TAJUK 1SEJARAH AWAL MALAYSIA

Masyarakat dan sistem pemerintahan tradisionalMasyarakat zaman pra-sejarahMasyarakat Melayu tradisionalKerajaan Melayu awalKerajaan Melayu Melaka

Kedatangan kuasa penjajahanPenjajahan Portugis dan BelandaPerluasan kuasa dan pentadbiran InggerisPenjajahan Jepun

1

Zaman /Tahun Ciri-ciri utama Kawasan

Paleolitik(Zaman BatuAwal)35,000 tahun lalu

• Tinggal dalam gua• Kegiatan utama-memungut hasil hutan dan memburu• Mula menggunakan alat-alat batu yang kasar dan ringkas

Kuala Tampan, PerakGua Niah, SarawakTingkayu, Sabah

Mesolitik(Zaman BatuTengah)11,000 tahun lalu

Gua dan ada yang tinggal di tebing sungai dan tasik. Mula bercucuk tanam Peralatan batu yang lebih halus buatan Mula membuat tembikar daripada tanah liat

Gua Cha, KelantanGua Kecil, PahangGua Kepah, KedahJenderam Hilir, SelangorGua Madai, SabahGua Gamantang, SabahGua Niah, Sarawak

MASYARAKAT ZAMAN PRA-SEJARAH

2

Zaman /Tahun Ciri-ciri utama Kawasan

Neolitik( Zaman Batu

Baru )5,000 tahun lalu

Alat-alat batu lebih sempurnaMula menternak binatangMula berhubung dengan masyarakat tempat lain dan perdagangan bermula.Mencipta dan menggunakan alat perhiasan

Gua Cha, KelantanGua Kecil, PahangGua Kepah, KedahJenderam Hilir, SelangorGua Madai, SabahGua Gamantang, SabahGua Niah, Sarawak

Zaman Logam(Zaman

Gangsa-Besi)2,500 tahun lalu

•Penduduk semakin ramai Petempatan di kawasan lapang khasnya hampir sungaiMula menggunakan peralatan logamKehidupan lebih teraturr -menetap di satu tempatMempunyai adat resam yang tersusunPemerintah bernegara

Sungai Lang, Sungai Langat, SelangorSungai Muar, JohorSungai Tembeling, PahangSungai Terengganu, TerengganuKota Gelangi, Johor

MASYARAKAT ZAMAN PRA-SEJARAH

3

MASYARAKAT MELAYU TRADISIONAL

• Masyarakat tradisional – “masyarakat yang belumterdedah dengan proses pemodenan yang dicetuskanoleh Revolusi Perindustrian pada abad ke 18”

• Masyarakat tradisional Melayu terdiri 2 peringkat:– Masyarakat Melayu feudal zaman Kesultanan Melaka– Masyarakat Melayu sebelum penjajahan Inggeris

• Agama dan budaya:– Peringkat awal – pengaruh anismisme– Awal abad 1 dipengaruhi oleh kebudayaan dan agama

Hindu- Buddha– Bermula abad ke 10 mula menerima Islam.

• Sistem ekonomi – ekonomi saradiri : bertani, menangkap ikan, melombong, menternak, bertukang

4

MASYARAKAT MELAYU TRADISIONAL

Sistem Politik

• Sistem politik berasaskan struktur masyarakat feudal yang terdiri daripada kelas-kelas sosial - dipengaruhi oleh sistemkasta agama Hindu

• Terbahagi kepada dua kelas/peringkat:

1. Golongan pemerintah/kelas atasan: raja dan golonganbangsawan

• Raja berkuasa mutlak

• Konsep daulat dan derhaka

2. Golongan yang diperintah/kelas bawahan: rakyat biasa iaitupeniaga/pedagang, buruh (mahir dan biasa) dan hamba.

• Pentadbiran:

– 3 unit politik utama dan pentadbir: Negeri (Raja), Daerah (Pembesar) dan Kampung (Penghulu)

5

KERAJAAN MELAYU AWAL • Awal abad 1 hingga sekitar abad ke 13

• Kebanyakan berpusat di kawasanpantai atau sungai

• Pelabuhan perdagangan

• Pengaruh Hindu-Buddha

• Kerajaan Funan muncul sebagaisebuah kuasa terkuat di Asia Tenggara abad 1 hingga 6

• Kerajaan Srivijaya sebagai kuasapolitik terkuat abad 7 -11

• Majapahit kuasa terkuat abad 13 selepas kejatuhan kerajaanSinghasari di Jawa.

