1

TECHNIKA

PROGRAM NAUCZANIA

dla szkoy podstawowej

Etap edukacyjny: II

Autorzy programu: Bogusawa Stanecka

Czesaw Stanecki

Wydawnictwo: Agencja Wydawnicza STAN-POL

Spis treci

I. Opis programu

II. Wycig z podstawy programowej

III. Szczegowe cele edukacyjne

Cele ksztacenia

Cele wychowania

IV. Treci programu nauczania

V. Formy i metody pracy z uczniami

VI. Sposb i kryteria oceniania postpw ucznia

VII. Uwagi o realizacji programu

2

I. Opis programu

Niniejszy program zosta opracowany na podstawie najnowszej podstawy programowej przedmiotu

TECHNIKA. Przewidziany jest do realizacji w drugim etapie edukacyjnym, w wymiarze nie mniej ni

95 godzin lekcyjnych w trzyletnim cyklu ksztacenia.

Celem gwnym przedmiotu TECHNIKA jest przygotowanie uczniw do ycia w cywilizacji

technicznej. Odbywa si to poprzez realizacj okrelonych treci nauczania. Zadaniem szkoy jest

zorganizowanie uczniom takich warunkw, aby mogli oni samodzielnie podejmowa dziaania

techniczne przy wykorzystaniu typowych metod stosowanych w podstawowych dziedzinach techniki,

posugujc si bezpiecznie narzdziami i przyrzdami.

Program zakada realizacj treci programowych w kolejnych klasach szkoy podstawowej. Poczwszy

od klasy czwartej, gdzie realizuje si tematyk dotyczc BRD, poprzez klas pit, w ktrej treci

koncentruj si na materiaach konstrukcyjnych, takich jak papier, materiay drzewne, do klasy szstej,

gdzie treci dotycz materiaw, takich jak: materiay wkiennicze, tworzywa sztuczne, metale,

elementy i ukady elektroniczne oraz instalacje domowe. W klasie pitej i szstej znajduj si rwnie

treci dotyczce rysunku technicznego.

Program uwzgldnia szczegowe cele edukacyjne: ksztacenia i wychowania oraz treci programowe,

ktre podane s w ukadzie tabelarycznym z podziaem na kolumny. W poszczeglnych kolumnach

znajduj si: treci nauczania, sposoby osigania celw edukacyjnych, zaoone osignicia ucznia w

zakresie wiadomoci, umiejtnoci oraz postaw.

Ponadto program zawiera metody i formy pracy z uczniami oraz propozycje sposobu oceniania wraz z

wymaganiami na poszczeglne oceny.

II. Wycig z nowej podstawy programowej.

Podstawa programowa techniki

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 24 lutego 2017 r.

Poz. 356 ROZPORZDZENIE

MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1)

z dnia 14 lutego 2017 r.

w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej ksztacenia oglnego

dla szkoy podstawowej, w tym dla uczniw z niepenosprawnoci intelektualn w stopniu umiarkowanym

lub znacznym, ksztacenia oglnego dla branowej szkoy I stopnia, ksztacenia oglnego

dla szkoy specjalnej przysposabiajcej do pracy oraz ksztacenia oglnego dla szkoy policealnej:

3

Cele ksztacenia wymagania oglne

I. Rozpoznawanie i opis dziaania elementw rodowiska technicznego.

II. Planowanie i realizacja praktycznych dziaa technicznych (od pomysu do wytworu).

III. Sprawne i bezpieczne posugiwanie si sprztem technicznym.

Treci nauczania wymagania szczegowe

1. Opisywanie techniki w bliszym i dalszym otoczeniu. Ucze:

1) opisuje urzdzenia techniczne ze swojego otoczenia, wyrnia ich funkcje;

2) podaje zalety i wady stosowanych rozwiza materiaowych i konstrukcyjnych.

2. Opracowywanie koncepcji rozwiza problemw technicznych. Ucze:

1) rozpoznaje materiay konstrukcyjne: papier, materiay drzewne, metale, tworzywa sztuczne,

elementy i ukady elektroniczne; bada i porwnuje podstawowe ich waciwoci: twardo i

wytrzymao; okrela moliwoci wykorzystania rnych materiaw w technice w zalenoci

od waciwoci;

2) zapisuje rozwizania techniczne w formie graficznej, wykonuje odrczne szkice techniczne i

proste rysunki rzutowe (prostoktne i aksonometryczne), analizuje rysunki techniczne stosowane

w katalogach i instrukcjach obsugi;

3) konstruuje modele urzdze technicznych, posugujc si gotowymi zestawami do montau

elektronicznego i mechanicznego.

3. Planowanie i realizacja praktycznych dziaa technicznych. Ucze:

1) wypisuje kolejno dziaa (operacji technologicznych); szacuje czas ich trwania; organizuje

miejsce pracy;

2) posuguje si podstawowymi narzdziami stosowanymi do obrbki rcznej (piowania, cicia,

szlifowania, wiercenia) rnych materiaw i montau.

4. Sprawne i bezpieczne posugiwanie si sprztem technicznym. Ucze:

1) potrafi obsugiwa i regulowa urzdzenia techniczne znajdujce si w domu, szkole i

przestrzeni publicznej, z zachowaniem zasad bezpieczestwa; czyta ze zrozumieniem instrukcje

obsugi urzdze;

2) bezpiecznie uczestniczy w ruchu drogowym jako pieszy, pasaer i rowerzysta.

5. Wskazywanie rozwiza problemw rozwoju rodowiska technicznego. Ucze:

1) opisuje zasady segregowania i moliwoci przetwarzania odpadw z rnych materiaw:

papieru, drewna, tworzyw sztucznych, metali i szka;

2) opracowuje projekty racjonalnego gospodarowania surowcami wtrnymi w najbliszym

rodowisku: w domu, na osiedlu, w miejscowoci.

