

be

s zu

Bin

de

ge

we

be

(R

ed

ukt

ion

de

r K

ap

azi

tät zu

m G

asa

ust

au

sch)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

52

Das B

lut

(häm

/o-)

�b

est

eh

t au

s P

lasm

a u

nd

ve

rsch

ied

en

en

Blu

tze

llen

(E

ryth

rozy

ten

, L

eu

kozy

ten

, T

hro

mb

ozy

ten

)

–e

ryth

ro-

= r

ot

– le

uko

- =

we

– t

hro

mb

- =

Pfr

op

fen

– -

zyto

= Z

elle

– -

pe

nie

= M

an

ge

l

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

53

Wic

hti

ge F

ach

beg

riff

e

�H

äm

ato

po

es

e B

lutb

ildu

ng

�H

äm

oly

se

Zers

töru

ng d

er

rote

n B

lutk

örp

erc

he

n

�H

äm

at

om

Blu

terg

uss

�H

äm

og

lob

in ro

ter

Blu

tfa

rbst

off

�H

äm

orr

ha

gie

Blu

tun

g

�H

äm

osta

se

Blu

tstil

lun

g, B

lutg

erinn

un

g

�H

äm

op

hil

ie B

lute

rkra

nkh

eit

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

54

Kra

nkh

eit

sb

ild

er

�P

oly

glo

bu

lie

zu

vie

le E

ryth

rozy

ten

(B

lutf

ülle

)

�A

näm

ie z

u w

en

ig E

ryth

rozy

ten

(B

luta

rmu

t)

�T

hro

mb

ozy

top

en

ie V

erm

ind

eru

ng d

er

Th

rom

bo

zyte

n(<

30

.00

0)

mit

Stö

run

g d

er

Blu

tge

rinn

un

g

�T

hro

mb

ozy

tose

Ve

rme

hru

ng d

er

Th

rom

bo

zyte

n

�L

eu

ko

pen

ie V

erm

ind

eru

ng d

er

Le

uko

zyte

n (

< 4

.00

0)

�L

eu

ko

zyto

se

Ve

rme

hru

ng d

er

Le

uko

zyte

n

�L

eu

mie

un

kon

trolli

ert

e V

erm

eh

run

g u

nre

ifer

Le

uko

zyte

n

�T

hro

mb

ose

Ve

rsch

luss

ein

er

Ve

ne

du

rch

ein

en

Th

rom

bu

s (B

lutg

erinn

sel)

�E

mb

oli

e A

rte

rielle

r G

efä

ßve

rsch

luss

du

rch

ein

en

mit

de

m

Blu

tstr

om

ve

rsch

lep

pte

n B

lutp

fro

pf

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

55

Gefä

ßkra

nkh

eit

en

�V

as

ku

liti

s B

lutg

efä

ßen

tzü

nd

un

g

�A

rteri

osk

lero

se

Art

erien

verk

alk

un

g (

-ve

rhä

rtu

ng)

