Smjernice Za Korisnike

Bosna i Hercegovina Federacija Bosne i Hercegovine

Fond za zatitu okolia

SMJERNICE za korisnike sredstava Fonda za zatitu okolia

Federacije Bosne i Hercegovine

Sarajevo, novembar 2010. godine

2

SADRAJ UVOD .......................................................................................................................................................................... 3

O FONDU .................................................................................................................................................................... 3

PROGRAMSKA POLITIKA FONDA .......................................................................................................................... 3

CILJEVI FONDA ......................................................................................................................................................... 3

1. SMJERNICE KORISNICIMA SREDSTAVA FONDA ....................................................................................... 5

1.1. ODRAVANJE SMJERNICA ............................................................................................................................. 5

1.2. SVRHA I SADRAJ SMJERNICA ....................................................................................................................... 5

2. USLOVI I NAINI DODJELE ZAJMOVA, POZAJMICA I DRUGIH SREDSTAVA FONDA ........................... 6

2.1. GENERALNO ............................................................................................................................................... 6

2.2. USLOVI KOJE MORAJU ISPUNJAVATI KORISNICI SREDSTAVA FONDA .................................................................. 6

2.3. NAIN DODJELE SREDSTAVA FONDA ............................................................................................................. 7

2.3.1. Zajmovi ................................................................................................................................................ 7

2.3.2. Subvencije ........................................................................................................................................... 8

2.3.3. Finansijska pomo ............................................................................................................................... 8

2.3.4. Donacije ............................................................................................................................................... 9

2.4. PROVJERA IZVODLJIVOSTI ULAGANJA I OEKIVANIH EFEKATA NA OKOLI ........................................................... 9

2.5. KONTROLA NAMJENSKOG TROENJA SREDSTAVA ........................................................................................... 9

2.6. VISINA ULAGANJA FINANSIRANJA SREDSTVIMA FONDA ................................................................................ 10

2.7. PRAENJE REALIZACIJE PROJEKTA ............................................................................................................. 10

2.7.1. Izvjetavanje ...................................................................................................................................... 10

2.7.2. Otkazivanje ili odlaganje plaanja korisniku sredstava ....................................................................... 11

3. USLOVI KOJE MORAJU ISPUNJAVATI KORISNICI SREDSTAVA FONDA ZA ZATITU OKOLIA FBIH

3.1. KORISNICI ................................................................................................................................................. 12

4. POSTUPAK OBJAVLJIVANJA KONKURSA I ODLUIVANJA O ODABIRU KORISNIKA SREDSTAVA FONDA ZA ZATITU OKOLIA FBIH .................................................................................................................... 13

4.1. PRIKUPLJANJE PROJEKATA ......................................................................................................................... 13

4.2. ODABIR PROJEKATA ................................................................................................................................... 14

4.3. PRIGOVORI ............................................................................................................................................... 14

4.4. UGOVOR ................................................................................................................................................... 14

5. KRITERIJ I MJERILA ZA OCJENJIVANJE ZAHTJEVA ZA DODJELU SREDSTAVA FONDA, ODNOSNO PROGRAMA, PROJEKATA I SLINIH AKTIVNOSTI ............................................................................................ 15

6. NAINI PRAENJA NAMJENSKOG KORITENJA SREDSTAVA I UGOVORENIH PRAVA I OBAVEZA 17

7. PRILOZI ......................................................................................................................................................... 19

3

UVOD

O Fondu Fond za zatitu okolia FBiH je strukturirana neprofitna organizacija u svojstvu pravnog lica,

s pravima, obavezama i odgovornostima utvrenim Zakonom o Fondu i Statutom Fonda. Fond za zatitu okolia FBiH je osnovan Zakonom o Fondu za zatitu okolia broj: 01-337/03 od 8. jula 2003. godine (objavljen u Slubenim novinama Federacije BiH, br. 33/03). Prema Zakonu o Fondu za zatitu okolia FBiH, Fond obuhvaa djelatnosti u vezi sa prikupljanjem sredstava, poticanjem i finansiranjem pripreme, provedbe i razvoja programa, projekata i slinih aktivnosti u podruju ouvanja, odrivog koritenja, zatite i unapreivanja stanja okolia i koritenja obnovljivih izvora energije

Zakonom o Fondu za zatitu okolia Federacije BiH, Fond za cilj ima prikupljanje i distribuciju finansijskih sredstava za zatitu okolia na teritoriji Federacije BiH, sa naglaskom na:

Ostvarivanje zadataka proizalih iz obaveza i odgovornosti prema meunarodnoj zajednici;

Subvencije tete po okoli, kada se ne moe primjeniti princip zagaiva plaa;

Trokove spreavanja i otklanjanja tete po okoli koja zahtjeva neposrednu intervenciju;

Podrku mjerama u cilju zatite okolia (razvoj informativnog sistema, obrazovanja i irenja informacija);

Unapreenje ekonomske strukture koja je povoljna po okoli;

Ouvanje zatienih prirodnih podruja;

Unapreenje ekoloke svijesti;

Ouvanje, koritenje i unapreenje stanja okolia;

Finansiranje izrade, provedbe i razvoja dokumenata i drugih aktivnosti koje uvaju, koriste, tite i unapreuju stanje okolia i koriste obnovljive izvore energije.

Programska politika Fonda

Programska politika Fonda za zatitu okolia Federacije BiH se zasniva na nizu dokumenata koji su doneseni, kako na dravnom, tako i na federalnom nivou. Meu najvanijim dokumentima nalazi se Akcioni plan za zatitu okolia BiH-NEAP, koji je doneen 2003. godine. Kada je rije o federalnom nivou, krovni dokument predstavlja Federalna strategija zatite okolia za period od deset godina (2008- 2018.). U ovom dokumentu se nalaze strategije zatite i upravljanje pojedinim oblastima zatite okolia (upravljanje otpadom i vodama, zaitom zraka, prirode i zemljita).

Ciljevi Fonda

Pod distribucijom finansijskih sredstava, podrazumijeva se da Fond vri investicije i ulaganja u studije i planove, finansijski podri provedbu obuka i edukacija, te finansijski i organizaciono uestvuje u projektima, programima i drugim aktivnostima koje za cilj imaju poboljanje stanja okolia u Federaciji BiH.

