Srpska Masonerija

1

Broz Čerčilov agent

Zoran D. Nenezić | 23. septembar 2010. 19:32 | Komentara: 7

Razlaz sa Staljinom izazvao lavinu optužbi na Titov račun. Moša Pijade glavna veza za obnovu lože u Srbiji

OPTUŽBE Staljina i njegovih poslušnika na račun Jugoslavije i Josipa Broza bile su kako tzv. principijelne prirode o skretanju jugoslovenskog socijalizma sa pravog, sovjetskog modela - čime je izvršena izdaja ideja i ideala proleterskog internacionalizma shvatanog na specifičan, samo Staljinov način - tako i personalne, gde se naročito na udaru napada našao lično Josip Broz, koji je tada od sovjetske propagande optuživan kao izdajnik komunističke ideje i sluga kapitalističkog sistema.

Broz je tada optuživan da je bio mason, pod neposrednim engleskim uticajem. To se ne može do kraja odbaciti uz znanje da su sovjetske vojne i obaveštajne jedinice zaplenile više od dvadeset vagona arhivskog materijala prilikom nadiranja na Nemačku i oslobađanja većih delova Nemačke i Berlina od nacista, koje su oni još od 1939. godine plenili u zemljama koje su osvajali. Taj kontingent arhiva uglavnom se odnosio na masonske lože i njihov rad u tim zemljama.

Broz je optužen kao renegat i prevarant, a optužba se zasnivala na mistifikaciji o stvarno nepoznatom identitetu Josipa Broza. Navođeni su dokazi, poput onoga da je stvarni Broz bio ranjen u Prvom svetskom ratu kada je ostao bez jednog prsta desne ruke, zatim, da je stvarni Josip Broz koji je osuđen na takozvanom Bombaškom procesu 1928. godine u Zagrebu umro za vreme izdržavanja zatvorske kazne nekoliko godina posle presude, pa je, na englesku inicijativu, zamenjen novim Josipom Brozom koji se, navodno, zvao Jozef Valter, poljski Jevrejin obučen da uspešno i neprimećeno zameni umrlog Josipa Broza.

U ovoj propagandi Broz je označen kao Čerčilov plaćenik koji je bio na neposrednoj tajnoj obaveštajnoj obuci u Finskoj, odmah po njegovom dolasku na čelo ilegalne KPJ i misterioznog zadržavanja u Carigradu. O tome su, nekoliko godina po smrti Josipa Broza (1980), kontradiktorno pisali Vladimir Dedijer i Josip Kopinič; da je bio surovi egzekutor u vreme Španskog građanskog rata ne samo za račun NKVD, već i britanske obaveštajne službe, zbog čega je jedna knjiga (jedini primerak), sa autentičnim fotografijama i materijalima o tom razdoblju Brozovih aktivnosti, iz fundusa biblioteke CK SKJ šezdesetih godina dvadesetog veka, bila tajno prodata za sumu od preko deset hiljada dolara jednom misterioznom strancu.

Događaji koji su usledili bili su u suprotnosti sa odnosima Jugoslavije i Sovjetskog Saveza od 1945. do 1947. godine, kada su svi nesporazumi i razmimoilaženja iz NOR bili izglađeni. Izgradnja porušene zemlje odvijala se uz pomoć stručnjaka, materijala i sredstava iz Sovjetskog Saveza, a jugoslovenska privreda bila je zavisna od sovjetske pomoći. Paralelno sa tim, u Jugoslaviji se osećao staljinistički uticaj. Otuda je povlačenje sovjetskih vojnih i civilnih stručnjaka iz Jugoslavije primljeno sa iznenađenjem.

2

O isprepletanosti odnosa, ali i o budnosti nove vlasti kada su u pitanju masoni, rečito govori i jedna izjava s kraja 1945. godine koju je pisano dao Leo Mates, tadašnji visoki službenik Ministarstva infomacija, a znatno kasnije i jedan od šefova kabineta Josipa Broza. Matesu je tadašnji pomoćnik ministra informacija Veljko Korać dao zadatak da, prilikom odlaska u London, preda tri pisma materijala (zapečaćeno) koje je sačinio Veljko Tomić, nekadašnji mason i diplomata, adresovana na Vladimira Ribarža, tadašnjeg pomoćnika ministra inostranih poslova i masona, UVL Engleske i Tomićev memorandum (nezapečaćeno).

ZIDARI MOGU SAMI Iako je obavešten da je sa slanjem pisma upoznat i ministar informacija Sava Kosanović, Mates je, ipak, zatražio mišljenje Vladimira Velebita i Ministarstva spoljnih poslova. Dobio je potvrdan odgovor koji zvuči naivno i neuverljivo („... da on misli da mi možemo predati ove stvari, jer slobodni zidari i bez nas mogu doći u vezu sa londonskim slobodnim zidarima“).Pišući pismo Pijadi, ovoga puta preko „gospođe Vasić“, šefa kabineta predsednika jugoslovenske narodne skupštine, mason Tomić (20. juna 1946.) obaveštava da dostavlja i jedan odgovor iz Vašingtona, u francuskom prevodu:

„Sam pisac je vrlo uticajna ličnost u tamošnjim masonskim, političkim i finansijskim krugovima... Znam da je 1935 god. bio protiv Musolinijeve Italije, zbog marseljskog atentata, kao i protiv Hitlerove Nemačke, zbog proganjanja Jevreja. Američka i britanska masonerija se jako mnogo interesuju za evropske masonerije...

„Molim Vas da kažete drugu Moši da bi bilo korisno po našu Državu i njen ugled u svetskoj masoneriji da i Jugoslovenska Velika Loža proradi sa prethodno izvršenim čišćenjem među našim Masonima, po primeru u oslobođenoj Francuskoj, Belgiji, Holandiji, Danskoj i Norveškoj. Ako bi se izvela obnova rada Jugoslovenske Velike Lože, sada i pod ovakvim uslovima, to bi bilo korisno, naročito za naše odnose sa Severnom Amerikom, a i sa svim Američkim državama. Ali, ako se ovo odloži iz ma kojeg bilo razloga, docnije će ova obnova biti mnogo teža. Sada ne bi imali da ispunimo nikakve formalnosti za priznanje naše Velike Lože, pošto bi se obnova predstavila kao produženje situacije od pre rata i koja je ratom bila prekinuta. Pišem i Stanoju Simiću u istom duhu...“

Na početku pisma dodata je rukom dopisana, naknadna beleška: „Čika-Janko zna za sve ovo, a pisac ovih pisama je njegov stari poznanik. Marko.“ Uticajna ličnost iz Vašingtona čiju kopiju pisma Tomić dostavlja Pijadi, preko njegovog šefa kabineta, bio je Džon Henri Koules, suvereni generalni komander Vrhovnog saveta škotskog rituala južne jurisdikcije SAD, koji je na toj funkciji bio od 1921. do 1952. godine.

(Nastaviće se)

Copyright by

Zoran D. Nenezić i „Večernje novosti“

3

Režim obnavlja ložu


Interes države da se u svetskoj masoneriji suzbiju tuđe intrige. Dugačak spisak streljanih slobodnih zidara

opširnom pismu, sa naznakom "Hitno i dosta važno" (25. 11. 1946), Veljko Tomić pored svog pisma dostavlja Moši Pijade i kopije pisama koje je razmenio sa komanderom Koulesom, "šefom" masona SAD. Ponovo je uporan u predlaganju obnavljanja Velike Lože u Jugoslaviji, jer "iz moje prepiske sa Koulesom može se videti najbolje da li je ili ne u interesu po nas da u svetskoj masoneriji i pomoću nje, naročito u Americi, suzbijamo raznovrsne tuđinske intrige i da propagiramo našu tezu, sa našim nacionalnim aspiracijama. Zaključujem da su, Koules i mnogi drugi u Americi, verovali da jeste (bio mason Draža Mihailović - prim. autora). Ovo je vešto iskoristila zainteresovana propaganda kojom je upravljao Fotić. Odgovorio sam namerno ne samo da Draža nije bio mason, nego da kod nas oficiri nikada nisu pripadali masoneriji...

Po nas je korisno i potrebno održavanje veze u svetskoj masoneriji, naročito u Americi, baš i zbog raznovrsnih intriga u Londonu, protiv sadašnjeg režima u Jugoslaviji. Naravno, u samom Londonu mi ih ne možemo suzbijati. Ovo su sigurno učinili i neki iz naše emigracije. Englezi su ih vrlo rado prihvatili, jer im je izgledalo da je to u interesu engleske spoljne politike na Balkanu. Engleska masonerija ima veliki uticaj u svetskoj masoneriji. I, nama, ostaje jedino da, zaobilaznim putem, preko Amerike i, donekle, preko masonskih organizacija u britanskom dominijumu, koji su mnogo udaljeni od Engleske, a blizu Americi, suzbijemo intrige, koje se stvaraju u Londonu i odatle ih rasturaju po svetu pomoću masonskih veza. Znaš, masonske su veze u svetu slične komunističkim (!?). Mason masonu veruje, kao što komunista komunisti veruje.

PO UGLEDU NA FRANCUZE U PISMU koje je Dušan-Lala Tomić uputio Moši Pijadi 18. marta 1946. godine, naslovljenom sa "Dragi Šiki", ističe se: "Imam (da) ti skrenem pažnju na sporazum između francuske komunističke stranke i masonerije. Korisno bi bilo da se i kod nas nešto slično postigne, t.j. da se Jugoslovenskoj Velikoj Loži vrati njen lokal u Garašaninovoj ulici, broj 8, i da joj se omogući obnova njenog masonskog rada. Naravno, jugoslovenski masoni imali bi, prethodno, da izvrše njihovu reorganizaciju isključivanjem svih onih koji su se pod okupacijom ogrešili o nacionalnu čast. Ovako su se reorganizovali i Francuzi, Belgijanci i Holanđani..."

Kao drugu mogu da ti kažem i ti moraš da mi poveruješ da sadašnji režim nema razloga da sa nepoverenjem tretira jugoslovensku masoneriju kao celinu. Koliko sam mogao da saznam dok sam bio u Beogradu, među članovima upravnog odbora Jugoslovenske

4

Velike Lože ima ljudi koji uživaju potpuno poverenje današnjeg režima i zaposleni su u nekoj višoj državnoj funkciji, bilo kao državnici, bilo kao viši činovnici ili profesori univerziteta, ili su penzioneri zbog starosti još od pre rata. Naravno, ima i pojedinaca u našoj masoneriji koji su se kompromitovali pod okupacijom...

Znaš, druže Šiki... u pogledu pitanja obnove ili i dalje zabrane Jugoslovenske Velike Lože, moje je mišljenje sledeće: Pre ili posle, ona će se reorganizovati; bilo u zemlji, bilo u emigraciji (!?). Ako to ima da bude u zemlji, onda je bolje što pre i sa potpunim poverenjem u građansku lojalnost članova. Sadašnjem režimu može da bude samo korisno da i pomoću masonerije naša Država bude u vezi sa kapitalističkim i buržoaskim velikim narodima, a ne samo pomoću komunističkih. Ako odugovlačimo sa obnovom Jugoslovenske Velike Lože u zemlji, može nam se dogoditi da nešto slično stvore u emigraciji, u Londonu, i da se tuđinska propaganda sa njom služi..."

"Politika" je 27. novembra 1944. godine na prve dve strane objavila Saopštenje Vojnog suda Prvog korpusa NOVJ o osuđenim ratnim zločincima u Beogradu sa spiskom od 105 streljanih osoba. "Suđeno je optuženima izdajnicima i neprijateljima naroda na zasedanjima 26. i 30. oktobra i 2, 6, 10. i 18. novembra 1944. Izrečena im je smrtna presuda kao narodnim neprijateljima i ratnim zločincima. Sve presude su brzo izvršene, a svim streljanim kao prateća kaznena mera izrečena je konfiskacija celokupne imovine".

NARUČIVANJE Knjigu „Masoni 1717-2010“ u dva toma možete naručiti na: www. nenezic-freemasonry.com

Pored stvarnih kolaboracionista i mogućih ratnih zločinaca, streljani su bez valjanog sudskog postupka ministri i njihovi pomoćnici (čak i iz sporednih resora), činovnici, ali i ljudi koji su u vreme okupacije gledali svoja posla i posedovali značajniji kapital, imali simpatije za četnički pokret, kritikovali i ismevali komuniste i njihovu taktiku, ili su naprosto bili ugledni, kulturni i javni radnici koji nisu prihvatali komunističku ideologiju. Oštrica mača bila je usmerena prema starom građanskom staležu i nasleđenoj društvenoj eliti predratne Srbije.

Na ovom spisku streljanih slobodni zidari su bili Milan Horvatski, dr Ilija Pržić i dr Petar Zec. Na spisku se nisu našli bivši ministar i član SDS-a, Juraj Demetrović koji je stradao u ovim čistkama. Kao Hrvat iskrene jugoslovenske orijentacije i prijatelj Srba koga je Pavelić prokazao, rat je proveo u Beogradu gde ga je zatvarao okupacioni režim. Ponovo je uhapšen odmah po oslobođenju i streljan. Takođe van ovog spiska streljani su ili osuđeni na smrt u ovom talasu: Jojić Risto, bivši komesar za prosvetu u vladi M. Aćimovića (do jula 1941) i član Demokratske stranke. Optužen i streljan "za služenje okupatoru i potpisivanje Apela srpskom narodu avgusta 1941."; Cvijanović Buda, pomoćnik ministra poljoprivrede Veselinovića u Nedićevoj vladi, što je "kao član vlade pomagao okupatora i pljačkanje rođene zemlje"...

5

(Nastaviće se)

Robija bez odbrane!


Borislav Pekić bez prisustva advokata osuđen na 10 godina. Puni zatvori pripadnika Dražinog pokreta

NEKI od bivših političara su imali sreću pa su završili samo sa vremenskom kaznom, na primer: dr Radenko Stanković - poznati profesor Medicinskog fakulteta, bivši ministar prosvete i kraljevski namesnik uhapšen je takođe krajem 1944, osuđen kasnije na 12 godina i poslat na izdržavanje kazne u KPD Sremska Mitrovica. Tamo se razboleo i umro 1954. po puštanju iz zatvora. Risto Jojić, koji je streljan, bio je slobodni zidar, kao i Radenko Stanković. U tom jesenjem talasu streljanja 1944. godine u Beogradu stradao je i slobodni zidar Niko Bartulović, Hrvat jugoslovenske orijentacije, koga je kraj rata zatekao u okupatorskom zatvoru u Splitu.

Slobodni zidar Risto Jojić je suđeno u grupi u kojoj se našao i poznati slikar Branko Popović. U tom sudskom predmetu postoje samo zapisnici sa saslušanja Rista Jojića i Momčila Jankovića, koji osporavaju osnovu optužbe. U arhivi Specijalne policije grada Beograda za Jojića se čak kaže da je „slobodan zidar nastrojen ka levici“ što je u suprotnosti sa navodima optužbe da je bio denuncijant. Optužen je i streljan „za služenje okupatoru i potpisivanje Apela srpskom narodu avgusta 1941.