�A

rteri

itis

Art

erien

en

tzü

nd

ung

�A

neu

rys

ma

Erw

eite

run

g v

on

Ge

fäß

en

�V

ari

ko

se

/Va

rik

osis

Kra

mp

fade

rleid

en

�P

hle

bit

is V

en

en

en

tzü

nd

un

g (

ob

erf

läch

lich

e V

en

en

)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

56

Wic

hti

ge F

ach

term

ini B

lut

& G

efä

ße

�A

ng

iom

Tu

mo

r a

us

Ge

fäß

ge

we

be

�A

ort

en

ste

no

se

Ve

ren

gu

ng d

er

Hau

pts

chla

ga

de

r

�A

gra

nu

lozy

tose

Kra

nkh

eits

bild

mit

plö

tzlic

he

m S

chw

un

d d

er

Gra

nu

lozy

ten

�A

näm

ie „

Blu

tarm

ut“

; V

erm

ind

eru

ng v

on

Ery

thro

zyte

nza

hl u

nd

/

od

er

Häm

oglo

bin

kon

zen

tratio

n im

Blu

t

�H

äm

ato

m B

lute

rgu

ss

�H

äm

oly

se

Au

flösu

ng d

er

rote

n B

lutk

örp

erc

he

n

�H

äm

osta

se

Blu

tge

rinn

un

g, B

luts

tillu

ng

�L

eu

mie

sart

ige

Erk

ran

kun

g d

er

we

iße

n B

lutz

elle

n

�H

äm

op

hil

ie B

lute

rkra

nkh

eit

�H

äm

orr

hag

ie B

lutu

ng a

ls F

olg

e e

ine

s G

efä

ßriss

es

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

57

�Ö

de

m F

lüss

igke

itse

inla

ge

run

g in

s G

ew

eb

e

�T

hro

mb

ose

Bild

un

g e

ine

s B

lutp

fro

pfe

s in

Blu

tge

fäß

en

�T

hro

mb

op

hle

bit

is E

ntz

ün

du

ng d

er

Ve

ne

nw

an

d v

erb

un

de

n m

it B

lutg

erinn

selb

ildu

ng

�A

uto

imm

un

kra

nkh

eit

Erk

ran

kun

g, b

ei d

er

ein

e P

ers

on

ge

ge

n

körp

ere

ige

ne

s G

ew

eb

e A

ntik

örp

er

bild

et

�E

ise

nm

an

gela

näm

ie B

luta

rmu

t du

rch

Feh

len

vo

n g

en

üge

nd

E

ise

n b

ed

ingt (h

äu

figst

e F

orm

de

r B

luta

rmu

t)

�Z

yan

ose

Bla

ufä

rbu

ng d

er

Hau

t in

folg

e e

ine

r A

bn

ah

me

de

s S

au

ers

toff

ge

ha

ltes

im B

lut

�T

hro

mb

us

Blu

tpfr

opf

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

58

Dia

gn

osti

k/T

hera

pie

�B

eg

riff

B

ed

eu

tun

g

Beis

pie

l

Ab

latio

E

ntf

ern

en,

Ab

latio

ma

mm

a

Ab

setz

en

(B

rust

en

tfern

ung)

A

mp

uta

tion

E

ntf

ern

en

A

rma

mp

uta

tion

Bio

psi

e

Ge

we

be

pro

be

M

usk

elb

iop

sie

Exs

tirpa

tion

E

ntf

ern

ung

Tu

mo

rexs

tirpa

tion

Ext

rakt

ion

H

era

usz

ieh

en

Z

ah

ne

xtra

ktio

n

E

xzis

ion

A

uss

chn

eid

en

W

un

de

xzis

ion

Pu

nkt

ion

H

oh

lna

de

lein

stic

h

Ple

ura

pu

nkt

ion

Reko

nst

rukt

ion

W

ied

erh

ers

tellu

ng

E

xtre

mitä

ten

reko

nst

rukt

ion

na

ch K

no

che

nb

ruch

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

59

�B

eg

riff

B

ed

eu

tun

g

Beis

pie

l

Rese

ktio

n

We

gsc

hn

eid

en

M

age

nre

sekt

ion

Tra

nsp

lan

tatio

n

Ve

rpfla

nzu

ng

Nie

ren

tran

spla

nta

tion

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

60

Vera

bre

ich

un

g v

on

Med

ikam

en

ten

�In

fusi

on

->

Ein

flie

ßen

lass

en

, Hin

ein

gie

ße

n (

intr

ave

s ->

üb

er

die

V

en

e)

�In

jekt

ion

->

Ein

spritz

un

g (

sub

cuta

n, s

.c. =

un

ter

die

Hau

t;

intr

acu

tan

, ,i.c

. =

in d

ie H

au

t; in

tra

mu

sku

lär,

i.m

. =

in d

en

Musk

el;

intr

ave

s, i.

v. =

in d

ie V

en

e; in

traa

rte

riell,

i.a. =

in d

ie A

rte

rie)

�S

up

po

sito

rien

->

pfc

he

n (

rekt

al =

üb

er

de

n M

ast

da

rm)

�T

ab

lett

en

->

ora

l (p

er

os

= d

urc

h d

en

Mun

d)

