91
1 Sylabusy przedmiotów modułu II studia 1. stopnia stacjonarne KIERUNEK FILOLOGIA POLSKA, rok akademicki 2014/2015 MODUŁ II: SPECJALIZACJA NAUCZYCIELSKA II A - MODUŁ PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNY II C. MODUŁ PRZEDMIOTÓW UZUPEŁNIAJĄCYCH SPIS TREŚCI IIA1 PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA I WYCHOWAWCZA…………………………….................................2 IIA2 TEORIA KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA ……………...……………………………………… 7, 12 IIA3 PRAKTYKA OGÓLNOPEDAGOGICZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ………………………16 IIB4 METODYKA NAUCZANIA LITERATURY JĘZYKA POLSKIEGO……………....................20-30 IIB5 PODSTAWY DYDAKTYKI……………………………………………………………………………………37 IIB6 PRAKTYKA ASYSTENCKO-HOSPITACYJNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ………………………………………………………………………….........................................40 IIB7 PRAKTYKA CIĄGŁAZ Z JĘZYKA POLSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ……………..45 IIC8 DYKCJA I EMISJA GŁOSU…………………………………………………...……………………………….51 IIC9 LITERATURA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY …………………………………….... .......................... 55 IIC10 OPCJA I: RETORYKA I RETORYCZNOŚĆ TEKSTÓW LITERACKICH …………………… 62 IIC10 OPCJA I: WSPÓŁCZESNA KULTURA MIASTA I REGIONU ………………………………… 67 IIC11 OPCJA II: ADAPTACJE FILMOWE LITERATURY ………………………………………………. 74 IIC11 OPCJA II: INTERPRETACJA DZIEŁA LITERACKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ 80 IIC12 SZTUKA PISANIA …………………………………………………………………………………………… 86

studia 1. stopnia stacjonarne FILOLOGIA POLSKA, 2014/2015ifp.univ.rzeszow.pl/dokumenty/KRK/krk_studia_1st_2014-2015/12.krk... · W2 – Struktura życia psychicznego człowieka –

Embed Size (px)

Citation preview

1

Sylabusy przedmiotów modułu II –

studia 1. stopnia stacjonarne

KIERUNEK FILOLOGIA POLSKA, rok akademicki 2014/2015 MODUŁ II: SPECJALIZACJA NAUCZYCIELSKA

II A - MODUŁ PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNY II C. MODUŁ PRZEDMIOTÓW UZUPEŁNIAJĄCYCH

SPIS TREŚCI

IIA1 PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA I WYCHOWAWCZA…………………………….................................2

IIA2 TEORIA KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA ……………...……………………………………… 7, 12

IIA3 PRAKTYKA OGÓLNOPEDAGOGICZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ………………………16

IIB4 METODYKA NAUCZANIA LITERATURY JĘZYKA POLSKIEGO……………....................20-30

IIB5 PODSTAWY DYDAKTYKI……………………………………………………………………………………37

IIB6 PRAKTYKA ASYSTENCKO-HOSPITACYJNA W SZKOLE

PODSTAWOWEJ………………………………………………………………………….........................................40

IIB7 PRAKTYKA CIĄGŁAZ Z JĘZYKA POLSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ……………..45

IIC8 DYKCJA I EMISJA GŁOSU…………………………………………………...……………………………….51

IIC9 LITERATURA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY …………………………………….............................. 55

IIC10 OPCJA I: RETORYKA I RETORYCZNOŚĆ TEKSTÓW LITERACKICH …………………… 62

IIC10 OPCJA I: WSPÓŁCZESNA KULTURA MIASTA I REGIONU ………………………………… 67

IIC11 OPCJA II: ADAPTACJE FILMOWE LITERATURY ………………………………………………. 74

IIC11 OPCJA II: INTERPRETACJA DZIEŁA LITERACKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ 80

IIC12 SZTUKA PISANIA …………………………………………………………………………………………… 86

2

IIA1 PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA I WYCHOWAWCZA

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Psychologia społeczna i wychowawcza

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Filologii Polskiej UR

Kod przedmiotu IIA1

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska, specjalizacja

nauczycielska

Studia pierwszego

stopnia

stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej,

psychologiczno-pedagogiczny

Rok i semestr studiów Rok pierwszy, semestr pierwszy i drugi

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Dr Małgorzata Mormola

Imię i nazwisko osoby prowadzącej

( osób prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

Dr Małgorzata Mormola, dr Dominik Borawski,

pracownicy Wydziału Pedagogicznego UR

Cele zajęć z przedmiotu

Poznanie i zrozumienie przez studentów struktury życia psychicznego i zachowań człowieka, podstawowych procesów psychicznych – praw i prawidłowości rządzących tymi procesami oraz czynników determinujących ich przebieg, a także zapoznanie z różnymi koncepcjami psychologicznymi człowieka.

Zapoznanie z prawidłowościami funkcjonowania jednostki w gupie społecznej, z wiedzą dotycząca determinant ludzkiego zachowania oraz z niektórymi zjawiskami społecznymi i ich skutkami.

Poznaje prawidłowości związanych z wychowaniem dzieci i młodzieży oraz funkcjonowaniem klasy szkolnej.

Wymagania wstępne Pozytywna motywacja do zajęć i przyswajania wiedzy związanej

z rozwojem i wychowaniem dzieci.

3

Efekty kształcenia

Wiedza:

Student wylicza i charakteryzuje koncepcje psychologiczne człowieka w głównych nurtach współczesnej psychologii.

Student definiuje podstawowe procesy poznawcze oraz wyjaśnia ich przebieg i strukturę.

Student opisuje wpływ emocji i motywacji na przebieg procesów poznawczych i sprawność działania.

Student definiuje różne typy sytuacji trudnych i wyjaśnia ich znaczenie dla funkcjonowania człowieka.

Student opisuje prawidłowości rozwojowe w młodszym wieku szkolnym oraz w okresie adolescencji.

Student definiuje dojrzałość szkolną dziecka oraz sposoby jej diagnozowania.

Student definiuje czynniki determinujące spostrzeganie innych ludzi oraz wnioskowanie o ich cechach, intencjach i przyczynach zachowań.

Student definiuje konformizm oraz czynniki powodujące jego nasilenie lub osłabienie.

Student klasyfikuje i opisuje przyczyny niepowodzeń szkolnych uczniów.

Student charakteryzuje specyficzne trudności w pisaniu i czytaniu uczniów, zaburzenia zachowania, ich przyczyny i sposoby pracy dydaktycznej uczniami, których wymienione dysfunkcje dotyczą.

Umiejętności:

Student potrafi zdiagnozować pozycję socjometryczną ucznia w klasie, skonstruować tabelę socjometryczną i socjodram oraz dokonać ich analizy.

Student rozpoznaje trudności szkolne uczniów oraz ich przyczyny.

Student dobiera właściwe sposoby radzenia sobie do stwierdzonych trudności uczniów.

Student dobiera sposoby oddziaływań dydaktycznych do indywidualnych możliwości uczniów.

Kompetencje społeczne:

Student przejawia empatię i wrażliwość na problemy uczniów.

Student kształtuje poczucie odpowiedzialności za osiągnięcia szkolne uczniów.

4

Student przejawia zainteresowanie indywidualnym rozwojem uczniów.

Student respektuje zasady etyki zawodu nauczyciela, szanuje godność uczniów i ich rodziców.

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Wykład – 75 godzin (I rok, semestr 2; II rok, semestr 3). Zajęcia realizowane w pomieszczeniach

UR.

Treści programowe

W1 – Kierunki współczesnej psychologii – koncepcje psychologiczne człowieka w

poszczególnych nurtach (6 godzin)

W2 – Struktura życia psychicznego człowieka – procesy poznawcze (spostrzeganie, wyobraźnia,

pamięć, uczenie się, myślenie) i emocjonalno-motywacyjne(6).

W3 – Osobowość – struktura, rozwój, zaburzenia. Oddziaływania rodziców i nauczycieli a

rozwój osobowości dziecka(6).

W4 – Sytuacje trudne w życiu człowieka. Stres, frustracja, wypalenie zawodowe. Sposoby

radzenia sobie w tych sytuacjach (6).

W5 - Rozwój ontogenetyczny człowieka – ogólne prawidłowości periodyzacji. Charakterystyka

młodszego wieku szkolnego i okresu adolescencji. Rozwój myślenia (teoria J. Piageta) i języka u

dzieci (8).

W6 – Dojrzałość szkolna i sposoby jej diagnozowania (4).

W7 – Dziecko zdolne – rola nauczyciela w odkrywaniu i rozwijaniu zdolności u dzieci. Teoria

inteligencji wielorakich Gardnera i jej zastosowanie w praktyce pedagogicznej (4).

W8 – Klasa szkolna jako grupa społeczna. Komunikowanie się i rozwiązywanie konfliktów w

klasie. Metoda „bez porażek”. Style kierowania klasą. Autorytet nauczyciela i jego wyznaczniki

(6).

W9 – Struktura formalna i nieformalna grupy – badania socjometryczne. Spostrzeganie

społeczne. Atrakcyjność interpersonalna. Atrybucje. Teoria atrybucji Heidera – wnioskowanie o

cechach, intencjach i przyczynach na podstawie zachowań innych (8).

W10 – Konformizm. Czynniki powodujące nasilenie lub osłabienie konformizmu. Następstwa

wpływu społecznego. Uległość w sytuacji nacisku. Zjawisko dyfuzji odpowiedzialności.

Uzasadnienie własnego postepowania – teoria dysonansu poznawczego L. Festingera (6).,

5

W11 – Przyczyny niepowodzeń w wychowaniu i nauczaniu – klasyfikacja i charakterystyka (6).

W12 – Niektóre zaburzenia zachowania u dzieci i młodzieży – ich przyczyny charakterystyka i

terapia (agresja, ADHD) (6).

W13 – Dysleksja – przyczyny, objawy, terapia. Rola nauczyciela w pracy z dzieckiem

dyslektycznym (5).

Łącznie 75 godzin.

Metody dydaktyczne Wykład z prezentacja multimedialną.

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Egzamin pisemny.

Metody i kryteria oceny Pisemny test sprawdzający wiedze studenta i

umiejętność jej zastosowania. Test złożony jest z kilku

pytań zamkniętych, kilku pytań półotwartych oraz

dwóch pytań otwartych, wymagających szerszej

wypowiedzi studenta.

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Udział w wykładach – 75 godzin.

Samodzielna lektura (bibliografia obowiązkowa) – 50

godzin.

Samodzielna lektura (prasa specjalistyczna) – 25 godzin.

Śledzenie programów specjalistycznych – 10 godzin.

Przygotowanie do egzaminu – 40 godzin.

Własny rozwój – 30 godz.

Konsultacje i egzamin – 10 godzin.

Suma godzin: 240

Punkty ECTS: 4+4

Język wykładowy Polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

podczas praktyk w szkole

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa:

Aronson E., Wilson D., Akert R. (1997) Psychologia

społeczna. Serce i umysła. Poznań; Zysk i s-ka.

Borowska A. (2009). Czy moje dziecko jest zdolne? Wyd.

Pedagogiczne ZNP.

Cialdini R. (1999). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk:

6

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

GWP.

Gordon T. (1997). Wychowanie bez porażek. Warszawa:

PAX.

Kozielecki J. (1998). Koncepcje psychologiczne

człowieka. Warszawa: PIW.

Mika S. (1986). Psychologia społeczna. Warszawa.

Przetacznik-Gierowska M., Włodarski Z. (1994).

Psychologia wychowawcza. Warszawa: PWN.

Sternberg R., Spear-Swerling L. (2003). Jak nauczyć

dzieci myślenia. Gdańsk: GWP.

Suświłło M. (2009). Inteligencje wielorakie w

nowoczesnym kształceniu.

Tomaszewski T. (red. 1995). Psychologia ogólna.

Warszawa: PWN.

Tomaszewski T. (1984). Główne idee współczesnej

psychologii. warszawa: WP.

Zimbardo P. (1999). Psychologia i zycie. Warszawa:

PWN.

Literatura uzupełniająca:

Aronson e. (19970. Człowiek istota społeczna.

Warszawa: PWN.

Fontana D. (1998). Psychologia dla nauczycieli.

Warszawa: Zyski i s-ka.

Leary M. (1999). Wywieranie wrażenia na innych.

Gdańsk: GWP.

Lewicka M., Grzelak J. (20020. Jednostka i

społeczeństwo. Gdańsk: GWP.

Lindsay P., Norman D. (1984). Procesy przetwarzania

informacji u człowieka. Warszawa; PWN.

Matczak A., Włodarski Z. (1996). Wprowadzenie do

psychologii. Warszawa; WSiP.

Nęcki Z. (1975). Psychologiczne uwarunkowania

wzajemnej atrakcyjności. Wrocław; Ossolineum.

Pilecka w., Rudkowska G., Wrona L. (1998). Podstawy

7

psychologii. Kraków: WN WSP.

IIA2 TEORIA KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA (II SEMESTR)

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Teoria kształcenia i wychowania

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Filologiczny UR

Instytut Filologii Polskiej

Zakład Metodyki Nauczania Literatury i Języka

Polskiego

Kod przedmiotu IIA2

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Studia pierwszego

stopnia

stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej,

psychologiczno-pedagogiczny

Rok i semestr studiów Rok pierwszy, semestr 2

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Prof. dr hab. Zygmunt Sibiga

Imię i nazwisko osoby prowadzącej (osób

prowadzących) zajęcia z przedmiotu

Dr Elżbieta Kozłowska, dr hab. prof. UR

Zygmunt Sibiga, dr hab. prof. UR Alicja

Jakubowska-Ożóg, dr hab. prof. UR Urszula Kopeć,

dr Danuta Hejda, dr Dorota Karkut, dr Elżbieta

Mazur, dr Tadeusz Półchłopek, dr Agata

Kucharska-Babula

Cele zajęć z przedmiotu

Poznanie podstawowych wiadomości z zakresu teorii kształcenia i wychowania.

Kształcenie umiejętności zastosowania wiedzy pedagogicznej w praktyce.

8

Wymagania wstępne Wybór specjalizacji nauczycielskiej

Efekty kształcenia

Wiedza:

IIA2_W01 student zna podstawowe pojęcia z zakresu teorii

kształcenia i wychowania

IIA_W01 student charakteryzuje procesy edukacyjne i

wychowawcze

Umiejętności:

IIA2_U01 student potrafi zastosować zdobytą wiedzę

pedagogiczną w typowych sytuacjach dydaktycznych

IIA2_U02 student wykazuje się umiejętnością planowania zadań

wychowawczych

IIA2_U03 student umie samodzielnie zdobywać wiedzę i

rozwijać swoje kompetencje pedagogiczne

Kompetencje społeczne:

IIA2_K01 student posiada umiejętność współpracy z grupą

studencką i środowiskiem szkolnym

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Wykład – 30 godz.

Ćwiczenia warsztatowe – 30 godz.

Treści programowe

A. Problematyka wykładu 1. Geneza i struktura wiedzy pedagogicznej. Społeczno – kulturowe

uwarunkowania wiedzy pedagogicznej – 2 godz. 2. Pedagogika jako nauka o wychowaniu: historyczny rozwój pedagogiki,

podstawowe pojęcia pedagogiczne, paradygmaty pedagogiki współczesnej – 2 godz.

3. Geneza wychowania, wychowanie a życie społeczne, wychowanie a rozwój, funkcje wychowania – 2 godz.

4. Związek pedagogiki z innymi dyscyplinami naukowymi. Dydaktyka ogólna a dydaktyka szczegółowa.

5. System oświatowy: organizacja i funkcjonowanie oświaty i szkoły, główne cechy systemu szkolnego – 2 godz.

6. Procesy w systemie edukacji (nauczanie – uczenie się, samokształcenie,

9

wychowanie, samowychowanie). Rozwój systemów dydaktycznych ze szczególnym uwzględnieniem systemu tradycyjnego, progresywistycznego i współczesnego – 2 godz.

7. Szkoła jako instytucja wychowawcza - 2 godz. 8. Klasa szkolna jako środowisko edukacyjne – 2 godz. 9. Uczeń w procesie dydaktyczno – wychowawczym, niepowodzenia szkolne

uczniów, indywidualizacja w nauczaniu, praca z uczniem zdolnym. Formy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – 2 godz.

10. Cele kształcenia i wychowania – źródła, sposoby formułowania, rodzaje, strategia operacjonalizacji celów kształcenia – 2 godz.

11. Treści kształcenia i wychowania: źródła treści kształcenia, kryteria oraz zasady ich doboru i układu, teorie doboru treści kształcenia – 2 godz.

12. Metody nauczania – uczenia się: pojęcie i klasyfikacja metod , charakterystyka wybranych metod nauczania, kryteria doboru metod nauczania – uczenia się – 2 godz.

13. Współczesne koncepcje nauczania, kształcenie wielostronne, strategie kształcenia, zasady organizujące przebieg procesu nauczania – uczenia się, style pracy z uczniami. Funkcje środków dydaktycznych i sposoby ich wykorzystania – 2 godz.

14. Praca w małych grupach w klasie szkolnej – 2 godz. 15. Diagnoza, kontrola i ocena wyników kształcenia - 2 godz.

B. Problematyka ćwiczeń 1. Sytuacje dydaktyczno – wychowawcze jako podstawowa kategoria poznawania i

konstruowania rzeczywistości pedagogicznej – 2 godz. 2. Uczeń i nauczyciel jako podmioty sytuacji edukacyjnych – 2 godz. 3. Cele kształcenia i wychowania – 2 godz. 4. Treści kształcenia i wychowania w pracy uczniów – 2 godz. 5. Teoretyczne i praktyczne implikacje teorii kształcenia wielostronnego – 3 godz. 6. Ewaluacja w procesach edukacyjnych – 2 godz. 7. Ideały i cele wychowania – 4 godz. 8. Procesy socjalizacji i wychowania, Mechanizmy socjalizacyjne – 3 godz. 9. Metody wychowania – 2 godz. 10. Rodzina jako środowisko wychowawcze – 2 godz. 11. Planowanie działań wychowawczych – 2 godz. 12. Trudności wychowawcze : rodzaje, przyczyny, sposoby zapobiegania,

projektowanie działań terapeutycznych – 4 godz.

Metody dydaktyczne

Wykład, problemowa, dyskusja, zajęć praktycznych

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Zaliczenie z oceną, wykonanie pracy zaliczeniowej

(projektu), kolokwium, zaliczenie wykładu

Metody i kryteria oceny Na zaliczenie z wykładu składa się obecność na

wykładach (90%), efekty IIA2_W01, IIA2_W02 oraz

udział w dyskusji (10%), efekty IIA2_U02,IIA2_K01

Na ocenę końcową z ćwiczeń składa się:

10

1. Wykonanie projektu działań dydaktyczno –

wychowawczych (40%); sprawdzane są efekty IIA2_U01,

IIA2_U02,IIA2_K01.

Ocena punktowa, uwzględniająca poprawność

merytoryczną i dydaktyczną projektu:

dst.:5 – 6 punktów ,

db.: 7 – 8 punktów,

bdb. 9 – 10 punktów

2.Kolokwium zaliczeniowe (60%) wymagające

odpowiedzi na pytania otwarte sprawdzające wszystkie

efekty kształcenia z zakresu wiedzy i umiejętności,

oceniane wg następującej skali wykonania zadań:

60 – 70% - dst.,

70 – 85 % - db.

Powyżej 85 % - bdb.

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Uczestnictwo w wykładach – 30 godz.

Uczestnictwo w ćwiczeniach – 30 godz.

Przygotowanie do zajęć – 30 godz.

Opracowanie projektu grupowego – 20 godz.

Indywidualna lektura – 40 godz.

Przygotowanie do kolokwium – 25 godz.

Razem: 175 godz. – 7 punktów ECTS

Język wykładowy polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

Praktyka ogólnopedagogiczna

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa:

Arends R.J., Uczymy się nauczać, Warszawa 1994

Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków

2001.

Biernacka D., Od słowa do działania. Przegląd

współczesnych metod kształcenia, Warszawa 2001.

11

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

Cohen L., Maniom L.,Morrison, Wprowadzenie do

nauczania, Poznań 1999.

Janowski A., Pedagogika praktyczna, zarys

problematyki, zdrowy rozsądek, wyniki badań,

Warszawa 2002.

Kwieciński Z., Śliwierski B. (red.), Pedagogika.

Podręcznik akademicki, t.1 i 2, Warszawa 2003.

Kruszewski K,. Konarzewski K. (red.), Sztuka

nauczania, cz. I i II, Warszawa 2002.

Kupisiewicz C., Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa

1996.

Kruszewski K. (red.), Pedagogika w pokoju

nauczycielskim, Warszawa 2000.

Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Kraków

2003.

Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej,

Warszawa 1996.

Podstawy edukacji, praca zbiorowa, Kraków 1994.

Śliwierski B., Współczesne teorie i nurty wychowania,

Kraków 2001.

Literatura uzupełniająca:

Barnes D., Nauczyciel i uczniowie. Od porozumiewania

się do kształcenia, Warszawa 1988.

Gurycka A., O sztuce wychowania dla wychowawców i

nauczycieli, Warszawa 1997.

Janowski A., Poznawanie uczniów, Warszawa 1985.

Koć – Seniuch G., Nauczyciele i uczniowie w sytuacjach

szkolnych, Białystok 1995.

Kukułowicz T., Teoria wychowania. Wybrane

zagadnienia, Stalowa Wola 1996.

Łobocki M., Trudności wychowawcze w szkole,

Warszawa 1989.

Łysek J. (red.), Niepowodzenia szkolne, Kraków 1998.

Muszyński H., Zarys teorii wychowania, Warszawa

12

1997.

Niebrzydowski L., Psychologia wychowawcza.

Samoświadomość, aktywność, stosunki interpersonalne,

Warszawa 1989.

Pilch T., Zasady badań pedagogicznych, Warszawa

1995.