4

Kada je rije o investicijama, Fond za cilj ima ulaganje u:

projekte prikupljanja i odlaganja otpada;

projekte sakupljanja sekundarnih sirovina;

projekte vezane za ambalau i ambalani otpad;

projekte koritenja biomase u energetske svrhe i kompostiranje;

projekte smanjenja emisije CO2 u zrak;

promociju tehnika i ureaja za proiavanje otpadnih voda;

opremu za praenje stanja okolia (monitoring)- meunarodne obaveze;

projekte nabavke opreme za inspekcije.

Finansijska i organizaciona participacija Fonda u studijama i planovima, ogleda se u:

provoenju i unapreenju akcionih planova zatite okolia na svim nivoima u Federaciji BiH, kao i itavoj dravi (NEAP-a, federalne strategije, KEAP-a, i sl.);

podrci uvoenju standarda (EMS, ISO,...);

participaciji u izradi Izvjetaja o stanju okolia;

uspostavi informacionog sistema (EIONET i sl.) i katastra zagaivaa;

postupanju sa otpadom;

zatiti izvorita pitke vode;

ouvanju biodiverziteta i upravljanju zatienim podrujima;

izradi stratekih osnova za ratifikaciju pojedinih meunarodnih konvencija.

Pod obukom i edukacijom se podrazumijeva:

podrka formalnom i neformalnom okolinom obrazovanju (studije i seminari);

podrka izradi i implementaciji integracije okoline problematike u obrazovne institucije;

struno usavravanje postojeeg (i budueg) kadra Fonda;

osposobljavanja razliitih grana industrije kroz program obuke (koncept IPPC, EMS i uvoenje ISO standarda 14000).

5

1. Smjernice korisnicima sredstava Fonda

Ove smjernice predstavljaju osnovna uputstva potencijalnim korisnicima sredstava Fonda FBIH, o uslovima i nainima dodjele sredstava Fonda, kao i uslovima koje moraju zadovoljavati korisnici sredstava. Pored toga, u smjernicama su pobrojana generalna pravila i procedure koje trebaju biti potivane u procesu prikupljanja i odabira projekata koji su prihvatljivih za finansiranje od strane Fonda, kao i njihovu implementaciju i monitoring.

Uputstva se baziraju se na nizu dokumenata Fonda, i to:

Zakonu o Fondu;

Pravilniku o uslovima i nainu dodjele zajmova i drugih sredstava Fonda;

Pravilniku o uslovima koje moraju ispunjavati korisnici sredstava Fonda za zatitu okolia FBIH;

Pravilniku o objavljivanju konkursa i odluivanju o odabiru korisnika sredstava;

Pravilniku o mjerilima za ocjenjivanje zahtjeva za dodjelu sredstava Fonda, odnosno programa, projekata i slinih aktivnosti, i

Pravilniku o nainu praenja namjenskog koritenja sredstava i ugovorenih prava i obaveza.

1.1. Odravanje smjernica Fond je duan da blagovremeno vri usklaivanje ovih uputstava sa relevantnim zakonima i

dokumentima koji su pretrpili odreene promjene, tj koji su revidirani.

1.2. Svrha i sadraj smjernica U skladu sa gore navedenim, svrha smjernica je da:

1. Osigura stabilan i efikasan odnos izmeu Fonda i Korisnika;

2. Prui pomo korisnicima u vidu davanja informacija o procedurama apliciranja, odabira korisnika i implementacije projekata;

3. Prui informacije o definisanim procedurama selekcije, ugovaranja, i monitoringa projekata, koji se sufinansiraju sredstvima Fonda;

4. Identifikaciji i prikupljanju prihvatljivih projekata;

5. Pomoi u odvijanju redovnih aktivnosti;

6. Osigura visok stepen finansijske i tehnike implementacije projekta, i

7. Osigura Fondu implementaciju adekvatnog sistema menadmenta implementacije projekta.

6

2. Uslovi i naini dodjele zajmova, pozajmica i drugih sredstava Fonda

2.1. Generalno Pravilnikom o uslovima i nainima dodjele zajmova, pozajmnica i drugih sredstava Fonda,

propisuju se uslovi koje moraju ispunjavati korisnici sredstava Fonda za zatitu okolia Federacije BiH, kao i naini dodjeljivanja sredstava Fonda.

Sredstva Fonda se koriste za namjene utvrene u skladu sa Zakonom o Fondu za zatitu okolia Federacije BiH, koje se provode na podruju Federacije BiH ili na podruju itave BiH ukoliko ih organizuju i finansiraju meunarodne organizacije, te druge strane finansijske institucije i pravna tijela.

Sa sredstvima Fonda se prvenstveno finansiraju projekti, programi i sline aktivnosti, koje su u skladu sa Strategijom zatite okolia FBiH, zatim u skladu sa energetskom efikasnou, kao i koritenjem obnovljivih izvora energije na podruju FBiH.

Godinjim i etverogodinjim programom rada Fonda, utvruju se podruja zatite okolia u okviru kojih e Fond finansirati projekte, programe i sline aktivnosti.

Upravni odbor Fonda, u okviru utvrenih podruja, za svaku finansijsku godinu utvruje prioritete za dodjelu sredstava, u skladu sa nacionalnim strategijama i drugim dokumentima koji utvruju prioritete u podrujima zatite okolia.

Na temelju utvrenih prioriteta, Fond raspisuje konkurs za dodjelu sredstava, te odreuje pojedine projekte, programe i sline aktivnosti, u kojima e finansijski da participira.

2.2. Uslovi koje moraju ispunjavati korisnici sredstava Fonda Pravna i fizika lica, kao i organizacije, mogu postati korisnici sredstava Fonda, ukoliko

ispunjavanju sljedee uslove:

Imaju sjedite na podruju Federacije BiH, odnosno podruju itave BiH;

Ulau vlastita sredstva u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia;

Prihvataju uslove zajednikog sudjelovanja u sufinansiranju projekata, programa i slinih aktivnosti za koje se odobravaju sredstva Fonda, a koji su propisani optim aktima Fonda;

Podnesu zahtjev za koritenje sredstava Fonda u skladu sa objavljenim konkursom;

Prije zakljuivanja ugovora, korisnici sredstava su obavezni obezbijediti odgovarajuu garanciju za sredstva Fonda;

Sklope ugovor sa Fondom o zajednikom ulaganju u projekat, program i slinu aktivnost za koje su odobrena sredstva Fonda, i

Zadovolje druge uslove utvrene konkursom.