�T

ran

sfu

sion

->

Blu

t, B

luts

tam

mze

llen

(in

tra

ven

ös

= ü

be

r d

ie

Ve

ne

)

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

61

Ph

arm

ako

thera

pie

– h

äu

fig

e

Su

bsta

nzg

rup

pen

An

alg

etik

a -

sch

me

rzh

em

men

d

�A

ntib

iotik

a -

ba

kte

rien

he

mm

en

d

�A

ntim

yko

tika

- p

ilzh

em

me

nd

�A

ntip

hlo

gis

tika -

en

tzü

nd

un

gsh

em

men

d

�A

ntip

yre

tika

- f

ieb

ers

en

kend

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

62

Kra

nkh

eit

sve

rläu

fe

�In

ap

pe

ren

ter

Ve

rlau

f –

(zu

chst

) u

nb

em

erk

t

�A

kute

r V

erlau

f –

sch

ne

ll, h

eft

ig, p

lötz

lich

�C

hro

nis

che

r V

erlau

f –

lan

gsa

m e

ntw

icke

ln,

lan

gsa

m v

erlau

fen

d

�R

ezi

div

iere

nd

er

Ve

rlau

f –

(im

me

r) w

ied

er

au

ftre

tend

, Rück

fall

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

63

Gru

nd

beg

riff

e d

es ä

rztl

ich

en

Han

deln

s

�A

na

mn

ese

– V

org

esc

hic

hte

�S

ymp

tom

e –

Kra

nkh

eits

zeic

he

n

�S

tatu

s p

rae

sen

s –

Ist

-Zust

an

d

�D

iagn

ost

ik –

Unte

rsu

chu

nge

n

�D

iagn

ose

– K

ran

khe

itsb

en

enn

ung

�Ä

tiolo

gie

– U

rsa

che

�T

he

rap

ie –

Be

ha

nd

lun

g

�P

rogn

ose

– V

orh

ers

age

�E

pik

rise

– R

ück

scha

u, B

eu

rte

ilun

g

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

64

Beg

riff

e d

er

Dia

gn

osti

k

�V

ors

ilbe

n:

–S

on

o-

= U

ltrasc

ha

ll

–T

om

o-

= S

chn

ittb

ilda

ufn

ahm

en

, Sch

ichta

ufn

ah

meve

rfah

ren

–R

ad

io-

= D

ars

tellu

ng m

it R

ön

tge

nst

rah

len

–S

zinti-

= D

ars

tellu

ng m

it ra

dio

akt

ive

n S

ub

sta

nze

n

�E

nd

un

ge

n:

–-g

rafie

= A

ufz

eic

hn

un

gsv

erf

ah

ren

–-g

ram

m =

Erg

eb

nis

ein

er

Au

fze

ichn

un

g (

Bild

)

–-s

kop

ie =

Sp

iege

lun

g

–-m

etr

ie =

Me

ssu

ng

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

65

Erk

läre

n S

ie:

So

no

gra

ph

ie

Com

pu

tert

om

ogra

mm

Ga

stro

skop

ie

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

66

Häu

fig

e A

bkü

rzu

ng

en

�A

/Aa

– A

rte

rie/A

rte

rien

�a

.c. -

vor

de

m E

sse

n

�A

mp

. -

Am

pu

lle

�A

Z -

Allg

em

ein

zust

an

d

�A

E -

Ap

pe

nd

ekt

om

ie

�B

B -

Blu

tbild

�B

D -

Blu

tdru

ck (

au

ch: R

R,

BP

)

�B

G -

Blu

tgru

pp

e

�B

T -

Ba

salte

mp

era

tur

�B

V -

Blu

tvo

lum

en

�B

Z -

Blu

tzu

cke

r

�C

T -

Com

pu

tert

om

ogra

phie

�D

- D

ich

te, D

osi

s

�d

ex.

(d

ext

er)

- r

ech

ts

�d

il. -

Ve

rdü

nn

un

g

�D

M -

Dia

be

tes

Melli

tus

�D

rg.