• Keagungan Majapahit berakhir dgnkemunculan kerajaan Melaka

CONTOH KERAJAAN

Kepulauan Melayu

• Kutei (Borneo)

• Majapahit, Singhasari & Mataram (Jawa)

• Funan (Sg. Mekong)

• Champa (Vietnam)

• Srivijaya (Sumatera)

Semenanjung Tanah Melayu

• Kedah Tua, Kedah

• Gangga Negara, Perak

• Chih-Tu, Kelantan

• Tan-tan, Terengganu

• Langkasuka, Patani6

KERAJAAN MELAYU MELAKA• Dibuka oleh Parameswara @ Raja Iskandar Shah sekitar

tahun 1400.

• Kegemilangan Melaka (hampir satu abad – abad 15 dan awal16):

– Empayar jajahan yang luas di rantau Melayu

– Pusat perkembangan Islam

– Pusat perdagangan dan pelabuhan antarabangsa

– Mempunyai hubungan diplomatik dengan kuasa seperti Jawa,China dan India

– Bahasa Melayu sebagai lingua franca

• Jatuh akibat serangan Portugis 1511

• Kejatuhan Melaka membawa kemunculan kerajaan MelayuRiau

7

KERAJAAN MELAYU MELAKA

FAKTOR KEGEMILANGAN

• Geo-strategik

– Jalan perdagangan di antara barat dan timur

• Ekonomi

– Pusat perdagangan terkenal

– Bahan asli/rempah ratus

– Harga barang rendah

– Sistem cukai dan matawang teratur

• Politik dan pentadbiran

– Sistem pentadbiran cekap dan tersusun

– Sistem perundangan adil (Undang-undang Laut danHukum Kanun Melaka 8

KERAJAAN MELAYU MELAKA

KEJATUHAN: FAKTOR DALAMAN

• Pemerintahan sultan lemah• Pentadbiran negeri yang

kucar kacir• Permusuhan orang Melayu

dan Tamil- Muslim• Kegiatan perdagangan

merosot• Orang Laut tidak membantu

semasa perang

KEJATUHAN: FAKTOR LUARAN

• Kekuatan Portugis• Sikap tidak jujur saudagar

asing• Pedagang beralih ke

pelabuhan lain• Penemuan jalan

perdagangan baru (Tanjung Harapan)

9

KEDATANGAN KUASA PENJAJAHANPenjajah Tempoh Catatan

Portugis 1511- 1641(130 tahun)

Tertumpu di MelakaKesan dari segi budaya dan agama

Belanda 1641– 1824(183 tahun)

Tumpuan lebih ke IndonesiaKesan tidak besar

Inggeris 1824– 19421945– 1957

Seluruh Tanah Melayu, Sabah dan SarawakKesan besar kepada sistem politik, ekonomidan sosialTentangan hebat daripada rakyat

Jepun 1942– 1945 Keseluruhan Tanah MelayuKesan kepada hubungan antara kaum Tentangan rakyat

10

PENJAJAHAN PORTUGIS1511-1641

• Matlamat kedatangan di KepulauanMelayu:

– Kuasa/kekayaan, perdagangan danpenyebaran agama Kristian

• Kesan:

– Masyarakat Serani

– Bahasa dan tulisan; tulisan rumi danbeberapa perkataan seperti jendela, almari, garpu, tuala, palsu.

11

PENJAJAHAN BELANDA1641– 1824

• Menubuhkan Syarikat Hindia Timur Belanda pada1602 untuk menguasai perdagangan rempah dikepulauan Melayu

• 1641- Belanda menyerang Portugis di Melaka dengan bantuan kerajaan Melayu Johor

• Penjajahan tertumpu di Indonesia dan Melaka diTanah Melayu.