7

Pod vlastitim ueem korisnika sredstava, podrazumijevaju se:

Novana sredstva korisnika;

Osnovna sredstva pribavljena radi realizacije ulaganja koja finansira Fond;

Kreditna sredstva drugih finansijskih institucija namijenjena ulaganju;

Uee drugih pravnih i fizikih lica vezanih za ulaganje.

2.3. Nain dodjele sredstava Fonda Sredstva Fonda se dodjeljuju korisnicima sredstava radi finansiranja projekata, programa i slinih

aktivnosti u podruju zatite okolia, putem:

Zajmova,

Pozajmica,

Subvencija,

Finansijske pomoi,

Donacija.

Zajmove, pozajmice i subvencije Fond, u pravilu, dodjeljuje privrednim drutvima i drugim pravnim i fizikim osobama.

Finansijsku pomo i donacije Fond dodjeljuje organima, tijelima i ustanovama dravne uprave i jedinicama lokalne samouprave.

Subvencije, finansijske pomoi, pozajmice i donacije Fond moe davati privrednim drutvima i drugim pravnim i fizikim licima na osnovu programa rada Fonda za tekuu godinu, odnosno na na bazi odluke Upravnog odbora Fonda.

Fond moe sredstva dodjeljivati direktno ili putem finansijske institucije.

Fond moe dati zajam, radi ulaganja u projekte, programe i sline aktivnosti iz podruja zatite okolia, privrednim drutvima i drugim pravnim i fizikim licima.

Kod davanja zajmova, Fond provodi postupak procjene izvodljivosti ulaganja, odnosno utvrivanja finansijske, privredne, tehnike i kadrovske sposobnosti korisnika sredstava zajma, te oekivanih pozitivnih efekata sredstava koja se namjeravaju ulagati u projekte, programe i sline aktivnosti iz podruja zatite okolia.

U postupku procjene izvodljivosti ulaganja u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia, odnosno procjene finansijske i privredne sposobnosti korisnika sredstava, Fond sarauje sa bankarskim sektorom u Bosni i Hercegovini.

Upravni odbor Fonda moe donijeti odluku o saradnji i sa drugim finansijskim institucijama radi provjere izvodljivosti ulaganja, odnosno procjene finansijske i privredne sposobnosti korisnika sredstava.

2.3.1. Zajmovi

8

Radi osiguranja povrata zajmova, Fond utvruje (u uslovima konkursa) minimalne zahtjeve za potrebnim instrumentima osiguranja sredstava, a konkretni instrumenti osiguranja plasmana sredstava Fonda se utvruju ugovorom o zajmu za svaki pojedini projekat, program i slinu aktivnost u koju se ulau sredstva Fonda.

Sredstva zajma Fonda se ne mogu odobriti dok korisnik sredstava ne osigura ugovorene instrumente osiguranja plaanja.

Fond moe subvencionirati ulaganja u zatitu okolia. Subvencije se mogu davati na kamate, ulaganja i za zatvaranje finansijske konstrukcije ulaganja projekata, programa i sline aktivnosti iz podruja zatite okolia.

Korisnici subvencija mogu biti pravna i fizika lica koja ulau sredstva u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia, a za koje finansijska institucija ili Fond utvrdi da su finansijski odrivi.

Fond, kod davanja subvencija, na odgovarajui nain provodi postupak izvodljivosti ulaganja, odnosno utvrivanja finansijske, privredne, tehnike i kadrovske sposobnosti korisnika sredstava Fonda, te oekivanih pozitivnih efekata sredstava koja se namjeravaju ulagati u okoli.

Odlukom Upravnog odbora, utvruje se nain davanja i iznos subvencije.

Sredstva dodijeljena subvencijom su bespovratna.

Fond moe subvencionirati kamatu komercijalnog kredita, djelimino ili u cjelosti.

Fond moe obavljati isplatu subvencije kamate jednokratno, za ukupan iznos i za cijelo vrijeme trajanja kredita, i sukcesivno, u skladu sa ugovorenim dospijeima kamata iz ugovora o kreditu ija se kamata subvencionira.

Korisnici subvencionirane kamate mogu biti pravna i fizika lica koja ulau sredstva u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia, za koje finansijska institucija ili Fond utvrde da su finansijski odrivi uz subvencioniranje kamatne stope.

O nainu dodjele subvencije kamata odluuje Upravni odbor Fonda.

Kod subvencioniranja kamata, Fond prihvata instrumente osiguranja kredita, kao i poslovna banka koja je odobrila kredit, ako Upravni odbor drugaije ne odredi.

Minimalne zahtjeve za potrebnim instrumentima osiguranja kredita Fond propisuje konkursom, a konkretni instrumenti osiguranja plasmana sredstava Fonda utvruju se ugovorom o subvenciji za svaki pojedini projekat, program i slinu aktivnost za koju Fond odobri subvenciju.

Finansijsku pomo Fond daje bespovratno, u skladu sa namjenama utvrenim programom rada ili konkursom.

Programom rada ili konkursom se utvruje maksimalni iznos pomoi po pojedinom projektu, programu ili slinoj aktivnosti u koje Fond ulae sredstva.

2.3.2. Subvencije

2.3.3. Finansijska pomo

9

Fond daje sredstva donacija, pod uslovima i na nain koji je utvren programom rada Fonda ili konkursom.

Fond sredstva donacija daje iz prihoda ostvarenih iz izvora propisanih Zakonom o Fondu, a moe ih davati i iz sredstava obezbijeenih iz inozemnih izvora, ako je posebnim ugovorom sa inozemnom finansijskom institucijom, koja osigurava sredstva, ugovoreno dodjeljivanje sredstava putem donacija.

2.4. Provjera izvodljivosti ulaganja i oekivanih efekata na okoli Kod davanja zajmova, subvencija, finansijske pomoi i donacija, Fond ima aktivnu ulogu u

procjeni izvodljivosti ulaganja i oekivanih pozitivnih efekata po okoli.