Na osnovu nekih nedovoljno proverenih podataka, slobodni zidar i član Nacionalnog komiteta izabranog na kongresu u selu Ba dr Dragiša Vasić nije tragično završio život sa velikom grupom četnika na teritoriji Hrvatske, koja se na čelu sa Pavlom Đurišićem povlačila, već je krajem juna 1945. godine streljan posle kratkog suđenja u Banjaluci.

I SMRT I UNAPREĐENJE Istoričar Srđan Cvetković konstatuje da „postoje i neprincipijelnosti. Neke potpisnike Apela iz 1941. preki sudovi su osudili na smrt (J. Tanović i S. Stefanović) ili robiju (K. Kumanudi, L. Marković i dr.) dok je npr. Veljko Petrović postavljen za direktora Narodnog muzeja.“ A i Veljko Petrović je bio slobodni zidar.

Prema masonima, pripadnicima pokreta otpora Dragoljuba Draže Mihailovića nije bilo milosti. Osuđeni su u „spektakularnom“ javnom procesu Mihailoviću (1946) masoni Stevan Moljević, Đura Vilović, Kosta Kumanudi, dr Lazar Marković, a Slobodan Jovanović, Momčilo Ninčić, Radoje Knežević, Milan Gavrilović, Petar Živković i Božidar Purić osuđeni su u odsustvu, na dugogodišnje zatvorske kazne zbog saradnje sa nemačkim okupatorima i zločina nad sopstvenim, srpskim narodom. Na dugogodišnju robiju, po istoj osnovi, osuđeni su nešto ranije (avgusta 1945.) i masoni Đura Đurović i Đorđe Bodi.

Tako su se u zatvoru u Sremskoj Mitrovici u isto vreme našli dr Stevan Moljević, poznati advokat i jedan od istaknutih vođa ravnogorskog pokreta, dr Đura Đurović, iz Nacionalnog komiteta generala Draže Mihailovića, dr Vojin Andrić, najmlađi doktor nauka u zemlji i vođa ravnogorske omladine, dr Kosta Kumanudi, profesor i bivši ministar, kraljevski namesnik dr

6

Radenko Stanković, Mustafa Mulalić, publicista iz Doboja, predstavnik muslimana u Centralnom komitetu generala Mihailovića, dr Dragić Joksimović, advokat i branilac generala Mihailovića na montiranom procesu, major Žarko Vukosavljević, pilot i književnik, dr Dragoljub Jovanović, predsednik Zemljoradničke stranke, dr Lazar Marković, profesor i bivši ministar pravde, Metodije Milosavljević, teolog i profesor, dr Đura Vilović, književnik iz Zagreba i član Centralnog nacionalnog komiteta, kapetan Andra Lončarić, Milan Rajić, profesor i jedan iz onog besmrtnog Bataljona 1.300 kaplara, dr Nikola Popović, rektor Beogradskog univerziteta, dr Dragoslav Stranjaković, profesor Teološkog fakulteta i poznati istoričar, dr Milan Žujović, profesor i bivši dekan Pravnog fakulteta, Dobrica Bojović, sin vojvode Petra Bojovića.

Kako je život pojedinaca, počesto, dovoljna potka za najpotresnije romane ili drame, sa elementima tragedije, a istovremeno i odraz lomova i pojedinačne želje i istrajnosti da se ne odstupa od principa, po bilo koju cenu, rečit je primer književnika Borislava Pekića, koji je kao tek svršeni gimnazijalac uhapšen 1948. godine u Beogradu, zbog organizovanja Saveza demokratske omladine Jugoslavije, čiji je bio politički sekretar. Posle šestomesečne istrage, provedene u zatvoru i bez prisustva advokata, Pekić je osuđen 14. maja 1949. godine na kaznu lišenja slobode sa prinudnim radom u trajanju od deset godina i sa gubitkom građanskih prava i konfiskacijom imovine.

NARUČIVANJE Knjigu „Masoni 1717-2010“ u dva toma možete naručiti na: www. nenezic-freemasonry.com

Kazna je posle žalbe tužioca povećana na petnaest godina, sa gubitkom građanskih prava i konfiskacijom imovine. Pomilovan je 1953. godine, a 1991. godine postao je član tada već reaktivirane Velike Lože „Jugoslavija“. U vreme izdržavanja kazne Pekić je, bar u toku zatvorskih šetnji, bio u prilici da se viđa i sa predratnim slobodnim zidarima. Umro je 2. jula 1992. godine u Londonu.

Svakom slobodnom zidaru je, u skladu sa pravilima organizacije, ostavljeno na njegovu slobodnu volju da se i mimo organizacije oglasi kao slobodni zidar, ali je u obavezi da o drugim članovima bez njihovog naročitog pristanka to ne čini. Imena upokojenih članova se, takođe u duhu pravila masonske organizacije, mogu iznositi javno, što ovom prilikom i činim, poštujući uspomenu na boravak Borislava Pekića u loži „Pobratim“ pod Velikom Ložom „Jugoslavija“, ne samo zbog toga što je ovaj autor bio njegov garant za prijem, već u znak odavanja dužnog poštovanja nepokolebljivom, lucidnom, slobodnom čoveku čije će delo tek biti učitavano na pravi način.

(Nastaviće se)

Savetovali do smrti


Dugo posle izricanja smrtnih presuda neki su pomagali stvaranje tajnih službi. Miloš Minić nije odgovorio na vapaje svog jataka

7

PREMA kazivanju Gojka Kneževića, jednog od osuđenika iz Sremske Mitrovice, koji je osuđen zbog pripadnosti Ravnogorskom pokretu, u zatvor su dolazili Srećko Manola, Brozov general, koji je imao na robiji brata, ustaškog majora, i činio je sve da ga zaštiti. Andrija Hebrang je obilazio redom sve osuđene ustaše i činio sve što je mogao da ih spase. Tražili su da budu prebačeni u Hrvatsku, što se ubrzo i desilo. Otišli su general Simaković, pukovnici Sabljak, Mesić, Šulc, Manola.

Sveštenik i Brozov ministar Vlada Zečević imao je brata Marka na robiji, ali ga, budući da je bio ravnogorac, nije spasavao. I Petar Stambolić nije spasavao svoje rođake - robijaše, ni Voja Lukić. Naprotiv, ispoljavali su prezir i mržnju prema svojim bliskim rođacima. Lako je, onda, zamisliti kako su tek mrzeli nas koji im nismo nikakav rod.

Jedan seljak iz okoline Gornjeg Milanovca skrivao je za vreme rata Miloša Minića, a kad je potom, kao pripadnik Ravnogorskog pokreta, dospeo u zatvor, Minić je bio gluv za njegove vapaje da mu pomogne.

Tokom 1945. godine, posebno pri proširivanju AVNOJ-a vanstranačkim pojedincima i članovima političkih partija koji se, prema merodavnim partijsko-policijskim mišljenjima, nisu ogrešili za vreme rata kolaboracijom, u njegov sastav ušli su i masoni Drago Marušić, Ivan Šubašić, Miloš Carević, Aleksandar Belić, Božin Simić, Milan Grol, Savko Dukanac, Nikola Đonović, Toma Jančiković, Hinko Krizman, Dušan Bošković, Viktor Novak...

MANEVRI NOVE VLASTI NOVE vlasti su formalno ispoštovale međunarodne obaveze i sporazume pri sastavljanju vlade Tito - Šubašić, ali su suštinski principi Atlantske povelje o demokratskom opredeljenju naroda o državnom ustrojstvu i društvenom poretku iznevereni raznim manevrima. To tada nije izazvalo prevelike proteste zapadnih demokratskih saveznika, jer je jasna podela interesnih sfera odigrala svoju ulogu.

Deklaraciju o proglašenju Federativne Narodne Republike Jugoslavije kao "savezne države republikanskog oblika", donela je Ustavotvorna skupština (izabrana na "izborima" 11. novembra 1945. godine), na zasedanju koje je održano 29. novembra 1945. godine, a pročitao ju je predratni slobodni zidar dr Siniša Stanković.

U ideološkoj državi, sa odlučujućom ulogom komunističke partije, sve što je bilo ostatak starog, posebno srpskog građanskog društva nije gledano sa blagonaklonošću. Konfiskacija imovine, nacionalizacije, otimačine su poravnale račune sa nekadašnjim eksploatatorima. Otuda je zanimljivije šta se događalo sa većinom nekadašnjih slobodnih zidara kada se dobro zna da su oni bili "eksponenti buržoazije".

Nova vlast nije ispoljila slepo neznanje, jer je u bitkama za međunarodno priznavanje nove, komunističke Jugoslavije, znala da joj uključivanje i što većeg broja masona u najviše organe vlasti daje legitimitet i mogući međunarodni kredibilitet. Otuda i ne čudi veći broj masona kooptiranih u sastav AVNOJ-a, pred njegovo treće zasedanje. Oni masoni koji su, posle izbora za Ustavotvornu skupštinu shvatili da su nemoćni da svojim učešćem u političkom životu demokratski promene bilo šta, povlačili su se i postajali nejaka opozicija (M. Grol).

8

U međuvremenu, islednici nastavljaju da obavljaju svoj posao. Svako pokriva svoje područje, svoju republiku, a na nivo federalnih policijskih organa slivaju se informacije. Zaplenjene su i arhive, a značaj i broj informacija dobijenih saslušavanjima okupatorskih istinskih saradnika poput Dragog Jovanovića (za vreme okupacije upravnika grada Beograda) nije bio mali. To što su on i još neki od uhapšenih dugo vremena posle izricanja smrtnih presuda bili živi i služili kao savetnički kadar u formiranju nove tajne, komunističke policije, druga je tema.

Franc Nojhauzen, koji je takođe mnogo ispričao novim vlastima, bio je još dugo posle presude na usluzi onima koji su ga zasluženo osudili. Herman Nojbaher, prvi nacistički gradonačelnik Beča, od jeseni 1943. godine specijalni izaslanik za jugoistok, osuđen je 1952. godine na 20 godina robije, ali je već u novembru iste godine bio slobodan i stupio u službu cara Haila Selasija. Ni saradnja sa mnogobrojnim i moćnim tajnim službama tada bratskog Sovjetskog Saveza nije bila beznačajna u saznavanju činjenica koje su odlučivale o životima.

Kao rezultat rada mnogobrojnih službi i analitičke obrade podataka, nastali su strogo poverljivi interni materijali, koji su dali, pored ostaloga, rekonstrukciju Nemačke obaveštajne službe na teritoriji Jugoslavije (1953-1956 u osam tomova, deset knjiga), "Delatnost i organizaciono stanje masonerije u Jugoslaviji između dva rata" i "Istorije građanskih stranaka u Jugoslaviji" ("štampano za potrebe škole za unutrašnju upravu",1956). I ove rekonstrukcije su sadržavale mnogobrojne podatke iz istorije masonerije u Jugoslaviji, o sudbini masona za vreme okupacije i "aktivnosti masonerije posle oslobođenja".

Verovatno radi lakšeg dolaska do podataka i moguće rekonstrukcije doratne masonerije u Jugoslaviji, od 1945. do 1953. godine rađen je u jednom naučnom institutu u Beogradu poseban projekat ("Delatnost i organizaciono stanje masonerije u Jugoslaviji između dva svetska rata"). Kroz formu naučnoistraživačkog pristupa, obavljeni su mnogobrojni razgovori - intervjui sa nekadašnjim masonima (Damjan Branković, Milan Bartoš, Antonije Šokorac, Andrej Andrejević, Milan Antić, Lazar Marković, Jovan Veljić, Petar Šoć, Dušan Tomić, Milan Ulmanski, Vasilije I. Jovanović...). Podrazumeva se da su sva saznanja do kojih se došlo i na ovakav način bila dostavljena Udbi, jer ih je ona i organizovala.

(Nastaviće se)

Copyright by

Zoran D. Nenezić

i „Večernje novosti“

Neimari novih puteva


9

Brojni profesori i akademici nastavili i posle rata da igraju važne uloge. KPJ od dolaska Josipa Broza uz slobodne zidare

NAPOREDO sa borbom za međunarodno priznavanje nove Jugoslavije, deo slobodnih zidara članova ranijih loža uključio se u politički, kulturni i javni život na različite načine. Svakako da jednu od značajnih etapa predstavlja i delovanje, pa i povezivanje sa inostranom masonerijom sa pozicija građanske opozicije u okviru Narodnog fronta (Grol, Carević, Šubašić i drugi).

Novoj vlasti su se, na svoj način, priključili i značajniji naučnici, kulturni i javni radnici slobodni zidari u Hrvatskoj. Uglavnom su u pitanju intelektualci, ugledni akademici dr Andrija Štampar (dugogodišnji predsednik JAZU - potpredsednik M. Krleža), dr Marko Kostrenčić, dr Miroslav Musulin, Marino Tartalja, dr Mihovil Abramić, dr Mijo Mirković, dr Stanko Frank, dr Franjo Durst, dr Josip Badalić, dr Petar Skok, Gustav Krklec, Milan Marjanović, Ljubo Babić, Tomislav Krizman, dr Ivo Krbek i drugi.

Brojni nekadašnji slobodni zidari u Beogradu predstavljali su okosnicu rada na Univerzitetu i Akademiji nauka. Između ostalih, tu su bili: dr Vojislav Arnovljević, dr Mehmed Begović, dr Vojislav Mišković, Mihailo Vukobratović, dr Viktor Novak, dr Siniša Stanković, dr Milan Bartoš, Risto Stijović, Ivo Andrić, Krešimir Baranović, dr Miodrag Ibrovac, dr Stefan Đelineo, dr Anton Bilimović, Veljko Petrović, dr Miloš Đurić, dr Jakov Hlitčijev, dr Bogdan Kosanović, dr Ilija Đuričić, dr Dušan Z. Milačić, dr Nikola Saltikov, dr Aleksandar Belić, dr Siniša Tasovac, dr Ksenofon Šahović, dr Miloje M. Vasić.

GRINVALD U DVE ULOGE Jevrejin, dr Božidar Grinvald, koji je bio član lože "Pravednost", podružne lože "Libertasa", iako je pre rata bio član HSS, od ustaša je bio proganjan, pa se skrivao u jednoj bolnici, pod zaštitom ustaškog "logornika" Oreškovića. Posle rata bio je predsednik Zemaljske komisije za utvrđivanje ratnih zločina. Zbog toga što je pravio očigledne propuste i pokušao da spreči utvrđivanje ratnih zločina učinjenih od ustaša, bio je smenjen i uhapšen, ali je posle nekoliko meseci pušten bez suđenja.

I među pripadnicima drugih profesija bilo je nekadašnjih slobodnih zidara, koji su nastavili da deluju i posle rata - Ljubo Leontić, Pjer Križanić, Milan Vidmar, Dušan Timotijević, Hrvoje Macanović, dr Čedomil Veljačić, dr Boris Zarnik, dr Miloje Milojević, Raša Plaović, Viktor Starčić i drugi.