• Pusat utama di Betawi (Jakarta)• Cuba menguasai perdagangan kain di India dan

bijih timah di negeri2 Melayu• Pemerintahan berakhir dengan Perjanjian Inggeris

Belanda (Perjanjian London) pada 1824

12

PENJAJAHAN INGGERIS• Matlamat:

• Meluaskan perdagangan

• Mendapatkan sumber bahan mentah

• Persaingan dengan kuasa Eropah lain

• 1786 Francis Light menduduki Pulau Pinang

• 1819 Stamford Raffles menduduki Singapura selepasmembuat perjanjian dgn Temenggong Abdul RahmanJohor

• Wujud persaingan antara Inggeris di Singapura danBelanda di Melaka

• Persaingan tamat dengan Perjanjian Inggeris-Belanda17 Mac 1824.

13

Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 Belanda

Mengiktiraf Singapura sebagai pelabuhan British Tidak membuat sebarang perjanjian dan persetiaan dengan mana-

mana raja dan sultan di Tanah Melayu Menyerahkan Melaka kepada Inggeris Menyerahkan kepentingannya di India kepada British

Inggeris menyerahkan Bengkulen (Bangkahulu) kepada Belanda Tidak membuat sebarang perjanjian dan persetiaan di Sumatera

• Kesan : Kepulauan Melayu terbahagi kepada 2 kawasan geopolitik iaitu

pengaruh Inggeris dan Belanda Berakhirnya empayar Melayu Johor-Riau kerana Johor dikuasai

oleh Inggeris manakala Riau telah dikuasai oleh Belanda Pembahagian negeri-negeri di Tanah Melayu seperti Negeri-negeri

Selat Penglibatan orang-orang Cina dalam aktiviti berdagang dan bertani

14

PENTADBIRAN INGGERIS

• Negeri-negeri Selat (1826)

– Singapura, Melaka dan Pulau Pinang

• Sistem Residen (1874-1888)

– Perak, Selangor, Sg Ujong, Pahang, NegeriSembilan

• Negeri-negeri Melayu Bersekutu atau NNMB (1896)

– Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan

• Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu atau NNMTB (1909-1919)

– Kelantan, Terengganu, Perlis, Kedah dan Johor

• Desentralisasi (berperingkat) 1920-an – 1930-an15

FAKTOR CAMPUR TANGAN INGGERIS

Ekonomi

bahan-bahan mentah

sumber ekonomi

Kebimbangan campurtangan kuasa asing lain

Persaingan dengan kuasa Eropah lain

Ketidakstabilan politik di negeri-negeri Melayu(anarki)

Masalah politik; perebutan kuasa, perangsaudara dan juga kegiatan lanun

16

Negeri-negeri Selat (NNS)

Melaka, Pulau Pinang dan Singapura digabungkan di bawah satu pentadbiran pada 1826

Singapura ibu negeri dan pusat pentadbiran NNS bermula 1832

Ketiga-tiga negeri maju sebagai pelabuhan, aktiviti ekonomi semakin baik dan ancaman lanun dapat dikurangkan

Bermula pada tahun 1850-an negeri-negeri Selat mula menimbulkan masalah dan Inggeris mula menunjukkan minat kepada negeri-negeri lain

17

Sistem Residen

Perjanjian Pangkor pada 20 Januari 1874

• Perjanjian di antara Raja Abdullah dan Inggerisuntuk mengatasi

– isu perebutan kuasa (perang saudara antara Raja Abdullah dan Raja Ismail)

– krisis dan kekacauan oleh kongsi gelap Cina (PerangLarut)

• Kesan :

– Negeri Melayu terpaksa menjadi negeri di bawahnaungan Inggeris.

– Sultan perlu menerima nasihat pentadbiran daripadaInggeris melalui sistem Residen

18

Sistem Residen• Sistem Residen:

– Inggeris memerintah secara tidak langsung melaluiinstitusi politik yang sedia ada

– bermatlamat untuk mengawal keamanan melaluipengenalan sistem pentadbiran dan undang-undang, pungutan cukai dan memajukan ekonomi denganeksploitasi sumber asli yang ada

• Residen berperanan– Menasihati Sultan dalam hal pentadbiran kecuali hal ehwal

agama Islam dan adat resam Melayu

• Majlis Mesyuarat Negeri ditubuhkan untukmembincangkan pentadbiran dan masalah orangMelayu – tetapi keanggotaan di kuasai oleh orangasing. 19