Węglińska M., Jak przygotować się do lekcji? Wybór

materiałów dydaktycznych, Kraków 1978.

Zaczyński W., Praca badawcza nauczyciela, Warszawa

1995.

Ziemska M. (red.), Rodzina i dziecko, Warszawa 1986.

IIA2 TEORIA KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA (III SEMESTR)

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Teoria kształcenia i wychowania

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Filologii Polskiej, Zakład Metodyki

Nauczania Literatury i Języka Polskiego

Kod przedmiotu IIA2

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Studia pierwszego

stopnia

stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej,

psychologiczno-pedagogiczny

Rok i semestr studiów Rok drugi, semestr trzeci

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Prof. UR dr hab. Zygmunt Sibiga

Imię i nazwisko osoby prowadzącej

( osób prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

Dr Elżbieta Kozłowska, dr hab. prof. UR

Zygmunt Sibiga, dr hab. prof. UR Alicja

Jakubowska-Ożóg, dr hab. prof. UR Urszula Kopeć,

dr Danuta Hejda, dr Dorota Karkut, dr Elżbieta

Mazur, dr Tadeusz Półchłopek, dr Agata

13

Kucharska-Babula

Cele zajęć z przedmiotu

Poznanie podstawowych wiadomości z zakresu teorii kształcenia i wychowania.

Kształcenie umiejętności stosowania zdobytej wiedzy w praktyce pedagogicznej

Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotów specjalizacji nauczycielskiej

obowiązujących na roku I

Efekty kształcenia

Wiedza:

IIA2_W01 student zna podstawowe pojęcia z zakresu teorii

kształcenia i wychowania

IIA_W01 student charakteryzuje procesy edukacyjne i

wychowawcze

IIA2_W03 student zna współczesne problemy teorii

wychowania

Umiejętności:

IIA2_U01 student potrafi zastosować zdobytą wiedzę

pedagogiczną w typowych sytuacjach dydaktycznych

IIA2_U02 student wykazuje się umiejętnością planowania zadań

wychowawczych

IIA2_U03 student umie samodzielnie zdobywać wiedzę i

rozwijać swoje kompetencje pedagogiczne

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Wykład – 15 godz.

Treści programowe

1. Komunikowanie się nauczyciela z uczniami (sztuka zadawania pytań, zwiększanie aktywności komunikacyjnej uczniów, kształcenie multimedialne) – 2 godz.

2. Rodzina jako specyficzne środowisko wychowawcze; rodzina a instytucjonalne formy wychowania, współpraca szkoły i rodziny - 2 godz.

3. Przygotowanie się nauczyciela do pracy dydaktyczno – wychowawczej (plany pracy, konspekty). Etyka nauczycielska. – 2godz.

4. Problemy modernizacji systemu dydaktyczno – wychowawczego w Polsce i na świecie. Systemy edukacyjne w wybranych krajach. – 2 godz.

5. Geneza i ewolucja teorii wychowania. – 2 godz. 6. Metodologiczne problemy teorii wychowania. Aksjologiczne i teleologiczne podstawy

wychowania. – 2 godz. 7. Podstawowe właściwości procesu wychowawczego. – 1 godz. 8. Współczesne konteksty, idee i problemy teorii wychowania. Metodyczne aspekty

14

wychowania. Formy, techniki i środki wychowania, Kompetencje współczesnego wychowawcy. – 2 godz.

Metody dydaktyczne

Wykład, wykład problemowy

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia egzamin

Metody i kryteria oceny Egzamin ustny sprawdza wszystkie efekty kształcenia i

obejmuje problematykę wykładów i ćwiczeń z

semestrów: pierwszego i trzeciego oraz wybrane przez

studenta, zagadnienia z lektury uzupełniającej.

Student odpowiada na trzy pytania otwarte, oceniane

według skali punktowej, uzyskując za każde 0 –3

punktów, co przekłada się na ocenę końcową z

egzaminu:

Dst. : 5- 6 punktów,

Db. : 7- 8 punktów,

Bdb.: 9 punktów

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

15 godz. – uczestnictwo w wykładach

30 godz. – przygotowanie do egzaminu

15 godz. – indywidualna lektura studenta

Razem: 60 godz. – 2 punkty ECTS

Język wykładowy polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

-

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa:

Arends R.J., Uczymy się nauczać, Warszawa 1994

Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków

2001.

Biernacka D., Od słowa do działania. Przegląd

współczesnych metod kształcenia, Warszawa 2001.

Cohen L.,Maniom L.,Morrison, Wprowadzenie do

nauczania, Poznań 1999.

Janowski A., Pedagogika praktyczna, zarys

problematyki, zdrowy rozsądek, wyniki badań,

15

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

Warszawa 2002.

Kwieciński Z., Śliwierski B. (red.), Pedagogika.

Podręcznik akademicki, t.1 i 2, Warszawa 2003.

Kruszewski K,. Konarzewski K. (red.), Sztuka

nauczania, cz. I i II, Warszawa 2002.

Kupisiewicz C., Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa

1996.

Kruszewski K. (red.), Pedagogika w pokoju

nauczycielskim, Warszawa 2000.

Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Kraków

2003.

Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej,

Warszawa 1996.

Podstawy edukacji, praca zbiorowa, Kraków 1994.

Śliwierski B., Współczesne teorie i nurty wychowania,

Kraków 2001.

Literatura uzupełniająca:

Barnes D., Nauczyciel i uczniowie. Od porozumiewania

się do kształcenia, Warszawa 1988.

Gurycka A., O sztuce wychowania dla wychowawców i

nauczycieli, Warszawa 1997.

Janowski A., Poznawanie uczniów, Warszawa 1985.

Koć – Seniuch G., Nauczyciele i uczniowie w sytuacjach

szkolnych, Białystok 1995.

Kukułowicz T., Teoria wychowania. Wybrane

zagadnienia, Stalowa Wola 1996.

Łobocki M., Trudności wychowawcze w szkole,

Warszawa 1989.

Łysek J. (red.), Niepowodzenia szkolne, Kraków 1998.

Muszyński H., Zarys teorii wychowania, Warszawa

1997.

Niebrzydowski L., Psychologia wychowawcza.

Samoświadomość, aktywność, stosunki interpersonalne,

16

Warszawa 1989.

Pilch T., Zasady badań pedagogicznych, Warszawa

1995.

Węglińska M., Jak przygotować się do lekcji? Wybór

materiałów dydaktycznych, Kraków 1978.

Zaczyński W., Praca badawcza nauczyciela, Warszawa

1995.

Ziemska M. (red.), Rodzina i dziecko, Warszawa 1986.

IIA3 PRAKTYKA OGÓLNOPEDAGOGICZNA W SZKOLE

PODSTAWOWEJ

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Praktyka ogólnopedagogiczna w szkole

podstawowej

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Filologii Polskiej, Zakład Metodyki

Nauczania Literatury i Języka Polskiego

Kod przedmiotu IIA3

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska pierwszego stopnia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej

Rok i semestr studiów Drugi/ semestr trzeci

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Dr Agata Kucharska-Babula

Imię i nazwisko osoby prowadzącej

( osób prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

Prof. dr hab. A. Jakubowska-Ożóg, prof. dr hab. U.

Kopeć, prof. dr hab. Z. Sibiga, dr D. Hejda, dr D.

Karkut, dr E. Kozłowska, dr Agata Kucharska-

Babula, dr E. Mazur, dr Tadeusz Półchłopek

Cele zajęć z przedmiotu

C1. Zapoznanie się z dokumentacją szkolną (Statut, Szkolny Program Profilaktyczny,

17

arkusze ocen, dzienniki, itp.).

C2. Poznanie procedur związanych z organizacją pracy szkoły podstawowej.

C3. Zaznajomienie się z pracą szkolnej biblioteki.

C4. Poznanie obowiązków wychowawcy klasy i szkolnego pedagoga.

C5. Uczestniczenie (w miarę możliwości) w uroczystościach szkolnych,

wywiadówkach.

Wymagania wstępne Psychologia społeczna i wychowawcza. Teoria kształcenia i wychowania. Podstawy dydaktyki.

Efekty kształcenia Wiedza:

IIA3_W01 Student/ka ma podstawową wiedzę o celach,

organizacji i funkcjonowaniu szkół podstawowych i

gimnazjów oraz ich działalności oświatowej.

IIA3_W02 Student/ka ma podstawową wiedzę o zasadach bhp

obowiązujących w placówkach szkolnych.

Umiejętności:

IIA3_U01 Student/ka umie samodzielnie zdobywać wiedzę i

rozwijać umiejętności profesjonalne związane z wybraną sferą

działalności wychowawczo-edukacyjnej.

IIA3_U02 Student/ka posiada zdolności organizacyjne

pozwalające planowanie i realizację zadań wychowawczych

związanych z pracą nauczyciela.

Kompetencje społeczne:

IIA3_K01 Student/ka zna zakres posiadanej wiedzy i

umiejętności i rozumie perspektywy i konieczność dalszego

rozwoju,

IIA3_K02 Student/ka potrafi współdziałać w grupie,

przyjmując w niej różne role,

IIA3_K03 Student/ka ma świadomość roli rady pedagogicznej

i wychowawcy i życiu klasy i szkoły.

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Praktyki – 30 godzin

Treści programowe

Ilość godzin

18

Dokumentacja szkolna (statut, szkolny program wychowawczy, arkusze

ocen, dzienniki itd.)

8

Zasady bhp w szkole. 2

Struktura pracy szkoły. 2

Zasady funkcjonowania biblioteki szkolnej. 2

Przygotowywanie uroczystości szkolnych. 4

Obowiązki wychowawcy klasy. 2

Współpraca z rodzicami. 2

Zasady organizacji wyjść pozaszkolnych i wycieczek. 2

Zadania Rady Pedagogicznej i szkolnego pedagoga. 4

Organizacja dodatkowych zajęć z uczniami najzdolniejszymi i słabymi. 2

RAZEM 30 GODZIN

Metody dydaktyczne Wycieczki dydaktyczne, ćwiczenia praktyczne, analiza i

interpretacja tekstów źródłowych, praca w grupach,

analiza przypadków, dyskusja.

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Ocena podsumowująca:

P1. Przedstawienie dokumentacji z praktyk (arkusz

uwag i spostrzeżeń, notatki hospitacyjne, dziennik

praktyk).

Metody i kryteria oceny Ocena efektów kształcenia dotyczy pkt. IIA3_W01,

IIA3_W02, IIA3_U01, IIA3_W02, IIA3_K01, IIA3_W02

oraz IIA3_K03 i jest sumą oceny z praktyki wystawionej

przez nauczyciela w arkuszu uwag i spostrzeżeń oraz

poprawnie przygotowanej dokumentacji z praktyk.

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta

Hospitacja zajęć. 30 godz.

19

Udział w wycieczkach, próbach, imprezach szkolnych, zebraniach

itp.

35 godz.

Czas na przygotowanie dokumentacji z praktyk.

20 godz.

Udział w konsultacjach. 5 godz. SUMA GODZIN 90

LICZBA PUNKTÓW ECTS 3

Język wykładowy Polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

Praktyka ogólnopedagogiczna w szkole podstawowej.

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

Literatura podstawowa:

Aktualne rozporządzenia MENIS.

Aktualne programy nauczania i standardy

egzaminacyjne.

Kowalikowa J., Narodziny nauczyciela polonisty. Szkice

edukacyjne, Kraków 2006.

Materiały dydaktyczne dla rad pedagogicznych oraz

nauczycieli j. polskiego, stanowiące obudowę do

aktualnych podręczników, publikowane przez

wydawnictwa oświatowe.

Literatura uzupełniająca:

Wybrane artykuły z następujących czasopism: „Język Polski dla Klas IV-VI”, „Język Polski w Gimnazjum”, „Polonistyka”, „Pomagamy uczyć. Język Polski”, „Nowa Polszczyzna”, „Zeszyty Szkolne. Edukacja Humanistyczna”.

MODUŁ II: SPECJALIZACJA NAUCZYCIELSKA II B – MODUŁ DYDAKTYCZNY

20

IIB4 METODYKA NAUCZANIA LITERATURY JĘZYKA

POLSKIEGO (SEMESTR III)

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Metodyka nauczania literatury i języka

polskiego

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Filologiczny UR

Instytut Filologii Polskiej

Zakład Metodyki Nauczania Literatury i Języka

Polskiego

Kod przedmiotu IIB4

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Studia pierwszego

stopnia

Studia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej,

dydaktyczny

Rok i semestr studiów Rok drugi, semestr trzeci

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Dr Elżbieta Kozłowska

Imię i nazwisko osoby prowadzącej

( osób prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

Dr Elżbieta Kozłowska, dr hab. prof. UR

Zygmunt Sibiga, dr hab. prof. UR Alicja

Jakubowska-Ożóg, dr hab. prof. UR Urszula Kopeć,

dr Danuta Hejda, dr Dorota Karkut, dr Elżbieta

Mazur, dr Tadeusz Półchłopek, dr Agata

Kucharska-Babula

Cele zajęć z przedmiotu

Zapoznanie studentów z podstawową dokumentacją szkolną i elementarną wiedzą z metodyki

nauczania literatury i języka polskiego.

Kształcenie umiejętności projektowania jednostek dydaktycznych.

Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotów specjalizacji nauczycielskiej

obowiązujących na roku pierwszym

21

Efekty kształcenia

Wiedza:

IIB4_W01 student zna podstawową dokumentację szkolną

(plany i rozkłady materiału nauczania, podstawę programową i

programy nauczania języka polskiego)

IIB4_W01 student dokonuje klasyfikacji i charakterystyki metod

nauczania

Umiejętności:

IIB4_U01 student potrafi sporządzić rozkład materiału

nauczania

IIB4_U02 student samodzielnie projektuje jednostki

metodyczne

Kompetencje społeczne:

IIB4_K01student potrafi działać w grupie, przyjmując w niej

różne role

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Ćwiczenia warsztatowe – 30 godzin

Treści programowe

1. Model zawodowy nauczyciela w zreformowanej szkole. (2 godz.) 2. Zapoznanie z organizacją pracy polonisty (dokumenty szkolne, plany pracy – wynikowe,

rozkłady materiału, samodzielne przygotowanie tygodniowego planu pracy). (6 godz.) 3. Zapoznanie z Podstawą programową kształcenia ogólnego. Model absolwenta szkoły

podstawowej. (2 godz.) 4. Charakterystyka programów nauczania i podręczników dla szkół podstawowych.(4

godz.) 5. Klasyfikacja metod nauczania. Zasady doboru metod nauczania. (2 godz.) 6. Sposoby aktywizowania uczniów- omówienie i opracowanie wybranych metod i technik

aktywizujących. (6 godz.) 7. Nauka o języku w szkole podstawowej – zadania, struktura lekcji (2 godz.)

8. Budowa lekcji, jej ogniwa, części składowe lekcji. (2 godz.) 9. Ćwiczenia w projektowaniu ogniw lekcji. (4 godz.)

Metody dydaktyczne

Problemowa, dyskusja, ćwiczenia praktyczne

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Ocenianie ciągłe, ocena projektu grupowego, ocena

konspektów lekcji, kolokwium

Metody i kryteria oceny Na ocenę końcową z ćwiczeń składa się:

22

1. Wykonanie projektu grupowego działań dydaktyczno

–wychowawczych (20%) (sprawdzane są efekty

IIB4_W01 IIB4_U01, IIB4_K01)

ocena punktowa, uwzględniająca poprawność

merytoryczną rozkładu materiału nauczania:

dst.:5 – 6 punktów ,

db.: 7 – 8 punktów,

bdb. 9 – 10 punktów

2.Indywidualne przygotowanie konspektów lekcji języka

polskiego zgodnie z programem „Kreator” (20%)

(sprawdzane są efekty IIB4_W01, IIB4_U02

dst. – student uwzględnia podstawowe zasady

konstrukcji konspektu, popełnia nieliczne błędy

db. – student uwzględnia większość zasad konstrukcji

konspektu, popełnia drobne błędy,

bdb. – student uwzględnia wszystkie zasady konstrukcji

konspektu (dopuszczalne drobne usterki).

3.Kolokwium zaliczeniowe (60%) wymagające

odpowiedzi na pytania otwarte sprawdzające wszystkie

efekty kształcenia z zakresu wiedzy i umiejętności,

oceniane wg następującej skali wykonania zadań:

60 – 70% - dst.,

70 – 85 % - db.

Powyżej 85 % - bdb.

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Uczestnictwo w zajęciach – 30 godz.

Przygotowanie do zajęć – 10 godz.

Opracowanie grupowego projektu dydaktycznego

(rozkładu materiału nauczania) – 5 godz.

Opracowanie indywidualnego projektu dydaktycznego

(modelu lekcji) - 7 godz.

Przygotowanie do kolokwium - 8 godz.

Razem – 60 godz. – 2 punkty ECTS

23

Język wykładowy Polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

Praktyka asystencko – hospitacyjna, praktyka ciągła w

szkole podstawowej

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa:

Aktualne programy i podręczniki do nauczania

języka polskiego na II i III etapie edukacyjnym

A. Baluch, Poezja współczesna w szkole podstawowej,

Warszawa 1984.

W. Bobiński, Drugi oddech polonisty. Inspiracje,

pomysły, propozycje metodyczne dla nauczycieli szkół

podstawowych, Warszawa 1996

St. Bortnowski, Jak uczyć poezji?, Warszawa 1991.

S. Bortnowski, Scenariusze półwariackie czyli poezja

współczesna w szkole, Warszawa 1997

E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój

uczeń pracujemy aktywnie, Kielce 2000.

B. Chrząstowska, Lektura i poetyka. Zarys

problematyki kształtowania pojęć literackich w szkole

podstawowej, Warszawa 1987.

A. Dziedzic, J. Pichalska, E. Świderska, Drama na

lekcjach języka polskiego w szkole średniej,

Warszawa 1992.

R. M. Jabłoński, Liryka XX wieku w szkole

podstawowej: propozycje analizy wierszy na lekcjach

języka polskiego w klasach 4-8, Warszawa 1998

M. Jędrychowska, Lektura i kultura. Kształtowanie

świadomości kulturalnej uczniów szkoły podstawowej,

Warszawa 1994.

M. Nagajowa , Nauka o języku dla nauki języka, Kielce

1996.

Nowoczesność i tradycja w kształceniu literackim, pod

red. Barbary Myrdzik, Lublin 2002

Z. A. Kłakówna, Ćwiczenia redakcyjne dla klas IV-VI.

Sztuka pisania, Kraków 2002

Z. A. Kłakówna i in., Sztuka pisania dla klas I-III

24

gimnazjum, Kraków 2002

U. Kopeć, E. Kozłowska, H. Kurczab, Wybrane

zagadnienia edukacji polonistycznej, Rzeszów 2002.

W. Kozak, Mapa mentalna, czyli twórcza technika

notowania, Kielce 1999.

H. Kurczab, Pogranicza sztuk i konteksty literatury

pięknej, Rzeszów 2001.

M. Kuziak, S. Rzepczyński, Jak dobrze napisać:

opowiadanie, podanie, streszczenie…. Warszawa 2002

M. Latoch-Zielińska, Słowne potyczki, czyli o trudnej

sztuce dyskusji, Kielce 1999.

H. Machulska, A. Pruszkowska, J.Tatarowicz, Drama

w szkole podstawowej. Lekcje języka polskiego w

klasach 4-6, Warszawa 1997

A. Książek- Szczepanikowa, Od obrazka do

wideoklipu. Integracja tekstowa w kształceniu

literackim na poziomie podstawowym, Kielce 1999.

O języku w sposób żywy i ciekawy! Propozycje lekcji i

ćwiczeń gramatycznych, pr. Zespołowa pod red. H.

Wiśniewskiej, Kielce 1999

K. Ożóg, J. Pasterska, Polonistyka zintegrowana,

Rzeszów 2000 (wybrane artykuły).

E. Polański, K. Orłowa, Kształcenie językowe w

klasach 4-8. poradnik metodyczny, Warszawa 1995

M. Węglińska, Jak przygotowywać się do lekcji?,

Kraków 1998.

G. Wiśniewska, Uczyć polskiego, bawiąc i

wychowując, Kielce 2002

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego,

Dydaktyka 1 - 7 (wybrane artykuły), Rzeszów

Z uczniem pośrodku. Podmiotowa dydaktyka

literatury, języka, kultury, pod red. Zofii Budrewicz i

Marii Jędrychowskiej, Kraków 1999

Literatura uzupełniająca:

25

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

Wybrane artykuły z następujących czasopism:

„Język Polski dla Klas IV-VI”, „Język Polski w

Gimnazjum”, „Polonistyka”, „Nowa Polszczyzna”,

„Zeszyty Szkolne. Edukacja Humanistyczna”.

IIB4 METODYKA NAUCZANIA LITERATURY JĘZYKA

POLSKIEGO (SEMESTR IV)

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Metodyka nauczania literatury i języka

polskiego

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Filologiczny UR

Instytut Filologii Polskiej

Zakład Metodyki Nauczania Literatury i Języka

Polskiego

Kod przedmiotu IIB4

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Studia pierwszego

stopnia

Studia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej,

dydaktyczny

Rok i semestr studiów Rok drugi, semestr czwarty

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Dr Elżbieta Kozłowska

Imię i nazwisko osoby prowadzącej

( osób prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

Elżbieta Kozłowska, dr hab. prof. UR Zygmunt

Sibiga, dr hab. prof. UR Alicja Jakubowska-Ożóg, dr

hab. prof. UR Urszula Kopeć, dr Danuta Hejda, dr

Dorota Karkut, dr Elżbieta Mazur, dr Tadeusz

Półchłopek, dr Agata Kucharska-Babula

Cele zajęć z przedmiotu

Zapoznanie z zasadami organizowania zajęć lekcyjnych z zakresu kształcenia językowego,

literackiego i kulturowego w szkole podstawowej.

26

Kształcenie umiejętności samodzielnego opracowania projektów dydaktycznych.

Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotów specjalizacji nauczycielskiej

obowiązujących w semestrze trzecim

Efekty kształcenia

Wiedza:

IIB4_W03 student posiada podstawową wiedzę związaną z

kształceniem językowym, literackim i kulturowym na lekcjach

języka polskiego

IIB4_W04 student zna techniki aktywizujące stosowane na

lekcjach języka polskiego

Umiejętności:

IIB4 _U03 student potrafi zastosować wiedzę o technikach

aktywizujących w projektowaniu dydaktycznym

IIB4_U04 student samodzielnie analizuje zawartość czasopism

dydaktycznych

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Ćwiczenia warsztatowe – 30 godz.

Treści programowe

1. Ćwiczenia w mówieniu i pisaniu w szkole podstawowej – planowanie lekcji poświęconych redagowaniu tekstów.(4 godz.)

2. Lektura i inne teksty kultury na lekcjach języka polskiego w szkole podstawowej – metody pracy z tekstem. (4 godz.)

3. Projektowanie lekcji poświęconych odbiorowi tekstów literackich i innych tekstów kultury(4 godz.)

4. Formy wypowiedzi w zakresie szkoły podstawowej – kryteria oceny – próby samodzielnej oceny.(4 godz.)

5. Integracja wewnątrz i międzyprzedmiotowa - przygotowanie przykładowych konspektów lekcji.(4 godz.)

6. Ewaluacja i kontrola osiągnięć uczniów.(2 godz.) 7. Zapoznanie studentów z ofertą czasopism dla nauczycieli. (4 godz.) 8. Zasady konstruowania testów kompetencji. (2 godz.) 9. Przygotowanie do oceny własnej pracy, umiejętność współpracy z nauczycielami

innych przedmiotów. (2 godz.) Metody dydaktyczne Problemowa, dyskusja, ćwiczenia praktyczne

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia

Zaliczenie z oceną, ocena projektu dydaktycznego, ocena

pracy zaliczeniowej

27

Metody i kryteria oceny

1.Ocena indywidualnego projektu dydaktycznego, (50

%), sprawdzane są efekty IIB4_W03, IIB4 _W04,

IIB4_U03

Dst. - student realizuje główne założenia projektu,

przywołując kilka przykładów,

Db. – student realizuje większość założeń projektu,

przywołując kilkanaście przykładów,

Bdb. – student realizuje wszystkie założenia projektu,

przywołując liczne przykłady

1.Ocena pracy zaliczeniowej (50 %), sprawdzane są

efekty IIB4_W03, IIB4_U04

Dst. – praca częściowo poprawna pod względem

dydaktycznym i merytorycznym,

Db. – praca w dużej mierze poprawna pod względem

merytorycznym i dydaktycznym,

Bdb. – praca całkowicie poprawna pod względem

merytorycznym i dydaktycznym.

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Uczestnictwo w zajęciach – 30 godz.

Przygotowanie do zajęć – 10 godz.

Opracowanie projektu dydaktycznego – 10 godz.

Przygotowanie pracy zaliczeniowej – 10 godz.

Razem – 60 godz. 2 punkty ECTS

Język wykładowy polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

Praktyka asystencko – hospitacyjna, praktyka ciągła w

szkole podstawowej

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa:

Aktualne programy i podręczniki do nauczania

języka polskiego na II i III etapie edukacyjnym

A. Baluch, Poezja współczesna w szkole podstawowej,

Warszawa 1984.

W. Bobiński, Drugi oddech polonisty. Inspiracje,

pomysły, propozycje metodyczne dla nauczycieli szkół

28

podstawowych, Warszawa 1996

S. Bortnowski, Jak uczyć poezji?, Warszawa 1991.

E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój

uczeń pracujemy aktywnie, Kielce 2000.

B. Chrząstowska, Lektura i poetyka. Zarys

problematyki kształtowania pojęć literackich w szkole

podstawowej, Warszawa 1987.

R, M. Jabłoński, Liryka XX wieku w szkole

podstawowej: propozycje analizy wierszy na lekcjach

języka polskiego w klasach 4-8, Warszawa 1998

M. Jędrychowska, Lektura i kultura. Kształtowanie

świadomości kulturalnej uczniów szkoły podstawowej,

Warszawa 1994.

M. Nagajowa , Nauka o języku dla nauki języka, Kielce

1996.

Nowoczesność i tradycja w kształceniu literackim, pod

red. Barbary Myrdzik, Lublin 2002

Z. A. Kłakówna, Ćwiczenia redakcyjne dla klas IV-VI.

Sztuka pisania, Kraków 2002

Z. A. Kłakówna i in., Sztuka pisania dla klas I-III

gimnazjum, Kraków 2002

U. Kopeć, E. Kozłowska, H. Kurczab, Wybrane

zagadnienia edukacji polonistycznej, Rzeszów 2002.

W. Kozak, Mapa mentalna, czyli twórcza technika

notowania, Kielce 1999.

H. Kurczab, Pogranicza sztuk i konteksty literatury

pięknej, Rzeszów 2001.

M. Kuziak, S. Rzepczyński, Jak dobrze napisać:

opowiadanie, podanie, streszczenie…. Warszawa 2002

M. Latoch-Zielińska, Słowne potyczki, czyli o trudnej

sztuce dyskusji, Kielce 1999.

H. Machulska, A. Pruszkowska, J.Tatarowicz, Drama

w szkole podstawowej. Lekcje języka polskiego w

klasach 4-6, Warszawa 1997

A. Książek- Szczepanikowa, Od obrazka do

29

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

wideoklipu. Integracja tekstowa w kształceniu

literackim na poziomie podstawowym, Kielce 1999.

O języku w sposób żywy i ciekawy! Propozycje lekcji i

ćwiczeń gramatycznych, pr. Zespołowa pod red. H.

Wiśniewskiej, Kielce 1999

K. Ożóg, J. Pasterska, Polonistyka zintegrowana,

Rzeszów 2000 (wybrane artykuły).

E. Polański, K. Orłowa, Kształcenie językowe w

klasach 4-8. poradnik metodyczny, Warszawa 1995

M. Węglińska, Jak przygotowywać się do lekcji?,

Kraków 1998.

G. Wiśniewska, Uczyć polskiego, bawiąc i

wychowując, Kielce 20

Z uczniem pośrodku. Podmiotowa dydaktyka

literatury, języka, kultury, pod red. Zofii Budrewicz i

Marii Jędrychowskiej, Kraków 1999

Literatura uzupełniająca:

S. Bortnowski, Scenariusze półwariackie czyli poezja

współczesna w szkole, Warszawa 1997.

A. Dziedzic, J. Pichalska, E. Świderska, Drama na

lekcjach języka polskiego w szkole średniej,

Warszawa 1992.

Wybrane artykuły z następujących czasopism:

„Język Polski dla Klas IV-VI”, „Język Polski w

Gimnazjum”, „Polonistyka”, „Nowa Polszczyzna”,

„Zeszyty Szkolne. Edukacja Humanistyczna”.

K. Ożóg, J. Pasterska, Polonistyka zintegrowana,

Rzeszów 2000 (wybrane artykuły).

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego,

Dydaktyka 1- 7 (wybrane artykuły), Rzeszów.

30

IIB4 METODYKA NAUCZANIA LITERATURY JĘZYKA

POLSKIEGO (SEMESTR V)

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Metodyka nauczania literatury i języka

polskiego

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Filologiczny – Instytut Filologii Polskiej –

Zakład Metodyki Nauczania Literatury i Języka

Polskiego

Kod przedmiotu IIB4

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska, specjalność

nauczycielska

Studia pierwszego

stopnia

Stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalności nauczycielskiej,

dydaktyczny

Rok i semestr studiów III rok, 5. semestr

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Dr hab. A. Jakubowska-Ożóg

Imię i nazwisko osoby prowadzącej

( osób prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

hab. Z. Sibiga, dr hab. A. Jakubowska-Ożóg, dr hab.

U. Kopeć, dr D. Hejda, dr D. Karkut, dr E.

Kozłowska, dr A. Kucharska-Babula, dr E. Mazur,

dr T. Półchłopek.

Cele zajęć z przedmiotu

Student:

C01 – wykorzystuje świadomie wiedzę zdobytą podczas studiów z zakresu literatury, języka i

kultury;

C02 – zdobywa wiedzę z zakresu warsztatu nauczyciela polonisty szkoły podstawowej;

C03 – poznaje programy nauczania języka polskiego na II etapie edukacyjnym;

Wymagania wstępne Psychologia społeczna i wychowawcza,

Teoria kształcenia i wychowania,

31

Metodyka nauczania literatury i języka polskiego (ćwiczenia na

II roku studiów),

Praktyka ogólnopedagogiczna w szkole podstawowej,

Praktyka asystencko-hospitacyjna w szkole podstawowej.

Efekty kształcenia

Wiedza:

IIB4_W01. Dysponuje podstawową wiedzą z zakresu literatury i

języka, dydaktyki nauczania literatury i języka polskiego,

psychologii zorientowaną na zastosowanie w nauczaniu w

szkołach podstawowych – sprawdza efekty: K1A_W02,

K1A_W03,

IIB4_W02. Dobiera właściwie metody do treści nauczania,

poziomu wiedzy uczniów – sprawdza efekty: K1A_W27

Umiejętności:

IIB4_U01 – Stosuje różne metody, wiadomości z zakresu

pedagogiki i psychologii oraz dydaktyki w konkretnych

sytuacjach w pracy z uczniami – sprawdza efekty: K1A_U25,

K1A_U26.

IIB4_U02 – Umie wskazać uczniom zależności między różnymi

dziedzinami wiedzy w obrębie nauk humanistycznych –

sprawdza efekty: : K1A_U07, K1A_U26, K1A_U30.

Kompetencje społeczne:

IIB4_K01 – Potrafi nawiązać właściwe relacje z grupą

uczniowską – sprawdza efekty: K1A_K04, K1A_K05.

IIB4_K02 – Jest świadomy odpowiedzialności za poziom

nauczania języka polskiego – sprawdza efekty: : K1A_K03,

K1A_K09,

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Wykład – 15 godzin

Ćwiczenia warsztatowe – 15 godzin

Treści programowe

A. Problematyka wykładu TREŚCI PROGRAMOWE LICZBA

GODZIN

Składniki zawodowej kompetencji nauczyciela-polonisty 1

32

Język ucznia – cechy kodów ograniczonego i rozwiniętego – przykłady

uczniowskich prac z typowymi cechami omawianych kodów

2

Kompozycja wybranych form gatunkowych – np. charakterystyka. 2

Kształcenie językowe w szkole podstawowej – cele i priorytety 1

Błędy językowe (przykłady zadań uczniowskich) 2

Integracja kształcenia językowego na poziomie szkoły podstawowej 1

Bariery w odbiorze tekstu literackiego. Metody szkolnej pracy z tekstem 3

Kształcenie literackie i kulturowe w szkole podstawowej – cele i priorytety 1

Integracja kształcenia literackiego, kulturowego i językowego 1

Zasady kształtowania kompetencji kulturowej 1

Razem 15 godz.

B. Problematyka ćwiczeń

TREŚCI PROGRAMOWE LICZBA

GODZIN

Miejsce i rola nauki o języku w procesie rozwijania uczniowskich kompetencji

komunikacyjnych – rodzaje ćwiczeń

2

Projektowanie lekcji z zakresu kształcenia językowego 2

Zadania kształcenia literackiego i kulturowego w szkole podstawowej.

Kształtowanie świadomości kulturalnej uczniów

2

Mechanizmy czytania a nauka literatury w szkole (sytuacja lektury w szkole,

sposoby aktywizacji czytania).

2

Strategie odbioru tekstu literackiego. Najczęstsze błędy w szkolnej interpretacji.

Sposoby pracy z utworem literackim w szkole podstawowej

2

Integracja wewnątrzprzedmiotowa. Związek kształcenia językowego z

kształceniem literackim kulturowym

1

Konstruowanie projektów lekcji z zakresu kształcenia literackiego i

kulturowego

2

Tekst literacki a ilustracja/obraz – podstawowe wyróżniki „czytania obrazów” 2

Podsumowanie zajęć. Dyskusja nad ustaleniem składników polonistycznej 1

33

kompetencji. Kreatywność w zawodzie nauczycielskim

Razem 15 godz.

Metody dydaktyczne Wykład, analiza i interpretacja tekstów źródłowych,

dyskusja, projekt, gry symulacyjne

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Wykład: egzamin.

Ćwiczenia: aktywność na zajęciach, kolokwium (kryteria

jak na egzaminie), przygotowanie projektu lekcji.

Metody i kryteria oceny Wykład: egzamin

PUNKTACJA: odpowiedzi na pytania zamknięte:

0% - 50% - niedostateczny

51%- 65 % - dostateczny

66% - 89% - dobry

90% - 100% - bardzo dobry

Ćwiczenia: kolokwium ustne, przygotowanie projektu

lekcji. Zaliczenie ćwiczeń jest warunkiem dopuszczenia

do egzaminu.

Na ocenę końcową z ćwiczeń składa się:

- 45% aktywność studenta podczas zajęć

konwersatoryjnych oceniająca wszystkie efekty

kształcenia;

- 25% wykonanie projektu indywidualnego lekcji

dotyczącego treści z nauki o języku i literatury –

sprawdza efekty: K1A_U25, K1A_U26, K1A_U30; projekt

oceniany jest w skali punktowej pod względem

poprawności merytorycznej (5 pkt), dydaktycznej (5

pkt) oraz wizualizacji (5 pkt), co odpowiada ocenom: 8-

10 p. – dst, 11-13 – db, 14-15 – bdb.;

- 25 % kolokwium zaliczeniowe końcowe, które

34

wymaga odpowiedzi na 3 pytania otwarte z zakresu dydaktyki kształcenia literacko-kulturowego i językowego sprawdza wszystkie efekty w obszaru wiedzy oraz umiejętności. Kryteria oceny: 30-24 pkt – bdb; 23-20 pkt – db; 19-15 pkt – dst. Zaliczenie ćwiczeń warunkuje przystąpienie do egzaminu. - 5% pytania dotyczące własnej dodatkowej lektury z tekstów uzupełniających.

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Wykład – 15 godz.

Ćwiczenia – 15 godz.

Przygotowanie do egzaminu – 34 godz.

Udział w konsultacjach – godz. 10 godz.

Przygotowanie projektów/referatów/prezentacji – 24

godz.

Egzamin – 2 godz.

SUMA GODZIN – 100

LICZBA PUNKTÓW ECTS – 2+2

Język wykładowy Polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

Praktyka asystencko-hospitacyjna w szkole

podstawowej– 75 godz.

Praktyki ciągłe w szkole podstawowej– 45 godz.

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa:

1. B. Chrząstowska, Lektura i poetyka. Zarys problematyki

kształtowania pojęć literackich w szkole podstawowej,

Warszawa 1987.

2. Z. Uryga, Godziny polskiego. Warszawa-Kraków 1996

(rozdz. 5, 6)

3. A. Dyduchowa, Metody kształcenia sprawności

językowej. Projekt systemu, model podręcznika, Kraków

1988, rozdz. 3.

4. H. Machulska, A. Pruszkowska, J. Tatarowicz, Drama w

szkole podstawowej. Lekcje języka polskiego w klasach 4-

6, Warszawa 1997 (lub inne opracowanie dramy).

5. M. Jaworski, Metodyka nauki o języku polskim, wyd. III

35

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

zm., Warszawa 1991.

6. H. Kurczab, Pogranicza i korespondencje sztuk,

Rzeszów 2001

7. Metodyka a nauka o literaturze i nauka o języku. Praca

zbiorowa pod red. D. Michułki i K. Bakuły, Wrocław

2005.

8. M. Nagajowa, ABC metodyki języka polskiego dla

początkujących nauczycieli, wyd. dowolne.

9. Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela

polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.

10. Polonistyka zintegrowana, red. K. Ożóg i J. Pasterska,

Rzeszów 2000 [tu: J. Lisiecki, Idea humanistyki

zintegrowanej].

11.Wybrane zagadnienia edukacji polonistycznej, red. U.

Kopeć, E. Kozłowska, H. Kurczab, Rzeszów 2002.

12. Edukacja polonistyczna. T. 1. Materiały z zakresu

dydaktyki języka polskiego dla studentów oraz

nauczycieli, pod. D. Hejdy, E. Mazur, Rzeszów 2011.

Literatura uzupełniająca:

1. A. Baluch, Poezja współczesna w szkole podstawowej,

Warszawa 1984.

2. S. Bortnowski, Jak uczyć poezji?, Warszawa 1998.

3. S. Bortnowski, Warsztaty dziennikarskie, Warszawa

1999.

4. Kowalikowa J., Narodziny nauczyciela polonisty,

Kraków 2006.

5. A. Książek-Szczepanikowa, Od obrazka do wideoklipu.

Integracja tekstowa w kształceniu literackim na poziomie

podstawowym, Kielce 1999.

6. A. Dyduchowa, Jak integrować doskonalenie

sprawności językowej z kształceniem literackim i

kulturalnym, „Polonistyka” 1983, nr 2.

7. Edukacja polonistyczna i literatura, red. W Sawrycki,

M. Wróblewski, Toruń 2000.

8. M. Jędrychowska, Lektura i kultura. Kształtowanie

36

świadomości kulturalnej uczniów szkoły podstawowej,

Kraków 1994.

9. Z. A. Kłakówna, Przymus i wolność. Projektowanie

procesu kształcenia kulturowej kompetencji. Kraków

2003

10. U. Kopeć, Rozwój słownictwa nazywającego uczucia w

języku dzieci i młodzieży, Rzeszów 2000 (wybrane

rozdziały).

11. Kształcenie językowe w szkole. Materiały pomocnicze

dla studentów filologii polskiej, red. W. Homowa i E.

Polański, Szczecin 1989.

12. Kształcenie literackie w szkole. Materiały pomocnicze

dla studentów filologii polskiej, red. W. Homowa i E.

Polański, Szczecin 1989.

13. Nowoczesność i tradycja w kształceniu literackim.

Podręcznik do ćwiczeń z metodyki języka polskiego, red.

B. Myrdzik, Lublin 2002.

14. Polonistyka zintegrowana, red. K. Ożóg, J. Pasterska,

Rzeszów 2000 [wybrane artykuły metodyczne].

15. Zeszyty Naukowe WSP w Rzeszowie. Dydaktyka 1-5,

red. H. Kurczab oraz nr 6 red. H. Kurczab, J. Pasterska

[wybrane artykuły].

16. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Dydaktyka1, 2,3 red. Z. Sibiga. Rzeszów 2002, 2003,

2004.

17. Z problematyki kształcenia językowego, literackiego i

kulturowego. Materiały pomocnicze dla nauczycieli i

studentów filologii polskiej, red. A. Grochulska i E.

Polański, Piotrków Trybunalski 2000.

18. Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela

polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.

19. Doskonalenie warsztatu nauczyciela polonisty, red. A.

Janus-Sitarz, Kraków 2005.

20. Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów

kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.

21. Edukacja polonistyczna wobec trudnej rzeczywistości,

red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2010

37

IIB5 PODSTAWY DYDAKTYKI

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Podstawy dydaktyki

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Filologiczny UR

Instytut Filologii Polskiej

Zakład Metodyki Nauczania Literatury i Języka

Polskiego

Kod przedmiotu IIB5

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Studia pierwszego

stopnia

Studia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej,

dydaktyczny

Rok i semestr studiów Rok pierwszy, semestr drugi

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Dr Elżbieta Kozłowska

Imię i nazwisko osoby prowadzącej

( osób prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

Dr Elżbieta Kozłowska, dr hab. prof. UR

Zygmunt Sibiga, dr hab. prof. UR Alicja

Jakubowska-Ożóg, dr hab. prof. UR Urszula Kopeć,

dr Danuta Hejda, dr Dorota Karkut, dr Elżbieta

Mazur, dr Tadeusz Półchłopek, dr Agata

Kucharska-Babula

Cele zajęć z przedmiotu

Poznanie podstawowych pojęć z zakresu edukacji.

Kształcenie umiejętności wykorzystania wiedzy o nauczaniu i wychowaniu w rozwiązywaniu

problemów dydaktyczno - wychowawczych

Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotów specjalizacji nauczycielskiej

obowiązujących w semestrze I

38

Efekty kształcenia

Wiedza:

IIB5_W01 student prezentuje wiedzę o systemie oświatowym i

jego organizacji

IIB5_W02 student charakteryzuje elementy procesu nauczania –

uczenia się

Umiejętności:

IIB5_U01 student potrafi zastosować podstawowe metody

badań pedagogicznych

IIB5_U02 student posługuje się terminami z zakresu dydaktyki

IIB5_U03 student potrafi zastosować w praktyce wiedzę o

elementach procesu nauczania – uczenia się

Kompetencje społeczne:

IIB5_K01 student umie pracować w grupie, przyjmując w niej

różne role

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Ćwiczenia warsztatowe – 30 godz.

Treści programowe

1. Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiczna. Przedmiot i zadania współczesnej dydaktyki – 2 godz.

2. System oświaty, jego organizacja i funkcjonowanie – 2 godz. 3. Metody badań dydaktycznych – 4 godz. 4. Cele kształcenia i wychowania – 2 godz. 5. Zasady dydaktyczne – 3 godz. 6. Ogniwa procesu dydaktycznego – 2 godz. 7. Klasa szkolna jako środowisko edukacyjne – 2 godz. 8. Charakterystyka podstawowych elementów procesu nauczania – uczenia się: metody i

techniki nauczania ,środki dydaktyczne – 6 godz. 9. Sytuacje dydaktyczno – wychowawcze jako podstawa do analizy rzeczywistości

pedagogicznej – 3 godz. 10. Niepowodzenia dydaktyczne – 2 godz. 11. Projektowanie działań edukacyjnych - 2 godz. 12. Diagnoza, kontrola i ocena wyników kształcenia 2 godz.