Fond nee dati zajam, subvenciju, finansijsku pomo i donaciju ako utvrdi da je izvodljivost ulaganja sredstava sporna, te da se ne mogu oekivati pozitivni efekti po okoli.

Fond nee pustiti odobreni zajam, subvenciju ili finansijsku pomo u opticaj odnosno doznaiti donaciju, korisniku koji nema sve uslove koji mu omoguavaju uredno i namjensko koritenje odobrenih sredstva.

Fond e odobrena sredstva stavljati na raspolaganje korisniku sredstava prema fazama ulaganja i ispostavljenim situacijama.

Fond moe doznaiti sredstva korisniku i prema stvarnoj realizaciji ulaganja, ako je tako odreeno ugovorom.

U sluaju da je neka obrona obaveza po zajmu dospjela, a nije plaena, Fond e upotrijebiti onaj instrument osiguranja od kojeg se oekuje najbra naplata dospjele obveze.

Ako Fond ocijeni da su razlozi neispunjavanja obaveza opravdani, moe ugovoriti drugaije uslove otplate zajma, te sklopiti dodatak u ugovoru.

2.5. Kontrola namjenskog troenja sredstava Sredstva Fonda, bez obzira radi li se o direktnom ili indirektnom finansiranju, imaju namjenski

karakter. U ugovoru o dodjeli sredstava, mora se navesti pravo Fonda o kontroli namjenskog koritenja sredstava Fonda.

Za sluaj nenamjenskog koritenja sredstava, korisnik sredstava je duan iznos nenamjenski utroenih sredstava vratiti Fondu zajedno sa pripadajuom zakonskom zateznom kamatom, koja tee od dana prijema sredstava pa do dana povratka na raun Fonda, i nadoknaditi nanesenu tetu Fondu u skladu sa Zakonom o Fondu, te odgovarajuim odredbama Zakona o obligacionim odnosima.

Sredstva Fonda moraju biti koritena u skladu sa njihovom namjenom i rokovima koritenja, kako je to utvreno konkursom ili ugovorom.

U sluaju dodjeljivanja sredstava po obrocima odnosno situacijama, korisnik sredstava je duan dokumentirati namjensko koritenje za svaki obrok odnosno situaciju posebno, kao i za cijeli iznos koritenih sredstava Fonda.

2.3.4. Donacije

10

2.6. Visina ulaganja finansiranja sredstvima Fonda Privredna drutva i druge pravne i fizike osobe mogu ostvariti pravo na sredstva Fonda u visini

koja se utvruje odlukom Upravnog odbora, odnosno konkursom za prikupljanje ponuda, i to najvie do 40% (slovima: etrdeset posto) zaokruene finansijske konstrucije ulaganja.

Izuzetno, odlukom Upravnog odbora moe se utvrditi uestvovanje sredstava Fonda u finansiranju projekata, programa i slinih aktivnosti koje ostvaruju privredni subjekti i druga pravna lica i fizike osobe, odgovarajuom primjenom kriterija i u veem postotku.

Ako se radi o projektima, programima i slinim aktivnostima u koja se ulau sredstva Fonda na podruju Federacije BiH, kao i podruju itave BiH, koje organizuju i finansiraju meunarodne organizacije, finansijske institucije i tijela te druge pravne osobe, visina sredstava sa kojima Fond uestvuje se utvruje ugovorom o visini sredstava, koju svojom odlukom donese Upravni odbor Fonda.

Korisnici sredstava Fonda su duni sufinansirati programe, projekte i sline aktivnosti u podruju zatite okolia, te pruiti dokaze o izvodljivosti i mogunosti finansijskog praenja ulaganja.

2.7. Praenje realizacije projekta Fond prati izvoenje projekata, programa i slinih aktivnosti u skladu sa zakljuenim ugovorom,

bez obzira da li su sredstva dodijeljena kao zajam, subvencija, finansijska pomo ili donacija.

Ugovori o dodjeli sredstava Fonda moraju, pored uobiajenih odredbi, sadravati i odredbe o nainu kontrole izvoenja projekata, programa i slinih aktivnosti, o nainu i uestalosti obavjetavanja Fonda, te o mjerama koje e se primijeniti u sluaju neispunjavanja ugovorenih obaveza, a posebno o mjerama koje e se primijeniti u sluaju nenamjenskog koritenja sredstava Fonda.

Fond ima pravo uvida u svu dokumentaciju vezanu za procjenu izvedivosti ulaganja i oekivanih uinaka po okoli, te sudjeluje u nadzoru izvoenja zahvata i namjenskog koritenja sredstava koja je dodijelio.

Fond prati i kontrolie namjensko koritenje sredstava na temelju izvjetaja i pribavljene dokumentacije koju je duan izraditi korisnik sredstava, i koja mora imati koliinske i finansijske pokazatelje potrebne za kvalitetno praenje ulaganja sredstava Fonda.

Korisnik sredstava je duan dostaviti Fondu izvjetaje, i to:

U svako vrijeme, na zahtjev Fonda i u rokovima utvrenim ugovorom;

Zavrni izvjetaj, najkasnije 15 dana po zavretku ulaganja;

Godinji izvjetaj o postignutim uincima ulaganja po okoli, i to u razdoblju do pet godina po zavretku ulaganja.

Korisnik sredstava je duan, bez odgaanja, izvijestiti Fond o:

Svim moguim odstupanjima od ugovorenih ulaganja;

O svakoj situaciji koja spreava ili odugovlai tok radova, odnosno ostvarivanje ulaganja, kao i o mjerama za otklanjanje uzroka;

2.7.1. Izvjetavanje

11

Statusnim i drugim bitnim organizacijskim i kadrovskim promjenama koje mogu utjecati na tok ulaganja;

Promjeni zakonskog zastupnika;

O drugim pitanjima utvrenim ugovorom.

