Microsoft PowerPoint - 3.2.14.STVARNO PRAVOExcellence in advice, precision in execution
STVARNO PRAVO Obuka za polaganje strunog ispita za sticanje licence steajnog
upravnika
Excellence in advice, precision in execution
Pravni izvori Zakon o osnovama svojinskopravnih odnosa (“Slubeni list SRJ”, br. 29/96)
Zakon o prometu nepokretnosti (“Slubeni glasnik RS”, br. 42/98)
Zakon o dravnom premeru i katastru i upisima prava na nepokretnostima (“Slubeni glasnik RS”, br. 25/2002)
Zakon o zemljišnim knjigama (“Slubene novine Kraljevine Jugoslavije”, br. 281-XC)
Zakon o zalonom pravu na pokretnim stvarima upisanim u registar (“Slubeni glasnik RS”, br. 57/2003)
Zakon o poljoprivrednom zemljištu (“Slubeni glasnik RS”, br. 14/2000)
Zakon o pretvaranju društvene svojine na poljoprivrednom zemljištu u druge oblike svojine (“Slubeni glasnik RS”, br. 54/96)
Excellence in advice, precision in execution
Program Pravo svojine
√ Pojam, sadrina, pravno dejstvo, ogranienja i predmet √ Oblici prava svojine √ Sticanje, zaštita i prestanak prava svojine
Pravo dravine (pojam, sticanje, zaštita, prestanak)
Druga stvarna prava √ Pravo slubenost √ Pravo retencije
Zalono pravo √ Runa zaloga (pojam, sticanje, zaštita, prestanak) √ Hipoteka (pojam, sticanje, zaštita, prestanak) √ Zalono pravo na pokretnim stvarima upisanim u registar
Katastar nepokretnosti, zemljišne knjige i tapijski sistem
Stvarna prava stranaca
Pravo svojine
Pojam prava svojine
√ Subjektivno stvarno pravo iz koga proizilazi najviša pravna i faktika vlast na stvari
Predmet prava svojine
Excellence in advice, precision in execution
Pravo svojine Obeleja prava svojineObeleja prava svojine
√ Apsolutnost
√ Jedinstvenost
√ Jednovrsnost
√ Rekadentnost
√ Nezavisnost
√ Nezastarivost
Pravo svojine Sadrina prava svojineSadrina prava svojine
√ Ovlašenje dranja stvari
Pravo svojine Ogranienja prava svojineOgranienja prava svojine
√ Zabrana zloupotrebe prava svojine
Pravo svojine
Zabrana zloupotrebe prava svojineZabrana zloupotrebe prava svojine
Excellence in advice, precision in execution
Pravo svojine
Susedsko pravo Susedsko pravo
√ Pravo upotrebe susedne nepokretnosti
Pravo svojine
Ogranienja u opštem interesuOgranienja u opštem interesu
√ Zakonsko pravo pree kupovine
Pravo svojine
√ po zakonu √ na osnovu pravnog posla √ nasleivanjem √ odlukom dravnog organa
Naini sticanja svojine:
Pravo svojine
Derivativno sticanje prava svojineDerivativno sticanje prava svojine
√ Nain sticanja nepokretnih stvari a. Punovaan pravni posao b. Upis u javnu knjigu
√ Nain sticanja pokretnih stvari a. Punovaan pravni posao b. Predaja (fizika, simbolika, fiktivna, predaja stvari bez prenosa svojine)
Excellence in advice, precision in execution
Pravo svojine
√ Stvaranje nove stvari (prerada, specifikacija) √ Spajanje i mešanje √ Graenje na tuem zemljištu √ Odvajanje plodova √ Odraj (redovni i vanredni odraj) √ Sticanje svojine od nevlasnika √ Okupacija √ Nalaz izgubljene stvari
Excellence in advice, precision in execution
Pravo svojine
√ Eksproprijacija
√ Komasacija
Pravo svojine
√ Kada drugo lice stekne pravo svojine na istoj stvari
√ Napuštanjem stvari (derelikcija)
Excellence in advice, precision in execution
Pravo retencije – zadravanje dunikove stvari
Pravo retencije – pravo zadravanja
Pravo svojine
√ Reivindikaciona tuba
√ Publicijanska tuba
√ Negatorna tuba
Predmet dravine - stvar v. pravo
Svojstva/kvaliteti dravine - zakonitost i savesnost
Prestanak dravine
Dravinska zaštita
Pravo svojine - Susvojina Pojam i obeleja susvojine
√ Pravo svojine dva ili više lica na istoj fiziki nepodeljenoj stvari iji su delovi idealno odreeni (u razlomcima, procentima ili promilima)
