T.C.SAĞLIK BAKANLIĞI

Verem Savaşı Daire Başkanlığı

Uzm. Dr. Feyzullah GÜMÜŞLÜVerem Savaşı Daire Başkanı

Mikrobakteri Kültürü

- Özgün - Biyogüvenlik-tehlike

- Duyarlı - Maliyet

- Altın standart - Zaman

- Eğitimli Personel

Yayma ve Kültürde Duyarlılık

Gözlenen Basil Sayısı

1 ml Balgamdaki

tahmini basil miktarı

Pozitif Sonuç ihtimali

300 alanda; 0 1000 den az %10’dan az

300 alanda 1-2 5000-10.000 %50

100 alanda 1-9 Yaklaşık 30.000 %80

10 alanda 1-9 Yaklaşık 50.000 %90

Her alan için 1-9 Yaklaşık 100.000

%96.2

Her alan için 10 veya daha fazla

500.000 %99.95

Mikroskopi/Kültür

%25-65 Duyarlılık; Kültüre göre %30-50 Duyarlılık artışı; Mikroskopiye

göre %90 Duyarlılık; 5000-10000 Basil/ml

%80-82 Birinci inceleme %10-14 İkinci inceleme %5-8 Üçüncü inceleme

Kültür Basamakları

Biyogüvenlik ve Kalite Güvencesi için;1- Laboratuvar yerleşimi ve alt yapı 2- Ekipman yerleşimi3- Gereç kullanımı4- Örnek toplama5- Bekleme ve transport6- Metot seçimi

Dekontaminasyon – HomojenizasyonBesi yeri

Biyogüvenlik ve Hastalık Gelişim Seyri

Basil Miktarı Maruziyetİmmün Sistem Hastalık

Çok Fazla Çok Uzun Çok Zayıf+ + + + + + + + + + + + + + Kesin

Fazla + + + + + +Uzun Zayıf ++

+ +Az Kısa + + İyi + + +

++++

Kuvvetle muhtemel

Çok Az Çok Kısa Çok İyi

Muhtemel

İhtimal dahilinde değil

Biyogüvenlik Düzeyi; BSL1

BSL 1 (WHO) WHO, (2004). Laboratory Biosafety Manual Third Edition WHO/CDS/CSR/LYO/2004.11

1- Laboratuvar yerleşimi ve alt yapı

Biyogüvenlik Düzeyi; BSL2

(WHO) WHO, (2004). Laboratory Biosafety Manual Third Edition WHO/CDS/CSR/LYO/2004.11

Biyogüvenlik Düzeyi; BSL3

(WHO) WHO, (2004). Laboratory Biosafety Manual Third Edition WHO/CDS/CSR/LYO/2004.11

2- Ekipman Yerleşimi

Kalite – Biyogüvenlik laboratuvarı Biyogüvenlik kabini

Class I Class IIA Class IIB

Santrifuj 3000 X g;15 dakika; %95 sediment RFC= 3000 x g, 15 dak. (1500 xg; %20 azalır) Isı artışı(20°, 30°, 40°) (%13, %22, %30) azalır

Koagülatör 80-85° 45 dakika

Kültür şişesi

Test tüpleri

Pastör pipeti

Kauçuk tıpa

Öze - Supor

3- Gereç Kullanımı

4- Örnek Toplama

Kap

Örnek türleri

- Balgam

- Non-steril örnekler

- Steril vücut sıvaları

- Steril doku

5- Bekleme ve Transport

%1 Cetylpyridinium Chlorid, %2 NaCl içinde 50 mg/2 ml Anhydrous Sodium Carbonate %23 Sodium Triphosphate 0,01- 0,02 ml/ml Potasium Oxalate 0,2 mg/ml Heparin

6- Metot Seçimi

Homojenizasyon – Dekontaminasyon Toksisite

%30-60 canlı Basil kaybı %2-3 kontaminasyon %5-10 bekleyenler için; Maruziyet süresi

Dekontaminasyon Metotları

Modifiye Petroff NALC – NaOH Zephiran trisodium phosphate Oxalic acid Sulphuric acid

Modifiye Petroff

Avantajları Basit, ucuz, etkili dekontaminasyon 1/1 saat; 20/2 saat Solüsyon stabil

Dezavantajları Maruziyet süresi titizlik ister Güçlü dekontaminasyon; %60 basil

kaybı

NALC - NaOH

Avantajları Homojenizasyon güçlü Petroff’ da ki %60 kayıp %30 1 örnek /40 dk. , 20 örnek /1 saat

Dezavanjları Stabil olmayan solüsyon Bovin albumin, filtre gereği (pahalı) Kontaminasyon oranı fazla

Diğerleri

Zephiran Trisodium Phosphate Maruziyet süresi kritik değil Basil kaybı %30 1 örnek /2 saat; 20 örnek /4 saat

Oxalic acid İnatçı pseudomonas

kontaminasyonlarında Sulphuric acid

İdrar ve AMS (bazen)

Metot Seçimi/Besiyerleri

İçerik Görünüm Amaç

- Sentetik - Katı - İzolasyon

- Yarı sentetik - Sıvı - İdentifikasyon

- Kompleks - Karışık - Üretim

İdeal Besiyeri

Az sayıda (10-100) basil üreyebilmeli Ekonomik olmalı İdentifikasyona yardımcı olmalı Kontaminanları inhibe edebilmeli İlaç duyarlılık testleri için kullanılabilmeli

Diagnostik Besiyerleri

Yumurta bazlı besiyeri (L J, Ogawa) Agar bazlı besiyeri (MB7H10-11) Sıvı besiyerleri

Herman – Kirschner sıvı besiyeri Dubos OAA sıvı besiyeri Middlebrook 7H12 BACTEC 12B MGIT

Yumurta bazlı Besiyeri

Avantajları Kolay, ucuz, Uzun süre saklanabilir, Kontaminasyona dirençli,

Koagülasyon Malaşit yeşili

Santrifuj ve nötralizasyon gerekmeksizin ekim (Ogawa)

Yumurta bazlı Besiyeri

Dezavantajları 6 - 8 Hafta üreme süresi

Özellikle az basil içeren örneklerde Sert dekontaminasyon prosedürlerinde

Kontaminasyonda örnek kaybı Uygulama hataları

Godeler ve hava kabarcıkları

Agar Bazlı Besiyeri

Avantajları Daha erken üreme Tanımlayıcı koloni yapısı

Dezavantajları Pahalı CO2 gereksinimi Gün ışığından ve ısıdan etkilenme

Sıvı Besiyerleri(Radyometrik – Florasan indikatörlü)

Avantajları Erken üreme

5-7 gün ; BACTEC, 11-12 gün; MGIT

Özgün - duyarlı Dezavantajları

Hem besiyeri hem cihaz pahalı MTB – MOTT ayırımı ilave süreç ister Radyometrik atık (BACTEC)

DEĞERLENDİRME

Hem Dekontaminasyon – Homojenizasyon prosedürü için hem de besiyeri için pek çok metot kullanılmıştır. Ancak hiçbirine üniversal olarak en iyi denilememiştir. Çünkü metotların uygunluğu teknik kapasite, eğitilmiş laboratuvar personeli, uygun ekipman tipi ve kalibrasyonu ile yakından ilgilidir.

SONUÇ

Tüberküloz Kontrol Programı içerisinde (Verem Savaş Hizmetlerinde) Löwenstein Jensen en uygun seçimdir.

Klinik yaklaşımda; zor elde edilen, tekrarı güç olan örneklerde, Löwenstein Jensen ve sıvı besiyerlerine eşzamanlı ekim uygundur.