Kelemahan Sistem Residen

• Residen menerima arahan dari Inggeris dan bukan dariRaja

• Gaji dibayar oleh negeri Melayu dan bukan oleh Inggeris• Tiada panduan khusus bidang tugas Residen• Perhubungan dengan Gabenor NNS jauh menyebabkan

kuasa Residen tidak dapat dikawal• Sikap negatif Residen

– mengubah sistem pemerintahan tradisi– memerintah mengikut cara tersendiri dengan pengetahuan tentang

Negeri-negeri Melayu yang terbatas– tidak memahami dan menghormati adat resam, sikap, pandangan

hidup dan sistem sosial orang Melayu– tidak menghormati kedudukan Sultan dan pembesar tempatan

• Sultan tidak mahu menerima nasihat Residen• Wujud ketidak-seimbangan dalam pembangunan di Negeri-

negeri Melayu20

Negeri-Negeri Melayu Bersekutu (NNMB)

• Kelemahan Sistem Residen membawa kepadapenubuhan NNMB

• 1 Julai 1896, Perjanjian Persekutuan di antara pihakInggeris dengan Raja-Raja Melayu - menyatukanpentadbiran Perak, Selangor, Pahang dan NegeriSembilan - diketuai oleh Residen Jeneral

• Frank Swettenham - Residen Jeneral pertama

• Kuala Lumpur ibu negeri bagi NNMB

• Majlis Mesyuarat Raja-Raja Melayu (DURBAR) ditubuhkan

• 1909 - Inggeris menubuhkan Majlis MesyuaratPersekutuan untuk menambah kuasa Sultan dan Residen

• 1910 - jawatan Residen Jeneral diganti dengan jawatanKetua Setiausaha kepada Pesuruhjaya Tinggi 21

Kesan Pentadbiran NNMB

• Berlaku pemusatan kuasa di tangan ResidenJeneral di Kuala Lumpur - keputusan pentingdiputuskan oleh Residen Jeneral

• Kuasa Sultan semakin lemah dan berpusatpada agama Islam dan adat istiadat Melayusahaja

• Kerajaan negeri hilang kuasa perundangandan pentadbiran

• Pengambilan lebih ramai pegawai Inggerisdaripada masyarakat tempatan di jabatanpersekutuan

22

Kesan Pentadbiran NNMB

• Pembahagian kuasa antara kerajaan persekutuandengan negeri tidak jelas dan memihak kepadakerajaan persekutuan

• Hasil negeri, cukai dan kewangan terletakditangan kerajaan pusat menyebabkan kerajaannegeri tiada sumber kewangan yang kukuh

• DURBAR tidak berfungsi kerana Residen Jeneralenggan ikut nasihat

• Orang Melayu tidak dapat menikmati keuntungandari pembangunan dan pentadbiran negeri

23

Negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu

• Perjanjian Bangkok 10 Mac 1909 – membentuk NNMTB

• Kelantan, Terengganu, Kedah dan Perlis disatukan di

bawah satu pentadbiran. Johor menyertai pada 1914.

• Seorang penasihat Inggeris dilantik di setiap negeri

tersebut

• Pentadbiran di bawah kawalan Pesuruhjaya Tinggi

• Sultan di NNMTB diberikan kebebasan dalam pentadbiran

dan penasihat Inggeris bertindak sebagai penasihat

semata-mata

• Urusan hal ehwal pentadbiran dilaksanakan oleh

pembesar tempatan

• Majlis Mesyuarat Negeri ditubuhkan sebagai majlis

penasihat 24

Dasar Desentralisasi (Pengagihan kuasa)

• Diperkenalkan di NNMB kesan dari rasa tidak puas hati Sultan dan pemusatan kuasa di tangan Residen Jeneral

• Tujuan

– Untuk membentuk Persekutuan Tanah Melayu (dengan NNMTB)

– Langkah berjimat cermat Inggeris ekoran kemelesetan ekonomi

• Kuasa utama pentadbiran, kewangan dan perkhidmatan yang sebelum ini dikuasai oleh kerajaan pusat diagihkan kepadakerajaan negeri

• Dilaksanakan secara berperingkat antara tahun 1920-an hingga 1930-an

• Kuasa Sultan/Raja-Raja Melayu, Majlis Mesyuarat Negeri danResiden telah dikembalikan

• Kuasa-kuasa penting masih dipegang oleh kerajaan pusat

• Tidak dapat dijalankan sepenuhnya apabila Jepun menjajah/Perang Dunia Kedua

25

PENJAJAHAN INGGERIS DI SARAWAK

• James Brooke menjadi Gabenor Sarawak (1842) selepas membantu Raja Muda Hashimmenghapuskan ancaman pemberontakan

• Keturunan Brooke mentadbir Sarawak sehingga1941.