Fond moe otkazati ili odloiti plaanje ugovorenih sredstava korisniku sredstava te zahtijevati

vraanje sredstava, ako korisnik:

Dodijeljena sredstva dijelom ili u cjelini troi nenamjenski;

Nije dao Fondu istinite ili tane podatke prilikom sklapanja ugovora;

Ne postie oekivane uinke ulaganja, ili ne potuje odredbe ugovora ili opte akte Fonda, ukoliko se ugovor poziva na njegove odredbe;

Nepravilno koristi sredstva Fonda i odstupa od preuzetih ugovorenih obaveza,

Ne podmiruje ugovorene obaveze, odnosno ne prati ulaganja na nain kako je to utvreno ugovorom;

Prestane sa redovnim poslovanjem ili postane finansijski nesposoban da prati daljnji tok ulaganja;

Svojim poslovanjem prouzrokuje uvoenje steajnog, likvidacijskog odnosno drugog postupka koji onemoguava ostvarivanje ugovorenog ulaganja.

U sluaju manjeg odstupanja korisnika sredstava Fonda od ugovorenih obaveza, Upravni odbor moe, na prijedlog direktora, odluiti da se ugovor preispita, te dopunama ugovora omogui nastavak ulaganja ako se takvom dopunom osigurava ostvarivanje ciljeva projekta, programa ili druge ugovorene aktivnosti u podruju zatite okolia ili osiguravanja javnog interesa zatite okolia.

2.7.2. Otkazivanje ili odlaganje plaanja korisniku sredstava

12

3. Uslovi koje moraju ispunjavati korisnici sredstava Fonda za zatitu okolia FBiH

3.1. Korisnici Korisnici sredstava Fonda mogu biti pravna i fizika lica koja ulau sredstva u programe, projekte

i sline aktivnosti u podruju ouvanja, odrivog koritenja, zatite i unapreenja okolia.

Pod pravnim licima, podrazumijevaju se i organi i tijela dravne uprave i jedinice lokalne samouprave.

Korisnici sredstava Fonda mogu biti pravna i fizika lica, pod uslovom da prue garancije u skladu sa uslovima objavljenim u javnom konkursu za koritenje sredstava Fonda, da mogu pratiti i realizovati ulaganja u projekte, programe i druge aktivnosti za koje im Fond odobri sredstva.

Pod garancijom se podrazumijevaju:

dokazi o ulaganjima sredstava Fonda u programe, projekte i druge aktivnosti u skladu sa uslovima konkursa za koritenje sredstava;

dokazi korisnika sredstava Fonda da mogu finansijski pratiti ulaganja u programe, projekte i druge aktivnosti koje su predmet konkursa za koritenje sredstava Fonda, u skladu sa uslovima propisanim tim javnim konkursom;

dokazi o ispunjavanju drugih uslova u javnom konkursu za koritenje sredstava Fonda, te ostalih uslova propisanih opim aktima Fonda.

Pod ulaganjima sredstava u programe, projekte i druge aktivnosti u podruju zatite okolia, energetske efikasnosti i koritenja obnovljivih izvora energije, podrazumijevaju se:

ulaganja u zatitu, ouvanje i poboljanje kvaliteta zraka, tla, voda i mora, te ublaavanje klimatskih promjena i zatitu ozonskog omotaa,

saniranja odlagalita otpada, poticanje izbjegavanja i smanjivanja nastajanja otpada, obrada otpada i iskoritavanje vrijednih svojstava otpada, poticanje istije proizvodnje, odnosno izbjegavanje i smanjenje nastajanja otpada i emisija u proizvodnom procesu, zatita i ouvanje bioloke i pejzane raznolikosti, podravanje ulaganja u obnovljive izvore energije (sunce, vjetar, biomasa i dr.),

poticanje odrive gradnje, poticanje istijeg transporta, poticanje odrivog koritenja prirodnih dobara, poticanje odrivog razvoja ruralnog prostora, poticanje odrivih privrednih djelatnosti, odnosno odrivog privrednog razvoja,

unapreivanje sistema informisanja o stanju okolia, praenja i ocjenjivanja stanja okolia, te uvoenje sistema upravljanja okoliem, poticanje obrazovnih, istraivakih i razvojnih studija, programa, projekata i drugih aktivnosti, ukljuujui i demonstracijske aktivnosti.

Projekti, programi i druge aktivnosti u koje se ulau sredstva Fonda, poblie se utvruju programom rada za tekuu godinu i programom rada za etverogodinje plansko razdoblje.

13

4. Postupak objavljivanja konkursa i odluivanja o odabiru korisnika sredstava Fonda za zatitu okolia FBiH

4.1. Prikupljanje projekata Fond odabire (odobrava) finansijska sredstva za finansiranje programa i projekata zatite okolia

na temelju javnog konkursa, osim kad je zakonom propisano da Fond nee raspisati javni konkurs.

Fond nee raspisati javni konkurs, kad ugovorna strana neposredno sufinansira i uestvuje u realizaciji programa, projekata i slinih aktivnosti u podruju zatite okolia, koje organiziraju i finansiraju meunarodne finansijske institucije i organizacije.

Javnim konkursom se smatraju i pozivi, te oglasi za javno prikupljanje ponuda.

Javni konkurs se raspisuje za projekte i programe u podruju zatite okolia, kao i za projekte i programe iz podruja koritenja obnovljivih izvora energije.

Javni konkurs moe obuhvatiti cjelokupan projekat ili program u oblasti zatite okolia, odnosno koritenja obnovljivih izvora energije ili samo odreene programe unutar pojedinih podruja.

Fond objavljuje javni konkurs u pravilu najmanje jednom godinje, u skladu sa programom rada i finansijskim planom Fonda.

Ako se na osnovu prihvaenih prijava, ne iskoriste sva finansijska sredstva planirana za programe i projekte utvrene javnim konkursom, moe se tokom godine za istu namjenu raspisati novi javni konkurs.

Odluku o raspisivanju javnog konkursa donosi Upravni odbor Fonda, na prijedlog direktora Fonda.

Javni konkurs za koritenje sredstava Fonda objavljuje se u Slubenim novinama Federacije BiH, na slubenim web stranicama Fonda, odnosno Federalnog ministarstva turizma i okolia, te u najmanje dva dnevna lista koja se distribuiraju na podruju cijele Federacije Bosne i Hercegovine.

Tekst javnog konkursa sadri:

1. Predmet javnog konkursa,

2. Korisnike sredstava koji imaju pravo na podnoenje prijave,

3. Uslove kojima podnositelji prijave moraju udovoljavati,

4. Popis dokumenata koje je potrebno priloiti uz prijavu,

5. Osnovne kriterije odabira,

6. Mjesto i rok za dostavu prijave,

7. Rok za donoenje odluke o odabiru.

Rok za podnoenje prijava na javni konkurs ne moe biti krai od 15 dana, niti dui od 60 dana.