Neki od njih su u prvim poratnim godinama odigrali značajne uloge na raznim poljima društvenog rada, od obnavljanja obrazovnog i naučnog sistema, do zastupanja interesa Jugoslavije u složenim međunarodnim odnosima. Samo letimični pogled na bibliografije književnika, naučnika i javnih radnika, nekadašnjih slobodnih zidara, uverava da su oni ugradili temelje u oblastima u kojima su radili.

Kao ilustracija, valja podsetiti da su oni bili nosioci najviših javnih i društvenih priznanja, od naučnih do nagrade AVNOJ-a.

KPJ, posebno od dolaska Josipa Broza na mesto generalnog sekretara, i u uslovima ilegalne borbe, jednim delom svoga rada našla je zajednički imenitelj sa liberalnim, demokratskim i

10

antifašističkim slobodnim zidarima. Nije bilo razloga da takvi, nekadašnji slobodni zidari ne nastave (ili započnu) saradnju i u uslovima nove vlasti i poretka.

Još 1922. godine IV kongres Kominterne, donoseći rezoluciju o francuskom pitanju, isključio je svaku mogućnost da članovi partije mogu biti masoni, da bi ovaj revolucionarno nepomirljiv stav doživeo izvesnu modifikaciju odlukama VII kongresa Kominterne, u vreme narodnofrontovskog antifašističkog organizovanja. Tada je, čak i u Berlinu, postojala jedna loža koja je okupljala, između ostalih Ernesta Tolera, Bertolda Brehta, Ota Bihalji Merina.

Mnogo manje spektakularno izvedena su suđenja za genocid nad srpskim narodom i otvorenu kolaboraciju tzv. NDH sa fašističkom Nemačkom, održana u Zagrebu. Na jednom od takvih, oktobra 1945. godine, kao saradnici ustaškog režima i njegova finansijska potpora osuđeni su masoni iz lože "Libertas" Branko Pliverić, Ivo Mošinski i Valdemar Lunaček.

Zbog saradnje ili aktivnog učešća u ustaškom režimu, osuđivani su i Ivo Belin, Dragutin Hruš, Milovan Pinterović i Vladimir Košak, osuđen u procesu Slavku Kvaterniku 1947. godine. Izvesno vreme proveo je u logoru neposredno po završetku rata i Ante Dražić, zbog sumnji da je bio nemački saradnik.

Član iste lože bio je i Vladimir Očić, koji je u ustaškoj državi bio na mestu načelnika u ministarstvu za trgovinu i industriju, pa je zbog zasluga bio i odlikovan od Pavelića. To nije bila smetnja da i posle rata bude državni činovnik u istom ministarstvu.

Bezbolan nastavak uspešnih univerzitetskih i drugih karijera, koje se, uglavnom, nisu prekidale ni za vreme ustaškog režima, imali su članovi nekadašnjih zagrebačkih loža, kako onih pod zaštitom VL "Jugoslavija", tako i onih pod "Libertasom".

Njeni ključni članovi, koji su mnogo znali, već su bili nestali, ili su bili u samom vrhu vlasti - Andrija Štampar, Miroslav Krleža, Marko Kostrenčić, Miroslav Karšulin, Grga Novak, Antun Barac, Fran Tućan, Stjepan Musulin, Marino Tartalja, Mihovil Abramić, Mijo Mirković, Stanko Frank, Franjo Durst, Josip Badalić, Petar Skok, Gustav Krklec, Milan Marjanović, Ljubo Babić, Tomislav Krizman, Ivo Krbek, Krešimir Baranović, Julije Benešić, Slavko Batušić, Boris Zarnik, Vale Vouk, Vladimir Katičić, Milorad Stražnicki, Nikola Fink, Marko Bauer, Ivo Mihovilović, Čedomilj Veljačić, Milan Vidmar, Cvito Fisković, Ćiro Gamulin, Srećko Šilović, Juraj Tkalčić, Marko Tajčević, Josip Horvat, Dane Medaković...

(Nastaviće se)

Braća brane Broza


Francuske lože protiv ruskih optužbi na Titov račun. Vatikan inspirator višegodišnjih progona Srba

11

MASONSKI izvori u inostranstvu donosili su ocene: "Iako disident, Tito je komunista, kao svaki drugi, nastojao da iskoristi masoneriju za sebe. U toku decembra 1951. veliki broj upravljača francuske masonerije (u stvari, sve starešine loža u Parizu i provinciji) primili su, na kućnu adresu, jedno cirkularno pismo, kojim je 'jedan jugoslovenski mason' upozoravao lože protiv staljinističke propagande koja je optuživala Tita."

Američka masonerija, kao i slobodni zidari ostalih zapadnih država od tada su počeli da vode drugačiju politiku prema Jugoslaviji i svojoj braći. Pored linije pružanja neposredne podrške i pomoći jednoj grupi slobodnih zidara u zemlji i onima koji su se zatekli u političkoj emigraciji, oni menjaju i odnos prema preostalim masonima i Jugoslaviji u celini.

Do tada se naročito isticalo, ali od strane francuskih slobodnih zidara, da su masoni u "Titovoj komunističkoj državi" progonjeni. Tako već pomenuti masonski izvori govore da "stvaranje FNRJ neće, pak, dovesti do prestanka proganjanja. Uništavanje građanske klase (konfiskacija imanja, hapšenja, streljanja na osnovu suđenja ili bez njega) obuhvatilo je i masone. Titov režim je napao na masonske kadrove koji su zauzimali suvereni položaj u nacionalnom političkom životu i, u prvom redu, na one koji su aktivno učestvovali u antinemačkom pokretu otpora na strani generala Mihailovića".

GNUŠAJU SE KOMUNIZMA NA Konferenciji velikih majstora Severne Amerike februara 1947. godine jednoglasno je doneta rezolucija o komunizmu: "Masonerija se gnuša komunizma pošto nalazi da joj je u potpunosti suprotan po predstavi dostojanstva ličnosti, destruktivan po pitanju osnovnih prava koja su uzvišeno nasleđe svih ljudi i ima neprijateljski stav prema osnovnom masonskom načelu verovanja u Boga". Naredne, 1948. godine ova rezolucija je proširena stavom: "Masonerija proglašava komunizam suprotnim integritetu ličnosti, destruktivnim u odnosu na osnovna prava, koja su božansko nasleđe svih ljudi i istovetna osnovnim masonskim principima i veri u Boga".

Ni drugi inostrani autori nisu ništa manje bili glasni u proglašavanju četničkog pokreta u antifašistički pokret otpora.

Neki od predratnih slobodnih zidara bili su optuženi od francuskih masona za pružanje pomoći "komunističkom režimu" i povodom suđenja nadbiskupu A. Stepincu. Tada je Viktor Novak uputio i pismo "u ime jugoslovenske masonerije" i "zamolio masonski svet da se zainteresuje za akciju jugoslovenskih komunista protiv monsinjora Stepinca."

Iz jednog sačuvanog pisma koje je Viktor Novak uputio Savi N. Kosanoviću, tadašnjem jugoslovenskom ambasadoru u Vašingtonu, može se videti bliža pozadina prethodne optužbe: "... Vama je poznato, da sam četiri godine radio na jednom velikom delu, koje je na kraju dovršeno, i nalazi se u štampi u Zagrebu. Izdaće ga Front Hrvatske. Ovaj moj "Magnum krimen", čim izađe poslaću Vam ga, izazvao je interesovanje kod mnogih rodoljuba kojima je problem pred očima u svoj svojoj ozbiljnosti. Oni su mišljenja da delo treba da izađe i na stranim jezicima, naročito na engleskom, jer je vatikanska propaganda, koja sada protiv nas cirkuliše oko čitavog globusa, osobitu pažnju posvetila Engleskoj i SAD. Odatle potreba da se u naučnom obliku, sa bezbrojnom dokumentacijom, pokaže civilizovanom svetu, kakvi su ti naši neprijatelji bili kroz čitava pola veka, da na kraju posle sloma Jugoslavije svi zajedno otkriju svoje maske, kad su

12

verovali da je nemački agresor rešio 1941. pitanje novog poretka za 1.000 godina. Dakako, kad bude delo odštampano, rešiće se gde da se štampa na engleskom... To je pitanje koje će se rešiti prema Vašim savetovanjima, kao i to, da li da se ono prevodi ovde u Jugoslaviji ili u Americi?"

U nastavku pisma, koje je napisao 25. januara 1947. godine, Viktor Novak dodaje još nekoliko zanimljivih zapažanja i molbi upućenih Kosanoviću: "Kako u mom delu ima na tri mesta, gotovo u tri poglavlja i reči o ulozi Vatikana, a u najnovijem periodu, vezanoj s akcijom sadašnjeg kardinala Spelmana, to će mene još dugo interesovati upravo ova zanimljiva ličnost, kao vanredni vatikanski režiser, ali na žalost i most famous speaker of White House. Zato bih Vas molio da prikupljate materijale o njegovoj ulozi, i da mi ga lično pošaljete kad budete imali prilike."

NARUČIVANJE Knjigu „Masoni 1717-2010“ u dva toma možete naručiti na: njnjnj. nenezic-freemasonry.com

Za vreme sudskog procesa Alojziju Stepincu, Viktor Novak, koji je živeo i radio još od pre rata u Beogradu, obratio se većem broju loža u inostranstvu, moleći ih da se zainteresuju za "akciju jugoslovenskih komunista protiv monsinjora Stepinca".

Novakov antiklerikalizam bio je odranije poznat, a posebno se zamerio Katoličkoj crkvi zbog poznate knjige "Magnum krimen", o katoličkoj crkvi u Hrvatskoj kao inspiratoru višedecenijskih progona Srba i izvršenog genocida za vreme trajanja ustaškog režima. I povodom objavljivanja ove njegove knjige u Zagrebu 1948. godine, on se obratio većem broju i loža i masona u inostranstvu, pokušavajući da ih upozna sa suštinskim razlozima učinjenog genocida nad Srbima. Naročito je pokušavao da njegova knjiga bude prevedena na engleski jezik. Tako kaže navedeni autor. Po svoj prilici, ovde se radi o zameni identiteta, jer je pisma tim povodom pisao agilni Dušan Tomić.

(Nastaviće se)

Krivica na Stepinca


Ponuđeni dokazi da je nadbiskup bio deo Pavelićevog plana još pre rata. Optužbe o zaveri masona, Jevreja i komunista

MASON Dušan Tomić u pismu Moši Pijade od 15. septembra 1946. godine, navodi: "Što se tiče engleskog izdanja moje druge brošure, malo sam zadocnio, jer sam morao da izmenim i dopunim već složen tekst i čak posle izvršene korekture. Dobio sam iz Amerike dva pisma. Prilažem kopiju jednog, pošto je ovo važnije. U onom drugom me pitaju da li je suđenje Stijepincu bilo javno i da li mogu da ga izvestim na osnovu kakvih je dokaza nadbiskup bio osuđen na 16 godina robije. Ovo me toliko naljutilo da sam se obratio na sve strane da prikupim sve naše listove iz tog doba i drugu dokumentaciju. Napisao sam dopunu i dao da se prevede. U nju sam

13

uneo i neke dokaze koje nije naveo javni tužilac, niti su bili otkriveni na pretresu, ali za koje se može pozitivno tvrditi da su postojali (!?), kao, na primer, da je Stijepinac bio već u Pavelićevoj zaveri još pre rata, pošto je otišao da se pokloni Paveliću, u Zagrebu, 16. aprila, kad još nije jugoslovenska vojska kapitulirala.

Uz ovo navodim i sve ostale važnije događaje iz Stijepinčeve saradnje sa Pavelićem. A i sam zaključak sam malo potencirao. Znaš, nema smisla da pokvarim postignut uspeh u Americi sa prvom brošurom... Najzad, dve-tri reči o postignutom rezultatu u Francuskoj... Centralna Uprava Francuskog Velikog Orijenta donela je rezoluciju kojom traži da se izvidi da li se i francusko više sveštenstvo nije ogrešilo pod uticajem Vatikana za vreme rata odnosno pod okupacijom. Inače je moglo da mi se dogodi da mi zamere što vređam religiozne osećaje jednog velikog dela Francuza".

PoČetkom naredne godine Dušan Tomić u pismu Moši Pijade, između ostaloga, navodi: "Tebi i drugu Stanoju Simiću šaljem ovo saopštenje namenjeno francuskim i američkim masonima. Dobro bi bilo da mi pomognete sa vašim primedbama za slučaj da štampaju kao dopunu ranijih saopštenja. Sa ovim tekstom držim predavanje u Velikom Orijentu, 21 januara. Naravno, za štampanje ima što šta da se dotera, u svakom pogledu, naročito za Amerikance. Zbog njih ću i sam naslov da promenim. Potrebno je da znaš zbog čega i u kojem cilju sam ovo napisao. U pariskim političkim krugovima, Masoni ili ne, većina veruje, a mnogi su me i pitali, usmeno ili pismeno, da je Draža Mihajlović žrtva osvete njegovog konkurenta, maršala Tita i da je nadbiskup Stijepinac također žrtva osvete i to iz mržnje komunista i pravoslavnih prema katoličkoj Crkvi... Do sada su u Americi bili vrlo predusretljivi prema meni. Moje je da pokušam i sa ovim saopštenjem. Pa, ili, ili"!

ŠTAMPAR NEĆE SARADNJU Nekoliko pokušaja za čvršćim organizacionim i suštinskim povezivanjima beogradskih i zagrebačkih slobodnih zidara nisu dali rezultata. U takve misije dolazio je u Zagreb i Viktor Novak, ali je Andrija Štampar, čovek iz senke zagrebačkih slobodnih zidara, izbegavao da se nađu, razgovaraju i dogovore.

"U dopuni mog odgovora na tvoje pismo, dozvoli mi još samo da ti dostavim priložene kopije cirkularnog sprovodnog pisma koje šaljem sa brošurom parlamentarcima i tri tipična odgovora. Iz njih ćeš videti da sam postao zastavnik u borbi "nekrstaša" protiv "krstaša". Ovako angažovana moja akcija u inostranstvu mora da bude korisna i po Jugoslaviju", piše Tomić Moši Pijade 16. 4. 1947. godine.

Početkom naredne godine Dušan Tomić ističe: "Što se tiče postignutih rezultata sa mojim radom, javljam ti samo da su znatniji od onoga, kad smo, za vreme zagrebačke parnice, zajedno pisali po celom svetu, protiv habsburške imperije. Pišući ta pisma, ni ti, ni ja, nismo predvideli da će se ta "velika sila" srušiti, ni desetak godina docnije. Prema tome, dozvoljeno mi je da se nadam da ću doživeti i da papu najure iz Rima!!! Uostalom, to ne bi bio prvi put u istoriji, ali bi imao da bude definitivan."