• Dasar penjajahan Brooke :– Memperkenalkan sistem pentadbiran baru seperti

sistem mahkamah, undang-undang jenayah, sistemmatawang, ukur timbang, memisahkan penempatanberasaskan ras.

– Perlembagaan Sarawak– Menggalakkan kemasukan pedagang dan pelabur

asing untuk mengembangkan ekonomi– Dasar perluasan kuasa secara paksaan

26

PENJAJAHAN INGGERIS DI SABAH (BORNEO UTARA)

• Perluasan kuasa Inggeris di Sabah bermula dengan siri penjualan tanahpajakan di antara beberapa pedagang Inggeris; (Charles Lee Moses, Joseph Torrey, Baron Von Overbeck dan Alfred Dent).

• Alfred Dent menubuhkan Syarikat Berpiagam Borneo Utara 1881 untukmentadbir Sabah.

• Syarikat menerima “Piagam Diraja” dari kerajaan Inggeris yang memberikan hak Inggeris mengawal pentadbiran Sabah sepertiperlantikan pegawai dan hubungan luar.

• Majlis Penasihat ditubuhkan untuk membantu pentadbiran yang dianggotai sepenuhnya oleh orang Inggeris.

• W.H Treacher ialah Gabenor Sabah pertama

• Syarikat melaksanakan dasar perluasan kuasa dan menguasai wilayah-wilayah di Sabah daripada tangan pembesar tempatan.

• Pada 1935 pentadbiran Sabah dipecahkan kepada 4 Residensi utama

• 15 Julai 1946, Sabah diisytiharkan secara rasmi sebagai tanah jajahanInggeris. 27

PENJAJAHAN JEPUN

• Penjajahan berlangsung - 15 Februari 1942 hingga 15 Ogos 1945

• Seluruh Tanah Melayu dan Singapura ditawan dengan hanya mengambil masa selama 70 hari sahaja

• Penjajahan yang singkat tetapi memberikan kesanyang besar kepada masyarakat Malaya

• Kemenangan Jepun membuktikan bahawa bangsa Asia boleh menentang dan mengatasi bangsa Eropah

• Jepun berundur selepas kalah dalam Perang Dunia Kedua 1942.

28

Faktor kejayaan Jepun

Kelemahan pihak

Inggeris

Tidak bersedia

Kelemahan pertahananlaut

Semangat perang yang rendah

Tentera yang masih muda dan tidak mempunyai pengalaman dalam peperangan

Kelebihan tentera

Jepun

Terlatih dan bersemangattinggi

Pegawai bekebolehan seperti Yamashita dan Tsuji

Persediaan peperangan yang rapi

Taktik peperangan yang baik dan praktikal

29

Kesan pendudukan JepunPolitik

• Slogan ‘Asia untuk Asia’ berjaya menaikkan semangat nasionalisme

• Jepun galakan nasionalisme Melayu– agenda untuk kuasai sumberekonomi

• Mewujudkan kesedaran politik di kalangan masyarakat tempatan

• Gerakan menentang Jepun • Parti Komunis Malaya • MPAJA (Malayan People’s Anti

Japanese Army) ditubuhkan untuk menentang Jepun

• Force 136 gerakan bawah tanah yang terdiri daripada bekas tentera British dan gerila Melayu untuk menentang Jepun

Ekonomi• Ekonomi Malaya

meleset• Industri bijih timah

dan getah terganggu• Banyak infrastruktur

musnah• Inflasi berlaku

30

Kesan pendudukan Jepun

Sosial

• Sistem buruh paksa diperkenalkan

• Jepun mengutamakan orang Melayu dan menindas orang Cina

• Orang Melayu diberikan jawatan dalam pentadbiran

• Hubungan di antara kaum bertambah runcing

• Sistem pendidikan berasaskan bahasa dan budaya Jepun

31