36
Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng lalawigan ng Romblon Sherwin M. Perlas, Ph. D.

Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

  • Upload
    others

  • View
    24

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral

ng lalawigan ng RomblonSherwin M. Perlas, Ph. D.

Page 2: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika:

• 1) mailahad ang iba’t ibang aspekto ng dokumentasyon sa mga katutubong wika;

• 2) pagtalakay sa halaga ng panitikang-bayan na gamitin sa pagtuturo; at

• 3) matalakay ang halaga ng katutubong wika bilang pundasyon ng intangible cultural heritage at daluyan ng karunungang-bayan.

Page 3: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Panukalang balangkas sa pangangalap at dokumentasyon ng mga tradisyong pasalita

Page 4: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

SARBEYSekondaryang Batis

metadata provenance

HALAGA ng panitikang-bayan na gamitin

sa PAGTUTURO

H e o g r a p i y a p a n g u n a h i n g s a l i k s a ugnayan ng mga kultura at wika sa bansa

FILDWORKPrimaryang Batis

Proseso ng PAGSASALIN

TEKSTO

Malalimang SALIKSIK-KULTURA

Page 5: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Mga hakbang sa pangangalap

Page 6: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

SARBEYSekondaryang Batis

metadata provenance

HALAGA ng panitikang-bayan na gamitin

sa PAGTUTURO

H e o g r a p i y a p a n g u n a h i n g s a l i k s a ugnayan ng mga kultura at wika sa bansa

FILDWORKPrimaryang Batis

Proseso ng PAGSASALIN

TEKSTO

Malalimang SALIKSIK-KULTURA

Page 7: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

SARBEYSekondaryang Batis

metadata provenance

FILDWORKPrimaryang Batis

TEKSTO

Page 8: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 9: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 10: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 11: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 12: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 13: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Historikal

Etnograpiko

holistiko at kumprehensibo

ang output

Page 14: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 15: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Proseso ng Pagsasalin

Page 16: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

SARBEYSekondaryang Batis

metadata provenance

HALAGA ng panitikang-bayan na gamitin

sa PAGTUTURO

H E O G R A P I Y A p a n g u n a h i n g s a l i k s a ugnayan ng mga kultura at wika sa bansa

FILDWORKPrimaryang Batis

Proseso ng PAGSASALIN

TEKSTO

Malalimang SALIKSIK-KULTURA

Page 17: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

metadata provenance

HALAGA ng panitikang-bayan na gamitin

sa PAGTUTURO

Proseso ng PAGSASALIN

TEKSTO

Malalimang SALIKSIK-KULTURA

Page 18: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

IPAAWIT ANG ORIHINAL

Page 19: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

IPAAWIT ANG SALIN SA FILIPINO

Page 20: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Heograpiya bilang pangunahing salik sa ugnayan ng mga kultura at wika sa bansa

Page 21: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

SARBEYSekondaryang Batis

metadata provenance

HALAGA ng panitikang-bayan na gamitin

sa PAGTUTURO

H E O G R A P I YA p a n g u n a h i n g s a l i k s a ugnayan ng mga kultura at wika sa bansa

FILDWORKPrimaryang Batis

Proseso ng PAGSASALIN

TEKSTO

Malalimang SALIKSIK-KULTURA

Page 22: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

HALAGA ng panitikang-bayan na gamitin

sa PAGTUTURO

H E O G R A P I YA p a n g u n a h i n g s a l i k s a ugnayan ng mga kultura at wika sa bansa

Malalimang SALIKSIK-KULTURA

Page 23: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 24: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 25: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 26: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 27: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 28: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Figure. Ang pamilyar na kultura ng paninihe o pagkuha ng yamang-dagat sa San Agustin, Romblon. Ang mga isla na nagsasalita ng wikang Ini ay mayaman sa dalampasigan dahil sa likas na topograpiya ng lugar. (Larawan ni Trekking Jay)

Page 29: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Figure. Aerial view ng bayan ng San Agustin. Makikita ang pagiging nucleated o tumpok-tumpok ng hanay ng kabahayan sa bayan. Gaya ng karamihan sa mga bayan na nagsasalita ng wikang Ini, nasa lowland o kapatagan ang komunidad na napapaikutan ng dagat sa harap, bundok sa likod at ilog sa magkabilang panig.

Page 30: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Talinghaga ng

karagatan

ASI

ONHAN

INI

Pandarayuhan

MigrasyonPag-ibig at Pagkabigo

Migrasyon

Pandarayuhan

Pag-ibig sa Isla

Page 31: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Paglalagom at Konklusyon

Page 32: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Sarbey

PAGBABALIDA at

DOKUMENTASYON

Fildwork

Balidasyon

Aktuwal na

pagsasalin

kolektibong

kamalayan

Talinghaga ng

karagatan

PAGSASALIN

Malalimang SALIKSIK-KULTURA

Daluyan

Talinghaga ng

karagatan

Nostalgia

Page 33: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Arkipelago HeograpiyaDaluyan

Pag-ibig sa isla o kapwa

Talinghaga ng

karagatan

Pagkabigo

Pagdurusa

Pandarayuhan MotifNostalgia

Fildwork

Balidasyon

Talinghaga ng

karagatan

Page 34: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

Kadamu gid nga salamat!

Page 35: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto
Page 36: Talinghaga ng karagatan, heograpiya at panitikang oral ng … · 2019-09-03 · Ang mga sumusunod ang inihain ng Kongreso sa Katutubong Wika: •1) mailahad ang iba’t ibang aspekto

ASI

ONHAN

INI