JAZU je, kroz kontinuirano organizovanje različitih međunarodnih naučnih skupova, uvek sa inicijativom tamošnjih vodećih masona, bio okosnica stvaranja intelektualne klime za ono što će uslediti u zvaničnoj politici kao "hrvatsko proljeće" 1971. godine. Tome je, pored ostaloga,

14

prethodila i Deklaracija o položaju hrvatskog jezika, gde su, opet zagrebački masoni, bili inicijatori procesa razgraničenja sa Srbima u svakoj oblasti, pa i u jeziku.

Napadi sa takvom intonacijom nastavljeni su i u vreme održavanja Drugog Vatikanskog koncila (koincidira da je održan neposredno posle konstituisanja nesvrstavanja kao organizovanog pokreta), kada je Katolička crkva iznalazila puteve za svoju reafirmaciju prihvatanjem izmenjenih realnosti u sukobljenom svetu.

Katolička crkva, održavanjem svoga Drugog koncila (1961-1963), kao i njegovim odlukama, a posebno otvaranjem ekumenskog "dijaloga i sa nevernima, pa time i komunistima, nalazila je novu formulu zadržavanja svog globalnog položaja i uticaja. To je bilo vreme kada u njenim redovima dolazi i do sukoba između konzervativnih, čak i reakcionarnih struja sa reformističkim i realnim kardinalima, koji su shvatili potrebu promenjenog delovanja Katoličke crkve. Iz krugova protivnika reformi dopirale su optužbe o masonsko-jevrejskoj zaveri u kojoj učestvuju i neki jugoslovenski "komunistički lideri", pa su u sledu takvih optužbi u masone bili uvršteni i Josip Broz, Edvard Kardelj, Moša Pijade, Aleš Bebler i drugi.

(Nastaviće se)

Zašto si smenio Marka?


Ivan Gošnjak u pismu Titu otkriva prave motive za smenu Aleksandra Rankovića. Listu masona predvodili Kardelj, Bakarić, Krleža, Đilas...

OŠ jedna knjiga donosi određen broj šokantnih "dokumenata", doduše, bez mogućnosti provere njihove autentičnosti. I pored ozbiljnih rezervi, nudimo ono što se odnosi na temu ove knjige, bez upuštanja u bilo kakvu dalju analizu, mada je i na prvi pogled taj "dokument" manjkav sa nekoliko strana, bar što se tiče izvesnih podataka koji se čine, najblaže rečeno, kontradiktorni.

Vjenceslav Cenčić je doneo nekoliko izvoda (bez faksimila) iz pisma nekadašnjeg ministra odbrane i načelnika Generalštaba, generala armije Ivana Gošnjaka, upućenog Josipu Brozu, u knjizi "Poslednja Titova ispovjest" (2001. objavljena u Beogradu). Autor navodi da je pismo imalo 60 stranica, da ga Josip Broz nikada nije dobio, a u njemu je, prema istom autoru, dopisano Kardeljevom rukom: "Ne treba ga dati Titu jer je bolestan i u godinama. O tome treba da razgovara posebna komisija sa Gošnjakom."

Navodi se da je u pismu Gošnjak tražio odgovore na dvadesetak pitanja. Prema ovim navodima, pismo je datirano 27. juna 1975. godine: "Druže Tito, pišem ti ovo pismo, prvi put ovakvog sadržaja i sa ovakvim naslovom", počinje Gošnjak. "Od mog prisilnog odlaska u mirovinu, osjećam potrebu da bih želio razgovarati s Tobom u četiri oka. Jer, nakon sastanka Vojnog savjeta, na kojem sam dobio podršku od Džemila Šarca, Radojice Nenezića i Đoke Jovanovića, a mislio sam da ću je dobiti i od Tebe, a nisam, osjećam se ljudski povrijeđen, jer je uz Tvoju

15

'dobronaklonost' pobijedila Kardeljeva linija, a ja sam umirovljen, pa se sve okrenulo, zahvaljujući Tebi, u korist konzervativaca, onih koji su i do sada oponiranjem vladali zemljom, i onih koji me godinama ogovaraju."

PROTIV LOŽA U EGZILU Slobodno zidarstvo anglosaksonske tradicije, pre svega velike lože saveznih država SAD, sve do pada sa vlasti iranskog šaha Reze Pahlavija, nije prihvatalo postojanje velikih loža u egzilu, jer je to protivno principu teritorijalne rasprostranjenosti i masonske suverene vlasti nad ložama na toj državnoj teritoriji. UVL Engleske još ima stav da je, uz ostale kriterijume koje neka velika loža treba da ispunjava, i teritorijalna jurisdikcija neophodan uslov da bi ih oni priznali.

Isti autor u nastavku navodi: "Tito, ja znam da ćeš mi zameriti što Ti s mojim smenjivanjem povezuješ i Marka, koji je prije devet godina prošao još gore od mene. Samo nas nekoliko, Ti, Lazar Koliševski, Josip Kopinič, Koča Popović, Jovanka Broz i ja znali smo zašto si naprosto oterao Marka. I sam znaš da je prisluškivanje laž... Razlog smenjivanja Marka, Ti to druže Tito dobro znaš, jeste njegov izveštaj o masonima u Jugoslaviji, odnosno konstatacija i tvrdnja autora izveštaja da masoni vladaju Jugoslavijom.

"Druže Tito, znaš i to da sam imao prilike pročitati taj izveštaj, ali poslije Plenuma, a pisali su ga naši najbolji obaveštajci i imao je dva dijela. U prvom dijelu izveštaja piše se o masonima koji su djelovali u Jugoslaviji do 1941. godine, a u drugom, strogo poverljive naravi, - masoni i njihova aktivnost u SFRJ. Taj izveštaj Markove policije kaznio je njega samog, posebno deo izveštaja gde se spominje i Tvoje ime. Naime, Tebe se spominje sa 1961. godinom, kada si bio na putu mira po afričkim zemljama, a kada je došlo do sukoba između Jovanke i Koliševskog, koji je sprečio da ideš na skupštinu masona koju je organizirao marokanski suveren - kralj, šef Velike masonske lože. Taj, i drugi podaci 'ubili' su Marka, mislim, politički ga ubili. Mislim da to i druge 'bisere' tog izveštaja Ti dobro znaš.

"Nisam znao, druže Tito, dok nisam pročitao izveštaj (a dao mi ga je Marko), da su i Kardelj, Bakarić (pod imenom Kupferstein, zbog tajnosti), braća Dizdarević, Krleža, Vidmar, dr Novak, dr Savić, Koča, Velebit, Augustinčić, Z. Kunc, dr Kocbek, Ivan Ribar st., Ivo Andrić, A. Belić, Ivan Krajačić Stevo, Srđan Budisavljević, Crnjanski, Vasa Čubrilović, O. Davičo, Dž. Bijedić, M. Đilas, P. Gregorić, Hristić, Isaković, Mladen Iveković, Ribnikar, braća Levi, M. Pijade, H. Macanović, Ivo Mihovilović, B. Krajger, Ivo Politeo, Srđan Prica, Smodlaka, V. Terzić, A. Bebler, Mika Tripalo, Milan Bartoš, Gustav Krklec, K. Baranović, da ne nabrajamo i druge, masoni, kojom je ložom 'Nova Jugoslavija' do smrti rukovodio I. Ribar st., a po njegovoj smrti Krleža. Druže Tito, sada mi je jasno zašto je Marko morao otići, zašto sam ja morao biti smenjen!"

Veliki broj slobodnih zidara iz podružnih loža "samouspavane" VL "Jugoslavija", najvećim delom iz beogradskih, i pre kapitulacija Kraljevine Jugoslavije 1941, a i tokom rata, izbegao je iz okupirane zemlje. Bili su antikomunisti i nisu se pomirili sa revolucionarnom promenom političkog sistema u Jugoslaviji. Zbog toga su neki dobrovoljno, a neki zbog izrečenih presuda za ratne zločine, ostali u političkoj emigraciji, rasuti širom zapadne Evrope i SAD.

16

Kolonija srpskih masona u emigraciji i posle 1945. godine, nije se bitnije umanjila prema onoj iz 1941. godine. Ostali su u emigraciji radikali Momčilo Ninčić, Krsta Miletić, Miloš Bobić, "jenesovci" Jovo Banjanin, Bogoljub Jeftić, Petar Živković (primljen u emigraciji zajedno sa Božidarom Purićem), "zemljoradnik" Milan Gavrilović, "republikanac" Jovan Đonović, kao i Većeslav Vilder, Radoje Knežević, Ilija Šumenković, Prvislav Grizogono, Božidar Vlajić, Vladimir Ribarž, Časlav Nikitović, Aleksandar Avakumović, Miloje Dinić, Slavko Bjelajac, Ranko Brašić, Vladeta Bogdanović, Dragutin Savić, Danilo Zobenica, Ivan Subotić, Dušan Nikolić, Jovan Crvenčanin, Kosta Pavlović, Branko Denić, Jakov Davičo, Živojin Balugdžić...

(Nastaviće se)

Iluzije velike lože

Zoran D. Nenezić | 01. oktobar 2010. 19:26 | Komentara: 0

Ni masonsko delovanje nije pomirilo podeljenu srpsku emigraciju. Hari Truman podržavao srpske zidare

OBNAVLJANJE Velike lože i njeno prerastanje u Vrhovni savet škotskog rituala "Jugoslavija" i njoj pripadajuće zemlje (u egzilu), otpočelo je 1947. godine u Rimu, sa Vladimirom Belajčićem kao velikim majstorom i komanderom, Milojem Dinićem, kao velikim sekretarom i Simom Adanjom, kao velikim blagajnikom. Velika loža je imala lože u Rimu, Parizu, Kairu i Aleksandriji. Prvobitno sedište je bilo u Rimu, a kasnije je preseljeno u Pariz.

Pokušaji da svojim radom i preko emigrantskih udruženja i organizacija utiču na antikomunističko objedinjavanje celokupne emigracije nisu uspeli. Pisali su brojna pisma, obraćajući se za pomoć kako velikim ložama, tako i istaknutim masonima političarima (Hari Truman), pokušavali su da objedine svoj rad sa radom masona iz ostalih političkih i emigrantskih kolonija (Poljska i sl.). Blaga podrška za ovaj pokušaj organizovanog masonskog rada u emigraciji je dobijena od Velike lože Škotske.

Pred oktobarsko zasedanje Vrhovnog saveta Južne jurisdikcije Škotskog rituala SAD, njegov komander Koules zatražio je od Dušana Tomića (5. 4. 1947.) precizne odgovore na niz pitanja o organizaciji i imenima kako Vrhovnog saveta, tako i Velike lože u Jugoslaviji radi podnošenja izveštaja o stvarnom stanju masonskog rada u Jugoslaviji, podsećajući da je veliki reprezent VL "Jugoslavija" kod VL Kentakija Džozef Volf, a da je Veliki reprezent VL Kentakija kod VL "Jugoslavija" bio Milan Marjanović.

NEIMARI MOSTOVA MIRA NA planu spoljne politike Jugoslavije, jedan od krupnijih događaja je poseta Haila Selasija Jugoslaviji (1954), koja je, uz putovanja Josipa Broza po novooslobođenim zemljama i učešće na Konferenciji u Bandungu, utemeljila rađanje nove politike - nesvrstavanja. Nesvrstanost, koju su stvarali lideri trećeg sveta i na Beogradskoj konferenciji (1961), postala je sinonim politike mira i ravnopravne saradnje. U međuvremenu, došlo je do poboljšanja jugoslovenskih odnosa sa Sovjetskim Savezom (1955), kao i do uspostavljanja čvršće i stabilnije saradnje sa SAD, posebno posle posete Josipa Broza SAD 1963. godine.

17

Dušan Tomić, neumorni zagovornik obnavljanja masonskog rada u novoj, socijalističkoj Jugoslaviji, ubrzo je po saznanju o početku rada Velike lože i Vrhovnog saveta u egzilu, o tome obavestio Ljubomira Tomašića, pismom iz Pariza (23. 2. 1948):

"Izvešten sam iz Vašingtona da se formirala u inostranstvu masonska jugoslovenska federacija u izbeglištvu sa Vrhovnim Savetom i to u Rimu (!?). Ona je o tome obavestila masonske organizacije u Americi i neki me od njih pitaju šta znam o njoj. Neki dr. Vladimir Belajčić navodi u cirkularu da je veliki komander. A, neki Miloje S. Dinić se potpisuje kao glavni sekretar i da je takođe 33. stepen. Kao adresu za korespondenciju daju London... Navode da je ova organizacija sprovedena pod zaštitom italijanske masonerije.

Očevidno je da je ovo preduzeće čisto političkog karaktera naše emigracije u inostranstvu i da njenim radom može da napakosti našim masonima u zemlji! Zbog toga je hitno potrebno da se ti sa bratom Androm Dinićem, sa Milanom Marjanovićem, Viktorom Novakom i Đurom Bajalovićem, dogovorite i zajednički smislite jedno kratko pismo na engleskom jeziku i uputite ga Cowles u Washington (komander Južne Jurisdikcije Škotskog Rituala SAD), avionom...

U tom pismu vi biste imali da javite samo da je još u funkciji uprava Jugoslovenske Velike Lože i Jugoslovenskog Supreme Councila i da, prema tome, nikoga niste ovlastili da sprovede u inostranstvu "Organizaciju Federacije Jugoslovenske masonerije u inostranstvu". Možda bi korisno bilo i da se kaže da oni nisu članovi uprave jugoslovenske masonerije i da vi, u Beogradu, verujete da su ovu organizaciju sproveli politički emigranti u čisto političkom cilju koji može da naškodi, vama, koji ste u zemlji. Zbog toga se unapred odričete da ste s njima u kontaktu... Kao što vidiš, stvar je ozbiljna i hitna!"

Što zbog starosti i uticaja biološkog faktora, što zbog političkih nesuglasica i razmimoilaženja, pa čak i oštrih sukoba, naročito oko kralja Petra II Karađorđevića i njegove Kancelarije, a delom i zbog opšteg razvoja događaja na međunarodnom planu i mesta koju je zauzela Jugoslavija kao tampon zona između dva suprotstavljena vojno-politička bloka, ova Velika loža nije imala šanse za uspeh. Uz to je radila izvan teritorije države čije je ime nosila.

Njihovi pokušaji su uživali izvesnu podršku i princa Pavla Karađorđevića, a zbog života u nemaštini, na poziv Velike lože Švedske, Vladimir Belajčić odlazi u Stokholm, gde je i umro 1971. godine. Na mestu velikog majstora pre toga zamenio ga je Sima Adanja, a po obustavljanju rada ove Velike lože 1967. godine, Adanja se preseljava na Kubu (koja ima neprekinuti kontinuitet rada Velike lože, sa nepunih 30.000 članova, za sve vreme, bez obzira na političke promene koje je donela revolucija i režim Fidela Kastra).