Metody dydaktyczne Problemowa, dyskusja

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Zaliczenie z oceną: ocena projektu dydaktycznego i

wyników kolokwium

Metody i kryteria oceny Na ocenę końcową składają się

1.Ocena grupowego projektu dydaktycznego – 30%

39

(efektyIIB5_ U01,IIB5_K01)

Ocena punktowa, uwzględniająca poprawność

merytoryczną i dydaktyczną projektu:

dst.:5 – 6 punktów ,

db.: 7 – 8 punktów,

bdb. 9 – 10 punktów

2. Ocena z kolokwium – 70% (wszystkie efekty

kształcenia w zakresie wiedzy i umiejętności).

Kolokwium zaliczeniowe wymagające odpowiedzi na

pytania otwarte sprawdzające wszystkie efekty

kształcenia z zakresu wiedzy i umiejętności, oceniane wg

następującej skali wykonania zadań:

60 – 70% - dst.,

70 – 85 % - db.

Powyżej 85 % - bdb.

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Uczestnictwo w zajęciach – 30 godz.

Studiowanie literatury przedmiotu –30 godz.

Opracowanie projektu dydaktycznego –10 godz.

Przygotowanie do kolokwium –20 godz.

Razem – 90 godz. 3 punkty ECTS

Język wykładowy polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

Praktyka ogólnopedagogiczna

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa:

Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków

2001.

Kruszewski K,. Konarzewski K. (red.), Sztuka nauczania,

cz. I i II, Warszawa 2002.

Kupisiewicz C., Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa

1996.

Węglińska M., Jak przygotować się do lekcji? Wybór

40

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

materiałów dydaktycznych, Kraków 1978.

Literatura uzupełniająca:

Arends R.J., Uczymy się nauczać, Warszawa 1994.

Kruszewski K. (red.), Pedagogika w pokoju

nauczycielskim, Warszawa 2000.

Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Kraków 2003.

Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa

1996.

Śliwierski B., Współczesne teorie i nurty wychowania,

Kraków 2001.

IIB6 PRAKTYKA ASYSTENCKO-HOSPITACYJNA W SZKOLE

PODSTAWOWEJ

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Praktyka asystencko-hospitacyjna w szkole

podstawowej

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Filologii Polskiej

Zakład Metodyki Nauczania Literatury i Języka

Polskiego

Kod przedmiotu IIB6

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Studia pierwszego stopnia Studia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej, dydaktyczny

Rok i semestr studiów Rok drugi, semestr 3 (30 godz.), semestr 4 (45 godz.)

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Dr Danuta Hejda

Imię i nazwisko osoby

prowadzącej ( osób prowadzących)

zajęcia z przedmiotu

Dr Danuta Hejda, dr hab. prof. UR Zygmunt Sibiga, dr

hab. prof. UR Alicja Jakubowska-Ożóg, dr hab. prof. UR

Urszula Kopeć, dr Elżbieta Kozłowska, dr Dorota

Karkut, dr Elżbieta Mazur, dr Tadeusz Półchłopek, dr

41

Agata Kucharska-Babula

Cele zajęć z przedmiotu

Praktyczne przygotowanie studentów do nauczania języka polskiego w szkole podstawowej.

Kształcenie umiejętności wykorzystania wiedzy merytorycznej w praktyce.

Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotów specjalizacji nauczycielskiej na I roku

studiów

Efekty kształcenia

Wiedza:

IIB6_W01 - student prezentuje wiedzę z psychologii, pedagogiki i

metodyki nauczania literatury i języka polskiego, zorientowaną

na praktyczne zastosowanie w nauczaniu języka polskiego w

szkole podstawowej

Umiejętności:

IIB6_U01 - student samodzielnie projektuje działania związane z

nauczaniem języka polskiego w szkole podstawowej

IIB6_U01 - student pełni rolę nauczyciela języka polskiego w

szkole podstawowej

IIB6_U03 - student potrafi analizować własne i cudze działania

dydaktyczne

Kompetencje społeczne:

IIB6_K01 - student potrafi organizować proces uczenia się innych

osób

IIB6_K02 - student rozumie potrzebę samokształcenia i rozwoju

zawodowego

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Praktyka asystencko-hospitacyjna – 75 godzin

Treści programowe

1. Zapoznanie studenta ze specyfiką pracy nauczyciela języka polskiego w szkole podstawowej – 5 godz.

2. Hospitacja i analiza lekcji języka polskiego prowadzonych przez nauczyciela języka polskiego – 6 godz.

3. Prowadzenie lekcji próbnych przez studentów, ich analiza i ocena – 60 godz. 4. Omówienie dokumentacji z zajęć, podsumowanie praktyki – 4 godz.

42

Metody dydaktyczne Metoda oglądowa, dyskusja, problemowa, ćwiczeń

praktycznych

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia - zaliczenie z oceną,

- przygotowanie konspektów lekcji,

- poprawne przeprowadzenie lekcji próbnych przez

studenta,

- udokumentowana umiejętność protokołowania i

oceniania lekcji

Metody i kryteria oceny Na zaliczenie z praktyki asystencko – hospitacyjnej składa

się:

1.Ocenianie bieżące(20%); przygotowanie konspektów

lekcji i udział w dyskusji (sprawdzające efekty IIB6_W01,

IIB6_U01, XB6_U03, IIB6_K02

ocena dst.: konspekt zbudowany poprawnie, rzadki udział

w dyskusji,

ocena db.: konspekt częściowo oryginalny, częsty udział w

dyskusji,

ocena bdb.: konspekt zawiera oryginalne, opracowane

przez studenta rozwiązania dydaktyczne, b. częsty udział

w dyskusji

2.Ocena lekcji próbnych prowadzonych przez studenta

według kryteriów poprawności merytorycznej i

dydaktycznej lekcji – 60%;(weryfikacja wszystkich

efektów kształcenia)

Na ocenę dostateczną: student realizuje podstawowe cele

lekcji, nie popełnia istotnych błędów merytorycznych i

dydaktycznych.

Na ocenę dobrą: student realizuje większość celów lekcji,

popełnia drobne błędy merytoryczne i dydaktyczne.

Na ocenę bardzo dobrą: student realizuje wszystkie cele

lekcji, jego działania cechują się poprawnością

merytoryczną i wysoką sprawnością dydaktyczną.

3.Ocena dokumentacji sporządzonej przez studenta – 20%

(sprawdzanie efektów IIB6_W01, IIB6_U03)

ocena dst.: student składa 60 – 70% notatek

43

hospitacyjnych z poprawną analizą lekcji,

ocena db.: student składa 70 – 90% notatek

hospitacyjnych z częściowo pogłębioną analizą lekcji,

o cena bdb.: student składa powyżej 90% notatek

hospitacyjnych z wnikliwą i pogłębioną analizą lekcji.

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Uczestnictwo w zajęciach – 75 godz.

Przygotowanie merytoryczne do prowadzenia lekcji – 25

godz.

Opracowanie konspektów lekcji – 25 godz.

Konsultacje indywidualne – 10 godz.

Sporządzenie dokumentacji praktyki – 15 godz.

Razem: 150 godz.,

5 punktów ECTS (2+3)

Język wykładowy polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

Praktyka asystencko – hospitacyjna, praktyka ciągła w

gimnazjum

Literatura

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

Literatura podstawowa:

Obowiązujące w placówce, w której student odbywa

praktykę, programy nauczania, podręczniki dla

uczniów, materiały dla nauczycieli towarzyszące danej

serii podręczników.

Literatura uzupełniająca:

Edukacja polonistyczna, t., Materiały z zakresu dydaktyki

literatury i języka polskiego dla studentów oraz

nauczycieli, red. D. Hejda, E. Mazur, Rzeszów 2011.

S. Bortnowski, Warsztaty dziennikarskie, Warszawa

1999.

J. Kowalikowa, Narodziny nauczyciela polonisty, Kraków

2006.

J. Kowalikowa, Każdy może dobrze pisać wypracowania:

poradnik dla uczniów, Warszawa 1995.

F. Filipowicz, M. Rataj, Vademecum młodego nauczyciela,

44

Warszawa 1989.

M. Nagajowa, Jak uczyć języka polskiego w klasie

czwartej: przewodnik dla nauczyciela do podręcznika i

zeszytu ćwiczeń „Słowo za słowem”, Warszawa 2000.

M. Nagajowa, Jak uczyć języka polskiego w klasie piątej:

przewodnik dla nauczyciela do podręcznika i zeszytu

ćwiczeń „Słowa zwykłe i niezwykłe”, Warszawa 2000.

M. Nagajowa, Kształcenie języka ucznia w szkole

podstawowej, Warszawa 1985.

A. Dyduchowa, Jak integrować doskonalenie sprawności

językowej z kształceniem literackim i kulturalnym,

„Polonistyka” 1983, nr 2.

Kształcenie literacko-kulturowe w dobie kultury masowej

polisensorycznej, red. D. Karkut, T. Półchłopek, Rzeszów

2010.

Kształcenie językowe w dobie kultury masowej

polisensorycznej, red. Z. Sibiga, U. Kopeć, Rzeszów 2010.

K. Gorczycka, A. Sławińska, Język polski. Sprawdziany

kompetencji, Łódź 1999.

M. Kuziak, S. Rzepczyński, Jak napisać….? Warszawa

2002.

J. Rusiecki, Czynniki efektywności nauczania, „Edukacja i

Dialog” 1998 nr 6, s. 41.

Wybrane zagadnienia edukacji polonistycznej, red. U.

Kopeć, E. Kozłowska, H. Kurczab, Rzeszów 2002.

Z. A. Kłakówna, Sztuka pisania. Ćwiczenia redakcyjne dla

klas IV-VI, Kraków 1992.

45

IIB7 PRAKTYKA CIĄGŁA Z JĘZYKA POLSKIEGO W SZKOLE

PODSTAWOWEJ

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Praktyka ciągła z języka polskiego w

szkole podstawowej

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Filologiczny Uniwersytetu Rzeszowskiego

Instytut Filologii Polskiej

Zakład Metodyki Nauczania Literatury

i Języka Polskiego

Kod przedmiotu IIB7

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

filologia polska studia pierwszego

stopnia

stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej,

dydaktyczny

Rok i semestr studiów III rok (praktyka we wrześniu, po r. II), zaliczenie

rok III/5

Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

Dr hab. Alicja Jakubowska-Ożóg

Imię i nazwisko osoby prowadzącej

( osób prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

dr hab. Z. Sibiga, dr hab. A. Jakubowska-Ożóg, dr

hab. U. Kopeć, dr D. Hejda, dr D. Karkut, dr E.

Kozłowska, dr A. Kucharska-Babula, dr E. Mazur,

dr T. Półchłopek

Cele zajęć z przedmiotu

C01 – praktyczne przygotowanie studentów do nauczania języka polskiego w szkołach

podstawowych,

C02 – kształcenie umiejętności wykorzystania wiedzy merytorycznej w praktyce szkolnej,

C03 – kształtowanie umiejętności planowania, działania i rozumienia perspektyw dalszego rozwoju. Wymagania wstępne student zaliczył wszystkie przedmioty specjalizacji

nauczycielskiej przewidziane do realizacji na pierwszym roku

studiów, w tym praktykę asystencko-hospitacyjną w szkole

46

podstawowej.

Efekty kształcenia

Wiedza:

IIB6_W02 – student stosuje uporządkowaną wiedzę dotyczącą

literatury i języka oraz podstawy programowej i programów

nauczania języka polskiego w szkole podstawowej – odpowiada

efektom: K1A_W28, K1A_W33.

IIB6_W01 – student zna zasady bhp obowiązujące w

placówkach oświatowych i ekonomiczno-prawne paradygmaty

kształcenia w szkole podstawowej – sprawdza efekty: K1A_W34

Umiejętności:

IIB6_U01 – student przekazuje w sposób czytelny za pomocą

wybranych metod wiedzę z językoznawstwa, historii literatury,

teorii literatury i kultury narodowej w nauczaniu języka

polskiego na drugim etapie kształcenia – sprawdza efekty:

K1A_U30, K1A_U26.

IIB6_U03 – student projektuje ciekawe scenariusze zajęć z

wykorzystaniem odpowiednich metod – sprawdza efekty:

K1A_U30.

Kompetencje społeczne:

IIB6_K01 – student potrafi organizować proces uczenia się

dzieci na poziomie szkoły podstawowej – sprawdza efekty:

K1A_K04

IIB6_K03 – student rozumie potrzebę samokształcenia i rozwoju

zawodowego – sprawdza efekty: K1A_K07

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Praktyka ciągła – 45 godz.

Treści programowe

Praktyka ciągła:

Treści merytoryczne Liczba godzin

Zapoznanie się studenta z organizacją pracy szkoły, ze specyfiką pracy nauczyciela języka polskiego w szkole podstawowej oraz hospitowanie lekcji języka polskiego w klasach IV-VI prowadzonych przez nauczyciela-opiekuna praktyki

20 godz.

47

Prowadzenie lekcji przez studenta 25 godz.

Suma godzin 45

Metody dydaktyczne metoda oglądowa, dyskusja, problemowa, zajęć

praktycznych

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia - zaliczenie z oceną,

- ocenianie bieżące,

- przygotowanie konspektów lekcji,

- poprawne przeprowadzenie przez studentów lekcji

próbnych z języka polskiego w szkole podstawowej,

- udokumentowana umiejętność protokołowania

i oceniania lekcji.

Metody i kryteria oceny

Na zaliczenie z praktyki składa się:

– 10% - udokumentowane w dzienniku praktyk

zaznajomienie się z organizacją pracy szkoły

weryfikujące efekty: W01, K01, K03.

– 25% - przygotowywanie przez studentów

konspektów lekcji zgodnych z obowiązującymi

programami nauczania na II etapie edukacji. Weryfikuje

wszystkie efekty dotyczące umiejętności oraz K01.

– 45% - ocena lekcji hospitowanych i prowadzonych wg

kryteriów: poprawności merytorycznej, sposobu

zapoznania z materiałem nauczania, poprawności

dydaktycznej lekcji, umiejętności kontrolnych i

wdrażania do samokształcenia, wychowawczych

wartości lekcji, aktywności i samodzielności uczniów

weryfikuje efekty: W02 oraz wszystkie z zakresu

umiejętności i kompetencji społecznych.

– 20% - pozytywna ocena z praktyki potwierdzona

opinią nauczyciela opiekuna i podpisem (z pieczątką)

dyrektora szkoły.

OCENA:

48

51 %- 65 % - dostateczny

66% - 85 % - dobry

86% -100% - bardzo dobry

Uwaga: warunkiem koniecznym do uzyskania zaliczenia

praktyki ciągłej jest przedłożenie nauczycielowi

akademickiemu - kierownikowi praktyki w terminie

dwóch tygodni po zakończonej praktyce w szkole

kompletu notatek hospitacyjnych, konspektów,

dziennika praktyk oraz arkusza uwag i spostrzeżeń

wypełnionego przez nauczyciela-opiekuna (wymagane

podpis dyrektora, pieczęć szkoły).

Całkowity nakład pracy studenta

potrzebny do osiągnięcia

założonych efektów w godzinach

oraz punktach ECTS

Aktywność Liczba godzin/ nakład

pracy studenta

praktyka ciągła 45 godz.

zaznajomienie się z

organizacją pracy szkoły

(dokumentacja szkoły,

planowanie, Szkolny

System Oceniania, Statut

Szkoły itp.)

4 godz.

analiza dokumentacji

prowadzonej przez

nauczyciela

(Przedmiotowy System

Oceniania)

4 godz.

przygotowanie

merytoryczne do

prowadzenia lekcji

20 godz.

czas na przygotowanie

konspektów

20 godz.

udział w konsultacjach 6 godz.

udział w zebraniach, posiedzeniach rady pedagogicznej, spotkaniach z rodzicami, dyżurach śródlekcyjnych

5 godz.

49

aktywne włączanie się w przygotowanie organizowanych w szkole imprez i przedsięwzięć kulturalnych

11 godz.

przygotowanie

dokumentacji dla

kierownika praktyk

10 godz.

SUMA GODZIN 110 godz.

LICZBA PUNKTÓW ECTS 5

Język wykładowy Polski

Praktyki zawodowe w ramach

przedmiotu

praktyka asystencko-hospitacyjna z języka polskiego w

szkole podstawowej.

Literatura

Z listy wybierane są pozycje bibliograficzne (w

porozumieniu z prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa:

1. Programy nauczania, podręczniki dla uczniów oraz

poradniki dla nauczycieli – szkoła podstawowa,

2. Baluch A. Czyta, nie czyta (o dziecku literackim…),

Kraków 1998,

3. Bortnowski S., Przewodnik po sztuce uczenia literatury,

Warszawa 2005.

4. Bortnowski S., Jak uczyć poezji, Warszawa 1991.

5. Chrząstowska B., Lektura i poetyka. Zarys problematyki

kształtowania pojęć literackich w szkole podstawowej,

Warszawa 1987.

6. A. Dyduchowa, Metody kształcenia sprawności

językowej. Projekt systemu, model podręcznika, Kraków

1988, rozdz. 3.

7. H. Machulska, A. Pruszkowska, J. Tatarowicz, Drama w

szkole podstawowej. Lekcje języka polskiego w klasach 4-

6, Warszawa 1997 (lub inne opracowanie dramy).

8. M. Jaworski, Metodyka nauki o języku polskim, wyd. III

zm., Warszawa 1991.

9. H. Kurczab, Pogranicza i korespondencje sztuk,

Rzeszów 2001

10. Metodyka a nauka o literaturze i nauka o języku.

Praca zbiorowa pod red. D. Michułki i K. Bakuły,

50

Literatura uzupełniająca dla studentów szczególnie

zainteresowanych problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

Wrocław 2005.

11. M. Nagajowa, ABC metodyki języka polskiego dla

początkujących nauczycieli, wyd. dowolne.

12. Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela

polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.

13. Polonistyka zintegrowana, red. K. Ożóg i J. Pasterska,

Rzeszów 2000 [tu: J. Lisiecki, Idea humanistyki

zintegrowanej].

14. Wybrane zagadnienia edukacji polonistycznej, red. U.

Kopeć, E. Kozłowska, H. Kurczab, Rzeszów 2002.

15. Edukacja polonistyczna. T. 1. Materiały z zakresu

dydaktyki języka polskiego dla studentów oraz

nauczycieli, pod. D. Hejdy, E. Mazur, Rzeszów 2011.

16. Kowalikowa J., Narodziny nauczyciela polonisty.

Szkice edukacyjne, Kraków 2006.

17. Z. Uryga, Godziny polskiego. Z zagadnień kształcenia

literackiego, Warszawa-Kraków 1996.

Literatura uzupełniająca:

1. Bortnowski S., Jak zmienić polonistykę szkolną?

Warszawa 2009.

2. A. Dyduchowa, Jak integrować doskonalenie

sprawności językowej z kształceniem literackim i

kulturalnym, „Polonistyka” 1983, nr 2.

3. Edukacja polonistyczna i literatura, red. W Sawrycki,

M. Wróblewski, Toruń 2000.

4. M. Jędrychowska, Lektura i kultura. Kształtowanie

świadomości kulturalnej uczniów szkoły podstawowej,

Kraków 1994.

5. Z. A. Kłakówna, Przymus i wolność. Projektowanie

procesu kształcenia kulturowej kompetencji. Kraków

2003

6. U. Kopeć, Rozwój słownictwa nazywającego uczucia w

języku dzieci i młodzieży, Rzeszów 2000 (wybrane

rozdziały).

7. Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów

51

kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.

8. Edukacja polonistyczna wobec trudnej rzeczywistości,

red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2010.

MODUŁ II: SPECJALIZACJA NAUCZYCIELSKA II C – MODUŁ PRZEDMIOTÓW UZUPEŁNIAJĄCYCH

IIC8 DYKCJA I EMISJA GŁOSU

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Dykcja i emisja głosu

Nazwa jednostki

prowadzącej

przedmiot

Instytut Filologii Polskiej/Zakład Języka Polskiego

Kod przedmiotu IIC8

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Pierwszego stopnia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej, uzupełniający

Rok i semestr

studiów

Rok 3/ sem. 6

Imię i nazwisko

koordynatora

przedmiotu

Stanisław Ożóg – mgr – st. wykładowca

Imię i nazwisko

osoby prowadzącej

( osób

prowadzących)

zajęcia z przedmiotu

Stanisław Ożóg – mgr – st. wykładowca

Cele zajęć z przedmiotu

C1. kształcenie świadomości roli aparatu mowy

C2. pełniejsze i sprawniejsze posługiwania się mową jako narzędziem międzyludzkiej

komunikacji

52

C3. kształcenie nawyków poprawnościowych związanych z kulturą żywego słowa

(funkcja mowy, budowa narządów mowy, rodzaje wymowy, środki ekspresji w

interpretacji – głos, rodzaj i barwa głosu, czystość, akcent, tempo, rytm

Wymagania

wstępne

Znajomość podstaw fonetyki na szczeblu szkoły średniej.

Ogólna wiedza o sposobach komunikacji międzyludzkiej.

