3. EGITURAK ETA MEKANISMOAK

1.-Indarrak

2.-Egiturak

3.-Esfortsuak

4.-Egitura artifizialak

5.-Egitura artifizial motak

6.-Mekanismoak

7.-Historia pixka bat

1. IndarrakGORPUTZA DEFORMATU EDO HIGITU EGITEN DUEN ORO DA.

•Grabitatearen indarra•Haizearena•Indar mekanikoak

( makinak mugitzeko)•Gasen presioa•Beroak sortutako indarrak•Gure giharrena…

Naturan indar ugari daude

Indar bat aplikatzen denean

Deformazioa

Mugimendua

Mugimendua+

deformazioa

EFEKTU ESTATIKOA

EFEKTU DINAMIKOA

2. Egiturak

GORPUTZ GUZTIEK DITUZTEN ATALAK

• INDARRAK EUSTEKO • FORMA MANTENTZEKO

DEFINIZIOA:

Egitura motak

NATURALAK ARTIFIZIALAK

KARGA

IRAUNKORRA(Gorputzaren pisua,…)

ALDAKORRA batzuetan eragiten dute, eta beste batzuetan ez

(haizearen indarra, eraikin batean dagoen

jendearen pisua,…)

Gorputz batean eragiten duten indarrei KARGA esaten zaie

• EGONKORTASUNA• ERRESISTENTZIA• DEFORMAZIO KONTROLATUA• ARINA IZATEA

EGITUREN BALDINTZAK

Egonkortasuna mantentzeko

• LURREAN SARTU• TIRANTEAK JARRI• OINARREAN PISUA HANDITU• OINARRIAREN AZALERA HANDITU

GRABITATE ZENTROA

GRABITATEAREN INDARRA APLIKATZEN DEN PUNTUA

DA

3. Esfortzuak

GORPUTZ BATEAN INDARREK ERAGINDAKO BARNE

TENTSIOA

ESFORTZUAK

TORTSIOA

TRAKZIOA

KONPRESIOA FLEXIOA

EBAKIDURA EDO ZIZAILADURA

ONDORIOA

Gorputz bakoitzari esfortzu mota batzuek beste batzuek baino eragin handiagoa egiten diote, bere formaren eta materialaren arabera

EGITURA ARTIFIZIAL MOTAK• EGITURA MASIBOAK

• GANGA FORMAKO EGITURAK

• EGITURA BILBATUAK

• TRIANGELU FORMAKO EGITURAK

• EGITURA ESEKIAK

EGITURA MASIBOAK• Antzinean eraikitzeko erabilitako sistema da.• Eraikitzeko metodoa: materiala pilatzea,

tarterik utzi gabe.• Harri edo buztinezko blokeak, batzuk

besteen gainean jarri, edo harria hondeatzen (perforatzen) zuten.

• Egurrezko edo harrizko ateburuak erabiltzen ziren ateak eta leihoak egiteko.

GANGA FORMAKO EGITURAK • Gero ARKUA eta GANGA asmatu zuten.

Espazio handiagoak estaltzeko aukera. Egituran hutsune gehiago sortu.

Kanoi ganga:elkarren ondoko arkuak dira.

Gurutze ganga: kanoi gangak gurutzatuz sortzen da.

Horrela eraikin izugarriak egin zituzten

EGITURA BILBATUAK• Gaur egungo etxebizitzak egiteko

erabiltzen dira.• Zurruntasunez lotutako hormigoizko

edo altzairuzko barrek osatutako parrilla izaten dute.

Bilbadura: entramado. Soliba: habe nagusietan bermatzen den habe txikiagoa.

EGITURA BILBATUAK• Hankazpian, lurzoruan, forja dago, barraz

eta betegarriz osatua.• Forja azpian habeak daude. Habeak

prisma angeluzuzen formako elementu horizontalak dira. Flexio esfortzu bati eusti behar diote.

Forjaren barrei soliba esaten zaie (habe txikiak dira).

• Habeak pilareetan eusten dira. Pilareak bertikalak dira eta pisua zimenduetara helarazten dute.

Pilareak konpresio esfortzuei eutsi behar diete (habeen eta zimenduen artean zapalduta daude).

Habe zirkularrei zutabeak esaten zaie Paretarekin bat egiten duten habeak

pilastrak dira.• Pilareak lurzoruan ez hondoratzeko

zimentatzea erabiltzen da, eraikinaren oinetakoak dira.

• Zimentatzea egiteko, zapatak, lauzak eta piloteak erabiltzen dira.

Elementu horiek materiak ugariz egin daitezke, erabilienak altzairua eta hormigoi armatua erresistentzia handikoak baitira

PROFILAK•Egitura mota askotan erabiltzen dira, batez ere metalikoetan.

•Barren zekzioa eutsi beharreko esfortzuen araberakoa da.

•Profilak erabiliz material gutxiagorekin pisu handiei eusten dieten egitura arinagoak lortzen dira.

Profil hutsak konpresio esfortsuetara ondo egokitzen dira

TRIANGELU FORMAKO EGITURAK

•Barraz osatutako egiturak dira.•Gehinetan metalezkoak edo egurrezkoak.•Triangelu itxura dute, eta horri esker ezin da deformatu.•Egokiak dira argi handiko estalkietan (triangelu formako habeak eta zinbriak)•Egitura bertikaletan ere erabiltzen dira: dorreetan.

Lauki edo alde gehiagoko poligono barraz osatutako egitura bat deformatu egiten da indar bar aplikatzean

Triangelua da deformatzen ez den bakarra eta horregatik da erabiliena egiturak eraikitzeko

EGITURA ESEKIAK•Egituratik kableak zintzilik dute.

•Kable horiei tiranteak esaten zaie.•Tiranteak luza edo uzkurtu egin badaitezke, tenkagailuak dira.•Tiranteak erresistenteak dira trakzio esfortzuekiko. •Bere forma egokitzeko gaitasuna dute une bakoitzean eutsi beharreko kargari.

Tiranteak hainbat egiturari eusteko erabiltzen dira: karpei, zubiei, antenei, dorreei