√ Kod susvojine je podeljeno samo pravo a ne stvar √ Susvojina moe da postoji i na nepodeljenoj stvari iji su delovi u razliitim oblicima
svojine
Prava suvlasnika u suvlasnikoj zajednici √ na celu stvar √ na alikvotni deo stvari
Prestanak suvlasnike zajednice – deoba (fizika i civilna deoba)
Excellence in advice, precision in execution
Stvarna prava na tuoj stvari - slubenosti Pojam slubenosti
Pravo slubenosti je stvarno pravo na tuoj stvari koja ovlašuje njenog titulara da tuu stvar koristi na odreeni nain
Obeleja prava slubenosti:
√ Stvarna prava na tuoj stvari √ Obavezuje vlasnika stvari na neinjenje ili trpljenje √ Zabrana ustanovljavanja prava slubenosti na ve ustanovljenom pravu slubenosti √ Moe se ustanoviti samo ako je korisna za njenog titulara √ Vrši se tako da što manje optereuje posluno dobro √ Ne moe se odvojiti od dobra na kome je ustanovljena
Vrste slubenosti:
Stvarne slubenostiStvarne slubenosti
√ Stvarna slubenost je pravo vlasnika jedne nepokretnosti (povlasno dobro) da za njene potrebe preduzima odreene pravne radnje na nepokretnosti drugog vlasnika
√ Nain sticanja - pravni posao, odluka dravnog organa, odraj
√ Zaštita stvarne slubenosti – konfesorna tuba i dravinska (posesorna) tuba
Excellence in advice, precision in execution
Stvarna prava na tuoj stvari - slubenosti Line slubenostiLine slubenosti
√ Lina slubenost je pravo ustanovljeno u korist odreenog lica koje ga ovlašuje da na odreeni nain upotrebljava ili koristi posluno dobro
√ Line slubenosti su pravo plodouivanja, pravo uivanja/upotrebe i pravo stanovanja
Excellence in advice, precision in execution
Status titulara stvarnih prava u steajnom postupku
Stvarno pravo daje njegovom titularu svojstvo izlunog poverioca u steajnom postupku
Izluno pravo – pravo da se stvar na kojoj postoji stvarno ili lino pravo izdvoji iz steajne mase
Izluni poverilac nije steajni poverilac
Izluni poverilac svoje potraivanje moe ostvariti u svim sudskim postupcima
Excellence in advice, precision in execution
Ostvarivanje prava izlunog poverioca u steajnom postupku
Zahtev za izluenje stvari na kojoj postoji stvarno ili lino pravo
Prava izlunog poverioca za sluaj otuenja stvari na kojoj postoji pravo svojine ili lino pravo pre pokretanja steajnog postupka
Ostvarivanje prava na izluenje u steajnom postupku v. Ostvarivanje izlunog prava u drugim postupcima
Excellence in advice, precision in execution
Zalono pravo
Zalono pravo se moe ustanoviti na osnovu: √ Pravnog posla √ Sudske odluke √ Zakona
Vrste zalonog prava: √ Zalono pravo na nepokretnim stvarima (hipoteka) √ Zalono pravo na pokretnim stvarima (runa zaloga i zalono pravo na pokretnim
stvarima upisanim u registar zaloge)
Excellence in advice, precision in execution
Zalono pravo Hipoteka – zalono pravo na nepokretnoj stvari (odnosi se na celu nepokretnost, njene
plodove dok su neodvojeni i na njene sastavne delove i pripatke)
Hipoteka na više nepokretnosti (zajednika hipoteka)
Nadhipoteka (hipoteka na hipoteci)
Excellence in advice, precision in execution
Zalono pravo
√ Nastanak rune zaloge – na osnovu ugovora, zakona ili sudske odluke
√ Predmet rune zaloge – individualno odreena, nepotrošna stvar ali i pravo
√ Ugovor o zalozi – lan 966. Zakona o obligacionim odnosima
√ Prava i obaveze strana iz ugovora o zalozi
√ Prestanak zalonog prava (prestankom ugovora o zajmu, prodajom zaloene stvari, protekom roka u sluaju da je ugovor o zalozi zakljuen na odreeno vreme, odricanjem zalogoprimca od zaloge, konsolidacijom i konfuzijom)
Excellence in advice, precision in execution
Zalono pravo