4

III. Szczegowe cele edukacyjne

Cele ksztacenia: bezpieczne i kulturalne uczestnictwo w ruchu drogowym jako pieszy, pasaer komunikacji

publicznej i rowerzysta;

okrelanie waciwoci i zastosowania podstawowych materiaw konstrukcyjnych;

posugiwanie si rysunkiem technicznym oraz czytanie informacji przekazywanych za pomoc

symboli, znakw i obrazw;

czytanie ze zrozumieniem instrukcji obsugi urzdze technicznych i sprztu gospodarstwa

domowego;

organizowanie stanowiska pracy;

bezpieczne posugiwanie si urzdzeniami technicznymi;

prawidowe posugiwanie si narzdziami sucymi do obrbki materiaw konstrukcyjnych;

umiejtne planowanie i projektowanie zada technicznych;

korzystanie z rnych rde informacji do planowania dziaa technicznych.

Szczegowe cele ksztacenia:

Ucze:

zna i stosuje zasady bezpieczestwa pracy w pracowni;

potrafi nazwa wybrane znaki bhp oraz odczyta ich tre;

zna oraz potrafi wyjani znaczenie znakw i sygnaw drogowych;

zna zasady poruszania si pieszych i rowerzystw oraz potrafi je stosowa,

potrafi bezpiecznie wykonywa manewry na drodze;

wie jakie warunki naley spenia aby uzyska kart rowerow;

zna zasady korzystania ze rodkw komunikacji publicznej;

potrafi przeprowadzi konserwacj roweru zgodnie z instrukcj obsugi;

potrafi prawidowo zachowa si na miejscu wypadku;

zna zasady sporzdzania dokumentacji technicznej;

potrafi czyta proste rysunki techniczne;

potrafi odwzorowa bry w rysunku technicznym i prawidowo j zwymiarowa;

potrafi sporzdzi rzuty prostoktne figury;

potrafi odwzorowa bry/figur w rzucie aksonometrycznym;

potrafi rozrni materiay konstrukcyjne, takie jak: papier, drewno, materiay wkiennicze,

tworzywa sztuczne, metal, elementy elektroniczne i ukady;

zna waciwoci wymienionych materiaw konstrukcyjnych;

umie porwna podstawowe waciwoci materiaw konstrukcyjnych;

5

potrafi dobra materia do projektowanego wytworu;

potrafi dostosowa stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii;

potrafi dobra narzdzia do zaplanowanych czynnoci technologicznych i prawidowo posuguje

si nimi;

potrafi oceni warto wasnego wyrobu pod wzgldem konstrukcyjno uytkowym i

estetycznym;

umie czyta dokumentacj budowlan;

zna zasady funkcjonalnego i estetycznego urzdzania mieszkania;

potrafi wyjani funkcje podstawowych instalacji domowych;

umie ekonomicznie i bezpiecznie korzysta z instalacji;

umie odczyta schematy instalacji: wodno kanalizacyjnej, grzewczej, gazowej, elektrycznej i

elektronicznej;

potrafi czyta i rysowa schematy obwodw elektrycznych oraz schematy mechaniczne;

umie poczy elementy mechaniczne i elektryczne zgodnie z instrukcj.

Cele wychowania:

Ucze:

dba o bezpieczestwo swoje i innych;

posiada nawyk przestrzegania przepisw drogowych;

ostronie i kulturalnie zachowuje si w ruchu drogowym jako pasaer, pieszy i rowerzysta;

jest wiadomym uczestnikiem ruchu drogowego;

jest wiadomy znaczenia techniki w yciu codziennym;

posiada nawyk oszczdnego gospodarowania materiaami i energi;

posiada szacunek dla pracy ludzkiej i cudzej wasnoci;

wyrabia nawyk wspdziaania w grupie;

ksztatuje poczucie estetyki oraz wraliwo;

rozwija ciekawo, dokadno, cierpliwo;

wykazuje pomysowo, ksztatuje wyobrani przestrzenn;

ksztatuje nawyki bezpiecznego korzystania z narzdzi i przyborw;

rozwija zainteresowania badawcze i konstrukcyjne;

czuje si wspodpowiedzialny za rodowisko naturalne;

rozumie potrzeb segregowania odpadw;

propaguje proekologiczny styl ycia;

dokonuje wyborw zgodnych z powszechnie uznawanymi wartociami;

rozwija zainteresowania myl techniczn.

6

IV. Treci programu nauczania.

TECHNIKA. Karta rowerowa.

Treci nauczania

Sposoby osigania celw

edukacyjnych

Zaoone osignicia

ucznia

(w zakresie wiadomoci,

umiejtnoci i postaw) Przepisy o ruchu

pieszych.

1.Poruszanie si pieszych

po drogach.

2.Znaki drogowe

dotyczce pieszych.

3.Przechodzenie przez

jezdni.

4.Ruch kolumn pieszych.

Omwienie elementw, z ktrych

zbudowana jest droga;

analiza przepisw ruchu drogowego

dotyczca pieszych;

przypomnienie znakw i sygnaw

drogowych obowizujcych pieszych;

zapoznanie z pojciem przejcia przez

jezdni;

analizowanie bezpiecznych postaw i

zachowa ucznia jako pieszego w ruchu

drogowym;

pokaz elementw odblaskowych;

omwienie zasad dotyczcych

dostosowania si do warunkw

atmosferycznych i pory dnia;

wyjanienie definicji: kolumna

pieszych;

omwienie przepisw drogowych

dotyczcych ruchu kolumn pieszych.

Ucze:

zna i stosuje przepisy ruchu

drogowego obowizujce

pieszych;

omawia znaki i sygnay

drogowe dotyczce

pieszych;

bezpiecznie korzysta z

drogi w miecie, w terenie

zabudowanym oraz poza

terenem zabudowanym;

uzasadnia potrzeb

noszenia odblaskw;

okrela na jakich czciach

ubrania pieszego najlepiej

umieci odblaski, aby by

on widoczny na drodze po

zmroku;

zna zasady poruszania si

kolumn pieszych;

jest odpowiedzialnym

uczestnikiem ruchu

drogowego.

Zasady bezpiecznego

poruszania si po

drogach.

1.Zasada szczeglnej

ostronoci.