Oko ove Velike lože okupljali su se Bogoljub Jevtić, Miloš Bobić, Božidar Vlajić, Konstantin Fotić, Radoje Knežević, Vane Ivanović, Ivan Subotić i drugi.

Značajna za rad ovih slobodnih zidara bila je i podrška koju su dobili od Harija Trumana, takođe masona, u pokušajima objedinjavanja rascepkane srpske emigracije na antikomunističkoj platformi. Međusobni razlazi među srpskom političkom emigracijom nisu mogli biti objedinjeni ni masonskim delovanjem, a Velika loža (u egzilu) ugasila se 1967. godine, kao što je i

18

preusmeravanje američke politike prema Jugoslaviji 1952. godine od ovih masona stvorila "alternativnu" snagu u rezervi koja nikada neće biti aktivirana.

(Nastaviće se)

Vatikan vesnik “Proljeća“


Zbog saradnje sa fašistima, papa smenio slovenačke biskupe, ali ne i hrvatske

INOSTRANI masoni i rotarijanci koristili su brojne prilike za privlačenje i učlanjenje Jugoslovena u svoje lože i rotari klubove, posebno od otvaranja granica Jugoslavije i šireg uključivanja jugoslovenske privrede u međunarodnu podelu rada. Dešavalo se to preko jugoslovenskih privrednih i sličnih predstavništava, međunarodne naučne, tehničke i kulturne saradnje i korišćenjem raznih inostranih stipendija. Tako se jedan broj naših državljana našao u inostranim ložama, pa ne čude ni prezimena kao što su Vukobratović, Denić, Šaranović, Brnčić, koja se mogu sresti u uglednim masonskim časopisima.

SPISKOVI U RUKAMA POLICIJE SluŽbeni policijski organi u Hrvatskoj imali su podatke o predratnim članovima loža, jer su im tada u još centralizovanom sistemu političke policije (do 1966) dostavljeni spiskovi članova iz zaplenjene arhive VL Jugoslavija iz Beograda. Dopao im je u ruke i deo ustaške masonske arhive, kao i deo policijskih materijala koje su sačinili Italijani za vreme njihovog boravka u Dalmaciji.

Svoje interese u razvoju ondašnje socijalističke Jugoslavije i njenim unutrašnjim protivrečnostima našla je i inostrana masonerija, tražeći kanale za međusobnu komunikaciju sa nekim od lidera nacionalizma, mas pokreta i liberalizma.

Jedan od nespornih lidera „Hrvatskog proljeća“ Mika Tripalo bio je slobodni zidar, povezan sa grupom hrvatskih intelektualaca slobodnih zidara. Oni su preko nekih naučnih aktivnosti oko JAZU još od kraja šezdesetih godina bili u vezi sa inostranim slobodnim zidarstvom koje je pružalo svaku podršku nacionalističko-separatističkim strujama u Hrvatskoj. (F. Zeller, Trois point c’est tout. Paris, 1974).

Na naučnom skupu Istorijskog instituta SANU („Sukob ili susret civilizacija“, Beograd, 9. 12. 1997), istoričar i akademik Milorad Ekmečić podneo je referat „Sukob civilizacija ili stvaranje svetskog sistema velikih sila“. Iz tog teksta za ovu knjigu zanimljivi su sledeći navodi:

„Uloga Katoličke crkve u obaranju komunističkog sistema u zemljama istočne Evrope je postala nezamenljiva. Jedno vreme se mislilo da je jugoslovenski samoupravni poredak, posle prekida sa Sovjetskim Savezom 1948, najbolje sredstvo za unutrašnju destabilizaciju komunističkog sveta uopšte. Vrlo brzo se uvidelo da je podrška Katoličkoj crkvi u tim zemljama daleko dragocenija. Većina ozbiljne naučne literature o građanskom ratu u Jugoslaviji 1991-1995. uzima da je Katolička crkva u tome odigrala primarnu ulogu.“

19

To se dovodi u vezu s još naučno neobjašnjenom posetom maršala Tita Vatikanu 1944. godine. Odmah zatim, usledila je misija člana jugoslovenske vlade Edvarda Kocbeka, koja je završena polovičnim uspehom, jer je papa pristao da smeni samo slovenačke biskupe, a ne i hrvatske, kao ustupak jugoslovenskim zahtevima da se time kazne za saradnju sa fašistima. U Vatikanu se tada (1945) „shvatilo da je neophodno da se hitno sa Titom uspostavi kontakt i da se on omekša“. Poslat mu je američki sveštenik, ali je zahtev za smenjivanje Stepinca za 20 godina te kontakte poremetio. Konačno su se izgladili odnosi tek u pregovorima i sporazumima 1966, 1968. i 1971. Američka vlada je u ovome bila posrednik, a u naknadu za ustupke je jugoslovenskoj strani davala podršku i novčanu pomoć.

Neki istoričari misle da je građanski rat 1991. u korenu počeo protokolom iz 1966, u kome je navedeno da se osuđuje pominjanje učešća katoličkih sveštenika u genocidu nad srpskim narodom u prošlom ratu. Tim Titovim sređivanjem „državno-crkvenih odnosa je počelo 'Hrvatsko proleće’ (1972), u kome je katolička crkva opet odigrala ključnu ulogu“.

Isti autor, u napomenama ide korak dalje. Kaže da je vlada SAD bila u toku ovih pregovaranja i davala jugoslovenskoj vladi, kao potporu, političku podršku i finansijsku pomoć. U tim sporazumima je bio i uslov da se zločini nad srpskim stanovništvom 1941-1945. ne pominju i zaborave.

Za razliku od situacije u Beogradu, masoni u Zagrebu su u prvim posleratnim godinama bili pošteđeni posebnog tretmana Udbe i sličnih institucija. On se, u tim godinama, uglavnom odnosio na aktivnosti onih članova nekadašnjih loža koji su im bili zanimljivi zbog njihove moguće obaveštajne aktivnosti za neku od službi Francuske, Italije, SAD, V. Britanije.

Neki od masona iz Hrvatske, pored pomenutih, bili su aktivno uključeni u partizanski pokret i neposrednu posleratnu obnovu, kao simpatizeri ili članovi Komunističke partije (ministar Mate Jakšić, Đuro Oberzen, Bogdan Stoisavljević, Lav Grizogono, Josip Kodl, Ivan Fišer, Josip Peteh, Lav Mirski, Vuko Jovanović, Branko Muačević, Alear Kraljević, Armin Borovic, Eduard Mendler, Miho Soljačić, Milan Radeka).

U jednom materijalu SDB Zagreba iz 1967. godine kaže se da su ustaše tokom rata imale stav prema masonima približan nemačkom. Takav stav prema masonima ostao je do 1943. godine, kada se počeo ublažavati pod uticajem Nemaca koji su tražili kompromis sa zapadom. „Poslije toga ustaše su sa pojedinim masonima uspostavljali kontakte i davali im zaposlenja“. Ovakav zaključak je u kontradiktornosti sa stvarnim razvojem događaja tokom rata u tzv. NDH.

Prema tim dostupnim podacima, pored onih masona koji su bili u raznim vezama sa ustaškim režimom i koji su i posle rata ostali u zemlji i najčešće na sličnim pozicijama, njih 24 su emigrirali u strahu od mogućeg utvrđivanja krivične odgovornosti za dela koja su činili u ratnom periodu.

(Nastaviće se)

Sin u tatinoj loži

20


Veća koncentracija masona u Zagrebu posle rata bila je u tadašnjoj JAZU, na Univerzitetu, u Krležinom Leksikografskom zavodu

Pripadali su dvema strujama - jedna je zadržala sve profesionalne pozicije, pa je na osnovu toga imala i izvestan javni i društveni uticaj, i nije bila saglasna sa političkim uređenjem zemlje i položajem Hrvatske u njoj. Druga struja je bila u manjini, i činili su je masoni, koji su iz svojih ubeđenja pristupili potpunoj integraciji u novi poredak.

Posebno zanimljivo mesto bio je Leksikografski zavod, u kome su bili profesionalno zaposleni ili su, na Krležinu inicijativu, angažovani kao stalni saradnici na izradi enciklopedije Jugoslavije i ostalih enciklopedijskih izdanja. Tu su Ivo Belin i Radoslav Horvat imali izvestan uticaj, koji se protezao, posebno Belinov, i na JAZU, gde su bili neprikosnoveni pripadnici ranijih loža u Hrvatskoj poput Andrije Štampara, Marka Kostrenčića, Mirka Deanovića, Josipa Badalića, Milan Čurčina, Olivera Tarabocija, Natka Katičića, Nikole Finka, Julija Benešića, Vladimira Žepića... Njihov uticaj je bio znatan i na Univerzitetu.

UDBA SVE DOZNA KONTINUIRANO praćenje pripadnika nekadašnjih masonskih loža, koje je radila Udba, dovelo je i do njenog saznanja da je "jedan deo tih predratnih masona produžio svoju aktivnost u posleratnim godinama. Njihova aktivnost osećala se još 1946. godine u vidu međusobnog sastajanja i pretresanja spoljnopolitičkih događaja, stanja u zemlji i raspravljanja internih problema masonerije u Jugoslaviji".

Kada je posle Brozovog razlaza sa Đilasom izvesno vreme posle toga došlo do oštrijeg partijskog stava, neki profesori univerziteta su dobili otkaze, a sredstva za Leksikografski zavod iz saveznog budžeta su smanjena. To je bila prilika da se nekadašnji masoni organizovanije povežu u ove tri institucije, posebno u JAZU i Leksikografskom zavodu, koji su skoro pretvoreni u "lože". Neformalni veliki majstor ove neformalne lože bio je Marko Kostrenčić, koji je kontinuirano imao stav očuvanja nedodirljivosti Josipa Broza.

Posle 1948. godine, zagrebački masoni imali su punu svest o tome da zapad nema interesa da destabilizuje jaku Brozovu poziciju, već naprotiv, da im je imperativ učvršćivanje njegovog režima radi nastavka pružanja otpora Sovjetskom Savezu.

Ni druga strana, koja je krenula putem liberalizma u Srbiji, nije bila bez masonskih uporišta u SAD. Tako je tadašnji sekretar partijske organizacije Beograda, najbrojnije u Jugoslaviji i sa "svetlim revolucionarnim tradicijama", na račun jedne američke fondacije "usavršavao" svoja znanja na specijalizaciji u SAD. Bio je to sin nekadašnjeg slobodnog zidara koji je aktivno radio za interese američke masonerije i obaveštajne službe.

Posebnu grupu nekadašnjih slobodnih zidara predstavljaju oni masoni, prvenstveno u Beogradu, koji se "ohrabreni tolerantnim stavom države, a podstaknuti iz inostranstva" povezuju i obnavljaju rad masonske organizacije. Već 1946. godine slobodni zidari nastoje da se organizuju, okupljajući sinove nekadašnjih slobodnih zidara. U ovoj grupi naročito su aktivni bili

21

dr Ljubomir Tomašić, Nikola Tomašić, Predrag Lukić, Mojsije Stojkov... Politička platforma njihovog okupljanja bila je antijugoslovenska i antisocijalistička, a rad ilegalan.

Nešto kasnije i formalno se organizuje tzv. Beogradska loža na čelu sa Damjanom Brankovićem, uz koga su najaktivniji članovi bili Ljubiša Trifunović, Jovan Aleksić, dr Vasilije Jovanović, Jovan Veljić, dr Vojislav Arnovljević, Dimitrije Branković, Toma Smiljanić, dr Petar Samardžija. Pripadali su joj i Dušan Jovičić, Dobrivoje Branković, Mihailo Terzibašić, Božidar Belopavlić, Kornel Horovic i drugi.

Sastanci ove lože su održavani bez ritualnih formi, obično u stanovima Damjana Brankovića, Samardžije i Arnovljevića. Na njima su razmatrali razna politička i druga pitanja nove Jugoslavije i situacije u njoj. Na osnovu razgranatih veza sa masonima od pre rata, prikupljali su razne podatke iz čitave zemlje i u vidu opširnih elaborata slali ih u inostranstvo (Švajcarsku, SAD).

Braću su izvestili i o tome ko je od slobodnih zidara u novoj Jugoslaviji, kojoj oni nisu bili naklonjeni, zatvaran, osuđivan, streljan. Istovremeno, kopije elaborata dostavljali su posebnim kanalima srpskim političkim emigrantima (Konstantinu Fotiću, Nikolaju Velimiroviću, Božidaru Maksimoviću i drugima). Deo tih elaborata korišćen je u hladnoratovskoj propagandi protiv komunizma u Jugoslaviji.

Druga grupa nekadašnjih slobodnih zidara, okupljena u tzv. Jugoslovenskoj loži slobodnih zidara, takođe je radila na povezivanju članova bivših masonskih loža od 1946. godine, ali je njen rad posebno intenziviran posle 1953. godine, kada im se pridružilo nekoliko mlađih slobodnih zidara.

Za razliku od starije generacije masona, koji su bili na pozicijama integralnog jugoslovenstva, mlađi slobodni zidari iz ove lože su bili u pogledu nacionalnog određenja srpski orijentisani, ali u granicama Jugoslavije. Na čelu ove lože nalazio se dr Ljubomir Tomašić, a činili su je, pored ostalih, Božidar Pavlović, Vojislav Mišković, Robert Cihler Gašparević, Stojan Jugović, dr Dimitrije Perović, Aleksandar Acović, Đorđe Đorđević, Nikodije Bogdanović, Mika Janković, dr Anton Bilimović, dr Radivoje Kašanin, dr Momčilo Mokranjac, Zarije Matić, dr Dragoslav Stranjaković, Nikola Đonović, Rajko Vučković.

Na predlog američkih masona, a uz saglasnost Tomašića, njega su, zbog starosti, na rukovodećem mestu ove lože zamenili Božidar Pavlović i Vojislav Paljić.

(Nastaviće se)

Tajno protiv režima


22

Na strani komunista Ivo Andrić i Gustav Krklec. Pisma iz ilegale slata na adrese udovica nekadašnjih zidara

IDEJA o ujedinjavanju nije dobila podršku Beogradske lože na dva sastanka u martu 1956, pa je to označilo i početak sukoba u kome je Jugoslovenska loža imala podršku inostrane masonerije. U međusobnom obračunu korišćeni su različiti metodi diskreditovanja i blokiranja, a zahvaljujući inostranoj podršci, Jugoslovenska loža je postala stvarni centar obnovljene, ilegalne masonerije, koja je radila sve do 1967. godine.

Masonerija je, preko Jugoslovenske lože, reaktivirana po planu i uz podršku američke masonerije, koja je išla preko Švajcarske. Za oživljavanje rada masonerije u drugim gradovima Jugoslavije zaduživani su pojedini članovi. Uspostavljen je kontakt sa Brankom Tokinom i Ivanom Jovanovićem u Vršcu, dr Milošem Pavlovićem, Kolomanom Vidakovićem, dr Aleksandrom Magaraševićem i drugima iz Subotice, dr Žarkom Kapamadžijom, Vojislavom Jankulovom i drugima iz Novog Sada, dr Antom Dražićem, Vladom Mugošom, Kostom Mladenovićem, Jakovom Vivodom i drugima u Zagrebu. Inicijativu za reaktiviranje slobodnih zidara u Splitu preuzeo je Ivo Bonači.