Efekty

kształcenia

Wiedza:

IIC8_WO2 Student/ka zna podstawową terminologię związaną z emisją głosu i

dykcją

IIC8_WO3 Student/ka rozpoznaje i odtwarza nabytą wiedzę dotyczącą pracy

nad emisją głosu i prawidłową dykcją

Umiejętności:

IIC8_UO1 Student/ka rozwiązuje problemy związane z prawidłową emisją

głosu i dykcją

IIC8_UO2 Student/ka konstruuje w taki sposób wypowiedź, by być

rozumianym, słyszanym i słuchanym

Kompetencje społeczne:

IIC8_KO1 Student/ka zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych

umiejętności i chętnie podejmuje się pracy nad emisją głosu i dykcją w

prowadzonych przez siebie grupach teatralnych i zespołach recytatorskich

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Ćwiczenia warsztatowe – 15 godzin

Treści programowe

- wprowadzenie do problematyki kultury żywego słowa ( 1 godzina)

- mechanizm i fizjologia procesu mówienia (czynności procesu mówienia, rola wiązadeł

głosowych, oddychanie w procesie mówienia jako zjawisko intelektualne ( 3 godziny)

- technika artykulacji samogłoskowych ( 1 godzina)

- mechanizmy artykulacji spółgłoskowych ( 1 godzina)

- przekaz głosowy akcentów (rodzaje akcentów, instrumentacje) ( 1 godzina)

- frazowanie wypowiedzi (pojecie frazy, rodzaje fraz, frazowanie a budowa wersowa tekstu,

Przerzutnie ( 1 godzina)

53

- emisja głosu – fizjologia ( 2 godziny)

- linie intonacyjne (1 godzina)

- pytania retoryczne ( 1 godzina)

- modulacja głosu ( 1 godzina)

- przestankowanie słuchowe i jego funkcje w wypowiedzi (1 godzina)

- ćwiczenia repertuarowe (1 godzina)

Metody

dydaktyczne

ćwiczenia głosowe, nagrania próbne na magnetofon, prezentacje wzorcowych

wykonań interpretacyjnych wybitnych aktorów

Sposób(y) i

forma(y)

zaliczenia

- zaliczenie z oceną

- przygotowanie prezentacji scenicznej wybranego utworu literackiego

uwzględniając istotne elementy związane z tematyką ćwiczeń

Metody i

kryteria oceny

Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na

ocenę 4

Na ocenę 5

Efekt 1

IIC8_WO

2

Student/ka nie

zna

podstawowej

terminologii

Student/ka

omawia

lakonicznie

procesy związane

z dykcją i emisją

Student/ka w

stopniu

zadawalający

m omawia

zjawiska

fonetyczne

związane z

dykcją i emisją

Student/ka

doskonale

omawia

zagadnienie i

potrafi

praktycznie

realizować

fonicznie

Efekt 2

IIC8_WO

3

Student/ka nie

rozpoznaje i nie

potrafi

odtworzyć

nabytej wiedzy

Student/ka w

sposób

szczątkowy

odtwarza nabytą

wiedzę

Student/ka

potrafi

omawiać

teoretycznie

problem bez

odwołań do

opracowań

teoretycznych

Student/ka

nabytą

wiedzę

potrafi

odnieść do

opracowań

teoretycznych

Efekt 3

IIC8_UO1

Student/ka nie

potrafi

samodzielnie

rozwiązywać

problemów z

prawidłową

dykcją i emisją

głosu

Student/ka potrafi

teoretycznie

sklasyfikować

ewentualne wady

wymowy

związane z dykcją

Student/ka

właściwie

łączy

założenia

teoretyczne z

foniczną

realizacją

omawianego

Student/ka

doskonale

rozwiązuje

problemy

dykcyjne

realizując je

poprzez

ciekawe

etiudy

54

problemu foniczne

Efekt 4

IIC8_UO2

Student/ka ma

problemy z

emisją i dykcją

które nie są

wynikiem wad

wrodzonych,

czy nabytych

Student/ka potrafi

teoretycznie

uzasadniać

problemy

dykcyjne bez

możliwości

zademonstrowani

a wad dykcyjnych

Student/ka

potrafi łączyć

wiedzę

teoretyczną z

praktyczną

realizacją

ćwiczeń

dykcyjnych i

emisyjnych

Student/ka

doskonale

demonstruje

wykorzystują

c trudne

dykcyjnie

teksty,

możliwości

artykulacyjne

Efekt 5

IIC8_KO1

Student/ka nie

zna w pełni

zakresu

posiadanej

wiedzy. Nie

potrafi być

wzorcem dla

współpracujące

j z nią dzieci i

młodzieży

Student/ka w

pracy z grupą

teatralną bardzo

lakonicznie

uzasadnia

potrzebę

uzasadnionych

wysiłków nad

doskonaleniem

dykcji

Student/ka w

sposób

kompetentny

współpracuje

z grupami

artystycznymi

Student/ka,

wykorzystują

c doskonałe

warunki

dykcyjne,

staje się

wzorem do

naśladowania

przez

członków

zespołu

artystycznego

Całkowity

nakład pracy

studenta

potrzebny do

osiągnięcia

założonych

efektów w

godzinach oraz

punktach ECTS

Aktywność Liczba

godzin

Ćwiczenia 15

Lektura bibliografii 25

Przygotowanie do ćwiczeń 20

Udział w konsultacjach 5

Przygotowanie prezentacji 10

Suma godzin 75

Liczba punktów ECTS 3

Język

wykładowy

Język polski

Praktyki

zawodowe w

ramach

Nie przewiduje się

55

przedmiotu

Literatura Literatura podstawowa:

M. Kotlarczyk, Podstawy sztuki żywego słowa, Warszawa 1965

B. Wieczorkiewicz, Sztuka mówienia, Warszawa 1980

J. Kram, Zarys kultury żywego słowa, Warszawa 1995

Z. Klemensiewicz, Prawidła poprawnej wymowy polskiej, Kraków 1988

D. Michałowska, Podstawy polskiej wymowy scenicznej, Kraków 1975

Literatura uzupełniająca:

Cz. Meissner, ABC recytatora, Warszawa 1963

Z. H. Szletyńscy, Prawidłowe mówienie, Warszawa 1980

G. Demel, Wady wymowy, Warszawa 1974

M. Oczkoś, Paszczodźwięki – mały poradnik dla wielkich mówców, Warszawa

2010.

IIC9 LITERATURA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Literatura dla dzieci i młodzieży

Nazwa jednostki

prowadzącej przedmiot

Instytut Filologii Polskiej / Zakład Literatury Polskiej XX Wieku

Kod przedmiotu IIC9

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Studia 1 stopnia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Przedmiot specjalizacji nauczycielskiej/uzupełniający

Rok i semestr studiów Rok III, semestr 5-6

Imię i nazwisko

koordynatora przedmiotu

dr hab. prof. UR Zenon Ożóg

56

Imię i nazwisko osoby

prowadzącej (osób

prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

Pracownicy ZLPXXW

Cele zajęć z przedmiotu

C1: Poznanie wybranych arcydzieł literatury dla dzieci i młodzieży – polskich i światowych

C2: Umiejętność analizy i interpretacji utworów dla dzieci i młodzieży, z uwzględnieniem semiotycznej

natury utworów dla dzieci;

C3: Wskazanie na rolę i wartość pierwszych kontaktów dziecka z książką, w aspekcie estetycznym i

etycznym.

Wymagania

wstępne

Przedmioty: Poetyka; Analiza i interpretacja tekstu literackiego; Teoria literatury

Podstawowa znajomość wybranych utworów dla dzieci i młodzieży

Efekty

kształcenia

Wiedza:

IIC9_W01: opisuje najważniejsze zjawiska w zakresie literatury dla

dzieci i młodzieży

K1A_W03

+++

IIC9_W02: lokalizuje poszczególne utwory we właściwych

kontekstach: biograficznym, historycznoliterackim i filozoficznym

K1A_W10

+++

K1A_W15

+++

Umiejętności:

IIC9_U01: interpretuje i wartościuje utwory literackie K1A_U09

+++

IIC9_U02: identyfikuje jakości wyróżniające utwór/utwory dla dzieci

i młodzieży na poziomie strukturalnym i znaczeniowym K1A_U11

+++

Kompetencje społeczne:

IIC9_K01: zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych

umiejętności oraz rozumie perspektywy dalszego rozwoju

K1A_K01

+++

IIC9_K02: ma świadomość znaczenia literatury polskiej w kulturze

europejskiej K1A_K09

+++

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

57

Ćwiczenia audytoryjne 15 godz. + 15 godz.

Treści programowe

Treści merytoryczne Liczba godzin Temat 1: Literatura „z adresem”. Perspektywa odbioru i odbiorcy. Stan badań. 2

Temat 2: Literatura „dla młodego wieku” i jej miejsce w kulturze. 2

Temat 3: Kultura masowa – zagrożenie czy sojusznik. Spontaniczna kultura

młodzieżowa.

3

Temat 4: Proces recepcji jako forma wychowania przez sztukę i rodzaj transmisji

wzorów kulturowych

4

Temat 5: Baśń ludowa i baśń literacka, czyli fundament etyki i estetyki. Uczynić

dobro atrakcyjnym.

4

Temat 6: Poezja dla dzieci – bogactwo form i tematów. Wybitni twórcy. 6

Temat 7: Powieść dla młodzieży i jej odmiany, ze szczególnym uwzględnieniem

powieści dla dziewcząt.

6

Temat 8: Kryteria oceny utworu dla młodego odbiorcy w aspekcie

historycznoliterackim.

3

Suma godzin 30 (15+15)

Metody

dydaktyczne

Metoda problemowa, eksplikacja tekstu, dyskusja

Sposób(y) i

forma(y)

zaliczenia

Ocena formatywna (bieżąca):

F1. Ocena stopnia komunikowania się na linii student – prowadzący, aktywności,

zrozumienia omawianej tematyki przedmiotu (każdorazowo podczas trwania zajęć);

F2. Ocena zadanej pracy w grupach (przygotowanie prezentacji, przedstawienie

wyników własnych badań itp.);

Ocena podsumowująca:

P1. Ocena z kolokwium na koniec semestru (obejmująca tematykę wszystkich zajęć)*;

*Wskazane formy ocen odnoszą się do wszystkich założonych w niniejszym sylabusie efektów kształcenia.

Metody i

kryteria

oceny

Ocena: 5 Ocena: 4 Ocena: 3 Ocena: 2

IIC9_W0

1

Zna w bardzo

dobrym stopniu

treść wszystkich

tekstów literackich,

omawianych

podczas ćwiczeń)

bardzo dobrze

orientuje się w

zaleconej

Zna dobrym

stopniu treść

większości

tekstów

literackich,

omawianych

podczas ćwiczeń;

dobrze orientuje

się w zaleconej

Zna w

dostatecznym

stopniu treść

większości

tekstów

literackich,

omawianych

podczas ćwiczeń;

orientuje się w

Nie opanował(a)

w dostatecznym

stopniu

większości

tekstów

literackich,

omawianych na

zajęciach; nie

orientuje się

58

literaturze

przedmiotu

literaturze

przedmiotu stopniu

dostatecznym w

zaleconej

literaturze

przedmiotu.

nawet w

dostatecznym

stopniu w

zalecanej

literaturze

przedmiotu

IIC9_W0

2

Zna najważniejsze

konteksty

utworu/utworów;

Właściwie je

lokalizuje kontekście

biograficznym,

historycznoliteracki

m i filozoficznym

Zna większość

kontekstów

utworu/utworó

w;

Właściwie je

lokalizuje w

dwóch

kontekstach

Zna większość

kontekstów

utworu/utworó

w;

Właściwie je

lokalizuje w

jednym

kontekście

Nie zna żadnego

kontekstu

utworu/utworó

w;

Nie umie

zlokalizować ich

w żadnym

kontekście

IIC9_U0

1

Potrafi samodzielnie

interpretować i

wartościować

utwory literackie

omawiane podczas

ćwiczeń i znajdujące

się w spisie lektur

Potrafi

samodzielnie

zinterpretować

większość

znaczeń

wpisanych w

utwór/utwory

literackie

omawiane

podczas ćwiczeń

i znajdujące się w

spisie lektur;

umie właściwie

wartościować

utwór/utwory

Potrafi

samodzielnie

zinterpretować

tylko niektóre

znaczenia

wpisane w

utwór/utwory

omawiane

podczas ćwiczeń

i znajdujące się w

spisie lektur; nie

umie właściwie

wartościować

utwór/utwory

Nie potrafi

samodzielnie

zinterpretować

utworu/utworó

w omawianego

/omawianych na

ćwiczeniach i

znajdujących się

w spisie lektur;

nie umie

dokonać ich

wartościowania

IIC9_U0

2

Identyfikuje

wszystkie jakości

wyróżniające

utwór/utwory

omawiane na

zajęciach i

znajdujące się w

spisie lektur

Identyfikuje

większość

jakości

wyróżniających

utwór/utwory

omawiane na

zajęciach i

znajdujące się w

spisie lektur

Identyfikuje

tylko niektóre

jakości

wyróżniające

utwór/utwory

omawiane na

zajęciach i

znajdujące się w

spisie lektur

Nie Identyfikuje

żadnych jakości

wyróżniających

utworu/utworó

w omawiane na

zajęciach i

znajdujące się w

spisie lektur

Całkowity

nakład pracy

studenta

potrzebny do

osiągnięcia

założonych

efektów w

godzinach

oraz

punktach

ECTS

aktywność Liczba godzin/nakład

pracy studenta

Ćwiczenia 30

Przegotowanie do zajęć 15

Lektura 100

Udział w konsultacjach 3

Udział w kolokwium

zaliczeniowym

2

59

SUMA GODZIN 50

LICZBA PUNKTÓW ECTS 3+3

Język

wykładowy

polski

Praktyki

zawodowe w

ramach

przedmiotu

---

Literatura

Z listy wybierane są

pozycje bibliograficzne

(w porozumieniu z

prowadzącym

przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura

uzupełniająca dla

studentów szczególnie

zainteresowanych

problematyką zajęć do

wykorzystania w

przyszłej pracy

zawodowej.

Literatura podstawowa:

Antologia poezji dziecięcej, wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Wybrał i oprac. J. Cieślikowski. Komentarz uzupełniły i teksty przejrzały G. Frydrychowicz i P. Matuszewska, Wrocław 1991. BN I, 233. Białek J. Z., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1919-1939. Zarys monograficzny. Materiały, wyd. 2, Warszawa 1987. Frycie S., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1970, T.1-2 Warszawa 1978-1982, T. 1 Poznań 1978 i wyd. nast., T.2 Baśń i bajka, poezja, książka dla najmłodszych, utwory sceniczne, grafika, czasopiśmiennictwo, krytyka literacka, Warszawa 1982. Kaniowska-Lewańska I., Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864. Zarys monograficzny. Materiały, wyd. 3, Warszawa 1983. Kuliczkowska K., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1918. Zarys monograficzny.Materiały, wyd.2, Warszawa 1983. Literatura i podkultura dzieci i młodzieży. Antologia opracowań, pod red. J. Cieslikowskiego i R. Waksmunda, Wrocław 1983. Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Pisarze. Książki. Serie. Ilustratorzy. Nagrody. Przegląd bibliograficzny, red. K. Kuliczkowska, B. Tylicka, wyd.2, Warszawa 1984. Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej. Pod red. B. Tylickiej i G. Leszczyńskiego, Wrocław 2002. Literatura uzupełniająca: 3 pozycje do wyboru: Adamczyk-Grabowska M., Polskie tłumaczenia angielskiej literatury dziecięcej. Problemy krytyki przekładu, Wrocław 1988. Baluch A., Archetypy literatury dziecięcej. Kraków 1992. Baluch A., Dziecko i świat przedstawiany czyli tajemnica dziecięcej lektury, Warszawa 1987. Baśń i dziecko, wstęp, wybór i oprac. wypowiedzi Halina Skrobiszewska, Warszawa 1978. Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, przeł. i przedmową opatrzyła Danuta Danek, .T. 1 i 2, Warszawa 1985. Białek J. Z., Przymierze z dzieckiem, Kraków 1994. Brzuchowska Z., Heleny Boguszewskiej twórczość dla dzieci i młodzieży, Rzeszów 1980. Cieślikowski J., Literatura i podkultura dziecięca, Wrocław 1975. Cieślikowski J., Wielka zabawa. (Folklor dziecięcy. Wyobraźnia dziecka. Wiersze dla dzieci.), wyd. 2, Wrocław 1985. Cieślikowski J., Wiersze Marii Konopnickiej dla dzieci, Wrocław 1963. Czukowski K., Od dwóch do pięciu, tłum. i oprac. W. Woroszylski, Warszawa 1962. Dunin J., Książeczki dla grzecznych i niegrzecznych dzieci. Z dziejów polskich publikacji dla najmłoszych, Wrocław 1991. Dzieci. Wybór, oprac. i red. M. Janion i S. Chwin, T.1 i 2 Gdańsk 1988. Hartwig-Sosnowska J., Wyobraźnia bez granic, Warszawa 1987. Hazard P., Książki, dzieci i dorośli, tłum. I. Słońska, Warszawa 1963. Kaniowska-Lewańska I., Stanisław Jachowicz. Życie, twórczość i działalność, Warszawa

60

1986. Kaniowska-Lewańska I., Twórczość dla dzieci i młodzieży Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, Opole 1964. Kim jesteś Kopciuszku czyli o problemach współczesnej literatury dla dzieci i młodzieży, pod red. S. Aleksandrzaka, Warszawa 1968. Kolbuszewski J., Dziwne podróże, dziwni podróżnicy, Warszawa 1977. Kruszewska-Kudelska A., Polskie powieści dla dziewcząt po 1945 roku, Wrocław 1972. Krzemińska W., Idee i bohaterowie. Lektury młodego czytelnika. Zarys problemowy, Wrocław 1969. Kubale A., Dziecko romantyczne. Szkice o literaturze, Wrocław 1984. Kuliczkowska K., Dawne i współczesne problemy prozy dla dzieci, Warszawa 1972. Kuliczkowska K., W szklanej kuli. Szkice o literaturze dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1970. Kuliczkowska K., W świecie prozy dla dzieci, Warszawa 1983. Kuliczkowska K., Wielcy pisarze-dzieciom. (Sienkiewicz i Konopnicka), Warszawa 1964. Leszczyński G., Młodopolska lekcja fantazji. O przełomie antypozytywistycznym w literaturze fantastycznej dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1990. Literatura dla dzieci i młodzieży w procesie wychowania, pod red. A. Przecławskiej, Warszawa 1978. Ługowska J., Bajka w literaturze dziecięcej, Warszawa 1988. Ługowska J., Ludowa bajka magiczna jako tworzywo literatury, Wrocław 1981. Ługowska J., Powieść dla młodzieży, jej funkcje i miejsce w kulturze literackiej nastolatków. Litteraria, T 12, Wrocław 1980. Ługowska J., Ratajczak: Od wiersza dla dzieci do liryki dziecięcej, „Poezja” 1979 nr 6. Miejsce dziecka w komunikacji literackiej, pod red. B. Żurakowskiego, Warszawa 1989. 35 Mit dzieciństwa w sztuce młodopolskiej, red. naukowy J. Papuzińska, Warszawa 1992. Nikliborc A., Od baśni do prawdy. Szkice z dziejów literatury zachodniej dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1981. Nurty, konwencje, tematy. Materiały z międzynarodowej sesji naukowo-literackiej poświęconej współczesnej twórczości dla dzieci i młodzieży, red. naukowy K. Kuliczkowska, Warszawa 1983. O literaturze dla dzieci i młodzieży. Studia, rozprawy, szkice, pod red. H. Skrobiszewskiej, Warszawa 1975. Papuzińska J., Inicjacje literackie. Problemy pierwszych kontaktów dziecka z książką, Warszawa 1981 – i wyd. nast. Papuzińska J., Wychowawcza rola prasy dziecięcej, Warszawa 1972. Papuzińska J., Zatopione królestwo. O polskiej literaturze fantastycznej XX wieku dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1989. Pisarkowa K., Wyliczanki polskie, wyd. 2 uzupełnione, Wrocław 1988. Piwińska M., Złe wychowanie. Fragmenty romantycznej biografii, Warszawa 1981. Poezja dla dzieci. Mity i wartości, pod red. naukową B. Zurakowskiego, Warszawa 1986. Poezja i dziecko. Materiały sesji literacko-naukowej, Poznań 1973. Sezamie ! Otwórz się! Z nowszych badań nad literatura dla dzieci i młodzieży w Polsce i za granicą, pod red. A. Baluch i K. Gajdy, Kraków 2001. Simonides D., Ele mele dudki. Rymowanki dzieci śląskich (Studium folklorystyczne), Katowice 1985. Simonides D., Współczesny folklor słowny dzieci i nastolatków, Wrocław 1976. Skotnicka G., Dzieje piórem malowane. O powieściach historycznych dla dzieci i młodzieży z okresu Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego, Gdańsk 1987. Skotnicka G., Pozytywistyczne powieści z dziejów narodu dla dzieci i młodzieży, Gdańsk 1974. Skrobiszewska H., Brzechwa, Warszawa 1965. Skrobiszewska H., Książki naszych dzieci czyli o literaturze dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1971. Skrobiszewska H., Literatura i wychowanie. O literaturze dla starszych dzieci i młodzieży, wyd.2, Warszawa 1982. Skrobiszewska H., O Hanie Januszewskiej, Warszawa 1987.