2.Zasada ograniczonego

zaufania.

3.Zasada ruchu

prawostronnego.

Omwienie treci zasad ruchu

prawostronnego, ograniczonego zaufania,

szczeglnej ostronoci.

Ucze:

wyjania pojcia: ruch

prawostronny, szczeglna

ostrono, ograniczenie

zaufania;

zna i stosuje zasady bezpieczestwa w ruchu

drogowym;

kulturalnie porusza si po

drodze.

7

Znaki i sygnay drogowe

obowizujce

rowerzyst.

1.Znaki drogowe

pionowe i poziome.

2.Sygnay wietlne i

dwikowe.

3.Sygnay dawane przez

osob kierujc ruchem.

4.Kolejno wanoci

polece.

Podzia znakw drogowych;

opis budowy znakw;

omwienie znakw dotyczcych

rowerzystw;

obserwacja znakw drogowych

znajdujcych si w pobliu szkoy oraz w

drodze do domu;

analiza treci oraz znaczenia sygnaw

drogowych i polece dawanych przez

osob kierujc ruchem, a take ich

wpyw na bezpieczestwo ruchu

drogowego.

Ucze:

rozrnia i nazywa znaki

oraz sygnay drogowe;

zna i przestrzega znakw

pionowych i poziomych;

stosuje si do sygnaw

wietlnych w ruchu

drogowym;

poprawnie interpretuje

polecenia dawane przez

osob kierujc ruchem;

potrafi wyjani hierarchi

wanoci norm, znakw i

sygnaw oraz polece;

jest wiadomym

uczestnikiem ruchu

drogowego.

Manewry na drodze.

1.Wczanie si do ruchu.

2.Zmiana pasa ruchu.

3.Zmiana kierunku jazdy.

4.Wymijanie, omijanie i

wyprzedzanie.

Omwienie i demonstracja sposobu

wykonania podstawowych manewrw w

ruchu drogowym.

Ucze:

poprawnie wykonuje

manewry na drodze;

wyjania znaczenie znakw

powizanych z manewrami

na drodze;

potrafi przewidzie

zagroenia, ktre mog

wystpi podczas

wykonywania manewrw.

Zasady pierwszestwa

przejazdu na

skrzyowaniach.

1.Skrzyowanie

rwnorzdne.

2.Skrzyowanie

podporzdkowane.

3.Skrzyowanie o ruchu

okrnym.

4.Skrzyowanie o ruchu

kierowanym sygnaami

wietlnymi.

Omwienie rnego rodzaju skrzyowa;

analiza skrzyowa w miejscu

zamieszkania;

analiza zasad pierwszestwa przejazdu

przez skrzyowania;

omwienie pierwszestwa przejazdu

pojazdw uprzywilejowanych;

omwienie zagroe wystpujcych

podczas przejazdu przez skrzyowanie.

Ucze:

rozpoznaje i charakteryzuje

rodzaje skrzyowa;

okrela kolejno przejazdu

na skrzyowaniach;

stosuje zasady przejazdu

przez skrzyowania;

potrafi oceni sytuacj na

skrzyowaniu i podj

waciw decyzj.

8

Zasady ruchu

drogowego

obowizujce

rowerzystw.

Omwienie przepisw porzdkowych

dotyczcych kierujcego rowerem: prawa i

obowizki oraz zakazy dotyczce

rowerzystw.

Ucze:

zna i stosuje przepisy ruchu

drogowego obowizujce

rowerzystw;

wie co wolno i czego

zabrania si rowerzystom;

jest odpowiedzialnym

rowerzyst w ruchu

drogowym.

Budowa i konserwacja

roweru.

1.Zasada dziaania.

2.Warunki techniczne

oraz wyposaenie.

3.Owietlenie i hamulce.

4.Okresowa regulacja i

konserwacja.

Omwienie warunkw technicznych oraz

wyposaenia roweru;

prezentacja zespow roweru;

analiza poszczeglnych zespow roweru i

omwienie ich przeznaczenia;

wiczenia praktyczne zwizane z

przystosowaniem roweru do jazdy;

wiczenia praktyczne dotyczce

konserwacji roweru.

Ucze:

rozrnia poszczeglne

zespoy roweru;

charakteryzuje

obowizkowe wyposaenie;

umie przygotowa rower do

jazdy;

przeprowadzi konserwacj

i regulacj zgodnie z

instrukcj obsugi roweru;

jest wiadomy wpywu

wyposaenia roweru na

bezpieczestwo jazdy.

Wypadek na drodze. Omwienie przyczyn wypadkw z

udziaem pieszych i rowerzystw;

omwienie postpowania i zachowania na

miejscu wypadku;

zapoznanie z zasadami udzielania

pierwszej pomocy w drobnych urazach;

podanie numerw telefonw alarmowych

oraz omwienie zasad prawidowego

zgoszenia zdarzenia drogowego;

wiczenia w zakresie udzielania pierwszej

pomocy przedlekarskiej.

Ucze:

zna zasady udzielania

pierwszej pomocy;

umie wezwa suby

ratunkowe;

umie udzieli pierwszej

pomocy przedlekarskiej w

drobnych urazach;

szanuje swoje i cudze

ycie.

9

TECHNIKA. Cz techniczna I.

Treci nauczania

Sposoby osigania celw

edukacyjnych

Zaoone osignicia

ucznia

(w zakresie wiadomoci,

umiejtnoci i postaw)

Regulamin i zasady

bhp w pracowni

technicznej.

Zapoznanie z wyposaeniem pracowni

technicznej;

opracowanie zasad bezpiecznej pracy;

analiza ksztatu, barwy oraz treci

wybranych znakw bhp;

omwienie i interpretacja znakw

bezpieczestwa znajdujcych si w

pracowni;

wycieczka w celu poznania drogi

ewakuacji w szkole.

Ucze:

zna i stosuje regulamin

pracowni;

wyjania zasady

bezpiecznej i higienicznej

pracy;

potrafi dostosowa si do

przepisw bhp w pracowni;

rozrnia znaki bhp;

wyjania tre znakw bhp

znajdujcych si w jego

rodowisku;

ma poczucie

odpowiedzialnoci za swoje

bezpieczestwo.