14

4.2. Odabir projekata Radi pripreme konkursne procedure i obrade prijava na javni konkurs, direktor Fonda moe

osnovati komisiju.

Komisija na temelju obrade prijava izrauje izvjetaje o provedenom javnom konkursu, te daje strunu ocjenu za prijedlog odabira prijava koje e se prihvatiti.

Strunom ocjenom komisije, utvruju se prioriteti u odabiru pristiglih ponuda.

Izvjetaj o provedenom javnom konkursu i strunu ocjenu, komisija dostavlja direktoru Fonda.

Direktor moe osnovati Komisiju za prigovore, koja e po zavrenoj proceduri dodjele sredstava Fonda razmatrati eventualne prigovore korisnika sredstava Fonda.

Odluku o prihvatanju projekata, programa i drugih aktivnosti za koje se dodjeljuju sredstva Fonda, po podnesenim prijavama na javni konkurs, donosi Upravni odbor Fonda na prijedlog direktora Fonda.

Ovom odlukom, Upravni odbor e odluiti o odabiru korisnika sredstava Fonda po objavljenom javnom konkursu.

Fond e sve sudionike javnog konkursa obavijestiti o odluci Upravnog odbora Fonda o odabiru korisnika sredstava Fonda, u roku od 15 dana od dana donoenja odluke.

Fond e objaviti odluku Upravnog odbora Fonda i na slubenim web stranicama Fonda.

4.3. Prigovori Protiv odluke Upravnog odbora Fonda o odabiru korisnika sredstava Fonda po objavljenom

javnom konkursu i provedenoj proceduri, uesnik konkursa moe podnijeti prigovor Fondu u roku od tri (3) dana od dana prijema pisane odluke.

Prigovorom se moe traiti preispitivanje provedene procedure, u smislu jasno definisanih propusta u ocjeni prijava korisnika sredstava od strane imenovane komisije, koja e biti formirana za prigovore.

Ako Upravni odbor Fonda uvai prigovor, novu e odluku dostaviti svim uesnicima javnog konkursa.

Odluka Upravnog odbora Fonda, doneena o prigovoru, je konana.

4.4. Ugovor Na temelju konane odluke Upravnog odbora, Fond s korisnikom sredstava Fonda sklapa

ugovor o koritenju sredstava Fonda.

Ugovorom se ureuje iznos odobrenih sredstava Fonda i dinamika njihove dodjele, uslovi i nain koritenja dodijeljenih sredstava, nain praenja namjenskog koritenja dodijeljenih sredstava, te ostala meusobna prava i obaveze korisnika sredstava Fonda.

15

5. Kriterij i mjerila za ocjenjivanje zahtjeva za dodjelu sredstava Fonda, odnosno ocjenu programa, projekata i slinih aktivnosti

Zahtjevi za dodjelu sredstava Fonda, ocjenjuju se prema kriterijima i mjerilima propisanim konkursom.

Kriteriji i mjerila za ocjenu izvodivosti ulaganja, odnosno utvrivanja finansijske, privredne, tehnike i kadrovske sposobnosti, te oekivanih pozitivnih uinaka uloenih sredstava, koji su odreeni konkursnom dokumentacijom, moraju biti u skladu sa Pravilnikom.

Kod davanja zajmova, subvencija, finansijske pomoi i donacija, relevantan je stepen izvodljivosti ulaganja te sposobnost korisnika sredstava prema propisanim kriterijima.

Za svaki pojedini konkurs, Upravni odbor Fonda moe na prijedlog direktora Fonda, utvrditi poblie kriterije i mjerila, pod uslovom da ti kriteriji i mjerila nisu u suprotnosti s odredbama ovog Pravilnika.

Osnovni kriteriji i mjerila za ocjenjivanje zahtjeva i odreivanja prednosti pri dodjeli sredstava Fonda su:

pripremljenost projekata, programa ili slinih aktivnosti za koje je raspisan natjeaj (pripremljenost strune i tehnike dokumentacije, stepen spremnosti za poetak radova, visina vlastitih sredstava korisnika)

do 10 bodova

stepen povoljnog utjecaja na okoli (odrivi razvoj, oekivano poboljanje kvaliteta okolia ili poveanje energetske efikasnosti, cjelovit pristup investitora u rjeavanju pojedinih pitanja zatite okolia i energetske efikasnosti, ispunjenje meunarodnih obaveza, stepen prioriteta iz programa zatite okolia)

do 30 bodova

kvalitet ponuenog tehnolokog rjeenja do 20 bodova

stepen ugroenosti okolia (zatiena podruja, zatiene vrste biljaka, gljiva i ivotinja, zatieni minerali i fosili, ekoloki znaajna podruja, stepen smanjenja oneienja okolia i negativnog utjecaja po okoli i zdravlje ljudi, postupanje na temelju rjeenja inspekcije radi uklanjanja rizinih taaka za okoli i zdravlje ljudi)

do 30 bodova

finansijska sposobnost korisnika sredstava na ulaganja i povrat sredstava, ako je povrat sredstava ugovoren do 10 bodova.

Najvei broj bodova koji se moe dodijeliti korisniku sredstava Fonda, iznosi 100 bodova.

Prednost pri dodjeli sredstava Fonda, imaju korisnici sredstava s veim brojem ostvarenih bodova.

16

U sluaju da bilo koji od kriterija nije ispunjen i po njemu je dodijeljeno nula (0) bodova, Fond e odbiti zahtjev ili zatraiti dopunu zahtjeva u kojoj se odreuje i rok za dostavu dopune.

Kada pozvani potencijalni korisnik sredstava Fonda izvri traenu dopunu zahtjeva, isti se se potom ponovo razmatra i ocjenjuje.

Zahtjev e se odbiti, ako se u navedenom roku zatjev ne dopuni.

Na osnovu ocjene zahtjeva prema kriterijima i mjerilima i ostvarenom broju bodova, primljeni zahtjevi se svrstavaju na listu prioriteta s obzirom na broj ostvarenih bodova.