Ova loža je raspolagala i određenim novčanim fondom, formiranim od priloga iz inostranstva, članarine i priloga ostalih masona. U to vreme samo je pomoć iz inostranstva prelazila iznos od 500.000 ondašnjih dinara, dobijenih zamenom dolara. Fond je služio za pomaganje materijalno nezbrinutih slobodnih zidara (čime su onda oni vezivani za rad lože), kao i za pokrivanje troškova rada lože i oživljavanje rada masonerije u zemlji. Iz ovog fonda slata je i pomoć nekim od slobodnih zidara, koji su zbog svog antikomunističkog i nacionalističkog rada bili osuđeni (Đura Đurović i drugi).

Paralelno postojanje dve "lože" trajalo je nekoliko godina, a početkom 1956. godine u Beogradu se obreo Vilijam Goldberg, izaslanik Vrhovnog saveta iz Vašingtona sa predlozima o ujedinjenju obe "lože", koje bi, u tom slučaju, mogle postati okosnica organizovanog rada masonerije u Jugoslaviji, sa priznavanjem od strane ne samo američke masonerije. Buduća moralna i materijalna pomoć uslovljena je njihovim ujedinjenjem. Najuporniji zastupnik ideje o ujedinjenju bio je Božidar Pavlović. Inicijativa je propala zbog odbijanja vođstva beogradske "lože" - D. Brankovića i B. Tomića.

Jugoslovenska "loža" nastavila je da radi, agilno vođena od Vojislava Paljića, oprezna u selekciji slobodnih zidara koje će uključivati u svoj budući rad. Uspostavljena je direktna komunikacija sa masonima u Švajcarskoj i SAD i to preko švajcarskog komandera Širera do komandera Južne jurisdikcije SAD Lutera Smita.

Sa inostranom, švajcarskom i američkom masonerijom kontakti su održavani preko visokih časnika Širera, Smita i Kolea. Dobro razrađena konspirativna tehnika dopisivanja i susreta sa njima odavala je njihovu brigu za ilegalan rad, usmeren protiv postojećeg sistema u Jugoslaviji. Pisma su dobijali na adrese udovica nekadašnjih slobodnih zidara, a povremena službena putovanja zaposlenih u državnim i drugim institucijama bila su pokriće za ovu masonsku aktivnost.

23

Na redovnim sastancima, obično održavanim u stanu Božidara Pavlovića, govorilo se i o onim slobodnim zidarima koji su prešli na stranu komunista. "Po kriterijumima lože, u ovu kategoriju svrstani su redovni profesori i akademici Aleksandar Belić, Siniša Stanković, Ilija Đuričić, Milan Bartoš, Aleksandar Deroko, profesor Filozofskog fakulteta Viktor Novak... Književnici Veljko Petrović, Gustav Krklec i Ivo Andrić, kompozitori Krešimir Baranović i Mihailo Vuk Dragović i drugi."

"Po oceni lože, izvestan broj masona je "politički siguran", ali, nekima od njih nedostaje "hrabrosti i odlučnosti", pa stoga, prema njima treba biti oprezan. U tu grupu svrstani su vajar Risto Stijović, profesor građevinskog fakulteta Đurđe Bošković itd.

Interesantno je da je Milan Bartoš, i pored toga što su ga smatrali nepouzdanim, po kazivanju Pavlovića, davao novčane priloge Jugoslovenskoj loži.

Posebno mesto su zauzimale želje da se masonerija još čvršće poveže i organizuje na Beogradskom univerzitetu i u SANU, gde je jedno vreme delovao i masonski "venčić", na čijem se čelu nalazio dr Vojislav Mišković.

Pojedini članovi Jugoslovenske lože pripremali su, uz pomoć spoljnih saradnika Akademije, posebne elaborate, koji su zatim obaveštajnim kanalima dostavljani američkim masonima. Ova aktivnost odvela je nekoliko slobodnih zidara i u zatvor (Đura Đurović).

VELIKE SEOBE NARODA

"I pre nego komunistima dođe kraj, Srbi treba blagovremeno da zauzmu pozicije kako nam sutra opet drugi ne bi krojio kapu. Više se ne sme dozvoliti da između Srbije i Hrvatske bude uspostavljena istorijska granica. Tu treba fiksirati etničku granicu, pa onda iseljavati Srbe iz Hrvatske u Srbiju, a Hrvate iz Srbije u Hrvatsku. Jer, danas nema zajedničkih interesa. Od američke pomoći, šest milijardi je dato za izgradnju Istre. Zar nema nikakvih potreba da se ovde u Srbiji nešto sazida. Koliko su tek Hrvati i Bosanci dobili. A mi, samo za ovaj most i za hotel "Metropol", svega milijardu dinara..."

Koliko je i među članovima ove lože jugoslovenski unitarizam evoluirao u svojevrstan izolacionizam ponovo svedoče reči Vojislava Paljića:

"I zato Jugoslaviju treba rasturiti tek kada Srbi uzmu vlast u svoje ruke i kada od njih bude zavisilo gde će biti njihove granice. Treba u stvari da budemo mudriji, da dočekamo vreme da imamo vlast u svojim rukama, jer smo dovoljno moćni da Srpstvo očuvamo u jednoj državi i da joj stanemo na čelo."

(Nastaviće se)

24

Nemci vraćaju dugove


Zakletva Ernstu Valteru prilikom rituala u Sava centru 23. 6. 1990. Milošević se zanimao za Titovu ulogu u masoneriji

POČECI obnavljanja VL "Jugoslavija", posle nekoliko uzaludnih pojedinačnih pokušaja, konačno su se desili u jesen 1989. godine. Tada je dr Zlatko Lemberger, u komunikaciji koju smo imali od 1985. godine u kontinuitetu, prepiskom, telefonom i lično, pokrenuo pitanje ponovnog organizovanja VL "Jugoslavija" i mogućnosti mog angažovanja na tom poslu.

Njegova ideja je bila prihvaćena od tadašnjeg Velikog majstora UVL Nemačke Ernsta Valtera, sa kojim je on imao i bližu, prijateljsku komunikaciju. Valterovi motivi su, od prvog dana, bili jasni, moralni, masonski i časni. To je i posle obnovljenog rada VL "Jugoslavija" prisutnim jugoslovenskim novinarima nedvosmisleno iskazao - da je to vraćanje samo malog dela duga koji Nemci imaju prema Jugoslaviji, jer je, u spletu istorijskih okolnosti, politika nemačkog fašističkog Rajha dovela do "samouspavljivanja" VL "Jugoslavija" 1. avgusta 1940. godine.

Procesi secesionističkog razgrađivanja jugoslovenske državne zajednice bili su u završnoj fazi, pa je to i uslovilo potrebu da se poslovi oko reaktiviranja VL "Jugoslavija", dogovorno sa UVL Nemačke ubrzaju, mada je masonsko, nepisano pravilo nalagalo sporije aktivnosti i postupnost.

Pored priprema vršenih u UVL Nemačke, u Jugoslaviji su stvarani potrebni preduslovi za formiranje (reaktiviranje) VL "Jugoslavija". Pokušaji da se jedna loža registruje u Zagrebu, a druga u Ljubljani nisu uspeli zbog izrazito negativnog stava državnih organa prema toj inicijativi, ali i zbog straha tamošnjih članova od moguće državne represije. Sve tri lože, koje čine minimalan broj kao osnovu za Veliku ložu, stoga su registrovane kod državnih organa u Srbiji, kao i Velika loža, njihova asocijacija za teritoriju SFRJ.

Posle nekoliko razgovora sa Slobodanom Vučetićem, tadašnjim članom Predsedništva Srbije, uz njegovo posredovanje, krajem marta 1990. godine, susreo sam se, u ime organizacionog odbora za formiranje VL "Jugoslavija", sa Slobodanom Miloševićem, predsednikom Predsedništva Srbije.

Informisao sam ga o inicijativi za osnovanje VL "Jugoslavija", koja će biti izvršena juna te godine, uz pomoć UVL Nemačke koja je prihvatila da to uradi pod uslovom da se ona prostire na tadašnju SFRJ, za razliku od austrijske inicijative, koja je bila vezana za Sloveniju i Hrvatsku i gde izvesne uticaje ima i Ante Marković.

TRI BEOGRADSKE LOŽE NEKOLIKO dana posle razgovora sa Miloševićem, nadležni organi MUP-a Srbije izdali su rešenja o upisu u registar udruženja građana za tri beogradske lože - "Pobratim", "Sloga, Rad i Postojanstvo" i "Maksimilijan Vrhovac", sa članovima samo iz Beograda, a GSUP je odobrio održavanje osnivačke Skupštine VL "Jugoslavija" u junu mesecu te godine u beogradskom Sava centru.

25

Ukazao sam da na Zapadu vlada pojednostavljeno poimanje demokratičnosti nekog društva i u pogledu slobodnog rada masonske organizaciji. Zato je ovo bila prilika da se, pošto se u Ljubljani i Zagrebu ne mogu izvršiti registracije, slika o Srbiji donekle popravi, jer je vladalo uvreženo mišljenje da je ona jedini komunistički bastion u Jugoslaviji.

Kao mogući budući Veliki majstor istakao sam da je masonerija patriotska organizacija koja se odriče tajnih političkih i prevratničkih ideja, da je humanitarna organizacija koja radi u korist svoga naroda i svoje zemlje. Proces reaktiviranja masonerije u istočnoj Evropi, započet sa Mađarskom, nastaviće se i smatrao sam da, kad je već pokrenuta takva inicijativa i u Jugoslaviji, da bi je valjalo okončati u skladu sa neminovnom demokratizacijom.

Saglasili smo se da o razgovoru i njegovom sadržaju ne bi bilo uputno upoznavati javnost, zbog tadašnjih zaoštrenih političkih procesa u zemlji.

Milošević je, uglavnom, slušao. Postavio je samo nekoliko pitanja na koja sam odgovorio - pitanje Brozovog članstva u loži "Libertas", odnosima komunista i ustaša pre Drugog svetskog rata preko te divlje lože, odnos masonerije i Rimokatoličke crkve, pitanje odnosa sa francuskim masonima i poreklo ove inicijative nemačke masonerije.

Izrazio je svoje očekivanje da će državni organi, radeći u skladu sa svojim ovlašćenjima, doneti pozitivno rešenje po zahtevu za registraciju VL "Jugoslavija" i da ne vidi razloge za drugačije rešenje, posebno ne za organizaciju sa izrazito humanitarnim i patriotskim ciljevima, kako je on doživljavao slobodno zidarstvo.

Osvećivanje, reaktiviranje i instalacija VL "Jugoslavija" obavljeno je 23. juna 1990. godine na posebnom ritualu u Sava centru u Beogradu. UVL Nemačke je, preko svog Velikog majstora Ernsta Valtera reaktivirala, "probudila" do tada "uspavanu" VL "Jugoslavija", o čemu je izdala posebnu povelju.

Ovom činu je prisustvovalo i veći broj masona jugoslovenskog porekla iz Nemačke, Luksemburga i Kanade, koji su i činili privremenu VL "Jugoslavija", a za Velikog majstora sam izabran njihovom odlukom. U funkciju Velikog majstora VL "Jugoslavija" uveo me je Ernst Valter, kome sam položio zakletvu na vernost Starim masonskim dužnostima i Konstituciji VL "Jugoslavija". Sve to je, sa stanovišta masonskih načela, označilo početak ponovnog rada VL "Jugoslavija" kao samostalne, suverene i jedine velike masonske vlasti na teritoriji tadašnje SFRJ, sa pravilima na osnovu kojih je radila i pre Drugog svetskog rata.

Na improvizovanoj konferenciji za novinare VM UVL Nemačke Ernst Valter je rekao "da VL 'Jugoslavija' može ponovo da započne rad na svojim principima humanizma, u korist i za dobrobit ljudi i čovečanstva".

(Nastaviće se)

Strah od velike lože

26


Hrvatima ne prija ništa što dolazi iz Beograda, pa ni obnova rada masona. Naši ljudi u Kaliforniji zabrinuti potezima SPC

AVNI odjeci obnovljenog rada VL Jugoslavija bili su relativno korektni u većini medija u Srbiji, dok su mediji u Hrvatskoj bili podeljeni.

Komentar hrvatskog "masonologa" Ivana Mužića bio je rečit, jer mu je "bilo jasno da se pod jugoslavenskim masonstvom može obnoviti velikosrpsko masonstvo".

Autor iz Hrvatske D. Grakalić je tada dao ocenu stvaranja VL Jugoslavija na nedvosmislen način: "... mnogi izvori potvrđuju da je Jugoslavija nastala kao masonska tvorevina. Valja pretpostaviti, dakle, da bi i masoni, a ne samo Ante Marković, mogli na sebi svojstven način braniti Jugoslaviju... i samo centralizirano širenje slobodnozidarskog jedinstva odviše smrdi na 'Srboslaviju', ili barem Organizaciju jugoslavenskih nacionalista..."

Velika loža Jugoslavija, koja deluje na teritoriji SFRJ, dobila je 10. jula 1990. godine rešenje o upisu u registar građana.

Reaktivirana VL Jugoslavija, stvorena je u trenutku kada su procesi raspadanja države već započeti, a to je bio otežavajući momenat vezan za uspostavljanje međusobnog priznavanja sa drugim velikim ložama u svetu.

Početkom marta 1991. godine u neposrednom razgovoru sa Ernstom Valterom u Vupertalu (Nemačka) otklonjeni su nesporazumi, izazvani "interpretacijom" nekih masona jugoslovenskog porekla, koji nisu razumevali masonske prilike u Jugoslaviji. Ovaj sastanak je rezultirao našim razmimoilaženjem sa jednim od inicijatora i osnivača obnovljene VL Jugoslavija, Zlatkom Lembergerom, zbog njegove težnje da iz Nemačke upravlja radom VL Jugoslavija. Na tom sastanku Ernst Valter je pružio podršku radu VL Jugoslavija i njenom VM u skladu sa njenom konstitucijom i njenom samostalnošću.

OSNIVAČI U PRAGU Novembra 1990. godine u Pragu je delegacija VL Jugoslavija prisustvovala osnivanju VL Čehoslovačke. Ovo prisustvo je imalo i izvesnu simboliku, jer je 1923. godine tadašnja VL Jugoslavija svojom poveljom osnovala VL Čehoslovačke. Delegacija VL Jugoslavija je i ovaj skup iskoristila za uspostavljanje neposrednog i neformalnog kontakta sa svim delegacijama.