Zasady

sporzdzania

dokumentacji

technicznej.

1.Formaty arkuszy

rysunkowych.

2.Przybory

krelarskie.

3.Rodzaje linii

rysunkowych.

4.Pismo techniczne.

5.Wymiarowanie

rysunkw

technicznych.

6.Rzuty prostoktne.

Pokaz materiaw i przyborw

krelarskich;

wiczenia w zakresie posugiwania si

pismem technicznym;

omwienie zasad sporzdzania rysunku

technicznego;

wyjanienie poj i zasad zwizanych z

wymiarowaniem przedmiotu na

paszczynie;

omwienie etapw i zasad konstruowania

rzutw prostoktnych;

wykonywanie rysunku technicznego

zaprojektowanego wytworu.

Ucze:

zna zasady wykonywania

rysunku technicznego;

nazywa linie rysunkowe;

rozrnia znaki

wymiarowe;

potrafi odwzorowa

ksztaty duych i maych

liter oraz cyfr pisma

technicznego;

potrafi zwymiarowa

narysowany przedmiot;

potrafi wykona rysunek i

nanie odpowiednie

wymiary;

potrafi czyta proste

rysunki techniczne;

wyjania na czym polega

rzutowanie prostoktne;

potrafi sporzdzi rzuty

prostoktne bryy;

rozrnia poszczeglne

rzuty;

wyrabia dokadno i

cierpliwo.

10

Papier i wyroby

papiernicze

1.Surowce do

produkcji papieru.

2.Rodzaje

waciwoci oraz

zastosowanie

papieru i wyrobw

papierniczych.

3.Narzdzia do

obrbki papieru.

4.Technika origami.

Omwienie metod produkcji papieru;

zestawienie gatunkw papieru oraz

okrelenie ich zastosowania;

badanie waciwoci papieru i wyrobw

papierniczych;

omwienie metod obrbki papieru;

pokaz przyrzdw do obrbki papieru:

kostki introligatorskiej, przyrzdw

pomiarowych i krelarskich, narzdzi do

cicia i czenia papieru;

omwienie zasad sztuki skadania papieru

origami;

przedstawienie instrukcji wykonania

pudeka z wykorzystaniem origami.

Ucze:

wymienia surowce do

produkcji papieru;

wie jak powstaje papier;

rozrnia rodzaje papieru i

zna jego waciwoci oraz

zastosowanie;

charakteryzuje podstawowe

waciwoci materiaw

papierniczych;

rozrnia i nazywa

przybory, narzdzia i

urzdzenia do obrbki

papieru;

zna zastosowanie narzdzi;

potrafi wykona pudeko

technik origami;

rozumie potrzeb

wykorzystania surowcw

wtrnych.

Planowanie i

wykonanie zadania

technicznego z

papieru:

1) kartki

urodzinowej;

2) ozdobnego

pudeka;

3) teczki na

dokumenty.

Planowanie etapw pracy;

planowanie przebiegu operacji

technologicznych z uwzgldnieniem

czasu ich trwania ;

przygotowanie stanowiska pracy;

wykonanie zadania zgodnie z opracowan

dokumentacj;

ocena jakoci oraz wartoci wasnego

wyrobu;

ocenia ilo potrzebnego materiau.

Ucze:

potrafi dobra materia do

projektowanego wytworu;

prawidowo organizuje

stanowisko pracy zgodne z

zasadami bhp;

planuje kolejno operacji

technologicznych i szacuje

czas ich trwania;

dobiera narzdzia do

operacji technologicznych i

posuguje si nimi zgodnie

z ich przeznaczeniem;

oszczdnie gospodaruje

materiaem;

dba o porzdek i

bezpieczestwo w miejscu

pracy;

potrafi oceni warto

wasnego wyrobu pod

wzgldem konstrukcyjno-

uytkowym i estetycznym.

11

Drewno i materiay

drewnopochodne.

1.Przerbka drewna.

2.Waciwoci i

zastosowanie

drewna.

3.Materiay

drewnopochodne.

4.Narzdzia oraz

urzdzenia do

obrbki drewna i

materiaw

drewnopochodnych

5.Sposoby czenia

elementw

drewnianych i

drewnopochodnych

Omwienie procesu otrzymywania

drewna - zapoznanie z prac w tartaku;

omwienie zawodw zwizanych z

przemysem drzewnym;

pokaz prbek gatunkw drewna oraz

ich zastosowania;

badanie waciwoci drewna;

analiza waciwoci fizycznych i

mechanicznych drewna;

omwienie najczciej stosowanych

materiaw drewnopochodnych i ich

zastosowania;

przedstawienie zalet i wad materiaw

drewnopochodnych;

pokaz narzdzi do obrbki drewna i

materiaw drewnopochodnych

znajdujcych si w pracowni;

uwiadomienie zagroenia

wystpujcego podczas uytkowania

prezentowanych narzdzi;

demonstracja oraz omwienie

najczciej spotykanych pocze

elementw drewnianych i

drewnopochodnych.

Ucze:

opisuje proces przerbki

drewna;

zna i rozrnia podstawowe

gatunki drewna i rodzaje

materiaw

drewnopochodnych;

charakteryzuje waciwoci

oraz zastosowanie drewna i

materiaw

drewnopochodnych;

wie jakie s wady i zalety

drewna;

podaje nazwy oraz

zastosowanie narzdzi do

obrbki drewna i

materiaw

drewnopochodnych;

dba o przybory, narzdzia

i urzdzenia;

zna sposoby czenia

drewna;

umie wykona poczenia

elementw drewnianych i

drewnopochodnych;

wie jak wana jest ochrona

rodowiska naturalnego, w

szczeglnoci lasw.

Planowanie i

wykonanie zadania

technicznego z

materiaw

drzewnych:

1) ostrzaki do

owkw

2) pudeka na

drobiazgi.