Odluku o utvrivanju liste prioriteta i dodjeli sredstava Fonda na osnovu objavljenog konkursa, donosi Upravni odbor.

Ako se ne objavi konkurs za koritenje sredstava Fonda iz razloga propisanih Zakonom o Fondu za zatitu okolia Federacije BiH i opim aktima Fonda, odluku o dodjeli sredstava donosi Upravni odbor Fonda ili direktor Fonda, svaki u okviru svoje nadlenosti.

Na osnovu odluke Upravnog odbora Fonda, direktor Fonda s korisnikom sredstava sklapa ugovor o koritenju sredstava Fonda.

Ugovorom se utvruju iznosi odobrenih sredstava Fonda, dinamika njihove dodjele, uslovi i nain koritenja dodijeljenih sredstava, nain praenja namjenskog koritenja dodijeljenih sredstava, te ureuju ostala meusobna prava i obaveze korisnika sredstava i Fonda.

17

6. Naini praenja namjenskog koritenja sredstava i ugovorenih prava i obaveza

Pravne i fizike osobe kojima su odobrena sredstva Fonda za provedbu programa, projekata, i drugih aktivnosti (korisnici sredstava), duni su dodijeljena sredstva koristiti namjenski, na nain i u rokovima utvrenim ugovorom o koritenju sredstava Fonda.

Fond prati koritenje sredstava koja je dodijelio za projekte, programe i druge aktivnosti, te nadzire njihovo namjensko koritenje na osnovu ugovora o koritenju sredstava Fonda, zavisno o njihovoj namjeni.

Ugovor o koritenju sredstava Fonda mora sadravati odredbe o nainu nadzora izvoenja projekata, o nainu i rokovima izvjetavanja Fonda, te o mjerama koje mogu nastupiti radi neispunjavanja ugovorenih obaveza i nenamjenskog koritenja sredstava Fonda.

Fond prati i namjensko koritenje sredstava Fonda i izvrenje ugovorenih prava i obaveza korisnika sredstava:

neposrednim uvidom, putem ovlatene osobe, i

na osnovu izvjetaja i dokumentacije dostavljene od strane korisnika sredstava.

Fond ima pravo da putem svojih ovlatenih osoba nadzire namjensko koritenje sredstava Fonda i izvrenje prava i obaveza korisnika sredstava iz ugovora o koritenju sredstava Fonda.

Namjensko koritenje sredstava Fonda i izvrenje prava i obaveza korisnika sredstava na bazi ugovora o koritenju sredstava Fonda za realizaciju programa i projekata zatite okolia, prate i nadziru nadlene slube Fonda.

Ako se, u postupku praenja i nadzora nad namjenskim troenjem sredstava Fonda i izvravanjem ugovorenih prava i obaveza, utvrdi potreba za posebnim strunim znanjima i iskustvima kojima Fond ne raspolae, direktor Fonda moe obavljanje navedene zadae povjeriti jednoj ili vie strunih osoba, odnosno strunoj organizaciji.

Kao ovlatena osoba Fonda obavlja neposredni uvid na mjestu izvoenja programa, projekata, odnosno sline aktivnosti koje su predmet ugovora o koritenju sredstava Fonda, korisnik sredstava je duan toj osobi omoguiti uvid u svu dokumentaciju u vezi s programom, projektom, odnosno aktivnou koja se nadzire.

Korisnik sredstava je duan Fondu dostavljati izvjetaje o realizaciji programa, projekata, odnosno sline aktivnosti u rokovima utvrenim ugovorom o koritenju sredstava.

Izvjetaj obavezno sadri:

Opis izvrenih radova (zbirno i po fazama);

Utroena finansijska sredstva;

Opis promjena u realizaciji projekata, programa, odnosno druge aktivnosti koje utjeu na trokove realizacije;

18

Naznaku potekoa pri izvoenju programa, projekata, odnosno druge aktivnosti s operativnim planom za njihovo rjeenje;

Odstupanja od plana provedbe programa, projekata, odnosno druge aktivnosti;

Ostale podatke bitne za provedbu programa, projekata, odnosno druge aktivnosti i izvrenje ugovorenih obaveza.

Izvjetaje provjerava nadlena osoba ili sluba Fonda, te nakon njegove ovjere daje nalog za plaanje odobrenih sredstava korisniku sredstava.

Korisnik sredstava je duan odmah obavijestiti Fond o sljedeim pitanjima:

Statusnim promjenama korisnika sredstava;

Promjeni osobe ovlatene za zastupanje korisnika sredstava;

Nemogunosti korisnika sredstava da ispunjava ugovorom preuzete finansijske obaveze;

Namjeri promjene izvoaa radova;

Pojavi nepredvienih okolnosti koje utjeu na tehniki, organizacijski ili finansijski dio provedbe programa, odnosno projekata;

Odstupanjima od plana izvoenja programa, odnosno projekata, i razlozima za odstupanje;

Drugim okolnostima koje nalau potrebu izmjene ugovora o koritenju sredstava Fonda.

Ako korisnik dodijeljena sredstva ne koristi na nain i za namjene utvrene ugovorom o koritenju sredstava, odnosno ne izvrava ugovorene obaveze, Fond e obustaviti dodjelu sredstava, a korisnik je duan nenamjenski utroena sredstva vratiti Fondu u roku od 15 dana od prijema pismenog zahtjeva za povrat, zajedno sa zakonskom zateznom kamatom, tekuom od dana prijema sredstava pa do dana povrata sredstava na raun Fonda.

Nakon zavretka programa odnosno projekta, korisnik je duan jednom godinje izvjetavati Fond o njegovim uincima u razdoblju utvrenom ugovorom o koritenju sredstava Fonda, a najvie za razdoblje od 5 (pet) godina.

Ako korisnik ne postupi u skladu sa ugovorom, Fond ima pravo uskratiti svaku moguu daljnju finansijsku pomo, kao i mogunost sudjelovanja u javnim konkursima na slinim projektima iz djelokruga Fonda.