61

Słońska I., Dzieci i książki, wyd. 2 rozszerzone, Warszawa 1959. Słońska I., Psychologiczne problemy ilustracji dla dzieci, wyd. 2 zmienione, Warszawa 1977. Smuszkiewicz A., Na tropach „ fantasy”, „Sztuka dla dziecka” 1990 nr 1-2. Smuszkiewicz A., Retoryka współczesnej polskiej powieści historycznej dla dzieci i młodzieży, Poznań 1987. Spontaniczna kultura młodzieżowa. Wybrane zjawiska, pod red. J. Wertensteina-Żuławskiego i M. Pęczaka, Wrocław 1991. Studia z historii literatury dla dzieci i młodzieży, wyboru dokonała W. Grodzieńska, Warszawa 1971. 100-lecie urodzin Kornela Makuszyńskiego. Materiały sesji naukowej, Zakopane 1984. Surowiec K., Powieści historyczne dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1980, Rzeszów 1987. Surowiec K., Wiersze dla dzieci. Antologia i opracowanie, Rzeszów 1990. Szkice z literatury dla dzieci i młodzieży, pod red. Z. Adamczykowej, przy współpracy K. Heskiej-Kwaśniewicz Lista lektur: A. Literatura polska (10 pozycji do wyboru) – wydania dowolne: J. Brzechwa, Sto bajek. A. Bahdaj, Do przerwy 0:1. Baśnie, opowieści, gadki przez Oskara Kolberga zebrane, wybór i opr. K. Leżeńska. A.Cz. Centkiewiczowie, Odarpi, syn Egigwy. W. Chotomska, Legendy polskie. M. Dąbrowska, Marcin Kozera. A. Domańska, Historia żółtej ciżemki. J. Domagalik, Męska sprawa. J. Czechowicz, Wiersze dla dzieci. A. Fiedler, Dywizjon 303. M. Fox, Magda.doc.Paulina.doc. 36 J. Grabowski, Opowiadania. B. Hertz, Ze wspomnień Samowara. K. Hoffmanowa, Dziennik Franciszki Krasińskiej. St. Jachowicz, Pan kotek był chory. H. Januszewska, Z góry na Mazury. I. Jurgielewiczowa, Ten obcy. J. Kaden-Bandrowski, Miasto mojej matki. L. J. Kern, Cztery łapy. J. Korczak, Król Maciuś I. M. Konopnicka, O krasnoludkach i sierotce Marysi. M. Konopnicka, Co słonko widziało. M. Kownacka, Plastusiowy pamiętnik. H. Kruk, Z ludźmi i z przyrodą. Księga domu: wybór wierszy rodzimych, wyb.: A. Onichimowska i E. Prządka. J. Kulmowa, Bajki skrzydlate. B. Leśmian, Klechdy sezamowe. K. Makuszyński, Szatan z siódmej klasy. M. Musierowicz, Kwiat kalafiora. Z. Nowakowski, Przylądek Dobrej Nadziei. E. Niziurski, Pięć melonów na rękę. H. Ożogowska, Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek. J. Porazińska, Psotki i śmieszki. J. Parandowski, Wojna trojańska. W. Przyborowski, Szwedzi w Warszawie. H. Rudnicka, Uczniowie Spartakusa. A. Szklarski, Tomek w krainie kangurów. K. Siesicka, Zapałka na zakręcie. H. Snopkiewicz, Słoneczniki.

62

H. Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy. J. Tuwim, Słoń Trąbalski. Z. Urbanowska, Księżniczka. Wł. Umiński, Balonem do bieguna. E. Zarembina, Idzie niebo... W. Żukrowski, Porwanie w Tiutiurlistanie. D. Wawiłow, Kałużyści. W. Woroszylski, Podmuch malowanego wiatru. B. Literatura powszechna (5 pozycji do wyboru) - wydania dowolne: H. Ch.Andersen, Baśnie. E. Amicis, Serce. J.M Barrie, Piotruś Pan. L. Carrol, Alicja w krainie czarów. C. Collodi, Pinokio. F. Cooper, Pięcioksiąg przygód Sokolego Oka. J.G. Curwood, Włóczęgi północy. K. Grahame, O czym szumią wierzby. Grimm bracia, Baśnie. E.T.A Hoffman, Dziadek do orzechów. T. Jansson, W dolinie muminków. R. Kipling, Księga Dżungli. S. Lagerloff, Cudowna podróż. A.A. Milne, Kubuś Puchatek. A. Lindgren, Dzieci z Bullerbyn. F. Molnar, Chłopcy z Placu Broni. K May, Winnetou. 37 L.M. Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza. E. Nesbit, Pięcioro dzieci i „coś”. Ch. Perrault, Bajki Babci Gęsi. A. Puszkin, Bajka o rybaku i rybce. J.K. Rowling, Harry Potter i kamień filozoficzny. A. Saint-Exupery, Mały Książę. W. Scott, Rob Roy. J. Swift, Podróże Guliwera. R.L. Stevenson, Wyspa skarbów. J.R. Tolkien, Władca pierścieni: Wyprawa – Dwie wieże – Powrót króla. P.L. Travers, Mary Pappins. M. Twain, Przygody Tomka Sawyera. J. Verne, Dzieci kapitana Granta.

IVC12. RETORYKA I RETORYCZNOŚĆ TEKSTÓW LITERACKICH:

rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Retoryka i retoryczność tekstów literackich

Nazwa jednostki prowadzącej

przedmiot

Instytut Filologii Polskiej/ Zakład Retoryki i Pragmatyki Komunikacyjnej

Kod przedmiotu IIC10

Studia

63

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

filologia polska pierwszego stopnia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu fakultatywny

Rok i semestr studiów drugi/ semestr czwarty

Imię i nazwisko

koordynatora przedmiotu

Dr hab. prof. UR Grażyna Filip

Imię i nazwisko osoby

prowadzącej (osób

prowadzących) zajęcia

z przedmiotu

dr Magdalena Patro-Kucab

Cele zajęć z przedmiotu

C1. Rozwijanie umiejętności w zakresie analizy i interpretacji tekstów retorycznych i epistolograficznych.

C2. Poznanie topiki retorycznej i epistolograficznej.

C3. Przygotowanie studentów do samodzielnej lektury i analizy mów i listów autorów różnych epok.

C4. Przygotowanie studentów do samodzielnych występów publicznych.

Wymagania

wstępne

Posiadanie przez studenta podstawowej wiedzy z poetyki, stylistyki oraz historii literatury

starożytnej

Efekty

kształcenia

Wiedza:

IVC12_W01 – student/ka zna najważniejsze zagadnienia z historii i teorii retoryki oraz

epistolografii różnych epok,

IVC12_W02 – student/ka posiada wiedzę w zakresie topiki retorycznej i epistolograficznej

różnych epok,

Umiejętności:

IVC12_U02 – student/ka analizuje wskazany przez nauczyciela tekst literacki pod kątem

struktury retorycznej,

Kompetencje społeczne:

IVC12_K01 – rozumie potrzebę rozwoju posiadanych przez siebie umiejętności i wiedzy,

IVC12_K02 – potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role,

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

ćwiczenia warsztatowe – 30 godz.

Treści programowe

Lp. Treści merytoryczne Liczba

godzin

1. Zajęcia organizacyjne. Miejsce retoryki w kulturze zachodniej. 2

2. Wykład teorii retoryki: inventio, dispositio, elocutio, memoria i actio. 4

3. Analiza retoryczna wybranych tekstów literackich, mów, listów. 18

64

4. Jak przygotować dowolne przemówienie? Samodzielne próby pisania i wygłaszania

mów okolicznościowych.

6

Metody

dydaktyczne

Analiza i interpretacja tekstów źródłowych/ dyskusja/ elementy wykładu

Sposób(y)

i forma(y)

zaliczenia

Ocena formatywna:

F1. Ocena stopnia komunikowania się na linii student – prowadzący, aktywność w czasie

omawianej tematyki przedmiotu.

Ocena podsumowująca:

P1. Ocena z kolokwium na koniec semestru (obejmująca tematykę wszystkich

omawianych zagadnień.

Metody

i kryteria

oceny

Efekt 1

IVC11_W01

student/ka

zna

najważniejsze

zagadnienia

z historii i

teorii retoryki

oraz

epistolografii

różnych epok

Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Student/ka nie

zna

najważniejszyc

h zagadnień

z historii i

teorii retoryki

oraz

epistolografii

różnych epok

Student/ka

rozróżnia

pojedyncze

zagadnienia

z historii i

teorii retoryki

oraz

epistolografii

różnych epok

Student/ka

rozróżnia

większość

zagadnień

z historii i

teorii retoryki

oraz

epistolografii

różnych epok

Student/ka

rozróżnia

wszystkie

zagadnienia

z historii i

teorii retoryki

oraz

epistolografii

różnych epok

Efekt 2

IVC11_W02

student/ka

posiada

wiedzę w

zakresie topiki

retorycznej

i

epistolograficz

nej różnych

epok

Student/ka nie

posiada

wiedzy w

zakresie topiki

retorycznej

i

epistolograficz

nej różnych

epok

Student/ka

posiada

w dostateczny

m stopniu

wiedzę w

zakresie topiki

retorycznej

i

epistolograficz

nej różnych

epok

Student/ka

posiada

w dobrym

stopniu wiedzę

w zakresie

topiki

retorycznej

i

epistolograficz

nej różnych

epok

Student/ka

posiada

w bardzo

dobrym

stopniu wiedzę

w zakresie

topiki

retorycznej

i

epistolograficz

nej różnych

epok

Efekt 3

IVC11_U01 –

student/ka

analizuje

wskazany

przez

nauczyciela

tekst literacki

Student/ka nie

potrafi

analizować

wskazanego

przez

nauczyciela

tekstu

literackiego

Student/ka

potrafi

w dostateczny

m stopniu

analizować

wskazany

przez

nauczyciela

Student/ka

potrafi

w dobrym

stopniu

analizować

wskazany

przez

nauczyciela

Student/ka

samodzielnie

potrafi

analizować

w bardzo

dobrym

stopniu

wskazany

65

pod kątem

struktury

retorycznej

pod kątem

struktury

retorycznej

tekst literacki

pod kątem

struktury

retorycznej

tekst literacki

pod kątem

struktury

retorycznej

przez

nauczyciela

tekst literacki

pod kątem

struktury

retorycznej

Efekt 4

IVC11_K01 –

student/ka

rozumie

potrzebę

rozwoju

posiadanych

przez siebie

umiejętności

i wiedzy

Student/ka nie

rozumie

potrzeby

rozwoju

posiadanych

przez siebie

umiejętności

i wiedzy

Student/ka

rozumie

w dostateczny

m stopniu

potrzebę

rozwoju

posiadanych

przez siebie

umiejętności

i wiedzy

Student/ka

rozumie

w dobrym

stopniu

potrzebę

rozwoju

posiadanych

przez siebie

umiejętności

i wiedzy

Student/ka

rozumie

w bardzo

dobrym

stopniu

potrzebę

rozwoju

posiadanych

przez siebie

umiejętności

i wiedzy

Efekt 5

IVC11_K02 –

studentka

potrafi

współdziałać

i pracować

w grupie

przyjmując

w niej różne

role

Student/ka nie

potrafi

współdziałać

i pracować

w grupie

przyjmując

w niej różne

role

Student/ka

potrafi

na dostateczny

m poziomie

współdziałać

i pracować

w grupie

przyjmując

w niej różne

role

Student/ka

potrafi

na dobrym

poziomie

współdziałać

i pracować

w grupie

przyjmując

w niej różne

role

Student/ka

potrafi

samodzielnie

na bardzo

dobrym

poziomie

współdziałać

i pracować

w grupie

przyjmując

w niej różne

role

Całkowity

nakład pracy

studenta

potrzebny

do osiągnięcia

założonych

efektów

w godzinach

oraz punktach

ECTS

Aktywność Liczba

godzin/nakład

pracy

Ćwiczenia 30 godz.

Przygotowanie do ćwiczeń 30 godz.

Suma godzin 60 godz.

LICZBA PUNKTÓW ECTS 2

Język

wykładowy

polski

Praktyki

zawodowe

w ramach

przedmiotu

nie dotyczy

66

Literatura

Z listy wybierane są

pozycje

bibliograficzne (w

porozumieniu z

prowadzącym

przedmiot na

zajęciach

organizacyjnych).

Literatura

uzupełniająca dla

studentów

Literatura podstawowa:

I. Źródła (wybór, prace najważniejsze):

Kwintylian, Kształcenie mówcy, tł. M. Brożek, Wrocław 1951. [ks. I, II, X]

Schopenhauer A., Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów, tł. B. i Ł. Konarscy, Kraków

1976.

II. Opracowania (wybór, prace najważniejsze):

Barthes R., Analiza retoryczna, przeł. K. Falicka, „Pamiętnik Literacki” 1977, z. 2, s. 251–256. Antas J., O kłamstwie i kłamaniu, Kraków 1999. Barthes R., Teoria tekstu, przeł. A. Milecki, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, t. 4, cz. 2, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1992. Bralczyk J., Język na sprzedaż, wyd. 2, Warszawa 2000. Buttler D., H. Kurkowska, H. Satkiewicz, Kultura języka polskiego, warszawa 1971. Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, przekł. B. Wojciszke, Gdańsk 1999. Dziennikarstwo i świat mediów, pod red. Z. Baurera i E. Chudzińskiego, wyd. zmien. I rozsz., Kraków 2000. Dubisz S., Język i polityka. Szkice z historii stylu retorycznego, Warszawa 1992. Fras J., Dziennikarski warsztat językowy, Wrocław 1999. Galasiński D., Chwalenie się jako perswazyjny akt mowy, Kraków 1992. Głowiński M., Nowomowa po polsku, Warszawa 1990. Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1997. Jaroszyński Cz., Jaroszyński P., Podstawy retoryki klasycznej, Warszawa 1998. Język polityki a współczesna kultura polityczna, pod red. J. Anusiewicz i B. Sicińskiego, „Język a kultura” 1994, t. 11. Język w mediach masowych, pod red. J. Bralczyka i K. Mosiołek-Kłosińskiej, Warszawa 2001. Kamińska-Szmaj I., Słowa na wolności, Wrocław 2000. Karwat M., Sztuka manipulacji politycznej, Toruń 1999. Kniagininowa M., Pisarek W., Język informacji prasowej, Kraków 1966. Korolko M., Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1998. Kurcz I., Psychologia języka i komunikacji, Warszawa 2000. Lichański J. Z., Retoryka: Historia. Teoria. Praktyka, T. 1-2, Warszawa 2007. Lichański J. Z., Retoryka. Od renesansu do współczesności: tradycja i innowacja, Warszawa 2000. Lichański J.Z., Retoryka. Od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka, Warszawa 1992. Mrozowski M., Media masowe. Władza, rozrywka, biznes, Warszawa 2001. Myśliwiec G., Techniki i triki negocjacyjne, Warszawa 1999. Ożóg K., Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku, Rzeszów 2001. Pisarek W. – prace wskazane w publikacji Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 200, s. 279–280. Perelman Ch., Logika prawnicza. Nowa retoryka, tł. J. Pajor, Warszawa 2003. Pisarek W., Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2002. Pisarek W., Retoryka dziennikarska, Kraków 2002. Polskojęzyczne publikacje – prace wskazane w publikacji Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 200, s. 280–281. Retoryka, pod red. R. Przybylskiej i W. Przyczyny, Kraków 2000. Retoryka dziś, pod red. M. Barłowskiej, A. Budzyńskiej Dacy, P. Wilczka, Warszawa 2009. Volkmann R., Wprowadzenie do retoryki Greków i Rzymian, tłum. L. Bobiatyński, oprac., przyp., bibl. H. Cichocka, J.Z. Lichański, Warszawa 1995. Ziomek J., Retoryka opisowa, Wrocław 1990.

67

szczególnie

zainteresowanych

problematyką zajęć

do wykorzystania w

przyszłej pracy

zawodowej.

IVC13 WSPÓŁCZESNA KULTURA MIASTA I REGIONU rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Współczesna kultura miasta i regionu

Nazwa jednostki

prowadzącej przedmiot

Instytut Filologii Polskiej / Zakład Teorii i Antropologii Literatury

Kod przedmiotu IIC10

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Pierwszy stopień stacjonarne

Rodzaj przedmiotu Fakultatywny

Rok i semestr studiów Rok II, sem. 4

Imię i nazwisko

koordynatora

przedmiotu

dr hab. prof. UR Jolanta Pasterska

Imię i nazwisko osoby

prowadzącej (osób

prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

dr hab. prof. UR Jolanta Pasterska p, dr Wojciech Birek, dr Arkadiusz Luboń

Cele zajęć z przedmiotu

C1: Poznanie historii i współczesności Rzeszowa i Podkarpacia

C2. Dominujące nurty w kulturze i sztuce regionu.

C3 Literatura i kultura współczesna regionu.

C4: Rozwijanie kompetencji społecznych studenta/studentki.

Wymagania

wstępne

Student/studentka zdobył/a wiedzę, umiejętności i kompetencje w zakresie przedmiotów

literaturoznawczych i kulturoznawczych na poziomie średnim (szkoła ponadgiomnazjalna)

68

Efekty

kształcenia

Wiedza:

K1A_W01 Student/studentka ma ogólną i w

wybranych zakresach szczegółową wiedzę o

polskich, a w szczególności podkarpackich

instytucjach kulturalnych i społecznych,

zorientowaną na zastosowanie w pracy w

placówkach promocji miasta i regionu . Opisuje

najważniejsze osiągnięcia w zakresie kultury i

literatury regionu;

K1A_W02 Student/studentka

ma ogólną i w wybranych zakresach szczegółową

wiedzę o kulturze regionu (z uwzględnieniem

wiedzy historycznej), zorientowaną na

zastosowanie w pracy

w placówkach promocji miasta i regionu. Ma

uporządkowaną wiedzę ogólną dotyczącą kultury i

literatury Podkarpacia;

Umiejętności:

K1A_W03 Student/studentka ma ogólną wiedzę

z zakresu komunikacji miedzykulturowej,

zorientowaną na zastosowanie

w działalności publiczno-medialnej. Potrafi

wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i

użytkować informacje z zakresu kultury i

literatury regionu;

K1A_U01 Student/studentka posiada zdolności

organizacyjne pozwalające na planowanie i

realizację zadań związanych z pracą

w placówkach promocji miasta i regionu. potrafi

dokonać prezentacji opracowanych zagadnień;

Kompetencje społeczne:

69

K1A_K01 Student/studentka zna zakres

posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych

umiejętności oraz rozumie perspektywy dalszego

rozwoju.

K1A_K02 Student/studentka potrafi organizować

działanie innych, jak i organizować samemu

wydarzenia naukowe i kulturalne. Jest

zorientowany/a na pogłębianie wiedzy zdobytej

na zajęciach.

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Ćwiczenia warsztatowe – 30 godz.

Treści programowe

LP. Treści merytoryczne Liczba godzin

1. Legendy, podania i zwyczaje Podkarpacia (prezentacje ustne) 2

2. Rzeszów i Podkarpacie w literaturze, piosenkach, folderach

reklamowych . Analiza literacko-kulturowa

2

3. Poznajemy Rzeszów – questing (Legendy Rzecha, Opowieści

rzeszowskiego kupca, Rzeszowskie pomniki)

4

4. Moje miejsce – historia i kultura (prezentacje multimedialne miast i

miejscowości lub określonych zabytków itp.).

4

5. Miasto i region – tradycja i współczesność. Plusy i minusy naszego

regionu

2

6. Album osobowości twórczych regionu (prezentacje multimedialne

wybranych twórców związanych z Podkarpaciem – dawniej i

współcześnie).

4

2. Promocja miasta i regionu jako element marketingu terytorialnego.

o Pojęcie marketingu terytorialnego.

o Wizerunek miasta/regionu.

o Etapy kształtowania wizerunku miasta / regionu.

o Identyfikacja wizerunku istniejącego – case studies:

„Rzeszów”, „Moja miejscowość. Prezentacje

multimedialne Pszczyna”.

o Instrumenty kształtowania wizerunku

miasta/regionu wobec mieszkańców, inwestorów i

6

70

turystów

3. Media i narzędzia promocyjne w komunikacji marketingowej miasta,

gminy i regionu.

o Budowa mediaplanu – analiza i selekcja mediów.

o Gadżety, gazetki i biuletyny samorządowe – analiza

skuteczności, efekty.

o Strona www jako narzędzie komunikacji z

odbiorcami marki miasta / regionu.

o Niestandardowe techniki i narzędzia promocyjne

jako wymóg niskiego budżetu – przykłady i

inspiracje: miasto w aplikacji mobilnej, eventy, gry

miejskie, znane postacie i ambasadorzy marki miasta,

city-placement, tworzenie produktów turystycznych.

4

Metody

dydaktyczne

Heureza, prezentacje multimedialne, dyskusja, praca z tekstami źródłowymi, mapping,

Sposób(y) i

forma(y)

zaliczenia

Zaliczenie z oceną

Ocena formatywna (bieżąca):

F1. Ocena stopnia komunikowania się na linii student – prowadzący, aktywności,

zrozumienia omawianej tematyki przedmiotu (każdorazowo podczas trwania zajęć);

F2. Ocena przygotowania indywidualnego (np. przygotowanie wypowiedzi, referatu,

prezentacji, przedstawienie wyników własnych badań itp.);

Ocena podsumowująca:

ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych.

Wskazane formy ocen odnoszą się do wszystkich założonych w niniejszym sylabusie

efektów kształcenia.

Metody i

kryteria

oceny

Efekt Uzyskanie zaliczenia przedmiotu

Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Efekt 1

W01

Student nie

opisuje żadnych

osiągnięć w

zakresie kultury

i literatury

Student opisuje

kilka

najważniejszych

osiągnięć w

zakresie kultury

Student opisuje

większość

najważniejszych

osiągnięć w

zakresie kultury

Student opisuje

wszystkie

najważniejsze

osiągnięcia w

zakresie

Lp.

71

regionu. i literatury

regionu.

i literatury

regionu.

kultury i

literatury

regionu.

Efekt 2

W02

Student nie ma

uporządkowanej

wiedzy ogólnej

dotyczącej

kultury i

literatury

Podkarpacia.

Student ma

dostatecznie

uporządkowaną

wiedzę ogólną

dotyczącą

kultury i

literatury

Podkarpacia.

Student ma

dobrze

uporządkowaną

wiedzę ogólną

dotyczącą

kultury i

literatury

Podkarpacia.

Student ma

bardzo dobrze

uporządkowaną

wiedzę ogólną

dotyczącą

kultury i

literatury

Podkarpacia.

Efekt 3

U01

Student nie

potrafi

wyszukiwać,

analizować,

oceniać,

selekcjonować i

użytkować

informacji z

zakresu kultury

i literatury

regionu.

Student w

stopniu

dostatecznym

potrafi

wyszukiwać,

analizować,

oceniać,

selekcjonować i

użytkować

informacje z

zakresu kultury

i literatury

regionu.

Student w

stopniu dobrym

potrafi

wyszukiwać,

analizować,

oceniać,

selekcjonować i

użytkować

informacje z

zakresu kultury

i literatury

regionu.