Okrelenie celu pracy oraz jej efektu

kocowego;

okrelenie ksztatu i wielkoci;

opracowanie dokumentacji technicznej;

planowanie przebiegu procesu

technologicznego;

planowanie przebiegu operacji

technologicznych z uwzgldnieniem

czasu ich trwania;

dobieranie przyborw i materiaw do

zaplanowanych operacji

technologicznych;

przygotowanie stanowiska pracy;

wykonanie zadania zgodnie z

opracowan dokumentacj;

ocena jakoci oraz wartoci wasnego

wyrobu.

Ucze:

potrafi dobra materia do

projektowanego wytworu;

organizuje stanowisko

pracy zgodne z zasadami

bhp;

planuje kolejno operacji

technologicznych i szacuje

czas ich trwania;

dobiera narzdzia do

operacji technologicznych i

posuguje si nimi zgodnie

z ich przeznaczeniem;

potrafi oceni warto

wasnego wyrobu pod

wzgldem konstrukcyjno-

uytkowym i estetycznym;

planuje zuycie materiau i

oszczdnie nim

gospodaruje;

12

rozwija zainteresowania

badawcze i konstrukcyjne;

dba o bezpieczestwo

swoje i innych.

Racjonalne

gospodarowanie

materiaem.

Analiza sposobu zagospodarowania

odpadw drzewnych oraz makulatury.

Ucze:

wyjania znaczenie

recyklingu, utylizacji;

omawia problem odpadw

poprodukcyjnych;

rozumie potrzeb ochrony

rodowiska i wykorzystania

surowcw wtrnych;

stosuje segregacj mieci;

czuje si

wspodpowiedzialny za

rodowisko naturalne.

Obwody

elektryczne.

1.rda i odbiorniki

energii

elektrycznej.

2.Poczenie

szeregowe i

rwnolege.

Zapoznanie z rysunkiem technicznym

elektrycznym omwienie symboli

elektrycznych;

omwienie rodzajw obwodw

elektrycznych;

wiczenia praktyczne budowanie

obwodw elektrycznych;

analiza konstrukcji i zasady dziaania

zmontowanych obwodw.

Ucze:

wyjania znaczenie

symboli graficznych

umieszczonych na

schematach

elektrycznych;

rozrnia poczenie

szeregowe i rwnolege;

buduje obwd

elektryczny wedug

schematu;

sprawdza dziaanie

wykonanych obwodw;

rozwija pomysowo i

podejmuje twrcze

dziaania.

13

TECHNIKA. Cz techniczna II.

Treci nauczania

Sposoby osigania celw

edukacyjnych

Zaoone osignicia

ucznia

(w zakresie wiadomoci,

umiejtnoci i postaw) Regulamin i zasady

bhp w pracowni

technicznej.

Przepisy bhp podczas

korzystania z

urzdze

znajdujcych si w

pracowni.

Przypomnienie regulaminu pracowni;

omwienie zasad bezpiecznego

korzystania z urzdze technicznych

znajdujcych si w pracowni;

analiza ksztatu, barwy oraz znaczenia

wybranych znakw bezpieczestwa.

Ucze:

zna zasady

bezpieczestwa

obowizujce podczas

zaj;

wyjania tre znakw

bhp znajdujcych si w

jego rodowisku;

stosuje regulamin

pracowni technicznej;

potrafi rozpozna

zagroenia wystpujce

przy obsudze urzdze;

rozwija poczucie

odpowiedzialnoci za

siebie i drugiego

czowieka.

Rysunek techniczny

1. Wymiarowanie

przedmiotw na

rysunkach.

2. Rzuty

aksonometryczne

izometria,

dimetria ukona i

prostoktna.

Powtrzenie zasad wymiarowania

przedmiotw na rysunkach;

omwienie zastosowania rysunku

technicznego: rzutw prostoktnych i

aksonometrycznych;

wyjanienie poj: rzutowanie

aksonometryczne, izometria oraz

dimetria ukona i prostoktna;

wiczenia praktyczne - wykonywanie

rzutw aksonometrycznych.

Ucze:

zna zasady wykonywania

rysunku technicznego;

wyjania na czym polega

rzutowanie prostoktne i

aksonometryczne;

wymienia rodzaje rzutw

aksonometrycznych;

omawia kolejne etapy

przedstawiania bry w

rzutach

aksonometrycznych;

odrnia rzuty

izometryczne od rzutw w

dimetrii ukonej i

prostoktnej;

wykonuje rzuty

izometryczne i w dimetrii

ukonej, prostoktne bry;

kreli rzuty

aksonometryczne bryy

przedstawionej w rzutach

prostoktnych;

wyrabia wytrwao i

wyobrani przestrzenn.

14

Dom bezpieczny i

wygodny

1. Instalacje

domowe.

2. Plan poziomy

mieszkania i jego

wyposaenie.

3. Urzdzenia

gospodarstwa

domowego.

Prezentacja domowych instalacji:

elektrycznej, wodno-kanalizacyjnej,

gazowej;

omwienie budowy i zasady dziaania

poszczeglnych instalacji;

analiza planw poziomych mieszka

rysunku technicznego budowlanego;

prezentacja symboli graficznych

sprztw domowych;

planowanie umeblowania wasnego

pokoju;

omwienie zasad funkcjonalnego

urzdzenia mieszkania;

prezentacja wybranych sprztw

gospodarstwa domowego: kuchenki

mikrofalowej, robota kuchennego,

chodziarki;

analiza instrukcji obsugi;

przedstawienie zastosowania urzdze

gospodarstwa domowego.

Ucze:

nazywa i rozrnia

instalacje wystpujce w

budynku;

okrela funkcj oraz

omawia zasad dziaania

instalacji: elektrycznej,

wodno-kanalizacyjnej i

gazowej;

potrafi narysowa plan

poziomy swojego pokoju;

zna zasady funkcjonalnego

urzdzenia pokoju;

projektuje wntrze swojego

pokoju;

okrela funkcje urzdze

domowych;

czyta ze zrozumieniem

instrukcje obsugi sprztu

AGD;

omawia budow oraz

zasad dziaania wybranych

urzdze;

obsuguje i konserwuje

sprzt AGD zgodnie z

instrukcj obsugi.