Zahvaljujući radu na izgrađivanju složenog unutrašnjeg sistema koji podrazumeva velika voža, kao i Bazičnim principima za međusobno priznavanje velikih loža, UVL Nemačke je maja 1991. godine pisanim dokumentom potvrdila da je formiranje VL Jugoslavija 1990. godine izvedeno u skladu sa svim masonskim principima i da je regularno stvorena velika masonska vlast na teritoriji Jugoslavije, koja samostalno nastavlja rad.

Boravak delegacije VL Jugoslavija u Kaliforniji na konferenciji velikih majstora Severne Amerike februara 1991. iskorišćen je i za susret sa Amerikancima masonima srpskog porekla.

27

Iako je poziv za ovaj susret upućen i slobodnim zidarima hrvatskog porekla, oni su odbili da mu prisustvuju. U regionu južne Kalifornije, u velikom broju tamošnjih loža, ima nekoliko stotina masona srpskog porekla, sa kojima su tada uspostavljeni bliski odnosi.

Iako su većina od njih pripadnici ratne političke emigracije, imali su stalnu komunikaciju sa zemljom i posebno ih je pogađalo povremeno antimasonsko istupanje u Jugoslaviji ljudi bliskih Srpskoj pravoslavnoj crkvi, pogotovo što je većina od njih sve vreme emigrantskog života jedinu vezu sa zemljom imala upravo preko crkve.

U jeku dezintegracionih procesa u Jugoslaviji, koji su se ubrzavali iz dana u dan, s proleća 1991. godine, još više su komplikovali opštu situaciju u zemlji. Masoni iz SAD su i dalje davali snažnu podršku VL Jugoslavija. Početkom juna 1991. godine, jedan broj slobodnih zidara iz VL Jugoslavija je u Pragu, zajedno sa masonima iz tadašnje VL Čehoslovačke, pod okriljem Vrhovnog saveta Južne jurisdikcije škotskog rituala SAD, ušao u škotski ritual (u 32 stepen), čime je stvorena pretpostavka za formiranje VS ŠR Jugoslavije.

Iniciranju jugoslovenskih masona u škotski ritual prisustvovao je i komander Južne jurisdikcije SAD Fred Klajkneht, čime je dat poseban značaj ovom činu. Pri svemu valja znati da je položaj Južne jurisdikcije ŠR SAD u ovom sistemu vrlo sličan položaju UVL Engleske u simboličkim stepenima, odnosno da on predstavlja maticu iz koje su potekli, direktno ili indirektno, svi vrhovni saveti ŠR u svetu.

GodiŠnja skupština VL Jugoslavija održana je 29. juna 1991. godine u Beogradu, nekoliko dana po započinjanju "slovenačkog rata za nezavisnost". Zbog toga ovoj skupštini nisu prisustvovale najavljene delegacije većeg broja evropskih VL, pri čemu je posebno nemasonski delovalo obrazloženje VL Austrije, koja je VL Jugoslavija izjednačila sa "srbo-komunističkom vojnom intervencijom" na Sloveniju i Hrvatsku.

I pored svega, skupštini je prisustvovao veliki majstor UVL Nemačke Ernst Valter, zamenik VM VL AFAM Nemačke Klaus Hornefer, zamenik VM VL Luksemburga Jozef Niles, veliki besednik VO Italije Gustavo Rafi i izaslanik VL Kalifornije Arnold Herman.

Konačno je na toj skupštini saopšten stav UVL Nemačke da je formiranje VL Jugoslavija proteklo u skladu sa svim masonskim pravilima i da je ona od 23. juna 1990. godine samostalna, jedina i nezavisna velika loža na teritoriji SFRJ.

Zavere sa dve strane


Kampanja po receptu nemačke službe ličila na poziv na linč masona u Srbiji. Skandalozan stav katolika prema krizi u Jugoslaviji

U VATIKANU je 1990. pod neposrednim rukovodstvom pape Jovana Pavla II formiran "krizni komitet" za praćenje i borbu protiv razvoja masonerije u zemljama istočne Evrope, posebno u Jugoslaviji. To je podrazumevalo bezrezervnu podršku secesiji Slovenije i Hrvatske i

28

aktivnostima sračunatim na onemogućavanje ostvarivanja "srpskog masonskog uticaja" na međunarodne faktore uključene u rešavanje jugoslovenske političko-državne krize.

Kada je jugoslovenski politički vrh prihvatio "dobre usluge" Evropske zajednice i kada su misije "evropske trojke" (Đani de Mikelis, Hans van den Bruk i Žak Pos) u Jugoslaviji učestale, usledila je i snažna reakcija Vatikana, javno obelodanjena u maniru njene hiljadugodišnje tradicije, posredno, preko dvoje katoličkih novina ("Il sabato" i "Familiglia Cristiana") i nekoliko glasnogovornika, članova Demohrišćanske partije Italije.

Povod za saopštavanje vatikanskog antimasonskog stava bila je izjava italijanskog ministra inostranih poslova Đanija de Mikelisa (septembra 1991), koji je istakao da je svestan da pri Svetoj stolici postoji snažan hrvatski lobi, "ali sam zapanjen i skandalizovan načinom na koji su katolici zauzeli stav prema krizi u Jugoslaviji".

Prilikom razgovora sa jugoslovenskim političkim zvaničnicima, nekoliko dana pre formiranja VL "Jugoslavija", De Mikelis, italijanski ministar inostranih poslova je, prema pisanju ljubljanskog "Dela" (26.6.1990), saopštio novinarima da je "obavestio svoje jugoslovenske sagovornike o mogućnosti većih investicija jugoslovenskog kapitala, ako se obnove masonske lože".

Podrška američkih slobodnih zidara VL "Jugoslavija" i masonskom pokretu u Jugoslaviji rezultirala je stvaranjem Vrhovnog saveta Škotskog rituala Jugoslavije (23. novembra 1991. godine u Pragu, zbog tadašnje zabrane američkim državljanima da putuju u Jugoslaviju), kada je formiran i Vrhovni savet ŠR Čehoslovačke. Na zajedničkoj svečanoj ceremoniji u Vrhovni savet ŠR Jugoslavije uveden je potreban broj članova najvišeg, 33 stepena, a za Komandera sam izabran, na predlog F. Klajknehta i odlukom jugoslovenskih članova, kao što je na njegov predlog za češkog komandera izabran VM Jirži Silaba.

MITERAN UZ BEOGRAD Bivši generalni sekretar UN, Ksavijer Peres de Kueljar, koji je transparentno izražavao svoje suprotstavljanje osamostaljivanju Hrvatske i Slovenije, takođe je slobodni zidar. I francuski predsednik Fransoa Miteran je odavno dovođen u vezu sa ložom Veliki Orijent Francuske. Miteran se u jugoslovenskom pitanju čvrsto držao beogradske karte.

Uoči izglasavanja Rezolucije Saveta bezbednosti UN 757 o potpunoj ekonomskoj blokadi i suspenziji svake naučne, kulturne i sportske saradnje SR Jugoslavije (30.5.1992), antimasonska kampanja u domaćoj javnosti doživela je kulminaciju. Pojedini prvaci tzv. nacionalnih stranaka, ali i značajni predstavnici vladajućih socijalista, kao i glasnogovornici obaveštajno-propagandnih centara, ponavljali su svoje teze o masonskoj zaveri protiv srpskog naroda. Zanimljivo je da je argumentacija u ovim istupima najčešće bila slična ili identična onoj koju je početkom te godine plasirala nemačka obaveštajna služba preko bečkog "Kurira".

Zbog javnog stvaranja atmosfere koja je ličila na poziv na linč masona, VL "Jugoslavija" je donela odluku o privremenom obustavljanju ritualnih radova. Tada se i veći broj članova jugoslovenskih loža, iz svojih razloga, privremeno ili trajno iselio iz zemlje.

29

Od blagonaklonih slobodnih zidara iz SAD, sa kojima smo imali dnevnu komunikaciju, savetovano nam je da se odmah privremeno prekinu sve masonske aktivnosti u Jugoslaviji. "Smatramo da problemi u Jugoslaviji neće još dugo trajati i da će ovo biti samo privremena mera... Budite spokojni jer, svi mi čvrsto stojimo iza vas. Vi niste sami! Ovakve stvari su se mnogo puta dešavale i ranije u drugim zemljama, ali je slobodno zidarstvo preživljavalo sve napade i postajalo još čvršće" (iz pisma D. H. Lemonsa, upućenog 5.6.1992.).

UoČi održavanja važne Londonske konferencije o Jugoslaviji, uz punu saglasnost i pomoć komandera Klajknehta i Vrhovnog saveta ŠR Južne jurisdikcije SAD, tročlanu delegaciju VL "Jugoslavija" je 25. juna 1992. godine primio tadašnji predsednik SR Jugoslavije Dobrica Ćosić. Upoznavši ga sa nekoliko naših obraćanja istaknutim slobodnim zidarima u SAD, kao i sa tekstom našeg Apela VL SAD, izrazili smo nameru da u predstojećim privatnim razgovorima u Vašingtonu pokušamo da objasnimo, sa stanovišta naših i univerzalnih masonskih principa, tragično tešku situaciju u našoj zemlji, istovremeno moleći za pomoć u mirnom rešavanju ratnih sukoba u BiH, kao i konačnom rešavanju krize na prostorima bivše Jugoslavije.

Od Dobrice Ćosića sam bio ovlašćen da njegove stavove kao predsednika SR Jugoslavije o najaktuelnijim pitanjima jugoslovenske krize, mogu slobodno koristiti i svim američkim sagovornicima preneti njegovu spremnost i odlučnost za pružanje punog doprinosa Jugoslavije mirnom i hitnom rešavanju ratnih sukoba, ali i obezbeđivanja prava srpskom narodu na samoopredeljenje.

U Vašingtonu sam boravio od 10. do 22. avgusta 1992. godine i obavio veliki broj privatnih razgovora sa slobodnim zidarima.

Sa većim brojem članova Senata i Kongresa SAD razgovore je obavio i sam komander Klajkneht, prenoseći im rezime mojih ličnih viđenja, a svima je dostavljen i poseban pisani materijal. Obavio sam razgovore i sa nekoliko generala i admirala, takođe, slobodnih zidara, koji su svi bili protiv vojne intervencije radi uspostavljanja mira u Bosni i Hercegovini.

(Nastaviće se)

Nemci našli majstora


Na skupu u Riminiju stvorena nova loža radi smene dotadašnjeg vođstva. Optužbe zbog "tragične" sudbine Hrvata i njihove crkve

POČETKOM 1993. godine objavljen je "programski" članak u zagrebačkom nedeljniku "Danas" sa "senzacionalnim" otkrićem već naznačenim u naslovu da "Srpsku agresiju potiču masoni". Prema autoru tog teksta, masoni Srbi, i masoni uopšte, najveći su krivci za istorijski "tragičnu" sudbinu hrvatskog naroda i Rimokatoličke crkve.

30

Uz nabrajanja srpskih masonskih "grehova", poput atentata na Franca Ferdinanda 1914. godine u Sarajevu, Aleksandar Široka navodi i sledeće: "Točno godinu dana prije otvorene agresije Jugoslavenske vojske na Hrvatsku, u subotu 23. lipnja 1990. u Beogradu je svečano otvorena Velika loža Jugoslavije... Tom je zgodom na tajnom obredu inauguriran u velikog majstora jugoslavenske lože Zoran Nenezić, jedan od rijetkih bradatih masona".

Dalje se navodi i drugi "brat", Venecijanac Đani de Mikelis, ministar inostranih poslova Italije, koji "u to vrijeme tajno pregovara s budućim predsjednikom Jugoslavije Dobricom Ćosićem o novoj podjeli hrvatskog teritorija. U isto vrijeme snažno se opire priznanju Hrvatske u Europskoj zajednici uz pomoć pripadnika iste masonerije lorda Karingtona.

Škotskom obredu Južne jurisdikcije, uz lorda Karingtona i de Mikelisa, pripadaju i Džordž Buš, Džejms Bejker, H. Kisindžer i Iglberger... Hoće li otkriće i kampanja svećenika Bevela, suborca slavnog M. L. Kinga zaustaviti Južnu jurisdikciju Škotskog obreda u stvaranju 'novog svjetskog poretka', teško je zamisliti".

Posledice formiranja VL Bugarske i pretnje UVL Nemačke da će posle toga bitno preispitati svoj stav prema VL "Jugoslavija", osetile su se veoma brzo.

Dva isključena člana iz sastava loža pod VL "Jugoslavija", zajedno sa sedam suspendovanih članova, kao i sa još nekoliko članova koji su im se pridružili, uz orkestraciju UVL Nemačke i asistenciju Velikog Orijenta Italije, sa nezaobilaznom koordinacijom dvojice slobodnih zidara jugoslovenskog porekla (S. Ćeran iz Italije i V. Pavlović iz Nemačke), koji su, kao dotadašnji počasni članovi VL "Jugoslavija" imali pravo prisustva, održali su svoju "skupštinu" u Riminiju, 14. 3. 1993. godine, proglašavajući je "redovnom" skupštinom VL "Jugoslavija".

U PISMU NOVO IME PODRŠKA novoj loži sadržana je u pismu UVL Nemačke 14. novembra 1993. godine, poslatom evropskim VL: "UVL Nemačke je primila obaveštenje o činjenici da je VL 'Jugoslavija', osnovana pomoću UVL Nemačke, nedavno promenila ime u Regularna VL 'Jugoslavija' i da je shodno tome promenila svoju Konstituciju i pravne akte. Od marta 1993. RVL 'Jugoslavija' vodi potpuno odgovarajuće izabrani brat Dragan Tanasić kao njen veliki majstor. UVL Nemačke nastaviće da pruža svaku neophodnu pomoć RVL 'Jugoslavija' i ceniće slično delovanje ostalih velikih loža..."

Na tom ilegalnom skupu izvršili su izbor svog VM i velikog sekretara. Ta mesta zauzeli su upravo prvi isključeni, tada već bivši masoni, D. Tanasić i S. Perović, a u "svoju" tzv. VL izabrali su još nekoliko članova iz VL "Jugoslavija" koji za to nisu imali uslova - bili su suspendovani i pred isključenjem.

Ponašanje UVL Nemačke, pokazaće vremenom da je osnovni motiv održavanja tzv. Skupštine u Riminiju bila promena vođstva VL "Jugoslavije". Zato su godinama ulagali napore, da jednu grupu neovlašćenih članova iz VL "Jugoslavija", promovišu kao članove Skupštine VL "Jugoslavija" koja je donela odluku o promeni imena u "Regularna". Time su izbegli da toj novoj organizaciji daju svetlost, što je, u skladu sa bazičnim principima, bilo neizvodljivo.

31

Tzv. masonska RVL je svoje ime promenila 1. 6. 1993. godine, kada se prvi put registrovala kod Saveznog ministarstva pravde kao potpuno novo udruženje građana, što dodatno potkrepljuje ceo ovaj "projekat" kao nemasonski i kao falsifikat.