Student w

stopniu bardzo

dobrym potrafi

wyszukiwać,

analizować,

oceniać,

selekcjonować i

użytkować

informacje z

zakresu kultury

i literatury

regionu.

Efekt 4

U02

Student nie

potrafi dokonać

prezentacji

opracowanych

zagadnień.

Student potrafi

poprawnie

dokonać

prezentacji

opracowanych

zagadnień.

Student potrafi

dobrze dokonać

prezentacji

opracowanych

zagadnień.

Student potrafi

bardzo dobrze

dokonać

prezentacji

opracowanych

zagadnień.

Efekt 5

K01

Student nie zna

zakresu

posiadanej

przez siebie

wiedzy i

umiejętności

oraz rozumie

perspektywy

dalszego

rozwoju.

Student zna

ogólnie zakres

posiadanej

przez siebie

wiedzy i

umiejętności

oraz rozumie

perspektywy

dalszego

rozwoju.

Student zna

dobrze zakres

posiadanej

przez siebie

wiedzy i

umiejętności

oraz rozumie

perspektywy

dalszego

rozwoju.

Student zna

świetnie zakres

posiadanej

przez siebie

wiedzy i

umiejętności

oraz rozumie

perspektywy

dalszego

rozwoju.

Efekt 6

K02

Student nie

jest wcale

zorientowany na

pogłębianie

Student

jest częściowo

zorientowany

na pogłębianie

Student jest

średnio

zorientowany

na pogłębianie

wiedzy zdobytej

Student jest w

pełni

zorientowany

na pogłębianie

wiedzy

72

wiedzy zdobytej

na zajęciach.

wiedzy zdobytej

na zajęciach.

na zajęciach. zdobytej na

zajęciach.

Całkowity

nakład

pracy

studenta

potrzebny

do

osiągnięcia

założonych

efektów w

godzinach

oraz

punktach

ECTS

Aktywność Liczba godzin/nakład

pracy studenta

ćwiczenia 30

Przygotowanie do zajęć 18

Udział w konsultacjach 2 godz.

SUMA GODZIN 50

LICZBA PUNKTÓW ECTS 2

Język

wykładowy

polski

Praktyki

zawodowe

w ramach

przedmiotu

Nie przewiduje się

Literatura

Z listy wybierane są

pozycje

bibliograficzne (w

porozumieniu z

prowadzącym

przedmiot na

zajęciach

organizacyjnych).

Literatura podstawowa*

Literatura podstawowa (wybór):

Andrzej Kosiorowski, Stanisław Zaborniak, Podkarpacie na olimpijskim szlaku, Rzeszów

„Koraw”, 2002.

Andrzej Szromnik, Marketing terytorialny jako atrybut rynkowej orientacji miast oraz

regionów, (w Kreowanie wizerunku miast, (red.) A. Grzegorczyk, A. Kochaniec,

Wyższa Szkoła Promocji, Warszawa 2011

F. Antoni Ossendowski, Karpaty i Podkarpacie, Rzeszów: „Libra”, 2007.

M. A. Łyp, Literacka młodość Rzeszowa 1945-1975, Rzeszów 1990.

Marek Carnota, Rzeszowskie ulice i okolice, Rzeszów, bdw.

Marek Czarnota, Rzeszowskie ulice i tuż za rogatkami, Rzeszów 203.

Marek Czarnota, Rzeszowskie ulice, Rzeszów 2005..Marek Czarnota, Podania, legendy i

opowieści z Rzeszowa i okolic, Rzeszów 2006.

73

Literatura

uzupełniająca dla

studentów

szczególnie

zainteresowanych

problematyką zajęć

do wykorzystania w

przyszłej pracy

zawodowej.

Maciej Lindmajer, Nowy regionalizm?...”Miesięcznik Społeczności Akademickiej

Uniwersytetu Zielonogórskiego” (listopad 2012, s. 46-49).

Pejzaże poetyckie. Szkice o poetach rzeszowskiego środowiska literackiego, red. Z. Andres,

Rzeszów 1988.

Podkarpacie: język, literatura, kultura / pod red. Haliny Kosętki, Anny Chudzik, Renaty

Gadamskiej-Serafin, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jana Grodka w

Sanoku.

Podkarpacie: studia socjologiczne, Marian Malikowski. - Rzeszów: Wydawnictwo

Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010.

Poeci Podkarpacia, red. M. A. Łyp, Rzeszów 2002.

Szkolny wycieczkowicz: idziemy w Podkarpacie, [oprac. red. Krystyna Wróblewska et al.],

Rzeszów: Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli, 2009.

Sztuka łączy: pokaz prac artystów z Rzeszowa i Podkarpacia, [red., korekta Piotr Rędziniak ;

tł. Mateusz Banaszkiewicz]. - Rzeszów: Biuro Wystaw Artystycznych, 2009.

Tadeusz Budziński, Podkarpacie; tekst Władysław Andrzej Serczyk, Rzeszów, „Libri

Ressovienses” oraz „Libra”, 2000.

Województwo podkarpackie, [oprac. Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego]. -

Rzeszów: Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, [2007].

Zielone Podkarpacie: przewodnik przyrodniczo krajoznawczy, [tekst i oprac.] Jacek Szarek,

Grzegorz Sitko. - Rzeszów: „Pro Carpathia”, [2009].

Literatura uzupełniająca*

Podkarpacie, fot. Mariusz Wideryński, wstęp Olgierd Budrewicz, Olszanica, Wydawnictwo

Bosz, 2010.

Podkarpacie: ogrody historyczne, tekst Helena Maria Grad, Małgorzata Kostuchowska; fot.,

oprac. graf. Krzysztof Motyka. - Rzeszów: „Libra”: Podkarpacka Regionalna

Organizacja Turystyczna, 2008.

Szkolny wycieczkowicz: idziemy w Podkarpacie, [oprac. red. Krystyna Wróblewska et al.],

Rzeszów: Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli, 2009.

Województwo podkarpackie, [oprac. Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego]. -

Rzeszów: Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, [2007].

Zielone Podkarpacie: przewodnik przyrodniczo krajoznawczy, [tekst i oprac.] Jacek Szarek,

74

Grzegorz Sitko. - Rzeszów: "Pro Carpathia", [2009].

*Literaturę podstawową i uzupełniającą do wykładu podaje pracownik naukowy

odpowiadający za zajęcia w danym roku akademickim

IIC11. ADAPTACJE FILMOWE LITERATURY rok akademicki 2014/2015

(1) Nazwa przedmiotu Adaptacje filmowe literatury

(2) Nazwa jednostki prowadzącej

przedmiot

Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej, Zakład

literatury Romantyzmu i Pozytywizmu

(3) Kod przedmiotu IIC11

(4) Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska, specjalizacja

nauczycielska

Studia I stopnia Stacjonarne

(5) Rodzaj przedmiotu Moduł przedmiotów uzupełniających

(6) Rok i semestr studiów Rok III, semestr 6

(7) Imię i nazwisko koordynatora

przedmiotu

dr Mariusz Chrostek

(8) Imię i nazwisko osoby

prowadzącej ( osób prowadzących)

zajęcia z przedmiotu

dr Mariusz Chrostek, dr hab. prof. UR Joanna Rusin, dr hab.

prof. UR Kazimierz Maciąg

*Każdy z prowadzących samodzielnie ustala problematykę zajęć.

(9) Cele zajęć z przedmiotu

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z różnorodnymi zagadnieniami z zakresu filmowych

adaptacji literatury i objaśnienie ich specyfiki na podstawie szczegółowych analiz wybranych

adaptacji. Studenci zdobywają wiedzę z zakresu najważniejszych ujęć teoretycznych,

wspartych krytyczną lekturą tekstów naukowych z dziedziny filmowych adaptacji literatury.

Zajęcia mają na celu przygotowanie studentów do samodzielnej analizy i interpretacji dzieł

filmowych opartych na literackich pierwowzorach.

75

(10) Wymagania

wstępne

Zaliczenie przedmiotów historycznoliterackich w poprzednich

semestrach studiów

(11) Efekty

kształcenia

Wiedza:

K1A_W17 Student/ka zna i rozumie podstawowe metody analizy i

interpretacji różnych wytworów kultury właściwe dla

wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych w zakresie

literaturoznawstwa, językoznawstwa i kulturoznawstwa w

obrębie właściwej specjalności

K1A_W21 Student/ka rozumie potrzebę dbania o precyzyjne, poprawne

logicznie i językowo wyrażanie własnych myśli i poglądów

K1A_W24 Student/ka orientuje się we współczesnym życiu kulturalnym

odnoszącym się do wszelkich wytworów kultury narodowej

Umiejętności:

K1A_U01 Student/ka potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać,

selekcjonować i użytkować informacje związane z

dziedzinami naukowymi w obrębie studiowanej specjalności

K1A_U02 Student/ka potrafi precyzyjnie, poprawnie logicznie i

językowo wyrażać swoje myśli i poglądy w języku polskim

K1A_U12 Student/ka potrafi krytycznie odbierać wytwory kultury

K1A_U14 Student/ka potrafi rozpoznać i unikać w argumentacji

podstawowych błędów logicznych

Kompetencje społeczne:

K1A_K02 Student/ka rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i

rozwoju zawodowego

K1A_K03 Student/ka rozumie konieczność ciągłej aktywizacji i

poszerzania swoich kompetencji z zakresu literatury,

K1A_K09 Student/ka ma świadomość znaczenia języka polskiego,

literatury polskiej i kultury narodowej w kulturze europejskiej

(12) Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Ćwiczenia warsztatowe – 30 godzin

(13) Treści programowe

1. Bestseller wszech czasów; Przeminęło z wiatrem – droga do przeboju filmowego.

2. Austenomania – ekranizacje powieści Jane Austin.

3. Pan Tadeusz Mickiewicza i Wajdy.

4. Ekranizacje Prusa (zwł. Lalka [film i serial], Faraon, Pensja pani Latter

5. Ekranizacje Sienkiewicza (Trylogia, Quo vadis?, Rodzina Połanieckich [serial i film Marynia]

6. Ekranizacje według Wajdy [Popioły, Ziemia obiecana, Wesele, Brzezina, Panny z Wilka] i

76

Antczaka [Noce i dnie, Hrabina Cosel]

7. Inne ekranizacje literatury polskiej, np.: Chłopi J. Rybkowskiego, Nad Niemnem Z. Kuźmińskiego,

Wierna rzeka T. Chmielewskiego.

8. Ekranizacje wielkich dzieł literatury światowej (Pani Bovary, Wojna i Pokój, Anna Karenina,

Nędznicy.

9. Repertuar szekspirowski na ekranie.

10. Ekranizacje powieści o zwierzętach np. Lassie wróć, Biały kieł (lub filmy wybrane przez

studentów).

(14) Metody dydaktyczne ćwiczenia: praca z tekstem literackim, praca z dziełem filmowym –

analiza i interpretacja, dyskusja problemowa; zajęcia odbywają się z

użyciem środków audiowizualnych (rzutnik multimedialny,

komputer, odtwarzacz DVD, odbiornik TV).

(15) Sposób(y) i forma(y)

zaliczenia

Zaliczenie na ocenę.

(16) Metody i kryteria oceny

Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

K1A_W17 Student/ka nie

zna i nie

rozumie

podstawowych

metod analizy

i interpretacji

różnych

wytworów

kultury

Student/ka

częściowo zna

i rozumie

podstawowe

metody

analizy i

interpretacji

różnych

wytworów

kultury

właściwe dla

wybranych

tradycji, w

obrębie

właściwej

specjalności

Student/ka

dobrze zna i

rozumie

podstawowe

metody

analizy i

interpretacji

różnych

wytworów

kultury

właściwe dla

wybranych

tradycji, w

obrębie

właściwej

specjalności

Student/ka

bardzo dobrze

zna i rozumie

podstawowe

metody

analizy i

interpretacji

różnych

wytworów

kultury

właściwe dla

wybranych

tradycji, w

obrębie

właściwej

specjalności

K1A_W21 Student/ka nie

rozumie

potrzeby

dbania o

precyzyjne,

poprawne

logicznie i

językowo

wyrażanie

własnych

myśli i

poglądów

Student/ka

częściowo

rozumie

potrzebę

dbania o

precyzyjne,

poprawne

logicznie i

językowo

wyrażanie

własnych

myśli i

poglądów

Student/ka

dobrze

rozumie

potrzebę

dbania o

precyzyjne,

poprawne

logicznie i

językowo

wyrażanie

własnych

myśli i

poglądów

Student/ka

bardzo dobrze

rozumie

potrzebę

dbania o

precyzyjne,

poprawne

logicznie i

językowo

wyrażanie

własnych

myśli i

poglądów

K1A_W24 Student/ka nie

orientuje się

we

Student/ka

częściowo

orientuje się

Student/ka

dobrze

orientuje się

Student/ka

bardzo dobrze

orientuje się

77

współczesnym

życiu

kulturalnym

odnoszącym

się do

wszelkich

wytworów

kultury

narodowej

we

współczesnym

życiu

kulturalnym

odnoszącym

się do

wszelkich

wytworów

kultury

narodowej

we

współczesnym

życiu

kulturalnym

odnoszącym

się do

wszelkich

wytworów

kultury

narodowej

we

współczesnym

życiu

kulturalnym

odnoszącym

się do

wszelkich

wytworów

kultury

narodowej

K1A_U01 Student/ka nie

potrafi

wyszukiwać,

analizować,

oceniać,

selekcjonować

i użytkować

informacji

związanych z

dziedzinami

naukowymi w

obrębie

studiowanej

specjalności

Student/ka

częściowo

potrafi

wyszukiwać,

analizować,

oceniać,

selekcjonować

i użytkować

informacje

związane z

dziedzinami

naukowymi w

obrębie

studiowanej

specjalności

Student/ka

dobrze potrafi

wyszukiwać,

analizować,

oceniać,

selekcjonować

i użytkować

informacje

związane z

dziedzinami

naukowymi w

obrębie

studiowanej

specjalności

Student/ka

bardzo dobrze

potrafi

wyszukiwać,

analizować,

oceniać,

selekcjonować

i użytkować

informacje

związane z

dziedzinami

naukowymi w

obrębie

studiowanej

specjalności

K1A_U02 Student/ka nie

potrafi

precyzyjnie,

poprawnie

logicznie i

językowo

wyrażać

swoich myśli i

poglądów w

języku

polskim

Student/ka

częściowo

potrafi

precyzyjnie,

poprawnie

logicznie i

językowo

wyrażać swoje

myśli i

poglądy w

języku

polskim

Student/ka

dobrze potrafi

precyzyjnie,

poprawnie

logicznie i

językowo

wyrażać swoje

myśli i

poglądy w

języku

polskim

Student/ka

bardzo dobrze

potrafi

precyzyjnie,

poprawnie

logicznie i

językowo

wyrażać swoje

myśli i

poglądy w

języku

polskim

K1A_U12 Student/ka nie

potrafi

krytycznie

odbierać

wytwory

kultury

Student/ka

częściowo

potrafi

krytycznie

odbierać

wytwory

kultury

Student/ka

dobrze potrafi

krytycznie

odbierać

wytwory

kultury

Student/ka

bardzo dobrze

potrafi

krytycznie

odbierać

wytwory

kultury

K1A_U14 Student/ka

potrafi

rozpoznać i

unikać w

argumentacji

podstawowych

błędów

logicznych

Student/ka

częściowo

potrafi

rozpoznać i

unikać w

argumentacji

podstawowych

błędów

logicznych

Student/ka

dobrze potrafi

rozpoznać i

unikać w

argumentacji

podstawowych

błędów

logicznych

Student/ka

bardzo dobrze

potrafi

rozpoznać i

unikać w

argumentacji

podstawowych

błędów

logicznych

K1A_K02 Student/ka nie

rozumie

potrzeby

ciągłego

dokształcania

się i rozwoju

zawodowego

Student/ka

częściowo

rozumie

potrzebę

ciągłego

dokształcania

się i rozwoju

zawodowego

Student/ka

dobrze

rozumie

potrzebę

ciągłego

dokształcania

się i rozwoju

zawodowego

Student/ka

bardzo dobrze

rozumie

potrzebę

ciągłego

dokształcania

się i rozwoju

zawodowego

K1A_K03 Student/ka nie

rozumie

konieczności

ciągłej

aktywizacji i

Student/ka

częściowo

rozumie

konieczność

ciągłej

Student/ka

dobrze

rozumie

konieczność

ciągłej

Student/ka

bardzo dobrze

rozumie

konieczność

ciągłej

78

poszerzania

swoich

kompetencji z

zakresu

literatury,

aktywizacji i

poszerzania

swoich

kompetencji z

zakresu

literatury,

aktywizacji i

poszerzania

swoich

kompetencji z

zakresu

literatury,

aktywizacji i

poszerzania

swoich

kompetencji z

zakresu

literatury,

K1A_K09 Student/ka nie

ma

świadomości

znaczenia

języka

polskiego,

literatury

polskiej i

kultury

narodowej w

kulturze

europejskiej

Student/ka

częściowo ma

świadomość

znaczenia

języka

polskiego,

literatury

polskiej i

kultury

narodowej w

kulturze

europejskiej

Student/ka ma

dobrą

świadomość

znaczenia

języka

polskiego,

literatury

polskiej i

kultury

narodowej w

kulturze

europejskiej

Student/ka ma

bardzo dobrą

świadomość

znaczenia

języka

polskiego,

literatury

polskiej i

kultury

narodowej w

kulturze

europejskiej

(17) Całkowity nakład pracy

studenta potrzebny do

osiągnięcia założonych

efektów w godzinach oraz

punktach ECTS

30 godzin ćwiczeń + 30 godzin przygotowania do zajęć + 5 godzin

konsultacji + lektura i oglądanie filmów/przedstawień – 35 godz.

4 punkty ECTS

(18) Język wykładowy polski

(19) Praktyki zawodowe w

ramach przedmiotu

brak

(20) Literatura Adaptacje literatury amerykańskiej, red. Rafał Syska, Ekrany,

Kraków 2012.

Analizy i interpretacje. Film polski, red. Alicja Helman, Tadeusz

Miczka, Katowice 1986.

Analizy i interpretacje. Film zagraniczny, red. Alicja Helman,

Katowice 1986.

B. Block, Opowiadanie obrazem. Tworzenie wizualnej struktury w

filmie, telewizji i mediach cyfrowych, Warszawa 2010.

D. Bordwell, Ch.Tomphson, Sztuka filmowa, Warszawa 2010.

Bujnicki Tadeusz, Helman Alicja „Potop" Henryka Sienkiewicza.

Powieść i film, wyd. 2, Warszawa 1988.

Katarzyna Citko, Tradycja, kultura, egzystencja w „Brzezinie " i

„Pannach z Wilka" Andrzeja Wajdy, Kraków 1998.

Tadeusz Drewnowski, „Noce i dnie" Marii Dąbrowskiej, wyd. 4 popr.,

Warszawa

1993. BAL.

Syd Field, Rilla Rolf, Pisanie scenariusza filmowego, przekł. Wanda

Wertenstein, Beata Pankau, Warszawa 1998.

Filmowe adaptacje dzieł H. Sienkiewicza (Bibliotek Analiz Literackich).

Anna Habryn, „Krzyżacy" Henryka Sienkiewicza, Warszawa 1972.

79

BAL.

Alicja Helman, Narracja, [w:] Słownik pojęć filmowych, t. 5,

Wrocław 1993.

Alicja Helman, Twórcza zdrada: filmowe adaptacje literatury ,

Poznań 1998.

Alicja Helman, A. Pitrus, Podstawy wiedzy o filmie, Gdańsk 2008.

Maryla Hopfinger, Adaptacje filmowe utworów literackich: problemy

teorii i interpretacji, Wrocław 1974.

Aleksander Jackiewicz, Moja filmoteka: literatura i teatr w filmie,

Warszawa 1989.

Anna Koblewska, Adaptacje filmowe „Pana Wołodyjowskiego"

Henryka Sienkiewicza, Warszawa 1974. BAL.

Andrzej Kołodyński, Literatura na ekranie, Bielsko-Biała 2005.

Andrzej Kołodyński, Słownik adaptacji filmowych, Bielsko-Biała 2005.

Kozloff Sarah, Teoria narracji a telewizja, [w:] Robert C. Allen,

Teledyskursy, Kielce 1998.

Marzec Anna, Ze słowa na obraz: lektury szkolne na ekranie, Kraków

1996.

Od Boccacia do Tabucchiego. Adaptacje literatury niemieckiej, red.

Artur Gałkowski, Anna Miller-Klejsa, Kino-Rabid, Warszawa 2012.

Od Cervantesa do Pereza-Reverte’a. Adaptacje literatury

hiszpańskojęzycznej, red. Alicja Helman, Kamila Żyto, Kino-Rabid,

Warszawa 2011.

Od Jane Austen do Iana McEwana. Adaptacje literatury angielskiej,

red. Alicja Helman, Bartosz Kazana, Kino-Rabid, Warszawa 2012.

A. Przedpełska-Trzeciakowa, Jane Austin i jej racjonalne romanse,

Warszawa 2014.

Przeminęło z wiatrem. Od bestsellera do przeboju filmowego.

J. Płażewski, Język filmu, Warszawa 1982.

Mirosław Przylipiak, Narrator literacki, narrator filmowy, [w:] Jan

Trzynadlowski, Studia filmoznawcze, t. IX, Wrocław 1990.

Słownik pojęć filmowych, t. 1-10, red. A. Helman (t. 10 – T. Miczka), Wrocław-Katowice-Kraków 1991-1998. Barbara Wachowicz, Filmowe przygody małego rycerza, wyd.

dowolne.

Wojciech Wierzewski, Film i literatura, Warszawa 1983.

Joanna Wojnicka, Słownik wiedzy o filmie, Bielsko-Biała 2005.

80

Wokół adaptacji filmowej, red. Ewelina Nurczyńska-Fidelska,

Zbigniew Batka, Łódź 1997.

Seweryna Wysłouch, Adaptacja filmowa jako przekład

intersemiotyczny, [w:] Literatura a sztuki wizualne, Warszawa 1994,

s. 157-176.