Materiay

wkiennicze

1. Rodzaje wkien.

2. Rodzaje

wyrobw

wkienniczych.

3. Funkcje i zadania

odziey.

4. Sposoby

konserwacji

odziey.

5. Rozmiary

odziey.

6. Narzdzia i

przybory

krawieckie.

7. ciegi

krawieckie.

8. Szycie rczne.

Opis i przedstawienie wkien

naturalnych i sztucznych;

analiza waciwoci materiaw

wkienniczych w zalenoci od

zastosowanego surowca i sposobu jego

przerobu;

omwienie zasady powstawania tkaniny

i dzianiny oraz ich zastosowanie w

przemyle odzieowym;

analiza symboli na metkach wszytych

do gotowej odziey;

omwienie sposobw konserwacji

ubra;

prezentacja narzdzi i przyborw

krawieckich;

prezentacja ciegw rcznych.

Ucze:

charakteryzuje podstawowe

rodzaje wkien;

rozrnia materiay

wkiennicze;

opisuje zastosowanie

materiaw wkienniczych

do produkcji odziey;

wyjania tre symboli

umieszczonych na metkach

odzieowych;

potrafi okreli rozmiar

odziey;

wymienia narzdzia i

przybory krawieckie;

podaje zastosowanie

narzdzi i przyborw

krawieckich;

nazywa ciegi rczne i

wykonuje ich prbki.

15

Planowanie i

wykonanie zadania

technicznego z

materiaw

wkienniczych:

1) rkawicy

kuchennej;

2) maskotki

pieska.

Okrelenie celu pracy oraz jej efektu

kocowego,

okrelenie ksztatu i wielkoci;

opracowanie dokumentacji technicznej;

planowanie przebiegu procesu

technologicznego;

planowanie przebiegu operacji

technologicznych z uwzgldnieniem

czasu ich trwania;

dobieranie narzdzi i materiaw do

zaplanowanych operacji

technologicznych;

przygotowanie stanowiska pracy;

wykonanie zadania zgodnie z

opracowan dokumentacj;

ocena jakoci oraz wartoci wasnego

wyrobu.

Ucze:

potrafi dobra materia do

projektowanego wytworu;

organizuje stanowisko

pracy zgodne z zasadami

bhp;

planuje kolejno operacji

technologicznych i szacuje

czas ich trwania;

dobiera narzdzia do

operacji technologicznych i

posuguje si nimi zgodnie

z ich przeznaczeniem;

potrafi oceni warto

wasnego wyrobu pod

wzgldem konstrukcyjno-

uytkowym;

oszczdnie gospodaruje

materiaem;

dba o bezpieczestwo

swoje i innych;

okrela zapotrzebowanie

materiaowe.

Tworzywa sztuczne

1. Znaczenie

tworzyw

sztucznych.

2. Otrzymywanie

tworzyw

sztucznych.

3. Rodzaje tworzyw

sztucznych.

4. Metody

przetwarzania

tworzyw w

wyroby

uytkowe.

5. Waciwoci i

zastosowanie

tworzyw.

6. Przetwarzanie

odpadw z

tworzyw

sztucznych.

7. Narzdzia do

obrbki tworzyw

sztucznych.

Wprowadzenie pojcia tworzywo

sztuczne;

omwienie zasad powstawania tworzyw

sztucznych;

podzia tworzyw sztucznych na trzy

grupy: termoplastyczne;

termoutwardzalne i chemoutwardzalne

oraz ich waciwoci;

prezentacja tworzyw sztucznych

znajdujcych si w najbliszym

otoczeniu, omwienie ich zastosowania;

omwienie metod produkcji

przedmiotw powszechnego uytku;

omwienie metod likwidacji odpadw z

tworzyw sztucznych;

prezentacja narzdzi do obrbki

tworzyw sztucznych.

Ucze:

rozrnia wyroby

wykonane z tworzyw

sztucznych;

wie w jaki sposb

otrzymuje si tworzywa

sztuczne;

nazywa i charakteryzuje

najwaniejsze tworzywa

sztuczne;

okrela wady i zalety oraz

zastosowanie tworzyw

sztucznych;

rozpoznaje odpady z

tworzyw sztucznych;

wie co to jest utylizacja,

recykling oraz

biodegradacja;

podaje nazwy oraz

zastosowanie narzdzi do

obrbki tworzyw

sztucznych.

16

Planowanie i

wykonanie zadania

technicznego z

tworzyw sztucznych

- zakadki do ksiki.

Okrelenie celu pracy oraz jej efektu

kocowego;

okrelenie ksztatu i wielkoci;

opracowanie dokumentacji technicznej;

planowanie przebiegu procesu

technologicznego;

planowanie przebiegu operacji

technologicznych z uwzgldnieniem

czasu ich trwania;

dobieranie narzdzi i materiaw do

zaplanowanych operacji

technologicznych;

przygotowanie stanowiska pracy;

wykonanie zadania zgodnie z

opracowan dokumentacj;

ocena jakoci oraz wartoci wasnego

wyrobu.

Ucze:

potrafi dobra materia do

projektowanego wytworu;

organizuje stanowisko

pracy zgodne z zasadami

bhp;

planuje kolejno operacji

technologicznych i szacuje

czas ich trwania;

dobiera narzdzia do

operacji technologicznych i

posuguje si nimi zgodnie

z ich przeznaczeniem;

planuje zuycie materiau;

potrafi oceni warto

wasnego wyrobu pod

wzgldem konstrukcyjno-

uytkowym i estetycznym;

oszczdnie gospodaruje

materiaem;

dba o bezpieczestwo

swoje i innych.

Metale

1. Stopy elaza.

2. Metale

nieelazne i ich

stopy.

3. Korozja metali.

4. Narzdzia do

obrbki metali.

5. czenie metali.