Zalaganje drugih prava Zalaganje drugih prava
Excellence in advice, precision in execution
Registarsko zalono pravo Pravni osnov Pravni osnov –– ugovor o zaloziugovor o zalozi
√ Nain sticanja prava – upis u registar zaloge
√ Predmet zaloge – postojee i budue pokretne stvari i prava. Da bi bila upisana stvar mora biti individualno odreena
√ Intelektualna svojina – moe biti predmet zaloge s tim što se upisuje u registar nadlenog zavoda za intelektualnu svojinu
√ Novano potraivanje u domaoj ili stranoj valuti moe biti predmet zaloge
√ Dejstvo ugovora o zalozi i upisa u registar
√ Nain i redosled namirenja
Excellence in advice, precision in execution
Registarsko zalono pravo
Excellence in advice, precision in execution
Status titulara zalonih prava u steajnom postupku Zalono pravo daje njegovom titularu svojstvo razlunog poverioca u steajnom postupku
Razluno pravo daje njegovom titularu pravo namirenja na stvari ili pravu koje je predmet njihovog prava i to iz sredstava ostvarenih prodajom imovine na kojoj su stekli razluno pravo
Razluni poverilac nije steajni poverilac
Sluajevi u kojima razluni poverilac namiruje svoje potraivanje kao / i kao steajni poverilac
Pokretanjem steajnog postupka razluni poverilac moe ostvariti svoje pravo samo u steajnom postupku
Excellence in advice, precision in execution
Prava razlunog poverioca u prethodnom steajnom postupku
Pravo na podnošenje pismenog zahteva za ukidanje Pravo na podnošenje pismenog zahteva za ukidanje ili uslovljavanje dejstva moratorijumaili uslovljavanje dejstva moratorijuma
Excellence in advice, precision in execution
Zemljišni registri Vrste zemljišnih registaraVrste zemljišnih registara
√ Katastar nepokretnosti
√ Zemljišne knjige
√ Opšta naela (i katastar i zemljišne knjige): naelo stvarnosti, naelo upisa, naelo knjinog prethodnika, naelo javnosti, naelo poverenja u zemljišne registre, naelo prioriteta i naelo legaliteta upisa
√ Posebna naela (katastar nepokretnosti): objedinjene evidencije, obaveznost upisa, voenje registra od strane organa uprave
Vrste upisaVrste upisa::
√ Uknjiba – konano se stiu, prenose ili prestaju prava na nepokretnostima
√ Predbeleba – uslovno se stiu, prenose ili prestaju prava na nepokretnosti
√ Zebeleba – upis pravnih injenica koje se tiu vlasnika ili nepokretnosti
Excellence in advice, precision in execution
Katastar nepokretnosti Osnovna evidencija o nepokretnostima
Osnova za izradu svake druge evidencije na nepokretnostima
Pretpostavka tanosti podataka upisanih u katastar nepokretnosti
Excellence in advice, precision in execution
Zemljišne knjige
Upisi u zemljišnu knjigu utiu na stvarna prava na nepokretnostima
Excellence in advice, precision in execution
Tapija Tapijski sistem – tapija i intabulacija
Tapija je javna isprava koja sadri podatke da je lice koje je u njoj oznaeno vlasnik nepokretnosti za koju je izdata
Izdavanje tapije – sastavljanje tapije (organ opštine nadlean za imovinsko-pravne odnose) i overa tapije (sud koji vodi knjigu tapija)
Intabulacija – nain sticanja stvarnih prava na tuim nepokretnostima (hipoteke i stvarnih slubenosti) u tapijskom sistemu
Excellence in advice, precision in execution
Stvarna prava stranaca
Sticanje prava svojine na nepokretnim stvarima – 2 uslova: postojanje reciprociteta, i da su nepokretnosti neophodne za obavljanje delatnosti na teritoriji Srbije i Crne Gore
U sluaju da stranac ne obavlja delatnost u SCG – dopušteno je sticanje prava svojine na stanu i/ili stambenoj zgradi , pod uslovom reciprociteta, pod istim uslovima koji vae i za domaeg dravljanina
Excellence in advice, precision in execution