Seweryna Wysłouch, Literatura i semiotyka, Warszawa 2001.

Helena Zaworska, „Opowiadania" Jarosława Iwaszkiewicza,

Warszawa 1985. BAL.

Podpis koordynatora

przedmiotu

Podpis kierownika jednostki

IIC11. INTERPRETACJA DZIEŁA LITERACKIEGO W SZKOLE

PODSTAWOWEJ rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Interpretacja dzieła literackiego w szkole podstawowej

Nazwa jednostki

prowadzącej przedmiot

Instytut Filologii Polskiej/ Zakład Literatury Staropolskiej i Polskiego Oświecenia

Kod przedmiotu IIC11

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Pierwszego stopnia stacjonarne

Rodzaj przedmiotu uzupełniający

Rok i semestr studiów trzeci/semestr szósty

Imię i nazwisko

koordynatora przedmiotu

dr Grzegorz Trościński

Imię i nazwisko osoby

prowadzącej ( osób

prowadzących) zajęcia z

przedmiotu

dr Grzegorz Trościński

81

Cele zajęć z przedmiotu

C1. Pogłębianie umiejętności samodzielnej analizy dzieła literackiego, jego filmowej konkretyzacji w kontekście potrzeb

edukacyjnych kształcenia polonistycznego w szkole podstawowej.

C2. Wykształcenie podstawowych umiejętności w analizie dzieła filmowego, będącego adaptacją dzieła literackiego.

C3. Wykształcenie umiejętności przekazywania uczniom metod analizy dzieła literackiego i jego filmowej adaptacji.

Wymagania

wstępne

Znajomość kanonu lektur i metod kształcenia na poziomie szkoły podstawowej (poziom podstawowy)

Efekty

kształcenia

Wiedza:

IIC11_W01 – student/ka zna kanon lektur i metod nauczania w szkole podstawowej;

IIC11_W02 – student/ka rozróżnia terminologię teoretycznoliteracką niezbędną interpretacji dzieł

literackich oraz filmoznawczą niezbędną w interpretacji dzieł filmowych omawianych podczas ćwiczeń;

Umiejętności:

IIC11_U01 – student/; ka potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje

związane z nauczaniem języka polskiego w szkole podstawowej

IIC11_U04 – student/ka posiada podstawowe umiejętności metodyczne i badawcze obejmujące analizę

problemów związanych z interpretacją dzieła literackiego i filmowego ;

IIC11_U05 – student/ka potrafi dobrać metody i narzędzia badawcze odpowiednie do przacy z uczniem w

szkole podstawowej;

Kompetencje społeczne:

IIC11_K05 – student/ka potrafi organizować pracę ucznia na lekcji.

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Ćwiczenia warsztatowe – 30 godz.

Treści programowe

LP. Treści merytoryczne Liczba

godz.

1. Film jako fenomen kultury XX i XXI wieku. Zarys historii filmu. Film jako sztuka obrazu. Specyfika języka filmu. 2

2. Podstawowe pojęcia filmoznawcze. Gatunki filmowe. Omówienie znaczenia filmu w edukacji młodego człowieka. 2

82

3. Carlo Collodi, Pinokio – alegoryczna droga bohatera do człowieczeństwa. 2

4. Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród – reżyserska konkretyzacja dzieła literackiego 2

5. Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa – film fabularny i animowany. 2

6. Henryk Sienkiewicz,W pustyni i w puszczy – plany i ujęcia filmowe 2

7. Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera – stosowanie prze ucznia podstawowych pojęć filmowych. 2

8. Juliusz Gabriel Verne, W 80 dni dookoła świata – korelacja obrazu i dźwięku. 2

9. Daniel Defoe, Przypadki Robinsona Crusoe – recenzja filmu. 2

10. Clive Staples Lewis, Opowieści z Narni. Lew, Czarownica i stara szafa – ile książki w filmie? 2

11. Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy – sposoby zaciekawiania odbiorcy w dziele literackim i filmowym. 2

12. Rudyard Koipling, Księga dżungli – rola scenariusza w ekranizacji dzieła literackiego. 2

13. Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza – wypracowanie modelu dyskusji na temat filmu. 2

14. John Ronald Reuel Tolkien, Władca Pierścieni. Na czym polega sukces kinowy dzieła? Potrzeby współczesnego

nastoletniego widza.

2

15. Podsumowanie omawianych zagadnień. 2

Suma godzin: 30

Metody

dydaktyczne

Analiza i interpretacja tekstów źródłowych/ dyskusja/ elementy wykładu

Sposób(y) i

forma(y) zaliczenia

Ocena formatywna (bieżąca):

F1. Ocena stopnia komunikowania się na linii student – prowadzący, aktywność w realizowaniu omawianej tematyki

przedmiotu (każdorazowo podczas trwania zajęć);

F2. Ocena znajomości treści zadawanych lektur

Ocena podsumowująca:

P1. Praca zaliczeniowa (konspekt lekcji).

Metody i kryteria

oceny

Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Efekt 1

(IIC11_W01)

Student/ka nie zna

treści tekstów

literackich

(omawianych podczas

ćwiczeń) i nie zna

Student/ka zna

ogólnie treść

nielicznych tekstów

literackich

(omawianych podczas

Student/ka

zna w dobrym stopniu

treść wszystkich

tekstów literackich

Student/ka

zna w bardzo dobrym

stopniu treść

wszystkich tekstów

83

zaleconej literatury

przedmiotu.

ćwiczeń) i w

znikomym stopniu

orientuje się w

zaleconej literaturze

przedmiotu.

(omawianych podczas

ćwiczeń) i dobrze

orientuje się

w zaleconej

literaturze przedmiotu.

literackich

(omawianych podczas

ćwiczeń) i bardzo

dobrze orientuje się

w zaleconej

literaturze przedmiotu.

Efekt 2

(IIC11_W02)

Student/ka nie

rozróżnia terminologii

teoretycznoliterackiej i

filmoznawczej

niezbędnej w

procesie analizy

i interpretacji dzieł

literackich

omawianych podczas

ćwiczeń.

Student/ka rozróżnia

pojedyncze terminy

z zakresu wiedzy

teoretycznoliterackiej i

filmoznawczej

niezbędnej w

procesie analizy

i interpretacji dzieł

literackich

omawianych podczas

ćwiczeń.

Student/ka rozróżnia

większość terminów

z zakresu wiedzy

teoretycznoliterackiej i

filmoznawczej

niezbędnej w

procesie analizy

i interpretacji dzieł

literackich

omawianych podczas

ćwiczeń.

Student/ka rozróżnia

wszystkie terminy

z zakresu wiedzy

teoretycznoliterackiej i

filmoznawczej

niezbędnej w procesie

analizy i interpretacji

dzieł literackich

omawianych podczas

ćwiczeń.

Efekt 3

(IIC11_U01)

Student/ka nie potrafi

omówić dzieła

literackiego i

filmowego w obrębie

procesu nauczania w

szkole podstawowej

Student/ka potrafi

w pojedynczych

przypadkach omówić

dzieło literackie i

filmowe w obrębie

procesu nauczania w

szkole podstawowej

Student/ka potrafi

w większości

przypadków omówić

dzieło literackie i

filmowe w obrębie

procesu nauczania w

szkole podstawowej

Student/ka potrafi

samodzielnie we

wszystkich

przypadkach omówić

dzieło literackie i

filmowe w obrębie

procesu nauczania w

szkole podstawowej

Efekt 4

(IIC11_U05)

Student/ka nie potrafi

dobrać metod i

narzędzi badawczych

potrzebnych w pracy

szkolnej

Student/ka potrafi

w dostatecznym

stopniu dobrać metody

i narzędzia badawcze

potrzebne w pracy

szkolnej

Student/ka potrafi

w dobrym stopniu

dobrać metody i

narzędzia badawcze

potrzebne w pracy

szkolnej

Student/ka

samodzielnie potrafi

w bardzo dobrym

stopniu dobrać

metody i narzędzia

badawcze potrzebne w

pracy szkolnej

Efekt 5

(IIC11_U04)

Student/ka nie

posiada

podstawowych

umiejętności

metodycznych i

badawczych

obejmujących analizę

problemów

związanych z

interpretacją dzieła

literackiego i

Student/ka posiada w

stopniu dostatecznym

podstawowych

umiejętności

metodycznych i

badawczych

obejmujących analizę

problemów

związanych z

interpretacją dzieła

literackiego i

Student/ka posiada w

stopniu dobrym

podstawowych

umiejętności

metodycznych i

badawczych

obejmujących analizę

problemów

związanych z

interpretacją dzieła

literackiego i

Student/ka posiada w

stopniu bardzo

dobrym

podstawowych

umiejętności

metodycznych i

badawczych

obejmujących analizę

problemów

związanych z

interpretacją dzieła

literackiego i

84

filmowego filmowego filmowego filmowego

Całkowity nakład

pracy studenta

potrzebny do

osiągnięcia

założonych

efektów w

godzinach oraz

punktach ECTS

Aktywność Liczba godzin/nakład pracy studenta

ćwiczenia 30 godz.

przygotowanie do ćwiczeń 40 godz.

udział w konsultacjach 2 godz.

przygotowanie pracy zaliczeniowej 15 godz.

SUMA GODZIN 87

LICZBA PUNKTÓW ECTS 4

Język wykładowy język polski

Praktyki

zawodowe w

ramach

przedmiotu

nie przewiduje się

Literatura Bibliografia ogólna:

1. Analiza i interpretacja utworu filmowego w szkole, pod red. H. Depty,

Warszawa 1980.

2. Bobiński W., Idę do kina! czyli co młody kinoman wiedzieć powinien,

Kraków 1995.

3. Doroba R., Bliżej filmu, Warszawa 1986.

4. Edukacja teatralna, filmowa i radiowa na lekcjach języka polskiego

w klasach IV – VIII, A. Marzec, St. Rzęsikowski, Kielce 1994.

5. Film na lekcjach języka polskiego,pod red. S. Frycie, J. Koblewskiej,

Warszawa 1979.

6. Film w szkolnej edukacji humanistycznej, Warszawa – Łódź 1993.

7. Fuksiewicz J., Film w Polsce, Warszawa 1972.

8. Helman A., Adaptacja- podstawowa technika twórcza kina, „Kino” 1998, nr

1, s. 45-49.

9. Hopfinger M., Adaptacje filmowe utworów literackich, Wrocław 1974.

10. Jackiewicz A., Gwiazdozbiór, Warszawa 1983.

11. Jackiewicz A., Moja filmoteka. Film w kulturze, Warszawa 1989.

12. Jackiewicz A., Moja historia kina, Warszawa 1989.

13. Janicki S., Film polski od A do Z, Warszawa 1977.

14. Janicki S., Film polski wczoraj i dziś, Warszawa 1982.

15. Kosecka B., Lektury na ekranie, czyli Mały leksykon adaptacji filmowych,

Kraków 1999.

16. Pitera Z., Diabeł jest kobietą. Z historii filmowego wampa, Warszawa 1989.

85

17. Płażewski J., Historia filmu dla każdego, Warszawa 1986.

18. Płażewski J., Język filmu, Warszawa 1982.

Bibliografia szczegółowa:

1. Buda D., Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia „Polonistyka” 2005, nr 9, s. 48.

2. Brzozowski A., We władzy pierścienia „Mówią Wieki” 2002, nr 3, s.53-55.

3. Dabert D., Strażnicy kanonu: kilka uwag o filmowych adaptacjach literatury

polskiej, „Polonistyka” 2007, nr 5, s.18-23.

4. Fiołek B., „Tajemniczy ogród” w powieści i na ekranie, „Polonistyka” 1998, nr 3,

s.162-164.

5. Kicińska D.,„Tajemniczy ogród’ Brunett i Holland: zmiana tworzywa czy zmiana

sensu? „Polonistyka” 2002, nr 7, s.413-418.

6.Kut A. Zupełnie nowe dzieło czy tylko kopia książki?: o adaptacji filmowej

lektury, „Język Polski w Szkole 4-6”, 2008-2009, nr 3, s. 66-75.

7. Miernik J., Książka a adaptacja filmowa: Tajemniczy ogród F.H.Brunett-

Tajemniczy ogród A.Holland, „Język Polski w Szkole 4-6”, 2009/2010, nr 1, s.74-

84.

8. Nowicka J., „Tajemniczy ogród Agnieszki Holland, „Warsztaty Polonistyczne”,

1994, nr1, s.23-24.

9. Sowa R., Uczeń w roli badacza…dzieła filmowego, „Język Polski w Liceum”,

2002/2003, nr 4, s.48-57.

10.Świderska I. Spotkanie szóstoklasisty z X Muzą, „Polonistyka” 1997, nr 10, s.

615-616.

Podpis

koordynatora

przedmiotu

Podpis kierownika

jednostki

86

IIC12. SZTUKA PISANIA rok akademicki 2014/2015

Nazwa przedmiotu Sztuka pisania

III rok, 6 semestr, 15 godz., 4 ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Filologii Polskiej, Zakład Języka Polskiego

Kod przedmiotu IIC – moduł przedmiotów uzupełniających

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Filologia polska Studia pierwszego stopnia Studia stacjonarne, III rok, 6

semestr, 15 godz.

Rodzaj przedmiotu Specjalizacja nauczycielska, II C – moduł przedmiotów

uzupełniających

Rok i semestr studiów Rok III, semestr szósty

Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu Dr Maria Krauz

Imię i nazwisko osoby prowadzącej ( osób

prowadzących) zajęcia z przedmiotu

dr hab. Bożena Taras, dr Małgorzata Kułakowska, dr Agnieszka

Myszka, dr Ewa Oronowicz-Kida, dr Urszula Gajewska, dr Wioletta

Kochmańska, dr Maria Krauz, dr Ewa Błachowicz

Cele zajęć z przedmiotu

Kształcenie umiejętności w zakresie rozumienia tekstu cudzego, tworzenia tekstów spójnych (szczególnie pracy dyplomowej)

oraz analizy stylistycznej, językowej i pragmatycznej tekstów naukowych. Przygotowanie studentów do pisania tekstów i do

działań na tekście.

Wymagania wstępne Wiedza o języku polskim nabyta na poprzednich etapach kształcenia,

szczególnie z zakresu gramatyki opisowej, kultury języka, stylistyki

praktycznej i lingwistyki tekstu

87

Efekty kształcenia

Wiedza:

_W01- student/ka zna działania na tekście i zasady tworzenia spójnego

tekstu naukowego

Umiejętności:

_U01- student/ka biegle posługuje się wyróżnikami stylu naukowego,

redaguje tekst naukowy (zgodnie z wymogami określonego gatunku);

_U02 – student/ka poprawnie dobiera środki językowe, uwzględniając przy

tym tło pragmatyczne komunikatu;

Kompetencje społeczne:

_K01 – student/ka jest zorientowany/a na pogłębianie wiedzy zdobytej na

ćwiczeniach

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Ćwiczenia warsztatowe- 15 godz.

Treści programowe

1. Cechy stylu naukowego i popularnonaukowego. Rozprawa naukowa jako gatunek (2 godz.).

2. Pojęcie tekstu i tekstu spójnego. Wykładniki spójności tekstu. Funkcja operatorów metatekstowych (2

godz.).

3. Działania na tekście: zasady definiowania, cytowania, parafrazowania, streszczania, przygotowania planu

tekstu (twórczego i odtwórczego) (4 godz.).

4. Budowa akapitu (2 godz.).

5. Błędy kompozycyjne, stylistyczne i językowe w pracach licencjackich. Wybrane trudne kwestie ortograficzne

(2 godz.).

6. Edytorskie przygotowanie tekstu naukowego (np. tabele, wykresy, ilustracje) (3 godz.).

Metody dydaktyczne Analiza tekstów, ćwiczenia związane z redagowaniem tekstów naukowych, elementy wykładu,

referat, praca w grupach, prezentacja.

Sposób(y) i forma(y)

zaliczenia

Ocena formatywna (bieżąca):

F1. Ocena stopnia komunikowania się na linii student – prowadzący, aktywności, zrozumienia

omawianej tematyki przedmiotu (każdorazowo podczas trwania zajęć);

F2. Ocena zadanej pracy (przygotowanie planu pracy, referatu naukowego wraz z handoutem i

88

prezentacją multimedialną);

Ocena podsumowująca:

P1. Ocena wynikająca z ocen cząstkowych za zredagowane teksty i przygotowane referaty*;

Weryfikacja efektów kształcenia:

1. efekty sprawdzone na podstawie wypowiedzi i przygotowanych prac,

2. efekt sprawdzony na podstawie przygotowanej prezentacji.

Metody i kryteria oceny Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę5

Efekt 1

(IIc -

_W01)

Student/ka nie

potrafi wymienić

cech

charakterysty-

cznych dla stylu

naukowego, nie

zna działań na

tekście oraz zasad

tworzenia tekstu

pisanego

Student/ka

potrafi

wymienić

najważniejsze

wyróżniki stylu

naukowego, zna

część działań na

tekście, w

znikomym

stopniu

orientuje się w

zaleconej

literaturze

przedmiotu.

Student/ka

potrafi

wymienić

wyróżniki stylu

naukowego,

zna część

działań na

tekście

poznanych

podczas

ćwiczeń,

dobrze

orientuje się w

zaleconej

literaturze

przedmiotu.

Student/ka

potrafi

wymienić

wszystkie

wyróżniki

stylu

naukowego,

zna działania

na tekście

poznane

podczas

ćwiczeń,

bardzo

dobrze

orientuje się

w zaleconej

literaturze

przedmiotu.

Efekt 1

(IIc -

_U01)

Student nie

potrafi

redagować tekstu

naukowego

(zgodnie z

wymogami

określonego

gatunku).

Student/ka

potrafi

zredagować

tekst, popełnia

jednak błędy

kompozycyjne i

stylistyczne.

Student/ka

potrafi

poprawnie

zredagować

tekst naukowy.

Student/ka

potrafi

poprawnie

zredagować

tekst,

przygotować

handout i

prezentację.

Efekt 1

(IIc -

_U02)

Student/ka nie

potrafi dobrać

środków

językowych

Student/ka

potrafi w

stopniu

dostatecznym

Student/ka

poprawnie

posługuje się

składniowymi

Student/ka

biegle

posługuje

się

89

charakterystyczny

ch dla stylu

naukowego.

dobrać środki

językowe do

określonych

tekstów,

uwzględniając

przy tym tło

pragmatyczne

komunikatu.

środkami stylu

naukowego,

popełnia

drobne błędy

stylistyczne i

gramatyczne.

składniowy

mi środkami

stylu

naukowego,

dostrzega

walory

stylistyczne

tekstu, nie

popełnia

błędów

językowych.

Efekt 1

(IIc -

_K01)

Student/ka nie

potrafi wymienić

ani jednej

publikacji spoza

zaleconej

literatury

przedmiotu.

Student/ka

potrafi

wymienić i zna 2

publikacje

dotyczące

literatury

przedmiotu

spoza listy

literatury

podstawowej i

uzupełniającej.

Student/ka

potrafi

wymienić i zna

co najmniej 4

publikacje

dotyczące

literatury

przedmiotu

spoza listy

literatury

podstawowej i

uzupełniającej.

Student/ka

potrafi

wymienić i

zna co

najmniej 6

publikacji

dotyczących

literatury

przedmiotu

spoza listy

literatury

podstawowej

i

uzupełniające

j.

Całkowity nakład pracy

studenta potrzebny do

osiągnięcia założonych

efektów w godzinach oraz

punktach ECTS

Aktywność Liczba godzin/nakład pracy studenta

ćwiczenia 15 godz.

przygotowanie do ćwiczeń 30 godz.

konsultacje 5 godz.

czas na przygotowanie

referatu, prezentacji

10 godz.

redagowanie tekstów 20 godz.

90

czas na obowiązkową

lekturę czterech tekstów z

zakresu literatury zalecanej

20 godz.

Suma godzin 100 godz.

Liczba punktów ECTS 4

Język wykładowy Język polski

Praktyki zawodowe w

ramach przedmiotu

Literatura

Z listy wybierane są pozycje

bibliograficzne (w porozumieniu z

prowadzącym przedmiot na zajęciach

organizacyjnych).

Literatura uzupełniająca dla studentów

szczególnie zainteresowanych

problematyką zajęć do wykorzystania w

przyszłej pracy zawodowej.

Literatura podstawowa:

Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., Tekstologia, Warszawa 2009.

Gajda S., Współczesna polszczyzna naukowa. Język czy żargon? Opole 1990.

Gajda S., Styl naukowy, w: Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, red.

E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Kraków 2013.

Maćkiewicz J., Jak pisać teksty naukowe, Gdańsk 1999.

Maćkiewicz J., Jak dobrze pisać. Od myśli do tekstu, Warszawa 2010.

Markowski A., Jak dobrze mówić i pisać po polsku, Warszawa 2008.

Wilkoń A., Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków 2002.

Żydek-Bednarczuk U., Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu, Katowice 2005.

Literatura uzupełniająca:

Bańko M. (red.), Polszczyzna na co dzień, Warszawa 2006.

Bartmiński J. (red.), Współczesny język polski, Lublin 2001.

Eco U., Jak napisać pracę dyplomową. Poradnik dla humanistów, Warszawa 2007.

Gajewska U., Metatekstemy w języku nauk ścisłych, Rzeszów 2004.

Grabias S. Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1997.

Ostaszewska D. (red.), Gatunki mowy i ich ewolucja. T. I. Mowy piękno wielorakie, Katowice

91

2000.

Ostaszewska D.(red.), Gatunki mowy i ich ewolucja. T. II. Tekst a gatunek, Katowice 2004.

Witosz B., Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki, Katowice 2005.

Wojtak M., Pragmatyczne aspekty analiz stylistycznych, [w:] Stylistyka a pragmatyka, red.

Bożena Witosz, Katowice 2001.

Podpis koordynatora

przedmiotu

Podpis kierownika

jednostki