Wyjanienie poj: ruda, stop, metale

elazne i nieelazne, korozja;

omwienie sposobw otrzymywania

metali;

pokaz prbek najwaniejszych metali i

ich stopw;

omwienie waciwoci metali i ich

stopw;

wycieczka w celu poznania wyrobw

metalowych znajdujcych si w

najbliszym otoczeniu;

omwienie sposobw zapobiegania

korozji;

prezentacja narzdzi do obrbki metali.

Ucze:

wie w jaki sposb

otrzymywane s metale;

okrela waciwoci i

zastosowanie metali;

rozrnia metale elazne i

nieelazne oraz ich stopy;

wyjania zjawisko korozji;

zna sposoby zapobiegania

korozji;

rozrnia narzdzia do

obrbki metali;

zna przeznaczenie

okrelonych narzdzi;

umie bezpiecznie

posugiwa si narzdziami

i przyborami;

wykonuje pomiary za

pomoc suwmiarki;

dba o narzdzia i przybory i

prawidowo je konserwuje.

Urzdzenia

gospodarstwa

domowego.

1. Kuchenka

mikrofalowa.

Omwienie budowy i zasady dziaania

wybranych urzdze gospodarstwa

domowego;

czytanie instrukcji obsugi urzdze;

analiza danych technicznych

Ucze:

obsuguje wybrane

urzdzenia gospodarstwa

domowego zgodnie z

instrukcj obsugi;

17

2. Robot kuchenny.

3. Chodziarka i

zamraarka.

umieszczonych na tabliczkach

znamionowych;

ustalenie zasad bezpiecznego

korzystania z poznanych urzdze;

omwienie zasad przechowywania

produktw spoywczych w chodziarce.

czyta dane techniczne

umieszczone na tabliczkach

znamionowych;

wyjania pojcie klasa

energetyczna;

wskazuje waciwe

rozmieszczenie produktw

spoywczych w chodziarce

i zamraarce;

okrela najczciej

wystpujce uszkodzenia

sprztu AGD.

ywno i ywienie

1. Skadniki

pokarmowe.

2. Grupy produktw

spoywczych.

3. Normy i racje

pokarmowe

piramida

zdrowia.

4. Zasady ukadania

jadospisw.

Omwienie skadnikw pokarmowych i

ich roli w organizmie czowieka;

podzia produktw spoywczych na

grupy;

analiza tabel okrelajcych normy i

racje pokarmowe;

analiza przykadowych jadospisw;

planowanie dugoterminowych

jadospisw.

Ucze:

okrela funkcje skadnikw

pokarmowych w

organizmie;

rozrnia grupy produktw

oraz wyjania co oznacza

piramida zdrowia;

wyjania zasady

racjonalnego ywienia oraz

zasady ukadania

jadospisw.

Urzdzenia

techniczne.

Urzdzenia

wykorzystujce

przekadnie.

Przedstawienie przekadni zbatej

rwnolegej i ktowej, przekadni

acuchowej, ciernej, pasowej w

rnych urzdzeniach;

Ucze:

rozrnia i nazywa rodzaje

przekadni;

wie w jakich urzdzeniach

stosowane s przekadnie;

czy elementy

mechaniczne zgodnie z

instrukcj;

Elementy oraz

ukady elektroniczne.

Zapoznanie z podstawowymi

elementami elektronicznymi: rezystor,

dioda, kondensator, tranzystor, ukad

scalony.

Generator wietlny, Generator

akustyczny.

Ucze:

Rozrnia poszczeglne

elementy elektroniczne, zna

ich dziaanie i symbole.

czy elementy w ukady

elektroniczne, zna ich

schemat i dziaanie.

18

V. Formy i metody pracy z uczniami.

W procesie szkolnego nauczania, poza prac nauczyciela, wana jest aktywno ucznia, czyli jego

gotowo i ch do uczenia si. Efekt ten zostanie osignity midzy innymi przez zastosowanie

odpowiednich metod nauczania.

Metody nauczania na technice wynikaj ze specyfiki przedmiotu, czyli ich stosowanie powinno

rozwija twrcz aktywno uczniw, umiejtnoci poznawcze oraz rozwija zainteresowania

wytworami wspczesnej techniki.

Nauczanie powinno uwzgldnia metody aktywizujce uczniw. Najczciej s to wiczenia,

praktyczne dziaanie, wykonywanie zada, projektw, schematw, czyli metody praktyczne. Ale

rwnie metody podajce pogadanka, wykad, czy te dyskusja, ktra zachci uczniw do aktywnego

uczestniczenia w zajciach. Metody eksponujce pozwol przyswoi wiedz przez ogld, czyli

foliogramy, filmy, pokaz. Stworzenie sytuacji problemowej i poszukiwanie sposobw rozwiza przez

uczniw, to zrozumienie sytuacji oraz podejmowanie decyzji w sprawie jej rozwizania, to gieda

pomysw, gry dydaktyczne.

Podstawow form organizacyjn nauczania techniki w szkole jest lekcja. Dobrze przygotowane i

poprawnie przeprowadzone lekcje przyczyni si do wzmoenia aktywnoci poznawczej uczniw, ktra

stopniowo powinna przechodzi w zaplanowan dziaalno techniczn.

Model dziaalnoci technicznej obejmuje siedem faz (rysunek poniej):

1) rozpoznawanie sytuacji technicznej,

2) projektowanie,

3) konstruowanie,

4) programowanie dziaa,

5) wytwarzanie (realizacja dziaa),

6) eksploatacja wytworw techniki,

7) likwidacja ujemnych skutkw dziaa, a take likwidacja struktur.

Faza rozpoznawania sytuacji technicznej, zwana jest take faz identyfikacji. Jest to rozpoznawanie

sytuacji technicznej poprzez analiz treci zwizanych z wytworami technicznymi (przedmioty,

maszyny, urzdzenia i narzdzia) oraz utworami (metody dziaa, metody organizacji, zasady i reguy

techniczne, wiadomoci i dokumentacje techniczne) decydujcymi o dziaalnoci technicznej czowieka.