19

7. Prilozi

Pregledna tabela- saetak (nain finansiranja, korisnik, svrha finansiranja, postupak, osiguranje)

Metodologija implementacije projekata na bazi javnog konkursa

Metodologija implementacije projekata bez javnog konkursa

20

7.1. Sredstva Fonda dodjeljuju se korisnicima sredstava radi finansiranja projekata, programa i slinih aktivnosti:

Nain finansiranja Korisnik

Svrha

finansiranja

Postupak Napomena

Metod Osiguranje

ZAJAM

- Privredna drutva i druge pravne osobe,

- djelatnici

- fizike osobe

Ulaganja u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia

Fond provodi postupak procjene izvodljivosti ulaganja, odnosno utvrivanje finansijske, privredne, tehnike i kadrovske sposobnosti korisnika sredstava zajma, te oekivanih pozitivnih efekata sredstava koja se namjeravaju ulagati u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia.

Radi osiguranja povrata zajma, Fond utvruje potrebne zahtjeve sa potrebnim instrumentima osiguranja sredstava.

Konkretni instrumenti osiguranja plasmana sredstava Fonda utvruju se Ugovorom o zajmu za svaki pojedini projekat, program ili slinu aktivnost u koju se ulau sredstva Fonda.

Sredstva Fonda se ne mogu odobriti dok korisnik ne osigura ugovorene instrumente osiguranja plaanja.

Fond sarauje sa bankarskim sektorom u BIH.

Na bazi odluke UO, to moe biti i druga finansijska institucija

Postupak:

1. Javni natjeaj za prikupljanje projekata (Sl. novine, itd.)

2. Procedura dodjele zajma

POZAJMNICA

Ulaganja u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia

Fond provodi postupak procjene davanja pozajmnice

Konkretni instrumenti osiguranja plasmana sredstava Fonda utvruju se Ugovorom o pozajmnici za svaki pojedini projekat, program ili slinu aktivnost u koju se ulau sredstva Fonda.

21

Nain finansiranja Korisnik Svrha finansiranja

Postupak Napomena

Metod Osiguranje

SUBVENCIJA

(bespovratna sredstva)

- Pravne i fizike osobe koje ulau sredstva u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia

(Pravne osobe ukljuuju i organi, tjela i ustanove dravne uprave i jedinice lokalne samouprave)

Subvencije se mogu davati na kamate , ulaganja i za zatvaranje finansijske konstrukcije ulaganja u projekte, programe i sline aktivnosti u podruju zatite okolia

Fond ili finansijska institucija utvruje da li je korisnik finansijski odriv

Fond na odgovarajui nain provodi postupak izvodljivosti ulaganja, odnosno utvrivanja finansijske , privredne, tehnike i kadrovske sposobnosti korisnika, te oekivanih pozitivnih efekata sredstava koja se namjeravaju ulagati u okoli.

Odlukom UO, utvruje se nain davanja i iznos ( ili konkursom definisano):

- najvie do 40% zaokruene finansijske konstrukcije ulaganja

izuzetno, odlukom UO moe biti i vie

Subvencioniranje kamate komercijalnog kredita moe biti djelimino ili u cjelosti

Fond ili finansijska institucija utvruje da li je Korisnik finansijski odriv uz subvencioniranje kamatne stope

Kod subvencioniranja kamata, Fond prihvata instrumente osiguranja kredita kao i poslovna banka koja je ododbrila kredit, ako UO drugaije ne odredi.

FINANSIJSKA POMO


Organi, tjela i ustanove dravne uprave i jedinice lokalne samouprave

U skladu sa namjenama utvrenim programom rada ili konkursom

Programom rada ili konkursom se utvruje maksimalni iznos pomoi po jednom projektu, programu ili slinoj aktivnosti u koje Fond ulae sredstva

Fond provodi postupak izvodljivosti ulaganja, odnosno utvrivanja finansijske, privredne, tehnike i kadrovske sposobnosti korisnika, te oekivanih pozitivnih efekata sredstava koja se namjeravaju ulagati u okoli. DONACIJA


Pod uslovima i na nain utvren programom rada Fonda ili konkursom

Fond sredstva donacija daje iz prihoda ostvarenih iz izvora propisanih Zakonom o Fondu, a moe davati i iz inozemnih prihoda ukoliko je to obezbijeeno.

7.2. Metodologija implementacije projekata na bazi javnog konkursa

Prijem aplikacija - Fond

Javni konkurs

Upr

avni

odb

or

Operativna implementacija projekta (Fond- Korisnik)

Nabavke Finansijsko praenje Tehniki i okolini monitoring

Apl

icira

nje

Eval

uaci

ja

izvj

eta

j ko

mis

ije

dire

ktor

u Opta ( administrativna faza)

Tehnika ( struni dio)

Specifina ( ostali parametri)

Prijedlog liste projekta

Odluka o izboru projekata Obavijest

Upr

avni

odb

or

(na

prije

dlog

Dire

ktor

a)

Odluka o raspisivanju

Efektivnost

M&E ( monitoring i evaluacija - Fond)

izvj

eta

vanj

e

FAZA

1- a

plik

acija

FA

ZA 2

- od

abir

FAZA

3- i

mpl

emen

taci

ja

Upravni odbor

FMOIT

Korisnici i lokalna zajednica

Mediji i ostali

Info

rmis

anje

VLADA FBIH

Kom

isija

za

Eval

uaci

ju

( dd

uka

dir.)

Obavijest, priprema sporazuma i potpisivanje - osiguranje ugovora- garancije

Finalna odluka o izboru projekata

Prigovori

7.3. Metodologija implementacije projekata bez javnog konkursa

Identifikacija problema

(Fond, druge institucije ili korisnici okolia)

Nabavke Finansije Tehniki i okolini aspekt

Upr

avni

odb

or

Struna analiza i ocjena urgentnosti

(Fond)

Efektivnost

M&E

izvj

eta

vanj

e

FAZA

1- o

dluk

a o

finan

sira

nju

proj

ekta

FA

ZA 2

- im

plem

enta

cija

FA

ZA 3

- mon

itorin

g i e

valu

ac

Upravni odbor

FMOIT

Korisnici i Lokalna zajednica

Mediji i ostali

Info

rmis

anje

VLADA FBIH

Priprema projektnog prijedloga

Operativna implementacija projekta (Fond- Korisnik)

priprema sporazuma i potpisivanje i osiguranje

Odluka o finansiranju projekta

Documents

Smjernice Za Korisnike