- D

rage

e

�E

D -

Ein

zeld

osi

s

�F

r. -

Fra

ktu

r

�G

A -

Gu

tach

ten

�G

tt. -

Tro

pfe

n

�H

F -

Herz

fre

qu

en

z

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

67

�H

MV

- H

erz

min

ute

nvo

lum

en

�H

T -

Herz

ton

�H

V -

Heilv

erf

ah

ren

�H

WI -

Harn

we

gsi

nfe

kt

�H

WI -

Hin

terw

an

din

fark

t

�i.a

. -

intr

aa

rte

riell

�i.c

. -

intr

aku

tan

�i.m

. -

intr

am

usk

ulä

r

�i.v

. -

intr

ave

s

�K

AP

- K

ap

seln

�K

G -

rpe

rge

w./

Kra

nke

ngym

n.

�K

ST

- K

ern

spin

tom

ogra

ph

ie

�L

AP

- L

ap

aro

sko

pie

Lu

fu -

Lu

nge

nfu

nkt

ion

�LW

- L

en

de

nw

irb

el

�M

EG

- M

agn

eto

en

zep

ha

logr.

M/M

m -

Musc

ulu

s/ M

usc

uli

�M

MR

- M

ase

rn-M

um

ps-

Röte

ln

�M

R -

Magn

etr

eso

na

nz

�M

TD

- m

ittle

re T

age

sdo

sis

n. -

no

rma

l �

N/N

n -

Nerv

us/

Nerv

i �

o.B

. -

oh

ne

Be

fun

d

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

68

�O

p -

Op

era

tion

�O

P -

Origin

alp

ack

un

g

�P

- P

uls

�p

.c. -

po

st c

en

am

(n

ach

d. E

sse

n)

�p

.d. -

Reze

pt:

pro

die

(p

ro T

ag)

�p

.i. -

pe

r in

ha

latio

ne

m

�P

lv.

- P

ulv

er

�p

.o. -

pe

r o

s (d

urc

h d

en

Mun

d)

�q.s

. -

Reze

pt:

qu

an

tum

satis

(so

vie

l, w

ie n

otw

en

dig

ist,

um

…)

�R

EK

- R

eta

rdka

pse

ln

�R

F -

Ris

ikofa

kto

r (a

uch

: R

he

um

afa

ktor)

RH

- R

est

ha

rn

�R

ö. -

Rön

tge

n

�s.

c. -

sub

kuta

n

�S

D -

Sch

ildd

rüse

sin. (s

inis

ter)

- li

nks

s.l.

- su

blin

gu

al

�S

PM

- S

chlä

ge

pro

Min

ute

(H

F)

Tb

l. -

Tab

lett

e

�Tc

t. -

Tin

ktu

ra

�T

E -

To

nsi

llekt

om

ie

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

69

�T

SA

- T

rock

en

saft

�U

S -

Ultr

asc

ha

ll

�V

/Vv

- V

en

e/V

en

en

�W

S -

Wirb

els

äule

�z.

A. -

zur

Ab

kläru

ng

�Z

.n. -

Zust

an

d n

ach

�Z

NS

- Z

en

traln

erv

en

syst

em

A

ufl

istu

ng

en

me

diz

inis

ch

er

Ab

rzu

ng

en

on

lin

e:

ww

w.m

ed

-se

rv.d

e

ww

w.m

ed

izin

isch

e-a

bku

erz

un

ge

n.d

e

Med

izin

isch

e F

ach

sp

rach

e f

ür

Arz

tassis

ten

tIn

nen

70

Qu

ellen

:

Matthia

s F

rank:

Mediz

inis

che T

erm

inolo

gie

– E

infü

hru

ng,

Gru

ndla

gen u

nd a

llgem

ein

e

Kra

nkh

eits

lehre

. U

niv

ers

ität G

reifs

wald

, 2007.

Hein

er

Fangera

u,

Ste

fan S

chulz

, T

hors

ten N

oack

: M

ediz

inis

che T

erm

inolo

gie

– E

in

Kom

pakt

kurs

. Lehm

anns

Media

-Lob.d

e,

2008.

Axe

l Kare

nberg

: F

ach

spra

che M

ediz

in im

Sch

nellk

urs

. S

chattauer

Verl

ag,

2007.