Projektowanie techniczne z reguy wie si z koniecznoci zapoznania si z odpowiedni literatur,

katalogami czy prospektami. Wymaga take czsto bada laboratoryjnych i modelowych. W wyniku

poszukiwa projektowych utworzona zostaje dokumentacja projektowa. Moe by ona opisowa lub w

formie graficznej wyraona za pomoc szkicu lub rysunku technicznego.

19

Konstruowanie techniczne to realizacja zaoe projektowych. Obejmuje ono opracowanie

dokumentacji technicznej za pomoc szeregu dziaa, takich jak: rnego rodzaju obliczenia, badania

laboratoryjne, dobr materiaw konstrukcyjnych, opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej, na ktr

skadaj si opisy, zestawienia, obliczenia, rysunki konstrukcyjne elementw, rysunki zoeniowe itp.

Programowanie dziaa jest t faz dziaalnoci, ktra obejmuje czynnoci o charakterze

organizacyjnym, np. opracowanie planw dziaa w postaci harmonogramw.

Wytwarzanie, to realizacja przygotowanych dziaa. Obejmuje przygotowanie materiaw i stanowisk

pracy oraz obrbk materiau zgodnie z przygotowan dokumentacj.

Eksploatacja wytworw techniki obejmuje obsug, regulacj i konserwacj.

Likwidacja ujemnych skutkw dziaa.

VI. Sposb i kryteria oceniania postpw ucznia. Wan, a zarazem trudn funkcj nauczyciela jest sprawdzanie i ocenianie osigni uczniw.

Ocenianie osigni edukacyjnych ma na celu:

- poinformowanie ucznia o poziomie jego osigni edukacyjnych i postpach w tym zakresie;

- motywowanie ucznia do lepszej pracy;

- dostarczanie rodzicom informacji o postpach, trudnociach i specjalnych uzdolnieniach uczniw.

Program nauczania zaj technicznych kadzie nacisk na kompetencje uczniw, zatem istnieje

konieczno kontrolowania i oceniania ich dziaa praktycznych. Dokonujc oceny naley wzi pod

uwag indywidualne uzdolnienia ucznia, jego operatywno oraz sprawno intelektualn.

Podczas oceniania dziaa praktycznych naley zwraca uwag na:

wysiek wkadany przez ucznia w wywizywanie si z obowizkw wynikajcych ze specyfiki

tego przedmiotu;

celowo, dokadno i staranno wykonywanego zadania;

przestrzeganie zasad dobrej organizacji pracy;

waciwe wykorzystanie materiaw, narzdzi i urzdze technicznych;

rozumienie zjawisk technicznych;

umiejtno wycigania wnioskw;

czytanie ze zrozumieniem wszelkiego rodzaju instrukcji.

Ocenie podlegaj nastpujce obszary aktywnoci:

aktywno na lekcjach;

prace wytwrcze wykonywane na lekcjach;

zadania dodatkowe;

odpowiedzi ustne;

testy;

zadania domowe;

przygotowanie uczniw do zaj.

20

Wymagania na poszczeglne oceny.

Stopie celujcy powinien otrzyma ucze, ktry:

opanowa w peni treci programowe;

biegle posuguje si zdobyt wiedz i umiejtnociami w nietypowych sytuacjach

praktycznych;

racjonalnie wykorzystuje swoje uzdolnienia na kadych zajciach;

proponuje nowatorskie rozwizania;

osiga sukcesy w konkursach technicznych.

Stopie bardzo dobry powinien otrzyma ucze, ktry:

opanowa treci programowe w stopniu bardzo dobrym, samodzielnie wyjania zjawiska i procesy, rozumie zalenoci;

wykorzystuje wiadomoci i umiejtnoci do rozwizania zada problemowych;

waciwie organizuje stanowisko pracy, przestrzega zasad bhp;

sprawnie posuguje si narzdziami i przyborami, poprawnie wykonuje operacje

technologiczne;

potrafi wspdziaa w grupie podczas realizacji zada zespoowych.

Stopie dobry powinien otrzyma ucze, ktry:

opanowa w stopniu dobrym wiadomoci i umiejtnoci okrelone programem nauczania;

umie wykorzystywa wiadomoci i umiejtnoci do rozwizywania zada teoretycznych

i praktycznych;

stosuje zasady dotyczce organizacji i bezpieczestwa pracy, racjonalnie wykorzystuje czas

pracy;

poprawnie posuguje si narzdziami i przyborami, w dobrym stopniu opanowa umiejtnoci technologiczne.

Stopie dostateczny powinien otrzyma ucze, ktry:

Opanowa wiadomoci i umiejtnoci wynikajce z podstawy programowej w stopniu zadowalajcym;

umie wykorzysta wiadomoci i umiejtnoci do rozwizania zada teoretycznych i

praktycznych o rednim stopniu trudnoci;

przewanie stosuje zasady dotyczce organizacji i bezpieczestwa pracy;

mao efektywnie wykorzystuje czas pracy;

popenia bdy w posugiwaniu si narzdziami i przyborami, w stopniu rednim opanowa operacje technologiczne.

Stopie dopuszczajcy powinien otrzyma ucze, ktry:

ma braki w opanowaniu podstawy programowej;

rozwizuje zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudnoci;

ma trudnoci z poprawn organizacj pracy, wykazuje brak samodzielnoci;

posuguje si tylko prostymi narzdziami i przyborami, z pomoc nauczyciela wykonuje proste operacje technologiczne.

Stopie niedostateczny powinien otrzyma ucze, ktry:

nie opanowa wiadomoci i umiejtnoci okrelonych w podstawie programowej, a braki uniemoliwiaj mu dalsze zdobywanie wiedzy i umiejtnoci;

mimo stworzenia przez nauczyciela warunkw, nie podejmuje prby spenienia wymaga

koniecznych, nie przejawia adnej formy aktywnoci lub odmawia podjcia wysiku,

lekceway polecenia.

21

VII. Uwagi o realizacji programu.

Podstawa programowa staa si punktem wyjcia do opracowania zestawu edukacyjnego,

w skad ktrego wchodz:

- program nauczania;

- poradnik dla nauczyciela;

- podrcznik z wiczeniami dla ucznia.