Prema pismu tzv. RVL na petnaest stranica, od 10. 3. 1995. godine, preko UVL Nemačke dostavljenom UVL Engleske, tu organizaciju su tada činili: D. Tanasić, V. Pavlović, S. Ćeran, D. Kostić, J. Vasiljević, Lj. Draškić, S. Perović, M. Pavić, Nenad Manojlović, Zoran Milutinović, Dragan Stojkov, Mahmut Bušatlija, Vojislav Berberović, Novica Jovović, Branko Kažanegra, Aleksandar Mumović, V. Desimirović, Mile Grozdanić, Mladen Vratonjić, Konstantin Babić, Stanko Šepić, Saša Mešterović, Milan Davidović, Milan Marković, Jovan Šainović, B. Žigić, Milan Popović, Miroslav Gašić, Nenad Dukić, Boško Jakšić, Milan Krstić, Srđan Stojanović, Đorđe Zečević, Branko Smrzlić, Slobodan Patrnogić, Sava Petković, Dalibor Strnad, Milomir - Miša Brkić, Milenko Dlakić, Novak Jauković, Miodrag Živković, Dragoljub Vuković, Milan Kovačević, Vladimir Komnenić, Branislav Radojčić.

Ti isključeni ili izbrisani članovi, sada već bivši masoni, uz nemačku podršku su nastavili da primaju nove "masone", među kojima su bili: Slobodan Đukić, Miodrag Đorđević, Vladimir Marjanović, Milorad Stevanović, Dimitrije Golemović, Milan Mihailović, Ivan Mladenov, Ved Ahuja, Boris Šarković, Dragan Momirov, Ivan Zlatanović, Zoran Petrov, Vladimir Petrov, Jovan Dačić, Dejan Popović, Obrad Mikić, Zoran Jerković, Zoran Jokić, Dejan Miladinović, Dušan Mihailović, Vojislav Andrić, Branko Dedakin, Đuro Kovačević, Ninoslav Stojadinović, Nikša Stipčević, Raša Livada, Milorad Simić, Milan Božić, Mirko Čotrić, Dejan Kostić, Đorđe Avramović, Radoslav Petković, Božo Šibalić, Dragan Velikić, Vlastimir Matejić, Srđan Stanković, Nebojša Đukelić, Petar Ćuković, Rade Tufegdžić...

Prvaci u novoj loži


Stav VL Nemačke presudan za priznavanje i uspon novih masona. Na dugoj listi članova najviše glumaca

PRIBEGLO se novom manevru, pošto je bilo jasno da VL Jugoslavija regularno radi u kontinuitetu od 23. 6. 1990, pa i posle marta 1993. godine. Ujedinjene VL Nemačke su znale da ne mogu da izdaju novu povelju o unošenju svetla u novu tzv. Regularnu veliku ložu Jugoslavija. Ta tzv. RVL Jugoslavija je podnela zahtev za upis u registar udruženja koji se tada vodio kod Saveznog ministarstva pravde SRJ.

Prilikom prevoda rešenja o upisu u registar udruženja RVL Jugoslavija, koji je sačinio V. Berberović, a namenjeno slanju velikim ložama u svetu, napravljena je mala „omaška“. U prevodu je napisano „na osnovu zahteva Velike lože Jugoslavija, tako da se onaj ko ima taj prevod „uverava“ da se Velika loža Jugoslavija sama registrovala i promenila ime u Regularna velika voža Jugoslavija, danas sa novim imenom tzv. RVL Srbije. U tom rešenju nema 23. juna 1990. godine kao datuma osnivanja te organizacije.

32

To što su se ostale VL u svetu rukovodile stavom UVL Nemačke oko ove rašomonijade, jeste prirodno jer su pretpostavljale da je ona najviše upoznata sa situacijom u VL Jugoslavija.

UVL Nemačke su, konačno, posle niza unutrašnjih nepovoljnih događaja u UVL Engleske, uspele da dobiju priznavanje za tzv. RVL Jugoslavija od UVL Engleske (2001).

Koristeći se zamagljenom slikom, a objektivno sa priznavanjima od VL iz sveta, RVL Jugoslavija je postala neosporni mamac za nove članove. Tako je tokom 2003. godine preko devedeset članova nekadašnje Velike nacionalne lože primljeno u RVL Jugoslavija. U periodu posle dobijanja priznanja od UVL Engleske i deo članova lože Sloga, rad i postojanstvo pod zaštitom VL Jugoslavija se opredelio za prelazak u tu ložu. Masovnije se to desilo i koju godinu kasnije kada je četrdesetak članova lože Šumadija, koja je tada radila pod vedrim nebom, učinilo isto.

OBAVEŠTAJAC NA DELUU nekoliko navrata je mason Arnold Herman dolazio u Beograd i Jugoslaviju, uvek pod drugim imenom, sa novim pasošema i različitim „zanimanjima“, kao jedan od ključnih ljudi američkih tajnih službi za ovaj deo Evrope, sa sedištem u Bukureštu. Pod imenom Georgiju Joanesku, ušao je u Jugoslaviju 10. februara 1996. godine, boravio u Beogradu, Novom Sadu, Crnoj Gori, Dubrovniku... Sledeći put je došao kao Stefan Dragulesku. Svaki put je profesionalno dobijao jugoslovenska dokumenta! Neki od članova VL Jugoslavija su ga prepoznali još iz vremena kada su bili dobrovoljci u ratu za odbranu Republike Srpske Krajine, gde je Dragulesku (Joanesku), svojim učešćem, doprineo tragičnom kraju RSK.

Na tom vetru u jedra tzv. RVL Jugoslavija, odnosno tzv. RVL Srbije, moglo se desiti da u nju uđe i ne mali broj novih članova koji su imali samo ovu propagandističku predstavu o toj organizaciji.

Ovde se navode neka imena onih koji su bili, ili su još članovi tzv. RVL Jugoslavija, odnosno tzv. RVL Srbije: Đorđe Andrejević, Vojislav Berberović, Aleksandar Crevar, Zoran, Dragan Jovanović, Vladimir Kostić-Divac, Dušan Kovačević, Milovan Rakočević, Dejan Sinadinović, Branislav Božović, Ilija Jorga, Miloš Karanović, Branislav Petković, Srđan Popovac, Dragan Mandarić, Dimitrije Tasić, Dušan Kostić, Miodrag Zagorac, Miša Lukić, Milan Mišić, Predrag Dokmanović, Branko Đurović, Đorđe Vučinić, Milan Komnenić, Ilija Radulović, Ivan Bender, Milovan Popović, Aleksandar Nikolić, Aleksandar Andrejević, Dejan Bošković, Krsto Perović, Slaviša Simović, Dragan Popović, Nenad Backović, Siniša Mitrović, Darko Stanić, Zoran Florić, Goran Opačić, Vojislav Žižić, Miloš Jovanović-Frenči, Zdenko Tojčić, Ivo Berisavac, Ivan Štajnberger, Svetislav - Bata Prelić, Đorđe Terzin, Slobodan Ilić, Miljan Vuksanović, Saša Jokić, Dragan Krnjetin, Đorđe Petrović, Branislav Borovac, Mladen Vratonjić, Ratko Lukić, Borivoj Sajko, Milenko Živulj, Jevrem Popović, Aleksandar Ražnatović, Dragan Velikić, Srđan Ivanović, Raša Livada, Velibor Milovanović, Branko Smrzlić, Aleksandar Nešković, Darko Stevanović, Ivan Tasovac, Zoran Popović, Velimir Baltazarević.

Tu su i Dragan Jovanović, Dragutin Kecmanović, Milorad Pavić, Branko Dimitrijević, Aleksandar Popović, Slobodan Vučićević, Goran Vračar, Leon Lukman, Milan Petrović, Miroljub Filipović, Orhan Nevzati, Gojko Matić, Bratislav Pešić, Aleksandar Đurić, Vojislav Berberović, Vladimir Desimirović, Branislav Dimitrijević, Dragan Mijanović, Zoran Mišeljić,

33

Boris Labudović, Siniša Košutić, Dušan S. Košutić, Igor Ilić, Ljubomir Draškić, Borislav Kapamadžija, Bora Đorđević, Vladimir Đurić, Nikša Stipčević, Milan Stajić, Aljoša Vučković, Dragan Stevović, Jovan Kovačić, Dragan Petrović, Aleksandar Šoštar, Dejan Novaković, Dragan Bjelogrlić, Bogdan Diklić, Svetozar Cvetković, Branislav Lečić, Goran Šušljik, Aleksandar Vlahović, Ranko Vujačić, Čedomir Antić, Milan Marković, Milan Vujanić, Dušan Zupan, Miodrag Stojković, Goran Takač, Slobodan G. Marković, Tahir Hasanović, Goran Svilanović, Miloljub Albijanić, Marko Blagojević, Slobodan Milosavljević, Predrag Miki Manojlović, Milan Janković, Vojislav Vukčević, Svetolik Kostadinović, Svetozar Šijačić, Nenad Prokić, Ivan Đorđević, Đorđo Antelj, Dragan Karleuša, Siniša Nikolić, Živojin Stjepić, Milan Božić, Stevan Nikčević, Milan Parivodić, Bogoljub Šijačić, Dušan Mihajlović, Vojislav Andrić, Bojan Pajtić, Svetozar Čiplić, Nebojša Bradić, Dragor Hiber, Goran Knežević, Zoran Živković, Milan Božić, Milorad-Miki Savićević, Vojislav Milovanović, Milko Štimac, Dušan Bajec, Igor Jovičić, Goran Jovičić, Dragan Trivan...

(Nastaviće se)

Zidar u fotelji vlade


U resorima Vlade Srbije sede i brojni članovi masonske lože. Represije nisu retkost u srpskoj masoneriji

Ukoliko se neko tokom dugog niza godina usuđivao da postavi “nezgodna” pitanja o nastanku, ili bi tražio poštovanje pravila, najčešće bi bio isključen ili bi se sam povukao. To što je određeni, relativno uži krug te tzv. Regularne VL Jugoslavija, sada tzv. RVL Srbije, koristio selektivne informacije, moglo je dovesti samo do situacije da se određen broj njihovih članova, oseti manipulisanim, pa se, ili povlačio, ili upuštao u sizifovske pokušaje uticanja na regularnost rada, što se, počesto, završavalo represijama.

Najsvežiji primeri samovlašća i sprovođenja torture su slučaj sa suspenzijom Nenada Prokića (isključen u septembru ove godine), njihovog nekadašnjeg velikog besednika i starešine njihove lože Pobratim, ili sa suspenzijom njihove lože Amadeus (ukinuta ovih dana), čiji je član i njihov nekadašnji VM Jovan Vasiljević. Poslednja u nizu je suspenzija Leona Lukmana, zbog javno iskazanog nezadovoljstva stanjem u njihovoj organizaciji (i njegova suspenzija je povučena ovih dana).

STVORENA LAŽNA SLIKA Pitanje je šta se to događa u tzv. RVL Srbije? Samo ono što joj je imanentno od prvog dana, od tzv. skupštine u Riminiju (1993) - po svaku cenu se držati prevare o preuzimanju identiteta VL Jugoslavija, koja i dalje postoji i radi, dobiti priznanja od VL iz inostranstva i fingirati stvarni masonski rad u Srbiji. Poučeni tim priznanjima, veliki broj ljudi koji su članovi te organizacije, imaju utisak da se zaista nalaze u masonskoj organizaciji, ali su u situaciji da im se servira lažna slika o suštini te organizacije, sa međunarodnim priznavanjima kao krunskim dokazom. Tako su i ti njihovi članovi u situaciji da budu manipulisani i da izigravaju kulise za ko zna kakve interese.

34

Nenad Prokić je u pismu upućenom kao odgovor na suspenziju napisao, između ostaloga: “Onaj ko je zamislio da mahinacijama ukrade još ko zna koliko mandata, koji je spreman da vas sve suspenduje i isključi, namerava u krajnjem slučaju da ostane sam u svojoj fotelji sa eventualno tri lože - u kojima je skupio sav podrepaški šljam, koji je našao utočište i sigurnu kuću u RVLS kako bi prao svoje mafijaške biografije pred svetom. Sprečite širenje brzih loža Srbije”.

Vladimir Desimirović, jedan od učesnika skupa u Riminiju, još je u pismu od 3. septembra 1996. godine tzv. RVL napisao da su protekle tri godine “otkrile da su stare masonske tendencije još prisutne u bratstvu. Štaviše, zlo se uvećava, naročito od 24.4.1995. Nagomilani nepoželjni događaji od marta 1995. do danas, nagnali su me da razmotrim uzroke ovih poremećaja. Shvatio sam da problemi ne proističu samo iz nepogodnih ličnosti, nego se u suštini radi o određenim interesima kojim se slobodno zidarstvo ne bi smelo baviti. Tim interesima, stranim načelima SZ, diktirano je tvrdo, neprikladno i nametljivo ponašanje jednog broja članova. Lomeći sva pravila pristojnog ponašanja, ova grupa je uspela da se nametne i preuzme kontrolu nad organizacijom... Pučističko ostvarivanje dominacije, uz apsolutno pokoravanje nemasonskim interesima, bilo je omogućeno mnogobrojnim prekršajima...” (V. Desimirović je kasnije preminuo).

Nešto više svetla u pravu suštinu svih manevara oko razloga za stvaranje tzv. RVL Srbije, mogu uneti dva naizgled nepovezana događaja. Prvi je učešće tadašnjih i budućih članova te organizacije (Dušan Mihajlović, Ivan Đorđević, Tahir Hasanović, Dragor Hiber...) na skupovima u Beču i Atini 1999. i 2000. godine, na kojima su formulisani osnovni principi autonomije Vojvodine, koji neverovatno podsećaju na rešenja ugrađena u Statut Vojvodine, usvojen u Skupštini Srbije 2009. godine.

Drugi je skorašnjeg datuma, kada je formalno počela da radi organizacija “East Njest Bridge” u Beogradu, čiji je predsednik Petar Kostić, VM tzv. RVLS, a potpredsednici su takođe članovi te organizacije Jovan Kovačić i Dejan Novaković, dok su članovi i Goran Svilanović, Tahir Hasanović, Ranko Vujačić, Marko Blagojević, Slobodan G. Marković, Milan Vujanić, Miodrag Stojković, Aleksandar Simić. Veća koncentracija članova tzv. RVL Srbije u određenim ministarstvima Vlade Srbije, nezavisnim regulatornim telima i određenim političkim partijama svakako nije slučajna i ona je u direktnoj korelaciji sa činjenicom da je njihova organizacija “priznata” na istovetan način od inostranih VL kao što je priznata i samoproklamovana i lažna država Kosovo od određenog, ne malog broja uticajnih država.

Pošto tzv. RVL Srbije nema čvrsto uporište u osnovnim masonskim principima nastanka, onda je indikativno da se tzv. priznavanja inostranih loža mogu povući u bilo kom trenutku, koji može biti i onda kada ona kao sistem ne ispunjava očekivanja onih koji su ih priznali. A to nije slobodno zidarstvo ni samostalna i suverena velika loža.

Kraj

Documents

Srpska Masonerija